'kwd,tdrf EdkifiHwumpmayqufqHa&;tiftm;pk 14580-----------Ph: P.O Box 201 Rochester, NY 14580 ------Ph: 585585-957957-6452---6452----Fax: ----Fax: 585585-671671-4707
နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ “ဂူလီရာနီ” လက္ထက္မွာ သူ႔ရဲ႕အေၿပာင္ေၿမာက္ဆံုးမိန္႔ခြန္း နဲ႔ စိန္ေခၚမႈ အၿဖစ္လူသိမ်ားခဲ့တဲ့အၿဖစ္အပ်က္တခုရိွခဲ့တယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ အာဖရိကန္အေမရိကန္ေတြေနထိုင္တ့“ဲ ဟာလမ္” ရပ္ကြက္မွာေၿပာႀကားခဲ့တဲ့စကားေတြပဲၿဖစ္တယ္။ သူက “ လူၿဖဴေတြကလူမဲေတြကိုအသားအေရာင္ခၿဲြ ခားတယ္။ဘာညာဆိုတဲ့ဆင္ေၿခေတြဖံုးလြမ္းေနတဲ့စကားလံုးေတြနဲ႔က်ေနာ့္ရဲ႕ေန႔ရက္ေတြကိုဖ်က္ဆီးမပစ္ ေစခ်င္ဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔လည္းအာဖရိကန္အေမရိကန္ေတြ၊ က်ေနာ္လည္း အီတာလွ်ံအေမရိကန္သားၿဖစ္တယ္။ အသားအေရာင္ေပၚမွာႀကည့္ၿပီးဆက္ဆံတာထက္မူေပၚမွာပဲရပ္ၿပီးေဆြးေႏြးႀကမယ္။ ေဟာ့ဒီ-နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ႀကီးဆိုတာ ခင္ဗ်ားရဲ႕ၿမိဳ႕လည္းၿဖစ္တယ္။ က်ေနာ့ရဲ႕ၿမိဳ႕လည္းၿဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔အတူလက္တၿဲြ ပီးရာဇဝတ္မႈေတြကိုကိုင္တြယ္ႀကရေအာင္ပါ” တဲ့ တကယ္ေတာ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ လူမဲေတြလႊမ္းမိုးထားတဲ့ “မာတင္လူသာကင္း” အထက္တန္းေက်ာင္းမွာဆိုရင္၊ လူၿဖဴေက်ာင္းသားေလးေတြအတြက္ ေနရာမရိွဘူး။ ေခတ္ကေၿပာင္းသြားၿပီ၊ လူမဲေတြကလူၿဖဴေတြကိုၿပန္ၿပီးအသားအေရာင္ခြဲၿခားမႈလုပ္ေနတဲ့ကာလ။ စာသင္ခန္းထဲမွာအမ်ိဳးမ်ိဳးေႏွာက္ရွက္ခံရတာေႀကာင့္လူၿဖဴေက်ာင္းသားေလးေတြတၿခားေနရာကိုေရြ႕ေၿပာင္းခဲ့ရတယ္။ ဘာပဲၿဖစ္ၿဖစ္……. ဂူလီယာနီ ရဲ႕လက္ထက္မွာ ရာဇဝတ္မႈထူေၿပာလြန္းလွတ့န ဲ ယူးေယာက္ၿမိဳ႕ဟာ လံုၿခံဳစိတ္ခ်တဲ့ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕အၿဖစ္အသြင္ေၿပာင္းလာခဲ့တယ္။ ရာဇဝတ္မႈေတြကသိသိသာသာက်ဆင္းလာခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း ဒီကေန႔ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ႏိုင္ငံေရးၿပႆနာေတြကို၊မူေပၚမွာရပ္တည္ၿပီးေၿပာဆိုေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့စကားေတြရိွေနပါတယ္။
မီးကြင္းပစ္သူမ်ား “မီးကြင္းပစ္တယ္”ဆိုတ့ေ ဲ ဝါဟာရ ကို မႏၱေလးသူ၊မႏၱေလးသားေတြကထိတ္လန္႔တႀကားနားလည္ေလ့ရိွတယ္။ ေႏြဦးသံေခ်ာင္းေခါက္သံႀကားတိုင္းက်ေနာ္တို႔အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ပစၥည္းေတြကိုအၿမန္ထုတ္ပိုးထားႀကတယ္။က်ေနာ္ေနထိုင္ခဲ့ဘူးတဲ့ မႏၱေလးၿမိဳ႔မွာ မီးအႀကီးအက်ယ္ (၃) ခါေလာင္ခဲ့ဘူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ အိမ္ေတာ္ရာဘုရားနားကရပ္ကက ြ ္ေတြက ကံေကာင္းတယ္လို႔ဆိုရမယ္။ အႀကီးအက်ယ္ေလာင္တဲ့ မီး ႏွစ္ခုလံုး၊ ကပ္လြတ္တယ္။ မီးက လမ္းဘက္ကိုကူးလာၿပီဆိုရင္၊ က်ေနာ္တို႔ရပ္ကြက္ေတြအားလံုးပါသြားၿပီ။ မီးညႊန္႔ေတြကလားရာေၿပာင္းသြားေတာ့ကပ္ကပ္လြတ္သြားတယ္။ ပထမဆံုးအႀကိမ္မီးေလာင္တံုးက၊က်ေနာ္က (၆) တန္းေလာက္ပဲရိွေသးတယ္။ ကြင္းၿပင္တခုထဲမွာရပ္ကြက္ထဲကလူေတြသူတို႔သယ္လာတဲ့ပစၥည္းေတြကို