1
SOALAN STPM
KERTAS 2/ 2005
Soalan 1 (a) Nyatakan tiga tujuan pengekosan. Bagi setiap tujuan, nyatakan satu contoh penggunaan pengekosan. [3] (b) Huraikan empat objektif kawalan dalaman bagi sesebuah organisasi perniagaan.
[6]
(c) Bagi setiap aktiviti yang berikut, nyatakan dua dokumen perniagaan yang terlibat untuk digunakan bagi tujuan kawalan dalaman. (i) (ii) (iii) (iv) (v)
Penerimaan tunai Pembayaran tunai Pembelian Penjualan Pengeluaran [5]
(d) Nyatakan enam output yang boleh diperoleh daripada sistem perakaunan berkomputer. [3] (e)
Jelaskan dua kebaikan penggunaan sistem perakaunan berkomputer. [2]
(f)
Yang berikut ialah maklumat kos bagi tahun 2004 yang diberikan oleh Syarikat Kampus Berhad yang membuat dan menjual produk kepada perniagaan pembinaan. Minyak pelicir Buruh tak langsung Buruh langsung Belanja pengiklanan Komisen jurujual Sewa bangunan kilang Kos pengangkutan keluar barang siap Susutnilai peralatan kilang Cukai harta peralatan kilang Insuran kebakaran peralatan kilang Belian bahan mentah Gaji dan upah bahagian pemasaran
RM 2,500 20,000 150,000 30,000 15,000 27,000 35,000 18,000 2,000 1,500 230,000 50,000
Dikehendaki : Daripada maklumat di atas, hitung yang berikut. (i) (ii) (iii) (iv) (v) (vi)
Jumlah kos berubah perkilangan Jumlah kos tetap perkilangan Jumlah kos kos langsung perkilangan Jumlah kos tak langsung perkilangan Jumlah kos perkilangan Jumlah kos tempoh [6]
948/2 .
SOALAN STPM
2
KERTAS 2/ 2005
Soalan 2 (a) Syarikat Ambar Sendirian Berhad membuat roti untuk dijual di pasaran tempatan. Bahan Utama yang digunakan ialah tepung. Syarikat sedang mempertimbangkan polisinya berhubung dengan kawalan inventori bahan utama tersebut. Selama ini syarikat mendapat bekalan daripada satu pembekal. Harga yang ditawarkan adalah tetap, iaitu RM20 sekampit, tetapi diskaun kuantiti diberiakn seperti yang berikut. Antara 500 hingga 1,000 kampit Antara 1,001 hingga 3,000 kampit Melebihi 4,000 kampit
5% 8% 12%
Kos setiap pesanan ialah RM50. Kos menyimpan inventori dan kos lain yang berkaitan ialah RM0.50 bagi sekampit tepung yang disimpan. Keperluan tepung untuk 6 bulan (24 minggu) ialah 8,400 kampit. Syarikat sedang mempertimbangkan kemungkinan berikut. (1) (2) (3) (4) (5) (6)
Pesanan 350 kampit tepung setiap minggu Pesanan 700 kampit tepung setiap 2 minggu Pesanan 1,400 kampit tepung setiap 4 minggu Pesanan 2,800 kampit tepung setiap 8 minggu Pesanan 4,200 kampit tepung setiap 12 minggu Pesanan 8,400 kampit tepung setiap 24 minggu
Dikehendaki : (i) (ii)
Hitung jumlah kos inventori bagi setiap kemungkinan di atas. Pilih kuantiti pesanan yang optimum berdasarkan penghitungan pada (i) [10]
(b) Cik Rina mempunyai sebuah firma kecil yang diberikan nama Katerina Berhad. Firmanya telah beroperasi selama 3 tahun. Perkhidmatan utama yang ditawarkan ialah pengelolaan aktiviti majlis khas seperti hari keluarga, hari sukan, majlis perkahwinan, majlis makan malam, dan sebagainya. Data yang berikut berkaitan dengan tempoh operasi bagi 6 bulan yang berakhir pada 30 Jun 2004. Belanja jualan khidmat promosi Belanja pentadbiran dan am Overhead diserap Overhead terkurang serap Inventori bekalan pada 1 Januari 200 Inventori bekalan pada 30 Jun 2004 Belian bekalan Buruh langsung (3 orang x 22 aktiviti x RM800 setiap aktiviti) Aktiviti dalam proses pada 1 Januari 2004 Aktiviti dalam proses pada 30 Jun 2004
948/2 .
