Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Ch¬ng VI Xö lý mµu gç Gç lµ lo¹i vËt liÖu chñ yÕu ®îc dïng trong hoµn c¶nh sinh ho¹t néi thÊt cña con ngêi, mäi ngêi ®Òu cã thãi quen dïng gç ®Ó trang hoµng bµi bè trong phßng còng nh lµm ®å méc gia ®×nh. Trong ®ã, hiÖu qu¶ trang søc tèt xÊu, dông cô ®å méc tèt xÊu, kh«ng chØ ®îc quyÕt ®Þnh bëi chÊt lîng trang søc vµ c«ng nghÖ t¹o h×nh chÕ t¹o cã ®îc tinh tÕ chÝnh x¸c ra sao, mµ mét ®iÒu quan träng n÷a lµ mµu s¾c bªn ngoµi cña ®å méc còng sÏ ®Ó l¹i cho ngêi ta mét Ên tîng c¶m xóc s©u s¾c. Mµu s¾c ®a d¹ng phong phó cña gç ®em l¹i cho ta nh÷ng liªn tëng tèt ®Ñp, vÝ nh mµu tr¾ng tîng trng cho sù trinh tr¾ng thuÇn khiÕt, yªn t©m, cßn mµu ®á l¹i cho ta c¶m gi¸c c¸t têng, lÔ héi vui vÎ tr¸ng lÖ. Gç lµ mét s¶n phÈm tù nhiªn cña giíi sinh vËt, mµ tÝnh chÊt cña nã cã tÝnh ®a d¹ng cao ®é vµ sù thay ®æi kh«n lêng. TÝnh ®a d¹ng vµ tÝnh biÕn dÞ mµu s¾c cña gç lµm cho viÖc x¸c ®Þnh ®Æc trng vµ ®o ®¹c rÊt phøc t¹p vµ khã kh¨n, hÌn g× sö s¸ch tríc nay ghi l¹i mµu s¾c cña gç ®Òu dïng c¸c tõ ng÷ hµm hå kh«ng râ rµng vÝ nh ®á nh¹t, ®á sÉm, mµu tro. Tuú thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt dùa vµo quy luËt thÞ gi¸c mµu s¾c cña ngêi nghiªn cøu, lý luËn ®o mµu s¾c vµ kü thuËt ®Ó x©y dùng nªn mét trung t©m s¾c ®é häc, nh»m ®o ®¹c chÝnh x¸c vµ ®¸nh gi¸ kh¸ch quan mµu s¾c cña gç, cã ®îc chç dùa lý luËn vµ tiªu chuÈn ®¸ng tin cËy, tõ ®ã mµ tiÕn hµnh nghiªn cøu mµu s¾c cña gç, khèng chÕ qu¸ tr×nh tÈy tr¾ng nhuém mµu gç, lùa chän chÝnh x¸c mµu s¾c cña vËt liÖu trang søc, nguyªn nh©n vµ c¸ch phßng ngõa sù biÕn mµu, ®a ra nh÷ng c¨n cø ®¸nh gi¸ vµ ph¬ng thøc kiÓm ®Þnh cã hiÖu lùc. Trong tiÕt nµy chñ yÕu giíi thiÖu s¬
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
lîc vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n cña s¾c ®é häc, nh: Thuéc tÝnh cña mµu, ph¬ng ph¸p biÓu diÔn mµu, ph¬ng ph¸p ®o mµu. I. Ba thuéc tÝnh cña mµu s¾c. Do vËt thÓ ph¶n x¹, ph¸t x¹ hoÆc cho sãng ¸nh s¸ng xuyªn qua mµ thÞ gi¸c s¶n sinh mét Ên tîng ®îc gäi lµ mµu s¾c. Mµu s¾c cã thÓ ph©n thµnh 2 lo¹i mµu s¾c vµ kh«ng mµu. Kh«ng mµu lµ chØ mµu tr¾ng cßn mµu ®en vµ c¸c lo¹i mµu gio ®Ëm nh¹t hîp thµnh mét hÖ thèng gäi lµ hÖ thèng tr¾ng ®en. Kh«ng mµu chØ cã sù sai kh¸c vÒ ®é s¸ng. Mµu s¾c chØ c¸c lo¹i mµu n»m ngoµi hÖ thèng mµu tr¾ng ®en. Mµu s¾c cã 3 ®Æc tÝnh: S¾c tíng (H), ®é s¸ng (S) vµ s¾c ®é (C). S¾c tíng H cßn ®îc gäi lµ s¾c ®iÖu, nã ®Æc trng ®Ó ph©n biÖt gi÷a c¸c mµu víi nhau, vÝ nh ®á, n©u, vµng, lôc, lam. ¸nh s¸ng ®¬n s¾c víi c¸c bíc sãng kh¸c nhau th× cã s¾c ®iÖu kh¸c nhau. S¾c ®iÖu cña c¸c vËt thÓ ph¸t quang ®îc quyÕt ®Þnh bëi sù tæ thµnh quang phæ bøc x¹ cña nã. S¾c ®iÖu cña vËt thÓ kh«ng ph¸t quang ®îc quyÕt ®Þnh bëi sù tæ thµnh quang phæ cña nguån chiÕu s¸ng vµ ph¶n x¹ quang phæ cña b¶n th©n nã. §é s¸ng V c¶m gi¸c s¸ng tèi cña vËt thÓ do m¾t ngêi nhËn biÕt, ®é s¸ng cña vËt thÓ ph¸t quang cµng cao th× ®é s¸ng còng cµng cao, tû lÖ ph¶n x¹ cña vËt kh«ng ph¸t quang cµng cao ®é s¸ng còng cao. S¾c ®é C cßn ®îc gäi lµ ®é b·o hoµ hoÆc ®é thuÇn khiÕt cña mµu s¾c, c¸c lo¹i ¸nh s¸ng ®¬n s¾c trong quang phæ nh×n thÊy ®îc lµ s¾c ®é rÊt b·o hoµ, s¾c ®é cña nã lµ 100%. S¾c ®é mµu s¾c cña vËt thÓ quyÕt ®Þnh bëi ®Æc trng ph¶n x¹ (ThÊu qua) cña vËt thÓ ®ã. NÕu vïng quang phæ cña vËt thÓ ph¶n x¹ quang lµ rÊt hÑp th× s¾c ®é cña nã sÏ cao.
