Druk nr 1835 Warszawa, 27 marca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-44-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy
- o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w !winouj"ciu. W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
dotycz"c"
zgodno%ci
Ponadto uprzejmie informuj$, #e do prezentowania stanowiska Rz"du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Skarbu Pa&stwa.
(-) Donald Tusk
Projekt USTAWA z dnia o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w !winouj"ciu1)
Rozdzia! 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Ustawa okre%la zasady przygotowania, realizacji i finansowania inwestycji w zakresie terminalu wymaganych ze wzgl$du na istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa oraz inwestycji towarzysz"cych. 2. U#yte w ustawie okre%lenia oznaczaj": 1) terminal – terminal regazyfikacyjny skroplonego gazu ziemnego w 'winouj%ciu wraz z instalacjami, urz"dzeniami i obiektami niezb$dnymi dla jego uruchomienia i funkcjonowania; 2) kataster nieruchomo%ci – kataster w rozumieniu ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027, z pó(n. zm.2)); 3) inwestor – podmiot realizuj"cy odpowiednio inwestycj$ w zakresie terminalu lub inwestycj$ towarzysz"c"; 4) roboty budowlane, dostawy, us!ugi – roboty budowlane, dostawy, us!ugi w rozumieniu ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie& publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z pó(n. zm.3)); 5) inwestycje towarzysz"ce – inwestycje, o których mowa w art. 38;
1)
Niniejsza ustawa dokonuje zmian ustawy z dnia 3 pa(dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze&stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko. 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 21, poz. 125, z 2008 r. Nr 201, poz. 1237 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 31, poz. 206 i Nr 42, poz. 334. 3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr 220, poz. 1420 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 101.
2
6) uzbrojenie terenu – urz"dzenia infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z pó(n. zm.4)) oraz ropoci"gi. Art. 2. 1. Inwestycje w zakresie terminalu realizuj": Urz"d Morski w Szczecinie, Zarz"d Portów Morskich Szczecin i 'winouj%cie spó!ka akcyjna z siedzib" w Szczecinie, Operator Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie oraz Polskie LNG spó!ka z ograniczon" odpowiedzialno%ci" z siedzib" w 'winouj%ciu. 2. Inwestycjami w zakresie terminalu s" nast$puj"ce zadania inwestycyjne, realizowane przez: 1) Urz"d Morski w Szczecinie: a) budowa infrastruktury zapewniaj"cej dost$p do portu zewn$trznego, w tym falochronu,
toru
wodnego,
obrotnicy
oraz
oznakowania
nawigacyjnego
zwi"zanego z wymienion" infrastruktur", b) poszerzenie istniej"cego toru wodnego do 'winouj%cia, c) przebudowa istniej"cego falochronu w 'winouj%ciu; 2) Zarz"d Portów Morskich Szczecin i 'winouj%cie spó!ka akcyjna z siedzib" w Szczecinie: budowa infrastruktury portowej, w tym stanowiska statkowego wyposa#onego w urz"dzenia cumownicze, odbojowe i nawigacyjne, a tak#e infrastruktury umo#liwiaj"cej zamontowanie instalacji do przesy!u gazu i poboru wody z morza; 3) Operatora Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie: budowa gazoci"gu 'winouj%cie – Szczecin, !"cz"cego terminal z systemem przesy!owym, wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województwa zachodniopomorskiego; 4) Polskie LNG spó!ka z ograniczon" odpowiedzialno%ci" z siedzib" w 'winouj%ciu: budowa terminalu. 3. Operator Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w
Warszawie
koordynuje
przebieg
realizacji
inwestycji
w
zakresie
terminalu,
w szczególno%ci: 4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 64, poz. 456, Nr 104, poz. 708 i Nr 220, poz. 1600 i 1601, z 2007 r. Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 59, poz. 369 i Nr 220, poz. 1412 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 100 i Nr 42, poz. 335 i 340.
3
1) opracowuje harmonogram przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie terminalu; 2) monitoruje wykonywanie zada& zgodnie z harmonogramem przez podmioty, o których mowa w ust. 1; 3) koordynuje obieg dokumentów i informacji mi$dzy podmiotami, o których mowa w ust. 1; 4) monitoruje realizacj$ inwestycji w zakresie terminalu i sporz"dza raporty oraz rekomenduje dzia!ania usprawniaj"ce proces realizacji inwestycji w zakresie terminalu. 4. Operator Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie opracowuje harmonogram, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, po zasi$gni$ciu opinii pozosta!ych podmiotów, o których mowa w ust. 1. Harmonogram staje si$ wi"#"cy dla podmiotów, o których mowa w ust. 1, po zatwierdzeniu przez ministra w!a%ciwego do spraw Skarbu Pa&stwa. 5. Operator Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie mo#e, na podstawie umowy, powierzy) niezale#nemu podmiotowi posiadaj"cemu niezb$dn" wiedz$ i do%wiadczenie wykonywanie okre%lonych zada& z zakresu koordynacji. Umow$ o powierzeniu zada& z zakresu koordynacji Operator Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie zawiera po zasi$gni$ciu opinii pozosta!ych podmiotów, o których mowa w ust. 1. 6. Podmioty, o których mowa w ust. 1, s" zobowi"zane do przekazywania Operatorowi Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie albo upowa#nionemu podmiotowi, któremu zosta!y powierzone zadania z zakresu koordynacji, #"danych przez niego informacji dotycz"cych realizacji inwestycji w zakresie terminalu. 7. Operator Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie jest zobowi"zana do przekazywania ministrowi w!a%ciwemu do spraw Skarbu Pa&stwa, w terminach okre%lonych w zatwierdzonym harmonogramie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, raportów dotycz"cych realizacji inwestycji w zakresie terminalu. Art. 3. Nadzór nad zgodnym z zatwierdzonym harmonogramem, o którym mowa w art. 2 ust. 3 pkt 1, przygotowaniem i realizacj" inwestycji w zakresie terminalu sprawuje minister w!a%ciwy do spraw Skarbu Pa&stwa.
4
Art. 4. Inwestycje w zakresie terminalu oraz inwestycje towarzysz"ce s" celami publicznymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami.
Rozdzia! 2 Przygotowanie inwestycji w zakresie terminalu Art. 5. 1. Decyzj$ o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, na wniosek inwestora, wydaje w!a%ciwy miejscowo wojewoda. Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu mo#e odnosi) si$ do ca!o%ci lub cz$%ci zadania inwestycyjnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2. 2. Wojewoda wydaje decyzj$, o której mowa w ust. 1, w odniesieniu do tej cz$%ci inwestycji w zakresie terminalu realizowanej przez danego inwestora, która jest zlokalizowana na obszarze danego województwa. 3. Organem wy#szego stopnia w stosunku do wojewody w sprawach lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu jest minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. 4. Wojewoda niezw!ocznie zawiadamia organ wy#szego stopnia o z!o#eniu wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu oraz o wydaniu takiej decyzji. Art. 6. 1. Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu zawiera: 1) okre%lenie granic terenu obj$tego wnioskiem, przedstawionych na kopii mapy zasadniczej lub w przypadku jej braku, na kopii mapy katastralnej, przyj$tych do pa&stwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, obejmuj"cych teren, którego wniosek dotyczy i obszaru, na który ta inwestycja b$dzie oddzia!ywa), w skali 1:5.000 lub wi$kszej; 2) okre%lenie lokalizacji sztucznych wysp, konstrukcji i urz"dze& w polskich obszarach morskich, jak równie# podmorskich kabli i ruroci"gów, za pomoc" wspó!rz$dnych geograficznych naniesionych na map$ morsk"; 3) okre%lenie zmian w dotychczasowym sposobie zagospodarowania i uzbrojeniu terenu; 4) analiz$ powi"zania inwestycji z uzbrojeniem terenu;
5
5) charakterystyk$ inwestycji, obejmuj"c": a) okre%lenie zapotrzebowania na wod$, energi$ oraz sposobu odprowadzania lub oczyszczania %cieków, a tak#e innych potrzeb w zakresie uzbrojenia terenu, a w razie potrzeby równie# sposobu zagospodarowywania odpadów, b) okre%lenie planowanego sposobu zagospodarowania terenu oraz charakterystyki zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym przeznaczenia i gabarytów projektowanych obiektów budowlanych, przedstawione w formie opisowej i graficznej, c) okre%lenie charakterystycznych parametrów technicznych inwestycji oraz danych charakteryzuj"cych jej wp!yw na %rodowisko; 6) decyzj$ o %rodowiskowych uwarunkowaniach wydan" zgodnie z ustaw" z dnia 3 pa(dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze&stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 340 i Nr …, poz. …), z zastrze#eniem art. 19; 7) pozwolenie wodnoprawne, je#eli jest ono wymagane; 8) mapy z projektami podzia!u nieruchomo%ci, w przypadku konieczno%ci dokonania podzia!u nieruchomo%ci, sporz"dzone zgodnie z odr$bnymi przepisami, z uwzgl$dnieniem wskaza&, o których mowa w pkt 9 – 11; 9) wskazanie nieruchomo%ci, w stosunku do których decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu ma wywo!a) skutek, o którym mowa w art. 20 ust. 3; 10) wskazanie ograniczonych praw rzeczowych obci"#aj"cych nieruchomo%ci wskazane zgodnie z pkt 9; 11) wskazanie nieruchomo%ci, w stosunku do których decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu ma wywo!a) skutek, o którym mowa w art. 24 ust. 1; 12) opinie, o których mowa w ust. 3; 13) wskazanie gruntów pokrytych powierzchniowymi wodami p!yn"cymi. 2. Nie mo#na uzale#nia) ustalenia lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu od zobowi"zania inwestora do spe!nienia nieprzewidzianych odr$bnymi przepisami %wiadcze& lub warunków. 3. Przed z!o#eniem wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu inwestor wyst$puje o opinie: 1) ministra w!a%ciwego do spraw zdrowia – w odniesieniu do inwestycji lokalizowanych na obszarach, którym zosta! nadany status uzdrowiska albo status obszaru ochrony
6
uzdrowiskowej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1399 oraz z 2007 r. Nr 133, poz. 921); 2) ministrów w!a%ciwych do spraw gospodarki morskiej, gospodarki, kultury i dziedzictwa narodowego, rybo!ówstwa, spraw wewn$trznych oraz Ministra Obrony Narodowej – w odniesieniu do wznoszenia i wykorzystywania sztucznych wysp, konstrukcji i urz"dze& w polskich obszarach morskich, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z pó(n. zm.5)); 3) dyrektora w!a%ciwego urz$du morskiego – w odniesieniu do obszarów pasa technicznego, pasa ochronnego, morskich portów i przystani, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej; 4) w!a%ciwego organu administracji geologicznej – w odniesieniu do terenów zagro#onych osuwaniem si$ mas ziemnych; 5) organów w!a%ciwych w sprawach ochrony gruntów rolnych i le%nych oraz melioracji wodnych – w odniesieniu do gruntów wykorzystywanych na cele rolne i le%ne, w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomo%ciami, zgodnie z ustaw" z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le%nych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z pó(n. zm.6)) oraz zgodnie z ustaw" z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z pó(n. zm.7)); 6) w!a%ciwego komendanta wojewódzkiego Pa&stwowej Stra#y Po#arnej – w odniesieniu do inwestycji podlegaj"cej przepisom ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo#arowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, z pó(n. zm.8)) oraz ustawy z dnia
5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 170, poz. 1652, z 2004 r. Nr 6, poz. 41, Nr 93, poz. 895 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 203, poz. 1683, z 2006 r. Nr 220, poz. 1600 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 21, poz. 125 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1055. 6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 49, poz. 464, z 2005 r. Nr 175, poz. 1462, z 2006 r. Nr 12, poz. 63, z 2007 r. Nr 75, poz. 493, Nr 80, poz. 541 i Nr 191, poz. 1374, z 2008 r. Nr 237, poz. 1657 oraz z 2009 r. Nr 1, poz. 3. 7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2255, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 21, poz. 125, Nr 64, poz. 427, Nr 75, poz. 493, Nr 88, poz. 587, Nr 147, poz. 1033, Nr 176, poz. 1238, Nr 181, poz. 1286 i Nr 231, poz. 1704 oraz z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 i Nr 227, poz. 1505. 8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 52, poz. 452, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, z 2005 r. Nr 100, poz. 835 i 836, z 2006 r. Nr 191, poz. 1410, z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z 2008 r. Nr 163, poz. 1015 oraz z 2009 r. Nr 11, poz. 59.
7
27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony %rodowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z pó(n. zm.9)); 7) dyrektora w!a%ciwej regionalnej dyrekcji Pa&stwowego Gospodarstwa Le%nego Lasy Pa&stwowe – w odniesieniu do gruntów le%nych stanowi"cych w!asno%) Skarbu Pa&stwa, b$d"cych w zarz"dzie Pa&stwowego Gospodarstwa Le%nego Lasy Pa&stwowe zgodnie z ustaw" z dnia 28 wrze%nia 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z pó(n. zm.10)); 8) w!a%ciwego wojewódzkiego konserwatora zabytków – w odniesieniu do zabytków chronionych na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z pó(n. zm.11)); 9) w!a%ciwego zarz"dcy drogi – w odniesieniu do obszarów pasa drogowego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z pó(n. zm.12)); 10) w!a%ciwego zarz"dcy terenów kolejowych – w odniesieniu do obszarów kolejowych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z pó(n. zm.13)); 11) w!a%ciwego miejscowo zarz"du województwa, zarz"du powiatu oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta); 12) Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego – w odniesieniu do obiektów budowanych w otoczeniu lotnisk lub stanowi"cych przeszkody lotnicze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z pó(n. zm.14));
9)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 111, poz. 708, Nr 138, poz. 865, Nr 154, poz. 958, Nr 171, poz. 1056, Nr 199, poz. 1227, Nr 223, poz. 1464 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 100 i Nr 20, poz. 106. 10) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1315, Nr 167, poz. 1399 i Nr 175, poz. 1460 i 1462, z 2006 r. Nr 227, poz. 1658 i Nr 245, poz. 1775, z 2007 r. Nr 59, poz. 405, Nr 64, poz. 427 i Nr 181, poz. 1286, z 2008 r. Nr 163, poz. 1011, Nr 199, poz. 1227 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97. 11) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 238, poz. 2390, z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875, z 2007 r. Nr 192, poz. 1394 oraz z 2009 r. Nr 31, poz. 206. 12) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 23, poz.136 i Nr 192, poz. 1381, z 2008 r. Nr 54, poz. 326, Nr 218, poz. 1391 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 100 i 101. 13) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 i Nr 191, poz. 1374, z 2008 r. Nr 59, poz. 359, Nr 144, poz. 902, Nr 206, poz. 1289 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 1, poz. 3, Nr 18, poz. 97 i Nr 19, poz. 100. 14) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 141, poz. 1008, Nr 170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1829, z 2007 r. Nr 50, poz. 331 i Nr 82, poz. 558, z 2008 r. Nr 97, poz. 625, Nr 144, poz. 901, Nr 177, poz. 1095, Nr 180, poz. 1113 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 42, poz. 340.
8
13) ministra w!a%ciwego do spraw Skarbu Pa&stwa – w odniesieniu do nieruchomo%ci, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 967, z pó(n. zm.15)); 14) dyrektora parku narodowego – w odniesieniu do obszarów po!o#onych w granicach parku i jego otuliny, zgodnie z ustaw" z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, z pó(n. zm.16)). 4. W!a%ciwy organ wydaje opini$, o której mowa w ust. 3, w terminie nie d!u#szym ni# 14 dni od dnia otrzymania wniosku o wydanie opinii. Kopi$ opinii w!a%ciwy organ przekazuje wojewodzie. Niewydanie opinii w tym terminie traktuje si$ jako brak zastrze#e& do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. 5. Opinie, o których mowa w ust. 3, zast$puj" uzgodnienia, pozwolenia, opinie, zgody b"d( stanowiska w!a%ciwych organów, wymagane odr$bnymi przepisami dla lokalizacji inwestycji. Art. 7. 1. Decyzj$ o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wydaje si$ w terminie miesi"ca od dnia z!o#enia wniosku, o którym mowa w art. 6 ust. 1. W przypadku niewydania decyzji w terminie wskazanym w zdaniu pierwszym, minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej wymierza wojewodzie, w drodze postanowienia, co do którego przys!uguje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, kar$ w wysoko%ci 1 000 z! za ka#dy dzie& zw!oki. Wp!ywy z kar stanowi" dochód bud#etu pa&stwa. 2. Kar$ uiszcza si$ w terminie 14 dni od dnia dor$czenia postanowienia, o którym mowa w ust. 1. W przypadku nieuiszczenia kary, o której mowa w ust. 1, podlega ona %ci"gni$ciu w trybie przepisów o post$powaniu egzekucyjnym w administracji. 3. Do terminu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza si$ terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania okre%lonych czynno%ci, okresów zawieszenia post$powania oraz okresów opó(nie& spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn niezale#nych od organu.
15)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 166, poz. 1361 i Nr 200, poz. 1683 oraz z 2004 r. Nr 169, poz. 1766 i Nr 281, poz. 2782. 16) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 113, poz. 954 i Nr 130, poz. 1087, z 2007 r. Nr 75, poz. 493, Nr 176, poz. 1238 i Nr 181, poz. 1286, z 2008 r. Nr 154, poz. 958, Nr 199, poz. 1227 i Nr 201, poz. 1237 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
9
Art. 8. 1. Wojewoda zawiadamia o wszcz$ciu post$powania o ustalenie lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu: 1) wnioskodawc$; 2) w!a%cicieli i u#ytkowników wieczystych nieruchomo%ci obj$tych wnioskiem, przy czym zawiadomienia wysy!a si$ na adres okre%lony w katastrze nieruchomo%ci ze skutkiem dor$czenia; 3) pozosta!e strony, w drodze obwieszczenia w urz$dzie wojewódzkim i urz$dach gmin w!a%ciwych ze wzgl$du na lokalizacj$ inwestycji w zakresie terminalu, na stronach internetowych urz$du wojewódzkiego, a tak#e w prasie o zasi$gu ogólnopolskim; w obwieszczeniu zamieszcza si$ oznaczenia nieruchomo%ci obj$tych wnioskiem, wed!ug katastru nieruchomo%ci oraz ksi$gi wieczystej, a tak#e informacj$ o miejscu, w którym strony mog" zapozna) si$ z aktami sprawy; 4) w!a%ciwe miejscowo organy w sprawach, o których mowa w ust. 2 pkt 2 – 4, przy czym wójt (burmistrz, prezydent miasta) niezw!ocznie og!asza o wszcz$ciu post$powania na stronach internetowych gminy. 2. Z dniem dor$czenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1: 1) nieruchomo%ci stanowi"ce w!asno%) Skarbu Pa&stwa lub jednostki samorz"du terytorialnego, obj$te wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, nie mog" by) przedmiotem obrotu w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomo%ciami; 2) w odniesieniu do nieruchomo%ci obj$tych wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu do czasu wydania takiej decyzji, nie wydaje si$ decyzji o pozwoleniu na budow$, decyzji o zezwoleniu na realizacj$ inwestycji drogowej lub decyzji o zezwoleniu na realizacj$ inwestycji w zakresie lotniska u#ytku publicznego; tocz"ce si$ post$powania ulegaj" zawieszeniu z mocy prawa do czasu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu; 3) w odniesieniu do nieruchomo%ci obj$tych wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, do czasu wydania takiej decyzji, zawiesza si$ post$powania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy lub decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 27 marca 2003 r.
