60

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

diÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001: 1996

4.1............................................................................................................ .........................2 4.2............................................................................................................ .........................2 4.3............................................................................................................ .........................3 4.3.1....................................................................................................... .......................3 KhÝa c¹nh M«i trêng.............................................................................................. .........3 4.3.2....................................................................................................... .......................4 Y£U CÇu ph¸p luËt vµ c¸c yªu cÇu kh¸c.........................................................................4 1.0.1 4.3.3............................................................................................... .......................5 1.0.2 Môc tiªu vµ chØ tiªu............................................................................................ ...5 4.3.4....................................................................................................... .......................6 4.4............................................................................................................ .........................6 4.4.1....................................................................................................... .......................6 4.4.2....................................................................................................... .......................8 4.4.3....................................................................................................... .......................8 4.4.4....................................................................................................... .......................9 4.4.5....................................................................................................... .......................9 4.4.6....................................................................................................... .......................9 1.0.3 4.4.7............................................................................................. .......................11 4.5.1..................................................................................................... .......................11 4.5.2..................................................................................................... .......................13 4.5.3..................................................................................................... .......................14 Hå s¬....................................................................................................................... ....14

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 – 12.8.2002 i

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

1.

Môc ®Ých

B¶n DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 ®îc biªn so¹n nh»m ®a ra c¸ch hiÓu chung vÒ c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn ISO 14001 cho nh÷ng c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ sö dông ISO 14001, c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi QUACERT.

2.

Ph¹m vi ¸p dông

B¶n “DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001:1996” ®îc ¸p dông cho tiªu chuÈn ISO 14001: 1996/ TCVN ISO 14001:1998, tiªu chuÈn hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng vµ híng dÉn sö dông.

Ngoµi ra, DiÔn gi¶i nµy còng cã thÓ hç trî cho viÖc

hiÓu vÒ Ch¬ng tr×nh qu¶n lý vµ ®¸nh gi¸ sinh th¸i (EMAS). 3.

Tµi liÖu tham kh¶o

• Tµi liÖu ®µo t¹o chuyªn gia ®¸nh gi¸ hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. • Híng dÉn cña IAF vÒ ¸p dông ISO/IEC 66 cho c¸c tæ chøc §¸nh gi¸ & Chøng nhËn/§¨ng ký HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng (EMS) • Thñ tôc 08 - JAS - ANZ

4.

DiÔn gi¶i ISO 14001

Phô lôc A cña tiªu chuÈn ISO 14001 ®îc xem nh lµ mét híng dÉn cho tiªu chuÈn ISO 14001 vµ lµ híng dÉn hç trî cho DiÔn gi¶i nµy. Nã kh«ng ®îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ nhng nã ®a ra c¸c chØ dÉn cô thÓ ®èi víi c¸c yªu cÇu trong tiªu chuÈn. B¶n DiÔn gi¶i nµy ®a ra c¸c chØ dÉn cho qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸. Chuyªn gia ®¸nh gi¸ kh«ng ®îc dùa vµo DiÔn gi¶i nµy ®Ó ®a ra Sù kh«ng phï hîp, trõ khi nã ®îc viÖn dÉn tíi mét yªu cÇu cô thÓ trong tiªu chuÈn. Tuy nhiªn, chuyªn gia ®¸nh gi¸ cã thÓ ®a ra c¸c ®iÓm lu ý dùa trªn b¶n diÔn gi¶i nµy ®Ó mang l¹i lîi Ých cho doanh nghiÖp th«ng qua c¸c qu¸ tr×nh c¶i tiÕn. Chuyªn gia ®¸nh gi¸ nªn dïng Phô lôc A cña tiªu chuÈn ISO 14001 vµ B¶n DiÔn gi¶i cña QUACERT khi tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ mét t×nh huèng cô thÓ trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸, kh«ng ®îc coi chóng lµ nh÷ng yªu cÇu b¾t buéc mµ chØ lµ mét tµi liÖu hç trî trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ t¹i hiÖn trêng. MÆc dï tiªu chuÈn

ISO 14001 yªu cÇu viÖc thiÕt lËp thñ tôc trong 11 ®iÒu

nhá, nhng nã ®Æc biÖt quan träng ®èi víi ®iÒu 4.4.6 (®Ó ng¨n ngõa sù chÖch híng khái chÝnh s¸ch m«i trêng, môc tiªu, chØ tiªu m«i trêng) vµ ®iÒu 4.5.1 (®Ó ®¸nh gi¸ sù phï hîp). §iÒu cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ lµ x¸c ®Þnh sù s½n cã cña nh÷ng thñ tôc ®· lËp, cã thÓ b»ng c¸ch pháng vÊn vµ ®¸nh gi¸ hå s¬ liªn quan. 4.1

Yªu cÇu chung

Tríc khi chøng nhËn, hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng nªn ®îc ¸p dông trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh sao cho tæ chøc cã ®ñ b»ng chøng. Trªn thùc tÕ, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ néi bé ph¶i ®îc ho¹ch ®Þnh, c¸c ch¬ng tr×nh m«i trêng vµ thñ tôc ph¶i ®îc thùc hiÖn vµ cã thÓ chØ ra sù hiÖu qu¶ (phï hîp víi yªu cÇu cña ph¸p luËt vµ ®ang cã c¶i tiÕn ë møc ®é nhÊt nhÊt ®Þnh) vµ mét cuéc häp cña l·nh ®¹o ®· ®îc tiÕn hµnh. Lý do chÝnh cña yªu cÇu nµy lµ cã hå s¬ ®Ó ®¸nh gi¸ hÖ thèng vµ ®©y lµ mét yªu cÇu chung cña tÊt c¶ c¸c ch¬ng tr×nh chøng nhËn, vÝ dô theo yªu cÇu cña IAF Guide 62.

4.2

ChÝnh s¸ch M«i trêng

Tµi liÖu cÇn cã theo ®iÒu nµy lµ ChÝnh s¸ch m«i trêng cña tæ chøc. •

L·nh ®¹o cao nhÊt ®îc hiÓu lµ cÊp l·nh ®¹o cao nhÊt vÒ chøc n¨ng ®iÒu hµnh trong tæ chøc, cã thÓ lµ l·nh ®¹o c«ng ty, nhng ®èi víi mét ®Þa ®iÓm, ph¶i bao gåm cÊp l·nh ®¹o cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh trªn ®Þa ®iÓm ®ã.

•

L·nh ®¹o cao nhÊt ph¶i x¸c ®Þnh vµ lËp v¨n b¶n ChÝnh s¸ch m«i trêng.

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 2 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

ChÝnh s¸ch nµy cã thÓ lµ chÝnh s¸ch cña tæ chøc cã quy m« lín h¬n (tËp ®oµn, tæng c«ng ty) mµ tæ chøc xin chøng nhËn lµ mét thµnh viªn. Tuy nhiªn, nÕu chÝnh s¸ch ®ã kh«ng cã liªn quan cô thÓ tíi ho¹t ®éng cña ®Þa ®iÓm cÇn chøng nhËn th× cÇn ph¶i thiÕt lËp mét chÝnh s¸ch riªng biÖt phï hîp víi chÝnh s¸ch chung. •

Trong trêng hîp Tæ chøc ®îc ®¸nh gi¸ cã chÝnh s¸ch riªng th× chÝnh s¸ch cña tËp ®oµn/ tæng c«ng ty kh«ng b¾t buéc ph¶i ®îc coi nh tµi liÖu cña hÖ thèng, nhng nªn cã s½n 1 b¶n sao.

•

B¶n c«ng bè ChÝnh s¸ch m«i trêng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cã ch÷ ký nÕu nh nã ®· ®îc ®a vµo trong 1 tµi liÖu ban hµnh chÝnh thøc (ch¼ng h¹n Sæ tay m«i trêng) nhng nªn cã th«ng tin râ rµng vÒ ngµy ban hµnh cña nã.

•

C¸c c«ng bè trong ChÝnh s¸ch nªn tr¸nh g©y hiÓu lÇm, ch¼ng h¹n, c«ng bè kh«ng cã chÊt th¶i, s¶n phÈm th©n thiÖn víi m«i trêng v.v...MÆc dï b¶n th©n ®iÒu nµy kh«ng ph¶i lµ yªu cÇu cña tiªu chuÈn, nhng ®iÒu quan träng lµ ChÝnh s¸ch m«i trêng ph¶i lµ mét tµi liÖu ®¸ng tin cËy, nã kh«ng ®îc dïng ®Ó thÓ hiÖn mong muèn cã ho¹t ®éng m«i trêng tèt h¬n mµ lµ thÓ hiÖn nh÷ng thùc tÕ ®ang tiÕn tíi. Nh÷ng c«ng bè ®ã nªn ®îc ®¸nh gi¸ dùa trªn nh÷ng ho¹t ®éng thùc tª ®Ó ®¶m b¶o r»ng chóng phï hîp víi "b¶n chÊt, qui m« vµ t¸c ®éng m«i trêng cña c¸c ho¹t ®éng, s¶n phÈm vµ dÞch vô cña tæ chøc".

