Ramana Vijayam

c WUQ ®_Vm (c TLYô]Õ N¬j§WØm DTúRNØm)

vYôª ÑjRô]kR TôW§Vôo BVt±VÕ

c WUQôfWUm §ÚYiQôUûX - 606 603 2004

Sri Ramana Vijayam - Tamil , Published by President , Sri Ramanasramam, Tiruvannamalai - 606 603; Phone: 04175-237292. © c WUQôfWUm, §ÚYiQôUûX Tu²ùWiPôm T§l×: 2004; 1000 ©W§Ls

CC No. 2001 ISBN: 81-88225-56-8 ®ûX ì.

ã¬úVôRVm ivñêp< hir[< jatveds< pray[< Jyaeitrek< tpNtm! , shöriZm> ztxavtRman> àa[> àjanamudTye; sUy>R . DXL Y¥úYôu , L§o¨û\ ú_ô§. Øtß ØQokúRôu. @¥lTûPVôú]ôu. R²lùTÚg ú_ô§, RYd L]X°lúTôu, A«WeL§úWôu, èßYûLVôn BÚk§VeÏúYôu, D«oLÞd Ï«úWôu,... Bf ã¬Vu D§d¡\ôu! T§lTô[o: úY.Ñ.WUQu, RûXYo, cWUQôfWUm §ÚYiQôUûX - 606 603 ªu]gNp: [email protected] BûQV R[m: www.ramana-maharshi.org @f£húPôo:

Jm SúUô TLYúR c WUQôV

cUôu ¡. XzUQ NoUô @YoLs FݧV

èuØLm * kam< jna> rmyNte kElasivlasv[Rnavsre, saxnkwnavsre sacIk…viR Nt v±ai[. “TWU TRj§u @§NVjûR Yo¦dÏmúTôÕ U²Ro ØLUXof£ÙPu úLh¡\ôoLs; A]ôp @lTRm ùTßYRtLô] ^ôR]eLû[f ùNôpÛmúTôÕ, ØLjûRj ùRôeL®hÓd ùLôsÞ¡\ôoLs,” F] ¿XLiP ¾·Ro Fuàm ùT¬VôùWôÚYo RôùUݧV û Y W ô d ¡ V N R L j§p Tô¥«Úd¡\ôo. DVo¨ûXûV úYiPôRYo @¬Õ; @Ru ùTôÚhÓ DûZdL Øu YÚYôo @¬§àm @¬Õ. DXL U]UVdLm, ùNn ®û]«u ùLôÓûU, BûY @qY[Ü TXUô]ûY. ^ôR]eLû[ Ds[T¥ ùR¬kÕ ùLôsYÕ L¥]m; @Ytû\ DtNôLjÕPu LûP YûW SPj§ Ø¥lTÕ @ûR®P FjRû]úVô UPeÏ L¥]UôÏm. TWU Ød§ÑLj§²Pm Tt±pXôUp, DXLj§²Pm LÚûQ, @u×, BYt\ôp ùTôÕ _] ú^ûY Y¯L°p CÓThÓ ¨tTYÚm BúR Uô§¬ R®d¡u\]o. DXL ú^ûY VôWôp ùNnV Ø¥Ùm? ùTÚkRuûUÙm, ®úYLØm, Nôk§Ùm, Nd§Ùm ¨û\kR IÚYú] @RtúLt\Yu. Ruàsú[ @[®\kR Ïû\Ls ¨Wm©«ÚdL, @Ytû\ ¿d¡d ùLôs[ ØVXôUp, DXLj§u Ïû\Lû[ ¿dL ØuYÚYÕ @±VôûU. Ru @Lj§Ûs[ @ÝdÏLû[ ùVô¯jÕ DXL ûLeL¬Vj§tÏ úVôd¡V]ôYRtúLô, ®ÓRûXdúLô, * BkèuØLm c WUQ ®_Vj§u ØRt T§l©tLôL FÝRlThPÕ .

1932 #p

iv

c WUQ ®_Vm

GRôYÕ IÚ ULjRô] ÕûQûVl ùTt\ôùXô¯V, úYß Y¯«pûX. @q®Rj ÕûQ, U²Ro Tôd¡V YNjRôp, IÚ úYû[ ¡ûPlTÕ ØiÓ. BÕúY ^j^eLm FuTÕ. BÕ BWiÓ YûLVôÏm; ^ôUôuVUô] ^j^eL ùUôuß, ®úN`Uô] ùRôuß. ^ôUôuVUô] ^j^eLUôYÕ Rôm ùNpXúYi¥V Y¯«p Øu ùNu±ÚlTYWô¡V SpúXô¬u úNodûL. TWmùTôÚ°Pm @u×m ùRôiÓØs[ IÚYàûPV Ds[j§p @l ùTôÚs FlúTôÕm, ©\ÚdÏm ùR¬ÙmT¥ ©WLô£d¡\ T¥Vôp, @Yû] ùSÚeÏYÕ SuûUVôÏm. ®úN`Uô] ^j^eLUôYÕ TWmùTôÚû[úV ùSÚeÏYRôÏm. BÕ DXL YôrdûL«p ^ôj§VUôÏUô Fuß úLhLXôm. c TLYj ¸ûR«t ùNôp-V }anITvaTmEv “Oô²Vô]Yu TWUôjUôúY” Fu\ YN]jR§uT¥ Oô]¨ûX ùTtß DX¡p U²R DÚYUônj §¬¡u\ ËYuØdRu TWmùTôÚ°²ußm £±Õm úY\pX, @Yú] BYu. ËYuØdRû]j úR¥ Sô¥, DX¡p UôRô, ©Rô, ANô¬Vu, LPÜs Fu\ Øû\«t ùNnÙm @u×, ùRôiÓ BYtû\ @YàdÏf ùNnÙùUôÚYu Nôv§WeL°t LiP FpXô®R ^ôR]eLû[Ùm IúW ^UVj§t ùNn¡\Y]ôYôu. AûL«]ôp Bq®RUô] ^j^eLjûRúV èpLs úTôtß¡u\]. ùNôpÛRtL¬V ÏÚSôRu-AfNôoV WUQu-@Ú°V "Ds[Õ SôtTÕ' Fuàm DTúRNj ùRôϧ«u @ÖTkRj§p BqYûLVô] ^j^eLj§u ùTÚûU Yo¦dLlThÓs[Õ:“NôÕdL [ôYôo NLYôNm Si¦]ôp GÕdLôm Bk¨VUm FpXôØm-úURdL RiùRu\p UôÚRm RôuÅN úY®£± ùLôiùPu] Lô¬Vm¿ áß.”

èuØLm

v

“RôTmRi Nk§W]ôp ûR¨VmSt LtTLjRôp TôTmRôu LeûLVôp TôßúU-RôTØRp Bmêußm GÏm BûQ«pXô NôÕdLs RmUô R¬N]jRôp Rôu.” “LmUVUôm @mULjÕd Fi¦pSô Li¦]ôp

¾ojReLs LpUiQôm ùRnYeLs Lh¡ûQúV ALôYôm-@mU@ûY [ôpçnûU Gn®lT NôÕdLs Li¥PúY Lôi.”

ËYu ØdR²u ^aYô^m, R¬N]m BûY RôúU @uTo U]ûRl TdÏYlTÓj§, ¨j§V ÑLj§tÏ D¬VRôd¡®Óm; BûP«p áP, DXLj ÕuTeL[ôp YÚkRôUp AßRÛm, Uú]ôTXØm RkÕ LôlTôtßm; AûLVôp, IÚYu TX ¾ojReLÞdÏf ùNuß Ï°jÕ YÚYÕ, LPÜ°u §ÚÜÚYeLû[l é´jÕ YÚYÕ, BYt±àm, IÚ ËYu ØdRû] @i¥, @Y²Pm @u× ùNnYô]ô«u, @YàdÏ úYß ^ôR]eLs úYiPôm Fuß áPf ùNôpXlTÓ¡\Õ. DXLj§p Ød§ùTt\ UaôuLs TXo BÚdLXôm. A«àm @YoLû[ úS¬tLôÔm Tôd¡Vm £XÚdúL GtTÓm. @YoLû[d LiPôÛm Oô]l TVuùTßm Tôd¡Vm £XÚdúL ¡ûPdÏm. YeLô[j§p ùNu\ 1886-m AiÓYûW DPÛPu BÚkR c WôU¡ÚxQ TLYôu á±V DTúRNeL°p Iuß ØdR×Ú`oLû[l Tt±VÕ; ØdRoLs ^ôUôuV ØdRo, ¨j§V ØdRo Fuß BWiÓ YûLVôm; ^ôUôuV ØdRo ©\®«p ANôTôNìTUô] UôûV«p @LlThPYoLú[; ©u]o DXL @ÖTYjRôÛm, @±®]ôÛm RUdÏs[ UôVôTkRjûRj ùR¬kÕ, @ûRj ùRôûXdL ¨fN«jÕ, úUô]m, RYm ØRXô] ^ôR]eLû[ @lV³jÕ, ùR°kR U]j§]ôp DVoRW Oô]jûRl ùTt\Yo. BYoL°Pm BÚdÏm AjUNd§Vô]Õ £XúTûW Uôj§Wm ØuàdÏd

vi

c WUQ ®_Vm

ùLôiÓ YWl úTôÕUô]Õ. ¨j§V ØdRo FuTYo úYß YûL; BYo ©\®«úXúV ùR°kR U]Øs[Yo; ANôTôNeLú[ôÓ úTôWô¥ @Ytû\ ùYpX úYi¥V ÕuTm BYÚdÏd ¡ûPVôÕ. AûL«]ôp BYo B[m YV§úXúV, ùYÏÑXTUôn AjU ®jûRûV ^ô§jÕ, DXLj§u ùTôÚhÓ ^Uô§ RYj§p TXLôXm BÚkÕ, @R]ôp AvNoV @ÖdWa Nd§ûV Y[ojÕd ùLôiÓ, Oô] ^þoV]ôL ®[eÏTYo; Fi¦\kR úToLs BYoTôp BÝdLlThÓ, BYodLô[ô¡, StL§ ùTßYôoLs; BYo YôdÏ Uû\VôÏm; BYo TôoûY @ÖdWa Nd§VôÏm. ùRn®L WUQu BmUô§¬ ¨jV ØdR¬p IÚYu Fuß LiÓùLôsYÕ ªL F°RôÏm. úUúX ùNôp-V ¨jVØdR XbQeLs BkR Uaô×Ú`²Pm ©\® ØRp DiùPuTûR BfN¬j§WúU SuÏ LôhÓm. BqY[Ü Uh¥p ¨fNVUô] DiûUùVuß ùNôpXXôm. BRtÏúUp, §ÚOô]NmTkRo, ×jRTLYôu, ANôoV NeLWo, ÏUWdLPÜs, R·Qôêoj§ úTôu\ §qV ×Ú`oL°u @YRôWúU WUQ TLYôu Fuß ùNôpYôÚØiÓ. @YoL[Õ Sm©dûL RYù\uß ùNôpYRt¡pûX. FlT¥«ÚkRôÛm, §qV ÏQeL°]ôÛm, @ÖdWaô§ Nd§ ùYs[j§]ôÛm, ^a_ ^Uô§«u Lôk§«]ôÛm, GúRô IÚ ùRnÅL Uaô Nd§úV BqÜÚYôn SmûU AhùLôs[ Yk§Úd¡\ùRuß FYÚm DQWXôm. c WUQ TLYô²Pm LôQdá¥V @¬V §qV ÏQeLû[ Yo¦lTRô]ôp, BmØLÜûWúV IÚ èX[Yô¡®Óm. AûLVôp, IußUhÓm BeÏ Ï±l©PlTÓ¡\Õ. @YWÕ ºPoL°p TXo ùNnÙm FpûX«XPeLôR vúRôj§WeLû[d úLhÓm, @§p Tt\tß @Yo @NXUôn BÚd¡\ôo. ªLf £±R[YôYÕ @LeLôW UULôWm BÚdÏUô]ôp, úYù\RtÏm N-dLôR U]Uô]Õ ×Lrf£dÏ Uh¥Ûm N-júR ¾Úm.

èuØLm

vii

t&[tuiltaioljgta< krkiltaiolingmrhSyanam!, ða"avarvxUqI "qdasTv< suÊinRrsm!. Fuß ØtLôXj§V IÚ Uaô ×Ú`¬u N¬j§W NmTYjûRl Tt±f ùNôpXlThPÕ. BûR c WUQ TLYôú] Ds[Õ SôtTÕ @àTkRj§p, “FpXô ÜXÏm ÕÚmTô «àmUû\Ls FpXôúU ûLdÏs BÚkRôÛm-ùTôpXôl ×Lrf£Vôm úY£YNm ×dLôo @¥ûU @LX®Pp @mUô @¬Õ.”

Fuß Tô¥«Úd¡\ôo. ÑjR lWyUUôn ¨tÏm Oô² Uôj§WkRôu BlùTôpXôúY£«u úUôLj§p ®ZôUp, Ru²ûX«p ¨tLØ¥Ùm; @úR @ÖTkRj§p, “Rô]u± VôÚiÓ Ruû]Vôo FuùNô-uFu RôuRuû] YôrjÕ¡àm RôrjÕ¡àm-Rôù]u] Rôu©\ùWu ú\ôWôUp Ru²ûX«p úTWôUp RôuFußm ¨u±PúY Rôu.”

Fuß ùNôpXlTh¥Úd¡\Õ; BÕúY BYÚûPV DiûU ¨ûXûV ®[dÏ¡\Õ. NUjYúU Oô²ûV @±YRtÏj RÏkR ϱVôÏm. @kR NUjYÑTôYj§]ôp TLYôu RmªPm ùRnYTd§ÙPu T¦Ùm ºPûWÙeáPj RuUVUôL-ùR°kR Oô²L[ôLd Lôi¡\ôo. ®úY¡ LÞdÏ A]kRjûRl ùTÚdÏm §qV ÏQeLs-@u×, F°ûU, ØR-VûY-BkR ¨ûXdúL ùNôkRUôn Ds[ûY AûL«]ôp, c WUQ TLYô²u YºLW Nd§dÏ A[ôLôRYo @¬Õ. BdÏQeL°u ÑûY @±kR ®úY¡Ls BYWÕ §ÚY¥LÞdÏ @¥ûUlTPôUp Rl×YÕ FlT¥? "TLYôu' Fuß IÚYûW @ûZlTR]ôp, @Y¬Pm Fq®RUô] úVôd¡VûR BÚdL úYiÓm? BÕYûW DX¡p, WôUu, ¡ÚxQu, ×jRo, NeLWo BYoLÞdúL

viii

c WUQ ®_Vm

TLYôu Fuàm DTTRm úNokÕ YZeLlTÓ¡\Õ. @jRûLV úUuûUÙs[YÚdúL @lTRjûR YZeL úYiÓm. TLYôu Fu\ TRm @LeLôW-UULôWeLs Øt±Ûm @tß, TWmùTôÚ°p Iu\ô¡, @R]ôp §qV ÏQeL°u T¬U[m ÅÑ¡u\ §qV ^k¨§LÞdúL RÏm. YeL SôhÓ Uaôu c WôU¡ÚxQ TWU am^ÚdúL BlTRm Gt\ùR] DXLjRôo Ilס\ôoLs. @úRUô§¬ WUQu Fuàm BkR êoj§ûV TLYôu Fuß @ûZlTúR RÏm, Fuß @lTRj§u LÚjûR @±kRYoL°u ¨fNVm. BkR §qV êoj§ûVj R¬£jRYoLs, ùSÚe¡]YoLs, BYoL°u Tôd¡VjûRf ùNôpXÜm úYiÓúUô? Bq®R Uaô Tôd¡VjûRd ϱjÕ TLYôu-G Ñ S ô R o , “ Fuû]d LiPYo, ©RôûYd LiPYWôYo” Fu\ôo. BRu ùTôÚ[ôYÕ ©Rô F]lTÓm ÑVm©WLôN ÑjRlWyUjûR IÚYu TôojRôp, @Y]Õ R²ûUdÏ BÚl©PUô¡V "Sôu' Fuàm @±úY, @kR lWyUùUuàm ×-Yô«p @LlThÓ T·dLlTÓm; TôolTYú] @¯V, @lTôp lWyUjûRl TôolTÕ FÕ? BúR LÚjûRjRôu TLYôàm, Ds[Õ SôtT§p, “ E Q ô R p ” Fuß ùNôp-«Úd¡\ôo. @LeLôWm £±úRàm ªg£«ÚdûL«p U²Ru TôodLd á¥VÕ, êoj¾L¬jR lWyUUô¡V Bq®R §qV ×Ú`oLú[; Bm êoj§L°p IÚYûWd LôÔm Tôd¡Vm ùTt\Yo TWmùTôÚû[úV LiPYo FuTÕ GÑSôRo ùUô¯«u LÚjRôÏm. Bq®R §qV ×Ú`û]l Tt±VYoLÞdÏ úYù\ôÚ XôTØm DiÓ. $ñraegé u raTmeit mUitR ÉedivÉaigne, Vyaemvt! VyaÝdehay di][amUty R e nm>.

èuØLm

ix

“CNu, ÏÚSôRu, AuUô Fu\ êuß êoj§L[ôL

úYßúTôp ®[eÏm, ALôN ìTUô] R·Qôêoj§dÏ YQdLm ” Fu\T¥, ÏÚSôRu úYß, BxP ùRnYm úYß, Fuß FiQôUp, BWiÓm Iuß Fuß LôÔYÕ Ød¡V NôR]Uôm. NôUôuV ÏÚûYl Tt±V IÚYu BlT¥d LôÔYÕ L¥]úU. BmUô§¬ ULô×Ú`û]úV ÏÚYôLl ùTt\Yu GLLôXj§p @Yû] NjÏÚYôLÜm BxP ùRnYUôLÜm LiÓ Y¯TÓYÕ ªLªLf ÑXTm; éoQ TXàm £j§dÏm. DXL YôrdûLúV ÑLm Fuß Sm©, Sôs L¯dÏm U²Ro Tôd¡VNô-Lú[. A]ôp @Yo Tôd¡Vm ¨ûXVt\Õ. ¨ûXVô] TRj§tÏl T£jÕ YÚkÕúYôodÏ BqÜX¡p L§ GÕ? Bq®R §qV Nk¨Rô]jûRj R®W úYß L§ÙiúPô? BkR NmNôWd LP-²ußm TVm Y[Wl ùTt\ Fi¦\kR ÑjRôjUôdLs, RUdÏ @TVm RWYpX §qV Nk¨§ Iuß BlúTôÕ DX¡p DiúPô, @Õ FeúL Ùs[Õ Fuß U]m R®jÕ, LÚûQd LPûX úYi¥ ¨t¡u\]o. @YoL°p FjRû]úVô úToLs c WUQ TLYôû]d LiÓ, @ÚsùTtß, AjU NUolTQm ùNnÕ ©ûZjRôoLs. Buàm FjRû]úVô úToLs @kR Tôd¡Vj§tÏd Lôj§Úd¡\ôoLs FuTÕ ¨fNVm. GúRô Tôd¡V YNj§]ôp c WUQ ÏÚTWû] NjÏÚYôLÜm, BxP ùRnYUôLÜm ùLôiP @uToL°u ùTôÚhúP, @Y]Õ N¬RôªÚRjûR èp êXUôL ùY°«P úYi¥V @Y£Vm GtThÓ, BÕYûW TX N¬j§WeLs ùY°Vô«]. BYt±p TX ©ûZLs Ds[]. Gù]u\ôp, BkR êoj§Vô]Õ Ru N¬j§W ®ÚjRôkReLû[ DXúLôo ùNôpÛm Uô§¬Vônf ùNôpYÕ BpûX. AûLVôp ØR-p FݧVYoLs, RmRm ×j§l úTôd¡uT¥ RôúU IÚ®R @©l©WôVm ûYjÕd ùLôiÓ, N¬j§Wm Fݧ]ôoLs. êuß YÚ`eLÞdÏ

x

c WUQ ®_Vm

Øu×, IÚ ùR°kR ®úY¡Vô] ºPo — c SW£mU vYôªVYoLs — TLYôàûPV N¬j§WjûR AWônkÕm, úRûYVô] NkRolTeL°p TLYôû]úV úS¬túLhÓm, á¥V Uh¥p ©ûZ«u± Ae¡Xj§p IÚ N¬Rm Fݧ«ÚkRôo. @Õ ùY°Vô«tß. @Ru©u Rª¯p ®¬Yô]Õm, ÑjRUô]ÕUôL, N¬j§Wm Iuß ùY°YWôúRô Fuß @uToLs AûN ùLôiP]o. @YoL°u RôLjûRj ¾odLúY, BkR §qV N¬j§WjûRj Rª¯p FÝRYpX IÚ úVôLêoj§ BûR SôtTjùRôuß @jVôVeLs @Pe¡V HkÕ LôiPeL[ôL Fݧ Ø¥jRôo. @Yo c ÑjRô]kR TôW§ ùVuàm V§vúWxPo. BkR èXô£¬VûWl TXo @±k§ÚdLXôm. A]ôÛm @Yo ùNu\ TX AiÓL[ôL, GLôkRØm ùU[]Øm ùLôiÓ úVôLôlVôNj§p ArkÕ ®hPRôp, @YûWj ùR¬kÕ ùLôs[ôRYo @úSLo BÚdLXôm. @YoL°u ùTôÚhÓm, B² YWl úTô¡u\ @¥VôoL°u ùTôÚhÓUôL, @YûWl Tt±f £±Õ FÝR úYi¥«Úd¡\Õ. vYôª c ÑjRô]kR TôW§Vôo BkSôh¥u ùRnÅL Nd§Vôp ©\kR UaôuL°p IÚYo. SôPô]Õ ùY°lTûP«p ªLÜm RôrûUVûPkÕ ¡PlTÕ DiûU. A]ôp TôWR Nd§Vô]Ys FlúTôÕm ®¯j§Úd¡\ôs. DX¡u SXj§tLôLl TôÓTP @úSL AjU¾WûW Âu\ôs. @lT¥l ©\kRY¬p IÚYo BkèXô£¬Vo. @§TôpVj§úXúV DXL BuTeLû[j §VôLm ùNnÕ, úVôL NôR]eL°p CÓThPôo; BÕ éoY_uU YôNû]«u TVu úTôÛm. BYo ©WmUN¬Vm, RYúVôLm BYt\ôp úUuûU ùTt\ôo. TX @¬V èpLû[j RônSôh¥tÏ @Ú°]ôo. úRNjÕVoLû[d LiÓ U]m DÚ¡, @RtúLt\ ùRôiÓL°p CÓThÓl TXYôß DûZjRôo. FpXôYt±tÏm Oô]úU @¥lTûP ùVuß @RtLô]

èuØLm

xi

DjRU ÏÚûY @ûPV úYiÓm Fuß RYm ùNnÕ, @R]ôúX c WUQ TLYôú] RUdÏt\ ÏÚ, ùRnYm Fuß @±kÕ, Nk¨§ YkÕ, @Ús ùTtß, ArkR @jVôjU úVôLj§p Buàm BÚkÕ YÚ¡\ôo. @YúW @¥úVàdÏ BWe¡, RôUûPkR §ÚY¥Lû[ Sôàm Tt±d ùLôsÞmT¥ NUúVô£RUô] DTúRNm ùNnRRôp, c WUQ TLYôû]úV AjUSôR]ôLl ùTtßl©ûZjúRu. TLYôàûPV §qV N¬j§WjûR Td§, Oô]m, úVôLm Fu\ FpXôf ÑûYLÞPàm, WôUôVQô§ UaôLôqVeLs úTôX Yo¦jùRÝÕm Rϧ BYÚdúL Ds[Õ FuTÕ Dߧ. BlúTôÕs[Yo, B² YWlúTô¡\Yo A¡V FpXô WUQ TdRoL°u Tôd¡VúU ÑjRô]kRWôL DÚùYÓjÕ YkR ùRu]Xôm. BYo BVt±V c WUQ ®_Vm, DX¡p WUQ SôUm, WUQ ¸oj§, WUQ êoj§, BûY ¿iP LôXm YôrkÕYW FjRû]úVô @uTÚdÏ Oô] ®ÚkRôÏm FuT§p NkúRLªpûX. ØtLôXj§V TôLYRm úTôu\ ×WôQeLs, B§LôNeLs FqY[Ü Uh¥p SPl×, FqY[Ü L®L°u LtTû] Fuß TXo Ne¡d¡\ôoLs. c WUQ ®_Vm BûNdÏm c WUQúWô BúRô BÚd¡\ôo; N¬j§Wm DiûUùVuß @±Vl úTôÕUô] Nô·LÞm D«ÚPu BÚd¡\ôoLs. BkRl ×iV N¬j§Wj§u úUuûUûVÙm, Nd§ûVÙm Yo¦dL @¥úV]ôp Ø¥V®pûX. @YWYo RôúU Bf N¬RôªÚRjûR DiÓ DQokÕùLôs[ úYi¥VÕRôu. @¥ØRp LûPYûW úT¬uT WNm IÝÏYûR YôNLoLú[ ùR¬kÕ ùLôs[hÓm. Oô]l T£ùVÓjR ×i¦VYôuLú[! @u©tϬV §qVêoj§ûVd LôÔúYôUô Fuß RYm ùNnÙm Td§UôuLú[! BÕ RÚQm WUQ Nk¨Rô]m YkÕ, @Ús úSôd¡tÏ A[ôÏeLs; ©\®lTVû]l ùTtß YôÝeLs! c WUQ TôRm ÕûQ

T§l×ûW DX¡u TpúYß Sôh¥]Wôn , TpúYß ùUô¯«]WôÙs[ AuU NôRLoLs @û]YodÏm DnÙm Y¯LôhP, Sm RªZLjúR VYR¬jÕj RônùUô¯Vô] Rªr ùUô¯«p RUÕ DVoYt\ DVokR DTúRNU¦Lû[ @Ú°f ùNnÕ @±ÜX¡úXúV RªZLjÕdúLôo R²f £\l©Pk úR¥ ûYjR TLYôu c WUQ UL¬μL°u §q®V (Rªrf) N¬R èXô] c WUQ ®_Vm Buß Tu²ùWiPôm T§l×tß ùY°YÚYÕ WUQ TdRoLs @û]YÚdÏm ùTÚU¡rf£ RÚm FuT§p HVªpûX. c W U Q ® _ V m R]Õ SôuLôm T§l×d LôXmYûW«Ûm HkúR LôiPeLÞûPVRôn, TLYô]Õ Oô] Yôr®u @Ús ÄûXLû[ 1934 #m AiÓ YûW«ÛúU ®Y¬lTRôn, c ÑjRô]kR TôW§VôWôp FÝRlùTtßl ©WѬdLlThÓ YkRÕ. @Ru ©\Ï T§]ôß YÚPeLs TLYôu c WUQ UL¬μLs §ÚúU² Rôe¡ ¨u\ LôXeL°u N¬R ¨Lrf£Lû[Ùm, ùTôu®Zô, c UôjÚéúRÑYWo ULô ÏmTô©ú`Lô§ c WUQôfWU Y[of£ûVÙm, ©\Ï 14 # 04 # 1950 #p TLYô]Õ ®úRL ûLYpV ¨LrûYÙm, @Ru©u c WUQôfWU ¨Lrf£L[ô] ®YWeLû[Ùm, “ ©tTôp ” Fuàm RûXl©u¸r úNojÕ A\ôYÕ LôiPUôL c NôÕ Jm @YoL[ôp Fݧ éoj§ ùNnVlùTtß 1958#p HkRôYÕ T§lTôL ùY°«PlThPÕ. HkRôY§-ÚkÕ T§ù]ôu\ôYÕ T§l×YûW ©WѬdLlùTt\ ©W§Ls

xiv

c WUQ ®_Vm

VôÜm Rªr UdL°u WUQ Td§Vôp ÑÅL¬dLlThÓ ®PúY RtúTôÕ Tu²WiPôYÕ T§lTôL c WUQ ®_Vm ùY°«PlTÓ¡\Õ.

c WUQôfWUm 28-12-2004 (125-YÕ WUQ _Vk§ Sôs)

T§lTô[o.

ùTôÚ[PdLm

@j§VôVm I . ã¬úVôRVm ................................................................................................. ii II. èuØLm ......................................................................................................... iii III. T§l×ûW ...................................................................................................... xiii IV. ùTôÚ[PdLm ......................................................................................... xv V. c WUQôgN- ................................................................................. xix 1. TôXLôiPm 1. FiÔúLu Fu ùNôp2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

ùViÔúLú]ô! ............................................................................ 1 YôrYôß............................................................................................................. 5 ú_ô§UûX BÕúY! .................................................................... 12 @jVôjUfúNôûX ......................................................................... 19 Tôi¥SôÓ ................................................................................................... 27 UeLXUû] .............................................................................................. 31 Su]ôs ........................................................................................................... 34 ÏZkûR ............................................................................................................ 39 LpXôd LûXOàdÏl Ts°dLp®........... 41 @ÚQôNXUô? ..................................................................................... 46 ùT¬V ×WôQm .................................................................................... 49

xvi

c WUQ ®_Vm

2. TdÏY LôiPm 12. TdÏYm YkRÕ FlT¥?..................................................... 56 13. “BùRpXô ùUu]jÕdÏ? ” ....................... 69 14. @ÚQôNX Vôj§ûW ................................................................ 78 3. úVôLvYWôwV LôiPm 15. @ÚQôNX£Ym ................................................................................ 88 16. @lTú] VÚQôNXô............................................................... 95 17. ÅWjÕ\Ü ....................................................................................................... 99 18. “£u] úN`ôj¬ ” ...................................... 102 19. RYWô_u..................................................................................................... 106 20. ÏÚêojRm ............................................................................................ 114 21. TZ²vYôª ........................................................................................ 118 22. D\®]o YÚûL......................................................................... 124 23. Cu\Ys Øû\ÂÓ................................................................... 130 24. ÏLu .................................................................................................................. 136 25. ùTôßûU! ùTôßûU! ùTôßûU!!! ...................... 140 4. úVôLNômWôwVd LôiPm 26. WUQ ®jûR ..................................................................................... 150 27. ®NôW Ne¡WLm............................................................................... 162 28. Nk¨§úV NôkRÑLm................................................................. 172 29. TLYôu c WUQ UL¬μLs .............................. 188 30. WUQ ¸RôNôWm................................................................................. 199 31. ®VuLôh£Ls ................................................................................ 212 32. ¬×¸ûR ......................................................................................................... 217 33. úUtúL WUúQôRVm ............................................................ 224 34. úN`ôj¬ vYôªLs ............................................................. 243

ùTôÚ[PdLm

5. WUQôfWUd LôiPm 35. RôVu× .......................................................................................................... 255 36. LsYodÏe LÚûQ ............................................................. 267 37. NURoN]m ................................................................................................ 276 38. @ÚQôNX TWUamNo..................................................... 291 39. @uTo AoYm ............................................................................ 300 40. am^v ú^ôam ................................................................... 315 41. WUQlWLôNm ....................................................................................... 318 6. ©tTôp 1. c WUQôfWU @©®Új§ ....................................... 325 2. Tô× Wôú_k§W ©WNôj ......................................................... 328 3. ùTôu ®Zô .......................................................................................... 331 4. èpLs ........................................................................................................... 333 5. c UôjÚéúRfYW ULôNk¨Rô]m ............... 335 6. úSôÙ\p....................................................................................................... 338 7. DTô§ W¶Ru ................................................................................. 341 8. FÝTRôYÕ _Vk§ .................................................................. 346 9. BÓdL¦Ûm BuØLm................................................... 349 10. Uaô ¨oYôQm ............................................................................ 353 11. NUô§j RXm ........................................................................................ 357 12. ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs .............................................. 362 13. @jûR ........................................................................................................... 370 14. ®_V ®û[Ü ............................................................................... 372 15. @ÖTkRm

(c NjÏÚ WUQ N¬Rd Ïmª) ......... 379

xvii

c WUQôgNFi¥ûNÙg ºoTWÜ ªuTØL ùUôuú\ FpXôodÏm DnYÚ[ YpXØL ùUôuú\ LiPÕùUu LiLÚjûR ÙiPØL ùUôuú\ LôQ¬V Lôh£Lû[d LôhÓØL ùUôuú\ DiÓùTôÚ ù[u\Õ¦ îdÏØL ùUôuú\ Ds[ùTôÚ Þs[T¥ Ùs[ØL ùUôuú\ @iÓùUû] VôR¬dÏ Uu×ØL ùUôuú\ AuUÑLj úRuùTô¯Ù Oô]ØL ùUôuú\ SuߣY Nd§SP UôÓØL ùUôuú\ Sôà§Vôf NôkR¨ûX SôhÓØL ùUôuú\ ®iPUX ùWu] SûL ÅÑØL ùUôuú\ úYRULs LôR-dÏg ú_ô§ØL ùUôuú\ TiûP®û] «tß®Zd LiPØL ùUôuú\ TôolTYû] Ùs[Pe¡l TôodÏØL ùUôuú\ ¨u\¨ûX ùVe¡Û ¨XôÜØL ùUôuú\ ¨odÏQ ¨Wg_] ¨Rô]ØL ùUôuú\ St\YgùNn Oô²VÚ SôÓØL ùUôuú\ OôXùUpXôm úTôt±YÚe úLôXØL ùUôuú\ Tt\\úY Øl׬ûVf ùNt\ØL ùUôuú\ TôT®Ús úTôdÏ¡u\ ¾TØL ùUôuú\ Øt\±Y ÕiÓLûX Lt\ØL ùUôuú\ ØjùRô¯Û Uôtß¡\ úUô]ØL ùUôuú\ ùYt±RÚm Nd§¨û\ Üt\ØL ùUôuú\ ®iÔVWi QôUûX ®[eÏØLm YôrL. — ÑjRô]kRTôW§

Jm ijt< jgt! ken? mnae ih yen ´Rm _Lj úLS? Uú]ô ¶ úVS D[m ùYuú\ôu DXÏ ùYpYôu

c WUQ ®_Vm 1. TôXLôiPm FiÔúLu Fu ùNôp- ùViÔúLú]ô! “Rô]kR ªpXôu \û]VûPkR SôúVû] Vô]kR ùYs[j RÝjÕ®jRôu LôúQ¼! A]kR ùYs[j RÝjÕ®jR §ÚY¥Ls YôàkÕ úRYoLhúLôo Yôu ùTôÚsLôi NôZúXô!”

Ds[ ùTôÚs Ds[T¥ Ùs[®Pm, DsÞ\®t Lôh¥, DûWVôUÛQo®júR, Du]ôUÛuà ®jR RuUVf £uUVúU! ¨uû] DsÞQo®p Ds[T¥ Ùs[j§p, DûWVPe¡ Ds[Pe¡ Ñ¡lTRpXôp Fu ùNôp- FiÔúLu! FqYôß Y¬Y¥®t LôhÓúLu! D]R±úY LiQôLd Lô¦]pXôp, BlT¥Vu, Bk¨ûXVu, Bj§\úXôu, BlùTôÚú[ôu Fuß FqYôß FݧdLôhP Ø¥Ùm? ¨u ©\l× Y[lTeLû[ FÝÕYÕ ¨]Õ Yôr®u J®VúUVôÏm; ¨LrjÕg N¬ûR ¨ZúXVôÏm; @LUtßQoRúX V±RXôÏm. AjUô WôU]ô] WUQû], ÑjR lWyU ¨oYôQû], UôNt\ ùSg£p WªjRúX BuTm; “WUQu” @àTYl ùTôÚs; @Yu ¨û]jÕ ¨û]jÕ, ¨û]lùTô¯kÕ ÑûYjR±V úYi¥V vYVmlWLôNu, Yô£jÕeLôQôUp, Yôn ®hÓe úL[ôUt é£jÕk úRôu\ôl ùTôÚû[ @LkûRU] SôNjRôp, @Ús úSNjRôp, @ÚQ¡¬

2

c WUQ ®_Vm

YôNjRôp, RuUV¨YôNjRôp Ds[jÕtß ¨t\p IiÔm. ÑLôWmTl ùTÚùY°úV! F]Õ HV®Úû[l ThùP] ®Xd¡V Oô]ùY°úV! LiPÕm FuU]jûR ÙiP LôkRúU! úYi¥VùRpXôm ®¯VôÛßj§, F°Vú]û]Ùm FÓjRôiPÚ°, úUô] U¦l ùThPLj§p Oô]U¦ ûYjÕ, U]dÏûL«Új§ “BÕ Üu ùNpYm, BûR VàT®jÕ BeúL«Ú ” Fuß ÑLÅÓ RkR ÑVm ©WLôNú]! “ Sôu ” SôQj “Rôu ” Fuàk RûXYû]d LôQd Lôh¥, @YàPu Fuû] «ûQVß ªuTj§t áh¥V RônRkûRúV! “Sô]ôo ” Fuàk §ÚUk§WjûR úUô]f £uØj§ûW ÙP]°jR Oô]ÏÚúY! FpXôm lWyU UVUôn DsÞm ×\Øe LôQ @ØRf ùNpYU°jR @±Üd LtTLúU! “BRVj§Ú; Dsú[ úSôdÏ! úSôdL úSôdLl édÏm BuTm: @ûRúV LY² ” Fuàk §ÚYôNLjRôp F]dÏs°ÚdÏm ¨j§V T¬éWQ A]kRj§tÏ Y¯ Lôh¥V Il©Xôd LÚûQúV; ¨uû] Fu ùNôpFiÔúLu! “£k§dÏk úRôßùUuàh £tÑLUô ëtñ±l ×k§dÏs ¨u\YÚh ùTôtúT TWôTWúU!”

¿úV ùTôÚù[] ¨ûXdLd Lôh¥ Fu £jRk ùR°®jR £uUV ùYô°úV! §ÚfѯV-úX úRôu±f ÑPoUûXVô¡, Uô²Pm éiÓ U²R¬t TZ¡, FÕùTôÚ ù[uúTôodÏ BÕùY]f Ñh¥ DÚYônj úRôu±Ùm @ÚYôùVô°Úm ¨j§V úUô²úV! ÑjR ùUnlùTôÚú[! @ Z Ï m @ Z Ï m 1 @°jR SpXZúL! @ØúR! DûWVôÕûWjúR, DiQôÕiúP, TôWôÕ TôojúR, D«odLôÕ«ojúR, Du]ôÕu²úV, D\eLô Õ\e¡úV; 1

RôÙm @ZLmûU; RkûRÙm ÑkRWu.

FiÔúLu Fu ùNôp- FiÔúLú]ô!

3

DXYôÕXÜm ¨WôXmT YôXmTú]! TôWRúR®«u TWUô]kRd L²úV! RªZQe¸u\ YØRf ùNpYú]! A®«u \ôTm @ûQj§Óm Etú\! úRÓúYôo úRhPßk2 ùRnYl ùTôÚú[! SôÓúYôo T£dÏ StÑûY ®ÚkúR! ¨uû] FeM]m FiÔúLu? TLÛd ùLô°ùNnYôo Vôo? LPÛdÏ ØZY¥lTôo Vôo? UûXûV BXdÏYôo Vôo? @p-dÏ @ZÏ úNolTôo Vôo? ¨u]u×, ¨u²u×, ¨u]ûU§, ¨u]±Ü, ¨u]ZÏ, ¨uNd§ @û]jÕm @ÕYÕ Rô]ôL ®¬kÕ TWÜ¡u\Õ! ¨u®¬®tÏ úY- LhÓYôo Vôo? “ Sôu DXL±V ¨uû] ®[dÏúYu ” Fuàm @LeLô¬ Vôo? FpXôm ¨u]Õ! FlùTôÚs FeÏm IÚ ùTôÚú[ô @ÕúY ¿! FpXô D«oLÞm Du D«o; FpXô U]Øm DuU]m; FpXô DPÛm DuàPp. @¡XÜXL SôPLj§tÏ ¿ Tt\t\ Nô·! ¨u Nk¨§ Y[jRôp Bk¨X ªVeÏm. Du úUô]úU Oô]m, Nd§, LoUm. ¿ ÑmUô ¨tTúR HkùRô¯p BVdLm. ¨u Oô]ît±tÏ EûUúTôXd ûLLôhÓ¡ú\u. DXúL! AûNl ×V-p @LlThÓ @Xß¡u\ôn! ØdÏQUôûV«p êr¡ êf£Zd¡u\ôn! úTR×j§Vôt ©jRm ©¥jRûX¡u\ôn! Bû\Yû]Ù U±Vôn! @±kRôp IÚ ùTôÚû[úV LôiTôn. @ÕúY ¿ DXÏ, Bû\Yu FpXôm! BúRô BkR ú_ô§dÏuß LoléWUûXúTô ùX¬¡u\Õ! BRù]ô°«p @û]jÕm ®[eÏm. DiûU Iuß ùY°lTÓm. BmUûX«Ûs[ Oô]ê-ûLVôp Du UVdLl©¦ùVô¯! BÕúY @ÚQ¡¬! BÕúY AjUôWôUm BÕúY lWyU UVm! BÕúY WUQu.

2

úRhÓ: LYûX , úTWYô.

4

c WUQ ®_Vm

@mûUVlTú]! BqYôß DXûL Fu A® áÜ¡\Õ. Du ùTÚûUûV ûUdLPp Yt\, Yôu ®¬Ü ¨WmT Fݧ]ôÛm Ø¥ÙúUô! FÝRôUp FÝÕ¡uú\u! FÝjRôp ¨uû] U]]g ùNn¡uú\u. F]Ru×m, F]d Ïßj§V ¨]R±Üe á¥l ùTt\ AjUô]kRl ×RpYu Vôu Vô¬Pm @±Üf ÑPúWt±ú]u Fuß ®]Ü¡\ôu. @d ÏZkûRdÏd LûR ùNôpÛ¡ú\u! ¨u @ÚmùTÚ UôiûT «ûNd¡ú\u! Vôú]úVô FÝÕ¡uú\u? @Õ FÝÕ®d¡u\Õ. ùNnYùRpXôm ùRnY úYs®. úYs®Ùk RYØm ÖLoúYôú]! BmùUô¯UXoL[ôp Duû] Y¯TÓ¡ú\u.

ÏÚúY ÏÚúY ùVû]dùLôiÓ úLôRßj RôiPNt ÏQúU ÏQeLPkúRôo á¥Óg NUW^ £Yô]kR Ød§Y[o Ïu\úU ùVußØs[ ùTôÚú[ ùTôÚiúUÜ úTôRúU VlùTÚm úTôRe LPkR®¬úY! ùTôe¡l ùTô-kÕ¨u\ UeLXd Lôh£úV ×LX¬V NLN¨ûX«u DÚúY ÙQoYôÏ Ø\úY Ù[eLôÔ ùUô°úV TWkRùY°úV! DiûU¿ DiûU¿ ùVû]VôiP TLYú] ÙXLôÞ UÚ[ô[ú]! @¬úR VÚhùTÚg úNô§úV A§úVô PkRت XôR ùTôÚú[, AuUT¬ éWQ YLiPÑL Yô¬úV V±Yô] TWùRnYúU!

A A A

2. YôrYôß ùRnY ùYô°Rû]úV úRÓ; ©\ùYpXôe ûLSÝÜe LôXj§ úX.

1916 -m AiÓ ¾®WUô] Oô]l T£ùVÓjRÕ.