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
II. Mµu s¾c vµ quang phæ nh×n thÊy. ¸nh s¸ng lµ mét lo¹i bøc x¹ ®iÖn tõ n»m trong mét ph¹m vi bíc
sãng nhÊt ®Þnh. Ph¹m vi ®é dµi bíc sãng cña bøc x¹ ®iÖn tõ rÊt réng, ¸nh s¸ng cã thÓ lµm cã m¾t ngêi cã thÓ nh×n thÊy ®îc gäi lµ ¸nh s¸ng nh×n thÊy. Th«ng thêng mµ nãi cã thÓ lÊy ph¹m vi bíc sãng tõ 380 - 780 nmlµ ¸nh s¸ng nh×n thÊy. Bíc sãng kh¸c nhau cña ¸nh s¸ng nh×n thÊy dÉn ®Õn c¶m gi¸c mµu s¾c cña m¾t ngêi còng kh¸c nhau. §é dµi bíc sãng tõ dµi ®Õn ng¾n cña ¸nh s¸ng ®¬n s¾c t¬ng øng víi c¶m gi¸c mµu s¾c lµ tõ ®á ®Õn tÝm. Th«ng thêng cho r»ng: Mµu ®á ®é dµi bíc sãng 770 - 620 nm Mµu vµng ®é dµi bíc sãng 590 - 560 nm Mµu lôc ®é dµi bíc sãng 530 - 500 nm Mµu lam ®é dµi bíc sãng 470 - 430 nm Mµu da cam ®é dµi bíc sãng 620 - 590 nm Mµu vµng lôc ®é dµi bíc sãng 560 - 530 nm Mµu da trêi ®é dµi bíc sãng 500 - 470 nm Mµu tÝm ®é dµi bíc sãng 430 - 380 nm ViÖc ph©n chia nµy chØ lµ ®a ra ph¹m vi t¬ng ®èi. Trªn thùc tÕ mµu s¾c cña quang phæ ®¬n s¾c lµ liªn tôc vµ tiÖm biÕn, nã kh«ng tån t¹i mét gianh giíi râ rµng. Mét chïm ¸nh s¸ng tr¾ng th«ng qua l¨ng kÝnh ph©n gi¶i thµnh quang phæ mµu s¾c kh¸c nhau gäi t¾t lµ t¸n s¾c. H×nh 6 - 1: Ph¹m vi bøc x¹ sãng ®iÖn tõ vµ quang phæ nh×n thÊy. Tia
Tia
vò trô
X
TÝm
Tia cùc tÝm
Tia hång ngo¹i Lam
Sãng Ra ®a
Lôc
Sãng v« tuyÕn sãng ph¸t ti vi ng¾n thanh Vµng
®iÖn xoay chiÒu §á
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
¸nh s¸ng cña cïng mét bíc sãng lµ mét lo¹i mµu s¾c ®îc gäi lµ
¸nh s¸ng ®¬n s¾c. Th«ng thêng mäi ngêi nh×n thÊy ®îc trong giíi tù nhiªn ®Òu lµ ¸nh s¸ng phøc t¹p cßn ¸nh s¸ng ®¬n s¾c rÊt Ýt khi gÆp. ¸nh s¸ng mÆt trêi chiÕu räi vµo c¸c vËt thÓ kh¸c nhau thÓ hiÖn mµu s¾c còng kh¸c nhau. Nguyªn nh©n bëi v× vËt thÓ hÊp thô cã tÝnh chän läc thµnh phÇn quang phæ vµ ph¶n x¹ còng vËy. §Æc tÝnh quang phæ cña b¶n th©n vËt thÓ lµ nguyªn nh©n chñ yÕu s¶n sinh ra c¸c mµu s¾c kh¸c nhau cña nã. ¸nh s¸ng sau khi chiÕu räi lªn vËt thÓ, mét bé phËn bÞ ph¶n x¹ , mét bä phËn bÞ hÊp thô, mét bé phËn th× thÊu qua. Mµu s¾c chñ yÕu cña vËt trong suèt lµ tæ thµnh quang phæ thÊu qua quyÕt ®Þnh; mµu s¾c cña vËt thÓ kh«ng trong suèt th× do tæ thµnh quang phæ ph¶n x¹ nã quyÕt ®Þnh. NÕu cã thÓ ®em ¸nh s¸ng cña c¸c lo¹i ®é dµi bíc sãng trong quang phæ nh×n thÊy hoµn toµn bÞ ph¶n x¹ th× mµu s¾c cña vËt thÓ còng cã mµu tr¾ng t¬ng tù nh giÊy tr¾ng; ngîc l¹i víi ¸nh s¸ng cña c¸c lo¹i bíc sãng mµ vËt thÓ hoµn toµn cã thÓ hÊp thô th× s¾c tíng cña nã chÝnh lµ mµu ®en cña c¸c con ch÷ ch× in trªn giÊy tr¾ng; C¸c lo¹i s¾c tíng cña gç chÝnh lµ tÝnh chän läc hÊp thô mét bé phËn bíc sãng dµi cña ¸nh s¸ng, ph¶n x¹ nh÷ng bíc sãng cßn l¹i mµ h×nh thµnh quang phæ nh×n thÊy kh«ng ®ång nhÊt ph¶n ¶nh vµo m¾t con ngêi ta. TÝnh lùa chän hÊp thô cña vËt chÊt ®èi víi quang phæ nh×n thÊy ®îc quyÕt ®Þnh bëi ®Æc tÝnh cña ®iÖn tö líp ngoµi cïng cña nguyªn tö vËt chÊt Êy, tøc lµ c¨n cø vµo tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng cña ®iÖn tö líp ngoµi cã thÓ hÊp thô n¨ng lîng lín nhá kh¸c nhau (¸nh s¸ng cã bíc sãng cè h÷u), tån t¹i mét tÝnh chÊt cña ®iÖn tö cã thÓ nh¶y tõ quü ®¹o ë tr¹ng th¸i n¨ng lîng c¬ b¶n
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
