Druk nr 2115 Warszawa, 28 kwietnia 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja
Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu ni"ej podpisani pos!owie wnosz# projekt ustawy:
- o zmianie ustawy - Kodeks karny. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upowa"niamy pani# pose! Beat$ Kemp$. (-) Waldemar Andzel; (-) Marek Ast; (-) Zbigniew Babalski; (-) Barbara Bartu%; (-) Dariusz B#k; (-) Aleksander Ch!opek; (-) Piotr Cybulski; (-) Witold Czarnecki; (-) Edward Czesak; (-) Lena D#bkowska-Cichocka; (-) Andrzej Miko!aj Dera; (-) Jan Dziedziczak; (-) Artur Górski; (-) Grzegorz Janik; (-) Beata Kempa; (-) S!awomir K!osowski; (-) Robert Ko!akowski; (-) Wojciech Kossakowski; (-) Zbigniew Kozak; (-) Krzysztof Maciejewski; (-) Barbara Marianowska; (-) Miros!awa Mas!owska; (-) Marek Matuszewski; (-) Kazimierz Matuszny; (-) Krzysztof Micha!kiewicz; (-) Kazimierz Moskal; (-) Maria Nowak; (-) Anna Paluch; (-) Marek Polak; (-) Józef Rojek; (-) Ma!gorzata Sadurska; (-) Edward Siarka; (-) Krzysztof So&ta; (-) Piotr Stanke; (-) Krzysztof Tchórzewski; (-) Robert Telus; (-) Waldemar Wrona; (-) Jaros!aw Zieli&ski; (-) Maria Zuba; (-) Wojciech 'ukowski.
Projekt Ustawa z dnia ……… 2009r. o zmianie ustawy - Kodeks karny Art. 1. W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. 1997, Nr 88 poz. 55, pó!n. zm.) wprowadza si" nast"puj#ce zmiany: 1) W art. 42 wprowadza si" nast"puj#ce zmiany: a) § 3 otrzymuje brzmienie: „§ 3. S#d orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze, je"eli sprawca w czasie pope!nienia przest$pstwa okre%lonego w art. 173 lub 174, którego nast$pstwem jest %mier( innej osoby lub ci$"ki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie pope!nienia przest$pstwa okre%lonego w art. 177 § 2 lub w art. 355 § 2 by! w stanie nietrze)wo%ci, pod wp!ywem %rodka odurzaj#cego lub zbieg! z miejsca zdarzenia.” b) § 4 otrzymuje brzmienie: „§4. S#d orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze w razie ponownego skazania osoby prowadz#cej pojazd mechaniczny za przest$pstwa okre%lone w art. 178a § 1.” 2) W art. 178a po § 3 dodaje si" § 4 w brzmieniu: „§ 4. Je%li sprawca czynu okre%lonego w § 1 by! uprzednio prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrze)wo%ci podlega karze pozbawienia wolno%ci od lat 3 do 5.”. Art. 2. Ustawa wchodzi w "ycie po up!ywie 3 miesi$cy od dnia og!oszenia.
UZASADNIENIE
Projektowana nowelizacja Kodeksu karnego (Dz. U. 1997, Nr 88 poz. 55, pó)n. zm.), zak!ada zaostrzenie przepisów dotycz#cych odpowiedzialno%ci osób prowadz#cych pojazdy mechaniczne w stanie nietrze)wo%ci.
Proponowana nowelizacja art. 42 KK likwiduje obecnie obowi#zuj#c# fakultatywno%( w zakresie mo"liwo%ci pozbawienia na sta!e uprawnie& do prowadzenie pojazdów mechanicznych, szczególnie osoby prowadz#ce je w stanie nietrze)wo%ci i w przedstawionych poni"ej przypadkach pozbawia w/w osoby tego uprawnienia „na zawsze”: 1) je"eli sprawca w czasie pope!nienia przest$pstwa okre%lonego w art. 173 lub 174, którego nast$pstwem jest %mier( innej osoby lub ci$"ki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie pope!nienia przest$pstwa okre%lonego w art. 177 § 2 lub w art. 355 § 2 by! w stanie nietrze)wo%ci, pod wp!ywem %rodka odurzaj#cego lub zbieg! z miejsca zdarzenia; 2) w razie ponownego skazania osoby prowadz#cej pojazd mechaniczny za przest$pstwa okre%lone w art. 178a.
