2009ko Apirila-2

Oinarrizko Maila 2

•

2009ko apirila (2)

A) ATALA: IRAKURRIAREN ULERMENA

1. ARIKETA • • •

Irakurri fitxa honen informazioa. Elkartu fitxaren informazio zatiak eta izenburuak. 0 adibidea da.

Zer ematen dute telebistan? Lotu saioen izenak eta definizioak: A Saio hauetan gai bati buruz eztabaidatzen dute lagun batzuek, hau da, 0. EZTABAIDAK

1. PELIKULAK

2. TELESAIOAK

iritzia

ematen

dute.

Batzuetan,

edo

gehienetan,

politikari

buruz

eztabaidatzen dute. B Saio hauek astean behin ematen dituzte normalean. Batzuetan txisteak kontatzen dituzte, eta beste batzuetan sketch barregarriak ematen dituzte. C Gehienetan zuzeneko emanaldiak izaten dira: futbol, saskibaloi, tenis... partidak. Astean behin saio berezi bat ere egoten da, asteko albiste garrantzitsuenak biltzeko. D Atal edo kapitulu asko dituzte, eta istorioak kontatzen dizkigute saio

3. DOKUMENTALAK

hauetan. Hauetako batzuk egunero botatzen dituzte eta beste batzuk astean behin. E Eguneko berriak ematen dituzte saio hauetan: mundua, politika, kirolak...

4. KIROL SAIOAK

5. MAGAZINAK 6. ALBISTEGIAK

7. LEHIAKETAK

8. TALK-SHOWAK 9. KRONIKA ARROSAK 10. UMORE SAIOAK 11. UMEENTZAKO SAIOAK

A 0

B

Aurkezle bat edo bi egoten dira eta normalean eguerdian eta gauean ikusten ditugu. F Saio hauetan aurkezle bat egoten da eta kaleko jendea gonbidatzen du. Jendeak kontu pertsonalei buruz hitz egiten du (arazoak familian, adibidez). G Gai askori buruzko erreportajeak ematen dituzte saio hauetan, adibidez: animalien bizimodua, mendiei buruzko kontuak, kulturak, mundua... H Egunero ematen dituzte (asteburuetan ez, normalean). Eguneroko kontuez hitz egiten dute saio hauetan: berriak, elkarrizketak, errezetak, mahai-inguruak... I Saio hauetan jende famatuari buruzko zurrumurruak eta berriak kontatzen dituzte. J Atal asko dituzte saio hauek, denak etxeko txikienentzat: marrazki bizidunak, magia, pailazoak... K Luzemetraiak dira, eta istorioak kontatzen dituzte. Tartean iragarki asko ikusten ditugu. L Mota askotakoak dira. Saio hauetan sari bat egoten da eta jendeak parte hartzen du saria irabazteko. Horretarako, galderak erantzuten dituzte edo proba fisikoak egiten dituzte.

C

D

E

F

G

H

2. ARIKETA •

Kalean edateko ohiturari buruzko testua irakurriko duzu.

2009ko apirila-2 -1-

I

J

K

L

•

•

Ondoren, markatu erantzun zuzena (a, b edo c). 0 adibidea da.

Kalean edateko ohitura Duela urte batzuk ez omen zen kalean edateko ohiturarik. Azken urte hauetan, ordea, ohitura hori asko zabaldu da gazteen artean. Asteburuetan, gazteak herri eta hirietako kaleetan biltzen dira helburu batekin: alkohola edatea. Tabernetan kontsumitzea baino askoz ere merkeago ateratzen zaie. “Megabotiloiak” sortu dira errekor berria ezartzeko asmoz: ea zenbat lagun biltzen diren… bi, hiru mila… Lehiaketa modukoak dira, eta SMS eta internet bidez zabaltzen dira deialdiak. Gazteentzat oso dibertigarria da. Baditu, ordea, alde ez hain dibertigarriak: bizilagunek jasaten duten zarata, lo egin ezina, urduritasuna, zikinkeria (non egiten dute pixa 5.000 lagunek?)… Udalaren garbiketa zerbitzuek ere ohiz kanpoko lana egin behar izaten dute. Izan ere, norbaitek egin behar du lan hori ere. Eta, noski, lan hori denon diruarekin ordaintzen da. Orain “neurriak hartzeko garaia” omen dator. Udaletxeko arduradunak neurriak prestatzen ari dira eta, gero, udaltzainen lana –lan zaila- izango da neurri horiek betearaztea. Zenbait hiritan oso politiko “kolegak” daudenez, makrobotiloiak egiteko karpak eta zenbait gune prestatu dituzte, gazteok alai eta pozik mozkor gaitezen. Bukatzeko, berriz, gurasoak: non daude gurasoak? Beharbada, elkarteetan, “makroafariak” antolatzen? Eta “makro-mozkorraldi” horietara joaten ez direnak? Ez dira ez argazkitan, ez telebistan agertzen. 0. _______________________ a) Lehen gazteek ez zuten edaten. b) Kalean edatea ohitura zaharra da. c Gazteen edateko ohiturak aldatu dira. 4. Garbitzaileek ____________. a) inork nahi ez duen lana egiten dute. b) gazteen zikinkeriak garbitu behar dituzte. c) egiten duten lana ez dago ondo ordainduta.