10
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z pó(n. zm.17)); 4) w odniesieniu do obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej obj$tych wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, do czasu wydania takiej decyzji, zawiesza si$ post$powania o wydanie pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urz"dze& w polskich obszarach morskich. 3. W przypadku zbycia w!asno%ci lub prawa u#ytkowania wieczystego nieruchomo%ci obj$tej wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, po dor$czeniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, nabywca i zbywca s" zobowi"zani do zg!oszenia w!a%ciwemu wojewodzie danych nowego w!a%ciciela lub u#ytkownika wieczystego. Brak dokonania powy#szego zg!oszenia i prowadzenie post$powania bez udzia!u nowego w!a%ciciela lub u#ytkownika wieczystego nie stanowi podstawy do wznowienia post$powania. 4. Czynno%) prawna dokonana z naruszeniem ust. 2 pkt 1 jest niewa#na. Przepis ust. 2 pkt 2 – 4 nie dotyczy post$powa&, których stron" s" inni inwestorzy realizuj"cy inwestycj$ w zakresie terminalu na danej nieruchomo%ci. 5. Wojewoda niezw!ocznie sk!ada wniosek do w!a%ciwego s"du o ujawnienie w ksi$dze wieczystej wszcz$cia post$powania w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, a je#eli nieruchomo%) nie ma za!o#onej ksi$gi wieczystej – o z!o#enie do istniej"cego zbioru dokumentów zawiadomienia o wszcz$ciu tego post$powania. Art. 9. W post$powaniu o ustalenie lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu przepisu art. 31 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks post$powania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z pó(n. zm.18)), zwanej dalej „Kodeksem post$powania administracyjnego”, nie stosuje si$. W przypadkach okre%lonych w art. 97 § 1 pkt 1 – 3 Kodeksu post$powania administracyjnego nie zawiesza si$ post$powania. Przepisy art. 30 § 5 i art. 34 Kodeksu post$powania administracyjnego stosuje si$ odpowiednio, z zastrze#eniem, #e organ prowadz"cy post$powanie wyznacza z urz$du 17)
Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 41 i Nr 141, poz. 1492, z 2005 r. Nr 113, poz. 954 i Nr 130, poz. 1087, z 2006 r. Nr 45, poz. 319 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 127, poz. 880 oraz z 2008 r. Nr 199, poz. 1227, Nr 201, poz. 1237 i Nr 220, poz. 1413. 18) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181, poz. 1524 oraz z 2008 r. Nr 229, poz. 1539.
11
przedstawiciela uprawnionego do dzia!ania w post$powaniu do czasu wyznaczenia przedstawiciela lub kuratora przez s"d. Art. 10. 1. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu okre%la i zawiera: 1)
okre%lenie terenu obj$tego inwestycj" w zakresie terminalu, w tym linii rozgraniczaj"cych teren inwestycji;
2)
warunki techniczne realizacji inwestycji;
3)
warunki wynikaj"ce z potrzeb ochrony %rodowiska i ochrony zabytków, w tym dotycz"ce przeciwdzia!ania powa#nym awariom przemys!owym;
4)
warunki ochrony przeciwpo#arowej dla inwestycji;
5)
wymagania dotycz"ce ochrony interesów osób trzecich;
6)
zatwierdzenie podzia!u nieruchomo%ci, o którym mowa w art. 20 ust. 1;
7)
oznaczenie nieruchomo%ci, w stosunku do których decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu ma wywo!a) skutek, o którym mowa w art. 20 ust. 3;
8)
oznaczenie nieruchomo%ci, w stosunku do których decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu ma wywo!a) skutek, o którym mowa w art. 24 ust. 1;
9)
termin wydania nieruchomo%ci lub opró#nienia lokali i innych pomieszcze&;
10) lokalizacj$ sztucznych wysp, konstrukcji i urz"dze& w polskich obszarach morskich oraz podmorskich kabli i ruroci"gów za pomoc" wspó!rz$dnych geograficznych; 11) oznaczenie gruntów pokrytych powierzchniowymi wodami p!yn"cymi. 2. Sporz"dzenie projektu decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu powierza si$ osobie wpisanej na list$ izby samorz"du zawodowego urbanistów lub architektów. Art. 11. 1. Nieuregulowany stan prawny nieruchomo%ci obj$tych wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu nie stanowi przeszkody do wszcz$cia i prowadzenia post$powania o ustalenie lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. 2. Przez nieuregulowany stan prawny nale#y rozumie) tak#e sytuacj$, kiedy dotychczasowy w!a%ciciel nie #yje, a spadkobiercy nie wykazali prawa do spadku.
12
Art. 12. 1. Wojewoda dor$cza decyzj$ o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wnioskodawcy oraz zawiadamia pozosta!e strony o jej wydaniu, w drodze obwieszczenia, w urz$dzie wojewódzkim i urz$dach gmin w!a%ciwych ze wzgl$du na lokalizacj$ inwestycji w zakresie terminalu, na stronach internetowych tych gmin oraz urz$du wojewódzkiego, a tak#e w prasie o zasi$gu ogólnopolskim, ze skutkiem dor$czenia na dzie& obwieszczenia w urz$dzie wojewódzkim. W!a%cicielom i u#ytkownikom wieczystym nieruchomo%ci obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu zawiadomienie o wydaniu decyzji wysy!a si$ na adres okre%lony w katastrze nieruchomo%ci. 2. Zawiadomienie o wydaniu decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu zawiera informacj$ o miejscu, w którym strony mog" zapozna) si$ z tre%ci" decyzji. 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si$ odpowiednio do dor$czenia i zawiadamiania stron o decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wydanej przez organ wy#szego stopnia. Art. 13. 1. Przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie maj" zastosowania w sprawach okre%lonych w niniejszym rozdziale, z wyj"tkiem art. 57 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, które stosuje si$ do decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. 2. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wi"#e w!a%ciwe organy
przy
sporz"dzaniu
studium
uwarunkowa&
i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Wojewoda przekazuje niezw!ocznie wydane decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu w!a%ciwym wójtom (burmistrzom, prezydentom miasta). 3. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu jest wi"#"ca dla w!a%ciwych organów w zakresie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej oraz decyzji o zezwoleniu na realizacj$ inwestycji drogowej. Art. 14. 1. Ostateczna decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowi podstaw$ do dokonywania wpisów w ksi$dze wieczystej i w katastrze nieruchomo%ci. 2. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wi"#e zarz"dc$ drogi wydaj"cego zezwolenie na zaj$cie pasa drogowego w celu umieszczenia w pasie drogowym uzbrojenia terenu, wchodz"cego w sk!ad inwestycji.
13
Art. 15. 1. Pozwolenie na budow$ inwestycji w zakresie terminalu wydaje wojewoda na zasadach i w trybie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pó(n. zm.19)), zwanej dalej „Prawem budowlanym”, z zastrze#eniem przepisów niniejszej ustawy. 2. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wi"#e wojewod$ wydaj"cego pozwolenie na budow$. 3. Pozwolenie na budow$ inwestycji w zakresie terminalu mo#e w zale#no%ci od #"dania wniosku, obejmowa) ca!e zamierzenie budowlane po!o#one na obszarze danego województwa lub jego cz$%). 4. Do post$powania w sprawie pozwolenia na budow$ inwestycji w zakresie terminalu przepisy art. 5 ust. 3, art. 7, art. 8 ust. 1, art. 9 oraz art. 12 stosuje si$ odpowiednio. 5. Ilekro) w przepisach Prawa budowlanego mowa jest o decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie si$ przez to tak#e decyzj$ o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. Art. 16. 1. W pozwoleniu na budow$ inwestycji w zakresie terminalu wojewoda zezwala na usuni$cie drzew lub krzewów znajduj"cych si$ na nieruchomo%ciach obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. Do inwestycji w zakresie terminalu nie stosuje si$ przepisów rozdzia!u 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, z wyj"tkiem art. 84 – 89 tej ustawy. 2. Wniosek o wydanie pozwolenia na budow$ inwestycji w zakresie terminalu w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powinien dodatkowo zawiera): 1) inwentaryzacj$ drzew i krzewów znajduj"cych si$ na terenie obj$tym wnioskiem, z
wyszczególnieniem
struktury
i
wieku
drzewostanu
oraz
przeznaczenia
i dotychczasowego sposobu wykorzystywania terenu, na którym rosn" drzewa i krzewy, oraz 2) plan gospodarki zieleni", jako cz$%) projektu zagospodarowania dzia!ki lub terenu, w którym okre%la si$ przyczyn$ i termin zamierzonego usuni$cia poszczególnych drzew, wielko%) powierzchni, z której zostan" usuni$te krzewy i termin zamierzonego ich usuni$cia.
19)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880, Nr 191, poz. 1373 i Nr 247, poz. 1844, z 2008 r. Nr 145, poz. 914, Nr 199, poz. 1227, Nr 206, poz. 1287, Nr 210, poz. 1321 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 31, poz. 206.
14
3. Wojewoda mo#e w pozwoleniu na budow$ inwestycji w zakresie terminalu na!o#y) obowi"zek przesadzenia drzew lub krzewów we wskazane miejsce. Art. 17. 1. Pozwolenie na u#ytkowanie inwestycji w zakresie terminalu wydaje wojewoda. Przepis art. 5 ust. 3 stosuje si$ odpowiednio. 2. Wojewoda zobowi"zany jest przeprowadzi) obowi"zkow" kontrol$ oraz wyda) decyzj$ w przedmiocie pozwolenia na u#ytkowanie w terminie miesi"ca od dnia zg!oszenia inwestycji do odbioru w rozumieniu Prawa budowlanego. Art. 18. 1. Je#eli realizacja inwestycji w zakresie terminalu wymaga wydania pozwolenia wodnoprawnego, odpowiednio, marsza!ek województwa albo starosta wydaj" to pozwolenie w terminie nie d!u#szym ni# 30 dni od dnia z!o#enia wniosku o jego wydanie. W sprawach dotycz"cych wydania pozwolenia wodnoprawnego nie stosuje si$ art. 131 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne. 2. Dla ustalenia stanu prawnego nieruchomo%ci, o których mowa w art. 132 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, siedziby i adresy w!a%cicieli tych nieruchomo%ci okre%la si$ wed!ug katastru nieruchomo%ci. 3. W przypadku niewydania decyzji w terminie, o którym mowa w ust. 1, organ wy#szego stopnia wymierza, odpowiednio marsza!kowi województwa albo staro%cie, w drodze postanowienia, na które przys!uguje za#alenie, kar$ w wysoko%ci 1 000 z! za ka#dy dzie& zw!oki. Wp!ywy z kar stanowi" dochód bud#etu pa&stwa. 4. Kar$ uiszcza si$ w terminie 14 dni od dnia dor$czenia postanowienia, o którym mowa w ust. 3. W przypadku nieuiszczenia kary, o której mowa w ust. 3, podlega ona %ci"gni$ciu w trybie przepisów o post$powaniu egzekucyjnym w administracji. 5. Do terminu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza si$ terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania okre%lonych czynno%ci, okresów zawieszenia post$powania oraz okresów opó(nie& spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn niezale#nych od organu. Art. 19. 1. Z zastrze#eniem przepisów niniejszej ustawy, wydanie decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji w zakresie terminalu nast$puje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 pa(dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze&stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko.
15
2. Organ w!a%ciwy do wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, niezw!ocznie zawiadamia
organ
wy#szego
stopnia
o
z!o#eniu
wniosku
o
wydanie
decyzji
o %rodowiskowych uwarunkowaniach oraz o wydaniu takiej decyzji. 3. Termin wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, wynosi 45 dni od dnia z!o#enia wniosku. 4. Do terminu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza si$ terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania okre%lonych czynno%ci, w szczególno%ci w ramach post$powania w sprawie transgranicznego oddzia!ywania na %rodowisko, okresów zawieszenia post$powania oraz okresów opó(nie& spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezale#nych od organu.
Rozdzia! 3 Nabywanie tytu!u prawnego do nieruchomo%ci i realizacja inwestycji w zakresie terminalu Art. 20. 1. Decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu zatwierdza si$ podzia! nieruchomo%ci. Mapy z projektami podzia!u nieruchomo%ci stanowi" integraln" cz$%) decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. 2. Linie rozgraniczaj"ce teren ustalone decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowi" linie podzia!u nieruchomo%ci. 3. Nieruchomo%ci znajduj"ce si$ w liniach rozgraniczaj"cych teren inwestycji w zakresie wskazanym w art. 10 ust. 1 pkt 7, staj" si$ z mocy prawa w!asno%ci" Skarbu Pa&stwa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna, za odszkodowaniem. 4. Je#eli nieruchomo%ci, o których mowa w ust. 3, lub prawa u#ytkowania wieczystego tych nieruchomo%ci s" obci"#one ograniczonymi prawami rzeczowymi, z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna, prawa te wygasaj" za odszkodowaniem. 5. W przypadku gdy nieruchomo%) podlegaj"ca podzia!owi zgodnie z ust. 1 jest obci"#ona hipotek", hipoteka wygasa wy!"cznie w stosunku do cz$%ci nieruchomo%ci obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. 6. Z zastrze#eniem ust. 7, inwestor nabywa z mocy prawa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna, prawo u#ytkowania wieczystego nieruchomo%ci gruntowych, okre%lonych w ust. 3, oraz prawo
16
w!asno%ci budynków, innych urz"dze& trwale z gruntem zwi"zanych i lokali znajduj"cych si$ na tych nieruchomo%ciach. 7. Z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna, ustanawia si$ trwa!y zarz"d nieruchomo%ci na czas nieoznaczony, na rzecz Urz$du Morskiego w Szczecinie. 8. Nabycie prawa u#ytkowania wieczystego, prawa w!asno%ci budynków, innych urz"dze& trwale z gruntem zwi"zanych i lokali oraz ustanowienie trwa!ego zarz"du stwierdza wojewoda w drodze decyzji. 9. Op!aty z tytu!u ustanowienia u#ytkowania wieczystego oraz op!aty z tytu!u trwa!ego zarz"du s" naliczane i nak!adane zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami. 10. W decyzji, o której mowa w ust. 8, ustala si$ odpowiednio warunki: 1) u#ytkowania wieczystego, z zachowaniem zasad okre%lonych w art. 62 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami i w art. 236 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z pó(n. zm.20)) oraz kwot$ nale#n" za nabycie w!asno%ci; 2) trwa!ego zarz"du, z zachowaniem zasad okre%lonych w art. 45 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami. 11. W stosunku do nieruchomo%ci obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, nie stosuje si$ art. 4 i 4a ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich oraz art. 109 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami. 12. Je#eli przeznaczona na inwestycj$ w zakresie terminalu nieruchomo%) gruntowa stanowi"ca w!asno%) Skarbu Pa&stwa albo jednostki samorz"du terytorialnego zosta!a oddana w u#ytkowanie wieczyste, w zakresie wskazanym w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji
20)
Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 1971 r. Nr 27, poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz. 122, z 1982 r. Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147 i Nr 30, poz. 210, z 1984 r. Nr 45, poz. 242, z 1985 r. Nr 22, poz. 99, z 1989 r. Nr 3, poz. 11, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 107, poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 17, poz. 78, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, Nr 85, poz. 388 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 114, poz. 542, Nr 139, poz. 646 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 115, poz. 741, Nr 117, poz. 751 i Nr 157, poz. 1040, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 758, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 271, Nr 74, poz. 855 i 857, Nr 88, poz. 983 i Nr 114, poz. 1191, z 2001 r. Nr 11, poz. 91, Nr 71, poz. 733, Nr 130, poz. 1450 i Nr 145, poz. 1638, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 141, poz. 1176, z 2003 r. Nr 49, poz. 408, Nr 60, poz. 535, Nr 64, poz. 592 i Nr 124, poz. 1151, z 2004 r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 162, poz. 1692, Nr 172, poz. 1804 i Nr 281, poz. 2783, z 2005 r. Nr 48, poz. 462, Nr 157, poz. 1316 i Nr 172, poz. 1438, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 164, poz. 1166, z 2007 r. Nr 80, poz. 538, Nr 82, poz. 557 i Nr 181, poz. 1287, z 2008 r. Nr 116, poz. 731, Nr 163, poz. 1012, Nr 220, poz. 1425 i 1431 i Nr 228, poz. 1506 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 341.
17
w zakresie terminalu, u#ytkowanie to wygasa za odszkodowaniem, z dniem, w którym decyzja o ustaleniu inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna. 13. Do ustalenia wysoko%ci i wyp!acenia odszkodowania w przypadkach, o których mowa w ust. 3, 4 i 12, stosuje si$ odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomo%ciami, z zastrze#eniem art. 23 i 24. Art. 21. Do egzekucji obowi"zków wynikaj"cych z decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stosuje si$ przepisy o post$powaniu egzekucyjnym w administracji. Art. 22. 1. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowi podstaw$ do wydania przez wojewod$ decyzji o wyga%ni$ciu trwa!ego zarz"du ustanowionego na nieruchomo%ci przeznaczonej na inwestycj$ w zakresie terminalu, stanowi"cej w!asno%) Skarbu Pa&stwa lub zarz"du w odniesieniu do gruntów w zarz"dzie Pa&stwowego Gospodarstwa Le%nego Lasy Pa&stwowe. 2. Je#eli przeznaczona na inwestycj$ w zakresie terminalu nieruchomo%) stanowi"ca w!asno%) Skarbu Pa&stwa zosta!a uprzednio wydzier#awiona, wynaj$ta lub u#yczona, decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowi podstaw$ do wypowiedzenia przez wojewod$ umowy dzier#awy, najmu lub u#yczenia ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek rozwi"zania umowy przys!uguje odszkodowanie od Skarbu Pa&stwa. Art. 23. 1. Za nieruchomo%ci, u#ytkowanie wieczyste oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomo%ci, o których mowa w art. 20 ust. 3, 4 i 12, przys!uguje odszkodowanie
w
wysoko%ci
uzgodnionej
mi$dzy
wojewod", a dotychczasowym
w!a%cicielem, u#ytkownikiem wieczystym lub osob", której przys!uguje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomo%ci. Uzgodnienia dokonuje si$ w formie pisemnej pod rygorem niewa#no%ci. 2. Je#eli w terminie 2 miesi$cy od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna, nie dojdzie do uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, wysoko%) odszkodowania ustala wojewoda w drodze decyzji. 3. Wysoko%) odszkodowania, o którym mowa w ust. 1 i 2, ustala si$ na podstawie operatu szacunkowego sporz"dzonego przez rzeczoznawc$ maj"tkowego, wed!ug stanu nieruchomo%ci w dniu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu
18
przez organ pierwszej instancji oraz wed!ug jej warto%ci w dniu uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, albo w dniu wydania decyzji ustalaj"cej wysoko%) odszkodowania. Odszkodowanie podlega waloryzacji na dzie& wyp!aty, wed!ug zasad obowi"zuj"cych w przypadku zwrotu wyw!aszczonych nieruchomo%ci. 4. W przypadku, o którym mowa w art. 20 ust. 4, wysoko%) odszkodowania przys!uguj"cego dotychczasowemu w!a%cicielowi lub u#ytkownikowi wieczystemu zmniejsza si$ o kwot$ równ" warto%ci odszkodowania ustalonego z tytu!u wyga%ni$cia ograniczonych praw rzeczowych. 5. Suma wysoko%ci odszkodowania przys!uguj"cego dotychczasowemu w!a%cicielowi lub u#ytkownikowi wieczystemu, z wy!"czeniem kwot, o których mowa w ust. 8 i 9, i wysoko%ci odszkodowania z tytu!u wyga%ni$cia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomo%ci lub na prawie u#ytkowania wieczystego nie mo#e przekroczy) warto%ci nieruchomo%ci lub warto%ci prawa u#ytkowania wieczystego. Roszczenia osób uprawnionych z tytu!u ograniczonych praw rzeczowych zaspokaja si$ wed!ug pierwsze&stwa tych praw, ustalonego zgodnie z odr$bnymi przepisami. 6. Je#eli na nieruchomo%ciach, o których mowa w art. 20 ust. 3, lub na prawie u#ytkowania wieczystego tych nieruchomo%ci jest ustanowiona hipoteka, wysoko%) odszkodowania z tytu!u wyga%ni$cia hipoteki ustala si$ w wysoko%ci %wiadczenia g!ównego wierzytelno%ci zabezpieczonej hipotek", w zakresie, w jakim wierzytelno%) ta nie wygas!a, wraz z odsetkami zabezpieczonymi t" hipotek" obliczonymi na dzie& sp!aty wierzyciela hipotecznego. Odszkodowanie to podlega zaliczeniu na sp!at$ %wiadczenia g!ównego wierzytelno%ci zabezpieczonej hipotek" wraz z odsetkami. 7. Odszkodowanie z tytu!u wyga%ni$cia ograniczonych praw rzeczowych wyp!aca si$ osobom, którym te prawa przys!ugiwa!y. Wysoko%) odszkodowania z tytu!u wyga%ni$cia ograniczonych praw rzeczowych nie mo#e przekracza) warto%ci nieruchomo%ci ustalonej zgodnie z ust. 3. 8. Je#eli dotychczasowy w!a%ciciel lub u#ytkownik wieczysty nieruchomo%ci obj$tej decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wyda t$ nieruchomo%) lub wyda nieruchomo%) i opró#ni lokal oraz inne pomieszczenia niezw!ocznie, lecz nie pó(niej ni# w terminie 28 dni od dnia otrzymania od inwestora wezwania do wydania nieruchomo%ci, to wysoko%) odszkodowania powi$ksza si$ o kwot$ równ" 5 % warto%ci nieruchomo%ci lub warto%ci prawa u#ytkowania wieczystego, okre%lonej w operacie, o którym mowa w ust. 3. 9. W przypadku gdy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu dotyczy nieruchomo%ci zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym
19
zosta!