®Õn quü ®¹o cã n¨ng lîng cao h¬n. Tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng cña ®iÖn tö ®îc quyÕt ®Þnh bëi sù sai kh¸c cña cÊu t¹o ph©n tö, tøc lµ kÕt cÊu ph©n tö kh¸c nhau cña mét vËt chÊt nµo ®ã mµ tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng ®iÖn tö kh¸c nhau cña ph©n tö ®ã, do ®ã sÏ hÊp thô ¸nh s¸ng bíc sãng kh¸c nhau. Bëi v× vËt chÊt kh¸c nhau hÊp thô quang phæ sãng ®iÖn tõ s¶n sinh sù kh¸c nhau do ®ã mµ cã s¾c tíng kh¸c nhau. N¨ng lîng ¸nh s¸ng E (J) vµ bíc sãng λ (m) cã quan hÖ tû lÖ nghÞch E = h - c/ λ Trong ®ã h lµ h»ng sè Plan (6,626.10-34. J. S); c lµ tèc ®é cña ¸nh s¸ng (2,998. 108 m/s). C¸c tÝnh chÊt h÷u c¬ th«ng thêng mÆc dï trong nguyªn tö hµm chøa rÊt nhiÒu ®iÖn tö nhng ®¹i ®a sè kh«ng liªn quan ®Õn sù s¶n sinh mµu s¾c, ®ã lµ bëi v× ®a sè c¸c ®iÖn tö cÇn mét rÊt lín ®Ó nh¶y tõ møc ®é n¨ng lîng nµy sang møc ®é n¨ng lîng kh¸c. Th«ng thêng mµ nãi c¸c chÊt h÷u c¬ n»m trong ph¹m vi bíc sãng ng¾n cña quang phæ nh×n thÊy vµ khu vùc tö ngo¹i sÏ s¶n sinh hÊp thô sãng ®iÖn tõ. §iÖn tö cña c¸c lo¹i nguyªn tö c¸c chÊt h÷u c¬ tæ thµnh nªn gç, trong ph¹m vi quang phæ nh×n thÊy nã cã thÓ s¶n sinh sù hÊp thô chän läc, bëi v× trong ®ã cã quan hÖ mËt thiÕt víi mµu s¾c hµm chøa π ®iÖn tö C = C, C = O vµ - OR, - NR2 - CR c« lËp ®iÖn tö víi tËp ®oµn mµu s¾c. III. Ph¬ng ph¸p biÓu diÔn mµu s¾c V× ®Ó biÓu diÔn ®Æc trng mµu s¾c cña vËt thÓ mét c¸ch khoa häc mµ héi chiÕu s¸ng quèc tÕ (CIE) vµo n¨m 1931 ®· quy ®Þnh dïng XYZ ®¹i biÓu gi¸ trÞ 3 chiÒu cña sù kÝch thíc, dïng ph¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh ®Ó biÕn ®æi 3 gi¸ trÞ nµy lµm cho nã phï hîp víi quy luËt ph¸n ®o¸n cña m¾t ngêi. Tríc m¾t trªn thÕ giíi th-
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
êng dïng cã biÕn ®æi L*a*b* vµ ph¬ng ph¸p biÕn ®æi Mans. Hai lo¹i ph¬ng ph¸p biÕn ®æi nµy ph©n biÖt gäi lµ hÖ thèng biÕn ®æi mµu L*a*b* vµ hÖ thèng mµu Mans. ë níc ta còng theo quy ®Þnh cña quèc tÕ chÕ ®Þnh tiªu chuÈn quèc gia “Ph¬ng ph¸p biÓu diÔn s¾c” (GB3977 - 83). 1. HÖ thèng mµu L*a*b*. HÖ thèng mµu L*a*b* lµ lÊy a* lµ trôc hoµnh lÊy b* lµ trôc tung, ®îc mét to¹ ®é vu«ng gãc s¾c ®é, vu«ng gãc víi nã lµ ®êng biÓu diÔn chØ sè ®é s¸ng cña trôc L*, tõ ®ã mµ cÊu thµnh kh«ng gian 3 chiÒu. a*b* ®îc gäi lµ chØ sè cña s¾c ®é, nÕu to¹ ®é vu«ng gãc cña a*b* biÕn thµnh to¹ ®é cùc th× cã thÓ t×m ®îc gãc s¾c tíng H* biÓu diÔn s¾c tíng, C* biÓu thi s¾c ®é. C¸c c«ng thøc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nµy tõ c«ng thøc 6 - 1 ®Õn c«ng thøc 6 - 5, quan hÖ cña 2 nhãm L*, a*, b* vµ L*, H*, C* nh h×nh 6 - 2 ®· chØ. L* = 116(Y/100)1/3 - 16
6 -
1
a* = 500[(X/98.072)1/3 - (Y/100)1/3] 6-2
b* = 200[(Y/100)1/3 - (I/118.225)1/3] 6-3
H* = tan-1(a*/b*)
6 -
4
C* =
6-5
a *2 +h *2 T Lôc
Lam
Vµng (S¾c t íng) §á
TÝm
§en
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
H×nh 6 - 2: To¹ ®é s¾c ®é vµ quan hÖ gi÷a chóng cña hÖ mµu L*, a*, b* 2. HÖ thèng mµu A.H. Munsell. Nhµ mü thuËt Mü Musell ®· s¸ng lËp ra hÖ thèng mµu dïng m« h×nh mµu s¾c 3 chiÒu ®Ó biÓu diÔn mµu s¾c bÒ mÆt, nã ®· dïng m« h×nh t¬ng tù nh h×nh cÇu cña kh«ng gian 3 chiÒu ®em 3 ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña c¸c bÒ mÆt: S¾c tíng, ®é s¸ng, s¾c ®é biÓu diÔn trªn ®ã. Trong m« h×nh lËp thÓ ®ã mçi mét vÞ trÝ biÓu diÔn mét mµu s¾c ®Æc biÖt ®ång thêi g¸n cho nã mét chØ sè nhÊt ®Þnh, ®ã lµ thuéc gãc ®é t©m lý, c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña thÞ gi¸c nhËn biÕt vÒ mµu s¾c ®Ó chÕ ®Þnh hÖ thèng chØ tiªu vµ ph©n lo¹i mµu s¾c. Tríc m¾t trªn thÕ giíi hiÖn nay ®· sö