ËYu ØdRo YWXôßLû[Ùm DTúRNeLû[Ùm ײR èpLû[Ùe Ltß ¨û]jÕl Tô¥ Fݧl TWYNUôYúR ØVt£Vô]Õ. TX URlùT¬úVôoLû[Ùm úSokÕ¯f ùNuß YQe¡ Oô]NôR]m úUtùLôiPÕiÓ. RôÙUô]YûW AoYØPu TôÓYÕiÓ. TLYj ¸ûRúV Oô]Y¯Lôh¥VôLl ©uTt±, @ûRl©uTt± VàTYeLiúPôÚPu D\Ü LXjRp DiÓ. Ru]XUt\ T¦úV, @LkûRùVô¯kÕ YôrûYl ×Úú`ôjRUàdÏ, úYs®VôdÏm Y¯ùV]l TXÕû\L°t T¦úUt ùLôiPÕiÓ. T¦dúLô Nd§úYiÓùU], aPWô_ úVôLeLs T«u\ÕiÓ. BûYùVpXôm DiùP²àm Dsú[ ¿dL Ø¥VôR IÚ Ïû\ÙiÓ. aPWô_úVôLjRôp DPÛ«o U]j§p £X §\ûULs DiPô«]. I-Ùm I°Ùm IÚûUlTôÓm Fn§]ùY²àm @ûY ùTôÚhPôLj úRôu\®pûX. NUVm, L®, BXd¡Vm, Tj§¬ûL, A£WUdLp®, @W£Vp, NØRôV Øuú]t\m, ¡WôU ¨oUôQm ØR-V TX Õû\LÞh TônkÕm YôrÜ @ûU§d LPp úNW®pûX. BûNÙm ×LÝm FjÕûQ Bu×ßj§àm, BûYùVpXôm ªuù]]júRôu± Uû\kR]; ×Lr UôûXLs Ï®kR]; A]ôp @Yt±-ÚkÕ úRÉdLs F] U]jûRd ùLôh¥l ×iTÓj§]. Dsú[ IÚ Nf£RôSkRd LP-Úd¡\Õ; @ûRd LôQ Y¯ ùR¬VôÕ U]m R®d¡\Õ; @Ru ÕªLú[ ©\ BuTeLs; @ûRd LôQôRúR Ïû\. @dÏû\ûVl ×\lùTôÚs FR]ôÛm ¿dLØ¥V®pûX! DPú] ¨û\Yô] ùTôÚ°p ¨ûXdL úYiÓm. BkR

6

c WUQ ®_Vm

U]f ÑZt£ûV ùVô¯dL úYiÓùU]j RôLm ©\kRÕ. lWyUéRlW^kSôjU]ôL, lWyU¨oYôQ UûPkúR, lWyUVwOUôLl T¦Lû[f ùNnVôUt ùNnV úYiÓm Fuàm ØVt£«p RûXlThPÕ. ÑtßmúTn ùSgûNd ÑÚd¡f ÑLY¯úV Tt\tß ¨tLl T«p

Fu\úR ©\Ï NôR]Uô«tß. F²àm, ×\l T¦Ls Y-k¾ojÕl ùTôÕYôr®p Arj§]. FqY[Ü Ds[ûU§ÙPu ùNnRôÛm “ Sôu ùNn¡ú\u ” Fu\ @LkûR úTôL®pûX. @qYLkûRúV FpXôl Tt±tÏm, úUôLj§tÏm Øû[. ¾®WUôL©u× @LkûRVt\ DiûUûVd LôQ AYp ©\kRÕ. FeÏ Ñt±Ùm U]kùR°V UÚkRLlTP®pûX. Oô]Ngº® UûXûV V±Vô UPûUúV @RtÏd LôWQm. ¡±vÕYm, BvXôm, ùT[jRm, û_]m, _ôWÕxhWm, ºd¡Vm ØR-V TX NUVeL°p T«uß TVu ùT±àm, Ø¥Yô] DiûUl ùTôÚû[ FnRôÕ YÚk§VÕ. ©\Ï @û]jûRÙm DR±, “ AiPYú]! ¿ NoY Nô·, @û]j§tÏm @mûUVlTu. BúRô Vôu Du©sû[. BqÜX¡p @]ôûRVôú]u. Fuû] Y¯Lôh¥ SPjÕ. FlT¥ ùVlT¥ FeùLeÏ BRVNôW§Vô«ÚkÕ BkR ËYû]f ùNÛjÕ¡\ôúVô, @lT¥VlT¥f ùNp¡ú\u!” Fuß Ru ØVt£ Vû]jÕm ®ÓjÕ, AiPY²Pm @ûPdLXm ×ÏkR©u @LkûR IÚUhÓm I¯kRÕ. “Sôu” Fuß Øû]kÕ ùNnRùRpXôm £û\®XeLô]Õ; “ ûN! BùRu], F]dÏ Sôú] Ne¡- Uôh¥d ùLôsÞ¡ú\u” Fu\ DQoùYÝkRÕ. ®û]l TôNm I¯kRÕ. @LkûR Sôu Fuß ¡[m×m úTôùRpXôm “¿«pûX, Sôú] ” Fuù\ôuß ®iQ[ôY FÝkÕ ¨YkÕ ¨tÏm. F]ùR] ùRu] -PWôÏ ùUußm @Y]Õ ùYu] YÚs

YôrYôß

7

Fàm DiûUdúL BqÜQof£ Y¯Lôh¥tß. L¥Yô[m @Yu ûL«t £d¡VÕ; @Yu, Y¯ Ntßl ©N¡ SPl©àm, Ñi¥«ÝjÕ úSoY¯«p úUuúUÛm ùNÛj§ YkRôu. Dsú[ @Y]Úh Nd§ BÚkÕ Nj§VUôL SmûU SPjÕ¡\Õ Fu\ DߧúVtThPÕ. NUV èpL[û]jûRÙm @àh¥jÕ AWôÙmúTôÕm, @kRf Nd§ùVôuú\ DiûUVô]Õ F²àm @ûR FlT¥ VûPYÕ, LôiTÕ, Iu\ôYÕ F]l ×XlTP®pûX. @Õ Dsú[Ùs[Õ Dߧ. @uß ØRp Nd§ Nd§ùVuß A¥lTô¥d ájRô¥j RôVôLd LPÜû[j úRP AúYNm ©\kRÕ. @pÛm TLÛm _TUôûX ÙÚhÓYÕm, ÑjR Nd§ Uk§WØm ©WôQôVôUØm FpûX «u±f ùNnYÕúU ùRô¯Xô«tß. @úSLUôL Sôs ØÝÕm úUô]UôLúY «ÚkÕYkRÕ. @R]ôp IÚ @ÚhL]p FÝkRÕ. FjùRô¯ûXf ùNn«àm £jRm @ÚÞQoûY ®Pô§ÚkRÕ. Bk¨ûX«p VôWô«àm IÚYo F§oTôWôÕ YkÕ TLYôu WUQ UL¬μLû[l Tt±f ùNôpYÕiÓ. ØRuØR-p TLYôàûPV TPjûRd ùLôiÓ IÚYo YkRôo. @lúTôÕ IÚ U]Ü\Ü GtThPÕ. IÚ LôkRm BRû] BÝjRÕ. §ÚYiQôUûX«²uß Vôo Y¬àm UL¬μLû[l Tt±d úLhÓ A]k§lTÕ BVpTô«tß. Rªrd ÏÚÏXj §ÚkRúTôÕ, WUQôfWUf ºPùWôÚYo @eÏ YkÕúNW úSokRÕ. §]m ÑUôo @ûWU¦ úSWUôYÕ UL¬μLû[l Tt± @Y¬Pm ®]ô®V±YÕ AßRX°jRÕ. UL¬μL°u NeLtTUt\ ^a_ ¨ûX, NoY^UW^m, @Yo Nk¨§l ùTÚûU, @LiPô LôWúUô]m, AuUNd§, NôkR U¡ûU, @Yo RYªÚkR ÏûLLs, @ûY LhPlThP ®YWm ØR-V @û]jÕm ®YWUôLd úLhÓ Bu×ßYÕiÓ. BjÕPu Sô]ôùWuàm WUQ ®jûRûVÙm T«Xj ùRôPe¡VÕ.

8

c WUQ ®_Vm

@lTu @ÚYôL @¥Vû]VôhùLôiPôu. @ÕØRp ×\Yôr®u TWTWlûTÙm U]j§u TmTWf ÑZpûYÙm ®Xd¡, @ûU§VôLl TôodûL«p, Dsú[ IÚ ùTôÚs SPUô¥ ®[eÏYÕ SuÏ ùR¬VYkRÕ. @lùTôÚ°p ¨ûXlTúR @ûU§ùV]lThPÕ. @ûU§ ¨ûXVôL, @ÕYôL ¨ûXjÕ ¨tÏm UL¬μL°u Nk¨Rô]l ùTÚûUúV úYiÓùUuàk RôLm @§L¬jRÕ. BRtÏ ØuúT §ÚYiQôUûX«p @lúTôÕ SPkR @W£Vp ULôSôh¥tÏ cUôu Y.úY.Ñ. HVo @YoLs ùNuß YkRôo. DPú] @YûW UL¬μL°u ®YWúU úLhPÕ. “Aaô! RªrSôh¥p IÚ WôU¡ÚxQ TWUamNo @YR¬jÕs[ôo! @Yo ú_ô§ UûXùV] ®[eÏ¡\ôo. @YûWl TôodLúY ØRuûUVôLj §ÚYiQôUûX ùNuú\u! UûX«àm @YÚûPV LômÀoVúU @t×RUô«Úd¡\Õ! @Yo Nk¨Rô]j§p SUvL¬jÕ DhLôokRÕm FuU]m קV Nôk§VûPkRÕ. SUÕ RªrSôÓ TôdVm ùNnRÕ! ” TôWR úRNm BmULôû]l ùT\l ×i¦Vm ùNnRÕ. ùRnYdLôRp ùLôÝkÕ ®hùP¬kRÕ. ©\Ï TLYôú] ¨û]l×. @Ru©\Ï AiPYu ®ÓjR çÕ úTôuß, c LQT§ زYo ÏÚÏXNUW^ Ø¥®tLôL YkRôo. @YûWd LiPÕm, A¯LiP úR®Vô¡ U]g£-ojÕ Li½ÚPu Lô-pÅrkRÕ. @YÚûPV LmÀWjûRÙm LûX Y[jûRÙm úYRl ×XûUûVÙm, ùNôpYuûUûVÙm U¦dÏWûXÙm, Atù\ôÝdLô] úTfûNÙm LiÓ ®VkRÕ. @lúTôÕ lWyU ãj§Wj§p “wOô§LWQm” TôPm SPkÕ ùLôi¥ÚkRÕ. “ AR-u (AuUô) @±Oú]” FuTÕ @uß TôPm. F²p, FûR @±¡\ôu? @±Ü FÕ? FR]ôp @±¡\ôu? @Ytû\ Iuß®lTÕ FÕ? úYßTÓjÕYùRÕ? Fuàm j¬×¥ HVlTôÓLs èpL°p FqY[Ü ×ÏkÕm úSôd¡àm êû[dÏ

YôrYôß

9

úYûXVô]úRùVô¯V BRVNôk§ RW®pûX. Lô¡Rl é®t L£ÙúUô TÑkúRu? @uú\ôÓ, Lp®úLs®«t Tt\t\Õ. YôrÜ DsØLUô]Õ. ùRnYçRu úTôu\ LQT§ زYÚm BRu U]j§tT§kÕ YQdLj§tϬVWô]ôo. BmULô²u ÏÚSôRo ùTÚûUûVf ùNôpX úYiÓUô? BR²Úl©Pm @Yo §ÚY¥«p; @RtÏj RVôo ùNnÕ ùLôs[ úYiÓ ùUu\ DߧÙPu Ø¥kRUhÓm úYß NeLtTeLû[ ùVô¯jÕ, U]j§u úYLjûR YWYW ùYôÓdLXô«tß. BûR GúRô IÚ T£ UL¬μL°uTôúX BÝjRÕ. J¬W®p §Vô]m ùNnûL«p, RôeL Ø¥VôR @u× ©\kÕ®hPÕ; UL¬μLû[ DPú] LôQô®¥p, D«o ¨ûXdLôÕ FàmT¥ @qY[Ü LÓmT£ùVÓjRÕ. UßSôhLôûXúV úSWôL ûUã¬-ÚkÕ §ÚYiQô UûXdÏ YkRÕm, U]§p IÚ £-ol× GtThPÕ. IÚ @W£Vp SiTo Åh¥p NôUôuLû[ ûYjÕ®hÓ, DPú] UûXûV úSôd¡ ÁlTônkÕ, TLYôu RYªÚkR BPeLs ÏûLLù[pXôm LiPÕm, ùYhLØm AjUÅWØm U]jûRd LYokR]; “ @kúRô YôrûY ÅQôd¡ú]ôm! ¨ûX ùR¬VôÕ @ûXkùRu] TVu? Ruû]V±VôÕ ©\ÚdÏ @±Ü ×LhÓm UPûU«àm UPûU úY±pûX! ” Aiv*ayamNtre vtRmana> Svy xIra> pi{ft< mNymana>, j"Nyamana> piryiNt mUFa ANxenv E nIymana ywaNxa>. “ êPoLs, UPûU«p Y£jÕ, RôúU ¾Wo F]l

ùTÚûU ùLôiÓ, Ti¥Rf ùNÚdÏtß, ÁiÓm ÁiÓm YÚk§, ÏÚPû]d ÏÚPu SPjÕYÕúTôXj RÓUô±j §¬¡\ôoLs” Fu\ ¬μYôdÏ ¨û]l©tÏ YkRÕ. NoY Nd§«] BfûNVôp @û]jÕm @R]Ru BVp©uT¥ SPdL, Sôm Ïßd¡ÓYúRu DX¡p

10

c WUQ ®_Vm

“UôßTôÓ RodLk ùRôÓdLY± YôoNôi Y«t±u ùTôÚhPRôL , UiPXØm ®iPXØ ùUôu\ô¡ U]ÕZX UôXô¡ ¨tLY±Yôo! úYßTôÓ úYPeLs ùLôs[Y± YôùWôuû\ ùUQùUùQu \LmúY\Rôm ®jûRV± YôùWûUl úTôXúY NkûRúTôp ùUnkèp ®¬dLY±Yôo! ºß×- úTôtº± êfûNl ©¥jÕ®¯ ùNdLf £YdLY±Yôo! §\ùUuß RkRm URjûRúV RôURf ùNnûLùVôÓ Ø[\Y±Yôo! AßNU VeL°Ûm úYßúY øL®û[ VôÓØû] VôYW±Yôo! @iPT¡ WiPØ UPeLùYôÚ ¨û\Yô¡ Vô]kR Uô]TWúU!”

Fuß @ÝÕ ùLôiúP ®ìTôb ÏûLdÏ YÚûL«p @e¡ÚkR IÚYWôp TLYôu Øu]ôeÏ úUô] NUô§«p Ark§ÚkRûR Fi¦ @Ú®«àm ®¯ ¿ÚÏjÕ, AeÏ @ûWU¦ úSWm úYNt±ÚkRÕ. “Lô«ûX Ù§okRL² NÚÏ×]p Ui¥V LÓmT£ R]dLûPjÕm LôoYûW«p ØûZ«t LÚeLpúTô XûNVôÕ Liê¥ ùS¥§ÚkÕm ¾«²ûP ûY¡Ùk úRôVU§u êr¡Ùk úRLeL ù[uùTÛmTônj ùR¬V¨u ßgùNu² U«oLs áPôdÏÚ® ùRt\ùY« í¥ÚkÕm YôÙûY VPd¡Ùm U]§û] VPd¡Ùm ùU[]j§ úX«ÚkÕm U§UiP Xj§úX L]pùNpX YØÕiÓ Y]ê ¥ÚkÕU±Oo AÙUû\ Ø¥Yô] YÚsSô¥ ]ôW¥ûU @¡XjûR SôPuØû\úVô @iPT¡ WiPØ UPeLùYôÚ ¨û\Yô¡

YôrYôß

11

Vô]kR Uô] TWúU!”

Fuß A® Ïر VÚ® ùTô¯kRÕ; Dߧ «ß¡VÕ; ×\úSôdùLpXôk RLokRÕ. YôrÜ DPú] Øtßm DiØLlThPÕ. úUúX vLkRôfWUm UhÓm ùNuß, Ñt± úSôd¡ B\e¡, WUQôfWUjûR úSôd¡ ®ûWkRÕ! IÚ @u×dLôkRm BûR ªuNôW Yi¥úTô -ÝjÕf ùNu\Õ. DPp, D«o, U]m, SûP Iußm DQW®pûX. WUQ TLYôú] Ds[d ϱl×! UûXVÚ® AYXôLl TônYÕúTôp, “Sôu” Fuàm ¨û]l©²uß ËYôjUô ®ûWk§¯kÕ, LPûXVÔ¡V ùYs[múTôp FpXôm ÏÚSôRu TôRm Fuàm DQo®p TônkRÕ. B² «qYôrYôt±tÏ @ûX®pûX; BúRô Oô]dLPp, ú_ô§UûX! ú_ô§UûX«t ÑPoléf£Vô]Õ @m Uú]ôUV YôrÜ! A A A

3. ú_ô§UûX BÕúY! “¨ûX«t ±¬Vô RPe¡Vôu ú\ôt\m UûX«à UôQl ùT¬Õ.”

UôûX A\ûWU¦. UûX LmÀWUôLl ×ûPãrkÕ ùRôPo¡u\Õ. WUQôfWUm UûXV¥YôWj§p BÚl©àm UûXúV WUQôfWUj§u @¥YôWj§p T¦kÕ ¨tTRôLd LôQlThPÕ. AfWUj§u ײRj ùRu\p “£úYôam” Fuß Å£tß! @eÏ @lúTôÕ áhPªpûX. AfWUm GLôkR ¨xûP«-ÚkRÕ; @Ru IqùYôÚ @eÏXØm WUQôXVUôLúY úRôu±tß! @u×m, @ÝûLÙm, Bu×eá¥, @¥ûUûV AfWUjÕs BÝjÕf ùNu\]. LQT§ زYûW ØR-p ®]®VÕm "Be¡Úd¡\ôo' Fuß IÚúLô«p LôhPlThPÕ; úYù\ôuû\Ùm LY²dL®pûX; TLYôu @e¡ÚlTÕe LôQ®pûX; زYûWd LiÓ @Yo ©uú] AiPYu Nk¨§dÏ YQdLjÕPu ùNpX úYiÓùUuß ¨û]jRÕ. زYo LmÀWUôL úYRUûZ ùTô¯¡\ôo. LuUêhûPLû[ ùY°úV ûYjÕ Dsú[ ®ûWkRÕm, YXÕ×\m IÚ TôpùY°úV ùRuThPÕ; §\kR YôpùY° ùVuù\i¦ @ûR úSôdLôÕ Ø²YÚdÏ NôxPôeL SUvLôWg ùNnÕ “@¥úVu ” FàØuú], “Aaô! @eúL TLYôu” Fu\ôo زYo. DPú] çd¡Yô¬l úTôhPÕ! ALô! Sôu Sô¥júR¥V ùTôÚ[uú\ô @ÚYôL @Ú¡t T°f£hPÕ! ªLÜm RVô¬lúTôÓ TLYôû] زYÚPu áPd LôQf ùNpX úYiÓùUu ù\i¦VùRpXôm IÚ ùSô¥«p §Ód¡P Uû\kRÕ. DPú] YXl×\k §ÚmTÜm, LiP ùRu]! U²RY¥YpX! IÚ ùYi½tßd Ï®«úX ØR-t ù\uThPÕ. ©\Ï Øtßm ú_ô§l ©Zm×! ©\úL ûLLôûX U¥jÕ DhLôokÕ, BûR VôhùLôiP TLYôu BRu YQdLeLû[Ùm F§oTôWôÕ,

ú_ô§UûX BÕúY!

13

“ TôW§Vô!

TWôNd§ Fݧ«Úd¡\ôo ” Fuß ùRôPokRÜPu BÕ êofûNVô]Õ! úTNØ¥V®pûX! A]kRm! Fuú]! ùUô¯ÙØuú] BRu YWXôtû\Ùm @±kÕ TpXôiÓLs TZ¡V SiTûWl úTôp D\YôÓ¡\ôo! BR]ôÙ°p BjÕûQ çV @uûT VôoTôÛe LiP§pûX. Fu] ùR°Ü, úRÑ, @u×, LÚûQ! A! U]fNkúRLeLù[pXôm ¿e¡]. BÕ ÏZkûRVô]Õ! @; ih Ôòa Sàòa ïaeta ºata rsiyta mNta baeÏa ktaR iv}anaTma pué;> s pre=]re AaTmin s<àitóte. “ TôolTYu, úLhTYu, ØLoTYu, ÑûYlTYu,

¨û]lTYu, @±TYu BYú]. BYú] LojRô; ®gOô]ôjUô; ×Ú`u; @Yu @¯Vôl TWUôjUô®p ¨ûXjRYu” Fuàm ©Wfú]ôT¨`j YôdÏ F§úW ¨u\Õ.

* * * “LP-u UûP®iP ùRu]–BÚ LiLÞ Uô]kRd Li½o ùNô¬V DPÛm ×[¡R UôL–F] Õs[ ØÚL ÜTôVgùNnRôi¼! A§ V]ô§Ù Uô¡ F]d Lô]kR UôV± Yôn¨u ±XeÏg úNô§ UܲVôVj úRôu±–@Yu ùNôpXôR YôojûRûVf ùNôu]ôi¥ úRô¯! NeLW NeLW NmúTô!”

BqY[ÜRôu ùNôpXØ¥Ùm; @RtÏúUp ÑYôàTYúU ùNôpXúYiÓm. “TôW§ BeÏ Nôl©ÓUô? ” Fu\ôo. “Fu HVú]! úYù\eÏ Fu T£dÏ @u]Øs[Õ! LôÓUûX ùVpXôm Ñt±, Yt±, Ø¥®p ê-ûLûVd LiÓ ©¥jRÕ. A]kRm! TLYôu LWjRôp IÚ ©¥ ©WNôRm ùTt\ôp lWyUwOô] ®ûRÙm @RàPu SôhPlùTtß Bk¨Xm £Yô]kRl T«o ®û[dÏm!

14

c WUQ ®_Vm

TLYôú]! BRu AjUlT£ @PeLôRÕ! @RtÏ @u]m RU§PúUÙs[Õ. @ûR Sô¥úV YkRÕ ” Fuß @¥ NônkÕ NWQUûPkRÕ. LiThP úTôúRÙu ûLlThP ùRu]ô® ×iThP £kûRùVpXôm úTôn

FÝkÕ DhLôokRôo Fu LÚûQd LPp! U²R²pûX LiPÕ! IÚ ú_ô§o -eLjûRúV LôiQôWd LiPÕ! TLYôàûPV RûX -eLm úTôu\Õ. ÑLô^]j§-ÚkR LôpLs A®ûP úTôu\]. êuß U¥l×LÞPu DVokR “ ùTôu]ôoúU² ” -eLj§u DPp úTôu\Õ. BdLôh£ U]UVdLUpX! @lT¥úV LiPÕ! ^jÏÚÜm, ú_ô§UûXÙm, ú_ô§o-eLØm Iuù\]j ùR°kRÕ. BÕ ÏZkûR ØRp £Y-eLj§Vô]úU ùNnÕ YkRÕ; U] U¦ B-eLUôL BeúL Lôh£Vô]Õ. ®Úl× ùYßlTt\ ®UXú] Øu²u\ôu! @dLôh£ Fußm Ds[j§p T§k ùRô°o¡u\Õ. “LôL Ø\Ü LXkÕiQd Li¼ WLiPô LôW£Y úTôL ùUàmúT ¬uTùYs[m ùTôe¡j RÕm©l éWQUôn GL ÜÚYônd ¡PdÏûRúVô Bu×t ±PSô ª²ùVÓjR úRLm ®ÝØu ×£lTRtÏf úNW YôÚg ùNLj¾úW!”

Fuß A® Dsù[ÝkÕ á®tß. BlùTôÚû[Vuú\ô U²RôuUô TXYûL «Po LðÓk úR¥j §¬¡u\Õ! BûRV±VôRuú\ô Uô²Pm UôûVf NdLWj§t ÑZu\ûX¡u\Õ! “Yôû]l úTôX Yû[kÕùLôi Pô]kRj úRû]j RkùRû]f úNokÕ LXkRùUng Oô]j ùRnYjûR SôÓúYu; Sôù]à Á]l TôrùLP ùYuß ªÚlTú]!”

ú_ô§UûX BÕúY!

15

Fu\ Dߧ«p ×j§ X«jRÕ! IÚ úLs®Ùe úLhLj úRôu\®pûX. úLs®úLhTúR FlùTôÝÕm @¥ûUdÏl ©¥lT§pûX; úLs®dLôLÜm YW®pûX. Lt\Õm úLhPÕm LôÑdLôL®pûX. ×jRLd ÏlûTLs ùTôÑe¡l úTô«]. TLYôû]d LiPÕm ùT\úYi¥V Rû]jÕm ùTt\ÕúTôX "Nôk§ ^mÚjRm @mÚRm' ùTôe¡VÕ! Dsú[ YôVûPjRÕ! TLYôû]l TôojÕd ùLôiúP, @YÚûPV ùRnY ú_ô§dL§¬t Ï°jÕ ¿k§, @kR @t×R Nk¨§l ùTÚûUûV @¥ûU ®VkRÕ! @dLQúU TX TôUXoLs éjR]. “Lô]L ªXeÏ×- TÑùYôÓ ÏXôܨu LiLôQ URVôû] ¿ ûLLôhP ÜeûLVôp ùS¡¥d ùL]lùT¬V LhûPªL úYk§YÚúU! úTô]L UûUkRùR] YdLôU úRà¨u ùTôu]¥« ²ußùNôÛúU! ×®Wô_o L®Wô_o RYWô_ ùWußû]l úTôt±_V úTôt±ùVuTôo! Oô]LÚ QôLW ØLeLiP úTô§úX SYSôR £jRoLÞØu Sh©û] ®Úm×Yôo ÑLoYôU úRYoØRp Oô²LÞ Øû]ùUfÑYôo! Yô]LØ UiQLØm YkùR§o YQe¡ÓØu U¡ûUVÕ ùNôpXùY°úRô UkjWÏÚ úYúVôL RkjWÏÚ úYêXu UW©pYÚ ùU[]ÏÚúY!”

Fuß §Vô²jÕl ©uú] TôWRNd§l úTfùNÝmúTôÕ @Ru YWXôtû\ ÙûWdLXô«tß! BRtÏ Øuú] @ûRlTt±l úTÑmúTôÕ ªûLV¦Ùm "Sôu' Fàm DQoÜm DP²LÝm! TôhÓ ØZeÏm! @¦«XdLQØm FÓjÕdLôhÓLÞm SLôWU¥dÏm! BlúTôÕ @kR “Sôu” BÚkR®PúU ùR¬V®pûX. ØRpúYtßûU VK¡ êu\ômúYtßûU Õ°ojRÕ! @ßYûPVô¡d LônkR

16

c WUQ ®_Vm

YVp úTôuß U]m ÑjR ùY°Vô«tß. ¨Xm, ®ûR, T«o, L² FpXôm @Yú]. ùNôpYÕm ùNôtùTôÚÞm, ùNôpúYôàm @Y]ô]Õ! BÕúY TLYô²u ùTÚûU! ùTtú\ôW±Yôo @lúTWô]kRm! ©\Ï TLYô²u @ÚsùUô¯Ls TX AuUlT£dÏ @Ú®ÚkR°jR]! BûY N¬ûR«ûPúV ª°Úm. c WUQôfWUm LôûX×XokRÕm, WUQôfWUd Lôh£ SôiUXo úTôXj ùRnYjçnûUÙPàm, NôkRjÕPàm @XokRÕ! Yô]dL§ûW BeÏ ®[eÏm Oô]dL§úW ùTô-®jRÕ. @uToLs YiÓúTôXf ÑßÑßlTôL, @YWYodϬV @ÚhT¦« ÄÓThP]o. ¨j§V ùRnY UXWô] TLYô²u ±ÚY¥«p Nd§júRû] ÙiÓ UVe¡ FlúTôÕm @uToLs çeLôUt ñe¡dùLôi ¥ÚkR]o. TLYôu ×jRô LôWm; ØÚLu±Ú; A_ôàTôaý; @W®kRúXôN]u! @q®¯Lú[ U]UôûVdÏ ùSÚl×! @kR NôkR Nk¨§úV U]d ÏWe¡u JVôR @ûXfNÛdÏ @ûU§! ALôVYô¦ úTôuß, “Sôu úTÑ¡ú\u” Fu\ DQoÜ £±Õªu±, @uToÁÕ LÚûQVôLl ùTôe¡YÚm Oô]d ¡i¡¦ ùUô¯Lú[ Åi YôReLÞdÏ YôVûPl×m, U]Uû\dLR®u §\l×Uôm! Ntú\àm @ûXYt\, @kR ¨jV ¨odÏQ ¨xlWTgN NôkRTR ®úVôU ¨ûXúV BÚkRRû] «ÚkRT¥ «ÚkÕ LôhÓm £RmTW R¬N]m! T£ÙPu úLhPôp, TdÏYj§t úLt\ ùUô¯; Vôo FdúLs® úLh¡àm, ®Úl× ùYßl©u± @e¸L¬jÕ ®ûP «ßjRp; ÏZkûR«u ùR°ÜPu TZÏRp; Ñt±Ùs[ @uTÚPu YkRûR ÙYjRp; Sôn, TÑ ØR-V ©Wô¦LÞdÏm NU @u×, U§l×, DQ®t TeÏ RÚm NU R¬N]m, AjUW§, AjU§Úl§, AjUô WôUm.

17

ú_ô§UûX BÕúY!

AjU NkÕx¥ûV ¨Wl×m @kRf Nk¨Rô]j§u ùTÚûULû[ Fuù]ußûWlTÕ! @lúTôÕ @eÏ ¨LrkR Lôh£Lû[Ùm, @uTo HVk¾okÕ TLYô²u @¥L°p AoYØPu ÅrkRûRÙm DûWd¡t ùTÚÏm. ÑÚdLUôL, UL¬μL°u Nk¨Rô]l ùTÚûU @uúTôPûQkR YàdÏ IÚ ×Õl ©\lûT ÂkÕ, ײR êh¥j ùRnY ÜQoûYl ùTÚd¡ A]kRd LPXôhÓ ¡\Õ. @Õ IÚ @jVôjU @t×Rm. ×u]ûLúV úTôRm; ùTôÚú[Vl ùTôuY¥Ü; LiùQô°úV úVôLd L]p

Fuß IqùYôÚ U]Øm @RuØu DQokÕÚÏm. W U Q ô f W U m lÚkRôY]m úTôu\Õ. TLYôu TÑ®²ûP ¨tÏmúTôÕ ùTôuúU²d LiQû]l úTôXl ùTô-¡u\ôo. ûL«p ÏZ-pûXúVàm @YÚûPV @ÚsùUô¯ ÏZ-àm B²VÕ. LiQu ÏZ-àm @ÕúY ®¯l×s[ AuUNôk§ V°lTÕ! ¸ûR DÚÜPu ª°o¡u\Õ! DT¨PRm Lôp ùLôiÓ DXÜ¡u\Õ. úYRôkR £jRôkR NUWNm LtTLd ûLL[ôLj ÕXeÏ¡\Õ; BÕúY WUQ TLYôu! @ÚQ¡¬ Y[Úm TWUÏÚ WUQu! WUQô]kRm WUQô ]kRjùRs [ØRd LP-É Wô¥P YôÚªú]! NUW^ ÑjR ÑRkRô ®¬®²t NLùUXôg NôÚªú]! (WUQô) Sô]ô WYù]à SôVôL Uk§W SôRjûRd úLÞªú]! Oô]Nd §ùTôe¡ SXkRÚ Uô]kR SojR]e LôÔªú]! (WUQô)

18

c WUQ ®_Vm

TtTX NUVeLs TôVkùRôÚ ùTôÚù[]l TWkRûRl TôÚªú]! @t×R RtTW £tTW YLiPUôm @Ú°û]j úRÚªú]! (WUQô) @ÚhùTÚg úNô§Tô VÚúQô RVj§Ú YZùLeÏj §LrYûRlTôo! ùTôÚ°ùRu \ÚmùTÚm ×XYÚm ùTôu]¥ ùTôÚk§Óm U¡r®û]lTôo! (WUQô) Rôù]ôl ×Vo®Xôj RYNd§ ëtù\Ýk RiQ¥ éÔªú]! Rôù]àk RûXYû] Sô]\j Ruàú[ Rô]ôLd LôÔªú]! (WUQô)

A A A

4. @jVôjUfúNôûX “ÅW¬ à«úW, VôuU ùYt±«u Tô¬àd ùLpXô Oô]l T¬§úV, ¾WoLs úTôt± ùNnVj úRYoLs éWQ úVôL Nd§ VôL¿ ùTô-L

®[dúL, «kRl ÑÚ§j RôúV! YôrjùR ÓdLl UôúRô!”

VôÚdÏl TWUô]kRm úYiÓúUô, Vôo LXlTt\ ¨j§V ÑjR ÑRkRW ÑLj§t LôRp ùTÚÏYúWô, “ùNlT¬V RuLÚûQf £tÑL]ôo éWQj§p @l©²ûP ÙlTô VûQÙSô ù[kSôú[ô!”

Fuß FYoLs A® AuUl T£ùVÓj RûX¡u\úRô, @YoLÞdÏ BjùRnYd LtTLfúNôûX«u @Úh LRÜ §\dLlThÓs[Õ! “ AjUô Iuß; @ûRúV V±; @ûRV±kRôp @ÕúY ¿! @Õ ¿ VôYúR @ØR YôrÜ! @Ru UVUôLúY Vû]jûRÙe LôiTôn! @d Lôh£úV ®i! @§íu±«Ú! FÝ! ®¯! @±! Ñ¡! Jm Rj ^j RjYU³! ” BÕúY @fúNôûXj ùRu\-p RYrkÕ YÚeÏZ-ûN! BkR Nf£Rô]kRd LtTLm, RjYU³ Fuàm úY¬íu±, ú^ôaùUàm UXo éjÕ, @am lWyUm Fuàe L² ÏÛeÏYûRl Tôo! DiûUV±®uTîtß BeÏl ùTôe¡l ùTô£YûRlTôo! RôLùUÓjúRôÚdÏj RuUVl Tôítß BeúLÙiÓ — BÕúY TôWR úRNm — @jVôjUf úNôûX — ×iVéª. BeúLúV YWS§ Tôn¡u\Õ! úYRm, DT¨PRm, ¸ûR, úRYôWm, §ÚYôNLm, §ÚYônùUô¯Vô¡V LtTLeLs úRuùTô-k úRôeÏ¡u\]. ¨j§V NôkRm, ÑjR NUWNm, éoQ Nd§, ËYu Ød§, ùRnY ÑRk§Wm Fuàe L²Ls WNm ùTô¯¡u\]. Sôu @Yu! Sôu lWyUm! Sôu Sôu! DXùLXôm FuUVm! Fuß

20

c WUQ ®_Vm

úYRôkRúLN¬ LmÀWUôL Lo´d¡\Õ. LiQu ÏZíÕ¡\ôu! úYRزY¬u £RôLôN SôRjûRf ÑÚ§VôLd ùLôiÓ úYRqVôNo SôRvYWm ØZdÏ¡\ôo; NeLWo B²V ÅûQ ÁhÓ¡\ôo; úRYôWm Ti ùQô-d¡\Õ. §ÚYônùUô¯ JeLôWm ׬¡\Õ. §ÚYôNLd Ï«p @LÜ¡\Õ. RôÙUô]d¡° ùLôgÑ¡\Õ. @ÚhúNô§ YiÓ ÃeL¬d¡\Õ! ×jRo, Oô]NmTkRo, SmUôrYôo, ûNRuVo, WôUôà_o, UjYo, RVô]kRo, WôU¾ojRo, TWUamNo úTôu\ ùRnYj§ÚûUkRo BlémùTô¯ûX @u©[ ¿ìt± Y[od¡u\]o. BjùRnYj §ÚûUkRWuú\ô BkR @jVôjU ®iQLjûR UiQLj§t NûUjR]o. ùRnYjRªr úRuUQg ÑUkR ùRu\p, BfúNôûXj ùRu×\j§p SmûU«Ýd¡\Õ. A! FpXôk Rªr, B²ûU, BuTm, LPÜs UQm, LPÜh×XYo, LPÜæpLs, LPÜs ûUkRo! FeÏe úLô«pLs! LûX, L®, BûN, ùNVp , ¨û]ùYpXôg £YUVm! @ÔYÔ®Ûk ùRnY ¨û\Ü, ùRnY NUWNm, @Ú[ZÏ — BÕúY DiûUj RªrSôÓ. “SôUôodÏe Ï¥VpúXôm SUû] VgúNôm!” “BuTúU ùVkRôÞk ÕuT ªpûX!” “@gÑY §VôùRôuß ªpûX! @gNYÚYÕªpûX!” “CN ù]]dLÚ§ ùVpXô Ü«oLû[Ùm úSNjRô ɨû]kÕ ùLôs.” “RuUVUôn ¨u\ ¨ûX Rôú]Rô ]ô¡¨u\ôp ¨uUVUô ùVpXôm ¨LÝm TWôTWúU!”

Fu\ @ØRYôdÏLs U²RûWj ¾WWôd¡ úVôeÏ¡u\]. “Iuú\ ÏXØm IÚYú] úRYàm”

@jVôjUfúNôûX

21

Fuß ùRnY £tNûT«Ûm LiQ²u WôNÄûX YhPj§Ûm @uTo áÓ¡u\]o. VôYÚúU @Ú°ùXôu± Bû\Yú] Ù«Wôn, BuTúU YôrYôn ®[eÏ¡u\]o. TôhÓm T¦Ùm éiÓ, TW]¥dúL Vô[ô] SôVuUôoLÞm, UôRYû] U]dúLô«-p ûYjÕ, @Y]u©p ArkR ArYôWô§LÞm, Rªr SôhûP YôPôj ùRnY UQjRôp ¨Wl©f ùNu\]o. @YoLÞdÏl ©uú] úRôu±V ùRnYOô²Ls TXo F²àm, NÁTj§p RªZLj§u Oô] YNkRf úNôûX«p DsÞÚL @L®V Ï«pLs Th¥]jRôo, RôÙUô]ôo, @ÚsYs[Xôo BmêYúW. RôÙUô]ôo RôÙUô]Yo YôdûLlúTôu\ @ÚsTÝjR Oô]dL² FmùUô¯dÏm @¬Õ; @Õ ùNgùNôpÛm £\kR ùTôÚÞeùLôiP Rªr DT¨PRm; RuUVj§u Tô-ÝjÕ BÚjRYpXÕ. “JWôU TôWôU TjÕj Rj§d

úXùVôÚLô Ûu]ôU Ûsù[ô°ûVl Ûs[T¥ Tôoj§ÚkRôp YôWôúRô §ûNÙmT WkùRÝkRô ]kRùYs[k LûW×WiÓ Rôu.”

@àT®jRôXuú\ô BfÑÚ§«u @ÚûU ®[eÏ¡\Õ! BÕ ùYôuú\ CúP\l úTôRôRô! RôÙUô]ôo YôrL! @ÚsYs[Xôo @ÚsYs[Xôo DX¡túL קV @ÚsY¯ûVd Lôh¥Ùs[ôo. Yô]WÑ (Kingdom of Heaven) NjVú_ô§ (Supramental Truth Light), úRLYôrûY VUWYôrYôdÏRp, UiûQ ®iQôdÏRp Fuß RtúTôÕ AjU T¬QôU Yô§Ls (Spiritual evolutionists) ùNnÕùLôi ¥ÚdÏm ùTÚ ØVt£LÞdÏ @Ús Ys[Xôo Y¯Lôh¥Vô

22

c WUQ ®_Vm

VûUkRôo. AuUúSVYôrÜ (Spiritual Communism) Fu\ TRjûR ØRu ØRp DX¡t¸kRYo @YúW @Yo @Úh ùTÚgúNô§d ùLô¥ûVf £tNûTVô] ùTôtNûT«úXt±, “A§Ù SÓÜ UkRØ ªpXô YÚhùTÚg úNô§ùV à[júR ¿§«t LXkÕ ¨û\kRÕ! Sôàm ¨j§V ]ô«ú] àX¸o! Nô§Ù URØg NUVØk R®ojúR Nj§V ÑjR^u UôodL ŧ« ÛûUjRô ²ßÜY ÛiûU ®[m©ú]u Ymªú]ô ®ûWkúR”

Fuß ùTôuU¦ûV ùTô-jRôo! úRL ÑRk§Wm @û]jûRÙm £tNúTNàdúL CkÕ Ruà«o @Yà«Wôn, @Yu ùUô¯úV RuùUô¯Vôn, Ru²uTm @Y²uTUôL Ys[Xôo ®[e¡]ôo. “SôàûWdÏm YôojûRùVpXôm SôVLuùNôp YôojûRVu± SôàûWdÏm YôojûRVuß Sôh¼oSôu – GàûWlúTu? Sô]ôo? F]dùL]úYôo Oô]ÜQo úYÕ£Ym E]ô¥ ¨pXô Y¯.”

Fuß DÚÏ¡u\ôo Ys[Xôo. AjU NUolTQjÕPu, “Sôu” FuTûR @Yàh LûWjÕ ÑjRNj§V NuUôodL Yôr®tÏ @Yo DXûL VûZjRôo! Ys[XôÚdÏl ©\Ï Rªr Sôh¥p IÚ ×§V ÜQoÜm NUWNlT£Ùm Y[okÕ YÚYÕ ùYs°ûP UûX. Ruû] V±VúYiÓm BuTNUWNm FqYôùWnÕm? NeLm, áhPm, úTfÑ, ®ÚkÕ, LXl×QÜ, LXl×UQm, Tj§¬ûL A¡V ×\fNôR]eL[ôp DiûU NUWNm FnR®pûX. NUWNl ùTôÚû[d ᥠ¨ûXjRúX NUWN £j§Vôm. @lùTôÚs

@jVôjUfúNôûX

23

IqùYôÚYo Ds[jÕm Iu\ôÙs[Õ. Eo, úTo, Y¥Ü, ©\l×, ùRô¯p, URm ØR-V] @]kRm; A]ôp @kR NUWNj Õ¬VlùTôÚs @û]j§Ûm Iuß, @û]j ÕPàm Iuß; @ÕúY “Rôú] Vû]jÕm” Fuàm NUm, lWyUm, @ûR VôrkR±kÕ LXkÕ ¨t\úX NôkRm, NUWNm, BuTm FpXôm; @LlúTôùWÝkRôt ×\lúTôùWô¯Ùm. BqÜXL Vk§Wj§p IqùYôÚYÚm ùRnYNdLWm. @û]jûRÙe LXk§VdÏm ùTôÚú[ Ds[ ùTôÚs. @ûR Sôm SUdÏsú[ V±kRPe¡]ôp. @RÕ @RR²Pj§p @±kRPe¡ ¨tÏm. SmªPj§p Sôm ¨ûXjRôp, @YWY¬Pj§p @YWYo ¨tTo. §ÚLô¦ NdLWjûRj §ÚjÕ¡ú\ù]uß Õs°d ϧjRôp Vk§Wg £dLXô¡ ®Óm. BPU±kÕ ¨u\ôp, AiPYu BfûN @û]j§u êXØm IÝeLôL SPdÏm. Ruû] V±VúYiÓm! “@±Üßk Ruû] V±VôÕ @VûXV±YÕ @±VôûU.” @am lWyUm, NoYm lWyUm Fu\ BWiÓ ÖûWÂWpL[ôp U²Ru êfÑ ®PúYiÓm. “Ruû] ÙTô§®h úPôoYÕ RôÉNu \uû] ÙQoYRô Øk¾T\ Rô]ô ùVô°oYRô Ûk¾T\!” “D§jR ®Pj§ ùXôÓe¡ «ÚjRp @ÕLuUm Td§Ù Øk¾T\ @ÕúVôL Oô]Ø Øk¾T\!”

— (TLYôu) Fu\ U¦YôNLúU Y¯Lôh¥; @LkûR U]ùUàm úTndLôt±p @ûXkÕ, êfÑj §Qßm Wô_^ RôU^ U²Ru CúP\ úYiÓYÕ BÕúY. VôÚûPV Nk¨Rô]l ùTÚûUVôúXúV FpXôm @RRu ÑTôYj§túLtTf ùNVp׬¡\úRô, FkR Oô] SPjRWNu @û]Y Ús[jÕm “Sôu Sôu! Sôú] ¿” Fuß A]kR SP]m

24

c WUQ ®_Vm

׬¡\ôú]ô, FkR ú_ô§ ÙRVjRôp ùRnY úNR]jRôUûW Rô]ôLúY UXo¡u\úRô, FÕ @û]j§tÏm Nô·VWNôL ®[eÏ¡u\úRô, @lùTôÚû[úV U²Ru çXd úLôhûPûVj ÕÚ®, D«o Uû]Ùh ×dÏ, U]dLRûYj §\kÕ, Ru Ds[j§p RuUVl ùTôÚ[ôLd LiÓQW úYiÓm; ùNôpXPe¡l ×\f ùNVXPe¡d LP-p ØjÕd Ï°lTYuúTôp Dsú[ êr¡ BuTjûRd LXdL úYiÓm; BuTe LXkRYodÏ DsÞm ×\Øm FeÏm BuTúU. ùdyk…hrmXye kevl< äümaÇ< ýhmhimit sa]at! AaTmêpe[ Éait, ùid ivz mnsa Sv< icNvta m¾ta va pvnclnraexat! AaTminóae Év Tvm!. “yÚRV ÏaW UjúV úLYXm lWyU UôjWm yVa Ua ª§ ^ôbôj AjUìúTQ Tô§ yÚ§ ®N U]^ô vYm £kYRô Uw_Rô Yô TYS NX] úWôRôj AjU ¨xúPô TY jYm!!” “BRVm Fuàm ÏûL Uj§«p, úLYXm lWyUúU

"Sôu Sôu' Fuß lWjVbUôn AjUìTUôLl ©WLô£d¡u\RpXYô! ¿ AjUôûYd ϱjÕj úRÓ¡\ U]jRôp, @pXÕ @§úXúV ØÝ¡] U]jRôp, @pXÕ ©WôQ®Új§ûV @PdÏYRôp yÚRV (yÚj+@Vm)j §àh ×ÏkÕ AjUô®p ¨ûXùTt\Y]ôL úYiÓm.” BÕúY BuTY¯; BÕúY Nôk§Y¯; BÕúY Nj§Vm; BÕúY Oô]Ø¥. DT¨PReL°u DhùTôÚ°ÕúY. BÕúY @ÚQôNXl TWUamNWô] TLYôu WUQ UL¬μL°u §qV Nk¨§l ùTÚûUVôp UXÚm ùRnY UQm! Rªr Sôh¥u ú_ô§ UûXVôL, R·QôêojRUôL Buß SmØu LÚûQY¥YôL, `iØLúU IÚØLe ùLôiÓ ÕXeÏYÕ TLYôu WUQ UL¬μLú[ VôYôo.

@jVôjUfúNôûX

25

UL¬μL°u Nk¨§Ùm, §ÚYôdÏm, @Úhú_ô§Ùm Buß DX¡tÏ @Y£Vm úYiÓY]. AjU W§Ùm AjUôWôUØm, AjU Nd§Ùm, AjU ÑRkRWØm L§o ®Óm TLYô²u Nk¨§lúTß @u×Pu @ûPkRYÚdÏ @ØùR]d ¡ûPdÏm! ùUô¯VpX, ùNôtùTô¯YpX; @kR Oô]dL]p ®¯úV @uTÚs[j§p @ÚhÑP úWtßm. “Ruû] V±R-u±l ©uû] ùVR±¡ùXu? Ruû] V±k§¥t©u ù]uû] Ù[R±V? ©u] Ü«oL°p @©u] ®[dùLàUj Ruû]j R²ÛQW ªuàk Rà[ôuU lWLôNúU–@Ús ®XôNúU! @L ®SôNúU–BuT ®LôNúU! HúV! V§ ÑXTm–AuU ®jûR HúV! V§ ÑXTm”

— (TLYôu) Fuß ØWÛm NôkR ÅûQùVô- DXûL UeLXUôdÏL! BqùYô- “ RôLØs[Yo YôÚeLs. BuTîtû\ DmªPúU LôhÓ¡ú\u ” Fuß @ûZd¡\Õ! @ÚQô NXj§²uß NXNXjÕl TôÙm BkR ú_ô§VÚ®«p DXLm AjUô]kR ¿WôÓL! U]l ©¦Vôp YÚkÕm UôkRÚdÏ AjU Ngº®Vô] BjùRnYê-ûL Fe¡ÚkÕ BeúL ëu±d LtTL Y]UôLf ùN¯jÕ @¥VôÚdÏf ùNݨZp RÚ¡\Õ Fuß IqùYôÚYÚm @±V AYÛP²Úd¡u\]o. AR-u Ntú\, Tôi¥ Sôh¥p NgN¬lTôm! £kRû] ùNnU]úU–WUQû]f £kRû] ùNnU]úU! £kûR®X¡f £Yô]kR Uô¡Pf £kRû] ùNnU]úU! éNû] ùNnLWúU–WUQû]l ùTôuUX Wu×ùLôiúP!

