Druk nr 1853 Warszawa, 31 marca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-222-08 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy
- o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomo!ciami wraz z projektem aktu wykonawczego. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
dotycz"c"
zgodno%ci
Ponadto uprzejmie informuj$, #e do prezentowania stanowiska Rz"du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Infrastruktury.
(-) Donald Tusk
Projekt
USTAWA z dnia o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomo%ciami 1)
Art. 1. W ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pó&n. zm. 2)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) w art. 5: a) w ust. 1 pkt 1 lit. f otrzymuje brzmienie: „f) odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji u#ytkowania energii;”, b) ust. 3 i 4 otrzymuj" brzmienie: „3. Dla budynku oddawanego do u#ytkowania oraz dla budynku, lokalu mieszkalnego, a tak#e cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", w przypadkach, o których mowa w ust. 4, dokonuje si$ oceny charakterystyki energetycznej w formie %wiadectwa charakterystyki energetycznej zawieraj"cego tak#e wskazanie mo#liwych do realizacji robót budowlanych, mog"cych poprawi' pod wzgl$dem op!acalno%ci ich charakterystyk$ energetyczn", z zastrze#eniem ust. 7. (wiadectwo charakterystyki energetycznej wa#ne jest 10 lat. 4. W przypadku umów, na podstawie których nast$puje:
1)
2)
Przepisy niniejszej ustawy w zakresie swojej regulacji wdra#aj" postanowienia dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz. Urz. UE L 1 z 04.01.2003 r. str. 65-71; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne Rozdzia! 12, tom 2, str. 168). Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880 i Nr 191 poz. 1373, z 2008 r. Nr 145, poz. 914, Nr 199, poz. 1227, Nr 206, poz. 1287, Nr 210, poz. 1321 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 31, poz. 206.
1) przeniesienie w!asno%ci budynku, lokalu mieszkalnego, z wyj"tkiem przeniesienia w!asno%ci lokalu mieszkalnego w wyniku przekszta!cenia spó!dzielczego prawa do tego lokalu w prawo w!asno%ci, lub b$d"cej nieruchomo%ci" cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", albo 2) zbycie spó!dzielczego w!asno%ciowego prawa do lokalu, w tym lokalu b$d"cego cz$%ci" budynku stanowi"c" samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" –
zbywca
przekazuje
nabywcy
odpowiednie
%wiadectwo
charakterystyki
energetycznej; 3) powstanie stosunku najmu budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" – wynajmuj"cy udost$pnia najemcy odpowiednie %wiadectwo charakterystyki energetycznej.”, c) ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. W budynkach zasilanych z sieci ciep!owniczej oraz w budynkach z instalacj" centralnego ogrzewania zasilan" ze &ród!a w budynku lub poza nim, %wiadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego mo#e by' opracowane na podstawie %wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Przepisu nie stosuje si$ do lokali mieszkalnych posiadaj"cych w!asne instalacje ogrzewcze.”, d) po ust. 5 dodaje si$ ust. 5a i 5b w brzmieniu: „5a. W przypadku okre%lonym w ust. 5, w!a%ciciel lub zarz"dca budynku ma obowi"zek
uzyskania
%wiadectwa
charakterystyki
energetycznej
budynku
i przekazania jego kopii nieodp!atnie w!a%cicielowi lokalu mieszkalnego lub osobie, której przys!uguje spó!dzielcze w!asno%ciowe prawo do lokalu, w terminie nie d!u#szym ni# 6 miesi$cy od dnia z!o#enia przez niego wniosku w tej sprawie. 5b. (wiadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego nale#"cego do grupy lokali mieszkalnych o jednakowych rozwi"zaniach konstrukcyjnomateria!owych i instalacyjnych oraz o takim samym stopniu zu#ycia maj"cym wp!yw na jako%' energetyczn" lokalu mieszkalnego i stwierdzonym na podstawie: 1) dokumentacji technicznej, 2) inwentaryzacji techniczno-budowlanej, w przypadku braku dokumentacji technicznej
2
– mo#e by' opracowane w oparciu o wykonan" dla jednego z tych lokali charakterystyk$ energetyczn" oraz ocen$ tej charakterystyki.”, e) ust. 8 otrzymuje brzmienie: „8. (wiadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" mo#e sporz"dza' osoba, która: 1) posiada pe!n" zdolno%' do czynno%ci prawnych; 2) uko)czy!a, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wy#szym, co najmniej: a) studia magisterskie albo b) studia in#ynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo, in#ynieria %rodowiska, energetyka lub pokrewnych; 3) nie by!a karana za przest$pstwo przeciwko mieniu, wiarygodno%ci dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieni$dzmi i papierami warto%ciowymi lub za przest$pstwo skarbowe; 4)
posiada
uprawnienia
budowlane
do
projektowania
w
specjalno%ci
architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odby!a szkolenie i z!o#y!a z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem w!a%ciwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.”, f) ust. 13 i 14 otrzymuj" brzmienie: „13. Obywatel pa)stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa)stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, mo#e dokonywa' oceny charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej
samodzieln"
ca!o%'
techniczno-u#ytkow"
i
sporz"dza'
%wiadectwo
charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" po uznaniu kwalifikacji nabytych w tych pa)stwach, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w pa)stwach cz!onkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 63, poz. 394 ).
3
14. Minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej prowadzi w formie elektronicznej rejestr osób, które z!o#y!y z wynikiem pozytywnym egzamin, o którym mowa w ust. 8 pkt 4, oraz osób, które uko)czy!y studia podyplomowe, o których mowa w ust. 11.”, g) w ust. 15 zdanie wst$pne otrzymuje brzmienie: „15. W rejestrze, o którym mowa w ust. 14, wpisuje si$ nast$puj"ce dane:”; 2) po art. 5 dodaje si$ art. 51 i art. 52 w brzmieniu: „Art.
51.
1.
Osoba
posiadaj"ca
uprawnienia
do
sporz"dzania
%wiadectw
charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" traci je w przypadku: 1) skazania prawomocnym wyrokiem za pope!nienie przest$pstwa, o którym mowa w art. 5 ust. 8 pkt 3; 2) pozbawienia praw publicznych; 3) ca!kowitego lub cz$%ciowego ubezw!asnowolnienia; 4) niedope!nienia obowi"zków okre%lonych w art. 52 ust. 1 lub naruszenia zakazów, o których mowa w art. 52 ust. 3, po przeprowadzeniu, przez ministra w!a%ciwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, post$powania wyja%niaj"cego w sprawie utraty uprawnie). 2.
Minister
w!a%ciwy
do
spraw
budownictwa,
gospodarki
przestrzennej
i mieszkaniowej prowadzi w formie elektronicznej rejestr osób, które utraci!y uprawnienia do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" w przypadkach, o których mowa w ust. 1. Rejestr zawiera dane, o których mowa w art. 5 ust. 15 pkt 1-5. 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-3, minister w!a%ciwy do spraw budownictwa,
gospodarki
przestrzennej
i
mieszkaniowej,
na
podstawie
prawomocnego orzeczenia s"du, wpisuje z urz$du do rejestru, o którym mowa w ust. 2, osoby, które utraci!y uprawnienia do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow".
