1810

Druk nr 1810 Warszawa, 17 marca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM-10-34-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy

- o zmianie ustawy o komornikach s!dowych i egzekucji. W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.

dotycz"c"

zgodno%ci

Ponadto uprzejmie informuj$, #e do prezentowania stanowiska Rz"du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Sprawiedliwo%ci.

(-) Donald Tusk

Projekt

USTAWA z dnia o zmianie ustawy o komornikach s!dowych i egzekucji

Art. 1. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach s"dowych i egzekucji (Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191, z pó&n. zm.1)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) w art. 4 dotychczasow" tre%' oznacza si$ jako ust. 1 i dodaje ust. 2 w brzmieniu: „2. Zast$pca komornika u#ywa piecz$ci zast$powanego komornika, czyni"c przy swoim czytelnym podpisie wzmiank$ o tym, #e dzia!a w zast$pstwie.”; 2) w art. 7 po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a i 2b w brzmieniu: „2a. Je#eli w obszarze w!a%ciwo%ci nowo utworzonego s"du rejonowego nie ma siedziby kancelarii komorniczej, Minister Sprawiedliwo%ci zarz"dza utworzenie wolnego stanowiska komornika s"dowego, po czym wszczyna post$powanie, o którym mowa w art. 11. 2b. Do czasu powo!ania komornika w rewirze, o którym mowa w ust. 2a, lub zniesienia tego rewiru w trybie okre%lonym w ust. 4, czynno%ci egzekucyjne w tym rewirze wykonuj" komornicy dotychczas w!a%ciwi.”; 3) w art. 11: a) ust. 1a i 1b uchyla si$, b) ust. 3 i 4 otrzymuj" brzmienie: „3. Niezw!ocznie po up!ywie terminu, o którym mowa w ust. 2, prezes s"du apelacyjnego przesy!a Ministrowi Sprawiedliwo%ci wnioski o powo!anie na stanowisko komornika wraz ze z!o#onymi za!"cznikami. 4. Minister Sprawiedliwo%ci przesy!a odpisy wniosków o powo!anie na stanowisko komornika wraz z za!"cznikami radzie w!a%ciwej izby komorniczej w celu wyra#enia opinii w terminie 21 dni. Brak opinii nie stanowi przeszkody do nadania wnioskowi dalszego biegu.”, c) ust. 5a uchyla si$,

d) ust. 6 i 7 otrzymuj" brzmienie: „6. W tym samym czasie zainteresowany mo#e ubiega' si$ o powo!anie tylko na jedno stanowisko komornika. 7. Minister Sprawiedliwo%ci pozostawia bez rozpoznania wnioski z!o#one po terminie, o którym mowa w ust. 2, oraz wszystkie wnioski zainteresowanego w przypadku z!o#enia wniosków o powo!anie na wi$cej ni# jedno stanowisko komornika.”; 4) w art. 13 uchyla si$ ust. 4; 5) w art. 14: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1.

O

zg!oszeniu

przez

komornika

utworzenia

lub

obj$cia

kancelarii

Minister

Sprawiedliwo%ci zawiadamia prezesa w!a%ciwego s"du apelacyjnego.”, b) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Prezes s"du apelacyjnego zawiadamia Ministra Sprawiedliwo%ci, prezesa w!a%ciwego s"du okr$gowego, prezesa w!a%ciwego s"du rejonowego oraz rad$ w!a%ciwej izby komorniczej o przyj$ciu od komornika %lubowania, o którym mowa w ust. 2.”; 6) w art. 15: a) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Na postanowienie Ministra Sprawiedliwo%ci o zawieszeniu komornika w czynno%ciach przys!uguje za#alenie do S"du Okr$gowego w Warszawie w terminie 7 dni od dnia dor$czenia postanowienia. Do rozpoznania za#alenia stosuje si$ w!a%ciwe przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks post$powania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z pó&n. zm.2)).”, b) w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) prawomocnego zako(czenia post$powania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2, chyba #e komornik zosta! skazany lub Minister Sprawiedliwo%ci uchyli! zawieszenie wcze%niej;”; 7) w art. 26 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Zast$pc" komornika mo#e by' inny komornik albo asesor komorniczy.”; 8) w art. 27a ust. 4 otrzymuje brzmienie:

2

„4. W przypadku %mierci lub odwo!ania komornika wyznaczony zast$pca prowadzi post$powania w sprawach dotychczas niezako(czonych przez zmar!ego lub odwo!anego komornika do czasu powo!ania komornika na to stanowisko.”; 9) w art. 29 uchyla si$ ust. 7; 10) w art. 32 uchyla si$ ust. 5; 11) art. 33a uchyla si$; 12) w art. 49: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. W sprawach o egzekucj$ %wiadcze( pieni$#nych komornik pobiera od d!u#nika op!at$ stosunkow" w wysoko%ci 15 % warto%ci wyegzekwowanego %wiadczenia, jednak nie ni#szej ni# 1/10 i nie wy#szej ni# trzydziestokrotna wysoko%' przeci$tnego wynagrodzenia miesi$cznego. Jednak#e w przypadku wyegzekwowania %wiadczenia wskutek skierowania egzekucji do wierzytelno%ci z rachunku bankowego, wynagrodzenia za prac$, %wiadczenia z ubezpieczenia

spo!ecznego,

zasi!ku

dla

bezrobotnych,

dodatku

aktywizacyjnego,

stypendium oraz dodatku szkoleniowego, wyp!acanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, komornik pobiera od d!u#nika op!at$ stosunkow" w wysoko%ci 8 % warto%ci wyegzekwowanego %wiadczenia, jednak nie ni#szej ni# 1/10 i nie wy#szej ni# dziesi$ciokrotna wysoko%' przeci$tnego wynagrodzenia miesi$cznego.”, b) po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a w brzmieniu: „1a. W sprawach wymienionych w ust. 1 komornik %ci"ga op!at$ od d!u#nika proporcjonalnie do wysoko%ci wyegzekwowanego %wiadczenia.”, c) dodaje si$ ust. 7 – 10 w brzmieniu: „7. D!u#nik mo#e z!o#y' wniosek o obni#enie wysoko%ci op!at, o których mowa w ust. 1 i 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, wniosek mo#e z!o#y' wierzyciel. 8. Wniosek, o którym mowa w ust. 7, wnosi si$ w terminie 7 dni od dnia dowiedzenia si$ o %ci"gni$ciu op!aty albo od dnia dor$czenia postanowienia, o którym mowa odpowiednio w ust. 3 albo w ust. 4. 9. Do wniosku, o którym mowa w ust. 7, stosuje si$ odpowiednio art. 767 – 7674 Kodeksu post$powania cywilnego.