26

c WUQ ®_Vm

éN ùXô¯kRL SôN Ø\U]l éNû] ùNnU]úU! @olTQg ùNnU]úU–Vû]jûRÙ UolTQg ùNnU]úU! @t×Rj RuUVf £uUV Yôr®àd LolTQg ùNnU]úU! (£k)

A A A

5. Tôi¥SôÓ §ÚYôXYôn OôX ¨u×L úZªL úYiÓkùRu ]ôX Yô« Ûû\ÙùUm Uô§úV.

— (Oô]NmTkRo) NeLm LiÓ Rªr Y[ojRÕ UÕûW. @Õ @±Üm LûXÙm @Ú[ZÏm ùTô-kÕ ®[eÏm Tôi¥ Sôh¥u ØLm úTôu\Õ; Rªr Sôh¥u BRVUô]Õ. UÕûW«úXúV UL¬μLÞdÏ Ds[m UXokRÕ; BR²uú\ ùRnYj RkûR«u @ûZl©t¡QeL TLYôu @ÚQôNXj§tÏ FÝkRÚ°]ôo. TLYôàdÏ UÕûW Oô]jRôn; @iQôUûX RkûR. AR-u UÕûW«u ùTÚûUûVf £±Õ úSôdÏYôm. UÕûWûV ¨û]jRôúX IÚ @ZÏQoÜ ©\d¡\Õ. @Ru @WNu ÑkRW]uú\ô! Buß @úR ùTVúWôu (ÑkRWUnVo) ùTt\ ú_ô§VZLàs Oô]lTôí\f ùNnRRuú\ô! £YNd§Vô] Á]ô·úV @Ru @W£Vuú\ô! UÕûW, £YùTÚUô²u @Ú°fûNlT¥ ÏXúNLW Tôi¥V]ôt LôQlùTt\Õ. @lúTôÕ £YùTÚUôu NPô UÏPj§p ®[e¡V ùYi©û\«²uß UÕûYj ùR°jÕ, @ûRl ײRUôd¡]ôu. ARXôp BkSLÚdÏ “UÕûW” F]lùTVo YkRÕ. AXYôn, SôuUôPdáPp, LPmTY]m, ÕYôRNôkR vRXm, éúXôL ûLXôNm, ùYs°VmTXm, £YWô_Rô² ùVuß BRtÏl TX £\l×l ùTVoLÞiÓ; £YùTÚUôu 64 -§Ú®û[VôPpLs ׬kÕ @uTûW VôhùLôiP RXm BÕúY. ¨u\ºo ùSÓUô\SôV]ôo, ÏXf£û\SôV]ôo, UeûLVodLW£Vôo, êoj§SôV]ôo ØR-V £\kR £YjùRôiPo BRuLi ®[e¡]o. BWôYQYRg ùNnR BWôU XzUQÚm,

28

c WUQ ®_Vm

lÚyUaj§ ¿eL Bk§Wàm, Oô] £j§ ùTßYRtÏ Ø²YÚm YQe¡V RXm BÕúY. §ÚYôNLùUuàk úRòß YôVWô] Uô¦dLYôNLo @ûUfÑ ùNnR SL¬ÕúY. @uûTl ©¯kÕ BuTf £YWNUôLl ùTô¯kÕ §ÚOô]NmTkRÚm, @lTÚm AXYônf £Yû] VÚhL® Tô¥ YQe¡]o. Rªr úYRk RûZjúRôeL, SpX £Y]¥Vôo YôZ, £Y SôUúUôeL, NmTkRêoj§ SôV]ôo CiÓ TX @t×ReLû[ «Vt±]ôo. ¿WôÛm, ¾VôÛm TûLVôÛm FR]ôÛm @¯VôR ùRnYjRªrj §ÚUû\«u ùTÚûU ÂiúP ®[e¡VÕ. aôXôvV UôaôjªVm, §Ú®û[VôPt ×WôQm, LPmTY] ×WôQm, úYmTjçWôo §Ú®û[VôPp, NeL èpLs ØR-V] ùT¬Õm úTôtßm ùTôu]Lo ùYs°Vm TXúU. ùNôpÛm ùTôÚÞúU çV §¬Ùm ùSnÙUôL, úYXlTuÁÕ úLôXdL® Tô¥V Sd¸WÚm, ©sû[j Rªr Tô¥ Á]ô·VmûU«u @Ús ùTt\ ÏUWÏÚTWÚm, TWQo, L©Xo, NôjR]ôo, §ÚjRdL úRYo ØR-V ×XYo U¦LÞm RªZQe¡tÏ @¬V RªrU¦ ãh¥V TZkRªrl T§ UÕûWúV! £YØm £YÁu\ RªÝm BeúL Fußm ùN¯jÕ ®[eÏ¡u\]. “Ït\¿ ÏQeL½ áPXôX Yô«Xôn Ñt\¿ ©Wôà¿ ùRôPok§XeÏ ú_ô§¿ Lt\ èt LÚjÕ¿ VÚjRªuT ùUu±ûR Øtß¿!”

Fuß ùRnYj RªrUû\Vôp YQeLlùTt\Õ UÕûW. BeúL £YùTÚUôu Yk§«u ©hÓdÏ Ui ÑUkRôu; Tôi¥Vu ûLl©WmTôp @¥ÙiPôu. @qY¥ AÚ«o @û]j§uÁÕm T°fùN]l ThPÕ; @lúTôÕ, Rôú] ®fYôjUô, D«ojùRôûL úU²Vu Fuß £YùTÚUôu ®[d¡V ùTÚmT§«ÕúY.

Tôi¥SôÓ

29

“UiÑUkÕ á-ùLôi PdúLôYôu ùUôjÕiÓ ×iÑUkR ùTôuúU² TôÓÕeLô QmUô]ôn!”

Fuß Uô¦dLYôNLo UÕûWf£Yû] U]ÕÚ¡l Tô¥]ôo. §Úfѯ UÕûWdÏj ùRu¡ZdúL 30 ûUp çWj§Ûm ®ÚÕSL¬-ÚkÕ 18 ûUp çWj§Ûm §ÚfѯVp Ds[Õ. BÕ U¦YôNLWôÛm, ÑkRWWôÛm TôPp ùTt\ £YjRXUôLf £\kÕ ®[eÏ¡u\Õ. “@u×ûP ùSgNj §YsúT Õ\Ym TXjR¥Vô ùWu©ûP YkRªr ç\¨u \ô¥ «ÚgѯVt \u ùTûP ûSVj RLY¯k Ru]g NXgNXj§u RuùTûP úUtß« ÛmYV íWu YWm©Xú]!”

Fuß Uô¦dLYôNLo §Úf£t\mTXdúLôûYVô¬p @Ú°Ùs[ôo. “E]ôÙ«o ×LXôVL -PUônØ¡p ùTô¯Ùm Yô]ônYÚ U§Vôn®§ YÚYô²Pm ùTô¯-u úR]ôR¬j §ûNYi¥] ªZtßk§Úf ѯVp Sô]ô®R ¨û]YôoRûU S-VôoSUu \UúW!”

Fuß ShPWôLj§p SVªÏ ÑkRWÚm £\l©jÕs[]o. @RuªûN «uß @YR¬jR Oô]ú_ô§ûV V±kÕ, RUÕ Oô]ú_ô§ûVj çiÓYôo @UWúW! @YûW SUuñRo S-YúWô! §ÚfѯdÏj R²VôL IÚ ×WôQØm GtThÓs[Õ. BjRXj§XUokR ùTÚUôu §ÚúU²SôRo: @mûUVôo ÕûQUôûX SôV¡. éªúR®VôÚm ùL[RU زYÚm é£jÕ Y¯ThP RXm BÕ. HmTÕ AiÓLÞdÏ Øu]o 1879-p Bqîo ÑUôo 500 ÅÓLs ùLôiP @ûU§Vô] ¡WôUUô«ÚkRÕ. §ÚúU²SôRo úLô«ûXf Ñt±úV ùTÚmTôÛm @Ru YôrÜ @ûUk§ÚkRÕ. UÕûW«²uß BWôúUfYWj§tÏf

30

c WUQ ®_Vm

ùNpÛm Y¯lúTôdLo BeÏs[ RÚUfNj§Wj§p Re¡f ùNpYo. BeùLôÚ ûYj§VNôûX, úTôÄv vúP`u, ^l ¬´vhWôo AÀv, Uô´vhúWh úLôohÓ, RôíLô LfúN¬ BûY Ds[]. BÕ BWôUSôR×Wm _Á²p IÚ RôíLô®u RûXûUëo. B² BqîûWf Ñt±l TôolúTôm.

A A A

6. UeLXUû] “ûYVjÕs YôrYôeÏ YôrTYu Yôàû\Ùk ùRnYjÕs ûYdLlTÓm.”

Uô´vhúWh úLôoh¥²uß, RUÕ ùRô¯ÛdúLt\ NhûPÙm TôûLÙU¦kÕ, IÚ YZdLô[o (Yd¸p) ùY°YÚ¡\ôo; áokR ®¯Vôo; DߧÙm ùTôßûUÙm ùTô-Ùm §ÚØLØûPVôo; CûLVôúX ¿iP LWØûPVôo. BYûWúV Sôm ©uTt\ úYiÓm; RmU]ûRlúTôXúY ®NôXUô] Åh¥p ÖûZ¡\ôo. Åh¥p קV ®ÚkRô°Ls Yk§Úd¡u\]o; LXLXùYuß Lh£dLôWÚm ¨Wm©Ùs[]o. LXkÕ úTÑYRtÏf £X Dj§úVôLvRoLÞm Yk§Úd¡\ôoLs. @û]YûWÙm @Yo ØLUXokÕ TVà[ ùNôpU¡r®d¡\ôo. ©u× UôûXd LPuLû[ Ø¥jÕd úLô«p ×dÏ £Yû] Y¯ThÓ YkÕ, ®Úk§]ÚPu Di¡\ôo. úR¥ YkRYÚdÏ BÚdL Sp-PkRÚ¡\ôo. ØLm TôojÕ @LU¡rkÕ @Yo ®ÚkúRôm×m ùTÚkRûLûUûV VôYÚm úTôtß¡u\]o. “ùNp®Úk úRôm© YÚ®ÚkÕ Tôoj§ÚlTôu Sp®ÚkÕ Yô]j RYodÏ.”

BYúW SUÕ ÑkRWUnVo; TWôNWúLôj§Wo. RUÕ Rô[ôiûUVôÛm, RôWô[jRôÛm, RVô[jRôÛm T¥lT¥VôLl ùTÚûUùTt ú\ôe¡VYo. §ÚPoáP BYÚdÏ ¾e¡ûZlT§pûX. BWiÓ ìTôn NmT[j§p U¦Vm ÏUvRôYôLj ùRôPe¡, ©u× Tj§WùUÝÕm úYûXûV úUtùLôiÓ, @R²uß ©ûWúYh Yd¸XôL ÜVokÕ, RUÕ U§VôÛm, ®YLôWj §\jRôÛg £\kR ùNpYWô]ôo. A]ôp SUÕ ÑkRWUnVo ùNpYm LÚØ¡t ùNpYm. “EÚ¦ ¿o¨û\k Rtú\ ÙXLYôm úTW± Yô[u ±Ú.”

32

c WUQ ®_Vm

EÚ¦ ¨û\YÕm EûWúV ëhÓm; ÑkRWUnVo ùNpY ¨û\Üm ®Úk§]ûWúV ëhÓm. Åh¥p £YY¯TôPô¡ ËYY¯TôhÓPú]úV Y«tß Y¯TôÓ SPdÏm. LRôLôXúbTeLs, ×WôQ B§LôNeLs BûP«ûPúV Åh¥p SûPùTßm. Ut\lT¥ ÑkRWUnVo RUÕ ùRô¯-u ØVt£«úXúV ÂÓTh¥ÚlTôo. @YÚdÏ EùWpXôm @u×\úY. “SpX ÕûQ¨uß, Su± U\YôRôu FpXôodÏ ªuà\ùY] ù\i.”

ÑkRWUnVo RkR Oô]®Úk§tÏ SôØm ®ÚkRô°VôR-u Åh¥tÏh ùNpYôm. ùUp-V ÏWXôp R·Qôêoj§VxPLm Tô¥d ùLôiúP BtT¦ ׬Ùm IÚ LtT¦ ®[eÏ¡\ôs. ®ÚkÕPu YÚm R]Õ SôVLû] “ @û]jÕk RVôo ” F] F§oúSôd¡l ×u]ûLÙm SôÔm BuØLØm ª°Wl ùTô-¡u\ôs. @lùTôu ØLj§ÚúY TLYôû] Cu\ Tôd¡Vm ùTt\ @ZLmûU; @\Øm, @u×m HeLPàm Ad¡PtÏj Ru LQY²u Dt\ ÕûQVôYôs. “BpX\úU Åh¥uTm BpXôÞ SpYôrÜm ×p-j RûZdÏm ×Lr.”

Bq®ÚYÚm TôhÓm TiÔmúTôùXôu± SPjÕm BpYôr®u ùTÚûU ùVuú]! AiûUÙm ùTiûUÙ UÝÏPuá¥, UôQ\eLôjÕ, UdLû[ Âuß, @i¥V ®Úk§t Lu×P òh¥ LôRÛe Lt×k ¾R\d LôjÕ, LPÜhT¦Ls ÑPÚ\f ùNnÕ, RôØm YôZj RÚUØm YôZ, RôW¦ YôZj Rôe¡V Uû]V\Uuú\ô BYo LôjRÕ! NôkRØm @u×m Ru]X Ußl×m úUuûUÙm @ZÏm, BuùNôÛm CûLÙm @Ru ªûN ®[eÏ¡u\].

UeLXUû]

33

“ùTtú\ô¬u YôrdûLVôt ùTt\úN «uÏQUôm ùTtú\ôodÏj çnûU ùT¬Õ!”

Fu\T¥ T¬ÑjRúU DÚYô] TLYôu BYoL°u çVYôr®u L²VôLYuú\ô YkÕ ©\kRôo. BÚYÚm Y£hPÚm @ÚkR§Ùm, ϧWôØm Nk§WU¦Ùm úTôX YôrkR]o. RkûRÙm ÑkRWúU, RôÙm @ZLmûU! ûUkRàm Oô]YZÏ! Bm Uû]®[dLôL êuß ûUkRo ©\kR]o. @YoLs Øû\úV SôLNôª, úYeLPWôUu, SôLÑkRWm AYôo. @XoúUÛUeûL ùVuàm §ÚªÏ ×Rp®Ùm ©\kRôs. Sôm úYeLP WôUû]úV BlúTôÕ LY²lúTôm.

A A A

7. Su]ôs LiúQ U¦úV LôRt ¡°úV L²YôúV ùTôuú] ùTô-úY ×LúZ ײRj RYÁu\ ®iúQ Vاu ®û[úY VZúL «ûNVô¯u TiúQ T¬úY T¬úN TWúU TLYôú]!

BfùNpY]ôXuú\ô Buß §Úfѯ, ùTjRpaôm, ùUdLô, S§Vô, LôX¥, LôUo×dáo úTôu\ ×i¦V vRXUô«tß! GÑSôRÚm, S©SôVLØm, ûNRuVÚm, NeLWÚm, TWUamNÚm úRôu± VR]ôXuú\ô @f £tñoLs N¬ûR«t úTìoL[ôL ®[eÏ¡u\]. ú`dv©Vo ©\kR ÅhûPÙm, TWUamNÚ§jR £t±pûXÙm Buß UôkRo U§l×Pu úTôtß¡u\]o. @ÕúTôXúY TLYôu @YR¬jR §ÚfѯUû]Ùm Buß WUQôfWUUôLúY ®[eÏ¡u\Õ. @YRôW ×Ú`oL°u ©\l× @§NVUô]Õ. TX @t×RdϱLs @ÕLôp DX¡t LôÔm. ùRnY úNR]úU I°Y¥YôL Dh×ÏYûR @uû]Vo DQoYôoLs. ×jRû] Âu\ UôVôúR® @ßÑPo Áù]ôuß Ruàh ×LlùTt\ôs; UaôÅW¬u RôVôo §¬NXôúR® LÚjR¬dûL«p IÚ @t×R StL]Ü LiPôs. GÑSôRo ©\kRSôs Yô²p IÚ ×§V Áu úRôu±VÕ. TWUamNûWl ùTt\ N k § W U ¦ , Ru Y«t±p ®xÔúY ×ÏkRRôÙQokRôs. SUÕ @ÚQôNX TWUamNo ©\kR Sô[uß @jRûLV @§NVm GúRàm ¨LrkRRô? Am. ©WNYm TôodL YkR ®¯ ùR¬Vôd ¡Z® úTùWô° LiPôs. £\l©u ©\úL ©\l× Y[lTm @±YÕ DX¡u Y¯Vuú\ô? BÚl©àm c TLYôu YÚûLûV AWônúYôm. TLYôu ©\kR Sôs 30-12-1879, §eLh¡ZûU BWÜ IÚ U¦. @RôYÕ L-VlRm 4980 , ©WUô§ YÚPm

35

Su]ôs

UôoL¯ UôRm 16-kúR§, úNôUYôWm, ×]oYÑ Sbj§Wm, DRVô§ 48-Sô¯ûLdÏúUp, ÕXô Xd]j§p ÏÚRûN 5 YÚPm 6 UôRm úN`ªÚdûL«t ©\kRôo. Wô£ NdLWm @¥«p YÚUôß: N²

Nk úLÕ

ùN

ÏÚ

Uôk§

BWô£ NdLWm

W Wô

Ñ ×

X

BûRd LiPÜPú]úV IÚ Uaôu ©\kRûR VôÚg ùNôpYôo. BWiPôYÕ Åh¥p ÑdWàm ×Ràm úNokÕ Hk§p ÏÚܪÚlTÕ ®úN`UôLd ϱdLjRdLÕ. §ÚYô§ûW @uß FjRûLV Sôs? @uú\ §ÚYô§ûWj §ÚSôs. SPWô_l ùTÚUôu TY²YkÕ úLô«Ûh ×Ïg NUVm, @uTo U]dúLô«Ûh ×ÏkÕ ùTô-Ùm TLYôu @YR¬jRôo. @uú\ SPWô_l ùTÚUôu £tNúTNu, ùL[RUo, TRgN-, ®VôdWTôRoLÞdÏj R¬N] ÁkRÕ. @uß FeÏm £Y¨û\Ü, £YUeL[m, £Y¨û]Ü ùTô-ÙSôs. @uTo, çV £Y£kRû]ÙPàm çT¾T LoléW ¨úYR]eLÞPàm £YùTÚUôû] Y¯ThÓ, “BÚmûTd LôkR ªÝd¡u\ Yôù\û]j §Úm©l TôodLùYôh PôUt ±ÚY¥d LÚmûTj RkÕLi ½oLmT ûXùVXôm @ÚmTf ùNnùV] Ruû]ùVôl TôUú].”

36

c WUQ ®_Vm

“Ïu± PôR ùLôÝgÑP úWU¦ Uuß [ô¥V Uô¦dL úUÙû] @u± VôoÕûQ VôÚ\ YôoL§ Fuß ¿ùV]d ¡u]Ús ùNnYúR?”

Fuß U²RôuU Øû\«Óm ײRSôs. AÓYÕe áÓYÕm, A]kRf £tNûTûV SôÓYÕm £Y]Úû[j úRÓYÕUôL @uTo ®[eÏm BuTSôs. FeÏm ×jÕQoÜ TWR LiPúU קVúRôo @jVôjU UXof£ ùTt\ Sôs @ÕúY. úUpSôhÓ DÚLôVRm TW®, TôWR RoUm Uû\kÕ ùLôi¥ÚkRÕ. YeLj§p WôU¡ÚxQo ©\kÕ, @uû] Nd§ûVd LR±dLR±Vu× ùNnÕ, Nd§¨TôRm ùTtß, ûTW® lWôyU¦«Pm @xPôeL úVôLØm Rk§W NôR]Øm T«uß, úRôRô׬«Pm NuVôNm ùTtß, ¨o®LtT NUô§ £j§VûPkÕ, TX URôàTYeL°Ûk úRokÕ R·úQfYW AXVj§u úLô×Wj§úX±, “Fu ÏZkûRLú[ YôÚeLs DeLhLôLd Lôj§Úd ¡ú\u” Fuß @ûZjR RÚQm @ÕúY. @lúTôúR, TWUamN¬u “CfYW úLô¥” Fuß ùNôpÛm ØRuûUVô] ºPoLQeLs YWj ùRôPe¡]o. @dLôXj§úXúV A¬V 骫p RVô]kR NWvY§ úYRd ùLô¥ûV ÙVoj§ FeÏm ûY§LUR vRôT]g ùNnVj ùRôPe¡]ôo. úUÛk RVô]kRo 1875-m AiÓ @ûPVôt±p ©[ôYhv¡ @mûUVôWôÛm, ApLôhÓ ÕûWVôÛm LôQlùTt\ lWyUOô] NûTÙPu úNokÕ úYRlWNôWm ùNnRÚ°]ôo. 1879 ØRp 1881 UhÓm, RVô]kRo @lT¦ûVf ùNnRôo. úUÛm @Õ YeLSôh¥u ùTôÕf ºo§ÚjR RkûRVô] Wô_ôWôm úUôLuWôn LiP lWyU NUô_m BÚ ¡û[VôLl ©¬kÕ R²jR²úV ¾®WUôL ÜûZjR NUVm. WÅk§WSôR Rôá¬u RkûRVô] úRúYkjW SôRÚm,

37

Su]ôs

úLNYNk§WúN]Úm A§ lWyU NUô_m, NôRôWQ lWyU NUô_m Fuß ¡û[ ©¬jR]o. SUÕ RªrSôh¥p 5-10-1823-p ©\kR BWôU-eL Ys[Xôo 1868-p YPío Nj§VOô] NûTûV Sôh¥ FeÏm @ÚhúNô§ TWl©]ôo. L-VlRm 4978 ûR 19 ùYs°d¡ZûU @ÚhúNô§ Ys[Xôo ¨jVô]kR ¨xûP«-ÚkÕ DÚYm Uû\kRôo. @RôYÕ TLYôu ©\lTRtÏ ÑUôo BWiPôiÓLÞdÏØu. F²u, RªrSôùPeÏm Ys[Xô¬u úTfÑm TôhÓm ¨Wm©V Sôs. BlT¥lThP ¨Lrf£LÞd¡ûPúV WUQo ©\kRôo. “¿ Duû] V±; DXL®û] Ru]ôúX SPdÏm; SPjÕúYôu SPjÕ¡\ôu; ¿ Nô·Vô«Ú; "Sôu' Fuß F§Ûm ¡[mTôúR; Du²Pm BRVj§Ûs[Õ; @Õ ùYôuú\ ARôWm; @§úXúV FiQYûXlTPôÕ @PeÏ; ©\Ï FkRf NkRolTj§]ôp ¿ Fu] ùNV-p CÓThPúTôÕm ùNnVôUt ùNnÕ ÑRk§WUô«ÚdLXôm” Fu\ûRf ùNôp-, ×\júR §¬kÕZÛm DXûL DsØLlTÓj§, DiûU «uTj§ ÛndL IÚ ULôû] DXLm F§oTôoj§ÚkRÕ. TôWR SôhûP AuU®¯l×ßjR ULôuLs AeLôeúL T¦ ùRôPokR NUVm WUQo D§jRôo. WUQô WUQô WUQô! WUQô WUQô WUQô! (WUQô) TWú] ÏLú] YWú] T¬é WQú] YÚYôn! ©WUj Õ¬Vl ùTÚ®i ®¬úY! ©\Yô ¨ûXúV ©¬Vô Ü\úY! (WUQô) @ÚQô NXú] YÚYôn @ÚúQô RVú] YÚYôn BÚ[t ±PWt ±RVd ÏûLÙt ±Vp×t ù\ô°ùTt ±²Õt ±PúY (WUQô)

38

c WUQ ®_Vm

LÚQô XVú] YÚYôn! L§Wôo LPúX YÚYôn! DÚLu T¥Vôod Ïߧl ùTôÚú[! RÚQk RÚQk RW¦d LÚsYôn (WUQô) @¥Vô ¬RVôm ×Vú] @ÚQô PLú] VTVm Õ¥Vô ¨ûXúV ÑPoUô U¦úV ÑLSô VLú] VTVm @TVm (WUQô)

A A A

8. ÏZkûR “VôW± YôùWeL [iQp ùTÚûUûV VôW± Yô¬kR YLXØ ¨L[Øm úTW± VôR ùTÚgÑP ùWôu\§u úYW± VôûU ®[mסu ú\ú]”

ÏZkûR úYeLPWôUu WUQô]kRl T«ûW Øû[«t Lôh¥]ô]ô? BpûX ùVuTo ×\®¯Vôo LôiúTôo; SUÕ ùNpY²u L§oØLj§Ûm, ×u]ûLl ùTô-®Ûm, ùLôg£[ùUô¯«Ûm, ©g£[eLWj§Ûm, áo®¯f ÑP¬Ûm, WUQu LôQ®pûX ùV²àm, BRVd ÏûL«p @Yu úUô]j R²j RYj§-ÚkRûR Vôo UßdL Ø¥Ùm? ®jÕh ùN¥úTôt úNÙh ùT¬úVôu; ×\dϱl×L[ôp @ûU§Vô«ÚdÏm Yô]m, ¿ÚiP úULjûRjRôe¡j §¼ùW]d LÚûQUûZ ùTô¯YûR Sôm LôiT§pûXVô? ©sû[l TÚYj§p Yôn §\YôR ÏUW ÏÚTWo ©u× L®d Lô[úULUôLl ùTô¯kRôo. @Y]Ú[ôúX @Y]Ús Y[Úm. Ruû]Ùm @±VôÕ @Yu úUô]UôLj úRôiÓm Dsðtß, @Y]Ú[ôLl ùTôe¡l ùTô£kùRÝm úTôRuú\ô ×X]ôÏm? @Wd¡Ûm Th¥Ûm BÚdÏm ªuNôWNd§ BfûNûYjÕ DWÑm úTôRuú\ô ùR¬VYÚm? ùNm×k ÕjRØm LkRLl ×°l©p Eu±, «ûQl×iPúTôRuú\ô ªuNôWfÑPo @t×ReLû[f ùNnÙm? @ÕúTôXúY WUQNd§ Fußm Ds[Õ. @Õ U\l©p ArkÕs[Õ. ¨û]l× YkRúTôÕ, "Sôu, Sôu' Fuù\ÝkÕ SPm ׬Ùm. ûTVt TÚYj§p @RlûT, DRYôRôu Fuß IÕd¡ «LZlThÓ, Yô-TlTÚYj§p §¼ùW] UûX«XdLôL Oô]f ÑPo Å£«Xe¡V ULôuLs DX¡t TXo. DRôWQUôL, ÏÚSô]LûWf ùNôpXXôm. úYeLP WôU]ô«àm TjÕ YÏl×Ls T¥jÕj úRokRôu.

40

c WUQ ®_Vm

ÏÚSô]LÚdÏ FÝjÕj ùRôPeL @YÚûPV RkûR DTôj§VôVûW VûZjÕ YkRôo; Ti¥Ro FÝjÕj ùRôPeÏmúTôÕ Sô]Lo, “BkR FÝjÕ Lg£ùVÝjÕ. TkR UßdÏm FÝjúR úYiÓm” Fu\ôo. TkRYû]ûVd L¬Vôd¡l TÏjR±úY Lô¡RUônf £kûRVÚs *ç¬VUônj úR£Lû] ùVi¦U]m FkûRTWô TWù]uú\ ùVÝjùRݧ ²uà«odÏ YkRSUu TôNUßm YônûUùV] YônùUô¯kRôu

BlT¥j RÓjÕûWjR ûUkRû] V±VôÕ. ûTj§VùUuú\ ÅhúPôo Fi¦l TkRû] ùNnR]o. RdL TÚYj§p ÏÚSô]L¬u ú_ô§ ùY°lThÓ ùRnY Nd§ûVl TWl©VÕ. LiLiP ®PùUpXôm LPÜû[úV @Yo LiPôo. ÑkRWUnVo ÏÓmTlTWmTûW«p, RûXØû\d ùLôÚYo Õ\®Vô¡ YkRôo. Øuú]ùVôÚ Õ\®dÏ DTNôWg ùNnV UßjRRu NôTUôm BÕ! Bf NôTm DX¡u NôT®úUôN]úU Vô]Õ. ÑkRWUnVo RkûR«u DPu ©\kRôo IÚYo. RiPLUiPXm ©¥jÕ DXûL ¿jRôo; @YÚûPV êjR NúLôRWo úYeLúPNnVÚm §ÚlTWeÏu\j§tÏl úTôYRôLf ùNôp- @e¡ÚkÕ Lô® Lh¥d LôQôUt úTôn®hPôo. §pûX SPWô_o ©WLôWj§p LpûXÙm Øsû[Ùm ®Xd¡, @uTÚdÏ Y¯ ¿®d ùLôi¥ÚkRRôLÜm, £Xo Lô£«p @YûWd LiPRôLÜm ×Lu\]o. ÑkRWUnVo ×RpYo RûXØû\«p @fNôTj§t Ïs[ôYôo VôùWuß ùR¬VYÚUô? ®\¡tÈ«]u ùY°lTÓmúTôRuú\ô DiûU T°f£Óm?

* úT]ô

9. LpXôd LûXOàdÏl Ts°dLp® “UdLi Uû]®ØRu Ut\YoL [tTU§ UdLh ùLôÚÏÓmT Uô]úY – ªdLLp® Ùs[YoR Øs[júR ùVôu\XTu òtÏÓmTm Ds[ÕúVô LjRûPVô úVôo”

— (TLYôu) úYR Uû\lùTôÚû[, úYRôkRj ÕhLÚûY J§V±kRôÚiúPô? Lt\ôÛeúLhPôÛm LPÜs ×XlTÓúUô? DX¡t ùTÚmTôXô] ¾odLR¬£Ls LpXôdLp®ûV, LiLôQôd LôR±Vôl ×jRLjûR DsUXWd LiÓQokÕ ùR°kRYoLú[VôYôo. TWUamNo, GÑSôRo, ØLmUÕS©, ÏÚSô]Lo, @lÕpTaôn ØR-V ULôuLs Lt\±®]ôXô Øt\±Ü ùTt\]o? BpûX; ¨j§V @±îtß Ds[j§t ùTôeÏ¡\Õ. LÚ§d LÚ§d LPÜ[ÚsùLôiÓ @ûRVLrkùRÓjRôp, Oô] ùYs[m NXNXùYuß TôÙm. BqùYs[úU U]jRôLk ¾odÏm. LtßdLtßl ùTôÚs LôQôUp @ÛjÕ, èp êhûPLû[f Nsû[ùV]dLh¥ ùV±kÕ, Liê¥ Ds[l×jRLjûRúV Ø¥®p BuTùU]d LtLj ùRôPe¡]ôo FjRû] úTo! ©\o Yt×ßjRÛdLôL U]Ut\ Ts°d Lp® T«uß, DiûUd Lp®ûV Ds[j§p ØVu\Yo FjRû] úTo! IÚ WÅk§WûWÙm, ú`dv©VûWÙm DX¡t¸kRÕ Ts°dLp®VpX. BR²àm IÚ GÑSôRûWÙm TWUamNûWÙm SmUôr YôûWÙm DXùLô°W ®[d¡VÕ ×jRLl T¥lTpX. Oô]îtß RmØs°ÚlTûRl ©\®l ùT¬úVôo @±kÕ, ×\j ÕûQ«u± Dsù[ô°j ÕûQùLôiúP “ûL®[d¡u ©uú] úTônd LôiúTôo úTôp ùUngOô] ùUn®[d¡u ©uú] úTôn ùUnLiÓ” LXkR]o. SUÕ WUQ TLYôu N¬ûR Bq

42

c WUQ ®_Vm

YûL«p ªLÜm @t×RUô] DRôWQUôÏm. @Yo LpXôU-pûX; Ts°«t T¥jRôo; A]ôp ×jRLd Lp®dÏ FhPôR LPÜh Lp®ûVúV Ds[XWl ùTt\ôo. Iuû\ V±kRôo; @±úY RôUô]ôo. TLYôàûPV úYRXa¬Vô] TôdLÞm, @Yt±u ùRnYf ÑûYÙm èt Lp®«Ûm @YÚd¡ÚdÏm ®¬Üm AZØm, OôTLNd§Ùm, ùR°Üm, FRû]Ùm BfNôUôj§Wj§p @±Vdá¥V §\àm, Rªr, A¬Vm, úLW[m, ùRÛeÏ, Ae¡Xm ØR-V ùUô¯L°Ûs[ áW±Üm SmûUj §ûLdLf ùNn¡u\]. BûYVû]jÕm Fn§VÕ JWôUp Du]ôUp, IúW ùTôÚú[ Rô]ôLj úRokÕ ¨u\R]ôXuú\ô! Dsú[ Oô]j ùRsðtß Buàm LiUXWôR úYeLPWôUu ùTtú\ôo, @Yû] UôêXôLl Ts°dLàl©]ôoLs. ùTtú\ôoLÞdÏ ûUkRu Ae¡Xe Ltßl ùT¬V Dj§úVôLm ùNnV úYiÓùUu\ úSôdLúU. §Úfѯ êXôRôWd Lp®fNôûX«p T¥jR©u, §iÓdLp-p HkRôm YÏl× UhÓm úYeLPWôUu Ltß, ©u]o UÕûW vLôh ª¥p vá-p Uj§UdLp® Lt\ôu. @iQu SôLNôªÙm @qYôú\ Lt\ôu. SôLNôªdÏ YVÕ 14. úYeLPWôUàdÏ 12. SôLÑkRWm 6 YVÕl ûTVu. Bk¨ûX«p (1892-p) @kúRô, RkûR ÑkRWUnVo £Y]¥ úNokRôo! ÏÓmTjûR @u×Pu Rôe¡, EÚdÏm DR®V DjRUo Uû\kRôo. RkûRûV «ZkR B[m ×RpYo ThP BPo Fuú]! @ÚûU SôVLû] «ZkR Uû]®«u T¬R®l ùTuú]! BjRûLV NmTYeL[ôp, “ùSÚS Û[ù]ôÚY ²u±pûX ùVuàm ùTÚûU ÙûPj§q ÜXÏ”

Fu\ DiûU ®[eÏm.

LpXôd LûXOàdÏl Ts°dLp®

43

“úYûX«Xô úYRu ®§jR®kjW _ôXÜPp UôûX®Vô TôW UWdùLô¯YùRk Sôú[ô?”

Fuß U]m LRßm. Nô®u Lôh£«p DPp ùTônÙ\ûYl T°fùNu\±kÕ, @lTûWlúTôX, ùUnlùTôÚs Tôp U]k§Úm©, @ûRúV úR¥ DXûLj Õ\kR ùT¬úVôÚm D[o. 12 YVÕs[ úYeLPWôUu U]j§p BkR NmTYm T§kÕ IÚ UôßRûX DiÓTi¦ «ÚdLXôm! E]lTu @¨j§Vm; @RtÏ úUÛs[ D«WlTu IÚYú] ¨j§Vm; @Yû] Ds[±YúR V±ùY] IÚ ªuù]ô° IÚ LQúUàm úRôu±«ÚdÏm! A]ôp BkR NmTYj§tÏm WUQ Nd§ùVÝf£dÏm Fq®RUô] ùRôPoתpûX. RkûRdÏ úYi¥V ¡¬ûVLs Øû\VôL SPkR©u, RôVôÚPu ReLs £±V RLlTuUôWô] ÑlTnVo, ùSpûXVlTo BÚY¬u Lôl©Ûm £ßYoLs Y[okÕ YkR]o. úYeLPWôUu UÕûW @ùU¬dLu ª`u ûavá-p DVoRWdLp® Lt\ôu. Lg£dÏl T¥dÏm Ae¡XdLp®«u Y\h£ûV @§Lm FÓjÕd á\ úYiPôm. BdLp® AjU ùYÝf£dÏf £±Õm LôWQUô«Úk§ÚdLôùRuTÕ ùY°lTûP. úUÛm úYeLPWôUû] Dj§úVôL úSôdLjÕPú]úV T¥dLûYjRôoLs. Tô§¬Uôo Ts°dáPj§p ûT©s IußRôu URèXôLl úTô§dLlTÓ¡\Õ. ûT©û[ £WjûRÙPu AWônkRôp @§p ¡ûPdÏm @¬V Oô] ØjÕdL°p, A¦ ØjRôL ®[eÏY] BWiÓ ULô Yôd¡VeLs: 1. £Rô]kR®i¦Ûs[ Du RkûRûV (LPÜû[)l úTôX éWQm ùTß. 2. D]dÏs Nf£Rô]kR UVUô«ÚdÏm Yô]WûN ØR-tùTß; ©\Yû]jÕm RôUôL YkRûPÙm. Bm ØjÕdLû[f ã¥]ôp Oô]YZÏ ùT\Xôm. A]ôp Ts°l TôPj§p Øtßm LÚjçu\ôR

44

c WUQ ®_Vm

úYeLPWôUàdÏ ûT©û[ ArkÕ AWôÙm AYÛm @lúTôÕ BpûX. Ts°l T¥lûT @Yu ùTôÚhPôLd LÚR®pûX. úYß NUVdLp®Ùm BpûX. RkûRûVl úTôXf ûNY Y¯Tôh¥t £±Õ @u× BÚkRÕ. @ÕÜm Td§l TWYNjÕPu @lúTôÕ ®[eL®pûX; TôPeLû[ U§lT§pûX; A]ôp ªLÜm áoU§Ùm, úLhPûR DPú] U]]Uôd¡ Il©dÏm IlTt\ OôTLNd§Ùm, ùR°Üm úYeLPWôU²Pm ¨X®]. UôQYoLs DTôj§VôVÚdÏ @g£ UôoûTl ×ûPjÕd ùLôiÓ, YÚk§d á®, DÚjRs°l TôPm Il×®lTôo; SUÕ úYeLPWôUú]ô Ts°d áPj§tÏ YkRôpRôu DTôj§VôVo ¨û]Ü; DTôj§VôVo Øuú]Rôu TôP ¨û]Ü; Ut\ UôQYo Il©jRûRd úLhÓ ¨û]Üßj§ DPú] YÚk§dLt\Yu úTôX YôVôp Il©jÕ®hÓ, YÏlTô]Õm U]jRôp U\kÕ®ÓYôu. LtTûR®Pd LôtTkÕm, Ts°ûV®Pl TkÕúUûPÙm SUÕ úYeLPWôUàdÏl ©¥j§ÚkR]; úRôZÚPu Ïv§ T«pYÕm, LTôjÕl TZÏYÕm, TkR¥lTÕm, JÓYÕm, ¿kÕYÕúU @YàdÏ U¡rÅkR]. T«t£Vôp DPp DߧVô¡d LhÓe L]Øm YônkRÕ. NLTô¥LÞm, @YàûPV DPÛߧdÏm §\ûUdÏm @g£ U§l× ûYjR]o. GRô«àm ªg£ SPkRôp úYeLPWôU²u Y-V LWm RmûUf ÑmUô ®PôùRuß @YoLÞdÏ FlúTôÕm TVØiÓ. BùRpXôm Åh¥Ûs[YoLû[ U¡r®dÏUô? T«pYô]ôLYô @YoLs Rm ©sû[ûVl TQeùLôÓjÕ Ae¡Xm T«t±]o! úYeLPWôUú]ô APp T«pYôu! ùUnU\kÕ Õ«pYôu! ÅhúPôo "Yô£, Yô£' ùVuß Yt×ßj§]ôp ×jRLjûR ®¬jÕûYjÕd ùLôiÓ LiTôodL, U]m "£Yô, £Yô' ùVuß úYßTh¥ÚlTôu! Bl©sû[ûVl Tt± @YoLÞdÏ Fu] ùT¬V Sm©dûL«Úk§ÚdÏm! TVp T¥jÕ

LpXôd LûXOàdÏl Ts°dLp®

45

Øuú]\ UôhPôù]uú\ YÚk§«ÚlTo. úYeLPWôUu Dsú[ TôojÕj Ru]±®p Øuú]\úY ©\kRôù]uß Vôo @lúTôR±Yo! 1896 -Am AiÓUhÓm ùY°l TûPVôL @jVôjU ùYÝf£ùVôuß ªÚkRRôLj ùR¬V®pûX. A]ôp Ruû]Ùm @±VôÕ Dsú[ @Õ RQ-hÓd ùLôiúP «Úk§ÚdÏm. Gù]²p, DXLlT]uú\ô @Yû]j RuUVlTÓjRlúTôYÕ; Iu±Ûe LYûXVtßl T¥lTtßd úLs®Vtß, Iuû\Ùm Du]ôR IÚ ×²RdLÚ®ûVúV AhùLôs[ @lTu ϱûYj§ÚkRôu úTôÛm! “@±®lTôu ¿ùVuú\ô ûXm×Xu LPkRk ùS± ¨tTôo VôúW ¨LrjRôn TWôTWúU.”

A A A

10. @ÚQôNXUô? “ùTVo¨û]j §PúY ©¥j§Ýj Rû]Ùu ùTÚûUVô W±Yô WÚQôNXô!” “úTnjR]m ®P ®PôlúTVônl ©¥jùRû]l úTV]ôd ¡û]ùVu ]ÚQôNXô!”

ULôuLs £XÚdÏj §¼ùWuß IÚ ùUô¯«p U]m T§kÕ @úR Uk§WUôLl ×j§ûV CojÕ NUô§ RÚYÕiÓ. NôRôWQ YPSôhÓ YojRLu Rô²Vm @[kÕ ùLôi¥ÚkRôu. Gd, úRô, ¾u, Nôo, Tôgf, úN Fuß ùRôPokÕ @[kÕ “úRWô” ®tÏ YkRÕm §¼ùWuß IÚ FÝf£ @YàdÏ DiPô«tß. “ úRWô ” F²p T§uêuß F²àm, “ Sôu D]ÕûPûU ” Fuàm ùTôÚú[ @YàdÏ U]j§p T§kÕ Ruû] U\kRôu. ©u]ôp @[dLúYi¥V Rû]jûRÙm “úRWô! úRWô! ” Fuú\V[kÕ FpXôm Ø¥kRÕm, “Sôu DuàûPûU ” Fuàm ¨û]l©úXúV NUô§ùVn§ AiPYû]l ùTt\ôu. BqYôß §¼ùWuß IÚ ùNôp-p ULôuLÞdÏ U]m TônkÕ Ød§¨ûXdÏj çi¥ BuTkRÚYÕiÓ. @qùYôÚ ùUô¯dÏ CÓ úLô¥ ètLÞm ALô. “JÚûWVôp YôndÏØiûUd úLôW]kR èpúLô¥l úTÚûWVôt úT£ùXu] úT\ôm TWôTWúU!”

SUÕ úYeLPWôUû] BlT¥ CojR ùUô¯ VôÕ? 1895 -m

AiÓ SYmTo UôRm, @Y]Õ D\®]ùWôÚYo §Úfѯ«-ÚkÕ ùY°ëÚdÏf ùNuß UÕûWdÏ YkRôo. úYeLPWôUu ÑTôYUôL @YûW “ Fe¡ÚkÕ Yk¾o? ” Fu\ôu. @YÚm NôRôWQUôL, “@ÚQôNXj§²uß ” F] ®ûPV°jRôo. c TLYô]ôp RUÕ @ÚQôNX @xPLj§p á\l ùTt\Yôß, @±Yß £ßYVÕ ØRp ªLlùT¬ ùRuß

@ÚQôNXUô?

47

R]dÏs Rôú] ÕXe¡d ùLôi¥ÚkRÕm, @ÕYûW úYù\ôÚYo YôVôp DfN¬dLd úLh¥XÕm R]Õ TWU WL£VUôL úYeLPWôUu LÚ§ YkRÕUôm ײR @ÚQôNX SôUm NôRôWQ U²Ro IÚYo Yô«²uß ØRu Øû\VôL ùY°YWÛm TôXWUQu vRm©jÕl úTô]ôu. “Sôu ûLXôNj§-ÚkÕ YÚ¡ú\u @pXÕ ûYÏiPj§-ÚkÕ YÚ¡ú\u ” Fuß IÚYo á±u FjRûLV ®VlûT ÙiPôdÏúUô @jRûLVúRôo ®VlûTÙt\ôu úYeLPWôUu. @qY[ÜRôu! @ÚQôNXm! @ÚQôNXm! @ÚQôNXm U]j§t TônkRÕ. D[jûRd LYokÕ, R]Rôd¡VÕ. U]m TXYôß DÚYLlTÓj§ @ûRúV ¨û]kRÕ. ØuLôXm IÚ F¬ûVd LiP (Moses) úUôúN @ûR “ ¿ Vôo?” F]d úLhL @Õ “Sôu Sôú] ” Fu\Õm, @ÕúY Uk§WUô¡ @Yo U]jûR ÂojRÕúTôuß, Lô§tThP “ @ÚQôNXm ” U]jûRl Tt± A®«t ÑZXj ùRôPe¡VÕ. “@ÚQôNXm FuTÕ A]kR®i; @§p UiùQpXôm ùTôu! LiPùRpXôe L°l× ” Fuß TX®Rm Fi¦ U]m ùTôe¡tß. DPú] ®Vl×Pu L°Õ[dÏtß, “@ÚQôNXj§²u\ô! @Õ FeÏs[Õ?” Fuß AYXôL ®]®]ôu. @qÜ\®]ÚdÏ BÕ @±Vôl ûTV²u úLs®VôLúY ThPÕ. TjRôYÕ YÏl×l ûTVu, éúLô[jûRd Lt\Yu, R]Õ Sôh¥p @ÚQôNXjûR V±Vô§ÚlTÕ ®kûRúV Fuß BWe¡, “ Fu]! §ÚYiQôUûXûV ¿ V±VôVô? @Õ Rôu @ÚQôNXm ” Fu\ôo. “ªLlײRUô] £Yúbj§Wm. Lôoj§ûL UôRm ¡Új§Lô Sbj§WjRuß ùT¬VúRôo ©WmúUôtNYj§u Ø¥®p UôûXúYû[«p UûXÙf£«p ©WmUôiPUô] ùSn¾T ùUôuß ùLôÞjRlùTßm. XhNdLQdLô] UdLs IúW §Úx¥Vôn @ûRdLiÓ TWYNUôYôo. @kR

48

c WUQ ®_Vm

DtNYjûRÙm Lôoj§ûL ¾TjûRÙm ùTÚU¡rf£ÙPu Fuß D\®]o á\Ûm, TôojÕ YkúRu ” BléRXj§táP @ÚQôNXùUuàm ùTVÚûPV IÚ UûXÙm EÚm, @lùTVúW ùLôiP CNàm D[WôùYuß ùTÚ®Vl×t\ôu; TWYNØm Dt\ôu TôXWUQu. §ÚYiQôUûXûVl Tt±V Bq®YWúU úYeLPWôUu ÅhûP®hÓ ùY°úV\ úYi¥V ùRnÅL @ûZl×t\ NUVm DR®VÕ. @lTu @ÚQôNXú] “ Sôu BÚd¡ú\u ” Fuß IÚ ªu]p ªu²]u úTôÛm. Oô]jRúTôR]ûW YôùYu\ûZdÏm UûXVuú\ô @iQôUûX!

