²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ
PÀıÁUÀæªÀÄvÀAiÉÄà ¨sÁ£ÀÄzÀÄåvÀAiÉÄà ªÁ¢©üÃvÀAiÉÄà | DgÁ¢üvÀ²æÃ¥ÀvÀAiÉÄà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæ¥ÀvÀAiÉÄà £ÀªÀÄ: || ¦ÃoÁ¢ü¥ÀwUÀ¼ÁVzÀÝ PÁ® - 1596-1623 ¥ÀǪÁð±ÀæªÀÄ £ÁªÀÄ £ÁgÁAiÀÄuÁZÁAiÀÄð D±ÀæªÀÄ UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ - ²æøÀÄgÉÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ
«zÁåUÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ - ²æà ¸ÀÄgÉÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²æà «d¬ÄÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ D±ÀæªÀĹéÃPÁgÀ ¢£À – 1497 AiÀÄĪÀ£ÁªÀÄ ¸ÀAªÀvÀìgÀ ZÉÊvÀæ ±ÀÄPÀè ZÀvÀÄzÀð² gÀa¹zÀ UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ - ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 20
www.sumadhwaseva.com
¸ÀAUÀæºÀ - £ÀgÀºÀj¸ÀĪÀÄzsÀé
Page 1
²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ (²æà ¸ÀÄgÉÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ FUÁUÀ¯Éà vÀªÀÄä ²µÀågÁV ªÁå¸ÀgÁdjAzÀ C£ÀÄUÀæ»ÃvÀgÁzÀ «µÀÄÚwÃxÀðgÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹ zÀAqÀ¥À®èl ªÀiÁr CªÀjUÉ ²æëd¬ÄÃAzÀæwÃxÀðgÉAzÀÄ £ÁªÀÄPÀgÀtªÀiÁr ¹éÃPÀj¹zÀÝgÀÄ. £ÀAvÀgÀ ²æëd¬ÄÃAzÀæwÃxÀðgÀ ¸ÀªÀÄÄäRzÀ¯Éèà ²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðjUÉ D±ÀæªÀÄPÉÆlÄÖ ²æëd¬ÄÃAzÀæ wÃxÀðgÀ GvÀÛgÁ¢üPÁjUÀ¼ÉAzÀÄ WÉÆö¹zÀgÀÄ)
²æëd¬ÄÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ ºÉýzÀgÀÄ "²æêÀÄzÁZÁAiÀÄð ¥ÀgÀA¥ÀgɬÄAzÀ C«aÑ£ÀߪÁV F ªÀĺÁ¦ÃoÀzÀ°è £ÀqÉzÀÄ §A¢gÀĪÀ D±ÀæªÀÄ¥ÀæzsÁ£À ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄPÉÌ «aÑwÛAiÀÄÄAmÁUÀĪÀ ¨sÀAiÀÄ«vÀÄÛ. KPÉAzÀgÉ ²æà ªÀÄÆ®gÁªÀÄ£À ²æêÀÄzÁZÁAiÀÄðgÀ ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄAvÉ ²æêÁå¸ÀgÁdUÀÄgÀĸÁªÀð¨s˪ÀÄjAzÀ ¸À£Àå¸ÀÛgÁV ¸ÀPÀ®±Á¸ÁÛçzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁrzÀÝ £ÁªÀÅ ²æà ¸ÀÄgÉÃAzÀæwÃxÀðjUÉ ²µÀågÁV ²æêÁå¸ÀgÁdUÀÄgÀÄ¥ÁzÀjAzÀ PÉÆqÀ®àlÄÖ, zÀAqÀ¥À®èl, ªÀÄAvÀæªÀÄÄzÁæzsÁgÀt, UÀÄgÀÆ¥ÀzÉñÀ, ªÀĺÁªÀÄAvÉÆæÃ¥ÀzÉñÀ ¥ÀmÁÖ©üµÉÃPÀ zÁégÁ £ÁªÀÅ F ªÀĺÁ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ C¢ü¥ÀwUÀ¼ÁV §A¢zÀÝjAzÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÁ ¥Áæ¥ÀÛ D±ÀæªÀÄ¥ÀæzÁ£À ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄPÉÌ «aÑwÛ §AzÀÄ F C¥ÀªÁzÀªÀÅ £ÀªÀÄUÀÄAmÁ¢ÃvÉA§ ¨sÀAiÀÄ, £ÀªÀÄä ¥ÀÇdå UÀÄgÀÄ¥ÁzÀjUÉ GAmÁUÀ¨ÁgÀzÉAzÀÄ £ÁªÀÅ §ºÀÄ«zsÀªÁV UÀÄgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Áæyð¹, C«aÑ£ÀߪÁV §AzÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥Àj¥Á°¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉý M¦à¹zÉÝêÉ. CªÀgÀÄ M¦à ²æà £ÁgÁAiÀÄuÁZÁAiÀÄðjUÉ D±ÀæªÀÄPÉÆqÀ®Ä wêÀiÁð¤¹zÁÝgÉ" JAzÀgÀÄ. DzÀÝjAzÀ¯Éà ²æà ¸ÀÄgÉÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ ²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðjUÉ D±ÀæªÀÄ PÉÆlÄÖ, «d¬ÄÃAzÀæwÃxÀðgÀ £ÀAvÀgÀ GvÀÛgÁ¢üPÁjUÀ¼ÁV £ÉëĹzÀgÀÄ
ªÀÈAzÁªÀ£À - £ÀªÀªÀÈAzÁªÀ£À (D£ÉUÉÆA¢) D±ÀæªÀÄ ²µÀågÀÄ - ²æà gÁWÀªÉÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ DgÁzsÀ£É - ¥sÁ®ÄÎt PÀȵÀÚ ¢éwÃAiÀÄ ªÁUÁézÀzÀ°è dAiÀÄ -
UÁé°AiÀÄgï ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ºÀvÁÛgÀÄ d£À ¥ÀArvÀgÀÄ ²æÃUÀ¼ÀªÀgÀ eÉÆvÉ ªÁUÁézÀPÉÌ §AzÁUÀ, CªÀgÀ£É߯Áè °Ã¯É¬ÄAzÀ¯Éà ¸ÉÆð¹, ªÀĺÁ«dAiÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀA¥Á¢¹zÀgÀÄ. EzÀjAzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀ£ÁzÀ UÁé°AiÀÄgï zÉÆgÉ ²æÃUÀ¼ÀªÀgÀ£ÀÄß “gÁdUÀÄgÀÄ”UÀ¼À£ÁßV
www.sumadhwaseva.com
¸ÀAUÀæºÀ - £ÀgÀºÀj¸ÀĪÀÄzsÀé
Page 2
²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ ¹éÃPÀj¹ UËgÀ«¹zÀ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀĪÀtð¹AºÁ¸À£À, ±ÉéÃvÀbÀvÀæ, ZÁªÀÄgÁ¢ gÁdaºÉßUÀ¼À£ÀÄß ¤Ã¢ “¢VédAiÀÄ ¹AºÁ¸À£Á¢üñÀégÀ” JA§ ©gÀÄzÀ¤ßvÀÛ£ÀÄ.
¥ÀæAiÀiÁtzÀ/¢VédAiÀÄzÀ
¸ÀܼÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀAqÀgÁ¥ÀÅgÀ, PÉƯÁí¥ÀÅgÀ, ªÉ®ÆègÀÄ, vÀAeÁªÀÇgÀÄ.