•

Trªn thùc tÕ, th«ng thêng chÝnh s¸ch m«i trêng thêng cã nh÷ng tõ nh “chóng t«i cam kÕt ng¨n ngõa « nhiÔm”. Mét d¹ng kh¸c cã thÓ thÓ hiÖn trong chÝnh s¸ch, ®ã lµ ®Þnh nghÜa vÒ ng¨n ngõa « nhiÔm ®îc ®a ra trong 3.13 cña tiªu chuÈn. Mét c¸ch kh¸c còng ®îc chÊp nhËn, ®ã lµ sù cam kÕt ngîc l¹i “kh«ng g©y h¹i cho m«i trêng”.

•

S½n sµng cung cÊp cã nghÜa lµ s·n sµng khi cã yªu cÇu, kh«ng cÇn chñ ®éng ph©n ph¸t. Yªu cÇu tèi thiÓu lµ s½n sµng ®èi víi c¸c bªn h÷u quan vµ méi nh©n viªn. Cung cÊp ChÝnh s¸ch m«i trêng cho c¸c bªn h÷u quan cã thÓ lµ tr¸ch nhiÖm hîp lý. Thùc tÕ lµ chÝnh s¸ch vÒ sù s½n sµng nµy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ®a vµo trong ChÝnh s¸ch m«i trêng.

• Kh«ng nªn mong ®îi ë ngêi lao ®éng sù thuËt l¹i ®óng nguyªn v¨n vÒ chÝnh s¸ch m«i trêng nhng hä cã thÓ bÇy tá sù hiÓu biÕt cña hä vÒ biÓu hiÖn cña chÝnh s¸ch m«i trêng trong c«ng viÖc cña hä vµ c¸ch hä gãp phÇn ®Ó ®¹t ®îc chÝnh s¸ch nµy. 4.3 4.3. 1

LËp kÕ ho¹ch §iÒu nµy yªu cÇu ph¶i cã thñ tôc nh»m nhËn biÕt c¸c khÝa c¹nh m«i trêng vµ x¸c KhÝa ®Þnh râ ý nghÜa cña chóng. c¹nh M«i trêng • Trong qu¸ tr×nh x©y dùng hÖ thèng, mét cuéc kh¶o s¸t ban ®Çu thùc tr¹ng m«i trêng thêng ®îc thùc hiÖn ®Ó cã ®îc sù c©n nh¾c mét c¸ch hÖ thèng ®èi c¸c khÝa c¹nh cña m«i trêng xuÊt ph¸t tõ c¸c ho¹t ®éng, s¶n xuÊt vµ dÞch vô. ViÖc ®ã kh«ng ph¶i lµ yªu cÇu b¾t buéc, nhng dï sao còng rÊt khã cã thÓ nhËn biÕt ®îc khÝa c¹nh nÕu kh«ng thùc hiÖn mét vµi h×nh thøc xem xÐt nµo ®ã. Trong hÇu hÕt c¸c trêng hîp, qu¸ tr×nh nhËn biÕt toµn diÖn c¸c khÝ c¹nh hay t¸c ®éng ®îc xem nh t¬ng ®¬ng víi kh¶o s¸t ban ®Çu thùc tr¹ng m«i trêng. • C¸c khÝa c¹nh cÇn quan t©m ®Õn ®îc chØ ra trong Phô lôc A – ISO 14001. Còng cÇn chó ý r»ng, nh÷ng t¸c ®éng dùa trªn thiÕt kÕ vµ c¬ së lý luËn

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 3 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

(ch¼ng h¹n t vÊn) còng thêng ®îc xem xÐt. • C¸c ®iÒu kiÖn cÇn xem

xÐt ®· ®îcchØ ra trong Phu lôc A – ISO 14001.

• Khi cã liªn quan, c¸c khÝa c¹nh gi¸n tiÕp còng nªn ®îc xem xÐt, ch¼ng h¹n, nhµ cung cÊp, nhµ thÇu, kh¸ch hµng, sö dông tµi nguyªn, l¸ng giÒng, ngêi sö dông vµ th¶i bá s¶n phÈm. • ViÖc kiÓm so¸t vµ t¸c ®éng cña c¸c khÝa c¹nh m«i trêng gi¸n tiÕp cã thÓ kh¸c nhau rÊt nhiÒu tuú thuéc vµo møc ®é ¶nh hëng mµ tæ chøc mong ®îi ®èi víi c¸c khÝa c¹nh nµy. • C¸c tiªu chÝ sö dông cho viÖc ®¸nh gi¸ c¸c khÝa c¹nh gi¸n tiÕp cã thÓ kh¸c hoÆc ®îc söa ®æi tõ tiªu chÝ dïng ®Ó ®¸nh gi¸ ý nghÜa cña c¸c khÝa c¹nh trùc tiÕp. • NÕu nh chÝnh s¸ch chung cña tËp ®oµn/ tæng c«ng ty cã ®a ra cam kÕt vÒ duy tr× ho¹t ®éng hoÆc c¶i thiÖn khÝa c¹nh m«i trêng nµo ®ã th× khÝa c¹nh ®ã nªn ®îc thÓ hiÖn trong hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. • Khã cã thÓ h×nh dung r»ng mét tæ chøc l¹i kh«ng s½n cã nh÷ng th«ng tin d¹ng v¨n b¶n vÒ c¸c khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa, mÆc dï kh«ng cã mét yªu cÇu cô thÓ vÒ ®iÒu ®ã. Mét yªu cÇu râ rµng lµ hå s¬ chøa c¸c th«ng tin ®ã ph¶i ®îc cËp nhËt. • Mäi sù ®iÒu hµnh, ho¹t ®éng, s¶n phÈm vµ dÞch vô ®îc tiÕn hµnh bëi tæ chøc bao gåm viÖc mua vµ th¶i bá ®Òu nªn ®îc ph¶n ¸nh trong sù nhËn biÕt c¸c khÝa c¹nh ban ®Çu. Tuy nhiªn, møc ®é ý nghÜa cña c¸c khÝa c¹nh lµ viÖc hoµn toµn do tæ chøc quyÕt ®Þnh, dï vËy, còng nªn dùa trªn mét ph¬ng ph¸p nµo ®ã (ch¼ng h¹n, mét khÝa c¹nh sÏ ®îc coi lµ cã ý nghÜa khi luËt ph¸p cã yªu cÇu kiÓm so¸t). SÏ kh«ng ®îc chÊp nhËn nÕu mét khÝa c¹nh kh«ng ®îc coi lµ cã ý nghÜa chØ v× tæ chøc kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t, vµ c¸c môc tiªu, chØ tiªu cña vÊn ®Ò ®ã nªn ®îc ®Æt ra. • NÕu nh kh«ng cã qui ®Þnh cña ph¸p luËt cña ®Þa ph¬ng hoÆc c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt cã thÓ ¸p dông, tæ chøc cÇn ®¸nh gi¸ møc ý nghÜa b»ng viÖc sö dông c¸c kiÕn thøc chuyªn m«n vµ c¸c h×nh thøc xem xÐt kh¸c. • Kh«ng cã ph¬ng ph¸p nµo lµ duy nhÊt ®îc khuyÕn khÝch hoÆc chÊp nhËn cho viÖc x¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ c¸c khÝa c¹nh. Tæ chøc sÏ toµn quyÒn quyÕt ®Þnh ph¬ng ph¸p ¸p dông, vµ chuyªn gia ®¸nh gi¸ ph¶i x¸c ®Þnh xem ph¬ng ph¸p ®ã cã ®óng ®¾n vµ hîp lý kh«ng. • NhËn biÕt c¸c khÝa c¹nh m«i trêng vµ x¸c ®Þnh xem chóng cã ph¶i lµ khÝa c¹nh cã ý nghÜa hay kh«ng kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng chØ thùc hiÖn mét lÇn. NhËn thøc vÒ t¸c ®éng cña chóng ®èi víi m«i trêng ngµy cµng t¨ng lªn, do ®ã, thø tù u tiªn cã thÓ thay ®æi. C¸c khÝa c¹nh vµ t¸c ®éng m«i trêng nªn ®îc ph©n tÝch dùa khi cã sù thay ®æi hoÆc sù ®æi míi ho¹t ®éng, s¶n phÈm vµ dÞch vô. • Ngay c¶ khi lµ mét tæ chøc thuéc lo¹i tèt nhÊt vÒ mÆt m«i trêng th× tæ chøc còng nªn x¸c ®Þnh mét c¸ch t¬ng ®èi khÝa c¹nh nµo lµ cã ý nghÜa nhÊt vµ sö dông ®ã lµm nÒn t¶ng cho hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. V× thÕ kh«ng cã tæ chøc nµo kh«ng cã khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa. 4.3. 2

Y£U CÇu ph¸p luËt vµ c¸c yªu cÇu

• C¸c yªu cÇu mµ tiªu chuÈn ®Ò cËp lµ nh÷ng yªu cÇu cã liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng, s¶n phÈm, dÞch vô cña tæ chøc. Do ®ã, mét danh môc c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt cã thÓ lµ cha ®ñ nÕu tæ chøc thiÕu n¨ng lùc ®Ó hiÓu néi dung vµ kh¶ n¨ng ¸p dông c¸c v¨n b¶n luËt ph¸p ®ã trong tæ chøc. Tæ

