1691

Druk nr 1691 Warszawa, 12 lutego 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-23-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy

- o rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych wraz z projektem aktu wykonawczego. Uprzejmie informuj" Pana Marsza!ka, #e przedk!adany projekt ustawy stanowi podstaw" do udzielenia pomocy publicznej i wymaga notyfikowania programu pomocowego Komisji Europejskiej. O terminie notyfikacji poinformuj" Pana Marsza!ka niezw!ocznie po jej dokonaniu. W za!$czeniu przedstawiam tak#e opini" proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.

dotycz$c$

zgodno%ci

Ponadto uprzejmie informuj", #e do prezentowania stanowiska Rz$du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Finansów.

(-) Donald Tusk

Projekt USTAWA z dnia o rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych

Rozdzia! 1 Przepisy ogólne

Art. 1. Ustawa okre%la zasady, warunki i tryb rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych polegaj$cej na: 1) udzielaniu przez Skarb Pa&stwa gwarancji zwi"kszania funduszy w!asnych instytucji finansowych; 2) przejmowaniu przez Skarb Pa&stwa instytucji finansowych.

Art. 2. U#yte w ustawie okre%lenia oznaczaj$: 1) instytucja finansowa – bank krajowy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z pó'n. zm.1)), oraz krajowy zak!ad ubezpiecze&, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151, z pó'n. zm.2)), z wy!$czeniem towarzystw ubezpiecze& wzajemnych, w stosunku do których spe!nione s$ odpowiednio przes!anki art. 142 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe albo art. 187 ust. 1 – 3 i 8 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej; 2) post"powanie naprawcze – post"powanie naprawcze, o którym mowa w art. 142 – 146 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, albo post"powanie naprawcze, o którym mowa w art. 187 – 189 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej; 3) program naprawczy – program post"powania naprawczego, o którym mowa w art. 142 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, albo plan przywrócenia prawid!owych stosunków finansowych oraz program naprawczy, o których mowa w art. 187 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej;

2 4) fundusze w!asne – fundusze w!asne w rozumieniu art. 127 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe albo kapita! w!asny zak!adów ubezpiecze&, o którym mowa w ustawie z dnia 29 wrze%nia 1994 r. o rachunkowo%ci (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z pó'n. zm.3)).

Rozdzia! 2 Udzielanie przez Skarb Pa&stwa gwarancji zwi"kszania funduszy w!asnych instytucji finansowych

Art. 3. 1. W przypadku gdy w ramach post"powania naprawczego konieczne jest zwi"kszenie funduszy w!asnych, instytucja finansowa mo#e uzyska( gwarancj" Skarbu Pa&stwa zwi"kszenia funduszy w!asnych, na zasadach okre%lonych w ustawie, zwanej dalej „gwarancj$”. 2. Zwi"kszenie funduszy w!asnych obj"tych gwarancj$ polega na emisji akcji, obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych skierowanych do jej dotychczasowych akcjonariuszy b$d' udzia!owców lub podmiotów trzecich. 3. Termin do zapisywania si" na akcje nie mo#e by( d!u#szy ni# dwa tygodnie od dnia otwarcia subskrypcji. 4. W przypadku subskrypcji zamkni"tej, termin do wykonania prawa poboru nast"puje w jednym terminie, który wynosi dwa tygodnie od dnia og!oszenia. Przepisu art. 435 ustawy z dnia 15 wrze%nia 2000 r. – Kodeks spó!ek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z pó'n. zm.4)) nie stosuje si".

Art. 4. 1. Warunkiem udzielenia gwarancji Skarbu Pa&stwa jest akceptacja programu naprawczego przez Komisj" Nadzoru Finansowego. 2. Emisja obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych przez instytucj" finansow$ mo#e by( obj"ta gwarancj$, o ile spe!nia warunki zobowi$zania podporz$dkowanego albo po#yczki podporz$dkowanej okre%lonych w art. 127 ust. 3 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe oraz art. 148 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej. 3. Wykonanie umowy gwarancji nast"puje, gdy wyemitowane przez instytucj" finansow$ akcje, obligacje lub bankowe papiery warto%ciowe w ca!o%ci lub w cz"%ci nie znajd$ nabywców mi"dzy dotychczasowymi akcjonariuszami b$d' udzia!owcami lub podmiotami trzecimi.

3 4. Wysoko%( gwarancji nie mo#e by( wy#sza ni# kwota zwi"kszenia funduszy w!asnych okre%lona w programie naprawczym.

Art. 5. 1. W przypadku gdy gwarancja dotyczy obj"cia przez Skarb Pa&stwa wyemitowanych obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych, wykonanie umowy gwarancji nast"puje przez obj"cie ca!o%ci lub cz"%ci wyemitowanych obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych, nieobj"tych przez dotychczasowych akcjonariuszy b$d' udzia!owców lub podmioty trzecie. 2. W przypadku gdy gwarancja dotyczy obj"cia przez Skarb Pa&stwa wyemitowanych akcji instytucji finansowej, wykonanie gwarancji nast"puje: 1) w przypadku gdy dotychczasowi akcjonariusze lub podmioty trzecie obj"!y nie wi"cej ni# 50 % wielko%ci emisji akcji – przez obj"cie ca!o%ci lub cz"%ci wyemitowanych akcji; 2) w przypadku gdy dotychczasowi akcjonariusze lub podmioty trzecie obj"!y wi"cej ni# 50 % wielko%ci emisji akcji – przez obj"cie obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych o !$cznej warto%ci nominalnej stanowi$cej ró#nic" mi"dzy wysoko%ci$ gwarancji oraz !$czn$ warto%ci$ akcji obj"tych przez dotychczasowych akcjonariuszy lub podmioty trzecie. 3. Szczegó!owe warunki udzielenia gwarancji, w tym warunki emisji akcji, obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych przez instytucj" finansow$ oraz ich obj"cia przez Skarb Pa&stwa, okre%la umowa, o której mowa w art. 6 ust. 5.

Art. 6. 1. Gwarancji mo#e udzieli( na wniosek instytucji finansowej, w imieniu Skarbu Pa&stwa, minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawiera( w szczególno%ci: 1) nazw" podmiotu; 2) przedmiot gwarancji; 3) wysoko%( wnioskowanej kwoty gwarancji; 4) informacje o aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu, w tym ostatnie sprawozdanie finansowe.

