ÖNSÖZ Merhaba sevgili Truva Dünyası okurları.Truva Linux'desteği altında geliştirilen ilk sayımızdır.Ancak içerik sadece Truva Linux kalmayıp Linux hakkında herşeyi içericektir. Bu sayımız 10 gün gibi kısa bir sürede çıkarılmıştır.Yazılarımızda bir hata vb... bir yanlış görürseniz lütfen kusurumuza bakmayınız.
Sayfa No
Yazı
+
1-2
Linux Nedir ?
+
3-5
Kısa Kısa Dağıtımlar !
+
6-8
Enine Boyuna Truva
+
9-12
Linux'da Dosya Sistemi
+
13
Truva Linux Projesi
+
14
Truva Linux Kurulumu
+
15-22
Oyunda Top 10
+
23-29
Linux'da Ofis
+
30-31
Röportaj
+
32-37
CD'ye İSO Yakma
+
38-40
Windows'dan Linux'a
+
41-43
Kendi Sunucunu Yap
Merhaba sevgili Truva Dünyası okurları.Degimizin ilk sayısında sizlere temel linux bilgileriyle başlamış bulunuyoruz.Linux hakkında bilgi edinmek isteyen ve linux'un ne olduğunu merak edenler için işte sizlere "Linux Nedir ?" makalesi.
maktadır.Bunun anlamı, dağıtımın her aşaması internetde yayınlanarak dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılar tarafından test edilir ve hatalar kullanıcılar tarafından tespit edilip rapor edilir ve dağıtım evrensel olarak geliştirilir.Linux bu konuda avantajlıdır.Bazı dağıtımlar birkaç saat içinde güncellenebilmektedir.
Penguen logosu ile tanılan linux bir işletim sistemi projesidir. Linux, temel olarak Finlandiya üniversitesinde öğ renci olan Linus Torvalds'ın ve internet üzerinde meraklı bir çok yazılımcının katkıları ile geliştirilmiştir.Linux, serbestce dağıtılabilen,çok görevli,çok kullanışlı bir UNİX işletim sistemi türevidir.
Linux,Minix işletim sistemine dayanmaktadır.Linus Torvalds boş zamanlarında Minix'den daha iyi bir sistem yaratmak düşüncesiyle 1991 ağustos ayının sonlarında ilk çalışan linux ilk çalışan linux çekirdeğini oluşturdu.5 ekim 1991 tarihinde 0.02 sürümlü linux,ilk defa tanıtıldı.Linus,bir haber ile yeni bir sistem geliştirdiğini bildirip,herkezin yardımını beklediğini duyurmuştu.Bu proje bir çok geliştirici'nin dikkatini çekmiş ve linux günümüze kadar geliştirilmiştir.
Linux,tek bir geliştirici tarafından geliştirilmemektedir.İnternet üzerinden bir çok bilgili ve meraklı kişi tarafından geliştirilmektedir.İnsanlar,linux dağıtımlarını isteklerine göre değiştirebilirler,kopyalayabilir ve dağıtabilirler.Linux,GNU/GPL lisans sistemi ile lisanslanmış olmasından dolayı,kimse sizden herhangi bir ek ücret taleb edemez.UNİX 70'li yılların ortalarında büyük bilgisayarlar üzerinde çok kullanışlı bir işletim sistemi olarak geliştirilmiştir.Zaman içerisinde yayılmış ve birçok türevi ortaya çıkmıştır.Linux'da bu türevlerden biridir.
Linux'un tarihinden kısaca bahsetdikden sonra sizler için linux hakkında derlediğimiz birkaç yazı sunmak istiyoruz.
Linux,temel olarak Finlandiya Üniversitesinde öğrenci olan Linus Torvalds'ın ve internet üzerinde meraklı birçok yazılımcının katkıları ile geliştirilmiştir.Linux gelişimi açık bir şekilde yapıl-
Kullanıcı için yüzlerce sürüm bulunmakda.Kullanıcıya kalan tek olay kendine en uygun dağıtımı seçmek oluyor.Milyonlarca kullanıcı ile kendinizi yanlız hissetmiyceksiniz.
LİNUX NEDİR ?
Linux Kullanmak İçin Size Bazı Önemli Nedenler ! 1)Ücretsiz bir işletim sistemidir. Linux kullanarak,diğer işletim sistemlerinde yapabildiğiniz herşeyi yapabilirsiniz.Madem öyle neden hala diğer sistemlere para harcıyorsunuz ? 2)Yüzlerce sürüm ve milyonlarca kullanıcı.
1
3)Güvenli ve virüs tehlikesi olmayan bir ortam. Bir çok işletim sistemine göre çok daha güvenli ve tehlikesiz işte sizler için en güvenli ortam. 4)Windows ile aynı disk üzerine kurulabilme. Sizlere daha iyi bir geçiş ve alışma süreci için elinden geleni yapan linux sayesinde geçişlerde zorlanmamanızı sağlıyor. 5)Geleceği parlak kendi özgü bir sistem. Geleceğe umutla bakan ve gelicekde kendisinden çok fazla iş beklenen linux'da şimdiden alışarak siztem yükseldiğinde zorluk çekmezsiniz. Lisans'ı nedir ? Yukarıdada belirtdiğimiz gibi Linux GNU/GPL lisans'ına sahipdir. Eğer bi yazılımın lisans'ı GPL ise bu yazılım topluma armağan edilmiş demektir.Bu lisans'a sahip yazılımı istediğiniz gibi değiştirilebilir ve kopyalanabilir. Peki şöyle bir düşünelim.Madem windows altında yapılan herşey linux altında'da yapılabiliyorsa neden windows para dökmek yerinde linux'u tercih etmiyoruz ? GNU/GPL lisans'ı Richard Stallman tarafından geliştirilmiştir.GNU microsoft lisans anlaşmasının tamamen tersidir.Bu lisans'ın özelliği, GNU ile lisanslanmış her yazılımı değiştirirsiniz,kopyalarsınız,dağıtırsınız ama tek şart olarak,GNU
sizden şunu istiyor.yazılım üzerinde ne tür değişiklik yaparsanız yapın yeni elde edilen yazılımın lisans'ını GNU ile lisanslandırmak zorundasınız. Linux'a başlamak istiyorum ama windows altında vazgeçemediğim programlar var diyorsanız,bunları linux altındada çalıştırmak mümkün Nasıl mı ?Linux altında windows programlarını çalıştırmak için çeşitli emulatörler var.Örnek olarak wine emulatörü.Wine linux altında windows .exe uzantılı programları çalıştırma amaçlı bir yazılımdır. Linux'un çok fazla oyun problemi varmı ? sorusuna ise cevabımız şu.Windows vista'nın çıkması ile oyun dünyası dahada kızışmaya başladı.Vista yüklü bir bilgisayarda Need For Speed Carbon oyununu bile çalıştıramadığını gördük.Ancak linux aldında cedega emulatörü sayesinde oyunların %85i rahatlıkla çalışabilmektedir.Yavaş yavaş bir çok oyunun linux versiyonu çıkmaya başladı.Oyun piyasası dahada kızışmaya başlıyacak gibi. Editör'ün Yorumu: Gerek ülkemizde ekonomik olarak yaşanan sonuçlar,gerekse tüm dünyada yaşanan korsan yazılım sorunları ile suçlu duruma düşmektense,GNU/GPL lisans'ı ile lisanslanmış bir linux dağıtımı kullanmak daha isabetli bir karar olarak görüyorum. Linux altında yapılamıyacak hiç birşey yok.Neden hala windows? Mantıklı bir şekilde düşünüldüğünde linux kullanmak çok daha mantıklı. Yazar: Burak Ender Mail:
[email protected] Yazı : Linux Nedir ? 2
Kısa Kısa Dağıtımlar
Fedora
Merhaba Truva Dünyası okurları.Linux dağıtımları hakkında sizler için 7 dağıtım inceledik.Elimizden geldiğince sizlerle çok daha fazla linux dağıtımı incelemek istiyoruz.
Fedora Core'u özel yapan şey kararlı ve bilinen paketlerin,sağlam bilgi ile biraraya getirilmesidir.paketler güncel değildir.Güvenlik güncellemeleri dışında,yeni bir beta versiyon çıktığında paket versiyonları dondurulmaktadır. Sonuç,iyi test edilmiş,nispeten kararlı bir linux dağıtımıdır.Paket yöneticisi RPM'dir.
Debian Debian belkide tüm dağıtımlar arasında en kararlı,en güvenilir dağıtım. İsmini 1993'de geliştiricisi olan Ian Murdock ve eşi Murdock tarafından almıştır. Debian kullanıcının karşısına 3 ana kol ile çıkmaktadır.Test,Kararsız ve kararlı olmak üzeri 3 kısımdı çıkar.Bir paketin yeni bir versiyonu çıktığında,ilk önce kararsız deposuna alınır.sonra test edilmek üzere, test deposuna alınır.Eğer paket yeterli kararlılıkda ise kararlı deposuna alınır. Bunun sonucu olarak yazılımlar çok kararlı olarak çıkar.Kulalnıcılar genel olarak test deposundaki yazılımları tercih ederler.Çünkü buradaki yazılımlar en yeni yazılımlardır. Debian'ın bu kadar kullanıcıya hitab etmesinin bir başka sebebi ise DEB paket yöneticisidir. Dünya üzerinde en fazla paketi bulunan dağıtım debian'dır. Ancak debian daha çok ileri düzey kullanıcıya hitab eder.Eğer linux dünyasında yeniyseniz,sizlere bir Türk dağıtımı seçmenizi öneririz.Eğer paket fazlalığına önem veriyorsanız pardus,hıza önem veriyorsanız Truva Linux'u öneriyoruz.Yinede seçim size kalmıştır.
Masaüstü olarak GNOME masaüstünü kullanır.Dünya üzerinde en çok kullanılan linux dağıtımları arasında gösterilen Fedoranın,bir çok email listesi bulunmaktadır. Orta ve ileri düzey kullanıcıya hitab eden bir dağıtımdır. Gentoo Linux Gentoo Linux esbir Stampede Linux ve FreeBSD geliştiricisi olan Daniel Robbins tarafından geliştirilmiştir. Gentoo Linux,kaynak kod temelli bir dağıtımdır.Kurulum ortamları,önceden derlenmiş paketler olsada,Gentoo'nun dayanağı,kullanıcının kaynak kodundan derleme ve kurulum yapmasıdır.Bunun en önemli avantajı,kullanılan yazılımların,kullanıcının bilgisayarının mimarisine göre optimize ediliyor olmasıdır.Ayrıca,kullanılan yazılımların üst versiyonlarına güncellemesi tek bir komutla sağlanacak kadar kolaydır. Kimilerine göre Gentoo'yu kurmak çok kolay,kimilerine görede çok yavaş bir sistemdir. Pardus işletim sistemi Gentoo tabanlı bir sistemdir. 3
Mandrake
Slackware
1998 Temmuz ayında ilk sürümü çıkan,Gael Duval tarafından başlatılan Mandrakelinux projesi,günümüzde ciddi bir popülariteye sahiptir. Geliştiriciler,Red Hat dağıtımından yola çıkmış,varsayılan masaüstünü GNOME'den KDE'ye çevirmiş,kullanımı çok kolay bir kurulum ekleyerek "Linux'un Kurulumu Zor" düşüncesini yok etmişlerdir.