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 4 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

kh¸c

quyÒn, ®iÒu kho¶n cña dù ¸n, c¸c tho¶ thuËn víi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ®Þa ph¬ng, c¸c hiÖp héi c«ng nghiÖp) vµ chØ ra n¬i nµo cÇn ¸p dông (vÝ dô, mét b¶ng ma trËn chØ ra viÖc lu gi÷ néi bé c¸c hå s¬, yªu cÇu vµ tÇn xuÊt b¸o c¸o ®Õn c¸c bªn h÷u quan theo yªu cÇu cña tõng v¨n b¶n ph¸p quy). Kh«ng cÇn thiÕt ph¶i lu gi÷ hå s¬ vÒ viÖc ban hµnh c¸c quy ®Þnh. Mét tæ chøc nhá gän chØ cÇn lu gi÷ b¶n sao nh÷ng yªu cÇu mµ tæ chøc cÇn ¸p dông. Còng cÇn ph¶i lµm râ r»ng lµm thÕ nµo ®Ó cËp nhËt ®îc hå s¬. • Tæ chøc nªn cã mét thñ tôc ®Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu ®· x¸c ®Þnh ®îc cËp nhËt. • Tæ chøc còng ph¶i xem xÐt c¸c yªu cÇu kh¸c ngoµi luËt ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o r»ng tæ chøc ®· xem xÐt c¸c quy ph¹m thùc hµnh cã liªn quan vµ tho¶ íc c«ng nghiÖp vµ cam kÕt thùc hiÖn chóng mét c¸ch thÝch hîp. • Tæ chøc còng ph¶i hiÓu ®îc lµm thÕ nµo c¸c yªu cÇu cã liªn quan cã thÓ ¸p dông ®îc vµo c¸c ho¹t ®éng cña m×nh. • NÕu tæ chøc ®· thõa nhËn quy ph¹m thùc hµnh hoÆc quy ph¹m thùc hµnh ®ang ®îc tËp ®oµn /tæng c«ng ty thùc hiÖn th× tæ chøc ph¶i x¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu cÇn thùc hiÖn vµ c¸ch thùc hiÖn c¸c yªu cÇu ®ã. NÕu tæ chøc míi thõa nhËn quy ph¹m thùc hµnh th× ph¶i cã b»ng chøng vÒ sù ho¹ch ®Þnh ®Ó thùc hiÖn chóng mét c¸ch thÝch hîp, ch¼ng h¹n cã môc tiªu, chØ tiªu thÝch hîp.

1.0.14.3. 1.0.2Môc tiªu vµ chØ tiªu

V¨n b¶n cÇn cã theo yªu cÇu cña ®iÒu nµy lµ c¸c b¶n môc tiªu, chØ tiªu m«i trêng cña tæ chøc. • Khi c¸c khÝa c¹nh m«i trêng ®· ®îc x¸c ®Þnh, bíc tiÕp theo lµ s¾p xÕp thø tù u tiªn c¸c biÖn ph¸p c¶i tiÕn liªn tôc ®èi víi c¸c khÝa c¹nh m«i trêng nµy th«ng qua viÖc thiÕt lËp c¸c môc tiªu vµ chØ tiªu. • C¸c môc tiªu vµ chØ tiªu cña tæ chøc nªn ®îc ph¸t triÓn dùa trªn thø tù c¸c ho¹t ®éng,

®Çu tiªn lµ viÖc x¸c ®Þnh c¸c khÝa c¹nh m«i trêng, tiÕp theo lµ

thiÕt lËp tiªu chÝ ®Ó x¸c ®Þnh ®îc c¸c khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa. Sau ®ã tæ chøc nªn x©y dùng c¸c môc tiªu, chØ tiªu m«i trêng dùa vµo nhãm c¸c khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa, lµm nÒn t¶ng cho viÖc c¶i tiÕn liªn tôc. Tuy nhiªn, kh«ng nhÊt thiÕt lµ mçi khÝa c¹nh m«i trêng ph¶i thiÕt lËp mét môc tiªu m«i trêng mµ nã cã thÓ ®îc kiÓm so¸t th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c vÝ dô nh thñ tôc kiÓm so¸t ®iÒu hµnh. • C¸c môc tiªu cã thÓ lµ nh÷ng ho¹ch ®Þnh dµi h¹n, nã cã thÓ dµi h¬n c¶ chu kú chøng nhËn. • Môc tiªu cã thÓ ®îc chia thµnh c¸c chØ tiªu g¾n víi nh÷ng thay ®æi cô thÓ cã liªn quan trong kho¶ng thêi gian nµo ®ã. • Môc tiªu thêng g¾n víi sù c¶i thiÖn nµo ®ã, nhng ®«i khi còng kh«ng ph¶i lµ sù c¶i thiÖn trùc tiÕp vÒ ho¹t ®éng m«i trêng, mÆc dï nã lµ môc ®Ých cuèi cïng. Cã mét vµi lo¹i môc tiªu nh: -

Sù c¶i thiÖn trong ho¹t ®éng m«i trêng

-

Sù c¶i thiÖn trong viÖc kiÓm so¸t m«i trêng

-

Sù c¶i thiÖn kiÕn thøc vµ th«ng tin (®Ó cã ®îc sù c¶i thiÖn h¬n vÒ ho¹t ®éng hoÆc kiÓm so¸t m«i trêng sau nµy)

• Lý tëng nhÊt lµ c¸c chØ tiªu ph¶i ®¶m b¶o c¸c yÕu tè sau: cô thÓ, ®o lêng ®îc, cã thÓ thùc hiÖn ®îc, ®Þnh híng ®îc kÕt qu¶ vµ cã giíi h¹n thêi gian. DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 5 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

• Mét sè tæ chøc chØ thiÕt lËp c¸c môc tiªu vµ chØ tiªu ph¶n ¸nh sù phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña luËt ph¸p. Tuy tiªu chuÈn kh«ng cÊm ®iÒu ®ã, nhng, tuú vµo c¸c yÕu tè thùc tÕ liªn quan, tæ chøc nªn híng tíi sù c¶i tiÕn liªn tôc ®èi víi Ýt nhÊt mét lÜnh vùc cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng trong chu kú chøng nhËn. C¶i tiÕn ho¹t ®éng thùc tÕ nªn lµ môc tiªu cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng.

4.3.

ch¬ng

4

tr×nh Qu¶n lý

V¨n b¶n cÇn cã theo yªu cÇu cña ®iÒu nµy lµ c¸c ch¬ng tr×nh m«i trêng. • Tæ chøc ph¶i cã ch¬ng tr×nh m«i trêng hiÖn hµnh cã thÓ ¸p dông trong ph¹m vi chøng nhËn

m«i trêng.

• Kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cã mét ch¬ng tr×nh tæng thÓ mµ nhiÒu ch¬ng tr×nh nhá cho c¸c lÜnh vùc hay dù µn kh¸c nhau còng cã thÓ chÊp nhËn ®îc, miÔn lµ cã ®ñ b»ng chøng vÒ sù gi¸m s¸t mét c¸ch thÝch hîp c¸c ch¬ng tr×nh ®ã. Khã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc c¸ch thøc gi¸m s¸t sù tiÕn bé chung nÕu kh«ng xem xÐt tæng thÓ mét sè ®Æc tÝnh.

• §iÒu quan träng lµ Tæ chøc cã thÓ chøng minh r»ng mäi ho¹t ®éng míi hoÆcnh÷ng thay ®æi trong ho¹t ®éng (kÓ c¶ thiÕt kÕ s¶n phÈm míi) ®Òu ®îc xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ nÕu chóng cã khÝa c¹nh khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa.

• C¸c dù ¸n trong mét tæ chøc chuyªn thùc hiÖn dù ¸n (ch¼ng h¹n c¸c nhµ thÇu x©y dùng) ph¶i ®îc coi nh lµ ho¹t ®éng ph¸t triÓn. • CÇn ®Æc biÖt chó ý ®èi víi c¸c ch¬ng tr×nh thêng xuyªn thay ®æi, nÕu th¸y r»ng kh«ng thÓ kiÓm tra tiÕn ®é thùc hiÖn môc tiªu so víi môc tiªu ®Ò ra. •

Ph¶i lµm râ ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng nh thÕ nµo ®Ó cho phÐp theo dâi sù ph¸t triÓn dùa vµo c¸c chØ tiªu vµ môc tiªu.

4.4

Thùc hiÖn vµ ®iÒu hµnh

4.4.