3

10. Po rozpoznaniu wniosku, o którym mowa w ust. 7, s"d mo#e, uwzgl$dniaj"c w szczególno%ci nak!ad pracy komornika lub sytuacj$ maj"tkow" wnioskodawcy oraz wysoko%' jego dochodów, obni#y' wysoko%' op!at, o których mowa w ust. 1 i 2.”; 13) po art. 72 dodaje si$ art. 72a w brzmieniu: „Art. 72a. 1. Do aplikantów i asesorów komorniczych stosuje si$ odpowiednio przepisy o odpowiedzialno%ci dyscyplinarnej komorników, z zastrze#eniem ust. 2 – 6. 2. Karami dyscyplinarnymi s": 1) upomnienie; 2) nagana; 3) kara pieni$#na do dziesi$ciokrotnej wysoko%ci przeci$tnego wynagrodzenia miesi$cznego; 4) odpowiednio skre%lenie z listy aplikantów komorniczych albo skre%lenie z wykazu asesorów komorniczych. 3. Skazany na kar$ nagany lub na kar$ pieni$#n" nie mo#e by' powo!any na stanowisko komornika w ci"gu roku od dnia uprawomocnienia si$ orzeczenia, a skazanemu na kar$ pieni$#n" nie mo#na w ci"gu tego okresu zleci' wykonywania czynno%ci, o których mowa w art. 30 ust. 2 i art. 33 ust. 1 i 2. 4. Osoba skre%lona z listy aplikantów komorniczych mo#e zosta' ponownie wpisana na list$ aplikantów komorniczych po up!ywie 3 lat od daty uprawomocnienia si$ orzeczenia i nie mo#e si$ ubiega' o powo!anie na stanowisko asesora komorniczego w okresie 3 lat od daty uprawomocnienia si$ orzeczenia. 5. Osoba skre%lona z wykazu asesorów komorniczych mo#e zosta' powo!ana na stanowisko asesora komorniczego po up!ywie 3 lat od daty uprawomocnienia si$ orzeczenia. 6. Wykonanie kar wobec aplikantów i asesorów komorniczych nale#y odpowiednio do rady w!a%ciwej izby komorniczej oraz do prezesa w!a%ciwego s"du apelacyjnego.”; 14) w art. 74: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Wniosek o wszcz$cie post$powania dyscyplinarnego z!o#ony przez Ministra Sprawiedliwo%ci wszczyna post$powanie dyscyplinarne. Je#eli wcze%niej wszcz$to post$powanie dyscyplinarne co do tego samego czynu obwinionego i post$powanie toczy si$, 4

komisja dyscyplinarna do!"cza wniosek Ministra Sprawiedliwo%ci do tego post$powania w celu !"cznego rozpoznania.”, b) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Na postanowienie Ministra Sprawiedliwo%ci o zawieszeniu komornika w czynno%ciach przys!uguje za#alenie do S"du Okr$gowego w Warszawie w terminie 7 dni od dnia dor$czenia postanowienia. Przepisy art. 78 ust. 3 – 5 stosuje si$ odpowiednio.”; 15) art. 75 otrzymuje brzmienie: „Art. 75. 1. Sprawy dyscyplinarne w pierwszej instancji rozpoznaje komisja dyscyplinarna. 2. Od orzecze( komisji dyscyplinarnej stronom przys!uguje odwo!anie do s"du okr$gowego w!a%ciwego wed!ug siedziby kancelarii obwinionego komornika, w terminie 14 dni od dnia dor$czenia orzeczenia z uzasadnieniem. 3. Od orzeczenia s"du okr$gowego nie przys!uguje kasacja. 4. Do post$powania dyscyplinarnego w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie stosuje si$ odpowiednio przepisy Kodeksu post$powania karnego.”; 16) po art. 75 dodaje si$ art. 75a – 75n w brzmieniu: „Art. 75a. 1. Krajowa Rada Komornicza powo!uje komisj$ dyscyplinarn" w liczbie 22 cz!onków spo%ród kandydatów zg!oszonych w liczbie 3 przez rad$ ka#dej izby komorniczej, spo%ród komorników b$d"cych cz!onkami danej izby. 2. Kadencja komisji dyscyplinarnej trwa 4 lata. 3. Spo%ród cz!onków komisji dyscyplinarnej Krajowa Rada Komornicza powo!uje przewodnicz"cego i wiceprzewodnicz"cego komisji. 4. Krajowa Rada Komornicza mo#e odwo!a' przewodnicz"cego lub wiceprzewodnicz"cego komisji dyscyplinarnej na wniosek co najmniej po!owy sk!adu komisji lub na wniosek co najmniej po!owy sk!adu Krajowej Rady Komorniczej. 5. Obs!ug$ komisji dyscyplinarnej zapewnia Krajowa Rada Komornicza. Art. 75b. 1. Krajowa Rada Komornicza odwo!uje cz!onka komisji dyscyplinarnej przed up!ywem kadencji, je#eli: 1) zrzek! si$ funkcji cz!onka komisji; 2) zosta!o wszcz$te przeciwko niemu post$powanie karne lub dyscyplinarne;

5

3) utraci!

prawo

wykonywania

zawodu

komornika

w

wyniku

orzeczenia

dyscyplinarnego, orzeczenia s"dowego albo odwo!ania przez Ministra Sprawiedliwo%ci; 4) zosta! zawieszony w czynno%ciach komornika s"dowego. 2. W trakcie trwania kadencji sk!ad komisji dyscyplinarnej mo#e by' uzupe!niony, z tym #e mandat nowego cz!onka wygasa wraz z up!ywem kadencji komisji dyscyplinarnej. 3. Po up!ywie kadencji, cz!onkowie komisji dyscyplinarnej pe!ni" swoj" funkcj$ do zako(czenia prowadzonego przez nich post$powania dyscyplinarnego, chyba #e zachodzi konieczno%' prowadzenia post$powania dyscyplinarnego od pocz"tku. Art. 75c. Cz!onkowie komisji dyscyplinarnej s" niezawi%li w zakresie orzekania. Art. 75d. 1. Komisja dyscyplinarna rozpoznaje sprawy dyscyplinarne w trzyosobowym sk!adzie orzekaj"cym. 2. Przewodnicz"cy komisji dyscyplinarnej wyznacza sk!ad orzekaj"cy oraz przewodnicz"cego sk!adu orzekaj"cego, spo%ród cz!onków sk!adu orzekaj"cego. Art. 75e. 1. Przewodnicz"cy komisji dyscyplinarnej kieruje pracami komisji dyscyplinarnej, a w szczególno%ci wyznacza terminy posiedze( i przedstawia akta sprawy s"dowi odwo!awczemu. 2. W razie nieobecno%ci przewodnicz"cego komisji dyscyplinarnej jego obowi"zki wykonuje wiceprzewodnicz"cy. Art. 75f. Stronami post$powania dyscyplinarnego s": 1) wnioskodawca – podmiot, który z!o#y! wniosek o wszcz$cie post$powania dyscyplinarnego; 2) obwiniony – komornik, asesor lub aplikant komorniczy, przeciwko któremu z!o#ono wniosek o wszcz$cie post$powania dyscyplinarnego. Art. 75g. 1. Obwiniony mo#e korzysta' z pomocy obro(cy, którym mo#e by' adwokat, radca prawny albo komornik. 2. Obwiniony mo#e ustanowi' najwy#ej dwóch obro(ców. Art. 75h. 1. Komisja dyscyplinarna powinna d"#y' do tego, aby sprawa zosta!a rozpoznana na pierwszym posiedzeniu.