Ponadto niniejszy projekt zaostrza odpowiedzialno%( w razie powtórnego skazania osoby, w warunkach okre%lonych § 1 art. 178a KK i w takiej sytuacji przewiduje kar$ pozbawienia wolno%ci od lat 3 do 5.
Jak wynika z danych Policji z ostatnich lat dotycz#cych ilo%ci wypadków z udzia!em nietrze)wych kieruj#cych pojazdami mechanicznymi, liczba ta pozostaje na bardzo wysokim poziomie. Ka"dego roku z powodu nadu"ywania alkoholu na drogach ginie setki osób, a tysi#ce pozostaje rannych. Poni"sza tabela przestawnia smutne statystyki.
Wypadki 2006 Nietrze)wi (uczestnikami)
2007
2008 2006
6392 6503 6373 710 (13,5% (13,6% (13,1%)
5151
2007
Ranni 2008 2006
5053
(10,9% (10,2%) ogó!u wypadk. )
4979 582 (11,1%
7998
(13,9%)
(13,5% (12,9 ogó!u %)
608
603
(10,9%)
6497 rannych)
3420
3529 404
409
w tym: - pojazdami osobowymi
2817
2719
337 (83,4%)
170
427
5148
4928 4976
351
4223
4175
(85,8%)
(82%)
(84,7 %)
178
1349
1381
wypadk. spowodo wanych przez os. nietrze) we)
1508
1519
6449 6319
(10,9% (10,2 ogó!u %)
ogó!u zabitych)
3643
Nietrze)wi piesi
8193
rannych)
Nietrze)wi kieruj#cy pojazdami
(77,3% (79,5%)
2007 2008
774
ogó!u zabitych)
ogó!u wypadk. )
Nietrze)wi (sprawcami)
Zabici
W 2008 roku nietrze)wi u"ytkownicy dróg uczestniczyli w 6 373 wypadkach drogowych, z czego w 4 979 wypadkach byli zarazem ich sprawcami. W zdarzeniach tych zgin$!y 603 osoby, a 6 319 osób zosta!o rannych. Najliczniejsz# grup$ nietrze)wych sprawców wypadków stanowili
kieruj#cy pojazdami. Spowodowali oni 3529 wypadków, co w odniesieniu do ogólnej liczby wypadków spowodowanych przez kieruj#cych pojazdami, stanowi 9,2%. W wypadkach tych 427 osób zgin$!o (11,6%), a 4 976 osób zosta!o rannych (9,6%). W 2008 roku w porównaniu z rokiem 2007 nast#pi! wzrost o 9 266 liczby ujawnionych kieruj#cych pojazdami pod wp!ywem alkoholu (w stanie po u"yciu oraz w stanie nietrze)wo%ci) tj. o 5,8%. Pijani kierowcy to od lat jeden z wa"niejszych problemów bezpiecze&stwa ruchu drogowego w Polsce. Taka sytuacja wymaga u"ycia zdecydowanych mechanizmów prawnych do walki z t# patologia. Wprowadzone ostatnimi czasy zaostrzenia przepisów w przedmiotowej materii nie przynios!y oczekiwanych skutków z uwagi na sporadyczno%(
ich
stosowania.
