Thu Goi Cho Me

Thö gôûi Meï Moãi laàn veà nhaø, nhìn thaáy Meï giaø caøng ngaøy caøng theâm nhieàu neùp nhaên nheo treân da thòt, loøng nguøi nguøi xoùt xa. Vôùi chöõ HÖ to töôùng, chaúng bieát laøm gì hôn, xin möôïn buùt nghieân noùi hoä khoái loøng con nhoû vôùi Meï hieàn. Vaãn bieát raèng: Thö baát taän ngoân, ngoân baát taän yù vaø aâu chi caùi chuyeän vaên nöõa aáy maø, nhöng boû qua taát caû seõ coøn laïi Tình-MaãuTöû cao thaúm vôøi vôïi maø ñaõ sinh ra laøm ngöôøi thì khoâng ai daùm phuû nhaän caû. “Cha con, con haõy heát loøng toân kính, vaø ñöøng queân

ôn meï ñaõ mang naëng ñeû ñau. Haõy luoân nhôù coâng ôn döôõng duïc sinh thaønh, coâng ôn aáy, con seõ laáy chi ñaùp ñeàn cho caân xöùng ?”

“With all your heart honour your father, never forget the birthpangs of your mother. Remember that you owe your birth to them; how can you repay them for what they have done for you ?” Huaán ca 7,27-28 1

cuûa ñöùa con hö

Laõng Töû 2

Thö gôûi Meï

THÖ GÔÛI CHO MEÏ Chaøo Meï kính yeâu, Khoâng bieát thö naøy Meï seõ ñöôïc ñoïc khi naøo hay maõi maõi chæ laø doøng chöõ cuûa ñöùa con hö, baát hieáu ? Ñôøi ngöôøi, khi caát böôùc xa nhaø, con caøng thaám thía Meï vaø anh chò. Con caøng thaám thía hôn vôùi söï thaät: Moà coâi

cöïc laém ai ôi ! Ñoùi côm khoâng ai ñôõ lôõ lôøi chaúng ai naâng. Caùi cô cöïc khoâng chæ ñoái vôùi keû moà coâi maø coøn ñoái vôùi ñaáng sinh thaønh ñaõ bô vô troáng vaéng nuoâi ñaøn con thô daïi.

Vaãn coøn ñoù nhöõng ca dao, tuïc ngöõ noùi veà noãi baát haïnh cuûa ngöôøi con moà coâi, caùch rieâng moà coâi cha vaø ñoù 3

cuûa ñöùa con hö cuõng laø noãi nhoïc nhaèn cho ngöôøi vôï maát choàng. Chaúng haïn: “Coøn cha, goùt ñoû nhö son, Ñeán khi cha cheát, goùt con ñen sì”, “Con coù cha nhö nhaø coù noùc, Con khoâng cha nhö noøng noïc ñöùt ñuoâi”, “Coøn cha nhieàu keû yeâu vì, Moät mai cha thaùc, ai thì yeâu con !” … Khi coøn nhoû ñuùng laø quaù nhoû ñeå caûm nhaän noãi cô cöïc cuûa Meï, khi lôùn leân coù loâng coù caùnh moät chuùt thì ñaõ voäi voã caùnh bay xa toå aám thì sao con coù theå thaáu caûm ñöôïc caûnh cuøng cöïc cuûa Meï vaø anh chò. 4

Thö gôûi Meï Ñôøi con quaû laø eâm ñeàm trong voøng tay yeâu thöông cuûa Meï vaø anh chò, vì quaù ñöôïc aám eâm maø con töôûng chöøng nhö khoâng bieát chi ngoaøi hình boùng ngöôøi Meï giaø lam luõ ôû queâ nhaø. Thöa Meï, con thaät hö, thaät baát hieáu, vì moãi böôùc chaân con xa nhaø, xa Meï laø töøng veát caét, veát xaêm leân con tim Meï giaø voán ñaõ tan naùt vì thôøi cuoäc vaø gia caûnh. Quaù xoùt xa Meï ôi, khi con thaáy veát haèn cuûa cô cöïc ñaõ laøm cho Meï luï khuï ñi. Vì thaät ra, vôùi nhöõng ngöôøi ñoàng tuoåi vôùi meï con chæ goïi baèng chò, baèng coâ laø cuøng. Con moà coâi, nhöng coù ngöôøi Meï vì ñaøn con nhö Meï thì con vaãn haân haïnh 5