A A A

11. ùT¬V ×WôQm “DXùL XôØQok úRôRt L¬VYu ¨XÜ Xô®V ¿oU- úY¦Vu @X¡p ú_ô§V ]mTXj RôÓYôu UXo£ XmT¥ Yôrj§ YQeÏYôm.”

ú_ô§VlTu IÚ Ï±lÀkRôu. ©uú] £YTd§dÏ IÚ FÝf£ÙkRW ÜTôVg ùNnRôu. ùUô¯dÏ ùUô¯ ùRnYUQe LUÝm ùT¬V ×WôQm FYo U]jûRÙm £YUVUôdLdá¥V @Ú°uT èp. £YùTÚUôú] “DXùLXôm ” Fuß @¥ùVÓjÕd ùLôÓdL, £YúVô¡Vô] úNd¡Zôo SôV]ôo, NiûT«[e L§WYû]j RdL§Úf ùNôpúYkûRl Tiרû\ ÑkRWûWl Tôd¡VUô U¦YôdûL Si×Pú] SVkúRj§ SV]UX WÚ®RWd LiL°dL ùYÝkRÚ°d L²UÕWd L®×Lu\ôo.

Bj ùRnYUQeLUÝm §ÚjùRôiPo ×WôQm ×\URdL®L°t ùTôÝÕúTôd¡V @]TôV úNôZû]j §Úl©, @u× úU-hP £YjùRôiP]ôd¡VÕ. £YùTÚUôú], “úNd¡ Zô]UÕ ùRôiPo ºoTWY SôU ¡rk "ÕXL' ùUuß Sm Yôd¡]ôX¥ùV ÓjÕ ûWj§P YûWkÕ èp ùNnÕ Ø¥jR]u LôdÏm úYp Y[Y ¿« ûRdL¥Õ úLs”

Fuß £Xm©, @]TôVû]j çi¥]ôu. SôVuUôo YôrûYÙm, SpXRªr úYRjûRÙm, çV £YTd§ûVÙm ùTô-®jR ùT¬V×WôQjûR @úR £Y©Wôú], @ÚQôNXú], Ru ûUkR]ô] úYeLPWôUàdÏm CiÓ VúRfûNVônd ¡ûPdLf ùNnR]u úTôÛm.

50

c WUQ ®_Vm

úYeLPWôU²u £±V RkûR IÚ ùT¬V×WôQ YN]jûR, @ÓjÕ Y£jR @uToTôp Yôe¡ YkÕ Åh¥p ûYj§ÚkRôo. úYeLPWôU²u Li @§t ùNu\Õ. BÕúY @Yu ØRuØR-t T¥dÏm NUV èp. @ûRl T¥dLlT¥dL úYeLPWôUu @u×m, ®Vl×m, YQdLØm, ûYWôd¡VØm, £Y£kûRÙm úU-hPôu. §pûXf£Y]ôo Nk¨§«p Oô]NmTkRo ©\kR Sô[ô] §ÚYô§ûW«p úNd¡ZôoSôV]ôo RôúU @ûR @WeúLt±l ùTôÚs ®¬dûL«p úLhP @]TôV úNôZàm, §pûXYôZkRQÚm @uTÚm úTôXúY úYeLPWôUàm ùUnU\kÕ, SôVuUôoL°u BRVjÕPu Iu± DsÞÚL @ûRl T¥jRôu. R]Õ ùUnV¥VôÚPu £YùTÚUôu @Yu U]jÕh ×ÏkRôu. ùT¬V×WôQm, RôÙUô]ôo, §ÚYôNLm, LkRWàé§, @ÚhTô BqûYkûRÙm @u×Pàm LÚjÕPàm T¥lTYo Yôr®p, IÚ ×§V UôßRÛm, @Úù[Ýf£Ùm ©\lTÕ @àTY£jRm. §ÚjùRôiPo N¬ûRûVl T¥dÏm @uTÚdÏ £Yô]kRîtß U]j§t ùTôe¡d ¡[okÕ, SôÜ Ruû]V±VôÕ SUf£YôVùYuàm; Ds[m §ÚjùRôiPjùRôûL TôÓm. “DPmùTà Uû]V LjúR Ùs[úU RL° VôL UPmTÓ ØQoùSn Vh¥ Ù«ùWàk §¬U Vd¡ BPmTÓ Oô]j ¾Vô ùX¬ùLô[ ®ÚkÕ úSôd¡t LPmTUo Lôû[ RôûR LZX¥ LôQ XôúU!”

Fuß £YNôR]j§tÏ FÝf£ ©\dÏm. ùR°kúRôol úT¦j ùRnYk ùR°Vf £kûR ©\dÏm; BjRûLV FÝf£ûV @iQôUûXVôu R]Õ ùNq®[g ùNmUÛdÏ Eh¥]ôu. SôVuUôûWf £k§dÏeLôp, TPXmTPXUôL FjRû] @u×ßj§dLôh£Ls U]j§ûW«p AÓ¡u\]! êuú\

ùT¬V ×WôQm

51

YVÕs[ ØjRªr®WLu Oô]NmTkRu @u©]ÝÕ, §ÚjúRô¦VlTÚPu FÝkRÚ°V ùT¬VSôV¡VôWôp ØûXlTôíhPl ùTt\ôu! AÞûPVl©sû[Vô] Oô]NmTkRu, R]Õ ûY§Lj RkûRdÏ, R]dÏl Tôíh¥ Ds[eLYokR LsYû]l ©g£[eûL«]ôt Ñh¥d LôhÓ¡u\]u! Ruû] YQe¡V اVo SôÜdLWûNd NiûTVoúLôu "@lTúW' F]YûZdL, @YÚm “ @¥úVu ” F]l T¦¡\ôo. §Ú¿tßl T§LjRôp áuTôi¥VàdÏ Oô]NmTkRo F¬ûVj R¦d¡\ôo! Rªr úYRm ¿ûWÙk ¾ûVÙm ùYpÛ¡\Õ! “ ArL ¾VùRpXôm! @Wu SôúU ãrL! ûYVLØk ÕVo¾oLúY! ” Fuß RªrUû\ ØZeÏ¡\Õ! Tôi¥V Sôh¥p ûNYdùLô¥ûV Sôh¥, ùYt±ÙPu ékÕÚj§ûV úSôd¡ YÚ¡\ôo TWNUVdúLô[¬ . “@lTo FeúL! ” Fuß AiÓ ®]Ü¡\ôo! @lTúWô, Fm©Wôu NmTkR¬u TpXdûLj Rôe¡ ¨uß, “DÚLô¨u ßmU¥úV àmU¥Ls Rôe¡YÚm ùTÚYôrÜ YkùRnRl ùTt±e Ïtú\u”

Fu¡\ôo! Fuú] @¥Vôo YQdLm! ùSgûN VsÞ¡\Õ. S ô Ü d L W N o , RmùTtú\ôo B\kR©u DP-u ùTônÙ\ûY ùVi¦f ùNpYUû]jûRÙm F°VYod ¸kÕ DXûLj Õ\d¡\ôo! ©u× átßûRjRôû]l Tô¥d ÏPpúSôn ¾o¡\ôo! NUQ Uu]u @ûZl©tÏ, “SôUôodÏe Ï¥VpúXôm SUû]VgúNôm ” Fuß £Y ÅWjÕPàûWd¡\ôo. ¿t\û\dÏjRl©, @Õ “ Uô£p ÅûQÙm, UôûX U§VØm, ÅÑùRu\Ûm, Åe¡[ úY²Ûm, CNù]kûR «ûQV¥ ¿ZÛm” úTôu\ùRuß TôÓ¡\ôo! “@gÑY §VôùRôuß ªpûX! @gN YÚYÕ ªpûX!”

52

c WUQ ®_Vm

Fuß Tô¥, ùLôpXYkR URVôû]Ùm RmûU YQeLl ùTß¡\ôo! LpûXd Lh¥j RmûUf NUQo LP-t úTôPúY, @Yo, “LtßûQ éh¥úVôo LPÛh Tônf£àm StßûQ VôYÕ SUf£ YôVúY.”

Fuß Tô¥, LpÛk ùRlTUô¡ ªRkÕ, §ÚlTô§¬l ×-ëWûP¡\ôo! ©uú] @lTo ûLXôVgùNpX BUVUûXúU úXß¡\ôo. ûLLôp úRnkRÕ! Uôo× úRnkRÕ! Buàm ×WiÓÚiÓ ùNp¡\ôo! £YúVô¡ ùVôÚYo “ ûLûXûV ¿o LôùQôQôÕ! §Úm×m” Fu¡\ôo. DPú] @lTo DsÞߧÙPu, “AÞ SôVLu L«ûX« ²ÚdûLLi PpXôp UôÞ ªqÜPp ùLôiÓ Áú[u!”

F] Ußd¡\ôo. ©uú] HVôt±p ûLûX Lôi¡\ôo! FeÏm £YNd§ R¬N]e Lôi¡\ôo! IÚSôs ùTôuàm ùTiÔk RmûUf úNô§dL, “§ÚYôì WmUôàdLô[ôú]u DmUô XôhÓiúQu”

F ] @ Y t ± t Ï h T P ô Õ ù Y p ¡ \ ô o ! “× i ¦ V ô Üu]¥dúL úTôÕ¡uú\u ” Fuß @lTo £Yô]kR Oô]Y¥Yô¡\ôo! TWU£Yu ®ÚjR úY§V]ôLj úRôu±, ×jç¬úX ®YôL NUVj§p ÑkRWêoj§ûVj R]Õ @¥ûUùVuß RÓjRôhùLôs¡\ôu! ÑkRWêoj§ “© j R ô ” F u ß T ô Ó Y û R d ¡ Ú T ô × Ã N o U ¡ r k Õ úLh¡\ôo! BVtTûL SôV]ôo RUÕ Uû]®ûVÙm @uTôp £Yd¡ZYàdÏj RÚ¡\ôo. LiQlTu Ff£ûXÙm Fm©Wôu @ÚkÕ¡\ôo. @u×fÑPWô] @lTu R]Õ LiûQl ©Óe¡Ùm £YùTÚUôàdÏ @Úf£d¡\ôu! ùTÚUôu @Y]u©tÏ DPú] @Ús׬¡\ôo!

ùT¬V ×WôQm

53

TgNØm Th¥²Ùk Rôe¡V ùNÚjÕûQVô¬u Oô]Y¯TôhÓߧdÏf £YùTÚUôu ùTôtLôÑ RÚ¡\ôo! úNWUôu ùTÚUôs SôV]ôo DYo éjR úU²ÙûPV YiQôû] ¿\¦kR úU²Vu F] YQeÏ¡\ôo! “ ALô! @¥úVu DUÕ @¥ûU YiQô]uú\ô ” Fu¡\ôu @Yu! @RtÏ SôV]ôo, “ Sôu DUR¥ YQeLlùTt\ @¥fúNWu” Fu¡\ôo! Fuú] @u×UVm! §Ú¿XSdLo §Ú¿XLiPlTôQÚdÏ DP²Új§ ®ÚkRÚj§, úY§«u TôeLo BÚl©Pk RÚ¡\ôo. §eLðo @lé§V¥Ls (@kRQo) @lTûW DP²Új§ DTN¬jÕ YQe¡ ®ÚkçhÓ¡\ôo! Fu] NUWNm! £Y]ôo Bû[VôuÏ¥ úY[ô[u Åh¥t ×£d¡\ôo! “Fuß ªuTm ùTÚÏ ªVp©]ô ùXôuß LôR-j Õs[Ø úUôe¡P Uuß [ôW¥ VôWYo Yôu×Lr ¨u\ ùReÏ ¨X® ÙXùLXôm.”

BlT¥d ùLôiÓm ùLôÓjÕm Ï¥ Ï¥ CNodÏ AhùNnR £YùRôiPo N¬ûR«p E±V úYeLPWôU²u U]dL²ûY VôúW @±VYpXo! BdL²Ü IÚ £±Õ úRôu±àm, AjUWNm ùTôe¡ùVÝY ÕߧVôÏm. U]j§p IÚ AúYNm ©\kRÕ! ×jRLjûR ØÝYÕm T¥jÕ Ø¥jRÕm @kR AúYN TWYNm Ntß ¨uß Uû\kR ùR²àm, @Õ R]dÏk ùR¬VôÕ IÚ Dsù[Ýf£ûVj RkRÕ. @ÕØRp UÕûW Á]ô·ÑkRúWNo AXVj§p @ßTjÕ êYûW YQe¡, SPWô_o Nk¨§ Øu²uß DsÞÚ¡j Ruû]Ùk ùRôiP]ôL AhùLôsÞUôß @YàûPV A® úYi¥tß. @Y]Õ RûUVu, ùX[¡L FiQeL°úXúV ArkR SôLNôª, @Y]Õ £Y Td§ûVÙm, @Yu úLô«p ×ÏYûRÙm LiÓ @Yû] “úVô¡, Oô²” Fuß úL- ùNnRôu; A]ôp

54

c WUQ ®_Vm

RûUVàûPV @±Vôl T¬LôNm úYeLPWôUû] úVôLOô]l ©WLôNUôd¡ ùUnVô]Õ! @jRûLV T¬LôNm YôrL! BRtÏØu BlT¥ VôúWàm úLùNn§ÚkRôp úYeLPWôU²u DWjR LWeLs YÛjR ®ûPV°j§ÚdÏm; BlúTôúRô @kR ØWhÓjR]m ùNuß Nd§«Úl©àm NôkRm úUtùLôiPÕ! §ÚjùRôiPWuú\ô @Yû] @u×j ReL UôdÏ¡u\]o! @ÚQôNXm, SôVuUôoLs BWi¥Ûm U]m YNlThP SUÕ ©Wôû], AiPYu FlT¥j úRôu\ôj ÕûQVôL AhùLôiPôu F]l TôolúTôm. c WUQ ®_Vm TôXLôiPm Øt±tß.

2. TdÏY LôiPm NjRô¡f £jRôn ^Rô]kR Uô¡úV Rôú] R]dÏYûUVôn Nd§UûZ ùTô¯¡u\ NiPUô ÚRúU RûZjúRôeÏ UÚsùYs[úU! Dj§U] ùUhP¬V ÜjRU WavVúU Ùs[u© àdLØRúU ÙûWVôR Uk§W ØûWjRû] VRuùTÚûU ÙûWVô ÛûWdLYNúUô? §j§dÏ ªuTW^ ùUpXôk §WiPúRôo ùR®hPôR úT¬uTúU! £kûRÙ\ ¨u\T¥ £YOô] Ød§®û] £jÕ®û[ VôÓUWúN! ùRôjRß ªÚhTûLûU ¨ojç° TPúY ÑPoLôkÕ Oô]UÝúY! ÑjRT¬ éWQ ^ýLô]kR Yô¬úV Õ¬V¨û\ Yô]TWúU!

12. TdÏYm YkRÕ FlT¥? “Sôú]úVô RYgùNnúRu £YôVSU ùY]lùTtú\u! úR]ô«u ]ØRØUônj §j§dÏg £YùTÚUôu Rôú]Yk ùR]Õs[m ×ÏkR¥ úVt LÚsùNnRôu! E]ôÚ Ø«oYôrdûL ùVôßjRuú\ ùYßj§PúY”

— §ÚYôNLm UL¬μLs úRLôjU ×j§ûV @\úY ¿d¡]Yo. “Sôu, F]Õ ” FuTûR SôYôÛg ùNôpY§pûX; “Fu]ÕVô ù]u]Xtú\ô ùWe¡ÚkÕ Tôod¡à¨u Nk¨§Vôm; ¿ ùT¬V Nôª TWôTWúU!”

Fu\T¥ FeÏm RuUVUô] £uUV²u Nk¨§ LiÓ, @û]jÕm @Yu ùNVùX] Nôh£Y¡jÕl TôWôUt Tôoj§ÚlTYo; “¨j§ûW«p ùNjR ©Q úSÚØPo ¡fûNûYVôf ÑjRoLú[ SpX Õ\úYôo TWôTWúU!”

Fu\T¥ ¨j§Vj§p ¨ûXjR ÑjRWô¡, BkRl ùTônÙPûXf Ntße LÚRôRYo. @YÚûPV BûQVt\ úVôLôàTYjÕh ùTô§kÕs[ @t×ReLs ªLlTX. @Ytû\ VôYo @±Yôo! IÚ Sôs “TLYôú], DTúRN NôWjûR Ae¡Xj§p ùUô¯ùTVodL úYiÓm ” F]d úLhPúTôÕ, “ FpXôm, @Y²fûN FlT¥úVô! ” Fuß ùNôp-f ÑmUô®ÚkÕ®hPôo. BlúTôÕ FjRû] ×jRLeLs TLYô²u DTúRN ULWkRjûR UôkRo ×jRXo Ds[j§tñ® @±Ü L²Vf ùNnÕs[]. Rô]ôm NL_¨ûX Sôù]uß úTNôÕ; Yô]ôÏ úUô]URu ûYl×.

TdÏYm YkRÕ FlT¥?

57

LiÔm FÝjÕm LtTû]f ùNôpÛm úUtéfûNúV Lôi¡u\]; LP-u @ûXûVúV V±¡u\]; LP-u AZjûRÙm @§t T§kÕ ¡PdÏm ØjÕdLû[Ùm VôW±Yôo? 1896-Bp TjRôYÕ YÏl©p U]m úYßThÓj RuTôPeLû[l T¥jÕd ùLôiÓm ÅhÓd Lô¬VeLû[l TôojÕd ùLôiÓ ªÚkR úYeLPWôUàdÏ BjRûLV NL_¨hûP FlT¥d á¥tß? IÚØû\ TLYôú] @uTo úYiÓúLôÞdÏ @Ús׬kÕ, RUÕ AWmTôàTYjûRf ùNôu]ôo. @ûRúV CiÓ ÑÚd¡ ùUô¯YÕ SXm. BqYWXôt±p úYeLPWôUû] @uTu F]d ϱl©ÓYôm. Gù]²p ùTVo, ©\l×, ÏQeϱ ùVpXôk Rôi¥V R²¨ûX«p @Yu BlúTôÕ ®[eÏ¡\ôu. AR-u B²l ©\®l ùTVWôp TLYôû]d ϱdL SUÕ U]m IlT®pûX. @jVôjU Yôr®u úTôdûL ùVôh¥úV AeLôeÏ £\l×l ùTVoLÞPu TLYôû] GjÕYôm. Ø¥YôL UÕûWûVj Õ\lTRtÏ (ÅÓ, D\Ü, T¥l× ØR-V úRúLôLm YôNû]Lû[l ×\jÕk Õ\lTRtÏ) Buàm AßYôWeLú[ BÚkR]; @lúTôúR, FlúTôÕm DhL²kR Oô]dL]p L§o ®hùPÝkÕ Ruû] ØÝÕm ®Ýe¡ @Ru UVUôd¡VÕ. @lùT¬V UôßRp §¼ùW] GtThPÕ. Gù]²p @Õ @ÕYôL YÚYÕ. “SôV UôjUô lWYNúSS XlúVô S úURVô S TaýSô fÚúR S! VúUûY` qÚÔúR úRS XlVv RvûV` AjUô ®qÚÔúR Rèm vYôm” “BqYôuUô úYRúUôRXôt ¡ûPdLlùT\ôÕ; U]m

×j§«]ôÛm FnRl ùT\ôÕ; Lp® úLs®L[ôÛm ùT\d ¡ûPdLôÕ; @Õ VôûW ®Úm©j úRokùRÓd¡\úRô @Y]ôp @Õ @ûPVlTÓ¡\Õ. @Õ @YàûPV AjUôYôn, @Yàsú[ R]Õ vYìTjûR ®[dÏ¡\Õ.”

58

c WUQ ®_Vm

êuß®R LôXjÕm, ØR]ÓØ¥Ü ªu±, úRôußm ®LtTªu±, ÑjR £uUôjWUô¡ ÑjRÕ¬Vô¾RUôn, TgNúLôNô¾RUôn, NôÑYR £Yô]kR £tL]Uô] BkR AjUvYìTm Fq®RUô] ×\dLôWQeLÞªu± ã¬V à§lTÕ úTôXj Rôú] Ù§lTÕ. ã¬VàdÏ DRVØm @vRU]Øm DiÓ; A]ôp BkR AuU ã¬VàdÏ Fq®R Uôt\تpûX; @Õ Ds[T¥ S² ®[eÏ¡\Õ. @ûXÙm U]m, @LeLôWô§ RjÕYeLs NgNV]d ÏmT-p FÛm× ùTôßdÏYÕúTôp RjÕYô§Ls ùYÏLYûXÙPu AWôÙm ×Ú`l ©W¡Ú§ RjÕYeLs, BPm, LôXm, DXÏ«o TWUôÏm Øl׬j úRôt\eLs ØR-V @û]j§tÏm @¾RUôn, NtßgNX]Utß, @YjûRVtß ®[eÏm Nf£Rô]kR TWl©WmU YvÕ Sôà§Vô ®Pj§úX Rôú]Rô]ô Ù§dÏm. Ds[úUVô]ôp Ds[Y]ôeúL! VôdûL U\l×m AjUÜQoÜm @uTàdÏ Dsú[ FÝkR]. @uTu @¥dL¥ DPXVokÕ Dsú[ Vôrk§ÚlTÕiÓ; LôiTYàdÏ @Õ ArkR D\dLùU]úY úRôußm. RtúTôR Utß, U]fúNhûPVtß, BRVj§p BRVUôL X«jÕj çXÜQoÜ ùNu±ÚdÏm @k¨ûX«p, DPp LhûP úTôX @ûNVôÕ ÅrkÕ ¡PdÏm; NôRôWQUôL U]UPeLôRYodÏ D\dLj§àm ãzU úRLm (£jRm) ®¯j§ÚkÕ L]ÜLû[Ùm Lôh£Lû[Ùm TPXm TPXUô ùVÝl×m. U]m ×j§VôÛm, ×j§ AuUôYôÛm ®ÝeLlThPYo Ds®¯jÕl ×\júR LhûPúTôX ¿h¥d¡PdÏm. úT¬uTÜ\dLjûRf Ñt±«ÚdÏm UdLs @±Vôo. 1891-Am AiÓ §iÓdLp--ÚdûL«p @uTu DPûX ÙQoY\d¡Pj§, Dsú[ VôrkÕ ®hPôu. @Õ çeÏYÕ úTôp Ds ®¯j§ÚdÏm ¨ûX; DPÛQo®\kÕ AuUYvÕ L]Ûm IlTt\ Dߧ ¨ûX. @ûRd LûXjùRÝlTl ûTVuLs ØVu\]o;

TdÏYm YkRÕ FlT¥?

59

@YoLÞdÏ BÕ T²dLW¥ Ù\dLUôLj úRôu±VÕ. Lj§d Lj§d á®Ùߪd LRûY «¥jÕl TôojR]o; As @ûNV®pûX. “ GRPô! ÏmTLoQàdÏ @iQ]ô «Úd¡\ôu ” Fuß ùTôßûU«ZkÕ, Ø¥®p @û\d Ïh×ÏkÕ DPûXl TXUôLd Ïj§d ÏÛd¡ @¥j ùRÝl×m úTôúR ×\ÜQoÜ YkùRÝkRôu @uTu. BÕ Ü\dLúU VpX; BR]ôp DPp SXØe ùLÓY§pûX; TLYôu, ®úYLô]kRûWl úTôuß YvRôj Yô-TWôLúY §iûUÙtß ®[e¡]ôo. BW®p úUtùNôu]T¥ çeLôUtñeÏk Õ¬V¨ûX«p ùUnU\kÕ Årk §ÚlTÕiÓ; Ts°j úRôZÚdÏ BÕ ªLÜm ùN[L¬VUô «ÚkRÕ. TL-p GRôYÕ úNhûP ùNnRôp TXUôLd ¡ûPdÏm; úYeLPWôUu ûLdÏ F§odûL ¡ûPVôÕ. ûTVuLs @RtÏ @g£úV ¨tTo. A]ôp U]j§úXúV ReLs úNhûPl TômûT ê¥ ûYj§ÚkÕ, BW®p úUtùNôu] ùUnU\§ ¨ûX«p @Rû] ùY°úVtßYo; DPûX Øtßm U\kÕ ×XuL°u úNhûPùVôÓe¡V @uTû], ®û[VôhÓl ©sû[Ls, ®û[VôÓ ªPj§tÏ BhÓf ùNuß, Aj§Wk¾W @¥jÕl ×ûPjÕd LiPT¥ úL- ûSVôi¥Ls ùNnÕ, ÁiÓm TÓdûLdÏd ùLôiÓ YkÕ VRôvRô]g ùNnÕ®hÓ JûNlTPôUt ùNuß®ÓYÕ YZdLm. BÕ £\ôo ùNnÙeájúR ùVô¯V, vYlSôP]m, LW¥Ù\dLm, ÏmTLoQf úNômTp úTôu\ ¾V úLô[ôßLs, DPÛWàm, U]Y-Üm, áoU§Ùm, ùR°kRÜs[Øm ùTt\ @uTàdÏ £±Õm BpûX. @Õ IÚ NUô§ ¨ûX; ûTVuLs ùNnYûR ùVpXôm @k¨ûX«p @ûU§ÙPu, NôÕYôL, Uu²l×Pu, @uTu ùTôßlTôu. A]ôp ®¯j§ÚdûL«p @YàdÏ BjRûLV ùTôßûU BÚlT§pûX. @lúTôÕ ûTVuLs SUÕ YvRôj Yô-T²Pm RUÕ úNhûPûV @®rdLj Õ¦Y§pûX; LôûX ùVÝkRôp BW®p

60

c WUQ ®_Vm

ûTVuL[¥jR ùLôhPØe ájÕm ¨û]®ÚlT§pûX; Gù]²p LhûPVô] DPûXúV @YoLs @lT¥f ùNnR]o. BkR A]kRj Õ«p DVokR @àTYjRôúXúV ®[eÏm. BûR úVôL ®¯Vôp NUô§«t LôQXôúU ùVô¯V ùUô¯Vôp SÅ]Uô] @ûWÏû\ ùT[§L AWônf£ Vô[¬u ùNôtLû[d ùLôiÓ Ï±lTÕ úTûRûUVôÏm. LhûP _PUônd LPÜs ®¯j§ÚdÏm ¨hûP«Õ ¨j§ûWúTôt LôÔúU–NhûPùV]j úRúLôLm ®hÓf £úYôLk ùR°kúRôoRm úVôL¨ûXd ÏiúPô ÜûW.

ùSÚl× L²YRtÏd LhûPûV @ûNVôUp RQpYôn ûYj§ÚdL úYiÓUuú\ô! @¥dL¥YÚm BkR ùUnmU\§ ¨ûX«p BlúTôÕ ®gOô]d L]p Ttß¡\Õ; ® \ ¸ t È « ] u , UôU¦f úNô§Vu ®[eÏ¡\ôu. Fuû]! ØR-t ùNôu]T¥ UÕûW«p £t\lTu Åh¥p, R²Vû\«p, @uTu R²j§Úd¡\ôu; DPp §P UôLúY«ÚkRÕ; çVYôr®tÏ úSôúVÕ? FRtÏm @gÑYÕªpûX; @gN YÚYÕªpûX; F²àm @uß §¼ùWuß @fNm U]jÕh ×ÏkRÕ! DPp NôLlúTôYÕ úTôXjúRôu±tß (Am, úRLô©Uô]m NôLúY úTô¡\Õ). @Õ çXÜTô§VpX; úYiÓùUuß YÚ®jÕd ùLôiPÕUpX; ùNjRôp BqÜPp FlT¥ «ÚdÏùUuß úNôRû] TôodLÜ ùUiQ®pûX. NôYùRÕ? Sôu Vôo? Fu\ ®NôWúU @Ru TV]ô]Õ. ùTôu\ô ùYô°ùUnVôm ùTônÙPùXu ú\V±«u Fuß ªÓmûT «ûX. “NôYôYùRu], NôYùRÕ? Bl©QÜPúX Nô¡\Õ. BfNPXjÕPu Vôu B\d¡ú\]ô? "Sôu' FuTÕ BqÜPXô”

@pX; BmêfNô?. @pX; ¨û]Yô? @pX. BYtû\

TdÏYm YkRÕ FlT¥?

61

ùVpXôkRôi¥ "Sôu Sôu' Fuß Rôú] Rô]ôLl úT£ùVô°Úk R²lùTôÚù[ôuß Fuàs Ds[Õ. @Õ BqÜPûXf NôokÕ ©ûZdL®pûX. @Õ AuUô; AuUô Dsú[ @ûQVô ®[dÏ. BqÜPp BÚkRôÛm, B\kRôÛm @Õ úTôdÏYWYtß Ds[T¥ Ds[®Pj§úXúV I° Y[okÕ ®[eÏ¡\úR! @ÕYuú\ô Vôu; F]Õ BÚl× @ÕúYVuú\ô! @ûRj R®okR BkR TgNúLôNf NhûPLÞm, Sô]t\Ruú\ô! BRVÏûL«Xuú\ô, @Õ Nd§d L]Xôn F¬¡\Õ; NôkRf ÑPWôn ¨XÜ¡\Õ. ÑjR £uUVUôn, éoQ £tÑLYô¬Vôn ¨û\kÕ, Rôú] Rô]ôn ®[eÏ¡\Õ! @kRl éWQ YvÕYuú\ô Sôu; @ûRf NôÜ @ÔÏUô? @ûR Á±V ùTôÚ°pûXúV! @K§u± FÕܪpûXúV! Sôu Vôo? Sôu @Õ, @Õ, @Õ, AuUô! Sôu NôYt\Yu. Sôu éoQ £tÑL ¨j§V Nj§Vu! Sôu lWyUm. Ds[T¥ Ùs[Ñj RôuUô úYSôu! DûWU]jÕd ùLhPôR YôuUô úYSôu! Ls[U\d LôiTô]ô UôuUô úYSôu! Lh¥pXôd LÚjùRô°Ú UôuUô úYSôu! ùLôsû[ùLô[ ùYôiQôR YôuUô úYSôu! ÏQeϱùVôu \\dϱdÏ UôuUô úYSôu! Õs[X\ ÜTNôkRf ÑPWô ùVußk Õ¬VÑL ¨ûXY[oÑj RôuUô Sôú]! AuUô®t LVXô] ùRÕܪpûX! @ÕúYVô ù]uTRXô XVùXôu ±pûX! AuUô®t ÏVokRùTôÚ ù[ÕܪpûX! @ÕúYVô ù]à¨ûX« àVoùYôu ±pûX! AuUô®t ÏVokRY± ùYÕÜ ªpûX! @ÕúYVô ù]uTYàdÏd LfNªpûX! AuUôûYj Rôi¥Ù[ ùRÕܪpûX! @ÕYô¡ «ÚlT§à ªuT ªpûX!

BqY[Ü ®NôWûQáP @e¡pûX! BÕ SUÕ YôNLoLÞdLôL FÝÕúLôp ùNnR ®NôWûQ! @uTu U]j§p @dLQúU BqÜiûU ØÝÕm ÑVg ú_ô§Vôn

62

c WUQ ®_Vm

FÝkÕ I°okRÕ; ùNôpXôUt ùNôp-, Ds[Rû] Ds[T¥ Rôú]VôLd Lôh¥ @Yú]Vô]Õ. “Sôu NjÕ; úYßs[ DPÛQoùYpXôm @ûRúV SÓYôLd ùLôi¥XeÏ¡u\]. Sôu Fu²íu±u, FpXôm RôUôL SPdÏm” Fuß Rôú] VqÜiûUVô]Õm, @ußØRp Fuù\ußm ú^ôam, Jm Rj ^j, @am lWyUm @VUôjUô, AjûUYôam TôYû]«úXúV As ØÝYÕm ®ÝeLlThÓ @ÕúY Rô]ô]Õ. Nô®u @fNm ©\Ï GÕ? Oô] Oô« ù\ÝkÕ ªÚÞiúPô Vôù] ]ôQY Ut\©u LhÓiúPô Rôú] ØkùRô°o RuûU«t NôÜiúPô úUô] Øj§ ØÝûUd L¯ÜiúPô

úTR×j§úV átß; “Rôu Rôu” Fuß SmØsú[ RôiPYUô¥ ùVÝkR RjÕYúU átû\ ÙûRdÏe Lôp. Rô]ô] RuUVúU ØtßUô] Oô² NôÜ, úSôÜ, BPo, TVm, LhÓ, ØhÓ, RhÓ, UhÓ FpXôYtû\Ùm I¯jÕ ÑjRØdR NjVNUj Yô]kRUôn, Fußm B[ûUVôn ®[eÏ¡\ôu. s yae h vE tTprm< äü ved äüEv Évit trit zaek, < trit paPman< guha¢iNw_yae ivmu´ae=m&tae Évit. ©WmUjûR V±kRYu ©WmUúU Vô¡\ôu. @Yu TôTm, ÕVWm, @û]jûRÙm RôiÓ¡\ôu. U]dLhPt\ ØdR]ô¡ @UW¨ûX ùTß¡\ôu. TLYôu ÑßÑßlTôLúY «ÚlTôo. FjùRô¯ûXf ùNnRôÛm, FjRXj§p ¨u\ôÛm, FYÚPú] úT£¥àm, GúRûRd úLhPôÛm, FùRRû]l TôojRôÛm, FqùYiQm YkRôÛm, Fk ¨û]l×f ùNu\ôÛm, “ú^ôam,” “Sôu @Õ,” “Sô]u± VôÕiÓ ” Fàm @àTYúU @Y¬ûP Uô\ôÕs[Õ. TôPLu FqY[Ü NeL§LÞm vYWeLÞm, LULeLÞm,

TdÏYm YkRÕ FlT¥?

63

Rô[eLÞm úTôhÓd ÏWûX WûY ×WÞmT¥ A«Wm ®RUôL Yû[jRôÛm, @û]jûRÙk Rôe¡, @û]j§tÏm ARôWUô¡, @û]jRôÛm Uô\ôÕ IÚ JeLôW ÑÚ§ JVôUp I-jÕd ùLôiÓ BÚd¡\Ruú\ô? @ÕúY DT¨PReLs “JªjúVRj,” “Jª¾Rm ^oYm” Fuàm RuUVl ùTôÚs (Sôu Fuàm ùTôÚs). @ÕúY Ruû]f Ñt±Ùs[ TXYûL NmTYeL°òÓm LmÀWUôLj Rô]ôn ®[eÏ¡\Õ. DtNYÚdúL EoúLôXm; êXYÚdÏ @ûXÜiúPô? BqYàTm Ruû] Fußm ¿eLôRÕ; Gù]²p @ÕúY Rôu. ú^ôaùU]j Rôú] ÑPúWôeÏm ÑjRôuUô úRLULm £kûR«\k Rôp.

BqYàTYm SUÕ úRLúTôRjûR V\úY ®Ýe¡, Rôú] Ùs[Uô¡, AjUúTôRUônj R²fùNeúLôp ׬Ùm. BqYàTYj§u TVu @uT²u ×\Yôr®Ûm @dLQúU ×X]ô]Õ. SiTo D\®]o T¥l×, AhPm ØR-V ×\®`VeL°p BRtÏ Øu]¬ÚkR £±Õ @©Uô]Øm YÓY\ ܧokÕ®hPÕ. RuUVdL² TÝjRÕm ©uà\ùYpXôm BRr úTôÛ§okR]. T¥l©p @£WjûR R¥jRÕ; Åh¥Ûs[YoLs “ ©sû[ T¥d¡\ôu” Fuß §Úl§VûPYRtLôL IÚ ×jRLjûR ûYjÕl úTô-l TôoûY TôojÕd ùLôiúP «ÚlTôu @Yu; Ruàsú[ TôWôUt TôojÕd ùLôiúP «ÚlTôu. LY]m ùYÏ AZj§t T§kÕ NX]Ut ±ÚdÏm. @uß ØRp ØWhÓjR]m ©¥YôRm FpXôm T\kÕ úTô«]. úYeLPWôUu TWU NôÕYôn®hPôu. Dt\ôÚ\®]ÚPu TZÏmúTôÕ, ùYÏ RôrYônl TdÏYdL²úTôX ùUuûUVôn, A]ôp U]lTt\tß SPkÕ ùLôiPôu. Øuú] Utú\ôûW®P @§L úYûX RkRôp, ¿§Ù¬ûUûV ¨ûXSôhP ØVpYôu. ûTVuLs

64

c WUQ ®_Vm

F§ojRôp DPú] ûLúUp T§p ùLôÓlTôu; VôùWàe úL- ùNnRôp @pXÕ @§LUôL ®û[Vô¥]ôp, TXUôL @lT[m ûYjÕ®ÓYôu. BlúTôúRô TWUNôÕ! As ØÝÕm Uô±l TÑYô¡ ®hPôu. ÅhÓ úYûXfÑûU, YNÜ, úL- FpXôm BÕ SUdLpX Fuß ùTôßjRôu. “Sôu ” Fuß ¡[m©V Øu úToY¯ “ Rôu ” Fuàm RuUVj§p Uû\kÕ ùTôuUVUôn ®hPôu. RLWôLôVj§p "Sôu, Sôu' Fuß SP]SôVLu APp ׬Vj ùRôPe¡VÕm, ûTVuLÞPu ùNnR ®û[VôPp Lù[pXôm, BpX\m ×ÏkRYÞdÏj Ru ©sû[l TÚYj§p RôuùNnR ùTômûU ®û[VôhÓlúTôX NôWUtß Uû\kR]. RuàPu R²ûUûVúV Sô¥]ôu. @¥dL¥ Ru]kR²úV ÑLôN]j§p ¨ªokRUokÕ TôoûYûV Dsú[ Arj§ "Sôu AuUô' Fu\ §Vô] TWYN]ôYôu. @jVôjUOô]m ºoÏûXkÕ @¯Ùm £ß T¥lúT RûX®¬jRô¥V @kSô°p, BûRl TôojR UdLÞdÏ ùYÏ ®kûRVô «ÚkRÕ! êjR NúLôRWu SôLNôª @uTû] “Oô², úVô¸fYWu” Fuß T¬LôNg ùNnÕYkRôu; “ ùT¬VYôs , úVô¸fYWo , TûZV ¬μLû[l úTôXd Lôh¥tÏl úTô¡\ÕRôú]!” Fuß úL- ùNnYôu. êjúRôu YôdÏ ØjÕlúTôXl T-jRÕ! @kRd úL-dùLpXôm @uT²u ArkR±kR U]m Ntßm @ûNY§pûX. @ûY Ds[ûZl©u F§ùWôLú[Vô«]. @ÕØRp, DQûYl Tt± Fq®RUô] ®Úl×ùYßlתpûX. NlúTô ÑûYúVô, ãúPô, Ï°úWô, קúRô, TZúNô, YkRÕ DQÜ; BpûXúVp £kûRVt\ BuTúU DQÜ. DQ®uTôp Øtßm DRôº]]ô]ôu. Utú\ô WuùTÝf£ ×XokRÕ. Øuú], @uTu UÕûW Á]ôh£ÑkRúWNo úLô«ÛdÏ @éoYUôLúY SiTÚPu ùNpYÕ YZdLm. ùNu\ôÛm,

TdÏYm YkRÕ FlT¥?

65

®d¡WLeLû[j R¬£jÕ ®é§ÏeÏUm Yôe¡ BhÓd ùLôiÓ ºd¡Wm §Úm©®ÓYôu. קVÜQo ùYÝkRÕm, IqùYôÚ SôÞm @mûUVlT ]ôXVj§tÏj RY\ôUp R²VôLúY ùNuß, ùNôdL -eLj§tLÚúL ùYs°VmTXm @ßTjÕ êYo Nk¨§«p ¨ußÚÏYôu; AúYN @ûXLs FÝm! úRLôjU×j§úTôn ÑjRôjU ×j§ùVÝkR ÑjR ËYu, ¨j§V Nf£Rô]kRl ùTôÚ°u D\ûYúV Sô¥d úLô«p ×dLÕ. AuUXVjûR VûPkR @±ÜUVm, @u×UVjÕPu AXVm ×dLÕ. Li Uô¬ ùTô¯kRÕ. FeÏm ¨û\kR GLêoj§«u Nk¨§ Dsú[ ùTôuUVUôn ®[e¡VÕm, @úR£uUVjûR @ÚhùTô¯ÜPu ®¯Vôt LôÔm êoj§«Ûm @uTu @ûQkRôu. FpXôm @Y]uú\ô! SôVuUôoLs úTôXj R]Ru× ¨ûXdL úYiÓYôu; A]ôp úRôj§WeLs ùNôpY§pûX; Ds°ÚdÏm @u×d LPp F§¬ÚdÏm @ÚhLPÛPu LXkRYôß úYNt±ÚlTôu. BkR @ÚhLXl× Li½¬t LôÔm. úYß BuT ÕuTd ϱLs, aôaý Fu\X± AúYNUô¡d ájRôPp BpûX; @ûYùVpXôm BkR NôkR @±Yu©tÏ ùYÏùRôûX ©uThP]. @ûU§Vô] @uTô]kRúU اokR Oô]j§t L±Ï±. DiûUV±®p Ds°uTm @WN @u]múTôX @ûU§VôLÜm LmÀWUôLÜm ¿k§d ùLôi¥ÚdÏm. Utû\lT¥ AúYNeL°u (Emotions) YNlThÓl ×\fúNhûP Lôh¥, A¥lTô¥d ùLôh¥ ØZdÏYùRpXôm, ŬV @ûX (Vital movements) Lú[VôÏm. T¬ÑjR Oô]úUùVô°Úm DVokR ¨ûX«p, BûY LôQô. @qÜVo ¨ûX«p BûQVt\ NôkRô]kRjûR @uTu ØR-ûPLûPV\, Ds[Yôß Ds[®Pj§úXúV Ds[X\d LiÓ @ÕYô]ôu. @ÕúY TLYô²u Il×VoYt\ ÑYôàTYl

66

c WUQ ®_Vm

ùTÚûU. BkR @ûU§l ùTÚûU ×jRÚdÏl ©u]o TLYô²PúU LôQlùTt\Õ. TôpUQm Uô\ôl Tf£[ Üs[jûRl TWm ùTôÚú[ ûLdùLôiùPô°okRÕ. YôrûYl Tt± GÕU±Vôu; @Ru BuTÕuTf ÑZ-p FjÕûQÙm @¥TPôRYu; DXLm ÕVùWuàm FiQØm BXôRôu; ©\lTßjÕ Øj§ùTtß, ®Wô¡Vô¡ úUôhNjûR Rô®l ©¥dL úYiÓùUu\ LYûXÙ ªXôRôu. (Ru²ûXúV úUôhNUuú\ô) Lt\±®]ôÛm R]§uTm YW®pûX. ùT¬V×WôQm, ûT©s, RôÙUô]Yo, úRYôWlTôÑWeLs £±R±Yôu; úYù\ôÚ ×²R èûXÙm Lt\±Vôu, úLhP±Vôu; BjRûLúVôu @û]jÕm Rô]ôm @±®û]l ùTt\ôu. Rôu ùTt\úTú\ DT¨PReL°Ûm, ÑjRôjûYR èpL°Ûm ®¬dLl ThÓs[] Fuß §ÚYiQôUûXdÏ YkR ©\Ï ¬× ¸ûR ØRXô] èpLû[l T¥jR±kRôu. UÕûW«t LiP ã¬Vú] §ÚYiQôUûX«Ûm FuTÕ úTôXj RuàhLiP ùTôÚú[ @jVôjU ètLs @û]jÕsÞm @®oYùR]j úRokRôu. Ruàs NL_Oô]jRô ÛQokRûRúV èpLs TôÏTÓj§ I-Y¥Yô ÙûWjR]ùYu \±kRôu. BkR ÑjRôuU ¨ûXúV Sô]Pe¡V úUô]j§p Rô]ôL ®[eÏm ¨ûX. @RtÏl TLYôú] IÚ @LiP ªuYuûU Vk§WUôn S² ®[eÏ¡\ôo. @YÚûPV Nk¨§Uôj§Wj§p DiûUVô] ØØbýdLÞdÏ Bk¨ûX«uTm ©\dLYpXÕ. BÕ @àTY£jRm. BkR Ds®¯l× LPÜhPuûUÙs[ ùT¬úVôÚdÏ Øt©\®«p ®hP Ïû\Vôp, Bl©\®«p §¼ùW] DiPôÏm. BûRd ϱjÕ, ¸ûR A\ôYÕ @jVôVj §ß§«p á\lThÓs[Õ. TX ©\l×L[ôLj çnûUÙt\ ËYu, Bl©\l©p §¼ùWuß Oô] ®¯l ùTnRp BVp×. IÚØû\ BÕ UL¬μLû[, “BW®p ¿h¥l TÓlTÕiPô?

TdÏYm YkRÕ FlT¥?

