Ashin Laba

  • October 2019
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View Ashin Laba as PDF for free.

More details

  • Words: 2,613
  • Pages: 7
ေ႐ႊ၀ါေရာင္ဒီမိ္ုကရက္တုိက္ေဇးရွင္း အရွင္လာဘ | စက္တင္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၀၈

(၁) တတိယလႈိင္းႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ဟားဗက္တကၠသိုလ္ရဲ႕

ႏိုင္ငံ ေရးသိ ပၸံပါေမာကၡ

ဆင္မ်ဴရယ္

ဟန္တင္တ န္ဟာ ကမၻာ့ဒီ မိုကေရစီ

ျဖစ္ထြန္ းေရးျဖစ္ စဥ္ မွာ

ဗုဒၶဘာသာကုိ သိပ္အထင္ႀကီးလွ၊ ထည့္တြက္လွတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ “ယဥ္ေက်းမႈ တိုးတိုက္မိျခင္း ” စာအုပ္ မွာဆိုရ င္ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ ငံမ်ားဟာ တို းတက္တ့ဲ ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္ (C iv ilization) အထိ ေရာက္မလာၾကဘူးလ ို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ခရစ္ယာန္န႔ဲ အစၥလာမ္ဘာသာႏိုင္ ငံမ်ားဟာ တိုးတက္တ့ဲ လူသားဖြံ႔ ၿဖိဳ းမႈ ေတြန႔ဲ အင္ ပါယာႀကီး ေတြအထိ ျဖစ္ထြ န္းခဲ့ ၾကတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ လူသားဖြံ႕ ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ဒီမိုက ေရစီအေရးမွာ အၿမဲအ ႏုတ္သေဘာေဆာင္ၿ ပီး ငုတ္ေ နတတ္ တယ္။ အဓိက အေၾကာင္းတ ရားတခုက ဗု ဒၶဘာသာဟာ သူ႔မူလစတင္ ခဲ့တ့ဲ အိႏိၵယႏို င္ငံ မွာကို ေျခကုပ္မ ၿမဲ ႏိုင္ ခဲ့တာပဲလ ို႔ ဟန္တင္တန္က ေထာက္ျပပါတယ္။ ေနာက္ သူ႕ ရဲ႕ နာမည္ႀကီး “တတိယလိႈင္း ” စာအုပ္ဟာလည္း ၁၉၇၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ မ်ားကေန ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွ စ္အဆံုးထ ိ အာဏာရွ စ္စနစ္ကေန ဒီမိုက ေရစီကူးေျပာင္းလာတဲ့ ႏို င္ငံ ၃၀ ေလာက္ရဲ႕ အေတြ႕ အႀကံဳေတြကို တင္ျ ပထားတယ္။ အဲ့ဒီ မွာ သူေျပာသြာ းတာက တတိယလိႈင္း (Third Wav e) ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္ း ျဖစ္စ ဥ္မွ ာ ဘာသာေရးဟာ လံုး ၀အေရးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေနာက္တိုင္း ခရစ္ယာန္ဘာသာနဲ႔ ဒီ မိုကေရစီဟာ လံုး၀ဆက္စပ္ ေနတယ္။ ေခတ္သစ္ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ လည္း ပထမဦးဆံုး ခရစ္ယာန္ ႏို င္ငံ ေတြမွာ ပဲ စတင္ ခဲ့ပ ါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ၄၆ ႏိုင္ ငံကိုၾကည့္ရင္ ၃၉ ႏိုင္ ငံဟာ ကက္သလစ္န႔ဲ ပ႐ိုတက္စတင့္ဘာသာ အဓိက လႊမ္ းမို းထား တ ့ဲ ႏိုင္ငံ ေတြျဖစ္ေ နတယ္။ ဒီမိုကေရစီန႔ဲ ဒီမိုက ရက္တစ္ ယဥ္ေက်းမႈဟာ မူဆလင္ဘာသာ၊ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ကြန္ဖ ်ဴးရွပ္ အယူ ရွိတ့ဲ ႏိုင္ငံ ေတြမွာ ျဖစ္ထြန္း ခဲလွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ခရစ္ယာန္ႏုိ င္ငံ ေတြမွာ ပဲ ဒီမိုကေရစီ စျဖစ္ထြန္း အေျခခို င္ရတဲ့အ ေၾကာင္ းက ခရစ္ယာန္ဘာသာဟာ တစ္ ဦးခ်င္ းရဲ႕ သိကၡာတန္ဖို း (The dignity of the indiv idual) ကို အေလးထားလို႔ ဒီ ႏိုင္ ငံေတြ မွာ ေက်ာင္ းေတာ္ နဲ႔ ႏိုင္ ငံေတာ္အ ၾကား စည္းျခားထားမႈ (The separation of church and state) ရွိၾကလို႔ပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ ကက္သလစ္န႔ဲ ပ႐ိုတက္စတင့္ ဘာသာေရး ေခါင္း ေဆာင္ မ်ားဟာ ဖိႏွိ ပ္တ့ဲ အာဏာရွ င္ တိုင္းျပည္ေတြရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ ေရး ႐ုန္းက န္ႀကိး ပမ္း မႈေတြ မွာ အဓိက အခန္ းက႑က အၿမဲရွိ ေနလို႔ ပဲ။ ေနာက္ၿ ပီး ခရစ္ယာန္ ေက်ာင္ းမ်ားနဲ႔ ဘာသာ၀င္ဦးေရ အျပန္႔က်ယ္လာျခင္ းဟာ ဒီ မိုကေရစီ ဖြံ႔ၿဖိ ဳးေရးကို တြန္ းအားေပးတယ္လို႔ ပါေမာကၡဟန္တင္တန္က ရပ္ခံတ င္ျပထားပါတယ္။

(၂) အစလည္းခက္၊ အဆံုးလည္းခက္ အခုေျပာေနတာဟာ ဘယ္ဘာသာဟာ ပိုယံုၾကည္ထိုက္တယ္ဆိုတ့ဲ ကိစၥမဟုတ္ဘဲ ဒီမိုကရက္တုိက္

