2001

Druk nr 2001 Warszawa, 21 grudnia 2007 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy

- o zmianie ustawy - Prawo o ustroju s!dów administracyjnych oraz ustawy Prawo o post"powaniu przed s!dami administracyjnymi. Jednocze"nie uprzejmie informuj#, $e do reprezentowania mojego stanowiska w toku prac nad projektem ustawy upowa$niam Pana Roberta Drab# Zast#pc# Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

(-) Lech Kaczy%ski

Projekt USTAWA z dnia o zmianie ustawy – Prawo o ustroju s!dów administracyjnych oraz ustawy – Prawo o post"powaniu przed s!dami administracyjnymi Art. 1 W ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju s&dów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417) wprowadza si# nast#puj&ce zmiany: 1) w art. 21: a) §1 otrzymuje brzmienie: „§1. Prezesa s&du i wiceprezesa s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym powo!uje Prezes Naczelnego S&du Administracyjnego spo"ród s#dziów wojewódzkiego s&du administracyjnego lub Naczelnego S&du Administracyjnego, po zasi#gni#ciu opinii zgromadzenia ogólnego tego s&du i Kolegium Naczelnego S&du Administracyjnego.”, b) po §1 dodaje si# § 1a w brzmieniu: „§1a. Prezes s&du i wiceprezes s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym s& powo!ywani na pi#cioletni& kadencj#.”; 2) po art. 21 dodaje si# art. 21a w brzmieniu: „Art.21a. §1. Prezes s&du i wiceprezes s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym mo$e by' odwo!any przez Prezesa Naczelnego S&du Administracyjnego w toku kadencji w przypadku: 1) ra$&cego niewywi&zywania si# z obowi&zków s!u$bowych, 2) gdy dalsze pe!nienie funkcji z innych powodów nie da si# pogodzi' z dobrem wymiaru sprawiedliwo"ci. §2. Odwo!anie prezesa s&du i wiceprezesa s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym nast#puje po zasi#gni#ciu opinii zgromadzenia ogólnego tego s&du i Kolegium Naczelnego S&du Administracyjnego. W przypadku niewydania opinii w terminie miesi&ca od przedstawienia zamiaru odwo!ania

2

prezesa s&du albo wiceprezesa s&du, uwa$a si#, $e opinia jest pozytywna. §3. W przypadku z!o$enia w toku kadencji przez prezesa s&du albo wiceprezesa s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym rezygnacji z pe!nionej funkcji, Prezes Naczelnego S&du Administracyjnego odwo!uje go bez zasi#gania opinii, o której mowa w §2.”; 3) art. 45 otrzymuje brzmienie: „Art. 45. §1. Wiceprezesa Naczelnego S&du Administracyjnego powo!uje na pi#cioletni& kadencj# Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Prezesa Naczelnego S&du Administracyjnego, z!o$ony za zgod& Zgromadzenia Ogólnego S#dziów Naczelnego S&du Administracyjnego. §2. Wiceprezes Naczelnego S&du Administracyjnego mo$e by' odwo!any przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Prezesa Naczelnego S&du Administracyjnego w toku kadencji w przypadku: 1) ra$&cego niewywi&zywania si# z obowi&zków s!u$bowych, 2) gdy dalsze pe!nienie funkcji z innych powodów nie da si# pogodzi' z dobrem wymiaru sprawiedliwo"ci. §3. Wyst&pienie z wnioskiem o odwo!anie wiceprezesa Naczelnego S&du Administracyjnego nast#puje po uzyskaniu zgody Zgromadzenia Ogólnego S#dziów Naczelnego S&du Administracyjnego. §4. W przypadku z!o$enia w toku kadencji przez Wiceprezesa Naczelnego S&du Administracyjnego rezygnacji z pe!nionej funkcji, Prezes Naczelnego S&du Administracyjnego wyst#puje z wnioskiem o odwo!anie go bez uzyskania zgody, o której mowa w §3.”. Art. 2 W ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o post#powaniu przed s&dami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z pó(n. zm.1)) wprowadza si# nast#puj&ce zmiany: 1) po art. 12 dodaje si# art. 12¹ w brzmieniu:

1)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 169, poz. 1417, Nr 250, poz. 2118 i Nr 264, poz. 2205, z 2006 r. Nr 38, poz. 268, Nr 208 poz. 1536 i Nr 217, poz. 1590 oraz z 2007 r. Nr 120, poz. 818 i Nr 121, poz. 831.

3

„Art.12¹. §1.

Dla ka$dej sprawy z zakresu, o którym mowa w art. 1, tworzy si# akta. Akta mog& by' tworzone i przetwarzane tak$e z wykorzystaniem technik informatycznych.

§2.

Akta sprawy udost#pnia si# stronom post#powania.

§3.

Akta wszystkich zako%czonych prawomocnie spraw s&dowoadministracyjnych przechowuje si# we w!a"ciwym s&dzie administracyjnym przez okres niezb#dny ze wzgl#du na rodzaj i charakter sprawy oraz znaczenie materia!ów zawartych w aktach jako (ród!a informacji.

§4.

Po okresie przechowywania w s&dzie akta sprawy podlegaj& przekazaniu do w!a"ciwych archiwów pa%stwowych albo zniszczeniu.