Slackware Linux, Patrick Volkerding tarafından 1992 yılında geliştirilmiş olan en eski Linux dağıtımıdır.Grafiksel konfigürasyon araçları ve basit arayüzler sunmaktan ziyade, sizin Linux'a aşina olmanızı bekleyen bir yapıya sahiptir.Diğer dağıtımlar.geliştirilmesi zor fakat kullanılması kolay arayüz sunarken,Slackware'de her şeyi konfigürasyon dosyalarına bizzat el atarak halletmeniz gerekir. Bundan dolayı Slackware kullanmayı düşünen acemiler Linux Öğrenmek için zaman harcamaya hazır olmalıdırlar.
Mandrake'nin donanım tanıma ve disk bölümleme araçları,çoğu kişi tarafından piyasanın en iyisi olarak görülmekte ve bu nedenle birçok kullanıcı,diğer dağıtımlardan piyasanın en iyisi olarak görülmekte ve bu nedenle birçok kullanıcı,diğer dağıtımlardan çok Mandrake'ye yönelmektedir. Mandrakelinux,özellikle linux kullanmaya yeni başlayan kullanıcıların yada alternatif bir işletim sistemi denemek isteyen ev kullanıcıları arasında oldukça popülerdir.Günlük olarak güncellenen "cooker"depolarında yazılımların güncel paketlerini bulmak mümkündür. Mandrake yüksek oranda güncel bir linux dağıtımıdır.Bunun ters bir etkisi olarak,kullanıcılar diğer dağıtımlara nazaran daha fazla hata ile karşılaşabilmekte, sistemin kararlılık oranı diğer dağıtımlara göre daha düşük olabilir.Çoğu kullanıcı,en son sürüm programları kullanmak adına bazı olası program kilitlenmeleri ve ufak hataları kendi masaüstü sistemlerinde kabul etmektedir. RPM paket sistemini kullanmaktadır.Güncelleme ve kullanım konusunda gerçekden çok başarılı bir dağıtım olduğunu söylemeliyiz.
Bununla birlikte,Slackware'in bir çok kullanıcı üzerinde karşı konulmaz bir büyüsü vardır.Yüksek düzeyde kararlı ve güvenli yapısı vardır.Sunucu olarak kullanmaya son derece uygundur.Deneyimli Linux yöneticileri onu,dağıtım üreticilerinin çeşitli yamaları ve eklentilerin azlığından dolayı hatasız ve kararlı bulurlar.Yeni versiyonların dağıtım sıklığı düşüktür ancak güncel paketleri her zaman bulunabilmektedir.Slackware Linux ile ilgili derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler için ideal bir dağıtımdır. Paket olarak TGZ paketlerini kullanır.Yerli bir dağıtım olan TRUVA LİNUX'da slackware tabanlıdır.Ancak Slackware'den farklı olarak ayarlar için bu kadar uğraşmanıza gerek yoktur.Donanım Problemleri son derece azdır. Slackware kullanmadan önce sisteme alışmak isterseniz önce TRUVA LİNUX kullanmanızı öneririz. Hem Türkçe hemde hızlı yapısıyla fazgeçilmeziniz olucak. 4
Suse
Knoppix
Susehem sunucu, hem de masaüstüne odaklanmış Almanya merkezli bir dağıtımdır.Suse tarafından üretilen,kurulum aracı ve yast adındaki konfigürasyon aracı son derece başarılı ve saygın ürünlerdir.kutulu ürünle birlikte gelen klavuz ve kitablar defalarca eksiksizliğini kanıtlamıştır.Ayrıca dağıtım Avrupa ve Kuzey Amerika da sağlam bir pazar payına sahiptir.Ancak Asya ve Diğer bölgelerde pazarlanmamaktadır.Suse 2003 yılının sonlarında Novell tarafından satın alınmıştır.
Almanya'da Klaus Knoppertarafından geliştirilen ve Debian tabanlı olan Knoppix in özellikle otomatik donanım tanıma konusunda çıtayı yükseğe çektiğini söylemek yanlış olmaz.Rahat açılışı,sunduğu yazılımların çeşitliliği,on-the-fly sıkıştırma tekniği ve sabit disk üzerinde kurulum yapılabilmesi özellikleri Knoppix'i bir Linux Dağıtımı olmanın ötesinde vazgeçilmez bir araç haline getirilmiştir.Bir kurtarma diski olarakiLinux'u daha önce görmemiş olanlara sunmak amacıyla, yada satın almadan önce bir bilgisayarı denemek amacıyla kullanılabilmektedir.Bunların dışında,günlük işleri görmek amacıyla kullanılabilecek bir Linux dağıtımıdır.
Suse'nin gelişimi tamamen kapalı kapılar arkasında yapılmaktadır ve kamuya açık test sürümleri sunulmamaktadır.Şirket prensip olarak dağıtımım her versiyonunu kutulu olarak piyasaya sürülmekte ve 1-2 ay sonra da ücretsiz indirmeye açmaktadır.Önceleri Suse indirilebilir ve CD'ye yazılabilir ISO dosyaları sağlamazken 9.1 versiyonundan bu yana kişisel sürümün ISO imajlarını resmi sürümün piyasaya çıkmasının ardından yaklaşık 2 ay sonra FTP sunucularından erişilebilir şekilde dağıtmaya başladı.Profesyonel sürüm ise resmi sürümün yayınlanmasından 1-2 ay kadar sonra FTP üzerinden kurulabiliyor. Kullandığı paket RPM'dir. Yanlızca alıcıların bulunduğu ülkelerde satılmaktadır.Ancak Susenin bu tavrı Linux ruhuna aykırı olarak anlaşılabilir.Bir çok linux dağıtımı gibi özgür olarak dağıtılsa daha fazla kullanıcıya hitab edebilir ve tüm dünya ülkelerinde vazgeçilmez olabilir ancak zaman için suse'nin bu prensibleri değiştireceği düşüncesindeyim.
Knoppix'in yeni sürümleri, ortalama 2-6 hafta aralıklarla sunulmaktadır.Yeni sürümlerde, hatalardan arındırılmış yazılımlar ve Debian'ın "kararsız" deposundaki son yazılımlar bulunmaktadır. Paket sistemi DEB'dir.Sadece cd'den çalıştığı zaman hızda ve performansda azalmalar görülmektedir.Bu nedenle hard disk'den kullanım çok daha verimli olucaktır.
Yazar: Burak Ender Mail:
[email protected] Yazı: Kısa Kısa Dağıtımlar !
5
Türkiye'de bir grup gönüllü Truva Linux sağlam,köklü ve tarafından geliştirilen ve kulla- kararlı bir yapısı olan Slacware nıcı tarafından büyük ilgi gören tabanlıdır.Bu nedenle aradığınız Truva Linux,ilk sayımızda kapak bir çok programı .tgz olarak bulkonumuz oluyor.Truva Linux'u manız mümkün.İnternetden indirinternetden indirmek mümkün.Düşük diğiniz yada bir şekilde temin sistem gereksinimleri ve kolay etdiğiniz .tgz paketlerini Kpackullanımı sayesinde kullanıcının kage, Gslapt Package Manager gibi gözbebeği olan bu dağıtımı sizler paket yöneticisiyle kurmanız mümiçin inceledik.Truva Linux'u kurd- kün.Aynı şekilde kurulu paketukdan sonra gözlerinize inanamıy- leride kaldırabilirsiniz. caksınız.. Geçmiş'den bugün'e insanlar Yerli yabancı bir çok linux Slackware dağıtımının ileri düzey dağıtımına oranla çok hızlı kula-nıcıya hitab etdiğini düşüaçılıyor olması kullanıcıyı çok nürler.Bir çok dağıtım tanıtan sietkiliyor.Truva Linux'u çalıştırd- telerde Slackware bu şekilde tanııkdan sonra bizi KDE masaüstü kar- tılır.Ancak yanlış'da değildir. şılıyor.Eğer ilk kez Truva LinPeki Truva Linux da ileri kullanıux'u çalıştırıyorsanız sizi bir cıya mı hitab ediyor ?Sorunun cesihirbaz karşılıyor ve ana ayarla- vabı ise HAYIR. Linux'la ilk defa rınızı yapmanıza olanak sağlıyor. tan-ışıcak olandan,Profesyonel Ardından tüm ışıltısıyla Truva olan-lara herkeze hitab eden bir Linux karşınızda. dağıtım.Slackware'de kurulumdan sonra bir çok ayar yapmanız
6
gerekebilir ancak Truva Linux'da bu ayarla-maları yapmanıza ihtiyacınız yok. Truva Linux'da Kurulum Slackware kurulumu zor olan bir dağıtımdır.Truva linux'da slackware tabanlı bir dağıtım olduğu için kurulumda zorluk çekebilirsiniz.Ancak bu sizi korkutmasın.Dergimizde yayınladığımız Truva Linux kurulumu makalesi sayesinde zorluk çemeden Truva Linux'u kurabilirsiniz.Truva Linux yeni sürümünde sizleri Anatolya kurulum yöneticisi ile karşılıyacak.Kullanıcılar bir kaç tıklama ile sistemi kurabilecekler. Ayrıntılı bilgi için Resmi siteye bakabilirsiniz. Truva Linux'un kurulumuda şu an için Slackware ile hemen hemen aynıdır.Kurulumla ilgili ayrıntılı ve resimli makaleyi Truva Linux kurulumu makalesinde bulabilirsiniz. Giriş Truva Linux Ofis programı olarak KOffice programını seçmiştir.Ayrıca Türkçe arayüzlü olan bu program sayesinde hem profesyonel, hemde acemi kullanıcıya hitab eden bir yazılım.Bu programı kullanırken kolaylık sayesinde aradığınız herşeyi bulabilirsiniz.KOffice programının içerisinde Text yazılar hazırlamak için bir bölüm,Photoshop benzeri arayüze sahip bir resim düzenleyici,Slayt sunumları,Proje yönetimi gibi bir çok modül bulunmaktadır.Sizler için bu modülleri inceleyerek, gözlemlerimizi aktaralım dedik. Image Object Öncelikle şunu belirtmek istiyorum.Eğer yeni Truva Linux kullanmaya yeni başladıysanız ve
Photoshop üzerinde belli bir düzeye gelmişseniz bu modül sizin için vazgeçilmez olucak.Renk seçimlerinde başarısı gerçekden harika.Bir çok özelliğe sahip. Yazılarınıza kabartma ekleyin, gölge verin.Photoshop özellik lerinin hepsini bu modülde bulmanız mümkün. Image Object Öncelikle şunu belirtmek istiyorum.Eğer yeni Truva Linux kullanmaya yeni başladıysanız ve Photoshop üzerinde belli bir düzeye gelmişseniz bu modül sizin için vazgeçilmez olucak.Renk seçimlerinde başarısı gerçekden harika.Bir çok özelliğe sahip.Yazılarınıza kabartma ekleyin,gölge verin.Photoshop özelliklerinin hepsini bu modülde bulmanız mümkün. Slayt Sunumları KOfiice'in slayt hazırlamak için kullandığı bu modül sayesinde slayt sunumları hazırlarken hiç zorluk çekmiyceksiniz. Açılışta sizi bir ekran karşılıyor ve hangi şablon'u seçmek istediğinizi soruyor.Daha sonra yazılarınızı,resimlerinizi belli bir sıraya koyarak slaytlarınızı hazırlıyorsunuz.Nesnelerin üstüne uygulanan efektler gerçekten etkili. Microsoft firmasının Power Point programına oldukça benziyor. Hesap Tablosu Microsoft firmasının excel programına benzer bir modül.Çok kullanışlı bir arayüze sahip ve Linux'a yeni geçiş yapanların zorlanmayacağı bir yapıya sahip.Ben bu modülü ilk kullandığımda aradığım herşeyi bu modülde buldum. OpenOfiice ve Microsoft Excell yazılımını bilenlerin bu modulde zorluk çekmiyeceklerini düşünüyorum. 7
Peki ya Oyun ?