dông réng r·i hÖ thèng nµy ®Ó lµm ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i vµ x¸c ®Þnh mµu s¾c bÒ mÆt. H×nh 6 - 3: S¬ ®å lËp thÓ hÖ mµu Munsell. Nh h×nh 6 - 3 ®· chØ: §êng trôc trung t©m cña mµu s¾c lËp thÓ Munsell biÓu thÞ hÖ thèng kh«ng mµu ®en tr¾ng, gi÷a lµ c¸c cÊp ®é s¸ng cña mµu trung tÝnh mµu tr¾ng thuéc phÇn ®Ønh, mµu ®en ë phÝa ®¸y ®îc gäi lµ ®é s¸ng Munsell, ph©n thµnh tõ 0 - 10 bao gåm 11 cÊp ®é cã kho¶ng c¸ch b»ng nhau vÒ mÆt c¶m gi¸c. Mét mÉu mµu s¾c thÝ nghiÖm xa rêi theo ph¬ng n»m ngang ®èi víi trôc trung t©m ®¹i biÓu cho sù biÕn hãa cña s¾c ®é. S¾c ®é còng ®îc ph©n thµnh nh÷ng ®¼ng cÊp gièng nhau vÒ mÆt nhËn biÕt cña thÞ gi¸c, s¾c ®é t¹i trôc trung t©m lµ mµu
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
trung t©m b»ng 0, cµng xa rêi trôc trung t©m gi¸ trÞ s¾c ®é cµng cao. C¸c lo¹i mµu s¾c cã thÓ ®¹t ®îc s¾c ®é lín nhÊt lµ kh¸c nhau, lín nhÊt cã thÓ lµ 20. H×nh 6 - 4 lµ mÆt c¾t n»m ngang cña mµu s¾c lËp thÓ, nã ®¹i biÓu cho 10 lo¹i s¾c tíng Munsell. Khu vùc cña 10 lo¹i s¾c tíng nµy thuËn theo chiÒu kim ®ång hå ®îc ph©n thµnh: R (§á), YR (Vµng ®á), Y (Vµng), GY (Lôc vµng), G (Lôc), BG (Xanh lôc), B (Xanh), PB (TÝm xanh), P (TÝm), RP (§á tÝm). Mçi mét vïng l¹i cã thÓ ph©n chia nhá thµnh 10 bËc. Nh vËy vßng s¾c tíng gåm 100 s¾c vùc. Cã 5 s¾c tíng chñ ®¹o lµ: §á (5R), vµng (5R), lôc (5G), xanh (5B), tÝm (5P). BÊt kú mét mµu s¾c nµo ®Òu cã thÓ dïng s¾c tíng ®é s¸ng vµ s¾c ®é ®Ó tiÕn hµnh x¸c ®Þnh nã trªn mµu s¾c lËp thÓ, sau ®ã ®îc viÕt díi h×nh thøc YH/C. VÝ dô nh 10R8/12, víi mµu s¾c tíng gi÷a ®á (R), víi ®á vµng (RY), ®é s¸ng lµ 8, s¾c ®é lµ 12. H×nh 6 - 4: MÆt c¾t ngang hÖ mµu lËp thÓ Munsell. 3. Quan hÖ gi÷a hÖ thèng mµu s¾c Munsell víi hÖ thèng L*a*b*. Tríc m¾t tÊt c¶ m¸y ®o mµu cao cÊp ®Òu cã thÓ trùc tiÕp ®o ®îc 3 gi¸ trÞ ®Æc trng cña hÖ thèng Munsell vµ c¸c tham sè hÖ mµu L*a*b*, cßn víi nh÷ng m¸y ®o mµu phæ th«ng chØ cã thÓ ®o ®îc gi¸ trÞ kÝch thÝch X, Y, Z. Nh trªn ®· nãi tõ X, Y, Z cã thÓ dÔ dµng t×m ®îc L*a*b*. Nhng tõ gi¸ trÞ X, Y, Z ®Ó t×m gi¸ trÞ H, V, C cña hÖ mµu Munsell lµ t¬ng ®èi phiÒn phøc, cô thÓ vÒ ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ tham kh¶o nh÷ng t¸c phÈm cã quan hÖ víi ph¬ng diÖn s¾c ®é häc. Nh÷ng nghiªn cøu cña häc gi¶ NhËt B¶n chØ râ khu vùc s¾c tíng cña gç chñ yÕu ph©n bè trong
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
kho¶ng R vµ YR. Trong s¾c ®é cña hÖ L*a*b* th× ®êng ®¼ng s¾c tíng trong vïng côc bé nµy ®îc xem nh lµ ®êng th¼ng, ®êng ®¼ng s¾c ®é còng cã thÓ xem nh 1 phÇn ®êng trßn. Häc gi¶ NhËt B¶n nµy th«ng qua ph©n tÝch mét khèi lîng lín sè liÖu ®· t×m ra ph¬ng ph¸p biÕn ®æi cña 2 hÖ mµu s¾c ph©n tÝch mµu s¾c cña gç: H = - 0,036L*+ 0,02663C*- 0,2496H*- 0,00159C*H*+ 14 826
6-6
V = 0,1002L* - 0,160
6 -
7
C*= 0,1439C*+0,0184H*- 0,00031(H*)2+0,008678C*H* 0,167
6-8
Tõ c«ng thøc 6 - 6 t×m ®îc gi¸ trÞ H lµ ®èi víi gi¸ trÞ YR. Khi gi¸ trÞ H < 0 nªn biÕn thµnh (10 + H)R, khi H > 10 nªn biÕn thµnh (H - 10)Y. §ã còng chÝnh lµ nãi nÕu gi¸ trÞ H < 0 hoÆc H > 10, YR nªn biÕn thµnh s¾c tíng ®á hoÆc vµng. Ph¬ng ph¸p biÕn ®æi nµy chØ ®îc øng dông cho ®¹i bé phËn gç, cßn ®èi víi c¸c vËt liÖu kh¸c hoÆc yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao th× ph¶i c¨n cø vµo s¾c ®é ®Ó dÔ tiÕn hµnh tÝnh to¸n. 4. S¾c sai. VÒ ph¬ng diÖn nghiªn cøu xö lý mµu s¾c gç vµ khoa häc gç nhiÒu khi cßn cÇn ph¶i t×m hiÓu møc ®é biÕn ®æi mµu s¾c vµ sù sai kh¸c vÒ mµu s¾c t¹i c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau. Sù sai kh¸c cña nh÷ng mµu s¾c nµy lµ sù s¾c sai. Trong hÖ mµu L*a*b* cã nhiÒu lo¹i c«ng thøc biÓu diÔn s¾c sai, nhng thêng dïng nhiÒu nhÊt lµ c«ng thøc s¾c sai do CIE quy ®Þnh vµo n¨m 1976. ΔE*ab =[(ΔL*)2 + (Δa*)2 + (Δb*)2]1/2
