เทคโนโลยีการปลูกพืชไรดิน (Soilless Culture Technology)
ราเชนทร วิสุทธิแพทย ฝายเทคโนโลยีชีวภาพ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย (วว.)
การปลูกพืชไรดิน คือ ? การปลูกพืชไรดินหมายถึง วิธีการใดก็ตามที่ทําใหการปลูกพืช ไดโดยไมตองใชดิน แตจะใชวัสดุอื่นๆ แทน เชน การปลูกพืชใหรากลอย อยูในอากาศ การปลูกพืชในสารละลาย หรือการปลูกพืชในวัสดุปลูกเชน ทราย แกลบ และวัสดุอื่นๆ โดยใหสารละลายธาตุอาหารที่จําเปนตอการ เจริญเติบโตแกรากโดยตรง ในปริมาณที่เหมาะสมแทนธาตุอาหารที่มีอยู ในดิน ทั้งนี้เพื่อหลีกเลี่ยงปญหาการปลูกในสวนที่เกี่ยวของกับดิน เชน ดินมีคุณภาพต่ํา มีความเค็มสูงหรือมีโรคระบาด อีกทั้งการปลูกพืชไรดิน นี้ยังสามารถควบคุมคุณภาพและปริมาณของผลผลิตใหไดตามตองการ
ประวัติการปลูกพืชไรดิน ป 372-287 กอนคริสตกาล : สวนลอยฟาของบาบิโลน หนึ่งในเจ็ดสิ่ง มหัศจรรยของโลก ป 100 กอนคริสตกาล : ชาวอียิปตมีการปลูกพืชในน้ํา ป ค.ศ. 1600 นายเฮลมอนท นักวิทยาศาสตรเบล เบลเยี่ยม ปลูกตนไม หนัก 5 ปอนด ในดินแหง 200 ปอนด แลวรดดวยน้ําฝนเปนเวลา 5 ป พบวาตนไมหนัก เพิ่มขึ้นถึง 169 ปอนด ในขณะที่น้ําหนักดินหายไปนอยกวา 2 ออนซ สรุปวาพืชไดรับสารประกอบจากน้ําเพื่อใชในการเจริญเติบโต แต ไม ไ ด ส รุ ป ว า พื ช ต อ งการก า ซคาร บ อนไดออกไซด แ ละออกซิ เ จนจาก อากาศดวย
ประวัติการปลูกพืชไรดิน ป ค.ศ. 1699 นายวูดวอรด ชาวอังกฤษไดพิสูจนวา สามารถปลูกพืชในน้ําที่ใช ละลายดิน ซึ่งน้ํานี้จะมีธาตุอาหารพืชตางๆ จากดินละลายอยู กลางศตวรรษที่ 19 นายบูซิงเกาล ไดทําการปลูกพืชในทราย หิน และถาน โดยมีการให สารละลายธาตุอาหารพืช ป ค.ศ. 1860 นายแชคส คิดคนสารละลายธาตุอาหารพืชมาตรฐานขึ้นเปนคนแรก
ประวัติการปลูกพืชไรดิน ป ค.ศ. 1979 ดร. คูเปอร เปอร ไดพัฒนาการปลูกแบบ “ Nutrient Film Technique หรือ NFT ” หลั ง จากนั้ น ระบบการปลู ก พั ฒ นาอย า งรวดเร็ ว มี ร ะบบใหม ๆ เกิดขึ้นอยางมากมาย จากการสํารวจพื้นที่การปลูกพืชไรดิน ป พ.ศ. 2535 มีพื้นที่ปลูกถึง 52,406 ไร
พื้นที่การปลูกพืชไรดินในประเทศตางๆ (ที่มา : International Congress on Soilless Culture. 1993.) ประเทศ เนเธอรแลนด อิสราเอล ฝรั่งเศส สเปน สหราชอาณาจักร เบลเยี่ยม ญี่ปุน แอฟริกาใต เยอรมันนี
พื้นที่ปลูก (ไร) 22,500 4,063 3,750 3,125 3,125 2,500 2,500 2,500 1,563
ประเทศ ออสเตรเลีย แคนาดา รัสเซีย นิวซีแลนด สวีเดน อิตาลี สหรัฐอเมริกา โปรตุเกส ไตหวัน
