Zamime Digar

‫‪5‬‬ ‫ﺿﻤﻴﻤﺔدﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﭼﺎﭘﻬﺎي دوم و ﺳﻮم‬

‫”ﺿﻤﻴﻤﺔ دﻳﮕﺮ“ و ﭘﻴﻮﺳﺘﻬﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ از وﻗﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‬ ‫روﺷﻨﺎﻳﻴﻬﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲاﻧﺪازد و ﺧﺎﺻﻪ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻛﺴﺮوي و ﻫﻮاداراﻧﺶ‪ ,‬واﻛﻨﺸﻬﺎي روﺣﺎﻧﻴﻮن‬ ‫و ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‪ ,‬اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ و ﻣﺮاﺟﻊ دوﻟﺘﻲ در ﺳﺮﻛﻮب و ﺗﻌﻘﻴﺐ‬ ‫ﻛﺴﺮوي و ﺑﺎﻻﺧﺮه ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن ﺳﻮءﻗﺼﺪ و ﺳﭙﺲ آن ﻛﺸﺘﺎر‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دﻗﻴﻘﺘﺮي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﭼﺎپ ﻛﻨﻮﻧﻲ‪” ،‬ﺿﻤﻴﻤﺔ دﻳﮕﺮ“ ﻫﻢ ﭘﻨﺞ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺳﻨﺪي را ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭼﺎپ دوم در‬ ‫دﺳﺘﺮس ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ )ﻧﮓ‪ :‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻬﺎي ‪ ،7-11‬ص‪ (270-289 .‬در ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ و اﺳﻨﺎدي را از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪايﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺘﺸﺎر ﭼﺎپ ﻧﺨﺴﺖ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ دﺳﺖ اﻳﻦ ﻧﮕﺎرﻧﺪه‬ ‫رﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ‪ 48‬ﺑﺮگ "ﻓﺘﻮﻛﭙﻲ" اﺳﺖ از اﺳﻨﺎد و ﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي و ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي او و واﻛﻨﺸﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ ارﺗﺒﺎط دارد‪ .‬ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﺮا اﻳﻦ ﺑﺎر‪ ،‬و ﺑﻪ ﺧﻼف روال ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮدهام و ﻫﻴﭻ ﻧﻨﻮﺷﺘﻪام اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﺳﻨﺎد از‬ ‫ﻛﺠﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ و آﻧﻬﺎ را از ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪام و اﻳﻦ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎري را ﻛﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ؟ در ﻫﺮ ﺣﺎل‬ ‫روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﺳﭙﺎﺳﻬﺎي ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﻧﺜﺎر اﻳﻦ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎرِ ﺑﺰرﮔﻮارِ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن از ﻳﺎد‪‬‬ ‫ﻣﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﺻﻞ اﻳﻦ اﺳﻨﺎد ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ در اﺧﺘﻴﺎر ﻳﻜﻲ از ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻴﻬﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﻣﺮاﻛﺰ اﺳﻨﺎد‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺪﻳﻤﺘﺮﻳﻦ اﻳﻦ اﺳﻨﺎد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آذر ﻣﺎه ‪ 1321‬اﺳﺖ و روﻧﻮﺷﺖ ﮔﺰارش ﻣﺄﻣﻮري از ﻣﺄﻣﻮران‬ ‫ارﺗﺶ اﺳﺖ درﺑﺎرة ﺟﻠﺴﺎت ﺷﺒﻬﺎي ﺟﻤﻌﻪ ‪ 26‬آﺑﺎن و ‪ 6‬و ‪ 13‬آذر ‪ 1321‬در ﻣﻨﺰل ﻛﺴﺮوي در‬ ‫‪237‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ .‬آﺧﺮﻳﻦ اﺳﻨﺎد ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪة ﺑﺮﺧﻲ واﻛﻨﺸﻬﺎ اﺳﺖ در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪1325‬در ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻳﺎ ﺗﻘﺒﻴﺢ ﻗﺘﻞ‬ ‫ﻛﺴﺮوي و ﻫﻤﺮاﻫﺶ ﺣﺪادﭘﻮر‪.‬‬ ‫از ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪ 1321‬دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ دوﻟﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻛﺴﺮوي ﺗﻮﺟﻪ دارﻧﺪ و ﻧﺸﺎﻧﺔ آن‬ ‫ﮔﺰارﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺳﺘﺎد ارﺗﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ وزارت ﻛﺸﻮر ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ )و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺎر‬ ‫ﻣﺄﻣﻮران اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ رﻛﻦ دو ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در آن زﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺮاﻗﺒﺘﻬﺎ و ﺳﺨﻦدزدﻳﻬﺎ و‬ ‫ﺧﺒﺮﭼﻴﻨﻴﻬﺎ از ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻬﺎي اﻳﺸﺎن ﺑﻮد( و ﺧﻼﺻﻪاي از آن ﺑﺮ روي اوراق ﻣﺎرﻛﺪار اﻳﻦ وزارﺗﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻠﺴﺎت ﻫﺮ ﺷﺐ ﺟﻤﻌﻪ در ﻣﻨﺰل ﻛﺴﺮوي ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﮔﺰارﺷﮕﺮ ﺧﻼﺻﻪاي‬ ‫از ﺳﺨﻨﺎن ﻛﺴﺮوي در ﺟﻠﺴﺎت ﺷﺒﻬﺎي ﺟﻤﻌﻪ ‪ 22‬آﺑﺎن‪ 6 ،‬و ‪ 13‬آذر را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫ﺟﻠﺴﺎت "اﻓﺴﺮان ارﺗﺶ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ و داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن داﻧﺸﻜﺪة اﻓﺴﺮي‪... ،‬ﺑﻌﻀﻲ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻓﺮم و ﺑﺮﺧﻲ‬ ‫ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﺳﻴﻮﻳﻞ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ" ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ اﺻﻠﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت ارﺗﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻛﺴﺮوي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰارﺷﮕﺮ آﻧﭽﻪ درﻳﻦ ﺟﻠﺴﺎت ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ را ﮔﺰارش ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻧﺨﺴﺖ از ﺟﻠﺴﺔ ﺷﺐ ‪21‬‬ ‫آﺑﺎن ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﺷﺐ ‪ 21‬آﺑﺎن در ﻣﻨﺰل ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﭘﻴﺮوان او ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﻴﻤﺎﻧﻴﺎن ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺟﻤﻊ و ﭘﺲ از‬ ‫ورود‪ ،‬ﻛﺴﺮوي ﻣﺠﺘﻤﻌﻴﻦ را ﺑﻪ ﻧﺎم ”ﻳﺎران“ ﺧﻄﺎب )ﭘﻴﺮوان او ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ”ﻳﺎر“ ﺧﻄﺎب ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ(‬ ‫ﻛﺮده ﺷﻤﻪاي از ﻣﺤﺴﻨﺎت دﻳﻦ اﺧﺘﺮاﻋﻲ ﺧﻮد ﺻﺤﺒﺖ و ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ص‪ .‬را ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮد ﻣﻌﺠﺰات آن ﺣﻀﺮت را ﺗﻜﺬﻳﺐ و ﻋﻼوه ﻧﻤﻮد ﻛﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﺎ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎت آن زﻣﺎن ﭘﻴﺪا‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮوي ازﻳﻦ دﻳﻦ ﺳﻴﺮ ﻗﻬﻘﻬﺮاﺋﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﻳﻨﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎت اﻣﺮوزه اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻧﻤﻮد ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در ﺣﺠﺎز ﻛﻪ ﻣﻮﻃﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻠـﻪ )ص‪ (.‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ واﺳﻄﺔ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﺒﻮدن‬ ‫دﺳﺘﻮر اﺳﻼم از ﻣﺴﺘﺸﺎران ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻜﻪ رﻓﺘﻦ و ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮدن و اﻣﺜﺎل آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺧﺮاﻓﺎت اﺳﺖ‪ .‬دﻳﻦ ﻣﺎ ازﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺧﺮاﻓﺎت ﻣﺒﺮا و ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺒﺎرزة ﺑﺎ ﺻﻮﻓﻴﮕﺮي‪ ،‬ﺷﻌﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻼ ﺑﻮدن و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ ﻣﺎ از ﻫﺮ ﺣﻴﺚ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻃﺮز ﺣﻜﻮﻣﺖ و‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ را ﻫﻢ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻤﻮدهام‪ :‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﻦ دﻣﻮﻛﺮاﺳﻲ و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﺻﻮل ﺳﺮﻣﺎﻳﻪداري ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻋﻘﻴﺪة ﻣﺎﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪداري ﺣﺪ ﻣﻌﻴﻨﻲ ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ‬ ‫از ﺑﻴﺴﺖ ﻫﺰار رﻳﺎل ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺎه در ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻮﻛﺮاﺳﻲ‬ ‫اﺧﺘﻴﺎري ﻧﺪارد ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ دارد اﺻﻼً وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﻃﺮف ﺑﻮده‬ ‫و ﻛﺸﻮر را اداره ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﺮد ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﻣﺠﺎزات ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬وﺟﻮد ﺷﺎه ﻏﻴﺮ از ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﺤﺴﻨﺎت دﻳﮕﺮي ﻧﺪارد‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﻞ اروﭘﺎﺋﻲ ﻛﻴﻨﻪ‬ ‫ﻧﺪارﻳﻢ و ﻣﺮﻫﻮن ﻋﻠﻮم آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ و دﺷﻤﻨﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫راﺟﻊ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ اﻧﮕﻠﻴﺴﻬﺎ اﻇﻬﺎر داﺷﺖ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻌﻲ ﻛﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم ﻗﻮت داﺷﺖ آﻧﻬﺎ از آن ﻣﺘﻨﻔﺮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺳﺴﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدهاﻧﺪ و ﺣﺘﻲ ﻣﺴﺘﺸﺮﻗﻴﻦ اﻧﮕﻠﻴﺴﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ‬ ‫ادوارد ﺑﺮون و ﺑﺮﻧﺎرد ﺷﺎو ]؟[ ﺟﻬﺖ اﻏﻔﺎل ﺷﺮﻗﻴﺎن ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﻗﺮﻳﺒﺎً ﺗﻤﺎم اﻫﺎﻟﻲ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ دﻳﻦ اﺳﻼم‬ ‫را اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﻤﺎﻟﻚ دﻳﮕﺮ اﺳﻼﻣﻲ را ﻫﻢ اﺳﺘﻌﻤﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮﻛﺲ از ﻣﺎ ]ﺷﻤﺎ؟[ ﻳﺎران در ﺗﺮوﻳﺞ دﻳﻦ ﻣﺎ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﺪ ﻧﺰد ﺧﺪا ﻋﺰﻳﺰ و در ﺻﻮرت ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ از‬

‫‪238‬‬

‫ﻃﺮف ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم آﻣﻮزﮔﺎر )ﻣﺒﻠﻎ( ﻛﻪ ﻣﺰاﻳﺎﺋﻲ ﻫﻢ ﺑﺮاي آن ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪهام ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﺳﺎل‬ ‫ﻳﻚ روز ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان ﺑﺮﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻣﻀﺮ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﺳﻮزاﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺷﺐ ﺟﻤﻌﻪ ‪ 6‬ﻣﺎه ﺟﺎري ]آذر ‪ [1321‬ﻫﻢ ﺟﻠﺴﺔ دﻳﮕﺮي در ﻣﻨﺰل ﻣﺸﺎراﻟﻴﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ و ﺑﺎز در ﺑﺪو‬ ‫اﻣﺮ ﻣﻌﺎﻳﺐ اﺳﻼم را ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻮد و ﺧﻼﻓﺖ دوازده اﻣﺎم را ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮد‪ .‬آﻧﻬﺎ را ﺧﻮﺷﮕﺬران و ﺗﻦ ﭘﺮور‬ ‫ﺧﻄﺎب ﻧﻤﻮد ﺳﭙﺲ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﮔﻔﺖ ﻣﺎ در اﻳﻦ راه ﺳﺨﺘﻴﻬﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ و‬ ‫ﻣﺼﺎﺋﺒﻲ را ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪﮔﻮﺋﻴﻬﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد وﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﻧﺴﺮد‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬ﺗﺒﻠﻴﻎ ]را[ ﺑﺎﻳﺪ اول از ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮﻳﺶ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺬﻫﺐ و ﻋﻘﻴﺪة ﻣﺎ ﻣﺎوراء‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣﺬاﻫﺐ ﺟﻬﺎن ]اﺳﺖ[ و ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻋﻠﻤﺎي دﻧﻴﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻳﺮادي ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻣﺎ وارد آورد‪.‬‬ ‫ﺑﻴﻦ ﭘﻴﺮوان ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺟﻤﻊ ﺑﻮدﻧﺪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ داﻧﺸﺠﻮي داﻧﺸﻜﺪة اﻓﺴﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ‪ ،‬از‬ ‫اﻫﺎﻟﻲ رﺷﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻇﻬﺎر داﺷﺖ ﻛﻪ ﺧﺮاﻓﺎت ﺣﺘﻲ در ﻣﺤﻴﻂ داﻧﺸﻜﺪه ﻫﻢ رﺳﻮخ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ :‬داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫ﻣﺴﺠﺪي ﺗﻬﻴﻪ و داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن را وادار ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﻨﻴﻢ اﻓﺴﺮان ﻣﺎ را‬ ‫ﺗﻘﺒﻴﺢ ﻛﺮده ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻛﺴﺮوي ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﻮد در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص در روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ ﺷﺮﺣﻲ‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎراﻟﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‪] ...‬ﻳﻚ ﻛﻠﻤﺔ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺎ[ ﻣﻨﺸﻲ روزﻧﺎﻣﻪ دﺳﺘﻮر داد ﻛﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻋﻼوه ﻧﻤﻮد ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت از ﻃﺮف اﻧﮕﻠﻴﺴﻬﺎ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲﺷﻮد و ﻗﺼﺪﺷﺎن از وادار ﻧﻤﻮدن اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي ازﻳﻦ ﺧﺮاﻓﺎت‪ ،‬اﻏﻔﺎل آﻧﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬از ﻗﺮار ﻣﻌﻠﻮم اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻛﻪ دور‬ ‫اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺟﻤﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻋﻘﻴﺪة راﺳﺨﻲ ﺑﻪ او ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﺸﻮد ﻗﺮﻳﺒﺎَ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻛﺸﻮر )آﻧﻬﻢ در ﻣﺤﻴﻂ داﻧﺸﻜﺪة اﻓﺴﺮي( ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ را ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺰارش دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ از ﺟﻠﺴﺔ اﺧﻴﺮ آﻧﻬﺎ ]ﻛﻪ[ در ﺷﺐ ‪ 13‬ﻣﺎه ﺟﺎري ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻼﺻﺔ آن ازﻳﻦ ﻗﺮار اﺳﺖ‪ :‬ﭘﻴﺮوان ﻛﺴﺮوي ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از دو ﻧﻔﺮ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺪرﺳﺔ ﻧﻈﺎم‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﺘﻮان‬ ‫دو ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﺋﻲ و ﻳﻚ اﻓﺴﺮ دﻓﺘﺮي ارﺗﺶ و ‪ 15‬ﻧﻔﺮ ﺟﻮان ‪ 15‬ﺗﺎ ‪ 20‬ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬و ﺧﻄﺎﺑﻪ ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫از ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﻣﻔﺘﺨﻮران‪ ،‬ﭼﻪ از ﻃﺒﻘﺔ ﻋﻠﻤﺎ و ﭼﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺑﺮان‪ ،‬اﺻﻼً ﻧﺒﺎﻳﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﺎَ در ﻛﺸﺎورزي و آﺑﺎدي و ﻋﻤﺮان اراﺿﻲ دﺧﺎﻟﺘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ﺣﻖ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪداران ﺣﻖ ﺗﺼﺮف ﻛﺮدن داراﺋﻲ ﺧﻮد را آزاداﻧﻪ ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺪود ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪4‬ـ ﭼﻬﺎرده ﻣﺬﻫﺐ در اﻳﺮان وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻣﺜﺎل ﻓﺮوﻏﻲ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺮاﺋﺪ دﺳﺘﻮر دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ از ﻣﺬﻫﺐ ﻧﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ 5‬ـ ﺷﻌﺮا و ﺷﻌﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ زﻳﺮا از ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪهاﻧﺪ ﻗﻠﻨﺪري رواج ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮده و اﻳﺮان رو ﺑﻪ ﺿﻌﻒ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در آﺧﺮ ﻋﻼوه ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺑﻮده و از ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﻓﺪاﻛﺎري‬ ‫ﻣﻀﺎﻳﻘﻪ ﻧﻜﺮده و ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﻧﺸﻮﻳﻢ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﻲ ﻛﻪ از‬ ‫دوﺳﺘﺎن ﻣﻦ رﺳﻴﺪهاﺳﺖ‪ ،‬در آﻧﺠﺎ ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﻣﻦ ﻗﻴﺎم ﻧﻤﻮده و ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﻴﺪ‬ ‫اﺳﻤﻌﻴﻞ ﻣﺮاﻏﻪاي ﻛﻪ روﺿﻪﺧﻮان ﺑﻮده و ﺑﻌﺪاَ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﺮدم را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ زﻳﺮا ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺘﺎب ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ را آﺗﺶ ﺑﺰﻧﺪ‪.‬‬

‫‪239‬‬

‫ﺑﻄﻮري ﻛﻪ ﮔﺰارشدﻫﻨﺪه اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺴﺮوي ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﺮام ﺑﺎﻟﺸﻮﻳﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻓﻌﻼً ﺑﻪ اﻳﻦ ﻟﺒﺎس درآورده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺰارش ﺗﺼﻮﻳﺮي از ﺟﻠﺴﺎت ﺷﺒﻬﺎي ﺟﻤﻌﺔ ﻣﻨﺰل ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ ـ ﺳﻲ ﻧﻔﺮي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﭼﻨﺪ ﺗﻨﻲ ﻫﻢ از اﻋﻀﺎي ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﺿﺮان ﺟﻮاﻧﻨﺪ و ﻣﻴﺎﻧﺴﺎل‪ .‬در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺘﻬﺎ‪ ,‬ﻛﺴﺮوي ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ دﻳﻨﻲ ﺑﺴﻨﺪه‬ ‫ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺼﻠﺢ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و رﻫﺒﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ .‬ﺳﺨﻨﺎن او از‬ ‫ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺑﺮاﺑﺮيﺧﻮاﻫﻲ و اﺳﺘﻘﻼلﻃﻠﺒﻲ آﻛﻨﺪه اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ از ﺳﺎدهاﻧﺪﻳﺸﻴﻬﺎي ﻣﺘﺪاول در‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرﻫﺎي اﻳﻨﭽﻨﻴﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دور ﻧﻴﺴﺖ‪ :‬ﮔﻔﺘﺎري ﻛﻪ دﻳﮕﺮان را ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ و دﮔﺮﺧﻮاﻫﻲ دﻋﻮت‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺮ ﻧﻘﺪ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﺔ وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺘﻮار ﺑﺎﺷﺪ )ﺗﺎ ﺿﺮورت ﺗﻐﻴﻴﺮ را ﻣﺒﺮﻫﻦ‬ ‫ﺳﺎزد( ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﻬﺎنﺑﻴﻨﻲ ﻫﻢ‪ ,‬ﻫﻴﭻ ﭘﺮﺳﺸﻲ را ﺑﻲﭘﺎﺳﺦ ﻧﮕﺬارد و ﭘﺲ ﺟﻬﺎﻧﺸﻤﻮل‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ )ﺗﺎ در ﻧﻈﺮ ﻫﻤﮕﺎن ﻫﻤﭽﻮن راه ﺧﻴﺮ و ﺻﻼح ﺑﺸﺮﻳﺖ ﺟﻠﻮه ﻛﻨﺪ(‪ .‬و ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺳﺎدهاﻧﺪﻳﺸﺎﻧﻪ و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ و اﺣﻜﺎم ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺟﺰﻣﻲ‬ ‫درﻣﻴﺎن ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ و ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺼﻠﺢ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و آن رﻫﺒﺮ ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺟﺎ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﻫﻢ در ﻧﻘﺪ ﺧﺮدﮔﺮاﻳﺎﻧﺔ ﺧﻮد از دﻳﻦ و آﺋﻴﻦ و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ادب و ﺳﻴﺎﺳﺖ زﻣﺎﻧﺔ ﻣﺎ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ,‬ازﻳﻦ ﻧﻘﻴﺼﻪ در اﻣﺎن ﻧﺒﻮدهاﺳﺖ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ او ﻣﻲﮔﻔﺖ و‬ ‫ﻣﻲاﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻓﺮاوان ﺧﻮد او ﮔﻮﻳﺎﺗﺮ اﺳﺖ از ﺟﻤﻼت ﺧﻔﻴﻪﻧﻮﻳﺲ ﻧﺎﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮﭼﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺴﺮوي و دوﺳﺘﺎﻧﺶ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ از ﻧﻔﻮذ ﻛﻼم او در ﻣﻴﺎن ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺧﺒﺮ و اﺛﺮي‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫در واﻗﻊ‪ ،‬اﻳﻦ ﮔﺰارش از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﻮﺟﻪ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ ارﺗﺶ اﺳﺖ از ﮔﺴﺘﺮش ﻧﻔﻮذ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﻛﺴﺮوي در ﻣﻴﺎن ارﺗﺸﻴﺎن‪ .‬ازﻳﻦ ﭘﺲ و ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‪ ،‬ﺗﺼﻔﻴﺔ ارﺗﺶ ازﻳﻦ ”ﻋﻨﺎﺻﺮ‬ ‫ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب“ از ﺟﻤﻠﺔ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎي ﺣﻜﻮﻣﺘﻴﺎن ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ در ‪ 16‬آذر ‪ 1321‬ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻫﻮاداران‬ ‫ﺧﻮد در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﻓﺤﻮاي ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﺮوان ﻛﺴﺮوي "درﺑﺎرة ﻳﻚ‬ ‫دﺳﺘﻪ از ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺮاي اﺟﺮاء ﻧﻮﺷﺘﻪ" اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﺮوي اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد را ﻣﻲﭘﺴﻨﺪد ﻛﻪ"ﺑﺠﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ را در ﺗﻬﺮان و ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺸﺎن ’رزﻣﻨﺪﮔﺎن‘ ﮔﺬارﻳﻢ و رزﻣﻬﺎي ﺑﺰرﮔﻲ را ﻛﻪ در‬ ‫آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﻳﺎري ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ از اﻛﻨﻮن ﺑﺎ دﺳﺖ آﻧﺎن آﻏﺎز ﻛﻨﻴﻢ"‪.‬‬ ‫در ﻋﺼﺮ ﻳﻜﻢ دي )ﺷﺐ دوم دي( ‪ ،1321‬در ﻣﻨﺰل ﻛﺴﺮوي ﻧﺸﺴﺘﻲ ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ ﻛﻪ در آن‬ ‫‪ 19‬ﺗﻦ )و از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻪ اﻓﺴﺮ ارﺗﺶ و ﺳﻪ داﻧﺶ آﻣﻮز ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ( ﺷﺮﻛﺖ دارﻧﺪ‪ .‬در ﺗﻬﺮان ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ اﺳﺖ و ﻣﺄﻣﻮران ﺑﻪ اﻳﻦ اﺳﺘﻨﺎد ﻛﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﻣﻲرﻳﺰﻧﺪ و ﻫﻤﻪ را ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ‪ .‬روز ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺳﻮم دي ﻣﺎه‪ ،‬ﺳﺮﺗﻴﭗ‬ ‫ﻋﻤﻴﺪي‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان در ﻧﺎﻣﻪاي ”ﻓﻮري × ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ“ ﺑﻪ رﻳﺎﺳﺖ ادارة ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‬ ‫ﻛﻪ‪:‬‬

‫‪240‬‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺰارش ﻛﻼﻧﺘﺮي ‪ 5‬در ﻟﻴﻠﺔ دوم ﻣﺎه ﺟﺎري‪ ،‬ﻋﺪهاي ﻣﺮﻛﺐ از ‪ 19‬ﻧﻔﺮ ﻛﻪ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ اﻓﺴﺮ ارﺗﺶ و‬ ‫ﺳﻪ ﻧﻔﺮ داﻧﺶ آﻣﻮز ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﻮده در ﻣﻨﺰل ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮ روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ اﺟﺘﻤﺎع‬ ‫داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﻗﺪام اﻳﻦ اﺷﺨﺎص ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﺑﺮﺧﻼف دﺳﺘﻮرات ﺻﺮﻳﺢ و آﮔﻬﻴﻬﺎي ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﺑﻮده و از‬ ‫ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻋﻠﺖ ﺗﺠﻤﻊ اﻳﻦ اﺷﺨﺎص روي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري ﺑﻮده‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻓﺴﺮان و ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﺠﺮي ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ رﻋﺎﻳﺖ اﺟﺮاي ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ را ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ و در‬ ‫اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت داﺧﻞ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﭼﺮا ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ و ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻧﻈﺮ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻠﻮاي اﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﺗﻈﺎﻫﺮاﺗﻲ از ﺑﻌﻀﻲ از اﻓﺴﺮان دﻳﺪه ﺷﺪ ﻋﻠﻴﻬﺬا وﺿﻌﻴﺖ آﻧﻬﺎ ﻛﺎﻣﻼً‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﻮءﻇﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻟﺬا ﻗﺪﻏﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎدة ‪ 5‬ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ را‬ ‫ﺑﺎزداﺷﺖ و در اﻃﺮاف ﻣﻮﺿﻮع رﺳﻴﺪﮔﻲ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورده ﻧﺘﻴﺠﻪ را اﻋﻼم دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻜﻤﺔ ﻧﻈﺎﻣﻲ ارﺟﺎع ﮔﺮدد‪) .‬ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ 7218‬ﻣﻮرخ ‪.(1321/10/3‬‬

‫ﻏﺮض از ”ﺑﻠﻮاي اﺧﻴﺮ“‪ ،‬ﺟﻨﺒﺶ اﻋﺘﺮاﺿﻲ ‪ 17‬آذر ‪ 1321‬ﻣﺮدم ﺗﻬﺮان اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺤﻄﻲ و ﮔﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﻃﻲ آن ﺷﻮرﺷﻴﺎن از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻛﺎخ ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣﻘﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ‪ ،‬رﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬دوﻟﺖ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻋﻼم ﻛﺮد و ﻫﻤﺔ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ را ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻛﺮد و ﺑﺴﻴﺎري را دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻛﺮد و ﺑﻪ زﻧﺪان‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺠﻤﻊ ﺑﻲ اﺟﺎزهاي را ﻣﻤﻨﻮع و ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻋﻼم ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي و دوﺳﺘﺎﻧﺶ دو روزي در ﺑﺎزداﺷﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در روز ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺳﻮم دي ﺑﻪ دﺳﺘﻮر‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪ ،‬اﺣﻤﺪ ﻗﻮام‪ ،‬ﺑﺎزداﺷﺖ ﺷﺪﮔﺎن را ”ﺧﻮاه و ﻧﺎﺧﻮاه رﻫﺎ“ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ روزي ﺑﻌﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ و ”دادﺧﻮاﻫﻲ“ ﻣﻲﻛﻨﺪ و از ”ﻛﻴﻨﻪ ﺟﻮﻳﻲ“ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار‬ ‫ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ و از ﻋﻠﺖ ﺑﺎزداﺷﺖ ﻣﻲﭘﺮﺳﺪ و ”در ﺧﺎﺗﻤﻪ“ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ”ﻣﻦ از ﺗﻴﻤﺴﺎر‬ ‫ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻋﻤﻴﺪي اﻳﻤﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻴﻨﻪ ورزي ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ در ﭘﻲ ﺗﻌﺮض ﺑﺎﺷﻨﺪ و‬ ‫ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪه ﻣﻲﺷﻮم“‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻗﺪام ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺳﺮﻛﻮب ﻛﺴﺮوي و‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﻛﺴﺮوي ﺧﻮد در اﻳﻦ ﻧﺎﻣﺔ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ "ﺷﺮح ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ" را‬ ‫ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫از ﺳﺎل ‪ 1312‬در ﻣﻨﺰل ﻣﻦ ﺷﺒﻬﺎي آدﻳﻨﻪ ﻧﺸﺴﺘﻲ ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲآﻳﻨﺪ و ﺳﺨﻦ در‬ ‫زﻣﻴﻨﺔ دﻳﻦ و داﻧﺶ و اﺧﻼق راﻧﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﻣﻲﭘﺮدازم و دﻳﮕﺮان‬ ‫ﮔﻮش ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ ....‬روز ﻳﻜﻢ دي ﻣﺎه ﻛﻪ ﺑﺎز ﻧﺸﺴﺘﻲ داﺷﺘﻴﻢ در ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺶ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻮر‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ اﻓﺴﺮ آﻣﺪﻧﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﭼﻮن ﮔﻤﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﺒﺮدم ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد اداﻣﻪ دادم‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺳﺨﻦ اﻳﻦ ﺑﻮد‪’ :‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺮدازد و ﺧﻮد را ﻧﻴﻚ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬از ﻫﺎﻳﻬﻮي ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻮد‘‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻲدادم و ﭼﻮن ﺳﺨﻨﻢ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ آن دو اﻓﺴﺮ ﺧﻮد را ﻣﻌﺮﻓﻲ‬ ‫ﻧﻤﻮده ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﻢ ﺷﻤﺎ را ﺟﻠﺐ و ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺪ ﮔﻤﺎﻧﻴﺪ ﻓﻮراً‬ ‫ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ و ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻫﻤﻪ را ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻧﮕﺰاردﻧﺪ و داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ درﻫﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺧﻮدم ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ رﻓﺘﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻢ ﻧﮕﺰاردﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ ﻣﺎ را ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﻫﻢ از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬در ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻴﺰ ﻧﮕﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺰد آﻗﺎي دادﺳﺘﺎن رواﻧﻪ ﮔﺮداﻧﻴﺪﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎي دادﺳﺘﺎن )ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻧﺎﻣﻮر( و آﻗﺎي ﺑﺎزﭘﺮس )آﻗﺎي ﻣﻌﻈﻤﻲ(‬ ‫ﭘﺲ از رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻫﺮ دو اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎ را آزاد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ آﻗﺎي ﺳﺮﺗﻴﭗ راﺿﻲ ﻧﺸﺪﻧﺪ‬ ‫و ﻓﺸﺎر ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ آن دو ﻧﻔﺮ وارد آوردﻧﺪ و ﭼﻮن از آﻧﻬﺎ ﻧﻮﻣﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ رﻧﮓ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع داده‬

‫‪241‬‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻴﻤﺴﺎر ﺳﭙﻬﺒﺪ و آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻢ‪ .‬آن روز ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫دﺳﺘﺎوﻳﺰ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ رﻫﺎ ﻧﮕﺮداﻧﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﭘﻨﺞ ﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ از ﻣﻮﺿﻮع آﮔﺎه‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه و وﻋﺪة اﻗﺪام دادهاﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﺗﻤﺎم ﻳﻚ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﺎ را ﻫﻤﺮاه آن ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﻛﻪ در ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ دﺳﺘﻮر ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ رﺳﻴﺪ و ﻣﺎ را ﺧﻮاه و ﻧﺎﺧﻮاه رﻫﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫"ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﻳﻜﻢ دي" ﺧﺎﺻﻪ در ﻣﻴﺎن ﻳﺎران ﻛﺴﺮوي ﺗﻨﻔﺮ و ﺗﺄﺛﺮ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺖ‪ .‬وي در ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 30‬ﺑﻬﻤﻦ ‪ ،1321‬در ﭘﺎﺳﺦ ﻳﻜﻲ از ﻳﺎراﻧﺶ در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫از اﻳﻨﻜﻪ داﺳﺘﺎن ﺷﺐ دوم دي ﻣﺎه ﺗﻬﺮان ﺷﻤﺎ را دﻟﺴﻮﺧﺘﻪ ﮔﺮداﻧﻴﺪه و اﺷﻚ رﻳﺨﺘﻪاﻳﺪ ﺧﺸﻨﻮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﺷﻜﻬﺎ در راه ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در آن ﺷﺐ ﻫﻤﻪ ﺧﺸﻨﻮد و آرام ﻣﻲﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ از ﺟﻮاﻧﺎن رﻓﺘﺎري‬ ‫دﻳﺪم ﻛﻪ در آﻏﺎز ﻛﺎر آن را ﻧﻤﻲﺑﻴﻮﺳﻴﺪم‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﺷﺎن ﻫﻢ آﮔﺎﻫﻲ ﻧﺪاده ﺑﻮدﻧﺪ و از‬ ‫رﻫﮕﺬر آﻧﻬﺎ دل ﻧﺎآﺳﻮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺮﺧﻲ ﻧﻴﺰ از ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ ﻣﺎدر و ﺧﻮﻳﺸﺎن در اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﻲﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﻳﻜﻲ ﺑﻪ رو ﻧﻤﻲآوردﻧﺪ و ﺟﺰ آراﻣﺶ و ﺧﻮﻧﺴﺮدي ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲدادﻧﺪ‪ .‬داﺳﺘﺎن دراز اﺳﺖ و آﻗﺎي‪ ...‬ﻫﻤﻪ‬ ‫را ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻳﻚ ﭘﺮوﻧﺪة ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻲﺑﻮد ﻣﻠﻲ ﺧﺪا ﻧﮕﺮان اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻴﺶ از دو‬ ‫ﺷﺐ ﻧﻤﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﻣﻨﺰوي و اﻓﺘﺨﺎرزاده و ﻋﻤﺎدي در ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﭼﻬﺎر ﺷﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺳﻴﻔﻲ و ﺻﺮاﻓﺎن و‬ ‫ﺑﺨﺶ آذر ﻧﻪ ﺷﺐ در دژﺑﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و اﻓﺴﺮان دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﺑﺮﺧﻲ ا ز ﻛﺎرﻛﻨﺎن وزارت ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﻜﺎن‬ ‫آﻣﺪه دﺷﻤﻨﻴﻬﺎﻳﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻤﺎن روزﻫﺎ ژ‪ ...‬و س‪ ...‬را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻜﻦ ﻫﻤﺔ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻣﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻫﺮ ﭼﻪ ﺟﺴﺘﻨﺪ ﺟﺰ راﺳﺘﻲ و ﻧﻴﻜﻲ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻋﻠﻮي ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪“ :‬اﻳﻦ ﺟﻮاﻧﺎن ﭘﺎﻛﻨﺪ و ﻣﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺟﺴﺘﻢ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺟﺎي اﻳﺮاد ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻴﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ از اﻳﺸﺎن ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭘﺎﺳﺨﻬﺎي روﺷﻨﻲ دادﻧﺪ"‪ .‬روﻳﻬﻤﺮﻓﺘﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان روﻳﻪ رﺳﻤﻴﺖ داد و ﺑﻪ ﻳﺎري آﻓﺮﻳﺪﮔﺎر ﺳﺎل دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺷﻜﻮهﺗﺮ ازﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪. ...‬‬

‫در اﻳﻦ اﻳﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻛﺴﺮوي وﻳﺎراﻧﺶ در ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺖ‪ .‬از ﻧﺎﻣﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 12‬دي‬ ‫‪ 1321‬ﺑﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎن او ﺑﺮﺧﻲ از آزادﮔﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ در ﺑﺎﻫﻤﺎد‬ ‫آزادﮔﺎن ﮔﺮد آﻣﺪهاﻧﺪ و ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ از ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ در راه "ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ" ﮔﺎم ﻧﻬﺎدهاﻧﺪ و در ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن "آزادﮔﺎن" و "ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن" روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺴﺮوي در اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ آزادﮔﺎن ﺟﺰ از ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺳﺨﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭘﺎرﺳﺎل در ﻣﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻲ دوري در‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪ آن اﻧﺪازه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻓﻬﻤﻴﺪه ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل آزادﮔﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻢﻛﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن‬ ‫ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ و ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮﻛﻨﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﺷﻌﺮ و رﻣﺎن و ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ در‬ ‫آزادﮔﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺷﺪه و‬ ‫ﻣﻦ ازﻳﻦ راه دور ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻪ ﻛﺎري ﭘﺮدازم‪ ....‬اﻛﻨﻮن راه آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻳﺪ‪ .‬آزادﮔﺎن را ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎل ﺧﻮد ﺑﮕﺰارﻳﺪ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ دو ﺗﻴﺮﮔﻲ ﻳﺎ رﻧﺠﻴﺪﮔﻲ در ﻣﻴﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد ﻛﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﭘﺎﻳﺔ‬ ‫ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ﺷﻤﺎ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮد وﻟﻲ ﺑﺎ آزادﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ﺗﻨﻬﺎ در‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻬﺮان را ﻛﻪ دﻳﺪه ﺑﻮدﻳﺪ و در اﻫﻮاز و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ آزادﮔﻲ و ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ ﻳﻜﻲ‬ ‫اﺳﺖ‪. ...‬‬

‫آن ﺳﺎﻟﻬﺎي آﻏﺎزﻳﻦ دﻫﺔ ‪ ،20‬دوران ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺣﻴﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ از ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﻋﺼﺮ اﺳﺘﺒﺪاد و آﻏﺎز ﻋﺼﺮ آزادي ﺳﺨﻦ ﻣﻲرود‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻴﺎن از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻪ "رﺿﺎﺧﺎن زداﻳﻲ"‬ ‫‪242‬‬

‫ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ و روﺣﺎﻧﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﺣﻴﺎي ﻗﺪرت از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﻣﻲﻛﻮﺷﻨﺪ‪" .‬ﺳﻔﺮ ﭘﻴﺮوزﻣﻨﺪاﻧﺔ" ﺣﺎج آﻗﺎ‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻤﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان )ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ (1322‬و ﻫﻤﺔ ﺟﻨﺐ و ﺟﻮﺷﻲ ﻛﻪ ﺣﺪود ﻳﻚ ﺳﺎل اﻗﺎﻣﺖ او در‬ ‫ﻣﻴﺎن روﺣﺎﻧﻴﺎن ﭘﺪﻳﺪ آورد ﺑﻴﺸﻚ ﻧﺸﺎﻧﺔ آﺷﻜﺎري از اوﺟﮕﻴﺮي ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت ﻣﺘﺸﺮﻋﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺳﻬﻴﻠﻲ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪ ،‬در ‪ 12‬ﻣﺮداد ‪ ،1322‬ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ ﺣﻜﻤﺖ را ﻛﻪ از ﭼﻬﺮهﻫﺎي ﺑﺎرز و ﻓﻌﺎل‬ ‫دوران ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻟﺔ رﺿﺎﺷﺎﻫﻲ اﺳﺖ از وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺮ ﻣﻲدارد و ﻣﺤﺴﻦ ﺻﺪر‬ ‫)ﺻﺪراﻻﺷﺮاف( را ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﺎﻧﺖ اﺷﺘﻬﺎر دارد و اﻋﺘﻤﺎد و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﺑﺎ ﺧﻮد‬ ‫دارد ﺑﻪ ﺟﺎي او ﺑﺮ ﻣﻲﮔﺰﻳﻨﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲرﺳﺪ‬ ‫)اول آذر ‪ (1322‬و ﭘﺲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻬﺎردﻫﻢ آﻏﺎز ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬از آﻏﺎز آذر ﻣﺎه‬ ‫ﺗﺎ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎي آﻏﺎزﻳﻦ اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﻛﺸﻮر را در ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ‪16‬‬ ‫اﺳﻔﻨﺪ ‪ 1322‬ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻬﺎردﻫﻢ اﻓﺘﺘﺎح ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﻛﺎر ﺧﻮد را رﺳﻤﺎً در ‪ 25‬اﺳﻔﻨﺪ آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺳﻬﻴﻠﻲ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪ ،‬اﺳﺘﻌﻔﺎ ﻣﻲدﻫﺪ و ﻣﺠﻠﺲ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﺎﻋﺪ را ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻲﮔﺰﻳﻨﺪ )‪ 8‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪.(1323‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ و ﻣﺎﻫﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي آزادﮔﺎن‪ /‬ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن رو ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﻫﻢ ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ و ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﭼﺎپ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ :‬اﻧﺘﺸﺎر "اﺳﺮار ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ" ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺿﻤﻴﻤﺔ ﺷﻤﺎرة‬ ‫‪ 12‬ﭘﺮﭼﻢ دوﻫﻔﺘﮕﻲ ﻛﻪ در ‪ 15‬ﻣﻬﺮ ‪ 1322‬ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻣﻲﺷﻮد و اﻧﺘﺸﺎر "ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي" در ﺑﻬﻤﻦ‬ ‫‪ 1322‬از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲداﻧﻴﻢ واﻛﻨﺸﻬﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ را ﺧﺎﺻﻪ در ﻣﻴﺎن‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﺎن ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺖ‪) .‬درﺑﺎرة آن ﺳﺎﻟﻬﺎ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺴﺮوي و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ص‪-103 .‬‬ ‫‪ 74‬ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎب(‪ .‬ﺑﺎ آﻏﺎز دوران ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻬﺎردﻫﻢ‪ ،‬آزادﮔﺎن ﻧﻴﺰ داوﻃﻠﺒﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ در اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ )ﺧﺎﺻﻪ در ﺑﺮﺧﻲ ﺷﻬﺮﻫﺎي آذرﺑﺎﻳﺠﺎن و ﺧﻮزﺳﺘﺎن( ﻣﻌﺮﻓﻲ‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ ﺑﻴﺶ از ﺑﻴﺶ واﻛﻨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺎﻟﻔﺖآﻣﻴﺰي را‪ ،‬ﺧﺎﺻﻪ در ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻣﻲاﻧﮕﻴﺰد‪ .‬در ‪ 25‬ﺑﻬﻤﻦ ‪ 1322‬اﺻﻼﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺨﺸﺪار‪ ،‬از ﻣﻴﺎﻧﺪوآب ﺗﻠﮕﺮاﻓﻲ ﺑﻪ وزارت ﻛﺸﻮر ﮔﺰارش‬ ‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ "اﻣﺮوز ﺑﺎ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﻳﻚ ﺳﮓ در ﻣﻌﺎﺑﺮ و ﺑﺎزار‪ ،‬ﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﺎﻳﺸﺎﺗﻲ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺴﺮويﺧﻮاﻫﺎن‬ ‫داده" و "ﺟﻬﺖ ﺳﻮزاﻧﺪن ﻛﺘﺐ"‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﺷﻌﺒﺔ ﺛﺒﺖ اﺳﻨﺎد ﻛﻪ "ﮔﻮﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﻛﺴﺮوي اﺳﺖ"‬ ‫ﻓﺤﺎﺷﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪" .‬ﺑﺎ اوﺿﺎع ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدن او در اﻳﻨﺠﺎ ﺧﺎﻟﻲ از ﺧﻄﺮ ﻧﻴﺴﺖ"‪ .‬روز ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻮ‬ ‫ﺗﻠﮕﺮاف رﻣﺰي ﺑﻪ وزارت ﻛﺸﻮر ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ ﺟﺮﻳﺎن "دﻳﺸﺐ" را دﻗﻴﻘﺘﺮ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫دﻳﺸﺐ ﺷﻴﺮي ﻧﺎم ﺣﻤﺎل در ﻋﺒﻮر از ﻛﻮﭼﻪ‪ ،‬ﭘﺎي درب ﻣﻨﺰل اﺳﺘﻴﺠﺎري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﺛﺒﺖ‪ ،‬آﺗﺶ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﮔ‪‬ﻞ ﻣﺸﻐﻮل ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ]ﻛﺮدن؟[ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺎﮔﺎه از ﻣﻨﺰل ﻧﺎﻣﺒﺮده ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﺷﻠﻴﻚ و‬ ‫ﺑﻪ ران ﺷﻴﺮي ﻧﺎم اﺻﺎﺑﺖ‪ .‬ﻓﻌﻼً ﻣﺠﺮوح و ﺗﺤﺖ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ‪ .‬ﺟﺮﻳﺤﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎك‪ .‬ﺻﺒﺢ آن ﺷﺐ‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ ﺑﺎزار‬ ‫دﻛﺎﻛﻴﻦ ﺗﻌﻄﻴﻞ‪ ،‬در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻤﻊ‪ ،‬ﻣﺠﺎزات ﻣﺮﺗﻜﺒﻴﻦ اﺣﺘﺮاق ﻛﺘﺐ ﻣﺬﻫﺒﻲ اﺳﻼم را ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن رؤﺳﺎي دواﻳﺮ ﺻﻼح دﻳﺪﻧﺪ رﺋﻴﺲ ﺛﺒﺖ‪ ...‬و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة دﻓﺘﺮ رﺳﻤﻲ از ﻣﺤﻞ ﺧﺎرج‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از رؤﺳﺎي دواﻳﺮ ﻣﻄﻤﺢ ﻧﻈﺮ اﻫﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺨﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة دوﻟﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ رﺋﻴﺲ ﺛﺒﺖ ﻫﻮادار ﻛﺴﺮوي اﺳﺖ و در ﺟﻠﻮي در ﺧﺎﻧﺔ ﺧﻮد‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﺑﻪ آﺗﺶ ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎرﺑﺮي رﻫﮕﺬر ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ آﺗﺶ را ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﻛﻨﺪ ﻛﻪ "ﻧﺎﮔﺎه از ﻣﻨﺰل ﻧﺎﻣﺒﺮده" ﺑﻪ او ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﺖ ﻣﺠﺮوح ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎزار و‬ ‫‪243‬‬

‫دﻛﺎﻛﻴﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﺪردي ﺑﺎ اﻳﻦ ﻳﻚ و اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ آن ﻳﻚ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﺧﻮاﻫﺎن اﺧﺮاج رﺋﻴﺲ ﺛﺒﺖ و‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻫﻮاداران ﻛﺴﺮوي‪ .‬در آن زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﻮادﺛﻲ ازﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻴﺶ از ﺑﻴﺶ ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﻮد و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ ﻋﻠﻴﻪ آزادﮔﺎن ﻣﻲاﻧﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﺣﺎﻛﻤﺎن در ﭘﻲ ﺳﺮﻛﻮب ﻣﺘﻔﻜﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﻗﻠﻤﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻲ ﭘﺮوا ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ در ﺳﺮﻛﻮب او ﻣﺘﻔﻖاﻟﻘﻮﻟﻨﺪ اﻣﺎ ﻫﻨﻮز راه ﭼﺎره را ﻧﻴﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‪:‬‬ ‫ـ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ در ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 1322/12/8‬و ﺑﻪ ﺷﻤﺎرة ‪ 22886‬ﺑﻪ رﻳﺎﺳﺖ دﻓﺘﺮ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ روزي ﭘﻴﺶ از آن "ﻋﺮﻳﻀﺔ ﺗﻠﮕﺮاﻓﻲ اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺮاﻏﻪ داﻳﺮ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ‬ ‫از آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي اﻧﺘﺸﺎرداده اﺳﺖ” را ﺑﺮاي اﻗﺪام ﻻزم ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وزﻳﺮي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد )ﺷﻤﺎرة ‪ 4848‬ﻣﻮرخ ‪ (1322/11/27‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ "ﭼﻮن اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻋﺪهاي‪ ،‬ﭼﻪ در ﺗﻬﺮان و ﭼﻪ در وﻻﻳﺎت‪ ،‬ﮔﺮدﻳﺪه در ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 22/11/3‬ﻃﻲ ﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﺷﻤﺎرة ‪ 23867‬ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ ﺟﻨﺎب آﻗﺎي وزﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ]دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ[ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺎب ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮرات اﻗﺪام و از اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي و ﻧﺘﻴﺠﺔ اﻗﺪاﻣﺎت را ﮔﺰارش‬ ‫دﻫﻨﺪ‪."...‬‬ ‫ـ وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ در ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ ﺷﻤﺎرة ‪ 1322/12/9-34025/8122‬ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ "ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺎدة ‪ 2‬ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎرت ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﺼﻮب ‪ 11‬آﺑﺎن ﻣﺎه ‪ ،1301‬رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺨﻠﻔﺎت و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﺸﺮﻳﺎت از وﻇﺎﻳﻒ دادﺳﺘﺎن اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ‬ ‫اﺳﺖ ﻣﻘﺮر ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي اﺑﻼغ ﺷﻮد"‪.‬‬ ‫ـ ﭘﺲ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي ﻫﻢ "ﺷﻜﺎﻳﺖ اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺮاﻏﻪ از ﻛﺴﺮوي و ﭘﻴﺮواﻧﺶ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﺿﺪ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﺟﺸﻦ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزي" را ﺑﺮاي رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ )ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة‬ ‫‪ 25459‬ﻣﻮرخ ‪ .(1322/12/23‬در ‪ 1322/12/28‬وزارت دادﮔﺴﺘﺮي در ﻧﺎﻣﻪاي ﻛﻪ از ﺳﻮي وزﻳﺮ‬ ‫دادﮔﺴﺘﺮي اﻣﻀﺎء ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺧﻄﺎب ﺑﻪ "رﻳﺎﺳﺖ وزﻳﺮان " اﺳﺖ "ﺑﻪ اﺳﺘﺤﻀﺎر ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮاﺛﺮ ﺷﻜﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً در اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﺪه ﺑﻮد دﺳﺘﻮر ﻻزم ﺑﻪ دادﺳﺮاي ﻣﺮاﻏﻪ داده ﺷﺪه و ﻧﻴﺰ‬ ‫اﺣﻀﺎر زﻧﺪ ﻣﻘﺪم‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪ داراﺋﻲ‪ ،‬و ﻓﺮﻗﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮاﻏﻪ‪ ،‬ﻛﻪ درﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻣﺬﻛﻮر ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫داﺷﺘﻪاﻧﺪ از وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ"‪.‬‬ ‫ـ در ‪ 9‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪ ،1323‬دادور اﺳﺘﺎﻧﺪار آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺗﻠﮕﺮاف رﻣﺰي ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﺟﺪﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺳﺎﻋﺪ‪ ،‬ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺪ ﻛﻪ "ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺴﺮوي را اﻟﺒﺘﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺒﺎرك ﻣﺴﺒﻮق اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﻠﮕﺮاف ﻛﺮده ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي او را ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎﺗﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﻛﺎر اﺳﺖ ﻓﺴﺎد ﺑﺮ ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺘﺪﻋﻲ اﺳﺖ ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﻣﺮﻳﺪان او را ﻛﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ اﺧﻴﺮاً‬ ‫ﺻﻮرت داده از ادارات اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻓﻮرﻳﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ."...‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﻧﺎم آن ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺗﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﻳﻚ دﺑﻴﺮ و ﻳﻚ ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﮔﻤﺮك و دو ﺳﺘﻮان دوم ژاﻧﺪارﻣﺮي‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع در ﻫﻴﺌﺖ‬ ‫وزﻳﺮان ﻃﺮح ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ "از ﻃﺮف رﻳﺎﺳﺖ وزرا ﺑﻪ وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬ ‫اﺑﻼغ ﺷﻮد از ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺮار اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ"‪) .‬ﺟﻠﺴﺔ ‪.(1323/1/12‬‬ ‫ـ آزار و ﺳﺮﻛﻮب آزادﮔﺎن ﺧﺎﺻﻪ در ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻣﺮاﻏﻪ و ﻣﻴﺎﻧﺪوآب‪ ،‬ﻛﺴﺮوي را ﺑﻪ اﻗﺪام و اﻋﺘﺮاض‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻲاﻧﮕﻴﺰد و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ در آﻏﺎز ﺳﺎل ‪ 1323‬دو ﺳﻪ ﺑﺎري ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫‪244‬‬

‫ﺳﺎﻋﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻲرود و از آﻧﭽﻪ ﺑﺎ آزادﮔﺎن ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎ او ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ )ﻧﮓ‪ :‬ص‪-132 .‬‬ ‫‪ 131‬ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎب(‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي در ‪ 1323/1/29‬و "در ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﺬاﻛﺮات"‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﻪاي درﺑﺎرة "وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ﺗﺒﺮﻳﺰ" و ﻣﺮاﻏﻪ و ﻣﻴﺎﻧﺪوآب ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وزﻳﺮ" ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ و ﭘﺲ از ﺷﺮح ﺷﺮارﺗﻬﺎ‪ ،‬از ﺗﺤﺮﻳﻚﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و آﺷﻮبآﻓﺮﻳﻨﺎن ﻧﺎم ﻣﻲﺑﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻜﺎﻳﺖ از ﺑﻴﻌﻤﻠﻲ دوﻟﺖ و اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ رﻓﺘﺎر دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي دوﻟﺘﻲ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪:‬‬ ‫ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﭼﻨﺪ ﭼﻴﺰ اﺳﺖ‪(1 :‬ﺟﻤﻌﻲ از ﻛﺎرﻣﻨﺪان دوﻟﺖ در اﻳﻦ ﺟﺮﻣﻬﺎ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬دﻣﻠﺖ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دﻳﻮان ﻛﻴﻔﺮ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ (2 .‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺷﻜﺎﻳﺎت رﺳﻤﻲ از ﺳﻮي اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﻛﻪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺎﻧﻮن ﻫﺴﺘﻢ و از ﺳﻮي ﻣﺠﺮوﺣﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺰﻫﻜﺎران ﺗﺎ اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻮرد ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻧﮕﺮدﻳﺪه ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺧﻮد ﺟﺮم دﻳﮕﺮي از ﻛﺎرﻣﻨﺪان دوﻟﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﻫﻨﻮز در ﺷﻬﺮﻫﺎي آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺑﺮاي آزادﮔﺎن آزادي و اﻣﻨﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﺎ اﺷﺮار ﻛﻴﻔﺮ ﻧﺒﻴﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ (4 .‬دو ﺗﻦ از آزادﮔﺎن ﺑﻲ ﻫﻴﭻ ﺟﺮﻣﻲ از ﻛﺎر ﻣﻨﻔﺼﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ...‬اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﺎز‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫در ﻫﻤﺎن روز و در ﭘﻲ ﻧﺎﻣﺔ ﭘﻴﺸﻴﻦ‪ ،‬ﻛﺴﺮوي ﻧﺎﻣﺔ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ )ﻧﮓ ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪,‬‬ ‫ﺳﻨﺪ ‪ (6‬ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺎﺳﻲ‪ ...‬وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي آذرﺑﺎﻳﺠﺎن‪]...‬ﻧﻴﺴﺖ[‪ ...،‬ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ ...‬ﻋﻠﺖ اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻼﺣﻈﻪاي‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ دوﻟﺖ از ﻣﻼﻳﺎن و ﻣﺮﺗﺠﻌﻴﻦ دارد‪ ...‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻳﻢ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﻣﻮﺿﻮع را در ﻫﻴﺌﺖ‬ ‫ﻣﻄﺮح ﮔﺮداﻧﻴﺪ و درﺑﺎرة ﭘﺮﺳﺸﻬﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ دوﻟﺖ را ﺑﻪ ﻣﺎ آﮔﺎﻫﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬آﻳﺎ دوﻟﺖ ﻣﺎ را ﻣﺸﻤﻮل ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﻳﺮان ﻣﻲداﻧﺪ؟‬ ‫‪ (2‬آﻳﺎ اﺷﺮار ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻌﺮض ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻴﻔﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫‪ (3‬اﮔﺮ در ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺠﻮﻣﻲ از ﻣﻼﻳﺎن و دﻳﮕﺮان ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺸﻮد ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﺎ ژاﻧﺪارﻣﺮي ﻳﺎ ﭘﺎدﮔﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻮﺷﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫‪ (4‬آﻳﺎ ﺑﺰﻫﻜﺎران ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻣﺮاﻏﻪ و ﻣﻴﺎﻧﺪوآب ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﮔﻴﺮد‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮﻳﺪن ﺑﻬﺎﻧﺔ ﺑﺮﺧﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻢ ﺑﺎ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ دوﺑﺎره ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫دوﻟﺖ اﮔﺮ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺎ را ﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻲداﻧﺪ ﻣﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺳﭙﺎرد و از راه دادﮔﺴﺘﺮي دﻧﺒﺎل‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ از آن ﻧﻴﺰ ﮔﻠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ـ در اول اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1323‬دادور اﺳﺘﺎﻧﺪار آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﻫﻤﺮاه ﻧﺎﻣﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ "ﻣﻘﺎم ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وزﻳﺮي"‪" ،‬ﺷﺮﺣﻲ" را ﻛﻪ "ﻋﻠﻤﺎي ﻃﺒﻘﺔ اول" روز ﮔﺬﺷﺘﻪ درﺑﺎرة ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ او ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ "ﻋﻴﻨ ًﺎ‬ ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ" ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ از ﻛﻨﺪي اﻗﺪاﻣﺎت دوﻟﺖ در "ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺴﺮوي" اﻧﺘﻘﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻴﻔﺰاﻳﺪ ﻛﻪ "دوﻟﺖ ﻗﺪري ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺑﺎﻳﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ"‪ .‬آن ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﻣﻀﺎي ﺑﺰرﮔﺎن روﺣﺎﻧﻴﻮن آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺳﭙﺲ از ﺑﺰرﮔﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺸﻴﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺑﺴﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺮض ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮاﻃﺮ ]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[ ﺷﺮﻳﻒ ﻣﺴﺒﻮق ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻧﺸﺮﻳﺎت اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي و ﻓﺤﺶ دادن و ﻧﺎﺳﺰاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪﺳﺎت ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﺑﺰرﮔﺎن دﻳﻦ ﻧﻤﻮده ﻣﺮدم آذرﺑﺎﻳﺠﺎن‬

‫‪245‬‬

‫را ﭼﻪ اﻧﺪازه ﻣﺘﺄﺛﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ و در اﺛﺮ آن اﻧﻘﻼﺑﺎت ﻏﻴﺮﻣﺘﺮﻗﺒﻪ در ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻣﺮاﻏﻪ و رﺿﺎﺋﻴﻪ و ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫ﺷﻬﺮﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺮزﺑﻮم ]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر رﺳﻴﺪه و اﻫﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﺗﻈﻠﻢ ﺑﺮ آﻣﺪه و ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد‬ ‫را ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎه اﻋﻠﻴﺤﻀﺮت ﻫﻤﺎﻳﻮﻧﻲ ﺧﻠﺪاﻟـﻠﻪ ﻣﻠﻜﻪ ﺗﻠﮕﺮاﻓﺎً رﺳﺎﻧﻴﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ از ﻃﺮف‬ ‫اﻋﻠﻴﺤﻀﺮت ﻫﻤﺎﻳﻮﻧﻲ ﺟﻮاب ﻣﺴﺎﻋﺪ و ﺗﺴﻠﻲ ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ در ﻣﻘﺎم ﻋﻤﻞ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺷﺨﺺ ﻧﺎﻣﺒﺮده ﺑﺮ ﻧﺸﺮﻳﺎت وﻫﻦ آﻣﻴﺰ ﺧﻮد اﻓﺰوده و درﺟﺔ دﺷﻨﺎم و ﻧﺎﺳﺰاﮔﻮﻳﻲ را ﺑﺎﻻ ﺑﺮده‬ ‫اﺳﺖ و ﻧﺸﺮﻳﺎت اﺧﻴﺮ او ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺣﺪي ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮﻳﺮوز در ﺻﺪد ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺑﺎزار و‬ ‫ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎﻧﺒﺎن ﺑﻪ ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ از ﻧﻈﺮ دوﻟﺘﺨﻮاﻫﻲ و ﻋﻼﻗﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ آب و ﺧﺎك‬ ‫دارﻳﻢ و ﺑﻪ ﻣﻼﺣﻈﺔ ﺗﺎرﻳﻜﻲ دﻧﻴﺎ ﻛﻪ ﺧﻄﺮات و ﺣﻮادث ﺷﺪﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺮدم را ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ داده و ﺑﺎ آﻧﭽﻪ در ﺧﻮر ﺗﻮاﻧﺎﺋﻲ ﻣﺎ ﺑﻮد ﺑﺎ وﻋﺪ و‬ ‫وﻋﻴﺪ ﻣﻮﻗﺘﺎً ﻣﺮدم را از اﻳﻦ ﺧﻴﺎل ﻣﻨﺼﺮف ﻧﻤﻮدﻳﻢ و اﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﻋﺮض ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎرﻳﻜﻲ و آﺷﻔﺘﻪﮔﻲ‬ ‫]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[ اوﺿﺎع دﻧﻴﺎ و ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﺧﺎﺻﻪ آذرﺑﺎﻳﺠﺎن را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻧﻈﺮ ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﻲ‬ ‫ﻣﺴﺘﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﺮاﻳﺾ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎه ﻣﻘﺪس اﻋﻠﻴﺤﻀﺮت ﻫﻤﺎﻳﻮﻧﻲ ﺧﻠﺪاﻟـﻠﻪ ﻣﻠﻜﻪ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ اﮔﺮ ﺷﺨﺺ ﻣﺰﺑﻮر و ﻧﺸﺮﻳﺎت او ﻗﺪﻏﻦ و رﻳﺸﻪﻛﻦ ﻧﮕﺮدد و ﺑﻪ ﻛﻴﻔﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺮﺳﺪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻃﺮ ]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[ ﺟﻤﻌﻲ ﺑﻪ دوام اﻣﻨﻴﺖ و ﺑﺮﻗﺮاري اوﺿﺎع ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻋﻮاﻗﺐ وﺧﻴﻤﻪ را در‬ ‫ﺑﺮ دارد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻣﻴﻼﻧﻲ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﻴﻦ ﻏﺮوي‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﻫﺎدي ﺧﺴﺮوﺷﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ اﻧﮕﺠﻲ‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ‬ ‫ﺧﻠﻴﻞ ]ﺧﺸﻜﻨﺎﺑﻲ؟[‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﻣﻬﺪي اﻧﮕﺠﻲ‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ ﻣﺤﻤﺪ دوزدوزاﻧﻲ‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ‬ ‫ﺳﻴﺪﻛﺎﻇﻢ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاري‪ ،‬ﺣﺴﻦ اﻟﺤﺴﻴﻨﻲ اﻻﻧﮕﺠﻲ‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ ﻓﺘﺎح اﻟﺸﻬﻴﺪي )؟(‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻇﻢ‬ ‫ﺷﺒﺴﺘﺮي‪.‬‬

‫ـ اﻛﻨﻮن دوﻟﺖ ﺳﺎﻋﺪ‪ ،‬آن ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﺤﺒﻴﺐ ﻣﺘﺸﺮﻋﺎن و ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﺳﺮﻛﻮب ﻛﺴﺮوي و آزادﮔﺎن‬ ‫را ﻛﻪ در دوﻟﺖ ﻋﻠﻲ ﺳﻬﻴﻠﻲ آﻏﺎز ﺷﺪ ﺑﺎ ﺟﺪﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ‪ 14‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ‪،‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ "ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻓﻮري" ﺑﻪ وزارت ﭘﺴﺖ و ﺗﻠﮕﺮاف و ﺗﻠﻔﻦ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ "دﺳﺘﻮر‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ادارات ﭘﺴﺖ از ﻗﺒﻮل و ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﺸﺮﻳﺎت آﻗﺎي اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺧﻮدداري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻫﻢ اﻃﻼع دﻫﻴﺪ"‪ .‬ﭼﻨﺪ روز ﺑﻌﺪ )‪ (1323/3/1‬ﺑﺎز ﻫﻢ "ﻓﻮري ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ" ﻧﺎﻣﻪ اي‬ ‫ﺑﻪ وزارت ﺟﻨﮓ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آن دو ﺳﺘﻮان دوﻣﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻮادار ﻛﺴﺮوي ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻗﺮار‬ ‫ﺑﻮد از "آذرﺑﺎﻳﺠﺎن دور و در ﺧﺎرج آن اﺳﺘﺎن ﻣﺄﻣﻮر" ﺷﻮﻧﺪ در ﻣﺤﻞ اﺑﻘﺎء ﺷﺪه اﺳﺖ‪" .‬ﭼﻮن اﻗﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ اﻓﺴﺮ در ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻧﻮاﺣﻲ آن اﺳﺘﺎن ﺻﻼح ﻧﻴﺴﺖ دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺳﺮﻳﻌﺎً آﻧﻬﺎ را از ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫اﺣﻀﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ را اﻃﻼع دﻫﻨﺪ"‪.‬‬ ‫ـ در ‪ 8‬ﺧﺮداد‪ ،‬ﺑﺨﺸﺪار ﻣﻴﺎﻧﺪوآب در ﺗﻠﮕﺮاﻓﻲ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪار‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ روﻧﻮﺷﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان‪" ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺮض ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ" ﻛﻪ "ﻃﺒﻖ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي رﺳﻴﺪه" ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺣﻮادث زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ "رﺋﻴﺲ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻟﺔ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ" اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭘﻴﺮوان ﻛﺴﺮوي اﺳﺖ "و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺧﺬ اﻧﺘﻘﺎم‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﺴﺮوي ﺑﻨﺎي ﺿﺪﻳﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﺎوﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ اذﻳﺖ و ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺘﻞ ﺳﺎﺑﻖ ﺷﺪه‬ ‫و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺻﺎﻟﺢ و ﻣﻌﺘﻤﺪ و ﻣﺤﺘﺮﻣﻴﻦ ﻣﺤﻞ را ﺑﺎ ﮔﺰارﺷﺎت ﺧﺎﻟﻲ از ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬اﺷﺮار ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻌﺮﻓﻲ‬ ‫‪246‬‬

‫ﻧﻤﻮده‪ .....‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪة اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﻮﺿﻮع و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ او را ﻣﺼﺎﻟﺢ دوﻟﺖ و از ﻫﺮ‬ ‫ﭘﻴﺸﺎﻣﺪي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد"‪.‬‬ ‫ـ در ‪ 20‬ﺧﺮداد ﻫﻢ دادور‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪار اﺳﺘﺎن ﺳﻮم‪ ،‬از ﺗﺒﺮﻳﺰ "ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ و ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ" ﺑﻪ "ﺣﻀﺮت‬ ‫آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ" درﺑﺎرة ﻛﻔﻴﻞ ﺳﺎﺑﻖ ادارة ﺛﺒﺖ اﺳﻨﺎد و اﻣﻼك ﻣﺮاﻏﻪ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ از ﭘﻴﺮوان‬ ‫ﻛﺴﺮوي اﺳﺖ و از ﻃﺮف اﻫﺎﻟﻲ ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاري ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻘﺘﻀﺎي وﻗﺖ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻣﻔﺴﺪه‪ ،‬ﻣﺠﺒﻮر از اﺣﻀﺎر او ﺑﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ و دﺳﺘﻮر داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺪﺗﻲ از‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻧﺮود ﺑﺎ اﻳﻨﺤﺎل ﻧﺎﻣﺒﺮده ﻫﻤﺎن وﻗﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﺴﺎﻓﺮت و روي اﻳﻦ اﺻﻞ در اﺛﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاري ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺧﺪﻣﺖ ﮔﺮدﻳﺪ"‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﮔﺰارش ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ "ﻣﺸﺎراﻟﻴﻪ ﺑﺪون رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫ﻣﻘﺘﻀﻴﺎت وﻗﺖ ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﻣﺮاﻏﻪ ﻣﺮاﺟﻌﺖ ﻧﻤﻮده" و "ﭼﻮن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎز در ﻣﺤﻞ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺑﺸﻮد ﻟﺬا اﺳﺘﺎﻧﺪاري ﻣﺎﻧﺪن ﻣﺸﺎراﻟﻴﻪ را در ﻣﺮاﻏﻪ ﻓﻌﻼً ﺟﺎﻳﺰ و ﻣﻘﺘﻀﻲ ﻧﻤﻲداﻧﺪ" ﭘﺲ "ﺑﻬﺮ ﻧﺤﻮي‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻘﺘﻀﻲ ﺑﺎﺷﺪ دﺳﺘﻮر اﻗﺪام ﺻﺎدر ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ"‪.‬‬ ‫ـ در ﻫﻤﺎن روز ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺧﺮداد رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ " ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﺎً ﺗﻠﮕﺮاﻓﻲ از ﺗﺒﺮﻳﺰ در ﺷﻜﺎﻳﺖ از ﻣﺒﺎﻳﻨﺖ ﻧﺸﺮﻳﺎت اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ دﻳﺎﻧﺖ رﺳﻤﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫)اﺳﻼم( رﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻘﻴﺐ ﺑﻪ وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ رﺟﻮع ﺷﺪ ﺟﻮاﺑﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرة ‪3772/1094‬‬ ‫رﺳﻴﺪه و ﺣﺎﻛﻲ اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﻣﺎدة ‪ 2‬ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎرت ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت‪ ،‬ﺗﻌﻘﻴﺐ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺨﻠﻔﺎت را از‬ ‫وﻇﺎﻳﻒ دادﺳﺘﺎن داﻧﺴﺘﻪ و ﮔﺰارش ﺟﺎﻣﻌﻲ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑﻪ آن ﻣﻘﺎم ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﻗﻀﻴﻪ و آﺛﺎر ﺳﻮء آن‪ ،‬دﺳﺘﻮر ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ﺻﻼﺣﻴﺘﺪار ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ‬ ‫زودﺗﺮ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻮاب ]ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺎ[ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻧﻈﺎﻳﺮي از ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎط ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻧﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺲ ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﻫﻢ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺑﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ اﻳﻦ‬ ‫ﺷﻜﺎﻳﺘﻬﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي ﺷﺪت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﻢ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻜﺎﻳﺘﻲ‬ ‫را در ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺧﻮد ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ دﻳﺪﻳﻢ )ﻧﮓ‪ :‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ 168‬و ‪ ،(212‬ﭘﺲ‬ ‫از اﻳﻦ‪ ،‬در ‪ 14‬ﺧﺮداد ‪ ،1324‬ﻫﻢ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺑﻪ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﻧﺎﻣﻪ اي‬ ‫ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ و ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﺴﺮوي را ﺧﻮاﻫﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ـ در ‪ 25‬ﺗﻴﺮ ‪ 1323‬در ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ ﺷﻤﺎرة ‪ ،12467 / 3264‬ﻣﺤﻤﺪ وﺣﻴﺪ‪ ،‬ﻛﻔﻴﻞ وزارت‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ" ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ‬ ‫راﺟﻊ ﺑﻪ ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي و ﻟﺰوم ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻣﺮﻗﻮﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪6983‬‬ ‫ﻣﻮرﺧﺔ ‪ 23/4/8‬ﺑﺪان اﺷﺎره ﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ ﺑﻪ اﺳﺘﺤﻀﺎر ﺧﺎﻃﺮ ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‬ ‫ﺗﺄﻟﻴﻔﺎﺗﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻛﺘﺎب ﺷﻴﻌﻪﮔﺮي ]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[‪ ،‬در ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﺳﻼم و ﻏﻴﺮه دارد ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‬ ‫ﺻﺮﻳﺢ ﺑﺎ دﻳﻦ اﺳﻼم دارد و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻧﺎﻣﺒﺮده ﺑﺪون ﭘﺮواﻧﻪ در ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ 22/12/9 -34025 / 2215‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﺮض رﺳﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺎدة ‪ 2‬ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻧﻈﺎرت ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﺼﻮب ‪ 10‬آﺑﺎن ‪ 1301‬رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺨﻠﻔﻬﺎ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﻦ ﻧﻮع‬

‫‪247‬‬

‫ﻧﺸﺮﻳﺎت از وﻇﺎﻳﻒ دادﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ اﺳﺖ ﻣﻘﺮر ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ وزارت‬ ‫دادﮔﺴﺘﺮي اﺑﻼغ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ـ در آن ﻣﺎﻫﻬﺎي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ،1323‬دﻳﮕﺮ دوﻟﺖ ﻫﻤﺔ آﻻت و اﺑﺰار ﺳﺮﻛﻮب ﺧﻮد را ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺴﺮوي‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ روﻧﻮﺷﺖ ﻫﻤﺎن ﻧﺎﻣﺔ ﻛﻮﺗﺎه وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻧﺎﻣﺔ ﺧﻮد )ﺷﻤﺎرة ‪ 962‬ﻣﻮرخ ‪ (23/5/23‬ﺑﻪ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﻓﺮﺳﺘﺎده اﺳﺖ و از آن ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان "ﮔﺰارش وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ" راﺟﻊ ﺑﻪ اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺿﺪ اﺳﻼم ﭼﺎپ ﻧﻤﻮده‬ ‫ﻳﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ وزارت ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ "دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻧﺎﻣﺒﺮده را ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮن و ﻣﻘﺮرات‬ ‫ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ"‪ .‬در ﻫﻤﺎن روز‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ روﻧﻮﺷﺘﻲ ازﻳﻦ ﻧﺎﻣﺔ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه روﻧﻮﺷﺖ‬ ‫"ﮔﺰارش وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ" ﻫﻢ "ﺑﺮاي اﻃﻼع و اﻗﺪام ﺑﻪ وزارت ﭘﺴﺖ و ﺗﻠﮕﺮاف و ﺗﻠﻔﻦ" ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺪ‬ ‫و ﻫﻢ ﺑﻪ ادارة ﻛﻞ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ "دﺳﺘﻮر دﻫﻴﺪ از اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي و در ﺟﻤﻊ آوري آن‬ ‫]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[ اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ"‪.‬‬ ‫ـ رﺋﻴﺲ ﻛﻞ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ در ‪ 11‬ﺷﻬﺮﻳﻮر "ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ" "ﻣﺤﺘﺮﻣﺎَ ﺑﻪ ﻋﺮض ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ )ﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﺷﻤﺎرة ‪ (1/5211/6775‬ﻛﻪ "ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻧﺘﺸﺎر و ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﻨﺘﺸﺮه ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻴﻬﺎ و ادارات دﺳﺘﻮر ﻣﺆﻛﺪ ﺻﺎدر ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و ﻓﻌﻼً در ﻛﺘﺎﺑﻔﺮوﺷﻴﻬﺎي ﻣﺮﻛﺰ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي‬ ‫ﻣﺰﺑﻮر ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪه و ﭘﺲ از ﺣﺼﻮل ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺛﺎﻧﻴﺎً ﺑﻪ ﻋﺮض ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ"‪.‬‬ ‫و اﻳﻦ "ﺛﺎﻧﻴﺎً"‪ ,‬دو ﻫﻔﺘﻪاي ﺑﻌﺪ ﻣﻲرﺳﺪ )ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ 1/6459/8097‬ﻣﻮرخ ‪ (1323/6/25‬ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺮﭘﺎس رﺋﻴﺲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻞ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ" "راﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻧﺘﺸﺎر و‬ ‫ﺟﻤﻊ آوري ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺑﺪﺧﻮاﻫﺎن و ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ و داوري ﻛﻨﻴﺪ ]ﻛﺬا ﻓﻲاﻻﺻﻞ[ ﻣﺤﺘﺮﻣﺎً‬ ‫ﻣﻌﺮوض ﻣﻲدارد ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺑﺎزﺟﻮﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺬﻛﻮر را ﭼﻨﺪ ﻣﺎه‬ ‫ﭘﻴﺶ در ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ ﭼﺎپ و ﺑﺠﺎي روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺷﺪه ﺑﻴﻦ ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ‬ ‫روزﻧﺎﻣﺔ ﻣﺬﻛﻮر در ﻣﺮﻛﺰ و ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﻤﻮده و در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﻬﺮان ﻣﺠﻠﺪاﺗﻲ از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي‬ ‫ﻣﺰﺑﻮر ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ"‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﻀﺎﺋﻲ اﻣﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎ دﺷﻮاري ﻗﺮﻳﻦ اﺳﺖ‪ :‬وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري را در‬ ‫ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺧﻮد ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ و وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ اﻗﺪاﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻐﺎﻳﺮت ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻧﻲ دﻳﻨﻲ ﻧﻈﺮ دﻫﺪ ﺗﺎ دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺎر رﺳﻴﺪﮔﻲ را ﺷﺮوع‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎﺗﻲ در ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺖ و ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻇﺮي را ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﺪ!‬ ‫وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻳﺎ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي؟‬ ‫ـ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﻳﻦ ﺗﻤﻬﻴﺪات ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮاﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ دوﻟﺖ ﺑﻴﺤﺎﺻﻞ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪ .‬در ‪ 5‬آذر‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲﻗﻠﻲ ﺑﻴﺎت ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در دوﻟﺖ او‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻋﻴﺴﻲ ﺻﺪﻳﻖ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ وزارت‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ را دارد در ‪ 23‬اﺳﻔﻨﺪ ‪) 1323‬ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ (51899/11750‬ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وزﻳﺮ" ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ اﺳﺖ ﻣﻘﺮر ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ از ﻧﺘﻴﺠﺔ اﻗﺪاﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻧﺸﺮﻳﺎت آﻗﺎي اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ را ﻣﻄﻠﻊ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪248‬‬

‫ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻮ ﭼﻨﺪ روزي ﭘﺲ ازﻳﻦ )‪ 29‬اﺳﻔﻨﺪ( ﻫﻢ ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ وزﻳﺮ دادﮔﺴﺘﺮي‬ ‫ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﺗﺎ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﺴﺮوي را ﺧﻮاﻫﺎن ﺷﻮد )ﻧﮓ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ‪ ،‬ص‪.(141 .‬‬ ‫ـ در ﻫﺮ ﺣﺎل در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻮﺗﻪﻋﻤﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻴﻤﻲ )‪ 22‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ 14 -‬ﺧﺮداد ‪(1324‬‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺌﻠﺔ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻌﻮق ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ و درﻳﻦ ﺑﺎره در ‪ 13‬ﺧﺮداد ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ‬ ‫وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ وزارت ﻫﻢ در ‪ 13‬ﺗﻴﺮ ﺑﺎ اﻣﻀﺎي وزﻳﺮ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ و‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ ﻋﺎﻟﻲ را ﻣﺴﺘﺤﻀﺮ ﻣﻴﺪارد ﭼﻮن ﻓﻌﻼً ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻋﻬﺪة‬ ‫ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻋﺎدل ﻣﺴﻠﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد وﻟﻴﻜﻦ در ﻗﺎﻧﻮن )ﻧﻈﺎرت ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﺼﻮب ‪ 10‬آﺑﺎن ﻣﺎه ‪(1301‬‬ ‫ﺗﺼﺮﻳﺤﻲ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻋﺎدل ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻪ ﻋﻬﺪة اﻳﻦ وزارت ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ رﻓﺘﻦ دوﻟﺖ ﺣﻜﻴﻤﻲ‪ ،‬ﻣﺤﺴﻦ ﺻﺪر )ﺻﺪراﻻﺷﺮاف( ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮد )‪15‬‬ ‫ﺧﺮداد(‪ .‬ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﺧﻮﻳﺶ )از ‪ 12‬ﻣﺮداد ﺗﺎ ‪25‬‬ ‫اﺳﻔﻨﺪ ‪ (1322‬دﺳﺘﻮر ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﺴﺮوي را داده اﺳﺖ و اﻛﻨﻮن ﻫﻢ ﺑﺮ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ اﻣﺮ‬ ‫ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ )ﻧﮓ‪ .‬ص‪ 168-170 .‬و ‪.(210-209‬‬ ‫ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﺳﻨﺎد‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻮﻳﺲ ﻧﺎﻣﻪاي ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ در ‪) 7/12‬ﻛﺪام ﺳﺎل؟ ﻣﺤﺘﻤﻼً‬‫‪1324‬؟(‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ "ﻋﻄﻒ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ 170/7‬م ﻣﻮرخ ‪ 1323/5/8‬ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي‬ ‫ﻛﺴﺮوي" ﺑﻪ ﺟﻨﺎب آﻗﺎي وزﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ" ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ‬ ‫‪ ...‬ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ اﺳﺖ آﻗﺎي ﻣﺠﻠﺴﻲ دادﺳﺘﺎن ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان را اﺣﻀﺎر و ﺑﺎ اﻳﺸﺎن در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص‬ ‫ﻣﺬاﻛﺮه ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ زﻳﺮا ﺑﻪ ﻧﻈﺮ آﻗﺎي دادﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﻣﺰﺑﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺤﻤﺪ و ﻗﺮآن ﻣﺠﻴﺪ ﺗﻮﻫﻴﻦ آور اﺳﺖ ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺸﺎراﻟﻴﻪ را‬ ‫ﻣﻮرد ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ داد و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺮاﺗﺐ را ﻛﺘﺒﺎ ًﺗﺄﻳﻴﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ از ﻳﻜﻲ از ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﺟﺎﻣﻊاﻟﺸﺮاﺋﻂ در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﻃﺒﻖ آن رﻓﺘﺎر ﺷﻮد‪.‬‬

‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻈﺮ دادﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ او در ‪1324/10/24‬‬ ‫ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻣﻐﺎﻳﺮت دارد ﭼﺮا ﻛﻪ او در اﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت "وﻇﻴﻔﺔ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﻧﻴﺴﺖ و ﻣﻘﺘﻀﻲ اﺳﺖ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﺑﻪ ﻫﺮ ﻃﺮﻳﻖ‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ رﺟﻮع ﻧﻤﺎﻳﺪ" )ﻧﮓ‪ :.‬ص‪ .(212 .‬در ﻣﻬﺮ ‪ ،1324‬ﻣﺤﺴﻦ ﺻﺪر ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫"ﺗﻮﺟﻪ" ﻓﺮاوان و ﻣﺴﺘﻤﺮي ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي دارد!‬ ‫اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺲ از "ﺳﻮء ﻗﺼﺪ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم" ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي در ‪ 1324/2/8‬در ﺧﻴﺎﺑﺎن‬ ‫ﺣﺸﻤﺖ اﻟﺪوﻟﻪ )ﻧﮓ‪ :.‬ص‪ 141-157 .‬و ‪ (195-203‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﺳﻨﺎد‪ ،‬دو‬ ‫ﮔﺰارش ﻧﻴﺰ درﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮء ﻗﺼﺪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻫﺮ دو را دادﻳﺎر دادﺳﺮاي‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻴﻤﻲ در ‪ 22‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ﻳﻌﻨﻲ دو ﻫﻔﺘﻪاي ﭘﺲ از ﺳﻮء ﻗﺼﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي‬ ‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و روز ﺑﻌﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان )ﺷﻤﺎرة ‪ 1079‬ﻣﻮرخ ‪" (1324/2/23‬ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ" و "ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﻓﻮري" "ﻣﺤﺘﺮﻣﺎً ﭘﻴﺮو ﮔﺰارش ﺷﻔﺎﻫﻲ‪ ،‬روﻧﻮﺷﺖ ﮔﺰارش دادﻳﺎر‬ ‫‪249‬‬