6

2. Z wa#nych powodów przewodnicz"cy mo#e odroczy' posiedzenie na czas nie d!u#szy ni# 30 dni. 3. Posiedzenie odroczone prowadzi si$ w dalszym ci"gu, chyba #e sk!ad komisji dyscyplinarnej uleg! zmianie. Art. 75i. Rozprawa przed komisj" dyscyplinarn" odbywa si$ bez wzgl$du na niestawiennictwo stron prawid!owo powiadomionych o terminie, chyba #e strona usprawiedliwi swoj" nieobecno%' i wniesie o odroczenie rozprawy. Art. 75j. Protokolantem posiedzenia komisji dyscyplinarnej mo#e by' komornik, asesor komorniczy albo aplikant komorniczy wyznaczony przez przewodnicz"cego komisji dyscyplinarnej. Art.

75k.

Je#eli

obwiniony

przyznaje

si$

do

pope!nienia

czynu

podlegaj"cego

odpowiedzialno%ci dyscyplinarnej, komisja dyscyplinarna, za zgod" stron, mo#e nie przeprowadza' post$powania dowodowego lub przeprowadzi' je cz$%ciowo. Art. 75l. 1. Komisja dyscyplinarna wymierza kar$, przewidzian" w ustawie, wed!ug swojego uznania, bacz"c, aby jej dolegliwo%' nie przekracza!a stopnia winy obwinionego, uwzgl$dniaj"c stopie( spo!ecznej szkodliwo%ci czynu oraz bior"c pod uwag$ cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osi"gn"' w stosunku do obwinionego, a tak#e potrzeby w zakresie kszta!towania %wiadomo%ci prawnej komorników, asesorów i aplikantów komorniczych. 2. Wymierzaj"c kar$ komisja dyscyplinarna uwzgl$dnia w szczególno%ci motywacje i sposób zachowania si$ obwinionego, rodzaj i stopie( naruszenia ci"#"cych na nim obowi"zków, rodzaj i rozmiar ujemnych nast$pstw czynu, w!a%ciwo%ci i warunki osobiste obwinionego oraz zachowanie si$ po pope!nieniu czynu, a zw!aszcza starania o naprawienie szkody. Art. 75m. 1. Komisja dyscyplinarna sporz"dza uzasadnienie orzeczenia w terminie 30 dni od dnia og!oszenia orzeczenia. 2. Uzasadnienie orzeczenia dor$cza si$ stronom. Art. 75n. 1. Odpis prawomocnego orzeczenia komisja dyscyplinarna dor$cza Ministrowi Sprawiedliwo%ci, Krajowej Radzie Komorniczej i radzie w!a%ciwej izby komorniczej. W przypadku asesora komorniczego, odpis prawomocnego orzeczenia przesy!a si$ równie# w!a%ciwemu prezesowi s"du apelacyjnego.

7

2. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, rada w!a%ciwej izby komorniczej za!"cza do akt komornika, asesora lub aplikanta komorniczego. 3. Komisja dyscyplinarna przechowuje akta post$powania dyscyplinarnego przez 10 lat, licz"c od daty uprawomocnienia si$ orzeczenia dyscyplinarnego.”; 17) w art. 78 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Na uchwa!$ o zawieszeniu w czynno%ciach komornika przys!uguje za#alenie do S"du Okr$gowego w Warszawie w terminie 7 dni od dnia dor$czenia uchwa!y.”; 18) art. 78a uchyla si$. Art. 2. Post$powania w sprawie powo!ania na stanowisko komornika s"dowego i asesora komorniczego oraz wpisu na list$ aplikantów komorniczych wszcz$te przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy tocz" si$ wed!ug przepisów dotychczasowych, z wy!"czeniem przepisów dotycz"cych obowi"zku uzyskiwania i sporz"dzania informacji o kandydatach przez organy Policji. Art. 3. Post$powania w sprawach zawieszenia komornika w czynno%ciach wszcz$te przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy tocz" si$ wed!ug przepisów dotychczasowych. Art. 4. Komisja dyscyplinarna powo!ana przed dniem wej%cia w #ycie ustawy dzia!a do ko(ca kadencji, na któr" zosta!a powo!ana. Art. 5. Post$powania dyscyplinarne wszcz$te przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy, do czasu ich zako(czenia w danej instancji, tocz" si$ wed!ug przepisów dotychczasowych. Art. 6. Ustawa wchodzi w #ycie po up!ywie 3 miesi$cy od dnia og!oszenia. _________________ 1)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 25, poz. 162, Nr 44, poz. 288, Nr 85, poz. 571 i Nr 112, poz. 769 oraz z 2009 r. Nr 26, poz. 156.

2)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50, poz. 580, Nr 62, poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 106, poz. 1149, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, z 2003 r. Nr 17, poz. 155, Nr 111, poz. 1061 i Nr 130, poz. 1188, z 2004 r. Nr 51, poz. 514, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889, Nr 240, poz. 2405 i Nr 264, poz. 2641, z 2005 r. Nr 10, poz. 70, Nr 48, poz. 461, Nr 77, poz. 680, Nr 96, poz. 821, Nr 141, poz. 1181, Nr 143, poz. 1203, Nr 163, poz. 1363, Nr 169, poz. 1416 i Nr 178, poz. 1479, z 2006 r. Nr 15, poz. 118, Nr 66, poz. 467, Nr 95, poz. 659, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 141, poz. 1009 i 1013, Nr 167, poz. 1192 i Nr 226, poz. 1647 i 1648, z 2007 r. Nr 20, poz. 116, Nr 64, poz. 432, Nr 80, poz. 539, Nr 89, poz. 589, Nr 99, poz. 664, Nr 112, poz. 766, Nr 123, poz. 849 i Nr 128, poz. 903, z 2008 r. Nr 27, poz. 162, Nr 100, poz. 648, Nr 107, poz. 686, Nr 123, poz. 802, Nr 182, poz. 1133, Nr 208, poz. 1308, Nr 214, poz. 1344, Nr 225, poz. 1485, Nr 234, poz. 1571 i Nr 237, poz. 1651 oraz z 2009 r. Nr 8, poz. 39 i Nr 20, poz. 104.