พื้นที่ปลูก (ไร) 1,250 1,250 938 625 625 313 313 250 219
รูปแบบของการปลูกพืชไรดิน I. การปลูกพืชโดยใชวัสดุปลูก (Substrate Culture) แผนฟองน้ํา ทราย กรวด ขี้เลือ่ ย แกลบ ขุยมะพราว
I. การปลูกพืชโดยใชวัสดุปลูก (Substrate Culture)
รูปแบบของการปลูกพืชไรดิน II. การปลูกพืชในสารละลาย (Water Cultures, Hydroponics) ไมใชวัสดุปลูก คือ ปลูกพืชลงบน สารละลายธาตุอาหารโดยตรง Hydro = Water (น้ํา) Ponos = Work (งาน) Hydroponic = Water-working หมายถึง การทํางานของสารละลายผานทางรากพืช
II. การปลูกพืชในสารละลาย (Water Cultures, Hydroponics)
รูปแบบของการปลูกพืชไรดิน II. การปลูกพืชในละอองสารละลาย (Aeroponics) ให ส ารละลายธาตุ อ าหารพื ช ในรู ป ของ การพ น เป น หมอกหรื อ ละอองไปยั ง ราก พืชที่ถูกแขวนอยูในอากาศในที่มืด ใชศึกษาเกี่ยวกับสรีรวิทยาของพืช รากแพร ก ระจายได ดี เ พราะไม มี สิ่ ง กี ด ขวางและไดรับอากาศเต็มที่
II. การปลูกพืชในละอองสารละลาย (Aeroponics)
ความเหมือนของการปลูกใชดิน และการปลูกพืชไรดิน แสง น้ํา ธาตุอาหาร คารบอนไดออกไซด ชนิดพืช อุณหภูมิ ความเปนกรดดาง
ความตางของการปลูกใชดิน และการปลูกพืชไรดิน
ใชดิน การควบคุมสมดุลธาตุอาหาร ยาก ขอจํากัดดานพื้นที่ จํากัด การควบคุมปริมาณอากาศบริเวณราก ยาก การใชน้ํา สิ้นเปลือง การปองกันโรคราก ยาก ผลผลิต ไมสม่ําเสมอ แรงงาน มาก การลงทุน ต่ําถึงปานกลาง ทักษะ จําเปนนอย
ไรดิน งาย ไมจํากัด งาย ประหยัด งาย สม่ําเสมอ นอย สูง จําเปนมาก
การปลูกพืชไรดิน ในสถานีอวกาศ
ขอดีของการปลู ของการปลูกพืชไรดิน วางแผนการผลิตไดแนนอนตามความตองการของตลาด สามารถปลูกพืชไดในสภาพดินที่ไมเหมาะสม สถานที่ที่มีพื้นดินนอยหรือ ชุมชนในเมือง ควบคุมธาตุอาหารพืชไดแนนอนกวาการปลูกพืชในดิน ควบคุมปญหาโรคพืชและแมลงไดงาย ใชพื้นที่เพาะปลูกนอยกวา ใหผลตอบแทนสูงกวาการปลูกพืชในดิน สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได รวดเร็วและสม่ําเสมอ ลดปริมาณน้ําที่ตองใหกับพืชลงไมนอยกวา 10 เทาตอพื้นที่ปลูกเดียวกัน สามารถปลูกไดใกลแหลงตลาด ลดคาขนสง ระยะเวลาในการนําไปสูตลาด
ขอดอยของการปลูกพืชไรดิน คาใชจายในการลงทุนครั้งแรกคอนขางสูง : อุปกรณและโรงเรือน ตองมีความรูพื้นฐานทางดานการจัดการดานปุยเคมี น้ํา สรีรวิ รวิทยา ของพืช รวมทั้งเทคนิคการควบคุมเครื่องมือและอุปกรณไดเปนอยางดี มิฉะนั้นจะเกิดขอจํากัดในการบริหารจัดการการปลูกพืชไรดิน ตองดูแลบํารุงรักษาอยางสม่ําเสมอตอเนือ่ ง วัสดุปลูกบางชนิดสลายตัวยาก เมื่อเลิกใชกลายเปนขยะที่สรางปญหา ใหกับสิ่งแวดลอม