‫دادﺳﺮاﺳﻲ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان در ﻣﻮرد ﭘﺮوﻧﺪة ﻛﺴﺮوي و ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي" را "ﺟﻬﺖ اﺳﺘﺤﻀﺎر ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻲ" ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ذﻳﻞ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪" :‬ﺑﻪ ﻋﺮض رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮري ﻧﻔﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﺷﻮد"‪ .‬وآن ﮔﺰارش اﻳﻨﺴﺖ‪:‬‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ دادﺳﺮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺘﺮﻣﺎً ﻣﻌﺮوض ﻣﻲدارد‪ :‬ﭘﺮوﻧﺪة ﺷﻤﺎرة ‪ 24-563‬داﻳﺮ ﺑﻪ اﺗﻬﺎم آﻗﺎﻳﺎن ﻛﺴﺮوي و ﻳﺰداﻧﻴﺎن و ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻣﺠﺘﺒﻲ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و ﻣﺤﻤﺪ ﺧﻮرﺷﻴﺪي در واﻗﻌﺔ ﻣﻮرﺧﺔ ‪] 24/2/8‬ﻛﻪ[ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ‬ ‫اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده‪ ،‬ﭘﺲ از ﻃﻲ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺑﺨﺶ ‪ 1‬و ادارة آﮔﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﮔﺰارش‬ ‫ﻧﻬﺎﺋﻲ ﻣﻮرﺧﺔ ‪ 24/2/13‬آن اداره‪ ،‬ﺑﻪ دادﺳﺮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ اﺣﺎﻟﻪ و ﭘﺲ از ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺻﺎدره از‬ ‫ﻃﺮف دادﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺷﺮح آﺗﻲ‬ ‫‪ -1‬اﺣﺴﺎناﻟـﻠﻪ‪ ،‬ﺻﻔﻲاﻟـﻠﻪ و ﺣﺴﻴﻦ ﻳﺰداﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺮاﻫﺎن آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ ‪ 10‬ﻫﺰارﺗﻮﻣﺎن‬ ‫وﺟﻪ اﻟﻀﻤﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم ﺗﻮدﻳﻊ وﺟﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺎزداﺷﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و ﻣﺤﻤﺪ ﺧﻮرﺷﻴﺪي‪ ،‬اوﻟﻲ ‪ 15‬ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن ‪ ،‬دوﻣﻲ ‪ 10‬ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن وﺟﻪ‬ ‫اﻟﻀﻤﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺗﻮدﻳﻊ آزاد ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3‬اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن وﺟﻪاﻟﻀﻤﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺗﻮدﻳﻊ ﻧﻤﻮده و آزاد ﺷﺪه و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آﻗﺎﻳﺎن زﻳﻦاﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ‬ ‫و ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﻤﺪﻳﺎن و اﻣﻴﺮ ﺣﺴﻴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ ﻋﺒﺎس و اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ]ﮔﺮي[ ﻛﺮده ﻧﻴﺰ اوﻟﻲ‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار رﻳﺎل ﻛﻔﻴﻞ و ﺳﻪ ﻧﻔﺮ اﺧﻴﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻳﻜﻬﺰار ﺗﻮﻣﺎن ﻛﻔﻴﻞ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده و آزاد ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ‬ ‫ﻗﺮار ﺗﺄءﻣﻴﻦ در ﺑﺎرة آﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ اﺟﺮا ﮔﺬارده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺿﻤﻨﺎً ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و‬ ‫اﺟﺮاي ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ ادارة زﻧﺪان و ﺑﺮﮔﻬﺎي اﺣﻀﺎر ﺑﺮاي اﺧﺬ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت دﻋﻮت و از‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 1324/2/22‬ﺑﺮاﺑﺮ اوﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﺣﺎﺿﺮ و ﺑﺎزﺟﻮﺋﻲ ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ دﺳﺘﻮر ﺻﺎدره از ﻃﺮف دادﺳﺘﺎن ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﺪون ﺣﻔﻆ ﻧﻮﺑﺖ در ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﮔﺰارش را ﺳﺮوان ﺷﺠﺮه دادﻳﺎر دادﺳﺮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻣﻀﺎ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻮ دو ﻫﻔﺘﻪاي ﺑﻌﺪ‪،‬‬ ‫در ﻧﻬﻢ ﺧﺮداد ﮔﺰارش دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ازﻳﻦ ﻗﺮار‪:‬‬ ‫راﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﭘﺮوﻧﺪة آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ]ﻛﻪ[ در ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 24/2/8‬در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده‬ ‫اﺳﺖ ده ﻧﻔﺮ اﺷﺨﺎص ﻣﺸﺮوﺣﺔ زﻳﺮﻳﻦ ﻣﺘﻬﻢ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﭘﺮوﻧﺪة ﻣﺘﺸﻜﻠﻪ اﻛﻨﻮن در دادﺳﺮاي‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﺤﺖ ﭘﻴﮕﺮد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬ـ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ اﺣﺴﺎن اﻟـﻠﻪ‪ ،‬ﺻﻔﻲ اﻟـﻠﻪ و ﺣﺴﻴﻦ ﻳﺰداﻧﻲ‪ -2 .‬آﻗﺎي ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﺧﻮرﺷﻴﺪي و ﻧﻴﺰ آﻗﺎﻳﺎن اﻓﺮاﺳﻴﺎب و زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ و ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﻳﺎن و اﻛﺒﺮ ﺣﺴﻴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ ﻋﺒﺎس ﺑﺎﻧﺎن ]؟[ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮي ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺒﺎﻧﻲ و ﻣﻼﻗﺎت اﺻﺤﺎب دﻋﻮي ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﺗﺄﻣﻴﻦ درﺑﺎرة اﺣﺴﺎناﻟـﻠﻪ‪،‬‬ ‫ﺻﻔﻲاﻟـﻠﻪ و ﺣﺴﻴﻦ ﻳﺰداﻧﻲ از ﻳﻜﻄﺮف و ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻲ ﺧﻮرﺷﻴﺪي و اﻓﺮاﺳﻴﺎب از ﻃﺮف‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺗﻮدﻳﻊ وﺟﻪاﻟﻀﻤﺎﻧﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد وﻟﻲ ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﭼﻮن ﺑﻴﻢ‬

‫‪250‬‬

‫ﺗﺒﺎﻧﻲ از ﺑﻴﻦ رﻓﺖ ﻗﺮار ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺻﺎدره درﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﻛﻔﻴﻞ ﺗﺒﺪﻳﻞ و اﻛﻨﻮن ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ آزاد‬ ‫ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻓﻌﻼً ﻗﺮار ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﺄﺧﻮذه از ﻛﻠﻴﺔ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﻛﻔﻴﻞ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ وﻟﻲ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻧﮕﺮدﻳﺪه و دادﺳﺮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ در ﻧﻈﺮ دارد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺸﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ را اداﻣﻪ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻛﺸﻒ ﮔﺮدد و ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﺗﻔﺎوت ﻛﻠﻴﺔ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ اﺣﻀﺎر‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺘﻢ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺿﻤﻦ ﺻﺪور ﻗﺮار ﻧﻬﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻣﺮاﺗﺐ ﮔﺰارش ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺳﺮوان ﺷﺠﺮه‪24/3/9.‬‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎن ﮔﺰارش ﻧﺨﺴﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ "ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ دﺳﺘﻮر ﺻﺎدره از ﻃﺮف دادﺳﺘﺎن ﭘﺮوﻧﺪه‬ ‫ﺑﺪون ﺣﻔﻆ ﻧﻮﺑﺖ" ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ازﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ دو ﮔﺰارش ﮔﻮاه‬ ‫روﺷﻨﻲ اﺳﺖ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﺟﺎﻧﺒﺪاراﻧﺔ دادﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺿﺎرب و ﻣﻀﺮوب را‬ ‫ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺒﻴﻨﺪ و ﻫﻴﭻ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻣﻴﺎن آﻧﻜﺲ ﻛﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻛﺮده اﺳﺖ و آن ﻳﻚ ﻛﻪ ﺗﻴﺮ ﺧﻮرده اﺳﺖ‬ ‫ﻧﮕﺬارد‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﻛﺴﺮوي ﻫﻢ ﻫﻤﺎن وﺟﻪاﻟﻀﻤﺎﻧﻲ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻲ‬ ‫ﺧﻮرﺷﻴﺪي ﻛﻪ ﻳﺎر و ﻳﺎور و ﻫﻤﺮاه و ﻫﻤﻜﺎر ﻧﻮاب در ﺣﻤﻠﻪ و ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي و ﺿﺮب و ﺟﺮح‬ ‫او ﺑﻮده اﺳﺖ! ﻗﺮار ﻣﺠﺮﻣﻴﺘﻲ ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﺻﺎدر ﻧﻤﻲﺷﻮد و ﭘﺲ ﺿﺎرﺑﺎن و ﺳﻮءﻗﺼﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻗﻴﺪ ﻛﻔﻴﻞ آزاد ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻫﻢ دﻳﺪﻳﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﺟﺮﻣﻲ‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ و ﭘﺲ ﺧﻮد را ﻣﺠﺮم ﻧﻤﻲداﻧﻨﺪ ﻛﺴﻲ را ﺑﻪ ﺿﻤﺎﻧﺖ و ﻳﺎ ﻛﻔﺎﻟﺖ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ و ﭘﺲ در‬ ‫ﺑﺎزداﺷﺖ ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ! )ﻧﮓ‪ :.‬ص‪.(200-201 .‬‬ ‫ﭘﺲ از "ﺳﻮء ﻗﺼﺪ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم" ﻧﻴﺰ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﻛﺴﺮوي ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ازﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ را ﺗﺪوﻳﻦ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﻂ ﺧﻮش ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻨﺪ و ﺑﻪ اﻣﻀﺎي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺎ ﻋﻨﻮان‬

‫ﻳﻜﻢ دي ﻣﺎه ﻛﺴﺮوي ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ را ﻣﻲﺳﻮزاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ دوﻟﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻋﻼم‬ ‫ﺟﺮم از ﻃﺮف اﻫﺎﻟﻲ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﺮﻛﺴﺮوي ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎر ﺑﻪ درﺑﺎر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ و ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي‬ ‫ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﻨﺪ و در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﻫﻢ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ‪ 11‬دي ﻣﺎه ‪ ،1324‬و در ﻧﺎﻣﺔ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ )ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎرة ‪ (4136‬ﻛﻪ "از ﻃﺮف وزﻳﺮ درﺑﺎر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ" اﻣﻀﺎء ﺷﺪه ﺧﻄﺎب ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وزﻳﺮ" ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ "ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ از اﻋﻼم ﺟﺮﻣﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻫﺎﻟﻲ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺴﺮوي‬ ‫ﺷﺪه و ﺑﻪ درﺑﺎر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ واﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪه ﻟﻔﺎً ﺑﺮاي اﻃﻼع و اﻗﺪام ﻣﻘﺘﻀﻲ ارﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد"‪ .‬از‬ ‫آﻧﭽﻪ در ﺣﺎﺷﻴﺔ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻪ دو روزي ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ )اﺑﺮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﺣﻜﻴﻤﻲ( رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﺔ اﻣﺮ را ﺟﻮﻳﺎ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻲ در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ "ﻳﻚ‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ از ﻫﻤﻴﻦ اﻋﻼم ﺟﺮم ﻗﺒﻼً در ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 24/10/11‬واﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﻤﺎرة ‪ 17944‬ﺑﻪ‬ ‫ﺿﻤﻴﻤﺔ اﺻﻞ ﭘﺮوﻧﺪه ﺧﺪﻣﺖ ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻣﻌﺎون ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﺑﺮﻧﮕﺸﺖ"‪ .‬و در ﻛﻨﺎر‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻳﺎدداﺷﺖ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ دﻳﮕﺮي ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ "دو روز ﻗﺒﻞ اﻗﺪام و ﺳﺎﺑﻘﺔ آن ﺑﻪ ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ"‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ "اﻋﻼم ﺟﺮم" ﻛﻪ اﻋﻼم ﺧﻄﺮي اﺳﺖ درﺑﺎرة ﺑﺮﮔﺰاري ﻣﺮاﺳﻢ "ﻳﻜﻢ دي ﻣﺎه"‬ ‫در ﺣﺪود دﻫﻢ آن ﻣﺎه ﺑﻪ درﺑﺎر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ و ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي ارﺳﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫"اﻋﻼم ﺟﺮم" ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﺪارد اﻣﺎ از ﺟﻤﻠﺔ آﻏﺎزﻳﻦ آن ﭼﻨﺎن ﺑﺮ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﺪوﻳﻦ ﻣﺘﻦ در زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺳﺎﻧﻔﺮاﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﻛﻪ در ‪ 5‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ 1324‬آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر‬ ‫‪251‬‬

‫ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺮﺳﻴﺪه اﺳﺖ )ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ در ‪ 5‬ﺗﻴﺮ ﻣﻨﺸﻮر ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ را ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲدﻫﺪ( و ﻋﻼوه ﺑﺮﻳﻦ "ﻋﻤﻮم ﻣﻠﻞ دﻧﻴﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ اﻋﻼن ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ و اﻧﻌﻘﺎد‬ ‫ﺻﻠﺢ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ"‪ .‬و ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ‪ 17‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻟﻤﺎن ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد و ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ژاﭘﻦ‬ ‫ﻫﻢ در ‪ 24‬ﻣﺮداد ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ روز ﺑﻌﺪ را دوﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﻌﻄﻴﻞ‬ ‫ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ اﻋﻼم ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻫﺮﺣﺎل‪" ،‬اﻋﻼم ﺟﺮم" ﭘﺲ از "ﭘﻴﺶ آﻣﺪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﭼﻬﺎرراه‬ ‫ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ" ﻳﻌﻨﻲ ﭘﺲ از ‪ 8‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻳﺎ در ﻓﺎﺻﻠﺔ ‪ 8‬ﺗﺎ ‪17‬‬ ‫اردﻳﺒﻬﺸﺖ )اﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮر از ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ و اﻧﻌﻘﺎد ﺻﻠﺢ را ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ ﺑﺎ آﻟﻤﺎن ﺑﺪاﻧﻴﻢ( و ﻳﺎ در ﻓﺎﺻﻠﺔ‬ ‫‪ 8‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ﺗﺎ ‪ 5‬ﺗﻴﺮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﺎﻳﺎن ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺳﺎﻧﻔﺮاﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﺗﺪوﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﺎه آذر‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ "اﻋﻼم ﺟﺮم" ﺑﺮ ﺳﺮ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻣﻲاﻓﺘﺪ‪ .‬ﻛﺴﺮوي اﻳﻦ ﻛﺎر را "دﺳﻴﺴﺔ" ﺳﺮﺗﻴﭗ اﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ﻣﻘﺪم‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻣﻲداﻧﺪ ﻛﻪ "ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎ ﻣﻦ دارد"‪ .‬او ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﭼﻨﺪ روز ﺑﻪ آﺧﺮ آذرﻣﺎه ﻣﺎﻧﺪه ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺎ آﮔﺎه ﮔﺮدﻳﺪﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻧﺰﻳﻜﻲ ﻳﻜﻢ دﻳﻤﺎه‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﻣﺎ‬ ‫در ﺻﺪد اﺣﺪاث ﻓﺘﻨﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﻚ آﮔﻬﻲ ﺳﺮاﭘﺎ دروغ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﻬﺘﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ـ از ﺳﻮزاﻧﺪن ﻗﺮآن و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ـ درج ﻛﺮدهاﻧﺪ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎ ﻧﺸﺮ آن ﻣﺮدم را واداراﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺸﻮرﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺎ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ"‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻃﻼع ﻣﻲدﻫﺪ و‬ ‫ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ "از ﻧﺸﺮ آن آﮔﻬﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد وﻟﻲ آﻗﺎي ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻜﺮدﻧﺪ و‬ ‫آﺷﻜﺎره دﻳﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد او ﺑﺎ ﺑﺪﺧﻮاﻫﺎن ارﺗﺒﺎط دارد و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﺣﺪاث ﻓﺘﻨﻪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫دﺳﺘﻮر او ﻛﻼﻧﺘﺮي ‪ 8‬در ﺑﺎزار‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻧﺘﺸﺎرات ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد و دﻳﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ از آﻏﺎز دي ﻣﺎه‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ روز ﻳﻜﺒﺎر اﻳﻦ آﮔﻬﻴﻬﺎ را ﻧﺸﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺗﻬﻤﺘﻬﺎي ﻋﺠﻴﺒﻲ ﻣﻲﮔﻨﺠﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮدم داﻧﺴﺘﻪ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ اﺳﺖ و اﻗﺪاﻣﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد" )ﻧﮓ‪:.‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ص‪.(209-210 .‬‬

‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﺴﺮﻳﻊ در اﻣﺮ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪة ﻛﺴﺮوي در دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪":‬درﻛﺎﺑﻴﻨﺔ آﻗﺎي ﺣﻜﻴﻤﻲ ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺮوﻧﺪه را ﺑﺎ ’ﻓﻮرس ﻣﺎژور‘ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺪازﻧﺪ" )ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ(‪ .‬ﭘﺲ از ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر ﻫﻢ "ﺷﺨﺺ ﻣﻄﻠﻌﻲ" ﺑﻪ روزﻧﺎﻣﺔ اﻳﺮان‬ ‫ﻣﺎ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ "اول دﻳﻤﺎه در ﺣﺪود ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﻧﻔﺮ از ﻣﻼﻳﺎن در ﺧﺎﻧﻲآﺑﺎد ﺟﻠﺴﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ"‬ ‫ﻛﻪ "ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ’ﻗﺮآن ﺳﻮزاﻧﻲ‘ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي ﻫﺠﻮم ﻧﻤﻮده و ﻣﺤﺎرﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﺧﻮد ﻛﺴﺮوي را ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺘﻞ" رﺳﺎﻧﻨﺪ )ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ‪ ،‬ص‪ .(210-211 .‬ﭘﺲ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ادﻋﺎﻧﺎﻣﺔ دﺷﻤﻨﺎن ﻛﺴﺮوي‬ ‫داﻧﺴﺖ ﻋﻠﻴﻪ او و ﻧﺸﺎﻧﻪاي داﻧﺴﺖ از ﻋﺰم آﺷﻜﺎر اﻳﺸﺎن ﺑﻪ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدن وي‪ .‬ﻣﻤﺎﺷﺎت و ﺗﻌﻠﻞ‬ ‫دوﻟﺖ و دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي دوﻟﺘﻲ و آن ﻓﻀﺎﺣﺖ در ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻋﺎﻣﻼن و آﻣﺮان آﻧﭽﻪ اﻳﻨﺎن ﺧﻮد‬ ‫"ﭘﻴﺶ آﻣﺪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﭼﻬﺎرراه ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ" ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ ﻣﻌﻨﺎﺋﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ راه‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻌﺼﺐ و ﻛﻮراﻧﺪﻳﺸﻲ ﮔﺸﺎدن و ﭼﺮاغ ﺳﺒﺰ ﺑﻪ ﻗﺎﺗﻼن ﻧﺸﺎن دادن!‬ ‫آن ﻣﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻢ دي ﻣﺎه ﻛﺴﺮوي ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ را ﻣﻲ ﺳﻮزاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ دوﻟﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻋﻼم ﺟﺮم از ﻃﺮف اﻫﺎﻟﻲ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﺮﻛﺴﺮوي ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎر‬ ‫‪252‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺎرﻳﻚ ﻛﻪ از ﻳﻜﺴﻮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن دول ﻣﺘﻔﻖ در ﺳﺎﻧﻔﺮاﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت دول‬ ‫ﺟﻤﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ و از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻋﻤﻮم ﻣﻠﻞ دﻧﻴﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ اﻋﻼن ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ و اﻧﻌﻘﺎد ﺻﻠﺢ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎﻳﺔ ﺑﺴﻲ ﺗﺄﺳﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﻋﻼوه از ﮔﺮﻓﺘﺎرﻳﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪ ،‬ﻳﻚ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﻲ‬ ‫رخ داده ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻋﺪة زﻳﺎدي از ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻛﺸﻮر ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ و ﻫﻴﺌﺖ ﻣﻌﻈﻢ دوﻟﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﭘﻮﺷﻴﺪه اﺳﺖ و آن داﺳﺘﺎن ”ﺑﻠﻮا و ﺷﻮرش ﻛﺴﺮوي“ اﺳﺖ و ﻣﺎ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮان اﻏﻠﺐ از ﺟﺮاﻳﺪ‬ ‫اﺻﻼً ﺑﻪ ﻣﺮام و ﻣﻘﺼﻮد اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي آﺷﻨﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و از ﺷﺎﻟﻮدهاي ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ‬ ‫ﺑﺰرگ دﻳﮕﺮي رﻳﺨﺘﻪ اﺳﺖ ﻧﺎآﮔﺎﻫﻨﺪ‪ .‬ازﻳﻨﺮو در ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﭼﻬﺎرراه ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﻛﺎﻣﻼً‬ ‫ﻃﺮﻓﺪاري ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ ﻃﺮﻓﺪاري ﺧﻮد ﻣﺎﻳﺔ ﺑﻴﺸﺮﻣﻲ و ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﻳﻚ ﻋﺪه ﺑﻴﺴﺮ و ﭘﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم آزادﮔﺎن ورق ﭘﺎرهﻫﺎﺋﻲ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﻫﻢ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻲدﻫﻨﺪ و ﻛﺴﺎﻧﻲ را از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ ﺑﺮ‬ ‫اﻧﮕﻴﺨﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻠﮕﺮاﻓﺎﺗﻲ ﺑﻜﻨﻨﺪ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ از ﻣﻮﻗﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮده در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺨﺖ ﺷﻮرﺷﻲ‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﻲ ﺗﻮﺟﻪ اوﻟﻴﺎي ﻣﺤﺘﺮم اﻣﻮر و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﺟﺮاﺋﺪ را ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد و ﻣﺮام اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮده ﺟﺪاً ﺗﻘﺎﺿﺎ دارﻳﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ از ﻃﺮﻓﺪاري و‬ ‫ﺣﻖﻛﺸﻲ ﺧﻮدداري ﻧﻤﻮده و ﺳﺮﭼﺸﻤﺔ اﻳﻦ ﻏﻮﻏﺎ و ﻓﺴﺎد را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻘﺪس اﺳﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮن ﻫﺰاران ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺎ اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه‬ ‫ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﺎت ﻗﻠﻮب آﻧﻬﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﭘﺎﻳﺔ ﻛﻠﻴﺔ ﻫﺴﺘﻲ و ﻫﺴﺘﺔ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺧﻮد را اﺳﺘﻮار ﻧﻤﻮده اﺻﻞ‬ ‫اول آن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺮر ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺐ رﺳﻤﻲ اﻳﺮان اﺳﻼم و ﻃﺮﻳﻘﺔ ﺣﻘﺔ اﺛﻨﻲﻋﺸﺮﻳﻪ اﺳﺖ و ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫اﺳﻼم ﺑﺎﻳﺪ دارا و ﻣﺮوج اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺻﻞ دوم ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫اﻣﺎم ﻋﺼﺮ ﻋﺠﻞاﻟـﻠﻪ ﻓﺮﺟﻪ و ﺑﺬل ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه اﺳﻼم و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺣﺠﺞ اﺳﻼم و ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﺮان ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻫﻴﭻ ﻋﺼﺮي از اﻋﺼﺎر ﻣﻮاد ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ آن ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻲ ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺔ اﺳﻼم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺔ ﺧﻴﺮاﻻﻧﺎم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺣﺠﺞ اﺳﻼم ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻳﻦ در ﻣﺮاﻗﺒﺖ و‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ ﺣﺴﻦ اﺟﺮاي اﻳﻦ ﺣﻜﻢ ﻣﺄﻣﻮر و ﻣﻮﻇﻒ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺻﻞ ﻧﻬﻢ اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﻓﺮاد‬ ‫ﻣﺮدم از ﺣﻴﺚ ﺟﺎن و ﻣﺴﻜﻦ و ﺷﺮف ﻣﺤﻔﻮظ و ﻣﺼﻮن از ﻫﺮ ﻧﻮع ﺗﻌﺮض ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و رﻳﺸﺔ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺷﺮف ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﻳﺎﻧﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ آن ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺻﻞ ﺑﻴﺴﺘﻢ‪,‬‬ ‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﻛﺘﺐ ﺿﺎﻟﻪ و ﻣﻮاد ﻣﻀﺮه ﺑﻪ دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ آزاد اﺳﺖ و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ آن‬ ‫رﻓﺘﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻣﺠﺎزات ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺻﻞ ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﻜﻢ اﻧﺠﻤﻨﻬﺎ و‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ﻣﻮﻟﺪ ﻓﺘﻨﺔ دﻳﻨﻲ و دﻧﻴﻮي ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻨﻚ اي ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه اﺳﻼم ﭘﻨﺎه و اي ﻣﺠﺮﻳﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ و اي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺘﺮم اﻓﺮاد ﻣﻠﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ‬ ‫روي ﺗﻮدة اﺟﺴﺎد ﻛﺸﺘﮕﺎن راه ﻣﺸﺮوﻃﻴﺖ اﻳﺮان و ﻣﻨﺸﻴﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺟﻠﻮس ﺷﻤﺎ ﺗﻬﻴﻪ‬ ‫و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه و اي ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﺸﻮر ﺳﺘﻤﺪﻳﺪة اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﻘﺎﻳﺪ و اﻓﻜﺎر اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ آن ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺘﻨﻪ و ﻓﺴﺎد و ﺗﻴﺸﻪ زدن ﺑﻪ رﻳﺸﺔ اﺳﻼم و ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ و در ﻣﻘﺎم ﭼﺎرهﺟﻮﺋﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺬﻫﺐ را ﺣﻔﻆ و ﺻﻴﺎﻧﺖ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن ﺣﺠﺞ اﺳﻼم و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ وﻇﻴﻔﺔ دﻳﻨﻲ و ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻲ ﻛﻪ از ﺟﺎﻧﺐ ﭘﻴﺸﻮاي ﻣﻘﺪس‬ ‫دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﻪ ﺷﻤﺎ واﮔﺬار ﺷﺪه و اي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺎﻓﻆ دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ‬ ‫اﺳﻼم ﺑﻮده و از آن ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻮرزﻳﺪ و ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ ﻧﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻋﻘﺎﻳﺪ و اﻓﻜﺎر اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي را ﻣﻮرد ﻣﺪاﻗﻪ‬ ‫ﻗﺮارداده وﺟﺪاﻧﺎً ﻗﻀﺎوت ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ آﻳﺎ در ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ و در ﻣﺤﻀﺮ ﭘﻴﺸﻮاي اﺳﻼم و ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻘﺪس‬

‫‪253‬‬

‫اﺳﺎﺳﻲ و اﻓﻜﺎر ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻤﺎم دﻧﻴﺎ ﺳﺎﻛﺖ ﻧﺸﺴﺘﻦ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و ﺗﺮك‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ ﺷﺮﻋﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟‬ ‫آﻗﺎي اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﺧﻮد ﻛﻪ در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 14‬دﻓﺘﺮﭼﺔ ﻳﻜﻢ آذر ‪ 1322‬ﭼﺎپ ﺷﺪه و‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ در ﺳﺎل ‪ 1307‬از ﻋﺪﻟﻴﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪه و در ﺣﺎل ﺧﻮد دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ ﻣﻲﻳﺎﻓﺘﻪ و از ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﻲرﻣﻴﺪه و ﺳﺨﻦ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ و در اﺛﺮ اﻳﻦ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ ﺳ‪‬ﻬﺶﻫﺎﻳﺶ )اﺣﺴﺎﺳﺎﺗﺶ( ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﺗﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻣﺜﻼً ﺑﺎ ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ اﺷﻜﻬﺎي او ﻧﻴﺰ ﺟﺎري ﻣﻲﺷﺪه و ﮔﻮﺷﺘﻬﺎي دﻛﺎن ﻗﺼﺎﺑﻲ ﺑﺎ‬ ‫او ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺘﻪ و ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻴﺮوس ﺑﺎ ﺧﺮﻳﺪن ﭘﻨﺠﺎه و ﺷﺼﺖ ﮔﻨﺠﺸﮕﻲ و‬ ‫آزاد ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ آﻣﻴﻐﻬﺎ )ﺣﻘﺎﻳﻖ( ﺟﻠﻮ ﭼﺸﻢ او ﻧﻤﺎﻳﺎن ﮔﺮدﻳﺪه ﻟﺬا ﻳﻜﻢ آذر ‪ 1312‬ﺑﻪ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻬﻨﺎﻣﺔ‬ ‫ﭘﻴﻤﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ و در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 11‬ﺷﻤﺎرة ‪ 13‬ﺳﺎل ﻳﻜﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ‪":‬ﺑﺮ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻨﻲ ﭼﻪ‬ ‫آﺳﺎﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ درﺑﺎرة دﻳﻦ ﺑﻴﺎﻏﺎزم و ﮔﺮوﻫﻲ را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮد ﺑﻴﻨﺪازم وﻟﻲ آﻳﺎ ﭼﻪ ﺳﻮدي‬ ‫از ﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮاﻫﻢ داﺷﺖ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﮔﺮوﻫﻲ را در ﺑﻴﺎﺑﺎن ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﺳﺮﮔﺮدان ﮔﺮداﻧﻢ‪ ،‬ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ دردي‬ ‫ﺑﺮ دردﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻴﻔﺰاﻳﻢ؟" وﻟﻲ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﺳ‪‬ﻬﺸﻬﺎﻳﺶ ﺗﻨﺪ و ﺗﻴﺰ ﺗﺮ ﺷﺪه ﮔﺮوﻫﻲ را‬ ‫ﮔﻤﺮاه ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮد اﻧﺪاﺧﺘﻪ و دردي ﺑﺮ دردﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اﻓﺰوده اﺳﺖ ﺑﻄﻮري ﻛﻪ در‬ ‫ﻳﻜﻢ آذرﻣﺎه ‪ 1322‬ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم در ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﺳﻼم ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﭘﺮاﻛﻨﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎ ﺑﻪ دﻳﻦ‬ ‫ﻣﻘﺪس اﺳﻼم ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮده و آن دﻳﻦ ﭘﺎك را ﺑﺎ اﻳﻦ زﻣﺎن ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ و ﻫﻤﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و‬ ‫ﭘﻴﺮوان دﻳﻦ اﺳﻼم را ﮔﻤﺮاه ﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ و ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎن ﺳﺎل ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي اﻧﺘﺸﺎر داده‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 15‬ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﺳﺎم ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم داده و در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 6‬از اﺋﻤﺔ‬ ‫اﻃﻬﺎر ﺑﺪﮔﻮﺋﻲ ﻛﺮده و در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 18-20‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﻘﺪس اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم‬ ‫ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﻧﻤﻮده و ﺻﺮاﺣﺘﺎً ﺑﻪ آن ﺑﺰرﮔﻮار ﻧﺴﺒﺖ ﺧﺪاﻧﺎﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺑﻴﺪﻳﻨﻲ داده اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از اﻧﺘﺸﺎر‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻧﺎﻣﺒﺮده‪ ،‬دوﻟﺖ وﻗﺖ اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از آن ﻧﺸﻮد ﻣﺎﻳﺔ اﻳﺠﺎد اﻧﻘﻼب ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ از ﻃﺮف ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺧﺮاﻓﺎت ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮﻗﻴﻒ ﮔﺮدﻳﺪ و از ﻃﺮف دوﻟﺖ دﺳﺘﻮر داده ﺷﺪ از اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺘﺎب ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‬ ‫وﻟﻲ اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺤﻪدار ﻧﻤﻮدن ﻗﻠﻮب ﻋﻤﻮم اﺳﻼم و ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺟﻬﺎن ﺧﺼﻮﺻﺎً آﻣﺎده‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ دوﺑﺎره ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب را ﺑﺎ زﻳﺎدي ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم داوري ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه درﺑﺎرة‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي و ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي و ﻣﻼي روﻣﻲ و ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻮاﺑﻎ اﻳﺮان و‬ ‫اﺳﻼم ﻛﺴﻲ را از ﻣﺮده و زﻧﺪه رﻫﺎ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺸﻲ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ زﻫﺮآﮔﻴﻦ ﺧﻮد ﺑﻪ روان آﻧﻬﺎ ﻧﺰده‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻼﺻﺔ ﻛﻼم آﻧﻜﻪ از روزي ﻛﻪ اﻳﻦ آﻗﺎ ﮔﻨﺠﺸﻜﻬﺎ را آزاد ﻛﺮده اﺳﺖ ﺗﺎ اﻣﺮوز ﺑﻪ آزار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و‬ ‫ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎن دﻳﻦ و ﻋﻠﻤﺎ و رﺟﺎل ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ و ﻣﺮدان ﺑﺰرگ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﻳﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪ و از ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺑﻲ‬ ‫ادﺑﻲ و ﺧﻼف ﻧﺰاﻛﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺎن ﺧﻮدداري و ﻓﺮوﮔﺬاري ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه از اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي‬ ‫زﻫﺮآﻟﻮد و اﻧﺘﺸﺎرات ﻣﺴﻤﻮم ﺑﻪ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﻛﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﺟﺸﻦ ﻳﻜﻢ آذر اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از داﺳﺘﺎن ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪ 1320‬ﻫﺮ‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮﭘﺎ ﻧﻤﻮده و در ﭘﻴﺮاﻣﻮن آن دﻓﺘﺮﭼﻪ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي روﺷﻦ‬ ‫ﺷﺪن ]روز[ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎران و اوﻟﻴﺎي ﻣﻌﻈﻢ اﻣﻮرﻣﻤﻠﻜﺖ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬دﻳﮕﺮي ﺟﺸﻦ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزي اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻫﺮﺳﺎل در ﻳﻜﻢ دي ﻣﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ داده ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ و ادﺑﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ را آﺷﻜﺎرا‬ ‫ﻣﻴﺎن ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻣﻲﺳﻮزاﻧﺪ و ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻣﺮدم ﻛﺘﺎﺑﭽﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﻜﻢ دي اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻲ دﻫﺪ از ﺟﻤﻠﺔ‬

‫‪254‬‬

‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﻳﻜﻲ ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺗﻤﺎم ﻣﻠﻞ دﻧﻴﺎ ﻣﺤﺘﺮم و ﻣﻌﻈﻢ اﺳﺖ اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﺮد ﭘﺴﺖ ﺳﻮر‬ ‫و آﻳﺎت آن را ﺑﻴﺒﺎك و ﺑﻴﺸﺮم ﻣﻲﺳﻮزاﻧﺪ و در اﻳﻦ ﻛﺸﻮر اﺳﻼﻣﻲ ﻛﺴﻲ ﺟﻠﻮ او را ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد‪ .‬داﺳﺘﺎن‬ ‫ﺷﻮرش ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻣﺮاﻏﻪ و ﻣﻴﺎﻧﺪوآب در اﺛﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺮآن ﺳﻮزي او ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪ و ﻣﺎ ﻗﻄﻊ دارﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت ﻫﻤﻴﻦ آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺪﻳﺮان ﺟﺮاﺋﺪ )ﻛﻪ ﭘﺎره اي از آﻧﻬﺎ اﻣﺮوز از او ﻃﺮﻓﺪاري ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ( ]را[‬ ‫ﻃﻌﻤﺔ ﺣﺮﻳﻖ داده اﺳﺖ وﻟﻲ ﭼﻮن اﻣﺮوز ﻛﻪ ﺧﻮد را در ﮔﺮداب ﻓﻨﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﺎﭼﺎر ﻫﻤﻜﺎر ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻼف او ﻛﺘﻚ زدن اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﺧﻮد در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 26‬ﻳﻜﻢ آذر ‪ 1322‬ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻣﺪﻳﺮ روزﻧﺎﻣﺔ ﺗﻮﻓﻴﻖ و آﻗﺎي ﺳﺮﻣﺪي‬ ‫ﻛﺘﻜﻜﺎري ﻧﻤﻮد و ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﻴﺶ آﻗﺎي ﺗﻘﻮي ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺤﺘﺮم ﻣﺠﻠﺔ ﻫﺮاز را زده اﺳﺖ و در ‪ 16‬آذر ﻣﺎه‬ ‫‪ 1323‬ﺑﺎ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ از ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﻫﻤﻴﻦ اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي در ﺗﻬﺮان ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ اﻳﺮان رﻳﺨﺘﻪ آﻗﺎي‬ ‫ﻧﻮﺑﺨﺖ ﻣﺪﻳﺮ روزﻧﺎﻣﺔ آﻓﺘﺎب را ﻛﺘﻚ زده اﺳﺖ و در ﭘﺸﺖ دﻓﺘﺮﭼﺔ ﻳﻜﻢ آذر ‪ 1323‬ﺧﻮد ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺖ وﺣﺸﻴﺎﻧﺔ ﺧﻮد اﻋﺘﺮاف ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﻣﺎ زﻣﺎﻣﺪاران ﻣﺤﺘﺮم اﻣﻮر ﻛﺸﻮر ﭘﺲ از ﺗﻮﺟﻪ و رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺎت ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺘﺔ او‬ ‫ﺗﺮدﻳﺪي در ﻣﻔﺴﺪ و ﻣﺎﺟﺮاﺟﻮ ﺑﻮدن اﻳﻦ ﻣﺮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﻧﻘﺸﺔ دﻓﻊ آن رﻳﺸﺔ ﻓﺴﺎد را ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ رﺳﻴﺪه ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﺧﻮد او ﻧﻈﺮي اﻓﻜﻨﺪه و دﻻﻳﻞ اﻳﺠﺎد‬ ‫اﻧﻘﻼب و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮرش و ﻓﺘﻨﻪ را از ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد او درآورده و ﺑﻪ رخ او ﺑﻜﺸﻨﺪ و ﻗﻀﺎوت ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺗﺴﻬﻴﻞ اﻣﺮ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﺔ او اﺷﺎره ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪1‬ـ در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 27‬دﻓﺘﺮﭼﺔ ﻳﻜﻢ آذر ﻛﻪ در ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ ﭘﻴﻤﺎن ﭼﺎپ ﺷﺪه ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪’ :‬ﻣﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از راه ﺑﻴﻔﺮﻫﻨﮕﻲ ﻳﺎ اﻟﻮاﻃﻲ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ زﺑﻮﻧﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻧﻤﻮد و از ﺟﻠﻮ آﻧﺎن درآﻣﺪه ﺗﺎ‬ ‫ﻛﺸﺘﻦ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﭘﻴﺶ ﺧﻮاﻫﻴﻢ رﻓﺖ‘‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻏﻮﻏﺎي ﭼﻬﺎر راه ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ را ﺑﺮﭘﺎ‬ ‫ﻧﻤﻮده ﻛﻪ ﺗﺎ از ﺟﻠﻮ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﺑﻪ دﻟﺨﻮاه درآﻳﺪ و ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻦ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﭘﻴﺶ رود‪.‬‬ ‫‪2‬ـ در ﺻﻔﺤﺔ ‪ 61‬ﻛﺘﺎب دﻳﻦ و ﺟﻬﺎن ﻛﻪ ﺳﺎل ‪ 1323‬در ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ ﭘﻴﻤﺎن ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭘﺲ از‬ ‫ﺑﻴﺎن ﻣﻌﻨﻲ اﻧﻘﻼب ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪’ :‬راه اﻳﻦ اﺳﺖ و ﻣﺎ ﻧﻴﺰ آن را ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ و ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻣﻲروﻳﻢ و ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ آن روزي ﻛﻪ ﻳﻚ ﮔﺎم دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮدارﻳﻢ و رﺷﺘﺔ ﻛﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫آﺋﻴﻦ ﺧﻮد را از ﻫﺮ ﺑﺎره روان ﮔﺮداﻧﻴﻢ‘‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﮔﺎﻣﻲ را ﻛﻪ وﻋﺪه داده اﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪاش ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪3‬ـ در ﺻﻔﺤﺔ آﺧﺮ دﻓﺘﺮﭼﺔ ﺑﻬﻤﻦ ‪ 1323‬ﺑﻪ ﻳﺎران و ﭘﻴﺮوان ﮔﻤﺮاه ﺧﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻴﺎم داده اﺳﺖ‪:‬‬ ‫’ﺑﺮادران ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻮﺷﻴﻢ و ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ‪ 1324‬را ﻳﻚ ﺳﺎل ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮد ﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻲداﻧﻴﺪ دوﻟﺘﻬﺎي ﺑﺪﺧﻮاه ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺑﻌﺪ از دﻳﮕﺮي ﻣﻲآﻳﻨﺪ و ﻣﻲروﻧﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﻨﮓ راه ﻣﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺖ از اﻣﺴﺎل ﻳﻜﻲ از ﻧﺒﺮدﻣﺎي ﻣﺎ ﺑﺎ دوﻟﺘﻬﺎﺳﺖ‘‪.‬‬ ‫و ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻳﺎران ﺧﻮد وﻋﺪه داده ﻛﻪ در ﺳﺎل ﺟﺎري در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﮔﺎﻣﻬﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﭼﻬﺎر ﻣﺎه از اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻀﻴﺔ ’ﭼﻬﺎر راه ﺣﺸﻤﺖ اﻟﺪوﻟﻪ‘ را‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ ﻧﻤﻮده و ﻳﻜﻲ از ﻗﺪﻣﻬﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﺔ ﺧﻮد ﻣﻲداﻧﺪ‪.‬‬ ‫ازﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﺨﻨﺎن در ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي او ﻓﺮاوان اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر دﻓﺘﺮﭼﺔ او ﻛﻪ دو ﺗﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫ﻳﻜﻢ آذر اﺳﺖ و دوﺗﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﻜﻢ دي ﻣﺎه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ اوﻟﻴﺎي ﻣﻌﻈﻢ اﻣﻮر و ﻗﻀﺎت داﻧﺸﻤﻨﺪ‬ ‫دادﮔﺴﺘﺮي را دﻋﻮت ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را از ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻛﻪ ﭘﺮوﻧﺪة اﻳﻦ ﻣﺮد‬ ‫ﺟﺎﻧﻲ ﺑﻪ دادﺳﺮا ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ ﺑﺎ اﻃﻼع ﺑﺎﺷﻨﺪ و در ﻗﻀﺎوت ﺟﻨﺒﺔ ﻋﺪاﻟﺖ و دادﮔﺮي را ﻣﺮﻋﻲ دارﻧﺪ و‬