C¬ CÊu

V¨n b¶n cÇn cã cña ®iÒu nµy lµ v¨n b¶n vÒ vai trß, tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n

1

vµ tr¸ch

cho c¸c vÞ trÝ cÇn thiÕt (bao gåm c¶ ®¹i diÖn l·nh ®¹o)

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 6 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

nhiÖm

• Ph¶i cã tµi liÖu m« t¶ râ tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n c¸ nh©n ®èi víi ho¹t ®éng chung vµ mét sè c¸c ho¹t ®éng m«i trêng cô thÓ ë c¸c cÊp cña tæ chøc. T¹i liÖu nµy cã thÓ lµ bÊt ký d¹ng nµo, ch¼ng h¹n b¶n m« t¶ c«ng viÖc, b¶n m« t¶ nhiÖm vô, thñ tôc... mÆc dï b¶n m« t¶ c«ng viÖc cña tõng ngêi cã thÓ kh«ng m« t¶ ®Çy ®ñ c¸c ho¹t déng m«i trêng ë tÊt c¶ c¸c cÊp. • C¸c b¶n m« t¶ c«ng viÖc c¸ nh©n nªn ®îc diÔn gi¶i sao cho mäi ngêi nhËn thøc ®îc ph¹m vi, tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n trong vÞ trÝ cña hä ®ång thêi hiÓu vÒ quyÒn tù do vµ quyÒn h¹n cña hä trong viÖc s¸ng t¹o. • Nguån lùc bao gåm con ngêi, thiÕt bÞ vµ c¸c qu¸ tr×nh qu¶n lý nh lËp kÕ ho¹ch (kÓ c¶ kiÓm tra, thö nghiÖm, x¸c minh) vµ duy tr× còng nh truy cËp hå s¬ m«i trêng. • §¹i diÖn l·nh ®¹o kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ nh©n viªn cña tæ chøc, vµ còng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i thuéc hµng ngò l·nh ®¹o, tuy nhiªn, tr¸ch nhiÖm cña hä ph¶i ®îc x¸c ®Þnh vµ lËp thµnh v¨n b¶n.

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 7 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

4.4.

§µo t¹o,

Thñ tôc cÇn cã theo yªu cÇu cña ®iÒu nµy lµ ®Ó nhËn biÕt nhu cÇu ®µo t¹o,

2

nhËn

h×nh thµnh nhËn thøc vÒ m«i trêng vµ c¸c th«ng tin cô thÓ vÒ khÝa c¹nh m«i tr-

thøc vµ

êng.

n¨ng lùc

•

Tæ chøc ph¶i x¸c ®Þnh sù gi¸o dôc, ®µo t¹o vµ kinh nghiÖm cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng ngêi mµ c«ng viÖc hä ®ang ®¶m nhËn cã g©y nªn nh÷ng t¸c ®éng m«i trêng cã ý nghÜa (hä cã thÓ lµ c¸c nhµ cung øng hay c¸c nhµ thÇu). §iÒu nµy thêng ®îc m« t¶ trong b¶n m« t¶ c«ng viÖc mét c¸ch chi tiÕt riªng hay tæng qu¸t.

•

Tæ chøc ph¶i nªn x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ ®¹o t¹o, vµ nh÷ng ®µo t¹o cÇn thiÕt ph¶i ®îc chÊp nhËn. Lu ý r»ng yªu cÇu nµy kh«ng chØ giíi h¹n trong nh©n viªn cña tæ chøc. Cã nh÷ng trêng hîp mµ viÖc ®µo t¹o ®· kh«ng ®îc ®µo t¹o (ngêi míi, hay ngêi chuyÓn tõ n¬i kh¸c ®Õn), khi ®ã kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho nh÷ng ngêi nµy ph¶i cã thêi h¹n hîp lý vµ ph¶i cã b»ng chøng . ViÖc gi¸m s¸t nh÷ng ngêi cha ®ñ n¨ng lùc cÇn ®îc ho¹ch ®Þnh vµ ghi nhËn b»ng chøng.

•

Mét sè b»ng chøng cña viÖc ®µo t¹o nh chøng chØ, danh s¸ch c¸c häc viªn, lêi x¸c nhËn vµ kÕt qu¶ kiÓm tra cÇn ph¶i s½n cã. Mét sè h×nh thøc kh¸c vÒ b»ng chøng ®µo t¹o t¹i chç hoÆc kÌm cÆp còng cÇn cã khi cã thÓ.

•

Tæ chøc còng ph¶i thiÕt lËp c¸c yªu cÇu vÒ n¨ng lùc c¸c nhµ thÇu ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn khi lµm viÖc cho tæ chøc. §iÒu nµy còng cã thÓ lµ mét phÇn cña viÖc lùa chän vµ ®¸nh gi¸ nhµ thÇu. NÕu c«ng viÖc cña nhµ thÇu liªn quan ®Õn khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa th× yªu cÇu cña tæ chøc ph¶i ®îc th«ng tin ®Õn c¸c cÊp thÝch hîp.

•

Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o nhËn thøc ph¶i ®îc thùc hiÖn, Ýt nhÊt lµ ®èi víi c¸c c¸ nh©n cã thÓ t¹o nªn c¸c t¸c ®éng m«i trêng, nhng kh«ng nhÊt thiÕt cho tÊt c¶ mäi nh©n viªn, mÆc dï ph¶i thõa nhËn r»ng tèt nhÊt lµ lµm cho mäi ngêi ®Òu nhËn thøc ®îc vÒ hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng.

• C¸c c¸ nh©n ph¶i nhËn thøc ®îc vÒ khÝa c¹nh m«i trêng cña tæ chøc, c¸c môc tiªu vµ hÖ thèng. §iÒu nµy kh«ng cÇn ph¶i th«ng qua c¸c buæi häc chÝnh thøc, c¸c h×nh thøccòng cã thÓ ®îc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶, ch¼ng h¹n th«ng b¸o trªn b¶ng, tê tin néi bé, trang web néi bé, email v.v... • Ph¶i cã mét qu¸ tr×nh ®Ó truyÒn ®¹t c¸c yªu cÇu cña ph¸p luËt cã liªn quan tíi mäi ngêi cÇn thiÕt ®Ó hä nhËn thøc vµ hiÓu vÒ chóng.Cã thÓ thùc hiÖn viÖc nµy th«ng qua c¸c yªu cÇu trong thñ tôc ®iÒu hµnh hoÆc ho¹t ®éng gi¸m s¸t. • Am hiÓu c¸c thñ tôc vµ kü n¨ng liªn quan tíi c¸c nhiÖm vô cô thÓ lµ mét phÇn cña viÖc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ nhËn thøc. NÕu c¸ nh©n kh«ng biÓu lé sù am hiÓu c¸c thñ tôc , híng dÉn, chØ dÉn cÇn thiÕt cho c«ng viÖc cña hä, th× sù kh«ng phï hîp so víi ®iÒu nµy cña tiªu chuÈn thêng ®îc ®a ra. • Nh÷ng nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô quan träng vÒ m«i trêng ph¶i thÓ hiÖn c¸c b»ng chøng vÒ n¨ng lùc cña hä. 4.4.

th«ng tin

Thñ tôc cÇn cã theo ®iÒu nµy lµ nh»m trao ®æi th«ng tin néi bé, nhËn, xö lý vµ

3

liªn l¹c

tr¶ lêi c¸c th«ng tin liªn quan tíi c¸c bªn h÷u quan bªn ngoµi.

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 8 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

•

Møc ®é trao ®æi th«ng tin víi bªn ngoµi lµ tuú thuéc vµo tæ chøc. Tèi thiÓu lµ th«ng tin vÒ khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa theo yªu cÇu cña quy ®Þnh ph¸p luËt. C¸c khiÕu n¹i lu«n ph¶i ®îc gi¶i quyÕt. Tuy nhiÖn møc ®é trao ®æi th«ng tin ph¶i ®îc quyÕt ®Þnh vµ ghi nhËn l¹i. §iÒu nµy kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®a ra quyÕt ®Þnh lµ thùc hiÖn, thùc ra cã thÓ lµ quyÕt ®Þnh kh«ng thùc hiÖn, chØ ®¬n gi¶n lµ quyÕt ®Þnh ®Ó ®¸p øng mäi th«ng tin tõ bªn ngoµi.

•

C¸c kªnh th«ng tin ph¶i râ rµng vµ ®îc thiÕt lËp nh»m cho phÐp c¸c th«ng tin ®îc trao ®æi tõ mäi híng, ch¼ng h¹n b¸o c¸o qu¶n lý, ph¶n håi tõ cöa hµng, b¸o c¸o ph©n tÝch c¸c ®¬n vÞ chøc n¨ng v.v...Th«ng tin néi bé cã thÓ bao gåm ®iÖn tho¹i, radio gi÷a c¸c cÊp kh¸c nhau trong tæ chøc.

•

PhÈn håi c¸c th«ng tin liªn quan kh«ng chØ liªn quan ®Õn khiÕu n¹i.

•

Trao ®æi th«ng tin liªn quan cã thÓ lµ b»ng miÖng, ®iÖn tö hay th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh b¸o chÝ, t¹p chÝ v.v....

•

Th«ng tin néi bé cã thÓ ®îc trao ®æi díi nhiÒu h×nh thøc vµ kh«ng h¹n chÕ, cã thÓ b»ng loa phãng thanh gi÷a c¸c bé phËn hay c¸c c¸ nh©n.

4.4.

Tµi liÖu

4

cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng

Tµi liÖu cÇn cã lµ mét sæ tay m«i trêng hoÆc b¶n m« t¶ hÖ thèng • Tiªu chuÈn kh«ng yªu cÇu b¾t buéc ph¶i cã sæ tay m«i trêng. • M« t¶ c¸c yÕu tè cèt lâi bao gåm c¶ viÖc m« t¶ ph¬ng ph¸p tiÕp cËn cña tæ chøc tíi c¸c yÕu tè ®ã. • NÕu c¸c hÖ thèng kh¸c ®ang sö dông, nh hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng, ®· ®¸p øng mét hoÆc nhiÒu yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy th× ph¶i viÖn dÉn râ rµng vÞ trÝ cña chóng.