¥ÀÅtå¥ÀvÀÛ£À,
¨sÁUÀå£ÀUÀgÀ,
gÁd ªÀÄAiÀiÁðzÉUÀ¼ÀÄ 1. UÁé°AiÀÄgï ªÀĺÁgÁd ¹AzsÉAiÀÄÄ ²æÃUÀ¼ÀªÀgÀ£ÀÄß CºÁ餹 ªÉʨsÀªÀ¢AzÀ ¸ÁéUÀvÀ ¤Ãr ¸ÀvÀÌj¹zÀ£ÀÄ. 2. ¸ÁªÀiÁæmï ªÉAPÀl¥ÀwgÁd£ÀÄ ¸ÀÄ¢üÃAzÀæjUÉ “gÀvÁß©üµÉÃPÀ”ªÀiÁr UËgÀ«¹zÀ£ÀÄ. 3. ªÉÄʸÀÆj£À £ÀAdgÁd MqÉAiÀÄgÀÄ, PÁPÀð¼ÀzÀ MAzÀ£Éà ¨sÉÊgÀªÀ, ªÀÄzsÀÄgÉAiÀÄ gÁd, PÉÆaÑ C£ÀAvÀ±ÀAiÀÄ£ÀzÀ gÁd, aAf PÀȵÀÚ¥Àà£ÁAiÀÄPÀ, EªÀÄär gÁªÀÄgÁd ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ ¸À£Á䤹 UËgÀ«¹zÀgÀÄ. 4. PÁëªÀÄ ¥ÀjºÁgÀ - «eÁ¥ÀÅgÀzÀ ¸ÀįÁÛ£À£ÁVzÀÝ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ E¨Áæ»A C¢¯ïµÀºÀ£ÀÄ EªÀgÀ DUÀªÀÄ£À¢AzÀ ºÀ¶ðvÀ£ÁV ©üPÁë¢UÀ¼À UËgÀªÀªÀ£ÀÄß ¤Ãr ¸ÀvÀÌj¹zÀ£ÀÄ. C°è ©üÃPÀgÀ §gÀUÁ® - PÁëªÀĪÀÅAmÁV ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ PÀµÀÖ-£ÀµÀÖUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÀ ²æøÀÄ¢üÃAzÀægÀÄ C°è 7 ¢£À ºÀªÀ£À-ºÉÆêÀÄ, ¥ÁgÁAiÀÄt, ¥ÀÇeÁ¥ÀÅgÀ¸ÁÌgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¹ gÁd£À zsÁ£ÁåUÁgÀzÀ°è ©ÃeÁPÀëgÀ §gÉzÀÄ, ²æà ¢VédAiÀÄgÁªÀÄgÀ ¥ÀÇeÁPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¹ ¥Áæyð¸À®Ä, C°è zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ C©üªÀÈ¢Þ¹zÀÄÝzÀ®èzÉ, K¼ÀÄ¢£À ¥ÀAiÀÄðAvÀ CRAqÀªÀȶÖAiÀiÁV PÉgÉ, ¨sÁ«, £À¢UÀ¼ÀÄ vÀÄA©vÀļÀÄQzÀªÀÅ. PÁëªÀĪÀÅ ¥ÀjºÁgÀªÁ¬ÄvÀÄ. 5.
£ÀqÀĺÀUÀ°£À°è ¸ÀÆAiÀÄð£À ªÀÄgÉ
- C¢¯ïµÀºÀ£ÀÄ vÀ£Àß ªÀÄAwæAiÀiÁzÀ WÀ£À±ÁåªÀÄgÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄUÀ¼À ²µÀå£ÁUÀĪÀAvÉ ¸ÀÆa¹zÀ£ÀÄ. WÀ£À±ÁåªÀÄgÁAiÀÄ£ÀÄ “ªÀÄ¼É §j¹zÀÄÝ, ¥ÀArvÀgÀ£ÀÄß d¬Ä¹zÀÄÝ CAvÀºÀ ªÀĺÀvÀézÉÝãÀ®è, £Á£ÀÄ CªÀgÀ ²µÀå£ÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ CªÀgÀÄ £ÀqÀĺÀUÀ°£À°è MAzÀÄ PÀëtªÁzÀgÀÆ ¸ÀÆAiÀÄð£À£ÀÄß ªÀÄgɪÀiÁZÀ¨ÉÃPÀÄ. DUÀ £Á£ÀÄ PÀÄlÄA§¸ÀªÉÄÃvÀ£ÁV UÀÄgÀÄUÀ¼À ²µÀå£ÁUÀÄvÉÛãɔJAzÀgÀÄ. F «ZÁgÀ ²æÃUÀ¼ÀªÀjUÉ w½¬ÄvÀÄ. ²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ ¢VédAiÀÄgÁªÀÄzÉêÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀgÀÄqÀªÁºÀ£À ²æîQë÷äãÁgÁAiÀÄtzÉêÀgÀ£ÀÄß G¥ÉÇõÀt¢AzÀ ¸Éë¹, d¥ÀªÀÄUÀßgÁzÀgÀÄ. DWÀnvÀWÀl£Á¥ÀlĪÁzÀ ²æà ºÀj M°zÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÀÄ vÁ£Éà C¸ÁzsÀå? vÀ£Àß ¥ÀgÀªÀÄ ¨sÀPÀÛgÁzÀ ²æøÀÄ¢üÃAzÀægÀ vÀ¥À¹ì¤AzÀ ¦æÃvÀ£ÁzÀ ²æúÀjAiÀÄÄ
www.sumadhwaseva.com
¸ÀAUÀæºÀ - £ÀgÀºÀj¸ÀĪÀÄzsÀé
Page 3
