Windows XP – 2003 Unattended Kurulum Birden fazla farklı konfigürasyonlarda makinelere Windows XP veya 2003 kurmanın ne kadar büyük bir zaman kaybı olacağını hepimiz biliyoruz.Peki bu kurulumları daha kolay hale getirmek için, Windows XP veya 2003 kurulumunu, bizim belirlediğimiz programlar ve yamalarla birlikte, tamamen otomatikleştirmek işimizi kolaylaştırıp zaman kazanmamızı sağlamaz mı? Bu işlemi nasıl yapacağımızı şimdi birlikte görelim :
Gerekli olan programlar:
1- Windows XP veya 2003 orjinal CD si. 2- Kurulumunu otomatikleştireceğimiz programlar ve yamalar. 3- IsoBuster veya WinIso gibi boot image alabileceğimiz bir program. 4- NeroBurning Rom (en az 5.5.9 versiyonu).
A-Winnt.sif Answer Dosyasının Oluşturulması:
Winnt.sif dosyasını oluşturmaya başlamadan önce XP veya 2003 CD’sinin içerisinde bulunan \i386 klasörünü ve CD’nin rootunda bulunan bütün dosyaları Harddisk içerisinde oluşturacağımız \XPCD klasörüne kopyalayalım. Kopyalama işlemi bittikten sonra yine orijinal XP veya 2003 CD’si içerisinde bulunan \support\tools\ klasöründeki “deploy” sıkıştırılmış dosyasını harddiskimizin içerisinde \deploy adında bir klasör oluşturarak içerisine açalım.Bu işlemi de gerçekleştirdikten sonra artık winnt.sif dosyasını oluşturmak için hazırız. Winnet.sif dosyası, kurulum aşamasında Windows XP veya 2003’ün bizden isteyeceği kriterleri girdiğimiz otomatik kuruluma cevap veren dosyadır. Şimdi \deploy klasörünün altında bulunan “setupmgr.exe” programını çalıştıralım.
Şekil 1 Hoş geldin ekranından sonraki ekranda, var olan bir answer dosyasını mı kullanacağımız, yoksa yeni bir answer dosyası mı oluşturacağımız soruluyor. Biz yeni bir dosya oluşturacağımız için “Create new” seçeneği ile devam ediyoruz. (Şekil-1)
Şekil 2 Sonraki ekranda ne tür bir answer dosyası oluşturacağımız soruluyor.Biz CD setup için oluşturacağımızdan “Unattended setup” seçeneği ile devam ediyoruz.(Şekil -2)
Şekil -3 İşlemin devamında hangi işletim sistemi için answer dosyası hazırlamak istediğimiz soruluyor. Biz Windows XP Professional için hazırlayacağımız için ilgili işletim sistemini seçerek devam ediyoruz. (Şekil -3)
Şekil 4
Sonraki ekranda, oluşturulacak dosyanın yapacağı kurulum tipini seçmemiz gerekiyor. Biz tam otomatikleştirilmiş bir kurulumu hazırlayacağımız için “Fully automated”seçeneğini kullanıyoruz. (Şekil
Şekil 5
Sonraki ekranda answer dosyasının kullanılacağı yer sorulmaktadır. Biz CD setup yapacağımız için “S from a Cd” seçeneğini kullanıyoruz. (Şekil -5)
İşlemin devamındaki ekranda bize ilk kurulum ekranında karşımıza çıkan lisans sözleşmesini onay onaylamayacağımız soruluyor. Biz kurulum esnasında lisans sözleşmesi ile uğraşmak istemediğimiz için accept the terms of the Licanse Agreement “ seçeneğini işaretliyoruz ve devam ediyoruz. (Şekil -6)
Şekil 6 Windows XP – 2003 Unattended Kurulum
Sayfa: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
İşleme devam ettiğimizde karşımıza çıkan ekranda İsim ve Firma Adı bölümleri karşılaşıyoruz. Burada gerekli bilgileri girmemiz, kurulum esnasında bize bu bilgile tekrar sorulmasını engelleyecektir. (Şekil – 7)
Şekil 7
Gerekli bilgileri girdikten sonra devam ediyoruz ve karşımıza kurulum sonrasında display özellikle seçebileceğimiz bölüm geliyor. Bu bölümde kurulum sonrasındaki ilk çalışma esnasında, görü özelliklerinin nasıl ayarlanacağını belirliyoruz. (Şekil -8)