wyodr$bniony
lokal
mieszkalny,
wysoko%)
odszkodowania
przys!uguj"cego
dotychczasowemu w!a%cicielowi lub u#ytkownikowi wieczystemu tej nieruchomo%ci, zamieszka!emu w tym budynku albo lokalu powi$ksza si$ o kwot$ 10 000 z! w odniesieniu do tej nieruchomo%ci. 10. Odszkodowania za nieruchomo%ci o nieuregulowanym stanie prawnym podlegaj" przekazaniu do depozytu s"dowego na okres 10 lat. 11. Je#eli na nieruchomo%ciach, o których mowa w art. 20 ust. 3, s" zlokalizowane obiekty infrastruktury s!u#"ce wykonywaniu przez jednostki samorz"du terytorialnego zada& w!asnych, zrealizowane lub realizowane przy wykorzystaniu %rodków pochodz"cych z bud#etu Unii Europejskiej lub innych (róde! zagranicznych, odszkodowanie powi$ksza si$ o kwot$ podlegaj"cych zwrotowi %rodków pochodz"cych z dofinansowania wraz z odsetkami nale#nymi
zgodnie
z
przepisami
reguluj"cymi
zasady
zwrotu
dofinansowania.
Odszkodowanie w cz$%ci przenosz"cej odszkodowanie nale#ne na zasadach wynikaj"cych z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami przyznaje si$ pod warunkiem rozwi"zuj"cym dokonania przez jednostk$ samorz"du terytorialnego, w trybie i terminie wynikaj"cym z w!a%ciwych przepisów, zwrotu dofinansowania wraz z nale#nymi odsetkami. 12. Organem w!a%ciwym do wyp!aty odszkodowa& jest wojewoda. Art. 24. 1. W odniesieniu do nieruchomo%ci obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, wskazanych zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8, w celu zapewnienia prawa do wej%cia na teren nieruchomo%ci dla prowadzenia na nich budowy inwestycji w zakresie terminalu, a tak#e prac zwi"zanych z konserwacj" lub usuwaniem awarii, wojewoda w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu ograniczy sposób
korzystania
z
nieruchomo%ci
przez
udzielenie
zezwolenia
na
zak!adanie
i przeprowadzenie na nieruchomo%ci ci"gów drena#owych, przewodów i urz"dze& s!u#"cych do przesy!ania p!ynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urz"dze& !"czno%ci publicznej i sygnalizacji, a tak#e innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urz"dze& niezb$dnych do korzystania z tych przewodów i urz"dze&. Przepisy art. 124 ust. 2 i 4 – 8 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami stosuje si$ odpowiednio, z zastrze#eniem przepisów niniejszej ustawy. 2. Decyzje w zakresie odszkodowania wydaje wojewoda.
20
Art. 25. 1. W przypadku gdy inwestycja w zakresie terminalu wymaga przej%cia przez tereny wód p!yn"cych, dróg publicznych, b"d( tereny linii kolejowej, inwestor jest uprawniony do nieodp!atnego zaj$cia tego terenu na czas realizacji tej inwestycji. 2. Inwestor, niezw!ocznie przed planowanym zaj$ciem terenu, o którym mowa w ust. 1, uzgadnia w drodze pisemnego porozumienia z zarz"dc" drogi, zarz"dc" infrastruktury kolejowej lub z odpowiednimi organami, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, zakres, termin i warunki zaj$cia tego terenu. Art. 26. Grunty pokryte wodami, stanowi"ce w!asno%) Skarbu Pa&stwa, niezb$dne do realizacji inwestycji w zakresie terminalu oddaje si$ inwestorowi na czas prowadzenia i eksploatacji inwestycji w u#ytkowanie za op!at" roczn", na zasadach okre%lonych w art. 20 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne. Art. 27. 1. Pa&stwowe
Gospodarstwo
Le%ne
Lasy
Pa&stwowe
zarz"dzaj"ce,
na podstawie ustawy z dnia 28 wrze%nia 1991 r. o lasach, nieruchomo%ciami obj$tymi pozwoleniem na budow$ inwestycji w zakresie terminalu, s" obowi"zane do dokonania wycinki drzew i krzewów oraz ich uprz"tni$cia w terminie oraz na warunkach ustalonych w odr$bnym porozumieniu mi$dzy Pa&stwowym Gospodarstwem Le%nym Lasy Pa&stwowe a inwestorem. 2. Je#eli w terminie miesi"ca od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na budow$ inwestycji w zakresie terminalu sta!a si$ ostateczna, nie dojdzie do zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 1, termin oraz warunki wycinki drzew i krzewów oraz ich uprz"tni$cia ustala wojewoda w drodze decyzji. Organem wy#szego stopnia w sprawie, o której mowa w zdaniu pierwszym, jest minister w!a%ciwy do spraw %rodowiska. 3. Drewno pozyskane z wycinki drzew i krzewów, o której mowa w ust. 1, staje si$, nieodp!atnie w!asno%ci" Pa&stwowego Gospodarstwa Le%nego Lasy Pa&stwowe. 4. Koszty wycinki drzew i krzewów oraz ich uprz"tni$cia ponosi inwestor. Art. 28. Do gruntów rolnych i le%nych obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu nie stosuje si$ przepisów o ochronie gruntów rolnych i le%nych.
21
Art. 29. Organem wy#szego stopnia w sprawach okre%lonych w niniejszym rozdziale jest minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, z zastrze#eniem art. 27 ust. 2. Art. 30. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje si$ odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami, przy czym ilekro) w przepisach tej ustawy mowa jest o decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, rozumie si$ przez to tak#e decyzj$ o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu.
Rozdzia! 4 Udzielanie zamówie& na realizacj$ inwestycji w zakresie terminalu Art. 31. 1. Zamówienia udzielane w zwi"zku z przygotowaniem, realizacj" i finansowaniem inwestycji okre%lonych w art. 2 ust. 2, je#eli wymaga tego istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa, s" realizowane zgodnie z art. 4 pkt 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie& publicznych. Zamówienia te udzielane s" w sposób pozwalaj"cy na zawarcie umów bez zb$dnej zw!oki, a je%li warto%) umowy bez podatku od towarów i us!ug jest równa lub przekracza wyra#on" w z!otych równowarto%) kwoty okre%lonej w ust. 2, to jest ona zawierana z zachowaniem warunków uczciwej konkurencji – w procedurze otwartej, rzetelnej, przejrzystej i niedyskryminacyjnej. Po z!o#eniu ofert i ewentualnej preselekcji procedura ta mo#e obejmowa) negocjacje, zgodnie ze wspomnianymi zasadami, w celu okre%lenia elementów najbardziej dostosowanych do specyfiki lub z!o#ono%ci potrzeb. 2. Kwoty, o których mowa w ust. 1, wynosz": 1) dla umów o roboty budowlane – 5 150 000 euro, 2) dla umów o %wiadczenie us!ug – 412 000 euro, 3) dla umów o dostawy – 412 000 euro – przy czym kurs z!otego w stosunku do euro, stanowi"cy podstaw$ przeliczania warto%ci
umów, o których mowa w ust. 1, ustalany jest zgodnie z rozporz"dzeniem Prezesa Rady Ministrów wydawanym na podstawie art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie& publicznych.
22
Art. 32. Umowy zwi"zane z wykorzystaniem inwestycji w zakresie terminalu mog" by) zawierane na okres d!u#szy ni# 4 lata. Przepisu art. 142 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie& publicznych nie stosuje si$.
Rozdzia! 5 Finansowanie inwestycji w zakresie terminalu Art. 33. 1. Inwestycje w zakresie terminalu finansuje si$: 1) ze %rodków w!asnych podmiotów realizuj"cych inwestycje w zakresie terminalu oraz uzyskanych przez nich kredytów bankowych i po#yczek, a tak#e ze %rodków pochodz"cych z emisji obligacji, w tym obligacji przychodowych; 2) ze %rodków pochodz"cych z bud#etu pa&stwa ustalonych w programie wieloletnim, w przypadku inwestycji, o których mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1, co nie wy!"cza finansowania tych inwestycji z innych (róde!, w tym okre%lonych w pkt 3; 3) ze %rodków pochodz"cych z bud#etu Unii Europejskiej; 4) z innych (róde!. 2. Podmiotowi realizuj"cemu inwestycje w zakresie terminalu mog" by) udzielone przez Skarb Pa&stwa gwarancje i por$czenia zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o por$czeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Pa&stwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1689, z pó(n. zm.21)). 3. Koszty realizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowi" koszty uzasadnione w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z pó(n. zm.22)), dotycz"cych kalkulacji taryfy.
Rozdzia! 6 Post$powanie administracyjne dla realizacji inwestycji w zakresie terminalu
21)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 123, poz. 1291, Nr 145, poz. 1537 i Nr 281, poz. 2785 oraz z 2005 r. Nr 78, poz. 684 i Nr 183, poz. 1538. 22) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123 i Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr 52, poz. 343, Nr 115, poz. 790 i Nr 130, poz. 905, z 2008 r. Nr 180, poz. 1112 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11.
23
Art. 34. 1. Decyzje administracyjne, o których mowa w niniejszej ustawie, podlegaj" natychmiastowemu wykonaniu. 2. Odwo!anie od decyzji administracyjnej, o której mowa w niniejszej ustawie, wnosi si$ w terminie 7 dni od dnia dor$czenia decyzji stronie albo w terminie 14 dni od dnia obwieszczenia lub dor$czenia zawiadomienia o wydaniu decyzji. 3. Odwo!anie od decyzji administracyjnej, o której mowa w niniejszej ustawie, powinno zawiera) zarzuty odnosz"ce si$ do decyzji, okre%la) istot$ i zakres #"dania b$d"cego przedmiotem odwo!ania oraz wskazywa) dowody uzasadniaj"ce to #"danie. 4. Odwo!anie od decyzji administracyjnej, o której mowa w niniejszej ustawie, rozpatruje si$ w terminie 14 dni. Przepisu art. 135 Kodeksu post$powania administracyjnego nie stosuje si$. 5. W post$powaniu przed organem wy#szego stopnia oraz przed s"dem administracyjnym nie mo#na uchyli) decyzji, o której mowa w niniejszej ustawie, w ca!o%ci ani stwierdzi) jej niewa#no%ci, gdy wad" dotkni$ta jest tylko cz$%) decyzji dotycz"ca cz$%ci inwestycji w zakresie terminalu, nieruchomo%ci lub dzia!ki. 6. W post$powaniu administracyjnym w sprawie stwierdzenia niewa#no%ci decyzji administracyjnej, o której mowa w niniejszej ustawie, nie stosuje si$ art. 159 Kodeksu post$powania administracyjnego. Art. 35. 1. Do skarg na decyzje administracyjne, o których mowa w niniejszej ustawie, stosuje si$ przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o post$powaniu przed s"dami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z pó(n. zm.23)), z wy!"czeniem art. 61 § 3 tej ustawy, oraz z zastrze#eniem przepisów niniejszej ustawy, z tym #e: 1) przekazanie akt i odpowiedzi na skarg$ nast$puje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi; 2) skarg$ rozpatruje si$ w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzi" na skarg$. 2. Termin rozpatrzenia skargi kasacyjnej wynikaj"cej z realizacji inwestycji w zakresie terminalu wynosi 2 miesi"ce od jej wniesienia.
23)
Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 169, poz. 1417, Nr 250, poz. 2118 i Nr 264, poz. 2205, z 2006 r. Nr 38, poz. 268, Nr 208, poz. 1536 i Nr 217, poz. 1590, z 2007 r. Nr 120, poz. 818, Nr 121, poz. 831 i Nr 221, poz. 1650 oraz z 2008 r. Nr 190, poz. 1171 i Nr 216, poz. 1367.
24
Art. 36. 1. Nie stwierdza si$ niewa#no%ci ostatecznej decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, je#eli wniosek o stwierdzenie niewa#no%ci tej decyzji zosta! z!o#ony po up!ywie 14 dni od dnia, w którym decyzja sta!a si$ ostateczna, a inwestor rozpocz"! budow$. Przepis art. 158 § 2 Kodeksu post$powania administracyjnego stosuje si$ odpowiednio. 2. W przypadku uwzgl$dnienia skargi na decyzj$ o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, s"d administracyjny po up!ywie 30 dni od dnia rozpocz$cia budowy mo#e stwierdzi) jedynie, #e decyzja narusza prawo z przyczyn wyszczególnionych w art. 145 lub 156 Kodeksu post$powania administracyjnego. 3. W przypadku stwierdzenia niewa#no%ci decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu albo stwierdzenia, #e decyzja ta zosta!a wydana z naruszeniem prawa, naprawienie szkody powsta!ej w wykonaniu tej decyzji mo#e nast"pi) wy!"cznie przez zap!at$ odpowiedniej sumy pieni$#nej na rzecz poszkodowanego. 4. Przepisy ust. 1 – 3 stosuje si$ odpowiednio do decyzji o pozwoleniu na budow$ w zakresie terminalu. Art. 37. Przepisów niniejszego rozdzia!u nie stosuje si$ do decyzji, o której mowa w art. 19 ust. 1, decyzji, o której mowa w art. 23 ust. 2, oraz decyzji, o której mowa w art. 24 ust. 2.
Rozdzia! 7 Inwestycje towarzysz"ce inwestycjom w zakresie terminalu Art. 38.
Inwestycjami
towarzysz"cymi
inwestycjom
w
zakresie
terminalu
s" nast$puj"ce inwestycje realizowane przez: 1) Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie: a) rozbudowa podziemnego magazynu gazu Wierzchowice, w tym: !" budowa naziemnej infrastruktury technicznej, !" wykonanie odwiertów magazynowych, !" budowa gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej, b) rozbudowa kawernowego podziemnego magazynu gazu Mogilno, w tym:
25
!" rozbudowa instalacji !ugowniczej, !" budowa komór magazynowych, !" rozbudowa naziemnej infrastruktury technicznej, !" budowa gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej, c) budowa
kawernowego
podziemnego
magazynu
gazu
Kosakowo
oraz
kawernowego podziemnego magazynu gazu Goleniów, w tym: !" instalacji !ugowniczej, !" ruroci"gów i instalacji zrzutu solanki, !" komór magazynowych, !" naziemnej infrastruktury technicznej, !" gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej; 2) Operatora Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie: a) budowa gazoci"gów i instalacji przy!"czeniowych dla podziemnych magazynów gazu, o których mowa w pkt 1, b) budowa gazoci"gu Szczecin – Gda&sk wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw zachodniopomorskiego i pomorskiego, c) budowa gazoci"gu Szczecin – Lwówek wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi
na
terenie
województw
zachodniopomorskiego,
lubuskiego
i wielkopolskiego, d) budowa gazoci"gu Lwówek – Odolanów wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województwa wielkopolskiego, e) budowa gazoci"gu Gustorzyn – Odolanów wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego, f) budowa gazoci"gu W!oc!awek – Gdynia wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw pomorskiego i kujawsko-pomorskiego, g) budowa gazoci"gu Rembelszczyzna – Gustorzyn wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego, h) budowa mi$dzysystemowego Gazoci"gu Ba!tyckiego (Baltic Pipe) stanowi"cego po!"czenie systemów przesy!owych Rzeczypospolitej Polskiej i Królestwa Danii wraz infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi.
26
Art. 39. 1. Do inwestycji towarzysz"cych stosuje si$ przepisy rozdzia!ów 2, 3 i 6 oraz art. 43. 2. Do wniosku o wydanie pozwolenia na budow$ inwestycji towarzysz"cych, o których mowa w art. 38 pkt 1, inwestor za!"cza opini$ w!a%ciwego organu nadzoru górniczego. Przepisy art. 6 ust. 4 i 5 stosuje si$ odpowiednio. 3. Do inwestycji towarzysz"cej, o której mowa w art. 38 pkt 2 lit. h, przepis art. 32 stosuje si$ odpowiednio. 4. W zwi"zku z inwestycj" towarzysz"c", o której mowa w art. 38 pkt 2 lit. h, mog" by) przyznawane ubezpieczenia eksportowe zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Pa&stwa ubezpieczeniach eksportowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 59, poz. 609, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 oraz z 2005 r. Nr 143, poz. 1204). Art. 40. 1. W przypadku inwestycji towarzysz"cej, o której mowa w art. 38 pkt 2 lit. h, organ w!a%ciwy do wydania decyzji, o której mowa w art. 5 ust. 1, jest obowi"zany, za zgod" strony, na rzecz której decyzja zosta!a wydana, do jednokrotnego przeniesienia tej decyzji lub jej cz$%ci na rzecz innego podmiotu b$d"cego spó!k" zale#n" Operatora Gazoci"gów Przesy!owych GAZ-SYSTEM spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie, je#eli przyjmuje on warunki zawarte w tej decyzji. 2. Przeniesienie decyzji, o którym mowa w ust. 1, nie wywo!uje zmian w zakresie skutków, o których mowa w art. 20 i 24, zaistnia!ych przed dniem przeniesienia. 3. Stronami post$powania w sprawie przeniesienia decyzji, o którym mowa w ust. 1, s" jedynie podmioty, mi$dzy którymi ma by) dokonane przeniesienie decyzji. 4. Przez inwestora rozumie si$ równie# podmiot, na który zosta!a przeniesiona decyzja. 5. Przepisy ust. 1, 3 i 4 stosuje si$ odpowiednio do pozwolenia wodnoprawnego oraz decyzji, o której mowa w art. 19 ust. 1. Art. 41. W przypadku inwestycji towarzysz"cych: 1) termin, o którym mowa w art. 45 ust. 1a ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947, z pó(n. zm.24)), wynosi miesi"c;
24)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 133, poz. 934, Nr 170, poz. 1217, Nr 190, poz. 1399 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 21, poz. 125 i Nr 82, poz. 556, z 2008 r. Nr 138, poz. 865, Nr 154, poz. 958, Nr 199, poz. 1227 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
27
2) w!a%ciwy
organ
rozpatruje
wniosek
o
wydanie
koncesji
na
bezzbiornikowe
magazynowanie substancji w górotworze w terminie 21 dni od dnia z!o#enia wniosku.