ေဇးရွင္ းကိစၥသာ

ျဖစ္ ပါတယ္။ ဟန္တင္တန္ေထာက္ျ ပသလို အေနာက္ ခရစ္ယာန္ ႏိုင္ ငံ အမ်ားစု ဒီ မိုကေရစီ ေအာင္ျမင္ခို င္ၿမဲ ေနတာကလည္း ျငင္ းမရေအာင္ အထင္အ ရွားပါပဲ။ သို႔ေသာ္ အေနာက္ ႏိုင္ ငံေတြကို ပုခံု းခ်င္းယွဥ္လာတဲ့ ကြန္ ဖ်ဴးရွ ပ္ တ႐ုတ္ေပါက္ ေဖာ္ ႀကီးရဲ႕ တိုးတက္ပြင့္လင္းလာမႈ။ မၾကာခင္ကျဖစ္ ခဲ့တ့ဲ ျမန္မာသံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ ေမတၱာသုတ္ရြတ္ၿပီ း စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ဆန္႔က်င္ လႈပ္ရွားမႈ၊ တိဘက္ရဟန္းေတြ ရဲ႕ အိုလံပစ္ မီးရွဴ းတို င္ ႏိုင္ ငံေ ပါင္း စံုမွာ ၀င္လုမႈေတြဟာ ပါေမာကၡဟန္တင္တန္ ရဲ႕ ခရစ္ယ ာန္ အေလးထဲတ့ဲ အျမင္ကို စိန္ ေခၚလွန္ ပစ္လိုက္တာလားလို႔ ေတြး စရာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွ စ္ ျမန္ မာႏို င္ငံ ေရႊ ၀ါေရာင္အ ေရးနဲ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ တိဘက္အေရးဟာ မေအာင္ ျမင္ေသးေပမယ့္ ကမၻာ့သ မိုင္း နဲ႔ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွ င္း ျဖစ္စ ဥ္မွာ ထူးျခားေနပါတယ္။ တဘက္က သိမ္ေ မြ႔ႏူ းညံ့တ့ဲ အၾကမ္းမဖက္ အာဏာဖီဆန္မႈ၊ တဘက္

မွာက စစ္တ ပ္ယႏၱရ ားသံုး ၿပီး အဆံုးစြ န္အ႐ို င္းအစိုင္ းဆံုး ေခ်မႈန္း မႈ။ အဲ့ဒီ ႏွစ္ ခုအၾကား ဖီလာျဖစ္ မႈ ျမင္ကြင္ းေတြကို ကမၻာ့ ရြာ မီဒီယာမွ န္ေျပာင္းကေန အားလံုးျမင္ေတြ႔ ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္ မာရဟ န္း ေတာ္မ်ားရဲ႕ ေမတၱာ ပို႔စီတန္ းလမ္း ေလွ်ာက္ပံု၊ ၀ိနည္းစည္းကမ္ း ညီည ြတ္ပံု၊ ထုထည္အင္အားႀကီး မားပံု၊ လံုထိန္းရဲ နဲ႔ စစ္သားေတြကို ျပန္လည္ဦ းခ်က န္ေတာ့တ့ဲ ျမင္ကြင္ းပံု ေတြဟာ ႏို င္ငံတကာအသိုင္ းအ၀ိုင္းကို အံ့ၾသ မွင ္ တက္ေစ႐ံုမွ ်မက ျမန္မ ာတို႔ကိုယ္တိုင္ မ်က္ရည္လည္ရႊဲခ့ရ ဲ ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးကာလကစလို႔

၁၉၈၈ အေရးေတာ္ ပံုအထိ ျမန္မ ာရဟန္ းေတာ္ ေတြဟာ ျမန္မ ာ့ႏို င္ငံ ေရး လႈပ္ရွ ားမႈတိုင္း မွာ

ပါ၀င္ခ့ၾဲ က ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာ ေတာ္လွန္ေရးကေတာ့ သံဃာထု သက္သက္က ဦးေဆာင္တ့ဲ စစ္ အစို းရ ဆန္႔က်င္ေ ရးျဖစ္လာၿပီ း။ အခ်ိန္တိုေတာင္းလွ ေပမယ့္ တကမၻ ာလံုးရဲ႕ မ်က္ေျခမျပတ္ေ စာင့္ၾကည့္မႈ ခံ ခဲ့ရ ပါတယ္။ ကမၻာ့ ဒီမ ို ကေရစီ ေရး တိုက္ပြဲအတြက္လည္း အျမင္သစ္ျ ဖစ္ၿ ပီး ဗုဒၶဘာသာဟာ ေလာကုတၱရာကိ စၥသက္သက္ မ်က္ႏွာ မူေနရာက ေလာကီဖံ႕ြ ၿဖိဳ းေရးနဲ႔ လူ႕ အခြင့္အ ေရး ကိစၥေတြဆီ တူရူလာပါတယ္။ ျမန္ မာဗု ဒၶရဟန္ းေတာ္ မ်ားရဲ႕ ဒီ မိုကေရစီ ေရးတိုက္ပြဲဟ ာ ရက္ရက္ စက္စက္ ေခ်မႈ န္း ခံလိုက္ရေပမယ့္ ၿပီးဆံုးသြ ားၿပီလို႔ေတာ့ လံုး၀ေျပာလို႔မ ရပါဘူး။ ဗု ဒၶဘာသာကိုယ္၌ကိုက တိုးတက္တ့ဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ (Reform) လုပ္လာတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾက ာင့္ စက္တင္ဘာအေရးအခင္ းဟာ ျမန္မ ာ့ဒီမိုက ေရစီ ေရး ခရီး ရွည ္အတြက္ အစတကာတို႔ရဲ႕ အစပဲျ ဖစ္ ပါတယ္။ ကမၻာ့ဒီ မိုကေရစီ အေရးမွာ အႏုတ္သေဘာ ေဆာင္တယ္လို႔

အျမင္ခံ ေနရတဲ့ ဗုဒၶဘာသာကို

ျမန္မာရဟန္ းပ်ိ ဳမ်ားက

အေပါင္းလကၡဏာ

ေဆာင္ေ ၾကာင္ း ကမၻာကို ရဲ ရဲ ၀ံ့၀ ံ့ ျပလိုက္တာျဖစ္ပ ါတယ္။ စက္တင္ဘာ သံဃာလႈပ္ရွားမႈ စတင္ ျဖစ္ ေနခ်ိ န္မွာ စာေရးဆရာေမာင္စူး စမ္ းကို သူ႔မိတ္ေဆြ တေယာက္က ဘယ္လိုျမင္ သလဲလို႔ ေမးၾကည့္တ့အ ဲ ခါ ဆရာက “စဖို႔ခက္ခဲသလို အဆံုးသတ္ဖို႔လည္း ခက္တယ္”လုိ႔ တုန္႔ျ ပန္ ေျဖဆိုပါတယ္။ ဆရာ ေမာင္စူ းစမ္း ေျပာသလိုပဲ စက္တင္ဘာ သံဃာ့အ ေရအခင္ းဟာ စတ င္ဖို႔ အေတာ္ခက္ ခဲတ့၊ဲ ရဟန္း ပ်ိဳ မ်ား ရင္း ၿပီ းစြ န္႔စားရတ ့ဲ တိုက္ပြဲျ ဖစ္သလို အဆံုးသတ္ဟာလည္း ျမန္မာ့ ေတာ္လွန္ ေရး အမ်ားစု ရဲ႕ ထံုးစံအတိုင္း ကိုယ့္ဘက္က ပြဲမျပတ္ႏို င္ခ့ဲ ပါဘူး။ ေရႊ ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ ေရးဟာ

ၿငိ မ္း ခ်မ္ းစြ ာကူးေျပာင္း ႏိုင္တ့ဲ

ကတၱီပါေတာ္လွန္ေ ရးမ်ိဳ းျဖစ္မလ ာခဲ့ဘဲ

ဘုရားသားေတာ္ေတ ြ

အေၾကာင္ းမလွ စြာနဲ႔ ေသြးစြ န္းထ င္းခဲ့ ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္