8-03-aa

8

UZASADNIENIE

I. Przedmiot i cel regulacji Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach s"dowych i egzekucji (Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191, z pó&n. zm.) zosta!a ostatni raz znowelizowana ustaw" z dnia 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 112, poz. 769). Nowela ta w zasadniczej cz$%ci wesz!a w #ycie z dniem 28 grudnia 2007 r., a w zakresie zmian obj$tych art. 1 pkt 22 – 23 i pkt 25 – 26, z dniem 1 stycznia 2008 r. Ten krótki czas obowi"zywania nowych przepisów wykaza!, i# zachodzi pilna konieczno%' kolejnej nowelizacji ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji. Nie zawiera ona bowiem niektórych koniecznych regulacji ustawowych odnosz"cych si$ do zast$pców komorników s"dowych oraz do post$powania dyscyplinarnego. Ponadto niektóre rozwi"zania zwi"zane z trybem powo!ywania nowych komorników s"dowych oraz zawieszania komorników w czynno%ciach wymagaj" usprawnienia procedury w tym zakresie. Niezb$dna by!a równie# nowelizacja zasad pobierania op!aty stosunkowej w zakresie jej wysoko%ci w nieskomplikowanych sprawach dotycz"cych d!u#ników korzystaj"cych z szeroko rozumianych %wiadcze( spo!ecznych. II. Za!o#enia projektu ustawy W szczegó!owym uj$ciu proponowane rozwi"zania przedstawiaj" si$ w sposób nast$puj"cy: W nowym art. 4 ust. 2 uregulowana zosta!a kwestia piecz$ci zast$pcy komornika s"dowego. W praktyce zast$pcy komorników u#ywaj" obecnie piecz$ci zast$powanego komornika, przy której zamieszczaj" dopisek „zast$pca” lub, je#eli zast$pc" komornika jest inny komornik, u#ywa on swojej piecz$ci. Praktyka ta wymaga ujednolicenia. Z tego wzgl$du konieczne jest wprowadzenie regulacji daj"cej zast$pcy komornika legitymacj$ prawn" do u#ywania przez niego piecz$ci zast$powanego komornika. Taka regulacja nie stoi w sprzeczno%ci ani z ustaw" z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o piecz$ciach pa(stwowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 235, poz. 2000, z pó&n. zm.), ani z dekretem z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach

Rzeczypospolitej Polskiej oraz o piecz$ciach pa(stwowych (Dz. U. Nr 47, poz. 314, z pó&n. zm.), który obowi"zuje z wy!"czeniem regulacji dotycz"cych god!a i barw Rzeczypospolitej Polskiej, ani te# z wydanym na jego podstawie rozporz"dzeniem Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 1955 r. w sprawie tablic i piecz$ci urz$dowych (Dz. U. Nr 47, poz. 314, z pó&n. zm.). Zgodnie bowiem z tre%ci" § 25 wskazanego powy#ej rozporz"dzenia, do Mennicy Pa(stwowej nale#y przekaza' tylko te piecz$cie, które nie mog" by' u#ywane np. z powodu zniesienia jednostki organizacyjnej. W sytuacji ustanowienia zast$pcy komornika, w tym na skutek odwo!ania lub %mierci komornika, nie dochodzi jednak do likwidacji jednostki organizacyjnej, jak" jest kancelaria komornika. W funkcjonuj"cej kancelarii, do czasu powo!ania nowego komornika lub likwidacji kancelarii, wykonywane s" nadal wszystkie czynno%ci egzekucyjne. Kolejna zmiana dotyczy kancelarii komorniczej w!a%ciwej do wykonywania czynno%ci egzekucyjnych w obszarze w!a%ciwo%ci nowo utworzonego s"du rejonowego. Zgodnie z obecnie obowi"zuj"cym art. 7 ust. 2 ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji, w wypadku utworzenia nowego s"du rejonowego, komornicy, których siedziby kancelarii po!o#one s" w obszarze w!a%ciwo%ci nowo utworzonego s"du, z chwil" jego utworzenia staj" si$ z mocy prawa komornikami przy tym s"dzie. Regulacja ta nie spe!nia swojej roli wówczas, gdy w obszarze nowo utworzonego s"du nie znajduje si$ #adna siedziba kancelarii komorniczej. W takim przypadku istnieje niebezpiecze(stwo, #e – z uwagi na brak komornika w nowo utworzonym rewirze – do czasu jego powo!ania nast"pi!by parali# czynno%ci egzekucyjnych. Dotyczy to zw!aszcza egzekucji z nieruchomo%ci, której nie mo#e prowadzi' inny wybrany przez wierzyciela komornik. Regulacje proponowane w dodawanych w art. 7 ust$pach 2a i 2b maj" zapobiec takiej sytuacji. Przewiduje si$ bowiem, i# w takim przypadku Minister Sprawiedliwo%ci z urz$du zarz"dzi utworzenie wolnego stanowiska komornika s"dowego i rozpocznie procedur$ jego obsadzenia. Do czasu zako(czenia tej procedury lub zniesienia rewiru po bezskutecznym trzykrotnym obwieszczeniu, czynno%ci egzekucyjne wykonywaliby komornicy dotychczas w!a%ciwi. Zmiany wprowadzone w tre%ci przepisu art. 11 ustawy maj" na celu usprawnienie i przyspieszenie procedury obsady wolnego stanowiska komornika s"dowego. Zgodnie z obecnie obowi"zuj"cym brzmieniem tego przepisu, prezes s"du apelacyjnego przesy!a odpis wniosku radzie w!a%ciwej izby komorniczej w celu wyra#enia opinii o kandydacie, w terminie 21 dni, a po jej uzyskaniu przesy!a wniosek Ministrowi Sprawiedliwo%ci, który z kolei zwraca si$ do w!a%ciwego organu Policji o nades!anie informacji o osobie ubiegaj"cej si$ na

2

stanowisko komornika. Informacj$ t" Policja ma obowi"zek sporz"dzi' w terminie 30 dni. Proponowana zmiana przewiduje, #e Minister Sprawiedliwo%ci, a nie jak dotychczas prezes s"du apelacyjnego, b$dzie si$ zwraca! o zaopiniowanie kandydatów przez w!a%ciw" rad$ izby komorniczej, co znacznie przyspieszy post$powanie administracyjne w przedmiocie obsady wolnego stanowiska komornika. Przyspieszeniu post$powania pos!u#y równie# rezygnacja z obowi"zku uzyskiwania od organów Policji informacji o kandydacie na stanowisko komornika i asesora komorniczego oraz o osobie ubiegaj"cej si$ o wpis na list$ aplikantów komorniczych. Uchylenie przepisów art. 11 ust. 1a, 1b i 5a oraz art. 29 ust. 4 i art. 32 ust. 5 wi"#e si$ tak#e z potrzeb" zwolnienia organów Policji od obowi"zków w zakresie zdobywania informacji o kandydatach, wobec przyj$cia, #e czynno%ci Policji wymagaj" zaanga#owania znacznej liczby funkcjonariuszy, a wiedza niezb$dna dla oceny kandydata mo#e by' uzyskana w inny sposób. Wprowadzenie mo#liwo%ci ubiegania si$ przez kandydata o powo!anie tylko na jedno stanowisko komornika s"dowego, a nie jak jest obecnie na stanowisko w jednym rewirze komorniczym, uniemo#liwi kandydatom jednoczesne sk!adanie kilku wniosków o powo!anie na ró#ne stanowiska komornika s"dowego w rewirze, w którym do obsady b$dzie w danej chwili kilka wolnych stanowisk. Takie rozwi"zanie usprawni procedury w przedmiocie obsady wolnego stanowiska komornika s"dowego, co b$dzie korzystne dla wszystkich kandydatów staraj"cych si$ o powo!anie na takie stanowisko. W art. 13 proponuje si$ skre%lenie ust. 4 przewiduj"cego, i# o zg!oszeniu Ministrowi Sprawiedliwo%ci utworzenia kancelarii komornik zawiadamia prezesa s"du rejonowego, przy którym dzia!a, oraz rad$ w!a%ciwej izby komorniczej. Z uwagi na fakt, #e zgodnie z tre%ci" przepisu art. 14 ust. 4, komornik uzyskuje prawo wykonywania czynno%ci dopiero z dniem z!o#enia %lubowania, a nie z dniem utworzenia lub obj$cia kancelarii, uznano, #e nie zachodzi konieczno%' dokonania takiego zawiadomienia. Propozycje zmian art. 14 polegaj" na rezygnacji z obowi"zku zawiadamiania przez Ministra Sprawiedliwo%ci prezesa w!a%ciwego s"du okr$gowego o zg!oszeniu przez komornika utworzenia kancelarii oraz na!o#eniu na prezesa s"du apelacyjnego obowi"zku zawiadomienia Ministra Sprawiedliwo%ci, prezesa w!a%ciwego s"du rejonowego oraz rady w!a%ciwej izby komorniczej o przyj$ciu %lubowania od komornika. Ostatnia z wy#ej wymienionych zmian jest zwi"zana z – omówion" powy#ej – propozycj" wykre%lenia art. 13 ust. 4.

