STANDAR MENU DAN MAKANAN Nama
:
Institusi
: Poltekkes Kemenkes Banjarmasin
Hari
:
Tanggal
:
1. Identifikasi Kelompok Sasaran Menu disusun untuk kelompok pasien jenis diet DM di RSUP. Dr. Sardjito Yogyakarta.
No
Bangsal
RM
D.Medis
JK
Umur (th)
Pasien
BB (kg)
TB (cm)
Jenis Diet
1.
SA
Anggrek 1
01677213
Hemifasial spal pemb (MUD)
P
69
45
140
DM 1700 Bubur
3.
DA
Anggrek 2
01407358
Pneumonia
P
30
61.8
157
DM 1500 Nasi
4.
N
Anggrek 2
00677404
L
59
62
170
DM 1700 Tim
6.
N
Bungenvil 1
01877734
P
61
63.2
155
DM 1500 Nasi
7.
HK
Bugenvil 2
01862827
P
43
86
159
DM 1700 Bubur
8.
SS
Bugenvil 3
01840750
L
50
62
172
DM 1700 Nasi
9.
S
Bugenvil 5
01808158
Hipokalemia
L
51
53
167
DM 1700 Nasi
10.
S
Bugenvil 5
01881606
Selulitis Crunis s DM 2
L
65
68
160
DM 1700 Bubur
12.
AH
Cendana 1
01880178
DM Tipe 2
P
61
80
170
DM 1700 Bubur
13.
T
Cendana 1
01881151
P
63
65
150
DM 1700 Nasi
14.
NS
Cendana 2
01874680
P
51
52
165
DM 1500 Bubur
15.
Z
Cendana 2
01880707
L
50
65
162
DM 1700 Bubur
16.
SS
Cendana 3
01864990
P
68
62
155
DM 1500 Nasi
18.
PAAP
Cendana 5
01747930
L
53
70
164
DM 1700 Nasi
19.
K
Dahlia 1
01881203
L
63
55
160
DM 1100 Bubur(RPRGRK)
Cephalgisum sindrom Ca servix II DM 2 DM 2 Pregostasiord polihidramnia Hepatitis B.AML
Obs. Jaundice Apendictis peritoritris Dm.Kanker. hipertensi
Ckd st. v
20.
M
Dahlia 1
00453737
P
58
60
160
DM 1700 Nasi
21.
SF
Dahlia 2
01203855
P
60
70
160
DM 1700 Bubur
22.
S
Dahlia 2
01879816
P
75
50
150
DM 1700
23.
IS
Dahlia 3
01880338
L
54
56
165
DM 1700 Bubur
24.
K
Dahlia 4
01060341
P
58
25.
N
Dahlia 6
01879759
L
54
50
170
DM 1900 Bubur
26.
S
Dahlia 6
01670605
P
50
61
161
DM 1700 (RP 40 Nasi)
L
66
80
165
DM (BBS)
P
47
69
159
DM 1700 Nasi
L
68
49
164
DM 1700 Nasi Tim
L
40
71
165
L
68
75
169
P
64
59
150
DM 1100 (DJ 2 Bubur)
L
79
50
165
DM (BBS)
P
55
60
160
DM (BBS)
L
72
59
156
DM 1700 Bubur
L
71
64
164
DM 1700 (BBS)
L
69
69
163
DM 1700 (DJ 3 Tim)
28.
ZM
Ayodya 1
01241045
29.
SZ
Ayodya 2
01876186
30.
PSR
Ayodya 2
01880528
31.
S
Amarta 1
01643010
32.
IK
Kresna CVCU
01881510
33.
SW
Kresna CVCU
00114840
34.
DN
Kresna CVCU
01881645
35.
SA
Kresna CVCU
01881648
36.
AS
Kesawamurti
01881146
37.
D
Kesarmurti
01868279
38.
BP
Wisnumurti
01804830
DM
Post kecelakaan DM 2 Fraktur multiple PR Facial Myelopathy dd CIDP DM 2 DM 2 TBC Gagal ginjal CHF CF III Stemi anterior DM 2 CAD 3VD Des di lad overlap Sindrom metabolic. post strok tanpa pe Bradikardia simptomatis (TAVB) ec HT ST. II DM 2 CAD 3VD PPCI 1 Des di RCA DM 2 DM 2 HT ST II AKI ADS Cesij DM 2 HT dalam terapi Stress Hiperglikemi
DM 1700 Bubur (RPRGRK)
DM 1700 Bubur DM 1700 (DJ 2 Bubur)
39.
EM
Indraprasta
01828665
DM II HT st I AKI AKI DM 2 Carcinoma hepar Hipertensi
L
52
54
169
DM BBS
2. Menghitung Kebutuhan Gizi
No
1.
3.
4.
6.
Pasien
SA
DA
N
N
JK
P
P
L
P
Umur (th)
69
30
59
61
BB (kg)
45
61.8
62
63.2
TB (cm)
140
157
170
155
BBI (kg)
40
51.3
63
49.5
Kebutuhan Energi (Kkal)
Kebutuhan Protein (g)
Kebutuhan Lemak (g)
Kebutuhan KH (g)
E.basal = BBIx25 = 40 x 25 = 1000 FA = 10%x100 = 100 FS = 10%x1000=100 KU= 10%x1000=100 E =E. Basal+FA+FSKU =1000+100+100+100 =1300
P=15%x130 0=195:4=48. 75 g
P=25%x130 0=325:9=36 .11 g
KH= 60%x1300= 780:4=195 g
E.basal = BBIx25 = 51.3 x 25 = 1282.5 FA = 10%x1282.5 = 128.25 E=1282.5+128.25 =1410.75
P=15%x141 0.75=211.61 :4=52.90g
L=25%x130 0=325:9=36 .11 g
KH=60%x1 410.75=846. 27:4=211.56 g
E.basal = 63 x 30 = 1890 FA = 10%x1890=189 KU=10%x1890=189 E=1890+189-189 =1890
P=15%x189 0=283.5:4=7 0.87g
L=25%x189 0=472.5:9= 52.5 g
KH=60%x1 890=1134:4 =283.5 g
E.basal = 49.5 x 25 = 1237.5 FA = 10%x1237.5 =123.75 FS = 30%x1237.5 =371.25
P= 15%x1.608. 75 =241.31:4 = 60.33 g
L= 25%x1.608. 75 =402.188:9 = 44.69 g
KH= 60%x1.608. 75 =965.25:4 = 241.313 g
KU=10%x1237.5 =123.75 E=1237.5+123.75 -123.75 =1.608.75
7.
8.
9.
10.
HK
SS
S
S
P
L
L
L
43
50
51
65
86
62
53
68
159
172
167
160
53.1
64.8
60.3
54
12.
AH
L
61
80
170
63
13.