ျမန္မာရဟန္း ပ်ိဳ မ်ားရဲ႕

စက္တင္ဘာအေရးဟာ

စဖို႔ ခက္ၿပီ း အဆံုးသတ္ဖို႔ ခက္ ရတာလဲ။ စက္တင္ဘာရဲ႕

ေအာင္ ျမင္မႈ ေတြက ဘာလဲ။ ျမန္ မာေထ ရ၀ါဒဟာ ဒီမိုက ေရစီန႔ဲ နီး စပ္ ရဲ႕ လား။ ခရစ္ယာန္ဘာသာက အာဏာရွင္ေတြက ို ထိန္းခ်ဳပ္ထားနို င္သလိုမ်ိဳး၊ အနာဂါတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာက အာဏာရွင္ ညႊတ္ကြင္းကေန ေဖာက္ထြက္ႏိုင္မွ ာလား။ ဒါမွ မဟုတ္ ေတာင္ကိုရီ းယားလို ဗု ဒၶဘာသာကေန ခရစ္ယာန္အယူ ကူး ေျပာင္ းသူဦးေရ တိုး ပြားလ ာမွ ဒီ မိုကေရစီအျမစ္တြယ္ အေျခက ် မွာလား။ စတဲ့စတဲ့ ေမးခြ န္း ေတြအတြက္ ေရႊ ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ ေရး ျဖစ္ရ ပ္န႔အ ဲ တူ ေထ ရ၀ါဒအေပၚ လူမႈေ ဗဒ၊ လူမႈသိပ ၸံ ရႈေထာင့္ ေတြကေန သံုးသ ပ္ၾကဖို႔ လိုပါလိ မ့္မယ္။

(၃) လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ေမတၱာသုတ္ အေမရိကန္ လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာစာတမ္ းမွာ ေသာမတ္ စ္ဂ်က ဖာဆန္က “လူတိုင္းကို တူည ီမွ်တစြာ ဖန္ဆင္းထ ားတာ ျဖစ္တယ္ ” (A ll men are created equal) ဆိုတ့ဲ စကားကို သံုးခဲ့ ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္ း လင္ကြန္းတို႔၊ မာတ င္လူသာကင္း တို႔ကေန ယေန႔ေ ခါင္း ေဆာင္ မ်ားအထိ အထပ္ထပ္သံုး စြဲခ့ၾဲ ကတယ္။ ဘုရားသခင္ဟာ အားလံုးကို တူည ီတ့ဲ ရပိုင္ ခြင့္ ေတြန ႔ဲ ဖန္ဆင္ းထားသမို႔၊ လူသားအားလံုး မွာ လူ႔အခြင့္ အေရးဟာ ေမြးရာပါျဖစ္ၿပီ း မည္သူတစ္ဦးတ စ္ေယာက္ကမွ တားျမစ္ခ်ဳပ္ ခ်ယ္ပိုင္ ခြင့္ မရွိဘူ းလို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီ၀ ါက်ေလးတစ္ေၾကာင္းဟာ တာသြားလြ န္းၿပီး အေနာက္တိုင္း ႏိုင္ ငံေတြ မွာ ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ လူ႔အခြင့္အ ေရးေတြရ ရွိဖို႔ က်ားကန္ေ ပးပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ျမန္ မာႏို င္ငံ မွာ လူ႔အ ခြင့္အ ေရးနဲ႔ ဒီ မုိကေရစီ ေရး ဖြံ႔ၿ ဖိဳးဖို႔အတြက္ ဗုဒၶဘ ာသာမွာ ဒီလိုအားကို း အားထ ားျပဳေလာက္တ ့ဲ စကားရပ္မ ်ိဳးမရွိဘူးလ ား။ ဗုဒၶရဲ႕ ၾသ ၀ါဒအျမဳေတေတြဟာ လူသားတိုင္ းရပိုင္ ခြင့္ ေတြအတြက္ အနက္ဖြ င့္ထူတတ္ရင္ အမ်ား

ႀကီးရႏို င္ပ ါတယ္။ ဥပမာ ေမတၱာသုတ္လာ “မာတာ ယထာနိယံပုတၱ၊ မယုသာ ဧကပုတၱ မႏုရေကၡ ” ဆိုတ့ဲ ပါဠိဟာ စဥ္ းစား ယူရင္ အေတာ္က်ယ္ျပန္႔ပါလိ မ့္မယ္။ သတၱ၀ါတိုင္းအေပၚ မွာ မိမိ ရင္ ၌ျဖစ္ေသာ တစ္ ဦးတည္းေသာ သားကဲ့သို႔ ေမတၱာထားရ မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီစကားရပ္အေပၚ လူ႔အခြ င့္အ ေရးအျမင္ ရႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ ဗုဒၶဟာ လူသားအခြ င့္အေရးဆိုတာ မေျပာနဲ႔ေတာ့။ သတၱ၀ ါတိုင္းအေပၚမွာ ေတာင္ ကိုယ့္ရင္ ၀ယ္သားလို သေဘာထားရမယ္။ လူမွာ သူ႔ေမြ းရာပါ ရပိုင္ ခြင့္ ရွိသလို သတၱ၀ ါကိုယ္စီမွာလည္း ရပို င္ခြ င့္ေတြ ရွိၾကရမွာေပါ့။ လူအခ်င္းခ်င္ း ႏွိပ္စက္ျ ခင္ း ကင္းေ၀းၾက။ သတၱ၀ါကိုယ္စီရဲ႕ ကိုယ့္ရပိုင ္ ခြင့္ေတြကို ေလးစားၾကလို႔ ေကာက္ယူႏိုင္ ပါတယ္။ ျမန္ မာဗု ဒၶဘာသာဟာ ေထရ၀ါဒျဖစ္တာမို႔ ေရွး ေထရ္ႀကီ း၀ါႀကီးတို႔ရဲ႕ အဆံုးအမအတိုင္း က်င့္ႀကံ လိုက္နာၾကဖို႔ ပါပဲ။ ဒါဟာ ေရွး ရိုး စြဲ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ဆန္ ေကာင္းဆ န္ၿပီ း အထက္ေအာက္ ဆက္ဆံေရးပံု စံန႔ဲ အမိန္႔ ေပးပံုစံ (A uthoritarian) ပဲလို႔ ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ကာလမသုတ္လို ဒီမိုကေရစီက် ေခတ္မွီလြန္ းတဲ့ တရားမ်ားလည္း ရွိေ နပါတယ္။ ရွငသ ္ ာရိ ပုတၱရာ ကိုယ္ေတာ္ႀကီးကို ခု ႏွစ္ ႏွစ္သား သာမေဏ ေလးက ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပမႈလို သည္းခံမႈ (Tolerance) ေဖာ္ ျပတ ့ဲ ဒီမိုကေရစီ လကၡဏာရပ္ ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ပါပဲ ။