3

Nowelizacja art. 15 ma na celu umo#liwienie komornikowi skorzystania z s"dowej kontroli wydanego przez Ministra Sprawiedliwo%ci postanowienia w przedmiocie zawieszenia komornika w czynno%ciach w wypadkach wskazanych w przedmiotowym przepisie, podobnie jak ma to miejsce przy zawieszeniu komornika przez Ministra Sprawiedliwo%ci przy z!o#eniu wniosku o wszcz$cie post$powania dyscyplinarnego w trybie art. 74 ustawy. Obecnie, w razie zawieszenia komornika w oparciu o art. 15, komornikowi przys!uguje prawo zaskar#enia postanowienia Ministra w trybie s"dowo-administracyjnym. Zawieszenie komornika w czynno%ciach jest okoliczno%ci" maj"c" dla komornika bardzo du#e znaczenie zarówno zawodowe jak i finansowe. Z tych powodów decyzja Ministra Sprawiedliwo%ci w tym zakresie powinna zosta' poddana kontroli s"du powszechnego. Wprowadzona zosta!a równie# zmiana, która uniemo#liwia ustanie zawieszenia komornika w czynno%ciach w razie prawomocnego zako(czenia post$powania wyrokiem skazuj"cym. W obecnym stanie prawnym ka#de prawomocne zako(czenie post$powania karnego tocz"cego si$ przeciwko komornikowi skutkuje ustaniem zawieszenia, a wi$c równie# komornik skazany prawomocnym wyrokiem karnym, do czasu zako(czenia procedury w przedmiocie odwo!ania go ze stanowiska, ma prawo wykonywa' czynno%ci egzekucyjne. Projektowane zmiany art. 26 ust. 2 i art. 27a ust. 4 maj" za cel dostosowanie brzmienia tych przepisów do obecnej terminologii ustawy. Charakter porz"dkuj"cy ma zmiana polegaj"ca na skre%leniu art. 33a, którego tre%' przeniesiono do projektowanego art. 72a. Zmiana w art. 49 ust. 1 wynika z konieczno%ci racjonalnego i usprawiedliwionego wzgl$dami spo!ecznymi zrównania zasad finansowania egzekucji, których sposoby nie wymagaj" znacznego nak!adu pracy komornika, a których skutki finansowe s" dotkliwe dla d!u#ników utrzymuj"cych si$ ze sta!ych, zazwyczaj niewysokich %wiadcze(. Zgodnie z nowym brzmieniem powy#szego przepisu, katalog wierzytelno%ci, przy egzekucji z których obowi"zuje obni#ona op!ata stosunkowa – w wysoko%ci 8 % wyegzekwowanego %wiadczenia – zosta! uzupe!niony o nowe kategorie wierzytelno%ci, a mianowicie o %wiadczenie z ubezpieczenia spo!ecznego, zasi!ek dla bezrobotnych, dodatek aktywizacyjny, stypendium oraz dodatek szkoleniowy, wyp!acane na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wierzytelno%ci te s" podobne konstrukcyjnie do wymienionych ju# w tym przepisie wierzytelno%ci z wynagrodzenia za prac$. Brak jest równie# istotnych ró#nic w zakresie nak!adu pracy komornika, niezb$dnego dla wyegzekwowania roszcze( przy zastosowaniu wymienionych sposobów egzekucji. Proponowana zmiana przepisu art. 49 ust. 1 ustawy ma przede wszystkim na celu zmniejszenie finansowej dolegliwo%ci egzekucji

4

prowadzonych w stosunku do osób cz$stokro' wymagaj"cych pomocy pa(stwa. Zmiana dotycz"ca %wiadczenia z pomocy spo!ecznej wprowadzona zosta!a na skutek uwzgl$dnienia postulatu Rzecznika Praw Obywatelskich, zg!oszonego w wyst"pieniu z dnia 23 maja 2008 r. Zosta!a ona uzupe!niona o %wiadczenia z tytu!u zasi!ku dla bezrobotnych, dodatku aktywizacyjnego, stypendium i dodatku szkoleniowego, wyp!acanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Za przyj$ciem tego rozwi"zania przemawia!y wa#kie wzgl$dy spo!eczne, sprowadzaj"ce si$ do miarkowania dolegliwo%ci egzekucji wobec podmiotów zas!uguj"cych na ochron$ pa(stwa, z uwagi na ich sytuacj$ #yciow". Równie wa#ne by!o harmonizowanie tego przepisu z przepisem art. 833 § 11 K.p.c., dotycz"cym ograniczenia egzekucji, który dopuszcza (z ograniczeniami wynikaj"cymi z art. 87¹ K.p.) mo#liwo%' prowadzenia egzekucji z tej kategorii wierzytelno%ci (cho'by celem wyegzekwowania %wiadcze( alimentacyjnych). Kolejn" zmian" przewidzian" w art. 49 jest przywrócenie mo#liwo%ci miarkowania wysoko%ci op!at komorniczych przez s"d. Mo#liwo%' taka istnia!a przed wej%ciem w #ycie przywo!anej powy#ej ustawy z dnia 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw. Na potrzeb$ wprowadzenia takiej mo#liwo%ci wskaza! Minister Zdrowia w uwagach do niniejszego projektu, przedstawionych przed posiedzeniem Sta!ego Komitetu Rady Ministrów. W opinii Ministra Zdrowia, instytucja taka mia!aby szczególne znaczenie dla publicznych zak!adów opieki zdrowotnej, w odniesieniu do których nak!ad pracy komorników zwi"zany z prowadzeniem post$powania egzekucyjnego jest z regu!y niewielki. Proponuje si$ dodanie w art. 49 nowych ust$pów 7 – 10, przyznaj"cych d!u#nikowi (a w przypadku okre%lonym w art. 49 ust. 4 – tak#e wierzycielowi) mo#liwo%' z!o#enia wniosku o obni#enie op!aty stosunkowej, w terminie 7 dni od dnia dowiedzenia si$ przez uprawnionego o %ci"gni$ciu op!aty, wzgl$dnie od dnia dor$czenia postanowienia zawieraj"cego wezwanie do uiszczenia op!aty. Do wniosku takiego stosowane by' maj" odpowiednio przepisy o skardze na czynno%ci komornika. Okre%lone zosta!y tak#e kryteria, które s"d powinien wzi"' pod uwag$ – ustalaj"c kwot$, o jak" powinna zosta' obni#ona op!ata. W obowi"zuj"cym stanie prawnym post$powanie dyscyplinarne wobec komorników s"dowych, asesorów i aplikantów komorniczych uregulowane jest w przepisach ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji oraz w rozporz"dzeniu Ministra Sprawiedliwo%ci z dnia

