Druk nr 1937 Warszawa, 29 kwietnia 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-60-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 i art. 123 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy
- o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Rada Ministrów uzna!a wymieniony projekt ustawy za pilny, poniewa" – zgodnie z przepisami rozporz#dzenia Rady (WE) 2252/2004 w sprawie norm dotycz#cych zabezpiecze$ i danych biometrycznych w paszportach i dokumentach podró"y wydawanych przez Pa$stwa Cz!onkowskie – od dnia 29 czerwca 2009 r. powstanie obowi#zek zamieszczania w dokumentach paszportowych drugiej cechy biometrycznej, tj. odcisków palców. W za!#czeniu przedstawiam tak"e opini% proponowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej.
dotycz#c#
zgodno&ci
Ponadto uprzejmie informuj%, "e do prezentowania stanowiska Rz#du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa"niony Minister Spraw Wewn%trznych i Administracji.
(-) Donald Tusk
Projekt
USTAWA z dnia
o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych
Art. 1. W ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. Nr 143, poz. 1027 oraz z 2008 r. Nr 32, poz. 192) wprowadza si% nast%puj#ce zmiany: 1) w art. 50 po pkt 3 dodaje si% pkt 3a w brzmieniu: „3a)
informacj% o zastosowaniu oraz uchyleniu lub zmianie przez uprawniony organ &rodka zapobiegawczego w postaci zakazu opuszczania kraju po!#czonego z zatrzymaniem dokumentu paszportowego lub o tymczasowym zatrzymaniu dokumentu paszportowego przez uprawniony organ;”;
2) po art. 50 dodaje si% art. 50a w brzmieniu: „Art. 50a 1.
Dane biometryczne w postaci odcisków palców przechowuje si% w ewidencji paszportowej do czasu wpisania przez organ paszportowy do tej ewidencji potwierdzenia przyj%cia sporz#dzonego dokumentu paszportowego.
2.
W przypadku wydania przez organ paszportowy decyzji w sprawie odmowy wydania dokumentu paszportowego, dane
biometryczne
w
postaci
odcisków
palców
przechowuje si% w ewidencji paszportowej do czasu wpisania przez ten organ do ewidencji paszportowej informacji, o których mowa w art. 50 pkt 2 i 5.”;
3) w art. 52 po ust. 2 dodaje si% ust. 2a w brzmieniu: „2a.
Podmiotom, o których mowa w ust. 2, z centralnej ewidencji nie udost%pnia si% danych biometrycznych w postaci odcisków palców.”;
4) w art. 53: a) dotychczasow# tre&' oznacza si% jako ust. 1, b) dodaje si% ust. 2 w brzmieniu: „2. W dokumentacji, o której mowa w ust. 1, nie gromadzi si% danych biometrycznych w postaci odcisków palców.”.
Art. 2. Organy paszportowe w terminie do 7 dni od dnia wej&cia w "ycie niniejszej ustawy usun# z ewidencji paszportowych dane biometryczne w postaci odcisków palców przechowywane w tych ewidencjach na podstawie dotychczasowych przepisów, w przypadku wpisania przez organ paszportowy do ewidencji potwierdzenia przyj%cia sporz#dzonego dokumentu paszportowego lub informacji, o których mowa w art. 50 pkt 2 i 5 ustawy, okre&lonej w art. 1.
Art. 3. Ustawa wchodzi w "ycie po up!ywie 7 dni od dnia og!oszenia.
04/24-kt
2
UZASADNIENIE
Zmiana przepisów ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych wynika z konieczno&ci okre&lenia zasad wpisywania danych biometrycznych w postaci odcisków palców do ewidencji paszportowych. Prawo unijne – rozporz#dzenie Rady (WE) nr 2252/2004 z dnia 13 grudnia 2004 r. – stwierdza, i" dane biometryczne w postaci odcisków palców powinny by' umieszczane w paszportach i dokumentach podró"y, pozostawiaj#c jednocze&nie do dyspozycji pa$stw cz!onkowskich, czy dane te b%d# przechowywane w bazach danych. Pomimo powy"szych uregulowa$, jeszcze do pocz#tku pa(dziernika 2008 r. na forum Parlamentu Europejskiego trwa!y dyskusje co do zasadno&ci wprowadzenia do wy"ej wymienionego rozporz#dzenia przepisu dotycz#cego zakazu gromadzenia w bazach oraz przetwarzania danych dotycz#cych II cechy biometrycznej przez kraje cz!onkowskie. Zasadnym by!o zatem wstrzymanie si% z podj%ciem prac legislacyjnych zmierzaj#cych do wprowadzenia przepisów reguluj#cych przedmiotowe zagadnienie do prawa wewn%trznego, przynajmniej do czasu zaj%cia ostatecznego stanowiska przez instytucje unijne. Stanowisko takie zosta!o wyra"one przez Komisj% Europejsk# pod koniec pa(dziernika 2008 r. Zgodnie z nim, podj%cie decyzji w kwestii przechowywania i przetwarzania danych biometrycznych w postaci odcisków palców nale"y do wy!#cznej kompetencji prawa krajowego ka"dego z pa$stw cz!onkowskich. Komisja
Europejska
uzna!a
równie",
i"
dane
biometryczne
s#
gromadzone
