Habboub Ayoub 6B32
Toegepaste Economische Wetenschappen “Economy is how to spend money without losing it”
Begeleiders: Mevr. Stevens Dhr. De Vos
KA Pitzemburg 2008 -2009
Voorwoord Ik begrijp maar al te best hoe moeilijk het wel niet kan zijn om een keuze te maken. Daarenboven maakt de onwetendheid, het enthousiasme en de nieuwsgierigheid dat een laatstejaars ervaart het je zeker niet gemakkelijk. Hiervan afgezien moet ik wel toegeven dat Ayoub altijd al een bepaalde zekerheid uitstraalde. Hij is meestal tevreden met zijn keuzes en ook al zeg ik het niet graag, meestal zit hij er niet naast. Ayoub worstelde en piekerde veel over welke richting hij nu al dan niet zou moeten kiezen. Hij kwam meermaals bij mij aankloppen en vroeg om mijn raad. Als oudere broer is dat uiteraard mijn plicht maar veel kon ik hem niet geven omdat hijzelf moet uitmaken wat hij nu graag doet en wat hij nu wil doen. Als het aan mij lag, dan zou HIR de meest geschikte richting voor hem zijn. Het is een economische richting dat een redelijke inspanning van de student vraagt maar zeker haalbaar is. Aangezien Ayoub de nodige economische basis meeheeft ontbreekt het hem nog gewoon aan wil en motivatie. Mits de nodige inspanningen is de achterstand die hij meent te hebben zeker weg te werken. Robotica is wat hij echt wil en toegegeven, het is hem op het lijf geschreven. Al van kleins af aan prutste Ayoub graag en was hij altijd klaar om iets te ondernemen op het vlak van technologie. Als mijn ouders iets stuk vonden, was hij altijd de schuldige. Aan de andere kant was hij ook diegene bij wie je moest zijn indien je zocht naar gereedschap. Robotica is een zeer moeilijk gebied, vooral als je weet dat dit een specialisatie is van de richting burgerlijk ingenieur. Het is duidelijk dat als je van een economische richting komt, je heel wat in te halen hebt. Bovendien falen ook de besten in deze richting. Ik wil hiermee niet zeggen dat het onmogelijk is voor Ayoub om te slagen voor burgerlijk, maar ik zou het hem ten zeerste afraden. Hij zal het zwaar te verduren krijgen en zou misschien zelfs opgeven. Desondanks moet hij zijn droom achternavolgen. Het zit in de natuur van de mens om te streven naar beter. Als Ayoub hoog mikt dan is dit niet meer dan normaal. Een laatste advies “Viser haut , passer bas”. Wat je ook kiest, ga ervoor en je zult het wel halen. Je grote broer, Anas
4
Inhoudsopgave Voorwoord 1. Inleiding
4
2. Toegepaste Economische Wetenschappen
5
2.1 Motivatie
5
2.2 Evolutie in studiekeuze
5
2.3 Tewerkstellingsmogelijkheden
6
2.4 Gesprek met een TEW’er
7
2.5 Wat houdt deze studie precies in?
8
3. Hogeschool of universiteit?
9
4. VUB of KUL
10
4.1 Ervaringen aan de VUB
11
4.2 Bevindingen over de KUL
11
4.3 Besluit
12
5. Pendelen of op kot gaan?
13
6. Studie onkosten
14
7. Slotwoord
14
8. Bibliografie
16
9. Bijlagen
18
5
1. Inleiding Zoals iedere mens naar geluk en tevredenheid streeft zo vond ik de mijne in het technologische domein. Mijn vader had vroeger een klein computerwinkeltje waarin hij samen met zijn vrienden computers verkochte en herstelden. Nooit heeft hij echt een studie gevolgd om te begrijpen hoe een pc in elkaar zit. Hij heeft dit in zijn eentje gestudeerd met een goed draaiende computerzaak tot gevolg. Ik heb redenen om te geloven dat ik deze eigenschap van mijn vader heb geërfd omdat ik op mijn beurt zelfstandig computers, die in de zolder lagen, demonteerde en het mechanisme achter zulke machines probeerde te begrijpen. Hierdoor raakte ik op zeer jonge leeftijd geobsedeerd door robots. Om later robotica te gaan studeren was op dat moment mijn grootste droom. Die droom heb ik nog steeds, alleen zal het spijtig genoeg niet meer zijn dan dat. Ik ben een realist en maak mezelf niets wijs. In mijn scriptie zal ik gedetailleerd beschrijven hoe mijn interesse in de economie evolueerde naarmate de jaren vorderden en hoe mijn droom om later robots te bouwen ten einde kwam. Om in de robotica (kunstmatige intelligentie) verder te kunnen studeren moet ik een bachelor in de ingenieurswetenschappen bezitten. Praktisch is dit voor mij onhaalbaar omwille van mijn achterstand in de wetenschappen. Mijn wiskunde daarentegen heb ik dit jaar bijgeschaafd met twee extra uren in de week. Hoe dan ook ontbreek ik de wetenschappelijke basis. Ik zou tegen mezelf liegen als ik zeg dat ik geen ingenieurswetenschappen wil studeren. De opleiding burgerlijk ingenieur is de enige studie die een weg kent naar de robotica. Het is een droom en verder niets meer dan dat. Met mijn interesse in de wetenschap en mijn kennis van de economie zou handelsingenieur de geschikte opleiding voor mij zijn. Mijn broer Anas komt vanuit dezelfde richting als ik en zit momenteel in zijn tweede bachelorjaar in de opleiding handelsingenieur. Hij raadde me aan om dezelfde vorming te proberen, hoewel hij me erop wees dat het niet makkelijk zal zijn. Met de raad van mijn broer ging ik verder op zoek naar andere studies die iets te maken hadden met economie. Hierdoor viel ik op de opleiding TEW die maar 4 studiejaren vergt. Niettemin vond ik ook economische wetenschappen interessant alleen heeft het een andere bestemming als TEW en HIR. Ik kan na het vergelijkend onderzoek1 tussen de drie opgesomde opleidingen met absolute zekerheid zeggen dat de studie handelsingenieur moeilijker is dan TEW en EW. Vandaar de opleiding HIR 5 jaar duurt. Na een grondige onderzoek naar de universitaire studies in de economie sprak TEW mij het meest aan. 2. Toegepaste Economische Wetenschappen 1