T
P
63
65
150
45
E.basal = 53.1 x 25 = 1327.5 FA = 10%x1327.5 =132.75 KU=5%x1327.5 =61.87 E=1327.5+132.75 -61.87 =1299.37
P=15%x129 9.37=194.90 :4=48.72 g
L=25%x129 9.37=324.84 :9=36.09 g
KH=60%x1 299.37=779. 62:4 =116.94 g
E.basal = 64.8 x 30 = 1.944 kkal FA = 10%x1.944 =194.4 KU= 5%x1.944 =97.2 E=1.944+194.4-97.2 =2.041.2 kkal
P= 15%x2.041. 2 = 306.18 :4 = 76.545 g
L= 25%x2.041. 2 =510.3:9 =56.7 g
P= 60%x2.041. 2 =1.224.72:4 =306.18 g
E.basal = 57.6 x 30 = 1.809 kkal FA = 10%x1.809 =180.9 kkal KU= 5%x1.809 =90.45 E=1.809+180.9-90.45 =1.899.45 kkal
P= 15%x1.899. 45 = 284.92:4 = 71.23 g
L= 25%x1.899. 45 =445.5:9 =49.5 g
P= 60%x1.899. 45 =1.139.67:4 =267.3 g
E.basal = 54 x 30 = 1.620 kkal FA = 10%x1.620 =162 kkal FS=30%x1620 KU= 10%x1.620 =162 E=1.620+162-162 =1.620 kkal
P= 15%x1.620 = 243:4 = 60.75 g
L= 25%x1.620 =405:9 =45 g
P= 60%x1.620 =972:4 =243 g
E.basal = 63 x 30 = 1890 FA = 10%x1890=189 KU=10%x1890=189 E=1890+189-189 =1890
P=15%x189 0=283.5:4=7 0.87g
L=25%x189 0=472.5:9= 52.5 g
KH=60%x1 890=1134:4 =283.5 g
E.basal = 45 x 25 = 1125
P=15%x112 5=168.75:4=
L=25%x112 5=281.25:9
KH=60%x1 125=675:4=
14.
15.
16.
18.
NS
Z
SS
PAAP
L
L
P
L
51
50
68
53
52
65
62
70
165
162
155
164
58.5
55.8
49.5
57.6
19.
K
L
63
55
160
54
20.
M
P
58
60
160
54
FA = 10%x1125=112.5 KU=10%x1112.5=11 2.5 E=1125+112.5-112.5 =1125
42.18g
=31.25 g
168.75 g
E.basal = 58.5 x 30 = 1755 FA = 10%x1755=175.5 KU=5%x1755=87.75 E=1755+175.5-87.75 =1842.75
P=15%x184 2.75=276.41 :4=69.10g
L=25%x184 2.75=460.68 :9=51.18 g
KH=60%x1 842.75=110 7.45:4=276. 86 g
E.basal = 55.8 x 30 = 1674 FA = 10%x1674=167.4 KU=5%x 1674=83.7 E=1674+167.4-83.7 =1757.7
P=15%x167 4=251.1:4=6 2.775g
L=25%x167 4=418.5:9= 46.5 g
KH=60%x1 674=1004.4: 4=251 g
E.basal = 49.5x 25 = 1237.5 FA = 10%x1237.5=123.75 KU=10%x1237.5=12 3.75 E=1237.5+123.75 -123.75 =1237.5
P=15%x123 7.5=185.62: 4=46.40g
L=25%x123 7.5=309.37: 9=34.375 g
P=60%x123 7.5=742.5:4 =185.62g
E.basal = 57.6 x 30 = 1728 FA =10%x1728=172.8 FS =10%x1728=172.8 KU=5%x1728=86.4 E=1728+172.8+172.8 -86.4 =1987.2
=15%x1987. 2=298.08:4 =74.52 g
L=25%x198 7.2=496.8:9 =55.2 g
P=60%x198 7.2=1192.3: 4=298.08g
E.basal = 54 x 30 = 1620 FA = 10%x1620=162 KU=10%x 1620=162 E=1620+162-162 =1620
=15%x1620 =243:4=60.7 g
L=25%x162 0=405:9=45 g
P=60%x162 0=972:4=24 3g
E.basal = 54 x 25 = 1350
=15%x1822. 5
L=25%x182 2.5=455.6:9
P=60%x182 2.5=1093.5:
21.
22.
23.
25.
SF
S
IS
N
P
P
L
L
60
75
54
54
70
50
56
50
160
150
165
170
54
45
58.5
63
26.
EP
P
50
61
161
54.9
28.
ZM
L
66
80
165
58.5
FA = 10%x1350=135 FS=30%x 1350=405 KU= 5%x1350=67.5 E=1350+135+40567.5 =1822.5
=273.3:4=68 .34g
=50.62 g
4=273.37g
E.basal = 54 x 25 = 1350 FA = 10%x1350=135 FS=30%x 1350=405 KU= 10%x1350=135 E=1350+135+405135 =1755
=15%x1755 =263.25:4 =65.81 g
L=25%x175 5=438.7:9 =48.75 g
P=60%x175 5=1053:4=2 63.25 g
E.basal = 54 x 25 = 1125 FA = 10%x1125=112.5 FS=10%x 1125=112.5 KU= 20%x1125=225 E=1125+112.5+225112.5 =1125
=15%x1125 =168.75:4 =42.18 g
L=25%x112 5=281.25:9 =31.25 g
P=60%x112 5=675:4=16 8.7 g
E.B=58.5x30=1755 FA=10%x1755=175. 5 KU=5%x1755=87.75 E=1755+175.5-87.55 =1842.75 E.B=63x30=1890 FA=10%x1890=189 KU=5%x1890=94.5 E=1890+18994.5=1984.5
P=15%x184 2.75=276.41 :4=69.10g
L=25%x184 2.75=460.68 :9=51.18 g
KH=60%x1 842.75=110 5.6:4=276.4 1g
P=15%x198 4.5 =297.67:4 =74.42g
L=25%x198 4.5 =496.12:9 =55.12 g
KH=60%x1 190.7 =1190.7:4 =297.67 g
E.basal = 54.9 x 25 = 1372.5 FA = 10%x1372.5 =137.25 FS=30%x1372.5 =411.75 KU= 5%x1372.5 =68.62 E=1372.5+137.25+41 1.75-68.62 =1852.4
P=10%x185 2.4 = 277.86:4
L=25%x185 2.4 =463.1:9 =51.45
P=70%x185 2.4 =1296.68:4 =324.17g
E.basal = 54 x 30 = 1755 FA =
P=15%x201 7.75=302.66 =75.66 g
L=25%x201 7.75=504.43 :9
P=60%x201 7.75=1210.6 5:4=302.66
=46.31
10%x1755=175.5 FS=10%x 1755=175.5 KU= 10%x1755=87.75 E=1755+175.5+175.5 -87.75 =2017.75
29.
30.
31.
32.
33.
SZ
PSR
S
IK
SW
P
L
L
L
P
47
68
40
68
64
69
49
71
75
59
159
164
165
169
150
53.1
57.6
58.5
62.1
45
=56.04 g
g
E.basal = 54 x 25 = 1327.5 FA = 10%x1327.5=132.75 FS=30%x 1327.5=398.25 KU= 5%x1327.5=66.37 E=1755+175.5+398.2 5-66.37 =1792.1
=15%x1792. 1=268.81:4 =67.2 g
L=25%x179 2.1=448.03: 9 =49.781 g
P=60%x179 2.1=1075:4 =268.82 g
E.basal = 57.6 x 30 = 1.728 FA = 10%x1.728 =172.8 KU= 10%x1.728 =172.8 E=1.728+172.8+172.8 =1.728 kkal
P= 15%x1.728 = 259.2:4 = 64.8 g
L= 25%x1.728 =432:9 =48 g
P= 60%x1.728 =1.036.8:4 =259.2 g
E.B=58.5x30=1755 FA=10%x1755=175. 5 E=1755+175.5=1930. 5 E.basal = 62.1 x 30 = 1863 FA = 10%x1863=186.3 KU=10%x 1863= 186.3 E=1863+186.3-186.3 =1863
P=15%x193 0.5=289.57: 4=72.39
L=25%x193 0.5=482.625 :9=53.62 g
KH=60%x1 930.5=1158. 3:4=289.57 g
P=15%x186 3=279.45:4= 69.86g
L=25%x186 3=465.75:9 =51.75 g
KH=60%x1 863=1117.8: 4=279.45 g
E.basal = 45x 25 = 1125 FA = 10%x1125=112.5 KU=10%x 1125= 112.5 E=1125+112.5-112.5 =1125
P=15%x112 5=168.7:4=4 2.2g
L=25%x112 5=281.25:9 =31.25 g
KH=60%x1 125=675:4= 168.75 g
34.