4 3. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych udziela w drodze umowy gwarancji, po zasi"gni"ciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego i Prezesa Narodowego Banku Polskiego, okre%laj$c jej warunki oraz wysoko%(. 4. Wyst$pienie o opini" Komisji Nadzoru Finansowego, o której mowa w ust. 3, stanowi wype!nienie warunków, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe albo art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej. 5. Umowa, o której mowa w ust. 3, w szczególno%ci: 1) zapewnia ministrowi w!a%ciwemu do spraw instytucji finansowych odpowiedni wp!yw na polityk" finansow$ instytucji finansowej, w tym udzia! wyznaczonych przez niego przedstawicieli w organach instytucji finansowej; 2) okre%la sposób obliczenia ceny obejmowanych akcji, warunki emisji obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych, w tym termin ich zapadalno%ci, cen" emisyjn$ i oprocentowanie; 3) okre%la wysoko%( udzielonej gwarancji; 4) wskazuje cele wykorzystania %rodków pochodz$cych z emisji akcji, obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych; 5) okre%la ograniczenia w zakresie wyp!aty dywidendy b$d' nadwy#ki bilansowej; 6) okre%la ograniczenia w zakresie polityki p!acowej wobec cz!onków organów instytucji finansowej oraz kadry kierowniczej; 7) wskazuje obowi$zek niezw!ocznego dostosowania przepisów statutu i regulacji wewn"trznych instytucji finansowej, w celu uwzgl"dnienia emisji akcji, obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych oraz postanowie& umowy gwarancji; 8) okre%la sposób rozliczenia straty instytucji finansowej za okresy ubieg!e. 6. Minimalna wysoko%( oprocentowania obligacji, o których mowa w ust. 5 pkt 2, nie mo#e w stosunku rocznym by( ni#sza ni# dwukrotno%( wysoko%ci stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. 7. Odmowa udzielenia gwarancji nie stanowi podstawy roszcze& instytucji finansowej ani osób trzecich wobec Skarbu Pa&stwa.

5 Art. 7. 1. Zwi"kszenie funduszy w!asnych w wyniku wykonania gwarancji nast"puje z dniem obj"cia akcji, obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych przez Skarb Pa&stwa. Przepisu art. 441 § 4 ustawy z dnia 15 wrze%nia 2000 r. – Kodeks spó!ek handlowych nie stosuje si". 2. Prawa z obj"tych przez Skarb Pa&stwa akcji, obligacji instytucji finansowej oraz bankowych papierów warto%ciowych, o których mowa w art. 5 ust. 2, wykonuje minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych. 3. W przypadku gdy instytucja finansowa wyp!aca akcjonariuszom dywidend", akcje obj"te przez Skarb Pa&stwa w wyniku wykonania gwarancji s$ uprzywilejowane w zakresie dywidendy i przyznaj$: 1) w pierwszym roku, za który Skarbowi Pa&stwa przys!uguje prawo do dywidendy – dwukrotno%(, 2) w drugim roku, za który Skarbowi Pa&stwa przys!uguje prawo do dywidendy – trzykrotno%(, 3) w trzecim i nast"pnych latach, za które Skarbowi Pa&stwa przys!uguje prawo do dywidendy – czterokrotno%( –

dywidendy

przeznaczonej

do

wyp!aty

akcjonariuszom

uprawnionym

z

akcji

nieuprzywilejowanych.

Art. 8. W przypadku wykonania umowy gwarancji minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych mo#e wyst$pi( do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o ustanowienie kuratora nadzoruj$cego wykonanie programu naprawczego.

Art. 9. 1. W przypadku gdy instytucja finansowa nie wywi$zuje si" z warunków umowy gwarancji, Skarbowi Pa&stwa przys!uguje prawo do: 1) z!o#enia wniosku do Komisji Nadzoru Finansowego o ustanowienie zarz$du komisarycznego; 2) przed!o#enia posiadanych akcji do umorzenia; 3) przed!o#enia posiadanych obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych do przedterminowego wykupu; 4) przej"cia instytucji finansowej, o którym mowa w art. 14 ust. 1.

6 2. Umorzenia akcji, przedterminowego wykupu obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, dokonuje zarz$d instytucji finansowej, w terminie 30 dni od dnia z!o#enia wniosku przez ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych.

Art. 10. 1. Do ustalenia ceny sprzeda#y akcji instytucji finansowej obj"tych przez Skarb Pa&stwa w wyniku wykonania gwarancji stosuje si" odpowiednio przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z pó'n. zm.5)) w zakresie ustalenia ceny akcji w ramach prywatyzacji po%redniej, z zastrze#eniem ust. 2. 2. Je#eli wykup akcji instytucji finansowej obj"tych przez Skarb Pa&stwa w wyniku wykonania gwarancji nast"puje na podstawie uchwa!y walnego zgromadzenia o przymusowym wykupie akcji, cena akcji nie mo#e by( ni#sza ni# iloczyn ceny nabycia tych akcji i wspó!czynnika koryguj$cego. Przepisu art. 418 § 1 ustawy z dnia 15 wrze%nia 2000 r. – Kodeks spó!ek handlowych nie stosuje si".

Art. 11. 1. Skuteczno%( gwarancji jest uzale#niona od wniesienia przez instytucj" finansow$ op!aty prowizyjnej od gwarancji. 2. Op!ata prowizyjna jest naliczana od obj"tej gwarancj$ kwoty zobowi$zania. 3. Op!ata prowizyjna od gwarancji jest wp!acana na rachunek rezerw por"czeniowych i gwarancyjnych Skarbu Pa&stwa prowadzony przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

Art. 12. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych okre%li, w drodze rozporz$dzenia, sposób wyznaczenia wspó!czynnika koryguj$cego oraz naliczania i pobierania op!aty prowizyjnej od gwarancji oraz wysoko%( tej op!aty, uwzgl"dniaj$c w szczególno%ci: 1) uzale#nienie wysoko%ci op!aty prowizyjnej od okresu, na który udzielana jest gwarancja; 2) ryzyko zwi$zane z dzia!alno%ci$ instytucji finansowej, b"d$cej beneficjentem gwarancji; 3) ustalenie stawek op!aty prowizyjnej od gwarancji, której udzielenie nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu przepisów o pomocy publicznej.

7 Art. 13. Do gwarancji, o której mowa w niniejszej ustawie, nie stosuje si" przepisów ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o por"czeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Pa&stwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1689, z pó'n. zm.6)), z wyj$tkiem art. 31.