i przechowywane na no&niku pami%ci dla paszportu i dokumentów podró"y jedynie w celu wydania tych dokumentów i mog# by' wykorzystywane wy!#cznie w celu sprawdzenia autentyczno&ci dokumentu i to"samo&ci jego posiadacza. Dopiero zaj%cie ww. stanowiska da!o pe!n# legitymacj% do uregulowania kwestii przechowywania i przetwarzania danych biometrycznych w postaci odcisków palców w ewidencjach paszportowych w ustawie o dokumentach paszportowych. Maj#c na wzgl%dzie ww. stanowisko Komisji Europejskiej, zakazuj#ce wykorzystywania danych biometrycznych (w tym odcisków palców) do innych celów ni" sprawdzenie autentyczno&ci dokumentu i to"samo&ci jego posiadacza, zaj%to stanowisko, i" przechowywanie tych danych po wpisaniu
przez organ paszportowy do ewidencji paszportowej potwierdzenia przyj%cia sporz#dzonego dokumentu paszportowego, b#d( po wpisaniu informacji o odmowie wydania dokumentu paszportowego z powodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy, nie jest zasadne. Podj%cie decyzji o nieprzechowywaniu danych biometrycznych w postaci odcisków palców w ewidencjach paszportowych po dokonaniu przez organ paszportowy ww. czynno&ci jest tym bardziej zasadne, je"eli we(mie si% pod uwag% fakt, i" rozwi#zanie takie daje gwarancj%, "e dane biometryczne w postaci odcisków palców b%d# wykorzystywane zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej wy!#cznie w celu sprawdzenia autentyczno&ci dokumentu i potwierdzenia to"samo&ci jego posiadacza. Maj#c na wzgl%dzie stanowisko Komisji Europejskiej zakazuj#ce wykorzystywania danych biometrycznych w postaci odcisków palców do innych celów ni" sprawdzenie autentyczno&ci dokumentu i to"samo&ci jego posiadacza, uzupe!niono art. 52 ustawy o dokumentach paszportowych o ust. 2a w brzmieniu wskazuj#cym, "e podmiotom okre&lonym w art. 52 ust. 2 nie udost%pnia si% danych biometrycznych w postaci odcisków palców. W tym miejscu nale"y zauwa"y', "e jakkolwiek przepis art. 52 ust. 2 nowelizowanej ustawy w obecnie obowi#zuj#cym brzmieniu dopuszcza mo"liwo&' udost%pniania danych biometrycznych w postaci odcisków palców, to dane te nigdy nie by!y udost%pniane, poniewa" do chwili obecnej nie s# one pobierane i gromadzone w ewidencjach paszportowych. Bior#c pod uwag% tre&' aktualnie obowi#zuj#cego art. 51 ustawy o dokumentach paszportowych, zgodnie z któr# centralna ewidencja stanowi zbiory danych zgromadzonych w ewidencjach paszportowych, nale"y stwierdzi', i" dane biometryczne w postaci odcisków palców b%d# przechowywane w centralnej ewidencji przez czas przechowywania ich w ewidencjach paszportowych. Usuni%cie tych danych z ewidencji paszportowych b%dzie automatycznie skutkowa!o usuni%ciem tych danych z centralnej ewidencji. Analogiczne do proponowanych w przedk!adanym projekcie ustawy rozwi#zania prawne, dotycz#ce gromadzenia odcisków palców w bazach danych, zosta!y przewidziane np. w: Luksemburgu, Czechach, S!owacji, Danii, Niemczech, W!oszech i Austrii. Dla przyk!adu, projekt nowelizacji austriackiej ustawy paszportowej przewiduje obowi#zek usuni%cia pobranych odcisków palców z ewidencji organów paszportowych najpó(niej w ci#gu dwóch miesi%cy od dnia ich pobrania. W projekcie tym nie przewidziano tak"e tworzenia sta!ej bazy danych zawieraj#cej pobrane odciski palców.
2
Kwestia gromadzenia odcisków palców w bazach danych b%dzie natomiast odmiennie uregulowana np. w: Holandii, Hiszpanii, Szwajcarii, Estonii, Norwegii, Portugalii, na Litwie oraz we Francji. W pa$stwach tych utworzone zostan# bazy danych, w których bezterminowo b%d# przechowywane wszystkie pobrane odciski palców. Kwestia gromadzenia odcisków palców w bazach danych nie zosta!a natomiast jeszcze ostatecznie rozstrzygni%ta w Belgii i Finlandii. Zaproponowana
zmiana
przepisów
dotyczy
jedynie
zasad
przechowywania
w ewidencjach paszportowych danych biometrycznych w postaci odcisków palców i nie ma zastosowania do danych biometrycznych w postaci wizerunku twarzy. W zwi#zku z powy"szym dane biometryczne w postaci wizerunku twarzy b%d# wpisywane i przechowywane w ewidencjach paszportowych na dotychczasowych zasadach. Ponadto w projektowanym art. 50 ust. 1 rozszerzono katalog informacji gromadzonych w ewidencjach paszportowych o informacj% dotycz#c# zastosowania oraz uchylenia lub zmiany przez uprawniony organ &rodka zapobiegawczego w postaci zakazu opuszczania kraju po!#czonego z zatrzymaniem paszportu lub o tymczasowym zatrzymaniu paszportu przez uprawniony organ, tj. &rodka okre&lonego w art. 277 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks post%powania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z pó(n. zm.). Potrzeba gromadzenia takich informacji w ewidencjach paszportowych by!a zg!aszana przez organy paszportowe i ma niebagatelne znaczenie dla zapewnienia prawid!owego toku prowadzenia post%powa$ w sprawach
paszportowych.