Editör'ün Yorumu
Bildiğiniz gibi çoğu bilgisasayar kullanıcısı linux'da oyun eksikliği nedeniyle linux kullanmak istemiyor.Ancak piyasadaki son gelişmelere dikkat edersek bu durumun değiştiğini görebilirsiniz.
Dergimizin ilk sayısının çok kısıtlı bir sürede çıkmasından dolayı ilk sayımızda Truva Linux'u sizler için yüzeysel olarak inceledik.
Artık vista çıktı,bir çok kullanıcı düşünmeden vista kullanmaya başladı.Ancak yetersizlikleri görmüyorlar.Görüntü açısından çok başarılı olabilir ama şu anda çok popüler olan bazı oyunları çalıştıramıyor.Oysaki cedega gibi emulatörler sayesinde oyunları rahatlıkla oynayabilirsiniz. Sistem gereksinimleri oyunu etkilermi.Öncelikle şunu belirtmek istiyorum.Biz asla Türk dağıtımlarını aşalamayız tam aksine her zaman yanlarındayız.Ancak Pardus'un yüksek sistem gereksinimleri kimi zaman oyunları etkileyebiliyor. Bazen öyle takılmalar yaşıyorsunuz ki artık oyun oynamakdan bıkmış hale gelebiliyorsunuz.
Eğer sizde benim gibi hız tutkunu bir insansanız size TRUVA LİNUX sistemini öneriyorum.Forumlarımızda her türlü bilgiyi bulabileceksiniz.Forum da başlayan yenilenme çabalarıyla birlikte umuyoruzki size çok fazla yardımcı olabiliriz. Yazar: Burak Ender Mail:
[email protected] Yazı: Enine Boyuna Truva
Truva linux'da işler farklı.Pardus'un Truva Linux'dan fazlaları olduğu gibi Truva Linux'unda Pardus'a göre fazlaları var.Truva Linux düşük sistem gerkleriyle çalışabildiği için gerçekten çok hızlı ve oyunları çok rahat oynayabiliyorsunuz.Bu rahatlığı yaşamak istemezmisiniz ? Son olarak şunu baskılamak istiyorum.Truva Linux gerçekden oyunlardada çok başarılı.Zaman içerisinde Oyunların Linux versiyonlarının artmasıyla bu durumun çözüleceğini düşünüyorum.
8
Linux’ta Dosya Sistemi Micrasoft Windows gibi başka bir işletim sisteminden,Linux’a geçen kullanıcıların en büyük sıkıntılarından biri,dosya sistemleri arasındaki farklardır. Herhangi bir Windows kullanıcısından Windows hakkında bilgi isterseniz size, Program Files,System32, Document and Setting klasörleri hakkında bilgi verebilir.Unix’den geçiş yapan bir kullanıcılar,hangi klasörün ne işe yaradığını,ne ile ilgili olduğunu ilk bakışda çözemez.İşin kötü yanı farklı dağıtımlarda dosya sistemleri değişebilmektedir.Bu yazımızda sizlere Linux’da zorluk çekmemeniz açısında dosya sistemi hakkında sizi bilgilendireceğiz. Dosya Sistemi Nedir ? Dosya sistemi, İşletim sisteminin bir disk veya bölüm üzerindeki dosyaları takib edebilmek için oluşturulmuş yöntem ve veri yapıları bütünüdür. Linux bir Unix klonudur.Bu yüzden “Tekil Hiyerarşik Klasör Yapısı”nı benimsemiştir.Dosya sistemi / (slash) simgesiyle ifade edilen root klasörüyle başlar, aşağı doğru iner. Linux’da,Windows’daki gibi \ ters bölme işareti le değilde, niçin / (slash) ile ayrıldığını sorarsanız, bunun sebebi linux’un Unix geleneğini takib etmesindendir.Bu geleneğe bağlı olarak Büyük-Küçük harf duyarlılığı önemli bir konudur. Windows’da bi program yüklediğinizde programa ait belgeler kendi klasörü altında toplanır. Örnek olarak C:\Program Files\adobe\ gibi. Fakat Linux daha farklıdır.
Şimdi sizler için bu klasörleri inceledik. / (root) / (root) işletim sisteminin başlangıç noktasıdır.Bütün diğer klasörler,dosylar root'un alt dallarıdır.Bilgisayar başlatılırken ilk olarak buraya bakılır ve bulunmazsa sistem başlamaz. Günümüzdeki Linux dağıtımlarının büyük çoğunlu FSSTND tarafından belirlenmiş klasörlerin dışına çıkabiliyor.Linux dosya sistemi çok ayrıntılı bir konudur.Bu konuyu anlatmaya kalksak yeni bir dergi yazmamız gerekebilir.Bunun yerine kullanıcıların daha çok ilgisini çekecek ve genellikle gördüğü klasörleri anlatıcağız. /bin İşletim sisteminizi kullanmanız için gererkli bir çok komut /bin klasçrü altındadır.cat,mkdir, cp,ls,mv,rm vb. temel komutların hepsini burada bulabilirsiniz. Sistem boot edildiğinde ilk olarak /bin klasörü çalışır hale getirilir.Network bağlantınız olmasa yada önemli klasörlere bir nedenle erişemezseniz bile /bin klasöründeki komutlar ne olursa olsun çalışır.Bir sorun çıktığında /bin klasörü altındaki komutları kullanarak sistemi onarırız. /boot Boot,işletim sisteminin yükleme kademesidir./boot klasörü, boot işlemi için gereken her şeyi içerir.Boot aşamasında gerekmeyen ayar ve yapılandırma dosyaları burada bulunmaz.başka klasörlerden gerektiği zaman yüklenir.
9
/dev Linux'da herşey bir dosyadır. donanım aygıtlarıda dosyadır.USB diskler,cd-rom'lar vs...butün aygıtlar /dev klasörü altında tutulan dosyalardan ibarettir.öernek olarak /dev/hda dosyası sizin sabit diskinizi ifade eder. Bu aygıt dosyalarını programlar yardımıyla kontrol ederiz ancak direkt müdahalae etmekde mümkündür. /etc İşletim sistemini bir vücud olarak düşünürsek /etc klasörü vücudun sinir sistemidir.Sisteme dair tüm yapılandırma,bu klasör veya alt klasörlerinde bulunur. /etc klasörü içerisinde bulunan bütün klasör ve yapılandırma dosyalarını tek tek incelememiz mümkün değildir. /home /home klasörü kullanıcıların kalesidir./home klasörü altında herşeyi yapabilirsiniz ama yapabileceklerininiz bu klasörle sınırlıdır. Windows'daki Documents and Settings klasörüne benzetilebilir. Ama ondan çok daha güvenli bir yapıya sahiptir.Linux'da başkasının ev klasörüne müdahalae edemezken, windows'da herşeyi yapabilirsiniz. /initrd İnitrd,inital ramdisk kısaltmasıdır.Anlamı hemen hemen "Başlangıç Bellek Disk'i" oluyor. Boot aşamasında ilk önce çekirdek (kernel) yüklenir.Bundan sonra bilgisayarın belleğinde bir bellek disk'i oluşur.Oluşturulan bellek diski üzerinde /(root) yansısı
açılır ve kök dizin olarak monte edilir./initrd bu işlemlerin yapılması ve Linux'un yüklenmesi için gereklidir. /lib Kernel modülleri ve paylaşılan kütüphane dosyaları bu klasörde bulunur.Var olan çekirdek modüllerini /lib/modules/versiyon numarası çeklinde dosya içerisinde bulabilirsiniz.Kütübhane dosyalarının sonu linux'da .so ile biter. /media Cd-rom,disket sürücüsü,flash bellek gibi çıkarılabilir aygıtlar buraya bağlanır.En basit tanımla, çıkarılabilir aygıtların,bağlantı noktası olarak düşünülebilir. /var Log dosyaları,e-posta ve yazıcı kuyrukları gibi değişken sistem bilgilerini barındırır. sisteminize dair tutulan log'ları buradan görülebilir.Güvenlik durumunu buradan kontrol edebilirsiniz. /mnt /media klasörüne benzer.Temel farkı; çıkarılabilir aygıtlar yerine,dosya sistemleri veya donanım aygıtları için kullanılıyor oluşudur.Bağlama (mount) işlemi,herhangi bir dosya sistemini,işletim sisteminin kullanmasını sağlar.Nereye bağladığınız sizin tercihinizdir.Yani bir disk'i,/media veya /mnt klasörüne yada bir başka yere bağlamanız fark etmeyecektir.Sadece genel kabul görmüş bazı bağlantı noktaları bulunuyor; /mnt klasörü de onlardan bir tanesi.
10
/opt
/sbin
Dağıtımdan bağımsız extra yüklenen paketler için /opt klasörü kullanılmaktadır.Örnek olarak ; Google Earth paketini indirip kurmak istediğinizde,"default" olarak kurulacağı nokta, /opt/google adresidir.Elbette ki bunu değiştirebilir ve size uygun gelen bir başka konuma yükleyebilirsiniz.Ancak daha önce söylediğimiz gibi bazı şeyler genel kabul görmüştür. Extra yüklenen yazılımların,/opt adresine atanması da buna bir örnektir.Windows'daki C:/Program Files'ı hatırlayalım;Programları buraya kurmak zorunlu değil ama hemen hepsi buraya kuruluyor.Aynı mantık burada da geçerli.
Linux'ta normal kullanıcının kullanabileceği komutlarla,sistem kullanıcısının kullanabileceği komutlar ayrılmıştır.root tarafından kullanılacak bakım ve yönetim için kullanılan önemli programlar, /sbin altında tutulur.Daha az öneme sahip yönetim komutlarıysa, /usr/sbin klasöründedir.Eğer lokalde,kullandığınız makineye özgü yönetici (root) komutları bulunuyorsa,bunları da /usr/local/ sbin altında bulabilirsiniz.