Rozdzia! 3 Przejmowanie przez Skarb Pa&stwa instytucji finansowych

Art. 14. 1. W przypadku wyst$pienia okoliczno%ci gro#$cych utrat$ wyp!acalno%ci instytucji finansowej Rada Ministrów, na wniosek ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych, kieruj$c si" konieczno%ci$ zapewnienia stabilno%ci krajowego systemu finansowego, mo#e, w

drodze

decyzji,

po

zasi"gni"ciu

opinii

Prezesa

Narodowego

Banku

Polskiego

i Przewodnicz$cego Komisji Nadzoru Finansowego, dokona(, w imieniu Skarbu Pa&stwa, przej"cia takiej instytucji. Przej"cie instytucji finansowej nast"puje przez przymusowy wykup akcji od dotychczasowych akcjonariuszy przez Skarb Pa&stwa. 2. Prezes Narodowego Banku Polskiego oraz Przewodnicz$cy Komisji Nadzoru Finansowego przekazuj$ opini" w terminie dwóch dni od dnia dor"czenia wniosku o wydanie opinii. 3. Akcjonariusze, których akcje podlegaj$ przymusowemu wykupowi, powinni, w terminie dwóch tygodni od daty wydania decyzji, z!o#y( w spó!ce dokumenty akcji lub dowody ich z!o#enia do rozporz$dzenia spó!ki. Je#eli akcjonariusz nie z!o#y! dokumentu akcji w terminie, zarz$d uniewa#nia j$ w trybie art. 358 ustawy z dnia 15 wrze%nia 2000 r. – Kodeks spó!ek handlowych, a nabywcy wydaje nowy dokument akcji pod tym samym numerem emisyjnym. 4. Po uiszczeniu ceny wykupu, obejmuj$cej równie# akcje, o których mowa w ust. 3, zarz$d powinien niezw!ocznie przenie%( wykupione akcje na Skarb Pa&stwa. Do dnia uiszczenia ca!ej sumy wykupu akcjonariusze mniejszo%ciowi zachowuj$ wszystkie uprawnienia z akcji. 5. Do decyzji o przej"ciu instytucji finansowej przepisów art. 10, art. 127 § 3 i art. 130 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks post"powania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z pó'n. zm.7)) nie stosuje si". 6. Decyzja o przej"ciu instytucji finansowej jest natychmiast wykonalna. 7. Wyst$pienie o opini" Komisji Nadzoru Finansowego stanowi wype!nienie warunków, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe oraz art. 35

8 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej, oraz stanowi dokonanie zawiadomienia, o którym mowa w art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spó!kach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 235, poz. 1734 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 i Nr 231, poz. 1547). 8. Do ustalenia ceny przymusowego wykupu akcji stosuje si" odpowiednio przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji w zakresie ustalenia ceny akcji w ramach prywatyzacji po%redniej. 9. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych zbywa akcje instytucji finansowej po ustaniu okoliczno%ci, o których mowa w ust. 1, jednak nie pó'niej ni# w terminie trzech lat od obj"cia akcji, w ramach trybu publicznego, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 1 – 4 i 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. W ostatnim roku przed up!ywem zastrze#onego terminu dopuszczalne jest jego przed!u#enie przez Rad" Ministrów o kolejny rok; przed!u#enie mo#na jednokrotnie ponowi(. 10. Rada Ministrów mo#e wyrazi( zgod" na inny ni# przewidziany w ust. 9 tryb zbywania akcji.

Art. 15. 1. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych mo#e wyst$pi( do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o ustanowienie w instytucji finansowej przej"tej przez Skarb Pa&stwa zarz$du komisarycznego. 2. Z dniem ustanowienia zarz$du komisarycznego rada nadzorcza zostaje zawieszona, cz!onkowie zarz$du banku zostaj$ odwo!ani z mocy prawa, a ustanowione wcze%niej prokury i pe!nomocnictwa wygasaj$. Na czas trwania zarz$du komisarycznego kompetencje innych organów banku zostaj$ zawieszone.

Art. 16. Cz!onkom zarz$du pe!ni$cym funkcje przed przej"ciem instytucji finansowej przys!uguje odprawa w wysoko%ci nie wy#szej ni# jednomiesi"czne wynagrodzenie obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.

Art. 17. Rozliczenia z akcjonariuszami przej"tej instytucji finansowej prowadzi, w imieniu Skarbu Pa&stwa, Bank Gospodarstwa Krajowego. Szczegó!owe warunki rozlicze& i zasad finansowania okre%la umowa zawarta mi"dzy ministrem w!a%ciwym do spraw instytucji finansowych a Bankiem Gospodarstwa Krajowego.

9

Art. 18. 1. Rozliczenia z tytu!u wykonania gwarancji oraz rozliczenia, o których mowa w art. 17, nast"puj$ w formie pieni"#nej lub skarbowych papierów warto%ciowych. 2. Emisja skarbowych papierów warto%ciowych, o których mowa w ust. 1, nast"puje z dniem zarejestrowania skarbowych papierów warto%ciowych w depozycie papierów warto%ciowych oraz w kwocie równej warto%ci nominalnej wyemitowanych papierów warto%ciowych.

Art. 19. 1. Minister w!a%ciwy do spraw finansów publicznych okre%li przez wydanie listu emisyjnego warunki emisji skarbowych papierów warto%ciowych, o których mowa w art. 18, oraz sposób realizacji %wiadcze& z nich wynikaj$cych. 2. List emisyjny zawiera w szczególno%ci: 1) dat" emisji; 2) powo!anie podstawy prawnej emisji; 3) jednostkow$ warto%( nominaln$; 4) walut", w której mo#e nast"powa( emisja, lub sposób okre%lenia waluty emisji; 5) cen" lub sposób jej ustalenia; 6) stop" procentow$ lub sposób jej obliczania; 7) okre%lenie sposobu i terminów wyp!aty nale#no%ci g!ównej oraz nale#no%ci ubocznych; 8) dat", od której nalicza si" oprocentowanie skarbowych papierów warto%ciowych tej emisji; 9) termin wykupu oraz zastrze#enia w przedmiocie mo#liwo%ci wcze%niejszego wykupu.

Rozdzia! 4 Zmiany w przepisach obowi$zuj$cych i przepisy ko&cowe

Art. 20. Prawa z akcji instytucji finansowych, których akcje zosta!y nabyte w trybie art. 5 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1, wykonuje minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych.

10 Art. 21. 1. Do emisji skarbowych papierów warto%ciowych, o których mowa w ustawie, nie stosuje si" przepisów art. 89, 90 i 94 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z pó'n. zm.8)). 2. Emisji skarbowych papierów warto%ciowych, o których mowa w niniejszej ustawie, nie wlicza si" do limitów okre%lonych w ustawie bud#etowej. 3.

Warto%(

nominaln$

zobowi$za&

z

tytu!u

wyemitowanych

skarbowych

papierów

warto%ciowych, o których mowa w niniejszej ustawie, zalicza si" do d!ugu Skarbu Pa&stwa, zgodnie z ustaw$ z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

Art. 22. 1. )rodki uzyskane z realizacji praw z akcji, obligacji instytucji finansowej i bankowych papierów warto%ciowych stanowi$ dochody bud#etu pa&stwa. 2. )rodki ze sprzeda#y, umorzenia lub wykupu akcji, obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych stanowi$ przychody bud#etu pa&stwa. 3. Rada Ministrów, na wniosek ministra w!a%ciwego do spraw finansów publicznych, mo#e, po zasi"gni"ciu opinii komisji sejmowej w!a%ciwej do spraw bud#etu, w drodze rozporz$dzenia, dokonywa( przeniesienia planowanych wydatków bud#etowych mi"dzy cz"%ciami i dzia!ami bud#etu pa&stwa w celu realizacji zada& wynikaj$cych z przepisów niniejszej ustawy.