RM 14,000 28,000 144,500 5,000 10,000 25,000 45,000 52,800 40,000 73,000
SOALAN STPM
3
KERTAS 2/ 2005
Dikehendaki : (i) Sediakan penyata kos perkhidmatan untuk 6 bulan pertama tahun 2004 bagi Katarina Berhad. (ii) Dengan mengandaikan bahawa caj purata yang dikenakan untuk setiap aktiviti ialah RM12,000, sediakan penyata pendapatan bagi Katerina Berhad untuk tempoh yang sama. (iii) Huraikan tiga perbezaan yang ketara dalam penyediaan penyata kewangan antara firma yang menawarkan perkhidmatan dengan firma pengilangan. [15]
948/2 .
4
SOALAN STPM
KERTAS 2/ 2005
Soalan 3 (a) Syarikat Pintarjaya Berhad mengeluarkan tiga model meja komputer mengikut tempahan pelanggan. Syarikat memperuntukkan overhead mengikut jam buruh langsung. Bagi tahun perakaunan 2004, jumlah jam yang diperuntukan untuk buruh langsung ialah 10,000 jam dan untuk operasi mesin ialah 18,000 jam. Overhead yang diperuntukan untuk tempoh yang sama adalah seperti yang berikut. Buruh tak langsung Belanja operasi mesin Pelbagai belanja kilang
RM 15,000 35,000 40,000
Yang berikut ialah data operasi bagi tempoh yang sama.
Buruh langsung (RM) Bahan mentah (RM) Jam mesin (jam) Jam buruh langsung (jam)
Model EKS Model WAI Model ZEE (100 unit) (100 unit) (100 unit) 4,500 5,200 8,600 6,210 4,300 5,100 100 600 150 75 120 95
Dikehendaki: (i) Hitung kadar overhead pratentu berdasarkan jam buruh yang digunakan oleh Syarikat Pintarjaya Berhad dan tettukan kos seunit untuk setiap tempahan di atas. (ii) Hitung kadar overhead pratentu jika overhead diperuntukan berdasarkan jam mesin dan hitung kos seunit untuk setiap tempahan di atas. (iii) Antara asas jam langsung dengan jam mesin, yang manakah yang lebih baik digunakan oelah Syarikat Pintarjaya Berhad untuk menentukan kos tempahan seunit? Jelaskan jawapan anda dengan merujuk kepada perhitungan pada (i) dan (ii) di atas. (iv) Mengapakah Syarikat Pintarjaya Berhad menggunakan kadar overhead pratentu berbanding dengan kos overhead sebenar untuk memperuntukkan kos overhead kepada keluaran? [10]
948/2 .
5
SOALAN STPM
KERTAS 2/ 2005
(b) Syarikat Megatronik mengeluarkan sejenis alat elektronik. Syarikat mempunyai dua jabatan pengeluaran, iaitu jabatan A dan Jabatan B, dan dua jabatan sokongan, iaitu jabatan stor dan jabatan penyelenggaraan. Belanjawan bagi belanja overhead perkilangan bagi tahun 2006 adalah sepeti yang berikut.
Buruh tak langsung Penyeliaan Elektrik Sewa Cukai Pintu Insurans Susutnilai
A (RM) 62,000
B (RM) 85,000
Jabatan Stor (RM) 15,000
Penyelenggaran (RM) 12,000
Jumlah (RM) 174,000 13,000 15,000 25,000 10,000 5,000 20,000
Maklumat tambahan yang berkaitan dengan jabatan adalah seperti yang berikut.
A 100 35 50,000 7,000 4,000 96,000 100,000
Jabatan Stor 110 5 3,000
B Penyelenggaran Luas (meter persegi) 230 60 Bilangan pekerja (orang) 50 10 Penggunaan elektrik (JkW) 25,000 12,000 Bilangan pesanan bahan 9,000 1,500 Jam penyelenggaraan 5,000 170,00 Jam mesin 150,000 Nilai loji (RM) 0 Dalam memperuntukan belanja overhead, syarikat menggunakan asas yang berikut. Belanja overhead Penyeliaan Elektrik Sewa dan cukai pintu Insuran dan susutnilai loji
Asas peruntukan Bilangan pekerja JkW Luas Nilai loji
Dikehendaki : Hitung kadar serapan sejam mesin bagi kedua-dua jabatan pengeluaran, iaitu jabatan A dan jabatan B. (Adaikan bahawa semua kos overhead perkilangan diserapkan kepada keluaran mengikut jabatan dan syarikat menggunakan kaedah langsung dalam memperuntukan overhead jabatan sokongan kepada jabatan pengeluaran.) [15] 948/2 .
