466572_smm - Oooooo.docx

  • Uploaded by: wiwie farida
  • 0
  • 0
  • May 2020
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View 466572_smm - Oooooo.docx as PDF for free.

More details

  • Words: 8,968
  • Pages: 49
STANDAR MENU DAN MAKANAN Nama

:

Institusi

: Poltekkes Kemenkes Banjarmasin

Hari

:

Tanggal

:

1. Identifikasi Kelompok Sasaran Menu disusun untuk kelompok pasien jenis diet DM di RSUP. Dr. Sardjito Yogyakarta.

No

Bangsal

RM

D.Medis

JK

Umur (th)

Pasien

BB (kg)

TB (cm)

Jenis Diet

1.

SA

Anggrek 1

01677213

Hemifasial spal pemb (MUD)

P

69

45

140

DM 1700 Bubur

3.

DA

Anggrek 2

01407358

Pneumonia

P

30

61.8

157

DM 1500 Nasi

4.

N

Anggrek 2

00677404

L

59

62

170

DM 1700 Tim

6.

N

Bungenvil 1

01877734

P

61

63.2

155

DM 1500 Nasi

7.

HK

Bugenvil 2

01862827

P

43

86

159

DM 1700 Bubur

8.

SS

Bugenvil 3

01840750

L

50

62

172

DM 1700 Nasi

9.

S

Bugenvil 5

01808158

Hipokalemia

L

51

53

167

DM 1700 Nasi

10.

S

Bugenvil 5

01881606

Selulitis Crunis s DM 2

L

65

68

160

DM 1700 Bubur

12.

AH

Cendana 1

01880178

DM Tipe 2

P

61

80

170

DM 1700 Bubur

13.

T

Cendana 1

01881151

P

63

65

150

DM 1700 Nasi

14.

NS

Cendana 2

01874680

P

51

52

165

DM 1500 Bubur

15.

Z

Cendana 2

01880707

L

50

65

162

DM 1700 Bubur

16.

SS

Cendana 3

01864990

P

68

62

155

DM 1500 Nasi

18.

PAAP

Cendana 5

01747930

L

53

70

164

DM 1700 Nasi

19.

K

Dahlia 1

01881203

L

63

55

160

DM 1100 Bubur(RPRGRK)

Cephalgisum sindrom Ca servix II DM 2 DM 2 Pregostasiord polihidramnia Hepatitis B.AML

Obs. Jaundice Apendictis peritoritris Dm.Kanker. hipertensi

Ckd st. v

20.

M

Dahlia 1

00453737

P

58

60

160

DM 1700 Nasi

21.

SF

Dahlia 2

01203855

P

60

70

160

DM 1700 Bubur

22.

S

Dahlia 2

01879816

P

75

50

150

DM 1700

23.

IS

Dahlia 3

01880338

L

54

56

165

DM 1700 Bubur

24.

K

Dahlia 4

01060341

P

58

25.

N

Dahlia 6

01879759

L

54

50

170

DM 1900 Bubur

26.

S

Dahlia 6

01670605

P

50

61

161

DM 1700 (RP 40 Nasi)

L

66

80

165

DM (BBS)

P

47

69

159

DM 1700 Nasi

L

68

49

164

DM 1700 Nasi Tim

L

40

71

165

L

68

75

169

P

64

59

150

DM 1100 (DJ 2 Bubur)

L

79

50

165

DM (BBS)

P

55

60

160

DM (BBS)

L

72

59

156

DM 1700 Bubur

L

71

64

164

DM 1700 (BBS)

L

69

69

163

DM 1700 (DJ 3 Tim)

28.

ZM

Ayodya 1

01241045

29.

SZ

Ayodya 2

01876186

30.

PSR

Ayodya 2

01880528

31.

S

Amarta 1

01643010

32.

IK

Kresna CVCU

01881510

33.

SW

Kresna CVCU

00114840

34.

DN

Kresna CVCU

01881645

35.

SA

Kresna CVCU

01881648

36.

AS

Kesawamurti

01881146

37.

D

Kesarmurti

01868279

38.

BP

Wisnumurti

01804830

DM

Post kecelakaan DM 2 Fraktur multiple PR Facial Myelopathy dd CIDP DM 2 DM 2 TBC Gagal ginjal CHF CF III Stemi anterior DM 2 CAD 3VD Des di lad overlap Sindrom metabolic. post strok tanpa pe Bradikardia simptomatis (TAVB) ec HT ST. II DM 2 CAD 3VD PPCI 1 Des di RCA DM 2 DM 2 HT ST II AKI ADS Cesij DM 2 HT dalam terapi Stress Hiperglikemi

DM 1700 Bubur (RPRGRK)

DM 1700 Bubur DM 1700 (DJ 2 Bubur)

39.

EM

Indraprasta

01828665

DM II HT st I AKI AKI DM 2 Carcinoma hepar Hipertensi

L

52

54

169

DM BBS

2. Menghitung Kebutuhan Gizi

No

1.

3.

4.

6.

Pasien

SA

DA

N

N

JK

P

P

L

P

Umur (th)

69

30

59

61

BB (kg)

45

61.8

62

63.2

TB (cm)

140

157

170

155

BBI (kg)

40

51.3

63

49.5

Kebutuhan Energi (Kkal)

Kebutuhan Protein (g)

Kebutuhan Lemak (g)

Kebutuhan KH (g)

E.basal = BBIx25 = 40 x 25 = 1000 FA = 10%x100 = 100 FS = 10%x1000=100 KU= 10%x1000=100 E =E. Basal+FA+FSKU =1000+100+100+100 =1300

P=15%x130 0=195:4=48. 75 g

P=25%x130 0=325:9=36 .11 g

KH= 60%x1300= 780:4=195 g

E.basal = BBIx25 = 51.3 x 25 = 1282.5 FA = 10%x1282.5 = 128.25 E=1282.5+128.25 =1410.75

P=15%x141 0.75=211.61 :4=52.90g

L=25%x130 0=325:9=36 .11 g

KH=60%x1 410.75=846. 27:4=211.56 g

E.basal = 63 x 30 = 1890 FA = 10%x1890=189 KU=10%x1890=189 E=1890+189-189 =1890

P=15%x189 0=283.5:4=7 0.87g

L=25%x189 0=472.5:9= 52.5 g

KH=60%x1 890=1134:4 =283.5 g

E.basal = 49.5 x 25 = 1237.5 FA = 10%x1237.5 =123.75 FS = 30%x1237.5 =371.25

P= 15%x1.608. 75 =241.31:4 = 60.33 g

L= 25%x1.608. 75 =402.188:9 = 44.69 g

KH= 60%x1.608. 75 =965.25:4 = 241.313 g

KU=10%x1237.5 =123.75 E=1237.5+123.75 -123.75 =1.608.75

7.

8.

9.

10.

HK

SS

S

S

P

L

L

L

43

50

51

65

86

62

53

68

159

172

167

160

53.1

64.8

60.3

54

12.

AH

L

61

80

170

63

13.