/proc /proc oldukça özel bir dosya sistemidir.Bizim bildiğimiz anlamda fiziksel dosyalar bulundurmaz; sistem durumuna dair bilgi içeren sanal dosyaları vardır.Örnek olarak "cat /proc/swaps sisteminizdeki takas dosyalarına dair bilgi alabilir yada "cat /proc/cpuinfo" komutuyla işlemcinizin özelliklerini görebilirsiniz. /proc klasörü içerisindeki dosyalar,sadece sistem durumunu görüntülemek için kullanılmaz; gerektiğinde ayarlamak için de kullanılabilir. /root Unix'in ilk sürümlerinde root kullanıcısının kendine ait bir ev klasörü yoktu.Direkt olarak " / " altında çalışırdı.Fakat zamanla bunun iyi bir yöntem olmadığı anlaşıldı ve root kullanıcısının ayrı bir klasöre sahip olması gerektiğine karar verildi.Diğer kullanıcılardan farklı olduğu için: ayrılması için /root klasörü altın dadır.
/usr /root kullanıcısına benzer bir hikaye /usr için de söz konusudur.Unix ilk çıktığında,kullanıcılara ait ev klasörleri /usr altında tutulurdu.Örnek olarak ; "truva" isimli bir kullanıcının ev klasörü /usr/truva olurdu. Bu yöntem zamanla değişti ve /home klasörü doğmuş oldu./usr klasörü hala çok önemli bir yapıdır ve işletim sisteminizde kullandığınız herşey burasıyla ilişkilidir. /usr klasörünün önemi,yüklediğiniz klasörlerin buraya atılmasından kaynaklanır./opt adresi işletim sistemi dışında gelen üçüncü parti programlar içindir. Fakat işletim sistemi aracılığıyla yada paket yönetim sistemlerini kullanarak yüklediğiniz herşey, /usr altına aktarılır.Aynı zamanda yüklediğiniz programların çalışmak için ihtiyaç duyacağı kütüphane dosyaları,/usr/lib altındadır. /usr ile ilgili söylenebilecek bir başka konuda local klasörüdür.Linux,sunucu olarak çok istemciye hizmet verebilecek bir işletim sistemidir.Bir linux sunucusu kurarsanız,ona bağlanan yüzlerce istemci olabilir.Her istemci bilgisayara /usr altındaki programların ayrı ayrı yüklenmesi 11
gerekmez.Bir başka konumdan bu komutları çalıştırabilirsiniz. Ancak /usr altında bulunan local klasörü sadece kullandığınız makineye özeldir.Örnek olarak /usr/local/bin klasörü içinde bulunan bütün komutlar,direkt olarak kullandığınız makineye yüklenmiştir./usr/bin komutları ise geneldir ve bir ağ üstündeki bütün makinelerden erişilebilir.Local gördüğünüzde,bunun sadece sizin makinenize özel olduğunu bilin. /lost+found İngilizce bir terim olan lost and found,kayıp eşya bürosu demektir. klasörünün yaptığı işi düşününce, bundan uygun bir isim herhalde olmazdı. Bazen sistemimizde bir problem olur, yanlış kapatırız, elektrikler kesilir vs...Bu gibi durumlarda Linux'ta fsck komutu devreye sokulur.Fsck, Windows'taki scandisk programına benzetilebilir.Düzeltilemeyen bir sorun varsa, bağlantıları kopmuş kayıp dosyalar ortaya çıkmışsa, bunlar /lostfound altına atılır. /tmp
Yukarıda Truva Linux'un kök dizinini görmektesiniz.İhtiyaçlarınıza tam çözüm bulacağınız bir kök dizini ! Sanıyorum Linux'da Dosya Sistemi hakkında söylenebilecek herşeyi söledik.Umuyorumki yeni kullanıcılar bu sisteme alışmakda zorluk çekmezler.
Geçici dosyalar içindir.Birçok program, burayı geçici depolama alanı olarak kullanır./tmp klasörünün içeriği genellikle KB'ler mertebesinde kalır ve genellikle işletim sistemi yeniden başlarken içindeki dosyalar silinir./tmp klasörü altında bulunan dosyaları ne yaptığınızdan emin değilseniz, kesinlikle silmemelisiniz!Sistem genelinde olmasa bile program bazında problemler çıkabilir. Yazar: Burak Ender Mail :
[email protected] Yazı :Linux'da Dosya Sistemi 12
Truva Linux Projesi
Truva Linux, 2004 yılı Nisan ayında bir grup Linux kullanıcı tarafından başlatılan bir Gnu/Linux işletim sistemi projesidir. Truva Linux projesi amacı, mevcut linux çekirdeği ve açık kaynak kodlu yazılımlarla masaustu kullanıcılarını hedefleyen bir Linux dağıtımı geliştirmektir. Truva Linux, %100 Türkçe desteği parolası ile yola çıkıp, ileride tüm dünyaya açılmayı hedeflemektedir. Kurulumu kolay, kullanıcı dostu, geniş aygıt sürücüleri desteği ile sorunsuz bir masaustu sistemi oluşturulması planlanmaktadır. Proje ilk olarak LinuxNet dergisi forumlarında ortaya atılmış, zamanla gelişerek kendi imkanlarına kavuşmuştur. Hedefler:
»Açık Kaynak gücünden yararlanarak sağlam bir işletim sistemi oluşturmak. »Türkiye'de geliştirilen bir proje
sade, hızlı, güvenilir ve
olarak, Türk kullanıcılarının ihtiyaçlarına göre tasarlanan, gelişime açık, teknolojik gelişmeleri takip eden bir dağıtım oluşturmak. %100 Türkçe hedefi ile kullanıcıların yaşayacaği sorunları en aza indirgemek. Türkiye'de Açık Kaynak Felsefesi'nin gelişimine katkıda bulunmak.
»
Truva İsmi Nerden Geliyor ? Truva ismi, zamanında gündemde olan Truva Filminden Gelmektedir. Ayrıntılı bilgi http://www.truvalinux.org.tr adresindedir. Burak Ender
13
Truva Linux Kurulumu Merhaba bu yazımda sizler için ayrıntılı olarak Truva Linux kurulumunu ayrıntılı resimli olarak anlatıcaktım fakat,zaman darlığından dolayı sizlere kurulum hakkında genel bilgi ve resimli kurulum adresi vermeyi tercih ettim. Öncelikle şunu belirmek isterim.Linux kullananlar veya ilgilenenler Slackware dağıtımının kurulumunu zor zannederler.Hakksızda değildirler.Slackware'i baz alan Truva Linux bu zorluğu yenmek için bir Proje geliştirmektedir. Bu Projenin adı "Anatolya" projesi dir.Bu Proje sayesinde kurulumunu çok basit bir şekilde yapabiliriz. Ancak şuan ki kararlı sürümde bu proje mevcut değildir.
Slackware kullanan çoğu kullanıcı Truva Linux kurulumunda zorlanmıyacaktır.Kurulum için ayrıntılı bilgiyi Truva Linux resmi sitesinden yararlanabilirsiniz. http://www.TruvaLinux.org.tr Umuyoruz ki geliştirilen bu yerli dağıtımdan güzel bir şekilde yararlanırsınız. İleride size çok daha rahat ve kullanışlı bir dağıtım sunmayı amaçlıyoruz.
Yazar: Burak Ender Mail :
[email protected] Yazı : Truva Linux Kurulumu
Yerli dağıtımlar arasında olan "Pardus" kurulumu yerli dağıtım lar arasında en rahat kurulumu olan yerli dağıtımdır.Sadece 7 tıklama ile kurulabilmekte.Ancak zaman içerisinde özelliklede Anatolya projesi ile yerli dağıtımlarda bu seviyeye geliceklerdir.
14
OYUNDA TOP 10 Merhaba Linux kullanıcıları.Bildiğiniz gibi Linux'un en büyük sıkıntılarından birisi oyun problemidir.Ama son zamanlarda oyun dünyasında yaşanan gelişmeler sonrasında artık Linux'da kendini oyun sektöründe göstermeye başlayacaktır.Bizde dergimizde sizler için en çok oynanan ve sevilen 10 oyunu inceledik.
WARZONE 2100 Warzone 2100 Linux kullanıcıları için vazgeçilmez bir strateji oyunudur.Oyunda amacınız yeni savaş alanları geliştirmek,yeni savaş aracları üretmek,düşmanlarınısın savaş mekanlarını ele geçirmek ve kendi bölgenizi yaratmak denebilir.Warzone 2100 internet üzerinden oynanabiliyor. Oyuna "Truck" adı verilen inşa araçları ile şehrimizi kurarak başlıyoruz."Factory" ile çeşitli araçlar üretebilirsiniz."Oil Derrick" ile petrol üretebilirsiniz. Petrol çıkarmak sizin için önemlidir.Binaları hiçbir bedel ödemeden yapamazsınız.Nazıl gerçek hayatda istediklerimizi almak için bir bedel ödüyorsak, oyundada bina ve araçlar için petrol ödüyoruz.Bu nedenle petrol önemlidir.Üretime devam edebilmeniz için Petrol çok önemlidir."Command Center" binası inşa ederek bulunduğunuz bölgeyi uydu üzerinden izleyebilirsiniz. "Power Generator" ile bölgenizin enerji ihtiyacını karşılıyorsunuz. Bildiğiniz gibi enerji strateji oyunları için önemli bir unsura sahiptir.Ben hayatım boyunca enerji istemeyen bir stratejik savaş oyunuyla karşılaşmadım. "Machinegun Guard Tower" inşa edilerek bölgenizi dış saldırı ve
benzeri olaylardan koruyabilirsiniz.Kendimizi Star Wars filminde düşünürsek bunlara Koruyucu Güç kalkanları diyebiliriz."Sonsor Tover" ise bir nevi gözetleme gözetleme kulesi olarak düşünülebilir.bölgenize sızmaya çalışanları tespit etmenize olanak sağlar Oyuna başlandığı sırada size 4 adet savaş aracı ve 3 adet inşa aracı veriyor.Size önerim herzaman güvenliğinizi ön plan'da tutmanız olucaktır.Bir bölge'nin güvenliği ni tam olarak sağlamdan kesinlikle yeni bir bölge kurmayın.Petrol bölgelerini iyi koruyun.
15
NEXUİZ Nexuiz ağ üzerinden oynanabilen FPS oyunudur.Oyunda birbirinden farklı bir çok silahınız ile düşmanlarınızla şiddetli bir şekilde savaşıyorsunuz.Oyunda sadece silahlar yetmiyor aynı zamanda takımınızla iyi bir savaş stratejisi geliştirmelisiniz.Oyun iki takım halinde oynanıyor.Bu takımlar kırmızı ve mavi olarak belirlenmiş. Her takımın kendine ait bir bölgesi var bu bölgeler bayraklar ile belirlenmiş.Her takımın kendi bölgesinde bayrağı mevcut.Oyun amacı kendi bayrağınızı savunup düşman bayrağını ele geçirmektir. FPS oyunları türünde üstün kılan tabiki ses ve görsel efektlerdir.Nexuiz gerek ses gerekse görüntü olarak çok başırılı.Bildiğiniz gibi 3D oyunlar yüksek sistem gereksinimleri isterler.Ancak Nexuiz aşırı bir sistem gereksinimi istemiyor. Oyunu sisteme kurduğumuzda menüde iki adet Nexius kısayolu bulunmaktadır.Biri OpenGL destekli olanı diğeri ise düşük sistemle oynamak için olanıdır.Oyunu açtığımız zaman oyunmenüsü bizleri karşılıyor.
