Lêi Më ®Çu Ho¹t ®éng ng©n hµng ®ãng vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ, nh¹y c¶m víi c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. Ho¹t ®éng ng©n hµng ngµy cµng ®a d¹ng, phøc t¹p v× vËy tiÒm Èn ngµy cµng nhiÒu rñi ro. H¬n n÷a, trong xu thÕ héi nhËp ngµy nay, ®Æc biÖt sau khi ViÖt Nam ®· gia nhËp WTO, viÖc c«ng khai c¸c th«ng tin tµi chÝnh ng©n hµng lµ v« cïng cÇn thiÕt . Do ®ã, cÇn thiÕt ph¶i kiÓm to¸n ®éc lËp ng©n hµng. MÆt kh¸c, tÝn dông lµ nghiÖp vô kinh doanh chñ yÕu cña c¸c NHTM ViÖt Nam, võa ®em l¹i lîi nhuËn nhng còng ®em l¹i rñi ro lín nhÊt. Do vËy, kiÓm to¸n ho¹t ®éng tÝn dông lµ bé phËn quan träng nhÊt trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n BCTC cña ng©n hµng. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty Ernst & Young, em ®· cã ®iÒu kiÖn ®îc t×m hiÓu thªm vÒ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM trong thùc tÕ. ChÝnh v× vËy em ®· chän ®Ò tµi kho¸ luËn cña m×nh lµ: “N©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông -
Gi¶i ph¸p
®èi víi c¸c bªn ”. 1. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi - Nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam cña c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp Ernst & Young. - Trªn c¬ së nghiªn cøu, t×m ra nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i vµ ®a ra gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng ty kiÓm to¸n vµ NHTM ®Ó nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông.
1
2. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi - §èi tîng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ c¸c vÊn ®Ò vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh kiÓm to¸n ho¹t ®éng tÝn dông t¹i NHTM ViÖt Nam cña c«ng ty kiÓm to¸n Ernst & Young. - Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi: + VÒ lý luËn: Ph©n tÝch c¬ së khoa häc cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông. + VÒ thùc tiÔn: Ph©n tÝch qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam do c«ng ty kiÓm to¸n Ernst & Young thùc hiÖn. Tõ ®ã t×m ra nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i vµ ®a ra gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng ty kiÓm to¸n vµ NHTM ViÖt Nam ®Ó nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông. 3. KÕt cÊu cña ®Ò tµi Ch¬ng 1: Lý luËn c¬ b¶n vÒ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng qu¸ tr×nh kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam cña c«ng ty kiÓm to¸n Ernst & Young. Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam.
2
Ch¬ng 1 Lý luËn c¬ b¶n VÒ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i NHTM ViÖt Nam
1.1Tæng quan vÒ NHTM 1.1.1Kh¸i niÖm vÒ NHTM 1.1.2
§Æc ®iÓm cña NHTM ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kiÓm
to¸n 1.2Tæng quan vÒ nghiÖp vô tÝn dông cña NHTM 1.2.1
Kh¸i niÖm vÒ nghiÖp vô tÝn dông cña NHTM
1.2.2§Æc ®iÓm cña nghiÖp vô tÝn dông trong NHTM ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kiÓm to¸n 1.2.3Quy tr×nh tÝn dông tæng qu¸t t¹i NHTM Qui tr×nh tÝn dông lµ tr×nh tù c¸c bíc cÇn thùc hiÖn kÓ tõ khi chuÈn bÞ hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cho ®Õn khi chÊm døt quan hÖ tÝn dông ®Ó ®¶m b¶o r»ng viÖc cÊp tÝn dông tu©n thñ c¸c qui ®Þnh cña ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch cho vay cña ng©n hµng. S¬ ®å 1.1: Qui tr×nh tÝn dông tæng qu¸t ThiÕt lËp hå s¬ tÝn dông
Ph©n tÝch tÝn dông
QuyÕt ®Þnh tÝn dông
3
Gi¶i ng©n
Gi¸m s¸t vµ thanh lý tÝn dông
1.2.4
Rñi ro tÝn dông t¹i NHTM Rñi ro tÝn dông lµ kh¶ n¨ng kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®îc ®óng
nî víi ng©n hµng xÐt trªn c¶ 2 khÝa c¹nh: sè lîng vµ thêi gian. - Sè lîng: ph¸t sinh trong trêng hîp ng©n hµng kh«ng thu ®îc ®Çy ®ñ gèc vµ l·i cña kho¶n vay - Thêi gian: viÖc thanh to¸n nî gèc vµ l·i kh«ng ®óng kú h¹n Nguyªn nh©n g©y ra rñi ro tÝn dông: - Nguyªn nh©n kh¸ch quan: cã thÓ tõ phÝa kh¸ch hµng hoÆc kh«ng ph¶i tõ phÝa kh¸ch hµng mµ tõ c¸c yÕu tè nh chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi, c«ng nghÖ. - Nguyªn nh©n chñ quan: ®©y lµ nh÷ng nguyªn nh©n xuÊt ph¸t tõ chÝnh b¶n th©n ng©n hµng, tõ chÝnh s¸ch cña ng©n hµng vµ ®éi ngò c¸n bé trong ng©n hµng. 1.3 KiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông trong NHTM