67

FlT¥ @lúTôÕ §Vô]m ¨LÝm?” Fuß úLhPRtÏ “GúRô éoY _uUj§p ®hPÏû\ Ih¥d ùLôiPÕ. ùUnU\kÕ Dsú[úV LY²jÕd ùLôi¥ÚlúTu. £X úYû[ J¬Pj§p @Uok§ÚdL, ®¯l×t\úTôÕ FÝkÕ úSôd¡p, ªÓdLô] úY±Pj§p ÅrkÕ ¡PlúTu ” Fuß ®[dLUÚ°]ôo. Ds[j Rô]uú\ô, BfûNVôp, @û]jûRÙm, TdÏYj§túLtTd ÏQeϱùVôu\\j Ruû]d ùLôÓjÕd Lôh¥, Øt±Ûm BVdÏ¡u\ôu! TWmùTôÚs, R]Õ @YRôWd LÚ®Lû[f £t£X ϱL[ôp @¨j§V ÜX¡²uß ¨j§Vl ùTôÚ°u Tôp §Úlס\Õ. TLYô]Õ RkûR «\kRúTôÕ @YÚdÏ E]j RkûR«u @¨j§Vm ×XlThPÕ. D«oj RkûRVô] @ÚQôNúXNû]úV “ Fu RLlT]ôûWj úR¥l ×\lThúPu ” F]l ©uú] ϱjRôo. RkûR «\kRÕPu R]dúL Nô®u AWônf£ FÝkRÕ. NôYÕ NPXm; Nj§Vm AuUô; S-Vôl ùTôÚú[ Sôm Fu\ DiûU ×XlThÓ, @§úXúV U]m X«jÕ, úRLô©Uô] ùUàm @LkûR Ïu\j ùRôPe¡VÕ. BÕúTôXúY, Øuú] ×jRÚdÏm DX¡u @¨j§Vm Y-ÙßjRlThPÕ. RkûR, R]Vu ùL[RUû] DXL UVdÏL°ûPúV ûYjRôo. ULu UVeL®pûX. IÚSôs EoYXm úTôÏmúTôÕ, DX¡u @¨j§Vm IÚ ¡ZY]ôÙtß DiûUûV @YàdÏ ®[d¡VÕ. ©\Ï @W£[eÏUW]Õ L]®p IÚ YúVô§Lu úRôu±, “B[ûU ùVuT §W®«u UgNú[ Y[ûU ùVuTÕ YôrÜP ú]ôÙúU ¡ZûU ùVuTÕ ¡hÓ Ø«odùLXôm ¨ûXûU ùVôuß ¨Xj§² -pûXVôp Bû\Y ]ô«à úUûZV ]ô«àm Tû\V ]ô«àm TôolT ]ô«àm

68

c WUQ ®_Vm

©\lT YoLs ©¦Ùt ±ß§« -\lT YoL °Rû] V±ÏYôn”

Fuß @±ÜßjRúY, DPú] ×jRu ÅWjÕ\Ü éiÓ DiûU«uTjûRj úRPl ×\lThPôu. D«oL°u UôhÓ DiPô] úT¬WdLj§u êXm ×jRu Oô]ùYÝf£ ùTt\ôu. ×jRo @¨j§VjûR ®hÓ ¨j§VjûRj úRPl×\lThPôo. A]ôp TLYô]Õ Oô]m úRhPªpXôUp, FÓjRÕm ¨j§Vl ùTôÚ°úXúV @YûW ëu±®hPÕ. DXÏ @¨j§Vm Fu\ DQoÜ @lúTôÕ @YÚd¡pûX. ¨j§Vl ùTôÚs (“Sôu” FuTÕ) AuUô; @Õ @Lj§Ûs[Õ; @ÕúY Sôu; @ÕúY F]Õ BÚdûLùVuß @Ru UVUôn @ÕúY ËY]Uô«]ôo. Rû]U \kR]u \W¦ûV U\kR] ]u× Uû]U \kR]u U\d¡à U\lTÚm ùTôÚú[ ¨û]Ü ùLôiÓ[ ¨ûXjR] ²û]dLÚg úNô§ U]k§ \kRÕ UXokRRe LY]Ú [±úY.

BqYôß ØLmTÕS©dÏ ÍWôÏûL«p §¼ùWuß AiPY²u @ÚhNd§ TônkÕ Ds®¯lTô]Õ. @ÕúTôu\úR TLYô²u Oô]ùYÝf£. “FÝm× ULkûR ùVݪPjûR ¿¬p ®ÝkR ùTôÚsLôQ úYi¥ – ØÝÏRpúTôt áokRU§ VôtúTfÑ êfNPd¡d ùLôiÓsú[ VôrkR±V úYiÓ U±”

— (TLYôu) Fu\ Dߧ UL¬μLÞdÏ @uú\ ¨ûXjÕ®hPÕ. @YÚûPV Td§Ùm Oô]Øm DsUXof£úV. “FeÏm TWY¥Yô ùVuY¥Ü ¨uY¥Yônd LeÏp TL-u±d Li¥ÚdÏm”

^a_ ¨xûP«p @Yo U]m Eu±VÕ. A A A

13. ""BùRpXô ùUu]jÕdÏ?'' “¨u\¨ûX úV¨ûXVô ûYjRô ]kR ¨ûXRôú] ¨Ú®LtT ¨ûXÙ Uô¡ FußU¯ VôR®uT ùYs[k úRd¡ «ÚdLùYû]j ùRôPokÕùRôPok §ÝdÏ UkúRô”

E£dÏl TôNùUô¯kRÕ! èp, TôPm, ÅhÓ úYûX FpXôm TiÓ Øt±V DªùV] ®iÓ ®ÝkR]. U]m AjUjVô]j§úXúV L°l×t\Õ. úYeLPWôUu DsØLUô¡ AjUôWôU]ôLl TÝdLj ùRôPe¡]ôu. NmT[e ùLôÓjÕl T¥dL ûYlúTôo, ûTVû] FlúTôÕm ×jRLØe ûLÙUôLúY «ÚdL Yt×ßjÕYôoLs; ûTVu TôPØm úYiPôu; ÅhÓlT¦Ùm úYiPôu. F²p, Åh¥Ûsú[ôo ÑmUô®ÚlTôoL[ô? @Wtß, ªWhÓ, YNÜ, @¥ – FpXôk ùR¬kRÕRôú]! úYeLPWôU²u £t\lTôÜm, ØjRiQôÜm ùTônYôr®²uß LûWúV±V ûTVàdÏ @dLû\ ©\l©dL FqY[úYô ØVu\]o. “BqY[Ü SpX©sû[, TjÕYûW«p T¥jÕjúR±, úUúX T¥jÕ Dj§úVôLm TôojÕ, TjÕdLôÑ NmTô§jÕd ÏÓmTjûRj Rôe¡]ôXuú\ô SpXÕ! BlT¥d Ïh¥ úYRôk§Vôn ®hPôú]! §Vô]Uôm, úUô]Uôm, Td§Vôm BkRf £ßYV§p! GÕ, ùLhPÕ Lô¬Vm” Fuß £]kÕ Ø²kÕ L¥kR]o. Ts°dáP DTôj§VôVÚg ÑmUô ®hPôWô? ûTVu TôPjûRj ùRôÓY§pûX; T¥l©t LYûX«pûX; LY]ªpûX; AR-u TôPeLû[j §]m DÚùYÝR Yt×ßj§]ôo. £YUVm, cWôUù_Vm Fàm §ÚSôUeLû[f £Xo GLôd¡Wm YÚYRtÏj §Úl©j §Úl©l TX RPûYLs FÝÕYÕiÓ. Ruàs[j§p @ÚÜÚYôùVô°Úm @ÚQôNXô, @ÚQôNXô Fuß DÚùYÝRf ùNôu]ôp úYeLPWôUu U¡rÜPu Fݧl TôolTôu. ùTôÚ[t\ Ts°f NdûLLû[ @lT¥

70

c WUQ ®_Vm

ùVÝÕY§àm @ÚYÚl× úYù\uú]! YhPj Õû[«p NÕWU²Rû] (Square man in the round hole) ÖûZlTÕ úTôu\ BdLôXd Lp®«u NôTm BKÕ! DVWf ùNpÛm U]jûRl TV]t\ ×jRL êhûPdÏs ×ûRdL Ø¥ÙUô? ÅhÓúYûX, ×jRLm, TÃûb úRßRp, DjúVôLm, TQm, úUôhPôo, ùT¬V U²R]ôRp BûYúV D\®]o ûTVàdÏd Lôh¥V G¦lT¥. “FÝjR±kR Rôm©\kR ùReúLùVu ù\i¦ ùVÝjûRj ùRôûXdL ùYQôúRôo - FÝjR±kùRu NjReùLô ù[k§Wj§u Nôp×t\ôo úNôQ¡¬ ®jRLú] úY\ôo ®[m×”

— (TLYôu) BRtÏúUp ®iQ[ô® úVôe¡, @u×m @±Üm B\ÏL[ôLd ùLôiÓ T\dÏm ÑRkRW AjUôûY VôYo @±Yôo? “Ruû] V¯jùRÝkR RuUVô ]kRÚd ùLuû] Ù[ùRôu ±VtßRtÏj - Ruû]VXô Ru²V ùUôuß U±Vô WYo¨ûXûU «u]ùRu ßu] ùXYu.”

— (TLYôu) Ruàs Rôú] Rô]ôL ¨ûXjRYàdÏ Åh¥Ûm Ts°«Ûm Fu] ùNnRôL úYiÓYÕ! @YàûPV ¨ûXûUÙm TdÏYØm ×\dLiLÞdÏ FlT¥l ×X]ôÏm! “Rôú] Rôú] RjÕY ªRû]j Rôú] LôhÓYô VÚQôNXô!”

Fu\uú\ô úYeLPWôUu U]m AiPYu Y£dÏm BRV LUXj§p YiùP]f ÑZp¡u\Õ! Åh¥-ÚkÕ R]Õ RYm SûPùT\ôùRu \±kRôu! DPûXd LÚR®pûX; DQûYd LÚR®pûX; Iuû\úV ¨j§VùU]j Õ¦kRôu. NUVØm úSokRÕ.

""BùRpXô ùUu]jÕdÏ?''

71

29-08-1896-Am AiÓ, N²d¡ZûU, Ae¡X

BXdLQm N¬Vô]T¥ DÚjRs[®pûX; @R]ôp "ùT«uv ¡WôU¬²uß' (Bain’s Grammar; ùT«u FuTYo FݧV Ae¡X BXdLQm) IÚ TôPjûR êußØû\ FÝRj RiPû] ®§dLlThPÕ. BWiÓ Øû\ FݧVô«tß; êu\ôm Øû\ ùVÝÕmúTôÕ, BkR ®û]«uTôp زÜm, £]Øm FtThPÕ. “º, BùRu] úYûXVt\ úYûX! BÕYô ÑLm” Fuß, ùT«u BXdLQm, Lô¡Rm, FÝÕúLôp FpXôYtû\Ùm @lT¥úV ¸úZ úTôhÓd Liê¥ úSWôL @UokÕ §Vô]g ùNnVj ùRôPe¡]ôu. ØjRiQô®u á¬V ®¯Ls Rm©«u ùNVûXl TôojÕ ®VkÕ Ø²kR]. DPú] ûTVû]j §ÚjÕm FiQjÕPu, “BlT¥ ùVpXô ªÚd¡\YàdÏ BùRpXô ùUu]jÕdÏ?”

Fuß á®]ôu. £XúYû[ Sôm FRô«àm Fi¦d ùLôi¥ÚdÏmúTôÕ ùRÚ®p BVpTôLl úTÑm IÚYo YônfùNôp @RtÏt\ ®ûPVôL Ø¥YÕiÓ. Øuú] TXØû\ ØjRiQô BlT¥l úTÑmúTôÕ Dû\dL ®pûX; BmØû\ @Õ úYeLPWôUàdÏ IÚ ûYWôd¡VÜQoûY Dsú[ FÝl©VÕ. “ Am! ùUnRôu; ØjRiQô ùNôpYÕ DiûU! BeÏ B² F]dùLu] úYûX? B² BmU]jûR Åh¥tÏsú[ Lh¥ûYdL VôWôÛm Ø¥VôÕ! Fu @ÚQôNXu, Fu @lTu Fuàs[jûRd ùLôsû[ ùLôiÓ ®hPôu!” “EoÑt ß[m®Pô Õû]dLi PPe¡P Üu]Z ûLdLôh PÚQô NXô! G²kR Ü\dL ùUû]l©\ ¬ÝdL ®ÕÜ]d LZúLô YÚQôNXô! LôkR ªÚm×úTôt LYokùRû] ®PôUt LXkùRù]ô ¥ÚlTô VÚQôNXô!

72

c WUQ ®_Vm

Ït\Øt \ßjùRû]d ÏQUônl T¦jRôs ÏÚÜÚ YôùVô° WÚQôNXô! NôlTô Óuû]f NôokÕQ YôVôu NôkRUônl úTôY ]ÚQôNXô! ãÕùNn ùRuû]f úNô§Vô §²Ùu ú_ô§ ÙÚdLôh PÚQôNXô! Oô]ªp XôÕu ]ôûNVôt \[oY\ Oô]k ùR¬jRÚ [ÚQôNXô! ûR¬V úUôÓØu ùUnVL SôPVôu \hP¯k úR]Ú [ÚQôNXô! ÅÓ®h ¼ojÕ[ ÅÓ×dÏl ûTVÜu ÅÓLôh ¥û]VÚ [ÚQôNXô! @ÚQô NX£Y @ÚQô NX£Y @ÚQô NX£Y @ÚQôNXô!”

— (TLYôu) Fuß AoYdL]ûX êh¥]ôu @mûUVlTu! @ÚQôNXu U]jûR ÂojRôu! ûUkRu TÓÕVo RkûR ùTôßlTú]ô! @ÚQôNXú] êfÑ! @K§uú\p D«o úTôfÑ! ¿¬p @ªrjRlThPYu êfÑdÏ §QßYÕúTôX, @ÚQôNXjûR Sô¥ DPú] ¡[mT DߧÙt\ôu! “¨j§ûWùNn Åh¥p ùSÚl×m ùTÚmTûPÙm Øt±l ×\lThPôo Øt\júR – ©jRûWlúTôp ¨pùXuß ùNôu]ôÛ ¨tTúWô? @lT¥dLô ¦pXjûR ¿júRô ¬Vp×.”

@ÚQôNXm, @ÚQôNXm, @ÚQôNXm úNW úYiÓm; @eúLúV @Y]¥«p Á[ôYô[ôL úYiÓm! @iQôUûXûV úSôd¡ U]Yi¥ûV Ø¥d¡Vô«tß; A]ôp BkR ÜPpêhûP ùNpX úYiÓúU! úYeLPWôUu SPkÕ ùNpXúY Õ¦k§ÚlTôu, A]ôp, @lTu Ru ûUkR²u R°W¥ @qY[Ü YÚkRd LôiTú]ô? IÚ ãrf£ ùNnRôu! úYeLPWôUu @uß 12 U¦dÏ ªuNôWl

""BùRpXô ùUu]jÕdÏ?''

73

TôPe LtLf ùNpX úYiÓùU] @iQ²Pm ùNôp@¥ùVÓjÕ ûYjRôu. @iQu @±Yô]ô Rm©«u DߧûV? “A]ôp, ¸úZ ùTh¥«p HkÕ ìTôÙs[Õ; @ûR ùVÓjÕd ùLôiÓúTôn Du Ts°d áPj§t LÚúLÙs[ F]Õ Lpí¬«p NmT[jûRf ùNÛj§f ùNp” Fuß LhPû[«hPôu. @Yú] úYeLPWôU²u DߧûVj çi¥]ôu! @Õ T-dÏUôß @Yú] ùNXÜdÏl TQØk RÚ¡\ôu. @iQu YôrL! @iQ]ô RkRôu? @ÚQôNXú], NjRk RkRôu! @iQ]ô ÑPfÑPl úT£]ôu? @ÚQôNXú], “D]d¡eùLu] úYûX! Yô Fu²Pm” F]l ©¥j§ÝjRôu! áoU§Ùm, OôTLNd§Ùm Ds[ úYeLPWôUú]ô TôPm T¥dLôÕ DÚùYÝÕk RiPû] ùTt\ôu? BpûX, @ÚQôNXú] “Du YôrûY IÚ LQØm BkR @tTl T¥l©p ÅQôdLôúR! F]Õ @LiPôLôWl Ts°dáPj§p Fu UVjûRúV LiP±kÕ DXL ÏÚYôL ®[eÏ” Fuß çi¥j RÓjRôhùLôiPôu! @uß úYeLPWôUu ùSôkÕ YÚk§ FݧV ùT«u BXdLQl TôPjûRÙm, Buß Oô]ØjûRl T§jR WUQ YÚhL®ûVÙm úSoúSWôL ûYjÕl TôojRôp @ÚQôNXu FjRûLV Oô]dLp®ûVj R]RÚûU ûUkRàdÏf ùNôpXôUt ùNôp- ú_ô§ ¨û\YôÂkRôù]]l ×X]ôÏm. R]Õ £t±«Pm ìTôn HkÕ ùTt\ôu. DPú] Dsú[ ùNu\ôu; DQûY @YNWUôL @s° VûPjRôu! IÚ TûZV ùNuû] Wô_Rô²l TPjûRj §Úl©]ôu. @§p ®Ýl×Wm-LôhTô¥l TôûR ϱdLlTP®pûX. §i¥Y]úU @RtLÚúLÙs[ Yi¥ ¨ûXVùUu ù\i¦]ôu. êuß ìTôn @RtÏl úTôÕùU]d LÚ§]ôu. BWiÓ ìTôûVj §Úl© ûYjÕ®hPôu. @YNWUôL IÚ L¥RjûRj ¾h¥ @jÕPu ûYjRôu; UÕûWûV DR±f ùNuß ®hPôu! Fu] SôQVm! Fu] ùTôÚ[ôûN«uûU!

74

c WUQ ®_Vm

“FuúTôÛk ¾]ûW «u×\d LôjÕ ¿ ùVkSôÞm YôrkRÚ [ÚQôNXô! ÁLôU ²pXôUp UôLôt \ûXLX UôLôUt LôjRÚ [ÚQôNXô! ûTeùLô¥ VôSôu Tt±u± YôPôUt TtßdúLô PôndLô YÚQôNXô! @ÚQô NX£Y @ÚQô NX£Y @ÚQôNX£Y @ÚQôNXô!”

úYeLPWôUu U]m @ÚQôNXm ùNuß®hPÕ. N²d¡ZûU TLp 12 U¦dÏ ÅhûP®hÓ Yi¥ ¨ûXVj§tÏ ®ûWkRôu. YZdLUôL, 12 U¦dÏ Yi¥ YkÕ úNÚm; @uß @Õ Buàm RôURUôLúY YkRÕ! BÕÜm @ÚQôNXu ÄûXúV! ìTôn 2 - 13 - 0 -dÏ §i¥Y]j§tÏf ºhÓ Yôe¡, Á§ 3 -@QôdLû[ Ø¥jÕd ùLôiÓ Yi¥«p DPtÑûUûVl úTôhÓ §Vô]jRUokRôu. DPp A®WRj§p ®ûW¡u\Õ; Yi¥ “£Y, £Y” Fuß D«ojÕf ùNp¡\Õ. û N R u V Ú d Ï d LiQu ÁÕ ©\kR @uúT úYeLPWôUàdÏ @ÚQôNXj§uÁÕ ©\kRÕ! T¥l×, DjúVôLm, ùTiÓ, ©sû[ ùVuß TkR êhûPûVl ùTÚdLôUp @lTu Ru ûUkRû]d LhP®rjÕj Ru ÑjR ØdR ¨jV ú_ô§«uTj§t LûZjÕf ùNp¡\ôu! ©sû[ J¥lúTôn®hPôu! £±V RLlT]ôo úRÓ¡\ôo! RûUVu úRÓ¡\ôu! Ø¥®p IÚ L¥RØm @RàPu BWiÓ ìTôÙm @LlThP]. L¥RjûRd LiÓ @û]YÚk §ûLd¡u\]o! @§p Ds[ùRu]? “ Sôu Fu RLlT]ôûWj úR¥dùLôiÓ @YÚûPV DjRW®uT¥ Bq®PjûR®hÓd ¡[m©®húPu. BÕ SpX Lô¬Vj§pRôu ©WúY£j §Úd¡\Õ. AûLVôp BkRd Lô¬Vj§tÏ IÚYÚm ®N]lTPúYiPôm. BûRl TôolTRtLôL TQØm

75

""BùRpXô ùUu]jÕdÏ?''

ùNXÜ ùNnV úYiPôm. Du NmT[jûR Buàm ùNÛjR BlT¥dÏ, ®pûX. ì. 2 BúRôÓáP BÚd¡\Õ.

]

BdL¥Rm Bußm cWUQôfWUj§p LiQô¥ úTôhÓ ûYdLlTh¥ÚlTûRd LôQXôm. @uT²u U]¨ûXûVÙm TdÏYjûRÙm ®[dL BdL¥RúU LiQô¥! ûLùVÝj§pûX Ø¥®p! ùTtú\ôo ùLôÓjR ùTVûWÙm úRLô©Uô]júRôÓ Õ\kRôu! ùTVo Y¥Yt\ ùYôÚ ùTôÚú[ Rô]ô]ô]uú\ô! Rôn, RûUVu, Rm©, D\®]o, ÅÓ, Ñt\m F§úXàm Ntßm Tt±ÚkRRô! ×jRàdÏd Lô]Lg ùNpX Uô°ûLd LRÜLs Y¯®hPÕúTôX, @ÚQôNXm Ru ûUkRu Y¯ûVl TXYôt\ôàm ®[d¡ ûYj§ÚkRÕ. LôkRm @eúLÙs[Õ. @Õ Y-k§Ýd¡\Õ. ÅhúPôo úRÓYúWùVuß UVe¡]ô]ô? ùR¬VôRî¬p, TQتu± FlT¥l ©ûZlTùRuú\e¡]ô]ô? ÅhúPôo úRÓYôùWu±We¡úV Rôu ùNpYûRd ϱjÕ ûYjÕf ùNu\ôu! @YoLû[j ûR¬VlTÓjÕ¡\ôu! "BÕ StLô¬V' ùUuß U¡r®d¡\ôu. R]Õ SôQVjûRd LôhP BWiÓ ìTôn SôQVjûRÙm DPu ûYjRôu! @¡X ©RôûYúV Sô¥f ùNp¡ú\ù]] Üߧ áß¡\ôu! Ruû]j úRP ÅiùNXÜ ùNnV úYiÓY§pûX ùVußm ϱl©Ó¡\ôu. BûYùVpXôm @YàûPV Suù]± ùVôÝdLjûRd LôhÓ¡u\]. BWiPôYRôLj R]Õ @jVôjUl T£ûVj ùR¬®d¡\ôu! RkûR «ÚlTÕ DߧlThPÕ. @YúW Ruû] @ûZjRôo. AR-u ùNp¡ú\u! RkûRûV VûPúYu! DX¡tÏm @YûWd LôhÓúYù]uàm AuUùYt±ÙߧûVd ûLdùLôiPôu! BkR @jVôjU ¾Wm ªLÜm @¬VÕ. Buù]ôuß ØRuûUVôLd ϱdLjRdLÕ. ØRp

76

c WUQ ®_Vm

Yôd¡Vj§p, “ "Sôu' Bq®PjûR ®hÓd ¡[m© ®húPu.” BkR "Sôu' @ÓjR Yôd¡Vj§úXúV "BÕ' Yô¡\Õ. “ BeÏ Åh¥Ûs[ UhÓm "Sôu' Fuàm @LkûR ãrkÕs[Õ. Be¡ÚdÏ UhÓm @LkûR YôrÜ, "úRLm Sôu' Fuàm UôV YôrÜ! Fu RkûR AiPYû]j úR¥f ùNp¡ú\u. @Yu Fuû] VûZjRÕm BkR @©Uô] ÅÓ úTô«tß. Sôu @Yàh LûWkúRu. BfNPXm _PúU. Sôu Fu ùRnYj RkûR«u TeÏ. ùNpYÕ DPp, "BÕ' Sôu Fuàm ùUnlùTôÚs AuUô, GtL]úY, Fu RkûR«u ûL«p ®[eÏ¡\Õ; B² BqÜPp, D«o U]m FpXôm @Yu ùTôßl×. Uû]úVôúW! BqÜPûXj úRPl TQm ùNXY¯dL úYiPô. AiPYû]úV Dsú[ úRÓeLs. BÕ SpX Lô¬Vj§pRôu ×ÏkÕs[Õ. ¿eLÞm DPp YôrÜ ùUnùV] UVe¡ ÅQôLôUp, @lTû]j úRÓeLs! ” Fu\uú\ô Dßj§f ùNu\ôu. ìTôn BWiûPd ϱl©ÓmúTôÕm, "Sôu' FuT§pûX, ùYÏ @XzVUôL @kR _PUô] TQm BÚd¡\Õ F]d á\lThÓs[Õ. Sôu BÕYô¡, Ø¥®p BÕÜm ûLùVÝj§u± Uû\kÕ®hPÕ! FpXôm ¨odÏQm! Fuú] T§ú]Ý YVÕ Bû[O²u (BpûX, Oô]d ¡ZY²u) T¬TdÏYm! çXYôrÜ, U]YôrÜ, ®gOô]m, Nf£Rô]kRm, Õ¬Vô¾Rm Fu\ HkÕ YôrÜl T¥Ls ìTôn HkûRd ϱd¡u\]. @Yt±p çXU] YôrûY ÅhúPôÓ I¯jÕ®hÓ, Oô]ô]kRj Õ¬Vô¾R YôrÜ êuû\ÙúU @uTu ûLdùLôiÓ ×\lThPôu. BûRVôW±Yôo? @àT®júRôúW. IÚ Øû\ BkR AuUùYÝf£ ©\kRôp, @Õ @ûQVôÕ ÑPo ®húPôeÏUuú\ô? @§Ûm @lT]uú\ô R]Õ @ÚhúNô§«uTôp ©sû[ûV VûZd¡u\ôu!

""BùRpXô ùUu]jÕdÏ?''

“Rô]ô] RuUVúU VpXô ùXôuû\j RûXùVÓdL ùYôhPôÕ; RûXlThPôeúL úTô]ôÛe LoléW ¾Tm úTôXl úTôùVô°lT RpXôÕ ×XmúY ±u\ôm Oô]Lô Wj§ù]ôÓ úOV Ut\ OôÕÚÜ SÝYôUp SÝ® ¨tÏm A]ôÛ ªRuùTÚûU ùVYodLôo ùNôpYôo? @ÕYô]ô XÕYôY WÕúY ùNôpÛm.”

A A A

77

14. @ÚQôNX Vôj§ûW "Bû\Y²Pm Sm©dûL ûYd¡ú\u. T\ûY Ru UûXdùL]l T\kÕúTô' ùYuß Fu AjUôÜdÏ ¿ FeM]m ùNôpYôn? (Rôŧu Ne¸Rm: 11) AûLVôp FûRÙiúTôm, FûRl TÚÏúYôùUuß DeLs D«ÚdLôLÜm, FûRÙÓlúTôùUuß DeLs DPÛdLôLÜm LYûXlTPô§ÚeL ù[uß DeLÞdÏf ùNôpÛ¡ú\u; DQ®Ûm D«Úm, DûP«àm DPÛm £\kR]Yuú\ô? Yô]l T\ûYLû[l TôÚeLs; @ûY ®ûRlTÕªpûX, @ßlTÕªpûX, L[g£VeL°t úNolTÕªpûX; F²àm @ûYLû[Ùm DeLs TWU©Rô EhÓ¡\ôo. @ûYLû[l Tôod¡Ûm ¿eLs ªLf £\kRYoLs @uú\ô? DeL°p LYûX«]ôp FYu Ru DÚûY IÚ ØZm DVojR YpXYu? AûPdLôLÜm ¿eLs LYûXlTÓYúRu? LôhÓ UXoLs FlT¥ Y[o¡u\], LÚÕeLs; @ûY DûZlTÕªpûX, ètTÕªpûX. F²àm ºúWôe¡V N ô X U u áP @ûYL°p Iuû\lúTôp @¦kR§pûX Fuß DeLÞdÏf ùNôpÛ¡ú\u. @tT ®ÑYô£Lú[! Bu±-ÚkÕ Sôû[ @Ól©p úTôÓm LôhÓl ×pÛdÏ Bû\Yu Bq®Rm DÓj§]ôp DeLû[ Buàm £\lTôL DÓjR UôhPô]ô! AûLVôp FûR DiúTôm, FûRl TÚÏúYôm, FûR DÓlúTôm Fuß LYûXlTPô§ÚeLs. (BûYLû[ ùVpXôm APmTWl©¬VoLs @YôÜ¡\ôoLs.) BlùTôÚsLù[pXôm DeLÞdÏj úRûY FuTûR DeLs TWU©Rô @±Yôo. ØRXôYÕ,

@ÚQôNX Vôj§ûW

79

LPÜ[WûNÙm @Yo @\jûRÙm úRÓeLs; ©\Ï BûYùVpXôm RôúU YkÕ úNÚm. AûLVôp Sôû[d LYûX úYiPôm! Sôû[d Lô¬Vm @ÕúY SPdÏm. – (UjúRÙ: 6) GÑSôR¬u @ØRùUô¯ BÕúY! BûRd ùLôiúP Sôm @uTû]j ùRôPokÕ TôolúTôm; Bj§ÚYôdÏ FmUhÓm DiûUùVuTûRÙm LôiúTôm. AûN , Ttß, @©Uô]m, êhûP, Ø¥fÑ, FÕܪu±, @uTu Yi¥«p IÚ êûX«p §Vô]j§ XôrkÕ®hPôu. Sôû[d LYûX @YàdúLÕ? FdLYûXÙm GÕ? @Yu Vôo? @Yû] Vôo SPj§f ùNpYÕ? úRôu\ôj ÕûQVô] ú_ô§UûXVuú\ô @Yû] @u©XûQjÕd ùLôiÓ ùNp¡u\Õ! “ @ Ú Q ô N X £ Y ! @ Ú Q ô N X £ Y ” Fuàm BRV v×WQjÕPu ®i¦p ÑRkRWUôLf ùNpÛm Yô]mTô¥úTôX Oô]Yô²t T\kÕ ùNp¡\ôu @uTu! EodÏÚ®dÏ EhÓúYôu Vôo? @p-dÏ DÓjÕúYôu Vôo? @WN²u ùTôu]¦úVàm @qY[Ü LmÀW Øt±Úd¡\Rô? FpXôm TWUôjUôYô] TWU©Rô Yuú\ô Ru²fûNlT¥ ùNn¡\ôu. “ @Yu ùNVp SPdLhÓm” Fuú\ @uTu §Vô]jRUokRôu. FiÔúYôo SXjûR «û\Yú] VÚsYôu. @uTàdLÚ¡-ÚdÏm ©WVô¦Ls êhûPÙm ùTh¥Ùm LfNk§LÞg ãZ, Fuù]u]úYô úTÑ¡u\]o. Yi¥ ùNpÛm Y¯úV TÑeLôh£Ls FjRû]úVô ùRuTÓ¡u\]. FRû]Ùm JWôÕ, @k§ UôûX«p ÅPûPkR £hÓdÏÚ® úTôX BgOô]l×s @UokÕs[Õ. LYof£ªÏ §iÓdLp úLôhûPáP @Yu LY]jûRd LYW®pûX. @LjûR SôÓúYôu ×\jûR ®ÚmTôu! Yi¥«p Rô¥ SûWjÕ YVÕ Ø§okR BvXôªV ùU[p® IÚYo ULôuL°u YWXôß,

80

c WUQ ®_Vm

DTúRNeLû[l Tt±l ©WVô¦LÞdÏf ùNôp-d ùLôi¥Úd¡\ôo. TdLj§p ÑÚhÓl TPXØm, ºhÓd LfúN¬Ùm, Ym×m, ÅÔªu± BjRûLV SpÛûWLÞm StúNodûLÙm BÚdLlùTt\Õm @ÚQôNXu @ÚhùNVúX! A]ôp, @qÜûWLû[dáPd LY²VôÕ BÚ®û]ùVôl×m UXT¬TôLØm ùTt\ @uTu, Ruû]j Rôú] UÚ®VYôß, ¨xlWTgN]ô «Úd¡\ôu! Yi¥f ºh¥p FݧV Eo YÚUhÓm @lT¥úV «ÚlTôu! §i¥Y]úU ùNu±ÚlTôu; ©\ûWd úLhLÜm áfNm; AR-u @lTú] BeÏjÕûQ ׬¡\ôu. LûR ùNôp-d ùLôi¥ÚdÏm ùU[p® §¼ùWuß BkR @kRQ @ZLû]d Lôi¡\ôu. ùU[p®:– @uTu:– ùU[p®:– @uTu:– ùU[p®:– @uTu:– ùU[p®:– @uTu:–

ÑYôª! FeÏ ùNpYÕ? §ÚYiQôUûX. Sôàm @eúLúV ùNp¡ú\u. Fu]! §ÚYiQôUûXdLô? BpûX! @RtÏ Øk§V ¨ûXVjRtÏ. @Õ FÕ? §ÚdúLô®ío; @lT¥Vô]ôp §ÚYiQôUûXdÏ W«p úTô¡\Rô? ùU[p®:– HV! ¿o §ÚYiQôUûX úTôYÕ ªL ®kûRVô «Úd¡\úR! A]ôp ¿o FkR EÚdÏ ºhÓ Yôe¡Éo! @uTu:– §i¥Y]m. ù U [ p ® :– HVô! ¿o §i¥Y]g ùNpXúY úYiPôm. ®Ýl×Wj§-\e¡j §ÚYiQôUûXdÏ Yi¥ Uô\ úYiÓm. úRôu\ôjÕûQúV BkR BvXôªVl ùT¬úVô¬u êXm BfùNn§ûV, DX¡Vp @±VôR TôXàdÏ @±®jRÕ. @ûRV±kÕ ùLôiÓ ÁiÓk R]dÏsú[

@ÚQôNX Vôj§ûW

81

ArkRôu. T£ RôLØm U\kRôu. §Úf£ _e`²p T£ùVÓdL @ûWVQôÜdÏ BWiÓ úT¬lTZm Yôe¡ Iuû\f Nôl©hPÜPu T£ VPe¡®hPÕ. BÕÜm @§NVúU! BWiÓúYû[ NôlTôÓ, TûZVÕ, BûPúYû[ VôRô«àm – BqY[Ü Nôl©Óm Yô-TàdÏ IÚ TZj§p T£VPe¡VÕm ®VlúT! ûT©s ùUô¯YÕ Nj§Vm:“ Sôú] A®dÏQÜ (úNR] ÜQÜ)! Fu²Pm YÚúYôu T£Vôp YÚkRôu; Fuû] Sm©úVôu RôLjRôp R®Vôu ” Fuß áßm §ÚYôd¡t ¡QeL, @lT²Pm ®ûWkÕ ùLôi¥ÚdÏm @uTàdÏ U]lT£, SûNlT£ ùVôuߪpûX; Y«tßl T£Ùm IÚ TZjÕPu @Pe¡®hPÕ. Yô£ VPe¡]ôp Y«ß UPeÏm. D\dLØm BpûX. ®¯lúT Ù\dLm; D\dLúU ®¯l×. “@gÑ UPe¡ V±úYô ¥ÚkR©u ÕgÑY §pûX ÙPm×.”

Atù\ôÝdLôLj §Vô]m ùNuß ùLôi¥Úd¡\Õ. “ @jûRj §uß @eúL «ÚdÏm ” ¨ûXdLuú\ô @uT²u ËYS§ @ûU§VôL ®ûW¡\Õ.! ®Ýl×Wm YkRÕ. @uTu B\e¡]ôu Y¯ Sô¥]ôu. úYù\ôÚYûWd úLhLÜm áfNm; AiPYu ®hPÕ Y¯ùV]j Õ¦kÕ SPkRôu. Y¯Lôh¥j çiL°p UômTZlThÓ Fuù\ݧ«ÚkRÕ; §ÚYiQôUûXûVd LôúQôm. T£ûVj R¦dL Di¥fNôûXdÏh ×ÏkRôu. NôlTôÓ SiTL-pRôu ¡ûPdÏùU]d LûPdLôWu ùNôu]ôu. @ÕÜm N¬Rôù]uß Ruàsú[ ëßm @ØRÜQûY VÚk§ NUô§«p Eu±]ôu. Uj§Vô] NôlTôÓ A]Õ; LûPdLôWu Tôp Y¥Ùm @Ús ØLØm, LôoÏZÛm, I°dLiÔm, Lô§p ReLd LÓdLà ªXÏm BqYZLû]d LiÓ ®VkRôu.

82

c WUQ ®_Vm

LûPdLôWu:– @uTu:– LûPdLôWu:–

@lTô! Du²Pm FqY[Ü BÚd¡\Õ? BWiPûW VQô. ¿úV VûR ûYjÕdùLôs.

BÕ @lT²u Utù\ôÚ ÄûX. @kR 2½ @Qô NôlTôh¥tÏm úTôRôÕ; @ûRÙm LûPdLôWu Yôe¡d ùLôi¥ÚkRôp UômTZlTh¥tÏj RSVu SPdLYuú\ô úS¬Óm! AR-u Ru LÚûQûV ÁiÓm AiPYu Lôh¥]ôu. @uTu 2-@Qô®tÏf ºhÓ Yôe¡ A®WRj§p @úR UôûX UômTZlThÓ ùNu\ôu. @e¡ÚkÕ §ÚYiQôUûXdÏ SPkÕ ùNpXúY Õ¦kRôu. ùSÓkçWm SPkR±VôR úNV¥L[ôp ùYn«-p 10-ûUp SPkÕ @û\V¦ SpíûWf úNokRôu. @eÏ IÚ UûXÙm úLô®Ûk ùRuThPÕ. úLô«p YôN-p Lôj§ÚkRôu; LRÜ §\kRÕ; Dsú[ ×ÏkRôu; IÚ ®[dÏ ªàd¡Óm UiPTj§p §Vô]j§p ArkRôu! IÚ @§NVm SPkRÕ! T°fùN]ùYôÚ ú_ô§ FeÏm ¨û\Vd LiPôu. Uú]ôXVUûPkR ®gOô²LÞdÏ BkR ú_ô§ Liê¥ BÚdÏmúTôÕ LôiTÕiÓ. F²àm, BlT¥l T°f£hÓ Uû\kRÕ Dsú[ @NXUô«ÚdÏm @ÚQ ú_ô§úV! “ ûUkRú], Sôu BÚd¡ú\u; TVlTPôúR! Duû] SPj§ Fu Åh¥tÏd ùLôiÓ YÚ¡ú\u ” Fuß @lTu I°Lôh¥]ôu. @uTu @§NVjRôu! LolTdÚLjûR úSôd¡]ôu. @eÏ @jRûLV ùYô°«pûX; ®dWLØm @lT¥úV LpXô«ÚkRÕ. ÁiÓm R]dÏsú[ VôrkRôu; @ûNYt±ÚkRôu. “VôWÕ UiPTj§p?” Fuß úLô«p ÑVmTô¡ á®]ôu. “ùY°«t ùNp; éhP úYiÓm” Fu\ôu. @uTu £±Õ @u]m úLhPôu. “BeúL NôlTôùPôuߪpûX” Fuß L\ôWôÙûWjRôu ÑVmTô¡.

@ÚQôNX Vôj§ûW

83

“Sôu BeúL Re¡ «ÚdLhÓUô?” Fu\ôu @uTu. “ Ø¥VúY Ø¥VôÕ; BeÏ IÚYûWÙm ReL ®ÓY§pûX ” Fuß ùYhùPôuß Õi¥WiPônl

úT£]ôu ÑVmTô¡. BÕÜm @ÚûQVlTu úNôRû]úV! @Yú] @uTû]d LÓkRYj§tÏl T«tß®d¡\ôu! “ @uTú] IÚ Lh¥tÏhThP BPm D]dùLRtÏ? ÑRkRWUô] BPj§-Ú; YkRûRÙiÔ! IÚYûWÙm úLhLôúR, AiPYu Sôu BÚd¡ú\u; Du T£ Fu T£” FuTÕ úTô-ÚkRÕ @kRf NkRolTm. @uTu @YÚPu Aß ToXôeÏLs (£ßLp) SPkÕ ¸ÝÚdÏ YkRôu; @eÏ ÅWhúPfYWo AXVm ×ÏkRôu; ThPo éû_ ùNnVj ùRôPe¡]ôo; @uTàm §Vô]UXWôp BRVd úLô«Xôû] Y¯TP Dsú[ ArkÕ®hPôu. éû_ Ø¥kRÕm ThPo FÝl©]ôo. @uTu £±Õ DQÜ úLhPôu; TôolT]u UßjRôu. TdLj§-ÚkR úU[LôWu BkR ÑjRôuUôûY úSôd¡]ôu; “Fu TeûL BYÚdÏd ùLôÓjÕ ®ÓeLû[Vô” Fuß T¬kÕ ùNôu]ôu. NôRm ¡ûPjRÕ. BÕÜm @iQôUûXVôu ÄûXúV! “ ûUkRú], ¿ Õ\®; F]dLôL @û]jûRÙm ¿jRYu; D]dÏ Nô§UR úYtßûU«pûX; ©WôUQ²P ªpXôR BWdLjûRÙm @uûTÙm IÚ úU[LôW²Pm LiPôVuú\ô! @uúT Sôu! FeúL BWdLØs[úRô @eúL Sôàsú[u; D]dÏ Vôo DQÜ ùLôÓjRôÛm T£dÏf Nôl©Ó ” Fuß @iQôUûXVôo ûUkRàdÏl ×Lh¥]ôo úTôÛm! “Fuû] Sm©V @uTû]l Th¥² úTôPUôhúPu ” Fuß Øuú] Õ¦Üßj§]ôo úTôÛm! NôRjûR FÓjÕd ùLôiÓ @uTu @Ú¡Ûs[ IÚ Nôv§¬Vôo ÅÓ ùNuß RôLj§tÏ ¿o úLhPôu. BWÜ 9 U¦«ÚdÏm; Ri½o ùLôQoYRtÏs DsÞ\e¡ @j çdLjÕPú]úV, úRL U\§Vôn SPkÕ ÅrkÕ ®hPôu HVu. ®¯jÕl

84

c WUQ ®_Vm

TôodûL«p Øuú] @Yu ¨u\ ®Pj§úX«u±j Rs°úV Årk§Úd¡\ôu; Ñt± _]eLs á¥]o; @§N«jR]o. ©u× @uTu ¸úZ £R± ®hP @u]jÕPu £±Õ ¿WÚk§j Ruàs ArkÕ ®hPôu! @ÓjR Sôs (31-08-1896) úLôÏXôxPª, LiQu ©\kR Sôs. §ÚYiQôUûX Buàm 20-ûUp BÚd¡\Õ; T£ RôLm úU-hPÕ. Yi¥«t ùNpúYôùU²p TQªpûX; DPú] Ru Lô§-ÚkR LÓdLû] @PÏ ûYjÕl TQm ùTtßf ùNpX Üߧ éiPôu. Ds ®YLôWg ùNnTYu ùY° ®YLôW U±Vôu. IÚ Åh¥tÏf ùNu\ôu; @Ru RûXYo ØjÕ¡ÚxQ TôLYRo. T£ ùVu\ôu; @uTû] TôLYRo Dsú[Vàl©f Nôl©Pf ùNôu]ôo. BpXd ¡Zj§, ¡ÚxQ _Vk§Vuß úLôTôXû]l úTôXúY YkR BkRjúR_v®ûV BuTUôL AR¬jÕ BûX ¨û\V DQ®hPôs. @uTu IÚ ©¥ Nôl©hPÕm Y«ß ¨Wm©®hPÕ! “ûUkR! ¿ T£ RôLjûRl ùTôßjÕùYpX úYiÓm ¨jVúNRSu ¿! D]dÏl T£«pûX; Sô]uú\ô Duàs ¨û\kÕsú[u; Bf£ß©¥ Vu]m Du T£ûV ¿dL®pûX; Fußm ¨û\Yô] Sôu Duàsú[ NkÕx¥VôL ®ÚlT§]ôpRôu Du T£ ¿e¡tß; Fu]Úú[ Ù]dÏQÜ ” Fuß @ÚQôNXu ¨û]l×ßjÕ¡\ôu. ûTVu TôLYR¬Pm “ ×ûW¾okR SuûU TVdÏm ” IÚ YônûU ùNôu]ôu. “Fu êhûP RY±®hPÕ; Eo ùNpXl TQªpûX; BkRd LÓdLû] ûYjÕd ùLôiÓ ì. 4 RkRôp EolúTônf úNoúYu” Fu\ôu. TôLYRo LÓdLû]l TôojRôo; ReLd LÓdLu; SpX ¿úWôhP Øs[ BWj§]m ùTôÚk§VÕ; ì. 20 U§dLXôm; ì. 4 RôWô[UôLd ùLôÓjÕ®PXôùUuß ì. 4 ùLôÓjÕd LÓdLû] @PÏùTtßl ©\Ï ÁhTRtLôLj

@ÚQôNX Vôj§ûW

85

Ru ®XôNjûRÙm ùLôÓjRôo. @§§úRYû] Y¯TÓR-p ªLÜm £WjûRÙs[ ÅhPuû] UjVô]m SpX ÜQY°jÕ @àl×múTôÕ, ¡ÚxQ ¨úYR] UôÏØuúT BkR Oô]dLiQàdÏ B²V TbQeLû[ IÚ ùTôhPQeLh¥d ùLôÓjRàl©]ôs. LÓdLû] ÁhL YÚYRôL @uTu DûWjÕ Á[ôYô[ônf ùNu\ôu; A]ôp @l×\m úTô]Õm ºhûPd ¡¯jùR±kÕ ®hPôu. @uTu @iQôUûXûVd LôR-jÕf ùNu\ôú]ùVô¯V @PÏ ®VôTôWjûRf £±Õm LÚR®pûX! BWÜ Yi¥ ¨ûXVj§Û\e¡, LôûX (01-09-1896) 4-@QôÜdÏf ºhÓ Yôe¡ Yi¥úV±, Ru @lTu @ÚQôNúXNàûPV §ÚUô°ûLûVd L¥§t ùNu\ûPkRôu! @uT²u @iQôUûX Vôj§ûWdÏf û N R u V o V ô j § û W û V ú V Il©PXôm; @iQô UûXVôûW @uTu R¬£jRÕm, ûNRuVo _LkSôRû]j R¬£jR AúYNd Lôh£úV úTôu\Õ. A]ôp, @uTu ×\f úNhûPL[ôp AÓYÕm TôÓYÕm AúYNe ùLôiPôÓYÕªu±, FÓjRÕúU ªL Üu]RUô] T W T d § ùVnRl ùTt\Õ, DX¡úXúV BûQVt\ £j§VôÏm; “lWôwOoLs, YôdûL U]j§Ûm, U]jûR ×j§«Ûm, ×j§ûV AjUô®Ûm, @ûR lWyUj§Ûm ArjR úYiÓm ” Fuàm LúPôT¨`j§u AlR Yôd¡tÏ BXdLôL @uTu @lTu ÅhûP VûPkRôu. ¨uû] ¨û]dL ¨û]dLÜs [u× ¨û]lûT ÙÚdÏûRúV! Duû] ÙûWdL ÜûWdLÜs °uT ÜR§* ùTÚÏûRúV! Duû] ÙQW ÜQW Ü[fÑL úUôe¡l TWÜûRúV! * DR§#LPp

86

c WUQ ®_Vm

Du]± ùYuà ù[ô°W ùYô°W ùYô°UV UôÏûRúV! Fuû]d LûWdLd LûWdLÜu ]u©² ùXpXôùUôu \ôÏûRúV! Ruû]d ùLôÓdLd ùLôÓdLf NL_ ^Uô§ X«dÏûRúV! Duû]d LXdL Ü[j§² ÛhùTôÚ Þs[Re Ïs[T¥ Fuû]d LXkÕùLôi ùPuUVk RuUV ùUuTûRd LôhÓûRúV

c WUQ ®_Vm TdÏY LôiPm Øt±tß.