Zie bijlage 5 pagina
6
2.1. Motivatie Hoewel ik een enorme interesse had in de robotica had ik er geen idee van welke richting in het middelaaronderwijs mijn droom zou verwezenlijken. Ik koos in het derde middelbaar voor economie gewoon weg omdat mijn vrienden dat ook deden. Nooit had ik het besef dat dit enorme gevolgen kon hebben voor de keuzes waarvoor ik nu sta. Mijn droom om later robotica te studeren kwam te einde toen ik besefte dat het te laat was om de studierichting economie talen op te geven voor een wetenschappelijke richting. Niettemin zegt mijn broer Anas altijd dat daar waar een deur zich sluit, weer een andere opengaat en dat ik de tegenslagen in mijn leven moet accepteren. Ik kom van een economische richting en besloot om hierin verder te gaan omdat ik het vak economie door de jaren heen steeds interessanter begon te vinden. 2.2 Evolutie in studiekeuze Vooraleer ik aan mijn scriptie begon maakte ik een lijstje van alle studies die mij interesseerden. Wanneer ik opzoek ging naar de diverse economische opleidingen, vond ik in de kamer van mijn broer een brochure van de Technische Universiteit Delft dat over de vorming luchtvaart en ruimtevaarttechniek handelde. Ik was mijn interesse in het technische domein nog niet verloren en nam de brochure vast. Ik begon met veel enthousiasme te lezen en werd volledig overtuigd om deze opleiding te volgen. Het interessante aan deze studie is dat er geen specifieke voorkennis nodig is om deze te beginnen. Ik nam direct contact2 op met de universiteit en een positief antwoord van een zekere Gertjan Broekman bevestigde meteen mijn keuze. Voorlopig zou ik zeggen want het verhaal ging van kwaad naar erger. Mijn enthousiasme verdween als sneeuw voor de zon toen ik meer informatie ging opzoeken over de kostprijs en het verblijf in Delft. In Nederland hebben Belgische studenten geen recht op een studiebeurs, de huur van kamers is in de binnenstad duurder dan in België en het inschrijvingsgeld ligt aardig hoog ten opzichte van Vlaamse universiteiten. Zo kost een kamer in de omgeving van de stad ongeveer 300 euro per maand en dan zit je niet eens in Delft want een kamer aan de Universiteit zelf kan tot 500 euro per maand oplopen. Kortom, het verhaal met luchtvaart en ruimtevaarttechniek was gedaan. Nadien haalde ik mijn lijstje weer tevoorschijn en schreef er enkele opleidingen op. De eerste universitaire studie die een plaats kreeg op mijn lijstje was handelsingenieur. Deze leek mij enorm interessant te zijn omwille van 2
zie bijlage 4 pagina
7
de wetenschappelijke kant ervan. Een handelsingenieur vormt in grote lijnen een brug tussen de burgerlijk ingenieur en de econoom. Toen ik wat meer informatie verzamelde omtrent de opleiding viel me iets op. In geen enkele Vlaamse universiteit wordt deze opleiding handelsingenieur genoemd maar wel toegepaste economische wetenschappen handelsingenieur. Wat eigenlijk insinueert dat de faculteit TEW en HIR in de eerste jaren dezelfde vakken omvatten. Zo kwam ik de studie TEW tegen (zonder de handelsingenieur erachter) en dacht dat het dezelfde opleidingen waren. Wanneer ik ze met elkaar begon te vergelijken, werd mijn studiekeuze nog moeilijker. Ik besloot om mijn keuze te bepalen op basis van wat ik later wil doen of worden. Daarom ging ik een beroepstest3 afleggen op het net. Natuurlijk kan ik mijn toekomst niet voorspellen maar dergelijke tests kunnen een beter beeld geven van de richtingen iemand uit kan gaan. De resultaten waren voor mij voorspellend. In de eerste plaats bleek Architect het beste beroep te zijn dat mij zou liggen, hoewel ik deze tussen mijn lijst had uitgesloten wegens mijn probleem met de studie ingenieurswetenschappen. De tweede in de lijst was handelsingenieur maar de derde vond ik persoonlijk het interessantste: bedrijfsrevisor, een beroep dat mij totaal onbekend was. 2.3 Tewerkstellingsmogelijkheden Door het brede terrein waarin TEW zich bevindt, biedt een einddiploma in deze studie een zeer ruime waaier aan mogelijkheden. Zo kan men met een diploma in deze opleiding in het bedrijfsleven terechtkomen alsook vele anderen zoals kredietinstellingen en verzekeringsmaatschappijen, overheidsdiensten en het onderwijs. In het bedrijfsleven vindt men veel meer toegepaste economen, terwijl studiediensten en de overheid meer beroep doen op economen. Het is hier vanzelfsprekend dat de persoonlijkheid van het individu van belang is want uiteindelijk kom je terecht in de sector die je het meest interesseert. De sector die mij het meest interesseert is die van bedrijfsrevisoren zoals ik in het vorige hoofdstuk bevestigde. Ik begon dus massaal informatie te verzamelen over dit beroep en een nieuwe toekomst werd zichtbaar. Een bedrijfsrevisor of auditor is in grote lijnen iemand die de boekhouding van bedrijven en organisaties controleert. De meeste auditoren werken voor de overheid en beschikken over een autoriteit als die van agenten. Als bedrijfrevisor ben je in staat om elk bedrijf de plicht op te leggen om te doen wat je vraagt betreffende de boekhouding, aldus Dhr. De Vos leerkracht economie en 2de soho- coördinator . In een zekere zin is dit voor mij een droomberoep omdat het wat eigenschappen bezit die ik al altijd wilde 3