§5.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej okre"li, w drodze rozporz&dzenia, sposób tworzenia akt, o których mowa w §1, oraz warunki i tryb przechowywania i przekazywania akt wojewódzkich s&dów administracyjnych i Naczelnego S&du Administracyjnego, a tak$e warunki i tryb niszczenia tych akt po up!ywie okresu ich przechowywania, uwzgl#dniaj&c w szczególno"ci rodzaje spraw oraz w!a"ciwe zabezpieczenie przed dost#pem osób nieuprawnionych, utrat& lub zniszczeniem.”;

2) po art. 14 dodaje si# art. 14a w brzmieniu: „Art.14a. Je$eli wojewódzki s&d administracyjny nie przeszkody rozpozna' sprawy lub podj&' Naczelny S&d Administracyjny wyznaczy niejawnym w sk!adzie trzech s#dziów inny administracyjny.”;

mo$e z powodu innej czynno"ci, na posiedzeniu wojewódzki s&d

3) uchyla si# art. 23; 4) w art. 24 dotychczasow& tre"' oznacza si# jako §1 i dodaje si# §2 w brzmieniu: „§ 2. Wniosek o wy!&czenie prokuratora przekazuje si# odpowiedniemu prokuratorowi nadrz#dnemu.”; 5) w art. 65 § 2 otrzymuje brzmienie: „§ 2. Do dor#czenia pism w post#powaniu s&dowym przez poczt# stosuje si# tryb dor#czania pism s&dowych w post#powaniu cywilnym, je$eli przepisy niniejszego rozdzia!u nie stanowi& inaczej.”; 6) w art. 72 dotychczasow& tre"' oznacza si# jako §1 i dodaje si# §2 w brzmieniu:

4

„§2. Je$eli dor#czenia dokonuje si# w miejscu pracy, mo$na dor#czy' pismo osobie upowa$nionej do odbioru pism.”; 7) art. 73 otrzymuje brzmienie: „Art. 73 §1.

W razie niemo$no"ci dor#czenia w sposób przewidziany w artyku!ach poprzedzaj&cych, pismo przes!ane poczt& nale$y z!o$y' w placówce pocztowej operatora publicznego, a dor#czane w inny sposób - w urz#dzie w!a"ciwej gminy, umieszczaj&c zawiadomienie o tym na drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej, wraz z informacj& o mo$liwo"ci jego odbioru w terminie siedmiu dni. W przypadku niepodj#cia przesy!ki w terminie, pozostawia si# powtórne zawiadomienie o mo$liwo"ci odbioru przesy!ki w terminie nie d!u$szym ni$ czterna"cie dni od daty pierwszego zawiadomienia. Dor#czenie uwa$a si# za dokonane z up!ywem ostatniego dnia tego terminu.

§2.

Pismo mo$na dor#czy' przez umieszczenie go w skrytce pocztowej adresata na okres czternastu dni. Dor#czenie uwa$a si# za dokonane z up!ywem ostatniego dnia tego terminu.

§3.

Pismo mo$e by' tak$e dor#czone przez z!o$enie go do przechowania pod adresem „poste restante” na okres czternastu dni. W przypadku nieodebrania korespondencji przez adresata dor#czenie uwa$a si# za dokonane z up!ywem ostatniego dnia tego terminu.

§4.

Pocztowa placówka oddawcza zawiadamia niezw!ocznie organ wysy!aj&cy o dacie z!o$enia pisma w skrytce pocztowej adresata. Niepodj#t& w terminie przesy!k# „poste restante” pocztowa placówka oddawcza niezw!ocznie zwraca organowi wysy!aj&cemu.”;

8) w art. 124 w §1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) w razie przedstawienia przez s&d w tym post#powaniu pytania prawnego Trybuna!owi Konstytucyjnemu albo Trybuna!owi Sprawiedliwo"ci Wspólnot Europejskich;”; 9) w art. 221 dotychczasow& tre"' oznacza si# jako §1 i dodaje si# §2 w brzmieniu: „§2. Przepis §1 nie dotyczy skargi do wojewódzkiego s&du administracyjnego, wnoszonej w trybie art. 54 §1.”; 10) w art. 232 §1 otrzymuje brzmienie: „§ 1. S&d z urz#du zwraca stronie ca!y uiszczony wpis od: a) pisma odrzuconego lub cofni#tego,

5

b) za$alenia na postanowienie w przedmiocie ukarania grzywn&, je$eli za$alenie zosta!o uwzgl#dnione.”; 11) art. 244 § 2 otrzymuje brzmienie: „§ 2. Ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w ramach prawa pomocy jest równoznaczne z udzieleniem pe!nomocnictwa.”; 12) w art. 252 dodaje si# § 3 w brzmieniu: „§ 3. Postanowienie co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy dor#cza si# stronie, która z!o$y!a wniosek. Za$alenie na to postanowienie przys!uguje wy!&cznie wnioskodawcy.”; 13) w art. 272: a) § 2 otrzymuje brzmienie: „§2. W sytuacji okre"lonej w § 1 skarg# o wznowienie post#powania wnosi si# w terminie trzech miesi#cy od dnia wej"cia w $ycie orzeczenia Trybuna!u Konstytucyjnego. Je$eli w chwili wydania orzeczenia Trybuna!u Konstytucyjnego orzeczenie s&dowe nie by!o jeszcze prawomocne na skutek wniesienia "rodka odwo!awczego, który zosta! nast#pnie odrzucony, termin biegnie od dnia dor#czenia postanowienia o odrzuceniu.”, b) dodaje si# § 3 w brzmieniu: „§3. Mo$na $&da' wznowienia post#powania równie$ w przypadku, gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygni#cia organu mi#dzynarodowego dzia!aj&cego na podstawie umowy mi#dzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolit& Polsk&. Przepis § 2 stosuje si# odpowiednio, z tym $e termin do wniesienia skargi o wznowienie post#powania biegnie od dnia dor#czenia stronie lub jej pe!nomocnikowi rozstrzygni#cia organu mi#dzynarodowego.”; 14) Po dziale VII dodaje si# dzia! VIIa w brzmieniu: „DZIA) VIIa SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNO*CI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA Art. 285¹. §1.

Skarga o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia przys!uguje od prawomocnego orzeczenia s&du administracyjnego ko%cz&cego post#powanie w sprawie, gdy przez jego wydanie zosta!a stronie wyrz&dzona szkoda, a niezgodno"' z prawem wynika z ra$&cego naruszenia norm prawa Wspólnoty Europejskiej.