ปจจัยที่ควบคุมการเจริญเติบโตของการปลูกพืชไรดิน ปจจัยทางดานพันธุกรรม ปจจัยทางดานสิ่งแวดลอม แสง : กระบวนการสังเคราะหแสง อากาศ : กาซออกซิเจน และคารบอนไดออกไซด น้ํา
: องคประกอบของพืช & ละลายธาตุอาหารพืช
วัสดุปลูก :
อนินทรียสาร – อินทรียสาร – สังเคราะห
ค้ําจุน – เก็บอาหาร – กักน้ํา – แลกเปลี่ยนอากาศ สารละลายธาตุอาหารพืช : Macro & Micro
ธาตุอาหารสําหรับการปลูกพืชไรดิน ธาตุอาหารที่พืชไดจากน้ําและอากาศ คารบอน (C) ธาตุอาหารหลักที่ตองจัดหาใหกับพืช ไฮโดรเจน (H) ไนโตรเจน (N) ออกซิเจน (O) ฟอสฟอรัส (P) โปแตสเซียม (K) แคลเซียม (Ca) แมกนีเซียม (Mg) กํามะถัน (S)
ธาตุอาหารสําหรับการปลูกพืชไรดิน ธาตุอาหารรองที่ตองจัดหา คลอรีน (Cl) ทองแดง (Cu) โบรอน (B) เหล็ก (Fe) สังกะสี (Zn) โมลิบดินัม (Mo)
ธาตุอาหารเสริมพิเศษ โคบอลต (Co) ซิลิกอน (Si) โซเดียม (Na) อลูมิเนียม (Al) พืชจะดึงดูดธาตุอาหารจากทางรากและใบ ไดในสภาพของไอออนซึ่งมี 2 ประเภท คือ ไอออนลบ เชน NO3-, SO42-, PO4 ไอออนบวก เชน Ca2+, Mg 2+, K +, NH 4+
ปริมาณธาตุอาหารที่มีผลตอพืช สารเคมี
ขาดแคลน
พอเพียง เปนพิษ
ชวงที่ใชในการ ผสมสูตรสารอาหาร
.......................... ppm 1 .........................
ไนโตรเจน ในรูปของ NO3ในรูปของ NH4+
0.14 - 10 0.007 - 5
3.0 - 70 0.03 - 25
โปแตสเซียม เมื่อมี NH4+ เมื่อไมมี NH4+
0.4 - 6 0.04 - 4
10 - 39 1.1 - 5
แมกนีเซี่ยม แคลเซี่ยม ฟอสฟอรัส
0.05 - 6 0.02 - 22 0.003 – 4
0.2 - 9 0.24 40 0.007 - 2.6
20.0 – 200 0.4 - 100 0.03 - 4
49 - 210 0 - 154 59 - 390 24 - 60 80 - 200 15 - 195
ลักษณะเฉพาะของธาตุอาหาร ไนโตรเจน : สงเสริมการเจริญเติบโตทางตนและใบ อาการขาดธาตุ : ใบแกมีสีเหลือง ไมเจริญ และตายในเวลาตอมา และใบออนไมเจริญ
ฟอสฟอรัส : อาการขาดธาตุ :
สงเสริมการติดดอกและออกผล การเจริญลดลง ลดการเกิดใจผัก
โปแตสเซียม
: สงเสริมคุณภาพของผลผลิต ปริมาณแปงและน้ําตาล อาการขาดธาตุ : ใบแหงและมีสีน้ําตาลบริเวณขอบใบ
แคลเซียม
: สงเสริมการแตกยอด และการเจริญเติบโตดาน โครงสรางของพืช และความตานทานตอโรคและ แมลง อาการขาดธาตุ : การตายของใบออน บริเวณยอดตาย (Tip burn)
แมกนีเซียม
: ชวยในการสรางอาหารเพราะเปนสวนประกอบ ของคลอโรฟล อาการขาดธาตุ : เกิดลายบริเวณใบแก