²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ “¸ÀvÀåA «zsÁvÀÄA ¤d¨sÀÈvÀå¨sÁ¶vÀA”JA§ ¥ÀæºÁèzÀgÁdgÀ ªÀZÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀvÀåªÀiÁr vÉÆÃjzÀAvÉ, PÀȵÁÚªÀvÁgÀ PÁ®zÀ°è CdÄð£À£À ¥ÀæweÉÕAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀvÀåªÀiÁqÀ®Ä vÀ£Àß ¸ÀÄzÀ±Àð£À ZÀPÀæ¢AzÀ ¸ÀÆAiÀÄð£À£ÀÄß ªÀÄgɪÀiÁrzÀAvÉ, ¸ÀÄ¢üÃAzÀægÀ ªÀZÀ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁ£ÀåªÀiÁqÀ®Ä £ÀqÀĺÀUÀ°£À°è PÀëtPÁ® ¸ÀÆAiÀÄð£À£ÀÄß ªÀÄgɪÀiÁrzÀ£ÀÄ. F CzsÀÄâvÀ ¥ÀªÁqÀªÀ£ÀÄß PÀuÁÚgÉ PÀAqÀ ¸ÀįÁÛ£À, ªÀÄAwæ WÀ£À±ÁåªÀÄgÁAiÀÄgÀÄ D±ÀÑAiÀiÁð£ÀAzÀ¥ÀÇtðgÁV UÀÄgÀÄUÀ½UÉ £À«Ä¹, CªÀgÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¹zÀÝPÉÌ PÀëªÉÄ ¨ÉÃr, vÀªÀÄä PÀÄlÄA§¸ÀªÉÄÃvÀ ªÀiÁzsÀé¢ÃPÉë ¹éÃPÀj¹, ªÀÄAvÀæ ªÀÄÄzÁæzsÁgÀuÉ UÀÄgÀÆ¥ÀzÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ²æêÀÄoÀzÀ ²µÀå£ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¸ÀéAvÀªÁVzÀÝ “D£É ºÉƸÀÆgÀÄ” JA§ UÁæªÀĪÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄUÀ½UÉ zÁ£ÀªÀiÁrzÀ£ÀÄ. 6. ªÉAPÀl£ÁxÀ (gÁWÀªÉÃAzÀægÀÄ)¤UÉ MAzÀÄ ±ÀĨsÀªÀÄĺÀÆvÀðzÀ°è ¸Àvï ¸ÀvÀìA¥ÀæzÁAiÀÄ ¥ÁoÀ¥ÀæªÀZÀ£À gÀºÀ¸ÀåªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹ EvÀgÀ ±Á¸ÀÛçUÀ¼À ¥ËqsÀUÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß nÃPÁn¥ÀàtÂUÀ¼ÉÆqÀ£É ¥ÁoÀ ºÉüÀ®Ä ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ. ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀ°è ªÁåPÀgÀt ªÀĺÁ¨sÁµÀå, dAiÀÄzÉêÀ£À nÃPÉ, «ÄêÀiÁA¸ÁUÀæAxÀUÀ¼ÀÄ, «SÁåvÀªÁzÀ ¨sÁªÀÄwÃUÀæAxÀ, UËgÀªÀ «ÄêÀiÁA¸ÁUÀæAxÀ, CAzÀgÉ ¥Àæ¨sÁPÀgÀ£À UÀæAxÀ ªÀÄvÀÄÛ ²æêÁå¸ÀgÁdgÀ vÁvÀàAiÀÄð ZÀA¢æPÁ, ªÀÄwÛvÀgÀ GzÀÎçAxÀUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® JqÀ©qÀzÉ ªÉAPÀl£ÁxÀ¤UÉ ¥ÁoÀºÉý PÀÈvÁxÀðgÁzÀgÀÄ. 7. ²æÃAiÀiÁzÀªÉÃAzÀæjUÉ ¸À£Áå¸À - vÀªÀÄä ¸ÉÆÃzÀgÀ½AiÀĤUÉ CªÀgÀ C¥ÉÃPÉëAiÀÄAvÉ ¸À£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß ¤Ãr “²æÃAiÀiÁzÀªÉÃAzÀæwÃxÀð”gÉAzÀÄ £ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁr, CªÀjUÉ ²æÃPÀȵÀÚ, ®Që÷äãÁgÁAiÀÄtzÉêÀgÀ «UÀæºÀ, ¸Á°UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÁætzÉêÀgÀ ¥ÀæwªÉÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇeÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ J®è ¥ÁvÉæ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÆß C£ÀÄUÀ滸ÀÄ CªÀgÀ£ÀÄß wÃxÀðPÉëÃvÀæAiÀiÁvÉæUÉ PÀ¼ÀÄ»zÀgÀÄ.