Oyun Kontrolü İleri hareket: w veya yukarı ok. Geri hareket: s veya aşağı ok Hareket halinde sağ veya sola yönelme: fare sağ veya sola hareket Sağ yan adım: d veya sağ ok Sola yan adım: a veya sol ok Zıplama: Enter veya boşluk Çömelme: Shift Kanca ile tutunma: e Birincil ateş: fare sol tuş
İkincil ateş: fare sağ tuş (çoklu atış veya yakınlaştırma) Silah değiştirme: 1(Lazer), 2(Çifteli), 3(Makineli Tüfek), 4(Havan topu), 5(Electro), 6(CryLink), 7(NexGun), 8(Hagar), 9(Roketatar) veya fare döner tuş Silahı yere bırakma: silme Skor Durumu: TAB Tüm oyunculara mesaj: t Takım oyuncularına mesaj: r Oyunu durdurma: Pause Ekran görüntüsü yakalama: F12 Oyundan çıkış: F10 Görüntüyü küçültme: Görüntüyü büyütme: = Sunucu bilgisi: i Oyunda seyirci olma: F3 Takım menüsü: F5 Evet oyu: F1 Hayır oyu: F2 Haritayı başlatmak için hazır olmak: F4 Menülere Dönmek: ESC Bir nevi caunter-strike benzeri başından kalkamıcağınız bir oyun.Tüm oyun severlere tavsiye ediyorum. İyi Oyunlar !
16
VDRİFT
Vdrift çok güzel efektlere sahip kullanıcıyı etkileyen ve şaşırtan mükemmel bir araba yarışı oyunudur.Oyun ücretsiz olması bile ücretli oyunlardan kötü olmasını etkilemiyor. Oyunda ister zamana karşı yarışın isterseniz turnuva'ya katılın,isterseniz test sürüşü yapın.Ne yapıcağınız sizin zevkinize kalmış. Turnuvalarda dereceye girerek bir sonraki tura geçebilirsiniz. Oyunda hem eski, hemde son model arabalar ve Ralli arabaları mevcut.Vdrift 3 boyutlu grafikleresahiptir.OpenGL destekli bir oyundur. Oyunda neler yapabilirz ? sorusunu sorabilirsiniz.Oyunda kendi arabanızı modifiye edebilirsiniz.Oyunun sitesinden ilgili modları yükleyip değişik arabalara yada turlara sahip olabilirsiniz.Bir araba yarışı oyununda ne ararsanız ve hatta daha fazlasını bu oyunda bulabileceksiniz. Umarız oyunda tüm isteklerinize yanıt bulabilirsiniz.Bizde Truva Dünyası okurları olarak bu oyunu sizlerle paylaşmak istedik.
17
FREECİV Windows kullanıcıları ve oyuncuları Civilization oyununu bilirler.Şimdi sizlere tanıtıcağımız FreeCiv oyunuda Civilization II benzeri bir oyundur. FreeCiv sıra tabanlı bir oyundur.Yani hamleleri sırayla yaparsınız.Oyunumuz bir strateji oyunudur.Amacınız şehirler kurarak yeni bir medeniyet yaratmak ve medeniyetinizi güçlendirmektir. Medeniyetinizi güçlendirmek için Topraklarınız üzerinde üretim yapabilirsiniz,madenler bulabilirsiniz.bilimsel araştırmalar yapabilirsiniz.Vergi toplayarak ekonominizi güçlendirebilirsiniz.Gelirinizi sağlamak için aynı zamanda diğer medeniyetlerle ticaret yapabilirsiniz.Ancak bunları yaparken halkınızı rahat ettirmelisiniz.
Start Scenario Game: Listedeki haritaları seçerek oyunu başlatıyorsunuz ve Messages tan verilen görevleri yerine getirerek oynuyorsunuz.
Oyun Menüsü
Connect to Network Game:
Start New Game:
Yerel ağ üzerinde açılmış bir oyuna katılmak için veya İnternet üzerindeki bir sunucuda açık olana oyuna katılarak oynayabilirsiniz.
Bilgisayara karşı veya yerel ağ üzerinde oynamak için oyun başlatma. Yeni bir oyun başlatırken; oyunun kaç kullanılıcı oynanacağını, harita özeliklerini, sosyal özeliklerini, ekonomik özeliklerini, askeri özeliklerini, bilimsel özeliklerini de ayarlayabilirsiniz. Başlat dediğinizde sizden ülke (Türkiye), lider (Kemal Atatürk, Süleyman, Osman, Murat, Selim, Mehmet) ve şehir stili (Avrupa, Klasik, Tropikal, Asya) seçmenizi istiyor.
Umarız Oyundan Memnun kalırsınız !
Load Saved Game: Daha önce kayıt ettiğiniz oyuna devam ediyorsunuz. 18
PLANET PENGUİN RACER Planet Penguin Racer, sevimli maskotumuz penguenin baş rolde oynadığı bir yarış oyunudur. Oyunda, penguenimiz karınüstü halde karla kaplı dağlardan aşağıya doğru kayak yapmaktadır. Bu oyun aslında tuxracer adlı oyunun planet penguin ekibi tarafından biraz daha geliştirilmiş halidir. Bu ekip oyuna pek çok yeni bölüm ve özellik eklemiştir. Oyunda daha hızlı gitmek için 50km/s hıza ulaştıktan sonra ileri tuşuna basmamalısınız. Ayrıca havadayken ileri tuşuna bastığınızda penguen kanat çırparak daha da hızlanabilmektedir. Grafikler üç boyutlu ve oyun size bol seçenek sunuyor. Yarışı sabahın erken saatlerinde, öğlen saatinde, geceleyin veya sisli ortamda yapmayı seçebilirsiniz. Ayrıca oyun, Gimp kullanarak kendi pistinizi de kolaylıkla yapabilmenizi sağlıyor. Penguen bu oyunda gerçekten başarılı. Oyunda gerçekten aksiyon ve hız var.Biz Truva Linux ekibi olarak bu oyunu oynamanızı tavsiye ediyoruz.
19
BENEATH A STEEL SKY Oyun, gelecekte geçen bilimkurgu temalı bir macera oyunu. Oyunun başında bir takım görevliler tarafından esir alınan ve helikopterle şehre getirilen Foster’ı canlandırıyoruz. Daha sonra helikopter kaza yapıyor ve bizde kaçıp kurtuluyoruz. Bundan sonra ise duyduğumuz bazı isimleri ve bizi buraya getirme amaçlarını sorgulamaya başlıyoruz ve hikaye ilerledikçe kendimiz ve ailemizle ilgili bilmediğimiz birçok şey de öğreniyoruz. Foster’ın temel amacı bulunduğu yerden kaçmak olmasına rağmen, bu teknoloji şehrinde bir takım ilginç gerçekleri öğreniyor. Halk arasında fabrikalarda çok tehlikeli şartlarda çalışan işçi köleler ve üst düzey elit bir kesim arasında keskin bir sınıf farkı oluşmuş. Foster’ın araştırması boyunca keşfettiklerinden biri ise, ‘basit’ bir boru şebekesi sistemi için kurulan bu devasa fabrikalarla aslında bu borular sayesinde beslenen çok gizli bir sırra hizmet edilmekte olduğu. Maceramızda bize birde robot dostumuz Joey eşlik edecek ve çoğu macera oyununda karşılaştığımız gibi, bazı bulmacaların çözümünde bize yardımcı olacak. Bir macera oyununda belki de en çok dikkat edilmesi gereken iki nokta, hikaye ve oyun boyunca çözdüğünüz bulmacalardır. Beneath a Steel Sky da, en çok bu iki konuda dikkatleri üzerine çekiyor. Bulmacalar arasında, tipik macera oyunu bulmacalarıyla birlikte, bilimkurgu sevenlerin ilgisini çekecek birbirinden kaliteli bulmacalar da bulunuyor.Foster ekranda tıkladığınız yere gidiyor. Fareyi ekranın üstüne getirerek envanterimizi görebiliyor ve envanterdeki veya çevremizdeki bir nesneye sağ tıklayarak, ekrandaki başka bir araç veya nesne üzerinde (veya tek başına) kullanabiliyoruz. Nesneye sol tıklarsanız da Foster onun hakkında açıklama yapıyor. Ayrıca F5 ile oyunun menüsünü, F10 ile oyun komut konsolunu açabilirsiniz. Konsoldan sanırım hile kodları giriliyor. Oyunun grafikleri günümüz oyunlarına göre yetersiz kalsa da, sırf grafiklerin yetersizliğini göz önünde bulundurarak, bu tür bir macera oyununu kalitesiz saymak da olmaz tabi.Kısacası oyun heyecanlı konu akışı, kaliteli bulmacaları, oyun içine yerleştirilmiş hoş espri ve diyaloglar (dialoglar tabiki ingilizce) ile, tüm macera sevenlerin ilgisini çekecek dört dörtlük diyebileceğim bir macera oyunu.
20
DREAMCHESS Dreamchess 3 boyutlu bir satranç oyunudur. Oyun iki şekilde oynanabilir. Bilgisayar - Kullanıcı arasında ve Kullanıcı - Kullanıcı arasında. Dreamchess tema destekli bir oyundur. Select Theme menüsünden oyun sırasında görünecek arka planı seçebilirsiniz. Oyun esnasında Save Game ile oyunu kayıt edebilirsiniz. Oyunun bulunduğunuz turunu kayıt ettikten sonra Load Game menüsünden en son kaldığınız bölüme geçebilir ve oyuna bu aşamadan devam edebilirsiniz. Oyuna 1. turdan başlamak istemezseniz daha ileri turları seçip, seçtiğiniz turdan oyuna başlayabilirsiniz. Dreamchess açık kaynak kodlu olduğundan devamlı geliştirilmektedir. Oyunun eklentileri için üretici sitesine bakabilirsiniz. Dreamchess 3 boyutlu satranç oyunlarının arasında bence en iyisi. Daha önce bir çok ücretsiz satranç oyunu denedim ama Dreamchess gibi kaliteli olanını görmedim. Sanal rakibiniz oldukça iyi düşünüp hamle yapıyor. Siz basit hamleler beklerken hiç anlamadığınız bir anda yeniliyorsunuz. Satranç tam bir sabır oyunu. Oyundaki gerçek amacınız çok iyi düşünüp en iyi hamleyi yapmak. Dreamchess hem strateji hemde bir zeka oyunu. Nasıl normal bir satranç oyununda bir strateji belirleyip oynuyorsanız aynısını Dreamchess de sanal ya da gerçek rakibinize karşı oynarkende yapmalısınız. Okullarda zorunlu ders olması düşünülen santranç oyununu bilgisayarınızda denemeniz için Dreamchess en iyi alternatif.