ပံုၿပီးဘယ္အခ်ိန္မီးညႊန္႔က်ိဳးသြားမလဲဆိုတာကိုေစာင့္ႀကည့္ေနခဲ့တယ္။ စိတ္ထဲမွာမေကာင္းဘူး။ ေကာင္းကင္တခုလံုးနီရဲသြားလိုက္၊ မီးခိုးလိပ္ေတြတက္လာလိုက္၊ လူေတြေအာ္ဟစ္ေၿပးသြားလိုက္၊ မီးအလံုးေတြဟပ္လိုက္တိုင္းလဲၿပိဳသြားတဲ့ပံုရိပ္ေတြ၊ အိမ္ေတြ၊ သဘာဝေဘးဒဏ္ဆိုတာသိတ္ေႀကာက္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ ဦးက်ားႀကီးဝင္းက စေလာင္တ့ဲ ဒုတိယမီးႀကီးေလာင္ေတာ့ က်ေနာ္ကအရြယ္ေရာက္ေနၿပီ။ ဒီတခါမီးေလာင္တဲ့ၿဖစ္ရပ္က က်ေနာ္တို႔ရဲ႕အေတြးေတြကို စတင္စဥ္းစားလာေစတယ္။ မီးကတဘက္မွာေလာင္ေနတံုး၊ ေနာက္ထပ္မီးေလာင္မႈေတြက ရပ္ကြက္တခ်ိဳ႕ေပၚေပါက္လာတယ္။ လူေတြက ပထမေတာ့မသိဘူး။ မီးစေတြကပဲေလထဲကပ်ံဝလ ဲ ာၿပီးေခါင္းမိုးေတြေပၚက်ရာကေန၊ေလာင္မီးကူးလာတယ္လို႔ထင္ႀကတယ္။ ေခါင္မိုးေတြေပၚတက္ၿပီးေရပိုက္နဲ႔ၿဖန္းတဲ့သူကၿဖန္း၊ သစ္ကိုင္းေတြကိုခုတ္သူကခုတ္၊ လူေတြေခါင္းမိုးေတြေပၚတက္ၿပီး ကိုယ့္အိမ္ပါမသြားေအာင္ႀကိဳးစားကာကြယ္ႀကတယ္။ အဲ့ဒီက်မွသေဘာေပါက္လိုက္တယ္။ မီးေလာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာတခ်ိဳ႕လူရမ္းကားေတြက ဓါတ္ဆီဘံုးကိုဆိုက္ကားနဲ႔သယ္လာၿပီးလူလစ္တာနဲ႔တၿခားအိမ္ေတြကို မီးတင္ရိႈ႕ေတာ့တာကိုး။ မီးကြင္းပစ္တယ္ဆိုတာ အဲ့ဒါကိုေခၚတယ္။ဒုတိယမီးေလာင္မႈႀကီးကေတာ့အမွတ္တရပဲ။ လုတာေတြကအရမ္းမ်ားတယ္။ ညမိုးခ်ဳပ္သြားတဲ့အခါ၊ လူငယ္ေတြက ဒုတ္၊ ဓါး လက္နက္ကိုင္ၿပီးကိုယ့္ရပ္ကြက္ကိုလံုၿခံဳေအာင္ကင္းေစာင့္ရတယ္။ မီးကတေနရာၿပီးတေနရာထထေလာင္ေနတာကိုး။ တခ်ိဳ႕႔ရပ္ကက ြ ္ေတြမွာဆို မီးကြင္းပစ္တဲ့သူကိုမိၿပီဆိုရင္၊ ရင္ဝကေန ဓါးနဲ႔ပိုင္းပစ္တယ္။ ဒုကၡေရာက္ေနတ့ဲအခ်ိန္၊ ေသြးဆူေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲ့သလိုမ်ိဳးၿဖစ္ကုန္တာအဆန္းေတာ့မဟုတ္ဘူး။ အဲ့ဒီတံုးက က်ေနာ့္အေတြးေတြကသိတ္ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရိွဘူး။ “ဒီေကာင္ေတြကြာသူမ်ားဒုကၡေရာက္ေအာင္လုပ္ရက္လိုက္တာ” ဆိုတဲ့ၿငီးၿငဴသံေတြကို ကိုယ္တိုင္လည္းေၿပာရင္း၊ တစၿပင္လိုၿဖစ္သာြ းတဲ့မီးေလာင္ေၿမကိုႀကည့္ခဲ့ဘူးတယ္။ မႏၱေလးသားေတြအိမ္ၿပန္မေဆာက္ႏိုင္ပါဘူး။ ၿမိဳ႕ၿပင္ကိုတၿဖည္းၿဖည္းစေရြ႕ေနၿပီ။ တတိယမီးႀကီးမွာေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔တေတြ ႏို္င္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြထဲမွာေရာက္ေနၿပီ။ စဥ္းစားစရာေတြကမ်ားေနတဲ့အခ်ိန္၊ အဲ့ဒီအၿဖစ္အပ်က္ကို ေႀကေႀကကြဲကဲသ ြ ြားတိုးမိတယ္။ တတိယမီးႀကီးေလာင္အၿပီးေနာက္တေန႔ပဲရိွေသးတယ္။ မီးေဘးဒုကၡသည္ေတြက သူတို႔အတြက္ရတဲ့ထမင္းထုတ္ကို ၿဖည္စားေနတံုး ပြဲစားေတြေရာက္လာတယ္။ “အေဒၚႀကီးတို႔အိမ္ကိုစိတ္ဝင္စားလို႔” တဲ့။ “အိမ္ၿပန္ေဆာက္မ့အ ဲ စား အခုပိုင္တဲ့တန္ဘိုးထက္ႏွစ္ဆေပးမယ္” တဲ့။ ဆာလာအိပ္နဲ႔ထည့္ထားတဲ့ေငြေတြ၊ ဗမာစကားေကာင္းေကာင္းမေၿပာတတ္တဲ့သူေတြ၊ မီးေလာင္ေၿမနားမွာတဝဲလည္လည္၊ မီးေဘးဒုကၡသည္ေတြနားမွာ တြတ္ထိုးေနႀကတယ္။ က်ေနာ့စိတ္ထမ ဲ ွာ မီးကြင္းပစ္တ့ၿဲ ဖစ္ရပ္ကို ဒိတ္ကနဲသြားသတိရေနမိ္တယ္။
ေအာ္--ရိႈ႕မီးေတြရဲ႕ေနာက္ကယ ြ ္မွာ က်ေနာ္တို႔သေဘာမေပါက္ခ့တ ဲ ဲ့ႏိုင္ငံေရးလုပ္ႀကံမႈေတြတဲ့ေလ……
(၂) ၁၉၉၀ ကာလေတြထင္ပါရဲ႕။ နာဇီလက္သစ္ေတြဘာလို႔ေပၚလာသလဲဆိုတ့အ ဲ ခ်က္ကိုလက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေလးမွာထိုင္ရင္း၊မႏၲေလးကလူငယ္ေတြၿငင္းခုန္ေနႀကတယ္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကေရြးေကာက္ပႏ ဲြ ိုင္တယ္။ အာဏာလႊဲမေပးဘူးဆိုတာလည္းသိေနတယ္။ လုပ္ေဖၚကိုင္ဘက္ေတြကေထာင္က်ကုန္ၿပီ။ ဝရမ္းေၿပးၿဖစ္ကုန္ၿပီ၊ တခ်ိဳ႕ေတာခိုသြားတဲ့ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြေၿမာက္ပိုင္းေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္နယ္ေၿမမွာေထာက္လွမ္းေရးလို႔စြပ္စြဲခံရတယ္။ အသတ္ခံခဲ့ရတယ္။ ေနေပ်ာ္စရာတစက္မွမရိွတႏ ့ဲ ွစ္ေတြေလ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ထားတ့လ ဲ က္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြဝင္လာတယ္။ အရိုင္းစိုင္းဆံုးအုပ္စုေတြကေတာ့ “ဝ”ေတြပဲ။ သူတို႔ကႏွစ္ကာလဘယ္ေလာက္ႀကာႀကာေတးမွတ္ထားခဲ့သလဲမသိဘူး။ ၿမိဳ႕ေတာ္ထဲကိုဝင္လာပံုေတြကႀကမ္းတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး ကို ၿပည့္တန္ဆာခန္းေတြလိုဆက္ဆံပစ္လိုက္မယ္ဆိုတ့ဟ ဲ န္ပန္မ်ိဳး၊ တည္းခိုခန္းေတြေရွ႕မွာ မေကာင္းတဲ့မိန္းမေတြနဲ႔တရုန္းရုန္း၊ လမ္းမေတြေပၚမွာ အနမ္းေတြပက္ပက္စက္စက္ႀကဲႀကတယ္။ ဗမာၿပည္ကန ြ ္ၿမဴနစ္ပါတီကိုသစၥာေဖာက္လာတဲ့အုပ္စုေတြကေတာ့ ေၿခာက္ေကာင္ဂ်င္ဝိုင္းေတြေထာင္၊ အစိုးရဆီက စီးပြားေရးအခြင့္အေရးေတြရတဲ့ေကာင္ကရ၊ ကခ်င္အုပ္စုေတြကလည္း မႏၱေလးစက္မႈဇံုေတြမွာေၿမေတြဝယ္ႀက၊ ၿခံေတြခပ္ႀက၊ သူတို႔ကို ဓနစာအုပ္ထဲက စီးပြားေရးအေႀကာင္းေတြဖတ္ၿပေနတဲ့ေကာင္မေလးတေယာက္ရဲ႕ေပါင္ကို လက္နဲ႔ပြတ္သပ္ေနရင္းဘီယာေသာက္လိုက္ေသးတယ္။ သူတို႔ကိုစာဖတ္ၿပမဲ့ေကာင္မေလးေတြကိုနာရီပိုင္းနဲ႔ငွားလာတာလို႔ဆိုတယ္။ ေကာင္းလိုက္တဲ့စည္းဇိမ္ပါပဲ။ တခုေတာ့ေသခ်ာပါတယ္။ သူတို႔ဘာသာ အတိတ္ေမ့ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနေပမဲ့ ဘဝဆိုတာ အဲ့သလိုလယ ြ ္လြယ္ကူကူအေငြ႔ပ်ံအသြင္းေၿပာင္းဖို႔မေသခ်ာဘူးဆိုတာသူတို႔သိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမွာပါဝင္ေနတဲ့လူငယ္ေတြ၊ ၿမင္ကြင္းေတြကို ရင္နာနာနဲ႔ ႀကည့္ေနရတယ္။ ရပ္ကြက္ထဲကအေဒၚႀကီးတေယာက္က အႀကံေပးတယ္။ ဟဲ့ေကာင္ေလးေတြ၊ နင္တို႔သူတို႔လိုေတာခိုရင္ခ်မ္းသာႏိုင္တယ္။ ခဏေလာက္ၿဖစ္ၿဖစ္ေတာသြားခိုပါလားတဲ့။ “အေဒၚႀကီးကသမိုင္းေတြကိုၿဖတ္ၿမင္ၿပီးေၿပာေနတာကိုး။ သူတို႔လိုမခ်မ္းသာပဲနဲ႔ေတာထဲမွာအသတ္ခံေနရရင္၊ အေဒၚ့သမီးမုဆိုးမၿဖစ္ေနအံုးမယ္” တဲ့။ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းက စိတ္အခ်ဥ္ေပါက္သမွ်၊ ခါးခါးသီးသီးၿပန္တုန္႔ၿပန္တယ္။ ေအာ္--တခါတံုးက သူပုန္ေတြဆိုတာ ဒါမ်ိဳးလား ကမၻာဦးမွာ လူၿပန္ၿဖစ္ခဲ့ရသလိုမ်ိဳး၊ က်ေနာ္တို႔အတြက္ေတာ့ အထူးအဆန္းေတြခ်ည္းပါပဲ။ ေတာေတြ၊ ေတာင္ေတြ၊ ေလထုေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊
(၃) ၁၉၉၀ ႏွစ္အကုန္ေလာက္မွာ တကၠသိုလ္ေတြၿပန္ဖြင့္ေတာ့မယ္ ဆိုေတာ့ ဒုတိယတိုင္းမွဴးေမာင္ေပၚ နဲ႔ မႏၱေလးကစစ္ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ေက်ာ္ေအး တို႔က မႏၱေလးကေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြန႔ေ ဲ ဆြးေႏြးခ်င္ လို႔ဆိုၿပီးအေႀကာင္းႀကားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ထိုင္ေနတဲ့လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေလးကို ဗိုလ္ႀကီးၿမင့္ဦးကေရာက္လာၿပီး၊ သူ႔ရဲ႕ဂ်စ္ကားနဲ႔လာေခၚတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေက်ာ္ေအး က ဘာမွမေၿပာဘူး။ သူကၿငိမ္ၿငိမ္ေလးထိုင္ၿပီးလူေတြကိုအကဲခပ္ေနတယ္။ ဒုတိုင္းမွဴးေမာင္ေပၚကေတာ့ စကားကိုမနားတမ္းေၿပာတယ္။ ပညာကိုဆံုးခန္းတိုင္ေအာင္သင္ႀကဖို႔၊ႏိုင္ငံေရးဆိုတာဘယ္လိုရႈပ္ေထြးေႀကာင္း၊ တိုင္းၿပည္ၿငိမ္ဝပ္ပိၿပားေအာင္သူတို႔အေနနဲ႔ေန႔မအားညမအားႀကိဳးစားေနေႀကာင္းဆက္တိုက္ေၿပာသြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ပညာသင္တယ္ဆိုတာ ကိုယ့္အေပါင္းအသင္းေတြန႔မ ဲ ွေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဖမ္းထားတဲ့ က်ေနာ္တို႔သူငယ္ခ်င္းေတြကိုၿပန္လႊတ္ေပးပါလားလို႔ေတာင္းတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့တကၠသိုလ္ေတြကိုအက်ဥ္းေထာင္ေတြလိုမလုပ္ပစ္ဖို႔၊ ဖ်က္ေပးဖို႔ေတာင္းဆိုႀကတယ္။ သူတို႔ကစကားကိုအတည္တက်မေၿပာပါဘူး။ ဟိုလွည့္ေၿပာ၊ ဒီလွည့္ေၿပာလုပ္ေနတာ။ ေဆြးေႏြးပြဲကိုအဆံုးမသတ္ခင္ က်ေနာ္တို႔ကို ဒုတိုင္းမွဴး ေမာင္ေပၚက ပါးပါးေလးထည့္လိုက္တယ္။ “မင္းတို႔ကလည္းကြာ၊ ဆႏၵၿပပြဲေတြ၊ဒုကၡေရာက္မ့ဟ ဲ ာေတြခ်ည္းလုပ္ၿပီးေထာင္ႏႈတ္ခမ္းဝမွာလမ္းေလွ်ာက္လုပ္မေနနဲ႔အံုး။ မႏၲေလးမွာ ပြတ္ပြဲေတြ၊ညကလပ္ေတြေပၚေနၿပီကြ၊ မင္းတို႔ကသာမေရာက္တာ၊ မေန႔တေန႔ကမွေတာထဲကေရာက္လာတဲ့ေသာက္ရူးေတြေတာ့ေၿခသြက္တယ္ကြ၊ သူတို႔ဦးစီးၿပီးေဆာက္ေနႀကတယ္ေလ” တဲ့ က်ေနာ္တို႔ကသူဘာေၿပာေနတာကိုသေဘာသိတ္မေပါက္ဘူး။ ေသာက္ရူးဆိုတဲ့စကားကလည္းဘယ္အုပ္စုကိုရည္ညႊန္းေၿပာဆိုေနတယ္ဆိုတာမသိဘူး။စိတ္မဝင္စားတာလဲပါမယ္ ထင္တယ္။ ႏႈတ္ဆိတ္ေနလိုက္ႀကတယ္။
(၄) ၁၉၉၄ မွာ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းကိုၿပန္ေရာက္ခ့ေ ဲ ပမဲ့ ေက်ာင္းထဲမ်ာအေၿခအေနေတြကရႈပ္ေထြးေနၿပီ။ ရွစ္ေလးလံုးမ်ိဳးဆက္ေတြၿဖစ္ႀကတဲ့ေက်ာင္းသားတခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းေဆြးေဆြးလူေဆြးေဆြးေနႀကတယ္။ ေက်ာင္းဝင္းထဲမွာၿဖစ္ပ်က္ခ့တ ဲ ့ပ ဲ ံုရိပ္ေတြကသူတို႔ကိုအၿမဲရိုက္ခတ္ေနတယ္။ တိုင္းၿပည္စီးပြားေရးကတစထက္တစဆိုးလာတယ္။ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြ႔က ဲ ိုဝင္မယ္ဆိုရင္လခေပးမဲ့အၿပင္ႏိုင္ငံၿခားပညာသင္လႊတ္မယ္။ အိမ္ေပးမယ္
စတဲ့ကမ္းလွမ္းခ်က္ေတြကလည္းသိသိသာသာဝင္လာေနတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သားသမီးေတြေက်ာင္းလာရင္ေနာက္ဆံုးေပၚကားေတြန႔လ ဲ ာႀကတာကိုမေက်နပ္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြကဗိုလ္ခ်ဳပ္သားသမီးေတြကိုပညာေပးဖို႔လုပ္ႀ ကတယ္။ တခ်ိဳ႕က စာသင္ခန္းထဲလာရင္ဓါးထည့္လာၿပီး၊ စစ္တပ္အသိုင္းအဝိုင္းကသားသမီးေတြကိုအဓိကပစ္မွတ္ထားရန္လုပ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ႀကတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သားသမီးေတြခင္ဗ်ာေသြးပ်က္ေနၿပီ။ ဟိုေကာင္ေတြပံုစံကတကယ္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ပံုစံမ်ိဳးမို႔လား။ ဆိုေတာ့-- စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕သားသမီးေတြကလည္းအေဆာင္မွာအေပါင္းအသင္းမ်ားတဲ့က်ေနာ္တို႔တေတြကိုခ်ည္းကပ္တယ္။ သူတို႔အတြက္အကာအကြယ္ရဖို႔အတြက္အေဆာင္ေက်ာင္းသားေတြကိုမိတ္ဖြဲ႔တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္းကိုယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ကိုယ္။ သူတို႔ရဲ႕အသိုင္းအဝိုင္းထဲကိုဝင္ၿပီးစစ္တပ္ထိပ္ပိုင္းအတြင္းကအေၿခအေနေတြကိုသိခ်င္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ကလည္းက်ေနာ္တို႔ကိုသံုးသလို၊ က်ေနာ္တို႔ကလည္းသူတို႔ကိုၿပန္အသံုးခ်တယ္။ ဒီလိုန႔ဲ က်ေနာ္တို႔ပတ္သက္လိုက္ႀကတယ္။ အဲ့ဒီတံုးက က်ေနာ္တို႔ထဲမွာ ေနာက္ထပ္ေတြးစမႈတခုရိွေသးတယ္။ ရန္ကုန္၊မႏၱေလးမွာ စီးပြားေရးအႀကီးအက်ယ္လုပ္ေနတဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖ႔ေ ဲြ တြရဲ႕အတြင္းစည္းထဲကိုလည္းေလ့လာရမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္၊ အထက္တန္းေက်ာင္းသားေတြကို “ေလ့လာေရးလမ္းညႊန္” အၿဖစ္ အိမ္ေတြမွာလိုက္ၿပီးက်ဴရွင္ၿပေနတဲ့ေက်ာင္းသားေတြကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕သားသမီးေတြကိုစာၿပတဲ့က်ဴရွင္ဆရာေတြၿဖစ္လာတယ္။ ဗမာၿပည္မွာ အဲ့ဒီတံုးက အခ်မ္းသားဆံုးလူတန္းစားေတြကိုၿပပါဆိုရင္ စစ္တပ္ထိပ္ပိုင္းအသို္င္းအဝိုင္းနဲ႔အပစ္အခပ္ရပ္ဆထ ဲ ားတဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအုပ္စုေတြပဲၿဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္တပ္ဘက္ကအရာရိွေတြက ဒီအပစ္အခပ္ရပ္ဆဲေရးလုပ္ထားတဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအုပ္စုေတြရဲ႕သေဘာသဘာဝကိုသိတယ္။ ေနာက္ကြယ္မွာပ်က္ရယ္ၿပဳတယ္။ “ လြတ္ထားလိုက္၊ ဒီေကာင္ေတြ ထင္ရာစိုင္းရမ္းကားေနတာကိုၿပည္သူလူထုအရင္သိေအာင္ၿပရမယ္။ ၿမိဳ႕ၿပ ရဲ႕ဘဝေတြထဲမွာယစ္မွဴးေအာင္လုပ္ပစ္ရမယ္။ အခ်ိန္နည္းနည္းေတာ့ယူရမယ္။ မရႈႏိုင္မကယ္ႏိုင္ၿဖစ္တဲ့အခ်ိန္က်မွ သူတို႔ကိုရွင္းလင္းပစ္ရမယ္” စတဲ့စကားေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြစုဆံုတ့သ ဲ ာေရး၊နာေရးပြဲေတြမွာတိုးတိုးတမ်ိဳး၊ က်ယ္က်ယ္တမ်ိဳး ေၿပာဆိုေနႀကတယ္။
(၅) က်ေနာ္တို႔တေတြတာဝန္ေက်ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒီမိုကေရစီေရးတိုက္ပြဲကို ဗမာေတြနဲ႔ဗမာမဟုတ္တဲ့လူမ်ိဳးစုေတြရ႕ဲ လူမ်ိဳးေရးတိုက္ပြဲအၿဖစ္ဘယ္တံုးကမွစိတ္မကူးခဲ့ဘူး။ ဗမာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕စိတ္ထမ ဲ ွာလူမ်ိဳးဆိုတ့ေ ဲ ဝါဟာရကိုေကာင္းေကာင္းနားမလည္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ပါဝါကိုထိပါးလာမဲ့အရာမွန္သမွ်ကိုေၿခမႈန္းဖို႔ႀကိဳးစားတာကလြဲၿပီးဘာကိုမွအေပးအယူလုပ္မွာမဟုတ္ပါ။ ၁၉၉၆ ကာလေတြေလ။ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြက သမိုင္းလမ္းဆံုမွာ ရံုးခန္းေတြဖြင့္စီးပြားေရးလုပ္ေနႀကတဲ့အခ်ိန္။ သူတို႔နဲ႔ပတ္သက္တဲ့သားသမီးေတြကို