Proponowane
zmiany
wprowadzaj#
obligatoryjno%( w stosowaniu nieuchronnych %rodków zapobiegawczych w postaci zatrzymania „na zawsze” uprawnie& do prowadzenia pojazdów mechanicznych dla pope!niaj#cych ponownie to przest$pstwo oraz kieruj#cych, którzy w wyniku prowadzenia pojazdu pod wp!ywem alkoholu spowodowali wypadek ze skutkiem %miertelnym lub np. ci$"kim urazem oraz znaczne szkody w mieniu powoduj#c ogólny stan zagro"enia dla zdrowia i "ycia innych uczestników ruchu. Wej%cie w "ycie przepisów niniejszego projektu nie spowoduje wydatków z bud"etu pa&stwa oraz jest zgodne z prawem Unii Europejskiej. Ponadto w naszej ocenie niniejszy projekt wywo!uje jedynie pozytywne skutki spo!ecznogospodarcze, a wdro"enie propozycji niew#tpliwie wp!ynie bezpiecze&stwa obywateli i ich mienia.
na popraw$
Warszawa, 6 maja 2009 r. BAS-WAL-878/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia w sprawie zgodno$ci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny (przedstawiciel wnioskodawców: pose% Beata Kempa) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2009 r., Nr 5, poz. 47) sporz#dza si$ nast$puj#c# opini$:
1. Przedmiot projektu ustawy Projekt ustawy wprowadza zmian$ w art. 42 oraz art. 178a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 55, ze zmianami). W my%l projektu s#d b$dzie orzeka! o zakazie prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze wobec sprawców okre%lonych w projekcie przest$pstw. W my%l projektu osoby prowadz#ce pojazd w stanie nietrze)wym, uprzednio skazane za takie przest$pstwo, b$d# podlega( karze pozbawienia wolno%ci od 3 do 5 lat. Zgodnie z art. 2 projektu ustawy, ustawa wchodzi w "ycie po up!ywie 3 miesi$cy od dnia og!oszenia. 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj"tej projektem Materia, której dotyczy projekt nie podlega zakresowi regulacji prawa Unii Europejskiej. 3. Analiza przepisów projektu pod k#tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Projekt nie reguluje kwestii obj$tych zakresem prawa Unii Europejskiej. 4. Konkluzje Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny nie jest obj$ty zakresem prawa Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego i Mi"dzynarodowego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, kodeks karny
Warszawa, 6 maja 2009 r. BAS-WAL-879/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia w sprawie w sprawie stwierdzenia, poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny (przedstawiciel wnioskodawców: pose% Beata Kempa) jest projektem ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej Projekt ustawy wprowadza zmian$ w art. 42 oraz art. 178a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 55, ze zmianami). W my%l projektu s#d b$dzie orzeka! o zakazie prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze wobec sprawców okre%lonych w projekcie przest$pstw. W my%l projektu osoby prowadz#ce pojazd w stanie nietrze)wym, uprzednio skazane za takie przest$pstwo, b$d# podlega( karze pozbawienia wolno%ci od 3 do 5 lat. Projekt nie zawiera przepisów maj#cych na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Projekt nie jest projektem ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego i Mi"dzynarodowego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, kodeks karny
PanstwowaAgencja Rozwi ą zYwania Problemow Alkoholowych 01-458 Warszawa, ul. Sza corva25 faxz (0-22) 836-8l-66, tel. (0-22) 5320-3f0,, 5320-325, 53f0-326 e-m a i l : p a rp a(Dlva r m a n .co m. rrl ; p a rp a@ rlar n a.n l ; h ttp :/Ąvwv'.pa r na.rrl
^^Af'Uo tDPrlI{DtfOO9
Warszawa, 1 czerwcaf009 r.
SEKRETARIATZ-CY SZEFA KS
L.dz. K,ł :,?k.:..w.ł '.!.h.... ""0 DatawptVrruu
!i"'06:'70u$"'
Pan Lech Czapla Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu
W zwtązku z pismem z dnia 20 maja f009 r. znak: PS/88/09dotycząCym projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny Pa stwowa Agencja Rozwią zywaniaProblemowAlkoholowych uprzejmieinformuje, ti: 1.