Art. 23. Czynno%ci cywilnoprawne dokonywane w trybie przepisów niniejszej ustawy nie podlegaj$ opodatkowaniu podatkiem od czynno%ci cywilnoprawnych, z wy!$czeniem zmian umów lub statutów spó!ek. Art. 24. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z pó'n. zm.1)) w art. 142 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. W razie powstania straty bilansowej b$d' gro'by jej nast$pienia albo powstania niebezpiecze&stwa niewyp!acalno%ci lub utraty p!ynno%ci, zarz$d banku niezw!ocznie zawiadamia o tym Komisj" Nadzoru Finansowego oraz przedstawia jej program post"powania naprawczego, zapewniaj$c jego realizacj".”.

Art. 25. Dzia!ania, o których mowa w art. 4 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1, mog$ by( podejmowane nie d!u#ej ni# do dnia 31 grudnia 2010 r.

11

Art. 26. Ustawa wchodzi w #ycie z dniem og!oszenia.

1)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 126, poz. 1070, Nr 141, poz. 1178, Nr 144, poz. 1208, Nr 153, poz. 1271, Nr 169, poz. 1385 i 1387 i Nr 241, poz. 2074, z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 60, poz. 535, Nr 65, poz. 594, Nr 228, poz. 2260 i Nr 229, poz. 2276, z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 121, poz. 1264, Nr 146, poz. 1546 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 85, poz. 727, Nr 167, poz. 1398 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 157, poz. 1119, Nr 190, poz. 1401 i Nr 245, poz. 1775, z 2007 r. Nr 42, poz. 272 i Nr 112, poz. 769, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056, Nr 192, poz. 1179, Nr 209, poz. 1315 i Nr 231, poz. 1546 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97. 2) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959, z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 143, poz. 1204, Nr 167, poz. 1396, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 50, poz. 331, Nr 82, poz. 557, Nr 102, poz. 691 i Nr 112, poz. 769, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 i Nr 234, poz. 1571 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97. 3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535, Nr 124, poz. 1152, Nr 139, poz. 1324 i Nr 229, poz. 2276, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 145, poz. 1535, Nr 146, poz. 1546 i Nr 213, poz. 2155, z 2005 r. Nr 10, poz. 66, Nr 184, poz. 1539 i Nr 267, poz. 2252, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 i Nr 208, poz. 1540 oraz z 2008 r. Nr 63, poz. 393, Nr 144, poz. 900, Nr 171, poz. 1056, Nr 214, poz. 1343 i Nr 223, poz. 1466. 4) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 1117, z 2003 r. Nr 49, poz. 408 i Nr 229, poz. 2276, z 2005 r. Nr 132, poz. 1108, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 208, poz. 1540, z 2008 r. Nr 86, poz. 524, Nr 118, poz. 747, Nr 217, poz. 1381 i Nr 231, poz. 1547 oraz z 2009 r. Nr 13, poz. 69. 5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 60, poz. 535 i Nr 90, poz. 844, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 116, poz. 1207, Nr 123, poz. 1291 i Nr 273, poz. 2703 i 2722, z 2005 r. Nr 167, poz. 1400, Nr 169, poz. 1418, Nr 178, poz. 1479 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 107, poz. 721 i Nr 208, poz. 1532, z 2008 r. Nr 180, poz. 1109 oraz z 2009 r. Nr 13, poz. 70. 6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 123, poz. 1291, Nr 145, poz. 1535 i Nr 281, poz. 2785 oraz z 2005 r. Nr 78, poz. 684 i Nr 183, poz. 1538. 7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181, poz. 1524 oraz z 2008 r. Nr 229, poz. 1539. 8) Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1420, z 2006 r. Nr 45, poz. 319, Nr 104, poz. 708, Nr 170, poz. 1217 i 1218, Nr 187, poz. 1381 i Nr 249, poz. 1832, z 2007 r. Nr 82, poz. 560, Nr 88, poz. 587, Nr 115, poz. 791 i Nr 140, poz. 984, z 2008 r. Nr 180, poz. 1112, Nr 209, poz. 1317, Nr 216, poz. 1370 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 100.

UZASADNIENIE Maj$c na uwadze ostatnie wydarzenia na rynkach finansowych, konieczne jest zapewnienie mo#liwo%ci dokapitalizowania przez Skarb Pa&stwa instytucji finansowych, które s$ zagro#one utrat$

p!ynno%ci

lub

niewyp!acalno%ci$.

Przedmiotowy

projekt

ustawy

umo#liwia!by

natychmiastow$ reakcj" na ww. zagro#enia przez udzielenie gwarancji Skarbu Pa&stwa dokapitalizowania instytucji finansowych w formie obj"cia ich akcji, obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych, w odniesieniu do banków. W przypadku ustabilizowania si" sytuacji instytucji finansowej (np. znalezienie nowych inwestorów) Skarb Pa&stwa móg!by wycofa( si" z zaanga#owania w tak$ instytucj". Skutki finansowe kryzysu finansowego s$ trudne do oszacowania, a dane %wiatowe dotychczasowych kryzysów wskazuj$ na ich znaczn$ rozpi"to%( – od kilku do kilkudziesi"ciu procent PKB poszczególnych krajów. W sytuacji niepewno%ci na rynkach finansowych wydaje si" zatem celowe zwi"kszenie uprawnie& Skarbu Pa&stwa do przymusowego przej"cia przez Skarb Pa&stwa instytucji finansowych, w których wyst"puj$ okoliczno%ci gro#$ce utrat$ wyp!acalno%ci. Przedmiotowy projekt ustawy umo#liwia!by natychmiastow$ reakcj" na ww. zagro#enia przez wykup akcji instytucji finansowej po cenie wynikaj$cej z aktualnej wyceny. Do wyceny akcji w instytucjach finansowych zaproponowano przyj"cie rozwi$za& analogicznych jak w przypadku wyceny prywatyzowanych spó!ek Skarbu Pa&stwa na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z pó'n. zm.). W tym przypadku Skarb Pa&stwa by!by zobligowany do wycofania si" z zaanga#owania w tak$ instytucj" w terminie nieprzekraczaj$cym trzech lat. Ad art. 1. W artykule tym okre%la si" zakres przedmiotowy ustawy, tj. udzielanie przez Skarb Pa&stwa gwarancji zwi"kszenia funduszy w!asnych instytucji finansowych oraz mo#liwo%( przej"cia przez Skarb Pa&stwa instytucji finansowych. Ad art. 2. Artyku! definiuje siatk" poj"ciow$, któr$ pos!uguje si" ustawa. Punkt pierwszy wyznacza zakres podmiotowy ustawy, tj. banki krajowe i krajowe zak!ady ubezpiecze&, z wy!$czeniem towarzystw ubezpiecze& wzajemnych (TWE). Charakter prawny TUW-ów, które ubezpieczaj$