(၄) ေက်ာင္းေတာ္န႔ဲ ႏိုင္ငံေတာ္ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္တ့ဲ ႏိုင္ ငံေတြမွ ာ ဘာသာေရးနဲ႔ ႏို င္ငံ ေရးဟာ သီးျခားမရွိ ပဲ ေရာေထြး ေနတတ္ပါတယ္။ အခ်ိ ဳ႕ႏိုင္ ငံမ်ားမွာ လည္း အစၥလာမ္ဘာသာကို ႏိုင္ ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ျပဌာန္ းၿပီ း တရား၀င္ျပဳထ ားပါတယ္။ အေနာက္ဒီ မုိကေရစီႏို င္ငံ မ်ားရဲ႕ အားသာခ်က္က ေက်ာင္း ေတာ္န႔ဲ ႏိုင္ ငံေတာ္ စည္း ျခားမႈ

(S eparation of church and state) ရွိျခင္ းပါပဲ။ ဒါဟာ

လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ ရဲ႕ အေျခခံလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္ းေတာ္ ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီအ ေရးနဲ႔ လစ္ဘာတီအေရးမွာ ေရွ႕ ကမားမားမတ္မတ္ တိုက္ပြဲ၀ င္ခ့ၾဲ ကပါတယ္။ ပုတ္ရဟန္း မင္ းမ်ားဟာ အာဏ ာရွင္ ေတြကို ႏွိပ္ကြပ္ ရာမွာ လက္သံေျပာင္ခ့ဲ ပါတယ္။ ၿပီး ခဲ့တ့ဲ ဆယ္စုႏွစ္ ေတြမွာ ဒီ မိုကေရစီ ကူးေျပာင္ းလာခဲ့တ့ဲ ခ်ီလီ၊ ပိုလ န္၊ ေတာင္ကိုရီ းယား၊ ဖိလ စ္ပို င္၊ ဘရာဇီ းစတဲ့ ႏို င္ငံ ေတြရဲ႕ ဥပမာၾကည့္ရ င္ ျမင္ႏို င္ပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ခ်ီလီမွာ ဂၽြန္ ေပါလ္ (၂) ဟာ အာဏာရွင္ ပီႏို ေခ်းနဲ႔ ပက္ ပင္ းရင္ဆိုင္ရ ေတာ့ “က်ဳပ္ဟာ ဒီမိုက ေရစီတရားေဟာ ဆရာမဟုတ္ဘူး။ ဧ၀ံေဂလိတရားေဟာဆရာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခရစ္ယာန္တ ရားေတာ္မ ်ားဟာ လူသားအခြ င့္အ ေရး ကိစၥအားလံုး နဲ႔ သက္ဆိုင္ေနတယ္။ အကယ္၍ ဒီမိုက ေရစီဟာ လူ႔အခြ င့္အေရးကို ဆိုလိုတယ္ဆိုရင္ ခရစ္ယာန္ ေက်ာင္း ေတာ္ေတြဟာ လည္း ဒီမိုက ေရစီ တရားေဟာရမွာ ေပါ့ ”လို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္ းေတာ္ မ်ားဟာ အာဏာရွင္ကို ဆ န္႔က်င္ၿ ပီး လူသားလစ္ဘာတီေ ရးမွာ သမို င္းတေလွ် ာက္ အေရးပါခဲ့တယ္။ အာဏာရွ င္မ်ား မင္ းဆိုးမင္းညစ္ မ်ား ခ်ယ္လွယ္ခ်င္တို င္း ခ်ယ္လွယ္ခြင့္ မရေအာင္ ျပည္သူလူထုကို အကာအကြယ္ ေပးခဲ့ ပါ တယ္။ ဒါဆို ဗုဒၶဘာသာရဟန္း ေတာ္မ ်ားနဲ႔ ေက်ာင္း ေတာ္မ ်ားက ေရာ။ စက္တင္ဘာလႈပ္ရွ ားမႈက

ရဟန္း ပ်ိဳ မ်ားဟာ ေခတ္သစ္ဗု ဒၶဘာသာ ေလဘာတီသူရဲ ေကာင္ းမ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ သို႔ေသာ္

ျပႆနာက သံဃာ့မဟာနာယက အဖြဲ႕ နဲ႔ အဘိဓ ဇဆရာေတာ္ႀကီးအခ်ိဳ႕ ျဖစ္ပ ါတယ္။ သံဃာ့မဟာနာယကဟာ သီးျခား လြတ္လပ္တ့ဲ ဘာသာေရးအဖြ႔အ ဲ စည္း မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာအစိုး ရအဆက္ဆက္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ အသံုး ခ်ခံ အဖြ႔အ ဲ စည္း တခုျဖစ္ ေနခဲ့ပ ါတယ္။ ဘာသာေရး အာဏာပို င္အစို းရဌာနတစ္ခုလို ျဖစ္ေ နခဲ့ ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္ းေတာ္ မ်ား ႏိုင္ ငံေ ရးလုပ္သင့္ ပါသလားဆိုတ့ဲ ေမးခြ န္းဟာ အၿမဲတက္လာတတ္တ့ဲ ေမးခြ န္းပါပဲ။ လယ္တီ ဆရာေတာ္လို ပု ဂၢိဳလ္မ ်ိဳးက ရဟန္း ေတြကို ႏိုင္ ငံေ ရးနဲ႔ လံုး ၀မပက္သက္ေစခ်င္ ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္ း အျမင္ကလည္း “ကၽြန္ေတာ့္သေဘာက ရဟန္ းေတာ္ မ်ားဟာ ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္ကိုသာ ႀကိဳးစားေစခ်င္တယ္” လို႔ ေရးဖူ းပါတယ္။ ဟုတ္ပ ါ တယ္။ ရဟန္းကိစၥဟာ ၀ိနည္းကိစၥျ ဖစ္တယ္။ ကိုယ္က်င့္ကိစၥျဖစ္တယ္။ မိမိကိုယ္ကို ေစာင့္ေ ရွာက္ျ ခင္ းဟာ ေလာကကို ေစာင့္ေ ရွာက္ျ ခင္း မည္ပါတယ္။ လူ႔အဖြ႔အ ဲ စည္းကို စာရိတၱ မ႑ိဳင္ျ မင့္ မားေစၿပီ း အမွ န္တရားနဲ႔ နီ းစပ္ပါေစလိ မ့္မယ္။