3. úVôLvYWôwV LôiPm UûX«à UôiúT! Yô²àm ®¬úY! Y]l©²t £¬j§Ó Y[úU! @ûXYß NôkR YÚhLPt ùTÚdúL! VkRWf ÑPoL° ù]ô°úV! ¨ûXùTß ØRúX! ØRtùTÚ ¨ûXúV! ¨W§N Vô]kR YØúR! RûXÙß NL_j RuUV YôrúY! ^f£Rô ]kRú] NWQm!

15. @ÚQôNX£Ym @j¬_ô ÚRm lÚaj (úYRm) UûX«àiûU ªLl ùT¬Õ.

DXùLXôm úLô«p; Yôù]Xôm áûW; Áù]Xôm éY¦; ã¬Vu LoléW ¾TôWôRû]; ùRu\p ®£±; úULl TPXeLs ®R®R UôûXLs; UôNt\ ùRs[Ú® @©úPL ¿o; AjUOô]m úTôXÜVokÕ, RuUVj§ íu±V úVô¡Vo úTôX DߧVôL ¨fNX ¨j§V ¨o®LpTUôn ÑjR NôkRjÕPu I°Úm £Y Y¥úYVôm @ÚQ¡¬; @\úYôo, Õ\úYôo, @uTWû]YodÏm úYi¥V Nôk§¨û\ ùYuàm ê-ûL BeúL Y[o¡\Õ! BeÏ YkRYo DPú] BûRúV LôiTo. LiPÕm, “Sô]ôo ùR¬ÙUô? ¿ Vôo F] ®Nô¬; Sô]ôùW] @±Yôn! BeúL Yô. úVôL¨§ Fu²PØs[Õ; Fu ÏûLL°p Nd§l ùTôÚÞs[Õ; LQd¡Xô ètL[ôp D]dÏ NôkR ùUnRôÕ! ùY° ®`VôNd§L[ôÛm, úTRÜXLl TtßdL[ôÛm, LPj§t N-dÏe LÚjRôÛm, _ô§, URm, Nôv§Wm, ANôWm BYt\ôÛm D]dÏ DiûU ×XlTPôÕ. DTúRNm, _Tm, JUm, éû_, N¬ûV, ¡¬ûV, RXVôj§ûW FûYÙm úYiPô! Fuû]l Tôo! D]Õ Ds[ UXûWl Tt±V Ttû\ VLt± Fu]¥«p ûY. BRVUôm ÏûLdÏs Ds[ ùTôÚ[ôm Sôu Ds[T¥Ùsú[u! Fuû]V±YúR DjRU £j§; Sôú] NeLWu, @ÚQ¡¬úVô¡; Fuú]ôÓ GLUô«Ú! Sôú] ¿ ùV]l Tôo! "£úYôam, ÑjúRôam' Fuß §Vô²! Oô]d LiQôt Tôo; Duû] Sôù]]úY LôiTôn. @û]jûRÙm F]Õ RuUVj§u £uUVUôLúY TôolTôn. U]jûR UjûRl úTôXf N-dL®PôúR. @ûRj Ru²ûX«p ûYjÕ ¨fNXUô«Ú. DX¡u ÑLÕdL SôPLeLÞdÏd úLYXm Nôh£Vô «Ú.

@ÚQôNX£Ym

89

¨xlWTgNjûR ¨û]; ÑjR ¨ûX ¨t\úX Ød§; @fNm, BfûN BWiûPÙm ®XdÏ; Oô]j§p EdLeùLôs; BeúL Yô; Nôk§ Du ùNôìTúU” Fuß @iQôUûX úTNôUt úT£ Øu²tûL«p FYu U]kRôu BkR LmÀW @àTYj§p Á[ôYô[ôn CÓTPôÕ! BÕ LpXpX; BÕ @uTo U]ûR AjUô]kRj§t ¡ÝdÏm LôkR Nd§! GÕùTôÚ ù[eÏ[ ùRUdLÚ¡ XôúUô ú_ô§ùV] êÕX¡t ù\ôiPWûX ¡u\ôo A§VÚ ÷NX UUokÕ[ UUokRôn CÕùTôÚ ÇÕùTôÚ ù[ußYûL VôYôo.

@¬Ùm @Vàm BRu @¥Ø¥ LôQôWô«]o Fuàm ×WôQYWXôt±u DhùTôÚs VôÕ? úUL UiPXjûRj Rôi¥ ALôVd LlTp T\d¡\Õ; AZj úRôi¥V Uô¯ú]ô (Maginot) @WûQÙm Vk§W ÀWe¡ ©[kùR±¡\Õ – BkRd LôXm. BúRô NôRôWQUôL FpúXôÚm G±f ùNpÛm BdÏu±u Ø¥ûVl ©WmUô LôQ®pûX; @Ru @¥ûVj §ÚUôp @[dL®pûX Fu\ôp £¬lTo. BkR @¥Ø¥ úR¥V LûRûVd ùLôiÓ ûNY-ûYQYo @¥R¥«p B\eLúYi¥V§pûX. @Ru RjÕYl ùTôÚú[ úYß. RjÕYjûRúV Tt±f ùNpúYôm. IúW ùTôÚs – RLWôLôVl ùTôÚs – @û]jÕ Uô«Úd¡\Õ; ALôNm lWyUNÃWm; @Õ Nd§; HkùRô¯pLû[Ùm @ÕúY HkÕ ®é§Yô«Xôn SPjÕ¡\Õ. @LkûRVôp RuUVl ùTôÚû[ V±VôR £Úx¥ Nd§Ùm v§§ Nd§Ùm Rôu\ôú] ùT¬ùR]j RÚd¡]; Ø¥®p RuUVUô] ú_ô§l ùTôÚs ®iÔm UiÔm @[ô®¨tûL«p, “Sôu” Fuàm @LeLôWjRôp U]j§t L§T§Vô] v§§ Nd§ @Ru AZjûRd LôQ Ø¥k§XÕ; @kRd LWQj§]¥«t ùNußùNuß LiÓLiÓ, LiP]Yt± ùXpXôm DiûU ×XlTPôÕ úRôtß, TWmùTôÚs Øu YQe¡VÕ; @_TôUk§W ùUuàm @u]j§úX±, SôUìTeLû[l TûPdÏm

90

c WUQ ®_Vm

YôdÏ, AwOôNdLWj§t ÏVokÕ ùNuße LôQôÕ, @eÏ U]fNôh£ “Vôu LôQ®pûX ” ùVußûWjÕm, LiúPù]]l ùTôn ùNôp-VÕ; LiPÕm, ùNôu]Õm ùTôn! LiP]ùYpXôm “@pX” Fuß LiPû] ùNnÕ, @LeLôWlTôZtß ªg£V Ru²ZlúT ùUn; AiúP @ÚQôNXm ¨fNXUôn ¨o®LôWUôÙs[Õ. BÕúY úRú_ô-eLj§u DiûU; BûR ¨û]dLúY Ød§ TVdÏm. BjçXúU Ïuß; U]úU @Lu\ Tôj§Wm; LPÜÞ\úY §¬; ûRXRôûW úTôu\ §Vô]úU ùSn; @±úY ÑPo; UPûU«Ús I¯V Bj ¾TjûR Dsú[ Rô]ôL ¨u±XLd LôiTúR ¾T R¬N]m! LoléW ú_ô§úTôX Øtßm ÑPùW¬kÕ @Ú[ô] RLWôLôVj§p FfNªu±d LXlTúR LoléW R¬N]m! ùRnY£t Nd§«u BfûNd NdLWj§úXúV ËYúLô¥Ls ÑZp¡u\]; BRVùYô°dÏs, @NXUô] ú_ô§ Y¥Yô«XeÏk RuUVd Ïuû\ @±kÕ, @Ru £uUV ^k¨Rô]l ùTÚûUûV DQok §VeÏYúR ¡¬l ©WR·Qm. UûX úTôuß DߧVôL, Ds[ ùTôÚú[ Rô]ôL ¨ûXjÕ, DPùXpXôm @Ru AXVUôn, SûPùVpXôm ©WR·QUôn, YôrùYpXôm Y¯TôPôn, ¨û]lùTpXôm §Vô]Uôn, Õ«ùXpXôm ^Uô§Vôn, úTfùNpXôm úUô]Uk§WUôn ¨tTúR @ÚQôNX úVô¡ûV @±YRu Y¯. @ÚhùTÚg ú_ô§Vô] @ÚQôNXm TkRUtß, úUô]UôL, Dsù[ô°Vônf N-dLôÕ ¨ûXj§ÚlTûRúV ùTôÚ[ôLd ùLôiPÕ. B²j çXUôLj úRôußm §ÚYiQôUûXûV úSôdÏúYôm. BRtÏ @Ú÷j¬, úNô÷NXm, £YúXôLm, ÑjRSLWm ØR-V LôWQl ùTVoLÞs[]. LoUÚQeLû[j ¾odLYpXRôm BÕ "@ÚQ¡¬' ùV]l ùTVo ùTt\Õ. BRu YXj§p ùRuùTiûQÙm, BPj§p ùNnVôßm, BûP«p LUûX S§Ùm BûP, ©eLûX,

@ÚQôNX£Ym

91

ѯØû] Sô¥Ls úTôXf ùNp¡u\]. BmUûX FhÓd úLôQeL[ôn @hPêoj§ Y¥YôL ÑVm×YôL ®[eÏ¡u\Õ; BjRXjûRj §ÚØû\LÞm ×WôQeLÞm ªLf £\l©jÕd á±Ùs[]. TX ùT¬úVôoLs Bußm BeùLÝkRÚ° ËYuØdRWôL ®[eÏ¡u\]o. RXlùTÚûU CiÓs[ @Z¡t £\kR TY[d Ïu±p, ùL[RU زYo AfWU UûUjÕ £Yéû_ ùNnRôo. Øuù]ôÚ LôXm DUôúR®Vôo £YùTÚUô²u §ÚdLiLû[l ×ûRjRôo. DXùLXôm BÚiPÕ; @lúTôÕ RUÕ ùSt±dLiûQj §\kÕ DXûL I°ol©jRôo £Y©Wôu. £Y©Wôu LiûQl ×ûRjÕ, DX¡tÏ BPÃkR TôYj§tLôLd Lôgº×Wm YkR DUôúR®Vôo ©u]o §ÚYÚûQ NôokÕ ùL[RU زY¬Pm @iQôUûX U¶ûU úLhÓYkÕ RYªVt± £YùTÚUô²u BPlTôLm ùTtß, @ojRSôÃÑYWWô]ôo. ØPUô] TeÏزYo SLokÕ SLokÕ úNôQ¾ojRjûR Sô¥f ùNuß @ÚQôNúXN ]Ú[ôp Lôp SPdLlùTt\ôo. IÚØû\ lWRojR]u Fu\ YPSôhPWNu BeÏ YkÕ £YR¬N]j§uúTôÕ IÚ úYûN«Pm úUôLe ùLôiPRôp ÏWeÏ ØLm ùTt\ôu. ©\Ï @ÚQôNXûW £jRÑj§ÙPu Y¯ThÓ U²RØLm ùTt\ôu. IÚ LôXj§p YwWôeLRu Fuàm ùNeúLôp Yݧ ϧûWúV±, IÚ ×àÏl éû]ûVj ÕWj§, Bm UûXlTôeLo YkRôu. ªÚLeL°WiÓm Årk§\kR]. @WNàm úNôokÕ ÅrkR]u. ªÚLeL°u A® ®i¦ûPúV ®jVôRWWô¡ ¨uß BmUûXûV YôL]j§uÁÕ YXm YkRRôp Rôm BPWûPkRûRÙm, @ÚQôNXj§u ULjÕYjûRÙm á\úY, Uu]u Ru

92

c WUQ ®_Vm

ULu BWj§]ôeLR Tôi¥V àdÏl ThPeLh¥, @ÚQôNXj§túL YkÕ, AXVj §ÚlT¦L[ôt±, TY[dÏu\¥úV RYfNôûX @ûUjÕ, SôúPôßm ¡¬lWR·QgùNnÕ @ÚQôNXu @ÚÞdLô[ô]ôu. BkSLûW G\dÏû\V 600 -AiÓLÞdÏØu YpXô[Wô_àm, ¡.©. 1450-p ©WÜP úRYWô_àm, 1529 -p ¡ Ú x Q ú R Y W ô V Ú m AiÓ YkR]o. YpXô[Wô_u ©sû[lúT ±u±d LYûXÙt\ôu. @Yu £Y]¥Vôo úLhP ùTôÚsLû[ DPú] ùLôÓjÕ YkRôu. IÚSôs R]Õ éRLQeLû[d L¦ûLVo ÅÓL°ùXpXôm ¨WmT @àl©, £Y©Wôu RYúYPm éiÓ, YkÕ "IÚ L¦ûLUôûRj RÚYôVôL' Fuß úNô§jRôo. IÚYÚm ¡hP®pûX. Ø¥®p R]Õ RÚUTj§² NpXUôúR®ûV RWl TWU£Yu @Ys TdLj§p IÚ ú_ô§d ÏZkûR Vô«]u. @ÚQ¡¬ SôRo BjRXj§p ùNkRªrfNkRd Ï«Xô] @ÚQ¡¬ SôRo ®[e¡]ôo. @Yo ÏUWàd Lu× ùNnR ØjÕ Fuàm DÚj§WL¦ûL«Pm ©\kÕ, B[m TÚYj§úXúV RôûV BZkRôo. Rôn, BYo RûUdûLVô] A§ FuTY°Pm, “ BdÏZkûRdÏ úYiÓY] ùYpXôk RÚL ” Fuß Il×®jÕ ®iúQ¡]s. @ÚQ¡¬SôRo, B[ûU«p ®ûXUôRo UVdLj§t ùLhP¯kÕ, ùTÚúSônùLôiÓ, ùNpYg £R±l ©¦Ùm YßûUÙØt\ôo. Buàm LôUl©¦ ®P®pûX. IÚSôs RUÕ RUdûL«Pm ùTôÚs úLhPôo. @Ys "ùTôÚ°pûX; Fu²Pm úYiÓùU²p D]Õ LôU úSôûVj R¦jÕd ùLôs' Fu\]s. @ÚQ¡¬Vôo ùYh¡]ôo; ùSôkRôo; T°fùN]j Rm TôÝm ®û]ûV ¨û]kÕ YÚk§, YpXô[ Wô_u úLô×Wj§uÁúR±

@ÚQôNX£Ym

93

ÏUWû]j §Vô²jÕj Rm ©ûZLû[l ùTôßjÕ AhùLôsÞmT¥ úYi¥d ¸úZ ϧjÕ®hPôo. DPú] IÚ ú_ô§ûVd LiPôo. ØÚLu Øu²uß Nbý¾ûb ùNnÕ, `PbWjûR ÙTúR£jÕ, _TU¦ ùLôÓjÕ, R]Ru©t £\kR @YÚûPV RôVô] “ØjÕ” FuTYû[ ØRp ûYjÕ “ØjûRjRÚ Tj§ ” F] @¥ùVÓjÕl Tô¥j ùRôiPôt\f ùNôp- Uû\kRôu. @ußØRp úSôVLuß @u×úU-hÓ @ÚQ¡¬ SôRo £YúYPkRôe¡, DXLUôûV«u £ßûUûVÙm, `iØL²u ùTÚûUûVÙm Lôh¥, úRàm TôÏm ùR®hÓm B²V §Úl×LûZÙm, LkRWÖé§ ùVuàm Uk§WèûXÙm, LkRWXeLôWm, LkRWkRô§ ØR-V TX èpLû[Ùm @ØRj Rª¯p BVt±VÚ°]ôo. RUdÏ DiûUÙQoÜ YWf ùNnR A § û V YQe¡]ôo. ©\Ï L¦ûLVo FjÕûQ ØVußm BQeLôUp LPÜÞߧVôp LôUl úTûVd LhùPô¯jRôo. @dLôXj§p TôWRm Tô¥V ®p-×jçWôo RUdÏj úRôt\ ®jYôuL°u LôûRdùLônÕ YkRôo. @ÚQ¡¬SôRo Rôm Tô¥V LkRWkRô§«p “§RjRjRj” Fuàm 54 -Am TôhPôp ®p-ûV ùYuß, @YÚûPV ùNÚdûLf NônjRôo. NmTkRôiPôu Fu\ NUQdL®, @kSô°p AiP ©WÜPúRYù]uàm @WNû] YNlTÓj§ @ÚQ¡¬ÙPu úTôh¥ úTôhPôu. “LôhÓ Du ØÚLû]” Fu\ôu @WNu. @ÚQ¡¬SôRo “@RXúNP]ôWôP” Fuàm §Úl×LZôp IÚ LmTj§p ØÚLû] ®[d¡]ôo. Bm ØÚLR¬N]e LiP®Pj§p, "LmTj§û[V]ôo' Fuàm êoj§ÙPu @WNu IÚ úLô«ûXd Lh¥]ôu. @Õ Bußm Ds[Õ. ©uú] @kRf NmTkRôiPôu @WNû]j çi¥, @ÚQ¡¬SôRûWl T ô ¬ _ ô R U X o ùLôiÓ YWf ùNôu]ôu. @ÚQ¡¬SôRo RmØPûXd úLô×Wj§u

94

c WUQ ®_Vm

úUúX ûYjÕ®hÓ, ¡°ÙPp Rôe¡l Tô¬_ôR UXûWd ùLôiÓYkÕ @WN²Pk RkRôo. A]ôp @RtÏs @YÚûPV DPûXj úR¥l TûLYu F¬jÕ®hPôu; ¡° Y¥YôLúY @ÚQ¡¬SôRo úLô×Wj§-ÚkRôo; £Xo §¬×WÑkR¬«u ûL«XUokRRôLÜm ùNôpYo. ÏûLSUf£YôVo, ®ìTôbúRYo, CNô] Oô] úR£Lo úTôu\ ùT¬úVôo BRuLiÔs[ UûXd ÏûLL°p @ÚkRYªVt±, Ød§ VûPkÕs[]o. NÁTj§p BRuLi ®[e¡V úN`ôj¬ vYôªLû[ @û]YÚm @±Yo. @Yo @ÚûQdÏ YkÕ SôûXkÕ AiÓLÞdÏl ©u×, UL¬μLÞm @q®PØtßl ×LúZôe¡]ôo. @iQôUûXÁÕ R²j RYj§túLt\ TX ÏûLLs Oô]l T£Vô[ûW YôùYuß á®VûZd¡u\]. Lôoj§ûL ¾TØm, ¡ ¬ l © W R · Q Ø m BjRXj§p ªLf £\l×\d ùLôiPôPl ùTtß TX §ûNL°-ÚkÕm @uTo TXûW YÚ®d¡u\]. BjRûLV £Y Nk¨§dÏ @uTu YkRUokR YûLûV B² úSôdÏúYôm. ùTôÚÞd ùLôÚùTôÚs – Y¥YôÉo! ×Xàd L±YÚ ®¬YôÉo! BÚÞd ¡PoRÚ – ÑPWôÉo! BVp©t ±¬Yß – TWUôÉo! LÚûQl ùTô¯-ûP – V¥úVú]ôo! L°£t ÑLùU] – BXúLú]ô! @ÚÞd LØRSt – LPXôÉo! @ÚQôNXYW ÏÚSôRô!

A A A

16. @lTú] VÚQôNXô “LôkR ªÚm×úTôt LYokùRû] ®PôUt LXkùRú]ô ¥ÚlTô VÚQôNXô! ÑLdLPp ùTôeLf ùNôpÛQo YPeLf ÑmUô ùTôÚk§Pe LÚQôNXô!”

— (TLYôu) @ÚQôNX£Y! @ÚQôNX£Y! @uTu YkÕ ®hPôu! ûUkRu YkÕ®hPôu! ÕuØ¡ YÚPm AY¦ UôRm ¡ÚxQThN SYª (1-9-1896) ùNqYônd ¡ZûU (Oô]NmTkRo Tôi¥Sôh¥tÏl ×\lThP ¡ZûU) LôûX @uTu, R]Õ U]j§ùXô°okÕ Ruû]d LôkRùU] CojR @ÚQôNXjûRd LiØu LiPôu! SkRu £RmTWjûRd LiPÕeùLôiP úTWô]kRe ùLôiPôu. Øuú] £Y TdRö] YpXô[Wô_]ôt LhPlùTt\ SôuÏ úLô×WeLû[ÙûPV BWiPôYÕ ©WôLôWjûRj Rôi¥]ôu! RY¨ûXLú[ IuTÕ úLô×We L[ôLÜm, TgNúLôNeLú[ HkÕ ©WôLôWeL[ôLÜm, NavWôWúU A«WdLôp UiPTUôLÜm, @R² ûPÙs[ @ØRúU £YLeûLVôLÜm, BRV LUXj§p TgNúLôNô ¾RUôn ®[eÏm TWUôjU ú_ô§Y¥úY £Y-eLUôLÜm, TWôNd§úV DiQôØûX VmûUVôLÜm, Bd úLô«ÛdÏl ©uú] ®iQ[ô®V UûXúV ®fYôjU ìTUôLÜm, @ûRf Nt± ®iQ[ô®Ùs[ ÜXLúU @LiPôjU vYìTUôLÜe ùLôiP @iQôUûX VôXVjûR VÔ¡]ôu! @ÔL @ÔL, U]m @ÔYônj úRnkùRô¯kRÕ. R]Õ @u×d L²«u YWûY @ÚQôNXu F§oTôoj§ÚlTÕ úTôXd LRÜLù[pXôm §\k§ÚkR]. R]Õ R² ÙTúRNj§tLôL @û]jûRÙm RVôoùNnÕ, R²ûUûVúV (@lTu) LôYp ûYj§ÚkRôu. FlúTôÕm áhPØs[ úLô«p @uß

96

c WUQ ®_Vm

GLôkRUô«ÚkRÕ. úSWôL @uTu R]Õ RkûRùVô°Úm LolTd ¡ÚLj§tÏ ÑRk§WUôLf ùNu\ôu. (@lúTôÕ AXVj§ÚlT¦ úYûX SPkÕ ùLôi¥ÚkRÕ.) BÕLôßm DP--ÚkR ùYlTk R¦kÕ @ûU§ ùVn§]ôu . A]kRd L°l× ùTôe¡tß! Ruû] ØÝÕm @ÚQôNúXN²t LûWjRôu! @u× ùTôe¡tß! @k¨ûXûV @àT®júR V±V úYiÓm. @lúTôÕ @YàûPV Ds[d ¡[of£ ÙûWjRùRu]? “@lTú], DuàjRWÜlT¥ YkRûPkúRu. B²Ùu BxP ” ùUuß Ruû] Il×®jRôu! @YàûPV AoYl ùTÚdûL VôúW V[lTo! @k¨ûX«p FqYôß IÚ U]lT¬TdÏYm DÚÏm! @kR DÚdLjûR ¨û]jRôp SUÕs[Øm @ÚQôNX £Yû]d á® Øû\«Ó¡\Õ. Jm(@.D-m) @ÚQôNXUôûX (@) @lTú] YkR ûPkúRu @uû] úTô XôiÓ ùLôsYôn @û]jûRÙ U\jÕ \kúRu @u×ùLôi úPô¥ YkúRu @ûXU]j Õuû] ûYjúRu @NXUôn ¨uß LôlTôn @±VôR TôX LuVôu @±Yô¡ Ùs® [eLôn @ÚÜÚ Yô] ú_ô§ @LiP£t Nd§ VôYôn @±ùYûR V±Ù úUôRôu @RuUV UôûY ¿úV @kRWj RôrkÕ LôiTôo @û]j§Û Øuû]d LôiTôo @LUL ùUuù\ àsú[ @mTXd ájR ]ôYôn

@ÚQôNXô! ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ”

@lTú] VÚQôNXô

97

@Ú°]ô X±V ¨tTôn @ÚQôNXô! @ا²p ùYiùQn úTôu\ôn ” @u²V ùUiQô YôrúY ” @ûU§Vôm YôrdûL ùVu\ôn ” (D) DYkÕû] Ùsú[ LiúPôo DXùLXôe LôQ ¨u\ôn Duû]úV RôUônd LôiúTôo D[jÕú[ Rô]ôn ¨u\ôn DuÑP ¬u±d LiLs DiûUûVd LôiT ùReúL DiûUVô V±Ü ùNnYôo DuUV ªX¡ YôrYôo D[eLYo LôkR Uô]ôn DuÑPol éf£ Vôú]u Ds[Yô ßuû] ùVuàs Ds[Uônd LiÓ QokúRu D§jÕ¯ ùVôÓe¡ ®húPu Du]Ú ÞiÓ YôrúYu DXùLô°o ®[dÏd ùLpXôm I°ùV] ®[eÏ ¡u\ôn DiûU«u T±Ü ¿úV DXùLXôe úLô«p ùLôiPôn D«ÚX ¡û\Ù ¿úV DQoj§Óe ÏÚÜ ¿úV

@ÚQôNXô! ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ” ”

(U) U]dÏûL «Új§ ùVuû] ùU[ú]ôT úRNg ùNnRôn Uh¥Xô ®uT ùYs[m U]dLPXôd¡ ®hPôn UÚÞß ØXûL Øtßm U\kÕû] ¨û]kÕ YôrúYu UVdùLXô ùUô¯lT RtúL UûXUÚk Rô¡ ¨u\ôn

@ÚQôNXô! ” ” ” ” ” ” ”

98

c WUQ ®_Vm

ULù]]j RÓjRôh ùLôiPôn UL²à Uu× éiúPu U¡RX Ü«oL ù[pXôm Y[oYÕu ]u© Xuú\ô UVdÏß U]lúTn NôL Uk§Wm ùU[] Uuú\ô UXW¥ ÅÓ úNokúRu Utù\ôÚ Ttß ªpúXu Uuà« ÚXL ùUpXôm UeL[ UôL YôrL

@ÚQôNXô! ” ” ” ” ” ” ” ” ”

@ÚQôNX Jm @ÚQôNXô!

@qY[ÜRôu! ùU[úöTúRNUô«tß! §ÚúSôdLm, T¬Nm, YôdÏ, TôYû], èp, úVôLm A¡V Aß ¾dûLÙm IÚ úSôd¡Xô«tß. DÚYôLd LiÓ @ÚYôL @±kÕ, @ûR U\YôÕ @§úXúV ¨û\kRôu. @lTu úTNôRLô¬Vm úT£]ôu. @uTu @¥T¦kÕ ùY°úV YkRôu; @ÚÞdúL Ruû] ëQôd¡]ôu; Ru @±Ü§u²dÏj Rôú] ÙQYô]ôu; YôrYôß ùU[]ô]kRd LP-p @ûUkRÕ; “úYßTÓg NUVùUXôm ×ÏkÕ Tôod¡u ®[eÏTWm ùTôÚú[¨u ®û[VôhPpXôp UôßTÓe LÚj§pûX Ø¥®p úUô] Yô¬§«p S§j§WsúTôp YVe¡t \mUô”

A A A

17. ÅWjÕ\Ü “×°úNo TZUô]ôt úTôt×\múTô Ós°u Øû[Rôàm úY\ôn Øû[úTônj – Õû[UôiP E£dÏl TôN ùUô¯kRÕúTô ùXôlTôÚd LôûNdúL Pô]kR Uôm.”

@uTu aWaWùYu \ôojÕ YQeÏYÕm, UûXûVf Ñt±YÚm TdRo TWYNUôL @iQôUûXûVd áÜYÕm, ùRnYf ÑûYRÚm úRYôWØm úRu\ªrj §Úl×LÝm, úYRØm ØZeÏm ײR ¨XVØUô] úLô«-úXúV BÚkÕ®Pj ¾oUô²jRôu @uTu. Ruàsú[ @LiPj R²ùY°ûV VûUjÕf ÑRkRWUôú]ôu, áhPj§Ûm úTôoØû]«Ûm Fe¡Ûm GLôkRe LôiTôu. “ALôVm ¿eLôU Xô¥VÕ úTôXPeÏm GLôk§d ùLe¡ÚkRô ùXu?”

@iQôUûXVôXVm RYj§tÏ @¬V TX ¨ûXVeLû[ ÙûPjÕ. @jRXúU RYj§]ÚdùL]úY @ûUkRùR]d Lôi¡\Õ. SkRY]m, YôûZj úRôhPm, úLô×WeLs, ®NôXUô] UiPTeLs FpXôm úVôLj R²ûUdÏ D¬V]YôLúY VûUkÕs[]. ^ o Y ^eLT¬jVôLg ùNnRôu; ^oYôWmT T¬jVôLg ùNnRôu. FpXô FiQeLû[Ùm I¯jRôu; RkûR«u £kûRúV Rô]ô]ôu. ^kVô^m úLô«ûX®hÓ ùY°úV YkRÕm IÚYo @ÚÏtß, “vYôª, Ø¥ùVÓdL úYiÓUô?” Fu\ôo. RkûR«u LhPû[ @Õ ùYuù\i¦, “Am” Fu\ôu HVu. DPú] @Yo @uTû] HVuÏ[jRÚúL IÚ Sô®R²Pm @ûZjÕf ùNu\ôo. RûXUÝeLf £ûWdLlThPÕ. @ZÏd

100

c WUQ ®_Vm

LÚeùLô¥úTôp ÑÚiÓ ®¬kR Ru ákRûX @ûWùSô¥«p @ZLu @Lt±d ùLôiPôu. AûPûVd ¡¯jÕ IÚ úLôYQm UhÓm @¦kÕ, Á§ûV @§p Ø¥kR TQjÕPu §uTiPjÕPu ¸úZ úTôhPôu. éæûXÙm @Lt±]ôu. úRLNmTkReLû[ ùVpXôm ®Xd¡ ùVô¯jRôu! LÚ®às ØhûPdÏm, Lp-àhúPûWdÏm FYu ®Úm© ëhÓ¡\ôú]ô @kR ^oYNdRàdúL R]Õ DQÜd LYûXûV ÂkRôu. @û]jûRÙm DR± ^oYÑRkRW UûPkRôu. “éYûQ Vô¡ Yô]m ùTôÚkÕúUt Lh¥ Vô¡, ¾YU Rô¡ «kÕ ùNeL§o, ÅÑeLôtß úUÜNô UWU Rô¡, ®ÓRûX Uû]® Vô¡ úLYX ªuT Uô¡d ¡[of£Vôn ¨u\ôu úYkRu”

BÕúY SUÕ B[kRYWô_²u BÚdûL! ¾WjÕ\ ùYuàm úVôL³mUô^N]m G± @Yu Ru]WNô[j ùRôPe¡®hPôu. RúNk§¬Vm, HméRm, TgNRuUôj§ûWLs, SôuÏ @kRdLWQeLs, TgNúLôNeLs, ËYu, FpXôm, Rôú]Rôö] Bm úUô]jR²VW£u Oô]f ùNeúLôûXl T¦kRPe¡]. TÚÜPûX Øtßm U\kRôu; YkRûRf NhûPl ûTdÏs úTôÓYÕ úTôX Y«t±t úTôhPôu. DQûYl Tt± FiQ úU«pûX. úUô]U¦l ùThPLjÕs Oô] U¦ùV] ®[e¡]ôu. Ff£ùXuß éûY ( DXûL ) «LrkRôu, “ Fu]Õ, Vô ” ù]u] Xt\ôu. @pÛm TLÛm @±Yô¡ ¨u\ôu. LeÏpTL Xtßd Lôh£ VàT®j§ÚkRôu. £jRkùR°kÕ £YUô]ôu. U]ª\kRôu; BRU¡RUt\ôu; TôN_ôXeLû[ Oô] Yô[ôp @ßjRôu. A]kRUôLj Ruû]Vu± ùVôußm Du]ôR úUô]Ød§ ùTt\ôu. T¥lTtßd úLs®Vtßl Tt\tß ùSgNjÕ¥lTt\ ÑLgúNokRôu. U]dLtéWjûRd LûWjÕ A]kR ®[dúLt±]ôu.

ÅWjÕ\Ü

101

“£jR UÜ]g ùNVpYôd ùLXôUÜ]g ÑjR UÜ]ùUuTôt ú\ôu±t TWôTWúU!”

BkR @LiPôLôW úUô]ùY°«úXúV Sô]tß Xô®]ôu! Ød§dÏ ®jRô] úUô]dLÚm× Y¯ Tt±]ôu! BÚkR®Pj§-ÚkÕ BÚkR ùTôÚ[ô]ôu. @uTu TôX^kVô³ Vôn®hPôu; @Yû] B² TôX^kVô³ ùVuú\ @ûZlúTôm. Ø¥ ùVÓjR ©u RûXØÝL úYiÓùUuß áPj úRôu\®pûX. @ÚQôNX²u §ÚYÚh ùNV-u ®kûR Fuú]? ×jRÚm UaôÅWÚm Lô]LgùNuß R²ûU úR¥]o; SUÕ TôXvYôªLs, RmØsú[úV úUô]j R²ûUûV VûZjÕd áhPØs[ úLô«-úXúV BVtûLl ùTÚkRYj RôrkRôo. ùY°ÙQoÜt\ TWYN ¨ûX«u £\l ùTuú]! A«àm SPdL úYi¥V ¡WUjûRj §ÚYÚú[ SPjÕ®jRÕ. HVuÏ[j§-ÚkÕ úLô«ÛdÏf ùNpÛm Y¯«p UûZ ú_ôùYuß ùTnÕ SUÕ TôX^uVô£ûV ¿Wôh¥VÕ; @Yu CWd ùL[À]jÕPu A«WdLôp UiPTjÕs @UokRôu. UiUL [uû] Lôtú\ RkûRÙs ù[ô°úV úSVu RiÔ\ YôL ùYn«p RuàPu ©\kúRôöLj §iQúU ÕûQVôn SôÞg ùNpYØk RYúUVô¡d LiÔú[ ®¯jR Lôh£d LôYXu YôrkRôu Uuúö!

A A A

102

c WUQ ®_Vm

18. ""£u] úN`ôj¬'' FjRû] «PoY¬àm FdùLô¥V úSônY¬àm , FuùLu] ®u]p Y¬àm, GrûU Y¬àm , ©\¬Lrf£Y¬àm DPp Bû[jùRu× ØÚ¡®¥àm , £j§ Y¬àm, Fû]f ùNLùUXôm ©jRù]]f º±f £¬dLY¬àm , ùR°kÕh LXkRùUnf £YLôV UR²úX £ßûUùVôu ßiPôÏúUô? Fj§ûNÙ ùUdLQØ ùYq®PØ ùUuàs BWiP\d ᥨu\ôn , BuTú] , SiTú] , Bû\Yú] , TWUú], FpXô Ø]dLôÏL! ùRôjÕß ÕVodÏXj ç£ùVû] VÔÏúUô? T¬§ûVf ãû\ùRôÓúUô? ÑjRT¬ éWQ ÑLô]kR Yô¬úV, ÑPoTWÜ úNô§UûXúV!

SUÕ T ô X v Y ô ª L s A«WdLôp UiPTj§p YôNeùLôiP ©\Ï £X SôhLs ×\jÕm @ûU§ ¨X®VÕ. ©uú] DX¡t ùT¬úVôoLÞd ùLpXôm YkùRnÕm ùTôßûUf úNôRû] YkRÕ. @Õ Lôp SôûXkÕ AiÓL[ôL @ÚûQ«t NgN¬jÕYkR úN`ôj¬vYôªLû[, @±Vôd ÏßmTo, ûTj§Vm ûNj§VùUu ±LrkÕ Õu×ßj§ YkR]o. “ @úP! Buù]ôÚ úLôYQôi¥l©jÕ £±V YV§úXúV YÝdûLùUôhûP úTôhÓ YkÕ, E û U V ô n d ¡PdÏRPô! úN`ôj¬dÏl ©u £u] úN`ôj¬!” Fuß SûLVô¥]o £Xo. ULôÅWÚdÏm BlT¥úV UPÜXLm U¬VôûR ùNnRRôp, @Yo ÕVûWúV CiÓ £u] "úN`ôj¬'dÏm ϱlTôm; Vô¬Yu ©jR ù]uTôo, LpùXÓj R¥lTô úW£d Lô¬V îûU ùVuTôo Lôiªú]ô ®kûR ùVuTôo

""£u] úN`ôj¬''

103

vYôªLs Fußm FlúTôÕm RmØú[ RôúU ùUnU\k§ÚkRRôp, BYtû\ùVpXôm ùTôÚhTÓjR úY«pûX. IÚSôs UiPT úUûP«p §Vô]j§ÚkR úTôÕ, ÏßmToLs LtLû[Ùm, JÓLû[Ùm Å£]o. vYôªLs ùTôßûUÙPu @eÏs[ TôRô[ -eLj§u Uû\®úX Ru²ûX ¨u\Yô±ÚkRôo. @eúL ®[dÏl úTôÓY§pûX; RûWûVd áhÓYÕªpûX. SUÕ §ÚdúLô«pLs BlT¥l ùTô-®ZkÕ @ÝdúL±d ¡PlTÕ ®N²dLj RdLÕ. @lT¥lThP Lh¥PeLs ùYsû[dLôWo ûL«p @LlThPôp T[T[ùYuß ûYlTo. Lôtßm ùY°fNØm Å£, @ZÏm @¦Ùm ÕXeLl úTÔYo. TôRô[d úLô«p, @gOô]m úTôuß BÚi¥ÚkRÕ; RûW CWkúRônk§ÚkRÕ; ùLôÑ, Fßm×, Tp-, éWôu, F-, Ï[®, úRs ØR-VYt±tÏ @ÕúY NômWôwVm. @ûYúV TôRôú[Nû] @u×Pu Ñt± ^ôúXôL, ^ôÁlV Ød§ ùTtߨu\]. vYôªLs A]kRúUô]j§p Dsú[ VôrkÕ Ñt\jûR U\kÕ Ru²p X«j§ÚkRôo. A]ôp, @YÚûPV çXÜPûXd Ï[®, úRÉ, ùLôÑ, Fßm×, éf£Ls éWôu FpXôm TeÏ úTôhÓdùLôiÓ Rôd¡]; @ûY EÔ\dLªu± "@jûRj §uß @eúL«ÚdÏm' vYôªL°u BWjRjûR BWdLªu±Ù±g£]. @¥jùRôûPûV @¬jÕl ×iQôd¡]; ºÝm BWjRØm Y¥kR]. BWeLeùLôiP BWj§]mUôs @eÏ BkR TôXvYôªLû[d LiÓ T¬R®jÕ DQîh¥, Ru Åh¥p Yk§ÚdLf ùNôu]ôs; úTf£pûX. ®¬lTRtLôL IÚ ÑjR Yv§WjûR ûYjÕf ùNu\ôs; Dsú[ X«jR @Yo @ûRj ¾iPܪpûX– Ïßm×l©sû[Ls @eÏm BP¬ûZjR]o. úTfÑ êfÑ _ôûP ûNûL úVÕªpûX. BÚ°p YW @g£ ùY°«²uú\, @Y¬ÚkR ϯ«p ϱûYjÕ JÓLû[ ùV±kR]o; LpùX±kR]o. A]ôp @fN Utß, DPXtß,

104

c WUQ ®_Vm

D«WôûN Vtß, U]Utß, YôdLtßl úTôdLtß YWYtß Åt±ÚkR ÅWû] BûY Ntßm Õu×ßjR®pûX. BdùLô¥V RYØm ULôÅWo Dw_«² UVô]j§t ùNnR RYj§túL IlTôYÕ. úTnLÞm, ®XeÏLÞm, ®PSôLeLÞm FjÕûQ BP¬ûZjÕm, @Yo @NXUôn Åt±ÚkRÕ úTôXúY, “úTôRùUnf úNô§ SôRu éWQl ùTôßûU úT¦ YôRØ úSôÜk RôÜm YgNØ ULkûR ªgÑk ¾§] ¬ûZjR ùYpXôg úNnL° ]ôP ùXuú\”

DRôº]Uô«ÚkRôu. ©WôUQvYôª BkR NUVj§p úN`ôj¬ vYôªLs BYÚdÏd LôlTôL ¨uß YkRôo. IÚSôs ×\URf £ßYoLs @kRl TôRô[-eLj§uÁÕ LpXm× ùRôÓjR]o. @ûRdLiP ùYeLPôNX ØR-Vôo @f£\ôoLû[ IÚ ùLôm× ùLôiÓ @Wt\úY, @YoLs JhPùUÓjR]o; §¼ùWuß BÚs UiPTj§²uß úN`ôj¬ vYôª Ls ùY°YkRôo; ØR-Vôo §Ód¡hPôo; “ vYôª! ReLsúUp LpThPRô? ” Fuß T¬kÕ ®]®]ôo; úN`ôj¬vYôªLs “ BpûX, BpûX; BeÏf £u]fNôª ùVôu±ÚdÏ, úTônlTôo” Fuß ûLûVd Lôh¥f ùNuß ®hPôo. ØR-Vôo Dsú[ ùNuß BÚh¥p RP® ®¯Ùßj§dLôQúY, TôRô[-eLj§tÏl TdLj§p NUô§«p ArkR ÑYôªL°u B[ØLjûRd LiPôo; §Ód¡hPôo; ùY°úV ùNuß ékúRôhPj§p úYûX ùNnÕ ùLôi¥ÚkR TZ²vYôªLÞdÏ BûRj ùR¬®jRôo; @Yo £XûWd áh¥d ùLôiÓ TôRô[ -eLjRÚúL YkÕ, @eúL BÚ°p TôX^kVô£ûVd LiÓ T¬R®jÕ, @YûW @e¡ÚkÕ FÝl©, úLô×Wm ÑlWUiVo AXVj§tÏj çd¡f ùNu\ôo. “©WôUQ

""£u] úN`ôj¬''

105

vYôª” (BÕúY @YÚdÏ @lúTôÕ ãhPlThP SôUm) Buàm DPÛQoYtß ^Uô§«úXúV «Úd¡\ôo. @¥jùRôûP«p Fßm×m, ùLôÑÜm, ®` _kÕdLÞm L¥jÕl ×i½Úm ºÝm Y¥kÕ ùLôi¥ÚkÕm Iuû\ÙeLÚRôR ^Uô§«XôrkR @t×R úVô¡ûV ®VkÕ úTôt±, @g£ YQe¡j RYj§tÏl TeLg ùNnVôÕ @ûU§VôL @û]YÚm ®ÓjRLu\]o. BqYWXôß ØR-VôWôp J¬WÜ ùNôpXlThPÕ. A A A

19. RYWô_u “ÑPfÑPÚm ùTôuúTô ùXô°®Ók ÕuTg ÑPfÑP úSôt¡t TYodÏ.”

FÕ Ds[úRô @ÕúY Rô]ô¡ “ ú ^ ô a m , ” v×WQj§úX X«jÕ, “Sôu ” D§VôÕ Rô]ÕYôÙs[ ¨ûX«p, BÚkRT¥«ÚkR Bj R Y W ô _ ú V ô ¡ «u BuTjûR FûRd ùLôiP[dL Ø¥Ùm? @[®\kR @ÕúY @Yu @[Ü! @kR “ÑLT¬éWQUô] ¨WôXmT úLôNWjûR, Õ¬V YôrûY, @LU¡Z YÚkúRû], ØdL²ûV, LtLiûP, @ØûR Sô¥ ” @àT®jRô Xuú\ô @q®uTm ×XlTÓm! úTfÑ êf£pXôl úT¬uT ùYs[j§p ¿fÑ ¨ûX LôQôÕ BuTk§û[dÏm BkRj RYWô_²u úVôL RjÕYjûRl ©uú] ®[dÏYôm. BjRûLV BuT SôhL°u Øuú] YÚmúTôÕRôu FÝÕ úLô-u @LkûRVPe¡®Ó¡\Õ. N¬j§WdLôW²u NUojÕl T-lT§pûX, ¿dLU\ ¨û\kR @kR ùNôìT ^ôbôjLôW @à駫uTjûR FlT¥ ®[dÏYÕ? ùY°ûVl T¥Vô X[dL Ø¥ÙúUô? “FpûX«púT ¬uTUV ùUlT¥ùVu ú\ôoRUdÏf ùNôpX±Vô îUoLsúTôt ùNôpÛSô ù[kRôú[ô!”

Am, EUoLsúTôXúY @q®uT Øt\YÚm ùNôpX±Vôo. “¿dLt\ ®uT ¨ûXùTôÚj§ úVNtß YôdLt\ôt úTÑúUô Yôn!”

RYWô_u ×\ÜXûLÙm DPûXÙm @\úY U\kÕ, U]ª\kÕ, Dsú[ A j U W ô w VjûRúV B R V £mUô^] j§²uß AiÓ YÚ¡\ôu. @§úXúV Y£d¡\ôu; LhûP FeúL ¡PkRôÛm Rôu BRVô^]j §úXúV ¨ûXj§Úd¡\ôu.

RYWô_u

107

Bk¨ûX«p @YàûPV ×\YôrÜ FlT¥ «ÚkRÕ? DQÜ, D\dLm, BÚl©Pm, ùTôßûUf úNôRû]Ls FjRûLV] ùYuß ×\ÜXÏ AYXôLd úLhL ®Úm×YRôp, @RtÏ ØR-p ®ûPV°lúTôm. TLYôu RUÕ RYYôrûYl Tt±l TX RPûY BRu U]ØÚL, ûYWôd¡Vm ©\dLl úT£VÕiÓ. @Ru ^ôWjûRúV CiÓ FÓjÕûWlúTôm. DQûYlTt± TLYôàdÏ Fußm IÚ ^eLpTØm, ®Úl× ùYßl×m BÚkRúR«pûX. @jûRj§u \ôeùLô°Ú Uô]kR ÑjRoL ù[jûRj§u ù\e¡ÚjRô ùXu?