1.3.1KiÓm to¸n ®éc lËp a) Kh¸i niÖm kiÓm to¸n ®éc lËp b) Vai trß, ý nghÜa cña kiÓm to¸n ®éc lËp c) Ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®éc lËp d) Quy tr×nh kiÓm to¸n ®éc lËp - Giai ®o¹n 1: LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n - Giai ®o¹n 2: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n - Giai ®o¹n 3: KÕt thóc kiÓm to¸n e) Rñi ro trong kiÓm to¸n ®éc lËp - Rñi ro tiÒm tµng (IR)
4
- Rñi ro kiÓm so¸t (CR) - Rñi ro ph¸t hiÖn (DR) - Rñi ro kiÓm to¸n (AR) AR = IR x CR x DR 1.3.2Môc tiªu vµ ®èi tîng cña kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông a) Môc tiªu - §¸nh gi¸ nghiªm tóc, ®óng ®¾n trong viÖc tæ chøc c¸c nghiÖp vô tÝn dông ®èi víi c¸c quy ®Þnh cña NHTW vµ cña héi së. -
§¸nh gi¸ tÝnh trung thùc, hîp lý cña sè liÖu kÕ to¸n vÒ
nghiÖp vô tÝn dông - §¸nh gi¸ ®îc rñi ro trong nghiÖp vô tÝn dông vµ hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý rñi ro cña ng©n hµng. b) §èi tîng Nh×n chung, ®èi tîng kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông cã thÓ chia thµnh 3 nhãm: - KiÓm to¸n tæ chøc, c¬ cÊu ho¹t ®éng tÝn dông - KiÓm to¸n c¸c kho¶n cho vay - KiÓm to¸n hiÖu qu¶ cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông 1.3.3Quy tr×nh kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM 1.3.3.1 Giai ®o¹n 1: LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n Trong giai ®o¹n nµy, KTV thùc hiÖn c¸c néi dung c«ng viÖc sau: t×m hiÓu vÒ néi dung c¸c nghiÖp vô tÝn dông cña kh¸ch hµng, hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, hÖ thèng kÕ to¸n, thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch s¬ bé, x¸c ®Þnh møc ®é träng yÕu, lËp
5
kÕ ho¹ch kiÓm to¸n toµn diÖn vµ so¹n th¶o ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n. 1.3.3.2 Giai ®o¹n 2: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n Tõ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®· x©y dùng, KTV tiÕn hµnh thùc hiÖn kiÓm to¸n theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, nÕu cã nh÷ng vÊn ®Ò träng yÕu n¶y sinh, KTV ph¶i ®¸nh gi¸, xem xÐt ®Ó ®iÒu chØnh l¹i kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. a) Thu thËp c¸c tµi liÖu ban ®Çu phôc vô cho kiÓm to¸n tÝn dông b) Thùc hiÖn thö nghiÖm kiÓm so¸t c)
Thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n
d) KiÓm to¸n nghiÖp vô qu¶n lý rñi ro tÝn dông e) KiÓm to¸n sè liÖu kÕ to¸n 1.3.3.3
Giai ®o¹n 3: KÕt thóc kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn
dông Giai ®o¹n kÕt thóc kiÓm to¸n lµ giai ®o¹n KTV thùc hiÖn c«ng viÖc tæng hîp nh÷ng kÕt qu¶ ®· tiÕn hµnh tríc ®ã. Néi dung kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dung ®îc tr×nh bµy trong b¸o c¸o kiÓm to¸n ph¶i ®a ra: - §¸nh gi¸ chung vÒ viÖc tæ chøc thùc hiÖn nghiÖp vô tÝn dông. - §Æc ®iÓm c¬ cÊu tÝn dông. - §¸nh gi¸ nghiÖp vô tÝn dông theo khÝa c¹nh kinh tÕ: tèc ®é t¨ng trëng chung, ¶nh hëng ®Õn doanh thu, chi phÝ cña ng©n hµng…
6
- ViÖc tu©n thñ c¸c quy ®Þnh dµnh cho ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng, c¸c quy ®Þnh dµnh cho ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung, c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n… - §¸nh gi¸ c¸c chÕ ®é th«ng tin b¸o c¸o. 1.4
HiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông
1.4.1 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông - Ph¶i ®¹t ®îc môc tiªu kiÓm to¸n - Rñi ro kiÓm to¸n ë møc ®é thÊp, cã thÓ chÊp nhËn ®îc - Ph¸t hiÖn ®îc nhiÒu ®iÓm yÕu cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, ®a ra ®îc nhiÒu ý kiÕn t vÊn tèt ®èi víi kh¸ch hµng - Chi phÝ, thêi gian kiÓm to¸n hîp lý 1.4.2
C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM 1.4.2.1Nh©n tè vÒ phÝa c«ng ty kiÓm to¸n a) Quy tr×nh kiÓm to¸n - Thñ tôc kiÓm to¸n ®îc thiÕt kÕ chÆt chÏ ®¶m b¶o kh«ng bá qua sai sãt träng yÕu, tõ ®ã kÕt luËn ®a ra chÝnh x¸c, ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan vµ tin cËy cña kÕt qu¶ kiÓm to¸n. - Quy tr×nh kiÓm to¸n hîp lý cho phÐp gi¶m thiÓu ®îc thêi gian, chi phÝ kiÓm to¸n (tr¸nh l·ng phÝ thêi gian, nh©n lùc vµo thñ tôc kh«ng cÇn thiÕt) b) §éi ngò kiÓm to¸n viªn KiÓm to¸n viªn lµ nh÷ng ngêi sÏ trùc tiÕp tiÕn hµnh cuéc kiÓm to¸n. Do vËy, hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n sÏ phô thuéc vµo tÝnh tu©n thñ nguyªn t¾c ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cña hä.