သို႔ေသာ္ ယခု သံဃာ့မဟာနာယကဟာ အစုိ းရဌာန တစုတဖြ႔ဲ အျဖစ္ လုပ္ေ နတာဟာာ ၀ိနည္းနဲ႔ ညီပါသေလာ။ သံဃာမ်ား ႏိုင္ငံ ေရးမလု ပ္ရလို႔ ေမွ ာ္ဘီသံဃာ့အစည္းအေ၀းဆံုးျဖတ္ခ ်က္၊ ကမၻာေအး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ေတြန႔ဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေၾကျငာခ်က ္ ထုတ္ၿပီ း စစ္အစို းရေတြကို အကာအကြယ္ေပးေနတဲ့ သံဃာ့မဟာနာယက ဘြ႔တ ဲ ံဆိပ္အမ်ိ ဳးမ်ိဳးရ ရာဇာမ်ားဟာ ႏို င္ငံ ေရးလုပ ္ ေနတာ မဟုတ္ပါလား။ ႏိုင္ ငံေ ရးဆိုတာ အာဏာနဲ႔ ဆက္စပ္ေ နတယ္ဆိုရင္ အာဏာပိုင္အ ဖြ႔ဟ ဲ ာ သံဃာ့မဟာနာယက အဖြ႔မ ဲ ွာလ ား၊ စာသ င္ရဟန္ းပ်ိ ဳေတြဆီမွ ာလား။ စက္တင္ဘာ ေတာ္လွန္ ေရးက ေမြး ဖြာ းလာတဲ့ သံဃာ့တပ္ေပါင္း စုဟာ အလယ္ေခတ္ခ ်စားေနတဲ့ ဘရင္ ဂ်ီဘုန္ းႀကီးေတြက ို ဲ စည္းဟာ လြတ္လပ္ ေတာ္လွန္တ့ဲ ပ႐ိုတက္စတင့္ မာတင္လူသာ ေပါက္ စမ်ိ ဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပ သံဃာ့ဥ ေသွ်ာင္အဖြ႔အ တဲ့ သာသနာ့အဖြ႔အ ဲ စည္းျဖစ္လာၿပီး တခ်ိ န္မွ ာ သံဃာ့ မဟာနာယက အဖြ႔က ဲ ို ဖယ္ရွားၿပီ း ျမန္မာျပည္သူတို႔အတြက္ လြတ္လပ္မႈ လစ္ဘာတီ ေဆာင္က်ဥ္ းလာမယ့္ အဖြ ႔အ ဲ စည္း မ်ိဳ း ျဖစ္ပါတယ္။

(၅) ပရိယတၱိ အင္စတီက်ဴးရွင္း ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္ း (C hurch) မ်ားဟာ ႏို င္ငံေ ရးဖိႏွိ ပ္မႈ အမ်ိ ဳးမ်ိဳ းကို ဆန္႔က်င္တ့ဲ အေျခခံ အင္စတီက်ဴးရွင္ းမ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ အာဏာရွင္ စနစ္ကို ဆ န္႔က်င္ဖို႔ ေဟာေျပာစည္း ရံုးေနတဲ့ လွ်ဳိ႕ ၀ွက္ ေျမေအာက္ဌ ာနမ်ိဳးေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈန႔ဲ တရားမွ်တ မႈကို

ရပ္ ခံစည္း ရံုး ေနတဲ့ အင္ စတီက်ဴးရွ င္းမ်ားလည္း ျဖစ္ ပါတယ္။ ဘုရားေက်ာင္း အင္စတ ီ

က်ဴးရွင္း မ်ားဟာ တစ္ခု နဲ႔တစ္ ခုခ်ိတ္ဆက္ထားၿပီး ႏို င္ငံတကာမွာ ကြန္ယက္ျဖစ္ေ နပါတယ္။ ဘရင္ဂ်ီဘု န္း ေတာ္ႀကီး မ်ားရဲ႕ အက်င့္ ပ်က္မႈ က်င့္ ၀တ္ခ်စားမႈ ေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္ သူူတို႔ရဲ႕ ေလာ္မ ာမႈေတြက ို အထုတ္ေျဖခ်ႏို င္တ့မ ဲ ီဒီယာမ်ားက ရွိေ နပါတယ္။ ႏိုင္ ငံေ ရးလႈပ္ ရွာ းသူမ်ားအတြက္ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္း မ်ားဟာ အကာအကြယ ္ ေပးႏိုင္တ့ဲ အင္ စတီက်ဴးရွင္ းမ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈအ ပါအ၀င္ ေမြး ျခင္ းမွ ေသျခင္ းအထိ လူသားရပိုင္ ခြင့္ေတြက ို အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ လူမႈအင္ စတီက်ဴးရွင္ းမ်ဳိး ျဖစ္ ေနပါတယ္။ ျမန္ မာႏို္ င္ငံ ပရိယတၱိစ ာသင္တိုက္မ်ားဟာလည္း ေအာင္ ျမင္တ့ဲ အင္စတီက်ဴးရွင္ းမ်ားပဲ ျဖစ္ပ ါတယ္။ ဒါကို စက္တင္ဘာ သံဃာ့အေရးအခင္ းမွ ာ ထင္ထင္ရွာ းရွာ း ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ ပဋိပတၱိေက်ာင္းတိုက္မ ်ားဟာလည္း လူမႈထြက္ေပါက္ နဲ႔ စာရိတ ၱ မ႑ိဳင္ကို ထိန္း ေက်ာင္ းေပးႏိုင္တ့ဲ အင္ စတီက်ဴးရွ င္းမ်ားပါပဲ။ စစ္တပ္က ျမန္မာႏိုင္ ငံမွ ာ အင္အားအႀကီးဆံု း အင္စတီက်ဴးရွ င္း ျဖစ္ ေနၿပီ း ရွိရွိသမွ ်ေသာ အရပ္ဘက္ အင္စတီက်ဴးရွ င္း အားလံုးကို သံုးစားမရေအာင္ မထိေ ရာက္ မလည္ပတ္ႏို္ င္ေတာ့ ေအာင္ ဖ်က္ဆီးပစ္ ခဲ့ပ ါတယ္။ တရားေရး၊ အရပ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္း မာေရးစတဲ့ အင္ စတီက်ဴးရွင္ းမ်ားဟာ အသက္မ ၀င္ႏိုင္ဘဲ ဖြတ္ ဖြတ္ေက်သြားပါတယ္။ အရင္ ေက်ာင္ းသားလႈ ပ္ရွာ းမႈ မ်ား ေပၚထြက္ရာ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ မ်ားဟာလည္း ေအာင္ ျမင္တ့ဲ အင္ စတီက်ဴးရွင္ းေတ ြ ျဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္ရဲ႕ ဖ်က္ဆီး မႈေအာက္မွာ တစစီလြင့္ေ ႂကြၿပီ း ေက်ာင္းသားလႈ ပ္ရွာ းမႈ မ်ား အားနည္းသြားခဲ့ ပါတယ္။ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္း ေက်ာင္ းသားႀကီးမ်ားက အၿမဲဦ းေဆာင္တြန္း ေပမယ့္ အတန္ၾကာ မေရြ႕ ႏို င္ေ အာင္ ျဖစ္ ေနပါတယ္။ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာမွ ာေတာ့ ဘယ္သူမွ ဘယ္ႏိုင္ငံ ေရးသမားမွ တြက္ဆမထားတဲ့ လက္သီးပု န္း သံဃာ့အင္စတီက်ဴးရွ င္းက စစ္တပ္ကို စိ န္ေ ခၚခဲ့ ပါတယ္။ ပခုကၠဴ ပရိယတၱိ စာသင္တိုက္ႀကီးက စလိုက္တ့ဲ ျဖစ္ရ ပ္ဟာ ဘုရင္ မင္ းတို႔ကို ဘာသာေရးက်ဥ္ တဲ့ ကံေဆာင္ မႈေတြျ ဖစ္လာၿပီ း ေရႊ ၀ါေရာင္ေတာ္လွ န္ေရးႀကီး အျဖစ္ ကမၻာ ေက်ာ္ခ့ဲ ပါတယ္။ ရဟန္း ပ်ဳိ မ်ားရဲ႕