4.4.

KiÓm

Thñ tôc cÇn cã ®Ó kiÓm so¸t tÊt c¶ c¸c tµi liÖu theo yªu cÇu cña tiªu chuÈn. Tuy

5

so¸t tµi

nhiªn nÕu tæ chøc thùc hiÖn mçi ®iÒu cña tiªu chuÈn b»ng mét thñ tôc mäi thñ

liÖu

tôc ®iÒu ph¶i ®îc kiÓm so¸t, bÊt kÓ lµ b¾t buéc hay kh«ng b¾t buéc theo yªu cÇu tiªu chuÈn. • Mçi tµi liÖu thêng miªu t¶ lµ mét phÇn cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. • Tµi liÖu bªn ngoµi, nh chØ dÉn t¸c nghiÖp, thñ tuc b¶o dìng, kiÓm tra, hiÖu chuÈn còng cÇn ®îc kiÓm so¸t. • Tµi liÖu còng cã thÓ ë d¹ng v¨n b¶n hay d¹ng ®iÖn tö, nÕu ë d¹ng ®iÖn tö th× kiÓm so¸t ph¶i ®¶m b¶o lo¹i trõ c¸c s¬ suÊt nh thay ®æi kh«ng ®îc phÐp, xo¸ hoÆc thªm vµo

mét c¸ch v« t×nh c¸c tµi liÖu trong hÖ thèng

qu¶n lý m«i trêng. • C¸ch nhËn biÕt c¸c tµi liÖu lçi thêi cÇn ®îc x¸c ®Þnh vµ híng dÉn. §iÒu nµy kh«ng nhÊt thiÕt lµ híng dÉn d¹ng v¨n b¶n mµ chØ cÇn nh÷ng ngêi nhËn hoÆc sö dông tµi liÖu,hå s¬ hiÓu râ quy ®Þnh. 4.4.

KiÓm

Thñ tôc cÇn cã theo yªu cÇu cña cña ®iÒu nµy nh»m kiÓm so¸t c¸c t×nh huèng

6

so¸t

mµ nÕu kh«ng cã thñ tôc cã thÓ dÉn tíi viÖc chÖch híng víi chÝnh s¸ch vµ môc

®iÒu

tiªu, chØ tiªu m«i trêng liªn quan tíi khia c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa ®· x¸c ®Þnh

hµnh

cña hµng ho¸ hay dÞch vô do tæ chøc cung cÊp.

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 9 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

C¸c tµi liÖu cÇn cã theo yªu cÇu cña ®iÒu nµy lµ c¸c thñ tôc kiÓm so¸t ®iÒu hµnh. • ViÖc kiÓm so¸t ®iÒu hµnh ph¶i ®îc ¸p dông cho mäi khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa, chø kh«ng chØ c¸c khÝa c¹nh cã môc tiªu, nh»m duy tr× ho¹t ®éng ®ã. • Môc a) lµ mét trong nh÷ng khu vùc mµ tiªu chuÈn yªu cÇu ph¶i thiÕt lËp thñ tôc d¹ng v¨n b¶n. MÆc dï yªu cÇu nµy chØ ®Ò cËp tíi c¸c thñ tôc liªn quan víi khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa ®· x¸c ®Þnh, vµ chØ nh÷ng n¬i sù thiÕu thñ tôc cã thÓ ph¸t sinh t¸c ®éng m«i trêng, nhng tæ chøc toµn quyÒn quyÕt ®Þnh nh thÕ nµo lµ thñ tôc “liªn quan” cÇn ph¶i cã. • Thñ tôc ph¶i ®Ò cËp ®Õn c¸c qu¸ tr×nh hoµn chØnh cã liªn quan ®Õn c¸c khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa, chø kh«ng nhÊt thiÕt chØ cã c¸c qu¸ tr×nh xö lý chÊt th¶i. • Yªu cÇu cña môc a ®îc xem xÐt vµ diÔn gi¶i cÈn thËn trong tæ chøc. C¸c vÊn ®Ò cã thÓ cÇn ®Ò cËp trong thñ tôc lµ: -

Xem xÐt hîp ®ång

-

KiÓm so¸t thiÕt kÕ liªn quan ®Õn s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm

-

Mua hµng (mét phÇn ®îc yªu cÇu trong môc c)

-

§¸nh gi¸ thÇu phô

-

KiÓm so¸t qu¸ tr×nh

-

XÕp dì,lu kho, bao gãi, b¶o qu¶n vµ giao hµng

-

DÞch vô kü thuËt

-

HiÖu chuÈn c¸c dông cô ®o lêng

-

Duy tr× hµnh ®éng kh¾c phôc vµ phßng ngõa

-

Ho¹t ®éng vÖ sinh

-

Thu gom, lu kho, xÕp dì vµ vËn chuyÓn r¸c th¶i.

§©y kh«ng ph¶i lµ mét danh môc hoµn chØnh, nhng nã chØ ra c¸c thñ tôc vµ c¸c ho¹t ®éng thùc tÕ mµ tæ chøc cã thÓ xem xÐt møc ®é cÇn thiÕt khi thiÕt lËp c¸c v¨n b¶n. • Néi dung thñ tôc cÇn cã nh÷ng th«ng tin cho phÐp ngêi sö dông thùc hiÖn vµ kiÓm so¸t c¸c qu¸ tr×nh ®· m« t¶ vµ chuÈn bÞ hå s¬ cÇn thiÕt. • NÕu viÖc qu¶n lý m«i trêng ®· bao gåm trong hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng hiÖn hµnh, th× ®iÒu quan träng lµ c¸c chuyªn gia ®¸nh gi¸ ph¶i nhËn biÕt ®îc c¸c thñ tôc kiÓm so¸t ®iÒu hµnh cã liªn quan tíi khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa, mµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®¸nh gi¸ c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm trõ khi hai thñ tôc nµy liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau. • C¸c thñ tôc vµ yªu cÇu ®èi víi nhµ cung øng vµ nhµ thÇu ph¶i ®îc truyÒn ®¹t tíi hä. MÆc dï tiªu chuÈn chØ ®Ò cËp tíi viÖc th«ng tin, nhng viÖc thùc hiÖn chÝnh x¸c c¸c thñ tôc nµy ph¶i ®îc kiÓm tra theo yªu cÇu cña c¸c môc cña ®iÒu 4.5. • Môc c), khi tiªu chuÈn ®Ò cËp ®Õn c¸c khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa "cã thÓ nhËn biÕt ", th× nã liªn kÕt víi viÖc ®¸nh gi¸ c¸c khÝa c¹nh gi¸n tiÕp. • Tæ chøc kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i göi b¶ng c©u hái cho tÊt c¶ nhµ cung cÊp, DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 10 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

mÆc dï nhiÒu tæ chøc ®· lµm vËy. §iÒu quan träng h¬n lµ tæ chøc ph¶i tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ thÝch hîp nh÷ng nhµ thÇu quan träng cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng vµ tËp trung vµo nh÷ng g× cã thÓ thùc hiÖn ®îc ®èi víi hä. • §èi víi c¸c nhµ thÇu t¹i chç cã thÓ ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng m«i trêng cña tæ chøc, Tæ chøc ph¶i cã c¸ch thøc kiÓm so¸t ®Ó ®¶m b¶o duy tr× ho¹t ®éng m«i trêng cña m×nh.

C¸ch thøc kiÓm so¸t nµy cã thÓ bao gåm, vÝ dô, thñ

tôc chän lùa ban ®Çu, x¸c ®Þnh c¸ch kiÓm so¸t t¹i chç, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cña nhµ thÇu cô thÓ vµ /hoÆc ®¸nh gi¸ hîp ®ång. 1.0.34.4.

Sù chuÈn

Thñ tôc yªu cÇu ph¶i x¸c ®Þnh râ sù tiÒm Èn vµ øng phã víi c¸c sù cè vµ c¸c

bÞ s½n

t×nh tr¹ng khÈn cÊp, ng¨n ngõa vµ gi¶m nhÑ nh÷ng t¸c ®éng m«i trêng cã liªn

sµng vµ

quan.

®¸p øng víi t×nh tr¹ng khÈn cÊp

• ViÖc x¸c ®Þnh c¸c t×nh tr¹ng khÈn cÊp vµ /hoÆc sù cè tiÒm Èn ph¶i ®îc b¾t ®Çu tõ viÖc ®¸nh gi¸ c¸c khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa trong c¸c t×nh tr¹ng khÈn cÊp . Nãi c¸ch kh¸c, viÖc x¸c ®Þnh sù tiÒm Èn cña c¸c sù cè ph¶i nèi kÕt víi viÖc x¸c ®Þnh ban ®Çu vµ ®¸nh gi¸ c¸c khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa. • Ch¼ng h¹n, c¸c t×nh huèng sau cÇn ®îc lu ý: -

Ho¶ ho¹n bao gåm t¸c ®éng m«i trêng tõ níc cøu ho¶ vµ xö lý c¸c vËt liÖu bÞ ch¸y

-

ThiÖt h¹i do kh«ng cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn rß rØ

-

Thiªn tai thêi tiÕt

-

Rß rØ h¬i ®éc

-

ThiÖt h¹i tõ nguån cung øng nh ®iÖn, níc lµm l¹nh, v.v....