35.
36.
37.
38.
39.
DN
SA
AS
D
BP
EM
L
P
L
L
L
L
79
55
72
71
69
52
50
60
59
64
69
54
Total RATA-RATA
165
160
156
164
163
169
58.5
54
56
57.6
56.7
62.1
E.basal = 58.5 x 30 P=15%x157 = 1755 9.5=236.92: FA = 4=59.23g 10%x1755=175.5 KU=20%x 1755= 351 E=1755+175.5-351 =1579.5
L=25%x157 9.5=394.87: 9=43.87 g
KH=60%x1 576=945.6:4 =236.4 g
E.basal = 54 x 25 P=15%x135 = 1350 0=202.5:4=5 FA = 10%x1350=135 0.62g KU=10%x 1350= 135 E=1350+135-135 =1350
L=25%x135 0=337.5:9= 37. 5g
KH=60%x1 350=810:4= 202.5 g
E.basal = 56 x 30 P=15%x151 = 1680 2=378:4=94. FA = 10%x1680=168 5g KU=20%x 1680= 336 E=1680+168-336 =1512
L=25%x151 2=378.9:9= 42.1 g
KH=60%x1 512=907.2:4 =226.8 g
E.basal = 57.6 x 30 = 1728 FA = 10%x1728=172.8 KU=20%x 1728= 345.6 E=1728+172.8-345.6 =1555.2
P=15%x155 5.2=233.28: 4=58.32g
L=25%x155 5.2=388.8:9 =43.2 g
KH=60%x1 555.2=933.1 2:4=233.28 g
E.basal = 56.7 x 30 = 1701 FA = 10%x1701=170.1 KU=10%x 1701= 170.1 E=1701+170.1-170.1 =1701
P=15%x 1701=255.1 5:4=63.78g
L=25%x170 1=425.25:9 =47.25 g
KH=60%x1 701=1020.6: 4=255.15 g
E.basal = 62.1 x 30 = 1863 FA = 10%x1863=186.3 KU=5%x 1863=93.1 E=1863+186.3-93.1 =1769.9
P=15%x186 3=279.45:4= 69.86g
L=25%x186 3=465.75:9 =51.75g
KH=60%x1 863=1117.8: 4=279.45 g
3. Kebutuhan Gizi Kebutuhan gizi diit DM diambil berdasarkan sampel 40 pasien di RSUP. Dr. Sardjito Yogyakarta. TB (cm)
IMT
Status Gizi
Energi (Kkal)
45
140
22.96
Normal
1300
30
61.8
157
25.07
Obes I
1410.75
L
59
62
170
21.45
Normal
1890
N
P
61
63.2
155
26.31
Obes I
1608.75
7
HK
P
43
86
159
34.02
Obes II
1299.37
8
SS
L
50
62
172
20.96
Normal
2041.2
9
S
L
51
53
167
19.00
Normal
1899.45
10
S
L
65
68
160
26.56
Obes I
1620
12.
AH
P
61
80
170
27.68
Obes I
1890
13.
T
P
63
65
150
28.89
Obes I
1125
14.
NS
P
51
52
162
15.
Z
L
50
65
162
24.77
Lebih
1757.7
16.
SS
P
68
62
155
25.81
Obes I
1237.5
18.
PAAP
L
53
70
164
26.03
Obes I
1987.2
19.
K
L
63
55
160
21.48
Normal
1620
20.
M
P
58
60
160
23.44
Lebih
1822.5
21.
SF
P
60
70
160
27.34
Obes I
1755
22.
S
P
75
50
150
22.22
Normal
1125
23.
IS
L
54
56
165
20.57
Normal
1842.75
25.
N
L
54
50
170
17.30
Kurang
1984.5
26.
EP
P
50
61
161
23.53
Lebih
1792.1
No
Pasien
JK
Umur (th)
BB (kg)
1
SA
P
69
3
DA
P
4
N
6
1842.75
Protein (g) 48.75 52.90 70.87 60.33 48.72 76.54 71.23 60.75 70.87 42.18 69.10
Lemak (g)
KH (g)
36.11
195
39.18
211.6
52.5
283.5
44.69
241.31
36.09
116.94
56.7
306.18
49.5
267.3
45
243
52.5
283.5
31.25
168.75
51.18
276.86
62.775
46.5
46.40
34.37
74.52
55.2
60.7
45
68.34
50.62
65.81
48.75
42.18
31.25
69.10
51.18
74.42
55.12
46.31
51.45
251 185.62 298.08 243 273.37 63.25 168.7 276.61 297.67 324.17
28.
ZM
L
66
80
165
29.38
Obes I
2017.75
29.
SZ
P
47
69
159
27.29
Obes I
1792.1
30.
PSR
L
68
49
164
18.22
Kurang
1.728
31.
S
L
40
71
165
26.08
Obes I
1930.5
32.
IK
L
68
75
169
26.26
Obes I
1863
33.
SW
P
64
59
150
26.22
Obes I
1125
34.
DN
L
79
50
165
18.37
Kurang
1579.5
35.
SA
P
55
60
160
23.44
Lebih
1350
36.
AS
L
72
59
156
24.44
Lebih
1512
37.
D
L
71
64
164
23.80
Lebih
1555.2
38.
BP
L
69
69
163
25.97
Obes I
39.