T

P

63

65

150

45

E.basal = 53.1 x 25 = 1327.5 FA = 10%x1327.5 =132.75 KU=5%x1327.5 =61.87 E=1327.5+132.75 -61.87 =1299.37

P=15%x129 9.37=194.90 :4=48.72 g

L=25%x129 9.37=324.84 :9=36.09 g

KH=60%x1 299.37=779. 62:4 =116.94 g

E.basal = 64.8 x 30 = 1.944 kkal FA = 10%x1.944 =194.4 KU= 5%x1.944 =97.2 E=1.944+194.4-97.2 =2.041.2 kkal

P= 15%x2.041. 2 = 306.18 :4 = 76.545 g

L= 25%x2.041. 2 =510.3:9 =56.7 g

P= 60%x2.041. 2 =1.224.72:4 =306.18 g

E.basal = 57.6 x 30 = 1.809 kkal FA = 10%x1.809 =180.9 kkal KU= 5%x1.809 =90.45 E=1.809+180.9-90.45 =1.899.45 kkal

P= 15%x1.899. 45 = 284.92:4 = 71.23 g

L= 25%x1.899. 45 =445.5:9 =49.5 g

P= 60%x1.899. 45 =1.139.67:4 =267.3 g

E.basal = 54 x 30 = 1.620 kkal FA = 10%x1.620 =162 kkal FS=30%x1620 KU= 10%x1.620 =162 E=1.620+162-162 =1.620 kkal

P= 15%x1.620 = 243:4 = 60.75 g

L= 25%x1.620 =405:9 =45 g

P= 60%x1.620 =972:4 =243 g

E.basal = 63 x 30 = 1890 FA = 10%x1890=189 KU=10%x1890=189 E=1890+189-189 =1890

P=15%x189 0=283.5:4=7 0.87g

L=25%x189 0=472.5:9= 52.5 g

KH=60%x1 890=1134:4 =283.5 g

E.basal = 45 x 25 = 1125

P=15%x112 5=168.75:4=

L=25%x112 5=281.25:9

KH=60%x1 125=675:4=

14.

15.

16.

18.

NS

Z

SS

PAAP

L

L

P

L

51

50

68

53

52

65

62

70

165

162

155

164

58.5

55.8

49.5

57.6

19.

K

L

63

55

160

54

20.

M

P

58

60

160

54

FA = 10%x1125=112.5 KU=10%x1112.5=11 2.5 E=1125+112.5-112.5 =1125

42.18g

=31.25 g

168.75 g

E.basal = 58.5 x 30 = 1755 FA = 10%x1755=175.5 KU=5%x1755=87.75 E=1755+175.5-87.75 =1842.75

P=15%x184 2.75=276.41 :4=69.10g

L=25%x184 2.75=460.68 :9=51.18 g

KH=60%x1 842.75=110 7.45:4=276. 86 g

E.basal = 55.8 x 30 = 1674 FA = 10%x1674=167.4 KU=5%x 1674=83.7 E=1674+167.4-83.7 =1757.7

P=15%x167 4=251.1:4=6 2.775g

L=25%x167 4=418.5:9= 46.5 g

KH=60%x1 674=1004.4: 4=251 g

E.basal = 49.5x 25 = 1237.5 FA = 10%x1237.5=123.75 KU=10%x1237.5=12 3.75 E=1237.5+123.75 -123.75 =1237.5

P=15%x123 7.5=185.62: 4=46.40g

L=25%x123 7.5=309.37: 9=34.375 g

P=60%x123 7.5=742.5:4 =185.62g

E.basal = 57.6 x 30 = 1728 FA =10%x1728=172.8 FS =10%x1728=172.8 KU=5%x1728=86.4 E=1728+172.8+172.8 -86.4 =1987.2

=15%x1987. 2=298.08:4 =74.52 g

L=25%x198 7.2=496.8:9 =55.2 g

P=60%x198 7.2=1192.3: 4=298.08g

E.basal = 54 x 30 = 1620 FA = 10%x1620=162 KU=10%x 1620=162 E=1620+162-162 =1620

=15%x1620 =243:4=60.7 g

L=25%x162 0=405:9=45 g

P=60%x162 0=972:4=24 3g

E.basal = 54 x 25 = 1350

=15%x1822. 5

L=25%x182 2.5=455.6:9

P=60%x182 2.5=1093.5:

21.

22.

23.

25.

SF

S

IS

N

P

P

L

L

60

75

54

54

70

50

56

50

160

150

165

170

54

45

58.5

63

26.

EP

P

50

61

161

54.9

28.

ZM

L

66

80

165

58.5

FA = 10%x1350=135 FS=30%x 1350=405 KU= 5%x1350=67.5 E=1350+135+40567.5 =1822.5

=273.3:4=68 .34g

=50.62 g

4=273.37g

E.basal = 54 x 25 = 1350 FA = 10%x1350=135 FS=30%x 1350=405 KU= 10%x1350=135 E=1350+135+405135 =1755

=15%x1755 =263.25:4 =65.81 g

L=25%x175 5=438.7:9 =48.75 g

P=60%x175 5=1053:4=2 63.25 g

E.basal = 54 x 25 = 1125 FA = 10%x1125=112.5 FS=10%x 1125=112.5 KU= 20%x1125=225 E=1125+112.5+225112.5 =1125

=15%x1125 =168.75:4 =42.18 g

L=25%x112 5=281.25:9 =31.25 g

P=60%x112 5=675:4=16 8.7 g

E.B=58.5x30=1755 FA=10%x1755=175. 5 KU=5%x1755=87.75 E=1755+175.5-87.55 =1842.75 E.B=63x30=1890 FA=10%x1890=189 KU=5%x1890=94.5 E=1890+18994.5=1984.5

P=15%x184 2.75=276.41 :4=69.10g

L=25%x184 2.75=460.68 :9=51.18 g

KH=60%x1 842.75=110 5.6:4=276.4 1g

P=15%x198 4.5 =297.67:4 =74.42g

L=25%x198 4.5 =496.12:9 =55.12 g

KH=60%x1 190.7 =1190.7:4 =297.67 g

E.basal = 54.9 x 25 = 1372.5 FA = 10%x1372.5 =137.25 FS=30%x1372.5 =411.75 KU= 5%x1372.5 =68.62 E=1372.5+137.25+41 1.75-68.62 =1852.4

P=10%x185 2.4 = 277.86:4

L=25%x185 2.4 =463.1:9 =51.45

P=70%x185 2.4 =1296.68:4 =324.17g

E.basal = 54 x 30 = 1755 FA =

P=15%x201 7.75=302.66 =75.66 g

L=25%x201 7.75=504.43 :9

P=60%x201 7.75=1210.6 5:4=302.66

=46.31

10%x1755=175.5 FS=10%x 1755=175.5 KU= 10%x1755=87.75 E=1755+175.5+175.5 -87.75 =2017.75

29.

30.

31.

32.

33.

SZ

PSR

S

IK

SW

P

L

L

L

P

47

68

40

68

64

69

49

71

75

59

159

164

165

169

150

53.1

57.6

58.5

62.1

45

=56.04 g

g

E.basal = 54 x 25 = 1327.5 FA = 10%x1327.5=132.75 FS=30%x 1327.5=398.25 KU= 5%x1327.5=66.37 E=1755+175.5+398.2 5-66.37 =1792.1

=15%x1792. 1=268.81:4 =67.2 g

L=25%x179 2.1=448.03: 9 =49.781 g

P=60%x179 2.1=1075:4 =268.82 g

E.basal = 57.6 x 30 = 1.728 FA = 10%x1.728 =172.8 KU= 10%x1.728 =172.8 E=1.728+172.8+172.8 =1.728 kkal

P= 15%x1.728 = 259.2:4 = 64.8 g

L= 25%x1.728 =432:9 =48 g

P= 60%x1.728 =1.036.8:4 =259.2 g

E.B=58.5x30=1755 FA=10%x1755=175. 5 E=1755+175.5=1930. 5 E.basal = 62.1 x 30 = 1863 FA = 10%x1863=186.3 KU=10%x 1863= 186.3 E=1863+186.3-186.3 =1863

P=15%x193 0.5=289.57: 4=72.39

L=25%x193 0.5=482.625 :9=53.62 g

KH=60%x1 930.5=1158. 3:4=289.57 g

P=15%x186 3=279.45:4= 69.86g

L=25%x186 3=465.75:9 =51.75 g

KH=60%x1 863=1117.8: 4=279.45 g

E.basal = 45x 25 = 1125 FA = 10%x1125=112.5 KU=10%x 1125= 112.5 E=1125+112.5-112.5 =1125

P=15%x112 5=168.7:4=4 2.2g

L=25%x112 5=281.25:9 =31.25 g

KH=60%x1 125=675:4= 168.75 g

34.