Rozdzia! 8 Zmiany w przepisach obowi"zuj"cych, przepisy przej%ciowe i przepis ko&cowy Art. 42. W ustawie z dnia 3 pa(dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze&stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 340) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) w art. 64: a) w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) organu, o którym mowa w art. 78, w przypadku przedsi$wzi$) wymagaj"cych decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 – 3, 10, 11, 13 i 15.”, b) w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, je#eli plan ten zosta! uchwalony, albo informacj$ o jego braku; nie dotyczy to opinii w sprawie obowi"zku przeprowadzenia oceny oddzia!ywania przedsi$wzi$cia na %rodowisko dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu pa&stwowym, dla przedsi$wzi$) Euro 2012, dla przedsi$wzi$) wymagaj"cych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie z!ó# kopalin oraz dla inwestycji realizowanej na podstawie ustawy z dnia …. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w 'winouj%ciu (Dz. U. Nr …, poz. …) w zakresie zada& inwestycyjnych, o których mowa w art. 2 ust. 2 oraz art. 38 tej ustawy, zwanej dalej „inwestycj" w zakresie terminalu”.”; 2) w art. 67 pkt 1 i 2 otrzymuj" brzmienie: „1) zawiera) informacje, o których mowa w art. 66, okre%lone ze szczegó!owo%ci" i dok!adno%ci" odpowiednio do posiadanych danych wynikaj"cych z projektu budowlanego i innych informacji uzyskanych po wydaniu decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach i decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2 – 9 i pkt 11 – 15, je#eli by!y ju# dla danego przedsi$wzi$cia wydane;
28
2) okre%la) stopie& i sposób uwzgl$dnienia wymaga& dotycz"cych ochrony %rodowiska, zawartych w decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach i decyzjach, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2 – 9 i pkt 11 – 15, je#eli by!y ju# dla danego przedsi$wzi$cia wydane.”; 3) w art. 70 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) organu, o którym mowa w art. 78, w przypadku przedsi$wzi$) wymagaj"cych decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 – 3 i pkt 10 – 13 i 15.”; 4) w art. 72 w ust. 1 dodaje si$ pkt 15 w brzmieniu: „15) decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wydawanej na podstawie ustawy z dnia …. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w 'winouj%ciu.”; 5) w art. 74 w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) dla przedsi$wzi$), dla których organem prowadz"cym post$powanie jest regionalny dyrektor ochrony %rodowiska – wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, je#eli plan ten zosta! uchwalony, albo informacj$ o jego braku; nie dotyczy to wniosku o wydanie decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu pa&stwowym, dla przedsi$wzi$) Euro 2012, dla przedsi$wzi$) wymagaj"cych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie z!ó# kopalin oraz dla inwestycji w zakresie terminalu;”; 6) w art. 75 w ust. 1 w pkt 1 dodaje si$ lit. f w brzmieniu: „f) inwestycji w zakresie terminalu;”; 7) w art. 77: a) w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) zasi$ga opinii organu, o którym mowa w art. 78, w przypadku przedsi$wzi$) wymagaj"cych decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 – 3 i pkt 10 – 15.”, b) w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, je#eli plan ten zosta! uchwalony, albo informacj$ o jego braku; nie dotyczy to uzgodnie& i opinii dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu pa&stwowym, dla przedsi$wzi$) Euro 2012, dla przedsi$wzi$) wymagaj"cych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie z!ó# kopalin oraz dla inwestycji w zakresie terminalu.”; 8) w art. 80 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W!a%ciwy organ wydaje decyzj$ o %rodowiskowych uwarunkowaniach po stwierdzeniu zgodno%ci lokalizacji przedsi$wzi$cia z ustaleniami miejscowego planu
29
zagospodarowania przestrzennego, je#eli plan ten zosta! uchwalony. Nie dotyczy to decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach wydawanej dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu pa&stwowym, dla przedsi$wzi$) Euro 2012, dla przedsi$wzi$) wymagaj"cych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie z!ó# kopalin oraz dla inwestycji w zakresie terminalu.”; 9) w art. 96 w ust. 3 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, je#eli plan ten zosta! uchwalony, albo informacji o jego braku; nie dotyczy to drogi publicznej, linii kolejowej o znaczeniu pa&stwowym, przedsi$wzi$) Euro 2012, przedsi$wzi$) wymagaj"cych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie z!ó# kopalin oraz bezzbiornikowego magazynowania substancji w górotworze i inwestycji w zakresie terminalu.”. Art. 43. 1. W przypadku gdy lokalizacja inwestycji w zakresie terminalu przewidziana jest w obowi"zuj"cym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy, inwestor w ka#dym czasie mo#e wyst"pi) o wydanie: 1) pozwolenia na budow$ inwestycji w zakresie terminalu w trybie niniejszej ustawy; 2) decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu w trybie niniejszej ustawy, z zastrze#eniem #e art. 6 ust. 3 pkt 1, 3, 4, 8 i 11 nie stosuje si$; 3) decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu w trybie niniejszej ustawy, w zakresie skutków, o których mowa w art. 20 lub art. 24 ust. 1, z zastrze#eniem #e w takim przypadku: a) wniosek, o którym mowa w art. 6 ust. 1, zawiera dane okre%lone w art. 6 ust. 1 pkt 8 – 11, b) przepisu art. 6 ust. 3 nie stosuje si$. 2. Do post$powa& w sprawach dotycz"cych inwestycji w zakresie terminalu, wszcz$tych i niezako&czonych do dnia wej%cia w #ycie niniejszej ustawy decyzj" ostateczn", stosuje si$ przepisy dotychczasowe. Art. 44. Ustawa wchodzi w #ycie z dniem 12 maja 2009 r.
UZASADNIENIE
Projekt ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w 'winouj%ciu zosta! opracowany zgodnie z ustaleniami podj$tymi na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 13 stycznia 2009 r. „Kierunki dzia!a& Rz"du na rzecz bezpiecze&stwa energetycznego kraju w obszarach gazu ziemnego i energetyki j"drowej” zak!adaj" przedstawienie do ko&ca lutego 2009 r. przez Ministra Skarbu Pa&stwa specjalnej regulacji ustawowej, umo#liwiaj"cej wybudowanie najpó(niej do prze!omu 2013 i 2014 r. terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w 'winouj%ciu, zwanego dalej „terminalem LNG”. W zwi"zku z powy#szym projektowana ustawa ma na celu przyspieszenie i usprawnienie procesów planowania, przygotowania, realizacji i finansowania inwestycji w zakresie terminalu LNG. Jednocze%nie nale#y wskaza), i# projektowana regulacja dotyczy równie# realizacji okre%lonych inwestycji towarzysz"cych, niezb$dnych do funkcjonowania terminalu LNG (strategiczne gazoci"gi przesy!owe i podziemne magazyny gazu). Konieczno%) wprowadzenia szczególnych regulacji w powy#szym zakresie by!a wielokrotnie wskazywana w wielu strategiach i politykach przyjmowanych przez Rad$ Ministrów, np. w dokumencie przygotowanym przez Ministra Gospodarki „Polityka dla przemys!u gazu ziemnego” z dnia 20 marca 2007 r., zwanym dalej „Polityk" MG”. Polityka MG, stanowi wytyczne dla administracji rz"dowej i spó!ek strategicznych sektora gazowego w odniesieniu do dzia!a& maj"cych na celu popraw$ bezpiecze&stwa energetycznego Polski. Z uwagi na powy#sze w art. 1 projektu wskazano wprost, i# okre%lone w ustawie zasady przygotowania realizacji i finansowania inwestycji w zakresie terminalu odnosz" si$ do przedsi$wzi$) inwestycyjnych niezb$dnych ze wzgl$du na istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa. Intencj" projektodawcy jest ustawowe przes"dzenie charakteru inwestycji w zakresie terminalu. Wobec tego podmiot dokonuj"cy zamówie& publicznych w celu przygotowania i realizacji takich inwestycji b$dzie mia! mo#liwo%) skorzystania z dyspozycji art. 4 pkt 5 ustawy – Prawo zamówie& publicznych, który przewiduje wy!"czenie stosowania tej ustawy do zamówie&, je#eli wymaga tego istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa. Podmiot udzielaj"cy zamówie& s!u#"cych przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie terminalu b$dzie móg! uzna) takie zamówienia za wyczerpuj"ce przes!anki okre%lone w art. 4 pkt 5 ustawy – Prawo zamówie& publicznych, zw!aszcza je#eli b$d" one uj$te, z zakre%leniem terminu realizacji, w harmonogramie zatwierdzonym przez Ministra Skarbu Pa&stwa. Nale#y podkre%li), #e nie
wszystkie zamówienia dokonywane w zwi"zku z przygotowaniem lub realizacj" inwestycji w zakresie terminalu b$d" zamówieniami spe!niaj"cymi powy#sze przes!anki. Do takich zamówie&, bowiem b$dzie mo#na zaliczy) tylko te, które s" zwi"zane z przygotowaniem, realizacj" i finansowaniem inwestycji w zakresie terminalu i s" wymagane ze wzgl$du na istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa, kwalifikowany m. in. przez termin uruchomienia terminalu gazu skroplonego wyznaczony na prze!om lat 2013 – 2014. Jednym z g!ównych celów pa&stwa wskazanych w Polityce MG jest okre%lenie dzia!a& zmierzaj"cych do poprawy bezpiecze&stwa energetycznego Polski oraz rozwój rynku gazu ziemnego w kraju, m.in. poprzez budow$ i rozbudow$ infrastruktury w zakresie przesy!u gazu ziemnego. Polityka MG wskazuje, i# kluczowymi zadaniami ze wzgl$du na popraw$ bezpiecze&stwa energetycznego Polski w zakresie gazu ziemnego s" m.in.: 1) uwzgl$dnienie w dzia!aniach spó!ek o istotnym znaczeniu dla bezpiecze&stwa energetycznego zada& zwi"zanych z dywersyfikacj" dostaw gazu ziemnego, w tym: a) budowa terminalu do odbioru gazu skroplonego na polskim wybrze#u, b) bezpo%rednie po!"czenie gazoci"giem ze z!o#ami skandynawskimi, 2) rozbudowa systemu przesy!owego gazu ziemnego, 3) zwi$kszenie pojemno%ci czynnych podziemnych magazynów gazu. Kwestia dywersyfikacji dostaw gazu do Polski by!a przedmiotem prac Rady Ministrów ju# w roku 2006. W dniu 3 stycznia 2006 r. Rada Ministrów podj$!a uchwa!$ w sprawie podj$cia dzia!a& w celu przygotowania decyzji inwestycyjnych i handlowych dla dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego ze szczególnym uwzgl$dnieniem budowy terminalu do odbioru gazu skroplonego oraz dostaw gazu z innych (róde!. W dniu 31 maja 2006 r. Rada Ministrów podj$!a kolejn" uchwa!$, w której uzna!a po!"czenie polskiego systemu przesy!owego ze z!o#ami gazu ze Skandynawii i dostawy gazu z tego kierunku oraz budow$ terminalu do odbioru gazu skroplonego na polskim wybrze#u za zgodne z za!o#eniami dywersyfikacji dostaw gazu do RP i polityk" Rz"du. Natomiast uchwa!a Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008 r. podkre%li!a znaczenie terminalu skroplonego gazu ziemnego i potrzeb$ sprawowania strategicznej kontroli pa&stwa nad tym kluczowym dla krajowej gospodarki przedsi$wzi$ciem. Dlatego podj$ta zosta!a decyzja o powierzeniu realizacji tej inwestycji w zakresie budowy terminalu spó!ce Polskie LNG Sp. z
2
o.o. pozostaj"cej w pe!ni w!asno%ci" spó!ki Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. – b$d"cej jednoosobow" spó!k" Skarbu Pa&stwa. Narz$dziami kreowania i wspierania przez pa&stwo procesu realizacji polityki w zakresie bezpiecze&stwa energetycznego kraju s" m.in. dzia!ania legislacyjne, w tym identyfikacja wyst$puj"cych barier prawnych oraz proponowanie rozwi"za& umo#liwiaj"cych spó!kom sektora gazowego dzia!anie w sposób efektywny w zakresie realizacji strategicznych celów pa&stwa. Aktualna sytuacja w zakresie dostaw gazu i wyst$puj"ce w tym obszarze trudno%ci, wskazuj" na konieczno%) przy%pieszenia prowadzonych dzia!a& w tym zakresie umo#liwiaj"cych w najbli#szym mo#liwym czasie osi"gni$cie celów strategicznych, w tym uzyskanie odpowiedniej struktury bilansu dostaw gazu dla potrzeb gospodarki krajowej. Jest to tym bardziej istotne, #e od kilku lat wyst$puj" problemy z dostawami gazu z kierunku wschodniego, g!ównie drog" transportu przez Ukrain$, z uwagi m.in. na relacje pomi$dzy Ukrain" a Federacj" Rosyjsk" (g!ównym dostawc" gazu). W przypadku sytuacji kryzysowej Ukraina priorytetowo traktuje swój w!asny rynek w odniesieniu do innych krajów. Nie bez znaczenia s" równie# techniczne ograniczenia systemu przesy!owego Ukrainy. Historia pokazuje, #e w przypadku ostrych zim i zwi$kszonego zapotrzebowania na gaz na Ukrainie, ju# w 2006 r. wyst$powa!y zaburzenia dostaw z tego kierunku skutkuj"ce konieczno%ci" wprowadzenia ogranicze& dla polskich odbiorców gazu. W 2007 r. mia! miejsce konflikt Ukrainy z jej dostawcami, co by!o przyczyn" obaw krajowych przedsi$biorstw energetycznych oraz konsumentów o mo#liwo%) zaspokojenia ich potrzeb w zakresie zu#ycia gazu. Prze!om roku 2008 i 2009 w pe!ni ukaza! wra#liwo%) polskiego rynku na relacje polityczne i biznesowe w krajach wschodnich. W tym okresie nast"pi!o ca!kowite przerwanie dostaw gazu przesy!anych przez Ukrain$, nie tylko do Polski, ale tak#e do pozosta!ych krajów Unii Europejskiej. Sytuacja ta wzmocni!a poczucie realnego zagro#enia bezpiecze&stwa energetycznego w Unii Europejskiej i udowodni!a korzy%ci p!yn"ce z posiadania wielokierunkowych po!"cze& mi$dzysystemowych, a zw!aszcza tych, które zapewniaj" dostawy gazu ziemnego bezpo%rednio ze (róde! jego wydobywania. Kraje Unii Europejskiej uzupe!nia!y krajowe bilanse gazowe poprzez znacz"ce zwi$kszenie dostaw gazu wydobywanego ze z!ó# na Morzu Pó!nocnym oraz skroplonego gazu ziemnego otrzymywanego ze (róde! pozaeuropejskich.