6

§2. Skarga, o której mowa w §1, przys!uguje równie$ w wyj&tkowych przypadkach od prawomocnego orzeczenia wojewódzkiego s&du administracyjnego, gdy niezgodno"' z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porz&dku prawnego lub konstytucyjnych wolno"ci albo praw cz!owieka i obywatela, chyba $e jest mo$liwa zmiana lub uchylenie orzeczenia w drodze innych przys!uguj&cych stronie "rodków prawnych. §3. Od orzecze% Naczelnego S&du Administracyjnego skarga nie przys!uguje, z wyj&tkiem gdy niezgodno"' z prawem wynika z przyczyn okre"lonych w § 1. Orzeczenia Naczelnego S&du Administracyjnego traktuje si# jak orzeczenia wydane w post#powaniu wywo!anym wniesieniem skargi. §4. Skarga o stwierdzenie niezgodno"ci z prawomocnego orzeczenia podlega op!acie sta!ej.

prawem

Art. 285².

W przypadkach, o których mowa w art. 285¹ §1 i 2 skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia mo$e wnie"' tak$e Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich.

Art. 285³.

Od tego samego orzeczenia strona mo$e wnie"' tylko jedn& skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia.

Art. 2854.

Skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia mo$na oprze' na podstawie naruszenia prawa materialnego lub przepisów post#powania, które spowodowa!y niezgodno"' orzeczenia z prawem, gdy przez jego wydanie stronie zosta!a wyrz&dzona szkoda. Podstaw& skargi nie mog& by' jednak zarzuty dotycz&ce ustalenia faktów lub oceny dowodów.

Art. 2855. § 1. Skarga o stwierdzenie niezgodno"ci prawomocnego orzeczenia powinna zawiera':

z

prawem

1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskar$one w ca!o"ci lub w cz#"ci; 2) przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie; 3) wskazanie przepisu prawa, orzeczenie jest niezgodne;

z

którym

zaskar$one

4) uprawdopodobnienie wyrz&dzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy;

7

5) wykazanie, $e wzruszenie zaskar$onego orzeczenia w drodze innych "rodków prawnych nie by!o i nie jest mo$liwe, a ponadto - gdy skarg# wniesiono stosuj&c art. 285¹ §2 - $e wyst#puje wyj&tkowy przypadek uzasadniaj&cy wniesienie skargi; 6) wniosek o stwierdzenie niezgodno"ci orzeczenia z prawem. § 2. Skarga powinna czyni' zado"' wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego. Do skargi – oprócz jej odpisów dla dor#czenia ich stronom i uczestnikom post#powania – do!&cza si# dwa odpisy przeznaczone do akt Naczelnego S&du Administracyjnego. Art. 2856. § 1. Skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia wnosi si# do s&du, który wyda! zaskar$one orzeczenie, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia si#. §2. W razie stwierdzenia niezachowania warunków formalnych okre"lonych w art. 2855 § 2, przewodnicz&cy wzywa o poprawienie lub uzupe!nienie skargi. §3. Skarg# nieop!acon&, skarg# wniesion& z naruszeniem art. 175 §1 oraz skarg#, której braków strona nie uzupe!ni!a w terminie, s&d odrzuca na posiedzeniu niejawnym. Art. 2857.

Po dor#czeniu skargi o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia stronie przeciwnej, a gdy skarg# wniós! Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich - obydwu stronom, wojewódzki s&d administracyjny przedstawia niezw!ocznie akta sprawy Naczelnemu S&dowi Administracyjnemu.

Art. 2858. §1.

Naczelny S&d Administracyjny odrzuca na posiedzeniu niejawnym skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia, je$eli ulega!a ona odrzuceniu przez s&d ni$szej instancji, skarg# wniesion& po up!ywie terminu, skarg# niespe!niaj&c& wymaga% okre"lonych w art. 2855 §1, jak równie$ skarg# z innych przyczyn niedopuszczaln&.

§2. Skarga podlega tak$e odrzuceniu, je$eli zmiana zaskar$onego orzeczenia w drodze innych "rodków prawnych by!a lub jest mo$liwa albo je$eli nie zachodzi wyj&tek, o którym mowa w art. 2851 § 2.

8

Art. 2859. §1.

Naczelny S&d Administracyjny rozpoznaje skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia w sk!adzie trzech s#dziów.

§2. S#dzia, który bra! udzia! w wydaniu orzeczenia obj#tego skarg&, jest wy!&czony od orzekania w post#powaniu co do tej skargi. Art. 28510.

Naczelny S&d Administracyjny rozpoznaje skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia w granicach zaskar$enia oraz w granicach podstaw. Skarga podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, chyba $e wa$ne wzgl#dy przemawiaj& za wyznaczeniem rozprawy.

Art. 28511. §1. Naczelny S&d Administracyjny oddala skarg# o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia w razie braku podstawy do stwierdzenia, $e zaskar$one orzeczenie jest niezgodne z prawem. §2. Uwzgl#dniaj&c skarg# Naczelny S&d Administracyjny stwierdza, $e orzeczenie jest w zaskar$onym zakresie niezgodne z prawem. §3. Je$eli sprawa ze wzgl#du na osob# lub przedmiot nie podlega!a orzecznictwu s&dów w chwili orzekania, Naczelny S&d Administracyjny - stwierdzaj&c niezgodno"' orzeczenia z prawem - uniewa$nia zaskar$one orzeczenie oraz orzeczenie s&du pierwszej instancji i odrzuca skarg#. Art. 28512.

W przypadkach nieuregulowanych przepisami niniejszego dzia!u do post#powania wywo!anego wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia stosuje si# odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej.”;

15) Art. 299 otrzymuje brzmienie: „Art. 299. §1. Je$eli strona maj&ca miejsce zamieszkania lub siedzib# za granic& nie ustanowi!a pe!nomocnika do prowadzenia sprawy maj&cego miejsce zamieszkania lub siedzib# w Polsce, obowi&zana jest wraz z wniesieniem skargi ustanowi' pe!nomocnika do dor#cze% maj&cego miejsce zamieszkania lub siedzib# w Polsce. §2. W razie niedope!nienia obowi&zku, o którym mowa w §1, s&d wzywa stron#, aby uzupe!ni!a ten brak w terminie dwóch miesi#cy od dnia dor#czenia wezwania pod rygorem odrzucenia skargi.