EM
L
52
54
169
18.91
Normal
1701
75.66
56.04
67.2
49.781
64.8
48
72.39
53.62
69.86
51.75 31.25
42.2 59.23
43.87
50.62
37. 5
94.5
42.1
58.32
43.2
63.78
47.25 51.75
259.2 289.57 279.45 168.75 236.4 202.5 226.8 233.28 255.15
69.86
Total
53049.2
2071.21
1482.75
7977.44
RATA – RATA
1607.55
62.76
44.93
241.74
: Diberikan kepada pasien yang memerlukan diit DM Standar Diit DM RSUP Dr. Sardjito
PAGI Nasi Lauk hewani(Telur) Lauk nabati (tempe) Sayur A(lb siam) Sayur B (bayam) Minyak
268.82
1769.9
4. Jenis Menu a. Indikasi
Jadwal makan
302.66
1100 kkal
1300 kkal
1500 kkal
1700 kkal
1900 kkal
2100 kkal
2300 kkal
70 30
80 30
100 30
100 60
100 60
140 60
160 60
-
-
-
-
25
25
25
100
100
100
100
100
100
100
25
25
25
25
25
25
25
5
5
5
5
5
7.5
7.5
279.45
SNACK Kentang rebus SIANG Nasi Lauk hewani(ayam) Lauk nabati (tempe) Sayur A(lb siam) Sayur B (bayam) Buah (semangka) Minyak SNACK Singkong rebus SORE Nasi Lauk hewani(ikan) Lauk nabati (tempe) Sayur A(lb siam) Sayur B (bayam) Buah (pepaya) Minyak SNACK Pisang rebus NILAI GIZI Energy Protein Lemak Karbohidrat
50
100
100
100
150
150
150
100 25
100 50
100 50
140 50
140 50
140 50
160 50
25
25
25
25
25
25
50
100
100
100
100
100
100
100
25
25
25
25
25
25
25
125
125
125
125
125
125
125
7.5
7.5
7.5
7.5
7.5
10
10
50
50
100
100
150
150
150
100 25
100 25
100 50
140 50
140 50
140 50
160 50
-
-
25
25
25
25
50
100
100
100
100
100
100
100
25
25
25
25
25
25
25
100
100
100
100
100
100
100
5
5
7.5
7.5
7.5
7.5
7.5
50
50
100
100
100
150
150
1164.9 34.2 32.3 193.7
1282.6 42 37 204.5
1501.2 48.1 40.1 248.3
1710.2 52.5 43.8 281.1
1901.7 64.6 47.9 316.3
2123.8 70.6 55.2 352.42
2280.6 76.6 57.5 384.8
b. Standar Diit Sesuai Perhitungan Kebutuhan DM 1700 Jadwal Makan Pagi
Snack Siang
Snack
Sore
Snack
Nilai Gizi
Bahan
Berat
Nasi Lauk Hewani Lauk Nabati Sayur A Sayur B Minyak Kentang Rebus
100 gram 60 gram 100 gram 25 5g 100
Nasi Lauk hewani (ayam) Lauk nabati (tempe) Sayur A (lb siam) Sayur B (bayam) Buah (semangka) Minyak Singkong Rebus
140 gram 50 gram 25 gram 100 gram 25 125 gram 7,5 100
Nasi Lauk hewani (ikan) Lauk nabati (tempe) Sayur A Sayur B Buah (pepaya) Minyak Pisang Rebus
140 gram 50 gram 25 gram 100 gram 25 gram 100 gram 7,5 gram 100 gram
Energi
: 1710,2 kkal
Protein
: 52,5 gr
Lemak
: 43,8 gr
Karbohidrat
: 281,1 gr
c. Analisis Gizi Standar Diit Sesuai Perhitungan Kebutuhan Diet Rekomendasi
Nilai Gizi
Waktu
P(gr) Bahan Makanan
Pagi
Snack
Siang
Snack
Berat
E(kkal) H
N
L(gr)
KH(gr)
Nasi
100
178
-
2.1
0.1
40.6
Telur
30
48.6
3.8
-
3.5
0.2
Labu siam
100
26
-
0.6
0.1
6.7
Bayam
25
9
-
0.9
0.1
1.6
Minyak goreng
5
45.1
-
-
5
-
Kentang rebus
100
83
-
2
0.1
19.1
Nasi
100
178
-
2.1
0.1
40.6
Ayam
50
151
9.1
-
12.5
-
Tempe
25
37.3
-
4.6
1
3.2
Terong
100
24
-
1.1
0.2
5.5
Kacang panjang
25
11
-
0.7
0.1
2
Minyak goreng
7.5
67.7
-
-
5
-
Semangka
125
35
-
0.6
0.3
8.6
singkong rebus
100
123
-
1.8
0.7
27.9
Nasi
100
178
-
2.1
0.1
40.6
Ikan tongkol
50
56.5
8.5
-
2.3
-
Tempe
25
37.3
-
4.6
1
3.2
Kangkung
100
29
-
3
0.3
5.4
Sore
Wortel
25
10.5
-
0.3
0.1
2.3
Minyak goreng
7.5
67.7
-
-
7.5
-
Pepaya
100
46
-
0.5
-
12.2
Pisang rebus
100
99
1.2
0.2
25.8
40.8
273.4
1542 Energi Kkal Protein
650.1gr
Lemak
40.6 gr
Karbohidrat
247.6 gr
Nilai Gizi
1641
51.3
5. Perencanaan Menu Sasaran
: Pasien yang memerlukan diit DM
Menetapkan Jenis Menu
: Menu yang digunakan adalah menu standar untuk
memenuhi kebutuhan gizi pada pasien yang memerlukan nasi yang membutuhkan diit DM.
6. Siklus Menu Siklus menu yang digunakan pada menu standar diet DM adalah siklus 10 hari+ 1hari. 7. Pola Menu Pola menu yang digunakan adalah 3 kali makan utama dan 3 kali selingan Makan Pagi
Jml porsi
07.00 WIB
Makanan Pokok Lauk
Snack pagi
Jml porsi
10.00 WIB
1 1
(Snack)
Pola Menu Makan Jml Siang porsi
12.00 WIB
1
Makanan Pokok Lauk
Snack siang
Jml porsi
15.00 WIB
1 1
(snack)
Makan Sore
Jml porsi
18.00 WIB
1
Makanan Pokok Lauk
Snack Malam
Jml porsi
20.00 WIB
1 1
(snack)
1
Hewani Lauk Nabati Sayur
1
Hewani Lauk Nabati Sayur
1
1
Hewani Lauk Nabati Sayur
1
Buah
1
Buah
1
1
8. Frekuensi Bahan Makanan (10 hari+1 hari) Bahan Makanan
Berat Bersih Karbohidrat 100
Beras Total
Frekuensi 33 33x
Lauk Hewani Ayam Telur Ayam Telur Puyuh Daging Sapi Ikan Kakap Ikan Tongkol Ikan Bawal Ikan Lele Ikan tenggiri
50 50 50 50 50 50 50 50 Total Lauk Nabati 50 25
Tahu Tempe Total
Sayuran 100 100 100 100 100 100 100 100
Kangkung Sawi Bayam Buncis Kol Labu siam Kacang panjang Terong Total
Buah- Buahan 50 50 50 50 50 50
Semangka Melon Pisang ambon Jeruk Manis Apel Pepaya Total Kue Nagasari Kue pancong
Snack 50 50
5 2 1 2 1 1 1 1 2 15x 9 6 15x 1 4 4 1 3 1 1 1 15x 2 2 1 2 1 2 10x 4 1
Kue timus Bubur kacang hijau
50 50
1 4 10x
Total Gula Pasir Gula pasir Minyak Kelapa Sawit
Serba- Serbi 10 5 5
10 15 15
9. Standar porsi No
Bahan Makanan
1
Berat Bersih
Berat Kotor
BDD (%)