SOALAN STPM
6
KERTAS 2/ 2005
Soalan 4 (a) (i) Jelaskan istilah kos keluaran dan kos tempoh. Berikan dua contoh bagi setiap jenis kos ini. (ii) Yang berikut ialah pecahan overhead perkilangan Syarikat ABC Berhad bagi tahap aktiviti normal dan aktiviti 80% normal. Tahap aktiviti normal syarikat ialah 2,000 unit.
Elektrik Gaji penyelia dan pengurusan Bekalan Cukai pintu Susut nilai bangunan Telefon Percetakan Susut nilai loji dan mesin Susutnilai perabot dan kelengkapan Jumlah
Tahap normal RM (’000)
Tahap 80% normal RM (’000)
60 100 40 50 100 20 15 70 45 500
50 100 34 50 100 18 14 70 45 481
Dengan menggunakan kaedah tinggi rendah, hitung kos berubah seunit keluaran dan kos tetap bagi setiap item kos overhead campuran. [10]
948/2 .
SOALAN STPM
7
KERTAS 2/ 2005
(b) Syarikat Masma Berhad mengeluarkan satu model telefon bimbit yang diberikan nama Nasma. Keluaran syarikat dijual kepada pemborong dengan harga RM100 seunit. Yang berikut ialah penyata untung rugi yang dibelanjawankan pada tahap aktiviti normal. RM (’000) Jualan Belanja Bahan langsung Upah langsung Overhead pengeluaran : Berubah Tetap Overhead pentadbiran tetap Overhead pemasaran tetap Untung bersih
600 400 100 400 200 100
RM (’000) 2,000
1,800 200
Syarikat sedang merangka belanjawan bagi tahun berakhir 31 Disember 2006 dan 31 Disember 2007. Bagi tahun 2006, jualan dijangka pada tahap 80% aktiviti normal manakala pengeluaran dijangka pada tahap aktiviti normal. Bagi tahun 2007 pula, jualan dijangka pada tahap aktiviti normal manakala pengeluaran dikurangkan kepada 80% aktiviti normal untuk menghabiskan stok yang dihasilkan pada tahun 2006. Dikehendaki: (i) Sediakan penyata untung rugi performa bagi tahun berakhir 31 Disember 2006 dan 31 Disember 2007 berasaskan pendekatan pengekosan serapan dan pengekosan langsung. (ii) Bincangkan secara ringkas kesan kedua-dua pendekatan pada (i) di atas terhadap untung bersih atau rugi bersih syarikat. [15]
948/2 .
8
SOALAN STPM
KERTAS 2/ 2005
Soalan 5 Syarikat Persama Berhad mengeluarkan sejenis bateri kereta yang dijual pada harga RM120 seunit. Pada tahap keluaran normal, iaitu pada 75% keupayaan pengeluaran syarikat, jualan syarikat ialah RM6,000,000 setahun. Kos pengeluaran dan jualan Bahan mentah (seunit) Kos buruh langsung (seunit) Overhead pengeluaran Kos pemasaran Kos pengeluaran Kos pentadbiran
RM 20 16 1,200,00 0 800,000 600,000 400,000
(termasuk overhead berubah RM300,000) (termasuk 5% komisen atas jualan) (termasuk kos berubah RM150,000) (termasuk kos berubah RM90,000)
Dikehendaki: (a)
(i) Hitung margin keselamatan dan jumlah untung pada tahap pengeluaan normal.
(ii) Lakarkan graf untuk menunjukkan margin keselamatan dan jumlah untung pada tahap pengeluaran normal. [10] (b) Hitung perubahan untung sekiranya salah satu perkara berikut berlaku. (i) Harga jualan dikurangkan sebanyak 5% dan volum jualan meningkat sebanyak 10%. (iii) (c)
Kos pemasaran tetap dinaikkan sebanyak RM100,000 dan volum jualan meningkat sebanyak 5%. [5] (i) Jelaskan maksud kos piawai dan berikan dua contoh kos piawai.