9

§3. Je$eli ze skargi wynika, $e uczestnik post#powania s&dowego ma miejsce zamieszkania lub siedzib# za granic&, s&d, dor#czaj&c odpis skargi, zawiadamia go o obowi&zku ustanowienia pe!nomocnika do dor#cze% maj&cego miejsce zamieszkania lub siedzib# w Polsce, w terminie dwóch miesi#cy od dnia dor#czenia zawiadomienia. W razie niedope!nienia tego obowi&zku, pisma w post#powaniu s&dowym pozostawia si# w aktach sprawy ze skutkiem dor#czenia. §4. Przepis §3 stosuje si# odpowiednio do post#powania, o którym mowa w art. 33 §2.

uczestnika

§5. Przepisów §1-4 nie stosuje si#, je$eli umowa mi#dzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stron& stanowi inaczej.”; 16) Art. 300 otrzymuje brzmienie: „Art. 300. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do post#powania w zakresie obrotu zagranicznego stosuje si# odpowiednio przepisy o ustroju s&dów powszechnych oraz Kodeksu post#powania cywilnego dotycz&ce mi#dzynarodowego post#powania cywilnego.”. Art. 3 Wydane na podstawie przepisów dotychczasowych akty powo!ania prezesów s&du i wiceprezesów s&du w wojewódzkich s&dach administracyjnych oraz wiceprezesów Naczelnego S&du Administracyjnego staj& si# aktami powo!ania na pi#cioletni& kadencj#, której bieg rozpoczyna si# z dniem wej"cia w $ycie ustawy. Art. 4 Skarga o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia przys!uguje od orzecze%, które sta!y si# prawomocne pocz&wszy od dnia 1 wrze"nia 2004 r. Art. 5 Ustawa wchodzi w $ycie po up!ywie 30 dni od dnia og!oszenia.

UZASADNIENIE W projektowanej regulacji przewiduje si# dokonanie zmian w ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju s&dów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417) oraz ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o post#powaniu przed s&dami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z pó(n. zm.). Od dnia 1 stycznia 2004 r. Naczelny S&d Administracyjny wraz z wojewódzkimi s&dami administracyjnymi jest ca!kowicie odr#bnym i

niezale$nym

segmentem

wymiaru

sprawiedliwo"ci.

Celem

zmian

proponowanych w ustawie – Prawo o ustroju s&dów administracyjnych jest wzmocnienie struktur s&downictwa administracyjnego poprzez stabilizacj# statusu s#dziów pe!ni&cych funkcje kierownicze. Nowelizacja

ustawy

–

Prawo

o

post#powaniu

przed

s&dami

administracyjnymi obejmuje wy!&cznie niezb#dne zmiany lub uzupe!nienia, wynikaj&ce

z

orzecze%

Trybuna!u

Konstytucyjnego,

stwierdzaj&cych

niezgodno"' przepisów z Konstytucj& RP, zobowi&za% przyj#tych przez Polsk# w wyniku ratyfikowanych umów mi#dzynarodowych i przyst&pienia do Unii Europejskiej oraz z potrzeby doprecyzowania przepisów, które wywo!ywa!y rozbie$no"ci w orzecznictwie, nie daj&ce si# usun&' w drodze wyk!adni s&dowej, na które zwróci! uwag# Rzecznik Praw Obywatelskich. I. Zmiany w ustawie – Prawo o ustroju s!dów administracyjnych: W projekcie przewiduje si# wprowadzenie kadencyjno"ci pe!nienia funkcji

prezesa s&du i wiceprezesa s&du w wojewódzkim s&dzie

administracyjnym

oraz

funkcji

wiceprezesa

Naczelnego

S&du

Administracyjnego. Analogiczne rozwi&zanie z powodzeniem i aprobat& "rodowiska s#dziowskiego funkcjonuje w systemie s&downictwa powszechnego, w którym mi#dzy innymi prezes i wiceprezes s&du apelacyjnego powo!ywany jest na sze"cioletni& kadencj#.

2

Prezesi wojewódzkich s&dów administracyjnych obok dzia!alno"ci administracyjnej maj& zastrze$one dla siebie tak$e czynno"ci jurysdykcyjne. Zgodnie z § 19 rozporz&dzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 wrze"nia 2003 r. – Regulamin wewn#trznego urz#dowania wojewódzkich s&dów administracyjnych (Dz.U. 2003 r. Nr 169, poz. 1646) do obowi&zków prezesa s&du nale$y mi#dzy innymi organizowanie pracy s&du, nadzór nad stosowaniem ustale% dotycz&cych przydzia!u spraw poszczególnym s#dziom, zapoznawanie si# z orzecznictwem s&du oraz organizowanie narad s#dziów w celu omówienia przepisów budz&cych w&tpliwo"ci lub których stosowanie wywo!a!o rozbie$no"ci w orzecznictwie oraz zapoznawanie si# z biegiem spraw rozpoznawanych w s&dzie, a w szczególno"ci spraw wywo!uj&cych powszechne zainteresowanie spo!eczne. Nie jest mo$liwe jednoznaczne oddzielenie funkcji jurysdykcyjnej od funkcji administracyjnej i dlatego status prezesa s&du oraz jego zast#pcy powinien zosta' ustabilizowany w okresie kadencji, na któr& zosta! powo!any, a mo$liwo"' wyga"ni#cia tego powo!ania w toku kadencji powinna by' dopuszczalna jedynie w przypadku wyst&pienia szczególnych przes!anek i z zachowaniem okre"lonego trybu odwo!ania. Wprowadzenie kadencyjno"ci prezesów i wiceprezesów powinno przyczyni' si# do zwi#kszenia poczucia niezale$no"ci osób odpowiedzialnych za prawid!owe funkcjonowanie wojewódzkiego s&du administracyjnego. Projekt nie przewiduje zmiany trybu powo!ywania, z zastrze$eniem, i$ takie powo!anie nast#puje na okres pi#ciu lat (dodanie §1a w art. 21). Wobec braku wyra(nego zakazu ustawowego ponowne powo!anie do pe!nienia tej samej funkcji b#dzie dopuszczalne. Tak jak dotychczas prezes s&du i wiceprezes s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym powo!ywany b#dzie przez Prezesa