‫‪255‬‬

‫اﻳﻦ رﻳﺸﺔ ﻓﺴﺎد را از اﻳﻦ ﻛﺸﻮر اﺳﻼﻣﻲ ﻧﺎﺑﻮد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و راﺿﻲ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﻛﻪ دﻧﺒﺎﻟﺔ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻫﺮج و ﻣﺮج و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﺮﺳﺪ و در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺎرﻳﻚ اﺳﺒﺎب دردﺳﺮ اوﻟﻴﺎي اﻣﻮر ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫آﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ‪ ،‬از اﻳﻦ ﻣﺮد ﭘﺴﺖ ﺟﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺌﻮن ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ اﻫﺎﻧﺖ و ﺑﺪﮔﻮﺋﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﻴﺰارﻳﻢ و ﺟﺪاً از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﺣﻘﻴﻘﻲ اﺳﻼم و ﻛﺸﻮر و ﻫﻴﺌﺖ ﻣﻌﻈﻢ دوﻟﺖ و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻛﺸﻮر‬ ‫ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ اﻳﻦ ﻣﺎﻳﺔ ﻓﺴﺎد را ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻳﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻣﺘﻦ آن ﻧﺎﻣﻪ ‪ /‬اﻋﻼم ﺟﺮم ﻛﻪ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﺘﻨﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ از آن ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎم "اﻋﻼﻣﻴﻪاي" ﻳﺎد ﺷﺪ ﻛﻪ "اواﺧﺮ آذرﻣﺎه‪ ...‬اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي در روز ﻳﻜﻢ دﻳﻤﺎه ﺟﺸﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ از ﺟﻤﻠﺔ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ‪ ،‬ﻗﺮآن را ﻫﻢ ﺑﺴﻮزاﻧﺪ" )ص‪ .(168-169 .‬ﺑﺮ ﭘﺎي اﻳﻦ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﻓﺘﻮﻛﭙﻲ آن در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﻛﺲ اﻣﻀﺄ ﻧﻬﺎده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ ﺷﻐﻞ و ﻳﺎ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺧﻮد را ﻫﻢ ذﻛﺮ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎري در اﻳﻦ ﺳﺮا ﻳﺎ در آن ﺗﻴﻤﭽﺔ ﺑﺎزار و ﻳﺎ ﻓﻼن‬ ‫ﺑﺎزارﭼﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺗﻨﻲ از ﺳﻮي اﻧﺠﻤﻨﻲ و ﻳﺎ ﺷﺮﻛﺘﻲ اﻣﻀﺎء ﻛﺮدهاﻧﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﺳﻢ ﺧﻮد‬ ‫را ﺑﺎ ﻣﻬﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻢ ﻫﻤﺮاه ﻛﺮدهاﻧﺪ "ﻣﺆﺳﺴﺔ ﻋﻠﻤﻲ ﻫﻨﺮ‪ .‬ﻛﺎﻧﻮن ﻋﻠﻤﻲ‪ .‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه" از آن ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ ﻫﻢ ﺷﻐﻞ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ﻋﻀﻮ ادارة دﺧﺎﻧﻴﺎت‪ ،‬ﺳﺎﻋﺘﺴﺎز‪ ،‬دﺑﻴﺮ ادﺑﻴﺎت‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪ راه آﻫﻦ‪ ،‬دواﺳﺎز ﻣﺪﻳﺮ داروﺧﺎﻧﺔ اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﻄﺎر ووو‪ . ...‬ﭼﻨﺪ ﺗﻨﻲ از روﺣﺎﻧﻴﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬ ‫اﻻﺣﻘﺮ اﻟﻔﺎﻧﻲ ﺣﺎج ﺳﻴﺪ ﻋﺒﺪاﻟـﻠﻪ ﻋﻠﻮي اﻻﺻﻔﻬﺎﻧﻲ‪ ،‬اﻗﻞ ﺧﺎدم ﺷﺮع ﻋﺒﺪاﻟـﻠﻪ اﻟﻤﻮﺳﻮي‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ‬ ‫ﺣﺎج ﺳﻴﺪ اﺣﻤﺪ اﺳﺪي‪ ،‬اﻻﺣﻘﺮ ﺳﻴﺪ ﺟﻼل واﻋﻆ و ﻳﺎ اﻻﺣﻘﺮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ )ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺎ( و‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ "اﻗﻞ" و "اﺣﻘﺮ" دﻳﮕﺮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺪي )ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺎ( ﻫﻢ اﻣﻀﺄ ﻛﺮده اﺳﺖ‪" :‬از ﻃﺮف‬ ‫اﻧﺠﻤﻨﻬﺎي اﺳﻼﻣﻲ"‪ .‬ﻳﻚ ﺗﻦ ﻫﻢ در ﻛﻨﺎر اﻣﻀﺎي ﻻﻳﻘﺮء ﺧﻮد ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪" :‬ﻓﺪاﺋﻲ دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ‬ ‫اﺳﻼم"‪ .‬آﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﺲ از ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم اﺳﺖ؟ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ اﻣﺎ اﻣﻀﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺮ ﺣﻀﻮر و ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم در اﻳﻦ اﻗﺪام ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻲدﻫﺪ‪" :‬ﺣﺎج‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ اﻛﺒﺮي‪ ،‬ﻓﺪاﺋﻲ اﺳﻼم"‪ .‬اﮔﺮ در ﻗﺮاﺋﺖ اﻳﻦ اﻣﻀﺄ ﺳﻬﻮ و اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ روي ﻧﺪاده ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ اﻛﺒﺮي ﻳﻜﻲ از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﭘﺲ از‬ ‫"ﺳﻮء ﻗﺼﺪ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم ‪ 8‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ "1324‬و ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﻛﻔﺎﻟﺖ از زﻧﺪان آزاد ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮد ﺧﻮد ﺟﻤﻊ ﻣﻲآورد و "ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم" ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد )ﻧﮓ‪ :‬ﺳﻴﺪ ﺳﻌﻴﺪ ﻏﻔﻮري‪" ،‬ﻓﺪاﺋﻴﺎن‬ ‫اﺳﻼم در ﻛﻼم ﻳﺎران"‪ 15 ،‬ﺧﺮداد‪ ،24 ،‬زﻣﺴﺘﺎن ‪ ،1375‬ص‪.(216 .‬‬ ‫در ﺗﺪوﻳﻦ "اﻋﻼم ﺟﺮم" ﻣﻬﺎرت ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ :‬از ﺳﻮﺋﻲ ﻛﺴﺮوي را دﻳﻮاﻧﻪ اﺣﻮال‬ ‫وﺻﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ و از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺳﺨﻨﺎن و ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻫﻤﻴﻦ دﻳﻮاﻧﻪ را ﺑﺮاي ﺟﻬﺎن و اﺳﻼم و اﻳﺮان‬ ‫ﺧﻄﺮي ﺑﺰرگ و ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮز ﻣﻲداﻧﺪ‪ .‬در "ﻛﺸﻮر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ اﻳﺮان" ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﺮا‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ "ﻣﺮد ﭘﺴﺖ‪ "ِ‬ﺑﻲ ادبِ ﺑﻲ ﻧﺰاﻛﺖ‪" ‬ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎر" ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ "ﻗﻠﻢ زﻫﺮآﮔﻴﻦ ﺧﻮد" ﺑﻪ ﻣﻘﺪﺳﺎت‬ ‫دﻳﻨﻲ و ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﻣﻠﻲ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻋﻨﻘﺮﻳﺐ زﻣﺎم ﻗﺪرت را ﺑﮕﻴﺮد و‬ ‫ﻣﻠﻚ و ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ راه ﺧﻮد ﺑﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﺗﺤﻤﻞ و ﺷﻜﻴﺒﺎﺋﻲ دوﻟﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ او و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت‬ ‫ازو ﻣﺎر در آﺳﺘﻴﻦ ﭘﺮوردن اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻄﺮ را ﻧﻴﻨﺪﻳﺸﻴﻢ "دﻧﺒﺎﻟﺔ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻫﺮج‬ ‫‪256‬‬

‫وﻣﺮج و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي" ﻣﻲرﺳﺪ و از ﻫﻤﻴﻦ روﺳﺖ ﻛﻪ "ﻣﺎ‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ‪ ،‬از اﻳﻦ ﻣﺮد ﭘﺴﺖ ﺟﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺌﻮن ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ اﻫﺎﻧﺖ و ﺑﺪﮔﻮﺋﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻴﺰارﻳﻢ و ﺟﺪاً از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﺣﻘﻴﻘﻲ اﺳﻼم و‬ ‫ﻛﺸﻮر و ﻫﻴﺌﺖ ﻣﻌﻈﻢ دوﻟﺖ و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻛﺸﻮر ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ اﻳﻦ ﻣﺎﻳﺔ ﻓﺴﺎد را ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻳﻢ"‪.‬‬ ‫در ﻫﺮ ﺣﺎل اﻳﻦ "اﻋﻼم ﺟﺮم" اﻧﮕﻴﺰة دﻳﮕﺮي ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ دوﻟﺖ در رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ‬ ‫"ﭘﺮوﻧﺪة"ﻛﺴﺮوي ﺗﻌﺠﻴﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮي روا دارد‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﺳﻨﺎد ﭘﻴﺸﻨﻮﻳﺲ دو ﻧﺎﻣﻪ از ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وزﻳﺮ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻴﻤﻲ‪ ،‬وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻫﺮدو ﺑﺎ ﻗﻴﺪ "ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻓﻮري"‪ ،‬ﻳﻜﻲ در‬ ‫‪ 1324/10/11‬و دﻳﮕﺮي ﭼﻨﺪ روزي ﭘﺲ ازﻳﻦ در ‪ 24/10/24‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي‬ ‫"راﺟﻊ ﺑﻪ اﻧﺘﺸﺎرات ﻛﺴﺮوي" ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻮﻳﺲ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﻪ ﻣﻔﺼﻠﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪاﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺮاراً ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه و ﺑﺎ آﻧﻜﻪ از ﻃﺮف اﺷﺨﺎص و ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً در اﻳﻦ ﺑﺎب ﺑﻪ آن وزارﺗﺨﺎﻧﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ و ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻧﺘﻴﺠﺔ اﻗﺪاﻣﺎت دادﮔﺎه‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﮕﺮدﻳﺪه و ﺑﻴﻢ آن ﻣﻲ رود ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ در رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺎت ﻣﺰﺑﻮر ﻣﺸﻜﻼت‬ ‫ﺗﺎزهاي ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺧﻴﺮاً ﺑﻪ اﻣﻀﺎي ﺟﻤﻌﻲ از ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن ﺗﻬﺮان ﺷﺮﺣﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻧﺎﻣﺒﺮده ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﻋﻴﻦ ﻳﻚ‬ ‫ﺑﺮگ ﺷﺮح ﻣﺒﺴﻮﻃﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﻀﺎي ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺮﻛﺰ ﮔﺮاور ﮔﺮدﻳﺪه ارﺳﺎل داﺷﺘﻪ و‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻊآوري ﻛﺘﺐ و ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻣﺰﺑﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﺤﻀﺮ ﺷﺮع وزارت‬ ‫دادﮔﺴﺘﺮي از ﻛﺘﺐ ﺿﺎﻟﻪ و ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺷﺮع اﻧﻮر اﺳﺖ اﻗﺪام ﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﭘﻴﺸﻨﻮﻳﺲ دوم ﻛﻪ ﺑﺎ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪" :‬ﭘﻴﺮو ﻧﺎﻣﺔ‬ ‫‪ 24/5/23/8776‬و ﻋﻄﻒ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ 24/10/19/12013-9408‬راﺟﻊ ﺑﻪ ﻧﺸﺮﻳﺎت آﻗﺎي اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي اﻳﻨﻚ ﻋﻴﻦ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﻀﺎي ﺟﻤﻌﻲ از ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن ﺗﻬﺮان در اﻳﻦ ﺑﺎب رﺳﻴﺪه ﺑﺎ دو ﺑﺮگ‬ ‫ﺿﻤﺎﺋﻢ آن ﺗﻠﻮاً ارﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد‪ ".‬و ﻫﺮ دو ﭘﻴﺸﻨﻮﻳﺲ ﺑﻪ ﻳﻜﺴﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪" :‬ﻣﻘﺘﻀﻲ اﺳﺖ‬ ‫دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻮﺿﻮع و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻗﻄﻌﻲ آن ﻓﻮراُ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮرات ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫اﻗﺪام ﻧﻤﻮده و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ اﻃﻼع دﻫﻨﺪ"‪ .‬دو ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﭼﻨﺪ روز و ﻳﺎ دو ﭘﻴﺸﻨﻮﻳﺲ‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﺎﻣﻪاي ﻛﻪ در دﻓﺘﺮ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي در ‪ 24/10/24‬ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ؟ در ﻫﺮ ﺣﺎل ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺸﺎﻧﻪاي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ از ﺗﺪاوم و ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺳﻴﺎﺳﺖ دﺳﺘﮕﺎه دوﻟﺖ در ﺳﺮﻛﻮب ﻛﺴﺮوي )در‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﮓ‪ :‬ص‪.(212-213 .‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺳﻨﺪ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از واﻛﻨﺸﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر )‪(24/12/20‬‬ ‫ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ ﺧﺒﺮ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن و آزادﮔﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﺗﻨﺒﻴﻪ‬ ‫ﻗﺎﺗﻼن ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ در ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻋﻤﻞ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺟﻨﺐ و ﺟﻮش درآﻣﺪهاﻧﺪ‪ .‬ازﻳﻦ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻋﺮﻳﻀﻪاي ﺑﻪ ”ﺑﻨﺪﮔﺎن اﻋﻠﻴﺤﻀﺮت ﻫﻤﺎﻳﻮﻧﻲ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ اﻳﺮان“ ﺑﻪ اﻣﻀﺎي ”اﻫﺎﻟﻲ‬ ‫ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ“ ﻛﻪ روﻧﻮﺷﺖ آن از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮاي ”آﻗﺎي ﻗﻮام ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ“ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ و در‬ ‫‪ 1324/12/26‬ﺗﺤﺖ ﺷﻤﺎرة ‪ 23507‬در ”دﻓﺘﺮ رﻳﺎﺳﺖ وزراء“ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺮﻳﻀﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن اﻋﻠﻴﺤﻀﺮت ﻫﻤﺎﻳﻮﻧﻲ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ اﻳﺮان‬

‫‪257‬‬

‫روﻧﻮﺷﺖ آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪ .‬روﻧﻮﺷﺖ ﻫﻴﺌﺖ وزرا‪ .‬روﻧﻮﺷﺖ آﻗﺎي وزﻳﺮ دادﮔﺴﺘﺮي‪ .‬روﻧﻮﺷﺖ آﻗﺎي‬ ‫وزﻳﺮ ﻛﺸﻮر‪ .‬روﻧﻮﺷﺖ آﻗﺎي دادﺳﺘﺎن‪ .‬روﻧﻮﺷﺖ آﻗﺎي رﺋﻴﺲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‪ .‬روﻧﻮﺷﺖ آﻗﺎي ﻓﺮﻣﺎﻧﺪارﻧﻈﺎﻣﻲ‪.‬‬ ‫روﻧﻮﺷﺖ ]روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎي[ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬اﻳﺮان‪ ،‬ﻛﻮﺷﺶ‪ ,‬ﻣﻬﺮ اﻳﺮان‪ ،‬ﻇﻔﺮ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ‪ ،‬اﻗﺪام‪ ،‬رﻫﺒﺮ‪ ،‬ﻛﻴﻬﺎن‪,‬‬ ‫دارﻳﺎ‪ ,‬اﻳﺮان ﻣﺎ‪ ,‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻠﻲ‪ ,‬ﻛﺸﻮر‪ ,‬ﺟﺒﻬﻪ‪ ,‬ﺑﺎﺧﺘﺮ‪ ,‬ﻓﺮﻣﺎن‪ ,‬ﺳﺘﺎره‪ ,‬ﻧﺠﺎت اﻳﺮان‪ ,‬آﺋﻴﻦ اﺳﻼم‪ ,‬زﻧﺪﮔﻲ‪,‬‬ ‫ﭘﺮﭼﻢ اﺳﻼم‪ ,‬ﻣﺠﻠﺔ اﻳﻤﺎن‪ ,‬ﻧﻮروز اﻳﺮان‪.‬‬ ‫ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي اﺳﺖ و اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‬ ‫ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺣﺰﺑﻲ از اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﺟﺰ دﻳﻦ ﻣﻘﺪس اﺳﻼم و اﺳﺘﻘﻼل ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﻫﺪﻓﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﭘﺎس اﺣﺘﺮام دوﻟﺖ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺎرﻳﺔ ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﺻﺒﺮ ﻧﻤﻮدﻳﻢ و اﻛﻨﻮن ﻛﺎﺳﺔ‬ ‫ﺻﺒﺮ ﻣﺎ ﻟﺒﺮﻳﺰ ﺷﺪه و ﺑﻴﺶ ازﻳﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ ﻣﺎ اﻫﺎﻧﺖ ﺷﻮد ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﺧﺎﺋﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺎﺟﺮاﺟﻮﻳﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻃﺮﻓﺪاري ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻤﻮده و ﻣﺮﺗﺒﺎً آﮔﻬﻲ‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻚ ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮاي آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺣﺘﺮام ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺤﺘﺮم دوﻟﺖ و‬ ‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺎرﻳﻪ ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎن ﻣﻲﺳﺎزﻳﻢ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در ﻇﺮف ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﻄﺒﻌﻪ و ﻛﺘﺐ اﻳﻦ ﻣﻌﺪود‬ ‫اﺟﻨﺒﻲﭘﺮﺳﺖ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻧﺸﻮد اﻗﺪام دﺳﺘﻪﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﻮده و از ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﭘﺮوا ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ و ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اﻣﺎم و ﭘﻴﺸﻮاي دﻳﻦ ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ع‪ .‬ﻗﻴﺎم ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت را ﻧﻮﺷﻴﺪه و از دﻳﻦ‬ ‫اﺳﻼم دﻓﺎع ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻛﻢﻛﻢ از اﻳﻦ و آن ﺷﻬﺮ و ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻫﻢ ﺗﻠﮕﺮاف ﻣﻲآﻳﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ”ﻋﺮﻳﻀﺔ“ ﭘﻴﺸﻴﻦ‬ ‫ﺗﻬﺪﻳﺪآﻣﻴﺰ ﺑﻠﻜﻪ در اﺑﺮاز ﻣﺴﺮت از آن ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻛﺎخ دادﮔﺴﺘﺮي و در ﺗﻘﺎﺿﺎي آزادي ﻗﺎﺗﻼن‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ‪ 1325/3/11‬از ﺑﻬﺒﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﺤﺘﺮم ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮي ﺗﻠﮕﺮاف ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از‬ ‫"ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪن ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﻔﺎق و از ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﺪﺳﺎت‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋه دﻳﻦ اﺳﻼم ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻣﻘﺪس ﺟﻌﻔﺮي درﻳﻎ ﻧﻤﻲداﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻮم ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺨﺼﻮص اﻫﺎﻟﻲ ﺑﻬﺒﻬﺎن ﻣﺴﺮور" ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫"ﺧﻼﺻﻲ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﻗﺘﻞ ﻣﺸﺎراﻟﻴﻪ" را ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻧﺪ‪ .‬در ‪ 6‬ﺧﺮاد ﻫﻢ ﮔﺮوﻫﻲ دﻳﮕﺮ از ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ "ﺟﻨﺎب‬ ‫آﻗﺎي ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ" ﺗﻠﮕﺮاف ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ "‪ ...‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﺿﺪﻳﺖ او ﺑﺎ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺟﻌﻔﺮي و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﺛﺎﺑﺖ و ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻮده و ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﺣﺴﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺎ‬ ‫دﺳﺖ ﻏﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﻛﻴﻔﺮ اﻋﻤﺎل ﺧﻮد رﺳﻴﺪه دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺎرﻳﻚ‪ ...‬ﻣﻘﺘﻀﻲ ﻧﻴﺴﺖ اﺷﺨﺎص‬ ‫ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻲ را ﺑﺪون" ﺟﻬﺖ در ﺣﺒﺲ ﻧﮕﻬﺪارﻳﺪ! )ﺗﺄﻛﻴﺪ از ﻳﻦ ﻧﮕﺎرﻧﺪه(‪ .‬ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ دﻳﺪﻳﻢ )ﻧﮓ‪ :‬ص‪.‬‬ ‫‪ (186‬ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در ﭘﻲ ﺑﺎزداﺷﺖ ﻣﺘﻬﻤﺎن‪ ،‬ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي از راه ﺷﺎﻫﺮود و ﻧﻴﺸﺎﺑﻮر ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻲرود در آﻧﺠﺎ ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺄ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻣﺮدم را ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ "آزادي ﻣﺘﻬﻤﺎن را‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ"‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻠﮕﺮاف ﺣﺎﺻﻞ آن ﻛﻮﺷﺸﻬﺎﺳﺖ؟‬ ‫ﭘﺲ از اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﭼﺎﭘﻲ اﻋﻼﻣﻴﻪاي اﺳﺖ ﺑﻲاﻣﻀﺎء ﻛﻪ ﻧﺴﺨﻪاي از آن را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪” :‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﻨﺎب اﺷﺮف آﻗﺎي ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ‬ ‫داﻣﺖ ﺑﻘﺎﺋﻪ“‪ .‬آن اﻋﻼﻣﻴﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﮕﺮان اﺳﺖ‪ .‬درود ﺑﺮ ﻣﺒﺎرزﻳﻦ رﺷﻴﺪ و ﻓﺪاﺋﻴﺎن ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻣﺎ‪ .‬درود ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺪاﺋﻴﺎن ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺘﻲ ﻛﻪ در راه اﻋﺘﻼء و ﻋﻈﻤﺖ ﻧﺎم اﺳﻼم ﺑﺮاي ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻓﺪاﻛﺎري آﻣﺎدهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬

‫‪258‬‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻤﻮﻣ‪ ًĤ‬و اﻳﺮان ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺪاﻧﻨﺪ در زﻧﺪان ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺗﻬﺮان ﺑﺎزداﺷﺖﺷﺪﮔﺎن ﺑﻴﮕﻨﺎه ﻣﺘﻬﻢ ﻗﺘﻞ‬ ‫ﻛﺴﺮوي را ﺗﺤﺖ زﺟﺮ و ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻨﻜﻪ ﻣﻌﺪودي ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﮔﺎن داﺋﺮة ﻓﺴﺎد و ﻣﺰدوري ﻛﺴﺮوي از ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت و دﺳﺎﺋﺲ ﺧﻮد در ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و آزادﻳﺨﻮاﻫﺎن ﭘﺎكﺳﺮﺷﺖ ﻣﺄﻳﻮس ﺷﺪه و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد را ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﺗﺸﺘﺖ و‬ ‫ﻧﻔﺎق ﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻮد اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ﻻﻋﻼج از ﻳﻜﻄﺮف ﻣﺸﻐﻮل ﺗﻮﻃﺌﻪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ روش‬ ‫آﻧﺎرﺷﻴﮕﺮي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻋﻤﻞ ﮔﺬارﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﺪﺑﺨﺘﻬﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻣﻠﺘﻲ اﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧﻲ دﻳﻨﻲ ﺑﻮده و ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻓﺪاﻛﺎرﻳﻬﺎ را در راه ﺣﻔﻆ ﺑﺰرﮔﻲ و ﻋﻈﻤﺖ دﻳﻦ ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ و ﻧﻴﺰ ﺟﺎي ﺑﺴﻲ ﺧﻮﺷﻮﻗﺘﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ آﻗﺎي ﻗﻮام‪ ,‬ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮ اﻣﺮوز اﻳﺮان‪ ،‬ﺧﻮد از ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻲ دﻳﻨﻲ ﺑﻮده و اﻳﻦ اﻳﻤﺎن و‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد را در ﻣﻮارد ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻗﻀﺎﻳﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن آﺷﻜﺎر داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﻣﻮر ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﻟﺠﺎمﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻋﺪهاي اﺟﺎﻣﺮ و اوﺑﺎش را ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ‬ ‫ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﻛﺎر ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ اﻳﻦ ﻋﺪة ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ ﻓﻨﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﺋﻲ رﺳﻴﺪه ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻄﻤﻴﻊ و ﺗﻬﺪﻳﺪ در‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺤﻞ اﻣﻨﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ رﺳﻮخ ﻛﺮده و ﺑﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار دادن ﻣﺄﻣﻮران ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻃﻮري‬ ‫وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ آن ﺣﻮادث ﺳﻮﺋﻲ را در ﺑﺮدارد‪.‬‬

‫ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻳﺪ! ﻫﻴﺌﺖ دوﻟﺖ ﺑﺪاﻧﺪ و آﻗﺎي رﺋﻴﺲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮل اﻣﻨﻴﺖ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در زﻧﺪان ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ اﻳﺮان‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻛﺜﻴﻒ ﻧﻮﻛﺮﻫﺎي‬ ‫اﺟﻨﺒﻲ ﭼﻪ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎﺗﻲ در ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻠﻲ در زﻧﺪان‪ ،‬ﺑﺎزداﺷﺖﺷﺪﮔﺎن ﺑﻴﮕﻨﺎه و ﺑﻲﭘﻨﺎه را ﺑﺮﺧﻼف‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣﻮازﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و اﺧﻼﻗﻲ ﺗﺤﺖ زﺟﺮ و ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻗﺮار داده و ﻓﺠﻴﻌﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻗﺮون وﺳﻄﻲ را‬ ‫درﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻲدارﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺮﻛﺰ ﺗﻬﺮان و در ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ درب ادارة روزﻧﺎﻣﻪ ]اي[ را ﻛﻪ ﻧﺎﺷﺮ اﻓﻜﺎر ﻣﻠﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻲﺷﻜﻨﻨﺪ و ﺷﻤﺎرﻫﺎي روزﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺗﺎراج ﺑﺮده و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻢ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻧﻜﺮده و ﻣﺪﻳﺮ روزﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺠﻴﻌﺘﺮﻳﻦ وﺿﻌﻲ ﻣﻀﺮوب ﻛﺮده و ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻠﺶ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر دﻳﮕﺮان ﺑﻪ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ‬ ‫ﻗﻄﻌﻲ آﻧﻬﺎ در ﭘﻴﺸﮕﺎه اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺴﻠﻢ و ﻣﺤﺮز اﺳﺖ اﻣﺘﻴﺎز روزﻧﺎﻣﺔ ﺟﻬﺎن ﭘﺎك داده ﻣﻲ ﺷﻮد و‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺻﺪ ﻳﻚ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻬﺎ و ﻣﺤﺮوﻣﻴﺘﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﻧﺸﺮﻳﺎت دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺋﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ درﺑﺎرة‬ ‫آﻧﻬﺎ اﺟﺮا ﻧﺪاﺷﺘﻪ و دﺳﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻧﺸﺮ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺗﺤﺮﻳﻚآﻣﻴﺰ و ﻣﻀﺮي ﺑﺎز ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺟﺮﻳﺤﻪدار ﻛﺮدن اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﻠﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و ﺗﻬﻴﻴﺞ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ‬ ‫ارﺑﺎﺑﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﺤﻮ اﻛﻤﻞ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺟﻠﻮي ﻧﺸﺮﻳﺎﺗﻲ را ﻛﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ ﻧﺸﺮ آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺮوع ﺑﻠﻜﻪ ﻻزم داﻧﺴﺘﻪ‪ ,‬ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫در ﻋﻮض ﺑﺮاي داﻣﻨﻪدار ﺷﺪن ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﺑﻬﺎﺋﻴﻬﺎ و ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﮔﺎن ﻛﺴﺮوي از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻛﻤﻚ و ﻣﺴﺎﻋﺪت‬ ‫درﻳﻎ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﻢ و ﻣﻲﮔﻮﺋﻴﻢ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺧﻮب ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻄﻔﺔ اﻧﻘﻼب و ﻋﺼﻴﺎن ﻣﺮدم ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﺣﺎل‬ ‫ﺗﻜﻮﻳﻦ و ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ اﺳﺖ‪ .‬آﺧﺮ اﻳﻦ ﭼﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﻣﺮﻣﻮزي اﺳﺖ ﻛﻪ دﺳﺖ ﻋﺪهاي ﺟﺎﺳﻮس و ﻣﺰدور‬ ‫را در اﺟﺮاي ﻧﻴﺎت ﺳﻮﺋﺸﺎن ﺑﺎز ﮔﺬارده ﺗﺎ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﺗﻮﻫﻴﻦ و ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻣﻠﻲ‬ ‫و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ اﻣﺮوز ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ و رﺳﺎ اﻋﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻠﻴﻠﺖ و‬

‫‪259‬‬

‫ﻧﺸﺮﻳﺎت در ﺣﻜﻢ ﻗﻴﺎم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻠﻲ و ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﺻﻮل ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﻠﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺟﺪاً ﻧﻈﺮ آﻗﺎي‬ ‫ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت ﺟﻠﺐ و ﻣﺘﻮﻗﻌﻴﻢ ﺷﺨﺼﺎً در اﻳﻦ اﻣﻮر ﻧﻈﺎرت و دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺮده ﻧﮕﺬارﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻋﺪهاي ﺟﺎﺳﻮس و ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻪ ﻧﺎم آزادي و آزادﻳﺨﻮاﻫﻲ ﻗﻄﻌﻴﺘﺮﻳﻦ ﺿﺮﺑﺎت ]را[ ﺑﺮ ﭘﻴﻜﺮ آزادي وارد‬ ‫آورﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﻔﻆ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﻲ از دوﻟﺖ ﺧﻮاﻫﺎﻧﻴﻢ ﺑﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﺳﺮﻳﻊ و ﻗﻄﻌﻲ ﺧﻮد ﺑﺎ رﻓﻊ و ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاﺟﻮﻳﺎن و آﺷﻮبﻃﻠﺒﺎن اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺟﻮﺷﺎن ﻣﺮدم را ﺗﺴﻜﻴﻦ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬

‫اﻋﻼﻣﻴﻪ اﻣﻀﺎﺋﻲ ﻧﺪارد اﻣﺎ ﺣﺎوي ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻀﺎﻣﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ازﻳﻦ در ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ از ﻧﻮع‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم ﺗﻜﺮار و ﺑﺎز ﻫﻢ ﺗﻜﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ”ﻗﺮون وﺳﻄﺎﺋﻲ“‬ ‫ﻣﺄﻣﻮران ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎ ”ﺑﺎزداﺷﺖﺷﺪﮔﺎن ﺑﻴﮕﻨﺎه“‪ ،‬اﻳﻦ ”ﻓﺪاﺋﻴﺎن ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺘﻲ ﻛﻪ در راه اﻋﺘﻼء و ﻋﻈﻤﺖ‬ ‫ﻧﺎم اﺳﻼم ﺑﺮاي ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻓﺪاﻛﺎري آﻣﺎدهاﻧﺪ“‪ ،‬اﻋﺘﺮاض ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﻄﺮي ﻛﻪ از ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫”ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﮔﺎن داﺋﺮة ﻓﺴﺎد و ﻣﺰدوري ﻛﺴﺮوي“ دﻳﻦ و ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ و دوﻟﺖ‬ ‫ﻫﺸﺪار ﻣﻲدﻫﺪ و از ” آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮ“ ﺟﺪاً ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ”ﺷﺨﺼﺎً در اﻳﻦ اﻣﻮر ﻧﻈﺎرت و دﺧﺎﻟﺖ‬ ‫ﻛﺮده ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺪهاي ﺟﺎﺳﻮس و ﺧﺎﺋﻦ“ ﺑﻪ ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻣﻠﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻟﺤﻨﻲ‬ ‫ﻫﺸﺪارآﻣﻴﺰ دارد و ﮔﻮﺋﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮ ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﻲ و ﻣﺼﻠﺤﺖاﻧﺪﻳﺸﻲ دوﻟﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪهاﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن و ﺧﺎﺻﻪ اﻳﻨﻜﻪ دوﻟﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ”ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﺎن“ را آزاد ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻛﻼم ﻓﺪاﺋﻴﺎن ﻟﺤﻦ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ :‬اﻛﻨﻮن دﻳﮕﺮ ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن ﭼﻨﺪان در ﭘﻲ ”ﺑﻘﺎ“ي ﺟﻨﺎب اﺷﺮف ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺤﺒﻴﺒﻲ در‬ ‫ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﻼم اﺳﺖ‪ .‬و اﻳﻦ ﻟﺐ ﻛﻼمِ ﻧﺎﻣﺔ ﻣﻮرخ ‪ 30‬ﻣﺮداد ‪ 1325‬ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻣﺤﺘﺮم ﺟﻨﺎب اﺷﺮف آﻗﺎي ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮ ﻣﺤﺒﻮب اﻳﺮان‬ ‫ﻣﺤﺘﺮﻣﺎً ﻣﻌﺮوض ﻣﻲدارد در ﻣﻮرد زﻧﺪاﻧﻲ ﺑﻮدن ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺳﻴﺪ اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي ﻋﻠﻴﻪاﻟﻠﻌﻨﻪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد آن ﺟﻨﺎب ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻘﺘﻮل ﻧﺎﻣﺒﺮده ﺑﻪ ﻓﺮض اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻳﻦ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻌﺪوم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻖ و از روي اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺻﺮﻳﺢ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺠﺎزات ﻛﻴﻔﺮ‬ ‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ؛ ﭼﻪ ﻫﺮ ﻓﺮدي از اﻓﺮاد ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎم ﺟﺴﺎرت ﺑﺮ وﺟﻮد ﻣﻘﺪس ﺧﺘﻤﻲ ﻣﺮﺗﺒﺖ‬ ‫ﺑﺮآﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻋﻘﻞ و دﻳﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺲ وﺟﻮدش در آﺗﺶ ﺑﻪ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﮔﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ )ﺑﺎز اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ اﻳﺮان ﺧﻮاﺳﺘﺎر اﺳﺘﺨﻼص اﻳﻦ ﻣﺮدان ﺷﺮﻳﻒ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺺ‬ ‫ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ را ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﺮﺑﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻫﺘﻚ اﺣﺘﺮام ورزﻳﺪه ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺠﺎزات‬ ‫ﻣﻲداﻧﺪ( اﺳﺘﺪﻋﺎ دارﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻊ ازﻳﻦ ﺑﻴﺶ ﺑﺎرﻳﻚ ﻧﺸﺪه ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ در اﺛﺮ ﻋﺪم اﺳﺘﺨﻼص اﻳﻦ‬ ‫اﺷﺨﺎص‪ ،‬ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ زﻳﺎن ﺷﺨﺺ رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ آن ﺟﻨﺎب ﮔﺮدد ﺑﻪ وﻳﮋه‬ ‫اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺧﺒﺮﻫﺎي ﻣﺸﺌﻮﻣﻲ از ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر راﺟﻊ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ اﺷﺨﺎص ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮش ﻣﻲرﺳﺪ و ﻗﻠﻮب ﻛﻠﻴﺔ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺑﻪ دﻳﻦ را ﺟﺮﻳﺤﻪدار ﻧﻤﻮدهاﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر و اﻳﻦ‬ ‫ﻋﺮﻳﻀﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺔ ﻗﻄﻌﻨﺎﻣﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻌﺪ ازﻳﻦ ﺳﻮءرﻓﺘﺎري ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﺷﺨﺺ رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ‬ ‫ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮﺑﻲ ﻣﻲداﻧﻴﺪ‬

‫‪260‬‬

‫ﻛﻪ ﺑﺎزﭘﺮس ﻗﺮار ﻣﻨﻊ ﺗﻮﻗﻴﻒ آﻧﺎن را ﺻﺎدر ﻧﻤﻮد و ﭘﺲ از ﺗﻬﻴﺔ ﻫﻔﺘﺼﺪ ﻫﺰار رﻳﺎل وﺟﻪ ﻧﻘﺪ‪,‬‬ ‫ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ ﭼﻪ دﺳﺖ ﺧﺎرﺟﻲ اﻳﻦ ﻗﺮار را ﻋﺎﻃﻞ و ﺑﺎﻃﻞ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎز ﻫﻢ در ﺧﺎﺗﻤﻪ از ﺷﺨﺺ رﺋﻴﺲ ﻣﺤﺘﺮم دوﻟﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﺎً ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻌﺎﺋﺮ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ اﺳﺘﺪﻋﺎ دارد ﺑﻪ وﺻﻮل اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﺗﺤﺎدﻳﺔ ﻣﺮﻣﻮز ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻘﻴﻢ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ آﻧﺎن ﺗﺎ اﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ ‪ 37‬ﻧﻔﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻗﺎي ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ‪ 37‬ﺗﻦ از ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ وﻟﻮ ﻛﺸﺘﻦ‪ ،‬در دﻧﻴﺎ ﺑﺎك و ﻫﺮاس ﻧﺪارﻧﺪ و‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺛﺮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎﻏﺬ داده ﻧﺸﻮد آﻧﭽﻪ را ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺟﻮاب ﺷﺨﺺ رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ درج در روزﻧﺎﻣﺔ اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ اﺣﺘﺮاﻣﺎت ﻓﺎﺋﻘﻪ‬

‫از ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﭼﻴﺰي ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ اﻣﺎ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ در ‪ 11‬ﻣﺮداد ﻛﺎﺑﻴﻨﺔ‬ ‫ﺧﻮد را ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻛﺮده ﺑﻮد ﺗﺎ ﻛﺎﺑﻴﻨﺔ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ وزﻳﺮاﻧﻲ از اﺣﺰاب اﻳﺮان و ﺗﻮده ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‬ ‫و در ﻳﻜﻲ از ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻴﺌﺖ وزﻳﺮان ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮد‪ ,‬ﻣﻄﺮح ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎ آزادي ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﻛﺴﺮوي را‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻧﺪ و ﻧﻈﺮ ﻫﻤﻜﺎران را درﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﻲﭘﺮﺳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺪ در اﺛﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ اﻳﺮج اﺳﻜﻨﺪري ﺑﻴﺤﺎﺻﻞ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آزادي ﻗﺎﺗﻼن ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎﻫﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﺒﺮ ﻛﺮد‪ :‬در ‪ 27‬ﻣﻬﺮ ﻣﺎه ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻛﺎﺑﻴﻨﺔ اﺋﺘﻼﻓﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ‬ ‫ﻛﺎﺑﻴﻨﺔ ﺧﻮد را ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬وزﻳﺮ دادﮔﺴﺘﺮي ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻮﺟﺒﺎت آزادي ﻣﺘﻬﻤﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد‬ ‫)ﻧﮓ‪ :‬ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ‪ ,‬ص‪.(191 .‬‬ ‫اﻛﻨﻮن ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭼﻨﺪ ﺳﻨﺪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ﺳﺨﻨﻲ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪه‬ ‫ﺗﺮدﻳﺪي در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﺄﻣﻞ در آﻧﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﺮدﻳﺪي روا ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪ ﻧﺨﺴﺖ )ﭘﻴﻮﺳﺖ ‪ (7‬ﻧﺎﻣﺔ ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﺑﻠﻴﻎ‪ ،‬ﺑﺎزﭘﺮس ﺷﻌﺒﺔ ﻫﻔﺖ دادﺳﺮاي ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ”آﺧﺮﻳﻦ دﻓﺎع آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي“ ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ در‬ ‫واﻗﻊ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي دو ﻣﺎﻫﻲ ﻗﺒﻞ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺶ‪ ،‬در روزﻫﺎي ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ دي ﻣﺎه و‬ ‫ﻳﺎ در روزﻫﺎي آﻏﺎزﻳﻦ ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ ،1324‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮس ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ دادﺳﺮاي ﺗﻬﺮان ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺄﻣﻮر رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪة اوﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪاﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻟﺔ روزﻧﺎﻣﺔ اﻳﺮان ﻣﺎ )‪ (1324/12/30‬درﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﭘﺮوﻧﺪة‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ در ‪ 1324/6/6‬دﻛﺘﺮ ﺧﻮﺷﺒﻴﻦ‪ ،‬از ﻃﺮف وزﻳﺮ دادﮔﺴﺘﺮي‪ ،‬ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺗﻌﻘﻴﺐ‬ ‫ﻛﺴﺮوي را ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ اﻳﺎم ﭘﺮوﻧﺪة دادﺳﺮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ وزارت دادﮔﺴﺘﺮي ﻓﺮﺳﺘﺎده‬ ‫ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﻪ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ دادﺳﺮاي ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﺗﺼﺪي ﺑﻠﻴﻎ ارﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد و او در‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 1324/8/9‬از دادﮔﺎه ﺷﺮع ‪ 13‬ﺟﻠﺪ ﻛﺘﺎب ﻣﻮرد اﺗﻬﺎم را ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ دادﮔﺎه ﺷﺮﻋﻲ در ﻛﺎر‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اداﻣﺔ ﻛﺎر‪ ،‬ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻣﻐﺎﻳﺮت ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻧﻲ دﻳﻨﻲ را ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت‬ ‫ﻫﻢ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬و اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ اﻣﺮي ﺑﻴﺴﺎﺑﻘﻪ و ﻣﻐﺎﻳﺮ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺖ‪ .‬و‬ ‫ازﻳﻨﺮو ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻣﺎت وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﻪ اﻣﺮ ﻧﺸﺮ و ﻃﺒﻊ ﻛﺘﺎب در ﺣﻮزة ﺻﻼﺣﻴﺖ اﻳﺸﺎن ﻗﺮار‬ ‫‪261‬‬