การควบคุม pH และ EC ในสารละลายธาตุอาหารพืช pH : คาความเปนกรด – ดางของสารละลาย พืชดูดอาหารไดดีหรือไมขึ้นกับคาความเปนกรด – ดาง หรือคาของ pH EC : คาการนําไฟฟาของสารละลาย เพื่อใหปริมาณสารอาหารเหมาะสมกับการเจริญเติบโตของพืช จึง จําเปนตองควบคุมปริมาณธาตุอาหาร โดยตรวจวัดทางออมจากคาการนํา ไฟฟาของสารละลาย คือ น้ํากับธาตุอาหารทั้งหมด มิใชปริมาณที่แทจริงของ ธาตุใดธาตุหนึ่ง ดังนั้นจึงตองมีการเปลี่ยนสารอาหารเปนระยะทุก ๆ 3 สัปดาห
การควบคุม pH ในสารละลาย สาเหตุการเปลี่ยนแปลง เมื่อพืชดูดอาหารผานเขาทาง ราก พืชจะปลอย H3O+ หรือ OHออกมา H3O+ ทําให pH ลดลง (เปนกรด) OH- ทําให pH เพิ่มขึ้น (เปนดาง) pH ที่เหมาะสม คือ 5.5-7.0
การควบคุม pH ในสารละลาย
ไนโตรเจน โปแตสเซียม ฟอสฟอรัส แคลเซียม แมกนีเซียม เหล็ก แมงกานีส โบรอน สังกะสี ทองแดง
การปรับลด – เพิ่มคา pH ของสารละลาย ลดคา pH ของสารละลาย กรดกํามะถัน กรดดินประสิว กรดเกลือ กรดน้ําสม
H2SO4 HNO3 HCl CH3COOH
เพื่อเพิ่มคา pH ของสารละลาย โซดาไฟ เถา ผงฟู
NaOH KOH NaHCO3
การควบคุม EC ในสารละลาย คาปกติของ EC จะอยูในชวง 2.0-4.0 milliMhos/cm การแปลงคา EC ของสารละลาย 1 milliMhos/cm = 1 millisiemen/cm = 650 ppm EC ที่เหมาะสมตอการเจริญเติบโตของพืช ตระกูลแตง
1.5-2.0 mMho/cm
มะเขือเทศ
2.5-3.5 mMho/cm
พืชผัก
1.8-2.0 mMho/cm
สูตรสารละลายธาตุอาหารที่นิยมใช Knop’s formula (พ.ศ. 2408) • Potassium nitrate
• Calcium nitrate • Monopotassium phosphate • Magnesium sulphate รวม น้ํา
20 g 80 g 20 g 20 g 140 g 100 l
ปริมาณธาตุอาหารสําหรับการเตรียม Stock solutions Solution 1 ผสมในน้ํา 100 ลิตร Calcium nitrate 7.5 kg Solution 2 ผสมในน้ํา 100 ลิตร Potassium nitrate 9.0 kg Potassium dihydrogen phosphate 3.0 kg Magnesium sulphate 6.0 kg Iron chelate EDTA 300 g Manganese sulphate 40 g Borax 37 g Copper sulphate 8g Zinc sulphate 4g Ammonium molybdate 1g
ปริมาณธาตุอาหารที่ใชกันในสหรัฐอเมริกา
• สูตรสําหรับใชในฤดูรอน (Summer formula)
สูตรปุย กรัมตอน้าํ 100 ลิตร Potassium nitrate 110 Calcium sulphate (Gypsum) 76 Magnesium sulphate 52 Monopotassium phosphate (Treble supers) 31 Ammonium sulphate 14 รวม 283 ppm สูตรนี้จะใหธาตุอาหารดังนี้ N 180 P 63 K 410 Ca 220 Mg 50