က်ဴရွင္ၿပေနတဲ့ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတပိုင္း ေက်ာင္းဆရာတပိုင္း လူငယ္ေလးေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕အႀကံအစည္ေတြကိုသတိေပးေဆြးေႏြးခဲ့ႀကတယ္။ အပစ္အခပ္ရပ္ဆဲေရးအုပ္စုေတြကသတင္းစကားကိုနားေထာင္ခ့တ ဲ ာပဲရိွတာပါ။ သူတို႔က ၿမိဳ႕ၿပရဲ႕ဖ်ားေယာင္းမႈထဲမွာေပ်ာ္ပါးသြားႀကၿပီ။ ေအာက္လက္ငယ္သားေတြဘယ္လိုရုန္းကန္ေနႀကတယ္ဆိုတာလည္းကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္မရိွေတာ့ပါဘူး။ ေခတ္ကပ်က္ေနၿပီ။ ေခတ္ပ်က္ႀကီးထဲမွာ အပ်က္စီးဆံုးလူတန္းစားႏွစ္ရပ္ရိွတယ္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရယ္၊ အပစ္အခပ္ရပ္ဆဲေရးလုပ္ထားတဲ့တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ေတြရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြရယ္။
(၆) မသြားအပ္တဲ့ေနရာ၊ မေပ်ာ္ပါးအပ္တ့ခ ဲ ံစားမႈဆိုတ့အ ဲ ရာႏွစ္ခုကိုနားလည္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္က ကိုယ္ခံအားမေကာင္းပဲ၊ ရန္သူကမွ်ားထားတဲ့ ကစားကြင္းထဲကို သြားမယ္လို႔ႀကံစည္ေနသူေတြအတြက္ေဗဒင္ေမးစရာမလိုေတာ့ပါဘူး။ ပြဲမစခင္ကတည္းကရႈံးေနၿပီဆိုတာကိုႀကိဳၿမင္ေနရတယ္။ ဒီကေန႔ ကိုးကန္႔ေခါင္းေဆာင္ ဖံုႀကားရွင္အပါအဝင္၊ အပစ္အခပ္ရပ္ဆဲေရးအုပ္စုေတြႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့စစ္ပြဲေတြ၊ ၿပႆနာေတြက အထက္မွာေၿပာခဲ့တဲ့အေႀကာင္းအရာေတြရဲ႕အက်ိဳးဆက္ရလဒ္ပါ။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကလိမ္က်စ္ဘယ္ေလာက္လုပ္တတ္တယ္ဆိုတာသိေပမဲ့ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ကိုယ္က်ိဳးရွာစီးပြားရွာဖို႔ပဲေတြးေခၚေနတာမ်ိဳး၊ ၿမိဳ႕ၿပမွာအေသြးအေယာင္ေတြႀကားမွာ သာယာယစ္မူးေနၿပီးလက္ေအာက္ငယ္သားေတြရဲ႕ဘဝကိုေမ့ေလ်ာ့ေနတဲ့အၿဖစ္မ်ိဳးေတြ၊ ဘယ္သူက ကိုယ့္ရဲ႕မိတ္ေဆြလည္း၊ ဘယ္သူက ရန္သူလည္းဆိုတဲ့ စည္းႏွစ္စည္းကိုမၿပတ္တ့ခ ဲ ါမ်ိဳးက်ရင္တန္ဘိုးႀကီးႀကီးေပးရတတ္ပါတယ္။ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲအေႀကာင္းလူေတြေၿပာဆိုေနႀကတံုးက က်ေနာ့အေနနဲ႔ဘာမွေၿပာခ်င္စိတ္မရိွပါဘူး။ ဒီလိုၿဖစ္လာလိမ့္မယ္ဆိုတာ ကိုးကန္႔ေခါင္းေဆာင္ေတြလြန္ခဲ့တဲ့ (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းကသိၿပီးသားပါ။ သူတို႔ရဲ႕အႀကီးဆံုးအမွားကေတာ့ ဘာေတြၿဖစ္လာမယ္ဆိုတာကိုသိရဲ႕သားနဲ႔ႀကိဳတင္ၿပင္ဆင္ထားဖို႔စိတ္ကူးမရိွခဲ့တဲ့အမွားပဲၿဖစ္တယ္။
(၇) ကိုးကန္႔အေရးကိုအေႀကာင္းၿပဳၿပီးက်ေနာ္တို႔ရဲ႕ညီအကိုေတာ္တိုင္းရင္းသားေတြကသင္ခန္းစာယူလာမလားလို႔ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ဘူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ မႀကာေသးခင္က ဆီနိတ္တာ ဂ်င္ဝက္ ဆီ ကို ေပးပို႔လုိက္တဲ့၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ႕ေကာင္စီ ( ENC) ရဲ႕စာကိုဖတ္လိုက္ရတဲ့အခါ ေတာ္ေတာ္ေလးစိတ္ပ်က္မိတယ္။ ဒီလိုန႔မ ဲ ိုးႀကီးခ်ဳပ္ႀကအံုးမွာပါပဲ။ ENC နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေမးခ်င္တာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရိွပါတယ္။ (က) ဗမာမဟုတ္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြက “ ဗမာေတြဟာလည္းတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတစုၿဖစ္တယ္” ဆိုတဲ့စကားကိုက်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ေၿပာေလ့ရိွတယ္။
ဒါၿဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားေကာင္စီဆိုတ့ဲ ENC မွာဘာလို႔ဗမာတိုင္းရင္းသားမပါတာလည္း။ ဒါမွမဟုတ္ ENC ဆိုတာ ဗမာမုန္းတီးေရးလႈ႕ံေဆာ္ေနတဲ့ေကာ္မတီလား။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ဗိုလ္ေနဝင္းစရိုက္အၿပည့္စဝ ဲြ င္ေနတဲ့ ေကာ္မတီပၿဲ ဖစ္မယ္။ ဆလိုဘိုဒန္မီလိုစီဗစ္ စိတ္ဓါတ္ေတြကိန္းေအာင္းေနတဲ့၊ လူမ်ိဳးစုသုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈကို က်ဴးလြန္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ေကာ္မတီတခုထက္မပိုပါဘူး။ဗိုလ္ေနဝင္းကလည္းတၿခားလူမ်ိဳးစုေတြမုန္းတီးေရးကိုလႈံ႕ေဆာ္ခဲ့သလို၊ ဆလိုဗိုဒန္ကလည္း ေဘာ့စနီးယားေဒသတခုလံုးကိုေသြးေခ်ာင္းစီးေစခဲ့တယ္မို႔လား။ (ခ) ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းဟာလြန္ခ့တ ဲ ့အ ဲ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္လံုးလံုး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္နဲ႔ ၁၉၉၀ ရြးေကာက္ပြဲအေႀကာင္းကိုသာေၿပာခဲ့ႀကတယ္။ ဒီလိုလမ္းေႀကာင္းနဲ႔မတူတ့ဆ ဲ ီနိတ္တာဂ်င္ဝက္ရဲ႕ေပၚလစီသစ္ကိုႀကိဳဆိုပါသတဲ့။ ENC ရဲ႕စာကဆိုတယ္။ ေမးပါရေစအံုး။ ဂ်င္ဝက္ က တိုင္းရင္းသားေတြစစ္အစိုးရလက္ေအာက္ကလြတ္ေၿမာက္ေအာင္လုပ္ေပးမယ္လို႔ဂတိေပးခဲ့လို႔လား။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ ဗမာေတြခ်ည္းက်င္းပတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲလား။ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွာဗမာမဟုတ္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြပါသလို၊ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ ဇိုမီ၊ ရွမ္း၊ ရခို္င္-- တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြအမ်ားႀကီးပါ။ အႏွစ္ (၂၀) လံုးလံုး ႏိုင္ငံတကာပတ္ၿပီး လူၿဖဴေတြႀကားမွာ ပိုက္ဆံရွာၿပီးခ်မ္းသာေနတာဘယ္သူလဲ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္လား၊ သမၼတႀကီးစပ္ေရႊသိုက္ရဲ႕သားေတြလား။ ကိုယ့္ရဲ႕တိုင္းရင္းသားအေရးကိုတကယ္လုပ္တာလား။ ကိုယ့္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္လူၿဖဴေတြရဲ႕အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြ ကို စီးပြားရွာေရးကရိယာအၿဖစ္ အသံုးခ်ေနတာလား။ ဒီလိုေမးခြန္းေတြကိုက်ေနာ္တို႔ေရွာင္ခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ့္အေႀကာင္းကိုသိဖို႔ပလ ဲ ိုတာပါ။ ကိုယ့္ဘာသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကိုဝင္ခ်င္တယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕အသံကိုႀကားေစခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္းဗမာမုန္းတီးေရးလုပ္ေနတဲ့အရာေတြကိုေရွာင္ေစခ်င္ပါတယ္။ လူမ်ိဳးစုတစုက လူမ်ိဳးစုတစုကိုမုန္းတီးေအာင္လႈံ႕ေဆာ္ေနတယ္ဆိုတာ ယဥ္ေက်းတဲ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာလုပ္ေလ့လုပ္ထရိွတဲ့အလုပ္မဟုတ္ပါဘူး။ (ဂ) ကိုးကန္႔စစ္ပြဲလိုၿဖစ္ရပ္ေတြကအနာဂတ္မွာလည္းေပၚလာအံုးမွာပါ။ ဘာလို႔လဆ ဲ ိုေတာ့ ၿပည္တြင္းမွာေလးစားစရာေကာင္းတဲ့ ဦးေအးသာေအာင္၊ ဦးက်င္ရွင္းထန္ လို တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေနာက္ေက်ာဓါးနဲ႔ထိုးဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ ၿပည္ပကတိုင္းရင္းသားကုိယ္စားလွယ္အမည္ခံ၊ ကမၻာပတ္က်ားေတြကိုေတြ႔ေနရလို႔ပါ။ ဲ စည္းႀကားေတြထက ဲ ်ရင္တမ်ိဳးေၿပာတယ္။ ပိုက္ဆံေပးတဲ့ဒိုနာေတြနဲ႔ေတြ႕ရင္တမ်ိဳးေၿပာတယ္။ ဒီလိုလူမ်ိဳးေတြကို သူတို႔က မဟာမိတ္အဖြ႔အ “ ေၿမြတိုင္းရင္းသား” လို႔ အမည္ေပးထားႀကတယ္။ ေကြ႕ေကာက္လြန္းတာကိုး။ အခြင့္အေရးက်ေတာ့လည္းယူတတ္လိုက္တာ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ၿပည္ပမွာ ဗမာကိုကိုယ္စားမၿပဳတဲ့ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဗမာမဟုတ္တဲ့တိုင္းရင္းသားကိုကိုယ္စားမၿပဳတဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူထုကိုကိုယ္စားမၿပဳတဲ့စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္က်င္းပေပးမဲ့လက္ေဝွ႕ဝိုင္းတဝိုင္းေလာက္ရံုသြင္းရင္ေကာင္းမလားလို႔စဥ္းစားႀကည့္တယ္။ ဒါေပမဲ့မိတ္ေဆြေတြကအႀကံေပးတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးက်ဘယ္ထိုးပါ့မလဲတဲ့။ သူတို႔ခ်င္္းပါတီေပးၿပီးေပ်ာ္ပါးႀကမွာေပါ့တဲ့။ ၿဖစ္ႏိုင္တယ္ထင္တယ္။
(၈) ဗမာၿပည္ရဲ႕ၿပည္တြင္းစစ္ကိုေၿဖရွင္းတဲ့အခါ၊ တိုင္းရင္းသားၿပႆနာကိုမကိုင္တြယ္ႏိုင္ရင္ေၿဖရွင္းဖို႔သိတ္မလြယ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါကိုက်ေနာ္တို႔ကအေလးအနက္ထားပါတယ္။ အားလံုးကသေဘာထားႀကီးႀကီးလက္တြဲေစခ်င္ပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္စံနစ္တည္ေဆာက္ခ်င္ပါတယ္ေၿပာၿပီး လူမ်ိဳးစုတစုကို အညိွဳးတႀကီးမုန္းတီးေရးလုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီဖက္ဒရယ္စံနစ္ဟာဘယ္ေတာ့မွရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကို္ယ္ကိုယ္တိုင္က ဖက္ဒရယ္စံနစ္ရဲ႕အႏွစ္သာရကိုသစၥာမေဖာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ “ၿပႆနာတက္မွာစိုးလို႔ ၿပည္ပမွာ ၿငိမ္ၿပီးနားေထာင္ေနတဲ့အတိုင္းအတာတခုဟာ ၿပီးဆံုးသြားၿပီ”လို႔ နိုင္ငံတကာမွာေရာက္ေနတဲ့လူေတြက ဆံုးၿဖတ္လိုက္ႀကတယ္။ ဗိုလ္ေနဝင္းလိုလူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈစရိုက္အၿပည့္ရိွတ့လ ဲ ူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္အမည္ခံလူေတြကိုၿပန္တုန္႔ၿပန္သြားမယ္။ ဦးေအးသာေအာင္၊ ဦးက်င္ရွင္းထန္တို႔ေခါင္းေဆာင္တဲ့ စီအာပီပီကိုေထာက္ခံကာကြယ္သာြ းမယ္။လြတ္ေၿမာက္မႈန႔ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုေရွ႕ရႈတဲ့အၿပဳအမူေတြကိုေလးေလးစားစားပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္သြားပါမယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို မူ ေပၚမွာ ပဲ ေပါင္းစည္းႀကရေအာင္ပါ။ ေလးစားစြာၿဖင့္
ေအာင္မိုးဝင္း