3
Oddanie do u#ytku terminalu gazu skroplonego w 'winouj%ciu w sposób zasadniczy wp!ynie na zapewnienie bezpiecze&stwa energetycznego pa&stwa w sektorze gazowym, bowiem uniezale#ni rynek krajowy od ryzyka negatywnych skutków wstrzymania dostaw gazu przez praktycznie jedynego dostawc$ gazu z importu. Dzi$ki elastyczno%ci dostaw, które mog" by) realizowane drog" morsk" zdecydowanie poprawi si$ zdolno%) bilansowania popytu i poda#y na rynku krajowym oraz na s"siaduj"cych z tym rynkiem rynkach krajów Unii Europejskiej. W powy#szym kontek%cie szczególnego znaczenia nabiera budowa terminalu skroplonego gazu ziemnego w 'winouj%ciu, jak równie# gazoci"gu Baltic Pipe umo#liwiaj"cego po!"czenie z systemem przesy!owym Królestwa Danii i z!o#ami gazu na Morzu Pó!nocnym. Koniunkcja tych dwóch inwestycji posiada nie tylko cechy lokalnego-krajowego zapewnienia bezpiecze&stwa rynku gazu, ale poprzez po!"czenie rynków gazu kilku pa&stw, wpisuje si$ tak#e w szerszy europejski kontekst wspó!pracy pa&stw Unii Europejskiej w tym zakresie. Realizacja tych inwestycji wspomaga) b$dzie równie# strategiczny cel Unii Europejskiej jakim jest utworzenie jednego wspólnego rynku gazu maj"cego na celu zapewnienie swobodnego przep!ywu gazu w ramach konkurencyjnego wspólnego rynku energii. Inwestycje wskazane w projekcie ustawy wpisuj" si$ tak#e we wspólnotowe cele strategiczne planu naprawy gospodarczej wyra#one w Komunikacie Komisji do Rady Europejskiej – Europejski plan naprawy gospodarczej z dnia 26 listopada 2008 r. (KOM(2008)800), w%ród których wymieniono wspieranie bezpiecze&stwa energetycznego. Istotn" rol$ dla efektywnego funkcjonowania i zapewnienia szybkiej reakcji w sytuacjach kryzysowych ma tak#e pozosta!a infrastruktura, w tym w szczególno%ci podziemne magazyny gazu oraz niezawodna sieciowa infrastruktura przesy!owa o odpowiedniej przepustowo%ci, pozwalaj"ca na elastyczne organizowanie przesy!u gazu w zale#no%ci od wyst$puj"cej w systemie sytuacji po stronie dostaw. Szczególne znaczenie ma budowa grupy strategicznych gazoci"gów zapewniaj"cych odpowiedni" przepustowo%) po!"czenia nowych (róde! z podziemnymi magazynami gazu. Proces powstawania tych inwestycji musi by) skorelowany z budow" terminalu i wymaga zapewnienia mo#liwie daleko si$gaj"cych u!atwie& w procesie planowania, przygotowania i realizacji tych inwestycji, jako inwestycji towarzysz"cych. W projekcie ustawy uwzgl$dniono grup$ takich zada&, które obj$te s" przede wszystkim regulacjami ustawy w zakresie usprawnienia post$powa& administracyjnych zwi"zanych z ustalaniem lokalizacji oraz udzielaniem pozwole& na budow$. 4
W %wietle powy#szego konieczno%) kompleksowego i priorytetowego potraktowania inwestycji w zakresie budowy terminalu LNG oraz opracowania i zastosowania w stosunku do ich realizacji szczególnych rozwi"za& prawnych, upraszczaj"cych i przyspieszaj"cych procedury zwi"zane z procesem inwestycyjnym nale#y uzna) za konieczne dla zapewnienia bezpiecze&stwa energetycznego pa&stwa. Podkre%lenia wymaga równie# fakt, i# przyj$cie projektowanej regulacji znacznie u!atwi planowanie i racjonalne wykorzystywanie na ten cel %rodków finansowych pochodz"cych z bud#etu Unii Europejskiej. Projekt ustawy zosta! opracowany z wykorzystaniem do%wiadcze& i rozwi"za& przyj$tych w innych pa&stwach, a w szczególno%ci Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Pó!nocnej oraz Republiki Federalnej Niemiec. Analiza ustawodawstwa tych pa&stw wskazuje na priorytetowe traktowanie tego typu inwestycji, uzasadniaj"ce m.in. ingerencj$ w prawo w!asno%ci w stopniu wi$kszym ni# przy innych inwestycjach oraz zastosowanie uproszczonych procedur. Projekt powiela jednocze%nie szereg rozwi"za& obowi"zuj"cych w polskim systemie prawnym, w szczególno%ci w ustawie z dnia 27 pa(dziernika 1994 r. o autostradach p!atnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, zwanej dalej „specustaw" drogow"”, ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, zwanej dalej „ustaw" o transporcie kolejowym”, oraz ustawie z dnia 7 wrze%nia 2007 r. o przygotowaniu fina!owego turnieju Mistrzostw Europy w Pi!ce No#nej UEFA EURO 2012. Rozwi"zania prawne w projekcie ustawy Przedmiot ustawy i przepisy ogólne Budowa terminalu LNG, wraz z powi"zanymi z nim inwestycjami obejmuje stosunkowo w"ski zakres przedmiotowy podejmowanych dzia!a&. Niemniej z uwagi na bezpiecze&stwo energetyczne pa&stwa i znaczenie tych inwestycji dla gospodarki krajowej, konieczne jest opracowanie i uchwalenie ustawy umo#liwiaj"cej sprawne i szybkie ich przeprowadzenie. Za konieczno%ci" szybkiej realizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG przemawiaj" wymogi nadrz$dnego interesu publicznego, dlatego te# projekt ustawy wprowadza
5
instytucjonalne oraz proceduralne u!atwienia, które maj" urzeczywistnia) gwarancje realizacji obowi"zku zapewniania bezpiecze&stwa energetycznego, ci"#"ce na pa&stwie. Z uwagi na daleko posuni$t" specyfik$ inwestycji w zakresie terminalu LNG i w"ski zakres przedmiotowy oraz ze wzgl$du na epizodyczny charakter ustawy, projekt wskazuje – w sposób enumeratywny – konkretne przedsi$wzi$cia oraz realizuj"ce je podmioty (art. 2). Ponadto, nale#y podkre%li), #e inwestycje obj$te projektowan" regulacj" s" ju# realizowane przez podmioty wskazane w art. 2 oraz art. 38. Nale#y zaznaczy), #e podobne rozwi"zania nak!adaj"ce obowi"zki na podmioty odr$bne od Skarbu Pa&stwa by!y ju# stosowane w przypadku innych ustaw. Nale#y równie# zwróci) uwag$, #e ustawowe okre%lenie konkretnych podmiotów realizuj"cych inwestycje w zakresie terminalu wyeliminuje w sposób jednoznaczny potencjalne w"tpliwo%ci, co do podmiotów odpowiedzialnych za realizacj$ tych inwestycji i umo#liwi niezak!ócone prowadzenie procesów inwestycyjnych maj"cych na celu zako&czenie inwestycji do ko&ca roku 2013. Przez „inwestycje w zakresie terminalu LNG” w projektowanej ustawie rozumie si$ nast$puj"ce inwestycje, realizowane przez: 1) Urz"d Morski w Szczecinie: a) budowa infrastruktury zapewniaj"cej dost$p do portu zewn$trznego, w tym falochronu, toru wodnego, obrotnicy oraz oznakowania nawigacyjnego zwi"zanego z wymienion" infrastruktur", b) poszerzenie istniej"cego toru wodnego do 'winouj%cia, c) przebudowa istniej"cego falochronu w 'winouj%ciu; 2) Zarz"d Portów Morskich Szczecin i 'winouj%cie spó!ka akcyjna z siedzib" w Szczecinie: budowa infrastruktury portowej, w tym stanowiska statkowego wyposa#onego w urz"dzenia cumownicze, odbojowe i nawigacyjne, a tak#e infrastruktury umo#liwiaj"cej zamontowanie instalacji do przesy!u gazu i poboru wody z morza; 3) Operatora Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. z siedzib" w Warszawie: budowa gazoci"gu 'winouj%cie – Szczecin, !"cz"cego terminal z systemem przesy!owym, wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województwa zachodniopomorskiego; 4) Polskie LNG spó!ka z ograniczon" odpowiedzialno%ci" z siedzib" w 'winouj%ciu: budowa terminalu.
6
Przez „inwestycje towarzysz"ce” w projektowanej ustawie rozumie si$ nast$puj"ce inwestycje realizowane przez: 1)
spó!k$ Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie: a) rozbudowa podziemnego magazynu gazu Wierzchowice, w tym w szczególno%ci: !" budowa naziemnej infrastruktury technicznej, !" wykonanie odwiertów magazynowych, !" budowa gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej; b) rozbudowa kawernowego podziemnego magazynu gazu Mogilno, w tym w szczególno%ci: !" rozbudowa instalacji !ugowniczej, !" budowa komór magazynowych, !" rozbudowa naziemnej infrastruktury technicznej, !" budowa gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej; c) budowa
kawernowego
podziemnego
magazynu
gazu
Kosakowo
oraz
kawernowego podziemnego magazynu gazu Goleniów, w tym w szczególno%ci: !" instalacji !ugowniczej, !" ruroci"gów i instalacji zrzutu solanki, !" komór magazynowych, !" naziemnej infrastruktury technicznej, !" gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej. 2)
spó!k$ Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. z siedzib" w Warszawie: a) budowa gazoci"gów i instalacji przy!"czeniowych dla podziemnych magazynów gazu wskazanych w pkt 1 powy#ej, b) budowa gazoci"gu Szczecin – Gda&sk wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw zachodniopomorskiego i pomorskiego, c) budowa gazoci"gu Szczecin – Lwówek wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi
na
terenie
województw
zachodniopomorskiego,
lubuskiego
i
wielkopolskiego, d) budowa gazoci"gu Lwówek – Odolanów wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województwa wielkopolskiego,
7
e) budowa gazoci"gu Gustorzyn – Odolanów wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego, f) budowa gazoci"gu W!oc!awek – Gdynia wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw pomorskiego i kujawsko-pomorskiego, g) budowa gazoci"gu Rembelszczyzna – Gustorzyn wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego, h) budowa mi$dzysystemowego Gazoci"gu Ba!tyckiego (Baltic Pipe) stanowi"cego po!"czenie systemów przesy!owych Rzeczpospolitej Polskiej i Królestwa Danii, wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi. Z uwagi na to, #e budowa terminalu jest inwestycj" wymagaj"c" skoordynowanego dzia!ania kilku podmiotów projekt ustawy przewiduje, i# realizacja inwestycji b$dzie koordynowana przez spó!k$ Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. Powy#sze jest zasadne z uwagi na to, #e zakres inwestycji realizowanych przez Operatora Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. i Polskie LNG Sp. z o. o. stanowi najwa#niejszy i dominuj"cy element ca!ego zespo!u zada& inwestycyjnych. Zadania realizowane przez pozosta!e podmioty s" powi"zane funkcjonalnie z terminalem, ale maj" charakter wspieraj"cy i uzupe!niaj"cy. St"d te# zasadne jest, aby koordynatorem ca!ego przedsi$wzi$cia by!a spó!ka Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. Projekt przewiduje, #e w ramach koordynacji realizacji inwestycji spó!ka ta b$dzie sporz"dza!a harmonogram realizacji. Harmonogram b$dzie wi"#"cy dla wszystkich podmiotów zaanga#owanych w inwestycj$ po zatwierdzeniu przez Ministra Skarbu Pa&stwa. Maj"c na wzgl$dzie, i# wykonywanie obowi"zków w zakresie koordynacji b$dzie wymaga!o bie#"cego podejmowania wielu dzia!a& (monitorowanie post$pów, koordynacja obiegu dokumentów i informacji, raportowanie, itd.) projekt przewiduje, #e spó!ka Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. mo#e powierzy) wykonywanie tych zada& zewn$trznemu podmiotowi posiadaj"cemu stosown" wiedz$ i do%wiadczenie. Umowa taka by!aby zawierana po zasi$gni$ciu opinii pozosta!ych podmiotów zaanga#owanych w realizacj$ inwestycji w zakresie terminalu. Maj"c na wzgl$dzie umo#liwienie efektywnej koordynacji projekt nak!ada na podmioty zaanga#owane w realizacj$ inwestycji obowi"zek udost$pniania spó!ce Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A., jako koordynatorowi inwestycji, #"danych informacji zwi"zanych z realizacj" inwestycji.
8
Nadzór nad realizacj" inwestycji b$dzie wykonywa! minister w!a%ciwy do spraw Skarbu Pa&stwa z wykorzystaniem przys!uguj"cych mu uprawnie& w!a%cicielskich, jak równie# w ramach
wspó!pracy
z
w!a%ciwymi
ministrami
(Ministrem Gospodarki,
Ministrem
Infrastruktury) oraz innymi organami. Lokalizacja inwestycji w zakresie terminalu 1. Projekt ustawy zak!ada wprowadzenie szczególnych zasad lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG (Rozdzia! 2). Zgodnie z projektem, lokalizacja inwestycji w zakresie terminalu ustalana b$dzie na mocy decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, a nie – jak to jest obecnie – w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub, w razie ich braku, na podstawie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. 2. Decyzja lokalizacyjna b$dzie wydawana przez wojewod$ odr$bnie dla ka#dego z województw na obszarze których planowana jest lokalizacja inwestycji w zakresie terminalu. W uk!adzie kompetencyjnym koncepcja nowej regulacji opiera si$ na przyznaniu wojewodom, jako przedstawicielom Rady Ministrów w województwie i organom odpowiedzialnym za zagadnienia bezpiecze&stwa, generalnej kompetencji do wydawania decyzji administracyjnych dotycz"cych inwestycji w zakresie terminalu. Wojewoda powinien by) w odniesieniu do tych inwestycji g!ównym decydentem i zarazem o%rodkiem odpowiedzialno%ci za lokalizacj$ przedsi$wzi$) oraz rozpocz$cie i zako&czenie procesu budowlanego (art. 5 projektu). 3. Z uwagi na fakt, i# inwestycje w zakresie terminalu b$d" w praktyce realizowane przez kilka ró#nych podmiotów, zak!ada si$ mo#liwo%) sk!adania wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG przez wi$cej ni# jednego inwestora w odniesieniu do ca!o%ci lub cz$%ci przedsi$wzi$cia (art. 5 ust. 1 i 2 projektu). 4. Art. 6 projektu zawiera szczegó!owy katalog dokumentów i informacji, które inwestor b$dzie zobowi"zany do!"czy) do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. Katalog ten jest wzorowany na analogicznych rozwi"zaniach przyj$tych w specustawie drogowej i ustawie o transporcie kolejowym. Wynika z szerokich skutków prawnych, jakie decyzja lokalizacyjna wywo!uje w zakresie w szczególno%ci lokalizacji sztucznych wysp, konstrukcji i urz"dze& w polskich obszarach morskich (art. 6 ust. 1 pkt 2), podzia!u nieruchomo%ci (art. 6 ust. 1 pkt 8) oraz w zakresie nabycia tytu!u prawnego do nieruchomo%ci (art. 6 ust. 1 pkt 9 – 11). Jednocze%nie projekt 9
zak!ada, #e w zakresie pozwolenia wodnoprawnego zachowana zostaje kompetencja organów zgodnie z ustaw" – Prawo wodne, a pozwolenie wodnoprawne ma stanowi) za!"cznik do wniosku o wydanie decyzji lokalizacyjnej. Analogiczne rozwi"zanie przyj$to w odniesieniu do decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji. 5. Art. 6 ust. 3 projektu nakazuje uzyskanie przez inwestora opinii w!a%ciwych organów; przy czym zak!ada si$ jednocze%nie, i# uzyskane opinie zast"pi" uzgodnienia wymagane odr$bnymi przepisami. Ze wzgl$du na konieczno%) przyspieszenia procesu przygotowania inwestycji w zakresie terminalu niezb$dna jest rezygnacja z uzyskiwania wskazanych uzgodnie&, na rzecz pozyskania opinii. Jest to jedyne wyj%cie przecinaj"ce trwaj"ce miesi"cami uzgodnienia i radykalnie przyspieszaj"ce proces inwestycyjny. Analogiczne rozwi"zanie zosta!o przyj$te m.in. w specustawie drogowej. 6. W celu przyspieszenia procedury wydawania decyzji lokalizacyjnej przewidziano (art. 6 ust. 4 projektu), i# opinie, o których mowa w pkt 5, b$d" wydawane w terminie nie d!u#szym ni# 14 dni, przy czym niewydanie opinii w tym terminie b$dzie traktowane jako brak zastrze#e& do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, a opinie te, zast"pi" uzgodnienia, pozwolenia, opinie, zgody b"d( stanowiska w!a%ciwych organów wymagane odr$bnymi przepisami (art. 6 ust. 5 projektu). 7. Przyj$to, i#
o wszcz$ciu post$powania o ustalenie lokalizacji inwestycji w zakresie
terminalu b$dzie zawiadamiany wnioskodawca. W!a%cicielom i u#ytkownikom wieczystym nieruchomo%ci, na których b$d" lokalizowane inwestycje, zawiadomienia o wszcz$ciu postanowienia b$d" wysy!ane na adres okre%lony w katastrze nieruchomo%ci. Rozwi"zanie to ma na celu unikni$cie d!ugotrwa!ych procedur zwi"zanych z ustalaniem adresów stron post$powania. Niezale#nie od tych zawiadomie&,
wszcz$cie post$powania b$dzie
przedmiotem obwieszczenia (art. 8 ust. 1 projektu). 8. Projekt ustawy przewiduje w art. 8 ust. 2 instytucj$ tzw. „rezerwacji terenu”, na wzór obecnych przepisów o drogach publicznych, realizowanej przez m.in. odmow$ wydawania pozwole& budowlanych. Z dniem dor$czenia decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu nieruchomo%ci stanowi"ce w!asno%) Skarbu Pa&stwa i jednostki samorz"du terytorialnego, obj$te wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, nie b$d" mog!y by) przedmiotem obrotu w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomo%ciami. W przypadku zbycia w!asno%ci nieruchomo%ci lub prawa u#ytkowania wieczystego gruntów obj$tych wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, nabywca jak i zbywca b$d" zobowi"zani do zg!oszenia do w!a%ciwego wojewody 10
nowego w!a%ciciela lub u#ytkownika wieczystego, który przyst"pi do tocz"cego si$ post$powania jako strona w miejsce zbywcy nieruchomo%ci; zmiana w!a%ciciela lub u#ytkownika wieczystego nieruchomo%ci obj$tych wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu nie ma wp!ywu na tocz"ce si$ post$powanie; brak dokonania powy#szego zg!oszenia i prowadzenie post$powania bez udzia!u nowego w!a%ciciela lub u#ytkownika wieczystego nie b$dzie stanowi) podstawy do wznowienia post$powania. 9. Przepis art. 9 projektu ma na celu usprawnienie rozwi"za& wynikaj"cych z tre%ci art. 34 Kodeksu post$powania administracyjnego. Zamierzeniem by!o unikni$cie sytuacji, w której post$powanie o ustalenie lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu przed!u#a si$ ze wzgl$du na tocz"ce si$ post$powania s"dowe, których przedmiotem jest wyznaczenie przedstawiciela dla osoby nieobecnej lub niezdolnej do czynno%ci prawnych. Z tego wzgl$du przyj$to, i# w ka#dym wypadku organ prowadz"cy post$powanie wyznacza z urz$du dla osoby nieobecnej lub niezdolnej do czynno%ci prawnych przedstawiciela, który b$dzie uprawniony do dzia!ania do czasu wyznaczenia przedstawiciela lub kuratora przez s"d. 10.
Art. 10 ust. 1 projektu okre%la szczegó!owo tre%) decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. Projekt zak!ada w!"czenie post$powania podzia!owego – w zakresie podzia!u nieruchomo%ci – do post$powania lokalizacyjnego. W ten sposób decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu staje si$ zarazem decyzj" o zatwierdzeniu za!"czonego do wniosku lokalizacyjnego projektu podzia!u nieruchomo%ci (art. 10 ust. 1 pkt 6 projektu).
11.
Z uwagi na konieczno%) prowadzenia inwestycji równie# w polskich obszarach morskich, decyzja lokalizacyjna b$dzie równie# wskazywa) lokalizacj$ sztucznych wysp, konstrukcji i urz"dze& w polskich obszarach morskich w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (art. 10 ust. 1 pkt 10 projektu).
12.
Art. 12 ust. 1 projektu okre%la zasady dor$czania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu. Przyj$to w tym zakresie analogiczne rozwi"zania jak w przypadku zawiadamiania o wszcz$ciu post$powania (art. 8 ust. 1 projektu). Wprowadzono zasad$, i# organem odwo!awczym od decyzji wojewody b$dzie minister w!a%ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej (art. 5 ust. 3).
13.