• สูตรสําหรับใชในฤดูหนาว ( Winter formula) สูตรปุย กรัมตอน้าํ 100 ลิตร Potassium nitrate 88 Magnesium sulphate 55 Monopotassium phosphate (Treble supers) 47 Calcium nitrate (Gypsum) 85 รวม 275 สูตรนี้จะใหธาตุอาหารดังนี้ ppm N 100 P 95 K 380 Ca 220 Mg 50
ปริมาณธาตุอาหารที่ใชในประเทศอังกฤษ
• สูตรที่ 1
สูตรปุย กรัมตอน้าํ 100 ลิตร Potassium nitrate 55 Sodium nitrate 64 Ammonium sulphate 12 Monopotassium phosphate (Treble supers) 44 Magnesium sulphate (Epsom salt) 52 Calcium sulphate (Gypsum) 86 รวม 283 สูตรนี้จะใหธาตุอาหารดังนี้ ppm N 180 P 63 K 410 Ca 220 Mg 50
• สูตรที่ 2 สูตรปุย Monopotassium phosphate Calcium nitrate Magnesium sulphate (Epsom salt) Ammonium sulphate รวม สูตรนี้จะใหธาตุอาหารดังนี้ N P K Ca Mg
กรัมตอน้าํ 100 ลิตร 31 107 58 9 205 ppm 145 70 90 180 58
• สูตร T-Four
สูตรปุย Ca(NO3)2 KNO3 Iron-chelate KH2PO4 MgSO4 H3BO3 ZnSO4 MnSO4 CuSO4 (NH4)6 Mo7O24 (NH4)SO4
กรัมตอน้าํ 1000 มิลลิลิตร 177.20 177.70 10.00 21.95 253.55 1.43 1.09 0.76 0.058 0.028 8.85
อุปกรณที่จําเปนสําหรับการปลูกพืชไรดิน โรงเรือน โรงเรือนปลูก โรงอนุบาล โรงเรือนเพาะกลา คมนาคม, ไฟฟา, แหลงน้ําที่มีคุณภาพ ภาชนะและวัสดุที่ใชในการปลูก ราง , แผนพลาสติก, รางไมบุดวยแผนพลาสติก วัสดุปลูก วัสดุปลูกที่เปนของแข็ง, วัสดุปลูกที่เปนของเหลว อุปกรณตรวจวัด pH meter, EC meter
อุปกรณที่จําเปนสําหรับการปลูกพืชไรดิน ปุยหรือธาตุอาหารพืช น้ํา ปม ไฟฟา เมล็ดพันธุ วัสดุอุปกรณตา งๆ ที่เกี่ยวของ ถังใสสารละลาย ถุงมือ เครื่องชั่ง วัสดุผูกมัด
การเพาะตนกลา
การเพาะในกระบะเพาะกลา การเพาะกลาในแผนฟองน้ํา การเพาะกลาในวัสดุปลูก
การปลูกพืชไรดินระบบ NFT (Nutrient Film Technique) รากแชในสารละลายในระบบฟลมน้ํา สารละลายธาตุอาหารไหลเปนแผนฟลม ความกวางราง 5 - 35 ซม. สูง 5 ซม. ยาว 5 - 20 ม. อัตราการไหลของสารละลาย 1 – 2 ลิตร/นาที/ราง วัสดุใชทําราง plastic, PVC, สังกะสีเคลือบ, อลูมิเนียมบุภายในดวยพลาสติก ถังเก็บสารละลาย ปมหมุนเวียนสารละลาย
การปลูกพืชไรดินระบบ NFT (Nutrient Film Technique)
การปลูกพืชไรดินระบบ NFT (Nutrient Film Technique)
การปลูกพืชไรดินระบบ DRFT (Dynamic Root Floating Technique)
รากแชสารละลายในระบบน้ําลึก ระบบถาดน้ําปลูกพืช ระบบเพิ่มอากาศใชแบบ air compressor