4
4. W przypadku powzi$cia informacji o niedope!nieniu obowi"zków lub naruszeniu zakazów, o których mowa w art. 52 ust. 1 i 3, przez osob$ uprawnion" do sporz"dzania
%wiadectw
charakterystyki
energetycznej
budynku,
lokalu
mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' technicznou#ytkow", minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej wszczyna, z urz$du lub na wniosek osoby, która zleci!a osobie uprawnionej sporz"dzenie %wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", post$powanie w sprawie utraty uprawnie). 5. W przypadku ustalenia, #e osoba uprawniona do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" nie dope!ni!a obowi"zków lub naruszy!a zakazy, o których mowa w art. 52 ust. 1 i 3, minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej orzeka, w drodze decyzji, o utracie przez t$ osob$ uprawnie) do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow". Wpisanie tej osoby do rejestru, o którym mowa w ust. 2, nast$puje z dniem, gdy decyzja stanie si$ ostateczna. 6. Od decyzji, o której mowa w ust. 5, nie s!u#y odwo!anie. Strona niezadowolona z decyzji mo#e zwróci' si$ do ministra w!a%ciwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, w terminie 2 miesi$cy od dnia dor$czenia decyzji, z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wniosku stosuje si$ odpowiednio przepisy Kodeksu post$powania administracyjnego dotycz"ce odwo!a) od decyzji. 7. W przypadku ustania przyczyny wpisania do rejestru, o którym mowa w ust. 2, minister
w!a%ciwy
do
spraw
budownictwa,
gospodarki
przestrzennej
i mieszkaniowej niezw!ocznie wykre%la wpis, z zastrze#eniem ust. 8. 8. W przypadku utraty uprawnie) na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 5, ponowne ich uzyskanie mo#e nast"pi' wy!"cznie w wyniku pozytywnego z!o#enia egzaminu, o którym mowa w art. 5 ust. 8 pkt 4. Do egzaminu mo#na przyst"pi' nie wcze%niej ni# po up!ywie 12 miesi$cy, licz"c od dnia utraty uprawnie).
5
Art. 52. 1. Osoba sporz"dzaj"ca %wiadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" obowi"zana jest : 1) przechowywa' sporz"dzone %wiadectwa przez okres 10 lat; 2) wykonywa'
czynno%ci
zwi"zane
ze
sporz"dzaniem
charakterystyki energetycznej z nale#yt" staranno%ci" oraz
%wiadectwa
systematycznie
podnosi' swoje kwalifikacje, maj"c na uwadze rozwój wiedzy technicznej oraz zmiany w przepisach prawa; 3) zawrze' umow$ ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody wyrz"dzone w zwi"zku ze sporz"dzaniem %wiadectwa charakterystyki energetycznej. 2. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, po zasi$gni$ciu opinii Polskiej Izby Ubezpiecze), okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owy zakres ubezpieczenia obowi"zkowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, termin powstania obowi"zku ubezpieczenia oraz minimaln" sum$ gwarancyjn", bior"c w szczególno%ci pod uwag$ zakres zada) realizowanych przez osob$ sporz"dzaj"c" %wiadectwo charakterystyki energetycznej. 3. Osoba sporz"dzaj"ca %wiadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' technicznou#ytkow" nie mo#e by': 1) uczestnikiem procesu budowlanego, w wyniku którego wybudowano ten budynek, lokal mieszkalny lub t$ cz$%' budynku stanowi"c" samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" lub 2) wykonawc" robót budowlanych wykonywanych w tym budynku, lokalu mieszkalnym lub w tej cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", lub 3) w!a%cicielem lub zarz"dc" tego budynku, lokalu mieszkalnego lub tej cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", lub 4) osob", której przys!uguje spó!dzielcze w!asno%ciowe prawo do tego lokalu, lub
6
5) zwi"zana umowami cywilnoprawnymi z osobami wymienionymi w pkt 1-4, w sposób, który podwa#a!by obiektywno%' i rzetelno%' sporz"dzenia %wiadectwa
charakterystyki
energetycznej
tego
budynku,
lokalu
mieszkalnego lub tej cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" lub mie' powi"za) kapita!owych z tymi osobami.”; 3) w art. 62: a) ust. 1b otrzymuje brzmienie: „1b. Instalacje ogrzewcze z kot!ami o efektywnej nominalnej wydajno%ci powy#ej 20 kW u#ytkowanymi co najmniej 15 lat, licz"c od daty zamieszczonej na tabliczce znamionowej kot!a, powinny by' poddane przez w!a%ciciela lub zarz"dc$ obiektu budowlanego jednorazowej kontroli obejmuj"cej ocen$ efektywno%ci energetycznej i doboru wielko%ci kot!a, a tak#e ocen$ parametrów instalacji oraz dostosowania do funkcji, jak" ma ona spe!nia'. Kontrol$ t$ przeprowadza si$ w roku nast$pnym po roku, w którym up!yn$!o 15 lat u#ytkowania kot!a, a kontrol$ kot!ów, które z dniem wej%cia w #ycie ustawy u#ytkowane s" ju# ponad 15 lat, przeprowadza si$ w roku wej%cia ustawy w #ycie.”, b) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Kontrole, o których mowa w ust. 1, z zastrze#eniem ust. 5, 5a i 6, przeprowadzaj" osoby posiadaj"ce uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalno%ci.”, c) po ust. 5 dodaje si$ ust. 5a w brzmieniu: „5a. Kontrole, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i ust. 1b, przeprowadzaj" osoby posiadaj"ce %wiadectwa kwalifikacyjne dozoru dla prac kontrolno-pomiarowych urz"dze), instalacji i sieci cieplnych.”; 4) w art. 63 w ust. 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) w wyniku przebudowy lub remontu budynku uleg!a zmianie jego charakterystyka energetyczna, o ile koszt robót budowlanych jest wy#szy ni# 25 % warto%ci odpowiadaj"cej kosztom odtworzenia budynku ustalonym wed!ug stanu i warto%ci na dzie) poprzedzaj"cy rozpocz$cie remontu lub przebudowy.”; 5) uchyla si$ art. 63a.
7
6) w art. 64 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Protoko!y z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotycz"ce jego stanu technicznego, %wiadectwo charakterystyki energetycznej oraz dokumenty, o których mowa w art. 63, powinny by' do!"czone do ksi"#ki obiektu budowlanego.”; 7) w art. 93 pkt 8 otrzymuje brzmienie: „8) nie spe!nia obowi"zku, o którym mowa w art. 62 ust.1 i 1b,”. Art. 2. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z pó&n. zm. 3)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) w art. 155 w ust. 1 dodaje si$ pkt 8 w brzmieniu: ,,8) %wiadectwie charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow".”; 2) w art. 181 w ust. 6 dodaje si$ pkt 8 w brzmieniu: ,,8) %wiadectwie charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow".”; 3) w art. 186 w ust. 6 dodaje si$ pkt 7 w brzmieniu: ,,7) %wiadectwie charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow".”. Art. 3. Je#eli przed dniem wej%cia w #ycie ustawy z!o#ono do w!a%ciwego organu zawiadomienie o zako)czeniu budowy lub wniosek o udzielenie pozwolenia na u#ytkowanie, art. 52 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, nie stosuje si$. Art. 4. Ustawa wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia, z tym #e art. 52 ust. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w art. 1, wchodzi w #ycie w terminie 3 miesi$cy od dnia og!oszenia.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 220, poz. 1600 i 1601, z 2007 r. Nr 69, poz. 468 i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 59, poz. 369 i Nr 220, poz. 1412 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 100 i Nr 42, poz. 335.