Saat dilimini de ayarladıktan sonra Ürün Anahtarını girebileceğimiz ekrana geçiyoruz. Burada kullandığımız Ürün Anahtarını girerek, kurulum esnasında sorulmasını engelliyoruz. (Şekil – 10)
Şekil 10 İşlemin devamında “Computer Names” bölümü ile karşılaşıyoruz. Bu bölümde dikkat etmemiz gereken kısım “Computer Names” kısmına yazacağımız ismin, bu CD kullanılarak kurulan bütün makinalara aynı Bilgisayar adını atayacağıdır. Bu da ağ üzerinde isim çakışması sorunu ile karşılaşmamıza neden olabilir. Eğer böyle bir sorunla karşılaşmak istemiyorsak, bu bölümü boş bırakarak kurulum esnasında doldurmayı tercih edebiliriz. (Şekil – 11)
Şekil 11 Sonraki ekranda “Administrator Password” belirliyoruz. (Şekil – 12) Bu bölümde “Encrypt the Administrator password in the answer file” seçeneğini işaretlersek, yazdığımız şifre answer file içerisinde şifreli olarak gözükecektir. (Şekil- 12)
Şekil- 12 İşlemin devamında Network bileşenlerini düzenleyebleceğiniz “Networking Components” bölümü ile karşılaşıyoruz bu bölümde yüklemek istediğimiz bilgisayarın ağ özelliklerini ayarlayabiliyoruz. Network Bileşenlerinin standart hali ile kalmasını isiyorsak “Typical Settings” seçeneğini kullanıyoruz. Eğer Network bileşenlerinde değişiklik yapacaksak “Custom Settings”seçeneği ile yapmak istediğimiz değişiklikleri yapabiliyoruz. (Şekil- 13)
Şekil 13 Network bileşenleri ayarlandıktan sonra sırada kurulum yaptığımız bilgisayarın “Workgroup” mu yoksa ”Domain “ ortamında mı çalışacağını belirleyip, gerekli ayarları yapabileceğimiz “Workgroup or Domain” bölümüyle karşılaşıyoruz. Bu bölümde Domain seçeneğinin altındaki “Create a computer account in the domain “ seçeneğini kullanarak kurulum esnasında bilgisayarın domain ortamına katılmasını sağlayabilirsiniz. (Şekil – 14)
Şekil 14 Bu işlemi de tamamladıktan sonra sırada “Telephony” bölümü var. Bu bölümde modemimizin “Alan Kodu” ve “Ülke” seçimlerini gerçekleştiriyoruz. (Şekil – 15)
Şekil 15 Sonraki ekranda Bölgesel ayarlarımızı gerçekleştiriyoruz. Bu bölümde “Use the default rgional settings for the Windows verison you are installing” seçeneğini kullanarak yüklemiş olduğunuz Windows verisyonunun standart bölgesel ayarlarını kullanabilirsiniz. Eğer bölgesel ayarları değiştirecekseniz, “Specify regional settings in the ansever file” seçeneğini kullanabilirsiniz. (Şekil – 16)
Şekil 16 Sonraki bölümde dil ayarlarını yapıyoruz. Burada, kurulumdan sonra kullanacağımız dilleri seçiyoruz. (Şekil – 17)
Şekil 17 Dil araylarımızı yaptıktan sonra sıra geldi Internet Explorer ve proxy ayarlarımızın yapılmasına bunun için “Browser and Shell Settings” bölümünü kullanıyoruz. Bu bölümde “Use the Default Internet Explorer setting” seçeneğini kullanarak Internet Explorer ayarlarının standardını yüklemiş oluruz. Eğer proxy ayarlarını ve Internet Explorerin sayfa ayarlarını yapmak istiyorsak “Specify proxy and default home page settings individually” seçenegini kullanarak proxy ve Internet Explorer ayarlarını yapabiliriz. (Şekil – 18)
Şekil 18 Sonraki bölümde Windows’un yükleneceği klasörü belirliyoruz.Eğer yüklenecek olan klasör adını kendimiz belirlemek istiyorsak “A folder with a name that I specify” seçeneğini kullanarak, yüklemek istediğimiz klasör adını giriyoruz. (Şekil – 19)