cuûa ñöùa con hö vaø töï haøo vôùi ñôøi vaø ñoäi ôn Trôøi coøn xoùt thöông cho keû chaúng coù gì ñaùng thöông ngoaøi caùi hö ñoán. Veà laïi nhaø laàn naøy con coù dòp nhìn laïi kyõ daùng Meï yeâu. Con ra ñi maø loøng ngaën ngaøo leä traøo daâng trong khoeù maét. Meï coù bieát loøng ñöùa con hö naøy khoâng ? Chaét Meï buoàn nhieàu laém ! Con bieát Meï ñaõ phaûi khoâ leä vì con, vì anh em con. Nuoâi con baèng ñoaïn tröôøng naêm thaùng, ñeå roài ñeán luùc luûi thuûi moät mình mô boùng con xa. Con chöa moät laàn, moät giôø, moät khaéc ôû beân Meï lo laéng chaêm soùc cho Meï theo ñuùng nghóa phuïng döôõng cha meï. Khi ñaõ ôû phöông xa con thaàm thæ; Meï ôi ! Con thöông Meï nhieàu laém. 6

Thö gôûi Meï Noùi veà Meï, con khoâng thaàn töôïng hoaù döôùi ngoaøi buùt, maø thaät söï con cuõng chaúng coù khaû naêng ñoù, ñeå roài Meï chæ laø Meï nôi giaáy traéng möïc ñen. Con cuõng khoâng daùm tæm mæ chi li sôï xuùc phaïm ñeán tình-thöông-yeâu-vì-con-caùi cuûa Meï. Con chæ mong vôùi ñoâi doøng taâm söï trong thö naøy Meï seõ bôùt ñau khoå khoâ heùo, ngöôïc laïi tìm ñöôïc chuùt hôi noùng söôûi aám coõi loøng Meï. Thöa Meï, xin Meï tha cho con caùi toäi hö ñoán, baát hieáu. Ra ñôøi, ngoaøi teân hoï cuûa Meï thì con chaúng coøn bieát gì nöõa heát. Ngaøy thaùng naêm sinh cuûa Meï khi caàn con phaûi laät soå thì môùi ghi ñöôïc. Gia toäc cuûa Meï ? Maây thay, coøn bieát oâng caäu, baø môï vaø 7

cuûa ñöùa con hö maáy oâng anh baø chò. Nhöng caäu thì ñi veà theá giôùi beân kia ñaõ laâu maø hình nhö con chæ môùi khoâng hôn moät laàn veà höông ñeøn treân moä caäu. Caäu thaáy khoâng, thaèng chaùu cuûa caäu ñeán theá laø cuøng. ÔÛ döôùi suoái vaøng xin caäu ñöøng ñuùt loùt thieân loâi giaùng buùa treân ñaàu con caäu nheù. Ñeå con coøn coù thôøi giôø maø lo söûa chöõa. Cuõng laø moät chuùt ñeå töôûng nhôù caäu. Coøn phaàn môï vaø caùc con cuûa môï, khi nhoû leân leân xuoáng xuoáng neân coøn man maùn nhôù, khoâng bieát laâu laém roài gaëp laïi coù coøn nhaän ra nhau nöõa khoâng… Laøm con maø chaúng bieát coäi nguoài thì goïi laø gì nhæ ? Con traêm laàn khoâng coù yù traùch Meï khoâng chæ baûo. Taïi con moïi ñaøng 8

Thö gôûi Meï Meï ôi ! Khi coøn ôû nhaø Meï vaãn luoân nhaéc baûo con veà oâng veà baø (keå caû phía beân noäi nöõa) nhöng coù maáy laàn con nghe maø ñi, vì ham vui maø cuõng coù phaàn vì gheùt tieäc tuøng, ñaùm ñoâng. Khi nhoû tính con voán nhuùt nhaùt, traàm maëc. Öa luùc naøo cuõng kheùp kín trong laâu ñaøi cuûa rieâng mình. Cuõng coù phaàn maëc caûm vôùi caùi ngheøo caùi thua keùm thieân haï. Con coøn nhôù thöôøng con chæ chôi vôùi baïn beø ñoàng caûnh ngoä thoâi, ngaïi voâ cuøng khi ñaët chaân ñeán haø baïn beø khaù giaû, maëc duø raát töû teá. Cöïc chaúng ñaõ con môùi tôùi thoâi Meï aï ! Vì theá nhaø baïn beø hoài phoå thoâng cuûa con, con chaúng bieát ñöôïc laø bao. Coøn nhieàu kyû nieäm khaùc nöõa nhöng e Meï giaø chöõ nghóa voán 9