7
- KTV tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp nh tÝnh ®éc lËp, chÝnh trùc, kh¸ch quan… sÏ ®¶m b¶o kh«ng cã sù th«ng ®ång nµo gi÷a KTV vµ ng©n hµng, tõ ®ã gióp cho kÕt qu¶ kiÓm to¸n ®îc kh¸ch quan, chÝnh x¸c h¬n. - KTV cã hiÓu biÕt s©u réng vÒ nghiÖp vô tÝn dông, vÒ ng©n hµng, n¾m râ c¸c thñ tôc cÇn kiÓm to¸n… -> KTV ®a ra ý kiÕn kiÓm to¸n mét c¸ch ®óng ®¾n, cã thÓ ®a ra t vÊn phï hîp víi ng©n hµng ®Ó nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. c) ¸p lùc c¹nh tranh trªn thÞ trêng C¹nh tranh gay g¾t g©y ¸p lùc khiÕn c«ng ty ph¶i c¾t gi¶m chi phÝ nh gi¶m bít mét sè thñ tôc kiÓm to¸n, rót ng¾n thêi gian kiÓm to¸n trong tõng bíc thùc hiÖn, c¾t gi¶m nh©n sù thùc hiÖn kiÓm to¸n… -> g©y ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n, lµm t¨ng rñi ro kiÓm to¸n vµ lµm cho kÕt qu¶ cuéc kiÓm to¸n kh«ng thùc sù ®¸ng tin cËy. KÕt qu¶ kiÓm to¸n sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®îc nh÷ng rñi ro tÝn dông thùc sù cña ng©n hµng. 1.4.2.2Nh©n tè vÒ phÝa NHTM a) HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. NÕu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ng©n hµng ®îc kh¼ng ®Þnh lµ hiÖu qu¶ vµ ®¸ng tin cËy, KTV hoµn toµn cã thÓ tËn dông ®îc kÕt qu¶ kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé, tõ ®ã gi¶m khèi lîng thêi gian, nh©n sù cho cuéc kiÓm to¸n. Do ®ã chi phÝ kiÓm to¸n gi¶m xuèng mµ vÉn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n v× KTV cã thêi gian tËp trung kiÓm to¸n c¸c néi dung kh¸c ®îc kü cµng h¬n.
8
b) Tr×nh ®é, n¨ng lùc cña c¸n bé ng©n hµng vµ th¸i ®é lµm viÖc víi KTV - NÕu CBTD cã n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n cao, tu©n thñ ®óng quy ®Þnh mµ ng©n hµng ®Ò ra sÏ gãp phÇn gi¶m thiÓu rñi ro trong qu¸ tr×nh cÊp tÝn dông, tõ ®ã gãp phÇn gi¶m thiÓu rñi ro cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n. - C¸n bé vµ nh©n viªn ng©n hµng ®îc ®µo t¹o vµ trang bÞ ®Çy ®ñ nhËn thøc vÒ c¸c chuÈn mùc kiÓm to¸n, kÕ to¸n sÏ gióp cho hä hîp t¸c tèt h¬n víi KTV trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n. Hä cã thÓ tr¶ lêi tho¶ ®¸ng c¸c c©u hái trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n vµ cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c nh÷ng tµi liÖu mµ KTV cÇn. - Nh©n viªn ng©n hµng nhiÖt t×nh hîp t¸c sÏ gióp KTV cã ®îc nh÷ng th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c kiÓm to¸n, cßn ngîc l¹i nÕu hä thê ¬, cè t×nh che ®Ëy th«ng tin sÏ lµm cho cuéc kiÓm to¸n gÆp khã kh¨n. 1.4.2.3 Nh©n tè vÒ phÝa c¬ chÕ, chÝnh s¸ch Cã thÓ nãi, c¸c quy ®Þnh, còng nh c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n, kiÓm to¸n cã liªn quan ®Õn nghiÖp vô tÝn dông ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông. - §©y lµ c¬ së ®Ó c¸c KTV tiÕn hµnh c«ng viÖc vµ ®a ra ý kiÕn nhËn xÐt cña m×nh vÒ c¸c th«ng tin tÝn dông ®îc tr×nh bµy trªn BCTC cña ng©n hµng ®îc kiÓm to¸n. C¸c chuÈn mùc nµy cµng ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c th× c«ng viÖc cña KTV cµng thuËn lîi h¬n. - Môc ®Ých cña viÖc ®Æt ra c¸c quy ®Þnh râ rµng, cô thÓ, c¸c chuÈn mùc riªng biÖt cho lÜnh vùc tÝn dông ng©n hµng lµ ®Ó lµm t¨ng chÊt lîng th«ng tin trªn BCTC -> cã thÓ lµm t¨ng sù tho¶ m·n cña ngêi sö dông c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn ho¹t 9
®éng tÝn dông cña ng©n hµng ®· ®îc kiÓm to¸n, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n.
