1231

Druk nr 1231 Warszawa, 29 pa!dziernika 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-186-08 Pan Bronis"aw Komorowski Marsza"ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy

- o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela. W za"#czeniu przedstawiam tak$e opini% proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.

dotycz#c#

zgodno&ci

Ponadto uprzejmie informuj%, $e do prezentowania stanowiska Rz#du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta" upowa$niony Minister Edukacji Narodowej.

(-) Donald Tusk

Projekt

USTAWA z dnia o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela Art. 1. W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z pó!n. zm.1)) wprowadza si% nast%puj#ce zmiany: 1) w art. 9a ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Nauczyciele

akademiccy,

posiadaj#cy

stopie'

naukowy

oraz

legitymuj#cy si% co najmniej 3-letnim okresem pracy w szkole wy$szej, z dniem nawi#zania stosunku pracy w zak"adzie kszta"cenia nauczycieli lub kolegium pracowników s"u$b spo"ecznych uzyskuj# stopie' nauczyciela mianowanego.”; 2) w art. 9g w ust. 11a pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) przepracowa"a po uzyskaniu stopnia nauczyciela dyplomowanego co najmniej 3 lata i w tym czasie uko'czy"a z wynikiem pozytywnym szkolenie dla kandydatów na ekspertów organizowane przez publiczn# placówk% doskonalenia nauczycieli, o której mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b ustawy o systemie o&wiaty, lub publiczn# placówk% doskonalenia nauczycieli szkó" artystycznych, o której mowa w art. 5 ust. 3c ustawy o systemie o&wiaty; wymóg uko'czenia szkolenia nie dotyczy osób, o których mowa w pkt 5 lit. a, posiadaj#cych stopie' naukowy doktora lub stopie' doktora sztuki;”; 3) w art. 30: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. (rednie wynagrodzenie nauczycieli stanowi dla: 1) nauczyciela sta$ysty – 100 %, 2) nauczyciela kontraktowego – 111 %, 3) nauczyciela mianowanego – 144 %,

4) nauczyciela dyplomowanego – 184 % –

kwoty

bazowej,

okre&lanej

dla

nauczycieli

corocznie

jednostk#

samorz#du

przewidywan#

struktur%

w ustawie bud$etowej.”, b) uchyla si% ust. 4, c) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Organ

prowadz#cy

terytorialnego,

szko"%

b%d#cy

uwzgl%dniaj#c

zatrudnienia, okre&la dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu: 1) wysoko&) stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczegó"owe warunki przyznawania tych dodatków, z zastrze$eniem art. 33 i 34, 2) szczegó"owe warunki obliczania i wyp"acania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora!nych zast%pstw, z zastrze$eniem art. 35 ust. 3, 3) wysoko&) i warunki wyp"acania sk"adników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zosta"y one okre&lone w ustawie lub w odr%bnych przepisach – w taki sposób, aby &rednie wynagrodzenia nauczycieli, sk"adaj#ce si% ze sk"adników, o których mowa w ust. 1, odpowiada"y na obszarze dzia"ania danej jednostki samorz#du terytorialnego co najmniej &rednim wynagrodzeniom nauczycieli, o których mowa odpowiednio w ust. 3.”, d) uchyla si% ust. 6b, e) ust. 7 i 7a otrzymuj# brzmienie: „7. Minister

w"a&ciwy

do

spraw

o&wiaty

i

wychowania

w porozumieniu z ministrem w"a&ciwym do spraw kultury i ochrony Narodowej,

dziedzictwa ministrem

narodowego, w"a&ciwym

Ministrem do

spraw

Obrony rolnictwa

i ministrem w"a&ciwym do spraw &rodowiska okre&la, w drodze rozporz#dzenia, dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego zatrudnionych w szko"ach prowadzonych przez organy administracji rz#dowej wysoko&) stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, z zastrze$eniem art. 33, oraz 2

szczegó"owe warunki przyznawania tych dodatków, szczegó"owe warunki obliczania i wyp"acania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora!nych zast%pstw, wysoko&) i warunki wyp"acania sk"adników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zosta"y one okre&lone w przepisach ustawy lub w odr%bnych przepisach, z zastrze$eniem ust. 7a, uwzgl%dniaj#c wysoko&ci &redniego wynagrodzenia nauczycieli, o których

mowa

w

ust.

3,

oraz

zró$nicowanie

szkó"

prowadzonych przez poszczególnych ministrów. 7a. Minister Sprawiedliwo&ci, uwzgl%dniaj#c co najmniej wysoko&ci &redniego wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w ust. 3, okre&li, w drodze rozporz#dzenia, dla nauczycieli poszczególnych stopni

awansu

zawodowego

zatrudnionych

w

zak"adach

poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych o&rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz szko"ach przy zak"adach karnych i aresztach &ledczych wysoko&) stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczegó"owe warunki przyznawania tych dodatków, z zastrze$eniem art. 33, a tak$e szczegó"owe warunki obliczania i wyp"acania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora!nych zast%pstw oraz wysoko&) i warunki wyp"acania sk"adników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zosta"y one okre&lone w przepisach ustawy lub w odr%bnych przepisach, uwzgl%dniaj#c w szczególno&ci specyfik% organizacji nauki, pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej, a tak$e specyfik% nauczania prowadzonego w warunkach izolacji.”, f) ust. 8 otrzymuje brzmienie: „8. (rodki

niezb%dne

na

&rednie

wynagrodzenia

nauczycieli,

o których mowa w ust. 3, wraz z pochodnymi od wynagrodze', &rodki na odpis, o którym mowa w art. 53 ust. 1, oraz &rodki na dofinansowanie

doskonalenia

zawodowego

nauczycieli

z uwzgl%dnieniem doradztwa metodycznego, o których mowa w art. 70a ust. 1, s# zagwarantowane przez pa'stwo w dochodach jednostek samorz#du terytorialnego.”, 3

g) ust. 10 otrzymuje brzmienie: „10. Organy prowadz#ce szko"y b%d#ce jednostkami samorz#du terytorialnego mog# zwi%ksza) &rodki na wynagrodzenia nauczycieli,

w

tym

podwy$sza)

minimalne

stawki

wynagrodzenia zasadniczego, ustalone w przepisach wydanych na podstawie ust. 5 pkt 1. Organy prowadz#ce mog# ponadto upowa$nia) dyrektorów szkó", w indywidualnych przypadkach oraz w granicach ustalonego planu finansowego szko"y, do przyznawania minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela wy$szej od ustalonej w przepisach wydanych na podstawie ust. 5 pkt 1 lub podwy$szonej przez organ prowadz#cy.”, h) ust. 10b otrzymuje brzmienie: „10b. Zwi%kszenie

&rodków

na

poszczególne

sk"adniki

wynagrodzenia dla nauczycieli ponad poziom okre&lony w ust. 3 mo$e odbywa) si% wy"#cznie z dochodów w"asnych jednostek samorz#du terytorialnego.”; 4) po art. 30 dodaje si% art. 30a i 30b w brzmieniu: „Art. 30a. 1.

W ka$dym roku kalendarzowym, w terminie do dnia 31 grudnia, organ prowadz#cy szko"% b%d#cy jednostk# samorz#du

terytorialnego

przeprowadza

analiz%

poniesionych w danym roku wydatków na wynagrodzenia nauczycieli, w odniesieniu do wysoko&ci &rednich wynagrodze', o których mowa w art. 30 ust. 3, oraz &redniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. 2. W przypadku nieosi#gni%cia w danym roku wysoko&ci &rednich wynagrodze', o których mowa w art. 30 ust. 3, w sk"adnikach wskazanych prowadz#cy

szko"%

w art. 30 ust. 1, organ

b%d#cy

jednostk#

samorz#du

terytorialnego ustala kwot% ró$nicy mi%dzy wydatkami faktycznie poniesionymi na wynagrodzenia nauczycieli w tym roku a iloczynem &redniorocznej liczby nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz 4

&rednich wynagrodze' nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3, ustalonych dla danego roku. 3. Kwota ró$nicy, o której mowa w ust. 2, jest dzielona mi%dzy

nauczycieli

zatrudnionych

w

szko"ach

prowadzonych przez jednostk% samorz#du terytorialnego i wyp"acana w terminie do ko'ca danego roku w formie jednorazowego

dodatku

uzupe"niaj#cego

ustalanego

proporcjonalnie do osobistej stawki wynagrodzenia zasadniczego

nauczyciela,

zapewniaj#c

osi#gni%cie

&rednich wynagrodze' na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, o których mowa w art. 30 ust. 3, w danej jednostce samorz#du terytorialnego. 4. W terminie do dnia 10 stycznia roku kalendarzowego nast%puj#cego po roku, dla którego wyliczono kwot% ró$nicy, o której mowa w ust. 2, szko"%

b%d#cy

sporz#dza

jednostk#

sprawozdanie

organ prowadz#cy

samorz#du z

terytorialnego

wysoko&ci

&rednich

wynagrodze' nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu

zawodowego

prowadzonych

w

przez

t%

szko"ach jednostk%

i placówkach samorz#du

terytorialnego, z uwzgl%dnieniem wysoko&ci kwoty ró$nicy, o której mowa w ust. 2. 5. Organ prowadz#cy szko"% b%d#cy jednostk# samorz#du terytorialnego przedk"ada sprawozdanie, o którym mowa w ust. 4, w terminie 7 dni od jego sporz#dzenia, regionalnej izbie obrachunkowej, a tak$e organowi stanowi#cemu tej jednostki samorz#du terytorialnego, dyrektorom szkó" prowadzonych przez t% jednostk% oraz zwi#zkom zawodowym zrzeszaj#cym nauczycieli. Art. 30b.