swoich cz!onków na zasadzie wzajemno%ci, stoi w sprzeczno%ci z udzia!em w nich Skarbu Pa&stwa. Ponadto w artykule tym s$ zdefiniowane poj"cia post"powania naprawczego, programu naprawczego oraz funduszy w!asnych. Ad art. 3. Artyku! ten opisuje procedur" uregulowan$ w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z pó'n. zm.) oraz w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151, z pó'n. zm.), w ramach której konieczne mo#e okaza( si" zwi"kszenie funduszy w!asnych instytucji finansowej. Normatywny charakter przepisu polega na okre%leniu dzia!a& instytucji finansowej, które mog$ by( obj"te gwarancj$ Skarbu Pa&stwa. Ponadto przepis ten skraca terminy wynikaj$ce z ustawy z dnia 15 wrze%nia 2000 r. – Kodeks spó!ek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z pó'n. zm.), dotycz$ce zapisywania si" na akcje oraz wykonania prawa poboru. Ad art. 4. W artykule tym okre%la si" instrument gwarancji, który mo#e by( wykorzystany do wsparcia instytucji finansowych maj$cych trudno%ci z dokapitalizowaniem. Warunkiem udzielenia gwarancji Skarbu Pa&stwa, w przypadku emisji obligacji, jest spe!nienie wymogów zobowi$zania podporz$dkowanego b$d' po#yczki podporz$dkowanej, o których mowa odpowiednio w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe oraz w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o dzia!alno%ci ubezpieczeniowej. Ilekro( w ustawie jest mowa o obligacjach, rozumie( przez nie nale#y równie# obligacje zamienne. Przepis okre%la ponadto przes!anki realizacji gwarancji, która nast"puje, w przypadku gdy wyemitowane przez instytucj" finansow$ akcje, obligacje lub bankowe papiery warto%ciowe w ca!o%ci lub w cz"%ci nie znajd$ nabywców w%ród dotychczasowych akcjonariuszy b$d' udzia!owców lub podmiotów trzecich. Maksymalna wysoko%( gwarancji nie mo#e by( wy#sza ni# kwota zwi"kszenia funduszy w!asnych okre%lona w programie naprawczym. Ad art. 5. Artyku! ten okre%la faktyczne instrumenty dokapitalizowania, tj. obj"cie przez Skarb Pa&stwa akcji, obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych wyemitowanych przez instytucj" finansow$. Ustawa ró#nicuje w tym zakresie wykonanie gwarancji, które mo#e polega( b$d' na obj"ciu obligacji czy bankowych papierów warto%ciowych b$d' na obj"ciu akcji. W przypadku emisji akcji przez instytucj" finansow$, sytuacja Skarbu Pa&stwa, jako gwaranta, zale#y od liczby akcji obj"tych przez uczestników rynku. Je#eli dotychczasowi akcjonariusze lub podmioty trzecie

2

obejm$ co najwy#ej 50 % emisji akcji, Skarb Pa&stwa obejmuje pozosta!$ cz"%( emisji. Je#eli natomiast dotychczasowi akcjonariusze lub podmioty trzecie obejm$ wi"cej ni# 50 % emisji akcji, Skarb Pa&stwa obejmuje obligacje lub bankowe papiery warto%ciowe o warto%ci nominalnej stanowi$cej ró#nic" wysoko%ci gwarancji oraz warto%ci akcji obj"tych przez dotychczasowych akcjonariuszy lub podmioty trzecie. Ad art. 6. Przepisy tego artyku!u stanowi$, #e minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych b"dzie mia! prawo do udzielenia – w imieniu Skarbu Pa&stwa – gwarancji, na wniosek instytucji finansowej. Wniosek taki powinien zawiera( w szczególno%ci: 1) nazw" podmiotu, 2) przedmiot gwarancji, 3) wysoko%( wnioskowanej kwoty gwarancji, 4) informacje o aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu. Przed wystawieniem gwarancji minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych b"dzie zobligowany do zasi"gni"cia opinii Komisji Nadzoru Finansowego oraz Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Gwarancja b"dzie mog!a by( wystawiona na warunkach, które okre%laj$ w szczególno%ci: 1) zapewnienie ministrowi w!a%ciwemu do spraw instytucji finansowych odpowiedniego wp!ywu na polityk" finansow$ instytucji finansowej, w tym udzia! jego przedstawicieli w organach banku, 2) sposób obliczenia ceny obejmowanych akcji, 3) okre%lenie wysoko%ci udzielonej gwarancji, 4) cele wykorzystania %rodków pochodz$cych z emisji akcji lub po#ytków z obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych, 5) ograniczenia w zakresie wyp!aty dywidendy lub nadwy#ki bilansowej, 6) ograniczenia w zakresie polityki p!acowej wobec organów instytucji finansowej oraz kadry kierowniczej, 7) obowi$zek niezw!ocznego dostosowania przepisów statutu i regulacji wewn"trznych instytucji finansowej, w celu uwzgl"dnienia emisji akcji, obligacji instytucji finansowej lub bankowych papierów warto%ciowych oraz postanowie& umowy gwarancji, 8) sposób rozliczenia straty finansowej za okresy ubieg!e. Oprocentowanie obligacji obejmowanych przez Skarb Pa&stwa nie mo#e by( ni#sze ni# dwukrotno%( wysoko%ci stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. 3

Wy!$czono tak#e podstaw" roszcze& instytucji finansowej, której odmówiono udzielenia gwarancji. Ad art. 7. Artyku! ten okre%la moment dokapitalizowania instytucji finansowej. Przepis ust. 3 przyznaje szczególne uprawnienie w zakresie dywidendy w stosunku do akcji obj"tych przez Skarb Pa&stwa, które wzrasta wraz z okresem zaanga#owania kapita!owego Skarbu Pa&stwa. Ad art. 8. W przypadku realizacji gwarancji minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych mo#e wyst$pi( do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o ustanowienie kuratora nadzoruj$cego wykonanie programu naprawczego. Ad art. 9. Artyku! ten okre%la sankcje dla instytucji finansowej w przypadku niewywi$zywania si" przez instytucj" finansow$ z warunków umowy gwarancji. Skarb Pa&stwa b"dzie mia! w takim przypadku mo#liwo%( z!o#enia wniosku do Komisji Nadzoru Finansowego o ustanowienie zarz$du komisarycznego, przed!o#enia posiadanych akcji do umorzenia, przed!o#enia posiadanych obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych do przedterminowego wykupu b$d' przej"cia instytucji finansowej. Ad art. 10. Ustalenie ceny sprzeda#y akcji instytucji finansowej obj"tych przez Skarb Pa&stwa w wyniku wykonania gwarancji b"dzie nast"powa!o w oparciu o przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji w zakresie ustalenia ceny akcji w ramach prywatyzacji po%redniej. Je#eli natomiast wykup akcji instytucji finansowej obj"tych przez Skarb Pa&stwa nast"powa!by na podstawie uchwa!y walnego zgromadzenia o przymusowym wykupie akcji, cena akcji nie mog!aby by( ni#sza ni# iloczyn ceny nabycia tych akcji i wspó!czynnika koryguj$cego. Przepis zawiera ponadto wy!$czenie stosowania art. 418 § 1 ustawy z dnia 15 wrze%nia 2000 r. – Kodeks spó!ek handlowych, przewiduj$cego okre%lone progi kapita!u zak!adowego, które wymagane s$ dla skuteczno%ci podj"tej uchwa!y.