Ch¬ng II Thùc tr¹ng vÒ Qu¸ tr×nh kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam cña c«ng ty ERSNT & Young 2.1Giíi thiÖu vÒ c«ng ty kiÓm to¸n Ernst & Young 2.1.1Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty kiÓm to¸n Ernst & Young C«ng ty TNHH Ernst & Young Vietnam (EY) ®îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t t¹i ViÖt Nam n¨m 1992, vµ lµ c«ng ty kiÓm to¸n
10
100% vèn ®Çu t níc ngoµi ®Çu tiªn ®îc chÝnh thøc thõa nhËn hîp ph¸p ë ViÖt Nam. Ernst & Young Vietnam hiÖn t¹i cã v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i TP HCM vµ t¹i Hµ Néi, víi ®éi ngò nh©n viªn tíi h¬n 250 ngêi. Ernst & Young lµ mét trong nh÷ng c«ng ty kiÓm to¸n hµng ®Çu trªn thÕ giíi, vµ khÈu hiÖu cña EY ®ã lµ: “Quality in everything we do” C¬ cÊu tæ chøc cña EY: S¬ ®å 2.1: C¬ cÊu tæ chøc cña Ernst & Young
Partner Independent reviewers
Group of advisors
Manager/ supervisors
senior/ person in charge
Staff
Staff
staff
2.1.2C¸c lo¹i h×nh dÞch vô c¬ b¶n cña c«ng ty kiÓm to¸n Ernst & Young a) B¶o hiÓm vµ t vÊn b) DÞch vô kiÓm to¸n néi bé vµ qu¶n lý rñi ro c) T vÊn tËp ®oµn d) DÞch vô kÕ to¸n
11
e) Gi¶i ph¸p c«ng nghÖ vµ qu¶n lý rñi ro 2.1.3HÖ thèng ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n HÖ thèng ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n cña Ernst & Young t¹i ViÖt Nam hay bÊt kú quèc gia nµo ®Òu ®îc ¸p dông vµ ph¸t triÓn theo mét hÖ thèng ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n gäi lµ EY GAM ( EY Global Audit Methodology). 2.2 Qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông t¹i NHTM cña
c«ng ty Ernst & Young
12
T×m hiÓu ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng Giai ®o¹n 1: ChuÈn bÞ kiÓm to¸n
T×m hiÓu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ng©n hµng KTV thiÕt kÕ c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t, tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ rñi ro
Giai ®o¹n 2: Thùc hiÖn kiÓm to¸n
Thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t (TOC)
Thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n (TOD)
Giai ®o¹n 3: KÕt thóc kiÓm to¸n
Tæng hîp ph©n lo¹i nî theo kÕt qu¶ cña kiÓm to¸n, ®èi chiÕu víi ph©n lo¹i nî cña ng©n hµng vµ ®a ra §a sè liÖu ®· ®îc kiÓm to¸n lªn b¶ng c©n ®èi
2.2.1 Giai ®o¹n 1: ChuÈn bÞ kiÓm to¸n - T×m hiÓu ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng Tríc khi kiÓm to¸n, KTV cÇn ph¶i n¾m râ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng ®îc diÔn ra nh thÕ nµo. Trong ®ã, KTV cÇn ph¶i chó träng nhÊt lµ quy tr×nh cho vay cña ng©n hµng. - T×m hiÓu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ng©n hµng
13
§èi víi ho¹t ®éng tÝn dông, KTV sÏ tËp trung chñ yÕu vµo c¸c khÝa c¹nh: . C¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng tÝn dông . Quy tr×nh tiÕp nhËn, thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt tÝn dông . Thñ tôc hµnh chÝnh trong qu¶n lý tÝn dông . Theo dâi c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n vµ b¸o c¸o vÒ kh¶ n¨ng rñi ro tÝn dông . HÖ thèng qu¶n lý rñi ro tÝn dông . LËp dù phßng rñi ro tÝn dông vµ thu håi nî - KTV thiÕt kÕ c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t, tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ rñi ro 2.2.2 Giai ®o¹n 2: Thùc hiÖn kiÓm to¸n - Thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t (TOC) ®· ®îc thiÕt kÕ ë giai ®o¹n 1 B¶ng 2.2: Thö nghiÖm kiÓm so¸t (TOC) - Thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n (TOD) nh sau: + §¶m b¶o sè d nî tÝn dông tõ sao kª theo dâi chi tiÕt c¸c kho¶n vay t¹i thêi ®iÓm 31/12/2007 ph¶i khíp víi sè d nî trªn b¶ng c©n ®èi cña ng©n hµng (TB). + Yªu cÇu kh¸ch hµng göi th x¸c nhËn ®Ó ®¶m b¶o r»ng d nî ®îc ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n cho vay lµ trung thùc. + Ph©n lo¹i danh môc c¸c kho¶n vay cña ng©n hµng + TiÕn hµnh chän mÉu trong danh môc cho vay - Tríc hÕt, KTV sÏ x¸c ®Þnh mÉu träng yÕu cÇn thÈm ®Þnh. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, KTV cÇn ph¶i x¸c ®Þnh mét møc giíi h¹n ®Ó tiÕn hµnh thÈm ®Þnh. Møc giíi h¹n ®îc tÝnh to¸n 14
b»ng phÇn mÒm cña EY, dùa trªn c¸c tiªu chÝ nh rñi ro tiÒm tµng, rñi ro kiÓm so¸t, sè d tµi kho¶n cho vay. Sau khi tÝnh ®îc møc giíi h¹n nµy, KTV sÏ tiÕn hµnh kiÓm to¸n tÊt c¶ c¸c kho¶n vay cã sè d lín h¬n møc ®ã. - Sau ®ã, KTV sÏ tiÕn hµnh chän mÉu ngÉu nhiªn c¸c kho¶n vay nhá h¬n møc giíi h¹n kiÓm to¸n. C¸c mÉu nµy ®îc lùa chän dùa trªn phÇn mÒm EY RANDOM. ViÖc lµm nµy ®Ó giíi h¹n sè lîng c¸c kho¶n mÉu kh«ng träng yÕu. KTV tiÕn hµnh chän mÉu kho¶n vay víi sè d nhá h¬n møc giíi h¹n ®Ó nh»m ®¶m b¶o møc bao qu¸t kho¶ng 60% d nî. + ThÈm ®Þnh chi tiÕt c¸c kho¶n vay . Sau khi ®· x¸c ®Þnh sè lîng mÉu cÇn kiÓm to¸n, KTV th«ng b¸o cho tõng chi nh¸nh vÒ danh s¸ch c¸c mÉu ®îc chän. KTV sÏ ph¶i thu thËp ®ñ hå s¬ tµi liÖu vÒ kh¸ch hµng do chi nh¸nh cung cÊp. . Hå s¬ ®Ó tiÕn hµnh kiÓm to¸n gåm: - MÉu thÈm ®Þnh do KTV lËp vµ göi xuèng chi nh¸nh b»ng c¶ file giÊy vµ file mÒm ®· ®îc ®iÒn ®Çy ®ñ th«ng tin theo yªu cÇu. - Tê tr×nh thÈm ®Þnh vÒ kh¸ch hµng vay vèn t¹i thêi ®iÓm gÇn nhÊt. - BCTC cña kh¸ch hµng t¹i ngµy 31/12/2007 hoÆc t¹i thêi ®iÓm gÇn nhÊt. - Hîp ®ång tÝn dông vµ hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n. - Biªn b¶n ®Þnh gi¸ l¹i tµi s¶n ®¶m b¶o t¹i thêi ®iÓm gÇn nhÊt kÌm theo giÊy ®¨ng ký giao dÞch tµi s¶n ®¶m b¶o.
15
- LÞch sö tr¶ nî cña kh¸ch hµng (cã thÓ do ghi chÐp tay hay in ra tõ phÇn mÒm hÖ thèng ng©n hµng ¸p dông). . C¸c bíc thùc hiÖn thÈm ®Þnh: - §èi chiÕu d nî ngµy 30/11 (theo VAS) vµ d nî ngµy 31/12 (theo IFRS) trªn mÉu thÈm ®Þnh xem cã khíp víi sao kª d nî mµ ng©n hµng cung cÊp kh«ng. - NÕu c¸c sè liÖu ®· khíp, KTV xem xÐt quy ®Þnh tr¶ gèc vµ l·i trªn hîp ®ång tÝn dông, sau ®ã ®èi chiÕu víi sao kª dù nî tiÒn vay cña kh¸ch hµng ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tr¶ nî cña kh¸ch hµng. - Xem xÐt c¸c hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n. X¸c minh xem ®· cã ®ñ ®¨ng ký giao dÞch tµi s¶n ®¶m b¶o hay cha. - Sau khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tr¶ nî cña kh¸ch hµng, KTV sÏ tiÕn hµnh ph©n lo¹i kho¶n vay vµo ®óng nhãm nî theo quy ®Þnh. §èi víi VAS chØ cÇn quan t©m ®Õn t×nh h×nh tr¶ nî cña kh¸ch hµng lµ ®ñ (ph©n lo¹i theo quyÕt ®Þnh 493), nhng theo IFRS th× cÇn ph¶i quan t©m ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh cña kh¸ch hµng). 2.2.3 Giai ®o¹n 3: KÕt thóc kiÓm to¸n - Tæng hîp ph©n lo¹i nî theo kÕt qu¶ cña kiÓm to¸n, ®èi chiÕu víi viÖc ph©n lo¹i nî cña ng©n hµng vµ ®a ra bót to¸n ®iÒu chØnh. - §a sè liÖu ®· ®îc kiÓm to¸n lªn b¶ng c©n ®èi 2.3 §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM cña c«ng ty Ernst & Young 2.3.1 Nh÷ng mÆt ®¹t ®îc