1. Tabernetan edatea kanpoan _______. a) bezain garestia da. b) baino garestiagoa da. c) baino normalagoa da. 2. Edateko elkartzeko _________. a) lehiaketetan parte hartzen dute. b) mezuak bidaltzen dizkiote elkarri. c) telefonoz dei egiten diote elkarri.

3. Megabotiloia(k)_____________. a) bizilagunentzat ere dibertigarria da. b) dagoenean bizilagunak ezin dira etxean egon. c) alde txarrak ere baditu.

5. __________ gazteak neurriak betetzera behartuko dituzte. a) Udaltzainek b) Udaletxeko arduradunek c) Garbiketa zerbitzuek. 6. Makrobotiloiak egiteko hiri batzuetan _______. a) hirigunetik kanpo atera behar da. b) dauden kartetan gazteak bakarrik sar daitezke. c) leku aproposak prestatu dituzte.

2009ko apirila-2 -2-

3. ARIKETA • Garbitzaileen grebari buruzko testua irakurriko duzu. •

• •

Ondoren, testua osatu (1-8) eta ipini hitzaren ondoan hutsunearen zenbakia. Sobera badago ez ipini ezer. Bi hitz ez dituzu erabili behar. 0 adibidea da.

Garbiketa zerbitzuaren grebak lehenengo ondorioak izan ditu ikastetxeetan Duela hamabost egun garbiketa zerbitzuak hasi zuen grebaren ondorioz, ___0___ ugari pilatu da Txingudiko lehen eta bigarren ___1___ zentroetan. Egoera honen aurrean bi ikastetxetako guraso eta ___2___ neurri zehatzak hartu dituzte. Gauzak horrela, ___3___ ordutegi jarraitua izango dute eta ez da ___4___ egongo zentro hauetan. Guztira 970 ikaslek erabiltzen zuten jantokia ___5___. Eusko Jaurlaritzako ___6___. Saileko ikuskariek (inspektoreek) instalazioak bisitatu zituzten ___7___ eta hauen informean oinarrituta hartu dute erabakia. Ikastetxe publikoetako ___8___ azpikontratatuen sektoreak orain hamabost egun hasitako grebak lehen hezkuntzako zentro guztietan du eragina, baita hiru haurtzaindegitan ere. Sindikatuetako iturriek esan dutenez, greba hasi zenetik ez da inolako urratsik eman. Grebalariek azpikontratatutako garbitzaileen eta bigarren hezkuntzako garbitzaile kontratatuen ___9___ parekatzea eskatzen dute; izan ere, azken hauek %35 ___10___ irabazten dute lan bera egiteagatik.

EGUNERO

GARBITZAILE

GEHIAGO

GOIZEAN

HEZKUNTZAKO

IRAKASLEEK

JANTOKI-ZERBITZURIK

JOAN DEN ASTEAN

OSASUN

SOLDATAK

SUKALDARIEK

ZIKINKERIA

0

B) ATALA: ENTZUNAREN ULERMENA

1. ARIKETA •

• • •

•

30 segundo dituzu beheko esaldiak irakurtzeko. Entzun grabazioa. www.gasteizkoheo.blogspot.com helbidean duzu. Ondoren, markatu erantzun zuzena (a, b edo c). Berriro entzungo duzu. 0 adibidea da.

Puntukako gidabaimena 0. Noiz jarriko da indarrean lege berria? a) Abuztuaren 1ean b) Irailaren 1ean

c Uztailaren 1ean

1. Puntuak eta gidabaimena bera ere gal ditzakegu. Zer egin behar da horiek berreskuratzeko? a) Isun handiak ordaindu beharko dira. b) Isuna ordaintzeaz gain, Trafiko Zuzendaritzara joan beharko da inprimaki bat betetzera. c) Isuna ordaintzeaz gain, ikastaroak egin beharko dira. 2. Puntuak berreskuratzeko, zenbat autoeskola egongo dira Euskadin? a) 14 b) 24 c) 34 3. Uztailaren 1erako, horietako zenbat jarriko dira abian? a) Hamasei b) Hogeita sei

c) Sei

4. Puntuak berreskuratzeko ikastaroa... a) 12 ordukoa izango da eta 170 euro balioko du b) 22 ordukoa izango da eta 70 euro balioko du c) 32 ordukoa izango da eta 270 euro balioko du 5. Puntuak berreskuratzeko, azterketarik egin beharko al da? a) Bai. Gainera, irakaslearen oniritzia jaso beharko da b) Ez. Baina Trafiko Saileko zuzendariarekin hitz egin beharko da c) Ez. Nahikoa izango da irakaslearen oniritzia jasotzea 6. Azterketarik egin beharko al da gidabaimena berreskuratzeko? a) Bai, Trafiko Zuzendaritzan b) Bai, autoeskolan c) Bai, udaltzaingoan 7. Ikastaro horietan psikologoak parte hartzen al du? a) Bai, batzuetan b) Bai, beti

c) Ez

8. Zenbat iraungo du gidabaimena berreskuratzeko ikastaroak? a) 14 ordu b) 24 ordu c) 34 ordu 9. Zenbat balioko du gidabaimena berreskuratzeko ikastaroak? a) 220 euro b) 230 euro c) 320 euro 10. Zer egingo dute errepideko biktimen elkartekoek? a) Ez dute ezertxo ere egingo b) Gutun bana bidaliko diete zigortutako gidariei c) Parte hartuko dute ikastaro horietan