Regionalna izba obrachunkowa, w trybie okre&lonym w przepisach ustawy z dnia 7 pa!dziernika 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577, z pó!n. zm.2)), dotycz#cych kontroli gospodarki

finansowej

jednostek

samorz#du 5

terytorialnego, kontroluje osi#gni%cie w poszczególnych jednostkach samorz#du terytorialnego wysoko&ci &rednich wynagrodze' nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3, z uwzgl%dnieniem art. 30a ust. 3.”; 5) w art. 35 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Kobiecie w ci#$y, osobie wychowuj#cej dziecko do lat 4 oraz nauczycielowi w trakcie odbywania sta$u nie przydziela si% pracy w godzinach ponadwymiarowych bez ich zgody.”; 6) w art. 42: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel jest obowi#zany realizowa): 1) zaj%cia

dydaktyczne,

wychowawcze

i

opieku'cze,

prowadzone bezpo&rednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze okre&lonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo 7; 2) w

przypadku

podstawowych

nauczycieli specjalnych,

szkó"

podstawowych,

gimnazjów

i

szkó"

gimnazjów

specjalnych – zaj%cia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szko"y, z wyj#tkiem godzin przeznaczonych na zwi%kszenie liczby godzin obowi#zkowych zaj%) edukacyjnych, lub zaj%cia opieki &wietlicowej – w wymiarze 2 godzin w tygodniu, a tak$e inne zaj%cia i czynno&ci wynikaj#ce z zada' statutowych szko"y; 3) w przypadku nauczycieli szkó" ponadgimnazjalnych – zaj%cia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szko"y,

z wyj#tkiem

godzin przeznaczonych na zwi%kszenie liczby godzin obowi#zkowych zaj%) edukacyjnych – w wymiarze 1 godziny w tygodniu, a tak$e inne zaj%cia i czynno&ci wynikaj#ce z zada' statutowych szko"y; 4) zaj%cia i czynno&ci zwi#zane z przygotowaniem si% do zaj%), samokszta"ceniem i doskonaleniem zawodowym.”, 6

b) ust. 2b otrzymuje brzmienie: „2b. W ramach: 1) zaj%), o których mowa w ust. 2 pkt 1, nauczyciel jest obowi#zany uczestniczy) w przeprowadzaniu cz%&ci ustnej egzaminu maturalnego; 2) innych zaj%) i czynno&ci wynikaj#cych z zada' statutowych szko"y, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, nauczyciel jest obowi#zany uczestniczy) w przeprowadzaniu odpowiednio: sprawdzianu w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej, egzaminu w ostatnim roku nauki w gimnazjum, egzaminu potwierdzaj#cego

kwalifikacje

zawodowe

i

egzaminu

maturalnego – z wyj#tkiem cz%&ci ustnej.”, c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%) dydaktycznych, wychowawczych i opieku'czych, prowadzonych bezpo&rednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych

w

pe"nym

wymiarze

zaj%)

ustala

si%,

z zastrze$eniem ust. 2a i 4a, wed"ug nast%puj#cych norm: Tygodniowa liczba

Lp.

godzin Stanowisko – typ (rodzaj) szko"y

obowi#zkowego wymiaru zaj%) dydaktycznych, wychowawczych, opieku'czych

1

2

3

1

Nauczyciele przedszkoli, z wyj#tkiem nauczycieli pracuj#cych

25

z grupami dzieci 6-letnich 2

Nauczyciele przedszkoli i innych placówek przedszkolnych

22

pracuj#cych z grupami dzieci 6-letnich 3

Nauczyciele: przedszkoli specjalnych, szkó" podstawowych,

18

gimnazjów, szkó" specjalnych, liceów ogólnokszta"c#cych, liceów profilowanych i liceów uzupe"niaj#cych, przedmiotów

7

teoretycznych

w

szko"ach

prowadz#cych

kszta"cenie

zawodowe, w tym w szko"ach specjalnych i szkolenia rzemie&lniczego w schroniskach dla nieletnich oraz zak"adach poprawczych, przedmiotów artystycznych i ogólnokszta"c#cych w szko"ach artystycznych i innych placówkach kszta"cenia artystycznego 4

Nauczyciele kolegiów nauczycielskich, z wyj#tkiem nauczy-

15

cieli kolegiów j%zyków obcych, kulturalno-o&wiatowego i bibliotekarskiego 5

Nauczyciele praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach

22

szkó" 6

Wychowawcy &wietlic szkolnych i pó"internatów (z wyj#tkiem

26

wychowawców &wietlic szkó" specjalnych), &wietlic i klubów &rodowiskowych, w tym: profilaktyczno-wychowawczych i terapeutycznych, wychowawcy m"odzie$owych o&rodków socjoterapii 7

Wychowawcy internatów, burs, ogrodów jordanowskich, &wietlic

dworcowych,

sta"ych

szkolnych

30

schronisk

m"odzie$owych 8

Wychowawcy: a) w placówkach opieku'czo-wychowawczych typu socja-

26

lizacyjnego, zak"adach opieku'czo-leczniczych dla dzieci, b) w domach wczasów dzieci%cych

26

– w tym na zaj%cia dydaktyczne,

10

c) w specjalnych o&rodkach szkolno-wychowawczych, zak"a-

24

dach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, &wietlicach szkó" specjalnych, placówkach opieku'czo-wychowawczych typu interwencyjnego, rodzinnych o&rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych, m"odzie$owych o&rodkach wychowawczych, zespo"ach pozalekcyjnych zaj%) wychowawczych zorganizowanych wychowawcy

w

zak"adach

realizuj#cy

zaj%cia

opieki w

zdrowotnej,

domach

pomocy

spo"ecznej

8

9

Nauczyciele pa"aców m"odzie$y, m"odzie$owych domów

18

kultury, ognisk pracy pozaszkolnej, pozaszkolnych placówek specjalistycznych, mi%dzyszkolnych o&rodków sportowych 10

Nauczyciele – bibliotekarze bibliotek szkolnych

11

Nauczyciele poradni psychologiczno-pedagogicznych

30 20”,

d) po ust. 3 dodaje si% ust. 3a w brzmieniu: „3a. Przepis ust. 2 pkt 3 stosuje si% odpowiednio do nauczycieli placówek i nauczycieli kolegiów nauczycielskich.”, e) ust. 4a otrzymuje brzmienie: „4a. Zaj%cia dydaktyczne, opieku'cze i wychowawcze mog# by) realizowane, z zastrze$eniem ust. 2a, w wymiarze: 1) od 19 do 27 godzin – przez nauczycieli, o których mowa w ust. 3 w tabeli w rubryce: stanowisko – typ (rodzaj) szko"y, w lp. 3 i 9; 2) od 23 do 26 godzin – przez nauczycieli, o których mowa w ust. 3 w tabeli w rubryce: stanowisko – typ (rodzaj) szko"y, w lp. 5.”, f) ust. 6 – 7a otrzymuj# brzmienie: „6. Dyrektorowi i wicedyrektorowi szko"y oraz nauczycielowi pe"ni#cemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a tak$e nauczycielowi, który obowi#zki kierownicze pe"ni w zast%pstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, obni$a si% tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%) w zale$no&ci od wielko&ci i typu szko"y oraz warunków pracy lub zwalnia si% ich od obowi#zku realizacji tych zaj%). 7. Organ prowadz#cy szko"% lub placówk% okre&la: 1) zasady rozliczania tygodniowego obowi#zkowego wymiaru godzin zaj%) nauczycieli, dla których ustalony plan zaj%) jest ró$ny w poszczególnych okresach roku szkolnego; 2) zasady udzielania i rozmiar obni$ek, o których mowa w ust. 6, oraz przyznaje zwolnienia od obowi#zku realizacji zaj%), o których mowa w ust. 3;

9

3) tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%) nauczycieli szkó" niewymienionych w ust. 3, nauczycieli szkó", o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a, nauczycieli prowadz#cych kszta"cenie

w

formie

zaocznej,

nauczycieli

kolegiów

pracowników s"u$b spo"ecznych, nauczycieli kszta"cenia na odleg"o&), nauczycieli realizuj#cych w ramach stosunku pracy obowi#zki okre&lone dla stanowisk o ró$nym tygodniowym obowi#zkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadz#cych zaj%cia zwi#zane z wyborem kierunku kszta"cenia i zawodu w celu wspomagania

uczniów

w

podejmowaniu

decyzji

edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie o&wiaty, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zaj%) w formie zaocznej i w kszta"ceniu na odleg"o&). 7a. Zaj%cia i czynno&ci realizowane w ramach czasu pracy nauczyciela: 1) o których mowa w ust. 2 pkt 1, z wy"#czeniem zaj%) i czynno&ci

realizowanych

w

placówkach

opieku'czo-

-wychowawczych dzia"aj#cych na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spo"ecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 i Nr 171, poz. 1056), s# rejestrowane i rozliczane w okresach tygodniowych odpowiednio w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zaj%); 2) o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, z wy"#czeniem zaj%) i czynno&ci

realizowanych

-wychowawczych

w

dzia"aj#cych

placówkach na

opieku'czo-

podstawie

ustawy

wymienionej w pkt 1, realizowane w wymiarze okre&lonym w ust. 2 odpowiednio w pkt 2 i 3, s# rejestrowane i rozliczane w okresach pó"rocznych w dziennikach zaj%) pozalekcyjnych.”;