Naczelnego

zgromadzenia

S&du

ogólnego

Administracyjnego,

tego

s&du

i

po

zasi#gni#ciu

opinii

Kolegium

Naczelnego

S&du

Administracyjnego. Instytucja sprzeciwu (negatywnej opinii) zgromadzenia ogólnego s#dziów i Kolegium Naczelnego S&du Administracyjnego zapewnia

3

realny udzia! s#dziów w kreowaniu kierowniczych organów s&dów i w wykonywaniu przez te organy funkcji administracyjnych w strukturze s&downictwa administracyjnego. Projekt ustawy wprowadza asymetri# w mechanizmach powo!ywania i odwo!ywania prezesa s&du i wiceprezesa s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym (dodany art. 21a). Asymetria wyra$a si# ró$n& funkcj& opinii negatywnej wydawanej przez Kolegium Naczelnego S&du Administracyjnego, w pierwszym wypadku ma ona charakter wi&$&cy, w drugim nie. Trybuna! Konstytucyjny w wyroku z dnia 18 lutego 2004 r. (sygn. akt K 12/03) stwierdzi!, $e powo!anie i odwo!anie s!u$& zasadniczo odmiennym celom. Powo!anie tworzy pewien ci&g!y stan osobowej organizacji, natomiast odwo!anie jest zawsze reakcj& na jakie" zdarzenie, czy now& sytuacj#. W pierwszym przypadku trudno by!oby warunkowa' ustawowo decyzj# o powo!aniu wyst&pieniem szczególnych okoliczno"ci, w drugim wskazanie „szczególnych okoliczno"ci” usuwa z procedury odwo!awczej element arbitralno"ci. Zatem proponowana odmienno"' trybu powo!ywania i odwo!ywania prezesa s&du i wiceprezesa s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym wynika z zasadniczych ró$nic w uj#ciu przes!anek odpowiednich decyzji, a tym samym zastosowane procedury nie musz& by' symetryczne. Prezes s&du i wiceprezes s&du w wojewódzkim s&dzie administracyjnym b#dzie móg! zosta' w toku kadencji odwo!any przez Prezesa Naczelnego S&du Administracyjnego w przypadku ra$&cego niewywi&zywania si# z obowi&zków s!u$bowych lub gdy dalsze pe!nienie funkcji z innych powodów nie daje si# pogodzi'

z

dobrem

niewywi&zywania

si#

wymiaru z

sprawiedliwo"ci.

obowi&zków”

odwo!uje

Poj#cie si#

do

„ra$&cego to$samego

sformu!owania funkcjonuj&cego w ustawie – Prawo o ustroju s&dów powszechnych. Poj#cie to jest sprecyzowane i zarazem bardziej przewidywalne co do kierunku stosowania ni$ druga z przes!anek zawartych w projektowanym art. 21a § 1 pkt 2 ustawy („dobro wymiaru sprawiedliwo"ci”).

4

Poj#cie „dobra wymiaru sprawiedliwo"ci” jest klasyczn& klauzul& generaln&. Dobro wymiaru sprawiedliwo"ci, zw!aszcza jako przes!anka samodzielna, przeciwstawiona przes!ance „ra$&cego niewywi&zywania si# z obowi&zków s!u$bowych”, obejmuje elementy niezwi&zane wprost z ocen& post#powania osoby odwo!ywanej, lecz z takim postrzeganiem tej osoby przez "rodowisko zewn#trzne, które mo$e podwa$a' zaufanie okre"lonej spo!eczno"ci do s&du. Stabilizacja statusu pojmowana jako wprowadzenie kadencyjno"ci pe!nienia okre"lonej funkcji, z dopuszczeniem odwo!ania jedynie w okre"lonych szczególnych przypadkach, powinna obj&' tak$e wiceprezesów Naczelnego S&du Administracyjnego (zmiana brzmienia art. 45 ustawy). W przeciwie%stwie do prezesów s&du i wiceprezesów s&du wojewódzkich s&dów administracyjnych w tym przypadku proponuje si# zachowanie symetrii w mechanizmach powo!ania i odwo!ania. Powo!anie wiceprezesów NSA nast#powa' b#dzie w trybie dotychczasowym, tzn. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powo!a wiceprezesa Naczelnego Sadu Administracyjnego, na wniosek Prezesa Naczelnego S&du Administracyjnego, z!o$ony za zgod& Zgromadzenia Ogólnego S#dziów Naczelnego S&du Administracyjnego. Odwo!anie wiceprezesa NSA, pozostawione jako kompetencja Prezydenta RP, b#dzie mog!o nast&pi' w razie stwierdzenia zaistnienia przes!anki, o której mowa w projektowanym art. 45 § 2 ustawy. Jednak skierowanie wniosku do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o odwo!anie wiceprezesa NSA b#dzie mog!o nast&pi' wy!&cznie po uprzednim uzyskaniu zgody Zgromadzenia Ogólnego S#dziów S&du Administracyjnego. W

celu

zapobie$enia

nag!ej

destabilizacji

sk!adu

osobowego

kierowniczych organów s&downictwa administracyjnego i uwzgl#dniaj&c konieczno"' respektowania zasady zaufania do prawa zaproponowano przekszta!cenie ex lege dotychczasowych aktów powo!ania prezesów s&du