cuûa ñöùa con hö chaúng tôùi ñaâu laïi ñoïc vaên töï cuûa ñöùa con ñaõ ngheøo maø vöøa hö vöøa doát thì caøng toå cho Meï theâm khoå. Thoâi cöù xem laø tuoåi thô coù theå boû qua ñöôïc. Nhöng lôùn leân, ngaøy oâng ngaøy baø, teát nhöùt thieáu ñieàu Meï xaùch caây röôït con veà noäi veà ngoaïi. Heát ñaøng bieän hoä cho caùi toäi hö, toäi baát hieáu nöõa roài. Noùi ñeán caûnh Meï xaùch caây röôït con, con môùi ngaäm nguøi laøm sao, chaéc giôø ñaây Meï muoán xaùch thì chaúng xaùch noåi nöõa roài phaûi khoâng Meï. Caùi cô cöïc ñaõ veùt heát söùc Meï roài coøn ñaâu. Nhôù khi coøn nhoû Meï ñaùnh con, con ñau laém nhöng coù khi khoùc maø cuõng laém luùc con traân traân ngöôøi ra ñoù. Coù laàn Meï phaûi 10

Thö gôûi Meï baûo anh troùi con boû ngoaøi ao Sen, gaàn hoà hai oâng Thaùnh, döôùi chaân Ñoài Böûu Chaâu. Coù leõ nhöõng hö ñoán, öông ngaïnh cuûa con cuõng goùp phaàn laøm cho Meï choùng ñi baèng 3 chön. Laøm sao moät ngöôøi meï thöông con thaät söï laïi ñöùng nhìn con mình hö ñoùn maø chaúng raên baûo söûa daïy. Moät khi ñaõ söûa daïy nhieàu maø con vaãn coøn hö thì chaéc loøng Meï seõ ñau khoå voâ cuøng khoâng sai. Laøm con ñaõ khoâng phuïng döôõng Cha Meï laáy moät tí maø coøn laøm cho Meï sôùm gaàn ñaát xa trôøi vì buoàn raàu thì ñuùng laø khoâng phaûi baát hieáu nöõa roài ! Bôûi vì duøng töø baát hieáu thì chöa xöùng vôùi caùi toäi naøy. Caùi teân goïi xin nhôø ngöôøi khaùc ñaët cho. 11

cuûa ñöùa con hö Nghó cho cuøng, ngöôøi Vieät Nam mình vaãn coøn theo neàn neáp cuûa ngöôøi AÙ Ñoâng. Neân trong 3 toäi baát hieáu thì “voâ haäu vi ñaïi”. Theá maø con laïi choïn ngay ñôøi hoaïn quan. Hieån nhieân phaïm toäi baát hieáu treân moïi toäi baát hieáu khaùc. Song con xin daäp ñaàu caùm ôn Meï, Meï ñaõ khoâng than vaõn caám caùch maø coøn laïi thaàm mong con Meï ñöôïc troïn veïn vôùi lyù töôûng cuûa mình. Con bieát chaéc laø nhö theá. Nhöng Meï ôi, Meï ñaâu coù ngôø bieát raèng thaèng con hö cuûa Meï haén vöùt lyù töôûng ñoù luùc naøo chaúng hay. AÂu chi cuõng coøn laø yù Trôøi nöõa. Xin Meï cöù caàu Trôûi phuø hoä, may ra con coøn laäp ñöôïc moät coâng, haï xuoáng chæ coøn laø ñöùa con hö baát hieáu. Con vaãn bieát Meï mong con ñaït ñöôïc yù nguyeän khoâng vì gì hôn ngoaøi 12