ABUSE Oyunun konusu: Abuse ismi bağışıklılığı olan hayatta tek gen yüzünden büyük bir tehlike ile dolup taşmıştır. Görevimiz güçlü silahlarımız ile savaşıp
verilen bir çeşit gene karşı kişi karekterimiz kalmıştır. Dünya bu ile yüz yüze gelmiş ve birçok mutant bu mutantlara karşı özel yetenek ve dünyayı kurtarmak.
Oyunun kontrolü: Farenin hareketleri ile nişangahımızı yönetiyoruz. Farenin sol tuşu ateş etme tuşu. Klavyenin sağ ve sol yön tuşları ile kahramanımızın sağ sola harektini sağlıyoruz. Yukarı tuşu zıplama ve merdivene tırmanma. Aşağı tuşu ise karşımıza çıkan kontrol panelleri için( Kayıt etme, kapı açma, ışınlanma, asansörü hareket ettirme vb.) kullanıyoruz. CTRL tuşu ile silahlarımız arasında geçiş yapabiliyoruz. Boşluk tuşu öldükten sonra eğer başka canımız kaldı ise oyuna son kayıt ettiğimiz yerden devam etmek için oyuna katılmaya yarıyor.
21
ABE Küçükler için hazırlanmış bir platform oyunudur. Oyun eski piramitleri araştıran karakterimizi yön tuşları ile yürütüp, merdiven tırmandırıp, boşluk tuşu ile zıplatarak karşımıza çıkan tehlike ve tuzaklardan kurtuluyoruz. Anahtar, elmas ve balonları topluyoruz. Sağlık durumumuz kötüyse sağlık çantalarını ta topluyoruz.
Foobillard Foobillard 3 boyutlu gerçek grafiklere sahip mükemmel bir bilardo oyunu. İster 3 top ister amerikan tipi masa seçeneklerinden birini seçerek istediğiniz türde bilardo oynayabilirsiniz. OpenGL desteği bulunmakta
Birçok insan özellikle küçük yaşta bilgisayar sahibi olan insan lar billgisayarı oyun oynamak için kullanırlar.Bizde Truva Linux ekibi olarak sizin için bazı oyunları inceledik.
Yazar:Burak Ender Mail :
[email protected] Yazı :Oyunda Top 10
İyi Oyunlar !
22
Linux'da Ofis Open Office , İşe Yarar mı? Ücretsiz ve açık kaynak kodlu olan , Windows-Linux ve Mac gibi tüm işletim sistemlerinde güvenle kullanılabilen açık ofis yazılımı , akıllarda bir soru işareti bırakıyor. Sorulan soru hep aynıdır. "Open Office işe yarar mı?" Bu yazıda bunu anlamaya ve Open Office ile neler yapabileceğimize değineceğiz. Open Office Bileşenleri Open Office Writer - Kelime İşlemci ve Html Düzenleyici Open Office İmpress -Sunu Open Office Calc - Tablo Open Office Base - Veritabanı Open Office Draw - Çizim Open Office Math - Formül Open Office Writer - Kelime İşlemci ve Html Düzenleyici OpenOffice.org Writer, modern bir kelime işlemci yazılımından beklediğiniz tüm özelliklere sahiptir. İster hatırlamak istediğiniz olayları yazmak için kullanın, isterseniz içinde resim, şema, dizin olan bir kitap yazın, Writer sayesinde tüm bu işlemlerin kolayca, hızlı bir şekilde tamamlandığını göreceksiniz. OpenOffice.org Writer sihirbazlarıyla mektup, belgegeçer ve ajandaları dakikalar içinde tasarlarken, bir yandan da birlikte gelen şablonlar ile kendi dökümanlarınızı tasarlayabilirsiniz. Sayfa ve yazı sitillerinin alışık olduğunuz gibi kolayca
tasarlanması sayesinde sadece işinize konsantre olabilir, üretkenliğinizi artırabilirsiniz. İşte Writer'ı özgün yapan bazı özellikler: + Writer, Microsoft Word uyumludur. Size gönderilen Word belgelerini açabilir, Writer ile tekrar aynı biçimde kaydedebilirsiniz. Writer, sıfırdan hazırladığınız belgeleri Word biçiminde kaydedebilir. + Yazım sırasında Türkçe imla denetimi yaptırabilir, otomatik düzeltme sayesinde hataları en aza indirebilirsiniz. + Hazırladığınız belgeleri tek tıklama ile PDF ya da HTML'e çevirebilirsiniz. + Otomatik Tamamlama (AutoComplete) özelliği sayesinde, yazılması gereken uzun kelimelere gereksiz zaman harcamazsınız. + Karmaşık belgelere çalışırken İçindekiler (Table of Contents) ve İndis (Index) bölümlerini çıkartarak istediğiniz bilgiye daha hızlı erişim sağlayabilirsiniz + Hazırladığınız belgeleri eposta yardımıyla tek tıklama ile gönderebilirsiniz. OpenOffice.org'un yeni döküman biçimi OpenDocument'tir. Bu standart, XML tabanlı ve açık döküman biçimi sayesinde sadece Writer'a bağımlı kalmaz, herhangi bir OpenDocument uyumlu yazılım sayesinde verilere erişim yapılabilir. 23
Open Office İmpress -Sunu OpenOffice.org Impress, etkin çokluortam sunumları hazırlamak için çok kullanışlı bir yazılımdır. Sunumları tasarlarken 2 boyutlu ve 3 boyutlu resimlerden, simgelerden, özel efektlerden, canlandırmalardan ve çizim nesnelerinden faydalanabilirsiniz. Sunumlarınızı hazırlarken, sunum yapacağınız kesimin ihtiyaçlarına göre çok farklı görünüm seçeneklerinden faydalanmak da mümkündür: Çizim, Taslak, Yansı, Notlar vb .. OpenOffice.org Impress, sunumunuzu kolayca tasarlamak için çizim ve diyagram araçları içerir. Bu sayede bir kaç dakika içinde kolayca önceden kurguladığınız çizimleri ekrana aktarabilirsiniz.
Impress yardımıyla sunumlarınızı Microsoft Powerpoint biçiminde kaydedebilir, bu dosyalarınızı Powerpoint bulunan makinelere taşıyıp sunumunuzu gerçekleştirebilirsiniz. Dilerseniz, yeni XML tabanlı OpenDocument açık standardını seçerek hep özgür kalırsınız. OpenOffice.org Impress yardımıyla tek tıklama ile oluşturduğunuz slaytları Flash biçimine getirip Internetten yayınlamak da mümkündür. Bu özellik OpenOffice.org ile birlikte gelir ve herhangi bir üçüncü parti yazılım satın almayı gerektirmez. Open Office İmpress size sunum için tüm kolaylığı sağlayabilir
24
ama belirtelim ki bir eksiği var. Hazırlamış olduğunuz sunumu veya genelağdan indirdiğiniz bir sunum dosyasını islemek için çift tıkladığınız da İmpress yazılımı açılıyor ve sunumun tüm çalışma planını çıkartıyor . Ancak bundan sonra F5 tuşuna basarak izlemeye geçebiliyorsunuz. Ms Office'in tüm sunum dosyalarını açtığı gibi yine o uzantılarda da kaydedebilmektedir.
Open Office Calc - Tablo Calc, her zaman elinizin altında olabilecek bir hesap tablosudur. Eğer yeni başlıyorsanız, OpenOffice.org Calc'ın kolay kullanım ortamını ve sıcak arayüzünü çok seveceksiniz. Profesyonel bir veri işleyenseniz, Calc yardımıyla gelişmiş fonksiyonlara ulaşabilecek, verileri kolayca düzenleyebileceksiniz. Calc'ın gelişmiş DataPilot veriyi alır, özetler ve anlamlı Doğal dil formülleri, kelimeler hazırlamanıza imkan verir (örn.
teknolojisi, veritabanlarından ham bilgiler haline getirebilir. kullanarak kolayca formül ciro - kar gibi).
Akıllı Toplama Düğmesi, içeriğe uygun olarak toplama fonksiyonu ya da alt toplam fonksiyonunu otomatik olarak yerleştirebilir.Sihirbazlar, gelişmiş hesap tablosu fonksiyonları arasından kolayca seçim yapmanıza olanak sağlar. Senaryo yöneticisi (Scenario Manager), özellikle istatistik alanında çalışanlara yönelik
25
olarak "what if..." analizi yapabilir. OpenOffice.org Calc ile hazırladığınız hesap tablolarını, + XML uyumlu OpenDocument biçiminde kaydedebilir, + Microsoft Excel biçiminde kaydederek elinde Microsoft Excel olan arkadaşlarınıza gönderebilir, + Sadece sonuçları görmek için PDF biçiminde kaydedebilirsiniz.
Open Office Base - Veritabanı OpenOffice.org'un yeni 2. sürümü ile birlikte gelen Base, OpenOffice.org içindeki bilgilerin büyük bir hız, verim ve şeffaflıkla veritabanına aktarılmasına izin verir. Base yardımıyla tablo, form, sorgu ve raporlar oluşturup düzenleyebilirsiniz. Bu işlemleri ister kendi veritabanınızla, ister OpenOffice.org Base ile birlikte gelen HSQL veritabanı motoruyla yapmak mümkündür. OpenOffice.org Base, başlangıç, orta ve ileri seviye veritabanı kullanıcıları için sunduğu sihirbaz, tasarım görünümü ve SQL görünümü gibi seçeneklerle oldukça esnek bir yapı sunmaktadır. OpenOffice.org Base ile artık veritabanı yönetimi çok kolaylaştı. Gelin, OpenOffice.org Base ile neler yapabileceğimizi görelim. 26
Verilerinizi Yönetin OpenOffice.org Base yardımıyla, + Verilerinizi depolayabileceğiniz yeni tablolar yaratabilir ve bunları düzenleyebilirsiniz, + Veri erişimini hızlandırmak için tablo indisini düzenleyebilirsiniz, + Tabloya yeni kayıt ekleyebilir, mevcut kayıtları düzenleyebilir ya da silebilirsiniz, + Verilerinizi göz alıcı raporlar halinde sunmak için Rapor Sihirbazından faydalanabilirsiniz, + Hızlı veritabanı uygulamaları oluşturmak için Form Sihirbazını kullanabilirsiniz. Verilerinizi Kullanın OpenOffice.org Base yardımıyla, verilerinizi sadece görüntülemekle kalmaz, aynı zamanda üzerinde işlemler de yapabilirsiniz. + Basit (tek sütunlu) ya da karmaşık (çok sütunlu) sıralama yapabilirsiniz, + Basit (tek tıklama) ya da karmaşık (mantıksal sorgulama) yardımıyla verilerin alt kümelerini görüntüleyebilirsiniz + Güçlü sorgulama yöntemleri ile verileri özet ya da çoklu tablo görünümü şeklinde sunabilirsiniz, + Rapor Sihirbazı yardımıyla raporları pek çok farklı biçimlerde üretebilirsiniz. Diğer Teknik Bilgiler OpenOffice.org Base veritabanı, HSQL veritabanı yöneticisinin tam sürümünü içerir. Bu veritabanı, verileri ve XML dosyaları tutmak için kullanılır. Aynı zamanda basit veritabanı işlemleri için dBASE dosyalarına erişebilir. Daha gelişmiş talepler için, OpenOffice.org Base programı Adabas D, ADO, Microsoft Access, MySQL gibi veritabanlarını destekler ve bu veritabanlarıyla bağlantı kurabilir. İsterseniz, endüstri standardı ODBC ve JDBC sürücüleri üzerinden de bağlantı yapılabilir. Base, ayrıca, LDAP uyumlu adres defterleriyle çalışabilir ve Microsoft Outlook, Microsoft Windows ve Mozilla gibi temel yapıları destekler.