Sumber Karbohidrat Beras
2
100
100
100
Lauk Hewani Ayam
50
86
58
Telur Ayam
50
56
89
Telur Puyuh
50
56
89
Daging Sapi
50
100
Ikan Kakap
50
50 78
Ikan mas
50
62.5
80
Ikan Bawal
50
56
90
Ikan Lele
50
62.5
80
Ikan tenggiri
50
62.5
80
Tahu
Lauk Nabati 50
100
Tempe
25
50 25
60
60
90
90
92
92
75
75
71
71
87
87
83
83
87
87
3
4
64
100
Sayuran Kangkung Buncis
100 100
Kacang Panjang
100
Kol
100
Bayam
100
Terong
100
Labu siam
100
Sawi
100
5 Semangka
Buah- Buahan 50
Melon
50
Pisang ambon
50
Jeruk Manis
50
Apel
50
Pepaya
50
6
108.7
46
66.7
75
54
92
69.4
72
56.8
88
66.7
75
Snack Kentang rebus
80
80
100
Kue pancong
80
80
100
Kue timus
80
80
100
Bubur kacang hijau
80
80
100
10. Master Menu a. Master menu lauk Hewani Hari/ Menu
Pagi
Siang
Sore
1
Ayam
Telur ayam
Ikan bandeng
2
Telur ayam
Ayam
Daging Sapi
3
Telur Ayam
Nila
Ayam
4
Daging Sapi
Ikan Bandeng
Ayam
5
Telur Ayam
Ayam
Ikan Nila
6
Ikan Tuna
Daging Sapi
Telur Ayam
7
Ayam
Ikan Nila
Telur Ayam
8
Telur Ayam
Daging Sapi
Lele
9
Ayam
Telur
Ikan Nila
10
Ayam
Gurame
Telur Ayam
11
Telur Ayam
Ikan Mas
Ayam
Pagi
Siang
Sore
1
-
Tempe
Tahu
2
-
Tahu
Tempe
3
-
Tahu
Tempe
4
-
Tahu
Tempe
5
-
Tempe
Tahu
6
-
Tempe
Tahu
7
-
Tempe
Tahu
8
-
Tahu
Tempe
9
-
Tempe
Tahu
10
-
Tahu
Tempe
11
-
Tahu
Tempe
(Ke)
b. Master menu lauk Nabati Hari/ Menu (Ke)
c. Master menu Sayur Hari/ Menu
Pagi
Siang
Sore
1
Kol kembang
Taoge
Oyong
2
Sawi
Buncis
Kol kembang
3
Labu siam
Taoge
Ketimun
4
Buncis
Terong
Wortel
5
Kacang panjang
Oyong
Tomat
6
Tomat
Taoge
Sawi
7
Terong
Brokoli
Bayam
8
Wortel
Timun
Buncis
9
Kembang kol
10
Taoge
Oyong
Kol
11
Sawi
Kacang panjang
Terong
(Ke)
Tomat
d. Master menu Buah Hari/ Menu
Siang
Sore
1
Jeruk manis
Apel
2
Semangka
Pisang ambon
3
Melon
Pepaya
4
Jeruk manis
Melon
5
Semangka
Jeruk
6
Papaya
Melon
7
Pisang ambon
Apel
8
Melon
Semangka
9
Jeruk manis
Pepaya
10
Apel
Melon
11
Semangka
Pisang ambon
(Ke)
e. Master menu Snack Hari/ Menu (Ke)
Selingan Pagi
Selingan Siang
Selingan Malam
1
Ubi kukus
pisang ambon
kentang rebus
2
Misoa
Kentang goring
Ubi getuk
3
Roti tawar isi selasai
Ubi kukus
Pisang kukus
4
Misoa
Roti tawar isi selasai
Scotel
5
Kentang goreng
Ubi getuk
Pisang rebus
6
Pisang rebus
Kentang rebus
Ubi Kukus
7
Jagung rebus
Singkong rebus
Susu Diabetasol
8
Pisang rebus
Krekers
Scotel macaroni
9
Ubi kukus
Roti Tawar Isi Jam
Singkong rebus
10
Kentang Rebus
Pisang Rebus
Susu Diabetasol
11
Pepaya
Ubi Kukus
Susu Diabetasol
11. Penyusunan/ Siklus Menu : Penyusunan menu menggunakan siklus menu 10 hari. dengan 3 kali makan utama dan 3 kali makan selingan (Snack) Menu Waktu makan ke-
Pagi
Snack
Siang
Snack
Sore
Snack
1.
Nasi
Ubi kukus
Nasi
Nasi
Sop ayam(kol
Telur asam
Rolade bandeng
manis
Tahu bumbu
kembang,wortel)
2.
pisang ambon
Tempe goreng
cah tauge
cah gambas
jeruk
apel
Nasi
Kentang
Nasi
goring
Bola-bola
kuning
Nasi
Telur pindang
Ayam kalasan
Sop
Tahu pindang
sayuran(wortel,kemba
Cah buncis
Tempe bacem
ng kol)
Semangka
Cah Kol
Misoa
kentang rebus
Ubi getuk
Daging
kembang
3
Pisang ambon
Nasi
Nasi
Roti tawar isi
Nasi
Telur bumbu kuning
selasai
Nila balado
Rolade Ayam
Cah labu siam
Tahu bacem
Terong asam
Ubi kukus
Pisang kukus
4
Nasi
Sop Daging(kol
Misoa
Cah gambas
Melon
Nasi
Bandeng filet gr
selasai
Ayam balado
tepung
Cah tauge
Cah kacang
Tempe
panjang
Melon
Nasi
Nila masak
Tahu
Jeruk manis
Kentang
Nasi
Telur bb kuning
goring
Rolade Ayam
Tomat
Pepes Ikan Tuna
Ubi getuk
saus tomat
Pepaya
Nasi
Nasi
Roti tawar isi
Tempe
Nasi
6.
kembang,wortel)
5.
manis
Pisang Rebus
Scotel
Pisang rebus
kecap
Cah kol
Cah buncis
kembang
Tahu
Tempe
Jeruk manis
Semangka
Nasi
Nasi
Rolade Daging
Telur Rebus
Kentang Rebus
Ubi Kukus
Giling
Sayur Bening Labu Air + Kacang Panjang
Tempe Bacem
Sayur Lodeh
Balado Terong + Tahu
Melon
Nasi
Kacang Panjang + Wortel + Labu Siam
7.
Pepaya
Nasi
Nasi
Ayam Bumbu Tomat
Nila Bakar
Tahu Bacem
Cah Kembang Kol +
Tempe Bumbu
Oseng Telur
Jagung Rebus
Jamur + jagung muda
8
Nasi
Semur Telur
Sup Sawi + Wortel + Tahu
Pisang Rebus
Singkong Rebus
Terik
Ayam + Jagung
Cah Kangkung
Muda + Wortel
Pisang Ambon
Nasi
Apel
Nasi
Empal Daging
Mangut Lele
Sapi
Perkedel Tempe
Sup Kacang
Capcay
Krekers
Merah + Wortel
Kembang Kol +
+ Kentang
Wortel
Susu Diabetasol
Scotel Makaroni
9.
Nasi
Perkedel Kentang
Capcay Ayam +
+ Bakso +
Brokoli + Wortel
Buncis +
Terong Hijau +
Tahu Rebus
Wortel
Labu Siam +
Tempe
Kacang Panjang
Ubi Kukus
Nasi
Roti Tawar Isi
Nasi
Orak-arik Telur
Jam
Pepes Ikan Nila
Sayur Asem
Mendoan
10.
Jeruk Manis
Nasi
Kentang
Nasi
Pepes Ayam Kemangi
Rebus
Gurame Asam
Sayur Bening Kacang
Nasi
Telur Ceplok Air
Tahu Crispy
Lalapan Timun +
Nasi
Telur Ayam
Pepaya
Tahu Goreng
Botok Tempe
Oseng-oseng
Sayur Bening
Pepaya Muda
Bayam + Labu
Apel
Kuning
Melon
Nasi
Nasi
Pepes Ikan Mas
Ayam Goreng
+ Tahu
Oseng-oseng
Sup Bayam + Wortel
Susu Diabetasol
Bumbu Tomat
Pepaya
Manis
Panjang + Wortel
11.
