Tovarno-manipulativna Jedinica

Tovarno-manipulativna jedinica Tovarno - manipulativne jedinice predstavljaju povezan tovar odgovarajućih dimenzija i težine, koja se najčešće sastoji od većeg broja tovara manjih dimenzija i manje težine i kod svih operacija prevoza sadrži karakteristiku permanentnosti. Prvi savršeniji oblik tovarnih jedinica je paleta. Najsavršeniji oblik tovarnih jedinica je kontener. Osnovna svojstva koja treba da sadrži svaka tovarna jedinica su: •svojstvo sastavljanja •svojstvo povezanosti •svojstvo odgovarajuće dimenzije i težine •svojstvo permanentnosti.

Na osnovu ovoga mogu se izvesti tri osnovna tehnološka zahteva kojima mora odgovarati jedan povezan sistem tovarnih jedinica: •dimenzije tovarne jedinice moraju se uskladiti sa tovarnim profilom različitih transportnih sredstava •neophodno je usklađivanje tovarne jedinice i delova koji je sačinjavaju •dimenzije tovarnih jedinica treba da omoguće prevoz sredstvima svih vrsta transporta. Suština tehnološke funkcije i značaj tovarno-manipulativnih jedinica ogleda se u sledećem: •homogenost tovara •supstitucijom “unutrašnjih troškova pakovanja” “spoljnjim troškovima pakovanja” •korišćenjem većih jedinica (kontenera i slično) •tehnološki aspekt tovarnih jedinica mora biti dopunjen aspektom o “masovnoj robi” u ekonomskom smislu.

FORMIRANJE PALETNE JEDINICE Obrazovanje paletnih jedinica je postupak kojim se omogućava održavanje kompaktnosti tovara međusobno i u odnosu na paletu kako bi se očuvao i održao integritet tako formiranog tereta tokom daljeg rukovanja i transporta. Postoji pet osnovnih metoda kojima se ostvaruje obrazovanje paletnih jedinica: •slaganjem: međusobnim ukrštanjem kutija ili vreća; •lepljenjem: vrelim rastvorom lepka, trakama ili samolepljivim trakama koje se koriste za povezivanje tovara međusobno i u odnosu na paletu; •povezivanjem: konopcem, čeličnom žicom, plastičnim trakama omotava se tovar u čvrst kompaktan teret na paleti; •pakovanjem: drvenim ili metalnim sanducima, žičanim korpama itd. •folijama: postavljaju se preko tovara i paleta.

Analize troškova transporta pokazuju da je u ukupnim troškovima transporta, učešće troškova čistog prevoza, manje od troškova manipulisanja, što je posebno izraženo na kraćim rastojanjima prevoza. Kod pomorskih prevoza troškovi kretanja savremenog teretnog broda u proseku iznose oko 40% od bruto-vozarine čak i na najdužim relacijama, pri čemu su ovde obuhvaćeni troškovi kapitala, osiguranja, održavanja i goriva, kao i lični dohoci posade broda. U teretnom drumskom saobraćaju u Evropi utvrđeno je da učešće čistog vremena vožnje ne prekoračuje 30% do 40% od celokupnog vremena prevoza, a kod železnice ovo vreme iznosi oko 20%. Preostalo vreme se odnosi na pretovar, carinsku manipulaciju i razna tehničko-tehnološka zadržavanja (čekanja) u toku procesa prevoza.

Prosečna vrednost troškova čistog prevoza potrošnih dobara, na prosečnom putu prevoza, iznosi svega oko 31% od ukupnih troškova transporta, dok troškovi manipulisanja i skladištenja iznose oko 69%. Značaj tovarnih jedinica je još veći ako se ima u vidu da se roba za vreme transporta, u pojedinim slučajevima pretovara i do, 16 puta. Osnova filozofije tehnologije integ r a l n o g (kombinovanog) transporta zasniva se na zajedničkim interesima učesnika u transportnom lancu, koji se realizuju zahvaljujući komplementarnosti transportnih sredstava i korišćenju odgovarajuće standardizovane tovarne jedinice.