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Trong ®ã:
ΔE*ab lµ chØ s¾c sai gi÷a 2 ®iÓm (Xem h×nh 6 -
2) ΔL*, Δa*, Δb*Lµ lîng biÕn ®æi cña L*a*b* trong hÖ thèng s¾c lËp thÓ L*, a*, b*. VÝ dô gi¸ trÞ L*, a*, b* t¹i hai ®iÓm A, B lµ 73,98; 8,25; 30,67; 78,20; 7,70; 25,65, tõ c«ng thøc 6 - 9 t×m ®îc ΔE*ab lµ 6,65. IV. Ph¬ng ph¸p ®o mµu s¾c. Ph¬ng ph¸p ®o mµu s¾c cã ph¬ng ph¸p ®o thÞ gi¸c (Ph¬ng ph¸p ®o chñ quan) vµ ph¬ng ph¸p ®o vËt lý (Ph¬ng ph¸p ®o kh¸ch quan) Ph¬ng ph¸p ®o mµu thÞ gi¸c lµ do thÞ gi¸c cña ngêi b×nh thêng trong ®iÒu kiÖn quy ®Þnh nghiªm kh¾c (VÝ nh ®é chiÕu s¸ng, bèi c¶nh, cù ly, gãc ®é), ®em vËt cÇn ®o so s¸nh víi mµu ®· biÕt, tõ ®ã mµ chØ ra mµu s¾c cña vËt. VÝ dô trong sæ tay hÖ thèng mµu Munsell ®· thu thËp trªn 1000 mµu, trong tiªu chuÈn mµu s¾c mµng s¬n (GB3181 - 82) ®· ®a ra 51 lo¹i mµu tiªu chuÈn cña mµng s¬n. MÊy n¨m gÇn ®©y Trung Quèc còng ®· ph¸t triÓn c¬ cÊu nghiªn cøu mµu s¾c vµ tù in thµnh mÉu tiªu chuÈn. Ph¬ng ph¸p ®o mµu vËt lý mµ dïng m¸y ®o mµu s¾c x¸c ®Þnh 3 gi¸ trÞ kÝch thÝch cña vËt thÓ cÇn ®o ®ång thêi th«ng qua m¸y tÝnh cña c¬ cÊu trùc tiÕp ®a ra c¸c chØ sè L*, a*, b*, H*, C*, ΔE*ab, víi øng dông cao cÊp h¬n cßn cã thÓ ®ång thêi chØ ra H, C. Dông cô ®o mµu thêng dïng cã m¸y ®o mµu s¾c sai, m¸y ®o mµu, m¸y ®o ®é ph©n quang. V. Gi¸ trÞ mµu s¾c cña gç chñ yÕu dïng trong c«ng nghiÖp. Mét sè nhµ khoa häc gç cña NhËt B¶n, Ph¸p vµ Liªn X« (Tríc ®©y) ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu rÊt nhiÒu vÒ ph¬ng ph¸p ®o vµ
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
mµu cña gç. Mét sè nhµ c«ng nghiÖp nghiªn cøu mµu s¾c chñ yÕu cña gç trong c«ng nghiÖp. Tõ nh÷ng kÕt qu¶ nµy cã thÓ quy n¹p ®îc ph¹m vi ph©n bè mµu s¾c gç vµ ®Æc ®iÓm cña nã. Trong hÖ thèng mµu L*a*b*, ®é s¸ng L* trong kho¶ng 25 - 84, ph¹m vi ph©n bè ®èi víi gç c©y l¸ kim cµng nhá h¬n trong kho¶ng 60 - 84, chØ sè s¾c ®é a* trong kho¶ng 0 - 17, b trong kho¶ng 1 - 37. Trong hÖ thèng Munsell ph¹m vi ph©n bè s¾c tíng H trong kho¶ng 9R - 25Y, trõ mét sè Ýt gç ra hÇu nh ®Òu n»m trong kho¶ng s¾c vùc YR. Ph©n bè ®é s¸ng V trong kho¶ng 5 - 8, ®é s¸ng cña gç l¸ kim hÇu nh ®Òu lín h¬n 6,5. Ph¹m vi ph©n bè s¾c ®é t¬ng ®èi hÑp, ®¹i bé phËn ®Òu n»m trong kho¶ng 2,5 - 6, chØ cã mét sè Ýt díi 2,5. TiÕt 2: Mµu s¾c cña gç Gç cã thÓ hÊp thô ¸nh s¸ng nh×n thÊy, do ®ã mµ cã thÓ nh×n ®îc mµu s¾c gç lµ ®á, n©u, vµng, lôc. Mµu s¾c cña gç do loµi c©y kh¸c nhau, mÆc cho cã cïng lo¹i c©y nhng do khu vùc ph©n bè kh¸c nhau, ®iÒu kiÖn lËp ®Þa, tuæi c©y vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c cã sù sai lÖch mµ kh¸c nhau; Cã thÓ lµ cïng trªn mét c©y gç mµ chØ do vÞ trÝ cã sù sai kh¸c, nh gç gi¸c, lâi mµ mµu s¾c còng cã sù kh¸c nhau t¹i c¸c mÆt c¾t kh¸c nhau (MÆt c¾t ngang, xuyªn t©m, tiÕp tuyÕn) th× mµu s¾c còng cã sù biÕn ®æi. BÒ mÆt cña gç kh¸c víi kim lo¹i, nã ®îc tæ thµnh bëi sù s¾p xÕp kh«ng cïng mét ph¬ng thøc cña c¸c lo¹i tÕ bµo, do ®ã, cho dï cïng trªn mét mÆt gç, c¸c khe kÏ cña tÕ bµo vµ c¸c phÇn cña nã cã sù sai kh¸c mµ mµu s¾c cã sù sai kh¸c.