4

Ad art. 11. Skuteczno%( gwarancji b"dzie uzale#niona od wniesienia op!aty prowizyjnej, która b"dzie naliczana od obj"tej gwarancj$ kwoty zobowi$zania. Ad art. 12. Artyku! zawiera upowa#nienie do wydania rozporz$dzenia przez ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych okre%laj$cego wspó!czynnik koryguj$cy oraz sposób naliczania i pobierania op!aty prowizyjnej od gwarancji oraz wysoko%( tej op!aty. Ad art. 13. Do instrumentu gwarancji okre%lonego w niniejszej ustawie nie stosowa!oby si" przepisów ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o por"czeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Pa&stwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1689, z pó'n. zm.), z wy!$czeniem artyku!u 31 dotycz$cego limitu por"cze& i gwarancji przewidzianego w ustawie bud#etowej. Ad art. 14. Artyku! ten stanowi podstaw" do przej"cia przez ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych, który powinien kierowa( si" zapewnieniem stabilno%ci krajowego systemu finansowego, instytucji finansowych w przypadku wyst$pienia okoliczno%ci gro#$cych utrat$ wyp!acalno%ci takiej instytucji. Przej"cie takie nast"powa!oby w drodze decyzji administracyjnej Rady Ministrów za odszkodowaniem (przymusowym wykupem) – po

cenie wynikaj$cej

z aktualnej wyceny. Wyw!aszczeni akcjonariusze b"d$ zobligowani do z!o#enia w spó!ce dokumentów akcji w terminie dwóch tygodni od daty wydania decyzji. Ponadto przepis zawiera wy!$czenia niektórych postanowie& ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks post"powania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z pó'n. zm.), tj. czynnego udzia!u stron w post"powaniu, wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz suspensywno%ci decyzji administracyjnej. Decyzja o przej"ciu instytucji finansowej by!aby natychmiast wykonalna. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych b"dzie zobowi$zany do zbycia przej"tych akcji instytucji finansowej po ustaniu zagro#enia, jednak w terminie nieprzekraczaj$cym trzech lat od ich obj"cia. Powy#szy termin mo#e by( przed!u#ony o maksymalnie dwa lata, co wymaga( b"dzie zgody Rady Ministrów.

5

Ad art. 15. Artyku! ten upowa#nia ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych do z!o#enia wniosku do Komisji Nadzoru Finansowego o ustanowienie zarz$du komisarycznego. Ponadto okre%la zakres ogranicze& wprowadzonych w przej"tej instytucji finansowej. W przypadku ustanowienia zarz$du komisarycznego przej$!by on czasowo dotychczasowe kompetencje wszystkich organów przej"tej instytucji finansowej. Ad art. 16. Cz!onkom zarz$du przej"tej instytucji finansowej pe!ni$cym funkcje przed przej"ciem instytucji finansowej przys!ugiwa!aby odprawa w wysoko%ci jednomiesi"cznego wynagrodzenia, obliczonego jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Ad art. 17. Wszelkie rozliczenia z dotychczasowymi akcjonariuszami przej"tej instytucji finansowej, w tym zap!ata za przymusowo wykupywane akcje, by!yby prowadzone przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Ad art. 18 i 19. Artyku!y okre%laj$ form" finansowania rozlicze&, które b"d$ mog!y nast"powa( poza form$ gotówkow$ równie# w drodze skarbowych papierów warto%ciowych. Ponadto przepis zawiera obligatoryjne elementy listu emisyjnego. Ad art. 20. Przepis tego artyku!u okre%la, i# organem uprawnionym do wykonywania praw z akcji instytucji finansowych nabytych w trybie okre%lonym w ustawie jest minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych.

Ad art. 21 i 22. W celu zapewnienia natychmiastowego pozyskania %rodków na finansowanie instrumentów przewidzianych w ustawie, niezale#nie od limitów przyj"tych w ustawie bud#etowej projekt ustawy przewiduje wy!$czenie emisji skarbowych papierów warto%ciowych z limitów przyj"tych w ustawie bud#etowej oraz brak konieczno%ci stosowania procedur emisji skarbowych papierów warto%ciowych okre%lonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z pó'n. zm.). Skarbowe papiery warto%ciowe b"d$ wliczane do limitów 6

zad!u#enia Skarbu Pa&stwa, jednak zaproponowane rozwi$zania gwarantuj$ podejmowanie natychmiastowych dzia!a& w celu zapobie#enia negatywnym zjawiskom na rynku finansowym. Trzeba zaznaczy(, #e ograniczenia w zakresie maksymalnej wysoko%ci pa&stwowego d!ugu publicznego

b"d$

obowi$zywa(

w

przypadku

zad!u#enia

powsta!ego

na

podstawie

przedmiotowej ustawy. Minister Finansów b"dzie bowiem podejmowa! decyzje w zakresie udzielania gwarancji dla instytucji finansowych, dysponuj$c wiedz$ o limitach zad!u#enia przyj"tych w ustawie bud#etowej. Zatem !$czne zad!u#enie (z tytu!u limitów ustawy bud#etowej oraz przedmiotowej ustawy) nie b"dzie mog!o przekroczy( 60 % Produktu Krajowego Brutto. W przypadku przekroczenia zad!u#enia sektora finansów publicznych, niezale#nie od jego 'ród!a, rozwi$zania

bud#etowe

b"d$

podlega(

procedurom

ostro#no%ciowym

i

sanacyjnym

przewidzianym w przepisach ustawy o finansach publicznych. Przepis art. 22 ust. 3 umo#liwia!by dokonywanie przeniesie& wydatków bud#etowych mi"dzy cz"%ciami i dzia!ami bud#etu pa&stwa w celu realizacji w celu realizacji zada& wynikaj$cych z przepisów niniejszej ustawy. Dotyczy!oby to g!ównie odsetek nieprzewidzianych w bud#ecie pa&stwa. Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych stanowi, #e wydatki na obs!ug" d!ugu Skarbu Pa&stwa dokonywane s$ przed innymi wydatkami bud#etu pa&stwa. Uzasadnieniem dla rozwi$zania, #e wyp!aty stanowi$ wydatek bud#etu, jest gwarancyjny charakter zobowi$zania Skarbu Pa&stwa.