5

i wiceprezesów s&du w wojewódzkich s&dach administracyjnych oraz aktów powo!ania wiceprezesów NSA – w akty powo!ania na pi#cioletnie kadencje. II. Zmiany w ustawie – Prawo o post"powaniu przed s!dami administracyjnymi 1. Dodanie nowego art. 12¹ ustawy uzasadnione jest konieczno"ci& okre"lenia sposobu tworzenia i przechowywania akt, a przede wszystkim ustanowienia podstawy prawnej do wydania aktu wykonawczego w zakresie sposobu archiwizacji akt s&dowych, okre"lenia terminu ich przechowywania, a tak$e warunków niszczenia akt i trybu przekazywania ich do archiwów pa%stwowych. Wzorem rozwi&zania przyj#tego w ustawie – Prawo o ustroju s&dów administracyjnych zaproponowano, aby organem w!a"ciwym do wydania aktu wykonawczego by! Prezydent RP. 2. Dodanie art. 14a podyktowane jest potrzeb& wyznaczenia innego s&du w sytuacji, gdy s&d w!a"ciwy z powodu przeszkody, wynikaj&cej np. z powodu kl#ski $ywio!owej, nie mo$e rozpozna' sprawy. 3. Uchylenie art. 23, który przewidywa! mo$liwo"' ukarania grzywn& strony zg!aszaj&cej w z!ej wierze wniosek o wy!&czenie s#dziego, jest nast#pstwem wyroku Trybuna!u Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2002 r., SK 27/01, OTK-A 2002/7/93. Wprawdzie orzeczenie Trybuna!u Konstytucyjnego dotyczy!o art. 53 K.p.c., jednak$e brak jest uzasadnionych podstaw do utrzymywania podobnej regulacji w procedurze s&dowoadministracyjnej. 4. Propozycja uzupe!nienia art. 24 wynika z konieczno"ci wskazania, $e organem w!a"ciwym do rozpoznania wniosku o wy!&czenie prokuratora jest prokurator nadrz#dny, a nie s&d administracyjny. 5. Trybuna! Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 lutego 2006 r., P 13/05, OTK-A 2006/2/20, orzek! o niezgodno"ci art. 73 ustawy – Prawo o post#powaniu przed s&dami administracyjnymi w zakresie, w jakim ustanawia siedmiodniowy termin przechowywania pisma procesowego i nie wymaga ponawiania zawiadomienia adresata o z!o$eniu tego pisma, z art. 2 i art. 45

6

ust. 1 Konstytucji RP. Oznacza to, i$ od momentu wej"cia w $ycie tego wyroku, tj. od dnia 7 marca 2006 r., przepis art. 73 ustawy, w zakwestionowanym zakresie jest niezgodny Konstytucj& RP. W zwi&zku z tym proponuje si# zmian# tre"ci art. 65 i art. 73, wzorowan& na art. 139 §1 i 2 K.p.c., celem zachowania jednolito"ci dor#cze% s&dowych. Szczegó!owy tryb dor#czania pism s&dowych przez poczt#, w tym tak$e

terminy

ich

przechowywania,

okre"la

rozporz&dzenie

Ministra

Sprawiedliwo"ci wydane w porozumieniu z Ministrem )&czno"ci na podstawie delegacji zawartej w art. 131 §2 K.p.c. Tryb ten obowi&zuje tak$e przy dor#czaniu pism s&dowych przez s&dy administracyjne na podstawie art. 65 §2 ustawy – Prawo o post#powaniu przed s&dami administracyjnymi. Art. 73 uzupe!niono o przepis

przewiduj&cy mo$liwo"' dor#czenia

zawiadomienia do skrytki pocztowej lub pod adresem poste restante. Regulacja ta pozwoli na dor#czenie zawiadomienia osobom bezdomnym lub nie mog&cym korzysta' ze skrzynki na korespondencj#. Uzupe!nienie to wymaga nowelizacji art. 65 §2 ustawy przez dodanie stwierdzenia, $e do dor#czenia pism w post#powaniu s&dowym przez poczt# stosuje si# tryb dor#czania tych pism w post#powaniu cywilnym „je$eli przepisy niniejszego rozdzia!u nie stanowi& inaczej”. 6. Nowelizacja art. 124 §1 pkt 5 wynika z konieczno"ci dostosowania ustawy do rozwi&za% wynikaj&cych z akcesji do Unii Europejskiej, a w szczególno"ci z art. 234 TWE i art. 225 ust. 3 TWE, w zakresie wyst#powania przez s&dy administracyjne z pytaniami prejudycjalnymi do Trybuna!u Sprawiedliwo"ci Wspólnot Europejskich. 7. Zmiana art. 221 §2 zmierza do uchylenia obowi&zku uiszczenia wpisu sta!ego od skargi bez wezwania s&du, gdy$ skargi wnoszone s& za po"rednictwem organu, a w chwili wniesienia skargi nie ma jeszcze akt w s&dzie. Projektowana zmiana wi&$e si# ze stwierdzeniem przez Trybuna! Konstytucyjny niezgodno"ci § 5 ust. 2 rozporz&dzenia Rady Ministrów z dnia

7

16 grudnia 2003 r. w sprawie wysoko"ci oraz szczegó!owych zasad pobierania wpisu w post#powaniu przed s&dami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193, z pó(n. zm.) z art. 221 ustawy – Prawo o post#powaniu przed s&dami administracyjnymi i art. 2 Konstytucji RP (wyrok z dnia 7 marca 2006 r., sygn. akt SK 11/05). 8. Przy nowelizacji art. 232 §1 ustawy przewiduj&cego zwrot ca!ego wniesionego wpisu, odst&piono od warunków okre"laj&cych zwrot uiszczonego wpisu od pisma cofni#tego lub odrzuconego, przyjmuj&c $e w ka$dym przypadku odrzucenia pisma przez s&d lub cofni#cia przez stron#, s&d powinien zwróci' uiszczony wpis w pe!nej wysoko"ci. 9. Proponuje si# równie$ nowelizacj# art. 244 §2 ustawy, który przewidywa!, $e strona, która uzyska!a prawo pomocy przez ustanowienie profesjonalnego

pe!nomocnika

mog!a

sama

udzieli'