16
- Quy tr×nh ®îc thiÕt kÕ phï hîp víi chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam vµ kÕ to¸n quèc tÕ. -
Quy tr×nh ®îc thùc hiÖn cã sù hç trî cña phÇn mÒm c«ng
nghÖ hiÖn ®¹i, gióp cho viÖc xö lý th«ng tin ®îc nhanh chãng vµ viÖc lu gi÷ th«ng tin ®îc thùc hiÖn mét c¸ch rÊt ®Çy ®ñ vµ khoa häc. - Quy tr×nh kh¸ chÆt chÏ, gióp KTV cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc c¸c rñi ro, sai sãt träng yÕu trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông cña ng©n hµng, tõ ®ã KTV cã thÓ ®a ra ý kiÕn mét c¸ch ®óng ®¾n. -
Trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, thö nghiÖm kiÓm so¸t vµ thö
nghiÖm c¬ b¶n ®îc thùc hiÖn trªn c¸c mÉu chän kh¸c nhau gióp cho KTV cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ng©n hµng, tõ ®ã cã thÓ ®a ra ®îc nh÷ng t vÊn ®óng ®¾n. -
§Æc biÖt, trong quy tr×nh kiÓm to¸n, EY chó träng tíi viÖc
thÈm ®Þnh chi tiÕt ®Õn tõng kho¶n vay. §iÒu nµy gióp ®a ra bót to¸n ®iÒu chØnh vÒ ph©n lo¹i nî vµ trÝch lËp dù phßng chÝnh x¸c h¬n. 2.3.2 Mét sè tån t¹i vµ nguyªn nh©n rót ra sau khi thùc hiÖn kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam 2.3.2.1 Tån t¹i vÒ phÝa c«ng ty kiÓm to¸n - Trong giai ®o¹n chuÈn bÞ kiÓm to¸n, viÖc göi c¸c c«ng v¨n, mÉu biÓu cho ng©n hµng ®«i khi cßn cha nhÊt qu¸n gi÷a c¸c chi nh¸nh trong hÖ thèng ng©n hµng.
17
- Nh÷ng thñ tôc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp cña c¸c c«ng ty kiÓm to¸n míi chØ lµ c¸c thñ tôc kiÓm tra tµi liÖu vµ sö dông ph¬ng ph¸p íc lîng. - §éi ngò KTV ®a sè cßn kh¸ trÎ, nªn ®«i khi vÉn cßn thiÕu kinh nghiÖm, bªn c¹nh ®ã viÖc cËp nhËt kiÕn thøc nghiÖp vô ®îc kiÓm to¸n cßn tha thít do cêng ®é vµ khèi lîng c«ng viÖc qu¸ cao. 2.3.2.2 Tån t¹i vÒ phÝa NHTM - Ho¹t ®éng kiÓm so¸t quy tr×nh cho vay cßn yÕu. - ¸p dông phÇn mÒm c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo ng©n hµng cßn cha ®ång bé gi÷a c¸c ng©n hµng hay gi÷a cïng mét chi nh¸nh trong ng©n hµng. - Cha cã hÖ thèng xÕp h¹ng tÝn dông thêng xuyªn, thèng nhÊt. - Tr×nh ®é hiÓu biÕt cña c¸n bé tÝn dông cßn h¹n chÕ. - Th¸i ®é lµm viÖc ®èi víi KTV cßn cã hiÖn tîng e ng¹i, thê ¬, che giÊu th«ng tin, bÊt hîp t¸c. 2.3.2.3 Tån t¹i vÒ phÝa c¬ chÕ, chÝnh s¸ch - C¸c v¨n b¶n ph¸p lý cha thùc sù hiÖu qu¶. - ThiÕu c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n cô thÓ trong lÜnh vùc ng©n hµng nãi chung vµ nghiÖp vô tÝn dông ng©n hµng nãi riªng ®Ó lµm c¬ së cho KTV trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n. + Cha cã chuÈn mùc cô thÓ nµo quy ®Þnh víi viÖc ph©n lo¹i nî vµ trÝch lËp dù phßng. ViÖc thùc hiÖn chñ yÕu dùa trªn quyÕt ®Þnh 493/2005/Q§-NHNN vµ quyÕt ®Þnh 18/2007/Q§-NHNN. + Cha cã chuÈn mùc nµo quy ®Þnh c¸c th«ng tin cÇn c«ng bè vÒ ho¹t ®éng tÝn dông trªn BCTC.