35.

36.

37.

38.

39.

DN

SA

AS

D

BP

EM

L

P

L

L

L

L

79

55

72

71

69

52

50

60

59

64

69

54

Total RATA-RATA

165

160

156

164

163

169

58.5

54

56

57.6

56.7

62.1

E.basal = 58.5 x 30 P=15%x157 = 1755 9.5=236.92: FA = 4=59.23g 10%x1755=175.5 KU=20%x 1755= 351 E=1755+175.5-351 =1579.5

L=25%x157 9.5=394.87: 9=43.87 g

KH=60%x1 576=945.6:4 =236.4 g

E.basal = 54 x 25 P=15%x135 = 1350 0=202.5:4=5 FA = 10%x1350=135 0.62g KU=10%x 1350= 135 E=1350+135-135 =1350

L=25%x135 0=337.5:9= 37. 5g

KH=60%x1 350=810:4= 202.5 g

E.basal = 56 x 30 P=15%x151 = 1680 2=378:4=94. FA = 10%x1680=168 5g KU=20%x 1680= 336 E=1680+168-336 =1512

L=25%x151 2=378.9:9= 42.1 g

KH=60%x1 512=907.2:4 =226.8 g

E.basal = 57.6 x 30 = 1728 FA = 10%x1728=172.8 KU=20%x 1728= 345.6 E=1728+172.8-345.6 =1555.2

P=15%x155 5.2=233.28: 4=58.32g

L=25%x155 5.2=388.8:9 =43.2 g

KH=60%x1 555.2=933.1 2:4=233.28 g

E.basal = 56.7 x 30 = 1701 FA = 10%x1701=170.1 KU=10%x 1701= 170.1 E=1701+170.1-170.1 =1701

P=15%x 1701=255.1 5:4=63.78g

L=25%x170 1=425.25:9 =47.25 g

KH=60%x1 701=1020.6: 4=255.15 g

E.basal = 62.1 x 30 = 1863 FA = 10%x1863=186.3 KU=5%x 1863=93.1 E=1863+186.3-93.1 =1769.9

P=15%x186 3=279.45:4= 69.86g

L=25%x186 3=465.75:9 =51.75g

KH=60%x1 863=1117.8: 4=279.45 g

3. Kebutuhan Gizi Kebutuhan gizi diit DM diambil berdasarkan sampel 40 pasien di RSUP. Dr. Sardjito Yogyakarta. TB (cm)

IMT

Status Gizi

Energi (Kkal)

45

140

22.96

Normal

1300

30

61.8

157

25.07

Obes I

1410.75

L

59

62

170

21.45

Normal

1890

N

P

61

63.2

155

26.31

Obes I

1608.75

7

HK

P

43

86

159

34.02

Obes II

1299.37

8

SS

L

50

62

172

20.96

Normal

2041.2

9

S

L

51

53

167

19.00

Normal

1899.45

10

S

L

65

68

160

26.56

Obes I

1620

12.

AH

P

61

80

170

27.68

Obes I

1890

13.

T

P

63

65

150

28.89

Obes I

1125

14.

NS

P

51

52

162

15.

Z

L

50

65

162

24.77

Lebih

1757.7

16.

SS

P

68

62

155

25.81

Obes I

1237.5

18.

PAAP

L

53

70

164

26.03

Obes I

1987.2

19.

K

L

63

55

160

21.48

Normal

1620

20.

M

P

58

60

160

23.44

Lebih

1822.5

21.

SF

P

60

70

160

27.34

Obes I

1755

22.

S

P

75

50

150

22.22

Normal

1125

23.

IS

L

54

56

165

20.57

Normal

1842.75

25.

N

L

54

50

170

17.30

Kurang

1984.5

26.

EP

P

50

61

161

23.53

Lebih

1792.1

No

Pasien

JK

Umur (th)

BB (kg)

1

SA

P

69

3

DA

P

4

N

6

1842.75

Protein (g) 48.75 52.90 70.87 60.33 48.72 76.54 71.23 60.75 70.87 42.18 69.10

Lemak (g)

KH (g)

36.11

195

39.18

211.6

52.5

283.5

44.69

241.31

36.09

116.94

56.7

306.18

49.5

267.3

45

243

52.5

283.5

31.25

168.75

51.18

276.86

62.775

46.5

46.40

34.37

74.52

55.2

60.7

45

68.34

50.62

65.81

48.75

42.18

31.25

69.10

51.18

74.42

55.12

46.31

51.45

251 185.62 298.08 243 273.37 63.25 168.7 276.61 297.67 324.17

28.

ZM

L

66

80

165

29.38

Obes I

2017.75

29.

SZ

P

47

69

159

27.29

Obes I

1792.1

30.

PSR

L

68

49

164

18.22

Kurang

1.728

31.

S

L

40

71

165

26.08

Obes I

1930.5

32.

IK

L

68

75

169

26.26

Obes I

1863

33.

SW

P

64

59

150

26.22

Obes I

1125

34.

DN

L

79

50

165

18.37

Kurang

1579.5

35.

SA

P

55

60

160

23.44

Lebih

1350

36.

AS

L

72

59

156

24.44

Lebih

1512

37.

D

L

71

64

164

23.80

Lebih

1555.2

38.

BP

L

69

69

163

25.97

Obes I

39.

EM

L

52

54

169

18.91

Normal

1701

75.66

56.04

67.2

49.781

64.8

48

72.39

53.62

69.86

51.75 31.25

42.2 59.23

43.87

50.62

37. 5

94.5

42.1

58.32

43.2

63.78

47.25 51.75

259.2 289.57 279.45 168.75 236.4 202.5 226.8 233.28 255.15

69.86

Total

53049.2

2071.21

1482.75

7977.44

RATA – RATA

1607.55

62.76

44.93

241.74

: Diberikan kepada pasien yang memerlukan diit DM Standar Diit DM RSUP Dr. Sardjito

PAGI Nasi Lauk hewani(Telur) Lauk nabati (tempe) Sayur A(lb siam) Sayur B (bayam) Minyak

268.82

1769.9

4. Jenis Menu a. Indikasi

Jadwal makan

302.66

1100 kkal

1300 kkal

1500 kkal

1700 kkal

1900 kkal

2100 kkal

2300 kkal

70 30

80 30

100 30

100 60

100 60

140 60

160 60

-

-

-

-

25

25

25

100

100

100

100

100

100

100

25

25

25

25

25

25

25

5

5

5

5

5

7.5

7.5

279.45

SNACK Kentang rebus SIANG Nasi Lauk hewani(ayam) Lauk nabati (tempe) Sayur A(lb siam) Sayur B (bayam) Buah (semangka) Minyak SNACK Singkong rebus SORE Nasi Lauk hewani(ikan) Lauk nabati (tempe) Sayur A(lb siam) Sayur B (bayam) Buah (pepaya) Minyak SNACK Pisang rebus NILAI GIZI Energy Protein Lemak Karbohidrat