‫ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻣﺎت دادﮔﺴﺘﺮي از ﭼﻨﻴﻦ اﻗﺪاﻣﻲ ﭘﺮﻫﻴﺰ دارﻧﺪ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي از ﺧﻮد‬ ‫رﻓﻊ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫در‪ 24‬دي ﻣﺎه‪ ،‬دادﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت از وﻇﺎﻳﻒ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫و درﻫﻤﻴﻦ اوان اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻠﻴﻎ‪ ،‬ﺑﺎزﭘﺮس ﺷﻌﺒﺔ ‪ ،7‬ﻫﻢ ﻛﺴﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﻧﺎﻣﺔ ﺧﻮد‬ ‫ﺟﻤﻼﺗﻲ ازﻳﻦ ﻧﺎﻣﺔ ﻛﺴﺮوي و اﻳﺮادات او را ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ اﻳﺮادات ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻣﻲدﻫﺪ‬ ‫)ﻧﮓ‪ :‬ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ‪ ,‬ص‪.(212-213 .‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي درﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ‪ 58‬ﺳﺎل از زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﻣﻦ ﺳﭙﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬او ﻣﺘﻮﻟﺪ‬ ‫دوﺷﻨﺒﻪ‪ 14‬ﺻﻔﺮ ‪ 1308‬ﻗﻤﺮي )‪ 7‬ﻣﻴﺰان ‪ (1269‬اﺳﺖ و ﭘﺲ در زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫)رﺑﻴﻊاﻻول‪ /‬رﺑﻴﻊاﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ ،(1365‬ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﺳﺎﻟﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﻢ ﻗﻤﺮي‪ 57 ،‬ﺳﺎل ﺗﻤﺎم از زﻧﺪﮔﻲ او‬ ‫ﻣﻲﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ )‪ 14‬ﺻﻔﺮ ‪ 1365‬ﻣﻌﺎدل ﺑﺎ ‪ 28‬دي ‪ (1324‬و وي در ﻫﻔﺘﻪﻫﺎي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﻨﺠﺎه و‬ ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﺳﺎل ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺷﻤﺴﻲ‪ ،‬ﻛﺴﺮوي در زﻣﺎن ﻣﺮگ‪55 ،‬‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮد و در ﭘﻨﺠﺎه و ﺷﺸﻤﻴﻦ ﺳﺎل ﻋﻤﺮ ﺧﻮد )ﻧﮓ‪ :‬ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ‪ ,‬ص‪ .(66 .‬ﺳﻨﺪ دوم‬ ‫)ﭘﻴﻮﺳﺖ ‪ (8‬ﻣﺘﻦ اﻋﻼﻣﻴﺔ ﺑﺎﻫﻤﺎد آزادﮔﺎن درﺑﺎرة ”ﺳﻮءﻗﺼﺪ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم“ ﻫﺸﺘﻢ اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪1324‬‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺎزه و دﻗﻴﻘﻲ از آن روﻳﺪاد ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ و ﺧﻮاﻧﻨﺪه را ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻣﺮ آﺷﻨﺎ ﻣﻲﺳﺎزد‪ .‬ﺳﻨﺪ ﺳﻮم )ﭘﻴﻮﺳﺖ ‪ (9‬ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﺎﻣﺔ ب‪ .‬ح‪ .‬ن‪ .‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ از‬ ‫ﺷﺎﻫﺪان ﻋﻴﻨﻲ ﺻﺤﻨﺔ ﻗﺘﻞ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻫﻢ در ﺗﺸﻴﻴﻊ و ﺗﺪﻓﻴﻦ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻨﺪ ﭼﻬﺎرم )ﭘﻴﻮﺳﺖ ‪ (10‬ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﺔ اﻟﻒ‪ .‬ب‪ .‬آزاده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻗﺖ از آﺷﻨﺎﺋﻲ ﺧﻮد ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺴﺮوي و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﺑﺎﻫﻤﺎد آزادﮔﺎن ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺴﺮوي و ﻳﺎران در ﭘﻲ‬ ‫اﻣﻨﻴﺖ ازﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ آن ﺧﺎﻧﺔ اﺳﺘﻴﺠﺎري ﻧﻘﻞ ﻣﻜﺎن ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و در ﭘﺎﻳﺎن‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و‬ ‫دﺑﻴﺮﺧﺎﻧﻪ و ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ را در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻨﺪ و در ﺧﺎﻧﻪاي ﮔﺮوﻫﻲ ﮔﺮد آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﮕﺮ در ﭘﻨﺎه و ﻛﻨﺎر‬ ‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در اﻣﻦ و آراﻣﻲ زﻳﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﺮح ﻣﺎﻫﻬﺎي ﺳﻮءﻗﺼﺪ و ﺳﭙﺲ آن ﺻﺤﻨﺔ ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و‬ ‫ﺣﺪادﭘﻮر و ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺷﺮح ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري آن دو را در ﻗﻠﻢ آزاده ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮاﻧﺪ و ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﺮا ﺑﻪ دﻳﮕﺮان‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫آﺧﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪ )ﭘﻴﻮﺳﺖ ‪ (11‬آﮔﻬﻲ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ رﻓﻴﻌﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻧﺪﻳﺪا از ﺗﻬﺮان ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ )ﻛﻴﻬﺎن‪ 23 ،‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪ (1363‬اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪” :‬ﻃﺮاح اﺻﻠﻲ‬ ‫اﻋﺪاﻣﻬﺎي اﻧﻘﻼﺑﻲ در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺎه ﺧﺎﺋﻦ“ و از ﺟﻤﻠﻪ اﻋﺪام ”ﻛﺴﺮوي ﻗﺮآن ﺳﻮز“‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻮن روزﮔﺎر ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﺷﻤﺎرة ﻓﺨﺮﻓﺮوﺷﺎن و ﻣﺒﺎﻫﺎتﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر اﻓﺰوده ﻣﻲﺷﻮد و ﻫﻤﻮاره ﻫﻢ روﺷﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻛﺮد ﻛﻪ درﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن‪،‬‬ ‫راﺳﺖ و ﻧﺎراﺳﺖ در ﻛﺠﺎ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﻏﺚ و ﺛﻤﻴﻦ و رﻃﺐ و ﻳﺎﺑﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﻫﻢ ﺟﺪاﺋﻲ‬ ‫ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬در ﻣﻨﺎﺑﻊ در دﺳﺘﺮس ﻧﺎم اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ رﻓﻴﻌﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎري داﺷﺘﻪ و‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺪاﺗﻲ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ درﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ از ﺳﻮي ﻣﺮﻛﺰ اﺳﻨﺎد‬ ‫اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ درﺑﺎرة ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ )از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم و ﻧﻘﺶ‬ ‫آن در ﺗﺤﻮﻻت ﺳﻴﺎﺳﻲ ـ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم ﺑﻪ رواﻳﺖ اﺳﻨﺎد در ‪2‬ﺟﻠﺪ(‪.‬‬ ‫‪262‬‬

‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺮور ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺪارك و اﺳﻨﺎد ﺗﺎزه ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ,‬آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺗﻜﺮار ﻫﻤﺎن ﺳﺨﻦ ﭘﻴﺸﻴﻦ‬ ‫اﺳﺖ‪ :‬ﭘﺮوﻧﺪة ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮔﺸﻮده اﺳﺖ و ﺗﺎ آن زﻣﺎن ﻛﻪ ﻧﺪاﻧﻴﻢ ﻓﺨﺮ اﻳﻦ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻛﻪ راﺳﺖ؟ آﻣﺮان ﻛﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ؟ ﻋﺎﻣﻼن ﻛﻴﺴﺘﻨﺪ؟ از ﻛﺠﺎ آﻣﺪﻧﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺮدﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ رﻓﺘﻨﺪ؟‪...‬‬ ‫اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن اﻣﺮوزي اﺳﺖ‪” .‬ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺳﺘﻘﺮار ﺟﺎﻣﻌﻪاي ﺑﺮﭘﺎﻳﺔ ﻋﺪل و داد و‬ ‫آزادي و ﺑﺮاﺑﺮي را در اﻳﺮان ﺧﻮاﻫﺎﻧﻨﺪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﺠﺪد ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪة ﻛﺴﺮوي را ﺧﻮاﺳﺘﺎر‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪“...‬‬ ‫ﻧﺎﺻﺮ ﭘﺎﻛﺪاﻣﻦ‬ ‫ﭘﺎﺋﻴﺰ ‪ -1380‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪1383‬‬

‫ﭘﻴﻮﺳﺖ‬ ‫‪ 1‬ـ ‪ 16‬آذر ‪ ،1321‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از آزادﮔﺎن در ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫‪ 16‬آذر ﻣﺎه ‪1321‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪاي از ﺷﻤﺎ رﺳﻴﺪه‪ .‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺷﻨﻮدم ﻛﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺟﻮاﻧﻲ ﺧﻮد را‬ ‫ﭘﺲ از درود‬ ‫در اﻳﻦ راه ورﺟﺎوﻧﺪ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﺑﺮﻳﺪ‪ .‬از ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺘﺎن در ﺗﻬﺮان‪ ،‬آﻗﺎي ژﻳﻼ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺷﻨﻮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﻮان ﺑﺎﻏﻴﺮﺗﻲﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﺎرﺗﺎن درﺑﺎره ﺷﺮق و ﻏﺮب و ﺟﻨﻮب و ﺷﻤﺎل ﺑﻪ ﭼﺎپ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬وﻟﻲ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﻔﺘﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻓﺮاوان ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻨﻬﺎ را ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﻴﻢ و ﻳﻜﺒﺎره از زﺑﺎن‬ ‫ﺳﺨﻨﻲ آﻏﺎزﻳﻢ‪.‬‬ ‫از آﻗﺎي ﺿﻴﺄ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ را ﭘﺎﺳﺦ ﻧﻮﺷﺘﻪام و ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺎﻧﺪه‪ .‬درﺑﺎرة ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬ ‫ﻋﺪل رﻓﺘﺎر ﺑﺨﺮداﻧﻪ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﺑﺎ آﻗﺎي اﺳﻼﻣﻲ و ﻓﺮوﺗﻦ و دﻳﮕﺮان ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازه ﻧﺰدﻳﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻗﺎي رﺣﻴﻤﻲ ﺧﻮب ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ درﺑﺎرة ﻳﻚ دﺳﺘﻪ از ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺮاي اﺟﺮأ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺠﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ را در ﺗﻬﺮان و ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺸﺎن ”رزﻣﻨﺪﮔﺎن“ ﮔﺬارﻳﻢ و رزﻣﻬﺎي‬ ‫ﺑﺰرﮔﻲ را ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﻳﺎري ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ از اﻛﻨﻮن ﺑﺎ دﺳﺖ آﻧﺎن آﻏﺎز ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺎره‬ ‫در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫از آﻗﺎي اﻣﻴﻨﻲ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ رﺳﻴﺪه ﻛﻪ اﻛﻨﻮن ﭘﺎﺳﺨﺶ را ﺑﺎ دﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬ ‫درﺑﺎرة ﭘﻴﻤﺎن ﻛﻪ ﺗﻠﮕﺮاف ﻛﺮدهاﻳﺪ اﻣﻴﺪﻣﻨﺪم ﺷﻤﺎرة ﻧﻬﻢ ﺑﺰودي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ‬ ‫ﺗﺎﺑﺎن اﻧﺪك ﮔﻔﺘﮕﻮﻳﻲ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬ﺑﻪ آﻗﺎي اﺳﻼﻣﻲ درود ﻣﺮا ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﺸﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ آﻣﺪه ﻳﻜﻲ را ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺟﺎي ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺮاي روزﻧﺎﻣﻪ و ﺑﺎﻫﻤﺎد ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي‬

‫‪ 2‬ـ ‪ 7‬دي ‪ ،1321‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ اﺣﻤﺪ ﻗﻮام ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ در اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ رﻓﺘﺎر‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان‬ ‫‪263‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 7‬دي ﻣﺎه ‪1321‬‬ ‫ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‬ ‫ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ در ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻛﺸﻮر زﻣﺎم دوﻟﺖ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻤﺎم وﻗﺖ و ﻧﻴﺮوي ﺧﻮد‬ ‫را در راه آﺳﺎﻳﺶ و اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺮدم ﺻﺮف ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ .‬وﻟﻲ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن دوﻟﺖ ﺑﺠﺎي‬ ‫ﭘﻴﺮوي از ﻧﻴﺖ و رﻓﺘﺎر ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ واروﻧﺔ آن رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻔﻮذي ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن ﺳﭙﺮده ﺷﺪه‬ ‫در راه اﻏﺮاض ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از اﻳﻦ‪ ،‬ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ اﺧﻴﺮ اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﻧﺎم دادﺧﻮاﻫﻲ اﺟﻤﺎﻻً ﺑﻪ ﺷﺮح‬ ‫آن ﻣﻲﭘﺮدازم‪.‬‬ ‫ﺗﻴﻤﺴﺎر ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻋﻤﻴﺪي ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺮان از اﻳﻦ ﻧﺎﭼﻴﺰ رﻧﺠﻴﺪﮔﻲ داﺷﺘﻪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻳﻜﺒﺎر در‬ ‫ﺷﻴﺮاز وﻛﻴﻞ رﻋﺎﻳﺎي دﺷﺘﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻋﻠﻴﻪ ﺣﺴﻨﻌﻠﻲ ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻮدم و آﻗﺎي ﺳﺮﺗﻴﭗ از ﺣﺴﻨﻌﻠﻲ ﻫﻮاداري‬ ‫ﺑﻲ اﻧﺪازه ﻣﻲﻧﻤﻮد و از ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻣﻲرﻧﺠﻴﺪ و ﺑﺮﺧﻲ آزارﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻴﺪ‪ .‬ﻳﻜﺒﺎر ﻧﻴﺰ در‬ ‫روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ ﺷﻜﺎﻳﺘﻲ از ﺳﺮﺗﻴﭗ )ﻛﻪ از ﺷﻴﺮاز رﺳﻴﺪه ﺑﻮد( ﭼﺎپ ﺷﺪه‪.‬‬ ‫در ﻧﺘﻴﺠﺔ اﻳﻦ رﻧﺠﻴﺪﮔﻴﻬﺎ آﻗﺎي ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻛﺎر آﻣﺪه دﺳﺖ ﻛﻴﻨﻪﺟﻮﻳﻲ ﺑﺎز ﻛﺮده‬ ‫ﻛﻪ اﮔﺮ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﻧﺒﻮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮔﺰﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺷﺮح ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ‪ :‬از ﺳﺎل ‪ 1312‬در ﻣﻨﺰل ﻣﻦ ﺷﺒﻬﺎي آدﻳﻨﻪ ﻧﺸﺴﺘﻲ ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲآﻳﻨﺪ و ﺳﺨﻦ در زﻣﻴﻨﺔ دﻳﻦ و داﻧﺶ و اﺧﻼق راﻧﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﻣﻲﭘﺮدازم و دﻳﮕﺮان ﮔﻮش ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ دﻫﺴﺎل اﺳﺖ ﻫﺮ ﺷﺐ آدﻳﻨﻪ و ﻫﺮ روز اول ﻣﺎه‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻮرد ﺳﻮءﻇﻦ ﻧﺒﻮده و ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻮد‪ .‬وﻟﻲ روز ﻳﻜﻢ دﻳﻤﺎه ﻛﻪ ﺑﺎز ﻧﺸﺴﺘﻲ‬ ‫داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬در ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺶ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻮر ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ اﻓﺴﺮ آﻣﺪﻧﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻤﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﺒﺮدم ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد اداﻣﻪ دادم‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺳﺨﻦ اﻳﻦ ﺑﻮد ”ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺮدازد و ﺧﻮد را ﻧﻴﻚ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬از ﻫﺎﻳﻬﻮي‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻮد“‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻲدادم و ﭼﻮن ﺳﺨﻨﻢ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ آن دو اﻓﺴﺮ ﺧﻮد را‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮده ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﻢ ﺷﻤﺎ را ﺟﻠﺐ و ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻴﺪ ﻓﻮراً ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ و ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻫﻤﻪ را ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻧﮕﺰاردﻧﺪ و داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ درﻫﺎ‬ ‫را ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺧﻮدم ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ رﻓﺘﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻧﮕﺰاردﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ ﻣﺎ را ﻧﮕﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﻫﻢ از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬در ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻧﮕﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺰد آﻗﺎي دادﺳﺘﺎن رواﻧﻪ ﮔﺮداﻧﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻗﺎي دادﺳﺘﺎن )ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻧﺎﻣﻮر( و آﻗﺎي ﺑﺎزﭘﺮس )آﻗﺎي ﻣﻌﻈﻤﻲ( ﭘﺲ از رﺳﻴﺪﮔﻲ‪ ،‬ﻫﺮ دو‬ ‫اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎ را آزاد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ آﻗﺎي ﺳﺮﺗﻴﭗ راﺿﻲ ﻧﺸﺪﻧﺪ و ﻓﺸﺎر ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ آن‬ ‫دو ﻧﻔﺮ وارد آوردﻧﺪ و ﭼﻮن از آﻧﻬﺎ ﻧﻮﻣﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ رﻧﮓ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع داده ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻴﻤﺴﺎر ﺳﭙﻬﺒﺪ ]اﻣﻴﺮاﺣﻤﺪي‪ ،‬وزﻳﺮ ﻛﺸﻮر[ و آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻢ‪ .‬آن روز ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫دﺳﺘﺎوﻳﺰ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ و رﻫﺎ ﻧﮕﺮداﻧﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮدا ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﭼﻮن ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ از ﻣﻮﺿﻮع آﮔﺎه ﮔﺮدﻳﺪه و وﻋﺪة اﻗﺪام دادهاﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺘﺎب ﺗﻤﺎم ﻳﻚ ﻧﺎﻣﺔ ﺳﺮاﭘﺎ ﺗﺰوﻳﺮ و دروﻏﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﺎ را ﻫﻤﺮاه آن ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﻛﻪ در‬ ‫ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ دﺳﺘﻮر ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ رﺳﻴﺪ و ﻣﺎ را ﺧﻮاه و ﻧﺎﺧﻮاه رﻫﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪264‬‬

‫اﻛﻨﻮن ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ دوﻟﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻴﺪ دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ از آﻗﺎي ﺳﺮﺗﻴﭗ‬ ‫ﻋﻤﻴﺪي ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬ ‫اوﻻ ـ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﺎ را ﺑﺪون اﺧﻄﺎر ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻛﺮدﻧﺪ؟! اﮔﺮ ﻣﻘﺼﻮد اﺟﺮاي ﻗﺎﻧﻮﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﺗﺼﺮﻳﺢ‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﺧﻄﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺛﺎﻧﻴﺎً ـ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﻮﻳﻢ ﻧﮕﺰاردﻧﺪ؟! اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺻﺮﻳﺢ ﺑﺎ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫دوﻟﺖ و ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ؟!‬ ‫ﺛﺎﻟﺜﺎً ـ ﭘﺲ از آن ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲاﻟﻌﻤﻮم و ﺑﺎزﭘﺮس اﻇﻬﺎر رأي ﺑﻪ رﻓﻊ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺎ را رﻫﺎ‬ ‫ﻧﻜﺮدﻧﺪ؟! آﻳﺎ اﻳﻦ راﺳﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ دوﻟﺖ دﺳﺘﻮر اداﻣﺔ ﺗﻮﻗﻴﻒ داده ﺑﻮد؟!‬ ‫راﺑﻌﺎًـ در ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎي ﺗﻬﻤﺖآﻣﻴﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﺻﺤﺖ آﻧﻬﺎ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﻣﻦ در آﺷﻮب اﺧﻴﺮ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬آﻳﺎ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﭼﻴﺴﺖ؟!‬ ‫در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻣﻦ از ﺗﻴﻤﺴﺎر ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻋﻤﻴﺪي اﻳﻤﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻴﻨﻪورزي‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺎر‬ ‫دﻳﮕﺮ در ﭘﻲ ﺗﻌﺮض ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪه ﻣﻲﺷﻮم‪.‬‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‬

‫‪ 3‬ـ ‪ 12‬دي ‪ ،1321‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن در ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫‪ 12‬دي ﻣﺎه ‪1321‬‬ ‫ﻧﺎﻣﺔ ﺷﻤﺎ دﻳﺮوز رﺳﻴﺪه‪ .‬اﻣﺸﺐ ﻧﻴﺰ آﻗﺎي ﻣﻠﻚﻧﮋاد اﻳﻨﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﮕﻮي‬ ‫ﭘﺲ از درود‬ ‫ﺷﻤﺎ در ﻣﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ آزادﮔﺎن ﺟﺰ از ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺳﺨﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭘﺎرﺳﺎل در‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﺴﺖ‪ .‬وﻟﻲ دوري در ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪ آن اﻧﺪازه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻓﻬﻤﻴﺪه ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‬ ‫آزادﮔﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮﻛﻨﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺒﺮد ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻌﺮ و رﻣﺎن و ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ در آزادﮔﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺷﺪه و ﻣﻦ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ راه دور ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻪ ﻛﺎري ﭘﺮدازم وﻟﻲ اﻣﻴﺪﻣﻨﺪم در‬ ‫ﺑﻬﺎر ﺳﻔﺮي ﺑﻪ آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﻛﻨﻢ و در اﻳﻦ ﺑﺎره از ﻧﺰدﻳﻚ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻴﻢ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫اﻛﻨﻮن راه آﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻳﺪ‪ .‬آزادﮔﺎن را ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد ﺑﮕﺬارﻳﺪ و ﺑﻲ آن ﻛﻪ دوﺗﻴﺮﮔﻲ‬ ‫ﻳﺎ رﻧﺠﻴﺪﮔﻲ در ﻣﻴﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد ﻛﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﭘﺎﻳﺔ ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ﺷﻤﺎ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮد وﻟﻲ‬ ‫ﺑﺎ آزادﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ﺗﻨﻬﺎ در ﺗﺒﺮﻳﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻬﺮان را ﻛﻪ دﻳﺪه ﺑﻮدﻳﺪ و‬ ‫در اﻫﻮاز و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ آزادﮔﻲ و ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ ﻳﻜﻲ اﺳﺖ‪ .‬در اﻫﻮاز ﺟﺸﻦ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان‬ ‫ﺑﺎﺷﻜﻮﻫﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪ .‬از ﻛﺎﺷﻤﺮ ﻧﻴﺰ ﺗﻠﮕﺮاف داﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺟﺸﻦ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان ﺑﺎﺷﻜﻮه ﻓﺮاوان اﻧﺠﺎم‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺗﻬﺮان در ﺟﺸﻦ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان ﭘﻴﺸﺎﻣﺪي ﺷﺪ ﻛﻪ آﻗﺎي دادﭘﺮور ﻣﻲﺑﻮدﻧﺪ ]و ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ[‬ ‫داﺳﺘﺎن را ﺑﺎز ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬دوﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﺶآذر‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻴﻔﻲ و ﺻﺮاﻓﺎﺗﻲ از اﻓﺴﺮان ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻳﻲ در ﻣﻴﺎن‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎران ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ آﻧﺎن رﻧﺞ ﺑﻴﺸﺘﺮ رﺳﻴﺪه ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺑﺨﺶآذر ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ و دﻟﺶ ﺟﻮﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪265‬‬

‫از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﺸﻦ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان ﮔﺮﻓﺘﻪاﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺠﺎ ﺑﻮده‪ .‬اﻳﻨﻬﻢ ﺑﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫اﻓﺴﺮان ﺟﺪا ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ در ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﻓﺮوﺗﻦ و اﺳﻼﻣﻲ و ﺻﻠﺤﻲ و دﻳﮕﺮان‬ ‫ﺑﻴﮕﻤﺎن ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن آﻗﺎي ﻧﺎدر ﺷﻜﻮﻫﻴﺎن ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﻧﺨﻮاﻫﺪ اﻳﺴﺘﺎد‪.‬‬ ‫آﻗﺎي ﺟﺒﺎرزادﮔﺎن در ﺗﻬﺮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدهام‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻣﺮوز ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫آزادﮔﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮد ﮔﺮد آورده از ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﺗﻴﭗزاده و ﻣﺎﻧﻨﺪﮔﺎن او ﺑﺎز دارﻳﻢ ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻳﺴﺖ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪاي را ﻛﻪ ﻣﺎ از ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ﺧﻮد ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﺘﺮ از اﻳﻨﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ راﻫﻲ‬ ‫را ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﺳﺮاﺳﺮ ﺷﺮق را ﺑﻪ آن ﺑﻜﺸﺎﻧﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﺟﻬﺎن ﺗﻜﺎﻧﻲ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺠﺎ و‬ ‫آن داﺳﺘﺎن آزادﮔﺎن ﻛﺠﺎ؟!… ﺷﻨﻴﺪم ﻳﻜﻲ ﻛﻪ از ﻣﺮاﻏﻪ آﻣﺪه ﺑﻮده ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪“ :‬اﮔﺮ ﭘﻴﻤﺎن را ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻠﻮ ﻧﻜﺸﻨﺪ ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﻼﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎﻫﻤﺎد ﺑﻴﺎورﻳﻢ”‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ‪“ :‬ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻛﻪ آوردﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﺎزه ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟!…”‬ ‫ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ راه ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﻲ ﻣﻲدارﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ داﻣﻨﻪ ﻧﻤﻲدﻫﻢ‪.‬‬ ‫ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﺠﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن اﻣﻴﻨﻲ و ﺻﻤﺪي و ﻣﻨﻴﺮي و ﻓﻴﺮوز و دﻳﮕﺮان ﻫﻤﮕﻲ درود‬ ‫ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ‪ .‬در ﺗﻬﺮان ﻧﻴﺰ آﻗﺎي رﺣﻴﻤﻲ و ﺟﻮاﻧﺎن ﮔﺮد ﺳﺮ او ﻧﻴﻚ ﻣﻲﻛﻮﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻠﮕﺮاﻓﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ ﻣﺨﺎﺑﺮه ﻛﺮدهاﻳﺪ ﻧﺮﺳﻴﺪه‪ .‬درﺑﺎرة روزﻧﺎﻣﻪ و ﻣﻬﻨﺎﻣﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻴﺰ ﺟﻠﻮ را ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫وﻟﻲ ﺑﻪ زودي راه ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ دو را ﺑﻴﺮون ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬آﻗﺎي رادﭘﻮر‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ داﺷﺘﻴﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ .‬از دورهﻫﺎي ﺳﺎل ﺷﺸﻢ ﭘﻴﻤﺎن ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬از آﺋﻴﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺨﺶ ﻳﻜﻢ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻧﺴﺨﻪاش در ﭘﻴﺶ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﺻﻔﻮي ﭼﺎپ ﻧﺸﺪه‪ .‬ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻳﻜﻢ و دوم ﺗﺎرﻳﺦ ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎز ﻧﻤﺎﻧﺪه‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ آﻳﻴﻦ دوم و‬ ‫راه رﺳﺘﮕﺎري و ﺑﺨﺶ ﭘﻨﺠﻢ ﺗﺎرﻳﺦ ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﻪ و ﻗﻬﻮه ]ﺧﺎﻧﺔ[ ﺳﻮﻣﻨﺎت داﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ از ﻫﺮ ﻳﻜﻲ‬ ‫ﻧﺴﺨﻪﻫﺎﻳﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻳﺎران درودﻫﺎي ﭘﻴﺎﭘﻲ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي‬ ‫ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﺔ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ اﺧﻴﺮ آن ﺷﺪ ﻛﻪ در وزارت ﺟﻨﮓ ﺗﻜﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻧﺎدﺷﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﭘﺎﻛﺪﻳﻨﺎن ﭘﻴﺪا‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﺴﺮان ﻫﺮ ﻛﻪ را ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ از ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﭘﺮﺳﺸﻬﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﺮﺗﻴﭗ‬ ‫ﻫﺪاﻳﺖ از ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪه ﭼﺮا ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي ﻣﻲروﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي او را ﺧﻮاﻧﺪه و ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ‪،‬‬ ‫اﻳﻨﺴﺖ او ﻫﻢ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ را ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ آﻣﺪه و ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺮده‪ .‬ﺧﻮاﺳﺖ اﻳﻨﺎن دﺷﻤﻨﻲ ﺑﻮد‬ ‫وﻟﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﺴﺮان و دﻳﮕﺮان از راه ﻣﺎ آﮔﺎه ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي‬

‫‪ 4‬ـ ‪ 30‬ﺑﻬﻤﻦ ‪ ،1321‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از آزادﮔﺎن در ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫‪ 30‬ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪1321‬‬ ‫ﭘﺲ از درودﻫﺎي ﻓﺮاوان‬ ‫ﻧﺎﻣﺔ دوم ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ﺷﻤﺎ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬از اﻳﻦ ﻛﻪ داﺳﺘﺎن ﺷﺐ‬ ‫دوم دﻳﻤﺎه ﺗﻬﺮان ﺷﻤﺎ را دﻟﺴﻮﺧﺘﻪ ﮔﺮداﻧﻴﺪه و اﺷﻚ رﻳﺨﺘﻪاﻳﺪ ﺧﺸﻨﻮدﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ اﺷﻜﻬﺎ در راه‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در آن دو ﺷﺐ ﻫﻤﻪ ﺧﺸﻨﻮد و آرام ﻣﻲﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ از ﺟﻮاﻧﺎن رﻓﺘﺎري دﻳﺪم ﻛﻪ در‬ ‫‪266‬‬

‫آﻏﺎز ﻧﻤﻲﺑﻴﻮﺳﻴﺪم‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﺷﺎن آﮔﺎﻫﻲ ﻧﺪاده ﺑﻮدﻧﺪ و از رﻫﮕﺬر آﻧﻬﺎ دل ﻧﺎآﺳﻮده‬ ‫ﻣﻲﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺮﺧﻲ ﻧﻴﺰ از ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ ﻣﺎدر و ﺧﻮﻳﺸﺎﻧﺸﺎن در اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﻲﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ رو‬ ‫ﻧﻤﻲآورد و ﺟﺰ آراﻣﺶ و ﺧﻮﻧﺴﺮدي ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲدادﻧﺪ‪ .‬داﺳﺘﺎن دراز اﺳﺖ‪ .‬آﻗﺎي دادﭘﺮور ﻫﻤﻪ را‬ ‫ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻳﻚ ﭘﺮوﻧﺪة ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻲﺑﻮد وﻟﻲ ﺧﺪا ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻴﺶ از دو ﺷﺐ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﻣﻨﺰوي و اﻓﺘﺨﺎرزاده و ﻋﻤﺎدي در ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﭼﻬﺎر ﺷﺐ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺳﻴﻔﻲ و ﺻﺮاﻓﺎن و‬ ‫ﺑﺨﺶآذر ‪ 9‬ﺷﺐ در دژﺑﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و اﻓﺴﺮان دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﺑﺮﺧﻲ از ﻛﺎرﻛﻨﺎن وزارت ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﻜﺎن‬ ‫آﻣﺪه دﺷﻤﻨﻴﻬﺎﻳﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻤﺎن روزﻫﺎ ژﻳﻼ و ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻜﻦ ﻫﻤﺔ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻣﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺴﺘﻨﺪ ﺟﺰ راﺳﺘﻲ و ﻧﻴﻜﻲ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻋﻠﻮي ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪” :‬اﻳﻦ ﺟﻮاﻧﺎن ﭘﺎﻛﻨﺪ و ﻣﻦ ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺴﺘﻢ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺟﺎي اﻳﺮاد ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻴﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ از اﻳﺸﺎن ﻫﺮﭼﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭘﺎﺳﺨﻬﺎي روﺷﻨﻲ دادﻧﺪ“‪ .‬روﻳﻬﻤﺮﻓﺘﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزان روﻳﺔ رﺳﻤﻴﺖ داد و ﺑﻪ ﻳﺎري آﻓﺮﻳﺪﮔﺎر ﺳﺎل دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻜﻮﻫﺘﺮ از اﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫درﺑﺎرة ﭘﺮﭼﻢ ﮔﻔﺘﺔ ﺷﻤﺎ راﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﺮﭼﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﺎ از ﻛﺎر ﺑﺎز ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﭘﺮﭼﻢ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ را ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن اﺳﻼﻣﻲ و ﻓﺮوﺗﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪام‪ .‬ﻛﻨﻮن را ﻣﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ آن‬ ‫ﻣﻲﻛﻮﺷﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را در ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﮔﺮد آورم و اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻧﺎم “ورﺟﺎوﻧﺪ ﺑﻨﻴﺎد”‬ ‫ﻫﻤﺮاه “ﭘﺮﭼﻢ ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺎﻫﻪ” ﭼﺎپ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺘﺎﺑﭽﻪﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻪ ﭼﺎپ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪ‪” .‬ﺣﺎﻓﻆ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ“ را اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه آﻏﺎز ﻛﺮدهاﻳﻢ‪.‬‬ ‫در آن ﺑﺎره ﻛﻪ در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻫﻢ روزﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﺎران ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺪاﺳﺘﺎﻧﻴﻢ و ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻮﺷﺶ ﺑﺎز ﻧﺎﻳﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﻲ‬ ‫در ﺑﺮوﺟﺮد ﺗﻈﺎﻫﺮاﺗﻲ آﻏﺎز و ﻳﺎراﻧﻲ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪهاﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎي ﭼﻬﺮهﻧﮕﺎر ﺳﻔﺮي ﺑﻪ آﻧﺠﺎ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻟﻲ‬ ‫آﻗﺎي آدرم ]؟[ در آﻧﺠﺎ ﺗﻜﺎﻧﻲ ﭘﺪﻳﺪ آوردﻧﺪ‪ .‬ﭼﻬﺮهﻧﮕﺎر اﻛﻨﻮن در اﻫﻮاز اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ دﺳﺖ آﻗﺎي آدرم‬ ‫]؟[ ﺑﺎ او ﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴﻲ آﻏﺎزﻳﺪ‪.‬‬ ‫از آﻗﺎي اﺣﻤﺪي از ﻣﻴﺎﻧﺪوآب دو ﻧﺎﻣﻪ داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ و از زﺑﺎن ﻣﻦ درود‬ ‫ﮔﻮﺋﻴﺪ‪ .‬آﻗﺎي ﺳﻴﺮوس ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎده وﻟﻲ ﻣﻦ ﺧﻮدم ﻓﺮﺻﺖ ﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴﻲ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪام‪.‬‬ ‫از اﻳﺸﺎن ﺧﺸﻨﻮدﻳﻢ و ﻫﺮﭼﻪ ﻛﺘﺎب ﻳﺎ ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪاﻳﻢ در ﭘﺮﭼﻢ ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺎﻫﻪ‬ ‫ﭘﻴﻜﺮهﻫﺎي ﻳﺎران ﭘﺎﻳﺪار را ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﺷﻤﺎ از ﺧﻮدﺗﺎن ﭘﻴﻜﺮه ﻓﺮﺳﺘﻴﺪ‪ .‬از ﻳﺎران دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻫﺮﻛﻪ‬ ‫را ﭘﺎﻳﺪار ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ﭘﻴﻜﺮه ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ آﻗﺎي ﺷﻜﻮﻫﻴﺎن ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ آﻧﭽﻪ درﺑﺎرة ﭘﺮﻧﺲ داﻟﻐﻮرﻛﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻣﻦ روﻳﺔ ﻫﻤﺔ آن را‬ ‫ﻣﻲداﻧﻢ‪ .‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن از ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬وﻟﻲ آن را ﭼﻮن دروغ ﻣﻲداﻧﻢ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﭼﻴﺰي از‬ ‫آن در ﭘﺮﭼﻢ ﻳﺎ در ﭘﻴﻤﺎن ﻧﻴﺎوردهاﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻳﺎران درود ﻣﻲرﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‬

‫‪ 5‬ـ ‪ 29‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪ ،1323‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﺎﻋﺪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ درﺑﺎرة‬ ‫وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻴﺴﺖ و ﻧﻬﻢ ﻓﺮوردﻳﻦ ‪1323‬‬ ‫‪267‬‬

‫ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‬ ‫درﺑﺎرة وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ﺗﺒﺮﻳﺰ در ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﺬاﻛﺮات ﺑﻪ ﺷﺮح آﻳﻨﺪه ﻣﺒﺎدرت ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪:‬‬ ‫در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﺤﺮك اﺷﺮار ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪه اﺷﺨﺎص ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﻴﺮزا ﺣﺴﻴﻦ واﻋﻆ و ﻣﻴﺮزا ﻛﺎﻇﻢ ﺷﺒﺴﺘﺮي ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﺗﻦ در ﻣﻨﺒﺮﻫﺎ ﻣﺮدم را ﺗﺤﺮﻳﻚ‬ ‫ﻣﻲﻛﺮدهاﻧﺪ ـ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺸﻜﻨﺎﺑﻲ و ﻣﻴﺮﻋﻠﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ دوﻳﺪه ﺑﻪ دﺳﺘﺎوﻳﺰ ﻗﺮآن ﺳﻮزاﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﺒﺎر دروغ ﺑﻮده ﻣﺮدم را ﺑﻪ آﺷﻮب و ﺷﺮارت ﺑﺮﻣﻲاﻧﮕﻴﺨﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﺷﺨﺎص ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ اﺷﺮار اﻓﺘﺎده ﺑﻪ ﺳﻮي ﻛﺎﻧﻮن آزادﮔﺎن آورده ﺑﻪ ﺗﺎراج و ﺗﺨﺮﻳﺐ واداﺷﺘﻪ‬ ‫و ﺧﻮد ﻣﺒﺎﺷﺮت و ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﺮاﻳﻢ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﻴﺮدوﺷﺎب ﭘﺴﺮ ﻳﻌﻘﻮب‪ ،‬دﻻل ﺷﺘﺮ ـ ذﻫﻨﻲ ﻧﺎم‪ ،‬ﻧﻮﺣﻪﺧﻮان ـ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺴﻴﺐ ﭼﺮﻣﻔﺮوش ـ‬ ‫ﺗﻘﻲ و ﻧﻘﻲ ﻛﻪ دو ﺑﺮادر و در ﺑﺎزار دﻻﻟﻨﺪ ـ ﭘﺴﺮ ﻣﻴﺮزا ﻳﺤﻴﻲ واﻋﻆ‪ ،‬ﻛﻪ اﺛﺎﺛﻴﺔ ﻛﺎﻧﻮن اﻛﻨﻮن در‬ ‫ﺧﺎﻧﺔ ﭘﺪر او ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻳﻜﻲ از ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ ﻋﻤﺪه‪ ،‬ﻳﺎور ﺿﻴﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻛﻔﻴﻞ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و اﺳﺪ ﻧﺎم‪ ،‬ﻛﻼﻧﺘﺮ ﺑﺎزار‪ ،‬ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﺎور ﺿﻴﺎﺋﻲ در ﻣﻮﻗﻊ ﺗﺎراج ﻛﺎﻧﻮن ﺧﻮدش ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮده و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻗﺪاﻣﻲ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻜﺮده‪.‬‬ ‫اﺳﺪ ﻧﺎم آﻗﺎي اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺎ دادن ﺗﺄﻣﻴﻦ از ﺣﺠﺮهاش ﺧﺎرج ﮔﺮداﻧﻴﺪه و ﺑﻪ دﺳﺖ اﺷﺮار داده ﻛﻪ از‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺎ زﺧﻤﻲ ﻛﺮده ﮔﺮداﻧﻴﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﭘﻮل ﮔﺰاﻓﻲ در راه ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺻﺮف ﻛﺮدهاﻧﺪ در ﺿﻤﻦ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺮاﻏﻪ ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ اﺷﺨﺎص آﻳﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺳﻴﺪاﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻣﺪﺣﺖ‪ ،‬روﺿﻪﺧﻮان‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺧﺎﻧﺔ ﺧﻮد ﺗﺮﺗﻴﺐ داده و ﺑﻪ دﺳﺘﺎوﻳﺰ‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﺔ ﻗﺮآن ﺳﻮزاﻧﻲ روﺿﻪﺧﻮاﻧﻬﺎ و ﻣﻼﻫﺎ را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﺮده‪ .‬ﺗﻮﻛﻠﻲ ﻧﺎم ﻛﻪ ﺑﺎزارﻳﻬﺎ را ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﺑﺎزار‬ ‫واداﺷﺘﻪ‪ .‬ﺣﺎﺟﻲ ﻣﻴﺮزا ﻋﻠﻲ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬اﻓﺘﺨﺎر‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺪدﻳﺎن‪ ،‬ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺠﺪﻳﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ داد و ﻓﺮﻳﺎد ﻣﺮدم را‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﺮده ﺑﻪ ﺳﺮ آﻗﺎﺿﻴﺄ و دﺧﺘﺮ ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎﻟﺔ او ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ ﻛﻪ آﻗﺎﺿﻴﺄ ﻣﻀﺮوب و ﻣﺠﺮوح‬ ‫ﮔﺮداﻧﻴﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻈﻴﻤﺎ‪ ،‬رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻪ اﺷﺮار و ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ دﺳﺘﻮر‬ ‫داده و ﺳﭙﺲ ﻧﻴﺰ از ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﺠﺮﻣﻴﻦ ﺧﻮدداري ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﻣﻴﺎﻧﺪوآب‪ ،‬ﻣﺤﺮك اﺻﻠﻲ دو ﻧﻔﺮ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ :‬ﻳﻜﻲ ﻣﻴﺮزا ﺣﺴﻦ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ و دﻳﮕﺮي ﻣﻴﺮزا ﻣﻮﺳﻲ‬ ‫اردﺑﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺮدم ﻋﺎﻣﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺪ زﻧﺒﻴﻞ ﻛﺮد را ﺑﺎ اﻛﺮاد ﺑﺮاي ﺗﺎراج ﺷﻬﺮ و ﻛﺎرﺧﺎﻧﺔ‬ ‫ﻗﻨﺪ دﻋﻮت ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﭘﺎدﮔﺎن ﺑﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺑﺮﻧﻤﻲﺧﺎﺳﺖ ﺷﻬﺮ و ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺎراج ﻣﻲرﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ‪ ،‬اﺷﺨﺎص آﻳﻨﺪه از ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ در ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺴﻌﻮي‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻋﻠﻲاﻛﺒﺮ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺴﻌﻮد ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺣﺎﺟﻲ ﻋﻠﻲ ﺣﺒﻴﺒﻴﺎن‪ ،‬ﺣﺎﺟﻲ ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﻲ ﺗﻘﻲزادﮔﺎن‪،‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﻲ ﺷﻤﺲآوري‪.‬‬ ‫ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﭼﻨﺪ ﭼﻴﺰ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ (١‬ﺟﻤﻌﻲ از ﻛﺎرﻣﻨﺪان دوﻟﺖ در اﻳﻦ ﺟﺮﻣﻬﺎ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ و دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دﻳﻮان‬ ‫ﻛﻴﻔﺮ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪.‬‬ ‫‪268‬‬

‫‪ (٢‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺷﻜﺎﻳﺎت رﺳﻤﻲ از ﺳﻮي اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺎﻧﻮن ﻫﺴﺘﻢ و از ﺳﻮي‬ ‫ﻣﺠﺮوﺣﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺰﻫﻜﺎران ﺗﺎ اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻮرد ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻧﮕﺮدﻳﺪه ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻮد ﺟﺮم دﻳﮕﺮي از ﻛﺎرﻣﻨﺪان‬ ‫دوﻟﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (٣‬ﻫﻨﻮز در ﺷﻬﺮﻫﺎي آذرﺑﺎﻳﺠﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي آزادﮔﺎن آزادي و اﻣﻨﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﺎ اﺷﺮار ﻛﻴﻔﺮ‬ ‫ﻧﺒﻴﻨﻨﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪ (٤‬دو ﺗﻦ از آزادﮔﺎن ﺑﻲ ﻫﻴﭻ ﺟﺮﻣﻲ از ﻛﺎر ﻣﻨﻔﺼﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ آﻗﺎﺿﻴﺄ‪ ،‬ﻛﻔﻴﻞ ﺛﺒﺖ‬ ‫ﻣﺮاﻏﻪ‪ ،‬و دﻳﮕﺮ ﺗﻘﻲ ﻣﺠﻠﺪ‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺔ ﻗﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻛﺎر ﺑﺎزﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‬ ‫‪ 6‬ـ ‪ 29‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪ ،1323‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﺎﻋﺪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ در اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ‬ ‫رﻓﺘﺎر دوﻟﺖ ﺑﺎ آزادﮔﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻴﺴﺖ و ﻧﻬﻢ ﻓﺮوردﻳﻦ ‪1323‬‬ ‫ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‬ ‫در ﺑﺮگ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪاي ﺷﺮح وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي آذرﺑﺎﻳﺠﺎن را دادهام‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺎﺳﻲ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬دوﻟﺖ ﺑﺎ ﻣﺎ دو روﻳﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﺟﺒﺎت ﻗﻀﻴﻪ‬ ‫رﻧﺠﻴﺪﮔﻴﻬﺎي ﺑﺮﺧﻲ از آﻗﺎﻳﺎن وزﻳﺮاﻧﺴﺖ ﻛﻪ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺷﺨﺺ ﺧﻮد را در ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻛﺸﻮر‬ ‫دﺧﺎﻟﺖ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻋﻠﺖ اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻼﺣﻈﻪاﻳﺴﺖ ﻛﻪ دوﻟﺖ از ﻣﻼﻳﺎن و از ﻣﺮﺗﺠﻌﻴﻦ دارد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل رﻓﺘﺎر دوﻟﺖ ﻣﺎﻳﺔ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻣﺎ ﺷﺪه‪ .‬ﺷﻤﺎرة آزادﮔﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از آﻧﺴﺖ ﻛﻪ دوﻟﺖ‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ و روز ﺑﻪ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ دوﻟﺖ در ﻫﻤﺎن ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫آزادﮔﺎن ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازهاﻧﺪ و ﺑﺎ آﻧﻬﻤﻪ وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي ﺑﻴﺸﺮﻣﺎﻧﻪ ﻛﻪ دو ﻣﺎه دوام داﺷﺘﻪ و ﺑﺎ آن ﺑﻴﻤﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎن و داراﻳﻲ در ﻣﻴﺎن ﺑﻮده‪ ،‬در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﭼﻪ اﻧﺪازه رأي داﺷﺘﻪام‪ .‬ﻫﺮ رأﻳﻲ از ﻳﻚ‬ ‫ﺗﻦ از آزادﮔﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻨﺴﺖ ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻳﻢ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﻣﻮﺿﻮع را در ﻫﻴﺌﺖ ﻣﻄﺮح ﮔﺮداﻧﻴﺪ و درﺑﺎرة ﭘﺮﺳﺸﻬﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻤﻬﺎي دوﻟﺖ را ﺑﻪ ﻣﺎ آﮔﺎﻫﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪ (١‬آﻳﺎ دوﻟﺖ ﻣﺎ را ﻣﺸﻤﻮل ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﻳﺮان ﻣﻲداﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫‪ (٢‬آﻳﺎ اﺷﺮار ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻌﺮض ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻴﻔﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫‪ (٣‬اﮔﺮ در ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻫﺠﻮﻣﻲ از ﻣﻼﻳﺎن و دﻳﮕﺮان ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺸﻮد ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻳﺎ ژاﻧﺪارﻣﺮي‬ ‫ﻳﺎ ﭘﺎدﮔﺎن ﺑﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻮﺷﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫‪ (٤‬آﻳﺎ ﺑﺰﻫﻜﺎران ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻣﺮاﻏﻪ و ﻣﻴﺎﻧﺪوآب ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﺑﺎور ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ دوﻟﺖ آﺷﻜﺎره ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎس دﻟﺨﻮاه ﻣﻼﻳﺎن و دﻳﮕﺮ ﻣﺮﺗﺠﻌﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﻪ اﻗﺘﻀﺎي ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻋﻨﻮان دﻳﮕﺮي ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ از ﻣﺎ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ و ﻣﺎ را در‬ ‫ﭘﻨﺎه ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺎ دﻫﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ رﻧﺠﻴﺪ و ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺮﺳﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪه ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻪ اﻧﺪﻳﺸﺔ ﭼﺎره‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻓﺘﺎد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﺮان ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﺘﺎد و ﻗﻬﺮاً ﻣﺎﻳﺔ رﻧﺠﺶ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد رﻓﺘﺎر دو روﻳﺔ دوﻟﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻨﺴﺖ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ از ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﺮاﻓﺖ اﻳﺮاﻧﻴﮕﺮي ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪم دوﻟﺖ ﭘﺎﺳﺦ روﺷﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪269‬‬