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Trong tiÕt nµy, chñ yÕu tr×nh bµy sù s¶n sinh mµu s¾c gç, nh©n tè ¶nh hëng mµu s¾c vµ c«ng dông cña nã. I. Sù s¶n sinh mµu s¾c gç. 1. VËt chÊt ph¸t mµu cña gç. (1). Lignin. Thµnh phÇn chñ yÕu cÊu t¹o nªn v¸ch tÕ bµo gç lµ Celluloze, Hemi Celluloze vµ Lignin. Celluloze vµ Hemi Celluloze kh«ng hÊp thô ¸nh s¸ng nh×n thÊy. Khèi c¬ chÊt tån t¹i gi÷a c¸c sîi Mixen cña Celluloze ®ã lµ Lignin, nã cã thÓ hÊp thô ¸nh s¸ng cã bíc sãng díi 500 nm. Lignin cã ®Æc tÝnh hä Cacbua th¬m, phi kÕt tinh ®ång thêi lµ cao ph©n tö cã kÕt cÊu kh«ng gian 3 chiÒu, kÕt cÊu ®¬n thÓ c¬ b¶n lµ c¸c cÇu trong ®¬n thÓ nh (-C-O-C-) hoÆc (-C-C-). Víi gç c©y l¸ kim kÕt cÊu ®¬n thÓ c¬ b¶n cña Lignin lµ gèc cã 3 gèc ph¸t mµu: Gèc >C=O; R-C=C-R vµ
, nã lµ mét
gèc ph¸t mµu cña kÕt cÊu hai chuçi bao hµm cã C=O vµ C=C; π h¹t ®iÖn tö trong kÕt cÊu nèi ®«i nµy cã tÝnh linh ho¹t rÊt cao n¨ng lîng kÝch ph¸t nhá. Tõ ®ã cã thÓ thÊy ®é dµi bíc sãng hÊp thô cã thÓ tõ vïng tia tÝm ®Õn vïng ¸nh s¸ng nh×n thÊy, mµ thÓ hiÖn mµu s¾c. Do ®ã Lignin lµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµm cho gç s¶n sinh mµu s¾c. Ph©n ly trong gç sÏ thu ®îc Lignin tù nhiªn, mÆc dï qu¸ tr×nh ph©n ly lu«n cè g¾ng tr¸nh sù biÕn ®æi hãa häc vµ vËt lý cã thÓ ph¸t sinh nhng mµu s¾c cña Lignin tù nhiªn vÉn lµ mµu vµng nh¹t. Trong gç c©y l¸ kim mµu s¾c cña Lignin chñ yÕu lµ do sù thay thÕ Benzoquinone vµ gèc -C (2). VËt chÊt chÝch ly tõ gç. VËt chÊt chÝnh ly tõ gç lµ thµnh phÇn thø yÕu cña gç chiÕm kho¶ng 10% lîng gç kh« tuyÖt ®èi, vËt chÊt chÝch xuÊt lµ mét nhãm vËt chÊt kh«ng cÊu thµnh v¸ch tÕ bµo, kh«ng gian bµo mµ nã lµ mét lo¹i vËt chÊt cã thÓ tan trong níc hay dung m«i h÷u c¬.
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Chñng lo¹i cña chÊt chÝch xÊt cã rÊt nhiÒu mµ thµnh phÇn l¹i rÊt phøc t¹p. Cã thÓ nhËn thÊy r»ng chÊt chÝch xuÊt bao gåm mét lo¹i chÊt trung gian trong ho¹t ®éng sèng cña c©y hoÆc lµ s¶n phÈm ®ång hãa cuèi cïng ®Ó trë thµnh dinh dìng. Lo¹i c©y kh¸c nhau th× sè lîng vµ thµnh phÇn cña chóng còng kh¸c nhau. Còng chÝnh lµ nãi cïng mét c©y gç th× phÇn gç ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau th× chÝch xuÊt ra còng cã sù sai kh¸c lín vÒ hµm lîng vµ thµnh phÇn. VËt chÊt cã chøa gèc Phenol trong chÊt chÝch xuÊt vµ chÊt mµu cã thÓ hÊp thô ¸nh s¸ng bíc sãng lín h¬n 500 nm, tõ ®ã lµm cho gç s¶n sinh mµu s¾c. VÝ dô mét sè gç thÊm mµu cña Ch©u óc th«ng qua c¸c dung m«i h÷u c¬ sau khi chÝch xuÊt, mµu s¾c cña dung dÞch ®Ëm lªn, nh b¶ng 6 - 1 ®· chØ. Tõ ®ã cã thÓ ph¸n ®o¸n vËt chÊt cã mµu trong vËt chÝch xuÊt chÝnh lµ s¾c tè cña cao ph©n tö vµ hîp chÊt hãa häc cña hä nhµ Phenol ph©n tö lîng thÊp. B¶ng 6 - 1: §o mµu s¾c v¸n máng tríc vµ sau khi dïng Aceton Lo¹i gç 1) ¤ méc - Tríc khi chÝch - Sau khi chÝch 2) Gç óc - Tríc khi chÝch - Sau khi chÝch
ChØ sè s¸ng L 19.2 19.9 37.0 44.0
ChØ sè s¾c ChØ sè s¾c ®é a ®é b 2.2 2.6 2.0 2.6 7.9 7.7 9.4 8..9
Chó ý: L, a, b ph©n biÖt lµ ®é s¸ng vµ chØ sè s¾c ®é, c¸c b¶ng kh¸c còng t¬ng tù, kh«ng cÇn thiÕt nh¾c l¹i. (3). Thµnh phÇn tro.