18
- Cha cã quy ®Þnh b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp mµ kh¸ch hµng cho vay ph¶i ®îc kiÓm to¸n. Ch¬ng III gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM
3.1Môc tiªu vµ ®Þnh híng ph¸t triÓn kiÓm to¸n ®éc lËp t¹i ViÖt Nam Ph¸t triÓn ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp NHTM n»m trong khu«n khæ ph¸t triÓn cña ngµnh kiÓm to¸n vµ g¾n chÆt víi xu híng vËn ®éng ph¸t triÓn cña lÜnh vùc ng©n hµng. Do vËy, ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp nãi chung còng nh ho¹t ®éng kiÓm to¸n cña c«ng ty Ernst & Young nãi riªng, ph¶i híng vµo viÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn cho kÞp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña lÜnh vùc kiÓm to¸n còng nh ®¸p øng c¸c nhu cÇu ®a d¹ng cña ng©n hµng. §Þnh híng cña EY lµ më réng vµ ph¸t triÓn ®èi víi lÜnh vùc kiÓm to¸n ng©n hµng. Trong ®ã, ho¹t ®éng tÝn dông ®ãng vai trß v« cïng quan träng ®èi víi ng©n hµng. Do vËy, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ng©n hµng nãi chung vµ kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt ®Æt ra ®èi víi EY. §iÒu nµy võa ¶nh hëng tíi EY, võa cã vai trß thiÕt yÕu ®èi víi hÖ thèng NHTM ViÖt Nam. Nh÷ng tån t¹i hiÖn nay trong ho¹t ®éng nµy ®· ®îc tr×nh bµy ë ch¬ng II vµ ®ã lµ nh÷ng rµo c¶n cÇn rì bá. ViÖc kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ vµ tån t¹i ®ã sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông.
19
3.2Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm to¸n ®éc lËp nghiÖp vô tÝn dông t¹i c¸c NHTM 3.2.1 Gi¶i ph¸p vÒ phÝa c¸c c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp -
N©ng cao tr×nh ®é cña c¸c KTV trong lÜnh vùc kiÓm to¸n
ng©n hµng - CÇn ph¸t huy triÖt ®Ó vai trß cña Th qu¶n lý, thùc hiÖn t vÊn, hç trî gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ hÖ thèng th«ng tin trong NHTM. - CÇn tÝch cùc phèi hîp víi Bé tµi chÝnh, NHNN vµ c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c trong viÖc x©y dùng vµ ban hµnh c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n, kiÓm to¸n ViÖt Nam. 3.2.2 Gi¶i ph¸p vÒ phÝa NHTM - N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kiÓm so¸t quy tr×nh cÊp tÝn dông HiÖu qu¶ ho¹t ®éng kiÓm so¸t quy tr×nh cÊp tÝn dông cµng cao, rñi ro tÝn dông cµng gi¶m. Tõ ®ã gãp phÇn gi¶m bít rñi ro kiÓm to¸n, gi¶m bít khèi lîng c«ng viÖc kiÓm to¸n, thêi gian ®îc rót ng¾n vµ gi¶m chi phÝ kiÓm to¸n. BiÖn ph¸p víi tõng giai ®o¹n cô thÓ: + Khi nhËn hå s¬ vay + Khi ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng + ThiÕt lËp h¹n møc tÝn dông + Thñ tôc liªn quan ®Õn tµi s¶n ®¶m b¶o + Ph©n lo¹i nî vµ trÝch lËp dù phßng - §Èy m¹nh viÖc ¸p dông c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao chÊt lîng hÖ thèng th«ng tin trong ng©n hµng
20
HÖ thèng th«ng tin cã vai trß v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Nã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kh¶ n¨ng x¶y ra sai sãt trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c sè liÖu trªn BCTC, lµ c«ng cô quan träng ®Ó qu¶n lý rñi ro trong ho¹t ®éng ng©n hµng. + Qu¶n lý rñi ro hiÖu qu¶ vµ cËp nhËt kÞp thêi c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng vay vèn, hç trî tÝch cùc cho viÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn dông vµ qu¸ tr×nh gi¸m s¸t sö dông vèn vay. + Ng©n hµng thùc hiÖn lu tr÷ c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng vay vèn khoa häc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cung cÊp th«ng tin cho KTV mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, tõ ®ã cã thÓ rót ng¾n thêi gian kiÓm to¸n. - X©y dùng vµ ¸p dông hÖ thèng xÕp h¹ng tÝn dông Ng©n hµng cÇn thiÕt lËp hÖ thèng xÕp h¹ng tÝn dông chuÈn ho¸ ®Ó cã thÓ ¸p dông cho mäi kh¸ch hµng xin vay. HÖ thèng xÕp h¹ng nµy võa gióp ng©n hµng ng¨n chÆn ®îc rñi ro tÝn dông, hç trî cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cho vay mét c¸ch chÝnh x¸c, ®ång thêi còng hç trî cho c«ng t¸c ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng vay cña c«ng ty kiÓm to¸n, tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cuéc kiÓm to¸n. Tõ gãc ®é cña kiÓm to¸n vµ t vÊn Ernst & Young ®· t vÉn híng dÉn cho NHTM x©y dùng vµ triÓn khai hÖ thèng xÕp h¹ng tÝn dông. Ch¼ng h¹n híng dÉn vÒ quy tr×nh chÊm ®iÓm cho DN nh sau: + Bíc 1: X¸c ®Þnh ngµnh kinh tÕ + Bíc 2: ChÊm ®iÓm quy m« cña doanh nghiÖp + Bíc 3: X¸c ®Þnh lo¹i h×nh së h÷u cña DN + Bíc 4: ChÊm ®iÓm tÝn dông c¸c chØ tiªu tµi chÝnh. 21