22/03/BS 8
UZASADNIENIE
Proponowane rozwi"zania uzupe!niaj" oraz zmieniaj" istniej"ce regulacje ustawowe zawarte w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pó&n. zm.) i ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z pó&n. zm.) pod k"tem wype!nienia ustale) dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Projekt nowelizacji ma na celu: – okre%lenie sytuacji, w których powstaje obowi"zek sporz"dzenia %wiadectwa charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego, – wprowadzenie regu! post$powania, zasad niezale#no%ci oraz
odpowiedzialno%ci
zawodowej dla osób uprawnionych do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej, – doprecyzowanie zasad prowadzenia rejestrów osób uzyskuj"cych uprawnienia do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej. Zmiany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (art. 1 projektu ustawy): 1.
W art. 5 ust. 1 w pkt 1 zmieniono lit. f, wprowadzaj"c zapis, który nak!ada na projektantów,
wykonawców
i
u#ytkowników
zapewnienie
wymaga)
dotycz"cych racjonalizacji zu#ycia energii oraz odpowiedniej charakterystyki energetycznej. 2.
W art. 5 ust. 3 i 4 uszczegó!owiono przypadki, w jakich wymagane jest dokonanie
oceny
charakterystyki
energetycznej
energetycznej.
w
formie
Wprowadzono
sporz"dzenia równie#
zapis
%wiadectwa dotycz"cy
umieszczenia w %wiadectwie charakterystyki energetycznej zalece) pod wzgl$dem op!acalno%ci s!u#"cych poprawie charakterystyki energetycznej dla budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow".
3.
W art. 5 ust. 5 – 5a uregulowano zasady sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej lokali mieszkalnych b$d"cych w budynkach z instalacj" centralnego ogrzewania zasilan" z kot!owni zlokalizowanej w budynku lub poza nim, umo#liwiaj"c sporz"dzanie %wiadectwa charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego w takim budynku w oparciu o %wiadectwo charakterystyki energetycznej budynku, o którego udost$pnienie nieodp!atnie zwróci' mo#e si$ w!a%ciciel lokalu mieszkalnego do w!a%ciciela lub zarz"dcy budynku. W ust. 5b uregulowano z kolei zasady opracowywania %wiadectw charakterystyki energetycznej lokali mieszkalnych nale#"cych do grupy lokali mieszkalnych o jednakowych rozwi"zaniach konstrukcyjno-materia!owych, instalacyjnych i takim samym stopniu zu#ycia, umo#liwiaj"c dokonanie oceny efektywno%ci energetycznej lokalu mieszkalnego w oparciu o ocen$ energetyczn" innego lokalu mieszkalnego z tej grupy. Powy#sz" regulacj" dokonano z!agodzenia wymagania
obowi"zkowej
oceny
energetycznej
lokali
mieszkalnych
wprowadzanych do obrotu poprzez wykorzystanie oceny energetycznej wykonanej dla lokalu „reprezentatywnego” dla zdefiniowanej grupy lokali mieszkalnych. 4.
W art. 5 ust. 8 w odpowiedzi na liczne wyst"pienia %rodowiska in#ynierów, niemaj"cych
uko)czonych
studiów
magisterskich,
lecz
posiadaj"cych
kwalifikacje i do%wiadczenie z tytu!u wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w zakresie projektowania, wprowadzono zapis umo#liwiaj"cy zrównanie tych osób z osobami posiadaj"cymi studia magisterskie
oraz
automatycznym
uprawnienia
nadawaniu
budowlane
uprawnie)
do
do
projektowania
sporz"dzania
przy
charakterystyki
energetycznej. Powy#sz" zmian" proponuje si$ nadanie z mocy prawa uprawnie) in#ynierom kierunków: architektura, budownictwo, in#ynieria %rodowiska, energetyka lub pokrewnych, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wy#szym. 5.
W ust. 13 zmieniono odniesienie do aktualnych przepisów ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w pa)stwach cz!onkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2008 r. Nr 63, poz. 394), a tak#e ujednolicono zakres uprawnie) do wykonywania oceny energetycznej, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku obywateli polskich, poprzez dodanie, i# zakres uprawnie) obejmuje równie# sporz"dzanie %wiadectw
2
charakterystyki energetycznej cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow". 6.
W ust. 14 i 15 doprecyzowano zasady prowadzenia rejestru, o którym mowa w ust. 8, poprzez dodanie zapisu dotycz"cego osób, które uko)czy!y studia podyplomowe.
7.
Dodano nowy art. 51 okre%laj"cy sytuacje prawne, w wyniku których nast$puje utrata uprawnie) do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej oraz wpis do tzw. rejestru negatywnego, stanowi"cego informacj$ publiczn" o osobach, które takie uprawnienia utraci!y. Do rejestru tego wpisuje si$ osoby, które niedope!nia!y obowi"zków wynikaj"cych z przepisów i ustalonych regu! post$powania
oraz
naruszy!y
zasady
etyki
zawodowej
oraz
zaufania
publicznego. Okre%lono równie# tryb wpisania do tego rejestru (ust.1 – 3). 8.
W ust. 4 i 5 okre%lono tryb wszcz$cia post$powania wyja%niaj"cego maj"cego na celu ustalenie niedope!nienia obowi"zków b"d& naruszenia zakazów przez osob$ sporz"dzaj"c" %wiadectwo charakterystyki energetycznej i orzeczenie o utracie uprawnie) przez t$ osob$. Post$powanie to b$dzie prowadzone przez ministra w!a%ciwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, który w razie ustalenia, i# osoba uprawniona do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej, nie dope!ni!a obowi"zków lub naruszy!a zakazy, o których mowa w art. 52 ust. 1 i 3, wyda decyzj$ o utracie uprawnie) do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej przez t$ osob$. W ust. 6 uregulowano mo#liwo%' odwo!ania si$ od decyzji ministra.
9.