Ad art. 23. W artykule tym wprowadza si" przepisy pozwalaj$ce na zwolnienie pewnych kategorii czynno%ci, podejmowanych w celu wykonania ustawy z opodatkowania podatkiem od czynno%ci cywilnoprawnych. Zaproponowane rozwi$zanie jest zgodne z przepisami dyrektywy Rady nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotycz$cej podatków po%rednich od gromadzenia kapita!u, implementacja której zosta!a zrealizowana ustaw$ z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynno%ci cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 209, poz. 1319).

Ad art. 24. Artyku! ten wprowadza doprecyzowanie art. 142 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, przez dodanie zwrotu „utraty p!ynno%ci”.

7

Ad art. 25. Artyku! ten wprowadza ograniczony zakres czasowy dzia!a&, które mog$ by( podejmowane na gruncie ustawy, tj. nie d!u#ej ni# do dnia 31 grudnia 2010 r., jednak zawarte umowy dotycz$ce gwarancji b"d$ obowi$zywa( równie# po tej dacie, a# do ich wykonania lub rozwi$zania. Ad art. 26. Termin wej%cia w #ycie ustawy powinien by( – ze wzgl"du na wag" poruszanych w ustawie zagadnie& – najkrótszy z mo#liwych, tj. z dniem wej%cia w #ycie ustawy, co nie narusza postanowie& art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o og!aszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449) oraz zasad demokratycznego pa&stwa prawnego.

8

OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które b"dzie oddzia!ywa! akt normatywny Projekt ustawy mo#e oddzia!ywa( na Skarb Pa&stwa, Komisj" Nadzoru Finansowego, Narodowy Bank Polski, Bank Gospodarstwa Krajowego oraz instytucje finansowe. 2. Wp!yw aktu normatywnego na dochody i wydatki sektora finansów publicznych W przypadku konieczno%ci wykorzystania narz"dzia proponowanego w projekcie ustawy mo#e to poci$gn$( za sob$ wydatkowanie %rodków bud#etowych. W wariancie pesymistycznym realizacja dokapitalizowania na du#$ skal" mog!aby wymaga( zmiany ustawy bud#etowej przez np. zwi"kszenie deficytu. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorz$du terytorialnego (Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539) wp!ywy z tytu!u podatku od czynno%ci cywilnoprawnych stanowi$ 'ród!o dochodów w!asnych gminy. Takie wy!$czenie nie spowoduje uszczuplenia dochodów w!asnych gminy, gdy# ewentualne na!o#enie obowi$zku podatkowego by!oby dodatkowym dochodem gmin. Ponadto ograniczenie czasowe mo#liwo%ci stosowania ustawy nie powinno negatywnie wp!yn$( na sytuacj" finansow$ gmin.

3. Wp!yw aktu normatywnego na konkurencyjno%( gospodarki i przedsi"biorczo%(, w tym na funkcjonowanie przedsi"biorstw Projekt ustawy mo#e pozytywnie oddzia!ywa( na rynek finansowy, zw!aszcza bankowy, a po%rednio na sektor przedsi"biorstw niefinansowych i gospodarstw domowych. Umo#liwienie podejmowania przez Ministra Finansów dzia!a& w celu za#egnania ryzyka utraty p!ynno%ci lub niewyp!acalno%ci mo#e spowodowa( zwi"kszenie zaufania do instytucji finansowych. 4. Wp!yw aktu normatywnego na rynek pracy Projekt ustawy ma na celu zapobie#enie destabilizacji systemu finansowego, a co za tym idzie – gospodarki kraju, co po%rednio mo#e mie( wp!yw na rynek pracy, umo#liwiaj$c utrzymanie poziomu zatrudnienia w instytucjach finansowych korzystaj$cych z instrumentu wsparcia

9

zaproponowanego w niniejszej ustawie. Po%rednio równie# uchronienie od upad!o%ci banków zapobiegnie wyst$pieniu negatywnych konsekwencji na rynku pracy, które mog!yby by( spowodowane problemami przedsi"biorstw wywo!anymi upad!o%ci$ banków. 5. Wp!yw aktu normatywnego na sytuacj" i rozwój regionalny Projekt ustawy nie b"dzie mia! wp!ywu na sytuacj" i rozwój regionalny. 6. Konsultacje spo!eczne Projekt ustawy, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414), zosta! zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej. *aden z podmiotów zajmuj$cych si" dzia!alno%ci$ lobbingow$ nie zg!osi!, w toku prac legislacyjnych, zainteresowania niniejszym projektem.

10

. URZ D KOMITETU INTIEGRACJI EUR.OPEJSKIE "I SEKRETAM " KoMITETU rncnecJi EUR0FEJSKIEJ SEKF.ETARZ STANU Mikb njDowgielewicz l,l,"|vl1f io9lDP/pk

go2oo9r. aru^I3fut Warszawa, Pan M c Berek Sekrets Radv Ministnów

I

Opinia o zgodno{ci z prawem Unii Europejskiej proiektu usturyy a rekapitalizacji nbktórych zugro dpy'chinstytucji finansowych, wyra ona na podstawie a . 9 pkt 3 w m zku z sft, f u{t. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia E sierpnir 1996 r. o Komitecie lntegracii Europejpkiei (Dz. U' Nr 106,poz. 494,zpÓzn. zm') przez SekretarzaKomitetu lntegracj i Eu rop ejpkiej M iko laj a Dowgielewicza

SzanownyP

lnie

Ministrze,

W zwi 7ku prze o nnym projektemustawy(pismoz dnia 09.02'2009r. nr RM-l0pozwalam 23-09\ s|bie zg osi wyrazi opini , ze projekt ten jest zgodny z prawennUnii Europejskiej. Jetlnocze ni pragTl zanlacry , iz projek1 podlega konsultacjom z Europejskim Bankiem Centralnyt'nw bie ustalonymw decyzji Rady 98/415lWE zdnia 29 czerwca 1998 r. w sprawiekonsulfacji EuropejskiegoBanku Centralnegoudzielanychwtadzomkrajowymw sprawie projektów frzepisów prawnych.Ponadto,poniewazprojektustawy stanowi program polnocowy' rnusi ori zosta noq1fikowanvKomisji Europejskiej,która dokonajego ostatecz rej ocenyco do zgodnoisciz prawemUniiEuropejskiej. ,/

Do wiadomo ci: Pani KatarzynaZajdel - Kurowska PodsekretarzStanu j MinisterstwoFinan órv

Projekt ROZPORZ!DZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia

.