အခ်ိန္တိုတိုအတြင္း

ခ်ိတ္ဆက္လႈပ္ရွာ းႏို င္မႈ၊

စည္းကမ္း ေသ ၀ပ္မႈကို

ကမၻာ့အ ၾကမ္း မဖတ္လႈပ္ ရွာ းမႈ

(N onv iolence) သမိုင္ းမွာ ေမာ္ကြန္ းထိုးရမွာ ပဲ ျဖစ္ ပါတယ္။ လႈပ္ရွာ းတဲ့ ရဟန္းပ်ိဳမ်ားရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ အဓိက အခရာ က်သူမ်ားကေတာ့ ပရိယတၱိစ ာသင္တိုက္မ်ားက စာသင္ စာခ် ဆရာေတာ္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

စာသင္စ ာခ်ဆရာေတာ္မ်ားဟာ မဟာနာယကဆရာေတာ္ႀကီး မ်ားနဲ႔ မတူသလို ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္ မ်ားနဲ႔လည္း မတူတ ့ဲ သံဃာ့အာဇာနည္မ်ားပဲ ျဖစ္ပ ါတယ္။ ဆရာေတာ္မ်ားဟာ “လာဘ သကၠယ သိေလာက” ဆိုတ့ဲ လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားမႈ၊ ေက်ာ္ေ ဇာမႈတို႔ကို အလ်ဥ္းေရွာ င္ရွာ းၿပီး စာသင္သား ရဟ န္းတပည့္မ ်ားနဲ႔သာ အၿမဲထိေတြ႔ေ နသူမ်ားျဖစ္ ပါတယ္။ မိမိ ရသမွ် သကၤန္း၊

ေဆး၊

ဆြမ္းတို႔ကို

တပည့္ငယ္မ်ားကို

ေ၀မွ်ၿပီး စံျ ပ၀ိနည္းက်င့္ ႀကံရင္ း အနစ္ နာခံ စာသင္ ပို႔ခ်ေပးေနသူမ်ား

ျဖစ္ ပါတယ္။ ဓမၼန႔ဲ အဓမၼကို ပိုင္းျခားျပေနသူ မ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ အမွန္တရားအတြက္ ရပ္ ခံထားသူမ ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒကာ၊ ဒကာမ အေႁခြအ ရံန႔ဲ မင္း ေျမႇာင္ မ်ားကို ရြံရွ ာတိုက္ဖ်က္ေ နသူမ်ား ျဖစ္ပ ါတယ္။ ျမန္ မာသံဃာ့အင္ စတီက်ဴးရွ င္းဟာ ဘယ္လုဖ ိ ိဖိ ပိျပားမသြားဘဲ စစ္အ င္စတီက်ဴးရွ င္းကို ေတာ္လွန္ေ ရး အင္စတီက်ဴးရွ င္းတ ခု ေျပာင္းလဲ မႈ

ျဖစ္လာႏို င္ပ ါတယ္။ သို႔ေသာ္

ျမန္မ ာျပည္

အံတုဖက္ၿပိ ဳင္ မယ့္

ေနာက္ဆံုး

ဗု ဒၶသာသနာကိုယ္၌ မွာလည္း ျပဳျပင္

(Reform) ေတြ ျဖစ္လာၿပီး ေက်ာင္း ေတာ္န ႔ဲ ႏိုင္ငံ ေတာ္အၾကား စည္းျခားမႈ

ျဖစ္လာႏိုင္ ေကာင္ းပါတယ္။

အနာဂါတ္သာသနာ တိုးတက္ဖို႔က သံဃာ့ အင္စတီက်ဴးရွ င္းဟာ အစိုး ရအာဏာစက္ကြင္း ေအာက္က လြတ္မလြတ္အေပၚ မူတည္ပါတယ္။

(၆) နအဖရဲ႕ တရား၀င္မႈ စက္တင္ဘာေတာ္လွန္ ေရးဟာ က်ဆံုးခဲ့ ၿပီး ေအာင္ျ မင္ မႈ တစံုတရာ မခ်န္ရ စ္ႏို င္ဘူးလား။ ဒီလိုမဟုတ္ပါ။ တစံုတ ရာမကဘ ဲ ေအာင္ ျမင္မႈအ ေတာ္ကို ရခဲ့တယ္ဆိုရပါမယ္။ အဓိကေအာင္ျ မင္ မႈကေတာ့ နအဖ စစ္အ စိုးရရဲ႕ တရား၀င္မႈ (Legitimacy ) အရိႈက္ကို အလစ္ထုိးလိုက္လို႔ က်ဆင္းသြားေးစခဲ့ ပါတယ္။ စစ္အ စုိး ရရဲ႕ မေျပာင္းလဲလိုဘဲ ပိုေနၿမဲက်ားေနၿမဲ ေနလို စိတ္ကုိ ဖ်က္ပစ္ ႏိုင္ ခဲ့ျ ခင္ း ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုး ရတရပ္အတြက္ တရား၀င္မႈ (Legitimacy ) ဟာ အေရးပါ အခရာက်လွပါတယ္။ တရား၀င္မႈကိ စၥဟာ ယုတ္မာၿပီး တရားလက္မ့ဲ ေသြးဆာေနတဲ့ အာဏာရွ င္မ ်ိဳးေတြအတြက္ေတာင္ အခရာ က်ပါတယ္။ ရူးဆိုးက ေျပာဖူ းတယ္။ “အင္အ ား အႀကီးဆံုးဆိုသူဟာ သူ႔အင္အားကို

မွန္ကန္ မႈန႔ဲ တာ၀န္ ၀တၱရား နာခံ ေဆာင္ ရြက္မတ ႈ ို႔အျဖစ္

မေျပာင္း ႏိုင္ ခဲ့ရ င္

သူဟာ

ဘယ္ေတာ့မွ မာစတာတစ္ ေယာက္လို အၿမဲ ရာသက္ပန္ အားႀကီးေနႏို င္မွ ာ မဟုတ္ဘူး ” (The strongest is never strong enough to be alw ays the master, unless he transforms strength into right and obedience into duty .) ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ အားႀကီး ရက္စက္လွတ့ဲ အာဏာရွင္ မ်ားဟာ မွန္က န္မႈ၊ တရားမွ်တ မႈန႔ဲ တာ၀န္သိမႈ စတဲ့ တရား၀င္ခြင ့္ ေတြဆီ အခ်ိန္တန္ ေရြ႕ လ်ားရမွာ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ထက္ တရား၀င္မႈ (Legitimacy ) ဆိုတာက မွနက ္ န္မႈန႔ဲ တ ရားမွ်တမွ ်တို႔မ ွ် ဆိုလိုတာ မဟုတ္ျပန္ေသးဘူး။ အစုိး ရတရပ္ တည္ၿမဲရ ပ္တည္ႏိုင္ခြ င့္ဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လက္ခံႏိုင္ ခြင့္၊

ႏိုင္ငံတကာ

အသိုင္းအ၀ိုင္း ရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳ က်ားကန္ ေပးမႈ စတာေတြအထိ ပါရွိပ ါတယ္။ ေရွး ေခတ္က ဘုရ င္မ ်ားအတြက္ တ ရား၀င္မႈအခြ င့္ဟာ ႐ိုး ရာထံုးတမ္ းစဥ္လာ၊ နတ္ဘုရ ားတို႔ရဲ႕ တိုက္႐ုက ိ ္အာဏာအပ္ ႏွင္ းမႈ စတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြန႔ဲ ျဖစ္ ပါတယ္။ ေမာ္ဒန္ ေခတ္ မွာ အာဏာရွင္ မ်ားဟာ သူတို႔ရပ္တည္ဖို႔ အမ်ိဳ းသားေရး၀ါဒနဲ႔ ဖက္ဆစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္စတဲ့ အိုင္ဒီ အိုေလာ္ ဂ်ီမ ်ားကို တရား၀င္ခြင့္ ယူၾကပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေန၀င္း အစိုး ရဟာ ျပည္တြင္း စစ္ရ ပ္စဲ ေရးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြ ခြဲ မထြက္ေရးဆိုတ့ဲ ျပည္ေထ ာင္စု မၿပိ ဳကြဲေရး ဆိုင္းဘုတ္၊ ေနာက္ ဆိုရွယ္လစ္ ဆိုင္းဘုတ္န႔ဲ တရား၀င္ခြင့္ယူ ခဲ့တာ ျဖစ္ပ ါတယ္။ လက္ရွိ န၀တ၊ နအဖ စစ္အစို းရဟာလည္း အလားတူ ျပည္ေထာင္စ ု မၿပိဳကြဲ ေရးနဲ႔ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာတည္တံ့ေရး ေခါင္ းစဥ္န႔ဲ ပဲ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ တည္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အ စုိး ရကို ေနာက္ထပ္ တရား၀င္ခြ င့္ (Legitimacy ) ေပးေနတာက ကေန႔ထိ ႏိုင္ ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမွာ မေျပာင္းလဲ ႏိုင ္ ေသးတဲ့ အခ်ဳပ္အ ျခာအာဏာပိုင္ ႏိုင္ ငံတႏိုင္ ငံကို ၀င္ေ ရာက္မ စြက္ဖက္ႏို င္တ့မ ဲ ူ ျဖစ္ ပါတယ္။ ေနာက္ အာဆီယံ၊ တရုတ္၊ အိႏိၵယစတဲ့ အိမ္ နီးခ်င္ းႏို င္ငံ မ်ားရဲ႕ အက်ိဳးစီး ပြားေရွ႕ ရႈမႈက ေပးထားတဲ့ တရား၀င္မႈ ပဲ ျဖစ္ပ ါတယ္။ စက္တင္ဘာ ေရႊ ၀ါေရာင္ေတာ္လွ န္ေ ရးဟာ နအဖရရွိထားတဲ့ အေရၿခံဳတရား၀င္ခြင့္ ေတြကို အမ်ားႀကီး ဆြဲခြ ာခ်ႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ အာဆီယံအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာဖိအ ားေတြ ပိုၿ ပီး ရခဲ့ ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သံဃာထုအေပၚ တဖက္သက္ ရက္ရက္စက္စက ္

ၿဖိဳခြင္း မႈေ ၾကာင့္

စစ္တပ္အ ေပၚ

လက္ခံတ့ဲ

ျပည္သူလူထု

အျမင္ဟာ

သုည နီးပါး

ထိုးစိုက္က်ဆင္းသြာ းပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာအသို င္းအ၀ိုင္းက အေျပာင္ းအလဲ အေျဖတခုကို မျဖစ္ မေန ေဖာ္ေဆာင္ေ ပးဖို႔ နအဖကို ေတာင္ းဆိုလာပါတယ္။ နအဖရဲ႕ တုန္႔ျ ပန္ မႈက လမ္းျပေျမပံု အဆင့္ (၁) ကေန အဆင့္ (၄) ကို ခုန္ေက်ာ္ၿ ပီး သူတို႔ရဲ႕ တဖက္သက္ အေျခခံ ဥပေဒ အတည္ျပဳေရးနဲ႔ ထြက္ေပါက္ ရွာပါတယ္။ နာဂစ္ မုန္တိုင္ းနဲ႔ တိုင္း ျပည္အက်ပ္အတည္းဆိုက္ေ နခ်ိ န္မွ ာ ၉၂ ရာႏႈ န္း နဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒကို အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျ ဖစ္ အေျခခံဥ ပေဒသ စ္ဟာ သူတို႔အတြက္ တရား၀င္ခြ င့္ထက္ စကၠဴ စုတ္ ျဖစ္ ဖို႔က ပိုက်ိန္ းေသလာပါလိမ့္မယ္။ စစ္အ စုိး ရဟာ စစ္အ ေတြး ေတြးၿပီ း တရားတာ မတရားတာ အပထား အလစ္အငိုက္ ၿခံ ဳခိုတိုက္ၿပီ း ေအာင္ပြဲ ခံတတ္တ့၊ဲ ေခါင္း မာတဲ့ အရံႈ းမေပးခ်င္တ့ဲ ညာဥ္ရွိပ ါတယ္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ရင္ဆိုင္ေ ခ်မႈ န္း ေနတဲ့ ရန္သူဟာ N LD။ ႏိုင္ငံ ေရးသမားနဲ႔ ေက်ာင္ းသားမွ်

မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ရန္သူလို႔

သေဘာထားေနသူဟာ သံဃာထုန႔ဲ ျပည္သူလူထုျဖစ္လ ာေနတယ္။

စီးပြ ားေရး စီ မံခ န္႔ခြဲ မႈ မတတ္မႈ ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ခၽြတ္ၿ ခံဳက်ၿပီး အငတ္ေဘး ဆိုက္လာေနတယ္။ ဒါေတြကိုက စစ္တပ္ အတြက ္ အက္ေၾကာင္ းနဲ႔ တရား၀င္ခြ င့္က်ဆံုးမႈ ေတြ ျဖစ္ပ ါတယ္။