+ Bíc 5: ChÊm ®iÓm c¸c chØ tiªu phi tµi chÝnh + Bíc 6: Tæng hîp ®iÓm vµ xÕp h¹ng tÝn dông. -
N©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé qu¶n lý vµ nh©n viªn
ng©n hµng + Ng©n hµng cÇn ph¶i cã mét chiÕn lîc cô thÓ vÒ ®µo t¹o l¹i nguån nh©n lùc vµ t×m kiÕm nguån nh©n lùc míi trong t¬ng lai. + C¸n bé vµ nh©n viªn ng©n hµng cÇn ®îc ®µo t¹o, trang bÞ ®Çy ®ñ nhËn thøc trªn c¸c lÜnh vùc nh: kiÕn thøc vÒ nghiÖp vô tÝn dông, vÒ kinh tÕ, ph¸p luËt, tin häc, ngo¹i ng÷, c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n, kiÓm to¸n, kü n¨ng giao tiÕp… 3.2.3 KiÕn nghÞ ®ãi víi chÝnh phñ, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc - Hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n qu¶n lý ho¹t ®éng tÝn dông - T¨ng cêng vai trß thanh tra, gi¸m s¸t cña NHNN KÕt qu¶ cña thanh tra NHNN cã t¸c dông rÊt h÷u Ých ®èi víi c«ng t¸c kiÓm to¸n ®éc lËp. §©y lµ c¬ së cho nh÷ng ®¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ nh÷ng vÊn ®Ò mµ ng©n hµng ®ang gÆp ph¶i, tõ ®ã KTV cã thÓ khoanh vïng rñi ro tËp trung kiÓm to¸n. - Hoµn thiÖn hÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n ®Ó phï hîp víi quèc tÕ vµ tiÕn gÇn h¬n ®Õn th«ng lÖ quèc tÕ HÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n lµ c¬ së c¨n cø ®Ó KTV x©y dùng kÕ ho¹ch vµ tiÕn hµnh cuéc kiÓm to¸n, ®a ra c¸c ý kiÕn, nhËn xÐt cña m×nh. Do vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n, cÇn ph¶i:
22
+ Ban hµnh thªm c¸c chuÈn mùc kÕt to¸n, kiÓm to¸n cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc ng©n hµng nãi chung hay nghiÖp vô tÝn dông nãi riªng. + CÇn ban bè thªm c¸c chuÈn mùc, quy ®Þnh ®Ó rót ng¾n kho¶ng c¸ch sù kh¸c biÖt cña c¸c quy ®Þnh ViÖt Nam so víi th«ng lÖ quèc tÕ. + NHNN cÇn phèi hîp víi c¸c c«ng ty kiÓm to¸n ®Ó nhËn ®îc sù hç trî trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý tÝn dông. -
Ban hµnh thªm quy ®Þnh vÒ ®èi tîng doanh nghiÖp
b¾t buéc BCTC ph¶i ®îc kiÓm to¸n §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ chÊt lîng kh¸ch hµng vay vèn ®èi víi NHNN còng nh c«ng ty kiÓm to¸n, Bé tµi chÝnh vµ NHNN cÇn yªu cÇu doanh nghiÖp cã nhu cÇu ®i vay ph¶i cã BCTC ®îc kiÓm to¸n ®Ó ®¶m b¶o c¸c BCTC nµy cung cÊp c¸c th«ng tin trung thùc phôc vô cho viÖc thÈm ®Þnh kh¸ch hµng ®i vay ®îc chÝnh x¸c.
23
KÕt luËn Tríc xu thÕ héi nhËp nh hiÖn nay, kiÓm to¸n ®éc lËp cµng kh¼ng ®Þnh vai trß quan träng cña m×nh. KiÓm to¸n ®éc lËp b¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c ng©n hµng kh«ng chØ lµm t¨ng tÝnh minh b¹ch trong c¸c th«ng tin tµi chÝnh ng©n hµng, gióp ng©n hµng thu hót vèn ®Çu t cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp mµ cßn gióp ng©n hµng n©ng cao kh¶ n¨ng ho¹t ®éng còng nh hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý ph¸p luËt cña ng©n hµng. NghiÖp vô tÝn dông nh ®· ®Ò cËp ë trªn lµ nghiÖp vô chñ yÕu, võa ®em l¹i lîi nhuËn cao nhÊt nhng còng ®ång nghÜa víi rñi ro lín nhÊt. V× vËy viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông lµ v« cïng cÇn thiÕt. Do chÝnh viÖc kiÓm to¸n nghiÖp vô tÝn dông ®· gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý rñi ro tÝn dông, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng còng nh gãp phÇn hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n qu¶n lý trong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHNN. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian nghiªn cøu vµ kh¶o s¸t thùc tÕ, còng nh h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cña ngêi viÕt, do vËy bµi kho¸ luËn kh«ng thÓ tr¸nh khái cã nh÷ng khiÕm khuyÕt, tån t¹i vµ cã nh÷ng vÊn ®Ò ®· nªu ra nh÷ng cha thùc sù ®îc gi¶i quyÕt thÊu ®¸o. Do vËy, em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o, gãp ý cña c¸c thÇy, c¸c c« ®Ó em cã thªm kinh nghiÖm trong c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu sau nµy. 24
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Sinh viªn Bïi Ph¬ng HiÒn
25