การปลูกพืชไรดินระบบ DRFT (Dynamic Root Floating Technique)
การจัดการการผลิตพืชโดยการปลูกพืชไรดิน องคประกอบทีส่ ําคัญของการผลิต
อุปกรณ สูตรธาตุอาหาร สายพันธุ สภาวะแวดลอม ตลาด สิ่งแวดลอม ฯลฯ
ปญหาหลักๆ ที่พบในประเทศไทย 1. สภาพอากาศไมอํานวย ลดการเจริญเติบโตของราก ออกซิเจนละลายในสารละลายลดลง การเจริญเติบโตของโรคพืชที่เกิด จากราและแบคทีเรีย
อุณหภูมิทเี่ หมาะสมเพื่อการปลูกพืชชนิดตางๆ
* อุณหภูมิที่เหมาะสมของรากพืช ประมาณ 20-30 องศาเซลเซียส
2. ขาดรูปแบบโรงเรือนที่เหมาะสม การถายเทอากาศ การถายเทอุณหภูมิ ระดับความชื้น (ไมควรต่ํากวา 50%) 3. ขาดสูตรสารอาหารที่เหมาะสม พืชแตละชนิดใชอาหารไมเหมือนกัน 4. ตลาดไมมีความชัดเจน 5. ขาดพันธุพืชที่ตองการ พืชสวนใหญที่ปลูกในระบบนี้ จะเปนผักสลัด ซึ่ง เมล็ดมีราคาสูง
6. ขาดความรูในการจัดการ ตองมีประสบการณ มีการฝกปฏิบัติ กอนทําจริง 7. ขาดวัสดุปลูกที่เหมาะสม วัสดุปลูกจากตางประเทศราคาสูง 8. ขาดแหลงน้ําที่มีคุณภาพ
การวิเคราะหธาตุอาหารในพืช (จากน้ําหนักแหง)
คารบอน ไฮโดรเจน ออกซิเจน ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โปแตสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียม กํามะถัน คลอรีน โซเดียม
30.0-45.0 % 6.0 % 30.0-50.0 % 0.2-4.0 % 0.3-3.0 % 0.3-3.5 % 0.1-10.0 % 0.05-1.0 % 0.2-2.0 % 0.2 - 1.0 % 0.1 - 1.0 %
เหล็ก โบรอน สังกะสี ทองแดง แมงกานีส ฟลูออไรด โมลิบดินัม นิเกิ เกิล ซิลิกอน
20.0 - 100.0 ppm 10.0 - 100.0 ppm 5.0 - 75.0 ppm 1.0 - 25.0 ppm 5.0 - 50 ppm 0 - 1.0 ppm นอยมาก นอยมาก นอยมาก
การเพิ่มความเขมขนคารบอนไดออกไซด แหลงของ CO2
ถังบรรจุ
ไมระเบิด ไมยุงยาก ถูก งาย, ปลอดภัย, มีถัง แพงมาก นอย 100% ขึ้นอยูกับผูจําหนาย ถังเก็บกาซ, ตัวควบคุม เครื่องมือวัดอัตราการไหล
ความปลอดภัย การติดตั้ง ารใชงาน การลงทุน การซอมบํารุง ประสิทธิภาพ คุณภาพของแกส อุปกรณที่จําเปน
การเผาไหม Propane
การเผาไหมแกสธรรมชาติ
Burner, CO Burner, CO งาย, ราคาปานกลาง มีความซับซอน, แพง มีถังแกส งายที่สุด, ไมมีถัง ปานกลาง ถูกที่สุด ปานกลาง มืออาชีพ อยูในเกณฑดี คอนขางต่ํา, มีไอน้ํามาก ดีมาก มีกํามะถันปน ถังเก็บกาซ, ตัวควบคุม ขอตอตางๆ ตองดีเยี่ยม เครื่องปนไฟและหัวฉีด ตัวควบคุม, เครื่องปน ไฟแบบพิเศษ