(၇) ေရြးေကာက္ပြဲန႔ဲ တတိယပါတီ ဒီမိုကေရစီစ နစ္ မွာ အစို းရေတြဟာ ေရြ းေကာက္ ပြဲ ၀င္္ၿပီ း မိမိကုိယ္ကို အသစ္ျပန္သ (S elf-renew al) ရင္း ျပဳျပင္ ေျပာင္ းလဲမ ႈ လုပ္ရပါတယ္။ အာဏာရွင္ ေတြက်ေတာ့ သူတို႔အေၾကာက္ဆံုးအရာက အဲ့ဒီမိ မိအာဏ ာကို အသစ္ေျပာင္ း လုပ္ကိုင္ရ မွာက ို ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေရြး ေကာက္ပြဲ ေနာက္တခုကေန အာဏာကို ဆက္ကိုင္တြယ္မယ္လို႔ နအဖက မဟာဗ်ဴဟာခ် လုပ္ေ နေပမယ ့္ သူတို႔တကယ္တန္း ေၾကာက္တာကလည္း စစ္ေဘာင္းဘီ ခၽြတ္သင့္သေလာက္ ခၽြတ္ၿပီ း ေရြး ေကာက္ပြဲ ၀င္ရမွ ာကိုပဲ ျဖစ္ ပါ တယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေၾကာက္ၾကသလဲဆိုရင္ ေရြး ေကာက္ပြဲဆိုတာက အာဏာရွင္ စနစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္ းကိစၥမဟုတ္ဘဲ ဒီမိုကေရစီ ရဲ႕ အဂၤါရပ္နဲ႕ ဗဟိုခ ်က္မ ျဖစ္ေ နလို႔ပါပဲ။ ၁၉၇၀ ကေန ၂၀၀၀ ခုႏွ စ္အထိ ဒီမိုကေရစီ ကူး ေျပာင္ းလာတဲ့ ႏိုင္ ငံ (၃၅) ႏိုင္ငံ ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳအရဆို ရင္ ေရြး ေကာက္ပ ြဲ ေတြဟာ အာဏာရွ င္စနစ္ရဲ႕ နိ ဂံုး ခ်ဳပ္မႈအ စေတြ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ ျဖစ္ အာဏာရွ င္မ ်ားဟာ ေရြး ေကာက္ပြဲ မွာ ညစ္ပတ္မယ္၊ မဲလိမ္မယ္၊ အၾကမ္း ဖက္မယ္၊ ရလာဒ္ကို ေခါက္ထားမယ္ဆိုတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အတိုက္ အခံေတြကပဲ အံၾသ စရာ ေကာင္ းေလာက္ ေအာင္ မဲအျပတ္အသက္ အႏိုင္ ရသြားကာ ဒီ မိုကေရစီ ကူးေျပာင္း စႏို င္ငံတို င္း လိုလိုမွာ

ျဖစ္ ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္

ေတာ္လွန္ ေရးအင္အ ားစု မ်ားက

ႏိုင္ငံ ေရးသမားေတြဘက္ကလည္း အာဏာနဲ႔ နီးစပ္ေ အာင္

ပံုမွ န္ဆက္လႈပ္ရွာ းေနရမွာျဖစ္သလို

ႏိုင္ ငံေ ရးပါတီန ႔ဲ

ပံု စံအမ်ိဳးမ်ိဳ းနဲ႔ ဆက္ကစားရမွာ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကရက ္

တိုကေ ္ ဇးရွ င္း ျဖစ္ စဥ္ဆိုတာကို မေမ့ ဖို႔ပဲလိုပ ါတယ္။ ျမန္ မာ့ဒီ မိုကရက္တိုက္ေဇးရွ င္းမွ ာ လိုအပ္ေ နတာတခုက ႏွ စ္ဘက္အေပၚ ၾသ ဇာ သိကၡာႀကီးမားတဲ့ တတိယပါတီအုပ္စု ပဲ ျဖစ္ ပါတယ္။ တတိယပါတီအုပ္စုဟာ ကုလသမဂၢကိုယ္စ ားလွယ္၊ အာဆီယံန႔ဲ တ႐ုတ္၊ (၁၄) ႏိုင္ငံ အဖြ႔ဲ စတာေတြန႔လ ဲ ည္း မထိေရာက္ နိုင္ ပါဘူး။ ျပည္တြင္းျပည္ပ အေယာင္ ေဆာင္ အေခ်ာင္သ မား ပညာရွ င္ေတြကိုလည္း နအဖက ဂ႐ု မစိုက္ ပါဘူး။ ျပည္တြင္းကပဲ

ထြက္ေပၚလာမယ့္

ပုဂၢိ ဳလ္အဖြဲ႕ အစည္း မ်ိဳ းသာ

ပိုလိုအပ္ ပါတယ္။

ဆရာႀကီ း

သခင္ကိုယ္ေတာ္ မိႈင္ းရဲ႕

ၿငိမ္ းခ်မ္း ေရးအဖြ႔ဲ မ်ိဳ းပါပဲ။ စက္တင္ဘာက ေမြ းဖြ ားလာတဲ့ သံဃာ့အ ဖြ႔အ ဲ စည္း မ်ားဟာ အစုိး ရနဲ႔ အတုိကအ ္ ခံအၾကား ေရြ႕ ေအာင္တြန္ းအားေပးႏို င္မယ ့္ ေတာ္လွန္ေ ရး အင္အားစု မ်ိဳ းျဖစ္သလို တတိယပါတီ အုပ္စု မ်ိဳ းလည္း ျဖစ္ပ ါတယ္။ ရဟန္း သံဃာမ်ားဟာ အာဏာကိစၥ နဲ႔ လံုး၀မပတ္သက္ဘဲ ျပည္သူအေရး သက္သက္အတြက္ ရဟန္း ပ်ိဳ မ်ားအတြက္

လိုအပ္ ေနတာက

၀င္ေ ရာက္လႈပ္ ရွားလာတဲ့ အင္စတီက်ဴးရွ င္းတ ခု

အေျမာ္အျမင္ ရွိၿ ပီး

သီလသိကာၡ ႀကီး မားတဲ့

ဆရာေတာ္ႀကီး မ်ားကို

ျဖစ္ပါတယ္။ ပါေအာင္

စည္းရံုး ႏိုင္ ၿပီ း သံဃာ့မဟာ နာယကကို ခ်ိ နဲ႔သြားေအာင္ လုပ္ ေဆာင္ ဖို႔ပ ါပဲ။ ဒါဟာ ျမန္ မာျပည္အတြက္ အၾကမ္ းမဖက္တ ့ဲ ကတၱီပါ ေတာ္လွန္ေ ရး လမ္ းစတခု ပါပဲ။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျ ဖစ္ ေရႊ ၀ါေရာင္ေတာ္လွ န္ေ ရးဟာ ၿပီ းဆံုးမသြာ းေသးပါဘူး။ ေခ်ေဂြဗားရားက ဖီဒရယ္ က ပ္စထ႐ိုကို ႏႈတ္ဆက္ ေျပာၾကားတဲ့ စကားေလးနဲ႔ပဲ နိဂံုး ခ်ဳပ္ခ ်င္ ပါတယ္။ “ဖီဒရယ္ကို ေျပာလိုက္ပါ … ဒီဆံုးရံႈးမႈဟာ ေတာ္လွန္ေ ရးၿပီးသြ ားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔” (Tell the F ederal that this failure is not the end of the Rev olution.)။ http://www .irraw addy .org/bur/print/A rticles2008/S eptember/09.html


Related Documents

Ashin Laba
October 2019 26
Ashin
October 2019 21
Ashin Kovida
October 2019 18
Konsep Laba
April 2020 12