Thö gôûi Meï muoán con ñöôïc haïnh phuùc trong cuoäc ñôøi. Laøm cha, laøm meï, ai maø chaû lo boài ñaép vun troàng töông lai cho con caùi. Mong con sau naøy coâng thaønh danh toaïi ñeå coøn hy voïng höôûng chuùt tuoåi giaø thong dong. Con xin taï toäi vôùi Meï, xin Meï ñöøng ñaët hy voïng quaù lôùn ñoù vaøo con ñeå roài theâm ñau khoå thoâi. Lyù töôûng con ñaõ choïn, ñôøi con cuõng ñaõ quyeát: “tieàn taøi danh lôi ví töïa beøo”. Con noùi vaäy chöù con vaãn hieåu Meï ñaâu caàn con phaûi nhö vaäy. Meï chæ mong con ngoan vaø haïnh phuùc vôùi lyù töôûng ñôøi con theá laø ñuû. Vaø con cuõng khoâng mong gì hôn ñaâu Meï aï. Coù leõ noùi nhö vaäy coù ngöôøi baûo; coù muoán cuõng chaúng ñöôïc ñaâu ñoà ñöùa hö. 13

cuûa ñöùa con hö Hö thì laøm gì neân chuyeän. Nhöng duø sao laøm con ai cuõng phaûi lo cho cha meï ñöôïc aám aùo no loøng tuoåi giaø, ñoù laø moät nhieäm vuï nhaát ñònh phaûi thi haønh. Nhöng con hieän nay, phaàn mình lo chöa xong, coøn leõo ñeõo aên baùm Meï giaø vaø gia ñình thì bieát laøm sao ñöôïc ñaây ! Noùi ñeán ñaây, con xin Meï nhaén laïi vôùi caùc anh chò con. Chôù gì anh chò gaùnh vaùc Meï giaø duøm em, coi nhö moät söï thoaùi thaùc khoâng lyù do. Phaàn em chæ coá gaéng soáng toát, ñöøng ñeå laøm oá danh Meï vaø gia ñình. Ñaây cuõng laø moät öôùc mô khoâng bieát ñeán khi naøo môùi daùm noùi laø thaønh söï thaät roài ! Xin anh chò cuõng ñöøng coá chaáp laøm chi thaèng em hö ñoán naøy.

14

Thö gôûi Meï Thöa meï, con laïi trôû veà vôùi neàn neáp nho giaùo, con nghe ngöôøi ta baûo Khoång Töû coù daïy raèng: “Phuï maãu toàn töû baát vieãn du”, cha meï coøn thì con khoâng ñöôïc ñi xa. Ñuùng laø baát haïnh cho Meï khi coù ñöùa con nhö con, khoâng nhöõng Meï coøn ñoù maø laïi Meï giaø nöõa chôù. Theá maø lôùn leân moät chuùt con ôû beân Meï coù laø bao. Thöông quaù Meï giaø cuûa con ! Ñaõ goaù choàng thuû tieát soáng vaäy nuoâi con, giôø con laïi thaúng caùnh bay ñi ñaâu. Ñaïi döông naøo lôùn ñuû ñeå ví vôùi loøng Meï ñaây. Vì daãu vaäy Meï vaãn haèng moät loøng yeâu thöông con. Xin taï ôn Meï, xin ñöôïc taï ôn Meï. Xin ñoäi ôn Trôøi, xin ñöôïc ñoäi ôn Trôøi ñaõ cho cho con ñöôïc ngöôøi Meï nhö theá. 15

cuûa ñöùa con hö Khoâng bieát töông lai mình seõ nhö theá naøo. Nhöng vôùi doøng ñôøi ngöôïc suoâi, con ñau loøng khi thaáy coù nhöõng ñöùa con ñaønh ñaïn boâi tro traéc traáu leân maët khoâng chæ cuûa noù maø coøn caû cha meï noù nöõa. Laøm cho cha meï ra ñaøng khoâng daùm ngöôùc maët nhìn thieân haï. Chuyeän töôûng nhö duï ngoân raên daïy, nhöng ngaøy nay khoâng thieáu ñaâu Meï aï. Con noùi truyeän naøy laø vì muoán xin Meï moät aân hueä. Duø con coù hö ñoán baát hieáu ñeán ñaâu chaêng nöõa thì xin Meï cuõng ñöøng boû maëc con. Con vaãn luoân caàn Meï, con caøng ñi xa con caøng thaáy caàn Meï hôn. Xin Meï haõy tieáp tuïc kieân nhaãn raên daïy trò baûo con ñeå ít ra maët con thì theá naøo cuõng ñöôïc nhöng maët Meï thì xin ñöøng. Vì bao nhieâu noãi cô cöïc haèn saâu che phuû göông maët 16