Şekil 19 İşlemin devamında “Install Printers” bölümü geliyor. Bu bölümde, eğer Network üzerinde tanıtılmış bir yazıcı varsa bu yazıcının yükleme esnasında kurulmasını sağlayabiliyoruz. (Şekil- 20)
Şekil 20 Sıra geldi Otomatik kurulum CD’mizin programlarını yüklememizi sağlayacak olan “Run Once” bölümüne. Burada, kurulum sonrasında çalıştırılacak olan ilk komutu tanımlamamız gerekiyor, ama biz bu dosyayı daha sonra oluşturacağımız için bu bölümü geçiyoruz.. RunOnce bölümünden sonra gelen “Additional Commands” bölümü, RunOnce komutundan sonra çalıştırılacak komutları ayarlamamızı sağlar. İşlemi Finish butonuna basarak bitirdiğimizde, karşımıza oluşturulan dosyanın disk içerisinde nereye ve hangi adla kaydedeceğimizi soran ekran geliyor. Bu bölümde dosyayı kayıt edeceğimiz yeri \xpcd\i386 olarak belirleyip dosya adını winnt.sif olarak değiştiriyoruz. (Şekil – 21)
Şekil 21 Winnt.sif dosyasını oluşturarak Windows XP veya 2003’ümüzün CD’den otomatik olarak kurulmasını sağlamış olduk. Şimdi sırada Programların ve Updatelerin yüklenmesi var. Bunun için RunOnce olarak çalışacak bir komut dosyası hazırlayacağız. Ama bundan önce CD’mizi kopyaladığımız klasöre, \$oem$ adında (kurulum dosyalarını buraya kopyalayacağız) bir klasör oluşturalım. \$oem$ klasörünün içerisine, \$1 ,\$$ \$Docs ve \$Progs adında dört klasör daha oluşturalım. Ardından \$1 klasörü içerisine, \install ve \drivers adında iki klasör oluşturalım. Ayrıca \$$ klasörü içerisine, \system32 klasörü oluşturalım. Oluşturduğumuz bu klasörlerin görevlerini aşağıda ki tablodan görebilirsiniz.
$Docs $Progs $$ $1
Documents and Settings klasörünü temsil eder Program Files klasörünü temsil eder. Windows klasörünü temsil eder Hard diski temsil eder ve içerisine kurulumu yapılacak programların atılması için kullanılır. \$1\Install Kurulumu yapılacak olan programlar bu klasörün içerisine kopyalanır. \$1\Drivers Kurulum sonrası yüklenecek olan sürücüler bu klasörün içerisine kopyalanır. \$$\System32 Windows\system32 klasörünü temsil eder. Destek bilgisi ve firma logosu oluşturmak için kullanırlır. Oluşturduğunuz klasörlerin ağaç yapısı aşağıdaki gibi olmalıdır. (Şekil – 22)
Şekil 22 Klasör yapımızı oluşturduktan sonra, kurulmasını istediğimiz programları \$oem$\$1\install klasörüne kopyalayalım.Şimdi kurulumumuzu otomatikleştirecek olan RunOnce komut dosyasını oluşturabiliriz.
RunOnce Komut Dosyasının Hazırlanması
RunOnce komut dosyası batch dosyası mantığı ile hazırlanır. Komut dosyasını hazırlamaya başlamadan önce kullanacağımız komutları birlikte gözden geçirelim.
@echo off echo. echo message Title Start Pause Exit %systemdriver% %systemroot%
Komutu C:\ promtunun görünmesini engeller. Boş satır bırakmayı sağlar Komutun sonuna eklediğiniz mesajın kurulum esnasında ekranda görünmesini sağlar. Kurulum penceresinin başlığını belirlemenizi sağlar. Bir uygulama veya yükleme dosyasının çalıştırılmasını sağlar. "Press any key to continue..." mesajının görüntülenmesini sağlar. Kurulum işleminden sonra komut satırını kapatır. Kurulum esnasında CD-ROM sürücüyü nitelendirir. Kurulum esnasında İsletim Sisteminin kurulduğu sürücüyü nitelendirir.