50

100

100

100

150

150

150

100 25

100 50

100 50

140 50

140 50

140 50

160 50

25

25

25

25

25

25

50

100

100

100

100

100

100

100

25

25

25

25

25

25

25

125

125

125

125

125

125

125

7.5

7.5

7.5

7.5

7.5

10

10

50

50

100

100

150

150

150

100 25

100 25

100 50

140 50

140 50

140 50

160 50

-

-

25

25

25

25

50

100

100

100

100

100

100

100

25

25

25

25

25

25

25

100

100

100

100

100

100

100

5

5

7.5

7.5

7.5

7.5

7.5

50

50

100

100

100

150

150

1164.9 34.2 32.3 193.7

1282.6 42 37 204.5

1501.2 48.1 40.1 248.3

1710.2 52.5 43.8 281.1

1901.7 64.6 47.9 316.3

2123.8 70.6 55.2 352.42

2280.6 76.6 57.5 384.8

b. Standar Diit Sesuai Perhitungan Kebutuhan DM 1700 Jadwal Makan Pagi

Snack Siang

Snack

Sore

Snack

Nilai Gizi

Bahan

Berat

Nasi Lauk Hewani Lauk Nabati Sayur A Sayur B Minyak Kentang Rebus

100 gram 60 gram 100 gram 25 5g 100

Nasi Lauk hewani (ayam) Lauk nabati (tempe) Sayur A (lb siam) Sayur B (bayam) Buah (semangka) Minyak Singkong Rebus

140 gram 50 gram 25 gram 100 gram 25 125 gram 7,5 100

Nasi Lauk hewani (ikan) Lauk nabati (tempe) Sayur A Sayur B Buah (pepaya) Minyak Pisang Rebus

140 gram 50 gram 25 gram 100 gram 25 gram 100 gram 7,5 gram 100 gram

Energi

: 1710,2 kkal

Protein

: 52,5 gr

Lemak

: 43,8 gr

Karbohidrat

: 281,1 gr

c. Analisis Gizi Standar Diit Sesuai Perhitungan Kebutuhan Diet Rekomendasi

Nilai Gizi

Waktu

P(gr) Bahan Makanan

Pagi

Snack

Siang

Snack

Berat

E(kkal) H

N

L(gr)

KH(gr)

Nasi

100

178

-

2.1

0.1

40.6

Telur

30

48.6

3.8

-

3.5

0.2

Labu siam

100

26

-

0.6

0.1

6.7

Bayam

25

9

-

0.9

0.1

1.6

Minyak goreng

5

45.1

-

-

5

-

Kentang rebus

100

83

-

2

0.1

19.1

Nasi

100

178

-

2.1

0.1

40.6

Ayam

50

151

9.1

-

12.5

-

Tempe

25

37.3

-

4.6

1

3.2

Terong

100

24

-

1.1

0.2

5.5

Kacang panjang

25

11

-

0.7

0.1

2

Minyak goreng

7.5

67.7

-

-

5

-

Semangka

125

35

-

0.6

0.3

8.6

singkong rebus

100

123

-

1.8

0.7

27.9

Nasi

100

178

-

2.1

0.1

40.6

Ikan tongkol

50

56.5

8.5

-

2.3

-

Tempe

25

37.3

-

4.6

1

3.2

Kangkung

100

29

-

3

0.3

5.4

Sore

Wortel

25

10.5

-

0.3

0.1

2.3

Minyak goreng

7.5

67.7

-

-

7.5

-

Pepaya

100

46

-

0.5

-

12.2

Pisang rebus

100

99

1.2

0.2

25.8

40.8

273.4

1542 Energi Kkal Protein

650.1gr

Lemak

40.6 gr

Karbohidrat

247.6 gr

Nilai Gizi

1641

51.3

5. Perencanaan Menu Sasaran

: Pasien yang memerlukan diit DM

Menetapkan Jenis Menu

: Menu yang digunakan adalah menu standar untuk

memenuhi kebutuhan gizi pada pasien yang memerlukan nasi yang membutuhkan diit DM.

6. Siklus Menu Siklus menu yang digunakan pada menu standar diet DM adalah siklus 10 hari+ 1hari. 7. Pola Menu Pola menu yang digunakan adalah 3 kali makan utama dan 3 kali selingan Makan Pagi

Jml porsi

07.00 WIB

Makanan Pokok Lauk

Snack pagi

Jml porsi

10.00 WIB

1 1

(Snack)

Pola Menu Makan Jml Siang porsi

12.00 WIB

1

Makanan Pokok Lauk

Snack siang

Jml porsi

15.00 WIB

1 1

(snack)

Makan Sore

Jml porsi

18.00 WIB

1

Makanan Pokok Lauk

Snack Malam

Jml porsi

20.00 WIB

1 1

(snack)

1

Hewani Lauk Nabati Sayur

1

Hewani Lauk Nabati Sayur

1

1

Hewani Lauk Nabati Sayur

1

Buah

1

Buah

1

1

8. Frekuensi Bahan Makanan (10 hari+1 hari) Bahan Makanan

Berat Bersih Karbohidrat 100

Beras Total

Frekuensi 33 33x

Lauk Hewani Ayam Telur Ayam Telur Puyuh Daging Sapi Ikan Kakap Ikan Tongkol Ikan Bawal Ikan Lele Ikan tenggiri

50 50 50 50 50 50 50 50 Total Lauk Nabati 50 25

Tahu Tempe Total

Sayuran 100 100 100 100 100 100 100 100

Kangkung Sawi Bayam Buncis Kol Labu siam Kacang panjang Terong Total

Buah- Buahan 50 50 50 50 50 50

Semangka Melon Pisang ambon Jeruk Manis Apel Pepaya Total Kue Nagasari Kue pancong

Snack 50 50

5 2 1 2 1 1 1 1 2 15x 9 6 15x 1 4 4 1 3 1 1 1 15x 2 2 1 2 1 2 10x 4 1

Kue timus Bubur kacang hijau

50 50

1 4 10x

Total Gula Pasir Gula pasir Minyak Kelapa Sawit

Serba- Serbi 10 5 5

10 15 15

9. Standar porsi No

Bahan Makanan

1

Berat Bersih

Berat Kotor

BDD (%)

