Riek Bakker Groen Als Vestigingsfactor

RIEK BAKKER

Erken ‘groen’ als vestigingsfactor Nederland hoeft zich veel minder zorgen te maken over de toekomst van onze landbouw en glastuinbouw dan het soms wel eens doet. We vernemen uit de media vaak berichten over de teloorgang van onze boerenstand: dat er vanwege de Europese prijsliberalisatie geen droog brood meer te verdienen valt, dat boeren kampen met het vinden van goede opvolgers en hun grond massaal verkopen. Dit is niet onwaar. Maar óók waar is dat de landbouw een bestendige sector blijft. In zijn algemeenheid gaat het in de agrarische wereld nog steeds om waanzinnige belangen, er gaat veel geld in om en er is een krachtige lobby. Hetzelfde geldt voor onze glastuinbouw. Het bruto product van al het Nederlandse ‘glas’ is hoger dan de bruto omzet van de Rotterdamse haven. Niemand zal deze branche willen afbouwen of inperken. Wel zijn de licht- en energieuitstoting een probleem. Maar de glastuinbouw innoveert als geen andere sector door middel van slimme, nieuwe technologie.

Het is een enorme ‘smart business’ geworden met een sterke toekomst. De kwestie waar het om gaat is de relatie van de — agrarische — bedrijven tot groen en natuur. Bij de ruimtelijke ordening wordt te weinig gekeken naar de waarde van het leefmilieu. Hoe krijg je een goede balans tussen groen, wonen en werken? Die vraag wordt te weinig — of niet — gesteld. Telkens weer blijkt dat iedereen zich voorstander toont van natuur en groen, maar als het aankomt op investeren dan wijst de vinger richting het ministerie van Landbouw. Daar moet maar geld vandaan komen om te zorgen dat onze schaarse natuur wordt beschermd. Alle plannen ten spijt, de regels worden met voeten getreden. Iedereen roept braaf ‘ja we kennen de regels’, maar er zich aan houden, tja, dan wordt er even niet opgelet. Het Groene Hart en andere natuurgebieden in de Randstad worden in rap tempo ‘opgegeten’. Als je een kaart van dit gebied ziet, dan zie je prachtig hoe dit proces zich in de laatste decennia

pagina 7, 31-07-2006 © Het Financieele Dagblad

heeft voltrokken: knabbel de knabbel. Hoe werkt zoiets nou in de praktijk? Bedrijventerreinen worden bijvoorbeeld vaak veel te groot aangelegd, meestal ook nog in niemandsland, zodat het moeilijk blijkt, tegen de prognoses in, bedrijven te krijgen. Dus zakt de prijs, om vervolgens geen geld meer over te houden om te investeren in groen. Maar we kunnen niet eindeloos doorgaan met de ogen te sluiten voor het belang van ons eigen leefmilieu. Uit enquêtes blijkt altijd weer dat Nederlanders voor hun woonsituatie grote waarde hechten aan ‘uitloopruimte’. Daarnaast stellen buitenlandse bedrijven die zich willen vestigen in ons kleine land eisen aan groenkwaliteit. Als ze de keuze hebben zich ergens in Noordwest-Europa te vestigen, kunnen ze ook kiezen voor bijvoorbeeld Duitsland of Zweden. Die landen hebben ten opzichte van ons land grote meerwaarde in groen en ruimte. Steeds vaker wordt door buitenlandse bedrijven aangegeven dat dit

een belangrijke vestigingsfactor is. Waar ik voor pleit is dat we het economisch belang van groen gaan inzien. Het is tijd voor échte mentaliteitsverandering. Te beginnen bij het Centraal Planbureau (CPB). Ieder economisch plan moet in ons land zo’n beetje een keurmerk van het CPB krijgen. Als je met een integraal plan bij het Rijk aankomt, dan wordt groen er meteen uitgestreept omdat dit niet CPB-proof is. Dat geldt vooral voor bedrijventerreinen en minder voor woonmilieus. We moeten CPB-proof worden om financiële middelen van het Rijk los te krijgen. Vooral bij bedrijventerreinen is hierin wat te winnen. Doen we dit niet, dan blijven het mooie woorden. Wel groen willen, maar er geen prioriteit aan geven. Een dubbelhartige houding die uiteindelijk óók economisch niet houdbaar is. Riek Bakker is stedenbouwkundige en oprichterpartner van BVR adviseurs stedelijke ontwikkeling, landschap en infrastructuur te Rotterdam. E-mail: [email protected]