Thö gôûi Meï Meï, Meï ñaõ khoâng ngöôùc maët leân noåi roài. Xin ñöøng boâi theâm söï sæ nhuïc leân maët Meï, ngöôïc laïi haõy laøm cho maët Meï ñöôïc saùng suûa thanh tao nhö ñôøi Meï ñaõ soáng. Haõy laøm cho maët Meï ñöôïc saùng saùng suûa baèng ñöùa con maø Meï ñaõ daøy coâng kieân nhaãn uoán naén thaønh choài non môn môûn vôùi hy voïng seõ goùp phaàn laøm cho ñôøi trong laønh vaø töôi maùt ! Meï aï ! Ñoù chæ laø öôùc mô. Maø öôùc mô thì muoân ñôøi vaãn laø öôùc mô neáu nhö noù khoâng thaønh hieän thöïc. Vaäy Meï haõy giuùp con cuøng vôùi noã löïc coá gaéng cuõng nhö keát hôïp vôùi Ôn Treân, con hy voïng con seõ thaønh ngöôøi gaàn vôùi ngöôøi nhaát. Ñöôïc vaäy laø quyù nhaát ñoái vôùi con, con chaúng mô gì hôn ñaâu ! 17

cuûa ñöùa con hö Con khoâng mô laøm cho Meï ñöôïc veû vang vì coâng danh söï nghieäp cuûa con. Nhöng chæ mong soáng laøm sao laøm cho göông maët cuûa Meï daãu cho veát haèn theo naêm thaùng cuûa cô cöïc laøm lu môø thì vaãn giöõ ñöôïc vieân ngoïc quyù oùng aùnh saùng toaû leân töø döôùi lôùp môø môø ñuïc ñuïc kia. Con laïi hö nöõa roài ñaáy. Laïi noùi veà chuyeän hö, con nhôù Cuï Vöông Hoàng Seån soáng quaù caùi tuoåi thaát thaäp coå lai hy ñaõ töï nhaän “hôn nöûa ñôøi hö”. Phaàn con môùi khoaûng nöûa ñôøi ngöôøi maø ñaõ hö heát troïi roài, coøn sôï thaâm nöõa kia. Meï khoå taâm. Con cuõng böùt röùt khoân nguoâi. Thuù thöïc vôùi Meï, con ñaâu muoán con hö ñaâu. Khoâng bieát con coù neân traùch trôøi taïo chi ra caùi hö vôùi caùi neân, caùi toát 18

Thö gôûi Meï vôùi xaáu ? Taïi sao oång khoâng taïo ra chæ toaøn caùi neân, caùi toát ? Ñôøi ñaõ laø vaäy, khoâng daùm traùch cöù chi ai. Chæ thaáy treân ñôøi naøy coøn ñoù caû khoái ngöôøi neân, ngöôøi toát. Taïi mình hö laïi ñi tìm lyù leõ ñeå bieän minh. Theïn vôùi loøng mình quaù chöøng quaù ñoåi ! Thöa Meï, khuya laém roài, gaàn 2 giôø saùng roài. Con muoán vieát theâm nhöng sôï mai roài laïi hö nguû daäy khoâng noåi. Con chæ xin xaùc tín duø con coù hö baát hieáu ñeán ñaâu chaêng nöõa thì con vaãn laø con cuûa Meï. Vaø duø Meï coù cô cöïc ngheøo naøn nhö theá naøo chaêng nöõa thì Meï vaãn laø Meï cuûa con. Con kính caån chaøo Meï. Con cuûa Meï Jos. Tröông Vaên Thôm 19

cuûa ñöùa con hö Ca Dao – Tuïc Ngöõ Chieàu chieàu ngoù ngöôïc, ngoù xuoâi. Ngoù khoâng thaáy meï, nguøi nguøi nhôù thöông. Coù cha coù meï thì hôn, Khoâng cha khoâng meï nhö ñôøn khoâng daây. Coù con phaûi khoå vì con, Coù choàng phaûi gaùnh giang sôn nhaø choàng. Chieàu chieàu ra ñöùng ngoõ sau, Ngoù veà queâ meï, ruoät ñau chín chieàu. Ñi ñaâu maø boû meï giaø, Goái nghieâng ai söûa, cheùn traø ai naâng. Vaúng nghe chim vòt keâu chieàu, Baâng khuaâng nhôù meï, chín chieàu ruoät ñau. Meï nuoâi con bieån hoà lai laùng, Con nuoâi meï keå thaùng keå ngaøy. 20