W ust. 7 i 8 okre%lono tryb wykre%lenia wpisu z „rejestru negatywnego” w sytuacji ustania przyczyn, o których mowa w ust. 1, oraz tryb ponownego uzyskania
uprawnie)
do
sporz"dzania
%wiadectwa
charakterystyki
energetycznej, je%li zosta!y utracone na podstawie decyzji ministra. Wymóg z!o#enia dodatkowego egzaminu w przypadku ustalenia niedope!nienia obowi"zków lub naruszenia zakazów, o których mowa odpowiednio w art. 52 ust. 1 i 3, ma na celu zabezpiecza' wysok" jako%', rzetelno%' i bezstronno%' pracy
osoby
uprawnionej
do
sporz"dzania
%wiadectw
charakterystyki
energetycznej budynków w trosce o interes obywateli i interes publiczny. W zwi"zku z tym organ, który orzek! o utracie uprawnie) do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej z przyczyn zwi"zanych z nienale#ytym 3
wykonywaniem obowi"zków zwi"zanych z tymi uprawnieniami b$dzie mia! mo#liwo%' zweryfikowania wiedzy i umiej$tno%ci osoby ubiegaj"cej si$ ponownie o nadanie uprawnie). Zdecydowano si$ na stworzenie rejestru negatywnego, a nie wykre%lanie z „rejestru osób uprawnionych”, z uwagi na to, i# „rejestr osób uprawnionych” nie obejmuje wszystkich osób posiadaj"cych uprawnienia do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej, np. osób maj"cych uprawnienia budowlane. 10.
Dodano art. 52 nak!adaj"cy na osob$ sporz"dzaj"c" %wiadectwo charakterystyki energetycznej
obowi"zki
zwi"zane
z
udost$pnianiem,
sporz"dzaniem
i przechowywaniem %wiadectwa oraz dzia!alno%ci" osób sporz"dzaj"cych %wiadectwo charakterystyki energetycznej. W przepisie tym na osoby sporz"dzaj"ce %wiadectwo charakterystyki energetycznej na!o#ono obowi"zek przechowywania %wiadectw, okre%lono standardy dla czynno%ci zwi"zanych z ich sporz"dzeniem oraz na!o#ono obowi"zek ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej i okre%lono jego warunki. W zwi"zku z projektowanym obowi"zkiem zawarcia umowy ubezpieczenia przeprowadzono konsultacje z instytucjami rynku ubezpieczeniowego: z Komisj" Nadzoru Finansowego, Polsk" Izb" Ubezpiecze) i Rzecznikiem Ubezpieczonych. Przepis wchodzi w #ycie w okresie 3 miesi$cy od og!oszenia ustawy. 11.
W art. 52 ust. 3 wprowadzono wymóg sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej przez osoby obiektywne i niezale#ne, eliminuj"c mo#liwo%' „bycia s$dzi" we w!asnej sprawie”, poprzez wprowadzenie zasady, i# osoba sporz"dzaj"ca %wiadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' technicznou#ytkow" nie mo#e by' jednocze%nie uczestnikiem procesu budowlanego, wykonawc" robót budowlanych, w!a%cicielem i zarz"dc" tego budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' technicznou#ytkow", lub w!a%cicielem spó!dzielczego w!asno%ciowego prawa do lokalu. Ponadto osoba sporz"dzaj"ca %wiadectwo charakterystyki energetycznej nie mo#e mie' powi"za) kapita!owych z osobami, o których mowa w art. 52 ust. 4 pkt 1 – 4. Przepis ten b$dzie zgodny z intencj" art. 10 dyrektywy, w którym jest mowa
o
sporz"dzaniu
%wiadectw
niezale#nych ekspertów.
4
charakterystyki
energetycznej
przez
12.
W art. 62 ust. 1b doprecyzowano ustalenia dotycz"ce jednorazowej kontroli kot!ów u#ytkowanych d!u#ej ni# 15 lat poprzez jednoznaczne okre%lenie zakresu i terminu kontroli w celu zapewnienia warunków prawid!owej weryfikacji spe!nienia tego obowi"zku. Szczegó!y przedmiotowe kontroli kot!ów zostan" zawarte w planowanej zmianie rozporz"dzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie ksi"#ki obiektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1134).
13.
W art. 62 w ust. 4, 5 i 5a dokonano korekty wskazanych osób, uprawnionych do przeprowadzania kontroli efektywno%ci energetycznej urz"dze), kieruj"c si$ w!a%ciwym merytorycznym przygotowaniem tych osób. W!a%ciwe kwalifikacje do przeprowadzenia okresowych kontroli efektywno%ci energetycznej kot!ów i jednorazowych kontroli instalacji ogrzewczych, w których pracuj" kot!y starsze
ni#
15
lat,
posiadaj"
osoby
legitymuj"ce
si$
%wiadectwem
kwalifikacyjnym dozoru dla prac kontrolno-pomiarowych urz"dze), instalacji i sieci cieplnych, wydanym na podstawie przepisów odr$bnych, tj. na podstawie art. 54 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 Nr 89, poz. 625, z pó&n. zm.) wg wzoru okre%lonego w za!"czniku nr 2 do rozporz"dzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo!ecznej z 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegó!owych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmuj"ce si$ eksploatacj" urz"dze), instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828).
Uprawnienia
kontroli
efektywno%ci
energetycznej
urz"dze)
ch!odniczych pozostawiono osobom posiadaj"cym uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalno%ci. 14.
Zmiana art. 63 ust. 2 pkt 2 ma na celu uszczegó!owienie przypadków, w jakich przeprowadzenie remontu lub przebudowy budynku, w wyniku których ulegnie poprawie
charakterystyka
energetyczna
budynku,
b$dzie
skutkowa!o
obowi"zkiem wykonania oceny charakterystyki energetycznej i %wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Obecne brzmienie tego przepisu nak!ada taki obowi"zek w ka#dym przypadku remontu lub przebudowy. Zmiana nawi"zuje do postanowie) art. 6 dyrektywy i pkt 13 jej preambu!y, zgodnie z którymi pa)stwa cz!onkowskie podejm" dzia!ania, aby przy przeprowadzaniu wa#niejszych renowacji poprawia' charakterystyk$ energetyczn" budynków, za%
5
przez wa#niejsz" renowacj$ nale#y rozumie' renowacje, której koszt przekracza 25 % warto%ci budynku. 15.
Wobec wskazania w art. 5 ust. 3 i 4 szczegó!owo przypadków, w których powstaje obowi"zek sporz"dzenia %wiadectwa charakterystyki energetycznej i przekazania go najemcy lub nabywcy, dla zachowania prawid!owej systematyki ustawy postanowiono uchyli' art. 63a.
16.
W art. 64 ust. 3 wprowadzono obowi"zek do!"czania
tak#e %wiadectwa
charakterystyki energetycznej do ksi"#ki obiektu, poza innymi wymaganymi prawem dokumentami. 17.
W art. 93 zmieniono pkt 8 w celu okre%lenia zasad odpowiedzialno%ci karnej. Grzywnie podlega niedope!nienie obowi"zku kontroli stanu technicznego i efektywno%ci energetycznej instalacji ogrzewczych i urz"dze) ch!odniczych w systemach klimatyzacji.