8. ªÉAPÀl£ÁxÀjUÉ ªÉÃzÁAvÀ ¸ÁªÀiÁæeÁå©üµÉÃPÀ - vÀAeÁªÀÇj£À gÁd£À CgÀªÀÄ£ÉAiÀÄ°è
ªÉAPÀl£ÁxÀjUÉ ªÉÃzÁAvÀ ¸ÁªÀiÁæeÁå©üµÉÃPÀ ¤Ãr, “²æà gÁWÀªÉÃAzÀæwÃxÀð” JAzÀÄ £ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁrzÀgÀÄ. 9. ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀð ²æÃ¥ÁzÀAUÀ¼ÀªÀgÀÄ PÀÈ.±À. 1623£Éà gÀÄ¢ügÉÆÃzÁÎj ¸ÀAªÀvÀìgÀ ¥Á®ÄÏt §ºÀļÀ ©¢UÉ ¨É¼ÀV£À eÁªÀ ªÀÈAzÁªÀ£À ¥ÀæªÉñÀ ªÀiÁrzÀgÀÄ. ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ÀgÀÄ - ²æêÁå¸ÀgÁdgÀÄ, ²æÃ¥ÀÅgÀAzÀgÀzÁ¸ÀgÀÄ, PÀ£ÀPÀzÁ¸ÀgÀÄ, «d¬ÄÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ, EvÁå¢.
www.sumadhwaseva.com
¸ÀAUÀæºÀ - £ÀgÀºÀj¸ÀĪÀÄzsÀé
Page 4
²æà ¸ÀÄ¢üÃAzÀæwÃxÀðgÀÄ gÀa¹zÀ UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ – 1. ¸ÀzÀÄåQÛgÀvÁßPÀgÀ (vÀPÀðvÁAqÀªÀ ªÁåSÁå£ÀUÀ¼ÀÄ) 2. ¨sÁUÀªÀvÀ ªÁåSÁå£À (KPÁzÀ±À ¸ÀÌAzsÀ) 3. ¨sÁUÀªÀvÀ ªÁåSÁå£À (¢éwÃAiÀÄ ¸ÀÌAzsÀ) 4. C®APÁgÀ ªÀÄAdjà 5. C®APÁgÀ ¤PÀµÀ 6. ¸Á»vÀå ¸ÁªÀiÁædåªÀiï 7. ¸ÀĨsÀzÁæ ¥ÀjtAiÀÄ: 8. D¥À¸ÀÛA§ ±ÀÄ®à¸ÀÆvÀæ ¥Àæ¢Ã¥À: 9. ªÉÊgÁUÀåvÀgÀAUÀ: (PÁªÀå) 10. zÀAiÀiÁ®Ä ±ÀvÀPÀªÀiï 11. CªÀÄÈvÀºÀgÀt£ÁlPÀ 12. ²æêÁå¸ÀgÁeÁ¨sÀÄåzÀAiÀÄ PÁªÀå 13. ¨sÁªÀgÀvÀߪÀÄAqÀ£À 14. NAPÁgÀªÁzÀ: 15. §æºÀä¸ÀÆvÀæ£ÁåAiÀĸÀAUÀæºÀ 16. ¸ÀªÀiÁ¸À±ÀQÛ ¤tðAiÀÄ: 17. ¥ÀætªÀzÀ¥Àðt RAqÀ£ÀªÀiï 18. ²æà «d¬ÄÃAzÀæ AiÀıÉÆèsÀƵÀtªÀiï
www.sumadhwaseva.com
¸ÀAUÀæºÀ - £ÀgÀºÀj¸ÀĪÀÄzsÀé
Page 5