Thµnh phÇn tro lµ thµnh phÇn thø yÕu trong sîi gç, nã lµ vËt chÊt v« c¬ thu ®îc sau sù ®èt ch¸y gç. Hµm lîng chÊt tro trong gç th«ng thêng tõ 0,3 - 1%. Hµm lîng chÊt tro cña gç nhiÖt ®èi thêng t¬ng ®èi cao, thêng chñ yÕu bao gåm c¸c lo¹i Acid Silic, Cacbonat
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Canxi vµ Oxalac Canxi tån t¹i trong tÕ bµo ph©n bè tËp trung thµnh c¸c ®iÓm lµm cho bÒ mÆt gç xuÊt hiÖn c¸c ®iÓm mµu. C¸c ®iÓm mµu lµ hiÖn tîng dÞ thêng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng sèng cña c©y dÉn ®Õn. 2. Qu¸ tr×nh lâi hãa cña gç. Gç ®îc ph©n thµnh gç gi¸c vµ lâi. Th«ng thêng gç lâi mµu ®Ëm, gç gi¸c mµu nh¹t. Gç lâi lµ do sù chuyÓn hãa tõ gç gi¸c mµ thµnh. Qu¸ tr×nh lâi hãa cña gç lµ mét qu¸ tr×nh sinh hãa v« cïng phøc t¹p. Trong qu¸ tr×nh nµy c¸c tÕ bµo sèng cña gç dÇn dÇn bÞ thiÕu Oxy mµ chÕt ®i, trong c¸c èng dÉn h×nh thÓ bÝt, hÖ thèng dÉn níc bÞ t¾c nghÏn trong trong khoang bµo hµm chøa gç, canxi, cacbonat s¾c tè, tanin …vv dÉn ®Õn lµm cho gç lâi h×nh thµnh c¸c lo¹i mµu s¾c vµ biÕn ®æi ®é cøng, tû träng t¨ng lªn ®é thÈm thÊu gi¶m xuèng, tÝnh bÒn l©u còng t¨ng theo. ChÊt chÝch xuÊt trong gç gi¸c vµ gç lâi vÒ thµnh phÇn vµ sè lîng ®îc ghi trong b¶ng 6 - 2. B¶ng 6 - 2: VËt chÝch xuÊt tõ gç gi¸c vµ lâi D¹ng chÊt chÝnh D¹ng ®êng Nhùa hoÆc dÇu D¹ng nh©n Benzen
Gç gi¸c Gluco, Malto, tinh bét Acid bÐo nhiÒu, chÊt bÐo RÊt Ýt
Gç lâi Xylose, Arabinose, manose Acid bÐo NhiÒu h¬n
Gç lâi biÕn thµnh mµu ®Ëm h¬n chñ yÕu lµ do sù c« ®Æc chÊt mµu mµ dÉn ®Õn, nã lµm cho vËt chÊt ban ®Çu cã mµu sËm h¬n Phenol lâi, ®a phÇn n»m trong ranh giíi gi÷a lâi vµ gi¸c. II. Nh©n tè vËt lý ¶nh hëng ®Õn mµu s¾c cña gç. 1. Ph¬ng chiÕu cña ¸nh s¸ng.
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Khi ¸nh s¸ng chiÕu lªn bÒ mÆt cña gç mét bé phËn bÞ ph¶n x¹, mét bé phËn chui vµo vµ bÞ hÊp thô. ¸nh s¸ng kh«ng bÞ hÊp thô vµo tÕ bµo th× th«ng qua t¸n s¾c ph¶n x¹ vµ truyÒn dÉn mµ t¸i thø ph¸t. Mµu s¾c cña gç lµ Ên tîng trªn vâng m¹c cña m¾t ngêi nh×n dÉn ®Õn cña ¸nh s¸ng bÞ hÊp thô vµo gç. H×nh d¹ng cña tÕ bµo gç lµ sîi Celluloze m¶nh vÒ mét ph¬ng nµo ®ã, nã ®îc s¾p xÕp thµnh tÇng. Cho nªn ph¬ng chiÒu ¸nh s¸ng chiÕu vµo kh¸c nhau th× sù biÓu hiÖn mµu s¾c cña nã còng cã chót sai kh¸c. C¨n cø vµo hÖ thèng Hunter - Lab khi gãc tíi cña ¸nh s¸ng lµ 450 th× gãc tíi cña tia s¸ng kh¸c nhau chiÕu vµo ph¬ng híng s¾p xÕp tÇng dÉn ®Õn mµu s¾c cña gç cã sù thay ®æi nh h×nh 6 - 5 ®· chØ H×nh 6 -5: Quan hÖ gi÷a c¸c chØ sè a, b víi t×nh h×nh biÕn ®æi mµu s¾c cña lo¹i gç chiÕu s¸ng hå quang h; khi tia s¸ng song song sîi thí gç gãc chiÕu lµ 00. Tõ h×nh vÏ ta biÕt khi tia tíi chiÕu vµo víi gãc 90 0, ®é s¸ng lín nhÊt, t×nh h×nh cña a vµ b víi ®é râ th× ngîc l¹i. Cho nªn khi dïng ¸nh s¸ng chiÕu vu«ng gãc vµo gç s¾c ®é lµ thÊp nhÊt. Gi¸ trÞ cña a vµ b biÓu hiÖn râ xu thÕ lªn xuèng t¬ng ®ång. §iÒu ®ã nãi lªn vÒ s¾c ®iÖu kh«ng cã sù thay ®æi. Nguyªn nh©n bëi v× khi tia tíi cña ¸nh s¸ng t¹o thµnh vu«ng gãc víi Celluloze th× hiÖn tîng t¸n s¾c hay ph¶n x¹ trªn bÒ mÆt cña gç còng nh quang lîng kh«ng bÞ xuyªn thÊu vµo tÕ bµo cã thÓ sÏ t¨ng lªn, tõ ®ã dÉn ®Õn ®é s¸ng ®îc n©ng cao, s¾c ®é bÞ gi¶m xuèng. 2. Hµm lîng níc trong gç. Trong tÕ bµo gç cha ®îc sÊy kh« trong m«i trêng kh«ng khÝ cã chøa níc tù do t¬ng ®èi nhiÒu trong khi tÕ bµo bÞ níc hoµn toµn lÊp ®Çy ¸nh s¸ng cã thÓ bÞ chiÕu räi ®Õn tÕ bµo, nhng chØ cã
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
mét sè Ýt bÞ t¸n s¾c trong v¸ch tÕ bµo. Mµu s¾c cña lo¹i gç nµy ®îc gäi lµ mµu nh¹t. Nh b¶ng 6 - 3 ®· chØ, ®é s¸ng cña gç cha ®îc sÊy kh« thÊp h¬n so víi gç ®· sÊy kh«. Sù thÊm mµu cña gç sÊy kh« nh©n t¹o còng t¬ng tù nh mµu s¾c cña gç khi ®îc trang søc vecni. B¶ng 6 - 3: Gi¸ trÞ ®o mµu gç gi¸c L·nh sam sau khi sÊy kh« §é Èm gç §é Èm gç t¬i 175% §é Èm trong phßng 13%
L 68.9
a 5.3
b 20.8
80.9
1.4
16.0
3. §é th« r¸p bÒ mÆt cña gç. NÕu bÒ mÆt gç kh«ng b»ng ph¼ng th× sù ph¶n x¹ trªn bÒ mÆt vµ sù t¸n x¹ trªn bÒ mÆt còng sÏ t¨ng lªn dÉn ®Õn ®é s¸ng t¨ng theo nh b¶ng 6 - 4 ®· chØ. B¶ng 6 - 4: Gi¸ trÞ ®o mµu cña gç Tö sam sau khi bµo vµ ®¸nh nh½n BiÖn ph¸p gia c«ng Sau khi bµo Mµi nh½n b»ng giÊy 320#
L 53.6
a 18.0
B 22.9
58.9
15.7
22.2
III. C«ng dông vµ mµu s¾c cña gç. Mµu s¾c trong rÊt nhiÒu ph¬ng diÖn lµm ¶nh hëng ®Õn c¶m gi¸c cña con ngêi. Gç lµ mét vËtliÖu thiªn nhiªn, mµu s¾c cña nã cã liªn quan mËt thiÕt ®Õn cuéc sèng cña con ngêi. So s¸nh víi mµu s¾c cña xi m¨ng, ®å nhùa th× gç ®· ®em l¹i mü m·n cña tù nhiªn vµ c¶m gi¸c gÇn gòi. Tõ xa ®Õn nay gç lu«n lu«n ®îc xem lµ vËt liÖu tÊt yÕu cña ®êi sèng con ngêi, nã ®îc sö dông vµo rÊt nhiÒu ph¬ng diÖn: KiÕn tróc, n«ng cô, ®å méc, ®iªu kh¾c…vv.