zie bijlage 1 pagina
8
hebben. Nu ik een toekomstvisie had bleef er maar één vraag over. Welke opleiding is de meest geschikte vorming om bedrijfsrevisor te worden. Het was de enige vraag die me resteerde maar zeker niet de makkelijkste. Hiervoor nam ik contact op Peter van de Walle4, een bedrijfsrevisor in het bedrijf CPKBedrijfdsrevisoren. Hij studeerde handelsingenieur aan de KUL en heeft daarna een aanvullende studie gedaan aan de rechtsfaculteit. Volgens hem is dit de ideale voorbereiding om revisor te worden. Buiten meneer van de Walle waren er ook enkele leden, twee om precies te zijn, die TEW hebben gestudeerd aan de KUL wat hen een goede positie gaf in dat bedrijf. Dit laatste heeft mijn keuze definitief bepaald. Op dat gegeven moment was ik opgelucht omdat ik niet meer hoefde te zoeken en panikeren op de dag van inschrijving. Mijn broer was een beetje teleurgesteld met mijn keuze. Hij wou absoluut dat ik voor de opleiding HIR koos. Nu de studie bepaald was, moest ik nog enkel een ideale instelling kiezen. Welke deze is zal ik later op terugkomen. 2.4 Gesprek met een TEW’er Momenteel ben ik 18 jaar wat eigenlijk inhoudt dat ik een jaar te veel zit in het middelbaar onderwijs. Ik ben in het 3dejaar secundair onderwijs van school veranderd omdat ik niet op dezelfde plaats mijn jaar wilde overdoen. Zo heb ik daar afscheid moeten nemen van mijn vrienden. Enkelen van hen kozen ervoor om hun studie verder te zetten aan de VUB. Tijdens de Krokusvakantie ging ik ze een bezoekje brengen, meer bepaald op 26 februari 2009 tijdens een openlesweek. Zo kwam ik een oude vriendin tegen in de cafetaria die TEW studeerde. Haar naam is Houda Toub. Ze was zeer blij dat ik haar koos om een gesprek mee aan te gaan. De eerste vraag die ik haar stelde was of zij de geschikte studierichting heeft gevolgd in het secundair onderwijs. Zij antwoordde hierop dat ze economie-talen heeft gestudeerd aan het Koninklijk Lyceum Mechelen. Dit verbaasde me, omdat er minstens 4 uur wiskunde vooropleiding vereist is. Houda echter had maar 3 uur wiskunde in het secundair onderwijs en wat dat betreft beweerde ze dat het op zeer laag niveau werd gegeven. Zo nodigde ze mij uit om het college statistiek mee te komen volgen die over enkele uren ging beginnen. Wel vertelde ze mij dat er enkele onderdelen waren die zij nooit heeft gezien waarbij ze dubbel zoveel moeite moest doen om dezen te begrijpen. 4
zie ontvangen mail bij bijlagen 2.3
9
Ze vertelde me ook dat zij een kei was in boekhouden en dat ze desondanks moeilijkheden had om enkele hoofdstukken uit haar leerstof betreffende de colleges algemeen boekhouden te begrijpen. Eigenlijk probeerde ze mij te vertellen dat het niet eenvoudig is al heb je economie gehad. In mijn ogen heeft ze deels ongelijk omdat de studenten die economie gehad hebben een kleine voorsprong hebben op diegenen die nooit economie gehad hebben. Wel gaan deze studenten de leerstof onderschatten en enkele colleges missen wat vervolgens kan leiden tot uitspraken als die van Houda. Toch heb ik het haar niet gezegd omdat ik niet in dezelfde positie zit en moeilijk kan weten hoe het er aan toe gaat. Ook hebben zulke studenten het al moeilijjk genoeg, laat staan om hen dan te gaan bekritiseren. Het gesprek vond Ik zeer interessant, want het heeft me sterk aangemoedigd om TEW te gaan studeren. Volgends haar is deze studie haalbaar voor iemand die vanuit een economische richting komt, in mijn geval met een basis van 5 uur wiskunde. Überhaupt kan ik besluiten dat ik met grote inzet en de wil om aan de opleiding te beginnen grote kans heb om te slagen. Ik wist op dat ogenblik nog niet wat ik wilde studeren, maar twijfelde wel tussen HIR en TEW. Houda ontnam mij de twijfels en gaf me buiten haar onenigheden toch wat zekerheid om voor de opleiding TEW te kiezen. 2.5 Wat houdt deze studie precies? Het gesprek met Houda was interessant maar zeker niet volledig inzake de inhoud van deze studie. Zo heb ik een blik geworpen op de site van de VUB over de verplichte vakken in het eerste jaar TEW. Ten eerste is het interessant om aan te halen dat je TEW enkel aan een universiteit kan volgen gedurende 4 jaar, dat bestaat uit 3 bachelorjaren en 1 masterjaar. In de drie bachelorjaren zijn er 180 studiepunten die verdeeld zijn onder 60 studiepunten per jaar. Elke studiepunt komt overeen met 27 tot 30 uren evaluatieactiviteiten en onderwijsleer. Nadat ik dit te weten ben gekomen zocht ik naar de specifieke inhoud over zowel de opleiding TEW als HIR. In de studie HIR wordt over de bedrijven heen gekeken en wordt het hele logistieke domein als een netwerk van bedrijven bestudeerd en geanalyseerd. Zowel de goederen- en dienstenstroom als de informatiestroom worden diepgaand geanalyseerd en beheerd en vereist een grondige kennis van technologische producten en processen zodat studenten kunnen functioneren als bruggenbouwer tussen de bedrijfseconomische kant van het bedrijf en de productie en andere productiegeoriënteerde functies.