‫ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﺮدﻳﺪ و ﻣﻦ ﭘﺎﺳﺦ دادم‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎز ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮاﻧﻢ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ و روﺷﻦ درﺑﺎرة ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮﻳﺪن ﺑﻬﺎﻧﺔ ﺑﺮﺧﻲ از آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻢ‬ ‫ﺑﺎ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دوﺑﺎره ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ دوﻟﺖ اﮔﺮ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺎ را ﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻣﻲداﻧﺪ ﻣﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺳﭙﺎرد و از راه دادﮔﺴﺘﺮي دﻧﺒﺎل ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ از آن ﻧﻴﺰ ﮔﻠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ درودﻫﺎ و ﺳﭙﺎﺳﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‬

‫‪ 7‬ـ اواﺧﺮ دي ﻳﺎ اواﻳﻞ ﺑﻬﻤﻦ ‪ ،1324‬اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮس ﺷﻌﺒﺔ ﻫﻔﺖ‬ ‫دادﺳﺮاي ﺗﻬﺮان‬ ‫]اواﺧﺮ دي ﻳﺎ اواﻳﻞ ﺑﻬﻤﻦ ‪[1324‬‬ ‫آﻗﺎي ﺑﺎزﭘﺮس ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬دادﺳﺮاي ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫درﺑﺎرة ﭘﺮوﻧﺪة ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ آﺧﺮﻳﻦ دﻓﺎع ﻛﻨﻢ اﻳﻨﻚ ﺷﺮح ﭘﺎﻳﻴﻦ را ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻢ‪:‬‬ ‫ﺧﺪا را ﺳﭙﺎس ﻛﻪ ﭘﺲ از ‪ 58‬ﺳﺎل زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﻳﻜﺒﺎر راﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻌﺒﺔ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ اﻓﺘﺎده و آﻧﻬﻢ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﻢ ﻛﺘﺎب ﻧﻮﺷﺘﻦ و ﺑﺎ ﺧﺮاﻓﺎت ﺟﻨﮕﻴﺪن اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮوﻧﺪه ﻣﺮا ﺑﻪ راﻫﻲ ﻣﻲاﻧﺪازد ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن ﭘﻴﺶ رود ﻣﺮا ﻫﻤﭙﺎﻳﺔ ﺳﻘﺮاط و ﻣﺴﻴﺢ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮداﻧﻴﺪ‪ .‬ﺳﻘﺮاط و ﻣﺴﻴﺢ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ ﻣﺮگ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ زﻧﺪان ﮔﺮدم‪ .‬اﻳﻨﺴﺖ ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ دﻓﺎﻋﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺸﻮد دﻓﺎع ﻧﺪاﺷﺖ ﻧﻜﺎت ﭘﺎﺋﻴﻦ را ﺑﻪ اﺟﻤﺎل ﻳﺎدآوري ﻣﻲﻛﻨﻢ‪:‬‬ ‫‪ (1‬دو ﻣﺎدة ﻣﺼﻮب ﺳﺎل ‪ 1301‬ﻛﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﮔﺮدﻳﺪه ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻣﻮرد ﻋﻤﻞ ﻧﺒﻮده‬ ‫اﺳﺖ و ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت در وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﮕﺮدﻳﺪه ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻘﺮراﺗﺶ آزادي ﻣﺬﻫﺐ اﺳﺖ آن را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮده‪.‬‬ ‫‪ (2‬آن دو ﻣﺎده ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ دﻻﻟﺖ اﻋﺘﺒﺎرش درﺑﺎرة روزﻧﺎﻣﻪ و ﻣﺠﻠﻪ اﺳﺖ و ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺷﻤﺎ آﻧﻬﺎ را ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺘﺎب ﮔﺮداﻧﻴﺪ از ﻣﺪﻟﻮل آﻧﻬﺎ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻴﺪهاﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬در آن دو ﻣﺎده‪ ،‬اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﺷﺪه در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﺎﻇﺮ‬ ‫ﺷﺮﻋﻴﺎت ﻧﺒﻮده و ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه ﻛﺮده ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎي‬ ‫ﻋﺎدي وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﺖ و ﻣﺤﺾ راه اﻧﺪاﺧﺘﻦ اﻳﻦ ﭘﺮوﻧﺪه او را ﻣﻌﺎون ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﻧﺎم‬ ‫ﻧﻬﺎدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ دﻻﻟﺖ دو ﻣﺎده‪ ,‬ﻧﺎﻇﺮ ﺷﺮﻋﻴﺎت ﺧﻮدش ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد اﺳﺖ ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺶ و آﻧﻬﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﺼﺪﻳﻖ دو ﻧﻔﺮ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻋﺎدل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬در آن دو ﻣﺎده ﻋﻨﻮان ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ اﺳﻼم اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺮاﺳﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺎ ﺑﺮﺧﻮردي ﺑﺎ اﺳﻼم‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻼﻫﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺑﺎﻃﻠﺔ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﻨﺴﻮب ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﻳﺎدﻛﺮدم‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻮرد اﻋﺘﻨﺎ ﺳﺎزﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﺴﺎزﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪270‬‬

‫ﮔﺎﻫﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ آزادي ﻣﺬﻫﺐ ﻏﻴﺮ از ﺗﻮﻫﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺦ داده ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﺮا ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دو ﻣﺎدة ﻣﻮرخ ﺳﺎل ‪ 1301‬ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﺮدهاﻳﺪ و آن دو ﻣﺎده ﺑﺎ آزادي ﻋﻘﻴﺪه و ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺼﻮدﺗﺎن آﻧﺴﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫اﺳﻼم ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬اوﻻً ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺧﻮدش ﻣﺎدة دﻳﮕﺮي دارد‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎً در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻫﻴﻨﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ اﺳﻼم وﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي ﻧﺸﺪه‪ .‬ﻣﺎ ﺧﻮد ﻫﻮادار اﺳﻼﻣﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ آن ﺗﻮﻫﻴﻨﻲ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻴﺰﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ اﻧﺘﻘﺎد ﻛﺮدهاﻳﻢ ﻧﻪ ﺗﻮﻫﻴﻦ‪.‬‬

‫‪ 8‬ـ ‪ 9‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1324‬ﺑﺎﻫﻤﺎد آزادﮔﺎن‪ ،‬ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﺑﻪ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﻳﺎ وﺣﺸﻴﮕﺮي در‬ ‫ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ‬ ‫ﺿﻤﻴﻤﺔ ﻧﺎﻣﺔ ﻧﻴﺮو و ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ‬

‫ﻓﻮقاﻟﻌﺎده‪ :‬ﺑﻬﺎ ‪ 50‬دﻳﻨﺎر‬

‫دﻳﺮوز ﺻﺒﺢ )ﺷﻨﺒﻪ ‪ (24/2/8‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ 9‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ دو ﺗﻦ ﻫﻤﺮاه از ﻣﻨﺰل ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮي ادارة روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ رﻫﺴﭙﺎر ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﺮ ﭼﻬﺎرراه ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﻮاب‬ ‫ﺻﻔﻮي از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﻧﻤﻮده ﺑﺎ ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ دو ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﺸﺎن رﻫﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﺮ دو‬ ‫ﺗﻴﺮ از ﭘﺸﺖ ﺧﻮرده و از ﺟﻠﻮ ﺳﻴﻨﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﭼﻨﺪ ﺗﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮ و ﻛﺎرد‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرت اﻳﺸﺎن و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺸﺎن ﺿﺮﺑﺘﻬﺎﻳﻲ وارد ﻣﻲآورﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي و دو ﺗﻦ ﻫﻤﺮاﻫﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ دﻛﺎن ﺑﻘﺎﻟﻲ ﻣﺠﺎور ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﺑﻪ دﻛﺎن و رو ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ از ﺧﻮد دﻓﺎع ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ دﻛﺎن ﻧﺎﻣﺮداﻧﻪ اﻳﺸﺎن را دور ﻣﻲراﻧﺪ و ﺑﺎ ﻣﻬﺎﺟﻤﻴﻦ و ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎران ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺧﻮن از زﺧﻤﻬﺎﻳﺸﺎن ﺟﺎري ﺑﻮده ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ زﺧﻤﻬﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮي ﻣﻨﺰﻟﺸﺎن ﻣﻲروﻧﺪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻣﻨﺰل ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻣﻲرﺳﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺑﺮوﻳﻢ از ورودﺷﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻠﻮ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬از ﭘﻲ ﭘﺎﺳﺒﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻤﻲ‪ ،‬ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و‬ ‫ﺣﻤﻠﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲرﺳﻨﺪ و ﻧﻮاب ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮ‪ ،‬در ﭘﻴﺶِ روي ﭘﺎﺳﺒﺎنِ ﻣﺴﻠﺢ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺿﺮﺑﺖ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آﻗﺎي‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﻣﻲزﻧﺪ و ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي از ﭘﺎﺳﺒﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي و اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺧﻮد داري ﻛﺮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﻧﮕﺎﻫﺪاﺷﺘﻦ آﻗﺎي‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﻣﺎﻧﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺧﻮدﺷﺎن دﻓﺎع ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي و دو ﺗﻦ ﻫﻤﺮاﻫﺶ ﺧﻮد را از دﺳﺖ آﻧﻬﺎ رﻫﺎ ﻛﺮده ﺑﻪ درﺷﻜﻪ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻛﻼﻧﺘﺮي آﻳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و ﻳﻚ ﺗﻦ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺧﻮد را ﺑﻪ درﺷﻜﻪ داﺧﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﻫﻴﺎﻫﻮﻳﻲ راه ﻣﻲاﻧﺪازد و ﺑﻪ اﻳﺸﺎن آزارﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ درﺷﻜﻪﭼﻲ ﻓﺮار ﻣﻲﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻳﻚﺗﻦ از ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي درﺷﻜﻪﭼﻲ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ‪ .‬و اﺳﺒﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ رم ﺧﻮرده ﺑﻮدهاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺪي از‬ ‫ﭼﻬﺎرراه ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﻣﻲﮔﺬرﻧﺪ و در آﻧﺠﺎ درﺷﻜﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺮﻧﺸﻴﻨﺎﻧﺶ را ﻣﻲﻏﻠﻄﺎﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫‪271‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎم آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻪ دﻛﺎن ﻧﺠﺎري ﻧﺰدﻳﻚ رو ﻣﻲآورﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎر ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻘﺎل ﻧﺎﻣﺮداﻧﻪ‬ ‫رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﺎز ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و ﻫﻤﺪﺳﺘﺎﻧﺶ آﺳﻴﺒﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲرﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻚ اﻓﺴﺮ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ارﺗﺶ ﻣﻲرﺳﻨﺪ و ﻣﺮدم را ﭘﺮاﻛﻨﺪه‪ ،‬آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫دو ﺗﻦ از ﻣﺠﺮﻣﺎن را ﺑﻪ ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺑﺨﺶ ﻳﻚ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ و ﺑﻪ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﻲﭘﺮدازﻧﺪ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﭘﺮوﻧﺪه زﻳﺮ‬ ‫ﭘﻴﮕﺮد اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ و ﻫﻤﮕﺎن را آﮔﺎه ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي ﺟﻮاﻧﻜﻲ اﺳﺖ از‬ ‫ﭼﻐﺎﻟﻪﻫﺎي ﮔﺪاﻳﻲ ﻳﻌﻨﻲ از ﻫﻤﺎن آﺧﻮﻧﺪﻛﺎﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪ 1320‬دوﺑﺎره ﭘﻴﺪا ﺷﺪهاﻧﺪ و‬ ‫ﺑﺎ روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻲ و ﻣﺮدم ﻓﺮﻳﺒﻲ ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺮدم ﺷﺪه از دﺳﺘﺮﻧﺞ ﺗﻮده ﻧﺎن ﻣﻲﺧﻮرﻧﺪ و ﻣﻲﻛﻮﺷﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫آﻧﺎن را در ﭘﺴﺘﻲ و ﻧﺎداﻧﻲ ﻧﮕﺎﻫﺪارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﺎ داﻧﺴﺘﻪاﻳﻢ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪك ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﺔ ﺳﻴﺎه ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم ﺳﻴﺪي و آﻗﺎﻳﻲ ﻣﻲﻓﺮوﺷﺪ‪ ،‬از ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻲ از ﺗﻮدة ﻏﺎﻓﻞ و ﻧﺎآﮔﺎه را ﺑﺎ دروﻏﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫و ﺧﻮد را ﻫﻮادار دﻳﻦ و ﻣﺎ را ﺑﻲدﻳﻦ و ﺑﻬﺎﺋﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪه ﺑﺎ ﺧﻮد ﻫﻤﺪﺳﺖ ﻛﺮده ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺟﻨﺎﻳﺖ‬ ‫ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ از دﻛﺎﻧﺪاران ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻴﻤﺘﺮي )ﻣﺠﺎور ﺧﺎﻧﺔ آﻗﺎي‬ ‫ﻛﺴﺮوي( ]را[ دﻳﺪه و ﻧﻘﺸﺔ ﺧﻮد را از ﻫﺮﺑﺎره آﻣﺎده ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ دﺳﺖ ﺑﻪﻛﺎر ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺧﻮد ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪ ﺑﻪ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﺗﻴﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ از ﺗﻮده و ﻣﺠﺎورﻳﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻮاداري ﻳﺎ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮي ﻛﺎرﻫﺎﺋﻲ ﺑﻪ زﻳﺎن آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي اﻧﺠﺎم دادهاﻧﺪ‪ .‬رﻓﺘﺎر ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻪ‬ ‫در آﻧﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ از اﻳﻦ وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎ ﺟﻠﻮ ﮔﻴﺮد‪ ،‬و از ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي و اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺑﺎزاﻳﺴﺘﺎده ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻴﻬﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮي را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآورد ﻛﻪ ﭼﻮن ﻫﻨﻮز دﻻﻳﻞ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻴﺎوردهاﻳﻢ ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﻛﻨﻮن ﻣﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ اﻗﺪاﻣﺎت ادارة ﻛﻞ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ و از ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺎﻧﻴﻢ در ﻛﺸﻒ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻗﻀﻴﻪ و ﺑﻪدﺳﺖ آوردن رﻳﺸﻪ و ﻣﺎﻳﺔ ﻓﺴﺎد‪ ،‬ﺑﺎ دﻗﺖ ﺗﻤﺎم ﻛﻮﺷﺶ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً از آن ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از وﺣﺸﻴﺎن و ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎران‪ ،‬ﺑﺎ رل ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮد آﻧﻬﺎ رﻓﺘﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮده ﺑﺎزﭘﺮﺳﻴﻬﺎي ﻻزم ﺑﺸﻮد و در زﻳﺮ ﭘﻴﮕﺮد ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ﺑﺰﻫﻜﺎران را ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻴﻔﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ارج ﻣﻲﮔﺰارﻳﻢ و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﺎ و ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻣﺎ از روي‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن رﻓﺘﺎر ﺷﻮد‪ .‬ﻟﻴﻜﻦ اﮔﺮ دوﻟﺖ و ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ دادﮔﺮاﻧﻪ و از روي ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎ ﻣﺎ رﻓﺘﺎر ﻛﻨﺪ و‬ ‫ﺑﺎ ﻛﻴﻔﺮ دادن ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران ﺟﻠﻮي اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪﻫﺎي وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﻛﻪ آﺑﺮوي ﻛﺸﻮر را ﻣﻲﺑﺮد ﻧﮕﻴﺮد‪ ،‬ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد ﺧﻮد ﺳﺰاي ﺑﺰﻫﻜﺎران را ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﺎي ﺑﺴﻲ اﻓﺴﻮس اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻪ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮد و‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن دوﻟﺘﻬﺎ در اﻧﺠﻤﻦ ﺳﺎﻧﻔﺮاﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﺑﺮاي ﺻﻠﺢ آﻳﻨﺪه و آراﻣﺶ ﺟﻬﺎن ﻃﺮﺣﺮﻳﺰي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‬ ‫در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﺔ ﺑﻲآﺑﺮوﻳﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن در آﻧﺠﺎ و در ﭘﻴﺶ ﻫﻤﺔ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد روي دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ روي ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻫﻢﻣﻴﻬﻨﺎن و ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﺗﻮدة اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮداﻧﻴﻢ و ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺧﻄﺎب‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪272‬‬

‫اي ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻋﺰﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬اﻧﺪﻛﻲ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎ ﮔﻮش دﻫﻴﺪ! آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي و‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﺟﺰ ﺑﺮاي رﻫﺎﺋﻲ ﺷﻤﺎ از آﻟﻮدﮔﻴﻬﺎ‪ ،‬ﺟﺰ ﺑﺮاي آزادي و ﺳﺮﻓﺮازي ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲﻛﻮﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن‬ ‫دوازده ﺳﺎل اﺳﺖ ﺑﺎ رﻧﺞ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻲﻛﻮﺷﻨﺪ و ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ ﺷﻤﺎ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ و ﻣﻬﻨﺎﻣﻪﻫﺎ و‬ ‫روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ و دردﻫﺎ را ﻧﺸﺎن داده و ﭼﺎرة دردﻫﺎ را ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ و اﻛﻨﻮن ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﻧﻤﻮده ﺑﻪ ﺑﺮاﻧﺪاﺧﺘﻦ رﻳﺸﻪ دردﻫﺎ ﻣﻲﻛﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎي ﺑﺴﻲ اﻓﺴﻮس اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻮدة ﻧﺎآﮔﺎه ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﻴﺪ و دﺷﻤﻨﺎن دوﺳﺖﻧﻤﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎ را اﺑﺰار دﺳﺖ ﺧﻮدﮔﺮداﻧﻴﺪه ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ وادارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫زﻳﺎن ﺧﻮدﺗﺎن و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺘﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺮوز ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺸﺮوﻃﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻧﻈﺮي ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻼﻳﺎن‪ ،‬ﭘﺪران ﺷﻤﺎ را آﻟﺖ دﺳﺖ‬ ‫اﺟﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺷﻮم ﺧﻮد ﻗﺮار داده و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﻔﻆ دﻳﻦ و ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺑﺮ آزادﻳﺨﻮاﻫﺎن‬ ‫ﻣﻲﺷﻮراﻧﻴﺪﻧﺪ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻧﻴﺰ ﻣﻼﻳﺎن دﻛﺎﻧﺪار ﻛﻪ ﻛﺎر ﻣﺎ را ﺑﻪ زﻳﺎن دﻛﺎﻧﺪاري ﺧﻮد ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از دﻳﻦ ﺷﻤﺎ را ﻓﺮﻳﺐ ﻣﻲدﻫﻨﺪ و ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺟﺰ دﻳﻦ راﺳﺘﻴﻦ و ﺑﻠﻨﺪي ﻧﺎم ﺧﺪا را‬ ‫ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ و ﺑﺮاي آزادي و ﺳﺮﻓﺮازي ﻫﻢﻣﻴﻬﻨﺎن ﺧﻮد ﻣﻲﻛﻮﺷﻴﻢ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اي ﺗﻮدة ﻏﺎﻓﻞ و ﺑﻴﺨﺒﺮ‪ ،‬اﻧﺪﻛﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد آي! ﺑﺘﺮس از آﻧﻜﻪ ﻧﺎداﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻛﺎري ﺑﻪ زﻳﺎن ﺧﻮدﺗﺎن و‬ ‫ﻛﺸﻮرﺗﺎن ﻛﻨﻴﺪ و ﻓﺮدا ﻣﺎﻳﺔ ﻧﻨﮓ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺘﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬اﻧﺪﻛﻲ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﻼﻳﺎن ﺟﺰ ﻧﮕﺎﻫﺪاري‬ ‫دﻛﺎن ﺧﻮد ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ‪.‬اﻳﻨﺎن ﻫﻤﺎن ﻣﺮدﻣﺎن رﺳﻮاﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﺗﺎزهاي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري‬ ‫و ﻫﺸﻴﺎري ﻣﺮدم ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﺸﺮوﻃﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺎﻳﺔ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ﻳﺎ آﺑﺮوي اﻳﺮان ﺑﻮد ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫اﻛﻨﻮن ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻳﻜﺒﺎره دﻛﺎن اﻳﻨﺎن را ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ آﻏﺎزﻳﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﻓﺴﻮس ﻣﺎ‬ ‫در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﺎن ﺷﻤﺎ را آﻟﺖ اﺟﺮاي ﻧﻴﺖ ﺳﻮء ﺧﻮد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺧﻮدﺷﺎن را در ﭘﻨﺎه ﻧﺎداﻧﻴﻬﺎ و‬ ‫ﺑﻴﺨﺒﺮﻳﻬﺎي ﺷﻤﺎ ﻧﮕﺎه ﻣﻲدارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎز ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﺋﻴﻢ ﺑﺨﻮد آﻳﻴﺪ‪ ،‬ﺳﻮد و زﻳﺎن ﺧﻮد را ﺑﺴﻨﺠﻴﺪ‪ ،‬دوﺳﺖ و دﺷﻤﻦ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺘﺮﺳﻴﺪ از آﻧﻜﻪ ﻧﺎداﻧﺴﺘﻪ ﺑﺮ زﻳﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮد ﺷﻤﺎ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﮔﺎﻣﻲ ﺑﺮدارﻳﺪ و‬ ‫ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺎ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪ ،‬دﻟﻴﻠﻬﺎي ﻣﺎ را ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﺮﻓﻬﺎي ﻣﻔﺖ‬ ‫ﻣﻼﻳﺎن و دﺷﻤﻨﺎن ﺗﻮده ﮔﻮش ﻧﺪﻫﻴﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ و دوﺳﺖ و دﺷﻤﻦ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ دﻟﻴﻠﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎري ﺗﻮاﻧﻴﻢ آورد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻼﻳﺎن و ﻣﻔﺘﺨﻮاران درد دﻳﻦ ﻧﺪارﻧﺪ و در ﺑﻨﺪ ﺷﻜﻢ‬ ‫و دﻛﺎن ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻤﻪ را ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬ﻳﻚ دﻟﻴﻞ روﺷﻦ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻼﻳﺎن راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ و دﻳﻦ اﺳﻼم را ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از آﻧﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﭼﺮا ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎن و‬ ‫ﺻﻮﻓﻴﺎن و دﻳﮕﺮان ﻫﻤﺪﺳﺘﻲ و ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ ﻫﻤﺪﺳﺘﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻪزﻳﺎن ﻣﺎ ﻣﻲﻛﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻣﺎ‬ ‫روﺷﻦ ﺷﺪه ﻛﻪ وﺣﺸﻴﮕﺮﻳﻬﺎي ﺗﺒﺮﻳﺰ و ﻣﺮاﻏﻪ را‪ ،‬ﻣﻼﻳﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺪﺳﺘﻲ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎن اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ و در ﻛﺎر‬ ‫وﺣﺸﻴﮕﺮي دﻳﺮوز ﻫﻢ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎن دﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻨﺎن دروغ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوز ﭼﻮن ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮي ﻛﻬﻨﻪ ﺷﺪه دﻳﮕﺮ ﭼﻨﺪان‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ درﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎداﻧﺎن ﺑﻪ ﮔﻤﺎن اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ دﺳﺘﺔ ﺗﺎزه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎن‬ ‫‪273‬‬

‫ﻫﺴﺘﻴﻢ و ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻴﺎﻫﻮ از ﻣﻴﺪان ﺑﻴﺮون ﻣﻲروﻳﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲرا ﺑﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎرﻫﺎي وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮﻣﻲاﻧﮕﻴﺰﻧﺪ‪ .‬ﻟﻴﻜﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ روزﮔﺎر ﻣﻔﺘﺨﻮري و ﻣﻼﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ آﻣﺪه و ﻣﺎ ﺑﻴﺶ از‬ ‫دﻳﮕﺮان زﺷﺘﻜﺎرﻳﻬﺎﺷﺎن را ﺑﻪ ﺗﻮده ﻣﻲﻓﻬﻤﺎﻧﻴﻢ و ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺬاﺷﺖ ﻣﺮدم را ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮدﺷﺎن‬ ‫وادارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اي ﺗﻮدة اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻴﺪار ﺷﻮ! ﭼﺸﻢ ﺑﮕﺸﺎ! ﺑﺒﻴﻦ ﭼﻪ ﻣﻲﻛﻨﻲ و ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺮد!‬ ‫اي روﺷﻨﻔﻜﺮان و اي ﺟﻮاﻧﺎن درﺳﺨﻮاﻧﺪه ﺑﻪ ﺧﻮد آﻳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎرﻫﺎي زﺷﺖ ﻗﺮون‬ ‫وﺳﻄﺎﺋﻲ ﺑﺎ دﺳﺖ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﺎﻻن ارﺗﺠﺎع ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻫﻤﺪﺳﺘﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﮕﺬارﻳﺪ در اﻳﻦ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻪ اﻳﺮان ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺠﻤﻨﻬﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎرﻫﺎي وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﻛﻪ آﺑﺮوي‬ ‫ﻛﺸﻮر را ﻣﻲﺑﺮد روي دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎز ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﺑﺨﻮد آﻳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﻴﺪ‪ ،‬دوﺳﺖ و دﺷﻤﻦ ﺧﻮد را ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ و ﺳﻮد و زﻳﺎن ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻤﺎد آزادﮔﺎن‪ ،‬ﻛﻮﺷﺎد ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫‪ 9‬ـ ب‪ .‬ح‪ .‬ن‪ ،.‬درﺑﺎرة ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺷﺎدروان ﻛﺴﺮوي‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ‬ ‫‪1381‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ را در دادﮔﺎه‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﭼﺸﻢ ﺑﺎزﭘﺮس ﻛﺸﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ‪ ...‬ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﮔﺮدان ﻛﻮﭼﻚ آن ﺑﺰرﮔﻤﺮد ﻫﺴﺘﻢ و ﻛﻢ و ﺑﻴﺶ در آن ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻮدهام آﻧﭽﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﺎدم ﻣﺎﻧﺪه ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻢ‪ :‬ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ درﻳﻦ ﺳﻄﻮر‪ ،‬ﮔﻮﺷﻪاي از اﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻫﻮﻟﻨﺎك را روﺷﻦ ﮔﺮداﻧﻢ‪.‬‬ ‫روز ﺑﻴﺴﺘﻢ اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ﺳﺎل ‪ 1324‬در ﻛﺎرﮔﺎﻫﻢ ﻛﻪ آن زﻣﺎن در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻣﺎزﻧﺪران )ﻣﻬﺮان‬ ‫ﻛﻨﻮﻧﻲ( ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮل ﻛﺎر ﺑﻮدم‪ .‬آﺷﻨﺎﻳﻲ داﺷﺘﻢ ﺑﻪﻧﺎم ﻋﻠﻲآﻗﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ”ﻋﻠﻲ رﺷﺘﻲ“ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدي ﺑﻮد ﻟﻮده‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬آن روز ﺗﺎ ﻣﺮا دﻳﺪ ﮔﻔﺖ‪” :‬ﻓﻼﻧﻲ‪ ،‬اﻣﺮوز ﻛﺴﺮوي را در‬ ‫دادﮔﺴﺘﺮي ﻛﺸﺘﻨﺪ“‪ .‬ﺑﺎور ﻧﻜﺮدم‪ .‬ﺷﻮﺧﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬اﻳﻦ را ﻫﻢ ﺑﻴﻔﺰاﻳﻢ در آن ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ ﻛﺎر‬ ‫ﻣﻲﻛﺮدم‪ ،‬ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﻦ ﻃﺮﻓﺪار اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ...‬داﻳﻲ ﻣﻦ ﻛﻪ در اﻳﻦ راه ﻛﻮﺷﺸﻬﺎي ارزﻧﺪهاي داﺷﺖ ﻧﺎﻣﻪاي ﻓﺮﺳﺘﺎده‪،‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪” :‬اﻣﺮوز در دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺮاي راﻫﻨﻤﺎ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﻧﺎﮔﻮاري رخ داده ﺑﻪ ﻛﺎﻧﻮن ﺑﺮو ﺑﺒﺒﻴﻦ‬ ‫ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﭼﻪ ﺑﻮده؟“‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮد داﻧﺴﺘﻢ ﻋﻠﻲ آﻗﺎ ﺑﻲرﺑﻂ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﻧﺎﮔﻮاري ﭘﻴﺶ آﻣﺪه‪.‬‬ ‫ﺑﺎ دﻟﻲ ﭘﺮدرد ﺑﻪ ﺳﻮي ﻛﺎﻧﻮن ﻛﻪ در آن زﻣﺎن در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدم‪،‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ رﺳﻴﺪم وﺿﻊ را آﺷﻔﺘﻪ دﻳﺪم‪ .‬داﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ رخ داده‪ .‬اﻋﻼﻣﻴﻪاي آﻗﺎي ذﻛﺎء ﺑﻪ دﺳﺘﻢ داد‬ ‫ﺧﺒﺮ اﻧﺪوﻫﺒﺎر دﻟﺨﺮاﺷﻲ را ﻣﻲداد‪ :‬ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر را در دادﮔﺴﺘﺮي ﻛﺸﺘﻨﺪ!‬ ‫ﺑﻪ درون ﺳﺎﻟﻦ رﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﺤﺎل و درﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ؟ ﮔﻔﺘﮕﻮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑﻮد‪ :‬ﻛﺸﺘﻪﻫﺎ را ﻛﺠﺎ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺎرﻧﺪ؟ ﺟﻨﻮب ﺗﻬﺮان؟ ﻫﻢ از‬ ‫دﻳﺪ دوﻟﺖ ﻛﻪ ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ آن ﺑﻮد ﻧﺎﺷﺪﻧﻲ ﻣﻲﻧﻤﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﻴﻢ ﺷﻮرﺷﻲ ﻣﻲرﻓﺖ ﻫﻢ‬ ‫از دﻳﺪ آزادﮔﺎن ﻧﺸﺪﻧﻲ ﺑﻮد‪ .‬در ﺷﻤﺎل ﺗﻬﺮان؟ ﻛﺠﺎ؟ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻳﺎران ﺑﺎ دوﻟﺖ در اﻳﻦ ﺑﺎره‬ ‫‪274‬‬

‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺎ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻨﺎ ﺷﺪ ﺷﺐ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ آراﻣﮕﺎه ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ در ﺷﻤﻴﺮان ﺑﺒﺮﻳﻢ‪ .‬در ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻫﺸﺖ ﺷﺐ ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮي ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬دادﺳﺘﺎﻧﻲ ﺗﻬﺮان رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬در دادﮔﺎه را ﮔﺸﻮدﻧﺪ‪ ،‬آوخ ﻛﻪ ﭼﻪ‬ ‫دﻳﺪم! ﭘﻴﻜﺮة ﺣﺪادﭘﻮر اﻧﺪﻛﻲ دور از در ورودي در ﺧﻮن اﻓﺘﺎده‪ .‬ﭼﻨﺪ ﮔﺎم ﺟﻠﻮﺗﺮ‪ ،‬ﭘﻴﻜﺮة راﻫﻨﻤﺎ در‬ ‫ﺧﻮن ﻏﻠﺘﻴﺪه‪ .‬ﻛﻒ ﺳﺎﻟﻦ‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋه ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻛﺸﺘﻪﻫﺎ را ﺧﻮن ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻜﻢ راﻫﻨﻤﺎ درﻳﺪه‪،‬‬ ‫رودهﻫﺎ ﺑﻴﺮون زده ﺑﻮد‪ .‬ﺻﻮرت ﻣﺘﻼﺷﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﺪ ﺑﻪراﺳﺘﻲ دﻟﺨﺮاش و ﺗﻜﺎن‬ ‫دﻫﻨﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛﻪ آزادﮔﺎن ﻛﻪ اﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ را دﻳﺪﻧﺪ ﺑﻪﭼﻪ ﺣﺎﻟﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬ ‫از ﻃﺮف ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺳﺮﮔﺮد ﺷﺠﺮه ﻛﻪ ﺧﺎﻧﺔ او ﺑﺎ ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد و ﻣﻦ او را‬ ‫ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻧﻈﻢ ﻛﺎرﻫﺎ را ﻣﻲداد و ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻤﺪردي ﻣﻲﻛﺮد و دﻟﺴﻮزي ﻣﻲﻧﻤﻮد‪ .‬آﻣﺒﻮﻻﻧﺲ در‬ ‫ﺣﻴﺎط دادﮔﺴﺘﺮي ﭘﺎرك ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﺎ آن ﺑﻪ ﺷﻤﻴﺮان‪ ،‬ﺑﻪ آراﻣﮕﺎه ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺒﺮﻳﻢ ﺗﺎ ﻓﺮدا ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪﻫﺮ روي‪ ،‬ﺑﺮاﻧﻜﺎرد آوردﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﻪ آﻣﺒﻮﻻﻧﺲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ دﺳﺖ راﺳﺖ ﺧﻮد را زﻳﺮ‬ ‫ﻛﺘﻒ ﺣﺪادﭘﻮر‪ ،‬آن ﺟﻮان ﻓﺪاﻛﺎر‪ ،‬ﺑﺮدم ﺗﺎ ﺑﺎ دﻳﮕﺮان او را ﺑﻪ ﺑﺮاﻧﻜﺎرد ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬دﺳﺖ راﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي‬ ‫دﺷﻨﻪاي ﻛﻪ از ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻛﺘﻒ او زده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮو رﻓﺖ‪ .‬ﺣﺪادﭘﻮر ﺟﻮان ﺗﻨﻮﻣﻨﺪي ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ زﺣﻤﺖ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ او را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﭼﻮن دﺳﺘﻢ در ﺟﺎي زﺧﻢ دﺷﻨﻪ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻧﺎراﺣﺖ و ﺑﻴﺤﺎل ﺷﺪم از‬ ‫اﻳﻦ رو در ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﭘﻴﻜﺮ راﻫﻨﻤﺎ ﺗﻮان ﻛﺎري ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﻪ آﻣﺒﻮﻻﻧﺲ ﺑﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﺗﻮﺑﻮس‬ ‫آﻣﺎده ﺑﻮد ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﺳﻮار اﺗﻮﺑﻮس ﺷﺪﻳﻢ و دﻧﺒﺎل آﻣﺒﻮﻻﻧﺲ ﺑﻪراه اﻓﺘﺎدﻳﻢ و ﺑﻪ‬ ‫آراﻣﮕﺎه ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ .‬آﻧﺠﺎ اﻃﺎﻗﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را در آن اﻃﺎق ﻧﻬﺎدﻳﻢ و ﺑﻪ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﺮا در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻋﺸﺮتآﺑﺎد ﭘﻴﺎده ﻛﺮدﻧﺪ ]ﻛﻪ[ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪام ﭼﻨﺪان دور ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻴﺰي‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻴﻤﻪﺷﺐ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ روي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ رﺳﺎﻧﻴﺪم‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد روز دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آراﻣﮕﺎه ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ رﻓﺘﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ از ﺧﺎﻧﻮادة راﻫﻨﻤﺎ و ﻳﺎران آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ از ﺟﻨﺎزهﻫﺎ ﻋﻜﺲ ﺑﺮدارﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺳﺰا ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﭘﻴﻜﺮة دﻟﺨﺮاﺷﻲ از راﻫﻨﻤﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻜﺴﻬﺎ ﻛﻪ از راﻫﻨﻤﺎ و ﺣﺪادﭘﻮر ﭼﺎپ و ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪه‬ ‫ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ﻛﺠﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪاﻧﺪ؟‬ ‫از ﻛﺴﺎﻧﻲﻛﻪ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻋﻜﺴﻲ ﻫﻢ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻪ اﻧﮕﻴﺰهاي ﭘﻴﺶ از ﻇﻬﺮ‬ ‫ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﻪﺧﺎك ﻧﺴﭙﺎردﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎز ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﺎري داﺷﺘﻢ ﻳﺎ ﻳﺎران ﻣﺮا ﭘﻲِ ﻛﺎري ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻓﺮﺳﺘﺎده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻛﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﻪ آﺑﻚ ﺑﺮدهﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺎرﻧﺪ‪ .‬آﺑﻚ ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬ ‫آراﻣﮕﺎه ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ ﺑﻮد‪ .‬از ﺗﭙﺔ روﺑﺮو ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ اﻧﺪﻛﻲ‬ ‫ﻫﻤﻮار ﺑﻮد آﻧﺠﺎ ﺟﻤﻊ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺸﺘﻪﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮدهﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻛﻪ رﺳﻴﺪم آﺧﺮﻳﻦ ﺑﻴﻞ ﺧﺎك را‬ ‫روي آراﻣﮕﺎه ﻣﻲرﻳﺨﺘﻨﺪ و روي آن آب ﭘﺎﺷﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎد ﺧﺎك را ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎس ﺑﺰرﮔﺪاﺷﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻛﺴﭙﺮدﮔﺎن‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﺧﺎﻣﻮش اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ؛ ﮔﻮﻳﺎ آﻗﺎي ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﻪ آن‬ ‫زﻣﺎن راﻫﺒﺮ ﻛﻮﺷﺎد ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺮد‪...‬‬ ‫”ﺑﺨﺸﻲ از ﻳﻚ ﻧﺎﻣﻪ“‬