5

19 lutego 2008 r. w sprawie trybu post$powania dyscyplinarnego wobec komorników, asesorów i aplikantów komorniczych (Dz. U. Nr 40, poz. 238). Taki stan rzeczy nie jest w!a%ciwy, albowiem zasady wed!ug których toczy si$ post$powanie dyscyplinarne powinny by' uregulowane w ustawie, a nie w akcie wykonawczym. Natomiast w post$powaniu odwo!awczym, tocz"cym si$ przed s"dem okr$gowym – s"dem pracy i ubezpiecze( spo!ecznych, stosowane s" odpowiednio przepisy Kodeksu post$powania cywilnego o apelacji. Projekt przewiduje uregulowanie ca!o%ci problematyki post$powania dyscyplinarnego w ustawie i jednoczesne skre%lenie art. 78a, stanowi"cego podstaw$ prawn" do wydania rozporz"dzenia w sprawie trybu post$powania dyscyplinarnego wobec komorników, asesorów i aplikantów komorniczych, co b$dzie skutkowa!o utrat" mocy obowi"zuj"cej tego aktu wykonawczego. Przewiduje si$ tak#e rezygnacj$ z dotychczasowego dualizmu trybu post$powania. W art. 75 przewiduje si$ wprowadzenie ogólnej klauzuli stanowi"cej, #e w sprawach nieuregulowanych w ustawie o komornikach s"dowych i egzekucji stosowane b$d" odpowiednio przepisy Kodeksu post$powania karnego, który zapewnia pe!ne gwarancje praw wszystkim stronom. Przepisy K.p.k. stosowane b$d" odpowiednio zarówno w post$powaniu przed komisj" dyscyplinarn", jak i w post$powaniu odwo!awczym. S"dem w!a%ciwym do rozpatrywania odwo!ania od orzecze( komisji dyscyplinarnej b$dzie s"d okr$gowy w!a%ciwy wed!ug siedziby kancelarii obwinionego komornika. Zmiana art. 74 ust. 2 i 4 ma na celu zagwarantowanie Ministrowi Sprawiedliwo%ci mo#liwo%ci z!o#enia wniosku wszczynaj"cego post$powanie dyscyplinarne niezale#nie od tego, czy wcze%niej wszcz$te zosta!o ju# takie post$powanie z wniosku innego uprawnionego podmiotu.

Taka

regulacja

zapewni

Ministrowi

Sprawiedliwo%ci

realizacj$

jego

przewidzianych w ustawie uprawnie( w post$powaniu dyscyplinarnym. Regulacja nakazuj"ca do!"czenie wniosku Ministra Sprawiedliwo%ci do post$powania dyscyplinarnego wszcz$tego o ten sam czyn wcze%niej w celu !"cznego rozpoznania, uniemo#liwi umorzenie takiego post$powania z tego powodu, i# wcze%niej o ten sam czyn wszcz$to post$powanie. Na postanowienie Ministra Sprawiedliwo%ci w przedmiocie zawieszenia komornika w czynno%ciach b$dzie przys!ugiwa!o za#alenie do S"du Okr$gowego w Warszawie. W art. 75a zosta!y uregulowane kwestie zwi"zane z powo!aniem komisji dyscyplinarnej. Jako podmiot uprawniony do powo!ania 22 osobowej komisji dyscyplinarnej wskazano Krajow" Rad$ Komornicz". Przewidziano, i# kandydatów na cz!onków komisji 6

dyscyplinarnej zg!asza' b$d" rady w!a%ciwych izb komorniczych, przy czym ka#da rada b$dzie wskazywa!a 3 kandydatów. Czas trwania kadencji komisji dyscyplinarnej okre%lono na 4 lata. Upowa#niono Krajow" Rad$ Komornicz" do wyznaczania i odwo!ywania przewodnicz"cego i wiceprzewodnicz"cego komisji dyscyplinarnej spo%ród cz!onków komisji. Oprócz tego w przepisie powy#szym wskazano równie# podmioty uprawnione do z!o#enia wniosku o odwo!anie wyznaczonych przewodnicz"cych i wiceprzewodnicz"cych komisji dyscyplinarnych. Zapewnienie obs!ugi komisji dyscyplinarnej powierzono, jak to jest dotychczas, Krajowej Radzie Komorniczej. Art. 75b uprawnia Krajow" Rad$ Komornicz" do odwo!ania cz!onka komisji dyscyplinarnej w %ci%le wskazanych sytuacjach. W przepisie tym umo#liwiono równie# uzupe!nianie sk!adu komisji dyscyplinarnej, w trakcie trwania kadencji i okre%lono czas trwania mandatu nowego cz!onka komisji dyscyplinarnej, tj. do ko(ca kadencji danej komisji dyscyplinarnej. W celu zapobie#enia konieczno%ci prowadzenia od pocz"tku spraw dyscyplinarnych b$d"cych w toku w chwili zako(czenia kadencji komisji dyscyplinarnej, wprowadzono regulacj$ nakazuj"c" pe!nienie przez cz!onków komisji dyscyplinarnej swoich funkcji do czasu zako(czenia prowadzonych post$powa( dyscyplinarnych, chyba #e zajdzie konieczno%' prowadzenia post$powa( dyscyplinarnych od pocz"tku. Projektowany art. 75c przewiduje, i# cz!onkowie komisji dyscyplinarnej w zakresie orzekania s" niezawi%li. W art. 75d przewidziano, i# sprawy dyscyplinarne rozpoznawane b$d" w trzyosobowym sk!adzie. Sk!ad orzekaj"cy do rozpoznania konkretnej sprawy b$dzie wyznacza! przewodnicz"cy komisji dyscyplinarnej, wyznaczaj"c jednocze%nie przewodnicz"cego sk!adu orzekaj"cego spo%ród jego cz!onków. Przewodnicz"cy komisji dyscyplinarnej, zgodnie z projektowanym art. 75e, b$dzie kierowa! pracami komisji dyscyplinarnej. W szczególno%ci do obowi"zków przewodnicz"cego b$dzie nale#a!o wyznaczanie terminów posiedze( komisji oraz przedstawianie s"dowi odwo!awczemu akt sprawy w wypadku z!o#enia odwo!ania. W razie nieobecno%ci przewodnicz"cego komisji dyscyplinarnej jego obowi"zki b$dzie wykonywa! wiceprzewodnicz"cy. Art. 75f okre%la strony post$powania dyscyplinarnego, którymi b$d" wnioskodawca i obwiniony.