pe!nomocnictwa

wyznaczonemu pe!nomocnikowi. Rozwi&zanie to w praktyce prowadzi!o do wyd!u$enia

post#powania,

dlatego

zaproponowano

rozwi&zanie,

które

funkcjonuje w post#powaniu cywilnym (art. 118 K.p.c.), tzn. $e ustanowienie przez s&d adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego jest równoznaczne z udzieleniem pe!nomocnictwa. 10. Z uwagi na to, $e postanowienia w przedmiocie prawa pomocy zawieraj& dane wra$liwe, dotycz&ce przede wszystkim sytuacji materialnej i $yciowej wnioskodawcy, proponuje si# odst&pi' od dor#czania ich pozosta!ym stronom i uczestnikom post#powania. Konsekwencj& by!oby tak$e ograniczenie kr#gu podmiotów uprawnionych do zaskar$enia takiego postanowienia do osoby wnioskodawcy. St&d te$ proponuje si# zmieni' art. 252. 11. Przy nowelizacji art. 272 §2 kierowano si# redakcj& art. 407 §2 K.p.c., która uwzgl#dni!a wyrok Trybuna!u Konstytucyjnego z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 5/03, OTK-A 2003, nr 6, poz. 50. Dodanie do art. 272 §3 przewiduj&cego podstaw# do wznowienia post#powania w przypadkach, w których Europejski Trybuna! Praw Cz!owieka

8

stwierdzi! naruszenie Europejskiej Konwencji o ochronie Praw Cz!owieka i Podstawowych Wolno"ci, realizuje z jednej strony zalecenie Rec (2000) z Konwentu Ministrów Rady Europy z dnia 19 stycznia 2000 r. w sprawie ponownego rozpatrywania lub wznawiania pewnych spraw na poziomie krajowym na skutek wyroku Europejskiego Trybuna!u Praw Cz!owieka, a z drugiej strony wyst&pienie Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 28 lutego 2006 r. Przy projektowaniu tego przepisu wzorowano si# na rozwi&zaniu przyj#tym w art. 540 § 3 Kodeksu post#powania karnego. 12.

Projektuj&c

wprowadzenie

do

post#powania

s&dowoadministracyjnego systemu stwierdzania niezgodno"ci z prawem prawomocnych orzecze%, przyj#to nast#puj&ce istotne za!o$enia: Po pierwsze, s&dy administracyjne sprawuj& wymiar sprawiedliwo"ci przez kontrol# dzia!alno"ci administracji publicznej – pod wzgl#dem zgodno"ci z prawem (art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju s&dów administracyjnych, Dz.U. Nr 153, poz. 1269, z pó(n. zm.). Ten zakres dzia!ania ustawodawca rozwija w art. 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o post#powaniu przed s&dami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270, z pó(n. zm.). Z powy$szego wynika, $e z woli ustawodawcy s&dy administracyjne obu instancji nie s& s&dami faktu, tylko s&dami prawa, czyli s&dy te sprawuj& kontrol# dzia!alno"ci administracji publicznej z punktu widzenia legalno"ci. W stosunku do orzecznictwa s&dów powszechnych tak& funkcj# sprawuje S&d Najwy$szy w drodze kasacji, któr& mo$na oprze' na podstawach naruszenia prawa materialnego lub procesowego, a wi#c na zarzutach zmierzaj&cych do wykazania niezgodno"ci zaskar$onego orzeczenia z prawem. Wzgl#dy pragmatyczne i prakseologiczne oraz zasady konstruowania procedur s&dowych wskazuj&, $e mno$enie lub powielanie "rodków prawnych zmierzaj&cych do tego samego lub podobnego celu jest niedopuszczalne. Skarga o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem orzeczenia nie mo$e zatem zast#powa',

9

wyprzedza' ani uzupe!nia' skargi kasacyjnej, kierowanej do Naczelnego S&du Administracyjnego. Oba te "rodki powinny stanowi' spójny, zharmonizowany mechanizm zaskar$ania orzecze%. Nale$y pami#ta', $e podstaw& skargi kasacyjnej, wnoszonej do Naczelnego S&du Administracyjnego, jest naruszenie prawa materialnego lub prawa procesowego. Dlatego te$ w art. 285¹ §3 projektu przyj#to, $e od orzecze% Naczelnego S&du Administracyjnego skarga nie przys!uguje — z wyj&tkiem ra$&cego naruszenia norm prawa Wspólnoty Europejskiej (np. art. 324 TWE). Orzeczenia Naczelnego S&du Administracyjnego traktuje si# jak orzeczenia wydane w post#powaniu wywo!anym wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia (podobnie jak przyj#to w art. 424 §3 K.p.c.). Po drugie przyj#to, $e system ten mo$e dotyczy' tylko prawomocnych orzecze% ko%cz&cych post#powanie w sprawie, czyli rozstrzygni#' co do istoty sprawy, je$eli przez ich wydanie stronie zosta!a wyrz&dzona szkoda. Po trzecie przyj#to, $e z uwagi na charakter i znaczenie norm prawa Wspólnoty Europejskiej skarga taka s!u$y stronie nie tylko od prawomocnego orzeczenia wojewódzkiego s&du administracyjnego, ale równie$ od orzeczenia Naczelnego S&du Administracyjnego, z uwagi na ustalone orzecznictwo Trybuna!u Sprawiedliwo"ci Wspólnot Europejskich (np. wyrok w sprawie Brasserie, czy wyrok w sprawie Köbler v. Austria), je$eli przez wydanie orzeczenia zosta!a wyrz&dzona stronie szkoda, a niezgodno"' z prawem wynika z ra$&cego naruszenia norm prawa Wspólnoty Europejskiej. Po czwarte przyj#to, $e skoro w praktyce notuje si# zaskar$anie ok. 12% orzecze% wojewódzkich s&dów administracyjnych, to mog& wyst#powa' sytuacje, w których dochodzi do uprawomocnienia si# niezgodnego z prawem orzeczenia

s&du

pierwszej

instancji,

na

skutek

niewniesienia

"rodka

odwo!awczego. Wydaje si# celowe, aby w wyj&tkowych przypadkach, gdy niezgodno"' z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porz&dku

10

prawnego lub konstytucyjnych wolno"ci albo praw cz!owieka i obywatela, dopu"ci' skarg# od takiego orzeczenia, chyba $e jest mo$liwa zmiana lub uchylenie orzeczenia w drodze innych przys!uguj&cych stronie "rodków prawnych. 13.

Proponowana

zmiana

art.