10
De opleiding TEW daarentegen gaat zich meer verdiepen op de binnenkant van het bedrijf. In de TEW worden grosso modo alle functionele aspecten van het bedrijfsleven in het daglicht gezet: de algemene leiding, de administratieve functie, het marketingbeleid, personeelsbeleid, financieel beleid, productiebeleid en andere functionele domeinen worden diepgaand behandeld. In feite is dit waartoe deze opleiding naartoe gaat en is voor interessanter dan de studie HIR. Betreffende de wetenschappelijke vakken krijg je in het 1ste jaar informatica, wiskunde, statistiek, economie en wat talen betreft: Frans en Engels. Buiten deze vakonderdelen wordt er ook sociologie en recht gegeven. Elke onderdeel heeft 6 studiepunten behalve de talen die maar 3 studiepunten omvatten. Het programma is in het eerste jaar hetzelfde als in het tweede jaar, alleen is het iets meer gevorderd en wordt de leerstof in sommige aspecten meer uitgediept. Hoewel in het derde bachelorjaar enkele wiskundige theorieën wel worden aangeraakt, wordt er geen pure algebra meer gegeven omdat het meer economisch gericht is. Zo krijg je vakken zoals management, bedrijfsfinanciering, fiscaliteit en anderen. Ook moet er een eindwerk gemaakt worden dat ‘paper’ genoemd word en dat tevens je academische bachelor afsluit. Een masteropleiding is sterkt aangeraden omdat de bachelorjaren louter en alleen theoretisch waren en er bijna geen praktijk gerichte vakken werden gegeven. 3. Hogeschool of Universiteit? Vooraleer ik meer zal vertellen over de instellingen VUB en KUL wil ik het eventjes hebben over de reden waarom ik voor een universitaire studie koos. Ik wilde al altijd aan een universiteit studeren omdat ik al op zeer jonge leeftijd met het woord geconfronteerd werd. Het woord ‘universiteit’ in het Engels ‘University’ kwam in mijn jeugd veelvoudig voor in computersimulaties. Dit is zeker geen reden om een hogeschoolstudie af te wijzen hoewel ik enkele argumenten geordend heb waarom ik toch een universiteit meer zal begunstigen dan anders. Ten eerste bieden universiteiten meer algemeen vormende opleidingen, in navolging van de homo universalis-gedachte van waaruit zij ontstaan zijn. Deze algemene vorming bestaat zowel uit theorie als uit praktijk. De universiteiten bieden ook ruime academische opleidingen, waar de basis van de diverse studies bestudeerd worden en waar deze verbonden worden aan de praktijk en in de realiteit die steeds in evolutie is. Ten tweede krijg je op een universiteit les van
11
echte vakspecialisten die elk hun vakdomein kennen en waarin zij onderzoek doen naar steeds nieuwe kennis. Zo blijven studenten continu op de hoogte van de laatste vernieuwende ontwikkelingen. Het grote voordeel aan een universiteit is dat de auteur van de gebruikte handboeken diegene is die ze doceert en zodoende kan hij meer in detail gaan over de leerstof. Ten derde zijn de groeikansen van mensen met een universitair diploma hoger dan hogeschoolopleidingen. Uit onderzoek blijkt dat universitairen een hogere beginwedde verkrijgen dan diegenen die een hogeschooldiploma hebben met een verschil van 15%. Toch beweren hogescholen dat hun studenten dezelfde kansen hebben, hoewel onderzoek dit duidelijk tegenspreekt. In het volgend hoofdstuk vindt u een bondige bespreking over mijn ervaring aan de VUB en KUL, de universiteiten die mij het meest aanspraken. 4. VUB of KUL In één van de vorige hoofdstukken had ik het over de ‘ideale’ instelling. Hiermee bedoel ik zeker niet de beste universiteit omdat elke zijn minen pluspunten heeft. Met ‘ideaal’ bedoel ik de universiteit die het meest gespecialiseerd is in de economie en dat blijkt volgens Wendy Van Moer de VUB te zijn. Ze is namelijk hoogleraar aan de VUB en doceert in de opleiding burgerlijk ingenieur. Ik vroeg haar tijdens de SID-inbeurs5 in Gent waar ik het liefst TEW moet gaan studeren. Ze koos haar woorden voorzichtig en nauwkeurig en vertelde me waarom ik liever aan de VUB zou studeren dan aan de KUL. Natuurlijk was ik ook zeer kritisch over hetgeen ze mij meedeelde omdat elke universiteit zichzelf zal promoten. Professor van Moer gaf me enkele statistische feiten waarom de VUB in enkele opleidingen, zoals TEW en EW, beter is dan eender welk universiteit in Vlaanderen. Dezelfde hoofdvraag6 stelde ik aan Ronnie Belmans, professor aan de KUL die doceert in hetzelfde domein als Wendy Van Moer. Zo kreeg ik van beide kampen een beeld van hoe het er eigenlijk aan toe gaat. Professor Belmans gaf toe dat de opleidingsonderdelen religie, zingeving en levensbeschouwing alsook wijsbegeerte en ethiek in andere universiteiten ingevuld worden met economische studies wat voor mij het argument was om voor de VUB te kiezen. 4.1 Ervaringen aan de VUB Mijn eerste ervaringen aan de VUB dateren van lang vóór er zelfs sprake was van de SOHO- scriptie. Ik kende de instelling beter dat de 5 6
zie deeltaak in bijlage 3.1 Bij welke universiteit zou ik het beste TEW studeren?