Sumber Karbohidrat Beras

2

100

100

100

Lauk Hewani Ayam

50

86

58

Telur Ayam

50

56

89

Telur Puyuh

50

56

89

Daging Sapi

50

100

Ikan Kakap

50

50 78

Ikan mas

50

62.5

80

Ikan Bawal

50

56

90

Ikan Lele

50

62.5

80

Ikan tenggiri

50

62.5

80

Tahu

Lauk Nabati 50

100

Tempe

25

50 25

60

60

90

90

92

92

75

75

71

71

87

87

83

83

87

87

3

4

64

100

Sayuran Kangkung Buncis

100 100

Kacang Panjang

100

Kol

100

Bayam

100

Terong

100

Labu siam

100

Sawi

100

5 Semangka

Buah- Buahan 50

Melon

50

Pisang ambon

50

Jeruk Manis

50

Apel

50

Pepaya

50

6

108.7

46

66.7

75

54

92

69.4

72

56.8

88

66.7

75

Snack Kentang rebus

80

80

100

Kue pancong

80

80

100

Kue timus

80

80

100

Bubur kacang hijau

80

80

100

10. Master Menu a. Master menu lauk Hewani Hari/ Menu

Pagi

Siang

Sore

1

Ayam

Telur ayam

Ikan bandeng

2

Telur ayam

Ayam

Daging Sapi

3

Telur Ayam

Nila

Ayam

4

Daging Sapi

Ikan Bandeng

Ayam

5

Telur Ayam

Ayam

Ikan Nila

6

Ikan Tuna

Daging Sapi

Telur Ayam

7

Ayam

Ikan Nila

Telur Ayam

8

Telur Ayam

Daging Sapi

Lele

9

Ayam

Telur

Ikan Nila

10

Ayam

Gurame

Telur Ayam

11

Telur Ayam

Ikan Mas

Ayam

Pagi

Siang

Sore

1

-

Tempe

Tahu

2

-

Tahu

Tempe

3

-

Tahu

Tempe

4

-

Tahu

Tempe

5

-

Tempe

Tahu

6

-

Tempe

Tahu

7

-

Tempe

Tahu

8

-

Tahu

Tempe

9

-

Tempe

Tahu

10

-

Tahu

Tempe

11

-

Tahu

Tempe

(Ke)

b. Master menu lauk Nabati Hari/ Menu (Ke)

c. Master menu Sayur Hari/ Menu

Pagi

Siang

Sore

1

Kol kembang

Taoge

Oyong

2

Sawi

Buncis

Kol kembang

3

Labu siam

Taoge

Ketimun

4

Buncis

Terong

Wortel

5

Kacang panjang

Oyong

Tomat

6

Tomat

Taoge

Sawi

7

Terong

Brokoli

Bayam

8

Wortel

Timun

Buncis

9

Kembang kol

10

Taoge

Oyong

Kol

11

Sawi

Kacang panjang

Terong

(Ke)

Tomat

d. Master menu Buah Hari/ Menu

Siang

Sore

1

Jeruk manis

Apel

2

Semangka

Pisang ambon

3

Melon

Pepaya

4

Jeruk manis

Melon

5

Semangka

Jeruk

6

Papaya

Melon

7

Pisang ambon

Apel

8

Melon

Semangka

9

Jeruk manis

Pepaya

10

Apel

Melon

11

Semangka

Pisang ambon

(Ke)

e. Master menu Snack Hari/ Menu (Ke)

Selingan Pagi

Selingan Siang

Selingan Malam

1

Ubi kukus

pisang ambon

kentang rebus

2

Misoa

Kentang goring

Ubi getuk

3

Roti tawar isi selasai

Ubi kukus

Pisang kukus

4

Misoa

Roti tawar isi selasai

Scotel

5

Kentang goreng

Ubi getuk

Pisang rebus

6

Pisang rebus

Kentang rebus

Ubi Kukus

7

Jagung rebus

Singkong rebus

Susu Diabetasol

8

Pisang rebus

Krekers

Scotel macaroni

9

Ubi kukus

Roti Tawar Isi Jam

Singkong rebus

10

Kentang Rebus

Pisang Rebus

Susu Diabetasol

11

Pepaya

Ubi Kukus

Susu Diabetasol

11. Penyusunan/ Siklus Menu : Penyusunan menu menggunakan siklus menu 10 hari. dengan 3 kali makan utama dan 3 kali makan selingan (Snack) Menu Waktu makan ke-

Pagi

Snack

Siang

Snack

Sore

Snack

1.



Nasi

Ubi kukus



Nasi





Nasi





Sop ayam(kol



Telur asam



Rolade bandeng

manis



Tahu bumbu

kembang,wortel)

2.

pisang ambon



Tempe goreng



cah tauge



cah gambas



jeruk



apel



Nasi

Kentang



Nasi

goring



Bola-bola

kuning



Nasi



Telur pindang



Ayam kalasan



Sop



Tahu pindang

sayuran(wortel,kemba



Cah buncis



Tempe bacem

ng kol)



Semangka



Cah Kol

Misoa

kentang rebus



Ubi getuk

Daging

kembang

3





Pisang ambon



Nasi



Nasi

Roti tawar isi



Nasi



Telur bumbu kuning

selasai



Nila balado



Rolade Ayam



Cah labu siam



Tahu bacem



Terong asam

Ubi kukus



Pisang kukus

4



Nasi



Sop Daging(kol

Misoa



Cah gambas



Melon

Nasi



Bandeng filet gr

selasai



Ayam balado

tepung



Cah tauge

Cah kacang



Tempe

panjang



Melon



Nasi



Nila masak



Tahu



Jeruk manis

Kentang



Nasi



Telur bb kuning

goring



Rolade Ayam



Tomat

Pepes Ikan Tuna

Ubi getuk

saus tomat 



Pepaya



Nasi

Nasi

 Roti tawar isi





Tempe

Nasi



6.





kembang,wortel)

5.

manis

Pisang Rebus

Scotel

Pisang rebus

kecap

Cah kol



Cah buncis

kembang



Tahu



Tempe



Jeruk manis



Semangka



Nasi



Nasi



Rolade Daging



Telur Rebus

Kentang Rebus

Ubi Kukus





Giling

Sayur Bening Labu Air + Kacang Panjang



Tempe Bacem



Sayur Lodeh

Balado Terong + Tahu



Melon



Nasi

Kacang Panjang + Wortel + Labu Siam

7.



Pepaya



Nasi



Nasi



Ayam Bumbu Tomat



Nila Bakar



Tahu Bacem



Cah Kembang Kol +



Tempe Bumbu



Oseng Telur

Jagung Rebus

Jamur + jagung muda

8



Nasi



Semur Telur



Sup Sawi + Wortel + Tahu

Pisang Rebus

Singkong Rebus

Terik

Ayam + Jagung



Cah Kangkung

Muda + Wortel



Pisang Ambon



Nasi

 



Apel



Nasi

Empal Daging



Mangut Lele

Sapi



Perkedel Tempe

Sup Kacang



Capcay

Krekers

Merah + Wortel

Kembang Kol +

+ Kentang

Wortel

Susu Diabetasol

Scotel Makaroni

9.



Nasi



Perkedel Kentang



Capcay Ayam +

+ Bakso +

Brokoli + Wortel

Buncis +

Terong Hijau +

Tahu Rebus

Wortel

Labu Siam +

Tempe

Kacang Panjang



Ubi Kukus



Nasi

Roti Tawar Isi



Nasi



Orak-arik Telur

Jam



Pepes Ikan Nila



Sayur Asem



Mendoan

10.



Jeruk Manis



Nasi

Kentang



Nasi



Pepes Ayam Kemangi

Rebus



Gurame Asam



Sayur Bening Kacang

Nasi



Telur Ceplok Air



Tahu Crispy



Lalapan Timun +



Nasi



Telur Ayam

Pepaya

Tahu Goreng



Botok Tempe



Oseng-oseng



Sayur Bening

Pepaya Muda

Bayam + Labu

Apel

Kuning 

Melon



Nasi



Nasi



Pepes Ikan Mas



Ayam Goreng

+ Tahu



Oseng-oseng



Sup Bayam + Wortel

Susu Diabetasol

Bumbu Tomat



 

Pepaya

Manis

Panjang + Wortel

11.