A]ôp, ALôW¨VUm SpXùRuú\ ùNôpYÕ YZdLm. BR²Pm TLYôu êuß SôuÏ RPûYLs “ALôW ¨VUm BÚkRôp SpXÕ; ûYjÕd ùLôs[XôúU ” Fuß ùNôp-«Úd¡\ôo. ®ìTôb ÏûL«p BÕ RYªÚdûL«p ùTÚmTôÛm ¨Xd LPûX, ®pYjRûZ, ùLôjÕdLPûX, úReLôn BYtû\úV DiTÕiÓ. TLYô²Pm BûRl Tt±f ùNôp-VúTôÕ, “ALô! @Õ úTôÕm!” Fu\ôo. @ûRj ùRôPokÕ RUÕ ALôWjûRl Tt±l úT£VÚ°]ôo. WUQôfWUj§p BlúTô§ÚdÏm ¨ûX«Ûm TLYôu DQûYl Tt±d LÚÕY§pûX. YkRûRj £±Õ DiÓ, Ñt±«ÚlTYÚdÏ Á§ûVl ©WNôRUôL YZeÏYúR YZdLm. ºPoLs YkÕ RUÕ LUiPXjûRd çd¡dùLôiÓ Nôl©P @ûZjÕ Øu ùNpÛmúTôúR TLYôàm úTô_]j§tÏf ùNpYÕ YZdLm. “^eLpTúU áPôÕ” Fuß @¥dL¥ ùNôpYôo. @mùUô¯ BRu U]jÕ\®p A]kRUôLl TôÙm. BRtÏ DTYôNj§uúUp LôRp ªÏ§. “DTYô^ªÚkRôp SXm” Fuß ^k¨Rô]j§p IÚSôs ùR¬®jRúTôÕ, “ALô SpXÕ Rôu! A]ôp, @ÕÜm IÚ NeLpTUôm” Fuàe ϱlTôL

108

c WUQ ®_Vm

RUÕ @àTYùUôuû\ ùVÓjÕd á±]ôo. IÚSôs DTYô^ ªÚdLd LÚ§ TLYôu ¡¬l©WR·Qm ùNu\ôo. £±Õ çWg ùNpYRtÏs, £X DjRªLs @ÚgÑûY ®ÚkÕ ùLôiÓ F§okÕ TLYôû] @ÚkÕmT¥ úYiPÛm TLYôu DiQXô]ôo. ÁiÓm ùNpÛmúTôÕ Utú\ô¬PØm Nôl©P úSokRÕ. AR-u, TLYôu “Sôu” Fuß Iu±Ûm ©WúY£lT§pûX. YkRûRùVpXôm ûYfYôSWàdúL RkÕ, A]kRjûRúV RôØi¥Úd¡\ôo. BúR ¨fNeLpTúU TLYôàdÏ 1-9-1896 ØRp BÚkÕ YÚ¡\Õ. RmªPm YÚm ûNYÜQûY FÕùY²àm, DiTÕ YZdLm. @kR A]kR¨ûX«p Ark§Úl úTôodÏ DQ®Ûm, Y«tßdLQYô«Ûm, D\dLj§Ûm, ¨û]lúTÕ? “L²úVàm Y±VùNe LôúVà اoNÚÏ LkRê XeLú[àm L]pYôûR YkùRn§ ]s°l ×£jÕSôu Liê¥ ùU[²Vô¡j R²úV «ÚlTRt ùLi¦ú] ù]iQªÕ Nôª¿ V±VôRúRô”

Fuß RôÙUô]Yo LpÛe LûWVd á® úYi¥V DjRU ^Uô§ ¨ûXûV, ¨fNeLpT ¨ûXûV TLYôu FÓjR FÓl©úXúV @ûPkÕ®hPôo! BlT¥ VûPkRRtÏ IÚ DRôWQm TLYôú]! TLYôàûPV úVôL Yôr®u ØRtTôL ( 1896-1900 ) jûRd úLhPôt LpÛØÚÏm; _PØm ÅWûYWôd¡VØßm. @ûRlTt±, BR²Pm IÚSôs TLYôu DûWjRRu ÑÚdLúU CiÓ FÝRlTÓ¡\Õ. ¿iP LôXm TLYôàdÏ ©WôUQvYôª ùVuú\ ùTVo YZeLlThP ùR²àm, Sôm @YûWj RYWô_ù]uú\ VûZlúTôm. úLô×Wm Ñl©WUiVWôXVj§p SUÕ RYWô_û] ùU[]vYôªLs TôÕLôjÕYkRôo; Øuú] ùNôu]

RYWô_u

109

TZ²vYôª ùVuTYÚm @§p LYûX ùVÓjÕYkRôo. RYWô_u @LiPôLôW úUô]j§u AZj§p Ruû] U\kÕs[ôu; @Yû]l TôÕLôdÏm ùU[]vYôªLÞm úUô]úU. BÕÜm SXúU. ùRôQùRôQùYuß úTÑm IÚYo @Ú¡-ÚlTÕ úVôLj§tÏl ùTÚkRûP. F]úY, @ÚQôNúXNu B f û N IÚ ùU[²ûVj ÕûQ úNojRÕ. DUôúR®dÏl TôXô©ú`LUôÏmúTôÕ, ùY°úV YkÕ ®Ým @kR @©ú`LlTôûX ùU[]vYôªLs ©¥jÕj RYWô_àdÏ j RÚYÕ YZdLm; @§p Tôp, ¿o, UgNs, NodLûW, TZm FpXôm LXk§ÚdÏm; @kRl ©WNôRjûRf Ntßm úSôhPm TôWôUp ûL«pùLôÓjRYôú\, Liê¥VYôú\ Yô«p Et± ®ÓYôu. úLô®p ThPo BkR ÅWûYWôd¡VjûR úSôd¡ BWe¡, @mUàdÏj çV TôûX V©ú`Lg ùNnÕ LXl©u± @lT¥úV ©¥jÕ, ©WôUQvYôª«u DTúVôLj§tÏ DRÜmT¥ ùU[]vYôªL°Pm ùLôÓjÕ YkRôo. RYWô_²u Ru U\§«u AZm LP-àm ùT¬Õ; £XúYû[ YôûV ¿d¡ DQûY Dsú[ Yt×ßjR úYi¥ YkRÕ. £XúYû[ ¿iP úSWm 8 @pXÕ 10 U¦ úSWm, NUô§«úXúV ArkÕ®ÓYÕiÓ; YkR IÚ UôRm ùYßkRûW«úXúV ùYtßPm× IÚ úLôYQjÕPu ¡PkRÕ. BWiùPôÚ UôReLs Ñl©WU¦VWôXVj§-ÚkÕ úLô«-Ûs[ úRôhPj§p ^Uô§«-ÚkRôo. ®ìTôbÏûL« -ÚdûL«p ùSÓúSWm §Vô]g ùNnÕ FÝkRôp, BÕ RPôùWuß ¸úZ ®ÝkÕ ®ÓYÕ YZdLm. BûRlTt± TLYô²Pm IÚØû\ ùR¬®dLúY, TLYôu RUÕ @àTYeLû[VÚ°]ôo. “ ékúRôhPj§-ÚdûL«p, IÚ ùN¥«]¥«p §Vô²jÕhLôÚúYu. §Vô]j§²uß ®¯jÕl TôodûL«p ùYÏçWj§p úYß ùN¥«u TdLªÚlúTu.

110

c WUQ ®_Vm

ékúRôhPj§²uß YôL] UiPTj§tÏ YkRÕm ®û[VôhÓl ûTVuL°u úNhûPûV ®XdL, UiPTj§àsú[ BÚh¥p IÚ YôL]j§ûPúV ^Uô§«ÚlúTu. Li ®¯jÕl TôojRôp, DPp Buù]ôÚ YôL]j§u BÓd¡p BPdLô] BPj§p ®ÝkÕ ¡PdÏm. @R]ôp DPÛdùLôußm DßY§pûX. FÝk§ÚdÏmúTôÕ ¨Rô]UôLúY FÝk§ÚlúTu.” BÛlûTUWjR¥ YôL]UiPTj§²uß RYWô_o, úLô®p ®pYUWjR¥«Ûm, £YLeûLj ùRlTdÏ[j§u ùRt¡Ûs[ BÛlûT UWjR¥«Ûm, UûZùTô¯kRôp UeûLl©sû[Vôo úLô«-Ûm ^Uô§«-ÚkRôo. @R]ÚúL FlúTôÕm _]SPUôhP ªÚdÏm. ©WôUQ vYôª«u ×Lr GtL]úY E¬tTW® ®hPÕ; @YûWdLôQd ÏmTp YkÕ ùLôiúP«ÚdÏm. @qYôiÓ (1896) Lôoj§ûL ¾Tj§tÏ YkR áhPm, @ÚQ¡¬ ¾TR¬N]jÕPu BkR APôR úVôLU¦ ®[dûLÙk R¬£jÕf ùNpXXô«tß. DjRUoLs D«Ús[ BkR R·÷êoj§j §ÚdúLôXjûRd LiÓ, “UÜ]Uô Øû\Vôt LôhÓm Uôl©WU YjÕ YôXu £Y¨ûXj RYoNt ºPo ùN±ÏÚ YWu£t ûLVu DYûLúVô ÚÚYu \uà ÞYlTYu L°Ø LjRu @Yû]Vôk ùRuTôp êoj§ VlTû] úVjÕ úYôúU”

— (TLYôu) Fuú\ ÙÚ¡ ¨tTo. ÑjRúUô]u; ¨xd¬Vu; @NXu; ¨o®Lô¬; ¨oUXu; ¨fNeLpTu; lWyU ¨oYôQu; A]kRTôXêoj§; AjUôWôUu; lWyU ¨xPu; Ï°oØLjRu; Rô]u± úY±Xôu; úRNLôX YojRUô]eL[ôp ®LôWUt\Yu; ®£j§WUô] úUôL]_ôX DXûLj Ruû]Vu± úY±pûXùV]d

RYWô_u

111

LôiúTôu; “RjYU³ ” ùVu\ ùTôÚs ®[dLjûR BÚkRT¥ úUô]Øj§ûWVôt Lôh¥ ¨túTôu; úRLm, ©WôQu, Bk§¬Vm, ×jVô§Ls N-dLôÕ @Pe¡ ùVôÓe¡V ÑjRu; Ï°oãÓ BuTÕuTm BûYùVpXôm @ÔLôR ¨jVôjUUVu; “BVpTôÏ úSôu©tùLôu ±uûU; DûPûU UVXôÏ Utßm ùTVojÕ” “Utßk ùRôPolTô ùPYuùNôp ©\lTßdL Ût\ôod ÏPm× ªûL”

Fu\T¥ GÕm DûPûUVt\Yu. “S mÚjÙo SNeLô S úU _ô§ úTR: ©Rô ûSY úU ûSY UôRô S _uU! STkÕo SªjWm ÏÚoûSY £xV: £Rô]kR ìT: £úYôam £úYôam!”

Fu\ ÑjR ÑRkRW ^UjY ^f£Rô]kR ÑVm lWyU ¨ûX«-ÚdÏm BkR UaôàTôYûWd LiPôp, VôYúW U]ØÚ¡, BuTm ùTÚ¡, @kR £uUV LôkRj§p YNlThÓ ¨pXôo! DjRi¥S«]ôo BlT¥ ØRuØR-p CÓThPYo YkRYô£d LÚ¡-ÚdÏm §ÚU¦ Yô£Vô] DjRi¥S«]ôo AYôo. BYo ùUnVuTo ; èXôWônf£Ùs[Yo; Nôv§WeLû[ FjRû] ©¯kÕm ùNôhPôYÕ AjUô]kRm YW®pûX ùVußQokÕ, ÑVôÖé§ Vô[ûWj úR¥j§¬kRYo. Lt\ôÛm , úLhPôÛm, LôVU¯VôR ³j§ ùTt\ôÛm BuTØiúPô? Lt\±®]ôp Øt\±Yû]d LôQØ¥ÙúUô? RjÕYe LÞPu FjÕûQ úTôWô¥]ôÛm ^UôRô]m YW®pûX. S«]ôo IÚSôs BÛlûT UWjR¥«p éoQ £tÑL]ô] BkRj RYWô_û]j R¬£jRôo; DPú] “AjU³j§Ùm

112

c WUQ ®_Vm

NôkRØm BúRô DÚdùLôi ùPô°o¡u\Õ; BûRúV Sôm Tt\úYiÓm ” “BpXÕ Øs[Õ UpX RYàÚ FpûX« XkSXm ×pÏTt \tú\”

Fuß @±kRôo. “RjÕYlúT úVôúP RûXV¥jÕd ùLôs[ôUp ûYjR YÚsúUô] Ys[ûXúV – ¨jRUu× éQd LÚÕùSgNm úTôt\d LWùUÝm×e LôQj Õ¥dÏªÚ Li.”

@ÕØRp, DjRi¥S«]ôo, @¥dL¥ YkÕ RYWô_àûPV DPp ùN[L¬VjûRd LY²lTúRôÓ, Oô]Yô£xPm, ûLYpVSY¿Rm BYtû\l T¥jÕ, vYôªLs §ÚYôd¡²uß DTúRNm ùTßYRtÏl úTWôYÛPu Lôj§ÚkRôo. áhPm YkÕ ùRôkRWÜ ùNnVôUp LôYp Y¡jRôo. A]ôp S«]ôo FlúTôÕm @eúL«ÚdL Ø¥Y§pûX. S«]ôo BpXôR NUVm, áhPm YkÕ ãrYÕPu Ïßm×l ûTVuLÞm úNhûP ùNnR]o. BeúL Uû\®PªpûX. RYWô_o UWjR¥«p ùYhPùY°«p IÚ úLôYQjÕPu Åt±Úd¡\ôo. ¸¯Vp©u ¡[of£Vôp ûTVuLs Ïßm× ùNnÕ YkR]o. ©jRù]uú\£]o. IÚSôs IÚ Ñh¥, RYWô_²u IúW úLôYQj§p £ß¿o ùTnÕ®hPôu. HVu £±Õm U]gN-dLôÕ DRôº]]ô«ÚkRôu. “Rô]u± VôÚiÓ? Ruû]Vô ùWuùNô-ù]u? Rôu\uû] YôrjÕ¡àk RôrjÕ¡àk – Rôù]u] Rôu©\ùWu úøWôUt \u²ûX«t úTWôUt øù]uß ¨u±PúY Rôu.”

— (TLYôu) FuTúR SUÕ RYWô_o ¨ûX. BûYùVpXôm §§ûbdÏ DWö«]. _ôWÕxhWo (Zoraster) Lu]j§p @¥ThPôo; TWUamNo ©jRù]u

113

RYWô_u

ú\NlThPôo; £Yú] ©jRù]uT§p U¡rf£ ùTôeÏ¡\ôu. Ui, ùTi, ùTôu ùY±©¥jR ©jRÜXLm @±VôûU«p D\eÏmúTôÕ, ®¯jR Oô²Lû[j R]Õ D\dL UVdLj§p ©jRo, úTVo Fuß G£ BPo ùNn¡\Õ. ®¯jRYàdÏ BûYùVpXôm ùTôndL]úYVôÏm. @Z¡u BVpûT @kRL ]±Yú]ô? @iQôUûXj Rm©Wôu IÚSôs DjRi¥ S«]ôÚPu, @iQôUûXj Rm©Wôu FuTYo YkÕ RYWô_û]d LiPôo; Rm©Wôu §ÚYiQôUûX A¾]jûRf úNokRYo; BRu UPm Ïu\dÏ¥«Ûs[Õ; UPj§u RûXYÚPu U]úYtßûU «]ôp @iQôUûXj Rm©Wôu §ÚYiQôUûXdÏ YkÕ ÏÚêojRj§XUokÕ, @eÏf NUô§Vô] RUÕ ÏÚ®u Y¯TôÓLû[f ùNnÕ ùLôi¥ÚkRôo. Rªr úYRUô] úRYôWjûRj Rô[júRôÓ B²ûUVôLl Tô¥, DgN®Új§ ùNnÕ YkRôo. BÛlûTUWjR¥«p Åt±ÚkR SUÕ RYWô_û] IÚSôs LiÓ, @u× úUÄhPôp DjRi¥ S«]ôÚPu @ÚLûQkÕ RU§ÚdûLVô] ÏÚêojR UPm §Vô]YN§ Ùs[ùRuß ®iQl©jÕ @ûZdLúY, RYWô_o DPuThÓf ùNuß @±Y±VôûUÙm, BWÜTLÛ Utßf ÑhPt\ ÑPo ¨ûX«XUokRôo. A! Bk¨ûXVuú\ô U²RôuUô, “£]kRû] Vtßl ©¬VØk Rô]tßf ùNnûLVtß ¨û]kRÕ Utß ¨û]Vô RÕUtß ¨uUX]ônj R]kR² úV«Úk Rô]kR ¨j§ûW ReÏ¡u\ Y]kR² ùXu±Úl úT]jR ú]L« XôVjRú]”

Fuß Th¥]jRôo @YôÜ¡u\Õ!

á±VYôß A A A

AoYdL]ÛPu

20. ÏÚêojRm “úTôdÏm YWÜ ªWÜm TLÛm ×\m×ØsÞm YôdÏm Y¥Ü إܪp XôùYuß YkÕYkÕ RôdÏ Uú]ôXVk Rôú] RÚùUû]j RuYNjúR VôdÏ UßØL YôùNôp ùYôQô§kR Yô]kRúU!”

@Yù]ôÚYú] FeϪÚd¡\ôu; @Yú] RuUVUôL BRVd úLô«Ûs°Úd¡\ôu; @Yú] ùUnlùTôÚs! @mùUnlùTôÚû[ úVôokÕ @Pe¡ Iu± ¨ûX ¨t\úX DiûU¨ûX; @ÕúY Ru²ûX; @k¨ûX«p Rô]Pe¡ ¨u\ôp, ©\ùYpXôk RmUôúX SûPùTßm FuTûR TLYôàûPV YôrÜ FqY[Ü ùR°YôLd LôhÓ¡u\Õ! ¨û]ùYôußm ¨û]VôUp U]ª\kÕ, @q®Pj§ùXÝkR RuUV®uT ùNôìTj§p T§kÕs[ RYWô_àdÏ, úUuúUÛm ùUnjÕûQ YkÕùLôiúP «ÚkRÕ. ×\j§²uß úTôkR £ß BPoLù[pXôm RYÜߧûVl TXlTÓj§]. RtúTôÕ ÏÚêojRj§p @iQôUûXj Rm©Wôu RYWô_àdÏl T¦×¬¡\ôo. Rm©Wôu RUÕ B²V ÏWXôp, úRYôWeLû[ SôsúRôßm TôÓYÕiÓ. Bq®²V Ti®ÚkÕPu, RUÕ ÏÚ®tÏ ¨úYR]g ùNnR ©WNôRjûRÙm RYWô_àdÏd ùLôÓjÕ YkRôo. BlT¥ BWiùPôÚ UôReLú[Vô«]. ©\Ï vYôªL°u RYl ùTÚûUûVd LôQdÏݪV TX @uToLs YkÕ DQÜ ùLôÓdLj ùRôPe¡]o. ©WôUQvYôªLû[f Ñt± FlúTôÕm áhPg ãrkÕùLôiúP «ÚdÏm. ©WôUQvYôªL°u ûYWôd¡Vm @û]Yo ®VlûTÙm @YW¥«p YQd¡VÕ. Rm ØPûXlTt±f NtßeLÚÕY§pûX; DPúXô Ï°jRp LÝÜRXt±Úd¡\Õ; RûXúVô ÏÚ®dáÓúTôt ©u²f NûPVô]Õ. ûL«p SLm Y[okÕ ¿iÓ Yû[kÕs[Õ.

ÏìêojRm

115

ùYßkRûW«p Fßm×Ls ùUônjÕ YÚj§Ùm Ntßm TôWôhPôÕ, BWÜ TL-u± BÚkRT¥ «ÚkR BjRYf ÑPûWd LiP VôoRôm, “BYo ÑLú]ô, ÕÚYú]ô, Uaô ÅWú]ô” Fuß YQeLUôhPôo! @eÏ YkÕ ¨tTYoLs Fßm×dL¥ RôeLôÕ ùNuß ®ÓYo; vYôªLú[ô, RUÕPûX Fßm×L°PúU ùLôÓjÕ®hPÕ úTôp @Uok§ÚlTôo. £X YôWeLs BlT¥j RûW«úXúV DhLôok§ÚkRôo. BlT¥ «ÚdÏm SôhL°p IÚ §]m IÚ ANô¬ UôÕ, ©WôUQvYôª«u Ï°jR±Vô DPûXÙm, RûXfNûPûVÙm Li¥We¡ Y¯V Y¯Vj ûRXªhÓd Ï°lTôh¥]ô[ôm. @kSu±ûV @iQp @u×Pu IÚSôs ®[d¡VÚ°]ôo. ¸ùZpXôm Fßm× ¨û\k§ÚdLúY IÚ ÀPj§uÁÕ vYôªLû[ ûYjÕ, Gßm× G\ôÕ Tj§Wm ùNnR]o; F²àm vYôªLs ÑY¬t Nônk§ÚkRRôp, @YÚûPV B²ûUdÏ ®Úk§]WôL Fßm×Ls Buàm úUúX úV±]. ÏÚêojRj§p vYôªL°u ØÕÏThP @ûPVô[m ÑY¬t TpXôiÓLs TpúXôWôt LôQlThPÕ. R¬£dL YÚúYôo BkR ÅW ûYWôd¡VjûR YQdLjÕPu úTôt±, “BYo RYd¡ZYo; BYo YVûR Vôo @±Yo? úVôL³j§Vôp Fußm Bû[OWôLj úRôuß¡\ôo” FuTo; £Xo “BYo SLeLû[l TôÃo! BYo ùT¬V ³jRo. úLhPûRj RÚYôo ” Fuß YWm úYiÓYo; ©¦Lû[j ¾odLf £Xo Øû\«ÓYo; ùNpYl ùTÚdûL úYiÓYo £Xo; ©sû[lúTtû\ úYiÓYo £Xo; Øj§l úTtû\úV úYi¥ ¨tTo £Xo. “FpXôk ùR¬Ù ªû\YôùYu ]pXùXpXôm ùNôpXôØu ¿Rôu ßûPj§WeLd LôiúTúö!”

Fuß DÚÏYôo £Xo. vYôªLs Bq®úSôRd Lôh£dùLpXôm Nô·VôL BVp©t±¬Vô§ÚlTôo. BkRd

116

c WUQ ®_Vm

áhPm GLôkR ÜߧdÏf úNôRû]Vô«ÚkRÕ. NkûRdáhPj§Ûm, Ruû]V±kúRôu @ûNYt\ R²ûUûVúV LôiTôu. áhPm @§LUôL ùSÚe¡ YkRRôp vYôªLû[fÑt± êe¡Xôp @Wi ùNnVlThPÕ. Rm©Wôu DtNôLjÕPu vYôªLû[l úTôt±]ôo. @YûWúVôo £YUeL[ ®dWLUôLúY @Yo LÚ§]ôo. IÚSôs @u©u ªÏ§Vôp çT¾Te ùLôiÓ @YÚdÏ AWôR]g ùNnVj ùRôPe¡]ôo. A]ôp BûR vYôªLs ®ÚmT®pûX; DPú] @Yo ÑY¬p, “BRtÏj ùRôiÓ BÕúY”

Fuß Fݧ, Rm©Wôu ALôWm ùLôiÓ YÚmúTôÕ Ñh¥d Lôh¥]ôo. @RôYÕ, BkRf NÃWj§tÏ BqÜQÜl T¦úV úTôÕm, úUtùLôiÓ Iußm úYiPôm FuTûRd ϱl©hPôo. Rm©Wôu ×\Y¯TôhûPd ûL®P úSokRÕ. BÕRôu ØRuØRp ©WôUQvYôªLs FݧVÕ; BÕ E¬t TW®, “©WôUQvYôªLs SpX Rªr FÝÕ¡\ôo; T¥jRYo” Fuß @û]YodÏk ùR¬kRÕ. RôÛdLô £WvRôo úYeLPWôUnVo vYôªLû[ @¥dL¥ YkÕ R¬£jÕf ùNpYÕiÓ. vYôªL°u Eo, ùTVo, ®XôNjûR @±V úYiÓùUuß FqY[úYô Uu\ô¥d úLhÓm vYôªLs @ûNV®pûX. IÚSôs @Yo @q®YWjûRd ùR¬®jRôùXô¯Vl úTôLUôhúPù]uß @eúLúV DhLôokÕ®hPôo. DX¡p BÕ IÚ ùT¬V UôûV: VôûWd LiPôÛm, DPú] “EùWu], úTùWu], D\ùYu], ùNVùXu], Uû]ùVu], ùNpYùUu]? ” Fuß ®]ÜYúR DX¡u ¿¥jR TZdLUôn®hPÕ. BlùTVo Y¥ÜLû[ ®ÓjÕ @û]YûWÙm AjUôYôL AjUÜ\®p LXkR±V DXLm TZLúYiÓm. BkRl ×\®]ôdLs I¯kÕ, “¿ Vôo? ” FuTRtÏ T§XôL “Sôöo? ” Fuß IqùYôÚYÚm úLhÓd ùLôiPôp

ÏìêojRm

117

SXUôÏm. úYeLPWôUnVo ©¥YôRm ùNnRRtÏ BQe¡, vYôªLs “úYeLPWôUu, §Úfѯ,” Fuß Fݧ]ôo. úLhPYo FݧVYo BÚYo ùTVÚm Iu\ôL @ûUkRÕm ®VlúT! vYôªLs ùT¬V ×WôQjûR ùVÓjÕ, §Úfѯ ÑkRWêoj§ SôV]ôo Tô¥V vRXm Fuß Lôh¥]ôo. £X SôhL°p Rm©Wôu @e¡ÚkúR¡®hPôo. DjRi¥ S«]ôÚm, RUÕ UPj§tÏf ùNuß ®hPôo. ALôWj§tÏd Ïû\®pûX. IÚYúWôùPôÚYo úTôh¥ úTôhÓd ùLôiÓ Bl×i¦Vû] ëh¥]o. F²àm, TdLj§p FlúTôÕªÚkÕ LY²dLl ùTôßlTôL IÚYÚm BpûX. BpûXVô? @ÚQôNXu Ru ûUkRàdÏ DPú] Utù\ôÚ £\kR ÕûQûVVàl©]ôu. @ÚQôNXjûR @±kRùRÕúYô @ÕúY Sôu; @Õ FÕúYô @ÕúY @ÚQôNXm Fu\ UûXúTôu\ ùNôìT ^Uô§«p ¨ûXjRYo; ×\jÕûQûVd LÚRôo; F²àm, BqY¬V RYf ùNpYj§tÏl TdLj§p IÚ TôÕLôl× úYiÓùUuß TôolúTôÚs[m T¬kÕ @iQôUûXVôû] úYi¥tß. A A A

21. TZ²vYôª “NôÕdL [ôYôo NLYôN Si¦]ô úXÕdLô ªk¨VU ùUpXôØm – úURdL RiùPu\u UôÚRk RôuÅN úY®£± ùLôiùPu] Lô¬V¿ áß.”

— (TLYôu) HVeÏ[m ®SôVLÚdÏ @u×Pu éû_ ùNnYôo; TfN¬£Ùm TôÛm úNojÕl ùTôe¡ Dl× BpXôUp, Vôû]ØLàdÏ ¨úY§jÕ IÚúYû[ ÙiTôo. BYúW, UûXVô[m TZ²vYôª. IÚSôs BYo ®SôVLûW ªLÜm @u×Pu Y¯ThÓd ùLôi¥ÚdûL«p, c¨YôNnVo Fuù\ôÚYo @YûWd LiÓ, “ BkRd LpÛfNôª L§ûVd ùLôÓdÏUô? YôQôû[ BR²p ÅQôdLôúR! @ÚkRYjRôrkÕ Jo @t×RvYôª ÏÚêojRj§p DÚdùLôiùPô°ÚÕ! ÕÚYû]dLôQôn! ùRôuòp ®¬jR LÓkRYd ùLôÝkûRd LiùQ§o LôQôn! @RtÏl T¦ùNn RôeúL ¨ûXjRôp, ©\®l TVù]Xôm ùT\Xôm; Dߧ! ” Fu\ôo. BkR Yônf ùNôpûXÙm Buàm TXo ©WôUQvYôªûVl ×LrYûRÙe úLhÓl TZ²vYôª SUÕ RYWô_²Pm @[Yt\ Sm©dûL ùLôiÓ ALôVm úTôu\ T¬ÑjRUô] Nk¨Rô]j§p YkÕ úNokRôo. “@uToT¦ ùNnVùYû] Vô[ôd¡ ®hÓ®hPô -uT¨ûX Rôú]Yk ùRnÕm TWôTWúU.”

FußÚ¡, ©WôUQvYôªûV YQe¡]ôo. “Øj§l úTß ùTtú\ôm!” F] U¡rkRôo. RUÕ ©sû[Vôo éû_ûV ®ÓjÕ, @ÚQôNX²u Oô]l ©sû[VôWô] BjRYWô_²u T¦ûV ªLÜm £WjûRÙPu úUtùLôiÓ SXUûPkRôo. SmUôrYô¬Pm UÕWL® VôrYôo ûYjR úTWuûTúV TZ²vYôª RYWô_²Pm

TZ²vYôª

119

ûYjRôo. BkR Oô] úYs®f ùNpYjûR, Li¦û]d Lôd¡u\ BûUúTôXd LôjRôo. “@WúN¨u ±ÚdLÚûQ VpXô ùRôuû\ V±VôR £±úV]ô ]R]ôp Øj§d LûWúNÚm T¥dÏ]Úh ×ûQûVd áhÓe ûLl©¥úV LûPl©¥Vôd LÚjÕdùLôiúPu”

Fu±û\g£]ôo. RUÕ Dn®t ¡û\Y]ôm RYWô_²u @uûTf £dùL]l ©¥jRôo. TZ²vYôª. ¨úY§lTYo ùLôiÓ Øu ûYjRûR ùVpXôm IúW LRmTUôLd LûWjÕ, vYôªLÞdÏ IÚ ¡iQj§t ùLôÓlTôo; Á§ûVl ©WNôRUôL YkRYoL[dÏj §Úl©d ùLôÓjÕ®ÓYôo. ÏÚêojRj§p vYôªLs Iu\ûW VôiÓLs ùNôìT^Uô§« Xôrk§ÚkRôo. DQÜáP Yt×ßj§ FÝl©úV RWúYi¥VRô«tß. @ÕÜm Lg£VôLd LûWjÕ IÚ ¡iQúU ùLôÓlTÕ. DPp FÛmùTÓjÕl úTô«tß. UXf£dLp DiPô«tß. @lúTôÕ £XSôû[d ùLôÚRWm LÚlTôLf NÕWd Lh¥LsúTôX ùY°dÏl úTôÏUôm. DPp FlT¥ Fu] úSôÙt\ôÛm BkR Oô² LY²lT§pûX! Fußm @lT¥úV; DX¡tLôLúY DPp. DiûU«p @Yo ÑjRôuU ùNôìTm; @RtÏ úSôúVÕ? IÚ Lh¥-p DhLôokÕ §Vô]j§úXúV «ÚlTôo. FÝk§ÚdLdáP Ø¥Y§pûX. FÝkRôp UVdLm YÚm; DPú] ÁiÓm DhLôokÕ®ÓYôo. ªLÜm ØVuß ØVuú\ ùVÝk§ÚlTôo. TZ²vYôª £XúYû[ @Ú¡-ÚkÕ ¸úZ®ZôÕ ©¥jÕd ùLôsYôo. BfNUVm IÚSôs, ÏÚêojRjûRf Ñt±Ùs[ ×°V UWeL°p TZeLû[d L[ÜùNnV BÚYo YkR]o. IÚYu, FlúTôÕm ®¯jÕ úUô]Uô«ÚdÏm vYôªLû[ úSôd¡, “BYo LiL°t Ls°lTôX¥dLXôm; @lúTôÕ úTÑ¡\ôWô TôolúTôm” Fu\ôu. vYôªLs Lô§p BÕ ®ÝkÕm @ûNV®pûX. ©uù]ôÚYu, “ Nôª

120

c WUQ ®_Vm

¡PdLhÓm Sôm SUÕ Lô¬VjûRl TôolúTôm ” Fuß Õ¦kÕ ×°Vm TZeLû[d L[Yô¥f ùNuß®hPôu. BRtÏm vYôªLs Iußg ùNôpXôÕ ÑmUô®ÚkRôo. “Yô]kÕ[e¡ùXu? Ui LmTUô¡ùXu?” “YPúLô ÓVokùRu] ùRuúLôÓ NônkùRu] Yôu©û\dúL ” ®[dùLô°«p FiùQn ®Vô©jRÕúTôX DXûLj Ruà[Pd¡V ¨fNX ùNôìT ^Uô§vRu FûRÙe LÚRôu, FûRÙùUiQôu. @RÕ @RR²Vp©túLtT BVtûLVôp BVdLlTÓ¡\Õ! BVtûLf NdLWj§²ußk Rl©V lWyU éRu BYtû\lTt±f £k§Vôu. “ùNu\Õ LÚRôo Sôû[f úNoYÕ ¨û]Vôo LiØu ¨u\Õ ×£lTôo ùYn«p ¨XYôn®i ®ÝÕ ÅrkÕ ùTôu±] NYmYôrk RôÛm ×ÕûUVô ùVôußm TôWôo Suß¾ ùRu]ôo Nô· SÓYô] ËYu ØjRo”

— (ûLYpVm) FuTúR @YàûPV ¨ûX. èXôWônf£ DiûURô ù]u\Pe¡ Ùs[±úY Rô]ô«t ±iûUVYu úYRj §Ws.

ÏÚêojRj§t ÏmTp @§L¬jRÕ. TZ²vYôª ùY°úV ùNpÛmúTôÕ vYôªLû[ Dsú[ «Új§l éh¥f ùNpXúYi¥VRô«tß. ©\Ï BÚYÚm úYeLPWôU SôVdL¬u ^mURj§uúUp @YÚûPV UôkúRôl©p TWiL°u Á§ÚkR]o. BeÏ áhPjûR Ùsú[ ®ÓY§pûX VôûLVôp @ûU§ ¨X®VÕ. BkR @ûU§Vô] ãr¨ûX«p vYôªLÞdÏl T¥dL úSWm DiPô«tß. LôXm ùNu\ SôL-eL vYôª

TZ²vYôª

121

L°u úYRôkR ×vRLeLû[ @Yo Åh¥²uß TZ²vYôª FÓjÕ YkÕ ùLôÓlTÕYZdLm. ûLYpVm, úYRôkRãPôU¦, Oô]Yô£xPm BYtû\ùVpXôm TZ²vYôª ùLôiÓYÚYôo. @YÚdÏ BRu ®`VeLû[ ùR¬kÕùLôs[ AYÛiÓ; @RtLôLj RP®jRP®l T¥lTôo. BûRd LiÓ RYWô_o @kèpLû[j RUÕ ùRs°V U§«]ôp DsðW YôWônkÕ ®[dÏYôo. vYôªLÞdÏl ×jRLl T¥l× Fq®RjÕk úRûY«pûX; A«àm, úLhúTôodÏ ®ûPV°dLl TX @¬V èpLû[ ùYÏ F°§t T¥jÕ ¨û]®p ûYjÕûWlTo. ÑVôÖTYjRôt T¥dÏmúTôÕ @û]jÕm RmØs ØuúT«ÚkRRôLúY ×X]ôÏm. Rªr, A¬Vm, UûXVô[m, ùRÛeÏ ØR-V ùUô¯L°p TLYôu ×XûU ùTt\Õ ªLÜm ®VdLjRdLÕ. @qYmùUô¯l ×XYoLs Nk¨Rô]j§t TZÏm Uôj§Wj§úXúV @R§p úRof£ùTt\ôo. úYRúU RôUô] AjUôÖT®LÞdÏsú[ BkR _LjúR«Úd¡\Õ. F²p @YoLÞdÏ FÕÜm קRpX; Øu²ÚkR èpLÞm, Bußs[ èpLÞm, B² YÚm èpLÞm, @û]jÕm, @YoLÞdÏsú[úV ùTô§kÕ¡Pd¡u\]; FûRl T¥jRôÛm @YoLÞdÏl TZm TôPúUVôÏm. TLYôu @±Üd LtTLm. @Yo Yôd¡²uß @Úm×m @Ú[ZÏ ùTt\ @jVôjU SßUXoLs IqùYôuû\Ùm IÚ ùT¬V èXôL ®¬dLXôm. ùYs[j Rû]V ®¬è X[kRôÛm Ds[j ÕQoúY ÙVoÜ.

èpLs, èpLs, èpLs! FeÏm èpLs! êû[dÏf ÑûUúVt\ FjÕûQúVô èpLs @fÑ YôL]j§²uß UûXVÚ®úTôXl TdLm TdLUôLd LdLlTÓ¡u\]. U²Ru FûRl T¥lTÕ?

122

c WUQ ®_Vm

Ruàs[ èûXj R]Õsú[ LpXôRôu FkèûXd Lt\ôÛùUu?

@±úY Rô]ôLôR Lt\±Ü, @-V±Ü, Yu²úTôLm úTôÛm! U]ùUàm úUXhûPûVj §\kÕ Dsú[Ùs[ ùNôìTèûXl T¥jRôp, T¥dLlT¥dL A]kRm ùTôeÏm! @kèÛdÏ Ø¥®pûX; @Õ Fußm ×ÕûU; Fußm TZûU! @jRûLV èûXdLtß Øt±VYodÏ Utû\V @fÑ èpLs ùYtß èpLú[VôÏm; êû[dÏf ÑûUVôÏm. @Ú[ôX±kÕ A]kRô¾RUô] @jÕÅR £jRôkR ¨ûXÙm, úYRôkR Ø¥Yô] úUô]Øm ùTt\ T¬éWQo FpXô Uû\LÞdÏm Dû\®PUuú\ô? F²àm, TLYôu, èXôWônf£«Ûm IlTtú\ ®[eÏ¡\ôo. BÕ TLYô²Pm úTÑmúTôÕ, @¥dL¥ ¸ûR, DT¨PRm, RôÙUô]Yo ØR-V ètL°²uß úUtúLôhLû[d ûLVôsYÕ YZdLm. FkR Yôd¡VjûR @¥ùVÓjRôÛm TLYôu @ûRl éoj§ ùNnÕ®ÓYôo. TLYô²Pm Ltßj úRokR ×XYoLs YÚYÕiÓ; LtßdLtß @ÛjÕ DiûUV±ûYúV Sô¥ AYÛPàg £Xo YÚYÕiÓ; Lô£ TôojRYû]d Lô£×WôQm T¥jRYu úSôhPm TôolTÕ úTôXd Lp®f ùNÚdÏt\ YÚm AZm TôodL YkÕ LPTPlTÕiÓ. @û]jûRÙm UôûVf ÑÚù[] DR±jRs°, ùU[]U¦l×jRLjûRd LtLj Õ¦kR ¾WÚm YÚYÕiÓ. @û]YÚm @Yo Nk¨Rô]j§p FlT¥ úVàm Ds[ÜiûU ùVôu ù\u\±kRPeÏYo. @qÜiûUúV RuØu ú_ô§ UVUôn ®[eÏYûRd LôiTo. TZ²vYôª RÚm èpLÞPu, UûX«Ûs[ TjUSôTvYôª @pXÕ _ûP vYôªVô¬PªÚkR NUv¡ÚR ×jRLeLû[Ùm @¥dL¥ vYôªLs TôolTÕiÓ; @Y¬Pm UkjW Nôv§Wm

TZ²vYôª

123

AÙoúYRm ØR-V èpLÞPu NeLWWô§úVôo @Ú°V BuTUVUô] Õ§j§WhPôm lÚaj vúRôjW WjSôLWØm BÚkRÕ; BûR vYôªLs Ut\ YPùUô¯ èpLÞPu TôojÕj ùR°kRôo. IÚ LiLôh£ FlT¥ U]j§t T§¡u\úRô, @lT¥úV @YÚdÏ èpLÞm. @YÚûPV OôTL Nd§Ùm GLôdW£jRØm DX¡Ûs[ @t×ReL°p Iuß FuTÕ BRu @àTYm. IÚ NUVm IÚYo, TjUSôTvYôªLû[ IÚ NkúRLe úLhPôo. @RtÏ BkR ùU[² (©WôUQ vYôª) lÚajvúRôjWjûR ùVÓjÕ IÚ ÑúXôLjûRd Lôh¥]ôo. @ÕúY ùTôÚk§V ®ûPVô«ÚkRÕ. BlT¥VôL @jVôjU Nôv§WeL [û]j§Ûm vYôªLs F°§p úRof£ ùTt\ôo. BkR ÑjR ÑRk§W ¨WkRWd Lp®dÏm, UÕûW«p @Yo Lt\ TkRû]d Lp®dÏm úSVoLú[ úYtßûUûV @±L. Ruû] V±kRPe¡j RuUVUôn ¨u\dLôt ©u]±Ü ùRuú] ©\?

A A A

22. D\®]o YÚûL @uû] «pûX VlT ²pûX VôÕ \Ü ªpûXúV SuûU «pûX ¾Õ ªpûX Sô²e LôùWu úøo§Vôp TuûU ùVqùYô ÚûUúVô TPodûL Øu² ~ùVôÓk RuûU Vt\ RuUVj R²f ÑLf ÑRkRWu!