คุณภาพของน้ําที่สามารถใชในการปลูกพืชไรดิน สารเจือปนในน้ํา จํานวนสูงสุดที่มีได (ppm) • โซเดียม 11 • คลอรีน 35 80 • แคลเซียม • แมกเนเซียม 12 • กํามะถัน 48 • ไบคารบอเนต 245 • เหล็ก 28 • แมงกานีส 600 • ทองแดง 65 • สังกะสี 325 • โบรอน 270 • ฟลูออรีน 475 • คาการนําไฟฟา 0.5 mS/cm
คุณสมบัติ กําจัดยาก มีมากเปนพิษ กําจัดยาก มีมากเปนพิษ เปนธาตุที่พืชตองการ เปนธาตุที่พืชตองการ พืชใชไมมาก กําจัดยาก มีผลตอ pH และ EC มีมากตกตะกอน เปนธาตุที่พืชตองการ เปนธาตุที่พืชตองการ เปนธาตุที่พืชตองการ เปนธาตุที่พืชตองการ มีมากเปนพิษ กําจัดยาก
การเตรียมน้ําเพื่อการปลูกพืชไรดินแบบอุตสาหกรรม แหลงน้ํา
กรองทราย ตกตะกอน
วิเคราะหน้ําดิบ
Reverse Osmosis แมเหล็กแรงสูง
ปรับ อุณหภูมิน้ํา
ปรับ pH
ถังเก็บ
ถังเติม OZONE และ Chlorine
ผสมสารละลาย ธาตุอาหาร
กรองละเอียด
จายไปตามระบบตางๆ มีการปมอากาศอยางตอเนื่อง
การทําสารละลายธาตุอาหารขึ้นอยูกับปจจัย ? อายุของพืช ระยะของการเจริญเติบโต การเพาะเมล็ด ระยะเจริญเติบโตชวงแรก ระยะติดผล ระยะออกดอก
ชนิดของพืช พืชกินใบ : พืชใหผล : รากสะสมอาหาร : ไมดอก : ไมประดับ : ไมยืนตน : ไมเลื้อย :
คะนา, สลัด มะเขือเทศ, แตงเทศ แครอท, เทอนิป เยอบีรา แคกตัส, ฟโลเดนดรอน สม องุน
อะไรที่เราตองการใหพืชผลิต น้ํามันหอม สีของใบพืช (แคโรทีน : สีแดงสด)
สถานที่เพาะปลูกพืช กลางแจง โรงเรือนเพาะปลูก ภายในอาคารโดยใชแสงจากหลอดไฟ
พืชโตชาหรือแทบไมโตเลย อากาศหนาวจัด ใหธาตุอาหารนอย รดน้ํามากไป เหี่ยว แหงเกินไป รอนมาก ดินขาดน้ําหรือพืชขาดน้ํา ไมออกดอก, แตกตา รอนมาก รดน้ํามากเกินไป ทิ้งใบทันที ชอค เปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ การยายที่ปลูก การเปลี่ยนแปลงแสงไฟ อากาศหนาว อากาศแหง รดน้ํามากไป เสนใบและกาน โรคจากเชื้อรา รดน้ํามากไป ความชื้นในอุณหภูมิสูงไป
ใบซีด ยืดยาว
แสงนอย รอนจัด ความชื้นมาก ใหอาหารนอย
ใบ Variegated เปลี่ยนเปนสีเขียว แสงนอยมาก
ใบเหลืองและตามดวยใบรวง รดน้ํามาก อากาศแหง ลมเย็นจัดพัด
ขอบใบเปนสีน้ําตาลหรือเปนจุดบน ใบ
รอน อากาศแหง ไหมจากแสงแดด ใหสารละลายธาตุอาหารเขมขนสูง
ใบเหลืองแตยังดูแข็งแรง
น้ําหรือวัสดุปลูกเปนดางมากไป ใชน้ํากระดางในการเตรียม สารละลาย
สิ่งที่ผูปลูกพืชไรดินควรปฏิบัติ สภาพแวดลอม การไหลของอากาศ , การถายเทอากาศ อุณหภูมิ อากาศ วัสดุปลูก สารละลาย ความชื้น ความเปนกรด - ดาง คาการนําไฟฟาของสารละลาย
ตนพืช สี ขนาด รูปราง การแสดงออกของใบ ขาดธาตุอาหาร ปกติ
การเจริญของดอก ผสม ชวยผสม
การติดผล มาก นอย (ตองปลิดผลทิ้ง?)