Pisang Rebus



Singkong Rebus

Ubi Kukus

Tempe + Terong

Susu Diabetasol

Tomat



Semangka



Cah Kangkung



Pisang Ambon

12. Standar resep Waktu

Pagi

Selingan

I

Menu Hari Ke II

III

Nasi Nasi = 200 gr telur puyuh bumbu kuning Telur puyuh = 50 gr Minyak grg = 2 gr

Nasi Nasi = 200 gr Ayam bumbu kuning ayam = 50 g Minyak grg = 3 gr

Nasi Nasi = 200 gr Sop daging daging = 50 gr

Tahu pedas manis Tahu = 50 gr Minyak grg = 2 gr Gula pasir = 2 gr

Tempe tumis kecap Tempe = 25 gr Minyak goreng = 1 gr Kecap = 10 gr

Capcay tahu putih Tahu = 50 gr Minyak goreng = 5 gr

Cah kangkung saus tiram Kangkung = 100 gr Wortel = 50 gr Minyak grg = 1 gr

Tumis buncis buncis = 100 gr Minyak grg = 1 gr

Sayur bening Bayam = 50 gr Oyong = 50 gr

Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr

Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr Tepung kanji = 2.5 gr Santan = 20 gr

Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr Tepung kanji = 2.5 gr Santan = 20 gr

Nasi Beras giling = 100 gr Ayam ungkep Ayam = 50 gr Minyak grg = 3 gr

Nasi Beras giling = 200 gr Pesmol nila Nila = 50 gr Tomat = 20 gr Minyak grg = 3 gr Gula pasir = 2 gr Bola-bola tahu Tahu = 50 gr Tepung terigu = 5 gr

Nasi Beras giling = 200 gr Tumis ayam kemangi ayam = 50 gr Minyak grg = 3gr

Siang Tempe goreng Tempe = 50 gr Minyak goreng = 2 gr

Tahu bumbu manis Tahu = 50 gr Minyak grg = 1 gr

Selingan

Sore

Sayur bening Bayam = 50 gr Oyong = 50 gr

Tumis bayam bayam = 100 g minyak goreng = 2 gr

Jeruk manis = 50 gr Kue pancong Tepung beras = 10 gr kelapa muda parut = 5 gr santan = 10 gr gula pasir = 2 gr Nasi Beras giling masak nasi = 200 gr Ikan tenggiri Ikan tenggiri = 100 gr Minyak grg= 3 gr

semangka = 50 gr Kue timus ubi = 50 gr tepung kanji = 2.5 gr minyak goreng = 2.5 gr

Nasi Beras giling masak nasi = 200 gr Gulai telur ayam Telur ayam = 50 gr Santan = 10 gr Minyak grg = 3 gr Gula pasir = 2 gr

Nasi Beras giling masak nasi = 200 gr Pepes lele bumbu rujak Ikan lele = 50 gr Air santan = 10 gr Tomat = 10 gr

Tahu bacem Tahu = 50 gr Kecap = 5 gram Gula merah = 6 gr Gula pasir = 2 gr

Pepes Tempe kemangi Tempe = 35 g Telur ayam = 5 gr Gula pasir = 2 gr

Tahu bacem Tempe = 25 gr Kecap = 3 gr Gula merah = 6 gr Gula pasir = 2.5 gr

Tumis sawi Sawi =50 gr Wortel = 50 gr Gula pasir = 2 gr Minyak goreng = 2 gr Apel = 50 gr

Tumis sawi Sawi = 50 gr Kol = 50 gr Minyak goreng = 2 gr

Sup kembang kol Kembang kol= 100 gr

Pisang ambon = 50 gr

pepaya = 50 gr

Menu Hari Ke

Waktu

Pagi

Cah sawi purtih sawi= 100 gr Minyak grg = 1 gr Gula pasir = 2 gr Melon = 50 gr Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr

IV Nasi Nasi = 200 gr Tongseng ayam Ayam = 50 gr Minyak grg = 3 gr

V Nasi Nasi = 200 gr Ikan gabus bumbu rujak Ikan gabus = 50 gr Minyak grg = 3 gr

Selingan

Tahu semur Tahu = 50 gr Minyak goreng = 1 gr

Perkedel tahu tauge Tahu = 50 gr Tauge = 10 gr Minyak grg = 2 gr

Tumis labu siam Labus siam = 100 gr Minyak goreng = 1 gr

Sayur bening Bayam = 50 gr Oyong = 50 gr

Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr

Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr Tepung kanji = 3 gr Santan = 20 gr

Tepung kanji = 3 gr Santan = 20 gr

Siang

Selingan

Sore

Nasi Beras giling masak nasi = 100 gr Ikan kakap merah kuah kuning Ikan kakap = 50 gr Minyak goreng = 3 gr

Nasi Beras giling = 100 gr ayam ungkep ayam = 50 gr Miinyak grg = 3 gr

Tahu goring Tahu = 50 gr Minyak goring = 1 gr

Perkedel tempe panggang Tempe = 35 gr

Tumis kacang panjang Kc. Panjang = 50 gr Wortel = 50 gr Minyak goreng = 1 gr

Terong tumis Terong = 50 gr Jagung muda = 50 gr Minyak goreng = 2gr

Jeruk manis = 50 gr

Semangka = 50 gr

Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr Nasi Beras giling = 100 gr

Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr Nasi Beras giling = 100 gr

Sop iga sapi Daging Sapi=50gr Wortel=2gr Tomat=25gr

Bawal goreng Ikan bawal = 50 gr Minyak goreng = 3 gr

Tempe bumbu kuning Tempe = 25 gr Minyak grg = 3 gr Tumis kol kol = 40 gr wortel = 40 gr sawi = 20 gr minyak goreng = 2 gr melon = 50 gr

Tahu bacem tahu = 50 gr cah sawi Sawi = 50 gr Wortel = 50 gr Minyak goreng = 2 gr Jeruk manis = 50 gr

13. Standar bumbu a. Siklus hari ke-1 Waktu

Nama masakan Telur bb kuning

Pagi

Tahu pedas manis

Cah kangkung saos tiram

Selingan

Kue nagasari

Nama bumbu

Bawang merah Bawang putih Kemiri Ketumbar Garam Kunyit Lengkuas Daun jeruk Daun salam Garam Daun bawang Cabe ijo Cabe merah Bawang merah Bawang putih Cabe merah Garam Terasi Saos tiram Garam

Standar bumbu A

A

D

Berat bersih (g) 10 5 4 1 4 2 2 2 2 4 2 2 2 10 5 2 4 1 10

Berat kotor (g)

1

1

12 6 4 1 4 4 4 2 2 4 2 4 4 12 6 4 4 1 10

Ayam ungkep

Siang

Selingan

Bawang merah Bawang putih Garam Ketumbar Kunyit jahe Laos kemiri Daun salam Garam

Tempe goreng Sayur bening Bawang merah Garam Kue pancong Garam Ikan tenggiri Garam goring Bawang putih

Tahu bacem

Sore Tumis sawi

Bawang merah Bawang putih Lengkuas Daun salam Garam Bawang merah Bawang putih Garam

C

C C

A

C

C

10 5 2 4 2 1 1 1 2 4

12 6 2 4 1 1 1 1 2 4

10 4 2 2 2

12 4 2 2 2

5 3 2 2 4 3 2 2

6 3.6 4 2 4 3.6 2 4

b. Siklus hari ke-2 Waktu

Nama masakan Ayam bb kuning

Pagi

Tempe tumis kecap

Nama bumbu

Standar bumbu

Bawang merah Bawang putih Kemiri Ketumbar Garam Kunyit Lengkuas Daun jeruk Daun salam Bawang merah Bawang putih

C

A

Berat bersih (g) 10 5 2 1 2 2 2 2 2 10 5

Berat kotor (g) 12 6 4 1 2 4 4 2 2 12 6

Selingan

Bubur kacang hijau Pesmol mas

Siang

Selingan

Sore

Bola-bola tahu

Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Daun bawang Cabe merah Garam