27
Open Office Draw - Çizim Draw, küçük karalamalardan büyük grafikler ve şemalara kadar tüm çizim ihtiyaçlarınız için kullanabileceğiniz bir çizim programıdır. Tüm grafik stillerinizi tek tık ile yönetebilmek için Biçemler ve Biçimlendirme'yi kullanabilirsiniz. Nesneleri düzenleyebilir, iki veya üç boyutlu olarak döndürebilirsiniz. 3B (3D) kontrolcüsü sizin için küreler, küpler,halkalar, vb. nesneleri oluşturacaktır. Draw ile nesneleri yönetebilirsiniz. Onları gruplayıp, gruptan ayırıp, tekrargruplayabilir ve gruplanmış hallerini dahi düzenleyebilirsiniz. Karmaşık gösterim (sophisticated rendering) özelliğisizin seçeceğiniz dokular, ışık efektleri, transparanlıklar ve perspektif özellikleri fotoğraf kalitesinde resimler yaratmanızı sağlayacaktır. Akıllı birleştiriciler (smart connectors) sayesinde akış şemaları, organizasyon şemaları ve ağ şemaları hazırlamak çok kolaylaşıyor. Birleştiriciler tarafından kullanılacak kendi 'yapıştırıcı noktalarınızı' (glue points) tanımlayabilirsiniz. Boyut satırları (dimension lines) doğrusal boyutları çizim sırasında otomatik olarak hesaplar ve gösterir.
28
Open Office Math - Formül Math, matematiksel denklemlerle çalışanlar için tasarlanmış bir yazılımdır. İster Writer belgeleri içinde kullanılabilen formüller üretebilir, isterseniz ürettiğiniz formülleri diğer OpenOffice.org yazılımlarıyla birlikte (Calc, Impress vb) kullanabilirsiniz. Bir formülü Math yardımıyla bir kaç şekilde girebilirsiniz. + Denklem düzenleyici içinde formülü tanımlayarak + Denklem editörü üzerine sağ tıklayıp içerik menüsünden karşılık gelen sembolü seçerek + Denklem editörü üzerine sağ tıklayıp içerik menüsünden karşılık gelen sembolü seçerek
Yazar: Ali Uluç Mail :
[email protected] Yazı : Linux'da Ofis
29
Röportaj İlk sayımızın Röportaj bölümünde sizler için Truva Linux Geliştiricileriyle hazırlamış olduğumuz Röportajı sunuyoruz. Beğenmenizi dileriz...
Onur ÖZDEMİR
3-Neden Slackware Tabanlı Linux Yapmayı Tercih Etdiniz? Slackware hızı, kararlılığı, sadeliği ve Unix geleneklerine bağlılığı ile tanınan bir sistemdir. Bizim de Slackware konusunda kendimizi daha fazla geliştirmemiz, Slackware'in daha kolay modifiye edilebilir olması, rpm paket sisteminde yaşanan sorunlar gibi nedenlerle Slackware'i tercih ettik. 4-Truva Linux’un Geçmişinden Günümüze Kaydetdiği gelişmeler Nelerdir ?
"Onur ÖZDEMİR" Truva Linux Projesini başlatmıştır." 1-Neden yeni bir Linux Dağıtımı yapmak istediniz ? Mevcut linux sürümlerinin ihtiyaçlara tam olarak cevap vermemesi, çok fazla yazılımla ile gelip,kurulum sürecini zorlaştırması, Türkiye'de Linux faaliyetlerinin geliştirilmesi açısından böyle projelere ihtiyaç vardı. Bu nedenle projeyi başlattık ve bugünlere getirdik. 2-Truva Linux İsmi nereden geliyor ? Truva Linux ismi proje başladığı günlerde isim tartışması yaşanırken gündemde olan Truva filminden esinlenerek konmuştur. Truva ismi insanlarda her ne kadar korku ve antipati yaratsada Anadolu'ya özgü bir isim olduğu için hoşumuza gitti. Geliştiricler arasında yapılan uzun görüşmeler sonucu Truva'da karar kılındı.
Truva Linux, ilk başladığı günden bu yana kurulum ve kullanım kolaylığı üzerinde çaba göstermektedir. Şu anda 1.0 kararlı sürümümüzde kurulum Slackware kurulumuna göre çok daha kısa ve çok daha fazla ayarı yapabilmektedir. 1.0 sürümünden sonraki sürümler için grafiksel kurulum sistemi üzerinde yoğunlaşılmış ve bir çok test sürümü hazırlanmıştır. Halen kurulumun sorunsuz hale getirilmesine çalışılmakta ve yönetimi kolaylaştıracak küçük programcıklar geliştirilmektedir. İlk dönemlerde hazırlayamadığımız paket depomuzu ve sabit ftp adresimizi ayarlayarak daha fazla programa kolayca ulaşılması sağlanmıştır.Forumumuz,portalımız ve kullanıcı e-posta haberleşme listelerimiz ile kullanıcılara daha fazla bilgiye ulaşma imkanı sağlanmıştır.
30
5-Truva Linux’un Geliceği Hakkında Ne Düşünüyorsunuz ? Truva Linux, karşılaştığı bir çok soruna rağmen elindeki imkanları kullanarak gelişimine devam etmektedir. Son aylarda artan destek ekibin moral ve motivasyonunu artırmaktadır. Halen devam eden çalışmalarla yeni sürümde yeni teknolojileri uygulamaya başlayacağız. Güncel paketler ve grafiksel anlamda gelişim Truva'nın ileriki pozisyonunu olumlu etkileyecektir. Mevcut geliştiricilerimizin de zamanla kendilerini her geçen gün geliştirmesi bu işe gönül verenlerin projeye daha fazla katkıda bulunmasını sağlıyor.
Buradaki Röportaj Onur Özdemir ile yapılmış olup,hiçbir değişikliğe uğramadan okurlara yansıtılmıştır. Görmüş olduğunuz gibi Truva Linux geliştiricileri Linux u daha ileriye taşımak için uğraşıyor.Böyle gelişen bir işletim sistemi daha ileride çok daha gelişerek Sayılı linux dağıtımları arasına giricektir. Yazar: Burak Ender Mail :
[email protected] Yazı : Röportaj
6-Medya ve İnternet’den yeterli ilgi görüyormusunuz ? Bazı kanallarda ve gazetelerde truva ile ilgilş kısa haberler geçmesi dışında medyadan şu ana kadar yeterli desteği göremedik fakat kullanıcı tarafında fazlası ile ilgi var. 7-Truva Linux Sosyal Hayatınızı Nasıl Etkiledi ? Truva Linux Projesi'ne başladığımdan beri sosyal hayatım olumsuz bir şekilde değiştir. Yeri geldi ailemi yeri geldi eşimi dostumu ihmal ettim hala bazı durumlarda ihmal etmek zorunda kalıyorum. Bu işler ancak kendinden fedakarlık yaparak ileriye gidebiliyor. Tabi zaman içerisinde bu dengeleri de aile düzenim için değiştirmek durumunda da kalacağım. 8-Yerli dağıtımları Kendinize Rakib olarak gördünüzmü ? yerli dağıtımları rakip olarak görmüyorum aksine Türk Linux camiasının gelişimine katkıda bulundukları için destekliyorum. 31
İSO dosyasını CD'ye Yakma Merhaba, Forumlarda sıklıkla karşılaştığımız durumlardan olan "CD boot etmiyor" veya "Cd okuma hatası veriyor" gibi şikayetleri sıklıkla okumuşsunuzdur. Bu durumun sebebi ya cdromu hatalı yazdırmak yada iso image'sini herhangi bir arşiv açıçı program ile açmaktır. Önemli Not: iso imagslerinizi 10x hızında yazdırınız. eğer yüksek hızlarda yazdırırsanız boot edememe veya cd okuma hataları ile karşılaşabilirsiniz. Nero cd yazma programı malesef iso imagesi yazdırırken hızı şeçme olanağı vermiyor bize.Bunu aşmanın diğer yolu iso Nero express değilde Nero burningrom ile yazdırabilirsiniz. Sizlere Truva iso image'sinin nasıl düzgün bir şekilde hatasız cd'ye aktarılacağını resimli olarak anlatmaya çalışacağım. İso nedir? Onu anlatayım önce. Tüm linux dağıtımları iso imagesleri olarak dağıtılmaktadır. Bunun nedeni download edeceğimiz tek bir dosya olması ve boot edilebilir olmasıdır. Yani iso image'sini cd ye yazdırdıktan sonra bilgisayarınızın bios ayarından boot device olarak cdromu seçersiniz ve cdrom üzerinden kurulum programı başlatılır. Elimizde Truva GNU/Linux bootable iso'su olsun. Eğer yoksa resmi paket depomuz olan "ftp.linux.org.tr/pub/truva" ftp sunucusundan indirebilirsiniz.
32
Evet elimizde bir adet Truvalinux 1.0. karalı sürüm iso imagesi var.Yapacağımız işlem bu iso imagesini nero ile cd ye yazdırmak. UYARI: Resimde görüldüğü üzere iso imagesi sanki bir WinRaR Dosyası görünümüde fakat bu iso'yu winrar ile açarsanız ve bu dosyaları cd'ye açık şekilde cd'ye yazdırırsanız cdrom boot etmeyecektir. Evet herşey tamam olduğuna göre işimize devam edebiliriz.
"Kalıbı diske yazdır" seçeneğiyle devam ediyoruz. Çünki iso imagesi bootable olduğu için bu seçenekle yazdırmalısınz data olarak yazdırırsanız cdromunuz boot etmiyecektir. Nero express ile seçenek " Disk Kalıbı veya Kayıtlı Tasarı" tıklıyoruz.
33
Resimde görüldüğü gibi dosya seçme penceresinde Truva Linux iso imagesimizi seçiyoruz.
34
Boş bir cdromu sürücüye yerleştiriyoruz. Ben cdrw kullandığım için resimdeki uyarıyı aldım.
Evet ile devam ediyoruz. cdrw yeniden yazdırılmak için siliniyor.
cdrw silme işlem bittikten sonra yazma işlemi başlıyor.
35
Resimde görüldüğü gibi cdrw 52x değil 4x yazma hızını destekliyor.