‫‪275‬‬

‫‪ 10‬ـ اﻟﻒ‪ .‬ب‪ .‬آزاده‪ ،‬رواﻳﺖ ﻳﻚ ﻗﺘﻞ‬ ‫ﺑﻬﺎر ‪1383‬‬ ‫‪ -1‬آﻏﺎز آﺷﻨﺎﺋﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﺮوي و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي او‪ .‬ﻣﻦ در اواﺧﺮ ﺳﺎل ‪ 1319‬ﺑﺎ ﻛﺴﺮوي و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي‬ ‫او آﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪ .‬آن ﻣﻮﻗﻊ ﻛﺴﺮوي و ﺧﺎﻧﻮادهاش در ﻳﻚ ﺧﺎﻧﺔ اﺟﺎرهاي در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ ،‬ﻧﺰدﻳﻚ‬ ‫ﭼﻬﺎر راه ﻣﺨﺘﺎري‪ ،‬در ﻛﻮﭼﺔ ﻋﻼﺋﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺒﻬﺎي ﺟﻤﻌﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺔ ﭘﻴﻤﺎن و‬ ‫ﻃﺮﻓﺪاران ﻛﺴﺮوي در ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻤﻊ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ و ﻛﺴﺮوي ﺣﺪود ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ درﺑﺎرة ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ‬ ‫از ﺳﺎل ‪ 1312‬در ﻣﺠﻠﺔ ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻲﻧﻮﺷﺖ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬و ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺳﺆال و ﺟﻮاب‬ ‫ﻣﻲرﺳﻴﺪ و ﻳﺎ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻨﻲ ﻛﻪ در ﺟﻠﺴﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﺪ و ﻛﺴﺮوي‬ ‫ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲداد‪.‬‬ ‫ﻣﻦ اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻳﻜﻲ از ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻛﻪ آن ﻣﻮﻗﻊ داﻧﺶآﻣﻮز ﻣﺪرﺳﺔ ﺣﻜﻴﻢ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻮد و ﻫﻤﻜﻼس ﭘﺴﺮ دوم ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻓﺮﺧﺰاد‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ رﻓﺘﻢ )ﻣﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ دوﺳﺖ ﺑﻮدﻳﻢ‬ ‫و ﺑﺎ ﻫﻢ رﻓﺖ و آﻣﺪ داﺋﻤﻲ داﺷﺘﻴﻢ(‪ .‬آن ﺷﺐ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺴﺮوي راﺟﻊ ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻮد و از‬ ‫”ﺑﺪآﻣﻮزﻳﻬﺎي ﺣﺎﻓﻆ ﻛﻪ در ﻏﺰﻟﻬﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﺎز ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ“ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ )ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫آن ﺷﺐ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺘﺎب ﺣﺎﻓﻆ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ(‪.‬‬ ‫اﻳﺮادﻫﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻆ و اﺷﻌﺎر او ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﺎزﮔﻲ داﺷﺖ و ﺑﺎ ارادﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ دﻳﻮان‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ داﺷﺘﻢ ﺗﻮﻓﺎن ﺳﺨﺘﻲ در ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ ﭘﺪﻳﺪ آورد‪ ،‬اﻣﺎ از آﻧﺠﺎﺋﻲ ﻛﻪ داﻧﺶآﻣﻮز ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ ﺑﻮدم‪،‬‬ ‫در ﺧﻮدم ﺗﻮان اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪة ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻧﻤﻲدﻳﺪم‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋه آﻧﻜﻪ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي ﺗﻨﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬درﺑﺎرة ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ و ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ روﺑﺮو ﻣﻲﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ اﻳﺮادﻫﺎي ﺧﻮدم را ﺑﻪ ﻧﻈﺮات ﻛﺴﺮوي درﺑﺎرة ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﻓﺮﺧﺰاد ﻛﺴﺮوي ﮔﻔﺘﻢ و از آﻧﺠﺎﺋﻲ‬ ‫ﻛﻪ در آن ﻣﻮﻗﻊ ﺧﻮدم ﺷﻌﺮ ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬و در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻏﺰﻟﻬﺎﻳﻢ دﻳﻮان ﺣﺎﻓﻆ را ﭘﻴﺶ رو داﺷﺘﻢ و‬ ‫ﮔﻬﮕﺎه از او ﺗﻘﻠﻴﺪ و ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻫﻢ ﻣﻲﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﺧﺰاد ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم‪” :‬ﭘﺪرت اﺻﻼً ﺷﻌﺮ ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﺪ واﻻ‬ ‫اﻳﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎ را درﺑﺎرة ﺣﺎﻓﻆ ﻧﻤﻲزد“‪ .‬اﻳﺮاد ﻣﺮا ﻓﺮﺧﺰاد ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬و ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﺎرﻫﺎ‬ ‫در ﺟﻠﺴﻪﻫﺎي ﺷﺒﻬﺎي آدﻳﻨﻪاش دﻳﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﺧﺰاد ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ”ﻳﻚ روز رﻓﻴﻘﺖ را ﺑﮕﻮ ﺑﻴﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﺷﻌﺮﻫﺎﻳﺶ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﺑﺪاﻧﻢ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟“‪ .‬ﻛﻪ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ و …‬ ‫داﺳﺘﺎن آن دﻳﺪار و اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻣﺎ ﭼﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮد داﺳﺘﺎﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮاي ﻓﺮﺻﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ و‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ! ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﺗﺎ اﻣﺮوز ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﺴﺮوي و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﺶ و ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺗﺄﺳﻔﺒﺎرش و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي‬ ‫ﺑﻠﻨﺪش در ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ و ﺑﻠﻜﻪ در ﭘﻴﺶ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻣﺤﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ و ﮔﺮدﻫﻤ‪Ĥ‬ﻳﻲ ﻳﺎران ﻛﺴﺮوي‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اواﺧﺮ ﺳﺎل ‪1319‬ﻛﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر ﻛﺴﺮوي را از ﻧﺰدﻳﻚ دﻳﺪم در ﺧﺎﻧﻪاي در ﺿﻠﻊ ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻛﻮﭼﺔ ﻋﻼﺋﻲ آﺧﺮ ﺧﻴﺎﺑﺎن‬ ‫ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ ،‬ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻪ ﭼﻬﺎر راه ﻣﺨﺘﺎري ﺑﻮد‪ .‬و در ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ او ﺳﺮﻟﺸﻜﺮ ﻋﻼﺋﻲ‪ ،‬رﺋﻴﺲ داراﺋﻲ ارﺗﺶ‬ ‫‪276‬‬

‫دوران رﺿﺎﺷﺎه‪ ،‬ﻣﺴﻜﻦ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ روز ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﺮﺑﺎز ﺳﻮار‪ ،‬اﺳﺒﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻲآورد و‬ ‫ﺳﺮﻟﺸﻜﺮ ﺑﺎ آن ﺑﻪ ادارة ﺧﻮد ﻣﻲرﻓﺖ و ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮﻫﺎ ﻫﻢ ﺳﻮار ﺑﺮ اﺳﺐ و ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻳﻚ ﺳﺮﺑﺎز ﺳﻮار‬ ‫ﺑﺎزﻣﻲﮔﺸﺖ‪ .‬و ﻣﺎ ﻛﻪ روزﻫﺎي ﺗﻌﻄﻴﻞ را در اﻃﺮاف ﻫﻤﺎن ﻛﻮﭼﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار دوﺳﺘﺎن ﻣﻲرﻓﺘﻴﻢ و ﻳﺎ‬ ‫در راه ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﺎن ﻛﻪ آن ﻫﻢ از ﺟﻠﻮي ﻛﻮﭼﺔ ﻋﻼﺋﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻬﮕﺎه ﻫﻢ ﺳﺮﻟﺸﻜﺮ ﻋﻼﺋﻲ را ﻣﻲدﻳﺪﻳﻢ‬ ‫ﺳﻮار ﺑﺮ اﺳﺐ‪ ،‬و ﻫﻢ ﻛﺴﺮوي را ﻛﻪ ﻣﻲآﻣﺪ در اﻳﺴﺘﮕﺎه اﺗﻮﺑﻮس ﺧﻂ ‪ 3‬ﺳﻮار اﺗﻮﺑﻮس ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاَ‬ ‫ﻣﻦ ﻛﺴﺮوي را در ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺤﺎﻛﻤﺔ اﻋﻀﺎي ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ دورة رﺿﺎﺷﺎه در وزارت دادﮔﺴﺘﺮي )ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‬ ‫‪ (1321‬دﻳﺪم ﻛﻪ از ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﺑﻪ وﻳﮋه ﭘﺰﺷﻚ اﺣﻤﺪي ﻛﻪ اﻋﺪام ﺷﺪ دﻓﺎع ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬و ﭼﻮن‬ ‫ﻛﺴﺮوي را ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ و ﺟﻠﺴﺎت ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ زﻳﺎد ﻣﻲرﻓﺘﻢ و ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻧﺤﻮة ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ و ﺷﻴﻮة‬ ‫دﻓﺎع ﻛﺴﺮوي ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺎﻟﺐ ﺑﻮد!‬ ‫در اواﺧﺮ ﺳﺎل ‪ 1320‬ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻳﻜﻲ از ﺟﻠﺴﻪﻫﺎ‪ ،‬آﻗﺎي ﻣﻠﻚﻧﮋاد ﻛﻪ ﻣﻦ دﻳﮕﺮ او را ﺧﻮب‬ ‫ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ”ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺟﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮي اﺟﺎره ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﺗﺎق‬ ‫ﺑﺰرﮔﺘﺮي ﺑﺮاي ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻔﺘﮕﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ“‪ .‬و ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدم ﻧﻤﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻮد‪ ،‬اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﺮد ﻛﻪ ”اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﻛﺮاﻳﺔ آﻧﺠﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎران ﻗﺒﻮل ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ آن را ﺗﺄﻣﻴﻦ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ“ و ﻫﻢ او ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﺷﻬﺮ ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪاي ﻛﻪ در ﻫﻤﺎن روزﻫﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮي آن ﺑﻮد ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻳﺎران ﺧﺮﻳﺪاري و راهاﻧﺪازي ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮاي ﭼﺎپ روزﻧﺎﻣﺔ ﭘﺮﭼﻢ و‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻤﺎن ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﺴﺮوي اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﻪ ﻳﺎد‬ ‫دارم ﺑﺎ دﻳﮕﺮ دوﺳﺘﺎن ﻫﻢ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲﻛﺮد و از اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن در اﻳﻦ ﺑﺎره اﻧﺠﺎم‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ اﻣﻴﺪواري ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ دﻗﻴﻖ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ دو ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﺪارم‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ از اواﻳﻞ ﺳﺎل ‪،1322‬‬ ‫ﺟﻠﺴﺎت ﻣﺎ در اﺗﺎق ﺑﺰرﮔﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﺪ در ﻃﺒﻘﺔ اول ﺧﺎﻧﻪاي ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي ﺑﺮاي ﺳﻜﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮادة‬ ‫ﺧﻮد در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻲﻣﺘﺮي )ﻧﻈﺎﻣﻲ(‪ ،‬ﻧﺰدﻳﻜﻴﻬﺎي ﻗﻨﺎت ﻓﺮﻣﺎﻧﻔﺮﻣﺎ‪ ،‬در اوﻟﻴﻦ ﻛﻮﭼﺔ ﺑﻦﺑﺴﺘﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در ﺿﻠﻊ ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﻲ ﻣﻴﺪان ﭘﺎﺳﺘﻮر ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬اﺟﺎره ﻛﺮده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎن ﻛﺴﺮوي در ﻛﺎر ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد و ﺻﻼﺣﺪﻳﺪ‬ ‫ﻛﺴﺮوي و دﻳﮕﺮ ﻳﺎران ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻘﻞ ﻣﻜﺎن ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺎﻧﺔ ﺟﺪﻳﺪ در ﻣﺤﻠﻲ واﻗﻊ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد ﻇﺎﻫﺮاً اﻣﻦﺗﺮ از آﺧﺮ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ :‬ﺣﺪود ﻣﻴﺪان ﭘﺎﺳﺘﻮر ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻛﺎخ و‬ ‫ﻛﺎﺧﻬﺎي ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ و دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن ﻧﻈﺎم و داﻧﺸﻜﺪة اﻓﺴﺮي‪ .‬ﺧﺎﻧﺔ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺰرﮔﺘﺮي ﺑﻮد و ﻫﻤﻴﺸﻪ دو ﻳﺎ‬ ‫ﺳﻪ ﺗﻦ از ﻳﺎران ﻫﻢ در آن ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي و رﻓﺖ و آﻣﺪ او ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و آوردن ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ‬ ‫و ﻏﻠﻂﮔﻴﺮي و ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻴﺪن ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻼﻗﺎﺗﻬﺎي ﻛﺴﺮوي ﻫﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺤﻞ‪ ,‬ﻣﻦ‬ ‫ﻳﻜﺒﺎر اﺣﻤﺪ ﻗﺎﺳﻤﻲ و ﺑﻘﺮاﻃﻲ از اﻋﻀﺎي ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﺮﻛﺰي ﺣﺰب ﺗﻮده را دﻳﺪم ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﮕﻮ‬ ‫درﺑﺎرة ﻫﻤﻜﺎري ﺑﻴﻦ ﺣﺰب ﺗﻮده و ﺑﺎﻫﻤﺎد آزادﮔﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و دو ﺳﻪ ﺑﺎر ﻫﻢ زﻧﺪهﻳﺎد دﻛﺘﺮ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد اﻓﺸﺎر‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺠﻠﺔ آﻳﻨﺪه‪ ،‬را ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺴﺮوي دوﺳﺘﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪277‬‬

‫و ﺑﺎز در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ دو ﺑﺎر ﻫﻢ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ را دﻳﺪم ]در‬ ‫اواﺧﺮ اﺳﻔﻨﺪ ‪ 1323‬ﻳﺎ در ﻓﺮوردﻳﻦ ‪1324‬؟[ ﻛﻪ دﻓﻌﺔ آﺧﺮ ﺑﻴﻦ ﻛﺴﺮوي و او ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺗﻨﺪي رد‬ ‫و ﺑﺪل ﺷﺪ و وﻗﺘﻲ ﻛﺴﺮوي درﺟﻮاب آﻳﻪاي ﻛﻪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي از ﻗﺮآن ﺧﻮاﻧﺪ ﺟﻤﻠﻪاي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮن و ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﺗﻨﺪ و ﺗﺤﻘﻴﺮﻛﻨﻨﺪهاي‪ ،‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪” :‬آﻗﺎي ﻃﻠﺒﻪ! ﺑﻴﺴﻮاد! ﺗﻮ ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻋﺮﺑﻲ را درﺳﺖ ﻧﻤﻲداﻧﻲ و آﻳﺔ ﻗﺮآن را ﻏﻠﻂ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻲ ﭘﺲ ﻣﻌﻨﻲ آن را ﻫﻢ ﻧﺎدرﺳﺖ ﻓﻬﻤﻴﺪهاي!‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺮوي از ﻣﻌﻠﻤﺖ ﻗﺮآن ﺧﻮاﻧﺪن و زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ را ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮي‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻗﺮآن اﺳﺘﺪﻻل ﻛﻨﻲ!‬ ‫ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺖ در ﺳﻮاد ﻋﺮﺑﻲ ﺗﻮ ﺷﻚ ﻧﻜﻨﻨﺪ“‪ .‬از اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻨﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي ﺳﺮخ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻲ ﻫﻴﭻ ﺳﺨﻨﻲ از اﺗﺎق ﺑﻴﺮون رﻓﺖ و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﭼﻬﺎرﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺳﻜﻮت ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﻧﮕﺎه ﺑﻪ زﻣﻴﻦ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﺳﺨﻨﻲ‬ ‫ﻧﻤﻲﮔﻔﺖ‪ .‬ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻠﻚ ﻧﮋاد ﺑﻮد ﻳﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﺰاده ﻛﻪ ﺑﺎ ﻟﻬﺠﺔ ﺷﻴﺮﻳﻦ آذرﺑﺎﻳﺠﺎﻧﻲ ﺳﻜﻮت را‬ ‫ﺷﻜﺴﺖ و ﮔﻔﺖ‪” :‬ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﺑﺪﺟﻮري ﻋﻤﻮاوﻏﻠﻲ را ﺟﻠﻮي ﻣ‪‬ﺮَدهاش آﺑﺮو ﺑﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻦ در ﻗﻴﺎﻓﺔ ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻔﺮت و ﺧﺠﺎﻟﺖ زﻳﺎد دﻳﺪم و دم در ﺑﺎ ﺗﻜﺎن دادن اﻧﮕﺸﺘﺶ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﮔﻮﻳﺎ ﺧﻂ و‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ!“ )در آذرﺑﺎﻳﺠﺎن‪ ,‬ﺳﻴﺪﻫﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻋﻤﻮاوﻏﻠﻲ ﻳﺎ ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮ ﺧﻄﺎب ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ(‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺮوي ﺑﺎز ﻫﻢ ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎن ﺷﺐ ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻳﺎران ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪ ﻛﻪ ”ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺷﻤﺎ روزي دو ﺑﺎر‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺑﻴﻦ ﺧﺎﻧﻪ و دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ را ﺗﻨﻬﺎ رﻓﺖ و آﻣﺪ ﻛﻨﻴﺪ“‪ ،‬و ﺧﻮب ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دارم ﺳﺮوان‬ ‫ﻋﻠﻤﻴﻪ‪ ،‬اﻓﺴﺮ ﻧﻴﺮوي ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻪ او ﻫﻢ از اﻫﺎﻟﻲ آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺑﻮد )و ﺑﻌﺪﻫﺎ در رﺷﺘﺔ ﺣﻘﻮق‬ ‫ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﺷﺪ و در روزﻫﺎي ‪ 25‬ﺗﺎ ‪ 28‬ﻣﺮداد‪ ،1332‬از ﺳﻮي دوﻟﺖ ﻣﺼﺪق ﺑﺎزﭘﺮس ﻛﻮدﺗﺎﮔﺮان‬ ‫‪ 25‬ﻣﺮدادي ﺑﻮد و ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ او را در ﻣﻘﺎم وﻛﻴﻞ ﻣﺪاﻓﻊ ﻣﺘﻬﻤﺎن دادﮔﺎﻫﻬﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ دﻳﺪم(‬ ‫ﮔﻔﺖ‪” :‬از ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮدا ﺻﻮرﺗﻲ از اﺳﺎﻣﻲ ﻳﺎران داوﻃﻠﺐ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺻﺒﺢ و ﺷﺐ دو ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻦ‬ ‫دﻓﺘﺮ و ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﺑﺎﺷﻨﺪ“‪ .‬ﻧﻴ‪‬ﺮي ﻛﻪ از ﻳﺎران ﻗﺪﻳﻢ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﺎن ﻣﺠﻠﻪ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﻮد‪،‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮد‪” :‬ﻃﺒﻖ اﻃﻼع دﻗﻴﻘﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ دارم در ﺟﻠﺴﺎﺗﻲﻛﻪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﺑﺎزارﻳﺎن در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﺋﻲ‬ ‫اﻃﺮاف ﺧﻴﺎﺑﺎن ري ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد ﮔﻔﺘﮕﻮ از ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﺔ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﺷﺪه‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﺷﺐ دو ﻧﻔﺮ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﮕﻬﺒﺎن در ﺧﺎﻧﺔ آﻗﺎي ﻛﺴﺮوي ﻧﮕﻤﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﻪ از ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫اﻣﺸﺐ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ“‪ .‬ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺟﺴﺘﻪ و ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺘﻌﺼﺒﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ‪،‬‬ ‫ﭘﺲ از ﭼﺎپ ﻛﺘﺎب ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي )ﺑﻬﻤﻦ ‪ ،(1322‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲرﺳﻴﺪ ﻫﻤﺔﺣﺎﺿﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد را‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻮد و ﻓﻘﻂ ﮔﻮش ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﺳﻜﻮت او را ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻮاﻓﻘﺖ او ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﻤﺎن ﺷﺐ و ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ آن ﺷﺐ داوﻃﻠﺐ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ و اﺣﺴﺎناﷲ آزادي ﻗﺒﻮل ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﺎدم‬ ‫ﻫﺴﺖ آن ﺷﺐ از ﻃﺒﻘﺔ اول ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻏﺬاي ﻛﻮﭼﻜﻲ )ﭘﻠﻮ و ﺧﻮرﺷﺖ ﻗﺮﻣﻪ ﺳﺒﺰي( آوردﻧﺪ‪ ،‬و ﻓﺮدا‬ ‫ﺻﺒﺢ ﺑﺎ ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺪ روز ﺑﻌﺪ آن دوﺳﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻓﺮﺧﺰاد ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي آن ﺷﺐ از ﻏﺬاي ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد ﻣﻘﺪاري ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮده ﺗﺎ ﻏﺬاي ﻣﺎ دو ﻧﻔﺮ را ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪278‬‬

‫‪ -3‬ﺧﺮﻳﺪاري ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ ﭘﺮﭼﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺳﺨﻦ از ﺧﺮﻳﺪ ﻳﻚ‬ ‫ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ را در ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻤﺎن ﺧﺎﻧﺔ ﻛﻮﭼﺔ ﻋﻼﺋﻲ ﺷﻨﻴﺪم و ﮔﻔﺘﮕﻮ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﺎران ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪاﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻬﺎﻣﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻳﺎدم ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺐ ﻛﺴﺮوي از‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮيﺧﻮد ﺑﺎ ﻳﻘﻴﻜﻴﺎن‪ ,‬ﻣﺪﻳﺮ و ﻧﺎﺷﺮ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﺔ آﻟﻴﻚ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ارﻣﻨﻲ در ﺗﻬﺮان ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪ .‬ﻳﻘﻴﻜﻴﺎن ﻣﺪﻳﺮ آﻟﻴﻚ ﺑﺎ ﻛﺴﺮوي دوﺳﺖ ﺑﻮد و ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر او را در دﻓﺘﺮ روزﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﭘﺮﭼﻢ و در ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻔﺘﮕﻲ ﺧﻮدﻣﺎن دﻳﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ ﻳﻘﻴﻜﻴﺎن ﺑﺎ ﻛﺴﺮوي ﻳﻚ ﻛﺎر وﻛﺎﻟﺘﻲ ﻫﻢ‬ ‫داﺷﺖ‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ روزﻧﺎﻣﺔ آﻟﻴﻚ را دﻳﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲﮔﻔﺖ‪” :‬اﮔﺮ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﻮﭼﻜﻲ و‬ ‫ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺣﺮوف ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ“‪ .‬دﻳﮕﺮان ﻫﻢ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻛﻪ در آن ﻣﻮﻗﻊ داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﻮدم و درآﻣﺪي ﻧﺪاﺷﺘﻢ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ در اﻳﻦ ﻛﺎر‬ ‫ﺳﻬﻤﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ و ﺧﻮدي ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬اﻓﺴﻮس ﻣﻲﺧﻮردم‪ .‬وﻟﻲ وﻗﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻳﺎران ﺗﻬﺮان و‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ و آﺑﺎدان و ﺧﻮد ﻛﺴﺮوي ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ ﻛﻮﭼﻚ دﺳﺘﻲ و ﻟﻮازم و وﺳﺎﻳﻞ آن و ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ‬ ‫دﺳﺘﻲ ﻗﻄﻊﻛﻦ ﺑﺮاي ﺑ‪‬ﺮش ﻛﺎﻏﺬ و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي دﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪ و ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎد‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﻲ‬ ‫ﻛﻪ داوﻃﻠﺐ ﻛﺎر ﻣﺠﺎﻧﻲ در ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺷﺪ و اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ ﻫﻔﺘﻪاي ﺳﻪ ﺷﺐ ﻛﺸﻴﻚ‬ ‫ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ در ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ را ﺑﺪﻫﺪ ﻣﻦ ﺑﻮدم‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺧﺒﺮ داده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﺼﺒﻴﻦ ﺧﻴﺎل‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و آﺗﺶ زدن دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ را دارﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺪاداد ﻫﻢ )ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ رﻓﺖ و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ در ﻫﻤﺎن ﺣﺪود زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ( ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺒﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻛﺸﻴﻚ ﻣﻲداد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻞ دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻻﻟﻪزار‪ ،‬ﻛﻮﭼﺔ رﻓﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺣﺪ ﻓﺎﺻﻞ ﺑﻴﻦ ﭼﻬﺎرراه‬ ‫ﻣﺨﺒﺮاﻟﺪوﻟﻪ و ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻻﻟﻪزار‪ ،‬در ﮔﻮﺷﺔ ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﻲ ﭘﺎﺳﺎژ رﻓﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻃﺒﻘﺔ اول دو اﺗﺎق ﻳﺎ‬ ‫دﻛﺎن ﺗﻮدرﺗﻮ ﻣﺨﺼﻮص ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﻮد و روي آن ﻫﻢ دو اﺗﺎق دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ و ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﻛﺎرﻣﻨﺪان دﻓﺘﺮ و دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪ ﻛﺴﺮوي اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺖ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺮﻣﺎﻳﺔ‬ ‫اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺘﻦ ”ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻬﺎﻣﻲ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺔ ﭘﺮﭼﻢ“ را ﺧﻮد ﻛﺴﺮوي و آﻗﺎﻳﺎن وﺣﺪت‪ ،‬واﻋﻆ‬ ‫ﭘﻮر‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎﻧﺰاده‪ ،‬ﻣﻠﻚ ﻧﮋاد‪ ،‬ﻧﻴﺮي‪ ،‬اﻗﺒﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻓﺮوﺗﻦ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪﺗﺪرﻳﺞ ﻛﻪ از‬ ‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ از آﺑﺎدان‪ ،‬ﭘﻮﻟﻬﺎﺋﻲ ﻣﻲرﺳﻴﺪ وﺳﺎﺋﻞ و ﻟﻮازم ﻧﻮ ﺧﺮﻳﺪاري ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﺎ‬ ‫دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ و ﻓﺪاﻛﺎري و ﻛﺎر ﻣﺠﺎﻧﻲ ﻳﺎ دﺳﺘﻤﺰد ﻛﻤﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﮔﺮان و ﻳﺎران ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﻲﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﻦ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬از ﺳﺎل ‪ 1321‬ﺗﺎ ‪ 1324‬ﺑﻴﺶ از ‪ 25‬ﻛﺘﺎب و ‪ 10‬ﺟﺰوه و ‪ 20‬ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ و ﻣﺠﻠﻪ و‬ ‫دﻓﺘﺮ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ )ﻛﻪ در ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻟﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﺎپ دوم و ﺳﻮم ﻫﻢ رﺳﻴﺪ( ﭼﺎپ و ﺻﺤﺎﻓﻲ و‬ ‫ﺟﻠﺪ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ازﻳﻦ‪ ،‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺳﻔﺎرﺷﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ از دﻳﮕﺮان‬ ‫ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻓﺖ و اﻧﺠﺎم ﻣﻲ داد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ اﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ و اﻳﺮان‪ ،‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻓﺮﻳﺪون‬ ‫آدﻣﻴﺖ‪ ،‬و اﺳﺮار ﻫﺰارﺳﺎﻟﻪ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﺣﻜﻤﻲزاده ]ﻣﻬﺮ ‪ [1322‬در اﻳﻦ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ‪..‬‬ ‫‪ -4‬ﺳﻮء ﻗﺼﺪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪود ﻳﻚ ﻣﺎه از آن ﺟﻠﺴﻪاي ﻛﻪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي ﺑﺎ دﻟﺘﻨﮕﻲ و‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﻛﻴﻦ ﺑﺎ ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﺻﺒﺢ ﺷﻨﺒﻪ ﻫﺸﺘﻢ اردﻳﺒﻬﺸﺖ ﺳﺎل‬ ‫‪ 1324‬ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﻦ از ﻳﺎران ﺧﻮد‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﺣﺴﻴﻦ ﻳﺰداﻧﻴﺎن و اﺣﺴﺎناﷲ آزادي )ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﺎن‬ ‫‪279‬‬

‫ﺷﺐ ﭘﻴﺶ ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي ﺑﻮدﻧﺪ( و ﺻﻔﻲاﷲ )ﻣﺮد آرام و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﻨﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﮔﺮ دﻓﺘﺮ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‬ ‫و ﻛﺎرﮔﺮ ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي و ﺟﻠﺴﻪﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﻮد( از ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﻃﺮف اﻳﺴﺘﮕﺎه اﺗﻮﺑﻮس ﺧﻴﺎﺑﺎن‬ ‫ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﻣﻲروﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻋﺪهاي ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس ﻣﺒﺪﻟﻲ‬ ‫درآﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﻘﺸﻲ )ﻋﺎﺑﺮ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺒﺎن‪ ،‬اﺳﺘﻮار ارﺗﺶ و ﻣﻴﺎﻧﺠﻲﮔﺮ( ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ,‬ﻛﺴﺮوي و‬ ‫ﻳﺎراﻧﺶ را اﺣﺎﻃﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي دو ﺗﻴﺮ از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻛﺴﺮوي ﺷﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﻮرﺷﻴﺪي و ﻳﻚ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪ و در ﮔﺰارﺷﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﺎﻣﻲ از او ﺑﺮده ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫دﺷﻨﻪ و ﭼﺎﻗﻮ ﻛﺴﺮوي را ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ زﺧﻤﻲ و ﻣﺠﺮوح ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﻛﺴﺮوي ﻫﻢ در‬ ‫اﻣﺎن ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﻨﺪ و دو ﺗﻦ از اﻳﺸﺎن ﻫﻢ از ﺳﺮ و ﺻﻮرت زﺧﻤﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ در ﮔﺰارﺷﻬﺎي ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﺳﻮءﻗﺼﺪ در ﺧﻴﺎﺑﺎن‬ ‫ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻮءﻗﺼﺪ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﻲﻣﺘﺮي‪ ،‬ﻧﺰدﻳﻚ ﭼﻬﺎرراه‬ ‫ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬و ﻳﻜﻲ دو ﺳﺎﻋﺘﻲ ﻫﻢ در ﭼﻬﺎرراه ﺳﻲﻣﺘﺮي ـ ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ‬ ‫راهﺑﻨﺪان ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺟﺮﻳﺎن دﻗﻴﻖ ﺳﻮءﻗﺼﺪ‪ ،‬در ﻓﻮقاﻟﻌﺎدة ﺑﺎﻫﻤﺎد آزادﮔﺎن ﻛﻪ روز ﺑﻌﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﻤﮕﺎن رﺳﻴﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻓﺰود اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﻳﺎ ﻛﻤﻚ دﺧﺎﻟﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ از ﺟﻤﻠﺔ ﺳﻮءﻗﺼﺪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ در ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي ﻋﺎﺑﺮ و رﻫﮕﺬر و‬ ‫ﺑﻪﺑﻬﺎﻧﺔ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از راه ﺑﻨﺪان ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻛﺴﺮوي را در ﺣﺎل ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎن‬ ‫ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ و در ﭘﻴﺎدهرو ﻧﮕﺎه ﻣﻲدارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻘﺼﻮد آﻧﻬﺎ ﻋﻤﻠﻲ ﺷﻮد! ) ﺑﺮدن ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﻛﻼﻧﺘﺮي ‪ 1‬در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي‪ ،‬ﻫﻢ دﻧﺒﺎﻟﺔ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ(‪.‬‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪاً ﺑﻪ دﺳﺖ آوردﻳﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد ﻛﻪ ﺣﺪود ﭘﺎﻧﺰده ﻧﻔﺮ در اﻳﻦ ﺳﻮءﻗﺼﺪ‬ ‫ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﻤﻲ ازﻳﻦ ﻋﺪه اﺻﻼً ﺑﻪ ﻛﻼﻧﺘﺮي ﻧﺮﻓﺘﻪ و ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻣﺤﻞ واﻗﻌﻪ‬ ‫دور ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺳﻤﺶ ﺟﺰو ﺑﺎزداﺷﺖ ﺷﺪﮔﺎن ﻧﺒﻮد ﻋﻠﻲ ﻓﺪاﺋﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﻗﺒﻼً‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬و ﻫﻢ آن روز ﺑﺎ ﺳﻮءﻗﺼﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻫﻤﻜﺎري ﻣﻲﻛﺮده و ﻫﻢ در ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي ﺟﺰو دﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪﮔﺎن ﺑﻮده وﻟﻲ اﺻﻼً ﻧﺎم او در ﺟﺮﻳﺎن ﺳﻮءﻗﺼﺪ ﻧﻴﺎﻣﺪه‪ ،‬و ﻳﺎ ﻧﺎم‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺧﻮد را ﻧﮕﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎم و ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻲ ﻛﻪ درﮔﺰارش ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﻮءﻗﺼﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ذﻛﺮ ﺷﺪه ﻫﻴﭻ ﻳﻚ واﻗﻌﻲ و ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺧﺎﻧﻪ و ﻣﺤﻞ ﺳﻜﻮﻧﺖ ﻫﻤﺔ‬ ‫آﻧﻬﺎ در ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي اﻃﺮاف ﺧﻴﺎﺑﺎن ري و ﻣﻴﺪان ﺷﺎه ﺑﻮده و ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻫﻢ از آﻧﻬﺎ ﻧﭙﺮﺳﻴﺪه ﻛﻪ در‬ ‫آن اول ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ در ﭼﻬﺎرراه ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﭼﻪ ﻛﺎري داﺷﺘﻪاﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﺟﺪاﻛﻨﻨﺪه و ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪه در اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎن دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺮدهاﻳﺪ؟ ﮔﻮﻳﺎ ﻳﻜﻲ دو ﻧﻔﺮ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ در‬ ‫ﻟﺒﺎس ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﻲ در اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﺳﻮءﻗﺼﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻞ‬ ‫را ﺗﺮك ﻛﺮدهاﻧﺪ اﺻﻼً ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻳﺎ درﺟﻪدار ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ!‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺟﺴﺘﻪ و ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﻴﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﻀﻲ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻬﺎ از ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﭘﺸﺖﭘﺮده در اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎن دﺳﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬آﻳﺖاﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ و آﻳﺖاﷲ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﻲ و اﻃﺮاﻓﻴﺎن‬ ‫آﻧﻬﺎ از اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﮕﻴﺮي و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻗﺒﻼً اﻃﻼع داﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻲ ﻧﻜﺮدهاﻧﺪ!‬ ‫‪280‬‬

‫‪ - 5‬ﻣﺤﻞ ﺟﺪﻳﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﺟﻠﺴﺎت آزادﮔﺎن و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﻮءﻗﺼﺪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي‬ ‫و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻌﻤﻠﻲ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ دﺳﺘﮕﺎه اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺒﺮﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺟﺴﺘﻪ و ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲرﺳﻴﺪ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ در ﺻﺪد ﺗﻮﻃﺌﻪ و ﺳﻮءﻗﺼﺪ دﻳﮕﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ‬ ‫از اﻋﻼمﺟﺮﻣﻬﺎ و ﻃﻮﻣﺎرﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دوﻟﺖ و درﺑﺎر و ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮاي ﺑﺮﻫﻢ زدن ﺗﺸﻜﻴﻼت آزادﮔﺎن و‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻧﺸﺮﻳﺎت و ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻛﺴﺮوي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و ﻣﺤﻞ‬ ‫ﮔﺮدﻫﻤ‪Ĥ‬ﻳﻲ ﻳﺎران و ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻔﺘﮕﻲ و ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺤﻞ ﺳﻜﻨﺎي ﻛﺴﺮوي و ﺧﺎﻧﻮادهاش ﻫﻤﻪ در ﻳﻚ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻛﺴﺮوي ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻫﺮ روز ﻣﺪﺗﻲ را در رﻓﺖ و آﻣﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺟﺴﺘﺠﻮي‬ ‫زﻳﺎد‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﺤﻠﻲ را در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ‪ ،‬ﻧﺰدﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ اﻳﺮان و ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻴﺎري ﻫﻤﺔ ﻳﺎران‪ ،‬در دو ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻤﺎم ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬دﻓﺘﺮ ﭘﺮﭼﻢ‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﺟﻠﺴﺎت و ﺧﺎﻧﺔ ﻛﺴﺮوي و‬ ‫ﺧﺎﻧﻮادهاش ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻮد‪ .‬زﻳﺮ زﻣﻴﻦ ﺑﺰرگ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺤﻞ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﻮد ﺑﺮاي ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‪ .‬ﻃﺒﻘﺔ دوم ﻛﻪ اﺗﺎق ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﻲ داﺷﺖ ﺑﺮاي ﻳﺎران و ﺟﻤﻌﻴﺖ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و اﺗﺎﻗﻬﺎي ﻏﺮﺑﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻮادة ﻛﺴﺮوي‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ,‬ﺧﻮد‪ ‬ﻛﺴﺮوي ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺴﺮش‪ ،‬دﺧﺘﺮ ﺑﺰرﮔﺶ ) ﻧﻔﻴﺴﻪ(‪ ،‬ﻧﻮهاش )ﺷﻬﻴﻦ(‪ ،‬دﺧﺘﺮ ﻛﻮﭼﻜﺶ )ﺧﺠﺴﺘﻪ( و دو ﭘﺴﺮش‬ ‫)ﻓﺮﺧﺰاد و ﺑﻬﺰاد( زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺟﻼل ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺑﺰرگ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﻓﺖ و‬ ‫آﻣﺪ ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬وﻟﻲ در آﻧﺠﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﻲﻛﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺔ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬اﺗﺎﻗﻬﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻫﻢ در اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫ﺑﺎﻫﻤﺎد )ﺟﻤﻌﻴﺖ( ﮔﺰارده ﺷﺪه ﺑﻮد و ازﻳﻦ اﺗﺎﻗﻬﺎ ﺑﺮاي ﺳﻜﻮﻧﺖ ﺑﻌﻀﻲ ﻳﺎران ﻫﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ و ﭼﻪ آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﺧﺘﻼف ﻋﻘﻴﺪه از ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي‬ ‫ﺧﻮد راﻧﺪه ﺷﺪه و ﻳﺎ ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد را ﺗﺮك ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻛﺮاﻳﺔ ﻣﺤﻞ و ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي آب و‬ ‫ﺑﺮق از ﻃﺮف ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻲ از ﻃﺮف ﻳﺎران و ﺳﻬﻤﻲ ﻫﻢ از ﻃﺮف ﺧﺎﻧﻮادة ﻛﺴﺮوي ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻲﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎر ﭼﺎپ و ﻧﺸﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻬﺎي ﻳﺎران و‬ ‫ﺳﺨﻨﺮاﻧﻴﻬﺎي ﻛﺴﺮوي ﮔﺮﻣﺘﺮ و ﭘﺮﺑﺎرﺗﺮ ﭘﻴﺶ ﻣﻲرﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮادران اﻣﺎﻣﻲ ﻳﺎ ﻋﺎﻣﻠﻴﻦ ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر در اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ و در ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻔﺘﮕﻲ و‬ ‫ﺳﺨﻨﺮاﻧﻴﻬﺎي ﻛﺴﺮوي در اﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻌﺪ از ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي در‬ ‫ﺳﻠﻚ ﻃﻠﺒﻪﻫﺎي ﻋﻠﻮم دﻳﻨﻲ درآﻣﺪ و ﺑﻪ ﻟﻘﺐ ﺣﺠﺖاﻻﺳﻼم ﻣﻔﺘﺨﺮ ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب در ﺿﺒﻂ‬ ‫ﺑﺎﺷﮕﺎه ﺟﻌﻔﺮي ﻧﻘﺶ ﻧﺨﺴﺖ را ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﺮده‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻓﺘﺘﺎح ﻣﺠﺪد ﺑﺎﺷﮕﺎه‬ ‫ﺟﻌﻔﺮي ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ”ﻣﻴﺎﻧﺪار“ ﮔﻮد ورزش ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﭘﺮداﺧﺘﻪ‪ ،‬و در روزﻫﺎي ﻧﺨﺴﺖ ﭘﺲ از‬ ‫اﻧﻘﻼب‪ ،‬ﻋﻜﺲ و ﺷﺮح ﺣﺎل او را در روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﭼﺎپ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺠﺖاﻻﺳﻼم‪،‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻘﺎم روﺣﺎﻧﻴﺖ از ورزﺷﻜﺎران ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻨﺪ!‬ ‫ﺑﺮادر ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎت ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺴﺮوي ﻣﻲآﻣﺪ و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻢ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮد‬ ‫در ردﻳﻒ ﺟﻠﻮ و ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﺴﺮوي ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﺸﻜﻮك ﺑﻮد و ﻣﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ ﻫﻢ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬او ﺧﻴﻠﻲ اﻇﻬﺎر ارادت و ﻋﻼﻗﻤﻨﺪي ﻣﻲﻛﺮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﺳﻮاد ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارد و ﻫﻴﭽﻴﻚ از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻛﺴﺮوي را ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ دو ﺟﺰوه ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫‪281‬‬

‫ﺳﺎده ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد )ﻋﻄﺴﻪ ﺑﻪ ﺻﺒﺮ ﭼﻪ رﺑﻂ دارد؟ و ﻣﻼ ﻗﺮﺑﺎﻧﻌﻠﻲ( را ﺑﻪ او داده ﺑﻮدم ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻮاﺑﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻣﻲداد ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﻳﺎ ﻧﺨﻮاﻧﺪه‪ ،‬ﻳﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ‬ ‫روز ﻫﻢ آﻣﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻤﺔ ﺣﺮﻓﻬﺎي ﻛﺴﺮوي را ﻗﺒﻮل دارم )در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ اﺻﻼً ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ را ﻧﺨﻮاﻧﺪه ﺑﻮد( و‬ ‫آﻣﺎدهام در روز ﻳﻜﻢ آذر )ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً روز ﭘﻴﻤﺎنﺑﻨﺪي و ورود ﻳﺎران ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮد( ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺒﻨﺪم ﻛﻪ‬ ‫ﺟﻮاب ﻣﻨﻔﻲ ﺷﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاً ﻣﻦ دو ﺑﺎر او را در راﻫﺮوﻫﺎي دادﮔﺴﺘﺮي‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺠﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي را‬ ‫ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و او را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬دﻳﺪم ﻛﻪ در راﻫﺮو ﻣﻴﺎن ﺷﻠﻮﻏﻲ ارﺑﺎب رﺟﻮع ﺑﺎ ﻳﻜﻲ‬ ‫دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﻗﺪم ﻣﻲزد‪ .‬ﻣﺎ ﭼﻮن ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﻼم ﻋﻠﻴﻚ داﺷﺘﻴﻢ اﺣﻮاﻟﭙﺮﺳﻲ ﻫﻢ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬و رد ﺷﺪ‪ .‬و‬ ‫ﺑﻌﺪاً ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ از ﻫﻤﺎن روزﻫﺎي اول‪ ،‬از ﺳﺎﻋﺖ و روز ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲِ ﺑﻠﻴﻎِ ﺑﺎزﭘﺮس ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ .‬از ﭼﻪ ﻃﺮﻳﻖ؟ ﻧﻤﻲداﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ اﺻﻼً اﻳﻦ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ و ﻛﺸﺎﻧﺪن ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺮاي‬ ‫آن ﺑﻮده ﻛﻪ او را از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورﻧﺪ و ﻧﻘﺸﺔ ﺧﻮد را ﻋﻤﻠﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺮادران اﻣﺎﻣﻲ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ رﻓﺖو آﻣﺪﻫﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎت ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺴﺮوي اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ !‬ ‫‪ -6‬ﻛﺴﺮوي و ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ‪ .‬ﺻﺪراﻻﺷﺮاف ﻛﻪ در ﻣﺮداد ‪ 1322‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وزﻳﺮ دادﮔﺴﺘﺮي وارد‬ ‫ﻛﺎﺑﻴﻨﺔ ﻋﻠﻲ ﺳﻬﻴﻠﻲ ﺷﺪ دﺳﺘﻮر ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﺴﺮوي را ﺻﺎدر ﻛﺮد و اﻳﻦ آﻏﺎز ﺗﺸﻜﻴﻞ ﭘﺮوﻧﺪهاي ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺴﺮوي و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﺶ‪ ،‬در دادﮔﺴﺘﺮي درﺳﺖ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺻﺪراﻻﺷﺮاف ﻛﻪ در ﺗﻴﺮ‬ ‫ﻣﺎه ‪ 1324‬ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮي رﺳﻴﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات ﺗﺄﻛﻴﺪآﻣﻴﺰ ﻣﺠﺪدي ﺑﺮاي ﭘﻴﮕﻴﺮي ﺳﺮﻳﻊ ﭘﺮوﻧﺪه‬ ‫ﺻﺎدر ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﺎز ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﻓﺘﺎد و ”رﺳﻴﺪﮔﻲ“ ﺑﻪ آن‪ ،‬در ﻛﺎﺑﻴﻨﻪﻫﺎي ﺣﻜﻴﻤﻲ )ﻛﻪ در آﺑﺎن‬ ‫‪ 1324‬روي ﻛﺎر آﻣﺪ( و ﻗﻮاماﻟﺴﻠﻄﻨﻪ )ﻛﻪ در ﺑﻬﻤﻦ ﻫﻤﺎﻧﺴﺎل روي ﻛﺎر آﻣﺪه ﺑﻮد( ﻫﻢ دﻧﺒﺎل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫روز دوﺷﻨﺒﻪ ﺑﻴﺴﺘﻢ اﺳﻔﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 9‬ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺎر دوم ﻳﺎ ﺳﻮم‪ ،‬ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ﻫﻔﺖ‬ ‫اﺣﻀﺎر ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎزﭘﺮس‪ ،‬ﺑﻠﻴﻎ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻮﻗﻌﻲﻛﻪ ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮي اﺣﻀﺎر ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬دو‬ ‫ﻳﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻳﺎران ﻣﺎ‪ ،‬او را ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ازﻳﻦ ﻫﻢ اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬در آن ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻌﻀﻲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻳﺎ ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻲ‬ ‫ﻃﺮﻓﺪار ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ‬ ‫ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ در ﻫﻤﺎن ﻛﺎﻧﻮن آزادﮔﺎن ﻛﻪ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺣﺸﻤﺖاﻟﺪوﻟﻪ ﺑﺮاي اﻗﺎﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮادة ﻛﺴﺮوي‪،‬‬ ‫ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ و ﮔﺮدﻫﻤ‪Ĥ‬ﻳﻲ آزادﮔﺎن ﻛﺮاﻳﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻳﺎد دارم‬ ‫ﻳﺰداﻧﻴﺎن از ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺟﺰاﺋﺮي و ﻋﻠﻲ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻲ از آﺑﺎدان‪ ،‬ﺣﺪادﭘﻮر از اﻫﻮاز‪ ،‬ﺟﺎنآﺳﺎ از‬ ‫ﺳﺒﺰوار‪ ،‬آزادي از ﺧﻮزﺳﺘﺎن ازﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫آن روز ﻗﺮار ﺑﻮد ﺟﺎنآﺳﺎ و ﻳﺰداﻧﻴﺎن ﻛﺴﺮوي را ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻣﺎ از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﺟﺎنآﺳﺎ ﻛﻪ در داﻧﺸﻜﺪة داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﺠﻮ ﺑﻮد آن روز ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﻛﺮج ﻣﻲرﻓﺖ‪ ،‬ﺣﺪادﭘﻮر ﺑﺎ‬ ‫اﺷﺘﻴﺎق ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي او ﻫﻤﺮاه ﻛﺴﺮوي ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺮود‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﻮءﻗﺼﺪ ﻧﻮاب ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻳﺎران را ﻋﻘﻴﺪه ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي و ﻫﻤﺮاﻫﺎن او‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻤﺎً ﻳﻜﻲ دو اﺳﻠﺤﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺗﻘﺎﺿﺎي اﺟﺎزة ﺣﻤﻞ‬ ‫اﺳﻠﺤﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد دارم‪ ،‬رﺋﻴﺲ آﮔﺎﻫﻲ وﻗﺖ )ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﻬﻨﺎم؟( ﻓﺮﻣﻬﺎﺋﻲ را ﺑﻪ ﻧﺰد‬ ‫‪282‬‬