Projekt, m.in. na wzór specustawy drogowej, przewiduje wy!"czenie stosowania przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a decyzja 11
o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG wydawana ma by) w oderwaniu od istniej"cych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (art. 13 projektu). Zaproponowana koncepcja lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG, ze wzgl$du na wy!"czenie procedur wprowadzania tych inwestycji do istniej"cych planów lub oczekiwania
na
inwestycyjnego.
uchwalenie
nowych,
Zaproponowane
zapewnia
rozwi"zanie
znaczne zak!adaj"ce
przyspieszenie
procesu
wydawanie
decyzji
lokalizacyjnych przez wojewod$ – niezale#nie od istnienia lub tre%ci planów zagospodarowania przestrzennego – pozwoli na szybsze przygotowanie realizacji inwestycji. W niniejszej sprawie kwestia bezpiecze&stwa energetycznego pa&stwa i konieczno%) szybkiej realizacji inwestycji, uzasadnia pomini$cie etapu planowania przestrzennego. Projekt ustawy nie pozbawia gmin ca!kowicie w!adztwa planistycznego, gdy# udzia! jednostek samorz"du terytorialnego w procesie lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG b$dzie zapewniony poprzez wprowadzenie obowi"zku uzyskania opinii w!a%ciwego miejscowo wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Wymaga te# podkre%lenia, #e rozwi"zanie analogiczne do proponowanego, znajduje si$ ju# w polskim systemie prawnym – w przepisach specustawy drogowej. Przepisy te – pomimo skargi kwestionuj"cej ich konstytucyjno%) – zosta!y usankcjonowane jako zgodne z Konstytucj" przez Trybuna! Konstytucyjny (wyrok TK z dnia 6 czerwca 2006 r., sygn. akt K 23/05). Trybuna! Konstytucyjny pokre%li!, i# „zasada udzia!u samorz"du terytorialnego w sprawowaniu w!adzy nie mo#e by) rozumiana absolutnie, to znaczy w ten sposób, #e samorz"d mo#e dzia!a) tam wsz$dzie, gdzie uzna to za stosowne, bior"c za kryterium tylko to, #e dana kwestia dotyczy spraw lokalnych. Ustawodawca mo#e doj%) do wniosku, #e ze wzgl$du na wag$ sprawy i jej ogólnopa&stwowe znaczenie niektóre problemy (…) powinny nale#e) do kompetencji organów administracji rz"dowej po to, aby mo#na by!o prowadzi) w tym zakresie jednolit" polityk$ w skali pa&stwa”1. W tym samym wyroku, Trybuna! Konstytucyjny stwierdzi!, i# wy!"czenie w specustawie drogowej stosowania przepisów ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym nie jest sprzeczne z Konstytucj" – „Je#eli bowiem celem ustawy by!o uproszczenie procedur przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych, to wy!"czenie spod re#imu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym takich spraw mo#e przyczyni) si$ do szybszej realizacji inwestycji drogowych. Zastosowanie pe!nego trybu i warunków, zawartych w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, powodowa!oby znaczne opó(nienia zwi"zane z realizacj" budowy dróg w Polsce, a nawet prowadzi!oby do parali#u procesu 1
Trybuna! Konstytucyjny przedstawi! takie stanowisko równie# w sprawie o sygn. akt K 14/93. 12
decyzyjnego. Ze wzgl$du zatem na priorytetowy interes publiczny, jakim jest niew"tpliwie poprawa infrastruktury drogowej w Polsce, i konieczno%) racjonalnego wykorzystania unijnych %rodków finansowych, mo#liwe s" odst$pstwa, a nawet wy!"czenia stosowania niektórych ustaw w zwi"zku z realizacj" inwestycji drogowych. Ustawodawca korzysta w tym zakresie z szerokiej swobody, ograniczonej jedynie zasadami konstytucyjnymi. Wy!"czenie
stosowania
procedur
przewidzianych
w
ustawie
o
planowaniu
i
zagospodarowaniu przestrzennym, ze wzgl$du na konkretne warto%ci konstytucyjne, nie zwalnia decydentów od troski o nale#yte przestrzeganie i kszta!towanie !adu przestrzennego w Polsce oraz roztropnej troski o interesy lokalne, ale uwalnia od typowych procedur, które mog!yby uniemo#liwia) i parali#owa) podejmowanie decyzji w zakresie lokalizacji dróg i pozwole& budowlanych. Ma te# s!u#y) procesowi harmonizacji interesów lokalnych z interesem ogólnonarodowym. Trybuna! nie dopatrzy! si$ wi$c w tre%ci kwestionowanych przepisów wad powoduj"cych ich niekonstytucyjno%).” Zwa#ywszy na konieczno%) zapewnienia bezpiecze&stwa energetycznego kraju, powy#sze wywody Trybuna!u Konstytucyjnego znajduj" odpowiednie zastosowanie do inwestycji w zakresie terminalu LNG i dlatego te# projekt ustawy nale#y uzna) za zgody z ustaw" zasadnicz". 14.
Zgodnie z projektem ustawy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu b$dzie wi"#"ca dla zarz"dcy drogi wydaj"cego zezwolenie na zaj$cie pasa drogowego (art. 14 ust. 2 projektu). Rozwi"zanie to ma na celu przyspieszenie realizacji inwestycji w tych wypadkach, w których konieczne jest umieszczenie w pasie drogowym urz"dze& infrastruktury technicznej, wchodz"cych w sk!ad inwestycji.
15.
Przepis art. 15 ust. 2 projektu przewiduje analogiczne rozwi"zania do tych, które s" przewidziane w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w odniesieniu do decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Celem tego przepisu jest, aby organ wydaj"cy pozwolenie na budow$ nie móg! kszta!towa) lokalizacji inwestycji w sposób odmienny ni# wskazano w decyzji lokalizacyjnej.
16.
Projekt ustawy zak!ada, i# pozwolenia na budow$ w zakresie inwestycji zwi"zanych z terminalem b$d" wydawane przez wojewod$ (art. 15 projektu). Rozwi"zanie to jest konsekwencj" przyj$tego za!o#enia, zgodnie z którym wojewoda ma by) g!ównym decydentem w procesie inwestycyjnym w zakresie terminalu. Art. 15 ust. 4 projektu przewiduje wprowadzenie, w odniesieniu do post$powania w przedmiocie pozwolenia na budow$, analogicznych rozwi"za& jakie przyj$to w post$powaniu o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu.
13
17.
Potrzeba wprowadzenia do projektu ustawy art. 16 ust. 1 zaistnia!a w zwi"zku z tym, i# realizacja inwestycji na terenach zadrzewionych zwi"zana jest z potrzeb" przeprowadzenia dodatkowych procedur w zakresie m.in. usuwania drzew i krzewów. W obecnym stanie prawnym wi"#e si$ to z uzyskaniem zezwole& wydanych przez odpowiednie w!adze. Regulacje te zwi"zane s" z d!ugotrwa!ymi procedurami po stronie inwestora i tworz" istotne bariery w mo#liwo%ci wykorzystywania terenów zadrzewionych na potrzeby inwestycji. W zwi"zku z powy#szym zaproponowane zosta!o rozwi"zanie, zgodnie z którym usuni$cie drzew i krzewów nast$powa!oby na postawie decyzji o pozwoleniu na budow$.
18.
Projekt ustawy przewiduje równie# wy!"czenie stosowania do inwestycji cz$%ci przepisów rozdzia!u 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, reguluj"cych procedur$ uzyskiwania pozwolenia na wyci$cie krzewów i drzew.
19.
Zgodnie z art. 17 projektu organem w!a%ciwym do wydania pozwolenia na u#ytkowanie inwestycji w zakresie terminalu b$dzie wojewoda. Jest to konsekwencja przyj$tych za!o#e&, odno%nie powierzenia temu organowi obowi"zków zwi"zanych z ca!o%ci" procesu inwestycyjnego.
20.
Art. 18 projektu reguluje termin wydania pozwolenia wodnoprawnego na zasadach okre%lonych w ustawie – Prawo wodne w sytuacji, w której takie pozwolenie jest niezb$dne dla wydania decyzji o lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu.
21.
Art. 19 projektu nak!ada na organ w!a%ciwy do wydania decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji w zakresie terminalu obowi"zek zawiadomienia organu wy#szego stopnia o z!o#eniu wniosku o wydanie decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach oraz o wydaniu takiej decyzji w trybie okre%lonym w przepisach ustawy z dnia 3 pa(dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze&stwa w ochronie %rodowiska oraz
o ocenach oddzia!ywania na
%rodowisko. 22.
Art. 19 ust. 3 projektu ustawy precyzyjnie okre%la termin wydania decyzji o %rodowiskowych uwarunkowaniach, co w praktyce pozwoli na skrócenie procedury wydania tej decyzji i poprzedzaj"cej jej procedury oceny oddzia!ywania na %rodowisko. Nabywanie nieruchomo%ci pod inwestycje w zakresie terminalu 1. Projekt ustawy zak!ada daleko id"ce u!atwienia w nabywaniu nieruchomo%ci pod inwestycje w zakresie terminalu. Czerpie w tym zakresie z rozwi"za& zawartych w specustawie drogowej oraz w ustawie o transporcie kolejowym. Przyj$cie takiego wzorca 14
jest w pe!ni uzasadnione, poniewa# na etapie przygotowania inwestycji dotycz"cej terminalu (obejmuj"cej m.in. gazoci"gi), istnieje du#e podobie&stwo wymaganych dzia!a& i uwarunkowa&. Wynika to z liniowego charakteru obiektów powoduj"cego m.in. ingerencj$ inwestycji jednocze%nie w obszar du#ej liczby nieruchomo%ci b$d"cych przedmiotem prawa w!asno%ci lub u#ytkowania wieczystego wielu podmiotów. 2. W art. 20 ust. 3 projektu przyj$to rozwi"zanie, które powinno znacznie przyspieszy) procedury administracyjne zwi"zane z przej$ciem terenu pod inwestycj$. Ostateczna decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu b$dzie mog!a bowiem wywiera) skutek decyzji wyw!aszczeniowej. Zwa#ywszy jednocze%nie na ró#ny zakres przedmiotowy omawianych inwestycji, decyzja odno%nie skutku w postaci wyw!aszczenia nieruchomo%ci zale#e) b$dzie od wniosku inwestora. Przedmiotem wyw!aszczenia b$d" wy!"cznie te nieruchomo%ci, które zosta!y wskazane przez wnioskodawc$ we wniosku o ustalenie lokalizacji w zakresie terminalu. 3. Art. 20 ust. 4 projektu stanowi, i# je#eli na prawie w!asno%ci lub prawie u#ytkowania wieczystego wyw!aszczanych nieruchomo%ci zosta!y ustanowione ograniczone prawa rzeczowe, to z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanie si$ ostateczna prawa, te wygasn". 4. Istotne znaczenie ma proponowany przepis art. 20 ust. 6 projektu, zgodnie z którym inwestor nab$dzie z mocy prawa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanie si$ ostateczna, prawo u#ytkowania wieczystego wyw!aszczonych nieruchomo%ci gruntowych wraz z prawem w!asno%ci budynków, urz"dze& i lokali znajduj"cych si$ na tych nieruchomo%ciach. Rozwi"zanie to ma na celu przyspieszenie procedur zwi"zanych z przekazaniem wyw!aszczonych nieruchomo%ci inwestorowi. W tym zakresie korzystano z do%wiadcze& wynikaj"cych z ustawy o transporcie kolejowym. 5. Projektowany
art.
22
ust.
2
upowa#nia
wojewod$
do
wypowiedzenia,
za
odszkodowaniem, umowy dzier#awy, najmu lub u#yczenia nieruchomo%ci stanowi"cej w!asno%) Skarbu Pa&stwa, która zosta!a przeznaczona na inwestycj$ w zakresie terminalu. 6. W art. 23 projektu zaproponowano przepisy szczegó!owo reguluj"ce sprawy odszkodowa&; przede wszystkim wskazano sposób ustalania odszkodowania z tytu!u utraty praw do nieruchomo%ci, tj. zobowi"zano organ do ustalania warto%ci nieruchomo%ci wed!ug stanu nieruchomo%ci w dniu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu przez organ I instancji oraz wed!ug jej warto%ci w dniu ustalenia wysoko%ci odszkodowania. Rozwi"zanie to uwzgl$dnia orzecznictwo S"du Najwy#szego 15
oraz s"dów administracyjnych i jest zgodne z norm" konstytucyjn" zawart" w art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Przyj$te w przepisie art. 23 projektu rozwi"zania s" wzorowane na tych, które zosta!y zastosowane w specustawie drogowej i ustawie o transporcie kolejowym. 7. Art. 23 ust. 3 projektu przewiduje, i# wysoko%) odszkodowania b$dzie ustalana na podstawie operatu szacunkowego sporz"dzonego przez rzeczoznawc$ maj"tkowego wed!ug stanu nieruchomo%ci w dniu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu przez organ pierwszej instancji oraz wed!ug jej warto%ci w dniu uzgodnienia wysoko%ci odszkodowania pomi$dzy wojewod" a dotychczasowym w!a%cicielem lub u#ytkownikiem wieczystym nieruchomo%ci czy te# osob" posiadaj"c" ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomo%ci albo w dniu wydania decyzji ustalaj"cej wysoko%) odszkodowania. Odszkodowanie to b$dzie podlega) waloryzacji na dzie& wyp!aty, wed!ug zasad obowi"zuj"cych w przypadku zwrotu wyw!aszczonych nieruchomo%ci. Powy#sze rozwi"zanie jest spójne z ustaw" z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomo%ciami
–
ustaw"
systemowo
reguluj"c"
przedmiotow"
problematyk$. 8. W art. 23 ust. 4 projektu zawarto propozycj$ uregulowania kwestii zwi"zanych z ustalaniem odszkodowania z tytu!u wyga%ni$cia ograniczonych praw rzeczowych. W szczególno%ci zaproponowano, i# je#eli na nieruchomo%ciach przeznaczonych pod budow$ inwestycji w zakresie terminalu ustanowione zosta!y ograniczone prawa rzeczowe, wysoko%) odszkodowania przys!uguj"cego dotychczasowemu w!a%cicielowi lub u#ytkownikowi wieczystemu b$dzie zmniejszana o kwot$ równ" warto%ci tych praw. Ponadto zaproponowano, aby kwota ta wyp!acana by!a na rzecz osób, którym przys!uguj" ograniczone prawa rzeczowe – jako odszkodowanie z tytu!u wyga%ni$cia tych praw. Dodatkowo jednoznacznie wskazano, #e dotychczasowemu
w!a%cicielowi
lub
wysoko%) odszkodowania przys!uguj"cego u#ytkownikowi
wieczystemu
wraz
z odszkodowaniem z tytu!u wyga%ni$cia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomo%ci lub na prawie u#ytkowania wieczystego nie b$dzie mog!a przekroczy) warto%ci nieruchomo%ci lub warto%ci prawa u#ytkowania wieczystego (art. 23 ust. 5 projektu). Jednocze%nie art. 23 ust. 6 i 7 projektu reguluj" zasady ustalania odszkodowania za wyga%niecie hipoteki, w ten sposób, i# jest ono ustalane w wysoko%ci %wiadczenia g!ównego wierzytelno%ci zabezpieczonej hipotek", wraz z odsetkami zabezpieczonymi t" hipotek", jednak#e nieprzekraczaj"cej warto%ci nieruchomo%ci lub
16
warto%ci prawa u#ytkowania wieczystego. Odszkodowanie to b$dzie zaliczane na sp!at$ %wiadczenia g!ównego wierzytelno%ci zabezpieczonej hipotek" wraz z odsetkami. 9. Przepisy art. 23 ust. 8 i 9 projektu zmierzaj" ku temu, aby wysoko%) odszkodowania za nieruchomo%ci przej$te pod inwestycje w zakresie terminalu odpowiada!a przes!ance „s!usznego odszkodowania” okre%lonej w art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Zwi"zane jest to m.in. z dotychczasowym orzecznictwem Trybuna!u Konstytucyjnego, w którym podnoszono, i# s!uszne odszkodowanie powinno mie) charakter ekwiwalentny do warto%ci wyw!aszczonego dobra. Oznacza to, #e odszkodowanie powinno dawa) w!a%cicielowi b"d( u#ytkownikowi wieczystemu mo#liwo%) odtworzenia analogicznego stanu jaki mia! przed pozbawieniem praw do nieruchomo%ci. Gwarancji takiej nie daje ustalenie
wysoko%ci
odszkodowania
na
poziomie
równym
jedynie
warto%ci
wyw!aszczonego prawa, okre%lonej przez rzeczoznawc$ maj"tkowego. Odtworzenie sytuacji maj"tkowej sprzed wyw!aszczenia wymaga, poza zakupem nieruchomo%ci, tak#e poniesienia dodatkowych kosztów zwi"zanych np. z poszukiwaniem tej nieruchomo%ci, podatkami i op!atami zwi"zanymi z nabyciem, czy te# przeprowadzk". W zwi"zku z tym w ust. 8 oraz 9 zaproponowano, aby wysoko%) odszkodowania za przej$te nieruchomo%ci by!a wy#sza ni# ustalona przez rzeczoznawc$ maj"tkowego w operacie szacunkowym warto%ci nieruchomo%ci. Jednocze%nie nale#y mie) na uwadze konieczno%) zachowania racjonalno%ci dzia!ania ustawodawcy w zakresie okre%lania zasad ustalania wysoko%ci odszkodowania i w!a%ciwego wywa#enia interesu publicznego i prywatnego. Dotyczy to w szczególno%ci nast$pstw dla bud#etu pa&stwa. Z tego te# powodu zaproponowano, aby wysoko%) odszkodowania ustalona na podstawie warto%ci nieruchomo%ci powi$kszana by!a o 5 % w przypadku, w którym dotychczasowy w!a%ciciel lub u#ytkownik wieczysty nieruchomo%ci obj$tej decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, odpowiednio wyda t$ nieruchomo%) lub wyda nieruchomo%) i opró#ni lokal oraz inne pomieszczenia niezw!ocznie oraz o kwot$ 10 000 z! w przypadku, gdy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu dotyczy nieruchomo%ci zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym wydzielony zosta! lokal mieszkalny. Wskaza) nale#y, #e analogiczne rozwi"zanie przewiduje specustawa drogowa oraz ustawa o transporcie kolejowym. 10.
Ponadto w art. 23 ust. 11 projektu zapisano, #e je#eli przej$cie nieruchomo%ci b$dzie dotyczy) przej$cia terenu, na którym zlokalizowane s" obiekty infrastruktury s!u#"ce wykonywaniu przez jednostki samorz"du terytorialnego zada& w!asnych, zrealizowane przy wykorzystaniu %rodków pochodz"cych z bud#etu Unii Europejskiej lub innych (róde! 17
zagranicznych, odszkodowanie powi$ksza si$ o kwot$ %rodków podlegaj"cych zwrotowi. Wiele spo%ród inwestycji jednostek samorz"du terytorialnego jest albo zosta!o zrealizowanych przy udziale %rodków pochodz"cych z bud#etu Unii Europejskiej. Zmiana
przeznaczenia
gruntu
(pod
tak"
nieruchomo%ci"
jednostki
samorz"du
terytorialnego), tj. jej przeznaczenie na inwestycj$ w zakresie terminalu, b$dzie rodzi!o konsekwencje finansowe dla tej jednostki. Chodzi o zwrot %rodków otrzymanego dofinansowania przez jednostk$ samorz"du terytorialnego w przypadku, gdy inwestycja nie zachowa!a okre%lonej w umowie dofinansowania trwa!o%ci. 11.
Przepis art. 24 projektu przewiduje alternatywn", w odniesieniu do pe!nego wyw!aszczenia, form$ nabycia praw do nieruchomo%ci pod inwestycj$ w zakresie terminalu. Tak#e w tym wypadku skutki wynikaj"ce z art. 24 b$d" odnosi!y si$ wy!"cznie do tych nieruchomo%ci, które zosta!y wskazane przez wnioskodawc$ we wniosku o ustalenie lokalizacji w zakresie terminalu. Jako najskuteczniejsze rozwi"zanie uznano wydanie przez w!a%ciwy organ administracji decyzji ograniczaj"cej prawa w!a%ciciela albo u#ytkownika wieczystego i daj"cej mo#liwo%) inwestorowi prowadzenia na tym gruncie inwestycji. W tym zakresie wykorzystano istniej"ce ju# rozwi"zania zawarte w przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomo%ciami tj. w jej art. 124, z uwzgl$dnieniem wprowadzenia pewnych zmian. Najwa#niejsza z nich to przyznanie kompetencji do ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomo%ci wojewodzie. Rozstrzygni$cie w tym zakresie wydawane by!oby w ramach decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG. Jednocze%nie wy!"czono stosowanie art. 124 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomo%ciami, a co za tym idzie czasoch!onn" procedur$ rokowa& z w!a%cicielem nieruchomo%ci.
12.
Przepis art. 25 ust. 1 projektu ma na celu zagwarantowanie inwestorowi prawa zaj$cia terenów wód p!yn"cych, dróg publicznych b"d( terenów linii kolejowej na czas realizacji inwestycji. Rozwi"zanie to umo#liwi nieodp!atne zaj$cie tych terenów na czas realizacji inwestycji, co z kolei uczyni proces realizacji inwestycji p!ynniejszym i znacznie go skróci.
13.
Przepis art. 26 pozwoli na wprowadzenie wa#nego u!atwienia proceduralnego w zakresie realizacji inwestycji, w przypadku konieczno%ci korzystania w trakcie prowadzenia i eksploatacji inwestycji z terenów pokrytych wodami stanowi"cymi w!asno%) Skarbu Pa&stwa.
14.