กาวดักแมลง อุปกรณ ปม ทอ หัวฉีด , หัวจาย ( ลม และสารละลาย ) เครื่องตั้งเวลา ทอจายสารละลาย การรัว่ ไหล กรอง ระดับของสารละลายในถังเก็บ การปนเปอนเชื้อจุลินทรีย
หลักในการตัดสินใจผลิตพืชไรดิน ศักยภาพของตลาด ศักยภาพทางการผลิต ศักยภาพของเทคโนโลยี ศักยภาพของบุคลากร ศักยภาพทางการเงิน
I. ศักยภาพของตลาด เปนสิ่งสําคัญที่สุดในการตัดสินใจผลิต ซึ่งตองคํานึงถึง ลักษณะของตลาด ขนาดของตลาด แนวโนมของตลาด มาตรฐานและคุณภาพ คูแขงขันและลูกคา อุปทานและอุปสงค พฤติกรรมของผูบริโภค
II. ศักยภาพทางการผลิต สภาพแวดลอมและสภาพภูมิอากาศ ปริมาณผลผลิต ตนทุนการผลิต จุดคุมทุน ประสิทธิภาพของการผลิตและคูแขงขัน
III. ศักยภาพทางเทคโนโลยี เทคโนโลยีการใชพันธุพืช เทคโนโลยีชีวภาพในการผลิตพืช : การขยายพันธุพืช การคัดเลือก การปรับปรุงพันธุ เทคโนโลยีที่เกี่ยวของกับการเกษตรกรรม : การปลูก การปฏิบัติ ดูแลรักษา เทคโนโลยีการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว เทคโนโลยีโทรคมนาคม : เทคโนโลยีไฟฟา เทคโนโลยีระบบขอมูล เทคโนโลยีที่เกี่ยวของกับการจัดการ
IV. ศักยภาพทางบุคลากร คุณสมบัติของบุคลากร มีความรอบรูเกี่ยวกับศาสตรของการจัดการในเชิงธุรกิจ มีความคิดและเขาใจการผลิตแบบนักธุรกิจ มีความรูหลากหลายทางวิชาการ มีจิตใจที่จะพัฒนาอาชีพเกษตร มีมนุ มนุษยสัมพันธดี มีความขยันหมั่นเพียร มีความตรงตอเวลา
V. ศักยภาพทางการเงิน แหลงเงินทุน : ในระบบ นอกระบบ การจัดการเงิน : พิจารณาความคุมทุนระหวางคาใชจาย และรายไดที่เกิดขึ้น
แนวทางการแกปญหาการปลูกพืชไรดิน ในประเทศไทย 1. ดานการผลิต วัสดุปลูก : ตองปรับสภาพวัสดุปลูกใหเปนกลาง วัสดุปลูกที่ลดอุณหภูมิของน้ํา : ระดับอุณหภูมิที่รากพืชแช อยูที่ 20-30 OC รางวัสดุปลูกที่ลดอุณหภูมิของน้ํา 2. ดานการตลาด หาตลาดรองรับทั้งในและตางประเทศ เพื่อกระตุนการผลิตของ ภาคเอกชน
แนวทางการแกปญหาการปลูกพืชไรดิน ในประเทศไทย 3. ดานการสงเสริม สรางความเขาใจของผูบริโภค สงเสริมการคนควาวิจัยดานการผลิต ลดตนทุนการผลิต เชน ลดราคา-ภาษีวัสดุอุปกรณที่ใช สงเสริมการรวมกลุมผูผลิต รักษาคุณภาพผลผลิต
T h a n k y o u