Zmiany w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami (art. 2 projektu ustawy): W ustawie o gospodarce nieruchomo%ciami wprowadza si$ zmiany w art. 155 ust. 1, 181 ust. 6 oraz 186 ust. 6, które polegaj" na dodaniu do katalogu dokumentów, które s" wykorzystywane
przy
wykonywaniu
czynno%ci
zawodowych,
odpowiednio
przez
rzeczoznawc$ maj"tkowego, po%rednika w obrocie nieruchomo%ciami oraz zarz"dc$ nieruchomo%ciami, %wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow". Art. 3 projektu ustawy Zaproponowano przepis przej%ciowy, w my%l którego w przypadku za!"czenia %wiadectwa charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zako)czeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na u#ytkowanie wniesionego do w!a%ciwego organu przed dniem wej%cia w #ycie ustawy, nie stosuje si$ wprowadzanego art. 52 ust. 3 ustawy eliminuj"cego mo#liwo%' „bycia s$dzi" we w!asnej sprawie”. Art. 4 projektu ustawy W art. 4 projektu ustawy proponuje si$ wej%cie w #ycie projektu ustawy 14 dni od dnia og!oszenia, zapewniaj"c tym samym zgodno%' regulacji na poziomie ustawowym z ustaleniami dyrektywy 2002/91/WE, z wyj"tkiem przepisu dotycz"cego obowi"zku
6
zawarcia umowy ubezpieczenia OC, który wchodzi w #ycie w terminie 3 miesi$cy od dnia og!oszenia ustawy. Celem przepisu jest przyznanie osobom uprawnionym czasu do wype!nienia tego obowi"zku. Czas ten b$dzie niezb$dny ze wzgl$du na konieczno%' przygotowania przez zak!ady i towarzystwa ubezpiecze) ofert nowego produktu ubezpieczeniowego, jakim b$dzie ubezpieczenie OC osób uprawnionych do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej. Zak!ada si$, #e okres 3 miesi$cy b$dzie wystarczaj"cy do wype!nienia obowi"zku zawarcia umowy ubezpieczenia OC. Projekt nie podlega procedurze notyfikacji, o której mowa w przepisach rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych, bowiem stanowi wype!nienie ustale) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/91/WE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Do prac nad projektem ustawy nie zosta!y zg!oszone podmioty zainteresowane tymi pracami w trybie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414). Ponadto projekt zosta! umieszczony do publicznej wiadomo%ci na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Infrastruktury. Projekt ustawy w dniu 29 pa&dziernika br. by! przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Rz"du i Samorz"du Terytorialnego, która zaakceptowa!a projekt. Projekt zosta! zaopiniowany przez Urz"d Komitetu Integracji Europejskiej jako niesprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Przegl"d
uregulowa)
prawnych
w
zakresie
sporz"dzania
%wiadectw
charakterystyki energetycznej budynków w pa)stwach cz!onkowskich UE. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Pó!nocnej W
systemie
prawa
brytyjskiego
obowi"zki
dotycz"ce
sporz"dzania
%wiadectw
charakterystyki energetycznej budynków zosta!y uregulowane poprzez wydanie aktu: The Energy Performance and Building Act (Certificates and Inspections) Regulations. Nak!ada
on
obowi"zek
na
w!a%cicieli
budynków
do
przedstawienia
%wiadectwa
charakterystyki energetycznej w przypadku sprzeda#y lub najmu ca!o%ci, lub cz$%ci posiadanego przez nich budynku. W!a%ciciel powinien uczyni' to mo#liwie jak
7
najszybciej
na
w!a%ciciela
#"danie
budynku
nabywcy
lub
%wiadectwa
najemcy.
Obowi"zek
charakterystyki
przedstawienia
energetycznej
w
przez
przypadku
sprzeda#y lub najmu jest egzekwowany w oparciu o system sankcji finansowych nak!adanych na osoby uchylaj"ce si$ od tego obowi"zku. Republika Federalna Niemiec W Republice Federalnej Niemiec w my%l przepisów ustawy o energooszcz$dno%ci w budynkach w!a%ciciele budynków, które zosta!y wzniesione w okresie do 1965 roku, s"
zobligowani
od
1
lipca
do
przedstawienia
%wiadectwa
charakterystyki
energetycznej potencjalnym nabywcom lub najemcom. W odniesieniu do budynków wzniesionych po roku 1965 obowi"zek ten zosta! wprowadzony z dniem 1 stycznia 2009
r.
Obowi"zek
niezw!ocznie
na
przedstawienia
wezwanie
ze
%wiadectwa
strony
powinien
nabywcy
lub
by'
najemcy.
tak#e
spe!niony
W
przypadku
niespe!nienia tego obowi"zku gro#" sankcje w postaci kary finansowej. Republika Federalna Austrii Austriackie uregulowania prawne krajów zwi"zkowych oraz federalne nak!adaj" na w!a%ciciela budynku obowi"zek przedstawienia potencjalnemu nabywcy lub najemcy %wiadectwa charakterystyki energetycznej. Po zawarciu umowy w!a%ciciel budynku jest zobowi"zany wyda' taki dokument odpowiednio nabywcy lub najemcy. W austriackim systemie
prawnym
nie
przewidziano
sankcji
za
naruszenie
obowi"zku
przed!o#enia %wiadectwa. Królestwo Hiszpanii W Hiszpanii trwaj" prace nad projektem rozporz"dzenia, które zobliguje w!a%cicieli budynków do przedstawiania certyfikatów energetycznych przy zawieraniu transakcji sprzeda#y
i
najmu.
Funkcjonuj"ce
dotychczas
regulacje
wprowadza!y
obowi"zek
przedstawiania certyfikatów tylko w odniesieniu do budynków nowych, wzgl$dnie tych, które podlega!y renowacjom lub by!y przebudowywane. Królestwo Danii Zgodnie z przepisami du)skiej mocy ustawy o oszcz$dzaniu energii w budynkach, w!a%ciciel budynku lub mieszkania winien przedstawi' %wiadectwa charakterystyki energetycznej potencjalnemu nabywcy lub najemcy. Natomiast osoba sprzedaj"ca lub
wynajmuj"ca
budynek
lub
mieszkanie
8
jest
zobligowana
do
przed!o#enia
%wiadectwa najpó&niej do momentu zawarcia umowy najmu lub sprzeda#y. Ponadto nabywca lub najemca ma prawo zleci' wykonanie certyfikatu energetycznego na koszt
uchylaj"cego
prawnym
nie
ma
si$
od
tego
formalnych,
obowi"zku
w!a%ciciela.
W
du)skim
przewidzianych
prawem
sankcji
w
systemie
postaci
kar
obowi"zek
dla
finansowych za niestosowanie si$ do wspomnianej powy#ej regulacji. Republika Finlandii Ustawa
o
w!a%ciciela
certyfikacji do
energetycznej
przedstawienia
budynków
%wiadectwa
wprowadza charakterystyki
energetycznej
w przypadku sprzeda#y lub wynajmu budynku. Jednocze%nie ustawa stanowi, i# %wiadectwa nie b$d" wymagane w odniesieniu do domów letniskowych, budynków przemys!owych, budynków zabytkowych poddanych ochronie oraz ko%cio!ów. Republika Francuska We Francji istnieje od 1 listopada 2006 roku obowi"zek przedstawienia %wiadectwa charakterystyki energetycznej w sytuacji sprzeda#y lub wynajmu. Od 2 stycznia 2008 wprowadzony
zosta!
tak#e
obowi"zek
podawania
do
publicznej
wiadomo%ci
informacji dotycz"cej poziomu zu#ycia energii w danym budynku oraz wp!ywie emisji na tzw efekt cieplarniany.