• NÕu thñ tôc khÈn cÊp ®Ò cËp ®Õn mét sè c¸c nh©n viªn m«i trêng vµ ngêi cã thÈm quyÒn m«i trêng, th× nã ph¶i ®îc cËp nhËt. • Thñ tôc khÈn cÊp kh«ng ph¶i chØ ®Ò cËp ®Õn an toµn vµ viÖc øng phã tøc th× mµ còng ph¶i ®a ra vÊn ®Ò gi¶m nhÑ vµ kh¾c phôc m«i trêng « nhiÔm khi thÝch hîp (tuy nhiªn, tríc khi b¶n chÊt cña hiÖn tîng « nhiÔm ®îc x¸c ®Þnh th× viÖc x¸c ®Þnh c«ng cô vµ kü thuËt gi¶m nhÑ t¸c ®éng lµ rÊt khã thùc hiÖn). • Thêng lµ nh©n viªn b¶o vÖ lµ nh÷ng ngêi ®Çu tiªn ®èi mÆt víi t×nh tr¹ng khÈn cÊp, v× thÕ, tæ chøc ph¶i ®¶m b¶o r»ng hä nhËn thøc ®îc c¸c t¸c ®éng tiÒm Èn ®¸ng kÓ nhÊt. • §èi víi nh÷ng ®Þa bµn kh«ng riªng biÖt, ph¶i cã sù xem xÐt vµ th«ng tin víi c¸c tæ chøc/ c¸ nh©n trªn cïng ®Þa bµn. • Tèt nhÊt lµ ph¶i ®¶m b¶o r»ng C¬ quan dÞch vô khÈn cÊp ®Þa ph¬ng biÕt ®Õn kÕ ho¹ch khÈn cÊp cña tæ chøc, trong trêng hîp tæ chøc cã c¸c kho chÊt ho¸ chÊt lín, th× C¬ quan cøu ho¶ ph¶i ®îc biÕt lo¹i ho¸ chÊt ®ang lu tr÷. • Viªc diÔn tËp cã thÓ kh«ng thùc hiÖn ®îc trong thùc tÕ, møc ®é tèi thiÓu lµ, c¸c thñ tôc th«ng tin liªn l¹c vµ thñ tôc øng phã khi ch¸y næ hoÆc ch¶y trµn ph¶i ®îc diÔn tËp. 4.5

KiÓm tra vµ hµnh ®éng kh¾c phôc

4.5.

Gi¸m s¸t

Yªu cÇu trong ®iÒu nµy lµ gi¸m s¸t vµ ®o lêng c¸c ®Æc trng chñ chèt cña c¸c

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 11 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

1

vµ ®o

ho¹t ®éng vµ c¸c qu¸ tr×nh cã thÓ cã t¸c ®éng ®¸ng kÓ lªn m«i trêng, bao gåm d÷ liÖu ®Ó ®Ó theo dâi kÕt qu¶ thùc hiÖn, gi¸m s¸t viÖc ®¹t ®îc môc tiªu, chØ tiªu, ®Þnh kú ®¸nh gi¸ sù phï hîp víi luËt ph¸p vµ c¸c quy ®Þnh vÒ m«i trêng liªn quan. Tµi liÖu yªu cÇu trong ®iÒu nµy lµ c¸c thñ tôc theo dâi vµ ®o lêng, thñ tôc ®¸nh gi¸ sù phï hîp víi yªu cÇu luËt ph¸p. • Theo dâi lµ ®¸nh gi¸ liªn tôc viÖc thùc hiÖn theo thêi gian • §o lêng lµ kiÓm tra cã tÝnh tøc th× vµ rêi r¹c møc chÊp nhËn cña c¸c th«ng sè • ViÖc theo dâi thêng cã thÓ dùa trªn kÕt qu¶ ®o, ch¼ng h¹n, "gi¸m s¸t thiÕt bÞ" ®îc hiÓu lµ gi¸m s¸t kh¶ n¨ng ®o lêng cña thiÕt bÞ (vÝ dô nh thíc ®o, m¸y ®o,...). Tuy nhiªn viÖc theo dâi còng cã thÓ liªn quan ®Õn viÖc ®µo t¹o, c¸c sù kh«ng phï hîp v.v... • TÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ theo dâi liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp c¸c lo¹i th«ng tin ®· ®Ò cËp ë trªn ph¶i ®îc hiÖu chuÈn. ViÖc hiÖu chuÈn tuú thuéc vµo mùc ®é chÝnh x¸c yªu cÇu, nhng tèt nhÊt lµ thùc hiÖn cho c¸c thiÕt bÞ thiÕt yÕu liªn quan tíi c¸c khÝa c¹nh m«i trêng ý nghÜa. VÝ dô: trong c¸c thiÕt bÞ cung cÊp th«ng tin h÷u dông, thiÕt bÞ x¸c nhËn sù phï hîp víi yªu cÇu luËt ph¸p cÇn ph¶i ®îc hiÖu chuÈn, cßn nh÷ng thiÕt bÞ kh¸c cã thÓ ®îc sö dung chØ ®Ó cung cÊp th«ng tin. • Tæ chøc chøng nhËn kh«ng thÓ ®ßi hái gi¸m s¸t mét th«ng sè m«i trêng n»m ngoµi yªu cÇu cña luËt ®Þnh. Tuy nhiªn tæ chøc còng cÇn xem xÐt c¸c ®Æc trng chñ chèt vµ ph¬ng thøc ®Ó gi¸m s¸t chóng. VÝ dô ®èi víi t×nh huèng chuyªn gia ®¸nh gi¸ ph¸t hiÖn mét ®éng c¬ cña m¸y giÆt kh«ng ®îc gi¸m s¸t vµ c¸c kÕt qu¶ bªn ngoµi cho thÊy sù kh«ng phï hîp cña chÊt th¶i. Khi ®ã tæ chøc ph¶i thÓ hiÖn nh÷ng dù ®Þnh nh»m cung cÊp lßng tin vµo sù phï hîp. Tæ chøc ph¶i cã tr¸ch nhiÖm x¸c ®inh c¸ch thøc vµ tÇn xuÊt gi¸m s¸t thÝch hîp, dùa trªn c¸c kÕt qu¶ ®o chÊt th¶i tríc ®ã. • Ho¹t ®éng gi¸m s¸t vµ ®o lêng ph¶i ®îc thùc hiÖn theo thñ tôc ®· v¨n b¶n ho¸. Tæ chøc cÇn chøng tá r»ng mét qu¸ tr×nh logic ®· ®îc tu©n thñ trªn c¬ së cã chó ý ®Õn viÖc x¸c ®Þnh "c¸c ®Æc trng chñ yÕu". Mét vÝ dô vÒ "c¸c ®Æc trng chñ yÕu" còng cã thÓ lµ yªu cÇu ph¸p lý, nhng c¸c kh¶ n¨ng kh¸c còng cÇn ®îc xem xÐt. • Gi¸m s¸t vµ ®o lêng Ýt nhÊt bao gåm: -

Gi¸m s¸t viÖc kiÓm so¸t qu¸ tr×nh

-

KiÓm tra sù phï hîp víi c¸c môc tiªu vµ chØ tiªu m«i trêng

-

Theo dâi c¸c ho¹t ®éng m«i trêng

-

KiÓm tra tiÕn ®é cña c¸c kÕ ho¹ch m«i trêng

-

kiÓm tra hiÖu lùc cña ho¹t ®éng ®µo t¹o

-

§o lêng c¸c th«ng sè ph¸p lý

• NÕu chÝnh quyÒn cã ban hµnh giÊy phÐp hay giÊy ®¨ng ký, thêng lµ tæ chøc ph¶i th«ng b¸o víi chÝnh quyÒn vÒ sù chÊp hµnh cña m×nh. NÕu cã yªu cÇu ®ã th× viÖc tæ chøc kh«ng th«ng b¸o víi chÝnh quyÒn sÏ lµ mét ®iÓm kh«ng phï hîp. DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 12 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