Pisang Rebus
Singkong Rebus
Ubi Kukus
Tempe + Terong
Susu Diabetasol
Tomat
Semangka
Cah Kangkung
Pisang Ambon
12. Standar resep Waktu
Pagi
Selingan
I
Menu Hari Ke II
III
Nasi Nasi = 200 gr telur puyuh bumbu kuning Telur puyuh = 50 gr Minyak grg = 2 gr
Nasi Nasi = 200 gr Ayam bumbu kuning ayam = 50 g Minyak grg = 3 gr
Nasi Nasi = 200 gr Sop daging daging = 50 gr
Tahu pedas manis Tahu = 50 gr Minyak grg = 2 gr Gula pasir = 2 gr
Tempe tumis kecap Tempe = 25 gr Minyak goreng = 1 gr Kecap = 10 gr
Capcay tahu putih Tahu = 50 gr Minyak goreng = 5 gr
Cah kangkung saus tiram Kangkung = 100 gr Wortel = 50 gr Minyak grg = 1 gr
Tumis buncis buncis = 100 gr Minyak grg = 1 gr
Sayur bening Bayam = 50 gr Oyong = 50 gr
Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr
Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr Tepung kanji = 2.5 gr Santan = 20 gr
Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr Tepung kanji = 2.5 gr Santan = 20 gr
Nasi Beras giling = 100 gr Ayam ungkep Ayam = 50 gr Minyak grg = 3 gr
Nasi Beras giling = 200 gr Pesmol nila Nila = 50 gr Tomat = 20 gr Minyak grg = 3 gr Gula pasir = 2 gr Bola-bola tahu Tahu = 50 gr Tepung terigu = 5 gr
Nasi Beras giling = 200 gr Tumis ayam kemangi ayam = 50 gr Minyak grg = 3gr
Siang Tempe goreng Tempe = 50 gr Minyak goreng = 2 gr
Tahu bumbu manis Tahu = 50 gr Minyak grg = 1 gr
Selingan
Sore
Sayur bening Bayam = 50 gr Oyong = 50 gr
Tumis bayam bayam = 100 g minyak goreng = 2 gr
Jeruk manis = 50 gr Kue pancong Tepung beras = 10 gr kelapa muda parut = 5 gr santan = 10 gr gula pasir = 2 gr Nasi Beras giling masak nasi = 200 gr Ikan tenggiri Ikan tenggiri = 100 gr Minyak grg= 3 gr
semangka = 50 gr Kue timus ubi = 50 gr tepung kanji = 2.5 gr minyak goreng = 2.5 gr
Nasi Beras giling masak nasi = 200 gr Gulai telur ayam Telur ayam = 50 gr Santan = 10 gr Minyak grg = 3 gr Gula pasir = 2 gr
Nasi Beras giling masak nasi = 200 gr Pepes lele bumbu rujak Ikan lele = 50 gr Air santan = 10 gr Tomat = 10 gr
Tahu bacem Tahu = 50 gr Kecap = 5 gram Gula merah = 6 gr Gula pasir = 2 gr
Pepes Tempe kemangi Tempe = 35 g Telur ayam = 5 gr Gula pasir = 2 gr
Tahu bacem Tempe = 25 gr Kecap = 3 gr Gula merah = 6 gr Gula pasir = 2.5 gr
Tumis sawi Sawi =50 gr Wortel = 50 gr Gula pasir = 2 gr Minyak goreng = 2 gr Apel = 50 gr
Tumis sawi Sawi = 50 gr Kol = 50 gr Minyak goreng = 2 gr
Sup kembang kol Kembang kol= 100 gr
Pisang ambon = 50 gr
pepaya = 50 gr
Menu Hari Ke
Waktu
Pagi
Cah sawi purtih sawi= 100 gr Minyak grg = 1 gr Gula pasir = 2 gr Melon = 50 gr Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr
IV Nasi Nasi = 200 gr Tongseng ayam Ayam = 50 gr Minyak grg = 3 gr
V Nasi Nasi = 200 gr Ikan gabus bumbu rujak Ikan gabus = 50 gr Minyak grg = 3 gr
Selingan
Tahu semur Tahu = 50 gr Minyak goreng = 1 gr
Perkedel tahu tauge Tahu = 50 gr Tauge = 10 gr Minyak grg = 2 gr
Tumis labu siam Labus siam = 100 gr Minyak goreng = 1 gr
Sayur bening Bayam = 50 gr Oyong = 50 gr
Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr
Bubur kacang ijo Kacang hijau = 35 gr Gula aren = 25 gr Gula pasir = 10 gr Tepung kanji = 3 gr Santan = 20 gr
Tepung kanji = 3 gr Santan = 20 gr
Siang
Selingan
Sore
Nasi Beras giling masak nasi = 100 gr Ikan kakap merah kuah kuning Ikan kakap = 50 gr Minyak goreng = 3 gr
Nasi Beras giling = 100 gr ayam ungkep ayam = 50 gr Miinyak grg = 3 gr
Tahu goring Tahu = 50 gr Minyak goring = 1 gr
Perkedel tempe panggang Tempe = 35 gr
Tumis kacang panjang Kc. Panjang = 50 gr Wortel = 50 gr Minyak goreng = 1 gr
Terong tumis Terong = 50 gr Jagung muda = 50 gr Minyak goreng = 2gr
Jeruk manis = 50 gr
Semangka = 50 gr
Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr Nasi Beras giling = 100 gr
Kue Nagasari Tepung maizena =5 gr Tepung beras = 10 gr Pisang = 5 gr Gula pasir = 5 gr Nasi Beras giling = 100 gr
Sop iga sapi Daging Sapi=50gr Wortel=2gr Tomat=25gr
Bawal goreng Ikan bawal = 50 gr Minyak goreng = 3 gr
Tempe bumbu kuning Tempe = 25 gr Minyak grg = 3 gr Tumis kol kol = 40 gr wortel = 40 gr sawi = 20 gr minyak goreng = 2 gr melon = 50 gr
Tahu bacem tahu = 50 gr cah sawi Sawi = 50 gr Wortel = 50 gr Minyak goreng = 2 gr Jeruk manis = 50 gr
13. Standar bumbu a. Siklus hari ke-1 Waktu
Nama masakan Telur bb kuning
Pagi
Tahu pedas manis
Cah kangkung saos tiram
Selingan
Kue nagasari
Nama bumbu
Bawang merah Bawang putih Kemiri Ketumbar Garam Kunyit Lengkuas Daun jeruk Daun salam Garam Daun bawang Cabe ijo Cabe merah Bawang merah Bawang putih Cabe merah Garam Terasi Saos tiram Garam
Standar bumbu A
A
D
Berat bersih (g) 10 5 4 1 4 2 2 2 2 4 2 2 2 10 5 2 4 1 10
Berat kotor (g)
1
1
12 6 4 1 4 4 4 2 2 4 2 4 4 12 6 4 4 1 10
Ayam ungkep
Siang
Selingan
Bawang merah Bawang putih Garam Ketumbar Kunyit jahe Laos kemiri Daun salam Garam
Tempe goreng Sayur bening Bawang merah Garam Kue pancong Garam Ikan tenggiri Garam goring Bawang putih
Tahu bacem
Sore Tumis sawi
Bawang merah Bawang putih Lengkuas Daun salam Garam Bawang merah Bawang putih Garam
C
C C
A
C
C
10 5 2 4 2 1 1 1 2 4
12 6 2 4 1 1 1 1 2 4
10 4 2 2 2
12 4 2 2 2
5 3 2 2 4 3 2 2
6 3.6 4 2 4 3.6 2 4
b. Siklus hari ke-2 Waktu
Nama masakan Ayam bb kuning
Pagi
Tempe tumis kecap
Nama bumbu
Standar bumbu
Bawang merah Bawang putih Kemiri Ketumbar Garam Kunyit Lengkuas Daun jeruk Daun salam Bawang merah Bawang putih
C
A
Berat bersih (g) 10 5 2 1 2 2 2 2 2 10 5
Berat kotor (g) 12 6 4 1 2 4 4 2 2 12 6
Selingan
Bubur kacang hijau Pesmol mas
Siang
Selingan
Sore
Bola-bola tahu
Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Daun bawang Cabe merah Garam
Bawang merah Bawang putih Garam Lada Tumis bayam Bawang merah Bawang putih Garam Kue timus garam Vanili Gulai Telur Bawang merah ayam Bawang putih Lengkuas Daun salam Garam Kunyit Kemiri Pepes tempe Bawang merah Bawang putih Garam Terasi Daun salam Tumis sawi Bawang merah Bawang putih Garam
C
C
C
A
D
C
1 5 2 10 5 5 2 4
1 5 4 12 6 5 4 4
5 3 2 1 10 5 4 4 1 10 5 2 2 4 2 4 10 5 4 1 2 10 5 4