12
anderen en had er ook een persoonlijke voorkeur voor. Mijn beide broers studeren aan de VUB en vertellen mij altijd hoe gezellig het daar kan zijn. Ik bracht er vorig jaar elke zondag een bezoekje aan. Mijn vader en ik gingen erheen om het eten naar mijn broers te brengen, vandaar dat ik de universiteit zo goed ken. Daarnaast bezocht ik dit jaar de universiteit tweemaal alleen om er een college bij te wonen. Kortom, het waren het zeer leuke ervaringen aan de instelling zelf, maar meer dan dat echter niet. Ik heb namelijk ook argumenten om toch liever voor een andere universiteit te kiezen. Het domein rondom de VUB is enorm druk en zeker niet aantrekkelijk. Trammen en auto’s die rond het universitaire gebied rijden verpesten de sfeer en uitzicht. Wat ik eigenlijk duidelijk probeer te maken is dat een student zich in die buurt geen echte student voelt, aldus hetgeen studenten waaronder mijn broer vertelden. Natuurlijk mag dit laatste mijn keuze niet beïnvloeden, tenslotte gaat het over studeren aan de VUB en niet daar rond. 4.2 Ondervindingen over de KUL Over de KUL heb ik heel wat te vertellen. Ik ben in mijn hele leven nooit in Leuven geweest dus was het een enorm leuke ervaring om er te zijn. De eerste indruk die ik er had was beter dan die in Brussel. Toen ik en mijn goede vriend Youssef El Kanneb daar aankwamen voelden we ons als het ware als echte studenten. We zijn er een informatiedag gaan doorbrengen omtrent de economische richtingen HIR, TEW en EW. Hoe deze verlopen is, komt later aan bod. Eerst wil ik eventjes de tijd nemen om de universiteit zelf te beschrijven Om te beginnen is de KUL geen grote instelling die zich ergens in Leuven bevindt. Deze is volgens de verschillende faculteiten over heel de stad verspreid wat ik zeer uniek en speciaal vond om voor de eerste keer te mee te maken. De gebouwen zijn zeer goed bereikbaar omdat er doorheen de stad bijna aan elke straat duidelijk de weg naar de universiteitsgebouwen wordt gewezen. Zelfs een nieuwe student in Leuven, zoals ik, kan er onmogelijk in verdwalen. Wat me ook opviel is dat de universiteitsgebouwen zeer oud lijken aan de buitenkant maar aan de andere kant zeer technologisch uitgerust aan de binnenkant. We bezochten eerst het hoofdgebouw van de KUL, dat zich ergens in het centrum van de stad bevond. Daar vroegen we de weg naar de infoplaats. We kwamen er nog juist op tijd aan en namen een plaats in de aula. Daarna nam de decaan van de faculteit Luc Sels het woord en begon
13
met een korte inleiding over de universiteit zelf. De manier waarop de docenten de verschillende studies presenteerden waren naar mijn gevoel zeer speciaal en aangenaam om te volgen. Eerst werd er een woordje uitleg gegeven over de opleiding, beginnend bij EW. Nadien werd er een filmpje getoond over een student(e) die aan de KUL studeert en wat zijn bevindingen en ervaringen zijn over de opleiding. En achteraf wordt elke opleiding afgerond met een kort fragment over een beroep die door een ex-kulstudent wordt uitgevoerd. Deze procedure werd met elke studie gedaan. De docenten draaiden ook niet rond de pot wat betreft de aanpak van de leerstof. De KUL is volgens de decaan een strenge katholieke universiteit die zijn normen en waarden wil behouden en dus niet losjes omgaat met studenten maar wel veeleisend. Zo krijgt de KUL in een wereldranglijst van de 200 beste universiteit de 95ste, wat eigenlijk laat zien wat de KUL waard is. Zoals ze zeggen is Leuven een echte studentenstad. Daar ben ik het volledig mee eens. Ik wilde aan de KUL studeren vooraleer ik ze had bezocht gewoon omwille van de sfeer die er hing. Overal zie je studenten om je heen die naar je glimlachen als je ze bekijkt. Een zeer goede indruk dus. Als ik een tweede kans krijg om naar Leuven te gaan zal ik deze zeker en vast niet willen missen. 4.3 Besluit Om de ideale instelling te kiezen moet je alle universiteiten overwegen en diegene eruit nemen die de meest voordelen en de minste nadelen met zich meebrengt. De twee universiteiten waarvoor ik een persoonlijke voorkeur had, zijn de VUB en de KUL. Ik heb beiden minstens één maal bezocht en heb mijn bevindingen erover neer geschreven. Nu komt het erop aan om er een uit te kiezen die mij het best zal liggen. De KUL heeft een betere sfeer dan de VUB en daar voelt een student in tegenstelling tot Brussel zich ook als een student. De VUB daarentegen heeft professoren die losser omgaan met studenten vandaar dat sommige colleges in groepen worden verdeeld van 15 man omdat zo de professor gemakkelijk vragen kan beantwoorden. Aan de KUL worden er zelden dergelijke colleges georganiseerd dus kan de professor in een aula met meer dan 200 man moeilijk alle vragen beantwoorden. Dit laatste vormt voor mij het argument om liever in Brussel te studeren dan in Leuven. Ook is Brussel de hoofdstad van België wat de VUB, ten opzichte van Leuven, voor buitenlandse studenten aantrekkelijker maakt. In Brussel ken ik het gebied beter dan in Leuven en ik heb daar ook veel familie wonen. Ook
14
heb ik er veel vrienden die dezelfde studie volgen of gaan volgen. Kortom, ik zag meer voordelen om in Brussel te studeren dan in Leuven. Mijn besluit was dan snel gemaakt en ik heb voor de VUB gekozen.