Kullanacağımız komutları gördükten sonra şimdi bu komutlarla batch dosyamızı oluşturalım.Aşağıda örnek olarak verilmiş olan batch dosyasını birlikte inceleyelim:
CLS @echo off TITLE Windows XP SP1 – Otomatik Kurulum
ECHO. ECHO Windows Xp Pro SP 1 Program kurulumu Basliyor ECHO Lütfen Bekleyin ....
ECHO. ECHO Program Kurulumlari Basliyor ECHO Lutfen Bekleyin
ECHO. ECHO Flashget 1.4 Yukleniyor ECHO Lutfen Bekleyin start /wait %systemdrive%\install\flashget\setup.exe /S
ECHO. ECHO Nero Burning ROM v6.0.0.19 Yukleniyor ECHO Lutfen Bekleyin start /wait %systemdrive%\install\Nero\Nero60019.exe /silent /noreboot
ECHO. ECHO Nero Burning ROM register ediliyor... REGEDIT /S %systemdrive%\install\Nero\register.reg
Yukarda verilmiş olan örnekte “title” komutu kurulum penceresinin başlığını belirlemektedir. “start” komutu ise kurulum dosyasının çalştırılmasını sağlayan
komuttur.”start” komutunun “wait” parametresi, program kurulumu bitene kadar bir sonraki komuta geçilmesini engeller. “regedit /s” komutu ise kurulumu yapılan programın registry kaydının *.reg dosyası olarak elimizde olması halinde, bu registry kaydının kayıt defterine yazılmasını sağlar. Bu şekilde, kurulum sırasında kurulan parogramın register edilmesini sağlamış oluruz.
Kurulum dosyasını oluştururken dikkat etmemiz gereken önemli bir nokta kuracağımız programların “silent” olarak kurulmasını sağlamaktır. Bunun için setup veya install programlarının sonuna parametreler eklememiz gerekir. En sık kullanılan install programlarının setup parametreleri aşağıda açıklanmıştır :
a-
*.MSI uzantılı paketlerin “silent” olarak kurulabilmesi için /QB parametresi kullanılır
Setup.msi /QB
b- Inno Setup programı ile derlenmiş install programları için /SILENT veya /VERYSILENT parametreleri kullanılır. Inno Setup kurulum biçimi şekilde gösterilmiştir. (Şekil – 23)
setup.exe /VERYSILENT /SP-
Burada kullanılan /SP- parametresi, kurulum esnasındaki mesajların geçilmesini sağlar.
Şekil 23
a-
Nullsoft SuperPiMP Install System (NSIS) ile paketlenmiş kurulum dosyalarında, silent kurulum için /S (büyük) parametresi kullanılır. Kurulum biçimi aşağıda gösterilmiştir. (Şekil – 24)
Setup.exe /S
Şekil 24 d- Wise Installer ile paketlenmiş kurulum dosyalarının silent olarak kurulabilmesi için /s (küçük) parametresi kullanılmaktadır. Kurulum biçimi aşağıda gösterilmektedir. (Şekil – 25)
Setup.exe /s
Şekil 25 e- InstallShield ile paketlenmiş kurulum dosyalarının silent kurulması için, öncelikle programın install edilmesi gerekmektedir. Install sonrasında, C:\Windows klasörünün altına “setup.iss” adında bir dosya oluşturulacaktır. Bu dosya, silent olarak kurulacak programın kurulum dosyalarının bulunduğu klasöre kopyalanır ve /s parametresi kullanılarak silent kurulum gerçekleştirilir. Setup.exe /s Hazırlamış olduğumuz kurulum dosyasını “kurulum.cmd” olarak kaydedelim ve bu dosyayı \$oem$\$1\install klasörüne kopyalayalım. Hazırladığımız komut dosyasını RunOnce olarak çalıştırmak için daha önceden hazırlamış olduğumuz “winnt.sif “ dosyasını,