W zwi"zku z tym, #e w zakresie okre%lonym w art. 25 ust. 1 oraz art. 27 ust. 3 projekt mo#e by) odczytywany jako stanowi"cy podstaw$ do udzielenia pomocy publicznej, w 18
przypadku faktu zaistnienia takiej pomocy nie b$dzie ona musia!a by) notyfikowana Komisji Europejskiej jako pomoc indywidualna z uwagi na to, #e korzy%ci wynikaj"ce z mo#liwo%ci nieodp!atnego zaj$cia przez inwestora terenu na czas realizacji inwestycji oraz z nieodp!atnego przej$cia przez Lasy Pa&stwowe drewna z wycinki drzew i krzewów nie b$d" przekracza!y kwot pomocy de minimis. 15.
Przepis art. 27 nak!ada na Lasy Pa&stwowe obowi"zek dokonania wycinki drzew i krzewów rosn"cych na nieruchomo%ciach niezb$dnych do realizacji inwestycji, zarz"dzanych przez ten podmiot na podstawie ustawy z dnia 28 wrze%nia 1991 r. o lasach i obowi"zek uprz"tni$cia wyci$tych drzew i krzewów. Przepisem tym niniejsza ustawa wprowadza kolejne u!atwienie w realizacji inwestycji, zobowi"zuj"c do wspó!pracy w realizacji inwestycji, podmiot, którego wspó!praca jest konieczna. Koszty wycinki ponosi inwestor.
16.
W zwi"zku z faktem, #e wi$kszo%) kluczowych regulacji dotycz"cych inwestycji w zakresie terminalu, zwi"zanych z ochron" gruntów rolnych i le%nych zawarta jest w niniejsze ustawie, art. 28 wy!"cza stosowanie ustawy o ochronie gruntów rolnych i le%nych do gruntów rolnych i le%nych obj$tych decyzj" o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu.
Udzielanie zamówie& na realizacj$ inwestycji w zakresie terminalu 1. Do%wiadczenia
wynikaj"ce
z
ukrai&sko-rosyjskiego
kryzysu
gazowego,
który
spowodowa! przerwanie dostaw gazu do UE, w tym do Polski, pokaza!y piln" potrzeb$ zró#nicowania nie tylko kierunków dostaw gazu ale tak#e dywersyfikacji (róde! tych dostaw. Nale#y zauwa#y), #e Polska w zwi"zku z brakiem odpowiedniej infrastruktury nie posiada obecnie mo#liwo%ci odbioru gazu z innych kierunków i jest tym samym w sposób szczególny nara#ona na ryzyko przerwania dostaw i tym samym na zagro#enie bezpiecze&stwa
energetycznego
(zw!aszcza
w
kontek%cie
wzrastaj"cych
ilo%ci
zu#ywanego gazu (zarówno przez przemys!, jak równie# odbiorców indywidualnych). 2. Z uwagi na konieczno%) uj$cia w bilansie energetycznym kraju dostaw gazu skroplonego pocz"wszy od prze!omu 2013/2014 r. nale#y stwierdzi), i# ze wzgl$du na stan zaawansowania inwestycji w zakresie terminalu gazu skroplonego zastosowanie przepisów prawa zamówie& publicznych do us!ug, dostaw i robót budowlanych
19
niezb$dnych
do
realizacji
inwestycji
stwarza
zagro#enie
dla
bezpiecze&stwa
energetycznego pa&stwa. 3. Inwestycja w zakresie terminalu LNG stanowi na chwil$ obecn" jedyn", mo#liw" do wykonania w stosunkowo krótkim okresie czasu inwestycj$ pozwalaj"c" na realne uzyskanie dywersyfikacji (róde! gazu w ilo%ci pozwalaj"cej na zabezpieczenie bezpiecze&stwa energetycznego. Budowa terminalu LNG docelowo pozwoli na uzyskanie t" drog" gazu w ilo%ci do 7,5 mld m3 rocznie, co odpowiada oko!o 75 % obecnie importowanej przez Polsk$ ilo%ci gazu i oko!o 50 % ca!kowitego zu#ycia gazu w Polsce. 4. W dzisiejszej sytuacji przerwanie dostaw gazu z jednego (ród!a co jest w %wietle ostatnich wydarze& niebezpiecze&stwem bardzo realnym, przy braku mo#liwo%ci zapewnienia jego dostaw z innego (ród!a powoduje zagro#enie prawid!owego funkcjonowania gospodarki. Dlatego
te#
uwzgl$dniaj"c
obecn"
sytuacj$
w
sektorze
gazownictwa
oraz
niezrównowa#on" struktur$ dostaw importowych wybudowanie terminalu LNG jest spraw" niezwykle istotn". 5. Nale#y podkre%li), #e na poziomie wspólnotowym zosta!y wydane przepisy zmierzaj"ce do zapewnienia wi$kszego bezpiecze&stwa dostaw gazu. Przepisy te zawiera dyrektywa Rady 2004/67/WE, z dnia 26 kwietnia 2004 r. dotycz"ca %rodków zapewniaj"cych bezpiecze&stwo dostaw gazu ziemnego. Dyrektywa okre%la %rodki, które zgodnie z jej postanowieniami stanowi" instrumenty s!u#"ce zapewnieniu bezpiecze&stwa dostaw gazu. Katalog ten jest katalogiem otwartym i lista ta nie jest wyczerpuj"ca. W%ród wskazanych w za!"czniku instrumentów znajduj" si$ mi$dzy innymi: - zró#nicowanie (róde! dostaw gazu, - inwestycje w infrastruktur$ do importu gazu poprzez terminale regazyfikuj"ce oraz ruroci"gi. 6. Nale#y dodatkowo zaznaczy), #e zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybuna!u Sprawiedliwo%ci Wspólnot Europejskich zapewnienie bezpiecze&stwa energetycznego stanowi sk!adnik poj$cia „istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa” i mo#e by) podstaw" do wy!"czenia stosowania przepisów Traktatu ustanawiaj"cego Wspólnot$ Europejsk" (por. w szczególno%ci orzeczenie TSWE w spr. Campus Oil). 7. Jedna z kluczowych barier w szybkiej realizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG wynika z regulacji zawartych w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie& publicznych. W ustawie tej przewidziano stosunkowo d!ugie terminy, które maj" zapewni) wykonawcom mo#liwo%) uzyskania ze znacznym wyprzedzeniem informacji o 20
planowanym zamówieniu, a tak#e mo#liwo%) bardzo wczesnego przygotowania si$ do udzia!u w post$powaniu. Regulacje te, w powi"zaniu z systemem protestów, odwo!a&, czy skarg do s"dów, w praktyce prowadz" do znacz"cego wyd!u#enia czasu trwania post$powania. Niejednokrotnie te#, w zwi"zku z dzia!aniami wykonawców, wyst$puj" przypadki przerwania post$powa&. 8. W zwi"zku z powy#szym w przypadku realizacji inwestycji, w kontek%cie bezpiecze&stwa dostaw paliw gazowych do Polski, istnieje obiektywne i bardzo powa#ne uzasadnienie dla przyj$cia, #e w tym projekcie kluczowy jest czas jego realizacji i to on powinien stanowi) nadrz$dny priorytet, w szczególno%ci, kiedy tak jak wskazano powy#ej, Polska ju# obecnie, bez rozwoju nowej infrastruktury mog"cej zapewni) dywersyfikacj$ dostaw, nie jest w stanie zapewni) sobie wystarczaj"cego bezpiecze&stwa energetycznego. W tym aspekcie stosowanie przepisów ustawy – Prawo zamówie& publicznych w praktyce mo#e stanowi) powa#n" barier$ w szybkim udzielaniu zamówie& na realizacj$ inwestycji w zakresie terminalu LNG. 9. Z uwagi na konieczno%) ochrony istotnego interesu bezpiecze&stwa pa&stwa polskiego (bezpiecze&stwo energetyczne) projekt ustawy
podkre%la mo#liwo%) wy!"czenia
stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówie& publicznych w stosunku do zamówie& bezpo%rednio s!u#"cych realizacji inwestycji w zakresie terminalu LNG, które zosta!y enumeratywnie wymienione w art. 2 ust. 2 ustawy (art. 31 projektu). Nale#y podkre%li), #e intencj" projektodawcy by!o umo#liwienie szybkiego i sprawnego, a zarazem przejrzystego i szanuj"cego zasady konkurencji przeprowadzenia post$powa& o udzielanie zamówie& zwi"zanych bezpo%rednio z inwestycjami w zakresie terminalu wymienionymi w art. 2 ust. 2 ustawy. W tym zakresie wy!"czenie stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówie& publicznych dotyczy) powinno jedynie najistotniejszych, a zarazem najbardziej z!o#onych, czasoch!onnych i obarczonych najwi$kszym ryzykiem elementów projektów obejmuj"cych przede wszystkim zamówienia na prace projektowe, roboty budowlane, generaln" realizacj$ inwestycji, a tak#e us!ugi finansowe. W tym zakresie wy!"czenie stosowania ustawy – Prawo zamówie& publicznych nie powinno by) stosowane, je#eli koszty dostaw, us!ug lub robót budowlanych b$d"cych przedmiotem zamówienia zgodnie z przepisami o rachunkowo%ci nie s" wliczane do ceny nabycia lub kosztów wytworzenia %rodków trwa!ych w budowie, %rodków trwa!ych lub warto%ci niematerialnych i prawnych, z wy!"czeniem us!ug finansowych zwi"zanych z przygotowaniem, realizacj" i finansowaniem inwestycji w zakresie terminalu. Wy!"czenie stosowania ustawy – Prawo zamówie& publicznych
b$dzie zgodne z art. 21 dyrektywy 2004/17/WE Parlamentu 21
Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynuj"cej procedury udzielania zamówie& przez podmioty dzia!aj"ce w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i us!ug pocztowych, który stanowi, #e „nie ma [ona] zastosowania do zamówie&, okre%lonych jako tajne przez Pa&stwo Cz!onkowskie, je#eli ich realizacji musz"
towarzyszy)
szczególne
%rodki
bezpiecze&stwa,
zgodnie
z
przepisami
ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowi"zuj"cymi w danym Pa&stwie Cz!onkowskim, lub je#eli wymaga tego ochrona podstawowych interesów bezpiecze&stwa Pa&stwa Cz!onkowskiego”. Regulacja ta znajduje równie# oparcie w art. 14 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówie& publicznych na roboty budowlane, dostawy i us!ugi, zgodnie z którym „nie ma ona zastosowania do zamówie& publicznych okre%lonych jako tajne, je#eli ich realizacji musz" towarzyszy) szczególne %rodki bezpiecze&stwa zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowi"zuj"cymi w danym Pa&stwie Cz!onkowskim, albo je#eli wymaga tego ochrona podstawowych interesów tego pa&stwa.”. 10.
Orzecznictwo TSWE oraz przepisy dyrektywy Rady 2004/67/WE
wskazuj" zatem, #e
inwestycja w terminal regazyfikuj"cy LNG jest inwestycj" zwi$kszaj"c" bezpiecze&stwo dostaw gazu, a tym samym bezpiecze&stwo energetyczne, a to, jako przes!anka istotnego interesu bezpiecze&stwa pa&stwa, mo#e stanowi) podstaw$ do wy!"czenia stosowania przepisów prawa wspólnotowego, w tym wy!"czenia stosowania dyrektywy dot. zamówie& publicznych. Nale#y podkre%li) po raz kolejny, #e bezpiecze&stwo dostaw jest obecnie zagro#one (poprzez brak infrastruktury mog"cej s!u#y) dywersyfikacji dostaw), a ryzyko
wyst"pienia tego zagro#enia w znacznym stopniu uprawdopodobnione (w
szczególno%ci pokaza! to ostatni „kryzys gazowy”). Warte podkre%lenia jest równie#, #e projekt budowy terminalu LNG w 'winouj%ciu nie jest projektem nowym, co powoduje, #e stan zaawansowania prac jest taki, #e przy zastosowaniu okre%lonych w projektowanej ustawie procedur, daje najwi$ksze szanse na szybkie i trwa!e zapewnienie mo#liwo%ci dywersyfikacji dostaw gazu, a tym samym zapewnienie Polsce minimalnego poziomu bezpiecze&stwa energetycznego. 11.
Uwzgl$dniaj"c powy#sze, projekt ustawy (art. 1 ust. 1) przes"dza, #e realizacja inwestycji w zakresie terminalu LNG, bez inwestycji towarzysz"cych, jest dokonywana w celu ochrony istotnego interesu bezpiecze&stwa pa&stwa polskiego. Jako #e jednocze%nie inwestycja musi by) wykonana pilnie, mo#e to uzasadnia) wy!"czenie stosowania ustawy – Prawo zamówie& publicznych (art. 31 ust. 1 projektu). Projekt przewiduje w zwi"zku z 22
tym, #e umowy o warto%ci przekraczaj"cej okre%lone kwoty b$d" zawierane w innym trybie, lecz z zachowaniem zasad przejrzysto%ci i konkurencyjno%ci. Finansowanie inwestycji 1. Projekt wskazuje na szerokie spektrum mo#liwo%ci finansowania inwestycji w zakresie terminalu LNG. Inwestycje mog" by) finansowane zarówno ze %rodków w!asnych inwestorów, ze %rodków pozyskanych na rynku finansowym, z dost$pnych %rodków pochodz"cych z bud#etu Unii Europejskiej, jak i z innych (róde!. Opracowany zostanie Program Rz"dowy dla budowy terminalu LNG szczegó!owo okre%laj"cy zasady i (ród!a finansowania inwestycji. 2. W odniesieniu do inwestycji realizowanej przez Urz"d Morski w Szczecinie projekt przewiduje, #e inwestycja ta b$dzie finansowana ze %rodków bud#etowych ustalonych w programie wieloletnim. Z uwagi na to, #e bud#et pa&stwa b$dzie ponosi! koszty inwestycji w zakresie terminalu tylko w odniesieniu do przedsi$wzi$) realizowanych przez Urz"d Morski w Szczecinie, nie wyst"pi w tym przypadku udzielenie pomocy publicznej, bowiem Urz"d Morski nie jest podmiotem gospodarczym. Notyfikacji Komisji Europejskiej nie b$d" wymaga!y tak#e por$czenia i gwarancje, o których mowa w art. 33 ust. 2, gdy# nie przewiduje si$ stosowania #adnych preferencji w udzielaniu przez Skarb Pa&stwa por$cze& i gwarancji podmiotom przygotowuj"cym i realizuj"cym inwestycje w zakresie terminalu. 3. Art. 33 ust. 3 przes"dza, #e koszty realizacji inwestycji w zakresie terminalu b$d" stanowi!y koszty uzasadnione w rozumieniu przepisów Prawa energetycznego dotycz"cych kalkulacji taryf. Wp!yw uwzgl$dnienia tych kosztów na kszta!towanie poszczególnych taryf b$dzie zale#a! od przyj$tego modelu taryfowego w odniesieniu do us!ug przesy!owych i regazyfikacyjnych oraz od kszta!towania si$ rynku gazu skroplonego w Polsce. Przedmiotowa propozycja ma na celu usuni$cie w"tpliwo%ci co do zasady uwzgl$dniania kosztów inwestycji w zakresie terminalu przy kszta!towaniu taryf zwi"zanych z przesy!aniem gazu. Post$powanie administracyjne dla realizacji inwestycji w zakresie terminalu 1. Istotnym elementem projektu ustawy jest katalog przepisów zawieraj"cych konkretne u!atwienia i uproszczenia obowi"zuj"cych procedur, w szczególno%ci administracyjnych. 23
Znaczna cz$%) przepisów upraszczaj"cych obecnie obowi"zuj"ce procedury dotyczy procesu budowlanego, bowiem w tym zakresie uproszczenia te s" najbardziej potrzebne, aby wybudowa) infrastruktur$ w zakresie terminalu. 2. Znajduj"c uzasadnienie w przyj$ciu nadzwyczajnych regulacji prawych w odniesieniu do inwestycji w zakresie terminalu, projekt ustawy powiela u!atwienia przyj$te w przepisach dotychczas obowi"zuj"cych ustaw, m.in. ustawy o autostradach p!atnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz specustawy drogowej. Art. 34 ust. 1 projektu nadaje natychmiastow" wykonalno%) decyzjom administracyjnym wydawanym w zwi"zku z realizacj" inwestycji w zakresie terminalu. Istot" natychmiastowej wykonalno%ci decyzji administracyjnych jest to, #e decyzja staje si$ od razu wykonalna i jednocze%nie stanowi tytu! egzekucyjny, a wniesienie odwo!ania od takiej decyzji w terminie przez jakikolwiek podmiot trzeci nie wstrzymuje wykonywania tej decyzji przez podmiot, który j" uzyska!, przyst$puj"cy na tej podstawie do realizacji poszczególnych etapów przedsi$wzi$). 3. Wprowadzono kwalifikowane wymagania dotycz"ce odwo!a& od decyzji, obejmuj"ce konieczno%) przedstawienia zarzutów przeciw decyzji, okre%lania istoty i zakresu #"dania b$d"cego przedmiotem odwo!ania oraz wskazywania dowodów uzasadniaj"cych to #"danie (art. 34 ust. 3 projektu). 4. Ponadto projekt ustawy zak!ada, #e w przypadku wniesienia odwo!ania od decyzji, organ administracji rozpatrzy takie odwo!anie w terminie 14 dni (art. 34 ust. 4). Analogicznie skrócono termin rozpatrywania skarg przez s"d administracyjny (art. 35 ust. 1 pkt 2 projektu) oraz termin rozpatrzenia skargi kasacyjnej (art. 35 ust. 2 projektu). 5. Nie mniej wa#n" regulacj" zaproponowan" w projekcie jest art. 36 ust. 1, zgodnie z którym nie b$dzie mo#na stwierdzi) niewa#no%ci ostatecznej decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wydanej na wniosek w!a%ciwego podmiotu, je#eli wniosek o stwierdzenie niewa#no%ci tej decyzji zostanie z!o#ony po up!ywie 14 dni od dnia, w którym decyzja sta!a si$ ostateczna, a inwestor rozpocz"! budow$ obiektu budowlanego. Regulacj$ t$ analogicznie stosuje si$ do decyzji o pozwoleniu na budow$. Zasadniczym za!o#eniem le#"cym u podstaw niniejszego rozwi"zania jest jak najszersze zabezpieczenie inwestycji budowlanych zwi"zanych z budow" terminalu, przed zagro#eniem wstrzymania ich realizacji, co mog!oby spowodowa) istotne utrudnienia w realizacji zobowi"za& Rz"du w zakresie zapewnienia bezpiecze&stwa energetycznego pa&stwa.