• Khi sù kh«ng phï hîp víi luËt ®Þnh ®· râ rµng th× tæ chøc ph¶i biÕt râ vÒ sù kh«ng phï hîp nµy (nghÜa lµ nhËn thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ), ph¶i ®µm ph¸n víi c¸c nhµ chøc tr¸ch cã liªn quan vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t ®Õn sù phï hîp, nÕu kh«ng th× mét ®iÓm kh«ng phï hîp sÏ ®îc ®a ra. • Trong mäi trêng hîp, tæ chøc nªn ghi l¹i mäi sù vi ph¹m ®èi víi yªu cÇu luËt ph¸p vµ ®Ò xuÊt, thùc hiÖn c¸c hµnh ®éng kh¾c phôc, phßng ngõa thÝch hîp. Sù kh«ng phï hîp ®· ®îc ghi nhËn nhng hÖ thèng kh«ng cã hµnh ®éng kh¸c phôc, phßng ngõa th× vÊn ®Ò sÏ ®îc th«ng b¸o cho l·nh ®¹o cao nhÊt cña tæ chøc ®ång thêi mét ®iÓm kh«ng phï hîp sÏ ®îc ®a ra. TÝnh nghiªm träng cña ®iÓm kh«ng phï hîp nµy phô thuéc vµo viÖc cã b»ng chøng r»ng hÖ thèng cã kh¶ n¨ng nhËn biÕt ®îc sù kh«ng phï hîp vµ thùc hiÖn tèt hµnh ®éng kh¾c phôc hoÆc b»ng chøng chøng tá chøc n¨ng cña hÖ thèng nµy kh«ng ®îc duy tr×. • §iÓm nhÊn m¹nh ®Æc biÖt lµ viÖc ®a ra c¸c thñ tôc d¹ng v¨n b¶n cho viÖc ®¸nh gi¸ sù tu©n thñ yªu cÇu ph¸p luËt vÒ m«i trêng. §iÒu nµy kh¸c biÖt víi viÖc gi¸m s¸t/®o ®Þnh kú chÊt th¶i cÇn ®îc kiÓm so¸t bëi c¸c giÊy phÐp. NhiÒu tæ chøc thùc hiÖn yªu cÇu nµy trong cuéc ®¸nh gi¸ néi bé vµ lu hå s¬ kÕt qu¶. Nªn chó ý r»ng ë sè quèc gia, nh Mü ch¼ng h¹n, c¸c vÊn ®Ò nh¹y c¶m cÇn ®îc kiÓm tra thùc tÕ. §ã lµ ph¬ng ph¸p th«ng thêng nhÊt ®îc khuyÕn c¸o, nhng ph¬ng ph¸p kh¸c còng cã thÓ ®îc chÊp nhËn ®Ó x¸c ®Þnh sù kh«ng phï hîp so víi yªu cÇu cña ph¸p luËt, ®ã lµ ®¸nh gi¸ c¸c thñ tôc gi¸m s¸t ®Þnh kú vµ c¸c hµnh ®éng thÝch hîp ®· ®îc tiÕn hµnh. 4.5.

Sù kh«ng

Thñ tôc yªu cÇu trong ®iÒu nµy lµ nh»m x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n

2

phï hîp,

trong viÖc xö lý vµ ®iÒu tra sù kh«ng phï hîp, tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m

hµnh

gi¶m nhÑ c¸c t¸c ®éng, ®Ò xuÊt vµ hoµn tÊt hµnh ®éng kh¾c phôc vµ phßng

®éng

ngõa.

kh¾c phôc vµ

•

Hµnh ®éng kh¾c phôc lµ hµnh ®éng ®îc tiÕn hµnh nh»m lo¹i bá nguyªn nh©n sù kh«ng phï hîp, nh÷ng sai sãt, t×nh tr¹ng kh«ng mong muèn ®ang

phßng

tån t¹i nh»m tr¸nh sù t¸i diÔn vµ lµ hµnh ®éng ®èi phã.

ngõa •

Hµnh ®éng phßng ngõa lµ hµnh ®éng ®îc ®a ra nh»m lo¹i bá nguyªn nh©n cña sù kh«ng phï hîp, nh÷ng sai lçi hay c¸c t×nh tr¹ng kh«ng mong muèn tiÒm Èn nh»m ng¨n ngõa sù kh«ng phï hîp tiÒm Èn ®ã x¶y ra vµ lµ hµnh ®éng chñ ®éng.

•

Ho¹t ®éng gi¶m nhÑ lµ c¸c hµnh ®éng ®îc thùc hiÖn ngay nh»m gi¶m hay h¹n chÕ c¸c t¸c ®éng m«i trêng g©y nªn bëi sù kh«ng phï hîp ®ang tån t¹i.

•

NÕu cã thÓ, sù kh«ng phï hîp ph¶i ®îc xem xÐt cïng víi sai lçi hÖ thèng cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. Ch¼ng h¹n nh sù kh«ng phï hîp vÒ duy tr× hay kiÓm tra ®Þnh kú, vÝ dô thiÕt bÞ ®o lêng qu¸ h¹n hiÖu chuÈn, rß gØ thïng ho¸ chÊt, ... §iÒu quan träng lµ Tæ chøc hiÓu nguyªn nh©n cña sù kh«ng phï hîp vÒ m«i trêng (trong cuéc ®¸nh gi¸ vµ trong ho¹t ®éng b×nh thêng).

•

VÝ dô vÒ c¸c yÕu tè cÇn ®îc xem xÐt khi thiÕt lËp vµ duy tr× thñ tôc hµnh ®éng kh¾c phôc bao gåm: a) NhËn biÕt nguyªn nh©n cña sù kh«ng phï hîp b) NhËn biÕt vµ thùc hiÖn hµnh ®éng kh¾c phôc vµ biÖn ph¸p gi¶m nhÑ

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 13 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

cÇn thiÕt c) Thùc hiÖn hoÆc thay ®æi c¸ch kiÓm so¸t cÇn thiÕt ®Ó tr¸nh t¸i diÔn sù kh«ng phï hîp d) Lu hå s¬ tÊt c¶ c¸c thay ®æi trong thñ tôc b¾t nguån tõ hµnh ®éng kh¾c phôc •

VÝ dô vÒ c¸c yÕu tè cÇn ®îc xem xÐt khi thiÕt lËp vµ duy tr× thñ tôc hµnh ®éng phßng ngõa bao gåm: a) Sö dông nguån th«ng tin thÝch hîp (b¸o c¸o ®¸nh gi¸, hå s¬, khiÕu n¹i) b) NhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò cÇn cã hµnh ®éng phßng ngõa c) §Ò xuÊt vµ thùc hiÖn hµnh ®éng phßng ngõa d) Lu hå s¬ tÊt c¶ c¸c thay ®æi trong thñ tôc b¾t nguån tõ hµnh ®éng phßng ngõa

4.5.

Hå s¬

Thñ tôc yªu cÇu trong ®iÒu nµy lµ nh»m nhËn biÕt, b¶o qu¶n vµ huû bá c¸c hå

3

s¬ vÒ m«i trêng. NÕu hå s¬ ®îc lu tr÷ d¹ng ®iÖn tö, yªu cÇu ph¶i cã thñ tôc b¶o mËt an toµn. •

NhiÒu hå s¬ kh«ng ®îc chØ ra cô thÓ trong ISO 14001. Tuy nhiªn, nhiÒu yªu cÇu trong tiªu chuÈn nµy cho thÊy yªu cÇu vÒ hå s¬ vÉn ®îc thÓ hiÖn theo mét c¸ch diÔn ®¹t t¬ng tù. Hå s¬ cÇn s½n cã ®Ó minh chøng vÒ c¸c ho¹t ®éng ®· diÔn ra.

•

Hå s¬ cã thÓ lµ mét bé d÷ liÖu chøng tá møc ®é ho¹t ®éng m«i trêng trong hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng

VÝ dô: C¸c hå s¬ trong ISO 14001 cã thÓ bao gåm c¸c néi dung sau (xem thªm phô lôc A): §iÒu

Hå s¬

4.3.1

X¸c ®Þnh c¸c khÝa c¹nh m«i trêng cã ý nghÜa

4.3.2

X¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu ph¸p lý vµ c¸c yªu cÇu kh¸c

4.4.2

X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o

4.4.2

Hå s¬ ®µo t¹o

4.4.2

Hå s¬ ®µo t¹o nhËn thøc

4.4.3

Th«ng tin liªn l¹c ®i-®Õn c¸c tæ chøc cã liªn quan (bao gåm c¶ c¸c c¬ quan chøc n¨ng)

4.4.4

QuyÕt ®Þnh vÒ viÖc th«ng tiin vÒ c¸c khÝa c¹nh m«i trêng

4.4.6

Th«ng tin vÒ s¶n xuÊt vµ c¸c qu¸ tr×nh

4.4.6

Th«ng tin vÒ s¶n phÈm

4.4.6

Hå s¬ b¶o tr× thiÕt bÞ

4.6.6

Hå s¬ c¸c nhµ cung øng vµ c¸c nhµ thÇu phô

4.6.7

Thö nghiÖm thñ tôc øng phã víi t×nh tr¹ng khÈn cÊp

4.5.1

HiÖu chuÈn thiÕt bÞ gi¸m s¸t

4.5.2

Sù kh«ng phï hîp vµ hµnh ®éng kh¾c phôc, phßng ngõa

4.5.2

C¸c b¸o c¸o vÒ sù cè vµ rñi ro

4.5.3

Thêi gian lu gi÷ hå s¬

4.5.4

KÕ ho¹ch vµ ch¬ng tr×nh ®¸nh gi¸

4.5.4 4.6 4.5.

§¸nh

gi¸

B¸o c¸o ®¸nh gi¸ TÇn xuÊt xem xÐt cña l·nh ®¹o, néi dung vµ kÕt qu¶

C¸c thñ tôc yªu cÇu trong ®iÒu nµy lµ thñ tôc vÒ ®¸nh gi¸, bao gåm: ph¹m vi,

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 14 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

4

hÖ thèng

tÇn suÊt, ph¬ng ph¸p luËn, tr¸ch nhiÖm vµ c¸c yªu cÇu vÒ thùc hiÖn ®¸nh gi¸

m«i

vµ lËp b¸o c¸o ®¸nh gi¸.