7

Zgodnie z art. 75g, obwiniony b$dzie móg! korzysta' z pomocy obro(cy, którym mo#e by' adwokat, radca prawny albo komornik. Taka regulacja zapewnia obwinionym prawo do obrony. W art. 75h wskazano, i# komisja dyscyplinarna powinna d"#y' do tego, aby spraw$ rozpozna' na pierwszym posiedzeniu. Uregulowano zasady odraczania posiedze( i okre%lono, kiedy odroczone posiedzenie musi by' prowadzone od pocz"tku. W art. 75i uregulowano zasady stawiennictwa stron na rozprawie dyscyplinarnej. Przyj$to, i# obecno%' stron prawid!owo powiadomionych o terminie rozprawy dyscyplinarnej nie jest obowi"zkowa, co umo#liwi sprawne przeprowadzenie rozprawy. Rozprawy nie b$dzie jednak mo#na przeprowadzi', gdy strona usprawiedliwi swoj" nieobecno%' i wniesie o odroczenie rozprawy. Takie rozwi"zanie gwarantuje stronom prawo udzia!u w ka#dej rozprawie dyscyplinarnej. Z uwagi na fakt, i# wszystkie posiedzenia komisji dyscyplinarnych musz" by' protoko!owane,

art.

75j

zobowi"za!

przewodnicz"cego

komisji

dyscyplinarnej

do

wyznaczania protokolantów spo%ród komorników, asesorów komorniczych albo aplikantów komorniczych. Dotychczas funkcj$ t" pe!nili pracownicy Krajowej Rady Komorniczej, co nie wydaje si$ w!a%ciwe. Usprawnieniu pracy komisji dyscyplinarnej s!u#y art. 75k. Zgodnie bowiem z tym przepisem, komisja dyscyplinarna nie b$dzie musia!a przeprowadza' post$powania dowodowego lub przeprowadzi je cz$%ciowo, je#eli obwiniony przyzna si$ do winy i strony wyra#" na to zgod$. Art. 75l okre%la dyrektywy wymiaru kary w post$powaniu dyscyplinarnym. Przede wszystkim wskazano, i# wymierzona kara musi mie%ci' si$ w granicach przewidzianych przez ustaw$, nie mo#e przekracza' stopnia winy obwinionego, musi uwzgl$dnia' stopie( szkodliwo%ci czynu oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara orzeczona powinna osi"gn"' wobec obwinionego, ale tak#e wobec innych komorników, asesorów i aplikantów komorniczych w zakresie kszta!towania ich %wiadomo%ci prawnej. Komisja dyscyplinarna, wymierzaj"c kar$, obowi"zana b$dzie w szczególno%ci uwzgl$dni' motywacj$ obwinionego, przy pope!nianiu czynu, jego sposób zachowania, rodzaj i stopie( naruszenia ci"#"cych na nim obowi"zków, rodzaj i rozmiar ujemnych nast$pstw czynu, w!a%ciwo%ci i warunki osobiste obwinionego oraz zachowanie po pope!nieniu czynu, a zw!aszcza starania o naprawienie szkody.

8

W przepisie art. 75m wprowadzona zosta!a zasada, i# uzasadnienie orzeczenia dyscyplinarnego sporz"dza si$ z urz$du w terminie 30 dni od jego og!oszenia i dor$cza si$ stronom. Przepis art. 75n ust. 1 wskazuje – inne oprócz stron – podmioty, którym komisja dyscyplinarna z urz$du zobowi"zana b$dzie dor$czy' prawomocne orzeczenie dyscyplinarne, dotycz"ce komornika, asesora lub aplikanta komorniczego. Wskazane w tym przepisie podmioty posiadaj" okre%lone w ustawie kompetencje w zakresie wykonywania orzecze( dyscyplinarnych. Art. 75n ust. 3 nak!ada na Krajow" Rad$ Komornicz" obowi"zek przechowywania przez 10 lat akt post$powania dyscyplinarnego. Przepis ten sankcjonuje obecnie obowi"zuj"ce zasady w tym zakresie. Przedmiotowe obowi"zki Krajowej Rady Komorniczej powinny by' zachowane, albowiem sprawowanie s"downictwa dyscyplinarnego komorników, asesorów i aplikantów komorniczych w pierwszej instancji nadal nale#e' b$dzie do samorz"du komorniczego. Krajowa Rada Komornicza – podobnie jak w obecnym stanie prawnym – b$dzie uprawniona do powo!ywania komisji dyscyplinarnej, b$dzie te# zapewnia!a obs!ug$ tej komisji. Zmiana procedury dotycz"cej powo!ywania nowych komorników powinna by' wprowadzona w taki sposób, aby nie utrudnia' post$powa( rozpocz$tych, a niezako(czonych przed wej%ciem w #ycie przepisów reguluj"cych to zagadnienie. Z tego powodu w art. 2 projektu ustawy przewidziano, #e do post$powa( w sprawie powo!ania na stanowisko komornika s"dowego wszcz$tych przed dniem wej%cia w #ycie ustawy stosuje si$, do czasu ich zako(czenia, przepisy dotychczasowe. Projekt przewiduje istotn" zmian$ zasad dotycz"cych odwo!ania od decyzji Ministra Sprawiedliwo%ci w przedmiocie zawieszenia komornika na podstawie art. 15 ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji. Aby zatem umo#liwi' sprawne wprowadzenie tej zmiany, w art. 3 przewidziano regulacj$, zgodnie z któr" post$powania w sprawach zawieszenia komornika w czynno%ciach wszcz$te przed dniem wej%cia w #ycie ustawy tocz" si$ wed!ug przepisów dotychczasowych. Równie# zmiana przepisów dotycz"cych post$powania dyscyplinarnego powoduje konieczno%' zamieszczenia przepisów mi$dzyczasowych – zarówno w zakresie funkcjonowania komisji dyscyplinarnej, jak i w zakresie samego post$powania. St"d regulacje art. 4 i 5 projektu.

9

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Wskazanie podmiotów, na które oddzia!uje projekt ustawy Projekt dotyczy komorników, osób ubiegaj"cych si$ o powo!anie na stanowisko komornika oraz aplikantów i asesorów komorniczych. Zmiany dotycz" równie# s"dów powszechnych, do kompetencji których przej%' ma rozpatrywanie odwo!a( od decyzji Ministra Sprawiedliwo%ci o zawieszeniu komornika. Zmiany przewidziane w art. 49 ust. 1 ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji dotycz" szerokiego kr$gu d!u#ników utrzymuj"cych si$ ze %wiadcze( wymienionych w proponowanym brzmieniu tego przepisu, natomiast zmiany wprowadzane w dodawanych przepisach art. 49 ust. 7 – 10 odnosz" si$ do stron post$powania egzekucyjnego (d!u#ników albo wierzycieli) obowi"zanych do uiszczenia op!aty stosunkowej. 2. Konsultacje Projekt ustawy przedstawiony zosta! do zaopiniowania Krajowej Radzie S"downictwa, Pierwszemu Prezesowi S"du Najwy#szego i Krajowej Radzie Komorniczej. Krajowa Rada Komornicza podnosi!a konieczno%' podj$cia prac nad now" ustaw" o komornikach s"dowych i egzekucji. Zg!osi!a równie# liczne uwagi do rozwi"za( przyj$tych w obowi"zuj"cych przepisach ustawy, podnosz"c w"tpliwo%' co do konstytucyjno%ci znacznej ich cz$%ci. W toku prac za bezpodstawne i sprzeczne z celem ustawy, która zmierza do przyspieszenia procesu powo!ywania komorników, uznano zastrze#enia Krajowej Rady Komorniczej do art. 11 ust. 3 i 4 ustawy, a sprowadzaj"ce si$ do twierdzenia, #e opinia izby komorniczej powinna by' elementem niezb$dnym przy powo!aniu komornika. Odnosz"c si$ do powy#szej uwagi wskaza' nale#y, #e przepis art. 11 ust. 4 w jego obecnym brzmieniu umo#liwia w!a%ciwej izbie komorniczej wydanie opinii, jednak jej brak w terminie 21 dni nie blokuje procesu powo!ywania komornika. Nie podzielono równie# zastrze#e( Krajowej Rady Komorniczej o charakterze redakcyjno-technicznym, do propozycji skre%lenia art. 13 ust. 4 obowi"zuj"cej ustawy i podobnych zastrze#e( tego podmiotu do usytuowania proponowanej regulacji z art. 14 ust. 2a.