Bawang merah Bawang putih Garam Lada Tumis bayam Bawang merah Bawang putih Garam Kue timus garam Vanili Gulai Telur Bawang merah ayam Bawang putih Lengkuas Daun salam Garam Kunyit Kemiri Pepes tempe Bawang merah Bawang putih Garam Terasi Daun salam Tumis sawi Bawang merah Bawang putih Garam

C

C

C

A

D

C

1 5 2 10 5 5 2 4

1 5 4 12 6 5 4 4

5 3 2 1 10 5 4 4 1 10 5 2 2 4 2 4 10 5 4 1 2 10 5 4

6 3.6 2 1 12 6 4 5 1 12 6 4 2 4 4 4 12 6 4 1 2 12 6 4

c. Siklus hari ke-3 Waktu

Pagi

Nama masakan Sop daging

Nama bumbu Standar Berat bumbu bersih (g) Bawang A 10 merah 5 Bawang putih 1 Ketumbar 4 Kemiri 2 Jahe 4 Garam 2 Serai

Berat kotor (g) 12 6 1 4 4 4 4

Capcay tahu putih

Bawang putih Bawang merah Serai Daun bawang Garam

Sayur bening Bawang merah Garam Selingan pagi

Bubur kacang ijo Tumis ayam kemangi

Tahu bumbu manis Siang

Cah sawi putih

Selingan

Sore

Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Garam Bawang merah Bawang putih Garam

Bawang merah Bawang putih Cabe merah Garam Lengkuas Kue nagasari Garam Pepes lele Bawang bumbu rujak merah Bawang putih Cabe merah Kunyit Jahe Daun jeruk Garam Tempe Bawang bacem merah Bawang putih Lengkuas Daun salam Garam

C

5 10 2 5 4

6 20 4 5 4

C

5 5 2

6 10 2

1 5 2 10 5 4

1 5 4 12 6 4

10 5 2

12 6 4

2 4 10 5 2 4 2

12 6 4 4 4

1 10 5 2 2 2 2 4

1 12 6 4 4 4 2 4

5 3 2 2 4

6 3.6 4 4 4

C

D

D

C

C

Sup kembang kol

Bawang putih Daun bawang Daun jeruk Serei Lengkuas Jahe Garam

C

5 2 2 2 2 2 4

6 2 2 4 4 4 4

d. Siklus hari ke-4 Waktu

Nama masakan Tongseng ayam

Pagi Tahu semur

Tumis labu siam

Selingan

Bubur kacang ijo Ikan kakap merah kuah kuning

Siang Tahu goring Tumis kacang panjang Selingan

Kue nagasari

Nama bumbu Bawang merah Bawang putih Ketumbar Kunyit Serai Daun salam Kemiri Daun bawang Lada Garam Bawang merah Bawang putih Garam Bawang merah Bawang putih Lada Garam Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Kemiri Ketumbar Garam Kunyit Lengkuas Daun jeruk Daun salam Garam Bawang merah Bawang putih Lada Garam garam

Standar bumbu D

D

C

D

A C

Berat bersih (g) 2.3 2.3 1 2.3 2.3 1 2 2 2 4 2.3 2.3 2 2.3 2.3 1 4 1 5 2 10 5 2 1 2 2 2 2 2 2

Berat kotor (g) 2 2 1 2 2 1 2 2 2 4 2 2 2 2 2 1 4 1 5 4 12 6 4 1 2 4 4 2 2 2

2.3 2.3 1 4 1

2 2 1 1

Sop iga sapi

Sore Tahu bb kuning

Tumis kol

Bawang merah Bawang putih Cabe merah Serai Lada Bawang bombai Bawang putih Bawang merah Kunyit

C

A

Bawang merah Bawang putih Garam

2.3 2.3 1 2.3 1 2.3 2.3 2.3 2.3

2 2 1 2 1 2 2 2 2

2.3 2.3 2

2 2 2

Berat bersih (g) 2.3 2.3 2.3 2.3 1 1 2.3 2.3 1 2.3

Berat kotor (g) 2 2 2 2 1 1 2 2 1 2

2.3 2.3 1

2 2 1

1 5 2 2.3 2.3 2.3 2.3 1 1

1 5 4 2 2 2 2 1 1

2.3 2.3 1 2.3 2.3

2 2 1 2 2

e. Siklus hari ke-5 Waktu

Pagi

Selingan

Nama masakan Ikan gabus bumbu rujak

Bawang merah Bawang putih Kunyit Jahe Cabe merah Kemiri Sayur bening Bawang merah Bawang putih Daun salam lengkuas Perkedel tahu tauge

Bawang merah Bawang putih garam

Bubur kacang ijo

Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Kunyit Jahe Cabe merah Kemiri

Ayam ungkep

Siang

Nama bumbu

Terong tumis Bawang merah kecap Bawang putih Lada Daun bawang Perkedel Bawang merah