6 3.6 2 1 12 6 4 5 1 12 6 4 2 4 4 4 12 6 4 1 2 12 6 4
c. Siklus hari ke-3 Waktu
Pagi
Nama masakan Sop daging
Nama bumbu Standar Berat bumbu bersih (g) Bawang A 10 merah 5 Bawang putih 1 Ketumbar 4 Kemiri 2 Jahe 4 Garam 2 Serai
Berat kotor (g) 12 6 1 4 4 4 4
Capcay tahu putih
Bawang putih Bawang merah Serai Daun bawang Garam
Sayur bening Bawang merah Garam Selingan pagi
Bubur kacang ijo Tumis ayam kemangi
Tahu bumbu manis Siang
Cah sawi putih
Selingan
Sore
Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Garam Bawang merah Bawang putih Garam
Bawang merah Bawang putih Cabe merah Garam Lengkuas Kue nagasari Garam Pepes lele Bawang bumbu rujak merah Bawang putih Cabe merah Kunyit Jahe Daun jeruk Garam Tempe Bawang bacem merah Bawang putih Lengkuas Daun salam Garam
C
5 10 2 5 4
6 20 4 5 4
C
5 5 2
6 10 2
1 5 2 10 5 4
1 5 4 12 6 4
10 5 2
12 6 4
2 4 10 5 2 4 2
12 6 4 4 4
1 10 5 2 2 2 2 4
1 12 6 4 4 4 2 4
5 3 2 2 4
6 3.6 4 4 4
C
D
D
C
C
Sup kembang kol
Bawang putih Daun bawang Daun jeruk Serei Lengkuas Jahe Garam
C
5 2 2 2 2 2 4
6 2 2 4 4 4 4
d. Siklus hari ke-4 Waktu
Nama masakan Tongseng ayam
Pagi Tahu semur
Tumis labu siam
Selingan
Bubur kacang ijo Ikan kakap merah kuah kuning
Siang Tahu goring Tumis kacang panjang Selingan
Kue nagasari
Nama bumbu Bawang merah Bawang putih Ketumbar Kunyit Serai Daun salam Kemiri Daun bawang Lada Garam Bawang merah Bawang putih Garam Bawang merah Bawang putih Lada Garam Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Kemiri Ketumbar Garam Kunyit Lengkuas Daun jeruk Daun salam Garam Bawang merah Bawang putih Lada Garam garam
Standar bumbu D
D
C
D
A C
Berat bersih (g) 2.3 2.3 1 2.3 2.3 1 2 2 2 4 2.3 2.3 2 2.3 2.3 1 4 1 5 2 10 5 2 1 2 2 2 2 2 2
Berat kotor (g) 2 2 1 2 2 1 2 2 2 4 2 2 2 2 2 1 4 1 5 4 12 6 4 1 2 4 4 2 2 2
2.3 2.3 1 4 1
2 2 1 1
Sop iga sapi
Sore Tahu bb kuning
Tumis kol
Bawang merah Bawang putih Cabe merah Serai Lada Bawang bombai Bawang putih Bawang merah Kunyit
C
A
Bawang merah Bawang putih Garam
2.3 2.3 1 2.3 1 2.3 2.3 2.3 2.3
2 2 1 2 1 2 2 2 2
2.3 2.3 2
2 2 2
Berat bersih (g) 2.3 2.3 2.3 2.3 1 1 2.3 2.3 1 2.3
Berat kotor (g) 2 2 2 2 1 1 2 2 1 2
2.3 2.3 1
2 2 1
1 5 2 2.3 2.3 2.3 2.3 1 1
1 5 4 2 2 2 2 1 1
2.3 2.3 1 2.3 2.3
2 2 1 2 2
e. Siklus hari ke-5 Waktu
Pagi
Selingan
Nama masakan Ikan gabus bumbu rujak
Bawang merah Bawang putih Kunyit Jahe Cabe merah Kemiri Sayur bening Bawang merah Bawang putih Daun salam lengkuas Perkedel tahu tauge
Bawang merah Bawang putih garam
Bubur kacang ijo
Garam Daun pandan Jahe Bawang merah Bawang putih Kunyit Jahe Cabe merah Kemiri
Ayam ungkep
Siang
Nama bumbu
Terong tumis Bawang merah kecap Bawang putih Lada Daun bawang Perkedel Bawang merah
Standar bumbu A
C
A
A
C
C
Selingan
tempe panggang Kue nagasari Ikan bawal goring
Bawang putih Lada Garam Bawang merah Bawang putih kemiri
Ca Sawi
Bawang merah Bawang putih Daun salam lengkuas Bawang merah Bawang putih Lada
Sore Tahu bacem
C
C
C
2.3 1 1 2.3 2.3 1
2 1 1 2 2 1
2.3 2.3 1 2.3 2.3 2.3 1
2 2 1 2 2 2 1
14. Nilai gizi a. Siklus menu ke I Menu
Bahan Makanan
Berat Energi
Protein
LEMAK
HA
Hewani Nabati makan pagi
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
telur puyuh
50
92.5
6.4
0.0
6.9
0.8
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Kangkung Minyak goreng
100
29.0
0.0
3.0
0.3
5.4
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
Tempe
25
37.3
0.0
4.6
1.0
3.2
Bayam
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir Minyak goreng
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
kue pancong
50
144.5
0.0
2.0
6.8
19.2
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
ikan tengiri
50
56.1
10.7
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir Minyak goreng
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Apel
50
29.0
0.0
0.2
0.2
7.5
Selingan pagi Makan siang
Selingan siang
Makan sore
Total
2018.5
68.6
50.0
330.2
LEMAK
HA
b. Siklus menu ke II Waktu makan pagi
Menu
Bahan Makanan
Berat Energi
Protein Hewani Nabati
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
tempe
25
37.3
0.0
4.6
1.0
3.2
Buncis
100
35.0
0.0
2.4
0.2
7.7
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan mas
50
43.0
8.0
0.0
1.0
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Bayam
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Kue Timus
50
108.4
0.0
3.9
4.0
14.5
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
selingan pagi makan siang
selingan siang
makan sore
Telur ayam
50
81.0
6.4
0.0
5.8
0.4
tempe
25
37.3
0.0
4.6
1.0
3.2
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Pisang ambon
50
49.5
0.0
0.6
0.1
12.9
46.1
354.8
LEMAK
HA
Total
2085.4
63.7
c. Siklus menu ke III Waktu
Energi
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Daging sapi
50
103.5
9.0
0.0
7.0
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Bayam
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
Bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Melon
50
4.3
0.3
0.0
0.2
3.6
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
selingan siang
Nasi
Bahan Makanan
Protein
Berat
makan pagi
Menu
Hewani Nabati
makan sore
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
ikan lele
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tempe
25
37.3
0.0
4.6
1.0
3.2
Kol
100
24.0
0.0
1.4
0.2
5.3
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Pepaya
50
23.0
0.0
0.3
0.0
6.1
46.2
339.1
LEMAK
HA
Total
2004.0
68.8
Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
d. Siklus menu ke IV Waktu
Menu
Bahan Makanan
Berat
Energi
Nasi
200
Ayam
Protein Hewani
Nabati
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Labu siam
100
26.0
0.0
0.6
0.1
6.7
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
Bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Kakap
50
42.0
9.1
0.0
0.4
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Kacang panjang
100
44.0
0.0
2.7
0.3
7.8
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
makan pagi
Nasi