(ii) Nyatakan tiga sumber maklumat untuk membentuk kos piawai bagi Syarikat Persama Berhad. (iii) Perihalkan perbezaan antara kos piawai unggul dengan kos piawai praktikal. Jelaskan kebaikan menggunakan kos piawai praktikal berbanding dengan kos piawai ungul. [10]
948/2 .
9
SOALAN STPM
KERTAS 2/ 2005
Soalan 6 (a) Syarikat Edin Berhad mengeluarkan tiga jenis pakaian, iaitu baju, seluar dan jeket. Yang berikut ialah maklumat tentang jualan dan pengeluaran untuk tempoh yang dibelanjawankan.
Jualan (unit) Keperluan bahan mentah seunit: Kain jenis A @ RM8 per meter (meter) Kain jenis B @ RM10 per meter (meter) Kain jenis C @ RM12 per meter (meter) Keperluan bahan seunit: Kerja memotong @ RM4 per jam (jam) Kerja menjahit @ RM5 per jam (jam)
Baju
Seluar
Jaket
40,000
60,000
30,000
1.2 0.1
0.1 1.4 -
0.2 1.5
0.20 0.20
0.25 0.30
0.30 0.25
Overdraf perkilangan dianggar berjumlah RM595,000 dan diserapkan kepada keluaran berasaskan jam buruh langsung. Kadar overhead pratentu dihitung berasaskan tahap aktiviti normal 70,000 jam buruh langsung. Inventori barang siap dan bahan mentah pada awal tahun adalah seperti yang berikut. Barang siap (unit):
Baju Seluar Jaket
10,000 12,000 10,000
Bahan mentah (meter):
Kain jenis A Kain jenis B Kain jenis C
15,000 20,000 15,000
Inventori akhir yang dikehendaki oleh syarikat bagi barang siap dan bahan mentah masing-masing adalah pada paras tidak kurang daripada 25% atas jualan. Dikehendaki: (i) Sediakan belanjawan pengeluaran bagi setiap jenis keluaran, iaitu baju, seluar dan jaket. Hitung kos perkilangan seunit yang dibelanjawankan. (ii) Sediakan belanjawan belian yang menunjukkan kuantiti bahan yang dibeli dan kosnya. (iii) Sediakan belanjawan upah buruh langsung mengikut jenis kelauaran. [16]
948/2 .
SOALAN STPM
10
KERTAS 2/ 2005
(b) Syarikat Edin Berhad sedang mempertimbangkan cadangan untuk menukar operasi daripada pengeluaran pakaian kepada pengeluaran khemah kanvas. Syarikat perlu membuat pengubahsuaian peralatan dan bangunan untuk tujuan ini. Belanja pengubahsuaian bangunan dijangka berjumlah RM1,000,000 dan bangunan ini dijangka mempunyai usia guna selama 10 tahun tanpa nilai sisa. Peralatan mesin tambahan dianggar akan melibatkan belanja sebanyak RM500,000 dan dijangka mempunyai usia guna selama 5 tahun. Pembaikan menyeluruh dijangka akan dilakukan pada akhir tahun ke-5 dan kos yang terlibat dianggar berjumlah RM200,000. Pembaikan ini membolehkan mesin tersebut terus digunakan untuk tempoh lima tahun berikutnya. Kerja pembaikan tidak akan menjejaskan operasi pengeluaran. Belanja operasi secara tunai setahun berjumlah RM600,000. Penukaran operasi yang dirancang itu akan mengurangkan belanja operasi tunai sebanyak 10% Jualan keluaran khemah dijangka mencapai 50,000 unt pada tahun pertama dan meningkat pada kadar 5% setahun hingga tahun ke-8. Jualan tahunan dijangka akan kekal hingga tahun ke-10. Setiap unit khemah memberikan sumbangan sebanyak RM15. Dikehendaki: Berdasarkan kaedah nilai kini bersih, tentukan keputusan yang akan diambil oleh Syarikat Edin Berhad. Andaikan bahawa kadar diskaun ialah 20% [9]
948/2 .