10

7) w art. 42a ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Organ prowadz#cy szko"% lub placówk% mo$e okre&li) przypadki, w jakich nauczycielowi zatrudnionemu w pe"nym wymiarze zaj%) mo$na obni$y) tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%), oraz warunki i tryb tego obni$enia.”; 8) art. 91d otrzymuje brzmienie: „Art. 91d. W przypadku szkó" i placówek prowadzonych przez jednostki samorz#du terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadz#cego okre&lone w: 1) art. 30 ust. 6 i 10a, art. 42 ust. 7, art. 42a ust. 1, art. 49 ust. 2, art. 54 ust. 7, art. 70a ust. 1 oraz art. 72 ust. 1 – wykonuje odpowiednio: rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa; 2) art. 9g ust. 2, art. 29 ust. 1, art. 30a oraz art. 53 ust. 3a i 4 – wykonuje odpowiednio: wójt, burmistrz (prezydent miasta), zarz#d powiatu, zarz#d województwa; 3) art. 6a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 6 i 13, art. 9b ust. 3, 3a i 4 pkt 2 oraz ust. 6 i 7 pkt 1, art. 9f ust. 1, art. 9g ust. 3 pkt 1 i ust. 4, art. 18 ust. 4 i 5, art. 19 ust. 1, art. 22 ust. 1, art. 26 ust. 2, art. 31, art. 54 ust. 2 i 5, art. 56 ust. 2, art. 61 ust. 3, art. 63 ust. 2, art. 66 ust. 1, art. 82 ust. 2 oraz art. 83 ust. 1 i 1a – wykonuje odpowiednio: wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marsza"ek województwa.”. Art. 2. Podwy$szenie wynagrodze' dla nauczycieli w zwi#zku z kwot# bazow# okre&lon# dla nauczycieli w ustawie bud$etowej na rok 2009 obowi#zuj#c# od dnia 1 wrze&nia nast%puje nie pó!niej ni$ do dnia 30 pa!dziernika 2009 r. z wyrównaniem od dnia 1 wrze&nia 2009 r. Art. 3. Kwota bazowa dla nauczycieli stanowi#ca podstaw% kszta"towania wysoko&ci odpisu na zak"adowy fundusz &wiadcze' socjalnych, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1, dla roku 2009 wynosi 2 177,86 z". Art. 4. Wymiar zaj%), o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1, wynosi od dnia 1 wrze&nia 2009 r. do dnia 31 sierpnia 2010 r. – 1 godzin% tygodniowo.

11

Art. 5. Nauczyciele zatrudnieni w pe"nym wymiarze zaj%), którzy w dniu wej&cia w $ycie ustawy maj# obni$ony tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%) na podstawie art. 42a ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu obowi#zuj#cym przed dniem wej&cia w $ycie niniejszej ustawy, zachowuj# prawo do obni$onego tygodniowego obowi#zkowego wymiaru godzin zaj%) do ko'ca okresu, na jaki udzielono obni$enia wymiaru godzin zaj%), nie d"u$ej jednak ni$ do dnia 31 sierpnia 2009 r. Art. 6. 1. Nauczyciele wpisani przed dniem wej&cia w $ycie ustawy na list% ekspertów, o której mowa w art. 9g ust. 11 ustawy wymienionej w art. 1, którzy nie z"o$# do dnia 31 grudnia 2010 r. ministrowi w"a&ciwemu do spraw o&wiaty i wychowania dokumentów potwierdzaj#cych uko'czenie szkolenia dla kandydatów na ekspertów, o którym mowa w art. 9g ust. 11a pkt 3 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejsz# ustaw#, zostaj# skre&leni z tej listy z mocy prawa z dniem 1 stycznia 2011 r. 2. Przepis ust. 1 nie dotyczy nauczycieli, którzy do dnia wej&cia w $ycie niniejszej ustawy potwierdzili uko'czenie szkolenia dla kandydatów na ekspertów, o którym mowa w art. 9g ust. 11a pkt 3 ustawy wymienionej w art. 1, oraz nauczycieli akademickich, o których mowa w art. 9g ust. 11a pkt 5 lit. a ustawy wymienionej w art. 1, posiadaj#cych stopie' naukowy doktora oraz stopie' doktora sztuki. Art. 7. Ustawa wchodzi w $ycie po up"ywie 14 dni od dnia og"oszenia, z wyj#tkiem: 1) art. 1 pkt 3 lit. a – d oraz pkt 4, które wchodz# w $ycie z dniem 1 stycznia 2009 r.; 2) art. 42 ust. 2 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejsz# ustaw# i art. 42 ust. 7a pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejsz# ustaw#, które wchodz# w $ycie z dniem 1 wrze&nia 2009 r.

1)

2)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta"y og"oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1218 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr 17, poz. 95, Nr 80, poz. 542, Nr 102, poz. 689, Nr 158, poz. 1103, Nr 176, poz. 1238, Nr 191, poz. 1369 i Nr 247, poz. 1821 oraz z 2008 r. Nr 145, poz. 917. Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta"y og"oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, z 2003 r. Nr 149, poz. 1454, z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 14, poz. 114, Nr 64, poz. 565 i Nr 249, poz. 2104.

12

UZASADNIENIE

Celem niniejszej nowelizacji ustawy – Karta Nauczyciela jest kontynuacja procesu doskonalenia przepisów prawa pracy nauczycieli, pod k#tem racjonalizacji procesu kszta"cenia i wychowania dzieci i uczniów w publicznych przedszkolach, szko"ach i placówkach o&wiatowych. Cho) zmiana lub modyfikacja przepisów prawa pracy nie zast#pi konieczno&ci uruchamiania procesów efektywnego zarz#dzania szko"# – maj#cego na celu popraw% jako&ci kszta"cenia i wychowania – to jednak wprowadzane nowe rozwi#zania mog# u"atwia) i przyspiesza) niektóre niezb%dne procesy. Po 8 latach od fundamentalnej reformy statusu zawodowego nauczyciela w 2000 r. i 4 latach od jego pierwszej, powa$nej modyfikacji w 2004 r. – obecnie nadszed" czas kolejnej, naturalnej zmiany przepisów systemowych. Stan prawny w obszarze pragmatyki zawodowej nauczycieli musi bowiem odzwierciedla) ogólne procesy, czyli pod#$a) za kolejnymi etapami reformy prawa pracy i systemu edukacji w Polsce. Obecnie istnieje potrzeba zmiany przepisów ustawy – Karta Nauczyciela przez wprowadzenie rozwi#za' pozwalaj#cych efektywniej planowa) organizacj% pracy w szkole. G"ówne zmiany dotycz# zatem wymiaru czasu pracy oraz wynagrodze' nauczycieli. Polegaj# one m.in. na kontynuowaniu procesu podwy$szania wynagrodzenia za wykonywan# prac%, w ten sposób, aby stosunki pracy – w jednym z najistotniejszych obszarów dzia"ania pa'stwa, jakim jest edukacja – charakteryzowa"a nie tylko stabilno&), ale równie$ mo$liwie wysoka p"aca. Dominuj#cym efektem proponowanych zmian jest znaczne podwy$szenie p"acy nauczycieli rozpoczynaj#cych prac%, rekompensuj#ce wysokie wymagania kwalifikacyjne warunkuj#ce zatrudnienie w szkole. Charakterystyczn# cech# przepisów zawartych w projektowanej nowelizacji jest ugruntowywanie procesu decentralizacji kompetencji pa'stwa, przez otwieranie mo$liwo&ci dzia"ania i podejmowania decyzji o charakterze publicznym na poziomie mo$liwie najbli$szym obywatelom, czyli na poziomie terytorialnej wspólnoty mieszka'ców (jednostek samorz#du terytorialnego). Do najistotniejszych zmian o charakterze systemowym, zawartych w niniejszym projekcie ustawy zmieniaj#cej ustaw% – Karta Nauczyciela, nale$y zaliczy): I. Zmiany w zakresie czasu pracy nauczyciela (art. 42 i 42a ustawy – Karta Nauczyciela)

13

1. Zmiana art. 42 ust. 2 Uregulowany w art. 42 ustawy – Karta Nauczyciela czas pracy nauczyciela, „nie mo$e przekracza) 40 godzin na tydzie'”. W ramach tak ustalonego czasu pracy nauczyciel jest obowi#zany obecnie realizowa): 1) zaj%cia dydaktyczne, wychowawcze i opieku'cze, prowadzone bezpo&rednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz w „sztywnym” wymiarze lub ustalonym na zasadach okre&lonych w ustawie (art. 42 ust. 3 i ust. 4a) albo w wymiarze ustalanym przez organ prowadz#cy (art. 42 ust. 7), 2) inne czynno&ci i zaj%cia wynikaj#ce z zada' statutowych szko"y, ze szczególnym uwzgl%dnieniem

zaj%)

opieku'czych

i

wychowawczych

wynikaj#cych

z

potrzeb

i zainteresowa' uczniów, 3) zaj%cia i czynno&ci zwi#zane z przygotowaniem si% do zaj%), samokszta"ceniem i doskonaleniem zawodowym. G"%boko zró$nicowana praktyka w zakresie sposobu organizacji pracy poszczególnych szkó" potwierdza, $e powy$sze zapisy nie s# wystarczaj#ce. W projektowanym art. 42 ust. 2 proponuje si% zatem doprecyzowanie zakresu niektórych zada' i obowi#zków nauczycieli realizowanych ponad obowi#zkowe zadania edukacyjne (pensum). Za"o$enie to dokonuje si% przez bezpo&rednie odwo"anie si% w projektowanym przepisie do godzin pozostaj#cych do dyspozycji dyrektora szko"y, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 wrze&nia 1991 r. o systemie o&wiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z pó!n. zm.), czyli w przepisach o ramowych planach nauczania. Godziny te (z wyj#tkiem godzin przeznaczonych na zwi%kszenie liczby godzin obowi#zkowych zaj%) edukacyjnych) b%d# przeznaczone na zaj%cia wp"ywaj#ce na zwi%kszanie szans edukacyjnych, rozwijanie uzdolnie' i umiej%tno&ci uczniów. W&ród katalogu obowi#zków zawodowych nauczyciela w szko"ach podstawowych i gimnazjach projekt ustawy wyodr%bnia tak$e zaj%cia opieki &wietlicowej. Proponuje si% równie$ wprowadzenie obowi#zku rejestrowania tych zaj%) dla nauczycieli szkó" podstawowych, szkó" podstawowych specjalnych, gimnazjów i gimnazjów specjalnych wymiar tych zaj%) wynosi odpowiednio 2 godziny tygodniowo, a dla nauczycieli szkó" ponadgimnazjalnych – 1 godzin% tygodniowo (projektowany art. 42 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy – Karta Nauczyciela). Równocze&nie w art. 42 ust. 7a proponuje si% wprowadzenie pó"rocznego okresu rozliczeniowego w stosunku do tych godzin.

14

Projektowane zmiany w zakresie czasu pracy nauczyciela nale$y rozpatrywa) przez pryzmat równoczesnych zmian dokonywanych w ustawie o systemie o&wiaty w zakresie organizacji nauczania i obj%cia nauk# dzieci o rok m"odszych. Zmiany takie zmierzaj# do wyrównywania szans edukacyjnych i zapewnienia korzystniejszego dost%pu m"odszych dzieci do edukacji. Konsekwencj# zaproponowanej zmiany jest zmiana art. 42 ust. 2b i ust. 7a ustawy – Karta Nauczyciela oraz dodanie art. 42 ust. 3a. 2. Zmiana art. 42 ust. 7a W art. 42 ust. 7a proponuje si% zmiany w zakresie rejestrowania czasu pracy nauczyciela, które s# konsekwencj# zmiany zaproponowanej w art. 42 ust. 2 wprowadzaj#cej obowi#zkowy minimalny wymiar zaj%) pozalekcyjnych. Proponowany przepis nak"ada obowi#zek rejestrowania i rozliczania nie tylko zada' zwi#zanych z realizacj# tygodniowego obowi#zkowego wymiaru godzin (pensum), ale równie$ zada' pozalekcyjnych. 3. Zmiana art. 42a ust. 1 Zgodnie z obecnym brzmieniem przepisu art. 42a ust. 1 dyrektor szko"y za zgod# odpowiednio wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty lub marsza"ka województwa (art. 91d pkt 3) mo$e nauczycielowi zatrudnionemu w pe"nym wymiarze zaj%) obni$y) wymiar pensum na czas okre&lony lub do odwo"ania, ze wzgl%du: na doskonalenie si%, wykonywanie pracy naukowej, wykonywanie prac zleconych przez organ sprawuj#cy nadzór pedagogiczny lub organ prowadz#cy szko"% lub placówk%, ze wzgl%du na szczególne warunki pracy nauczyciela w szkole lub w placówce. Takie brzmienie przepisu budzi uzasadnione w#tpliwo&ci w kontek&cie przejrzysto&ci i jednolito&ci trybu i procedury udzielania nauczycielowi zni$ki obowi#zkowego wymiaru zaj%). Nale$y zauwa$y), $e obecnie nauczyciele w ramach stosunku pracy w szkole nie wykonuj# prac zleconych przez organ sprawuj#cy nadzór pedagogiczny lub organ prowadz#cy szko"%. Dlatego w nowelizacji proponuje si%, aby to rada gminy (odpowiednio rada powiatu, sejmik województwa) ustala"a, w drodze uchwa"y, warunki, przypadki i tryb obni$ania tygodniowego obowi#zkowego wymiaru godzin zaj%) nauczycieli zatrudnionych w pe"nym wymiarze zaj%). II. Zmiany w zakresie wynagrodze' nauczycieli (art. 30, 30a i 30b ustawy – Karta Nauczyciela) 1. Zmiana art. 30 ust. 3 i uchylenie ust. 4

15

W projekcie powo"uje si% nowe wska!niki, które, po odniesieniu do kwoty bazowej w danym roku, okre&laj# wysoko&) wynagrodze' nauczycieli (&rednich gwarantowanych) na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. Zmiana wysoko&ci wska!ników powoduje przede wszystkim istotny wzrost wysoko&ci wynagrodzenia na stopniach nauczyciela sta$ysty i nauczyciela kontraktowego. Dzia"ania takie uzasadniaj# dotychczasowe do&wiadczenia w stosowaniu przepisów p"acowych i s# niezb%dne do podwy$szania atrakcyjno&ci finansowej zawodu dla osób rozpoczynaj#cych prac% w szkole. Projektowana zmiana nawi#zuje do wielokrotnie formu"owanych postulatów partnerów zwi#zkowych i organów prowadz#cych szko"y. Ponadto w projektowanym art. 30 ust. 3, pomija si% wyrazy „co najmniej”. Wyrazy te zosta"y wprowadzone w ustawie z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845). Proponuje si% wykre&li) wyrazy „co najmniej” z uwagi na fakt, $e okre&lenie to wprowadza niejednoznaczno&) przy ustalaniu wysoko&ci &redniego wynagrodzenia nauczyciela sta$ysty, które nast%pnie stanowi punkt odniesienia do ustalenia wysoko&ci &rednich wynagrodze' nauczycieli pozosta"ych stopni awansu zawodowego. Zamiarem autorów projektu rz#dowego z 2000 r. by"o okre&lenie w art. 30 ust. 3 zakresu gwarantowanych ustaw# wysoko&ci wynagrodze' nauczycieli. Wprowadzenie takiego przepisu sta"o si% konieczne w zwi#zku z równoczesnym otwarciem mo$liwo&ci swobodnego podwy$szania p"ac przez organy prowadz#ce b%d#ce jednostkami samorz#du terytorialnego. Zgodnie z art. 30 ust. 8 i 8a w bud$etach organów prowadz#cych gwarantuje si% bowiem &rodki na wynagrodzenia w wysoko&ci wynikaj#cej z art. 30 ust. 3 i 4. W sytuacji, w której z tre&ci tego przepisu nie mo$na wywie&) konkretnej kwoty, a jedynie kwot% minimaln# („co najmniej”) wynikaj#c# ze wska!ników – nie mo$na równocze&nie ustali) zakresu gwarancji pa'stwa. Obecna zmiana pozwala zatem doprecyzowa) zakres odpowiedzialno&ci pa'stwa w bud$etach organów prowadz#cych do poziomu wynikaj#cego z w"a&ciwych wska!ników. Dodatkowo zmiana pozwala uchyli) wad% prawn# polegaj#c# na dwukrotnym u$yciu okre&lenia „co najmniej” w odniesieniu do tej samej kompetencji (art. 30 ust. 3 oraz art. 30 ust. 6 w obecnym brzmieniu). W konsekwencji zmiany art. 30 ust. 3 i uchylenia ust. 4 w projekcie proponuje si% zmian% brzmienia art. 30 ust. 6, 7, 7a, 8 i 10b. Zmiany w tych przepisach maj# charakter formalny.