5. Pendelen of op kot gaan. Nu mijn twee grootste keuzes bepaald zijn, heb ik ook zitten piekeren of ik nu op kot zou gaan of toch liever zou pendelen. Een student die pendelt, is meestal iemand die in de omgeving woont, en andersom iemand die op kot gaat veel te ver van de Universiteit woont om te pendelen. Toch zit het niet zo simpel in elkaar. Ik ken iemand die in Mechelen woont en die elke dag naar Brussel pendelt en dat zeer goed ziet zitten. Zijn naam is Brahim Chahbouni en is een ex-leerling hier in Pitzemburg. Toen ik hem vroeg waarom hij dat deed vertelde hij me dat hij zijn eigen niet vertrouwde om op kot te gaan. Hij zou dan te veel vrijheid hebben en juist om die angst voor het slecht omgaan met die vrijheid koos hij ervoor om te pendelen. ‘Trouwens eet ik nergens beter dan thuis’ vertelde hij me met een brede glimlach. Mijn beide broers zijn op kot gegaan en hebben ook hun reden om dat te doen. Ik vroeg voor het laatste mijn broer Anas waarom hij niet zoals Brahim Chahbouni deed en vertelde me dat je er een sterk karakter voor moet overhebben. Iemand die elke dag van Mechelen naar Brussel reist, moet een goede reden hebben om dat te doen anders is het gewoon tijdverlies. Met tijdverlies bedoelde hij de tijd die iemand nodig heeft om van Mechelen naar Brussel te komen en weer terug. Daarom favoriseerde hij het ‘op kot gaan’ meer dan ‘pendelen’. Iemand die een kot heeft kan later opstaan en vroeger studeren dan iemand die pendelt. Opnieuw bekeek ik hier de voor en nadelen van elke mogelijkheid. Dit keer ging ik kritisch te werk en bekeek ook de financiële kant ervan. Iemand die pendelt, spaart een heel grote kost wat betreft de voeding maar verliest heel wat tijd in het vervoer. Daarentegen win ik meer tijd door een kot te huren tegen een bedrag van 150 euro per maand. Persoonlijk ben ik er voorstander van om op kot te gaan hoewel er wat kosten aan verbonden zijn. Toch heb ik ervoor gekozen om een kot te huren omdat het voordeliger is, niet alleen wat betreft de tijdwinning maar ook de omgeving van studenten die je hebt. Studenten kunnen elkaar op deze manier beter helpen dan anders.
6. Studie onkosten7 7
bedragen zijn exact overgenomen uit websites van de VUB die terug te vinden zijn in de
15
Studeren kost geld. Hoeveel dat is verschild van instelling tot instelling. Met zekerheid kan gesteld worden dat VUB de goedkoopste studie aanbiedt in Vlaanderen maar zeker niet de slechtste. De enige studies aan een universiteit die volledig gratis zijn, zijn die van het leger. Ze betalen alles voor u behalve het eten valt onder jouw kosten. De KMS vergoed tevens zijn studenten tegen een aantrekkelijke prijs dat schommelt tussen de 900 en 1500 euro afhankelijk van wat je wil doen. Tot zover laat ik het KMS voor wat het is. Inschrijvingsgeld en examengeld voor een traject van 60 studiepunten varieert tussen de 80 euro en 523 euro. Het hangt af van of je in aanmerking komt voor een studietoelage of niet. Het profiel kot- of pendelstudent varieert van 205,31 euro tot 3177,35. Hoe dan ook is de totale bedrag die je moet betalen niet iets dat je zomaar uit je duim kunt zuigen maar wel iets waar men zeer deskundig mee tewerk gaat. De verantwoordelijken voor de studietoelage zullen tot een bedrag komen die zo geschikt mogelijk is voor je huidige situatie. Als je een Belgisch student ben kun je van de 200 euro de helft terugkrijgen afhankelijk van je gezinssituatie. In feite bepaald de richting die je kiest de prijs van cursussen. Als ik een schatting mag maken komt dat voor mij ongeveer aan op zo’n 300 tot 400 euro aan boeken en materiaal. Wat de voeding betreft biedt de studentenrestaurant zeer goede maaltijden tegen heel democratische prijzen. Daarnaast heb je nog kleding en ontspanning dat voor iedereen verschillend is.
7. Slotwoord Ik meen dat dit werk voor mij van groot belang was. Ik heb enorm veel ervaring opgedaan, nieuwe mensen ontmoet, in contact gekomen met docenten en professoren en nog veel meer. Dit werk is niet alleen een verslag van mijn traject die ik dit jaar heb afgelegd maar ook een persoonlijke zoektocht naar wie ik eigenlijk ben. Iemand die zijn toekomst kent is als iemand die in het duister een verre licht volgt en steeds dichter en dichter bij zijn licht probeert te komen. En iemand die zijn toekomst niet kent is als iemand die in het duister dwaalt en geen licht heeft om het te volgen. Kennis is licht voor diegene die het draagt en voor diegene die het aanleert. Tot zover heb ik niets anders dan informatie opgedaan dankzij deze SOHO- scriptie. Ik ben in plaatsen geweest die ik voor het eerst bezocht heb. Zoals de KUL die voor mij tot nu toe de leukste ervaring was. bibliografie.