selingan siang
makan sore
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Daging sapi
50
103.5
9.0
0.0
7.0
0.0
Tempe kedele murni
25
37.3
0.0
4.6
1.0
3.2
Kol
100
24.0
0.0
1.4
0.2
5.3
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Melon
50
4.3
0.3
0.0
0.2
3.6
45.1
342.6
Total
2015.5
60.2
Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
e. Siklus menu ke V Waktu
Bahan Makanan
Protein
LEMAK
HA
4.2
0.2
81.2
10.7
0.0
1.2
0.0
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
Tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
makan pagi
Menu
Berat
Energi
Nasi
200
356.0
0.0
ikan tenggiri
50
56.1
Tahu
50
Bayam
Hewani Nabati
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
selingan siang
makan sore
Total
2003.0
67.0
Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
f. Siklus menu ke VI Waktu makan pagi
Menu Nasi
Bahan Makanan Beras Giling Masak
Pepes Ikan
Ikan Tuna
Tuna Tomat Masak Sayur Bening Labu Air + Kacang Panjang
Labu Air Kacang Panjang
Berat
Energi
Protein Hewani
Nabati
LEMAK
HA
Gula pasir
selingan pagi makan siang
Pisang Ambon Nasi
Beras Giling Masak 50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
Tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
selingan siang
makan sore
Total
2003.0
67.0
Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
g. Siklus menu ke VII Waktu makan pagi
Menu
Bahan Makanan Nasi
Berat
Energi
200
356.0
Protein Hewani Nabati 0.0
4.2
LEMAK
HA
0.2
81.2
ikan tenggiri
50
56.1
10.7
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Bayam
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
selingan siang
makan sore
Total Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
h. Siklus menu ke VIII
2003.0
67.0
Waktu
Bahan Makanan
Protein
LEMAK
HA
4.2
0.2
81.2
10.7
0.0
1.2
0.0
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
makan pagi
Menu
Berat
Energi
Nasi
200
356.0
0.0
ikan tenggiri
50
56.1
Tahu
50
Bayam
Hewani Nabati
selingan siang
makan sore
Total Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
2003.0
67.0
i. Siklus menu ke IX Waktu
Bahan Makanan
Protein
LEMAK
HA
4.2
0.2
81.2
10.7
0.0
1.2
0.0
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
makan pagi
Menu
Berat
Energi
Nasi
200
356.0
0.0
ikan tenggiri
50
56.1
Tahu
50
Bayam
Hewani Nabati
selingan siang
makan sore
Total Standar kebutuhan
2003.0
67.0
% Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
j. Siklus menu ke X Waktu
Bahan Makanan
Protein
LEMAK
HA
4.2
0.2
81.2
10.7
0.0
1.2
0.0
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
makan pagi
Menu
Berat
Energi
Nasi
200
356.0
0.0
ikan tenggiri
50
56.1
Tahu
50
Bayam
Hewani Nabati
selingan siang
makan sore
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
LEMAK
HA
Total
2003.0
67.0
Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
k. Siklus menu ke XI Waktu
Bahan Makanan
Protein
Berat
Energi
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
ikan tenggiri
50
56.1
10.7
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Bayam
100
36.0
0.0
3.5
0.5
6.5
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
selingan pagi
bubur kacang ijo
50
69.9
0.0
1.6
1.8
12.4
makan siang
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
Ayam
50
151.0
9.1
0.0
12.5
0.0
tempe
50
74.5
0.0
9.2
2.0
6.4
Terong
100
24.0
0.0
1.1
0.2
5.5
Semangka
50
14.0
0.0
0.3
0.1
3.5
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
Kue Nagasari
50
92.4
0.0
1.1
1.4
20.0
Gula pasir
10
36.4
0.0
0.0
0.0
9.4
Nasi
200
356.0
0.0
4.2
0.2
81.2
makan pagi
Menu
Hewani Nabati
selingan siang
makan sore
Ikan Bawal
50
42.0
7.4
0.0
1.2
0.0
Tahu
50
34.0
0.0
3.9
2.3
0.8
Sawi
100
22.0
0.0
2.3
0.3
4.0
Gula pasir
5
18.2
0.0
0.0
0.0
4.7
minyak goreng
5
45.1
0.0
0.0
5.0
0.0
Jeruk manis
50
22.5
0.0
0.5
0.1
5.6
41.4
341.8
Total
2003.0
67.0
Standar kebutuhan % Standar kebutuhan Standar Rumah Sakit % Standar Rumah Sakit
15. Melakukan Penelitian Menu dan Merevisi Menu a. Evaluasi Menu Kegiatan penyusunan standar menu dan makanan pada pasien yang tidak memerlukan diit khusus di RSUP Dr. Sardjito Yogyakarta. Perhintungan kebutuhan energi dengan terlebih dahulu mengambil data mengenai pasien melalui rekam medik. Data yang diambil berupa tinggi badan. berat badan dan umur. Kemudian menghitung kebutuhan gizi masing masing pasien dan didapatkan angka rata rata kebutuhan gizi pasien berupa energi sebesar 2248.4 kkal. kebutuhan protein sebesar 84.31 gr. kebutuhan lemak sebesar 49.95 gr dan karbohidrat sebesar 364.96 gr. Kebutuhan zat gizi tersebut diterjemahkan dalam standar makanan yang akan menjadi dasar penyusunan menu. Perencanaan menu pada kasus ini dilakukan dengan kegiatan awal yaitu menetapkan menu makanan biasa (nasi) pada pasien. menetapkan siklus menu yaitu 5 hari. menetapkan pola menu. menetapkan frekuensi bahan makanan dan standar porsi. membuat master menu. menetapkan standar resep dan merancang format menu. Dari hasil perencanaan menu dengan siklus 5 hari. diperoleh presentase kebutuhan gizi sebagai berikut : Siklus
Energy
Protein
Lemak
Karbohidrat
100.9%
93.22%
102.7%
101.4%
I
II 109.99%
88.83%
107.5%
109.9%
104.37%
89.90%
106.70%
109.8%
105.30%
89.90%
114.71%
109.29%
99.40%
89.78%
97.49%
109.4%
III IV V
Pembanding
yang digunakan
dalam
menentukan
persentase
adalah
perencanaan kebutuhan gizi pasien. Dari hasil persentasi. pada siklus menu I. II. III. IV dan V dari kebutuhan yang dilakukan sudah sesuai perencanaan kebutuhan menu. Kebutuhan gizi juga sudah disesuaikan sehingga tidak melebihi 10% maupun tidak kurang dari 10% dari ketentuan yang ada. Pengolahan bahan makanan sudah bervariasi dan sudah disesuaikan dengan ketenagaan dan alat dapur di RSUP.Dr.Sardjito. Selain itu dilihat dari variasi bahan makanan yang digunakan sudah cukup baik untuk master menu lauk hewani. lauk nabati. sayur dan juga buah sudah cukup bervariasi. Dalam proses pengolahannya pun sudah baik dalam satu menu pagi. siang. atau malam ada yang digoreng. direbus dan ditumis.