w sprawie okre"lenia wspó#czynnika koryguj$cego oraz naliczania i pobierania op#aty prowizyjnej od gwarancji oraz wysoko"ci tej op#aty

Na podstawie art. 12 ustawy z dnia o rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych (Dz. U. Nr …, poz. …) zarz$dza si", co nast"puje: § 1. Rozporz$dzenie okre%la: 1) sposób wyznaczenia wspó!czynnika koryguj$cego; 2) sposób naliczania i pobierania op!aty prowizyjnej od gwarancji oraz wysoko%( tej op!aty. § 2. Okre%la si" wspó!czynnik koryguj$cy obliczany wed!ug wzoru: Wk = 1 + 2 R gdzie: Wk - wspó!czynnik koryguj$cy; Rdwukrotno%( wysoko%ci stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. § 3. 1. Op!ata prowizyjna od gwarancji, o której mowa w § 1 pkt 2, naliczana jest od kwoty okre%lonej w art. 11 ust. 2 ustawy, zwanej dalej „kwot$ zobowi$zania”, i ustalana jest w oparciu o rating instytucji finansowej zgodnie z za!$cznikiem nr 1. 2. Je#eli instytucja finansowa nie posiada ratingu, do ustalenia wysoko%ci op!aty prowizyjnej stosuje si" rating instytucji finansowej o podobnym profilu ryzyka z zastrze#eniem ust. 3. 3. W sytuacji gdy instytucja finansowa nie posiada ratingu oraz nie jest mo#liwe ustalenie op!aty prowizyjnej zgodnie z ust. 2, op!at" prowizyjn$ ustala si" zgodnie z za!$cznikiem nr 2. § 4. Do sposobu naliczania i wysoko%ci op!aty prowizyjnej od gwarancji, której udzielenie nie stanowi pomocy publicznej, w rozumieniu przepisów o pomocy publicznej, stosuje si" § 3. § 5. 1. Op!ata prowizyjna jest wnoszona, z zastrze#eniem ust. 2, przed podpisaniem umowy gwarancji na rachunek, o którym mowa w art. 11 ust. 3 ustawy. 2. Op!ata prowizyjna od gwarancji mo#e by( potr$cona z pierwszej transzy kredytu i wniesiona na rachunek, o którym mowa w art. 11 ust. 3 ustawy, przez instytucj" finansow$.

3. Op!ata prowizyjna od gwarancji wyra#onych w walutach obcych jest wnoszona w równowarto%ci kwoty tej op!aty w z!otych polskich, przeliczonej wed!ug kursu %redniego og!aszanego przez Narodowy Bank Polski, obowi$zuj$cego w dniu wniesienia op!aty. § 6. Rozporz$dzenie wchodzi w #ycie z dniem og!oszenia.

MINISTER FINANSÓW

2

Za!"czniki do rozporz"dzenia Ministra Finansów z dnia

Za!$cznik nr 1 Tabela stawek prowizji (punkty bazowe) Rating instytucji finansowej

Okres gwarancji

Rating na poziomie inwestycyjnym Rating na poziomie spekulacyjnym

do 1 roku

1-3 lata

3-5 lat

50

80

110

90

120

150

Za!$cznik nr 2 Tabela stawek prowizji (punkty bazowe) Okres gwarancji do 1 roku

1-3 lata

3-5 lat

70

100

130

3

UZASADNIENIE Projekt rozporz$dzenia jest konsekwencj$ przygotowania projektu ustawy o rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych. Jednym z podstawowych narz"dzi przewidzianych w ustawie jest gwarancja dokapitalizowania instytucji finansowych przez Skarb Pa&stwa w formie obj"cia ich akcji, obligacji lub bankowych papierów warto%ciowych. Gwarancja Skarbu Pa&stwa udzielana b"dzie w formie umowy cywilnoprawnej zawieranej pomi"dzy instytucj$ finansow$, a Skarbem Pa&stwa reprezentowanym przez ministra w!a%ciwego do spraw instytucji finansowych. Komercyjny charakter umowy wyra#a si" m.in. w jej odp!atno%ci, w tym pobieraniu op!aty prowizyjnej. Op!ata prowizyjna od udzielanej gwarancji zró#nicowana b"dzie w zale#no%ci od okresu jaki obejmuje oraz wyliczana w oparciu o rating instytucji finansowej odzwierciedlaj$cy ryzyko zwi$zane z jej dzia!alno%ci$. Je#eli instytucja finansowa nie posiada ratingu wysoko%( op!aty prowizyjnej ustalana jest w oparciu o rating instytucji finansowej o podobnym profilu ryzyka. W przypadku gdy zastosowanie tej metody okaza!oby si" niemo#liwe, op!ata by!aby ustalana zgodnie z za!$cznikiem nr 2 do rozporz$dzenia, zawieraj$cego sztywne okre%lenie punktów bazowych. Ponadto rozporz$dzenie okre%la sposób wyznaczenia wspó!czynnika koryguj$cego, który s!u#y( b"dzie do ustalania ceny akcji instytucji finansowych, je#eli ich wykup od Skarbu Pa&stwa nast"powa!by na podstawie uchwa!y walnego zgromadzenia o przymusowym wykupie akcji. Ich cena nie mog!aby by( ni#sza ni# iloczyn ceny nabycia tych akcji i wspó!czynnika koryguj$cego.

4

OCENA SKUTKÓW REGULACJI Podmioty, na które oddzia#uje akt normatywny Projekt ustawy mo#e oddzia!ywa( na Skarb Pa&stwa oraz instytucje finansowe korzystaj$ce z instrumentu gwarancji. Cel regulacji G!ównym celem regulacji jest realizacja przepisów ustawy o rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych a tak#e okre%lenie wspó!czynnika koryguj$cego oraz naliczania i pobierania op!aty prowizyjnej od gwarancji oraz wysoko%ci tej op!aty. Wp#yw regulacji na dochody i wydatki bud%etu i sektora publicznego W przypadku udzielania gwarancji przez Skarb Pa&stwa, op!ata prowizyjna wp!acana b"dzie na rachunek rezerw por"czeniowych i gwarancyjnych Skarbu Pa&stwa prowadzony przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Wp#yw regulacji na rynek pracy Projekt ustawy nie b"dzie mia! wp!ywu na rynek pracy. Wp#yw regulacji na konkurencyjno"& wewn'trzn$ i zewn'trzn$ gospodarki Projekt ustawy nie b"dzie mia! wp!ywu na konkurencyjno%( wewn"trzn$ i zewn"trzn$ gospodarki. Wp#yw projektu na sytuacj' i rozwój regionalny Projekt ustawy nie b"dzie mia! wp!ywu na sytuacj" i rozwój regionalny. Konsultacje spo#eczne Projekt ustawy zostanie przekazany do konsultacji spo!ecznych.

5