Wprowadzenie
tego
typu
informacji
do
ewidencji
paszportowych, a co za tym idzie do centralnej ewidencji wydanych i uniewa"nionych dokumentów paszportowych, pozwoli unikn#' sytuacji wydania przez organ paszportowy kolejnego paszportu, w miejsce dokumentu zatrzymanego na podstawie art. 277 § 1 k.p.k. Ma to istotne znaczenie zw!aszcza dla konsulów, gdy" „wzbogacenie” zasobu informacyjnego CEWiUP pozwoli na wyeliminowanie w wi%kszo&ci spraw potrzeby komunikowania si% z organami paszportowymi w kraju w celu potwierdzenia, czy nie ma przeciwwskaza$ do wydania paszportu.
3
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które akt oddzia!uje – organy paszportowe, tj.: 1) minister w!a&ciwy do spraw wewn%trznych, 2) minister w!a&ciwy do spraw zagranicznych, 3) wojewodowie, 4) konsulowie.
2. Konsultacje spo!eczne: 1) stosownie do wymogów art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno&ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) projekt ustawy zosta! zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach internetowych Ministerstwa Spraw Wewn%trznych i Administracji; w tym trybie nie zosta!y zg!oszone "adne uwagi. 2) projekt zosta! przekazany do zaopiniowania: a) Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, który nie zg!osi! do niego uwag; b) Rzecznikowi Praw Obywatelskich, który nie zaj#! stanowiska. 3) projekt ustawy zosta! zaopiniowany przez wojewodów. W trakcie konsultacji spo!ecznych zg!oszono uwagi dotycz#ce wskazania przyczyn, z powodu których dane biometryczne w postaci odcisków palców wpisywane s# do ewidencji paszportowych jedynie do czasu wydania dokumentu paszportowego, dookre&lenia terminu przechowywania danych biometrycznych w postaci odcisków palców w ewidencjach paszportowych oraz odniesienia si% do mo"liwo&ci udost%pniania tych danych innym organom. Przedmiotowe uwagi zosta!y wykorzystane.
4
3. Wp!yw aktu na sektor finansów publicznych, w tym bud"et pa$stwa i bud"ety jednostek samorz#du terytorialnego – brak wp!ywu.
4. Wp!yw aktu na rynek pracy – brak wp!ywu.
5. Wp!yw aktu na konkurencyjno&' gospodarki i przedsi%biorczo&', w tym na funkcjonowanie przedsi%biorstw – brak wp!ywu.
6. Wp!yw aktu na sytuacje i rozwój regionalny – brak wp!ywu. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
04/25-kt
5
r-) r-'rrti''
r..l'
I
URZĄD KOMITETU INTE GRACJI EUROPE J SKTEJ SEKRETARZ INTEGRAC JI EUROPEJSKIEJ KOMITETU SEKRETARZ STAMJ Mkolaj Dowgielewicz |sł Vo'noP/rna Min.MD/ Wanzawą oniJł l.*ietnla 2009 r. Pan Maciej Berek S ekretarz Rady MinistrÓw opinia o zgodnoś cie prawcn Unii Europejskiej projeldu ustawyo r.mlanb ustawy o dokumentachpasryortowychsporzą dzouena podstawie art. 9 pkt 3 w z1rłZ. art.2 ust l pkt 2 i ust. 2 pkt 2a ustrwy z dnia 8 slerpnin 1996 r. o Kornitecie Integracji Europejskiej (Dz.U. Nr 106, poz 494)przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Mikolaje Dowgielewiczs Szanowny P anie M inisttze, W aviązku z projektemusfarty o zmianie wtaw o dohtmentachpaszportowych (pismo z dnia 27.04.2009r., rrrRM-l0.60.09), uprzejmieinfonuuję, enie zgł aszalnuwag' pozwalamsobie wyrazić następującąopinię: Jednocześ nie Projektowanaregulacjajestzgodnaf prawemUnii EuropeJskiej.
Z powa anieft,
. t/rLą4I l .''---. I
I
I t'
I I
Do uprzejrnei wiadomoś ci: Pan Piotr Stachancryk PodsekretarzStanu MinisterstwoSpraw Wewnętrznychi Adrninistracji