‫ﻛﺴﺮوي )ﻛﻪ ﻫﻨﻮز در ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﻲﻛﺮد( آورد و آﻧﻬﺎ را اﻣﻀﺎء ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬ﭘﺲ از‬ ‫دو ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺟﻮاز دو اﺳﻠﺤﻪ ﺑﺎ ﺿﻤﺎﻧﺖ و ﺗﻌﻬﺪ آﻗﺎﻳﺎن ﻛﺴﺮوي‪ ،‬وﺣﺪت‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎﻧﺰاده و اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ دو اﺳﻠﺤﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﻛﺸﻮي دﻓﺘﺮ و آن دﻳﮕﺮ در اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺴﺮوي ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ازﻳﻦ‪ ،‬ﻛﺴﺮوي در ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪ 20‬و ‪ 21‬ﻋﺼﺎﺋﻲ ﻫﻢ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻨﺠﺮ ﺑﻠﻨﺪي در ﺑﺪﻧﺔ‬ ‫آن ﺟﺎﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﻮد و وي آن را ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺧﺎرج ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻲﺑﺮد‪ :‬ﮔﻮﻳﺎ از ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻟﻬﺎي‬ ‫‪ 20‬و ‪ 21‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ و ﻧﺎﻣﻪ او را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و او ﻫﻤﻴﺸﻪ آﻣﺎده و ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻮءﻗﺼﺪﻫﺎﺋﻲ ﻣﻲﺑﻮد‪.‬‬ ‫آن روز ﻫﻢ ﻛﺴﺮوي ﻋﺼﺎ واﺳﻠﺤﺔ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ و ﺣﺪادﭘﻮر ﻫﻢ اﺳﻠﺤﺔ دﻳﮕﺮ را ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ زﻳﺮزﻣﻴﻦ‪ ،‬در ﻃﺒﻘﺔ ﺳﻮم ﻛﺎخ دادﮔﺴﺘﺮي ﻗﺮار‬ ‫دارد‪ .‬از راﻫﺮو ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ وارد اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺑﺸﻮﻳﺪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﻚ ﻛﻮﭼﻚ ورودﻳﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪي‬ ‫وارد ﻣﻲﺷﻮﻳﺪ ﺑﺎ دو ﺻﻨﺪﻟﻲ در دو ﻃﺮف در ورودي‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً روي ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺻﻨﺪﻟﻴﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﭘﻴﺸﺨﺪﻣﺖ اﺗﺎق ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ ﻛﻪ زﻧﮕﻲ ﻫﻢ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ او ﻫﺴﺖ‪ .‬و ﺻﻨﺪﻟﻲ دﻳﮕﺮ اﺧﺘﺼﺎص دارد ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‪ ‬ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪهاﺳﺖ‪ .‬زﻧﺪاﻧﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮي‬ ‫اﺣﻀﺎر ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ را ﻣﻌﻤﻮﻻً ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و درﻳﻦ اﺗﺎﻗﻚ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺒﺎن دﺳﺘﺒﻨﺪ از‬ ‫دﺳﺘﺎن زﻧﺪاﻧﻲ ﺑﺮ ﻣﻲدارد ﺗﺎ زﻧﺪاﻧﻲ وارد اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻫﻢ روي ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺑﻪﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺪ و دوﺑﺎره زﻧﺪاﻧﻲ را ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﺿﻊ اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬و اﻓﺮاد ﺣﺎﺿﺮ در آن ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﻮءﻗﺼﺪ‪ ،‬در ﺷﻜﻞ ﺷﻤﺎرة ‪1‬‬ ‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪283‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :1‬وﺿﻊ اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬در آﻏﺎز ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ‬

‫‪ -7‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻴﻢ و ﺑﻪ ﻣﺎ اﻃﻼع داده ﺑﻮدﻧﺪ ‪ :‬ﻓﺪاﺋﻴﺎن‬ ‫اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺒﻴﻮن ﻣﺼﻤﻢ ﺑﻪ ﺗﺮور ﻛﺴﺮوي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﺮوي ﻧﻴﺰ ﻣﻲداﻧﺴﺖ و اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﭼﻨﺪﺑﺎر‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﺷﻔﺎﻫﺎً ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺗﺬﻛﺮ داده ﺑﻮد! و ﻣﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﻣﻲرﻓﺘﻴﻢ آن‬ ‫ﻗﻴﺎﻓﻪﻫﺎ را در راﻫﺮوي ﺟﻠﻮي ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﻣﻲدﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ ﺷﻠﻮﻏﻲ و ازدﺣﺎم ﻣﺮاﺟﻌﻴﻦ رﻓﺖ و‬ ‫آﻣﺪ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آن روز ﭘﺲ از آﻧﻜﻪ ﻛﺴﺮوي وارد اﺗﺎق ﺑﻠﻴﻎ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺪادﭘﻮر ﻛﻪ ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻮد در‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ دﺳﺖ راﺳﺖ اﺗﺎﻗﻚ و ﻳﺰداﻧﻴﺎن ﺟﻠﻮي در ورودي ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮادران اﻣﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﻫﻤﺪﺳﺘﺎن و ﺗﻮﻃﺌﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻛﻪ در ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي ﭘﺎﺳﺒﺎن‪ ،‬ﻧﻈﺎﻣﻲ و‬ ‫ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ در راﻫﺮو و ﺟﻠﻮي درِ ورودي ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ در رﻓﺖ و آﻣﺪ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ‬ ‫از اﺳﺘﻘﺮار ﻛﺴﺮوي ﺟﻠﻮي ﻣﻴﺰ ﺑﺎزﭘﺮس ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﻳﻚ ﻳﻮرش ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ و ﺣﺴﺎب ﺷﺪه‬ ‫ﻳﺰداﻧﻴﺎن را ﻛﻪ داراي ﺟﺜﺔ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻛﻨﺎري ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻳﻚ ﻧﻔﺮ او را ﻧﮕﻪ ﻣﻲدارد‪،‬‬ ‫ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ اﻣﺎﻣﻲ در ﻳﻚ دﺳﺖ اﺳﻠﺤﻪ و در دﺳﺖ دﻳﮕﺮ ﻛﺎردي ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ از اﺗﺎﻗﻚ‬ ‫ﻛﻮﭼﻚ ﻋﺒﻮر ﻛﺮده وارد اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺪادﭘﻮر ﻛﻪ ﺳﺮ راه او ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﺠﻠﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ راه او را ﺳﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎﻣﻲ در اﻳﻦ وﻗﺖ‬ ‫درِ ﺑﻴﻦ اﺗﺎﻗﻚ و اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ را ﺑﺎز ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺪادﭘﻮر ﻛﻤﺮ او را از ﭘﺸﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬در ﺣﺎل اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺸﻤﻜﺶ‪ ,‬ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﺘﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺮادر ﻛﻮﭼﻚ وارد‬ ‫اﺗﺎﻗﻚ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎ ﻛﺎردي ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﭼﻨﺎن ﺿﺮﺑﻪاي ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺣﺪادﭘﻮر ﻣﻲزﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﭼﻬﺎر دﻧﺪة ﺣﺪادﭘﻮر از ﺑﻨﺪ ﺟﺪا ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﻮك ﻛﺎرد ﻫﻢ ﻗﻠﺐ ﺣﺪادﭘﻮر را‬ ‫ﻣﻲﺷﻜﺎﻓﺪ‪ .‬دو ﺿﺮﺑﺔ دﻳﮕﺮ از ﭘﻬﻠﻮ و ﮔﺮدن ﺑﻪ ﺣﺪادﭘﻮر وارد ﻣﻲﺷﻮد و ﮔﻠﻮﻟﻪاي ﻧﻴﺰ از ﺷﺎﻧﺔ او وارد‬ ‫ﺑﺪن او ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ از ﻃﺮف ﺑﺮادران اﻣﺎﻣﻲ ﺷﻠﻴﻚ ﺷﺪه و ﻳﺎ از ﻃﺮف ﺷﺨﺺ ﺳﻮﻣﻲ‬ ‫)ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر اﻟﻤﺎﺳﻴﺎن( ﻛﻪ از ﭘﺸﺖ ﺳﺮِ ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﺘﺮ وارد اﺗﺎق ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺪادﭘﻮر را از‬ ‫ﭘﺎي درﻣﻲآورﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺶ از ﭼﻨﮓ ﺣﺪادﭘﻮر ﺧﻼص ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﻴﺮي از ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻛﺴﺮوي ﺷﻠﻴﻚ‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺮوي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮد و از ﻃﺮف راﺳﺖ ﻣﻴﺰ ﺑﺎزﭘﺮس ﻣﻲرود ﺗﺎ ﺧﻮد را در ﭘﻨﺎه ﻣﻴﺰ ﻗﺮار‬ ‫دﻫﺪ ﻛﻪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﭘﺸﺖ ﺻﻨﺪﻟﻲ واژﮔﻮن ﺷﺪة ﺑﺎزﭘﺮس ﮔﻴﺮﻛﺮده ﺑﻮد و دﺳﺖ راﺳﺘﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن از‬ ‫ﺟﻴﺐ ﺑﻐﻠﻲ ﻛﻪ اﺳﻠﺤﻪ در آن ﺑﻮد ﺑﻴﺮون ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در اﺛﺮ ﺗﻴﺮﻫﺎي ﭘﻲدرﭘﻲ اﻣﺎﻣﻲ و ﺷﺎﻳﺪ آن دو‬ ‫ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ‪ ،‬از ﭘﺎي درﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬و آﻧﮕﺎه ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻛﺎرد ﺑﻪ اﻧﺪام ﻧﺤﻴﻒ و ﺗﻴﺮﺧﻮردة او‬ ‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﻨﺪ و ﻛﺎري ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻼﺧﻬﺎي ﻗﺼﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ!‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﺰاﺋﺮي ﻛﻪ آن روز در ﻣﺤﻞ ﻛﺎﻧﻮن ﺑﻮد ﺧﺒﺮدارم ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮدم را ﺑﻪ‬ ‫دادﮔﺴﺘﺮي رﺳﺎﻧﺪم و ﻳﻚ راﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﺠﺎﺳﺖ رﻓﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﺮاﺳﺮ راﻫﺮوي ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﺷﻐﺎل ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و ﭘﻠﻴﺲ درآﻣﺪه ﺑﻮد و ﻫﻴﭻ رﻓﺖ و‬ ‫آﻣﺪي در آن ﻧﻤﻲﺷﺪ‪ .‬درِ اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬ﻗﻔﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد و دو ﺳﺮﺑﺎز و ﻳﻚ ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫‪284‬‬

‫دادﮔﺴﺘﺮي ﺟﻠﻮي آن اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﻛﺴﻲ اﺟﺎزة ورود ﻧﻤﻲدادﻧﺪ‪ .‬رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻳﺎران ﻛﺴﺮوي‬ ‫از راه ﻣﻲرﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ دو ﺗﻦ از اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮادة ﻛﺴﺮوي و ﻳﻜﻲ از داﻣﺎدﻫﺎﻳﺶ ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪ 3‬ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و‬ ‫دو ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻣﺄﻣﻮر دﻳﮕﺮ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده و ﻳﺎران ﻛﺴﺮوي اﺟﺎزه دادﻧﺪ وارد‬ ‫راﻫﺮو ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻮدم‪.‬‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺘﻮر اﻓﺴﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻠﻴﺲ دادﮔﺴﺘﺮي در را ﺑﺎز ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ وﺣﺸﺖ و دﻟﻬﺮه در ﺟﻠﻮ ﻳﻚ‬ ‫ﺳﺮﺑﺎز و ﭘﻠﻴﺲ‪ ،‬ﺑﻌﺪ اﻓﺴﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ وارد اﺗﺎق ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﻧﻬﺎ‪ .‬ﻳﻜﻲ دو‬ ‫ﻧﻔﺮ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وﺿﻊ اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ و ﺟﻨﺎزة ﺣﺪادﭘﻮر را ﻛﻪ ﺟﻠﻮي در اﻓﺘﺎده ﺑﻮد دﻳﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫در ﻫﻤﺎن اﺗﺎﻗﻚ وروديِ ﺟﻠﻮي در‪ ،‬روي ﺻﻨﺪﻟﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺷﻴﻮن آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ .‬و ﺑﻌﻀﻲ از ورود ﺑﻪ‬ ‫اﺗﺎق ﻣﻨﺼﺮف ﺷﺪﻧﺪ و اﻓﺮاد ﮔﺮﻳﺎن و از ﺣﺎل رﻓﺘﻪ را ﻛﻤﻚ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻴﺮون آوردﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﺳﺮدﺧﺎﻧﺔ ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ وﺳﺎﺋﻠﻲ آوردﻧﺪ و ﺟﻨﺎزهﻫﺎي ﺗﻜﻪ ﭘﺎره‬ ‫ﺷﺪه را ﺑﻪ ﺳﺮدﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬وﺿﻊ اﺗﺎق در ورود ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﻒ اﺗﺎق ﭘﻮﺷﻴﺪه از ﺧﻮن ﺗﺎزه‬ ‫و ﺧﺸﻚ ﺷﺪه‪ .‬در و دﻳﻮار ﺧﻮﻧﻲ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﺮدﻧﺪ دﺳﺘﻮر دادﻧﺪ ﻛﻪ اﺗﺎق ﺷﺴﺘﻪ ﺷﻮد!‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :2‬وﺿﻊ اﺗﺎق ﺑﺎزﭘﺮﺳﻲ ﺷﻌﺒﺔ ‪ 7‬ﭘﺲ از ﻗﺘﻞ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده و ﻳﺎران ﻛﺴﺮوي ﻛﻪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ در دادﮔﺴﺘﺮي ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺸﻮرت و ﺗﺼﻤﻴﻤﮕﻴﺮي ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻛﺎﻧﻮن رﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻦ و ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﻳﺎران و اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ‬ ‫دﻓﺘﺮ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺖ و ﺟﻮاز دﻓﻦ ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺪت ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻴﻦ ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﺷﺎﻳﺪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ و‬ ‫‪285‬‬

‫وزﻳﺮ دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲﺷﺪ و درﺑﺎرة اﻳﻦ واﻗﻌﻪ و اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻣﺸﻮرت‬ ‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ در راﻫﺮوﺋﻲ در ﻫﻤﺎن ﻧﺰدﻳﻜﻲ در اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪ 6‬ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﭘﺰﺷﻚ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﺎ آﻣﺪﻧﺪ و اﻓﺴﺮ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺧﻄﺎب ﺑﻪﻣﺎ ﮔﻔﺖ‪” :‬ﺟﻮاز دﻓﻦ ﺻﺎدر ﺷﺪه‪ .‬ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺒﺮﻳﺪ؟ و ﻛﺠﺎ‬ ‫ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻓﻦ ﻛﻨﻴﺪ؟“ ﻣﺎ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز در ﺑﻬﺖ و ﻧﺎﺑﺎوري و ﺗﺄﺛﺮ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻮان ﺗﺼﻤﻴﻤﮕﻴﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﺟﻤﻠﺔ او ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ از دﻓﺘﺮ آﻣﺪ و ﺻﺪاﻳﺶ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪاي‬ ‫ﺑﺮد و آﻫﺴﺘﻪ ﺑﺎ او ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮد‪ .‬ﺳﭙﺲ‪ ،‬آن اﻓﺴﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻛﺴﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﻨﺪ )از‬ ‫ﻛﺪام ﻣﻘﺎم؟ ﻧﻤﻲداﻧﻢ ؟( و ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ اﻓﺴﺮده آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪” :‬دﺳﺘﻮر داده ﺷﺪه و‬ ‫ﺣﺘﻤﺎً ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺗﺎ اﻣﺸﺐ ﺑﺎﻳﺪ از اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻴﺮون ﺑﺒﺮﻳﺪ!“ ﻫﻤﺔ ﻣﺎ در ﺑﻬﺖ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ؟‬ ‫ﭼﺮا؟ ﻳﻜﻲ از ﻳﺎران اﻓﺴﺮ ﻣﺎ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ از ﺷﺪت ﺗﺄﺛﺮ اﺷﻚ ﻣﻲرﻳﺨﺖ و ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎد زد‪” :‬ﻣﺎ‬ ‫اﻣﺮوز ﺻﺒﺢ راﻫﻨﻤﺎ و ﺑﺮادر ﺧﻮدﻣﺎن را ﺻﺤﻴﺢ و ﺳﺎﻟﻢ آوردهاﻳﻢ و در ﻛﺎخ دادﮔﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺗﺤﻮﻳﻞ دادهاﻳﻢ‪ ،‬و ﺣﺎﻻ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﺟﻨﺎزة ﭘﺎره ﭘﺎرة آﻧﻬﺎ را ﺣﺘﻤﺎً ﺗﺎ ﺷﺐ از اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ﺑﻴﺮون ﺑﺒﺮﻳﻢ؟“‬ ‫ﻫﻤﺔ ﺣﺎﺿﺮان ﻣﻲﮔﺮﻳﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻓﺴﺮِ ﭘﻴﺎم آور ﻧﻴﺰ ﺳﺨﺖ دﺳﺘﺨﻮش ﺗﺄﺛﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺣﺘﺮام‬ ‫دوﺳﺖ اﻓﺴﺮِ ﻣﺎ را ﻛﻨﺎري ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻪ زﺑﺎن ﺗﺮﻛﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﻪ ﻧﺠﻮا ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ )اﻳﺸﺎن ﻫﺮ دو‬ ‫ﻫﻤﺸﻬﺮي ﻛﺴﺮوي و از اﻫﺎﻟﻲ آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺑﻮدﻧﺪ!(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﺎ داﻧﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻃﺒﻖ‬ ‫اﻃﻼﻋﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن از ادارة آﮔﺎﻫﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ و رﻛﻦ ‪ 2‬ﺳﺘﺎد ارﺗﺶ ﺑﻪ ﭘﺰﺷﻚ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ رﺳﻴﺪه‪،‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻲ از ﺑﺎزارﻳﺎن و ﻣﺘﻌﺼﺒﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ آزادي ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ را ﻛﻪ ﺑﺎزداﺷﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﻘﺎﺿﺎ دارﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﮔﺮ آﻧﻬﺎ را ﺗﺎ اﻣﺸﺐ آزاد ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و دادﮔﺴﺘﺮي را ﺑﻪ آﺗﺶ‬ ‫ﻣﻲﻛﺸﻴﻢ‪ .‬ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻨﺎزة آن ﻣﻼﻋﻴﻦ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ﺷﻮد!‬ ‫ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻧﻌﺮة ﺧﺮوﺷﺎن اﻓﺴﺮ ﻫﻤﺒﺎور ﺧﻮد را ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪” :‬ﺑﻪ ﺟﻬﻨﻢ! ﺑﮕﺬار اﻳﻦ‬ ‫ﺑﻴﺪادﮔﺴﺘﺮي ﺑﺴﻮزد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﻛﻪ ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر ﻫﻢ ﺑﺴﻮزﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺟﺴﻢ ﺑﻴﺠﺎن‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺎ زﻧﺪة آﻧﻬﺎ را ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ!“ و زار زار ﻣﻲﮔﺮﻳﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ‪” :‬ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﺑﺮوﻳﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﻓﻜﺮ زﻧﺪهﻫﺎ ﺑﺎﺷﻴﻢ!“ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻨﺎر ﻣﻠﻚﻧﮋاد رﻓﺖ و ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي اﻓﺴﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ را‬ ‫ﺑﺮاي او ﺑﺎز ﮔﻔﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮﻣﺮد ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ و ﻟﻬﺠﺔ ﺷﻴﺮﻳﻦ آذرﺑﺎﻳﺠﺎﻧﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ‪” :‬ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ و‬ ‫اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي او ﭘﻴﺶ ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻨﺎزهاش را ﺑﻪ ﻣﺮدهﭘﺮﺳﺘﺎن ﺑﺨﺸﻴﺪﻳﻢ !“ و ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﻮن آﻣﺪﻳﻢ‪ .‬وﺳﻂ ﺣﻴﺎط ﺑﺰرگ ﻛﺎﻧﻮن‪ ،‬ﻛﻨﺎر ﺣﻮض‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪان‪ ،‬ﻫﻤﺴﺮ‪ ،‬داﻣﺎدﻫﺎ و‬ ‫ﻧﻮهﻫﺎي ﻛﺴﺮوي و ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﻫﻤﺒﺎوران او ﻧﺸﺴﺘﻪ و اﻳﺴﺘﺎده‪ ،‬در ﺳﻜﻮت و اﻧﺪوه ﻓﺮو رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اوﻟﻬﺎي ﺷﺐ از ادارة آﮔﺎﻫﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺷﺪ و ﭘﺲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪8/5‬‬ ‫ﺑﻌﺪاز ﻇﻬﺮ دو ﻣﺄﻣﻮر ادارة آﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻛﺎﻧﻮن آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ دو ﺗﻦ از ﻳﺎران ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ دو ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﺣﺎﺿﺮان آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺎم آن دو ﻣﺄﻣﻮر آﮔﺎﻫﻲ را ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪” :‬در ﺗﻠﻔﻦ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻄﻠﺐ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻬﺪﻳﺪ‬ ‫‪286‬‬

‫ﻃﺮﻓﺪاران ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ‪ ،‬ﺻﻼح ﻧﻴﺴﺖ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ در اﻣﺎﻣﺰادهﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن اﻣﺎﻣﺰادهﻫﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ! ﻣﺎ اﻣﺸﺐ در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﺷﻨﺎس ﺑﻪ ﺳﺮ ﻗﺒﺮ ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ در‬ ‫ﺷﻤﻴﺮان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدهاﻳﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻣﺎﻧﻌﻲ‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﻓﺮدا آﻧﺠﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬ ‫ﺟﻨﺎزهﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ! ﺧﺒﺮ را ﺑﻪ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﻧﺪﻫﻴﺪ!“‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻳﺎران ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﻧﺪ اﺻﻼً ﻛﺴﻲ ﻧﺮود‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎب ﺻﻮﻓﻴﮕﺮي‪،‬‬ ‫ﺗﺪﻓﻴﻦ ﻛﺴﺮوي در آراﻣﮕﺎه ﺻﻮﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﻣﻐﺎﻳﺮ و ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ او‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺑﺰرگ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﺟﻼل‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬ﻗﺮار ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﻓﺮدا‪ ،‬ﺑﻴﺴﺮ و ﺻﺪا‪،‬‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺮوﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻮد؟‬ ‫‪ -8‬ﺳﺮﻗﺒﺮ ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ‪ .‬ﻓﺮدا ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 8‬ﺻﺒﺢ در آراﻣﮕﺎه ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺧﺒﺮي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ 7/5‬ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﺳﻴﺪم‪ .‬ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺳﻮت و ﻛﻮر ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻪ ﺟﻨﺎزهاي‪ ،‬ﻧﻪ ﮔﻮري و ﻧﻪ ﮔﻮرﻛﻨﻲ!‬ ‫ﭘﻴﺮﻣﺮد دروﻳﺸﻲ ﻛﻤﻲ دورﺗﺮ از ﻗﺒﺮ اﻳﺮج ﻣﻴﺮزا‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮي ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و زﻳﺮ ﻟﺐ ذﻛﺮي‬ ‫ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ از ﻣﻴﺎن ﻗﺒﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻨﻮب ﮔﻮرﺳﺘﺎن رﻓﺘﻢ‪ :‬ﻋﻘﺐ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ ﻣﻲﮔﺸﺘﻢ‪ .‬اﺗﺎﻗﻜﻲ ﺑﺎ در و‬ ‫ﭘﻨﺠﺮة ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻈﺮم را ﺟﻠﺐ ﻛﺮد‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم آراﻣﮕﺎه ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﺿﻠﻊ ﺟﻨﻮﺑﻲ‬ ‫آن ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪم ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه ﺑﻪ دﻳﻮار ﺗﻜﻴﻪ داده ﺑﻮد و در ﺣﺎل‬ ‫اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻴﻠﻲ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﻴﺪ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺑﻪ ﺧﻴﺮي ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ و ﭘﺮﺳﻴﺪم‪” :‬ﺳﺮﻛﺎر‪ ،‬دو‬ ‫ﺗﺎ ﺟﻨﺎزه اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺎوردهاﻧﺪ؟“ ﺧﻮدش را ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر ﻛﺮد و ﺟﻮاب داد‪” :‬درﺳﺖ ﻧﻤﻲداﻧﻢ! اﻣﺎ ﭼﺮا‪،‬‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﻢ ﻫﻤﺎﻧﺴﺖ ﻛﻪ دﻳﺸﺐ ﻧﺼﻔﻪ ﺷﺐ آوردﻧﺪ و ﺗﻮ اﻳﻦ اﺗﺎق اﻣﺎﻧﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺧﻮدم ﻧﺪﻳﺪم‪،‬‬ ‫ﻣﺮا ﻧﮕﻬﺒﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺟﻨﺎب ﺳﺮوان ﺳﺎﻋﺖ ‪ 8‬ﻣﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴﺪ ﭘﻴﺶ اﻳﺸﺎﻧﺴﺖ! ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻟﻄﻔﺎً‬ ‫ﺑﺮوﻳﺪ آن ﻃﺮف ﺑﺎﻏﭽﻪ ﭼﻮن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ اﺗﺎق ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﺸﻮد!“‬ ‫در ﺳﺎﻋﺖ ‪ ،8‬رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﻳﺎران و ﺟﻤﻌﻴﺖ زﻳﺎدي از زن و ﻣﺮد و ﻋﺪهاي داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﻣﻲآﻣﺪﻧﺪ و دورﺗﺮ از اﺗﺎق ﻣﻲاﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن و ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﺎن دﻳﮕﺮي ﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‬ ‫و ﺷﻬﺮدار ﺗﺠﺮﻳﺶ و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻛﻤﻲ دورﺗﺮ از ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از اﻋﻀﺎي‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻛﺴﺮوي و دو ﺗﻦ از ﻳﺎران ﻣﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮي آﻧﻬﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ اﺻﺮار داﺷﺘﻨﺪ ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫زودﺗﺮ دو ﻗﺒﺮ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﻮد و ﺟﻨﺎزهﻫﺎ ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ دﻓﻦ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﺮدم ﻣﺘﻔﺮق ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻴﻢ ﺑﺮﺧﻮرد و ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﻣﻲرﻓﺖ‪ .‬ﻳﺎران ﻣﺎ ﺑﺎ دﻓﻦ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ داﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺼﺮّ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد!‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ ﻛﻪ در ﭘﺘﻮ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد از اﺗﺎق ﺑﻴﺮون آورده ﺷﺪ وﺟﻠﻮي اﺗﺎق روي‬ ‫زﻣﻴﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺑﻪ ﺟﻨﺎزهﻫﺎي ﺳﻮراخ ﺳﻮراخ و از ﻫﻢ ﺷﻜﺎﻓﺘﺔ دو اﻧﺴﺎن اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪ و‬ ‫ﻓﺪاﻛﺎر ﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ در ﺳﻜﻮت و ﻧﺎﺑﺎوري ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ! دو دﻗﻴﻘﻪ! ﺳﻪ دﻗﻴﻘﻪ! از‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺻﺪاﺋﻲ در ﻧﻤﻲآﻣﺪ … ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻓﻐﺎن و ﺷﻴﻮن زﻧﻲ از ﺧﺎﻧﻮادة ﻛﺴﺮوي ﺳﻜﻮت را درﻫﻢ‬ ‫ﺷﻜﺴﺖ‪ .‬از آن ﭘﺲ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎ او ﻫﻤﺪردي و ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪287‬‬

‫ﺳﺮوان ﺳﻤﻴﻨﻮ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاﺋﻲ رﺳﺎ و ﮔﺮم‪ ،‬در اﻳﻦ ﺑﺎره ﮔﻔﺘﻨﻴﻬﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻒ و ﺗﻔﻜﺮ واداﺷﺖ‪ :‬ﺗﺄﺳﻒ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﺮدﻣﻲﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان و راﻫﺒﺮان‬ ‫ﻓﻜﺮي وﻃﻨﺸﺎن اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ! … و ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻪ آﻳﻨﺪة ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻛﻪ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻠﺘﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﻴﻜﺨﻮاﻫﺎن و دﻟﺴﻮزان ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎر دژﺧﻴﻤﺎﻧﻪاي از ﻣﻴﺎن ﺑﺮﻣﻲدارد!‬ ‫آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻣﻲﮔﺬرد ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻫﻤﺎن ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ و رﻓﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آن روز ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ دو ﺟﻨﺎزة ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر ﺑﻪ زﺑﺎن آﻣﺪ و ﺑﻪ آﺷﻜﺎرا ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -9‬ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ‪ .‬ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻳﺎران و ﺧﺎﻧﻮادةﻛﺴﺮوي ﺑﺎ دﻓﻦ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ را ﺑﻪ ﺗﻼش و ﻛﻨﻜﺎش واداﺷﺖ! ﭼﺮا ﻛﻪ دﺳﺘﻮر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﻃﻮر‬ ‫ﻫﺴﺖ اﻳﻦ ﺟﻨﺎزهﻫﺎي ﻣﺘﻼﺷﻲ را از ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻢ ﻣﺮدم ﺑﺮدارﻧﺪ! ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺑﺴﻴﺎر‪ ،‬و ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺎدرﻣﻴﺎﻧﻲ ﺷﻬﺮدار ﺗﺠﺮﻳﺶ و ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﻇﻬﻴﺮاﻟﺪوﻟﻪ‪ ،‬ﻗﺮار ﺷﺪ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻧﻔﺮ از ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ و ﻳﺎران ﺑﺎ ﻣﺘﻮﻟﻲ ”اﻣﺎﻣﺰاده ﻗﺎﺳﻢ“ ﺷﻤﻴﺮان ﻛﻪ در ﺳﻴﻨﺔ ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻛﻮه اﻟﺒﺮز ﻗﺮار‬ ‫دارد‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ ﻫﻢ ﺟﻠﻮﺗﺮ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد و از ﻃﺮف ﺷﻬﺮدار و ﻛﻼﻧﺘﺮي‬ ‫ﺗﺠﺮﻳﺶ‪ ،‬از او ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺣﺘﻤﺎً ﺳﺮ و ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﺪﻫﺪ!‬ ‫ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺰاده ﻗﺎﺳﻢ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺑﺎ آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺎﻣﻞ و روي ﺧﻮش‬ ‫ﮔﻔﺖ‪” :‬ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ آﻣﺎده اﺳﺖ“‪ .‬ﻣﻦ از او ﭘﺮﺳﻴﺪم‬ ‫ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﻣﺤﻞ را ﺑﺒﻴﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﺮﻣﻲ ﺟﻮاب داد‪” :‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻣﻴﻞ‪ ،‬دﻧﺒﺎل ﻣﻦ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪.“...‬‬ ‫در ﺑﻴﻦ راه ﻧﺠﻮاﻛﻨﺎن و ﺑﻪزﻳﺮﻛﻲ ﮔﻔﺖ‪” :‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺑﻨﺪه اﻣﺮ ﺷﺪ اﻳﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﻧﺎﻗﺎﺑﻞ را اﻧﺠﺎم دﻫﻢ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫اﺟﺎزة ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺻﻼح ﻧﺪاﻧﺴﺘﻢ در ﮔﻮرﺳﺘﺎنِ ﻋﻤﻮﻣﻲِ اﻣﺎﻣﺰاده ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺪﻫﻢ! ﻳﻚ ﺟﺎي‬ ‫ﻣﺮﻏﻮب و ﻋﺎﻟﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم ﻛﻪ ﮔﻤﺎﻧﻢ ﺷﺎﻧﺲ اﻳﻦ ﺳﻴﺪ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ“‪ .‬از ﭼﺮب زﺑﺎﻧﻲ او‬ ‫ﺧﻮﺷﻢ آﻣﺪ ﺧﺎﺻﻪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ راهﺣﻠﻲ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ و ﻗﺒﻮل ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬از راه ﺑﺎرﻳﻜﻲ ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﻳﻚ‬ ‫ﺟﻮي آب ﺑﺎرﻳﻜﺘﺮ اداﻣﻪ داﺷﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺳﺮﭼﺸﻤﺔ اﻳﻦ آب ﺑﺮد‪ .‬در ﺳﻴﻨﺔﻛﻮه‪ ,‬دور از آﺑﺎدي‪ ،‬ﭼﺸﻤﺔ‬ ‫ﻛﻮﭼﻚ آﺑﻲ از ﺳﻴﻨﺔ ﻛﻮه ﺑﻴﺮون ﻣﻲآﻣﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭼﺸﻢ اﻧﺪازي ﺑﺮ درهاي ژرف و ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎ‪ .‬دو ﻛﺎرﮔﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺳﻴﻤﺎن و ﺑﻴﻞ و ﻛﻠﻨﮓ ﻣﺸﻐﻮل ﻛﻨﺪن ﻗﺒﺮﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن زﻣﻴﻨﻲ ﻃﻮﻳﻞ و دراز و‬ ‫ﺑﺎرﻳﻚ و ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎي ﻛﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻗﺮار ﺷﺪ ﻳﻚ ﮔﻮدال ﺑﻪ درازي ﻗﺪ دو ﻧﻔﺮ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻫﺮ ﻗﺪر ﻫﻢ ﻣﻘﺪور‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻮدﺗﺮ! از ﺷﺴﺘﺸﻮ و ﻣﺮاﺳﻢ ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭽﻜﺪام را ﻻزم ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺮك و ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد وارد ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪” :‬ﺷﻬﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ را ﻻزم ﻧﺪارد! ﺣﻖ ﺑﺎ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ‬ ‫اﺳﺖ!“ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﺎ ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪ ” :‬ﺳﺮﻛﺎر ﺑﺪو ﺑﻪ ﺟﻨﺎب ﺳﺮوان و آﻗﺎي ﺷﻬﺮدار ﺑﮕﻮ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺎ آﻣﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻨﺎر ﭼﺸﻤﺔ آﺑﻚ‪ .‬ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ از ﻫﻤﺎن راه‬ ‫ﺑﻴﺎورﻳﺪ!“ ﺣﺪود ﺳﺎﻋﺖ ‪ 11‬ﺟﻨﺎزهﻫﺎ را آوردﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻞ دﻓﻦ آﻣﺎده ﺑﻮد‪ .‬و ﺗﻞ ﺑﺰرﮔﻲ ﺳﻴﻤﺎنِ ﻣﺎﺳﻪ و‬ ‫ﺳﻨﮓ آﻣﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪288‬‬

‫ﻫﺮ دو ﺟﻨﺎزه را ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺑﺪﻧﻬﺎي ﭘﺎره و ﺧﻮﻧﻴﻦ و ﺳﺮ و ﺻﻮرت ﺷﻜﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬در اﻣﺘﺪاد ﻫﻢ در آن‬ ‫ﮔﻮدال ﻗﺮار دادﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻼﺷﻲ ﺷﺪه ﻛﺴﺮوي و ﺣﺪادﭘﻮر ﺑﻪ ﻃﺮف ﻫﻢ ﻗﺮار داﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ و ﭼﻬﺮة ﻫﻢ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ!‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎن و ﺧﺮده ﺳﻨﮕﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ از دل ﻛﻮه ﺑﻴﺮون آورده ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﻮدال را ﭘﺮﻛﺮدﻳﻢ و روي آن‬ ‫را ﺻﺎف ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻧﻪ اﻧﮕﺎر ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن‪ ،‬ﻛﻨﺎر ﭼﺸﻤﺔ آﺑﻚ‪ ،‬اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺎ ﮔﻔﺘﺎر ﮔﺮم و ﺗﻜﺎﻧﺪﻫﻨﺪة ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﺎران و ﺧﺎﻧﻮادة ﻛﺴﺮوي دﻟﮕﺮﻣﻲ داد و‬ ‫ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺧﻔﺘﮕﺎن ﻛﻨﺎر ﭼﺸﻤﺔ آﺑﻚ ﻫﻢ ﮔﻔﺖ‪” :‬ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻴﻬﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﻲﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬و ﻧﺴﻞ‬ ‫آﻳﻨﺪه ﭘﻴﺮوزي ﻋﻘﻞ و ﻣﻨﻄﻖ را ﺑﺮ ﺟﻬﻞ و ﺗﻌﺼﺐ‪ ،‬و ﭼﻴﺮﮔﻲ آزاداﻧﺪﻳﺸﻲ و روﺷﻦﺑﻴﻨﻲ را ﺑﺮ‬ ‫ﻳﻜﺴﻮﻧﮕﺮي و ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﻲ ﺧﻮاﻫﺪ دﻳﺪ“‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻲداﻧﻢ او اﻣﺮوز ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ و از آرزوﻫﺎي دوران ﺟﻮاﻧﻲ ﺧﻮد ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪاي ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ؟‬ ‫اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺑﻠﻨﺪﻳﻬﺎي ﭼﺸﻤﺔ آﺑﻚ را ﭘﻮﺷﺸﻲ از ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻲ از ﮔﻞ و ﺳﻨﮓ و آﺟﺮ و آﻫﻚ و آﻫﻦ و‬ ‫ﺑﺘﻮن و ﺳﻴﻤﺎن در ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ!‬

‫‪ 11‬ـ ‪ 23‬ﻓﺮوردﻳﻦ ‪ ،1363‬ﻛﻴﻬﺎن‪ ،‬آﮔﻬﻲ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ رﻓﻴﻌﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻧﺪﻳﺪاي‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫”ﻫﻮاﻟﻌﺰﻳﺰ‬ ‫اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ رﻓﻴﻌﻲ و ‪ 39‬ﺳﺎل ﺟﻨﮓ ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﺮاي اﺳﻼم‪ ،‬ﻃﺮاح اﺻﻠﻲ اﻋﺪاﻣﻬﺎي اﻧﻘﻼﺑﻲ در‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺎه ﺧﺎﺋﻦ‬ ‫‪ 1‬ـ ﻛﺴﺮوي ﻗﺮآن ﺳﻮز ‪2‬ـ ﻫﮋﻳﺮ وزﻳﺮ ﻃﺎﻏﻮت ‪3‬ـ رزمآرا ﻧﺨﺴﺖوزﻳﺮ ‪4‬ـ ﻗﻴﺎم اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﭘﺎﻧﺰده ﺧﺮداد و اﻋﺪام اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺣﺴﻨﻌﻠﻲ ﻣﻨﺼﻮر و ﻣﻼﻗﺎت ﺑﺎ رؤﺳﺎي ﺟﻤﻬﻮري ﺳﻮرﻳﻪ و ﻟﻴﺒﻲ و‬ ‫رﻫﺒﺮان ﺟﺒﻬﺔ ﭘﻮﻟﻴﺴﺎرﻳﻮ و رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﻣﺆﻣﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ و ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﻋﺮاﻗﻲ و ﺑﺴﺘﻦ ﭘﻴﻤﺎن اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎ آﻧﺎن‪.‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ رﻓﻴﻌﻲ و ﺷﺮﻛﺖ در ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺳﻼﻣﻲ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ و اﻋﺰام ﻫﺰاران ﻓﺪاﻳﻲ اﺳﻼم‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪﻫﺎي ﺟﻨﮓ ﻧﻮر ﻋﻠﻴﻪ ﻇﻠﻤﺖ“‪.‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ رﻓﻴﻌﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪا از ﺗﻬﺮان‬ ‫ﺳﺘﺎد ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻓﺪاﺋﻴﺎن اﺳﻼم )ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬاران(‬

‫‪289‬‬