16
Ik ken veel mensen die hun studies, aan zowel een universiteit als een hogeschool, niet konden afmaken omdat ze in het middelbaar onderwijs nooit opdrachten kregen als deze van SOHO. Ik ben enorm blij mijn weg gekend te hebben. Waarschijnlijk zou ik ook dwalen indien ik nu niet wist wat ik volgend jaar zou willen doen. Daarom wil ik, zonder enige bijbedoelingen, de verantwoordelijken van de SOHOopdracht bedanken, want zonder hen hadden wij dit waarschijnlijk nooit vanuit ons eigen gedaan. De achterliggende gedachte bij deze opdracht vind ik zeker en vast niet slecht. Deze scriptie heeft namelijk twee bedoelingen. Eén, om de leerlingen te informeren over het hoger onderwijs en twee om de schrijfcapaciteiten alsook de creativiteit van de leerling op proef te stellen. Een dubbelzinnige bedoeling dus. Persoonlijk vind ik ook dat de leerlingen van het 5de jaar er ook mee geconfronteerd moeten worden. Ik herinner mij nog aan het begin van het schooljaar dat ik panikeerde. Ik dacht dat het volledig uit de hand zou lopen. Een zorg om niets want zoals ze in NLP (Neuro Linguistic Programming) zeggen zijn er drie fases waarmee elke mens in zijn leven mee leert omgaan. De eerste fase noemt men de confrontatiefase. Een natuurlijk verschijnsel waarbij mensen angst hebben tegenover het onbekende. Als wij in het 5de jaar al goed geïnformeerd waren zou deze angst er helemaal niet zijn. Uiteindelijk viel het zeer goed mee. Doorheen het jaar begon het steeds meer interessanter te worden. Hierbij wil ik afsluiten door te zeggen da ik zeer leuke en informatieve ervaringen heb gehad en hoop dat wat ik teweeg gebracht heb ook geprijsd zal worden.
8. Bibliografie 8.1 internet MICHOTTE, Y., Een woordje uitleg..., internet, 2 april 2003. (http://www.vub.ac.be/infoover/onderwijs/bama/bamabaja.html)
17
VUB, Vrije Universiteit Brussel, internet, 25/12/2007. (http://www.vub.ac.be/) VUB, Informatie voor toekomstige studenten, internet, 25/12/2007. (http://www.vub.ac.be/infovoor/toekomstigestudenten/index.php) VUB, Bachelor in de Economische wetenschappen/ in de Toegepaste Economische Wetenschappen, internet, 25/12/2007. (http://www.vub.ac.be/infoover/onderwijs/bama/ofecowet.html#waarom) KUL, Katholieke Universiteit Leuven, internet, 25/01/2007. (http://www.kuleuven.be/kuleuven/) KUL, Toekomstige studenten, internet, 25/01/2007. (http://www.kuleuven.be/toekomstigestudenten/) KUL, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, internet, 25/01/2007. (http://www.econ.kuleuven.be/econstudent/studeren/tew.htm) KUL, Studieadvies, internet, 25/01/2007. (http://www.kuleuven.be/studieadvies/index.html) WEBREDACTIE, M., Bacheloropleiding Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, internet, 11 maart 2009. (http://www.tudelft.nl/live/pagina.jsp?id=657a3b4e-b1e0-4a17-adf90b80a24061ef&lang=nl) WEBREDACTEUR, L.R., Studiekosten, internet, 11 maart 2009. (http://www.tudelft.nl/live/pagina.jsp?id=2dbf3788-f8c3-4bc6-abb921022b48f4c8&lang=nl) WALTER, J., De bedrijfsrevisor, een onpartijdig deskundige, internet, 2009. (http://www.ibr-ire.be/ned/revisor_onpartijdig.aspx) UG, Wat is het verschil tussen een universiteit en een hogeschool ?, internet, 4/20/2009. (http://www.feb.ugent.be/fac/education/nieuwestudent/veelgesteldevrag en13.asp) 8.2 Brochures
18
TEMMERMAN, S., LAMBRECHTS, N., KRAS, K., Sociale dienst voor studenten, VUB, Brussel, 2008. VAN SOEST, A., JASPERS, A.M., Economie en bedrijfswetenschappen, KUL, Leuven, 28 augustus 2008.
9. Bijlagen Inhoud Bijlage 1: Test beroepskeuze
19
Bijlage 2: Verzonden- en ontvangen mails Bijlage 3: Deeltaken Bijlage 4: Kopie van de gebruikte brochures Bijlage 5: Vergelijking tussen HIR en TEW Bijlage 6: Agenda
20
Bijlage 1: Test Beroepskeuze 1.1 Eerste maal 1.2 Tweede maal
1.1 Eerste maal
21
1.2 Tweede maal
22
23
Bijlage 2: Verszonden- en ontvangen mails 2.1 Mail naar TUDelft 2.2 Ontvangen mail van Gertjan Brockman 2.3 Ontvangen mail van Peter van de Walle
2.1 Mail naar TUDelft
24
2.2 Ontvangen mail van Gertjan Broekman
25
2.3 Ontvangen mail van Peter van de Walle (revisor)
26
27
Bijlage 3: Deeltaken 3.1 Deeltaak1: verslag SID-in 3.2 Deeltaak 2: verslag over een bezoek aan een instelling ( originele versie) 3.3 Verbeterde versie van deeltaak 2
3.1 Deeltaak 1: Verslag SID-in Donderdag 15 januari, een informatiedag die onvermijdelijk was voor een 6de-jaarsstudent. Naar aanleiding van onze SOHO-project brachten we klassikaal een bezoek aan de SID-in beurs te Gent. Nooit had ik
28
verwacht dat ik daar mijn uiteindelijke beslissing zou nemen, omdat ik vreesde dat een studiekeuze een lange weg zou worden. Daar aangekomen kregen we een anderhalf uur om ons ding te doen, wat op het eerste zicht weinig tijd leek te zijn. Desondanks de korte tijdspanne kwam ik alles te weten wat ik wilde weten over de opleiding TEW aan verschillende universiteiten. Hogescholen vielen me wat tegen omdat de meeste door studenten vertegenwoordigd werden. Dit ontnam mijn zekerheid over een vorming omdat een ervaren student volgens mij slechts een opleiding vanuit zijn oogpunten kan benaderen. Docenten verschillen van studenten in dat opzicht dat ze een concreter beeld kunnen geven over wat een richting inhoud. Een zekere Jean François, student aan de HUB, kon me niet uitleggen waarom er in het eerste bachelorjaar van TEW en EW sociologie wordt gegeven. Mijn voorkeur ging naar de universiteit VUB omdat deze beïnvloed werd door mijn toenadering aan docenten. Zo eindigde een gesprek met Wendy van Moer, hoogleraar aan de VUB, met een kennismaking en een afspraak voor een persoonlijke dialoog. Dit verschilt met een docent uit de KUL die maar kort en bondig op mijn vragen beantwoordde. Hoewel ik heel wat andere redenen heb om aan de VUB te gaan studeren, vind ik het contact tussen leerling en leraar een punt dat niet onbelangrijk is. Met de tijd die me resteerde bezocht ik standjes die ik op voorhand had uigesloten zoals ingenieurswetenschappen en defensie. Bij dezen was ik gewoon mijn tijd aan het vullen omdat mijn opleiding definitief gekozen was. Al bij al heb ik vandaag veel bijgeleerd en zelf een beslissende keuze kunnen maken namelijk TEW aan de VUB.