9
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które oddzia!uje ustawa Proponowane regulacje oddzia!uj"
na podmioty funkcjonuj"ce w sektorze budownictwa
i zajmuj"ce si$: projektowaniem, wykonawstwem oraz zarz"dzeniem nieruchomo%ciami, ich sprzeda#" i wynajmem. 2. Wyniki konsultacji spo!ecznych W ramach konsultacji spo!ecznych i %rodowiskowych projekt przekazano do jednostek opiniotwórczych: o%rodków akademickich, jednostek naukowo-badawczych, stowarzysze) i zrzesze)
bran#owych
projektantów,
i
audytorów
organizacji
samorz"dowych,
energetycznych,
%rodowiska
rzeczoznawców
wykonawców,
maj"tkowych,
zwi"zków
spó!dzielczo%ci, deweloperów, zarz"dów budynków komunalnych, w!a%cicieli i zarz"dców budynków u#yteczno%ci publicznej itp. Projekt przes!ano do nast$puj"cych organizacji: ! Komisja Wspólna Rz"du i Samorz"du Terytorialnego ! Polska Korporacja Techniki Sanitarnej, Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji ! Polska Federacja Organizacji Zarz"dców i Administratorów Nieruchomo%ci ! Krajowy Zwi"zek Rewizyjny Spó!dzielni Mieszkaniowych RP ! Polska Izba In#ynierów Budownictwa ! Politechnika Warszawska, Wydzia! In#ynierii (rodowiska ! Politechnika (l"ska, Wydzia! In#ynierii i Energetyki ! Politechnika Pozna)ska, Wydzia! Budownictwa i In#ynierii (rodowiska ! Politechnika Bia!ostocka ! Politechnika *ódzka ! Politechnika Wroc!awska, Wydzia! Mechaniczno-Energetyczny ! Politechnika Gda)ska, Wydzia! In#ynierii L"dowej i (rodowiska ! Politechnika Krakowska, Wydzia! In#ynierii (rodowiska ! Politechnika Opolska, Wydzia! Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki ! Instytut Nafty i Gazu
10
! Instytut Gospodarki Nieruchomo%ciami ! Instytut Energetyki Oddzia! Techniki Grzewczej i Sanitarnej ! Wojskowa Akademia Techniczna ! G!ówny Instytut Górnictwa ! Konfederacja Budownictwa i Nieruchomo%ci ! Krajowa Izba Gospodarcza Ch!odnictwa i Klimatyzacji, Oddzia! Mazowiecki ! Centralny O%rodek Ch!odnictwa ! Zwi"zek Zawodowy „Budowlani” ! Stowarzyszenie Architektów Polskich ! Polski Zwi"zek In#ynierów i Techników Budownictwa ! Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych ! Ogólnopolskie Porozumienie Zwi"zków Zawodowych ! Krajowa Izba Urbanistów ! Krajowa Izba Gospodarcza ! NSZZ „Solidarno%'” ! Zwi"zek Pracodawców-Producentów Materia!ów Dla Budownictwa ! Zrzeszenie Audytorów Energetycznych ! Narodowa Agencja Poszanowania Energii S.A. ! Polska Korporacja Termorenowacji ! Fundacja Poszanowania Energii ! Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. ! Stowarzyszenie Elektryków Polskich ! Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Poszanowanie Energii i (rodowiska SAPE-Polska” ! Stowarzyszenie Polskich Energetyków Oddzia! we Wroc!awiu ! Stowarzyszenie Na Rzecz Systemów Ocieple)
11
! Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Zarz"dców Nieruchomo%ci ! Instytut Techniki Budowlanej ! Stowarzyszenie Polska Wentylacja ! Korporacja Kominiarzy Polskich ! Polskie Zrzeszenie In#ynierów i Techników Sanitarnych ! Zwi"zek Powiatów Polskich ! Stowarzyszenie Producentów Styropianu ! Konfederacja Budownictwa i Nieruchomo%ci ! Polska Izba Przemys!owo-Handlowa Budownictwa ! Stowarzyszenie Producentów We!ny Mineralnej Szklanej i Skalnej ! Polskie Okna i Drzwi, Zwi"zek Producentów, Dostawców i Dystrybutorów ! Stowarzyszenie ds. Rozliczania Energii Zgodnie z jej Zu#yciem ! Krajowa Izba Architektów RP ! Izba Gospodarcza Gazownictwa ! Forum Zwi"zków Zawodowych ! Polski Zwi"zek Firm Deweloperskich ! Stowarzyszenie Producentów Polistyrenu Ekstrudowanego „EXIBA” ! Stowarzyszenie Producentów Betonu ! Ogólnopolskie Stowarzyszenie Firm Tynkarskich ! Stowarzyszenie Producentów Ceramiki Poryzowanej ! Zwi"zek Pracodawców Ceramiki Budowlanej i Silikatów ! Izba Gospodarcza Ciep!ownictwo Polskie ! Polskie Towarzystwo Biomasy ! Polskie Towarzystwo Elektrociep!owni Zawodowych ! Stowarzyszenie Kominy Polskie
12
! Izba Projektowania Budowlanego ! Korporacja Przedsi$biorców Budowlanych „KPB UNI-BUD” ! Ogólnopolska Izba Gospodarcza Towarzystwa Budownictwa Spo!ecznego ! Zwi"zek Rewizyjny Spó!dzielni Mieszkaniowych RP ! Polska Federacja Zarz"dców Nieruchomo%ci ! Ogólnopolska Izba Gospodarki Nieruchomo%ciami w Gda)sku ! Stowarzyszenie Polskich Energetyków Zarz"d G!ówny ! Izba Gospodarcza Budownictwa ! Polska Izba Paliw P!ynnych ! Krajowe Forum Ch!odnictwa Zwi"zek Pracodawców ! Polski Zwi"zek Producentów P!yt Warstwowych Ponadto projekt konsultowano z Komisj" Nadzoru Finansowego, Polsk" Izb" Ubezpiecze) i Rzecznikiem Ubezpieczonych, które to podmioty nie wnios!y zmian do przed!o#onego projektu ustawy. Zg!oszone uwagi i propozycje zmian w ramach uzgodnie) %rodowiskowych i spo!ecznych, a tak#e mi$dzyresortowych mia!y merytoryczny charakter uzupe!niaj"co-porz"dkuj"cy. Zosta!y szczegó!owo przeanalizowane pod k"tem mo#liwo%ci ich uwzgl$dnienia. 3. Wp!yw ustawy na sektor finansów publicznych, w tym na bud#et pa)stwa i bud#ety jednostek samorz"du terytorialnego Projektowane rozwi"zanie generuje dodatkowe wydatki z bud#etu pa)stwa i sektora finansów publicznych z tytu!u zwi$kszenia ilo%ci prowadzonych post$powa) egzaminacyjnych dla osób ubiegaj"cych si$ o uprawnienia do sporz"dzania %wiadectwa charakterystyki energetycznej – koszt ok. 25 000z!/m-c x 12 m-cy = 300 000 z!. Pokrycie kosztów przewiduje si$ z cz$%ci 18 bud#etu Ministerstwa Infrastruktury. 4. Wp!yw ustawy na rynek pracy Nale#y oczekiwa', #e dzi$ki proponowanym regulacjom b$dzie on znacz"cy i pozytywny. Wej%cie w #ycie regulacji skutkowa' b$dzie bardziej uporz"dkowanym i transparentnym zapotrzebowaniem na us!ugi zwi"zane z problematyk" obj$t" ustaw" – Prawo budowlane.