êng

tr-

• Kh«ng cã yªu cÇu nµo trong ISO 14001 yªu cÇu viÖc tu©n thñ theo c¸c yªu cÇu cña c¸c tiªu chuÈn ISO 14010, 14011, 14012. Tuy nhiªn , DiÔn ®µn c«ng nhËn quèc tÕ IAF yªu cÇu c¸c c«ng ty sö dông ISO 14010, 14011, 14012 khi thiÕt lËp ho¹t ®éng ®¸nh gi¸ cña hä nÕu nh hä muèn ®îc chøng nhËn. §iÒu nµy cã nghÜa r»ng c¸c tæ chøc chøng nhËn ph¶i kiÓm tra c¸c tiªu chuÈn nµy cã ®îc sö dông nh lµ mét híng dÉn hay kh«ng, nãi c¸ch kh¸c r»ng tæ chøc cã tu©n theo “tinh thÇn” cña c¸c tiªu chuÈn trªn kh«ng. Tæ chøc ph¶i cã kh¶ n¨ng tù ®¸nh gi¸ ®îc sù sai kh¸c lín so víi môc ®Ých cña c¸c tiªu chuÈn nµy. §Æc biÖt lµ tiªu chÝ n¨ng lùc cho c¸c chuyªn gia ®¸nh gi¸ m«i trêng néi bé ph¶i ®îc c©n nh¾c mét c¸ch thÝch hîp. • Vµo thêi ®iÓm chøng nhËn, hÖ thèng ®¸nh gi¸ néi bé cÇn ph¶i ho¹t ®éng ®Çy ®ñ vµ ph¶i ®îc cho thÊy lµ cã hiÖu qu¶. §iÒu nµy cã nghÜa lµ Ýt nhÊt mét cuéc ®¸nh gi¸ ph¶i ®îc hoµn thiÖn theo thñ tôc vµ b»ng chøng cña viÖc theo dâi tiÕp theo ph¶i ®îc thÓ hiÖn. §èi víi cuéc chøng nhËn nhiÒu ®Þa ®iÓm, tÊt c¶ c¸c ®Þa ®iÓm cÇn thiÕt ph¶i ®¸p øng yªu cÇu nµy. • Kh«ng cã mét yªu cÇu nµo nãi râ vÒ tÇn suÊt ®¸nh gi¸ mét ®iÒu kho¶n cô thÓ. Khi híng dÉn, ch¬ng tr×nh §¸nh gi¸ vµ qu¶n lý sinh th¸i –EMAS- yªu cÇu mét vßng ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ trong 3 n¨m hoÆc thêng xuyªn h¬n phô thuéc vµo b¶n chÊt vµ ®é phøc t¹p cña c¸c ho¹t ®éng. Th«ng thêng, chu kú chÊp nhËn ®îc lµ 1 lÇn/n¨m trõ khi tæ chøc cã nh÷ng qu¸ tr×nh cho phÐp tÇn suÊt thÊp h¬n. Tuy nhiªn, c¸c khÝa c¹nh cã ý nghÜa ph¶i ®îc ®¸nh gi¸ Ýt nhÊt 1lÇn/n¨m vµ toµn bé hÖ thèng ph¶i ®îc ®n¸h gi¸ vµo chu kú ®ã. • TÇn suÊt ®¸nh gi¸ cña c¸c cuéc ®¸nh gi¸ kh¸c nhau ph¶i ph¶n ¶nh sù c©n nh¾c tÇm quan träng cña ho¹t ®éng liªn quan ®Õn m«i trêng vµ kÕt qu¶ cña c¸c cuéc ®¸nh gi¸ tríc, ®Æc biÖyt lµ sau khi hÖ thèng ®· kh¸ hoµn thiÖn. • B¸o c¸o ®¸nh gi¸ vµ c¸c tµi liÖu hç trî (nh kÕ ho¹ch ®¸nh gi¸) ph¶i chØ râ r»ng c¸c vÊn ®Ò m«i trêng ®· ®îc ®¸nh gi¸ vµ chØ ra ®îc møc ®é ®¸p øng cña c¸c vÊn ®Ò nµy. • VÝ dô vÒ c¸c ®iÒu cÇn bao gåm trong mét kÕ ho¹ch ®¸nh gi¸ cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh trong Phô lôc A cña ISO 14001.

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 15 of

Trung t©m Chøng nhËn Phï hîp Tiªu

chuÈn - QUACERT

4.6

Xem xÐt cña

ban

l·nh ®¹o

• Ýt nhÊt mét lÇn xem xÐt cña ban l·nh ®¹o ph¶i ®îc hoµn thµnh tríc khi chøng nhËn, ngay c¶ khi thñ tôc ®¸nh gi¸ néi bé cña tæ chøc cã x¸c ®Þnh ngµy häp xem xÐt sau

ngµy ®¸nh gi¸ chøng nhËn, vµ hÖ thèng chØ míi ®îc ¸p

dông trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh (Yªu cÇu cña DiÔn ®µn c«ng nhËn quèc tÕ IAF). • Th«ng tin cÇn thiÕt cho cuéc xem xÐt cña l·nh ®¹o lµ c¸c th«ng tin cã liªn quan tíi chøc n¨ng cña HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng vµ c¸c th«ng tin nµy ph¶i, vÝ dô, bao gåm c¸c th«ng tin ®îc x¸c ®Þnh trong Phô lôc A cña ISO14001. C¸c lo¹i kh¸c cña th«ng tin cã thÓ bao gåm: -

Phµn nµn tõ c¸c bªn h÷u quan;

-

B¸o c¸o tiÕn ®é cña c¸c ch¬ng tr×nh m«i trêng vµ viÖc thùc hiÖn môc tiªu, chØ tiªu;

-

C¸c b¸o c¸o kh«ng phï hîp, c¸c sù cè vµ tai n¹n;

-

KÕt qu¶ hoÆc thèng kª vÒ ho¹t ®éng gi¸m s¸t vµ ®o

-

Th«ng tin víi c¸c cÊp cã thÈm quyÒn.

• Th«ng tin nªn ®îc coi träng ®èi víi xem xÐt cña l·nh ®¹o lµ t×nh tr¹ng thay ®æi, vÝ dô -

Sù thay ®æi theo kÕ ho¹ch vÒ ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt, qu¸ tr×nh, s¶n phÈm;

-

Sù thay ®æi s¾p diÔn ra vÒ ph¸p luËt m«i trêng, chÝnh s¸ch m«i trêng;

-

Thay ®æi th¸i ®é hoÆc quan ®iÓm cña ®èi thñ c¹nh tranh hoÆc c¸c bªn h÷u quan;

-

Sù ph¸t triÓn míi trong c«ng nghÖ

-

Sù tiÕn triÓn trong nhËn thøc vÒ c¸c khÝa c¹nh vµ t¸c ®éng m«i trêng.

• Xem xÐt cña l·nh ®¹o kh«ng nhÊt thiÕt lµ mét cuéc häp riªng biÖt mµ cã thÓ tiÕn hµnh cïng c¸c néi dung kh¸c . • B¸o c¸o ho¹t ®éng mµ chØ dïng cho viÖc xem xÐt cña l·nh ®¹o ph¶i ®îc thùc hiÖn theo mét c¸ch ®Þnh kú thÝch hîp tuú vµo sù phøc t¹p, tÝnh quan träng cña c¸c thay ®æi cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. TÇn suÊt tèi thiÓu mong ®îi th«ng thêng lµ 1 lÇn trong 1 n¨m, trõ khi cã sù thay ®æi cña HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. • Nh÷ng chñ ®Ò ®Ò cËp ®Õn trong cuéc xem xÐt cña l·nh ®¹o vµ kÕt qu¶ (quyÕt ®Þnh) ph¶i ®îc lu hå s¬. Mèi hÖ EMAS

liªn

Vµo thêi ®iÓm hiÖn t¹i, ISO 14001 ®îc thõa nhËn lµ t¬ng ®¬ng víi hÖ thèng

víi

qu¶n lý ®îc ghi trong Ch¬ng tr×nh ®¸nh gi¸ vµ Qu¶n lý sinh th¸i- EMAS. Do ®ã, diÔn gi¶i nµy cña QUACERT cã thÓ ®îc sö dông cho viÖc kiÓm tra x¸c nhËn EMAS. Tuy nhiªn, diÔn gi¶i nµy kh«ng cung cÊp bÊt kú híng dÉn nµo trong viÖc x¸c minh nh÷ng tuyªn bè vÒ m«i trêng theo yªu cÇu cña EMAS. LÇn so¸t xÐt ®Çu tiªn cña EMAS, vµo n¨m 1999, mang l¹i sù c¶i tiÕn tÝnh t¬ng thÝch víi ISO 14001, v× thÕ diÔn gi¶i nµy sÏ cã thÓ ¸p dông ®îc trùc tiÕp vµo EMAS tõ thêi ®iÓm ®ã.

DiÔn gi¶i tiªu chuÈn ISO 14001 - Ver.1 15

Page 16 of