diskimizde bulunan \xpcd\i386\ klasöründen bulup, NotePad programı ile açalım ve dosyanın sonuna [GuiRunOnce] %systemdrive%\install\kurulum.cmd
satırını ekleyip dosyayı kaydedelim. Artık kurulum CD’mizin programları otomatik olarak kurmasını sağlamış olduk. Şimdi de “Update”lerin nasıl otomatik olarak kurulucağını görelim:
Update Otomatik Yükleme: Öcelikle updateleri
C:\XPCD\i386\Update\ klasörüne kopyalayalım.Eğer \i386 klasörü içerisinde “update” klasörü yoksa oluşturalım. Ardından NotePad programını çalıştırıp “svcpack.inf “ dosyası oluşturacağız. Dosyanın içeriği aşağıda verilmiştir :
[Version] Signature="$Windows NT$" MajorVersion=5 MinorVersion=1 BuildNumber=2600
[SetupData] CatalogSubDir="\i386\Update"
[ProductCatalogsToInstall]
[SetupHotfixesToRun] KB823980.exe /Q /N /Z /O KB833330.exe /Q /N /Z /O Q817787.exe /Q:A /R:N qchain.exe
Burada bulunan “Version” bölümü, version bilgilerini içerir. “SetupData” bölümü ise yüklenecek updatelerin alınacağı klasörü belirler, “SetupHotfixesToRun” bölümünde yüklenecek olan updateler gösterilir. Burada dikkat etmemiz gereken iki önemli nokta var: Birincisi updatelerin yüklenebilmesi için dosya adları 8 (sekiz) karakter olacak şekilde değiştirilmelidir. İkinci önemli nokta ise \i386\update\ klasöründe “qchain.exe” dosyasının bulunması gerekir. Qchain.exe dosyasını aşağıdaki adresten indirebilirsiniz: http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?amp;displaylang=en&familyid=3C64D889-74F1-490BA2FB-F15671A3B60C&displaylang=en
Svcpack.inf dosyasını oluşturduktan sonra, \i368 klasöründe bulunan svcpack.in_ dosyasını silip yerine bizim oluşturmuş olduğumuz \$oem$\$1\install klasörüne, update veya hotfixes adında bir klasör oluşturup, update dosyalarını bu klasörün içerisinede kopyalıyoruz. Bu işlemi de gerçekleştirdikten sonra update ve hotfixlerin yüklenmesini sağlayacak bir batch dosyası daha oluşturacağız. Bu batch dosyasının içeriği aşağıda gösterilmiştir: svcpack.inf dosyasını kopyalıyoruz. Ardından
ECHO. ECHO KB823980.EXE yukleniyor start /wait %systemdrive%\install\hotfixes\KB823980.EXE /Q /O /N /Z ECHO. ECHO KB823980.EXE yukleniyor start /wait %systemdrive%\install\hotfixes\KB833330.exe /Q /O /N /Z ECHO. ECHO Q817787 yukleniyor start /wait %systemdrive%\install\hotfixes\Q817787.EXE /Q:A /R:N EXIT
Update kurulum dosyasını oluşturduktan sonra bu dosyayı hotfixes klasörüne “hotfixes.cmd” olarak kaydediyoruz ve \i386 klasörünü açıp daha önce oluşturduğumuz winnt.sif dosyasının GuiRunOnce bölümüne aşağıdaki satırı ekliyoruz: %systemdrive%\install\hotfixes\hotfixes.cmd
Bu işlemi de tamamladıktan sonra otomatik kurulum CD’miz kurulum esnasında bizim belirlediğimiz update ve hotfixleri yükleyecek duruma geldi. Şimdi sırada işlemin en eğlenceli bölümü var: kendi hazıladığımız logo ve destek bilgisinin, Bilgisayarım ikonunun özellikler bölümünde görüntülenmesi. Logo ve Destek Bilgisi Hazırlama : Öncelikle logomuzu hazırlayıp (160x114 piksel büyüklügünde) “oemlogo.bmp” adıyla kaydediyoruz. Destek bilgisi hazırlamak için de ” oeminfo.ini “ adında bir dosya oluşturmamız gerekiyor. Dosyanın içeriği aşağıda gösterilmiştir:
[General] Manufacturer=YYZ Unattended XP CD Model= [OEMSpecific] SubModel= Model T SerialNo= XXXXX-XXXXX-XXXXX-XXXXX-XXXXX OEM1= OEM2= [Support Information] Line1=Support Contact: I find You
Dosyamızdaki gerekli bölümleri doldurduktan sonra, bu dosyayı “oeminfo.ini” adıyla logomuzun yanına kayıt ediyoruz ve oluşturduğumuz bu iki dosyayı, \$oem$\$$\system32\ klasörünün altına kopyalıyoruz. Bu işlem, kurulumdan sonra \$oem$\$$\system32\ klasörüne attığımız dosyaların, \windows\system32\ klasörüne kopyalanmasını sağlayacaktır. ( Şekil – 26)
Şekil 26 Kurulumun CD’ye Yazılması : Hazırlamış olduğumuz kurulumu CD’ye yazmak için öncelikle hangi işletim sistemi için otomatik kurulum hazırlamışsak (Windows XP veya Windows 2003), o işletim sisteminin orijinal CD’sini kullanarak boot kaydını (boot image) export etmemiz gerekiyor. Bu işlemi gerçekleştirebilmek için IsoBuster veya WinIso gibi programlardan yararlanabiliriz.Aşağıda IsoBuster kullanarak boot kaydının nasıl çıkartacağımız anlatılmıştır: IsoBuster Kullanarak Boot Kaydı Çıkarma : Öncelikle IsoBuster programını bilgisayarımıza kuruyoruz. Ardından Windows XP veya 2003 (otomatik kurulum hazırladığımız işletim sisteminin CD’si) orijinal CD’sini CDROM’ a yerleştirip programı çalıştırıyoruz. Karşımıza gelen ekranda, “Track 01” bölümüne tıklatıp altında açılan “Bootable CD” seçeneğini seçiyoruz. İşlemin sonrasında, ekranın sağında “Microsoft Corperation.img” seçeneğine sağ tıklatıp “Extract Microsoft Corparetion.img” seçeneğini tıklatıyoruz ve CD boot kaydını öceden belirlediğimiz bir klasöre kaydediyoruz. (Şekil – 27)
Şekil 27 Bu işlemi de bitirdikten sonra şimdi de CD’mizi bootable CD haline getirmek için “Nero Burning Room” kullanıyoruz. Burada dikkat edilecek nokta, kullandığımız Nero programının versiyonunun en az 5.5.9 olmasıdır. Nero programını Wizard kullanmadan çalıştırıyoruz ve karşımıza gelen ekrandan CD-ROM (boot) seçeneğini işaretliyoruz. (Şekil – 28)
Şekil 28 Oluşturacağımız CD tipini seçtikten sonra ekranın sağında bulunan boot sekmesindeki “İmage File” seçeneğini tıklatıp daha önce çıkardıgımız boot kaydını gösteriyoruz. Bu işlemin ardından “Enable expert settings (for advenced users only!)” bölümünü işaretleyip “Kind of emulation” bölümünü “No Emulation” , “Number of loaded sectors” bölümünü “4” olarak değiştiriyoruz. (Şekil 29)
Şekil 29
İşlemin sonrasında, ISO sekmesine tıklatarak, bu bölümdeki “File name lenght” bölümünü “Max of 31 chars (Iso Level 2)” olarak değiştirip, “New” butonuna basıyoruz. (Şekil – 30)
Şekil 30 Şimdi hazırlamış olduğumuz \xpcd klasöründeki tüm dosyları CD içerisine atıyoruz ve burn butonuna basıp CD yazma işlemini gerçekleştiriyoruz. (Şekil – 31)
Şekil 31 CD yazma işlemini de tamamladıktan sonra, bize zaman kaybı olmadan yapılacak kurulumlar ve gerektikçe CD’mizi güncellemek kalıyor.
Saygılarımla Yılmaz SEZGİN