36
Burda cd'ye yakılan iso Truva Linux iso'sudur.Sizde isterseniz başka dağıtımları cd yakabilirsiniz. Yazar:Abdullah Ülker Mail :
[email protected] Yazı :Truva Linux'u Cd'ye Yakma 37
Windows'dan Linux'a Yabancılık Çekmeyin Merhaba sevgili Truva Dünyası okurları.Bu yazımda sizlere GNU/ Linux sistemleri ile ilgili bazı bilgileri sunucağım.Bu yazı sayesinde Linux geçerken zorlanmıyacaksınız ve kendinize en uygun dağıtımları seçebileceksiniz. Alışkanlıklardan Kurtulalım ! Günümüzde bilgisayar kullanıcıları linux'a geçmekte zorlanır. Linux'a geçen kullanıcılarda kendilerine dağıtım seçmekte zorlanırlar.Bir yanda senelerden beri tecrübe kazanmış olan linux bir yanda son derece genç ve keşfedilmeye açık bir sistem.Evet ama hangisini seçmeliyiz? Bu soruyu kendi nize sorduğunuzu duyar gibiyim.Bu konuda Kısa Kısa Dağıtımlar yazımı okuyabilirsiniz. Genellikle kullanıcıları Linux'dan korkutan ve soğutan en büyük etken Linux'un zor olduğu düşüncesidir.Halbuki bu bilgi tamamen yanlıştır.Sizlere zorlanmıycaksınız demiyorum.Elbetde belli bir süre alışma süreniz olucakdır.
Linux,Linus Torvalds tarafından geliştirilmiştir.Bu konuda daha ayrıntılı bilgiye sahip olmak isterseniz Linux Nedir yazımı okuyabilirsiniz. Windows altında yapılabilecek herşey linux altındada yapılabilir ancak bunun için alışmanız gerekebilir.Linux, en yeni bilgisayar kullanıcısına'da hitab eder.Bir zaman sonra eski sisteminize ihtiyaç bile duymıycaksınız.Ancak sisteme bu kadar hızlı geçiş yapmak zorunda değilsiniz.Linux ve Windows aynı bilgisayarda kolayca çalışabilir.İsterseniz Virtual Box gibi sanallaştırma programlarıyla 38
istersenizde hard disk üzerinde kurarak lilo veya grup gibi bir yönetici ile açılışda sisteminizi seçin.Bu söylediklerinizi Nasıl Yapıcaz? sorusunu sorabilirsiniz. Bu konuları bir dahaki sayımızda sizlere sunucağız. Yeni Bir Sistem Doğuyor ! Richard Stallman MIT'de çalışırken benimsediği,yazılımın,programcının değil kullanıcının istediği gibi çalışması mantığına dayanarak yeni bir işletim sistemi yazmaya karar verdi.Onun amacı özgür bir işletim sistemi yaratabilmekti.Bu proje için GNU ismini düşündü.Bu isim hem bir hayvan ismi hem de "GNU is not Unix" anlamını taşıyordu.Bu isim sistemin Unix olmadığını ama Unix'e çok benzediğini ifade ediyordu.Bu sistemi geliştirmek için insanlardan yardım istedi. Sistemi yazmaya karar verdikden 1 sene sonra MIT'den ayrılıp Özgür Yazılım Derneğini kurdu (Free Software Foundation)kurdu.Bu sayede GNU'ya daha fazla zaman ayırıp üzerinde daha fazla çalışabilecekti.Bu sistem için yazdığı her kodu,isteyen herkezle paylaşıcağını belirtdi.Bu da genel kamu lisansı (GPL) bu şekilde ortaya çıktı. GNU ilk başlarda çok fazla önemsenmesede daha sonra bilgisayar kullanıcılarının oldukça ilgisini çekti.GNU linux'un editörü vs...bir çok yardımcı programları bitdi.Ama ellerindekinin işletim sistemi olabilmesi için bir çekirdeğe ihtiyaç vardı. Çekirdek Nedir ? Çekirdek (kernel);anlam olarak "Yazılımla donanım arasındaki katmandır" demek yanlış olamaz.Yazılımların istemleri kernel yardı-
mıyla donanıma aktarılır ve cevaplarda aynı yolla yazılımlara geri döndürülür.O zamanlar FSH'nin HURD gibi çekirdek denemeleri olduysada malesef başarılı değillerdi.HURD çekirdeği gelişmesine günümüzde de devam ediyor hatta Debian gibi dağıtımlarda kullanılabiliyor.Aynı anda Linus Torvalds, bir işletim sistemi çekirdeği geliştiriyordu ve bu bu çekirdeğin kullanıcılarıda hızla artıyordu. Daha sonra GNU'nun eksik yanı olan çekirdek gereksinimini Torvalds'ın çekirdeği Linux ile doldurdular.Ortaya çıkan sonuç gerçekten iyiydi.İnsanlar bu sistemi Linux adıyla anmaya başladılar. Neden Kurulu Sistemimi Bırakayım ? Bu noktada bazı insanlar bize bu soruyu sorabilirler.”Ne Lisansından Bahsediyorsun?” “Dışarıda CD ve DVD dolusu program var 2 ytl fiyatına.” Bu soruyu soran insanlara bizim cevabımız ise “Grurlu bir insan olarak bunu nasıl kaldırıyorsunuz ?”.O tür yazılımları kaçak kullanarak hem kanunlar önünde, hemde vicdanen suçlu durumuna düşüyorlar.Ayrıca yazılımcı yaptığı işin karşılığında belli bir ücret taleb ediyorsa bunun karşılığını vermelisiniz. Şöyle bir düşünelim, windows altında yaptığımız herşeyi Linux altındada yapabiliriz.” O zaman niçin sistemimizi değiştirelim “ sorusunu soranlar vardır aranızda.Yukarıda belirtdiğim gibi lisans sorunları yüzünden linux’a geçmek sistem değişikliyinin başında gelir. Bir başka sistem değişikliğinin sebebi ise sistemin kararlılığıdır.İyi kurulmuş linux sistemlerini çökertmek oldukça zordur.Örnek olarak Truva Linux. Slackware dağıtımı temelleri 39
üzerinde kurulan en dayanıklı dağıtımlardan birisi. Linux sadece normal kullanıcılara değil, geliştiriciler içinde çok yararlıdır.Bir çok geliştirme aracı dağıtımla birlikte gelir.Gelmeyenler ise rahatça eklenebilir.Üstelik bu geliştirme araçları diğer sistemlere oranla daha kararlı çalışırlar. Linux’da çeşitli kullanıcı rütbeleri vardır.Mesela bilgisayar yöneticisi root olarak ayarlanır.Diğer kullanıcılara ise başka rütbe verilir.Bu sayede linux sistemleri diğer sistemlere oranla daha kararlıdırlar. Linux’un en büyük eksikliği hep oyun olmuştur.Eskiden bu oyunları oynamak imkansızdı.Günümüzde ise çeşitli emulatörler sayesinde bu oyunların %80 oynanabilmektedir. Üstelik Microsoft’un Vistayı çıkarması Linux’u bir adım öne geçirdi.Bir çok xp kullanıcısı vistaya geçtikden sonra yaşadıkları problemler nedeniyle artık Linux seçiyorlar.Öyleki en basitinden Vista Need For Speed Carbon oyununu dahi açamıyor.
Yazar: Burak Ender Mail :
[email protected] Yazı : Windows'dan Linux'a
40
Kendi Sunucunu Kendin Yap ! Günümüzde internet denilince akla ilk ADSL geliyor.Evet insanlar kendi kişisel yada kurumsal sitelerini yayınlamak için hosting firmalarına para harcıyorlar.Ama bunu linux altında ücretsiz hazırlamakda mümkün.
olduğundan söz edelim.Öncelikle en az 256/64 kb hızında bir internet bağlantısına ihtiyacımız var.Upload hızınız ne kadar yüksek olursa sayfalarınızın açılma hızıda o kadar hızlı olur.
İşte sizlere linux kullanmak bir neden daha.Bu yazımı okuyarak kendi sitenizi kendi bilgisayarınızdan yayınlayabileceksiniz.
İkinci olarak bir alan adına ihtiyacımız var.isterseniz sadece ip adresinizi kullanabilirsiniz. Ancak Ziyaretcinize alan adı daha hoş olucaktır.
Neden Slampp ? Slampp'ı seçmemizin sebebi optik sürücüden çalışabilmesi ve çok kolay bir kullanıma sahip olmasıdır.Bunun yanı sıra tamamen bir sunucu olması için tasarlanmış çok hızlı bir dağıtım slampp.Üstelik beraberinde çok güçlü yardımcı yazılımlar getiriyor.Bu sayede daha önce linux kullanmasanızda kendi sunucunuzu yapabilirsiniz. Neden Slampp'ı seçtiğimizi açıkladıkdan sonra nelere ihtiyaç
Önümüzde iki seçenek var. Bilgisayar her açılıp kapandığında IP numarası düzenlemesi yapmak yada sabit ip numarası almak.Her seferinde uğraşmamanız için sabit IP kullanmanızı öneririz.Türk Telekom size bu konuda yrdımcı olucaktır. Evet tüm bunları yaptıkdan sonra artık kendi sunucumuzu yapmaya başlayabiliriz.
41
42
CD'yi Tak ve Reboot Evet bunun için indirdiğinizCD'yi Tak ve Reboot Slampp dağıtımının iso dosyasını cd'ye yazdırdıkdan sonra (Cd'yi yazmak için Abdullah Ülker'in "İso dosyasını Cd'ye yakma" yazısını okuyabilirsiniz)optik sürücüye yerleştirip boot etdikten Slampp canlı bir dağıtımdan olucağı için hiçbir ayar yapmadan sunucunuz hazır olucak. Slampp ön tanımlı olarak ingilizce klavye ile geliyor ama bunu ayarlardan değiştirebilirsiniz.Slampp xFce masaüstünü kullanır.Sistem açıldığında bir çok simge ile karşılaşıcaksınız.Firefox'u çalıştırdığınız anda sunucu da çalışmaya başlıyacaktır. Kendi Sayfanızı Yayınlayın ! Slampp'ı çalıştırdıkdan sonra sıra geldi kendi sayfamızı web'de yayınlamaya. Kendi oluşturmuş olduğunuz web sayfalarını opt/lampp/htdocs/ yolunu dosyalarımızı yayınlayacağımız klasördür.mesela /opt/lampp/htdocs/blog/ dizinine bir blok koyarsak sitemizin adresi http://ipadresi/blog yada http://localhost/blog olarak görünür. İp adresini öğrenmek için konsoldan if-config komutunu vermemize yeterlidir. Yazar: Burak Ender Mail :
[email protected] Yazı : Kendi Sunucunu Kendin Yap !
43
Editörler Adı: Burak Soyadı: Ender Mail:
[email protected] Ünvanı: Truva Linux Geliştiricisi
Adı: Abdullah Soyadı: Ülker Mail:
[email protected] Ünvanı: Truva Linux Geliştiricisi
Adı: Ali Soyadı: Uluç Mail:
[email protected] Ünvanı: Truva Linux Geliştiricisi
Adı: Hayrettin Soyadı: Engür Mail:
[email protected] Ünvanı: Truva Linux Geliştiricisi
44