W peł ni zasadna wydaje się być propozycja wprowadzenia obligatoryjnoś ciorzekania ś rodkakarnego w postaci zakazu prowadzenrapojazdow mechanicznych na zawsze w przypadku je eltSprawca w czasie popetnieniaprzestępstwaokreś lonego w art. l73 lub I74, ktÓrego następstwetnjest ś mierć innej osoby lub cięzki Uszczerbek na jej zdrowiu, a1bo w czasie w art. 177 $ 2 lub w art. popeł nieniaprzestępstwaokreś lonego pod wpĘ wem ś rodka 355 $ f był w stanie ntetrzeź woś ci, odurzającego lub zbiegł Z miejsca zdarzenta.Jak rÓwniez w razie ponownego skazania Sprawcy za przestępstwookreś lone w art. 178a kk. w opinii PARPA ronviązanie to poprzez wyeliminowanie z ruchu drogowego sprawcÓw, ktorzy swoim
f.
zachowaniem dowiedli, iz jako kierowcy stwarzaJąszczegolne zagrozenia dla ycta i zdrowia obywateli pozwoli na zwiększenlebezpieczenstwaw ruchu drogowym. K'ytycZnle natomiast nale y odnieś c się do drugiej z przedstawionych w projekcie propozycji tj do zwiększenla wymiaru kary dla osob, ktÓre ponownie popeł niają przestępstwo Z art. I]8a Kodeksu karnego. Zgodnie Z zaproponowanym dolnym wymiarem kury tj 3 latami pozbawienia wolnoś ci, czyn taki stanowił by zbrodnię co pomimo wszystko wydaje się być niewspÓł rniernedo j"go wagi. Ponadto zapis taki stoi w sprzecznoś ciz generalnymi uregulowaniami prawa karnego dotyczącymi powrotu do przeStępStwa.
PRZEWoDNICZĄCY KRAJoWEJ RADY SĄDoWNICTWA Nr KRS AZD-4S1LA9
Warszawa,dnia 5 czerwca2AAgr.
Dot. PS/88/09
SEKRErARIAT7Ę Y SZEFAKS
Pan Lech CZAPLA Zastę pca Szefa Kance|arii Sejmu
.!*L:9.?k..p.QŁtrC.. L.dz. ..... Datawptwvu t.g...{jtl:..280$.....
! l.n*12L. L, 1tt.c
5,.ą'b/o 4lfLa.+1 ?,',,i.'
W zał ą czeniu,uprzejmieprzesył amopinię KrajowejRady Są downictwaz dnia 4 czerwca 2009 r. w przedmiocieprojektuustawyo zmianie ustawy- Kodeks karny.
:
,L ,03.2;4 ć ,/.-r21,ł /
+rtJ,ł ĄLz-zc.ł uvt
.'t
ul,r',.\-/
sę dzia Stanlsł awDą browski
*H3g#A* OPINIA KRAJOWEJ RADY SADOWNICTWA z dnia 4 czerwca 2009 r.
w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny.
Krajorva Rada Są downictwa negatylvnle opiniuje projekt ustawy z uwagi na brak koniecznoś ciingerencji w nrateriękodeksową . obligatoryjne orzekanie ś rodkakarnego okreś lonego rv art. 42 $ 3 k.k. i 42s4 k.k. jest Sprzeczne z zasadą indywidualizacji kary i ogranicza w sposÓb bezpodstawny swobodę sędziowskiegouznania w tym zakresie. Krajowa Racla Są downictwa nie dostrzega tak e potrzeby ingerencji rv obecnie oborvią zują cyprzepis art. 178a k.k' Zdaniem Rady obecniecbowią zują caregulacjarv sposÓb wystarczający zapervnia ocluonę w zakresie przestępstr,v przeciwko
bezpieczefrstwrt
w komunikacji, zrviązanych z prorł 'adzeniem pojazdu w sfanie nietrzeź woś cilub pod wpł ywernś rodkaodurzającego.
ii i i,1;::i:; Pi | ł p..J()\ij.|j. j i:i''1'ti i'},j' ]' i'''..'. i..:]i-. i i..','.\
Przewodnlczący Kraj owej Rady Sąd,'ownictwa
-,.,'
La zgoonoŚc z orygingł em
sędzia Starrisł awDą brorvski