10

Nie zosta!y równie# uwzgl$dnione propozycje i uwagi Krajowej Rady Komorniczej, które wykracza!y poza granic$ obecnie prowadzonych prac i stanowi!y w istocie postulat dla przysz!ych rozwi"za(, w szczególno%ci w zakresie problematyki post$powania dyscyplinarnego. Szczegó!owe uwagi do przepisów dotycz"cych post$powania dyscyplinarnego nie zosta!y uwzgl$dnione, jako zmierzaj"ce do wprowadzenia odmiennej ni# przy%wiecaj"ca nowelizacji, koncepcji ukszta!towania tego post$powania. Krajowa Rada S"downictwa podnios!a w"tpliwo%ci do poprawno%ci rozwi"za( przyj$tych w obecnym brzmieniu art. 15a ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy o komornikach s"dowych i egzekucji, na tle konstrukcji przes!anek odpowiedzialno%ci dyscyplinarnej komornika, okre%lonych w art. 71 obowi"zuj"cej ustawy. Ta uwaga Krajowej Rady S"downictwa nie zosta!a uwzgl$dniona, bowiem wykracza!a poza zakres regulacji obj$tej nowelizacj", a ponadto za!o#ono dopuszczalno%' to#samo%ci podstaw odpowiedzialno%ci dyscyplinarnej i odwo!ania komornika przez Ministra Sprawiedliwo%ci w trybie art. 15 ust. 1 pkt 6 i 7. Nie podzielono równie# uwag dotycz"cych art. 7 ust. 1, przyjmuj"c, #e je#eli przy nowo utworzonym s"dzie nie b$dzie komornika, to do czasu jego powo!ania dzia!a' b$dzie dotychczasowy komornik, w!a%ciwy dla dawnego rewiru obejmuj"cego obszar nowo utworzonego s"du. Wykre%lenie przepisów przewiduj"cych obowi"zek uzyskania od organów Policji informacji o kandydacie ubiegaj"cym si$ o powo!anie na stanowisko komornika i asesora komorniczego oraz o osobie ubiegaj"cej si$ o wpis na list$ aplikantów komorniczych przes"dzi!o o nieuwzgl$dnieniu tych uwag Krajowej Rady S"downictwa, które odnosi!y si$ do proponowanego podczas prac art. 11 ust. 5a. Uwagi te sprowadza!y si$ do potrzeby rozwa#enia

utrzymania

obowi"zku

informowania

przez

Ministra

Sprawiedliwo%ci

zainteresowanego o tre%ci informacji uzyskanych od organu Policji. Uwagi Pierwszego Prezesa S"du Najwy#szego zosta!y uwzgl$dnione, z wyj"tkiem uwag odnosz"cych si$ do przepisów dotycz"cych obowi"zku uzyskiwania informacji od organów Policji. Projekt ustawy zosta! udost$pniony tak#e, stosownie do brzmienia art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414), za po%rednictwem Internetu na stronie Ministerstwa Sprawiedliwo%ci, która – zgodnie z § 9 ust. 3 rozporz"dzenia Ministra Spraw Wewn$trznych i Administracji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz. U. Nr 10, poz. 68) – jest jednocze%nie stron" podmiotow" Biuletynu Informacji Publicznej. 11

Zainteresowania pracami nad projektem na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa nie zg!oszono. 3. Skutki spo!eczno-gospodarcze i finansowe projektu ustawy 3. 1. Wp!yw na sektor finansów publicznych, w tym na bud#et pa(stwa i bud#ety jednostek samorz"du terytorialnego Projekt b$dzie mia! wp!yw na wydatki z bud#etu pa(stwa, w tym w cz$%ci 15 „S"dy powszechne” oraz w cz$%ci 37 „Sprawiedliwo%'”. Przewidziane w projekcie przej$cie rozpatrywania odwo!a( od decyzji Ministra Sprawiedliwo%ci o zawieszeniu komornika przez s"dy powszechne spowoduje, z jednej strony, zwi$kszenie wydatków na funkcjonowanie tych s"dów, z drugiej za%, zmniejszenie wydatków na s"downictwo administracyjne. Oszacowanie rozmiarów tych skutków w chwili obecnej nie jest mo#liwe. Mo#na jednak za!o#y', #e b$d" one niewielkie, zwa#ywszy na obecn" liczb$ odwo!a( od postanowie( o zawieszeniu komornika. 3. 2. Wp!yw na rynek pracy, konkurencyjno%' gospodarki i przedsi$biorczo%', w tym na funkcjonowanie przedsi$biorstw oraz sytuacj$ i rozwój regionalny Wej%cie w #ycie projektowanej ustawy nie b$dzie mia!o wp!ywu na rynek pracy oraz sytuacj$ i rozwój regionalny. Projektowane uregulowania prowadz" do usprawnienia procedury powo!ywania na stanowisko komornika, nie wprowadzaj" jednak tego typu zmian, które powodowa!yby zmian$ zasad naboru na to stanowisko. 4. Wst$pna opinia o zgodno%ci projektu z prawem Unii Europejskiej Materia projektowanej nowelizacji le#y poza zakresem spraw regulowanych przez prawo Unii Europejskiej.

9-03-aa

12

Łl !i'

I

:l t

URZĄD KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ KOMITETU INTEGRACJI EUROP EJSKIEJ SEKRETARZ STANU Mikoł aj Dowgielewicz Min.MD/5ł|1osnvmu Warszawa, dni5

marca 2OO9 r.

Pan Maciej Berek Sekretarz Rady Ministrów Opinia o zgodnoś ci z prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji sporządzona na podstawie art. 9 pkt 3 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Komitecie Integracji Europejskiej (Dz. U. Nr 106, poz. 494) przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Mikoł aja Dowgielewicza SzanownyPanie Ministrze, W związku z projektem ustawy o zmianie ustawyo komornikachsądowych i egzekuc7i(pismo opinię: z dnia 5.03.2009r., nr RM-1 0-34-09),pozwa|amsobie wyrazić następują c4 Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Z powa aniem, Z up.S[K{r /jIAR7.ń I.ł l.]?"'lclł Ą:JJ

TLII?OFRSKIE,

Do uprzeimejwiadomoś ci: Pan Zbigniew Wrona PodsekretarzStanu Mini stersfwoSprawiedliwoś ci

-03 ,j 20qg o h