Standar bumbu A

C

A

A

C

C

Selingan

tempe panggang Kue nagasari Ikan bawal goring

Bawang putih Lada Garam Bawang merah Bawang putih kemiri

Ca Sawi

Bawang merah Bawang putih Daun salam lengkuas Bawang merah Bawang putih Lada

Sore Tahu bacem

C

C

C

2.3 1 1 2.3 2.3 1

2 1 1 2 2 1

2.3 2.3 1 2.3 2.3 2.3 1

2 2 1 2 2 2 1

14. Nilai gizi a. Siklus menu ke I Menu

Bahan Makanan

Berat Energi

Protein

LEMAK

HA

Hewani Nabati makan pagi

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

telur puyuh

50

92.5

6.4

0.0

6.9

0.8

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Kangkung Minyak goreng

100

29.0

0.0

3.0

0.3

5.4

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

Tempe

25

37.3

0.0

4.6

1.0

3.2

Bayam

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir Minyak goreng

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

kue pancong

50

144.5

0.0

2.0

6.8

19.2

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

ikan tengiri

50

56.1

10.7

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir Minyak goreng

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Apel

50

29.0

0.0

0.2

0.2

7.5

Selingan pagi Makan siang

Selingan siang

Makan sore

Total

2018.5

68.6

50.0

330.2

LEMAK

HA

b. Siklus menu ke II Waktu makan pagi

Menu

Bahan Makanan

Berat Energi

Protein Hewani Nabati

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

tempe

25

37.3

0.0

4.6

1.0

3.2

Buncis

100

35.0

0.0

2.4

0.2

7.7

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan mas

50

43.0

8.0

0.0

1.0

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Bayam

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Kue Timus

50

108.4

0.0

3.9

4.0

14.5

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

selingan pagi makan siang

selingan siang

makan sore

Telur ayam

50

81.0

6.4

0.0

5.8

0.4

tempe

25

37.3

0.0

4.6

1.0

3.2

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Pisang ambon

50

49.5

0.0

0.6

0.1

12.9

46.1

354.8

LEMAK

HA

Total

2085.4

63.7

c. Siklus menu ke III Waktu

Energi

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Daging sapi

50

103.5

9.0

0.0

7.0

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Bayam

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

Bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Melon

50

4.3

0.3

0.0

0.2

3.6

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

selingan siang

Nasi

Bahan Makanan

Protein

Berat

makan pagi

Menu

Hewani Nabati

makan sore

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

ikan lele

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tempe

25

37.3

0.0

4.6

1.0

3.2

Kol

100

24.0

0.0

1.4

0.2

5.3

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Pepaya

50

23.0

0.0

0.3

0.0

6.1

46.2

339.1

LEMAK

HA

Total

2004.0

68.8

Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

d. Siklus menu ke IV Waktu

Menu

Bahan Makanan

Berat

Energi

Nasi

200

Ayam

Protein Hewani

Nabati

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Labu siam

100

26.0

0.0

0.6

0.1

6.7

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

Bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Kakap

50

42.0

9.1

0.0

0.4

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Kacang panjang

100

44.0

0.0

2.7

0.3

7.8

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

makan pagi

Nasi

selingan siang

makan sore

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Daging sapi

50

103.5

9.0

0.0

7.0

0.0

Tempe kedele murni

25

37.3

0.0

4.6

1.0

3.2

Kol

100

24.0

0.0

1.4

0.2

5.3

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Melon

50

4.3

0.3

0.0

0.2

3.6

45.1

342.6

Total

2015.5

60.2

Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

e. Siklus menu ke V Waktu

Bahan Makanan

Protein

LEMAK

HA

4.2

0.2

81.2

10.7

0.0

1.2

0.0

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

Tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

makan pagi

Menu

Berat

Energi

Nasi

200

356.0

0.0

ikan tenggiri

50

56.1

Tahu

50

Bayam

Hewani Nabati

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

selingan siang

makan sore

Total

2003.0

67.0

Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

f. Siklus menu ke VI Waktu makan pagi

Menu Nasi

Bahan Makanan Beras Giling Masak

Pepes Ikan

Ikan Tuna

Tuna Tomat Masak Sayur Bening Labu Air + Kacang Panjang

Labu Air Kacang Panjang

Berat

Energi

Protein Hewani

Nabati

LEMAK

HA

Gula pasir

selingan pagi makan siang

Pisang Ambon Nasi

Beras Giling Masak 50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

Tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

selingan siang

makan sore

Total

2003.0

67.0

Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

g. Siklus menu ke VII Waktu makan pagi

Menu

Bahan Makanan Nasi

Berat

Energi

200

356.0

Protein Hewani Nabati 0.0

4.2

LEMAK

HA

0.2

81.2

ikan tenggiri

50

56.1

10.7

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Bayam

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

selingan siang

makan sore

Total Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

h. Siklus menu ke VIII

2003.0

67.0

Waktu

Bahan Makanan

Protein

LEMAK

HA

4.2

0.2

81.2

10.7

0.0

1.2

0.0

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

makan pagi

Menu

Berat

Energi

Nasi

200

356.0

0.0

ikan tenggiri

50

56.1

Tahu

50

Bayam

Hewani Nabati

selingan siang

makan sore

Total Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

2003.0

67.0

i. Siklus menu ke IX Waktu

Bahan Makanan

Protein

LEMAK

HA

4.2

0.2

81.2

10.7

0.0

1.2

0.0

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

makan pagi

Menu

Berat

Energi

Nasi

200

356.0

0.0

ikan tenggiri

50

56.1

Tahu

50

Bayam

Hewani Nabati

selingan siang

makan sore

Total Standar kebutuhan

2003.0

67.0

% Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

j. Siklus menu ke X Waktu

Bahan Makanan

Protein

LEMAK

HA

4.2

0.2

81.2

10.7

0.0

1.2

0.0

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

makan pagi

Menu

Berat

Energi

Nasi

200

356.0

0.0

ikan tenggiri

50

56.1

Tahu

50

Bayam

Hewani Nabati

selingan siang

makan sore

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

LEMAK

HA

Total

2003.0

67.0

Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

k. Siklus menu ke XI Waktu

Bahan Makanan

Protein

Berat

Energi

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

ikan tenggiri

50

56.1

10.7

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Bayam

100

36.0

0.0

3.5

0.5

6.5

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

selingan pagi

bubur kacang ijo

50

69.9

0.0

1.6

1.8

12.4

makan siang

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

Ayam

50

151.0

9.1

0.0

12.5

0.0

tempe

50

74.5

0.0

9.2

2.0

6.4

Terong

100

24.0

0.0

1.1

0.2

5.5

Semangka

50

14.0

0.0

0.3

0.1

3.5

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

Kue Nagasari

50

92.4

0.0

1.1

1.4

20.0

Gula pasir

10

36.4

0.0

0.0

0.0

9.4

Nasi

200

356.0

0.0

4.2

0.2

81.2

makan pagi

Menu

Hewani Nabati

selingan siang

makan sore

Ikan Bawal

50

42.0

7.4

0.0

1.2

0.0

Tahu

50

34.0

0.0

3.9

2.3

0.8

Sawi

100

22.0

0.0

2.3

0.3

4.0

Gula pasir

5

18.2

0.0

0.0

0.0

4.7

minyak goreng

5

45.1

0.0

0.0

5.0

0.0

Jeruk manis

50

22.5

0.0

0.5

0.1

5.6

41.4

341.8

Total

2003.0

67.0

Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit

15. Melakukan Penelitian Menu dan Merevisi Menu a. Evaluasi Menu Kegiatan penyusunan standar menu dan makanan pada pasien yang tidak memerlukan diit khusus di RSUP Dr. Sardjito Yogyakarta. Perhintungan kebutuhan energi dengan terlebih dahulu mengambil data mengenai pasien melalui rekam medik. Data yang diambil berupa tinggi badan. berat badan dan umur. Kemudian menghitung kebutuhan gizi masing masing pasien dan didapatkan angka rata rata kebutuhan gizi pasien berupa energi sebesar 2248.4 kkal. kebutuhan protein sebesar 84.31 gr. kebutuhan lemak sebesar 49.95 gr dan karbohidrat sebesar 364.96 gr. Kebutuhan zat gizi tersebut diterjemahkan dalam standar makanan yang akan menjadi dasar penyusunan menu. Perencanaan menu pada kasus ini dilakukan dengan kegiatan awal yaitu menetapkan menu makanan biasa (nasi) pada pasien. menetapkan siklus menu yaitu 5 hari. menetapkan pola menu. menetapkan frekuensi bahan makanan dan standar porsi. membuat master menu. menetapkan standar resep dan merancang format menu. Dari hasil perencanaan menu dengan siklus 5 hari. diperoleh presentase kebutuhan gizi sebagai berikut : Siklus

Energy

Protein

Lemak

Karbohidrat

100.9%

93.22%

102.7%

101.4%

I

II 109.99%

88.83%

107.5%

109.9%

104.37%

89.90%

106.70%

109.8%

105.30%

89.90%

114.71%

109.29%

99.40%

89.78%

97.49%

109.4%

III IV V

Pembanding

yang digunakan

dalam

menentukan

persentase

adalah

perencanaan kebutuhan gizi pasien. Dari hasil persentasi. pada siklus menu I. II. III. IV dan V dari kebutuhan yang dilakukan sudah sesuai perencanaan kebutuhan menu. Kebutuhan gizi juga sudah disesuaikan sehingga tidak melebihi 10% maupun tidak kurang dari 10% dari ketentuan yang ada. Pengolahan bahan makanan sudah bervariasi dan sudah disesuaikan dengan ketenagaan dan alat dapur di RSUP.Dr.Sardjito. Selain itu dilihat dari variasi bahan makanan yang digunakan sudah cukup baik untuk master menu lauk hewani. lauk nabati. sayur dan juga buah sudah cukup bervariasi. Dalam proses pengolahannya pun sudah baik dalam satu menu pagi. siang. atau malam ada yang digoreng. direbus dan ditumis.

More Documents from "wiwie farida"