16

2. Zmiana art. 30 ust. 6 i uchylenie ust. 6b Zmiany zaproponowane w art. 30 ust. 6 i 6b znosz# obowi#zek corocznego ustalania regulaminów wynagrodze' przez organy prowadz#ce b%d#ce jednostkami samorz#du terytorialnego. Obowi#zek ten wprowadzono w zwi#zku z wyst%puj#cymi przed 2005 r.przypadkami uchylania si% przez jednostki samorz#du terytorialnego od obowi#zku ustalania wysoko&ci dodatków na poziomie gwarantuj#cym osi#gni%cie corocznie &rednich p"ac gwarantowanych ustaw#, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4 ustawy – Karta Nauczyciela. Coroczna zmiana regulaminów p"acowych uruchamia"a proces nadzoru legalno&ciowego, sprawowanego nad jednostkami samorz#du terytorialnego przez wojewod%. Jednak$e procedura ta nie spe"ni"a pok"adanych w niej nadziei i konsekwencj# jej wprowadzania nie sta"a si% znacz#ca poprawa w zakresie spe"niania wymogu osi#gania wynagrodzenia na poziomie co najmniej wynikaj#cym z tre&ci art. 30 ust. 3 i 4. 3. Dodanie art. 30a i 30b Obecnie proponuje si% zatem zast#pienie obowi#zku corocznego ustalania regulaminu obowi#zkiem dokonywania przez organy prowadz#ce corocznej analizy ponoszonych wydatków na wynagrodzenia (art. 30a). P"ace nauczycieli s# kszta"towane samodzielnie przez JST (na poziomie nie ni$szym ni$ ustawowo okre&lone p"ace &rednie na poszczególnych stopniach awansu zawodowego). Stosownie do znaczenia edukacji w rozwoju spo"eczno&ci, w tym spo"eczno&ci lokalnych, w przepisie nak"ada si% na organy wykonawcze jednostek samorz#du terytorialnego obowi#zek informowania o wysoko&ci faktycznie ponoszonych wydatków na wynagrodzenia odpowiednio rad gmin, powiatów, sejmików województw, dyrektorów prowadzonych szkó" i placówek oraz zwi#zków zawodowych zrzeszaj#cych nauczycieli. Powy$sze ma na celu zapewni) przejrzysto&), czytelno&) i powszechno&) w zakresie sposobu realizacji przez dany samorz#d kluczowego zadania w"asnego, jakim jest edukacja. Maj#c na uwadze konieczno&) zagwarantowania wyp"aty wynagrodze' na poziomie wynikaj#cym z ustawy w art. 30b, przewiduje si% dodatkowo wprowadzenie obowi#zku kontroli w danej JST przez regionaln# izb% obrachunkow# wysoko&ci &rednich wynagrodze' nauczycieli. 4. Art. 2 projektu Zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela kwot% bazow# dla nauczycieli corocznie ustala si% w ustawie bud$etowej. Projekt ustawy bud$etowej na rok 2009 (druk sejmowy

17

nr 1001) w art. 15 ust. 2 okre&la w 2009 r. dwie kwoty bazowe dla nauczycieli, które maj# wynosi): – od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 sierpnia 2009 r. – 2 177,86 z", – od dnia 1 wrze&nia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2009 r. – 2 286,75 z". Poni$ej przedstawiono skutki formalne i finansowe zmiany wska!ników z uwzgl%dnieniem kwoty bazowej od dnia 1 stycznia i od dnia 1 wrze&nia 2009 r.

Tab. 1. Zmiana wska!ników &rednich wynagrodze' nauczycieli w odniesieniu do projektowanej kwoty bazowej na 2009 r. od dnia 1 stycznia do dnia 31 sierpnia Stopnie awansu zawodowego nauczycieli Wyszczególnienie sta$ysta kontraktowy mianowany dyplomowany 0 1 2 3 4 5 Obowi#zuj#ce wska!niki – art. 30 ust. 3 1. 0,82 1,25 1,75 2,25 i 4 Karty Nauczyciela 2. Wska!niki – projekt

1,00

1,11

1,44

1,84

1 701

2 126

2 977

3 827

2 178

2 417

3 136

4 007

5. Zmiana w z"otych

477,00

291,00

159,00

180,00

6. Zmiana w %

28,04

13,69

5,34

4,70

Wysoko&ci &redniego wynagrodzenia wg 3. obowi#zuj#cego art. 30 ust. 3 i 4 i kwoty bazowej na 2008 r. Wysoko&ci &redniego wynagrodzenia wg 4. projektowanego art. 30 ust. 3 i kwoty bazowej od dnia 1 stycznia 2009 r.

Tab. 2. Skutki zmiany wska!ników &rednich wynagrodze' nauczycieli z uwzgl%dnieniem kwoty bazowej w 2009 r. od dnia 1 wrze&nia Stopnie awansu zawodowego nauczycieli Wyszczególnienie sta$ysta kontraktowy mianowany dyplomowany 0 1 2 3 4 5 Obowi#zuj#ce wska!niki – art. 30 ust. 3 1. 0,82 1,25 1,75 2,25 i 4 Karty Nauczyciela 2. Wska!niki – niniejszy projekt

1,00

1,11

1,44

1,84

Wysoko&ci &redniego wynagrodzenia wg 3. obowi#zuj#cego art. 30 ust. 3 i 4 i kwoty bazowej na rok 2008

1 701

2 126

2 977

3 827

18

Wysoko&ci &redniego wynagrodzenia wg 4. projektowanego art. 30 ust. 3 i kwoty bazowej od dnia 1 wrze&nia 2009 r.

2 287

2 538

3 293

4 208

5. Zmiana w z"otych

586,00

412,00

316,00

381,00

6. Zmiana w %

34,45

19,38

10,61

9,96

5. Art. 3 projektu Z uwagi na proponowane dwukrotne podwy$szenie w 2009 r. p"ac nauczycieli, (w oparciu o dwie kwoty bazowe), wskazuje si% w art. 3 kwot% bazow# na 2009 r. w celu umo$liwienia ustalenia wysoko&ci odpisu na zak"adowy fundusz &wiadcze' socjalnych, o którym mowa w art. 53 ustawy – Karta Nauczyciela. III. Inne zmiany 1. Zmiany w art. 9a ust. 4 ustawy – Karta Nauczyciela Zmiana art. 9a ust. 4 oznacza poszerzenie tre&ci przepisu art. 9a o nauczycieli akademickich zatrudnionych w kolegiach pracowników s"u$b spo"ecznych, analogicznie do statusu takich nauczycieli zatrudnianych w zak"adach kszta"cenia nauczycieli. Postulat tej zmiany zosta" przyj%ty w dniu 27 marca 2008 r. przez Konwent Marsza"ków RP w sprawie zmian obowi#zuj#cych przepisów prawa dotycz#cych funkcjonowania zak"adów kszta"cenia nauczycieli i kolegiów pracowników s"u$b spo"ecznych. Z wnioskiem o wprowadzenie tej zmiany wyst#pi" w dniu 6 czerwca 2008 r. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spo"ecznej do Ministra Edukacji Narodowej. Projektowana zmiana ma charakter porz#dkuj#cy. 2. Art. 6 projektu ustawy oraz zmiany w art. 9g ust. 11a pkt 3 ustawy – Karta Nauczyciela Ustaw# z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 179, poz. 1845) dla osób ubiegaj#cych si% o wpisanie na list% ekspertów wprowadzono dodatkowy wymóg uko'czenia z wynikiem pozytywnym szkolenia dla kandydatów na ekspertów zorganizowanego przez publiczn# placówk% doskonalenia nauczycieli, o której mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b ustawy o systemie o&wiaty, tj. publiczn# placówk% doskonalenia nauczycieli o zasi%gu ogólnokrajowym prowadzon# przez ministra w"a&ciwego do spraw o&wiaty i wychowania. Na mocy art. 6 ww. ustawy z dnia 15 lipca 2004 r. nauczyciele wpisani na list% przed dniem wej&cia w $ycie ustawy, tj. przed dniem 31 sierpnia 2004 r., zostali zobowi#zani do uko'czenia szkolenia pod

19

rygorem skre&lenia z listy ekspertów. Pomimo kilkukrotnego wyd"u$ania terminu dotychczas nie uda"o si% zapewni) wystarczaj#cych warunków organizacyjnych, aby wszyscy ch%tni eksperci mogli skutecznie uko'czy) szkolenie. W projektowanych przepisach proponuje si% zatem rozszerzy) liczb% placówek realizuj#cych szkolenia o placówki doskonalenia nauczycieli szkó" artystycznych prowadzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wyd"u$y) ostateczny termin do potwierdzenia uko'czenia szkolenia do dnia 31 grudnia 2010 r. 3. Zmiany w art. 35 ust. 4 ustawy – Karta Nauczyciela Przepis w obecnym brzmieniu przewiduje, $e kobiety w ci#$y, osoby wychowuj#cej dziecko do lat 4 oraz nauczyciela w trakcie odbywania sta$u b%d#cego warunkiem uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, mianowanego lub dyplomowanego, nie wolno zatrudnia) w godzinach ponadwymiarowych bez ich zgody. W &wietle przepisów ustawy – Karta Nauczyciela nauczycieli nie zatrudnia si% w godzinach ponadwymiarowych – praca w godzinach ponadwymiarowych nie jest bowiem form# zatrudnienia. W &wietle art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela w szczególnych przypadkach – podyktowanych wy"#cznie konieczno&ci# realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opieku'czo-wychowawczych, dyrektor szko"y mo$e natomiast przydzieli)

nauczycielowi

zatrudnionemu

w

pe"nym

wymiarze

zaj%)

godziny

ponadwymiarowe. Przepis zatem ma charakter porz#dkowy i doprecyzowuj#cy brzmienie art. 35 ust. 4 ustawy – Karta Nauczyciela. Przedmiot projektowanej regulacji nie jest obj%ty zakresem prawa Unii Europejskiej oraz obowi#zkiem dostosowawczym. Projekt ustawy nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem okre&lonym w rozporz#dzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597). Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia"alno&ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) projekt ustawy zosta" udost%pniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Edukacji Narodowej. *aden podmiot nie zg"osi" w trybie przewidzianym w przepisach ww. ustawy zainteresowania pracami nad projektem ustawy.