2. ARIKETA • •

• • •

•

Soldatei buruzko berria entzungo duzu. 30 segundo dituzu beheko esaldiak irakurtzeko. Entzun grabazioa. www.gasteizkoheo.blogspot.com helbidean duzu. Lotu galdera (1-7) erantzunarekin (B-J). 0 adibidea da. Berriro entzungo duzu. Bi erantzun ez dituzu erabili behar.

Soldatak handiak eta txikiak izan daitezke, jakina. Baina, nolakoa da zurea? Saio labur honetan hainbat pertsonaien soldatak alderatzen dituzte. Asmatu galdera bakoitzari zein erantzun dagokion. Horretarako arretaz entzun zenbakiak. Soldata zenbakitan Real Madrid futbol taldeak zenbat 0 ordaintzeko prest zegoen?

A

5 miloi euro

Vilaren soldata urtean litzateke pezetatan?

B

13.698 euro

Egunean zenbat futbolariak?

irabaziko

zenbatekoa 1

luke

Vila 2

C

Euro bat

Eta ordubetean zenbat jasoko luke?

3

D

51.655 euro

Segundo bakoitzean zenbat poltsikoratzen du futbolari honek?

4

E

832 miloi

ordubeteko 5

F

Emilio Botin bankariaren irabazia nolakoa da? Gure inguruko batez urteko zenbat da?

besteko

570 euro

soldata 6

G

33.688

Batez besteko soldata irabazten duenak 7 16 minututan zenbat irabazten du?

H

Ia 16 zentimo

I

31.745

J

Bertako

langileen

urteko

batez besteko irabazia. 0 A

1

2

3

4

C) ATALA: IDATZIZKO ADIERAZPENA

5

6

7

1. ARIKETA: MEZUA • •

Saiatu letra garbia egiten Idazteko boligrafoa erabili

•

IDATZI MEZUA ZURE LAGUNARI.

•

Zure mezuak gutxi gorabehera 40 hitz izan behar ditu.

•

Sakelako telefonoa hartu duzu. Mezu bat daukazu. Zure lagun mina da eta, zer dio?

Zertarako erosi duzu sakelako telefonoa? Ez duzu inoiz hartzen ez eta erantzuten ere. Zer, bazatoz? Bidaia merke-merkea eskaini didate San Prudentziotarako: Santander, 4 izarreko apartahotela, 4 lagunentzako gela, 4 egun, dena barne, 400 €. Maite ere gonbidatu dut. Zuk beste lagun bat gonbidatzen baduzu, primerako laukotea osatuko dugu. Animatu eta ahalik eta azkarren erantzun!

•

Irakurri ondoren, erantzun: ezin zara joan. Azaldu zergatik ezin zaren joan eta beste proposamen bat egin.

2. ARIKETA: GUTUNA • IDATZI GUTUN BAT ZURE LAGUNARI. • Zure gutunak 110 hitz izan behar ditu gutxi gorabehera.

Iaz urte sabatikoa hartu zenuen lanean eta beti gogoan izan duzuna egiteko aprobetxatu zenuen. Zure lagun batek ere gauza bera egiteko asmoa du eta informazioa nahi du. Konta iezaiozu gutun batean zer egin zenuen eta nola joan zitzaizun urtea. Oinarrizko Maila 2 . 2009ko apirila (2) – Zuzenketa-orria

A) IRAKURRIAREN ULERMENA 1. ARIKETA A 0

B 10

C 4

D 2

E 6

F 8

G 3

H 5

I 9

J 11

K 1

L 7

2. ARIKETA 0c; 1b; 2b; 3c; 4b; 5a; 6c 3. ARIKETA EGUNERO

5 GARBITZAILE 8

GEHIAGO

10 GOIZEAN

3

4

JOAN DEN ASTEAN

7

ZIKINKERIA

0

HEZKUNTZAKO 1 IRAKASLEEK

2

JANTOKI-ZERBITZURIK

OSASUN

9

SUKALDARIEK

6 SOLDATAK

B) ENTZUNAREN ULERMENA 1. ARIKETA 0 c; 1 c; 2 a; 3 c; 4 a; 5 c; 6 a; 7 b; 8 b; 9 c; 10 c 2. ARIKETA 0 A

1 E

2 B

3 F

4 H

5 J

6 I

7 C