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Gç ®· ®îc lîi dông th«ng thêng vÒ c¸c mÆt, mµu s¾c lµm cho con ngêi tho¶i m¸i vµ Êm ¸p, ®é cøng vµ cêng ®é th× tho¶ m·n yªu cÇu. 1. Gç mµu tr¾ng. Mµu tr¾ng ®em l¹i cho con ngêi sù thuÇn khiÕt râ rµng vµ hoa lÖ. Gç mµu tr¾ng bao gåm mét sè c©y nh gç D¬ng, B¹ch liÔu, L·nh sam vµ mét sè gç gi¸c. Nh÷ng lo¹i gç nµy ®îc dïng trong kiÕn tróc, ®å méc, lµm ®òa, lµm t¨m. Do gç Bian bo cña NhËt B¶n cã mïi th¬m vµ tÝnh n¨ng bÒn l©u vît tréi, cã thÓ lµm nguyªn liÖu kiÕn tróc trong cung ®iÖn, ®Òn thê. Gç mµu tr¾ng cã thÓ c¨n cø vµo c¸c yªu cÇu kh¸c nhau mµ lu«n nhuém thµnh mµu ®· ®Þnh. Do ®ã gç mµu tr¾ng ®îc lîi dông mét c¸ch triÖt ®Ó. Do gç mµu tr¾ng dÔ bÞ bÈn th«ng thêng ®îc dïng ë vÞ trÝ con ngêi Ýt sê mã tíi. 2. Gç mµu ®á. Mµu ®á xuÊt hiÖn trong c¸c l¸ mïa thu hoÆc hoa lµ mét lo¹i mµu s¾c cã tÝnh kÝch thÝch m¹nh. Nã lµ sù ®iÒu hoµ gi÷a mµu ®á vµ mµu lôc, nã cã thÓ ®îc lµm mµu s¾c dïng cho ngoµi nhµ. Gç LiÔu sam vµ gç Bian bo cña NhËt B¶n, phÇn lâi cã thÓ lµm vËt liÖu truyÒn thèng trong ng«i nhµ phong c¸ch NhËt B¶n, nã ®îc lîi dông réng r·i lµm trÇn nhµ, v¸ch nhµ vµ cét. Gç Hång hoa ®îc dïng lµm ®å méc vµ cöa trong nhµ. Gç óc ®îc lµm vËt liÖu trang søc trong kiÕn tróc nhµ ë ®Ó lµm c¸c hµng nghÖ thuËt cã chÊt lîng cao. 3. Gç vµng n©u. Mµu vµng vµ mµu n©u cã thÓ ®em l¹i kh«ng khÝ Êm ¸p th©n mËt trong gia ®×nh. Gç You ®îc dïng réng r·i trong ®å méc. Gç Hoµng d¬ng dïng lµm khu«n mÉu vµ lîc. 4. Gç mµu c¸nh d¸n.
Khoa ChÕ biÕn L©m s¶n Bé m«n ThiÕt kÕ s¶n phÈm méc & TTNT
Gç Youli lµ mét lo¹i vËt liÖu quý cã mµu s¾c nh¹t. Gç Youli vµ Yumu dïng lµm ®å méc, khu«n cöa, kiÕn tróc vµ c¸c ®å méc cao cÊp. Nã lµ xu híng mµu s¾c cña ®å méc ®îc xem nh mét tÝn hiÖu vÒ t×nh h×nh kinh tÕ ®· ®îc ®æi míi. VÝ dô nh gç mµu nh¹t nh gç Youli ®îc a chuéng biÓu thÞ kinh tÕ v÷ng vµng, ngîc l¹i nÕu mµu s¾c ®Ëm (Nh mµu ®á sÉm) th× ®îc th¸n phôc th× dù b¸o sù suy tho¸i kinh tÕ b¾t ®Çu. 5. Gç mµu ®en. Mµu ®en lµm cho con ngêi trang träng, trÇm tÜnh, hµo hoa. Gç ¤ méc ®îc dïng trong ®iªu kh¾c, ®å méc, vËt liÖu trang søc trong kiÕn tróc nhµ ë vµ c¸c ®å thê cóng. 6. Sù c¸ch biÖt gi÷a mµu s¾c cña gç gi¸c vµ gç lâi. RÊt nhiÒu gç tån t¹i sù kh¸c biÖt rÊt nhiÒu cña gç gi¸c vµ gç lâi. Sù kh¸c biÖt nµy thêng ®îc dïng trong trang søc. VÝ dô cét trang søc cña ¤ méc, lÊy gç lâi mµu n©u vµ gç gi¸c mµu tr¾ng vµng ®Ó s¾p xÕp. Cét trang søc