299

wynika

z

potrzeby

jego

doprecyzowania. W szczególno"ci konieczne wydaje si# stwierdzenie, $e pe!nomocnik do dor#cze% powinien mie' miejsce zamieszkania lub siedzib# w Polsce. Uzupe!nienia wymaga ponadto tryb pouczania strony o obowi&zku ustanowienia pe!nomocnika do dor#cze%, który budzi! w&tpliwo"ci, zw!aszcza gdy za granic& miejsce zamieszkania lub siedzib# ma jeden z uczestników, a nie skar$&cy.

Chodzi

tak$e

o

podkre"lenie,

$e

obowi&zek

ustanowienia

pe!nomocnika do dor#cze% dotyczy nie tylko osób fizycznych, lecz tak$e innych podmiotów. Zamiast okre"lenia „strona zamieszka!a za granic&” proponuje si# u$ycie okre"lenia „strona maj&ca miejsce zamieszkania lub siedzib# za granic&.” 14. Konieczno"' nowelizacji art. 300 ustawy w zakresie okre"lenia cz#"ci Kodeksu post#powania cywilnego, do którego ten przepis odsy!a, wynika ze zmiany numeracji cz#"ci K.p.c. W wyniku tej zmiany dotychczasowa cz#"' trzecia sta!a si# cz#"ci& czwart&. Powoduje to, i$ obecnie odes!anie zawarte w art. 300 jest bezprzedmiotowe, poniewa$ dzia! trzeci Kodeksu post#powania cywilnego nie reguluje ju$ post#powania w zakresie mi#dzynarodowego post#powania cywilnego. W zwi&zku z powy$szym proponuje si# rezygnacj# z okre"lenia cz#"ci Kodeksu post#powania cywilnego, do której ma by' adresowane odes!anie i pozostawienie w art. 300 odes!ania do przepisów dotycz&cych mi#dzynarodowego post#powania cywilnego. Pozwoli to w przysz!o"ci na !atwiejsz& reakcj# na skutki ewentualnych dalszych zmian Kodeksu post#powania cywilnego. Natomiast rozszerzenie odes!ania zawartego w art. 300 tak$e o przepisy o ustroju s&dów powszechnych zaproponowano z uwagi na fakt, $e na podstawie delegacji zawartej w art. 41 §2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju s&dów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz.

11

1070, z pó(n. zm.) zosta!o wydane, stosowane w kwestii korespondencji z zagranic&, rozporz&dzenie Ministra Sprawiedliwo"ci z dnia 28 stycznia 2002 r. w sprawie szczegó!owych czynno"ci s&dów w sprawach z zakresu mi#dzynarodowego post#powania cywilnego oraz karnego w stosunkach mi#dzynarodowych (Dz. U. Nr 17, poz. 164, z pó(n. zm.). S&dy administracyjne nie mog& aktualnie stosowa' przepisów tego aktu prawnego, poniewa$ brak jest stosownego odes!ania do przepisów o ustroju s&dów powszechnych (odsy!anie zawarte w art. 29 ustawy – Prawo o ustroju s&dów administracyjnych dotyczy jedynie spraw nieuregulowanych w tej ustawie, a wi#c nie ma zastosowania w kwestiach dotycz&cych procedury s&dowoadministracyjnej). 15. Regulacja projektowana w art. 4 projektu jest niezb#dna dla okre"lenia daty, od której stosuje si# przepisy dodawanego dzia!u VIIa – „Skarga o stwierdzenie niezgodno"ci z prawem prawomocnego orzeczenia”. Rozwi&zanie wzorowano na uchwale sk!adu 7 s#dziów SN z dnia 26 pa(dziernika 2005 r., III BZP 1/05, OSNC 2006, nr 5, poz. 78, maj&cej moc zasady prawnej. S&d Najwy$szy wyja"ni!, $e przepisy o skardze o stwierdzenie

niezgodno"ci

z

prawem

prawomocnego

orzeczenia

maj&

zastosowanie do orzecze%, które sta!y si# prawomocne od dnia wej"cia w $ycie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692), któr& dodano do Kodeksu cywilnego art. 4171 §2, stanowi&cy, $e je$eli szkoda zosta!a wyrz&dzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia mo$na $&da' po stwierdzeniu we w!a"ciwym post#powaniu ich niezgodno"ci. Przywo!ana ustawa wesz!a w $ycie z dniem 1 wrze"nia 2004 r. Z przepisów przej"ciowych tej ustawy (art. 5) wynika, $e do zdarze% prawnych powsta!ych przed jej wej"ciem w $ycie stosuje si# przepisy dotychczasowe. Wobec powy$szego ustanowione w art. 417¹ § 2 K.c. przes!anki dochodzenia roszczenia odszkodowawczego mog& by' stosowane do orzecze%, które uprawomocni!y si# pocz&wszy od dnia 1 wrze"nia 2004 r.

12

Przewiduje si#, $e ustawa wejdzie w $ycie po up!ywie 30 dni od dnia og!oszenia. Proponowane

rozwi&zania

nie

wywo!aj&

negatywnych

skutków

spo!ecznych, gospodarczych, finansowych ani prawnych. Nowelizacja ustawy – Prawo stan

o

post#powaniu

przed

konstytucyjno"ci

w

s&dami

zakresie

administracyjnymi dor#cze%

w

przywróci

post#powaniu

s&dowoadministracyjnym, mo$liwo"ci ukarania grzywn& strony zg!aszaj&cej w z!ej wierze wniosek o wy!&czenie s#dziego, uchylenia obowi&zku uiszczenia wpisu sta!ego od skargi do wojewódzkiego s&du administracyjnego, wnoszonej za po"rednictwem organu oraz wyd!u$enia terminu do wniesienia skargi o wznowienie post#powania. Projekt

zosta!

skierowany

do

Prezesa

Naczelnego

S&du

Administracyjnego oraz do Krajowej Rady S&downictwa w celu zasi#gni#cia opinii. Przedmiot projektowanej ustawy nie jest obj#ty zakresem prawa Unii Europejskiej.