24
Inwestycje towarzysz"ce 1. Projekt przewiduje (art. 38) równie# szereg inwestycji towarzysz"cych, realizowanych przez nast$puj"ce podmioty: 1) Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie: a) rozbudowa podziemnego magazynu gazu Wierzchowice, w tym w szczególno%ci: !" budowa naziemnej infrastruktury technicznej, !" wykonanie odwiertów magazynowych, !" budowa gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej; b) rozbudowa kawernowego podziemnego magazynu gazu Mogilno, w tym w szczególno%ci: !" rozbudowa instalacji !ugowniczej, !" budowa komór magazynowych, !" rozbudowa naziemnej infrastruktury technicznej, !" budowa gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej; c) budowa
kawernowego
podziemnego
magazynu
gazu
Kosakowo
oraz
kawernowego podziemnego magazynu gazu Goleniów, w tym w szczególno%ci: !" instalacji !ugowniczej, !" ruroci"gów i instalacji zrzutu solanki, !" komór magazynowych, !" naziemnej infrastruktury technicznej, !" gazoci"gów !"cz"cych obiekty instalacji magazynowej. 2) Operatora Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. z siedzib" w Warszawie: a) budowa gazoci"gów i instalacji przy!"czeniowych dla podziemnych magazynów gazu wskazanych w pkt 1 powy#ej, b) budowa gazoci"gu Szczecin – Gda&sk wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw zachodniopomorskiego i pomorskiego, c) budowa gazoci"gu Szczecin – Lwówek wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi
na
terenie
województw
zachodniopomorskiego,
lubuskiego
i
wielkopolskiego, d) budowa gazoci"gu Lwówek – Odolanów wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województwa wielkopolskiego,
25
e) budowa gazoci"gu Gustorzyn – Odolanów wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego, f) budowa gazoci"gu W!oc!awek – Gdynia wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw pomorskiego i kujawsko-pomorskiego, g) budowa gazoci"gu Rembelszczyzna – Gustorzyn wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi na terenie województw kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego, h) budowa mi$dzysystemowego Gazoci"gu Ba!tyckiego (Baltic Pipe) stanowi"cego po!"czenie systemów przesy!owych Rzeczypospolitej Polskiej i Królestwa Danii, wraz z infrastruktur" niezb$dn" do jego obs!ugi. 2. Inwestycje, o których mowa w art. 38 pkt 1 projektu, obejmuj"ce budow$ podziemnych magazynów gazu s" jednym z bardzo istotnych elementów systemu zapewnienia bezpiecze&stwa energetycznego kraju. Ich budowa, w po!"czeniu z mo#liwo%ciami odbioru gazu z terminalu, umo#liwia zabezpieczenie utrzymywania rezerw gazu ziemnego na okresy zwi$kszonego zapotrzebowania oraz sytuacje kryzysowe. Dlatego te# inwestycje te powinny mie) szczególne uwarunkowania ich przygotowania i realizacji, w szczególno%ci w zakresie umo#liwiaj"cym ich planowe i terminowe zrealizowanie. 3. Inwestycje, o których mowa w art. 38 pkt 2 projektu ustawy, obejmuj"ce gazoci"gi przesy!owe s" istotne ze wzgl$du na mo#liwo%) odbioru i przesy!u gazu z terminalu do pozosta!ych cz$%ci Polski. Tym samym zapewniaj" mo#liwo%) prawid!owego i efektywnego wykorzystania gazu zregazyfikowanego w terminalu LNG oraz zapewniaj" zrealizowanie jego funkcji jak" jest zwi$kszenie bezpiecze&stwa energetycznego kraju. Inwestycje te powinny mie) szczególne uwarunkowania ich przygotowania i realizacji, w szczególno%ci w zakresie umo#liwiaj"cym ich planowe i terminowe zrealizowanie. Bez ich realizacji nie b$dzie mo#liwe osi"gni$cie celu stawianego przed terminalem. 4.
W stosunku do tych inwestycji, tzw. inwestycji towarzysz"cych, wprowadzono cz$%ciowo analogiczne rozwi"zania, jak w przypadku inwestycji w zakresie terminalu LNG (art. 39 projektu). Ponadto, z uwagi na szczególne znaczenie inwestycji Baltic Pipe oraz to, #e inwestycja ta b$dzie realizowana równie# poza granicami kraju z udzia!em partnera du&skiego przewidziano, i# w przypadku utworzenia przez Operatora Gazoci"gów Przesy!owych Gaz-System S.A. spó!ki zale#nej (np. z udzia!em tego partnera), której zostanie powierzona realizacja tej inwestycji, mo#liwe b$dzie przeniesienie uzyskanych decyzji administracyjnych na t$ spó!k$ (art. 40 projektu).
26
5.
Jednocze%nie wprowadzono pewne u!atwienia proceduralne na gruncie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 1994 r, Nr 27, poz. 96, z pó(n. zm.) (art. 41 projektu).
6.
Istotne jest jednak, #e inwestycje te nie zosta!y uznane w projekcie ustawy za inwestycje wymagane ze wzgl$du na istotny interes bezpiecze&stwa pa&stwa.
Przepisy przej%ciowe, przepisy zmieniaj"ce i przepis ko&cowy 1. W art. 42 dokonano niezb$dnych zmian w przepisach ustawy z dnia 3 pa(dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze&stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko. Zmiany te s" analogiczne do zmian wprowadzonych do tej ustawy w zwi"zku z wej%ciem w #ycie innych ustaw okre%laj"cych szczególne warunki realizacji inwestycji. 2. Przepisy przej%ciowe (art. 43 projektu) maj" na celu umo#liwienie powi"zania nowych rozwi"za& prawnych z tocz"cymi si$ ju# pracami nad lokalizacj" inwestycji w zakresie terminalu. 3. Do
tocz"cych
si$,
a
niezako&czonych
post$powa&
b$d"
mia!y
zastosowanie
dotychczasowe przepisy. W przypadku gdy lokalizacja inwestycji w zakresie terminalu przewidziana
jest
w
obowi"zuj"cym
miejscowym
planie
zagospodarowania
przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, inwestor b$dzie mia! prawo decyzji, czy wyst"pi) o pozwolenie na budow$ w trybie projektowanej ustawy, czy te# o wydanie decyzji lokalizacyjnej (art. 43 projektu). 4. Ze wzgl$du na zaawansowane prace projektowe w zakresie terminalu oraz zak!adane wyst"pienie z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budow$ terminalu w dniu 12 maja 2009 r., niezb$dnym jest aby odpowiednie procedury administracyjne w tym zakresie by!y realizowane zgodnie z projektowan" ustaw". Wej%cie w #ycie ustawy 12 maja 2009 r. (art. 44) pozwoli w sposób znacz"cy przyspieszy) pozyskiwanie odpowiednich pozwole& administracyjnych, niezb$dnych do rozpocz$cia prac budowlanych.
27
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddzia!uje projektowana regulacja Ustawa w sposób istotny b$dzie oddzia!ywa) na podmioty realizuj"ce przedsi$wzi$cia, tj. Urz"d Morski w Szczecinie, Zarz"d Portów Morskich Szczecin i 'winouj%cie spó!ka akcyjna z siedzib" w Szczecinie, Operator Gazoci"gów Przesy!owych Gaz – System spó!ka akcyjna z siedzib" w Warszawie, Polskie LNG spó!ka z ograniczon" odpowiedzialno%ci" z siedzib" w 'winouj%ciu. W stosunku do tych podmiotów stosowa) si$ b$dzie uproszczone i skoncentrowane w zakresie w!a%ciwo%ci organów procedury administracyjne. Ponadto projektowana ustawa wp!ywa na zakres kompetencji wojewody poprzez rozszerzenie jego kompetencji w zakresie realizacji przedsi$wzi$) okre%lonych w ustawie w sprawach: nabywania tytu!u prawnego do nieruchomo%ci przeznaczonych pod realizacj$ przedsi$wzi$) okre%lonych w ustawie, w tym ograniczania sposobu korzystania z nieruchomo%ci
oraz
b$d"cych
przedmiotem
innych
decyzji,
które
konsumuje
projektowana w ustawie decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu oraz w sprawach pozwolenia na budow$ i pozwolenia na u#ytkowanie inwestycji. Ustawa oddzia!uje równie# na gminy w zakresie spraw dotycz"cych podzia!u nieruchomo%ci, pozbawiaj"c kompetencji i wp!ywów bud#etowych w tym zakresie. Realizacja ustawy przyczyni si$ do podniesienia jako%ci #ycia spo!eczno%ci lokalnych i do utworzenia nowych miejsc pracy. Przepisy ustawy znacz"co u!atwi" wype!nienie obowi"zków na!o#onych na podmioty – inwestorów w zakresie realizowanych przedsi$wzi$). 2. Zakres konsultacji spo!ecznych Projekt zosta! przekazany do zaopiniowania: 1) Konfederacji Pracodawców Polskich; 2) Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych – Lewiatan; 3) Zwi"zkowi Pracodawców – Business Centre Club; 4) Zwi"zkowi Rzemios!a Polskiego. Ponadto, projekt zosta! zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Skarbu Pa&stwa.
28
Wyniki przeprowadzonych konsultacji: Opini$ do projektu ustawy przedstawi!a jedynie Konfederacja Pracodawców Polskich. Uwagi zg!oszone przez Konfederacj$ Pracodawców Polskich mia!y charakter wy!"cznie redakcyjno-legislacyjny. Wi$kszo%) zg!oszonych do projektu uwag by!a nieaktualna. *aden podmiot nie zg!osi! zainteresowania pracami nad projektem ustawy w trybie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa. 3. Wp!yw
regulacji
na
sektor
finansów
publicznych,
w
tym
bud#et
pa&stwa
i bud#ety jednostek samorz"du terytorialnego Wi$kszo%) inwestycji w zakresie terminalu zostanie sfinansowana ze %rodków pozabud#etowych z wykorzystaniem %rodków w!asnych
oraz kredytów pozyskanych
przez inwestorów, w zwi"zku z czym w tym zakresie nie wp!ynie na sektor finansów publicznych. Z szacunków sporz"dzonych przez inwestora gazoci"gów, koszty odszkodowa& za wyw!aszczane nieruchomo%ci kszta!towa) si$ b$d" na poziomie 10.000.000 z!. Do ceny jednostkowej za 1 m2 przyj") mo#na u%rednion" cen$ gruntów pod zabudow$ przemys!ow" na terenie województw, przez które maj" przebiega) gazoci"gi wymienione w ustawie. Ceny te w zale#no%ci od lokalizacji obiektu kszta!towa) si$ b$d" w granicach od 25 z! za 1 m2 (tereny rolne, znacznie oddalone od strefy zabudowy poza aglomeracjami miejskimi) do 200 z! za 1m2 (rejon 'winouj%cia, Koszalina, Gdyni).
Finansowanie samych przedsi$wzi$) odb$dzie si$ równie# z udzia!em %rodków Unii Europejskiej, wobec czego zasadnicze znaczenie dla ich pozyskania, utrzymania i rozliczenia ma kwestia uzasadnionego wy!"czenia stosowania ustawy – Prawo zamówie& publicznych, w zakresie umów niezb$dnych do realizacji inwestycji, o których mówi ustawa, z poszanowaniem jednak zasady przejrzysto%ci i konkurencyjno%ci. Wp!yw projektowanej ustawy na sektor finansów publicznych, w tym bud#et pa&stwa i bud#ety jednostek samorz"du terytorialnego, b$dzie si$ przejawia! w podstawowych obszarach : -
finansowania zada& inwestycyjnych ze %rodków bud#etowych, zarówno bud#etu pa&stwa, jak i bud#etów jednostek samorz"du terytorialnego;
29
-
finansowania dzia!a& pozainwestycyjnych.
W zakresie finansowania zada& inwestycyjnych przewiduje si$: -
finansowanie
ze
%rodków
bud#etu
pa&stwa
ograniczonego
zakresu
zada&
inwestycyjnych (realizacja zadania „Budowa falochronu os!onowego dla portu zewn$trznego w 'winouj%ciu” – przewidziano w ustawie bud#etowej na rok 2009 kwot$ w wysoko%ci 10.000.000 z!); -
finansowanie ze %rodków bud#etu samorz"dów terytorialnych zada& inwestycyjnych, maj"cych na celu powi"zanie lokalnej substancji urbanistyczno – funkcjonalnej z realizowan" inwestycj" g!ówn", jak i inwestycjami towarzysz"cymi; oszacowanie wielko%ci nak!adów w tym zakresie nie jest mo#liwe.
W zakresie finansowania zada& pozainwestycyjnych nale#y wyró#ni) miedzy innymi nast$puj"ce: -
udzielanie przez Skarb Pa&stwa gwarancji i por$cze& dla kredytów finansowych udzielanych przez banki i inne instytucje finansowe;
-
ustanowienie i zagospodarowanie stref ograniczonego u#ytkowania wokó! obiektów terminalu LNG o du#ym ryzyku wyst"pienia powa#nej awarii przemys!owej ( koszty dokonywanych
wyw!aszcze&
i
wyp!acanych
odszkodowa&
zwi"zanych
z
upo%ledzeniem warto%ci nieruchomo%ci gruntowych i obiektów budowlanych tam zlokalizowanych); -
dokonywanie wyw!aszcze& i wyp!acanie odszkodowa& zwi"zanych z realizacj" inwestycji towarzysz"cych, w tym w szczególno%ci „inwestycji liniowych”;
-
zwi$kszenie personelu urz$dów wojewódzkich w celu realizacji rozszerzonego zakresu zada& zwi"zanych z realizacj" przedsi$wzi$cia.
4. Wp!yw regulacji na rynek pracy, konkurencyjno%) gospodarki i przedsi$biorczo%), w tym funkcjonowanie przedsi$biorstw
Wej%cie w #ycie ustawy pozwoli na realizacj$ strategicznych inwestycji koniecznych do zabezpieczenia bezpiecze&stwa energetycznego pa&stwa poprzez dywersyfikacj$ dostaw 30
gazu. Fakt realizowania gigantycznych przedsi$wzi$) budowlanych pozytywnie wp!ynie na rynek pracy przez zaanga#owanie znacznej liczby specjalistów i robotników z ró#nych bran# gospodarki, a w szczególno%ci bran#y budowlanej oraz spektakularne o#ywienie koniunktury gospodarczej poprzez intensywne stymulowanie zamówie& dla sektora prywatnego. Mo#e to ograniczy) emigracj$ zarobkow" polskich obywateli albo nawet spowodowa) powrót cz$%ci obywateli obecnie wykonuj"cych prac$ za granic". Du#y popyt na rynku pracy mo#e spowodowa) wzrost wynagrodze& w najbardziej poszukiwanych grupach zawodowych. Przewiduje si$, #e wej%cie w #ycie ustawy pozytywnie wp!ynie na konkurencyjno%) polskiej gospodarki, wzmocni polskich przedsi$biorców oraz o#ywi koniunktur$. Spodziewany jest tak#e nap!yw najnowszych technologii, szczególnie w projektach zwi"zanych z infrastruktur" gazoci"gow", portow" i magazynow". 5. Wp!yw regulacji na sytuacj$ i rozwój regionów Ustawa istotnie poprawi sytuacj$ regionów i ich rozwój. Przewiduje si$, #e realizacja zapowiedzianych w ustawie
przedsi$wzi$)
pozytywnie wp!ynie na rozwój ca!ego
wybrze#a zachodniego oraz obszary kraju, w których nast"pi realizacja budowy blisko 1000 km gazoci"gów.
6. Zgodno%) z prawem Unii Europejskiej Projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
31
# #
Jjfl I
IIRZĄT| KONilITETU TNTEGRACJI EUROPEJSKTEJ
I
SEKRETARZ KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKTEJ SEKRETARZ STA}IU giel ewicz M ik ołti D ot+l Min'NfD/ł \} nł nP/dVpr/rnj
WarszawąniaZfrarca 2009r. Pan Maciej Berek Selgetarz Rndy MinistrÓw
z prewemUnii Eurcpejskiej projektu ustł nryo inwatycjdchw zakresie opinia o zgoduoś ęi terminalu regl4lfiIucyjnega skroplonego gax,aziemnego w Swinaujś ciuwyra ona tra podst ewi eart.9pkt3wzwi ą zkuzrrt.fust. 1pkt2i ugt2pkt2rustanyzdni nEsi erpui a 1996r. o Komitecie Intęracji Europejskiej (Dz. U. Nr 106, poru494,z pńź n-um.)przez Sekretnrzł Komitefu Integracji Eu ropejskiej Miko|aja Dowgielewicza SzanownyP anieMinistrze,
I I
W zwiqrku z przedł ozonym projęktemustawy.(pismo nr RM.1044-09; projektz dnia 17'08. 2009r.,przekazany w dniu20.03.2009 r.)poaryalam sobiewyrazićnasĘ lującąopinię: I.
il' m.
Projekto\ilana ustawaokreś la zasadyPrygotowania,realizacjii finansowaniainwestycjiw zakresieterminaluregazyfikacyjnegoskroplonegoEa.zuzienrnegow Swinoujś ciuoraz inwestycji towmzyszącyoh'Tak okreś lonyzakres preedmiotoqr ustawy objęty jest wegulowaniarniprawaUnii Euopejskiej, w szczegÓlnoś ci przepisamidyrektywyRady 85i337/E\MGz dnia 27 cuerwca198{ r. w sprawieoceny skutkÓw wywieranychprzez niektÓreprzedsięwzięcia publicme i prywatrona srodowiskonaturalne[zob.zatąpmikil, pkt |6; zał ącanik II,pkt 3, lit. (b)i (c) dxęĘ u.y, wdrozonydo ustawodawstwapolskiego w $ 1 pkt 33 i 37 rozporządzfniaRady MinistrÓw z dnia 9 listopada2004 r. w sprawie rodzajowprzedsięwzięcmogącycha'acząco oddeialywaćna ś rodowisko olgęś Ienia orp szczegoł owychuwarunkowarlzw.ipanyoh z kwalifikowaniem przedsięwzięciado qporządzenia raportuo oddziab.Vraniu (Dz. U. z dnia 3 grudnia2004 r.)J na ś rodowisko ofaz dyrękrnąv2004ll8/WEParląmeutuEuropejskiegoi Rady z dnia 3l marca2004r. w sprawiekoondynacjiprocedurudzie]aniazamÓrł ieópublicarych na roboty budowlane. dostawyi ustugi (zob. art' 7 w zwią.zkuz art. l ust' 2 lit. a{ dyrelcfywy).Poś rędrtio przodrniotustawyobjętyjęsttakzepzepisami dyrelĆ}Ą\.y Rady gzlŁ3lBwC z ł {nia2l maia 1992 r. w sprawie ochrony siędlisk prł yrodniczychoru dzikiej fauny i flory _ r* są.siedztwieplanowanejinwes|ycji anajduje się sześ ćobszarÓw ochrony oĘ ętych pro$amemNatura2000,a dodatkowotakŹeobszar7ochronyna terytoriurnNierniec Projektowana ustawajestegodnaz przepisnmidyręIcvwy85|337IEWGoraz92/43/EwG. Art. :l ust. l projektupreewiduj E, b inweĘ cje w zakresierealieacjiterminaluLNG będą ręalieowanezgodnięz art.4 ph 5 ustavy z dnia 29 sĘ cznia2004 r. * PrawozamÓwieó publicznycĘjezeli wymagaćtegobędąwzględybezpieczęftstwa parisnł aPrzepistakijest zgodny z aft. 1'4 dyrekt1'vr.y 2004|I8AME,lfiora przewiduje mo liwoś lwytączeriia kategoriizamÓwie spod re imudnękryury kiedy wymagatego ochroba okreś lonych podstawoł vychinteresÓw panstwa.odnvięrciedleniemprzepisu dyrektywy w prawie
polskim jest wtaś nieart. 4 pkt 5 ww. NE'^ry, dopuszczający wył ączenie stosowania przepisÓw ustavly m.in. w w;rpadkach gdy wymaga tego ochrona istotnego intęręsu beąpieczenstna panstwa.NaleĘ podkreś lić ,ft kazdoraeowe odstĘ )ięnie od stosowania ustalvy Prawo zamÓwien publicmych - w zalaesie realizacji terminalu LNG _ nusi aujdowaĆ oparcie w art' 4 ph 5 Ę ustawy. w konklĘ i pozmn|am sobie stwierdzić , z prawem Unii Europejekiej,
e proedł o onyprojekt ustawy jest Ę odny
Z pow
Do uprzęjmejwiadomoś ci : Pan Alęksander Grad - Minister Skarbu Paristwa