20

OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które oddzia"uje regulacja Projektowana regulacja ma zastosowanie do nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach, szko"ach i placówkach o&wiatowych prowadzonych przez jednostki samorz#du terytorialnego i organy administracji rz#dowej, dyrektorów szkó", organów prowadz#cych szko"y, ministra w"a&ciwego do spraw o&wiaty i wychowania oraz innych ministrów w"a&ciwych prowadz#cych szko"y. Zmiana przepisów pozwoli na skuteczniejsz# organizacj% realizacji zada' o&wiatowych sprawowanych przez jednostki samorz#du terytorialnego, dla których szko"y i placówki s# jednostkami organizacyjnymi.

2. Konsultacje spo"eczne Projekt: a) zosta" skierowany do zaopiniowania przez zwi#zki zawodowe zrzeszaj#ce nauczycieli w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o zwi#zkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, z pó!n. zm.) i partnerów spo"ecznych, tj. przez: 1)

OPZZ,

2)

Forum Zwi#zków Zawodowych,

3)

Wolny Zwi#zek Zawodowy „Solidarno&) – O&wiata”,

4)

Zwi#zek Zawodowy Nauczycieli (rednich Szkó" Le&nych w Polsce,

5)

Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa”,

6)

Zwi#zek Nauczycielstwa Polskiego,

7)

Chrze&cija'ski Zwi#zek Zawodowy „Solidarno&) im. ks. J. Popie"uszki”,

21

8) 9)

Sekcj% Krajow# O&wiaty i Wychowania NSZZ „Solidarno&)”, Zwi#zek Zawodowy Pracowników O&wiaty i Wychowania „O&wiata”,

10) Sekcj% O&wiaty KNSZZ „Solidarno&) 80”, 11) NSZZ Pracowników Schronisk dla Nieletnich i Zak"adów Poprawczych, 12) Wolny Zwi#zek Zawodowy „Sierpie' 80” Komisja Krajowa, 13) Komisj% Krajow# Federacji Regionów i Komisji Zak"adowych „Solidarno&) 80”, 14) Komisj% Krajow# NSZZ „Solidarno&) 80”, 15) Konfederacj% Zwi#zków Zawodowych Górnictwa w Polsce, 16) Zwi#zek Zak"adów Doskonalenia Zawodowego, 17) Spo"eczne Towarzystwo O&wiatowe, 18) Stowarzyszenie O&wiatowców Polskich, 19) Stowarzyszenie Dyrektorów Szkó" (rednich, 20) Polskie Stowarzyszenie Dyrektorów Szkó", 21) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej O&wiaty, 22) Konfederacj% Stowarzysze' Nauczycielskich, 23) Krajowe Forum O&wiaty Niepublicznej, 24) Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upo&ledzeniem Umys"owym, 25) Federacj% Stowarzysze' Naukowo-Technicznych, b) by" przedmiotem organizowanych od 30 maja 2008 r. do 7 pa!dziernika 2008 r. rozmów strony rz#dowej z przedstawicielami o&wiatowych zwi#zków zawodowych. Spotkania te organizowane by"y w celu szczegó"owego omówienia zmian proponowanych w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela i wypracowania nowych, optymalnych rozwi#za' w tym obszarze. Niniejszy projekt jest efektem prowadzenia tych prac i uwzgl%dnia cz%&) postulatów podnoszonych przez zwi#zki zawodowe. Niezale$nie do realizowanego procesu uzgodnie' roboczych uwagi do projektu, w formie pisemnej, zg"osili: 1) Sekcja Krajowa O&wiaty i Wychowania NSZZ „Solidarno&)”, 2) Zwi#zek Nauczycielstwa Polskiego, 3) Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa”.

22

Zg"oszone uwagi dotyczy"y: 1) proponowanych w projekcie zmian w zakresie wysoko&ci wska!ników &rednich wynagrodze' nauczycieli dla poszczególnych stopni awansu zawodowego: a) ZNP oraz Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa” pozytywnie zaopiniowa"y propozycj% zwi%kszenia &redniego wynagrodzenia nauczyciela sta$ysty do 100% kwoty bazowej okre&lanej dla nauczycieli corocznie w ustawie bud$etowej, b) ZNP, Rada SKOiW NSZZ „Solidarno&)” oraz Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa” zwróci"y uwag% na nadmierne – ich zdaniem – sp"aszczenie wynagrodze' nauczycieli mianowanych i dyplomowanych w stosunku do nauczyciela sta$ysty w konsekwencji ewentualnego przyj%cia propozycji, c) SKOiW NSZZ „Solidarno&)” zarzuci"a „brak realizacji obietnic Premiera znacz#cych podwy$ek p"ac w o&wiacie”. W projekcie proponuje si% wprowadzenie rozwi#zania systemowego w zakresie wynagrodze', a nie podwy$szenie p"ac na jednym ze stopni awansu zawodowego. Skutkiem wej&cia w $ycie projektowanych rozwi#za' w zakresie p"ac jest istotny wzrost wysoko&ci wynagrodzenia na stopniach nauczyciela sta$ysty i nauczyciela kontraktowego i tylko nieco ni$szy na pozosta"ych stopniach (tab. 1 i 2 wiersz 5 i 6 niniejszego uzasadnienia). Dzia"anie takie odpowiada szeregowi wcze&niejszych postulatów partnerów zwi#zkowych i organów prowadz#cych szko"y, w zakresie potrzeby podwy$szania atrakcyjno&ci finansowej zawodu dla nauczycieli rozpoczynaj#cych prac% w szkole. Dopiero konsekwencj# wprowadzenia tych zmian staje si% nieznaczne „sp"aszczenie” relacji p"ac na pozosta"ych stopniach awansu zawodowego. Nale$y jednak równocze&nie podkre&li), i$ zmiany wysoko&ci wska!ników nie mo$na spostrzega) jako samodzielnej regulacji. Zmian% t% nale$y natomiast wi#za) bezpo&rednio z ustaleniem okre&lonej (wy$szej) kwoty bazowej dla nauczycieli wszystkich stopni awansu zawodowego oraz z faktem, i$ nowe wska!niki nie odnosz# si% do wynagrodzenia nauczyciela sta$ysty, jak by"o dotychczas, ale bezpo&rednio do kwoty bazowej. Nie mo$na zgodzi) si% z opini# o braku znacz#cych podwy$ek p"ac nauczycielskich. Skala i ocena wysoko&ci tego wzrostu jest mo$liwa i zasadna w porównaniu do regulacji powszechnych dla innych grup zawodowych sektora finansów publicznych. Przewidywany &redni wzrost kwot bazowych w ustawie bud$etowej na rok 2009 wynosi tu 3,9%. Z kon-

23

frontacji przewidywanego wzrostu p"ac dla innych grup zawodowych i dla nauczycieli (w roku 2009 na poziomie 5% od stycznia i 5% od wrze&nia) wynika, i$ systemowo w tej kwestii preferowani s# nauczyciele. W ocenie tego wzrostu nale$y równie$ uwzgl%dni), i$ dzia"anie to nie sprowadza si% do regulacji jednorocznej, a ma charakter szerszej tendencji:

Tab. 3. Rok 2007 2008 2009

Kwota bazowa dla nauczycieli

% wzrost kwoty bazowej dla nauczycieli w stosunku do roku ubieg"ego2)

1 885,59 2 074,15 2 177,86 od stycznia 2 286,75 od wrze&nia

5,00 10,00 5,00 5,00

% wzrost kwoty bazowej dla innych grup sektora finansów publicznych do roku ubieg"ego 0,00 2,30 3,9

Uwag nie uwzgl%dniono; 2) upowa$nienia przez organy prowadz#ce dyrektora szko"y do podwy$szania stawek wynagrodze' zasadniczych nauczycieli. Uwag% w tym zakresie zg"osi" Zwi#zek Nauczycielstwa Polskiego, który: a) zarzuci" „zbytni# ogólno&) tego upowa$nienia”. Sformu"owanie „w indywidualnych przypadkach” mo$e, zdaniem zwi#zku, rodzi) w#tpliwo&ci interpretacyjne i mo$e prowadzi) do arbitralnych i nieuzasadnionych decyzji pracodawcy, b) proponuje wprowadzenie mo$liwo&ci rozszerzenia katalogu dodatków finansowanych wy"#cznie z dochodów w"asnych JST. Zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 7 wrze&nia 1991 r. o systemie o&wiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z pó!n. zm.) dyrektor jest kierownikiem zak"adu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli. Stosownie do art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie o&wiaty dyrektor dysponuje &rodkami okre&lonymi w planie finansowym szko"y lub placówki.