3.2 Deeltaak 2: Verslag over een bezoek aan een instelling ‘Een bezoek aan mijn toekomstige instelling’
29
Op maandag 27 oktober, tijdens de herfstvakantie zijn mijn goede vriend Youssef en ik op bezoek gegaan op de VUB om er enkele colleges bij te wonen. Volgens mij is het noodzakelijk om je favoriete universiteit te gaan bezichtigen, omdat je dan een beter beeld krijgt van hoe het er eigenlijk aan toe gaat. Wie wil er graag zo vroeg opstaan om tijdens een vakantie les te gaan volgen? Dit kunnen alleen maar nieuwsgierige studenten zijn die absoluut hun plaats in de toekomst willen meemaken. Voor deze leerlingen hebben universiteiten ‘openlesweken’ georganiseerd die op schoolvakantiedagen. Eenmaal aangekomen besloot ik om mijn broer Anas te gaan opzoeken. Samen met hem en Younes Chaga, een vriend van mijn broer, haastten we ons naar hun les. Na het college ‘Overheidsfinanciën’ besloten Youssef en ik om Wiskunde te gaan volgen. Aangezien de prof in het begin van het jaar de leerstof aan het herhalen was, hebben we geen problemen gehad om deze te begrijpen. Wij hebben tijdens de pauze zelfs enkele vragen gesteld, wat een leuke ervaring was omdat je direct met de prof in contact kwam. Ook vond ik het ruime restaurant dat zowel uit een boven- als onderverdieping bestaat, zeer leuk ingericht. Aan het einde van de dag renden we naar het station om onze trein te nemen richting Mechelen. Op dinsdag 24 februari was ik van plan om weer een college op de VUB bij te wonen, alleen was ik dit keer alleen. Hierdoor wist ik niet meer goed mijn weg naar de universiteit te vinden. Wanneer ik daar uiteindelijk aankwam was de college die ik wilde volgen spijtig genoeg al voorbij. Ik wist niet meer wat ik moest doen en koos bijgevolg voor een les psychologie. Deze was ongelooflijk leuk omdat de prof Veel humor gebruikte. Ook waren er enkele dove leerlingen in de aula aanwezig. Wat de prof vertelde werd door een assistent vertaald in gebarentaal. Na de les bracht ik mijn broer Anas een laatste bezoek en ging daarna naar huis. De twee dagen waren voor mij een leuke ervaring omdat je als het ware in contact komt met een andere wereld. Je ziet er niet alleen jonge studenten, maar ook oudere tussen de leeftijd van 30 en 40 jaar. Wanneer ik op een bepaald ogenblik de bibliotheek zocht kwam ik een studente tegen die mij niet goed kon verstaan omdat zij Engelstalig was. Het feit dat er niet alleen Nederlandstalige studenten rondlopen gaf mij een ander kijk over hoe het er eigenlijk aan toe gaat.. Kortom, het was leuk om er de sfeer te gaan opsnuiven.
30
Bijlage 4: Kopie van de gebruikte brochures 4.1 Kopie van het bachelorprogramma TEW en EW 4.2 kopie van het bachelorprogramma HIR
4.1 Brochure i.v.m. TEW en EW
31
4.2 Brochure i.v.m. HIR
32
33
Bijlage 5: Vergelijking tussen HIR en TEW
5. Vergelijking tussen HIR en TEW
34
35
Bijlage 6: Agenda
6. Agenda
36
datum 05/09/2008 27/10/2008
Activiteiten en mogelijke contacten • • •
27/10/2008 t.e.m. 28/10/2008
• • • •
Informatiedag over de opleidingen HIR en TEW Contact opgenomen met TU Delft betreffende de opleiding Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek. Contact(en): Gertjan Broekman, Diane Cleij ‘Openlesweek’ colleges bijgewoond: wiskunde, recht, Inleiding tot het handelsrecht
• • • • •
SID-in-beurs Contact(en): Wendy van Moer, Ronnie Belmans Informatiedag in Leuven Opleidingen: HIR, TEW en EW Contact(en): Decaan Gesprek met student TEW Contact(en): Houda Toub
21/03/2009
•
Begin met het schrijven van scriptie
21/04/2009
•
Afprinten van de scriptie
23/04/2009
•
SOHO- scriptie indienen
15/01/2009
14/02/2009 27/02/2009
plaats VUB, Brussel
Thuis
VUB, Brussel
Gent
KUL, Leuven VUB, Brussel Thuis Thuis Pitzemburg
37