13
Projektowane regulacje w nowelizacji polegaj" na obni#eniu wymogu dotycz"cego wykszta!cenia i spowoduj" wzrost liczby osób uprawnionych do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", z tytu!u posiadanych uprawnie) budowlanych do projektowania. Liczb$ tych osób szacuje si$ na 15 – 20 tys. osób. Ponadto projektowana zmiana stwarza mo#liwo%' ubiegania si$ o uprawnienia do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", poprzez z!o#enie egzaminu lub uko)czenie studiów podyplomowych przez osoby, które uko)czy!y studia in#ynierskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wy#szym, na kierunkach: architektura, budownictwo, in#ynieria %rodowiska, energetyka lub pokrewnych, niemaj"ce uprawnie) budowlanych do projektowania. 5. Wp!yw ustawy na konkurencyjno%' gospodarki i przedsi$biorczo%', w tym na funkcjonowanie przedsi$biorstw Stabilizacja i rozwój przedsi$biorstw istniej"cych oraz stworzenie proponowanymi rozwi"zaniami warunków do powstania nowych przedsi$biorstw, bez naruszenia zasad wolnej konkurencji. 6. Wp!yw na sytuacj$ i rozwój regionalny Nale#y oczekiwa' pozytywnego wp!ywu na rozwój regionalny. Proponowane regulacje spowoduj"
rozwój regionu w zakresie budownictwa energooszcz$dnego i zwi$kszenia
efektywno%ci energetycznej istniej"cych budynków.
23/03/BS
14
,r)
t;.],;,.i,i
.
"
I
(
KoMITETUINTEIKI?I EURoPEJSKIEJ SEKRETARZ KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ STANU Mikoł ajDowgielewicz Min.MD/ 'i$
.Ąosnvma Warszawa,dnia 9 marca 2009 r.
Pan Maciej Berek Sekretarz Rady Ministrów
opinia o zgodnoś ciz prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o zmianie ustał vy - Prą wo budowla'ne oraz ustawy o gospodarce nieruchomoś ciami(nowy tekst II) sporządzona na podstawieart. 9 pkt 3 w zw. z art.2 ust. I pkt 2 i ust.2 pkt 2a ustawy z dnia 8 sierpnia1996r. o Komitecie Integracji Europejskiej (Dz. U. Nr 106, poz. 494) przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Mikolaja Dowgielewicza
Szanowny Panie Ministrze, W zwią 3ku z projektem ustaw o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomoś ciami(nowy tekst II; pismo z dnia 6.03.2009 r., nr RM-10-f2f-08), uprzejmie informuję, ze nie zgł 'aszarnuwag. Jednocześ niepozwalam sobie wyrazic nastę pują cąopinię :
Projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Z powazaniem, r\/ 'ilt/ |
'
rf
Pan Cezary Grabarczyk M i ni ster ln frastruktury
,/
:
;
t y ' /l, /, /
tl
.r I
':
Do uprzeimeiwiadomoś ci:
,/\
/
l
,1'
Projekt ROZPORZ"DZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia ............................................. w sprawie obowi#zkowego ubezpieczenia odpowiedzialno!ci cywilnej osoby sporz#dzaj#cej !wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$!ci budynku stanowi#cej samodzieln# ca%o!& techniczno-u'ytkow#
Na podstawie art. 5! ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pó&n. zm. 2)) zarz"dza si$, co nast$puje:
§ 1. Rozporz"dzenie okre%la szczegó!owy zakres obowi"zkowego ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej osoby sporz"dzaj"cej %wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' technicznou#ytkow" za szkody wyrz"dzone w zwi"zku z wykonywaniem czynno%ci, o których mowa w art. 5 ust. 3 i art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, zwanego dalej "ubezpieczeniem OC", termin powstania obowi"zku ubezpieczenia oraz minimaln" sum$ gwarancyjn" tego ubezpieczenia. § 2. 1. Ubezpieczeniem OC jest obj$ta odpowiedzialno%' cywilna osoby sporz"dzaj"cej %wiadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow" za szkody wyrz"dzone w nast$pstwie dzia!ania lub zaniechania ubezpieczonego, w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej, w zwi"zku z wykonywaniem czynno%ci, o których mowa w § 1. 2. Ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód: 1) polegaj"cych na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrz"dzonych przez ubezpieczonego ma!#onkowi, wst$pnemu, zst$pnemu, rodze)stwu, a tak#e powinowatemu w tej samej linii lub stopniu, osobie pozostaj"cej w stosunku przysposobienia oraz jej ma!#onkowi, jak równie# osobie, z któr" ubezpieczony pozostaje we wspólnym po#yciu; 2) wyrz"dzonych przez ubezpieczonego po utracie uprawnie) do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej
1)
Minister Finansów kieruje dzia!em administracji rz"dowej - instytucje finansowe, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporz"dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó!owego zakresu dzia!ania Ministra Finansów (Dz. U. Nr 216, poz. 1592). 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880 i Nr 191, poz. 1373 oraz z 2008 r. Nr 145, poz. 914 i Nr , poz.
samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow", chyba #e szkoda jest nast$pstwem wykonywania czynno%ci, o których mowa w § 1 przed utrat" uprawnie); 3) polegaj"cych na zap!acie kar umownych; 4) powsta!ych wskutek dzia!a) wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek, a tak#e aktów terroru. 3. Ubezpieczenie OC obejmuje wszystkie szkody w zakresie, o którym mowa w ust. 1, z zastrze#eniem ust. 2, bez mo#liwo%ci umownego ograniczenia przez zak!ad ubezpiecze) wyp!aty odszkodowa). § 3. Obowi"zek ubezpieczenia OC powstaje nie pó&niej ni# w dniu poprzedzaj"cym dzie) rozpocz$cia wykonywania czynno%ci, o których mowa w § 1. § 4. 1. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki s" obj$te umow" ubezpieczenia OC, wynosi równowarto%' w z!otych sumy 25 000 euro. 2. Kwota, o której mowa w ust. 1, ustalana jest przy zastosowaniu kursu %redniego euro og!oszonego przez Narodowy Bank Polski po raz pierwszy w roku, w którym umowa ubezpieczenia OC zosta!a zawarta. § 5. Rozporz"dzenie wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
W porozumieniu:
MINISTER FINANSÓW
MINISTER INFRASTRUKTURY
2
Uzasadnienie Przepisy ustawy z dnia …………. 200… r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomo%ciami (Dz. U. Nr …., poz. ...), wprowadzaj"ce zmiany do obecnie obowi"zuj"cej ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pó&n. zm.), okre%laj" zasady oceny charakterystyki energetycznej budynków (mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, u#yteczno%ci publicznej, magazynowych), lokali mieszkalnych w budynkach lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' technicznou#ytkow", sposobu sporz"dzania %wiadectw ich charakterystyki energetycznej, a tak#e obowi"zek kontroli kot!ów, systemów klimatyzacji oraz instalacji ogrzewczych w budynkach lub lokalach mieszkalnych. Przepisy ww. ustawy maj" charakter dostosowawczy do prawa wspólnotowego. Ustawa ta transponuje do prawa krajowego wymagania Unii Europejskiej zawarte w Dyrektywie Parlamentu Europejskiej i Rady Unii Europejskiej 2002/91/WE z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 52 ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane, osoba sporz"dzaj"ca %wiadectwa charakterystyki energetycznej jest obowi"zana zawrze' umow$ ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody wyrz"dzone w zwi"zku ze sporz"dzaniem %wiadectwa charakterystyki energetycznej. W art. 5! ust. 2 ustawy – Prawo budowlane zosta!a zawarta delegacja ustawowa dla ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych do wydania aktu wykonawczego. Zgodnie z tym przepisem minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, po zasi$gni$ciu opinii Polskiej Izby Ubezpiecze), okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owy zakres obowi"zkowego ubezpieczenia oc, termin powstania obowi"zku ubezpieczenia oraz minimaln" sum$ gwarancyjn", bior"c w szczególno%ci pod uwag$ zakres zada) realizowanych przez osob$ uprawnion" do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow". Powy#szy projekt rozporz"dzenia stanowi wype!nienie wskazanej delegacji ustawowej. Przepisy rozporz"dzenia okre%laj" szczegó!owy zakres obowi"zkowego ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej osoby uprawnionej do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej za szkody wyrz"dzone w zwi"zku z wykonywaniem czynno%ci, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy – Prawo budowlane, termin powstania obowi"zku ubezpieczenia oraz minimaln" sum$ gwarancyjn" tego ubezpieczenia. W § 2 projektu okre%lono zakres ubezpieczenia OC poprzez m.in. okre%lenie w ust. 1 zakresu czasowego ochrony ubezpieczeniowej (tzw. trigger). Ubezpieczenie OC nie mo#e bowiem prawid!owo funkcjonowa' bez dok!adnego sprecyzowania, który moment bierze si$ pod uwag$ jako wypadek ubezpieczeniowy obj$ty umow" ubezpieczeniow".
3
Jednocze%nie uzasadnione jest, aby z zakresu tego ubezpieczenia wy!"czy' odpowiedzialno%' zak!adu ubezpiecze) za enumeratywnie okre%lone w rozporz"dzeniu szkody (§ 2 ust. 2). Wy!"czenia zawieraj" przypadki spo!ecznie uzasadnione, jak równie# sytuacje nadzwyczajne, którym trudno jest si$ przeciwstawi'. Z zakresu ubezpieczenia wy!"czone zosta!y szkody powsta!e w wyniku m.in. aktów terroru. Stosowan" w standardach %wiatowych praktyk" jest, #e szkody te, jako nie podlegaj"ce, co do zasady, reasekuracji, wy!"czane s" z zakresu ubezpieczenia. Samo poj$cie „aktów terroru” okre%lane jest w ogólnych warunkach zak!adu ubezpiecze). Obowi"zek ubezpieczenia b$dzie powstawa! nie pó&niej ni# w dniu poprzedzaj"cym dzie) rozpocz$cia wykonywania czynno%ci zwi"zanych z ocen" charakterystyki energetycznej i sporz"dzeniem %wiadectwa charakterystyki energetycznej przez osob$ uprawnion" do sporz"dzania %wiadectwa charakterystyki energetycznej,. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC b$dzie wynosi!a równowarto%' w z!otych kwoty 25 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki s" obj$te umow" ubezpieczenia OC. Suma gwarancyjna tej samej wysoko%ci jest okre%lona w rozporz"dzeniu Ministra Finansów" z dnia 21 wrze%nia 2004 r. w sprawie obowi"zkowego ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej rzeczoznawcy maj"tkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2112). Poniewa# wielko%' ewentualnych szkód powsta!ych na skutek wykonywania czynno%ci przez osob$ sporz"dzaj"c" %wiadectwo energetyczne oraz odpowiedzialno%' z tego tytu!u jest zbli#ona, taka wysoko%' sumy gwarancyjnej wydaje si$ by' uzasadniona. Przepisy projektu rozporz"dzenia wejd" w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia. W art. 3 wskazanej ustawy nowelizuj"cej zaproponowano trzymiesi$czny okres przej%ciowy, podczas którego w stosunku do osób, które nie zawar!y umowy obowi"zkowego ubezpieczenia OC nie b$dzie mo#na orzec utraty uprawnie) do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej.
4
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które oddzia%uje ustawa. Rozporz"dzenie okre%li zasady ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej osoby z uprawnieniami do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub cz$%ci budynku stanowi"cej samodzieln" ca!o%' techniczno-u#ytkow". Oszacowanie liczby podmiotów obj$tych regulacj" jest na chwil$ obecn" niemo#liwe. W chwili obecnej do sporz"dzania %wiadectw charakterystyki energetycznej jest upowa#niona grupa ok. 80 tys. osób z uprawnieniami budowlanymi. Nie jest natomiast znana liczba osób, które uzyskaj" uprawnienia do sporz"dzania %wiadectw w drodze uko)czenia studiów podyplomowych lub po odbyciu szkolenia i zdaniu egzaminu. 2. Konsultacje !rodowiskowe i spo%eczne. Konsultacje spo!eczne w sprawie projektu zastan" przeprowadzone z przedstawicielami rynku ubezpiecze). 3. Wp%ywy na sektor finansów publicznych, w tym na bud'et pa(stwa i bud'ety jednostek samorz#du terytorialnego. Brak wp!ywu 4. Wp%ywy na rynek pracy. Nale#y oczekiwa', #e dzi$ki proponowanym regulacjom b$dzie on znacz"cy i pozytywny. Wej%cie w #ycie regulacji skutkowa' b$dzie powstaniem zapotrzebowania na rynek us!ug ubezpieczeniowych. 5. Wp%yw na konkurencyjno!& gospodarki i przedsi$biorczo!&, w tym na funkcjonowanie przedsi$biorstw. Stabilizacja i rozwój przedsi$biorstw istniej"cych oraz stworzenie proponowanymi rozwi"zaniami warunków do powstania nowych przedsi$biorstw, bez naruszenia zasad wolnej konkurencji. 6. Wp%yw na sytuacj$ i rozwój regionalny Brak wp!ywu.
5