24

Dyrektor, odpowiadaj#c za ca"okszta"t funkcjonowania szko"y i realizowanych zada' edukacyjnych – musi mie) narz%dzia umo$liwiaj#ce wp"ywanie na postawy nauczycieli, w granicach ustalonego planu finansowego. Istot# projektowanego rozwi#zania nie jest powo"anie nowej kompetencji (od 2000 r. obowi#zywa"y stawki minimalne wynagrodzenia zasadniczego), ale doprecyzowanie mo$liwo&ci podejmowania decyzji o zwi%kszeniu wysoko&ci wynagrodzenia zasadniczego w przypadkach indywidualnych i szczególnych, tj. w sytuacjach, w których w ocenie dyrektora szko"y przepisy minimalne (powszechne) nie okre&laj# tu normy proporcjonalnej do potrzeb szko"y i kompetencji nauczyciela. Podobna zmiana by"a wielokrotnie postulowana przez zwi#zki zawodowe w kontek&cie wyga&ni%cia (po 6 latach obowi#zywania przepisów przej&ciowych) w 2006 r. gwarancji wysoko&ci p"acy dla nauczycieli, którzy nie zd#$yli uzupe"ni) kwalifikacji formalnych w szkole. Sposób finansowania zada' w"asnych (zada' o&wiatowych), w tym poszczególnych sk"adników p"ac nauczycieli zatrudnianych w samorz#dowych jednostkach organizacyjnych (szko"ach) nie jest uzale$niony od !róde" zasilania bud$etu danej JST (dotacje, dochody w"asne i subwencje). Zgodnie z obowi#zuj#cymi przepisami samorz#d ma co do zasady mo$liwo&) swobodnego ustalania wysoko&ci dodatków p"acowych (motywacyjny, funkcyjny czy za warunki pracy) podwy$szania minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego czy dodatku wiejskiego. Kwestia nie dotyczy zatem tytu"u do wyp"aty, ale woli i mo$liwo&ci ustalania p"acy nauczyciela na okre&lonym poziomie. Sytuacji tej nie zmieni powo"ywanie kolejnych dodatków. Uwagi nie uwzgl%dniono; 3) uchylenia corocznego uchwalania przez jednostki samorz#du terytorialnego regulaminu wynagradzania oraz terminu obowi#zywania regulaminu wynagradzania. Uwagi w tym zakresie wniós" ZNP. Zdaniem Zwi#zku, coroczne uchwalanie przez samorz#d terytorialny regulaminu wynagradzania generuje obowi#zek przes"ania uchwa"y do wojewody, który bada jej zgodno&) z prawem. Procedura ta jest najwa$niejszym elementem nadzoru legalno&ciowego nad dzia"alno&ci# samorz#du i w wielu przypadkach prowadzi"a do uchylania aktów prawa miejscowego niezgodnych z prawem. Zdaniem ZNP, istnieje uzasadniona obawa, $e wobec usuni%cia obowi#zku corocznego kszta"towania wysoko&ci sk"adników wynagrodzenia nauczycieli skala nieprawid"owo&ci b%dzie si% systematycznie zwi%ksza) i nie b%dzie ich mo$na usun#) ani w toku post%powania nadzorczego wojewody, ani przez sam organ stanowi#cy.

25

Obowi#zek

corocznego

uchwalania

regulaminów

wynagradzania

zast#piony

zosta"

obowi#zkiem prowadzenia przez JST corocznej analizy wydatków pod k#tem osi#gania &rednich wynagrodze' nauczycieli i naliczania jednorazowego dodatku uzupe"niaj#cego do osobistej stawki wynagrodzenia zasadniczego w sytuacji nieosi#gania &rednich. Ponadto na jednostki samorz#du terytorialnego na"o$ono obowi#zek informowania rad gmin, powiatów, sejmików województw, dyrektorów prowadzonych szkó" i placówek oraz zwi#zków zawodowych

zrzeszaj#cych

nauczycieli

o

faktycznie

ponoszonych

wydatkach

na

wynagrodzenia nauczycieli. Dodatkowo proponuje si% wprowadzenie kontroli osi#gania przez JST &rednich wynagrodze' nauczycieli przez regionaln# izb% obrachunkow#. Uwagi nie uwzgl%dniono; 4) odst#pienia od corocznych negocjacji regulaminu dodatków do wynagrodzenia dla nauczycieli. Uwag% w tym zakresie zg"osi"a SKOiW NSZZ „Solidarno&)”. Uwag% uwzgl%dniono. Niniejszy projekt nie przewiduje uchylenia art. 30 ust. 6a ustawy – Karta Nauczyciela; 5) wprowadzenie dodatku uzupe"niaj#cego, zawartego w projektowanym art. 30a: a) ZNP bardzo pozytywnie oceni" podj%cie w projekcie nowelizacji próby podkre&lenia znaczenia osi#gania przez JST &rednich wynagrodze' nauczycieli wynikaj#cych z ustawy – Karta Nauczyciela zapisanych w propozycji art. 30a, b) ZNP popiera tak$e wpisanie regionalnych izb obrachunkowych jako podmiotu, do którego jednostki samorz#du terytorialnego maj# obowi#zek przekazywania informacji o wysoko&ci osi#ganych na swoim terenie &rednich wynagrodze', z zastrze$eniem, i$ podmiotem takim powinien by) tak$e urz#d wojewody. Zwi#zek popiera tak$e zast#pienie wyp"acania kwot wyrównawczych w przypadku nieosi#gania &rednich wyp"at# jednorazowego dodatku uzupe"niaj#cego do osobistej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela. ZNP zaproponowa" dodatkowo rozszerzenie tre&ci art. 30a o zapis umo$liwiaj#cy wst%pne badanie osi#gania stawek &redniego wynagrodzenia na nast%pny rok kalendarzowy. W opinii Zwi#zku, kompensowanie nieosi#gania stawek &redniego wynagrodzenia w nast%pnym roku kalendarzowym poprzez ustalon# przez organ prowadz#cy kwot% pieni%$n# nie likwiduje stanu generuj#cego coroczne nieosi#ganie stawek &redniego wynagrodzenia. Organ

26

prowadz#cy nie zosta" zobowi#zany do wydania nowego aktu prawnego zapewniaj#cego osi#ganie &rednich wynagrodze'. Skutek niezachowania stawek &redniego wynagrodzenia b%dzie wi%c przechodz#cy z roku na rok, a wadliwy akt prawny b%dzie konwalidowany poprzez wyp"at% jednorazowego dodatku uzupe"niaj#cego do osobistej stawki wynagrodzenia zasadniczego. Prowadzenie szkó" i placówek jest zadaniem w"asnym jednostek samorz#du terytorialnego wykonywanym w imieniu w"asnym i na w"asn# odpowiedzialno&). JST s# jednak$e obowi#zane realizowa) powierzone im zadania w granicach prawa. Stosownie do powy$szego jednostki samorz#du terytorialnego samodzielnie okre&laj# wysoko&ci &rednich wynagrodze' nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego. S# jednak przy tym zobowi#zane do zapewnienia wynagrodze' nauczycieli w wysoko&ci okre&lonej w art. 30 ust. 3 i 4 ustawy – Karta Nauczyciela (projektowany art. 30 ust. 3 KN). Uwagi nie uwzgl%dniono; 6) uwagi w zakresie projektowanych zmian dotycz#cych czasu pracy nauczycieli. Kwestia ta by"a przedmiotem d"ugotrwa"ych uzgodnie' prowadzonych w trakcie prac w MEN. Zg"oszone uwagi ZNP w tym wzgl%dzie uwzgl%dniaj# zatem nie tylko przekazany do zaopiniowania projekt, ale równie$ przebieg prac roboczych: a) ZNP pozytywnie odniós" si% do nieprzekazywania samorz#dom kompetencji do okre&lenia wymiaru

tygodniowego

obowi#zkowego

wymiaru

godzin

zaj%)

dydaktycznych,

wychowawczych i opieku'czych, b) SKOiW NSZZ „Solidarno&)”, ZNP oraz Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa” negatywnie odnios"a si% do zwi%kszenia pensum dydaktycznego nauczycieli. W obecnym projekcie nowelizacji nie przewiduje si% zwi%kszania tygodniowego obowi#zkowego wymiaru godzin zaj%) dydaktycznych, wychowawczych i opieku'czych prowadzonych bezpo&rednio z uczniami lub wychowankami lub na ich rzecz. Obecnie proponuje si% doprecyzowanie w art. 42 ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela zakresu oraz wymiaru zada' i obowi#zków nauczycieli realizowanych ponad tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%). Uwagi uwzgl%dniono,

27

c) ZNP podnios"o, i$ wszelkie dzia"ania dotycz#ce propozycji wprowadzenia obowi#zkowych godzin pracy nauczyciela w ramach zaj%), o których mowa w obecnym art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela, musz# by) powi#zane z adekwatnym wzrostem wynagrodzenia. Zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pe"nym wymiarze zaj%)

nie mo$e przekracza) 40 godzin na tydzie'. Zaj%cia, jakie

w ramach 40 godzin pracy oraz w ramach ustalonego wynagrodzenia nauczyciel jest obowi#zany realizowa) okre&la ust. 2 tego artyku"u. Niniejszy projekt nie przewiduje zmian w zakresie "#cznego wymiaru czasu pracy, za który nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie. Doprecyzowuje si% jedynie zaj%cia i czynno&ci jakie nauczyciel realizuje w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy. Uwagi nie uwzgl%dniono, d) ZNP pozytywnie zaopiniowa" zmian% zapisu art. 35 ust. 4 ustawy – Karta Nauczyciela; 7) projektowanego art. 42 ust. 7 Karty Nauczyciela. Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa” postuluje pozostawi) dotychczasowy zapis art. 42 ust. 7. Jednocze&nie sugeruje wyszczególni) w ustawie – Karta Nauczyciela tygodniowy obowi#zkowy wymiar godzin zaj%) dydaktycznych, wychowawczych i opieku'czych prowadzonych z uczniami lub wychowankami lub na ich rzecz przez psychologów szkolnych, pedagogów szkolnych, logopedów, doradców zawodowych. Zmiana proponowana w tre&ci art. 42 ust. 7 dotyczy uchylenia obowi#zku uzyskiwania przez organ prowadz#cy opinii organu sprawuj#cego nadzór pedagogiczny przy realizacji kompetencji wskazanych w tym przepisie. Zmiana ta ma na celu usuni%cie nadregulacji. Na mocy obecnie obowi#zuj#cych przepisów kurator o&wiaty (b%d#cy cz%&ci# administracji wojewody) posiada kompetencje do opiniowania uchwa" jednostek samorz#du terytorialnego. Zb%dne jest zatem wpisywanie tego uprawnienia w przedmiotowym przepisie. Odnosz#c si% do pensum nauczycieli psychologów szkolnych, pedagogów szkolnych, logopedów, doradców zawodowych nale$y podkre&li), i$ zapotrzebowanie na zaj%cia prowadzone przez t% grup% nauczycieli jest g"%boko zró$nicowane w zale$no&ci od uwarunkowa' lokalnych i &rodowiskowych. Powierzanie prowadzenia tych zaj%) pedagogom, psychologom, doradcom zawodowym lub logopedom odbywa si% w zwi#zku z tym w du$ym stopniu z uwzgl%dnieniem obszaru kompetencji i kwalifikacji zawodowych, jakie posiadaj# nauczyciele

28

zaj%) edukacyjnych zatrudnieni w tych szko"ach i placówkach, a tak$e rodzaju indywidualnych potrzeb dzieci i m"odzie$y &ci&le zwi#zanych z konkretnym &rodowiskiem i konkretn# placówk#. Dlatego te$ ustawodawca celowo przekaza" kompetencje do okre&lenia tygodniowego obowi#zkowego wymiaru godzin zaj%) (pensum) pedagogów, psychologów czy logopedów organowi prowadz#cemu szko"%. Uwag nie uwzgl%dniono; 8) zmian w zakresie rejestrowania czasu pracy nauczyciela (projektowany art. 42 ust. 7a ustawy – Karta Nauczyciela). Zwi#zek Zawodowy „Rada Poradnictwa” negatywnie zaopiniowa" zmian% art. 42 ust. 7a uzasadniaj#c to tym, i$ zmiana prowadzi) b%dzie do rozrostu czynno&ci dokumentacyjnych i kontrolnych, co obni$y motywacj% wewn%trzn# najbardziej zaanga$owanych nauczycieli, wp"ynie negatywnie na jako&) pracy poprzez po"o$enie nacisku na dokumentacj% realizowanych czynno&ci. W konsekwencji proponowanej w niniejszym projekcie zmiany art. 42 ust. 2, w którym w pkt 2 i 3 wskazuje si% wymiar godzin zaj%) w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szko"y, z wyj#tkiem godzin przeznaczonych na zwi%kszenie liczby godzin obowi#zkowych zaj%) edukacyjnych, zaj%), o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o systemie o&wiaty, lub zaj%) opieki &wietlicowej, niezb%dne jest wprowadzenie obowi#zku rejestrowania i rozliczania tych zaj%). Uwagi nie uwzgl%dniono; 9) likwidacji art. 88 ustawy – Karta Nauczyciela dotycz#cego uprawnienia przej&cia na wcze&niejsz# emerytur% po roku 2008. Negatywne stanowisko w tym zakresie zg"osi"a Sekcja Krajowa O&wiaty i Wychowania NSZZ „Solidarno&)”. Projekt nie przewiduje likwidacji ani zmiany art. 88 ustawy – Karta Nauczyciela. Rozwi#zania w przedmiocie uprawnie' emerytalnych zosta"y przyj%te w roku 1998 w art. 150 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze' Spo"ecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118). Okres, w którym nauczyciel móg" skorzysta) z uprawnie' do emerytury bez wzgl%du na wiek by" dwukrotnie wyd"u$any – w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze' Spo"ecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 167, poz. 1397) oraz w ustawie

29

z dnia 7 wrze&nia 2007 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze' Spo"ecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 191, poz. 1369). Niezale$nie od powy$szego nale$y podkre&li), i$ kwestie rozstrzygni%) emerytalnych pozostaj# w wy"#cznej gestii Ministra Pracy i Polityki Spo"ecznej, który koordynuje ponadbran$owe rozwi#zania w systemie emerytalno-rentowym pa'stwa. Obecnie trwaj# intensywne prace nad przyj%ciem ostatecznych rozwi#za' w zakresie tzw. emerytur pomostowych; 10) Zwi#zek Nauczycielstwa Polskiego zwróci" uwag% na konieczno&) nowelizacji art. 10, art. 73 oraz art. 88 ustawy – Karta Nauczyciela. Zmiany zaproponowane przez Zwi#zek nie s# jednak przedmiotem niniejszej nowelizacji. Projekt ustawy zosta" równie$ skierowany do opinii Komisji Wspólnej Rz#du i Samorz#du Terytorialnego. Na posiedzeniu w dniu 24 wrze&nia 2008 r. Komisja Wspólna Rz#du i Samorz#du Terytorialnego pozytywnie zaopiniowa"a niniejszy projekt. 3. Wp"yw regulacji na sektor finansów publicznych, w tym bud$et pa'stwa i bud$ety jednostek samorz#du terytorialnego Wej&cie w $ycie przepisów projektowanej ustawy spowoduje skutki finansowe dla sektora finansów publicznych w zwi#zku ze zmianami w relacjach wska!ników dotycz#cych poziomu wynagrodze' nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego (art. 1 pkt 3) oraz okre&leniem kwoty stanowi#cej podstaw% obliczania odpisów na ZF(S (art. 3). W warunkach roku 2009, przy za"o$eniu dwukrotnego wzrostu kwoty bazowej dla nauczycieli (5% od stycznia i kolejne 5% od wrze&nia) oraz prognozowanych zmian w strukturze zatrudniania w zwi#zku z osi#ganiem wy$szego stopnia awansu zawodowego nauczycieli, "#czne skutki szacowane s# na kwot% 2,73 mld z". Powy$sza kwota dotyczy zwi%kszenia cz%&ci o&wiatowej subwencji ogólnej, zwi%kszenia bud$etów w"a&ciwych ministrów prowadz#cych szko"y i placówki o&wiatowe oraz wydatków jednostek samorz#du terytorialnego zwi#zanych z realizacj# zada' w"asnych w zakresie prowadzenia przedszkoli. W projekcie ustawy bud$etowej na rok 2009 w zwi#zku z realizacj# ww. zada' poziom cz%&ci o&wiatowej subwencji ogólnej uleg" zwi%kszeniu, a tak$e zaplanowano &rodki w rezerwach celowych do tzw. „o&wiaty rz#dowej”. 30

Skutki finansowe przedstawia tabela:

Szko"y i placówki

Szko"y i placówki prowadzone przez w"a&ciwych ministrów Szko"y i placówki prowadzone przez JST wyodr%bnione z uwzgl%dnieniem kryteriów podzia"u cz%&ci o&wiatowej subwencji ogólnej, o których mowa w art. 28 ustawy z dnia 13.11.2003 r. o dochodach JST2) Przedszkola Razem

Wzrost wysoko&ci Wzrost niezb%dnych wysoko&ci &rodków na wynagrodze' dodatek art. 30 ust. 3 (z wiejski (art. pochodnymi) 54 ust. 5 KN)

51 240 559

206 469

Odpis okre&laj#cy &rodki finansowe na ZF(S (art. doskonalenie 53 ust. 1 zawodowe KN) nauczycieli 1% (art. 70a ust. 1, 3 i 4 KN)

Razem

1 413 346

5 282 406

58 142 780

2 247 468 974

51 150 278 59 807 985

27 244 690

2 385 671 927

265 458 331 2 564 167 864

5 314 565 7 248 999 56 671 311 68 470 330

7 424 583 39 951 679

285 446 478 2 729 261 184

4. Wp"yw regulacji na rynek pracy Wej&cie w $ycie ustawy b%dzie mia"o wp"yw na rynek pracy poprzez wzmocnienie atrakcyjno&ci zawodu nauczyciela. 5. Wp"yw regulacji na konkurencyjno&) gospodarki i przedsi%biorczo&), w tym na funkcjonowanie przedsi%biorstw.

31

Wej&cie w $ycie ustawy nie b%dzie mia"o wp"ywu na konkurencyjno&) gospodarki i przedsi%biorczo&), w tym na funkcjonowanie przedsi%biorstw. 6. Wp"yw regulacji na sytuacj% i rozwój regionalny Wej&cie w $ycie ustawy nie b%dzie mia"o wp"ywu na sytuacj% i rozwój regionalny.

32