— (TôWR Nd§) úR¥ÙeLôú÷m @ÚûQ«p @iQXÕ YôrYôß BqYô±Ve¡d ùLôi¥ÚdL, Ntú\ UÕûWúV úSôdÏYôm! 29 - 8- 1896 . @uß J¥lúTô] úYeLPWôUû] D\®]o úR¥júR¥ VÛjR]o. @lúTôÕ RôVôo Uô]ôUÕûW«-ÚkRôs. ùNn§ Fh¥VÕ. YÚk§d LXe¡]ôs; @û]YÚm úNokÕ ÕVÚt\]o. “ NôRôWQUôLjRôú] ×j§ ùNôuú]ôm; BRtÏ BYu BlT¥ úUôNgùNnYôù]u \±úVôúU!” Fuß @VokRôu @iQu. “IÚYÚdÏg ùNôpXôUp BlT¥ UôVUônl úTôYô]ô, úTôYô]ô! ” Fuß @Ýe¡]o D\®]o. “HûVúVô, J¥®hPô]ô?” Fuß @uû] §Ód¡hPX±]ôs; “FlT¥úVàm úR¥l ©¥dL úYiÓm ” Fu\ôs. “ TVp FeúL úTôYôu? TQØs[UhÓm Ñt±j §¬kÕ YÚYôu” Fuß U]lTôp Ï¥jR]o £Xo. @eϪeÏm YiÓúTôXl T\kÕ DNô®]o. “ FeúL úTôdL¥? @RtÏ Vôo úNôß úTôÓYôoLs; Rôú] YkÕ ®Óm ùLôgN Sôû[«p ” Fuß úRt±]o £Xo. “ @Y£Vm úR¥d ùLôiÓ YWúYiÓm ” Fuß ùSpûXVlTnVûWj çi¥]ôs @ZLmûU. ùSpûXVlTnVo úRPl ×\lThPôo. VôúWô ùYôÚYu, “SôPLd LmùT²«p úNokÕ®hPôu; @Õ §ÚY]kR×Wj§p AÓ¡\Õ ” Fu\ôu. “ ûTVu YôhPUô«Úd¡\ôu, IÚúYû[ SôPLj§t úNok§ÚlTô”

D\®]o YÚûL

125

ù]uß ùSpûXVlTnVo J¥öo §ÚY]kR×Wj§tÏ; SôPLd LmùT²L°ùXpXôm Su\ôL ®Nô¬jRôo. SôPLm TôojRúR SXm; ûTVu ×X]ôL®pûX. @Yu ×\ SôPLjûRl ùTônùV] IÕd¡ “ SôÓ-@Lm ” Fuß @LSôPLm ׬YûR @YoLs @±Vôo; ©\Ï @ZLmûUÙm úNokÕ §ÚY]kR×WjûR @X£lTôojRÕm @LlTP®pûX. úYeLPWôUû]l úTôu\ùYôÚ ûTVû]úV LiÓ GUôkRôoLs. úYeLPWôUû]d LôQ Ø¥V®pûX. DiûU«úXúV @Yû]lúTôu\ IÚYû] FeúL LôQØ¥Ùm! “ @qY[ÜRôu ®§ ” Fuß ùSôkÕ UÕûW úNokR]o. “GÕ ûTVu UôVUônl úTôn ®hPôu! B² @kRf ùNpYjûR, @ZÏj ReLjûRd LiQôt LôQlúTôY§pûX! ” Fuú\ @û]YÚm Ge¡ çe¡ UVe¡ VVokR]o. ùNn§ Bk¨ûX«p, 1898-m YÚPm ALvh UôRm, UÕûW ùNôdLlTSôVLu ùRÚ®p RUÕ Åh¥p ÑlTnVo §¼ùWuß D«oÕ\kRôo. Uô]ôUÕûW«p Yd¸Xô] ùSpûXVlTnVo @TWd¡¬ûVLÞdLôL @eÏ YkRôo. ¡¬ûVLs SPkÕ Ø¥kR]. BkRf Nô®u ÕVúWôÓ IÚ NkúRô`f ùNn§ T°f£hPÕ! "úYeLPWôUu NôªVôWôn ®hPôu! §ÚYiQôUûX«p FpúXôÚm @Yu Lô-p ®Ý¡\ôoLs' Fuß IÚ §Úfѯ Yô-Tu ùNn§ ùLôiÓ YkRôu. BÕ "LiúPu ºûRûV' Fu\ ùNn§ úTôu±ÚkRÕ! @û]YÚm ®VkR]o. “¨_kRô]ô BÕ! D]dÏ FlT¥j ùR¬kRÕ, ùNôp” Fu\]o. “UÕûW §ÚOô] NmTkRo UPjÕdÏl úTô«ÚkúRu. @eÏ Ïu\dÏ¥ @iQôUûXj Rm©Wôu (BYúW ÏÚêojRj§p vYôªLÞP²ÚkRYo) Yk§ÚkRôo. "§Úfѯ«²uß IÚ Yô-T vYôª,

126

c WUQ ®_Vm

§ÚYiQôUûX«p LÓkRYm ׬¡\ôo; @t×RUô] ûYWôd¡Vm! Ntßm DPÛQo®pûX; ùNôìT ^Uô§«úXúV X«jÕlúTô«Úd¡\ôo. @kRj RYl ùTÚûU DûWdLj RWUuß. Ød§úV Y¥ùYÓjÕ ®[eÏ¡\ôo! @ÚQôNXû]úV Oô]ôNô¬V]ôLl ùTtß @YuUVUôL ®[eÏ¡\ôo' Fuß ×LrkÕ Td§ÙPu úTôt±]ôo. DPú] F]dÏ AfN¬V ØiPô«tß. Rm©Wôû]l ©\Ï ØÝ ®YWØe úLhP±kúRu. úYeLPWôUu §ÚYiQôUûX«úXúV NôªVôWô¡ @eúLúV «Úd¡\ôu ” Fuß YôojûR VÓd¡]ôu. @ZLmûUdÏ BfùNn§ U]j§t Tôp YôojRÕ! Nk§l× ×\lThPôo ùSpûXVlTnVo §ÚYiQôUûXdÏ; @.SôWôVQNôªVnV ùWuàm IÚ SiTûWÙm DP]ûZjÕf ùNu\ôo; ©WôUQ vYôªLs ùTVo FeÏm ØZeÏ¡\Õ. ùSpûXVlTnVo ®Nô¬jÕ úYeLPWôUû]júR¥ UôkúRôl©túL YkÕ ®hPôo; A]ôp, úRôhPdLôWo @YûW Dsú[ ®P UßjÕ ®hPôo. “ G]nVô ¨hûP«-Úd¡\ NôªVôûWj ùRôkRWÜ ùNn¡ÈoLs? úTôeLs” Fuß ùNôu]ôo. “BpûX, SôeLs @Yo D\®]o; @YûW R¬£jÕf ùNuß ®Ó¡ú\ôm. úYù\ôußg ùNnV ®pûX” Fu\ôo ùSpûXVlTnVo. “ @ùRpXôm Ø¥VôÕ ” Fuß Li¥lTôL ¨u\ôo úRôhPdLôWo. DPú] ùSpûXVlTnVo IÚ ºhùPݧ]ôo. “Uô]ôUÕûW Yd¸p ùSpûXVlTnVo R¬N]m ùNnV ®Úmס\ôo ” Fuù\ݧ, úRôhPdLôW¬Pm, “ BûR @Y¬Pm ùLôiÓúTônd ùLôÓeLs; DeLs vYôª ^mU§jRôp FeLû[ Dsú[ @ûZjÕf ùNpÛeLs ” Fuß ùLôÓjRôo. úRôhPdLôWo @ûRd ùLôiÓ úTônd ùLôÓjRôo; vYôªLs TôojRôo. @Õ

D\®]o YÚûL

127

Tj§Wl T§®XôLôd Lô¡Rm, ©u]ôp RûUVu SôLNôª«u FÝj§ÚkRÕ. BR]ôp SôLNôª @§p IÚ ÏUôvRôYôL úYûX TôolTûR ë¡jRôo; Uß TdLm £t\lTô®u ûLùVÝjÕ R¬£dL DjRWÜ úLh¡\Õ. @ûZjÕ YWf ùNôp_ôûP Lôh¥]ôo. ùSpûXVlTnVo Dsú[ YkRôo. úYeLPWôUû]d LiPôo. FÛmTôn Bû[jÕj RûX _ûP©¥j§Úd¡\ôu. ®WpL°p SLm ¿iÓ ÑÚi¥Úd¡\Õ; BÚ°p ªuª² úTôX YôÝm DX¡p BqY±Üf ÑPo Ruû] U\kùRô°o¡\Õ. @ûW«p IÚ úLôYQk R®W úYù\ôuߪpûX; úTfÑêf£pûX. “ HúVô! F]Õ NúLôRWo ULu BqYV§p BlT¥Vôn®hPôú]! Fu] úLôXm! Fu] LôXm!” Fuß IÚTôp ÕdLm ùSgNûPd¡\Õ! Uß×\m @Ú¡-ÚkR TZ²vYôªûV úSôd¡ (vYôªVôo UܲVôRXôp @YÚPu úSWôLl úTN Ø¥V®pûX) “ FeLs ÏÓmTj§p IÚYo BlT¥l ùT¬V Uaô]ôLj RYgùNnYÕ ªLÜm NkúRô`úU. A]ôp ALôWùN[d¡VeLs ØR-V] N¬Vô«ÚdL úYiÓm. D\®]o BkR vYôªûVj ReLs TdLj§p ûYjÕ AR¬dL ®Úmס\ôoLs; @Yo RYjûRÙk Õ\Üd úLôXjûRÙm ®PúYiPôm; ùU[] Nk¨Vô£Vô «ÚdLhÓm. A]ôp, SôeL°ÚdÏm *Uô]ôUÕûW«p IÚ ùT¬V Uaô²u NUô§ «Úd¡\Õ; @eÏ YkÕ BkR vYôª «ÚdLhÓm. @YÚdÏ úYi¥V ùN[L¬VeLû[ SôeLs LY²jÕd ùLôsúYôm. ¨f£kûRVôL @Yo RYm ùNnÕ ùLôiÓ @eúLúV ùN[L¬VUô«ÚdLhÓm” Fuß Yd¸p ùSpûXVlTnVo * Uô]ôUÕûW NRô£YlWyúUk§W¬u Oô]j §ÚY¥Ls DX®V RXm, @eÏ @kR Uaôu ¿iPLôXm NUô§«-kRôo .

128

c WUQ ®_Vm

®YL¬jÕ úYi¥]ôo. vYôªVôo @ûNV®pûX; ùNôu] ùNôp U]j§t Tt\®pûX. BÚkRÕ BÚkRT¥úV vYôªVôo BÚkRôo; ùSpûXVlTnVo BkR ÅW ûYWôd¡VjûRd LiPôo. “ úYeLPWôUu Øt±Ûm Uô± ®hPôu; B²j §ÚmTôu, D\Ü, Ñt\m FpXôm U\kÕ®hPôu” Fu\VokÕ §Úm©]ôo. BjRûLV ûYWôd¡Vm F°RpX. Õ\Ü éiÓ RY¨ûX«-ÚdûL«p D\®]o YkÕ®hPôp, U]m TûRdÏm; @YoLû[d LôQ ØLm SôÔm; FjRû]úVô LXdLeLs U]j§t ÑZÛm. BÕ U²Ro BVp×. SUÕ RYWô_o £±úRàm LXe¡]ôWô? “Sôu Vôo? D\®]Wôo? BpûX! Sôu F]dúL ùNôkRm. Sôu ¨WôXmTu; TkRUt\Yu; TkÕYt\Yu ” Fu\ ÜߧÙPu Ntßm RVeLôÕ, D\ùYàm TôNjûR NUûRdLiQô ùX¬jÕ, Dsù[ôÓe¡ «ÚkRôo. BkR ÅW ûYWôd¡VjûR VôúW UVd¡d Ls[m ׬V ùYôiÔm! Ds[f ÑLj§ ùXô°Y[Úk RuUVjûRd Ls[e LYoYô ù]Yu?

ùSpûXVlTnVo DPú] Uô]ôUÕûWdÏf ùNn§Vàl© ®hPôo. SôûXkÕSôs §ÚYiQôUûX «-ÚkÕ SiTÚPu RôØm Rm EûW úSôd¡]ôo. RYWô_²u ûYWôd¡Vd úLôhûPûVf ãrkR ØRp ØtßûL Øt±tß. BWiPôYÕ ØtßûL ªLÜm TXUô]Õ. @Õ LpûXÙe LûWdLdá¥VÕ; Rônl TôN ÀWe¡ÙPu YkRÕ; @ÕúY @ZLmûUVô¬u ØVt£. vYôªLs Øtßm R²ûUûV úYi¥]ôo. RmØPu “ @^eL]ô«ÚdL ©¬Vôl TZ²vYôªLÞdÏ, úYiÓm; SôªÚYÚm IúW «Pj§p úNok§ÚdL úYiPôm. RôeLs úYß §ûN ùNuß ©ûb Yôe¡l ©ûZÙeLs; BÕ úYù\ôÚ §ûN«p HVm ×Ïk§Úd LhÓm ” Fuß ùNôp- Vàl©, UôkúRôl©²uß

D\®]o YÚûL

129

HVeÏ[jRÚ¡Ûs[ @ÚQ¡¬SôR WôXVj§tÏf ùNu\ôo; @Õ @dWLôWj§tÏl TdLj§-ÚkRÕ. TZ²vYôªúVô @uß ©ûb ùTtß @ÚQ¡¬SôRo AXVj§tÏ YkÕ®hPôo. BfùNpYjûR ®hÓ FeM]m ©¬YÕ? D«ûWl ©¬kÕ DPp R¬lT ùReM]m? IÚ UôRm BdúLô«-p BÚkÕ, ©\Ï IÚ YôWm úLô«p úRôhPj§Ûm, úLô×WeL°Ûm BÚkRôo RYWô_o. BeúL áhPm @§LUôL YkÕ ùLôi¥ÚkRRôp vYôªLs TY[dÏu±tÏf ùNuß ®hPôo. TY[dÏuß @Ru ײRl ùTÚûUûV Øuú]úV L§júRôm. @Ru @Z¡V Lôh£, ©WYô[¡¬SôRWôXVm, IÚ ùRsðtß, RYj§tϬV ÏûL, Øuú] IÚ §ÚUPm BjRû]Ùe ùLôi¥XeÏ¡\Õ. ©WYô[¡¬SôR WôXVj§p Lôtßl ×LôR £t\û\dÏsÞm, ÏûL«Ûm HkRôß UôReLs vYôªLs RYm ׬kRôo. @dLôXj§p EÚdÏh ùNuß ÅhÓ YôNpL°p ûLRh¥ ¨tTôo; YôNtT¥ LPkÕ YkR ©ûbûV FÕYô«àm Ú£TôWôUp, ûL«úXk§ @lT¥úV DiÓ @LpYôo. Ïu±uÁ§XÏm úLô«Ûs ùSÓúSWm ^Uô§« -ÚdÏmúTôÕ, £XSôhLs éû_Vô]Õm éNô¬Vôo úLô«ûXl éh¥f ùNuß®ÓYÕiÓ; @lúTôÕ BYo Dsú[ @ûPTh¥ÚlTôo. BeÏm TX TdRoLs vYôªLû[d LôQ YkÕ ùLôi¥ÚkR]o. BeúLúV Sôm Øu ùNôu] Utù\ôÚ ØtßûL ãrkRÕ. GÕ Y¬à ùUUd¡pûX ùVu±ÚlTôo úTôRUÚh úNô§ùVô°o ùTôu.

A A A

23. Cu\Ys Øû\ÂÓ RôVô Ú\®]Wôo Rm©Vô Ús[júR Sô]ô ùW]Y±kR Sôs?

ùSpûXVlTnVo ùYßeûLÙPu YkRôo. ûTVû] FlT¥Vô«àm @ûZjÕYW @YÚdÏd LÚjÕk §\ûUÙªpûXVôm! “BúRô Sôú] ùNuß Fu ùNpYû] Åh¥tÏ @ûZjÕ YÚ¡ú\u” Fuù\ÝkRôs @ZLmûU. ¥NmTo ®ÓØû\Sôs YkRÕm SôLNôªÙPu §ÚYiQôUûXdÏ ®ûWkRôs. ®Nô¬jÕ AYXôLl TY[dÏuû\ úSôd¡]o BÚYÚm. @Ru Df£«p R]Õ @Úm×RpYû]j Rôn LiPôs; Li½o ùNô¬kRôs. Rôn U]m TûRjRÕ. @Ys FiQeLs @lúTôÕ Fuú]! “Fu LiU¦úV, Duû] BdúLôXjÕPu LôQúYô TjÕUôRg ÑUkÕ ùTtú\u! Fu @ÚûUf ùNpYúU, BlT¥ ¿ úLôYQôi¥VôYRtúLô Duû]l TjÕUhÓm T¥dL ûYjRÕ! Fu @ÚûUd ÏZkRôn, Fu U]m LûW¡u\Õ! IÚ úLôYQjÕPu BkR UûX«Ûm Lôh¥Ûm @ûXV D]dúL]lTô ®§! @lTú], Duû] Eh¥ Y[odL Vô²ÚdÏmúTôÕ, Eol©fûN ùVÓjÕiQ N¡lúTú]ô! D]dÏ @Z¡V £t\lTu Å¥ÚdÏmúTôÕ, D]Õ §ÚúU² ùYßm Tôû\«Ûm Ui¦Ûm ¡PdLd LôiúTú]ô! @ZLú], Rôn Sô²ÚdûL«p, ¿ BkRl ©gÑ YV§p BlT¥ ûYWôd¡Vm ûYdLXôUô! ùUnVú], BeÏ D]dLôo ÕûQ! Vôo D]dÏ úY[ôúYû[ DQÜ RÚYôoLs! Åh¥p ùN[d¡VUô «ÚdLôÕ BdLôh¥p ¿ úVu YÚkÕ¡\ôn! Tôm×, ×-, LW¥ YkRôp Fu] ùNnYôVlTô! Du ùUp-V TôReL°p IÚ £ß Øs ThPôp F]dÏl ùTôßdÏUô! ¿ Th¥² ¡PkRôp Fu U]m N¡dÏUô! ùTt\U]m TûRdÏRPô; TôXLô! Fu @ÚûUúV, ¿ BeÏj RûW«tTÓjÕ Sôu @eÏl Tô«t TÓjRôp

Cu\Ys Øû\ÂÓ

131

Su\ô«ÚdÏUô? Duû]d LôQôÕ FqY[Ü Õ¥Õ¥jÕj úR¥ú]u! @lTô, úYiPôm BdúLôXm. Åh¥tÏ YôPô! IÚ ùUô¯úTNPô! Fu LiúQ, Fu LiúQ YkÕ®Ó. Duû]d áh¥f ùNpYRtùLuú\ BqY[Ü £WUlThÓ YkúRôm. @lTô YôPô” Fuß FjÕûQúVô T¬R®jRôs; SôLNôªÙm úYiÓUhÓm ùNôu]ôu. “EÚg NRUpX, Dt\ôo NRUpX. BqÜ\ÜLù[pXôm @SôjUô; SUÕ BÚl©Pm AjUô. Sôm SmªPj§p DߧVô«ÚlTúR SUÕ RoUm. SPjÕ¡\Yu @û]jûRÙm SPjÕYôu” Fuß RYWô_u Dߧ éiÓ ÑmUô®ÚkRôu. TY[dÏuß FqY[Ü ®ûPV°jRúRô @qY[úY @Yàm ®ûPV°jRôu. AûNSô úTNôR EûUU¦ JûN ùLôÓdÏUô? SôsúRôßm @uû]Ùm @iQàm TbQeLs Yôe¡ YkÕ RkR]o; YÚmúTôùRpXôm EÚdÏ YÚmT¥ Øû\«hPôoLs. Iußg NôV®pûX. Ø¥®p RôVôÚdÏs[ IÚ TXUô] TôNj§\u ùY°lThPÕ; @ÕúY Li½Úm LmTûXÙm. LiU¦d Li¦ Å¥ÚdL SpX ®Úk§ÚdL ®mUûX«u Lô¥ÚdL Üu\û]Sôu LôiúTú]ô LiU¦úV! LôpûL SLmY[okúR LôVm ùUÝdLûPkúR úRôÛ ùUÛm×Uônj úRôußYúRu LiU¦úV! UôoúUÛk úRôsúUp U¥úUp Y[ojÕùYßm TôoÁÕ ¿TÓdLd TôolúTú]ô LiU¦úV! VôoùNnR ã§e L]ô§Vôn Vô²ÚdL îol©fûN Ùi¥PÜ Øu®§úVô LiU¦úV! @ÚgÑûYÙh åh¥U¡rk RuTôn Y[ojRÜuû] «WkÕiQd LiÓ ªÚlTú]ô LiU¦úV!

132

c WUQ ®_Vm

RYúVôL ùU[]m ^Uô§LÞ ªqYV§ ùXYÚ]dÏf ùNôu]ô ¬VmTôùVu LiU¦úV! ÑLeÏûXkÕ Yô¥f ÑÚeÏ Øû]dLiùPu ]LeÏûZkúRu Vôàu\ ]uû]Vuúø LiU¦úV! ©gÑ YV§t ùT¬V LÓkRYúUu? ùLôgÑùUô¯ ùVôuß ùLôÓjRÚ[ôn LiU¦úV! @eÏYkÕu ²fûNd LûUkR RYm ׬Yôn! BeÏ]dÏ Sô§ùVôuß ªpûXVPô LiU¦úV! ªu\YÝ úU² ùU-kÕXW úYiPôØu Yu\YjûR Åh¥p Y[odLYô LiU¦úV! YôûVj §\YôúVô YôojûRùVôuß úTNôúVô! RôûV U\kRôúVô Nt±WeLôn LiU¦úV! £\l×Pú] Ùu®û]dÏf ùNnY]ùYp XôgùNnúYôm! ×\lTPPô áPÜPu ×i¦VUôe LiU¦úV! UûXúTôÛ ùUuLYûX Up¡ U]ùUpXôm DûXúTôX úYÏRPô Üu]ôúVô LiU¦úV!

Buàm ùSÓL @Ód¡l T¬R®jRôÛm NUm lWyUm ùLôgNúUàm RôZ®pûX. @ÚhúTôRm UÚhúTôRjûR G±hÓm TôodL®pûX. RûW ÏûXk §¥àm – @±úY, RYeÏûXk §ÓúUô? YûW ùTVok §¥àm – @±úY, U]m ùTVok§ÓúUô? E¯«¥ ®¯àm – @±úY, Dߧ £k§ÓúUô? A¯ùV§o Y¬àm – @±úY, AiûU R[ok§ÓúUô? Ds[T¥ «ÚkRôp – @±úY, Du]X\j ùR°kRôp Ds[Y ²fûN«]ôp – @±úY, Ds[T¥ SPdÏm!

úTfÑ êfÑd LôúQôm; ùTt\ U]m ×tß! ©sû[ U]m A]kRùYs[j§p Ui×tßúTôt LûWkÕ®hPÕ!

Cu\Ys Øû\ÂÓ

133

U]m Fu\ ùRôuߪpûX. Buàm Yt×ßj§]ôs; ©\Ï @Ú¡ÚkRYoL°Pm Øû\«hPôs. VôoRôm Bd Lôh£ûVd LiÓ LûWVUôhPôo! IÚYo (TfûNVlT ©sû[) vYôªVô¬Pm Bû\g£]ôo; “vYôª, RôeLs Rôn LRß¡u\ôs! U]ªWe¡ IÚYôojûR ùNôpXXôLôRô? (U]m BÚkRôXuú\ô!) DiÓ BpûXùVuß DPú] DߧVôLf ùNôpÛeLs. BúRô Lô¡RØm FÝÕúLôÛm Ds[]; ùU[]®WRj§tÏ TeLªu± B§p Fݧd LôhÓeLs ” Fu\ôo. vYôªLs Lô¡RjûR Yôe¡ ©uYÚUôß Fݧd Lôh¥]ôo:“@ Y W Y o © W ô W l R l © W L ô W m @ R t L ô ] Y u AeLôe¡Úk RôhÓ®lTu. Fußm SPYôR ùRu ØVt£d¡à SPYôÕ; SPlT ùRu\ûP ùNn«à ¨pXôÕ: BÕúY §iQm. AL-u, ùU[]Uô «ÚdûL Suß ”. BkR UaôYôd¡VjûRd LiPôs @uû]. Fu] ùNôpYôs? “ @Y²fûN Fuû] «eÏ Eu± Y[od¡\Õ; Du TôN BfûN T-dLôÕ. @Yu ùNVp SPdÏm; Du ùNVp SPYôÕ ” Fußßj§V BkR úYRôkRjûRd LiÓ, Ru ØVt£ùVpXôm ÅQô]ùRuß U]ØûPkÕ Rôn ùNu\ôs; SôLNôªdÏm LfúN¬ §\lTRôp, “BRtÏjRô]ô BjRû] £WUlThÓ YkúRu!” Fuß ùSôkÕ @Yàm DPú] YkRY¯ úSôdLXô]ôu. vYôªLs BWdLUt\YWô? RôûV @YU§jRôWô? BpûX; @Yo LÚûQdLPp; Sôn, TÑ, ÏWeÏ §ÚPàdÏm @YWu× SuÏ ®[eÏm. Rô«²Pm @YÚdÏs[ DiûUVu×, ùRnÅLUô] @jVôjU @u×, UôjÚéúRfYWo AXVjûRl TôojRôp ®[eÏm. “¿ Yô! Sôu Duû]d LôlTôtß¡ú\u; ¿ Fu ULu” Fuß TôNm éiPUhÓm AiPYu U]dLXdLk ¾odL®pûX; ©u]ôp AiPYu, TôNl Tt±tÏ

134

c WUQ ®_Vm

BPUô] Ñt\eLû[ ùVpXôm I¯jÕ, Nm^ôWÕdL ùUuàm ùSÚl©p Yôh¥, U]jûR ®Wd§ ùVuàm Uôtú\t±, Ø¥®p “vYôª«Pm Sôu ùNu\ûPRúX úUp” F] YkRÜPu AiPY²u @u× UXokRÕ. vYôªLÞdÏj RônúU-ÚkR DiûUVu× ¨LWt\Õ. úUÛm, RUÕ DߧVô] RY ¨ûX«p, GLôkRúU «²ÕYdÏm ¨ûX«p, Ruû] Øtßm U\kR úUô]¨ûX«p, Dt\ôo, D\®]o, Rôn, RûUVu Fu\ @©Uô]l TôNeLû[ ùVpXôm ùUngOô] Yô[ôt £ûRjùR±V úYi¥V ¨ûX«p vYôªLs ÑmUô BÚkRúR RÏkR ®ûP. @lT¥ «Úl©àm RôVôÚdÏ @±ÜYÚmT¥ “ Fuû] VôsTYu @Yu. FpXôm @Y²fûNlT¥ SPd¡\Õ; ¿ ÑmUô ®Ú. @Y²fûN «Úl©u, D]dÏm SpX±Ü§jÕ SXùUnÕm ” Fuß ùTôÚs TPd á±]ôo SUÕ Oô]l TôX\ôYôVo. ùL[RU×jRÚm Åh¥tÏj ùR¬VôUp RYjûR Sô¥f ùNu\ôo. @YÚûPV RLlTô]ôo, RUÕ @W£[eÏUWu ©býYôLd ûL«²t LXV úUk§d Lô®ÙÓj§ BWkRûRdLiÓ DÚ¡d LXe¡]ôo. @dLôh£Ùm ªLÜm DÚdLUô]úR. UôWàm, ùTiLÞm ×jRûWj úNô§jR Lôh£«àm, BkR ùTtú\ôo TôNm úNô§jRúR ªLÜm ùLô¥V úNôRû]. ×jRo ^oY NôkRjÕPu, “Ñt± U§tTÓg úNôm×ûPf ùNpYl Tt±u ®XeÏLs ThùP] ®húP ùTt\]u Øt±V úTW± ®uTm ùTt±² úRôeÏL ùTt\Y ¿Ùm!”

FußûWjRôo, ×jRo úT£ Ùßj§]ôo; vYôªLs ùU[]UôL @û]jûRÙm ùTôßjÕ, @û]jûRÙm AhÓ®lTô²Pm @uû]ûV Il×®jÕ®hPôo. GÑSôRo RUÕ ºPoLÞP²ÚdûL«p, @YWÕ RôVôo

Cu\Ys Øû\ÂÓ

135

U¬VôÞm, NúLôRWÚm @YûWd LôQ úYi¥]o. IÚ ºPo GÑSôRûW úSôd¡, “ TôÚeLs ReLs RôÙm, NúLôRWÚm ReLû[d LôQ ùY°úV Lôj§Úd ¡u\]o” Fu\ôo; A]ôp GÑSôRo Fu] ùNôu]ôo? “ Rôn Vôo? NúLôRWo Vôo? ” Fuß DPú] R]Õ ºPûWfÑh¥, “BúRô Fu RôûVÙm, NúLôRWûWÙe LôÔeLs! Vôo F]Õ TWU ©Rô®u AûQûV ¨û\úYtß¡\ôú]ô @Yú] Fu NúLôRWu, NúLôR¬, RôVôo ” Fu\ôo! BlT¥l ùTtú\ôWôp RYj RSV¬u ûYWôd¡Vm úNô§dLl ThPRtÏl TX ULôuL°u DRôWQeLû[d Lôi¡ú\ôm. SUÕ vYôªLÞm GÑSôRo ùNôu]ûRúV ®[d¡]ôo; “@û]jûRÙm AsúYô¬u BfûNdÏl Tôj§WUôÏm úTôúR, ¿ DiûU V±kÕ TôNUtß BeÏ YÚYôn; @Y²fûNdÏl Tôj§WUôLôUp "Fu ÏZkûR; Sôu úTôtßúYu' FuTÕ @LkûR«u Tôtß; @ûR ÙR± FpXôm @Y²fûNùV] ®ÓjÕf ÑmUô BÚ” Fuàm ùTôÚ°t ùNôu]Õ ªL @ÚûUVô«Úd¡\Õ. A A A

24. ÏLu BWôLm UjVUôY§ - Rô[m ìTLm ÏûLúV ¿ùLôQoYôn Duàh, úLô« -ÚlTYû] ÏûLVô ªRVjÕs “@L” ùUu ú\ôeÏUd ÏLû] ¿ùLôQoYôn! UûXúV ¿«XdLôn - ÑjR, UôRY Uô¦dLjûR UûXúTôp úVôL ^Uô§ Y[okùR¯p Uu]û] ¿«XdLôn! L§úW ¿®[dLôn - U]d, LeÏp £ûRjRYû] L§úNo Nd§d L]pY[ ÚmùUô°d LiQû] ¿®[dLôn! @ÚÅ Vôoj§û\gNôn - ^f£ Rô]kR ¨j§Vû] @ÚQô NXùUuà Uô]kR ú_ô§ûV @ÚÅ Vôoj§û\gNôn! éúY ¿U¡Zôn - BkRl ×i¦Vl éeLZ-p éYôo ×u]ûLl ùTôuÑP ÚiÓ[l éúY ¿ U¡Zôn! úNô]ô Uô¬ùTnL - “am^v ú^ôam £úYôa” ùUuú\ úNô]ô Uô¬ ùTnL!

@iQôUûX R]Õ Ds[jÕs[ ùRnY WL£VjûR @uToLÞdÏj ùR°YôL ùU[ú]ôTúRNg ùNn¡u\Õ! @Ru BRVmúTôp @ûUk§ÚdÏm ÏûLL°p U]êu±f £±ÕLôX ªÚl©àm @kR BWL£Vm U]j§p Rô]ôL D§dÏm. RYj§túLt\Õ UûXdÏûLúV FuTÕ @àTYm; @jRûLV ÏûL ¨ûXVeLs @iQô UûX«u @¥ØRp Ø¥YûW«p @eLeÏ YônUXokÕ Oô]jRYj§]ûWd á®VûZd¡u\]. Bd ÏûL LÞdLWÑ ®ìTôb ÏûL. BÕ JeLôW Y¥YUô VûUkRÕ. BRàs JùUô- úLhÏm. BRu TdLj§p IÚ ùRs°V UûXVÚ® Tôn¡\Õ. Uô¬ LôXj§p BRu Lôh£ BR²ûPjRYm ׬úYôo Uôi©tÏm @Z¡tÏm @ûU§dÏm Nô·Vôn ®[eÏ¡\Õ. BRuLi

ÏLu

137

®ìTôb úRYo NUô§Ùs[Õ. BÕ ®ìTôb UPj§]ûWf úNokRÕ. Lôoj§ûL ¾Tj§uúTôÕ @YoLs BeÏ Di¥Vp Yã-lTÕ YZdLm. BRu @Z¡V Lôh£ûVl ùTôu]ZÏ ùNnÕ SUÕ RYWô_o BeÏ Åt±Úd¡\ôo. @Yo ReϪPùUpXôm RYfNôûX ; BÚkR®P ùUpXôm @uTo ÏZôm. BeúLRôu vYôªL°u AuUdL§o, £\kR ØØbýd L[ô] TdRoLû[d LôkRùU] BÝjÕ, §ÚY¥l T¦dúL @YoLs @uûTÙm YôrûYÙm @ol©dL űùVÝkRÕ. BÕúY @kR AjU ^ômWôwVj§u ùRôPdLm. ^jÏÚvYôª ÏûL, ÏûL SUf£YôVo úLô®p, ØûXlTôít±t LÚÏs[ UôUWjÕd ÏûL ØR-VYt±Ûm Uô± Uô±d LôXj§túLt\T¥«ÚkRô ùW²àm, 1916-Am AiÓ UhÓm ®ìTôb ÏûLúV @YÚûPV ©WRô] ¨ûXVUô«ÚkRÕ. vYôªLs YkR ©\úL @dÏûLdÏl ×ÕûUÙm U¡ûUÙm GtThPÕ. @uTo áhPm YWYW TXlThPÕ. Ti¥RÚm, TôUWÚm, Oô]lT£«]Úm, úUô]j RYj§]Úm, ®WRl ùTi¥Úm, @u×f £\ôÚm, APtÏZkûRLÞm @û]YÚm BfNX]Ut\ ú_ô§fÑPûW úSôdL, UXÚe, L²Ùe ¨úYR]eLÞeùLôiÓ @¦V¦VôL YkR]o. YßûUÙt\Yu Uô¨§ LiPÕúTôp DiûU V±®tÏ D[lT£Ùs[Yo vYôªL°u ^k¨§l ùTÚûU «]ôúXúV @lT£ ¿e¡ A]kRj§]o. £Xo Nk¨Rô]l ùTÚûUVôt ×ÕU¡r ùYn§ ¨tTo. £Xo £tßi¥Ls ùLôÓjÕl ©WNôRm ùTtßf ùNpYo; £Xo @¥¨Z- XUokÕ §Vô]g ùNnYo. Lôoj§ûL SôhL°p áhPùUpXôm ©WôUQ vYôªûVl TôodLúY §WiÓYÚm. *vYôªLs ®ìTôb * Nd§¨TôRm ùTt\ DjRUl ùT¬Vôo, úVôL Nd§d L]p ®[eÏm ÑjRôuU lWLôNoLs, LPÜ[±OoLÞdúL @Ú[¥Ls, ÑYôªLs Fàm ùTVo RÏm.

138

c WUQ ®_Vm

ÏûL«u ùY°j§iûQ«p @Uok§ÚlTôo. @lúTôÕ ÏûLdLôWo EdLUôL Di¥Vp (AÞdÏd LôXQô) Yã-dLj ùRôPe¡]ôo. TXo TQeùLôÓdLl ©¬Vªu± vYôªûVd LôQôÕ YÚk§j §Úm©]o. BÕ vYôªLÞdÏl ©¥dL®pûX; DPú] ÏûLûV ®hÓ ùY°«p YkÕ DhLôokRôo. @eÏ @û]YÚm LôQXôùU²àm, YÚm Y¯«p ¨ußùLôiÓ Yã-dLj ùRôPe¡]o. BÕ @ÚYÚdLj RdL Ruú\ô! JÓg ùNmùTôuàm Iu\ôL úSôdÏm ÑjR ØdRWô] vYôªL°u ùTVûWf ùNôp- Di¥Vp Yã-jRp ùTôÚkRôf ùNVXuú\ô! AR-u vYôªLs ®ìTôb ÏûLûV ®hÓd ¸úZ ^jÏÚ vYôª ÏûLdÏm, ©\Ï ÏûL SUf£YôVo úLô«ÛdÏg ùNuß Re¡]ôo. WôU²ÚdϪPúU @úVôj§Vôm. LiQ²ÚdÏ ªPúU úLôÏXUôÏm. AR-u RYWô_o FeúL ùNu\ôÛm @eúL áhPm ùNu\Õ. BlúTôÕ ®ìTôbÏûL ®¬f£hPÕ, ÏûL SUf£YôVo úLô«ÛdÏd áhPm §Úm©VÕ. BûRÙQokÕ ÏûLdLôWo, “vYôªLs ÏûL«-ÚdÏe LôXUhÓm SôeLs YãûX ¨ßj§ ®Ó¡ú\ôm! RVÜ ùNnÕ ÁiÓm ÏûLdÏ FÝkRÚ[ úYiÓm” Fu\Õm, @qYôú\ ÁiÓm RYWô_o ®ìTôb ÏûLûV VûPkRôo. FjRôÛm UhùTôÚû[ «f£dLô ÑjRoLú[ ¨j§VUôg ùNpY ¨§.

Uô¬ LôXj§p ®ìTôb ÏûL WU½VUô«ÚdÏm. úLôûP LôXj§p @Ú® Yt±®Ó UôR-u ùYlTUô «ÚdÏm. ØûXlTôít±tLÚúL £jR ûYj§Vm, W^YôRm, Nôv§Wl T«t£L°p ØVt£Ùs[ cWeLôNô¬VôùWuß IÚYo @eÏ J¬PUUokRôo; @R]ÚúLÙs[ IÚ £ß ÏûLûV @YÚûPV NúLôRWo ºolTÓj§, vYôªLû[ @eÏ FÝkRÚÞm T¥ úYi¥]ôo. @eúL vYôªLs úLôûPLôXj§p

ÏLu

139

Y£dLXô]ôo; FlúTôÕm, WôUàdÏ XzUQu úTôuß TZ²vYôªÙmáP BÚkÕ ùRôiÓ ùNnRôo. @uToLs Tôp, TZm ¨úYR]eLs ùLôiÓ YÚYÕiÓ. A]ôp, vYôªLs Nk¨§«p BlúTôÕ £Xo v§WYôNg ùNnVj ùRôPe¡®hP]o; FÕY¬àm @û]YÚPàm T¡okÕiÔm ùS±ûV FlúTôÕm LûPl©¥dÏm vYôªLs DP²ÚlTYodÏm BlúTôÕ EhPúYi¥ «ÚkRÕ. AR-u TZ²vYôªÙPu Utú\ôo £XÚm £YSôUeLû[l Tô¥f Neá§, E¬p ©ûbùVÓjÕ @û]YodÏm Eh¥ YkR]o. ©ûb ùVÓdÏmúTôÕ @ÚQôNXu ùTVûWd á®j Õ§jÕf ùNpXúYi¥úV, £\kR úYRôkRj RjYeL[Pe¡V A®ûV AiPYu Tôt á®ùVÝl©d áh¥f ùNpXdá¥V @ b W U Q U ô û X ûV vYôªLs @lúTôÕ Tô¥VÚ°]ôo. BR²uß TX úUtúLôsLs Øuú]úV ûLVôi¥Úd¡uú\ôm. BlTôdLs ºd¡V¬u “_l´ ” úTôX D[jûR ÙÚdÏm RuûUV]. BdLôXeL°Ûm vYôªLs ØuúTôXúY ùU[]UôLúY «ÚkRôo. A]ôp LÚjÕs[YoLs RôeLs T¥dÏm èpL°p GúRàm NkúRLªÚkRôp, vYôªL°Pm èpLû[d ùLôÓjÕ ®[dÏmT¥ úYiÓYo; RUÕ áo U§Vôp @ûR @§ ¾®WUôLl TôojÕd LÚjR±kÕ, vYôªLs RUÕ úVôLô ÖTYj§²uß ùTôÚk§V®ûPLû[ ùVݧd RÚYôo. Ru]±® ²uù\ô°Úk Rôú]Rô ]ô]ôÚd ùLkèÛk RkèùXu ù\i.

A A A

25. ùTôßûU! ùTôßûU! ùTôßûU!!! At\p ùTôû\V[úY VôÏ UÕÜûPúVô ú]t\m ùTßùUeÏ ùUi. úSôܱà úSôÅVô ÖiQ±Yu ºX]ô UôY ]UW ]Yu.

UûXdÏ YkR©u TLYôu ^Rô ^a_¨xPWô¡l TX @uToL[ôp SuÏ DTN¬dLl ùTt\Rôp “BÚkR®Pm BÚkRT¥ BÚkRÚ°]ôo” Fuú\ c WUQ ®_Vj§u êu\ôm TôLjûR Ø¥dL úYi¥«Úd¡\Õ. YÚPeLs 1900-1912 vYôªLs N¬j§Wj§p ªLÜm Ød¡VUô] TôLm; @lúTôÕRôu ×LrYônkR ºPoLs (LmÀWm úN`nVo, £Yl©WLôNm ©sû[, LQT§ زYo, WôUvYôªVnVo, XzªVmUôs, aml¬v ØR-úVôo) TLYôu c WUQ UL¬μL°u @ØRùUô¯Lû[ VÚk§ Nôk§VûPkÕ @YÚûPV @jVôjUd LôkRj§tÏ Fußm A[ô] LôXm. AR-u @dLôXjûR SôXôYÕ TôLUôL ®YWUôL FÝÕúYôm; BR²ûPúV, ÑUôo 1908-Am AiÓ vYôªL°u ùTôßûUdÏ YkR úNôRû]Lû[ CiÓd ᱠإlúTôm. BlúTôÕ UL¬μ WUQ ùWu\ ùTVo ©W£jRUô¡ ®hPRôp @l ùTVWôúX @YûWd ϱlúTôm. L§oY[oØLØm, LÚûQVLØm, @±Ül ùTÚdÏm, @u×l ùTÚdÏm, NôkRl ùTÚdÏm, ^k¨§ Y[Øm, HV ULtßm ùUnVÚs Oô]Øm, ®]®ú]ôod úLt\ ®ûPRÚk §\àm, LiPÜPú] LÚjûR «ÝjÕ UXW¥d LôhùNÙm UôRY ú_ô§Ùm ùTô-Ùm UL¬μL°Pm Ltú\ôÚm Utú\ôÚm, ùT¬V Dj§úVôLvRÚm, ùNpYÚm YkÕ YQe¡ V¥VôWôYûRd LiÓ, £X UgNhLiL°p ùTô\ôûU VÝdÏl T¥kRÕ.

ùTôßûU! ùTôßûU! ùTôßûU!!!

141

Lô`ôVÜXLm Lô`ôVÜX¡u ®ú]ôReLs TX; @qÜXLm RtLôXm TX®Rm. DiûUVôL AjUôàé§ ùTtßj Ru]PdLjÕPu, NeLpTW¡RWôL YôÝm lWyU ¨xPûW YQdLjÕPu SUÕ @u©u Df£«t ùLôiPôÓúYôm; NôRôWQUôL úVô¡LÞdÏj ùRôiÓ ùNnÕ @ÕúY RYùU] YôÝm NôÕdLû[Ùm YQeÏ¡ú\ôm; Buàm NôRôWQUôLj úRYôW §ÚYôNLm, §Úl×Lr, RôÙUô]Yo ØR-V TôPpLû[lTô¥ @u]dLôY¥ ùVÓjÕiÓ £YTdRWôL YôÝm SpúXôûWÙm úTôtß¡ú\ôm; §ÚUPeL°p Õ\Y\m éiÓ, Oô]èXôWônf£Ùm £±Õ T_û] §Vô]Øg ùNnÕ ùLôiÓ IÝeLô«ÚdÏg º¬VûWÙm U§d¡ú\ôm; úLô«pL°Ûm, UPeL°Ûm §ÚjùRôiÓ ×¬Ùm @uTûWÙm Gt¡ú\ôm. BjRûLV NôÕdLû[ SuÏ U§d¡ú\ôm. A]ôp LôUdúWôReLû[Ùm, TQl úTWôûN Lû[Ùm, GUôt\eLû[Ùm, ÑVSXjûRÙm ¿t±Ûm Lô®«Ûm Uû\jÕ @pXûY ùNnÕZÛm úTô-Ls Sm Sôh¥tÏm RoUj§tÏm úSôùVuú\ LÚ§, @k úSônLs ¾okÕ, Õ\Y\m L[eLUt\ ã¬Vû]l úTôXl T°f£hÓ BVpTô¡j RYdL§ûWl TWl© ¨tLúYiÓùUuTûR VôoRôm ®ÚmTôo! IÚ Lô®VôûP, ÚjWôbm, ®é§, ûL«p ®é§lûT, IÚ §ÚúYôÓ, ϪrlTôÕûL BjÕPu Õ\®Vôn ®Ó¡u\]o! A! FjRû] LôXm RYg ùNnÕ LôÓm UûXÙe LÚ§ «Úk§ÚkÕ, U]jÕ\ YûPVúYi¥ «Úd¡\Õ! D[k§ÚkRôR ùY°úYPj Õ\Ü BLØm TVdLôÕ; TWØm TVdLôÕ. “U¯jRÛ ¿hPÛm úYiPô ÜXLm T¯jR ùRô¯jÕ ®¥u”

142

c WUQ ®_Vm

BjRûLV úTô-Ls TLYô²u ùTôßûUûVf úNô§dLj ùRôPe¡]o; @Yo ×LûZd LÚÕ¡\ôWô? FYûWÙm “BeúL YôÚeLs; Oôú]ôTúRNg ùNn¡ú\u” Fu\ûZd¡\ôWô? BpûX, BpûX. ÑPÚdÏl éf£Ls RôUôL YÚ¡u\]; TÝjR UWj§tÏ ùY[Yôt áhPeLÞm, LtLiÓd Lh¥dÏ Fßm×j §WsLÞm BVpTôL YÚ¡u\]. Oô]j RôUûW UXokÕ úRu©-tß¡u\Õ; L°«]eLs Õ§Tô¥ ®ÚkÕiQ YÚ¡u\]. BYtû\j RÓdL VôWôp Ø¥Ùm? BlT¥ «VpTôLl TX @uTo YÚYR]ôp, vYôªLs úYiÓm úYiPôûU «XôRYWôL @Ús Tô-lTR]ôp, UûX«-ÚkR £X NôªVôoL°Pm áhPg ùNpXôÕ YÚmT¥ Ïû\kÕ, “Yô§” “£jRu” “ûYj§Vu” Fuàm BûNÙm U§lTt\Õ. AR-u, “ BkRl ©WôUQ vYôªVuú\ô @û]YûWÙm YNlTÓj§ «Ýd¡\ôo. SmûU IÚYÚm U§lT§pûX; YÚmT¥ÙªpûX. BlT¥«ÚkRôp SUÕ ©ûZl× SPdLôÕ” Fuß ©WôUQ vYôªdÏ TX®Rm £ßûU ùNnVj ùRôPe¡]o. BlT¥lThP NôÕdL°p BWiÓ êuß úT¬u ùNVpLû[ UhÓm ϱlúTôm:- @YoLÞûPV BVt ùTVûWd ϱdL FUdÏ U]ªpûX. @YoLs ùNVûXúV Sôm ®ÚmT®pûX; @YoLû[ Fußm AjU^Uô]UôL U§d¡ú\ôm. IÚ vYôªVôo ØR-p IÝeLôL ®WRe Lôj§ÚkRôo; ©WôUQ vYôªûVÙm YQdLØPu úTôt±]ôo. vYôªLÞm @YÚdÏj ÕûQ׬YÕiÓ. A]ôp @Yo ×Lr @§LUô«tß; Vôo YkRôÛm, ¨xLômVUôL Oô]YÚs ׬Ùm @Y¬PúU ùNp¡u\]o. Ru²Pm áhPm YÚY§pûX; úUÛm VôWô«àm קV NôªVôoLs YkÕ Ruû]®Pl ×LZûPVj ùRôPe¡]ôp, @kRfNôª @YoLs ÏûLL°p, BW®p LpûX ÙÚh¥ @f Ñßj§ @YoLû[l

ùTôßûU! ùTôßûU! ùTôßûU!!!

143

TVkúRôPf ùNnÙm. AR-u, @YûWl éfNôi¥f Nôª Fuß ×û]kRûZlúTôm. @k§ úYû[«p @pXÕ BW®p UL¬μLs R²j§ÚdûL«p BkRl éfNôi¥fNôª DVW®ÚkÕ LtLû[ DÚhÓm; @pXÕ ÅÑm; A]ôp SpX úYû[VôL úUúX ®ÝY§pûX. úRLô©Uô]m UÚk§tÏm BpXôR UL¬μLs, BYt±tùLpXôm @gNôÕ @ûU§Vô «ÚlTôo. BlT¥ SPdûL«p IÚ Sôs BkRj Rk§WjûR ùUs[d LiÓ, éfNôi¥f NôªûVd LpÛe ûLÙUôLl ©¥jÕ®hPôo. ¡ZhÓl éfNôi¥f NôªúVô, “ Nôª, úY¥dûLdLôLf ùNnúRu, ®û[VôhÓ” Fuß £¬jÕj §¬jÕf ùNôu]ôu; A]ôp UL¬μLs NôkRUôL @YûW ®ÓjRôo. éfNôi¥ T-dL®pûX; DPú] Utù\ôÚ úVôd¡VÚPu á¥, ©WôUQvYôªûV FlT¥VôYÕ §ÚYiQôUûXûV ®hÓj ÕWj§ ®Pf N§VôúXôNû] ùNnRÕ éfNôi¥fNôª. @kR Utù\ôÚYÚdÏ “ RP×Pp Nôª ” FuTúR ùTôÚjRUô] ùTVo. @YÚûPV §ÚÄûXLs @T¬ªRm. @Yo SpX T¥lTô°; DPp YôhPNôhP Uô«ÚdÏm. A¬Vm, Ae¡Xm, ©ùWgÑ, UWôj§, ¶kÕvRô², Rªr, UûXVô[m FpXôm Lt\Yo; SpX YôNôXLo; AÞdúLt\ S¥l×s[Yo. BjÕûQ Ltßm, @PdLªu± @Yo SPkÕ ùLôiPúR T¬RôTm. “Lt\ÕeúLh PÕkRôú] úVÕd LôLd LPTPùUu ßÚhÓRtúLô LpXô ùXmUôu Ït\U\d ûLLôhÓe LÚjûRd LiÓ ÏQeϱVt ±uT¨hûP áP Yuú\ô!”

Fußm §ÚYôd¡p ØRX¥«u ©tTô§ UhÓúU @Yo Y¥Ym; Ut\ùRpXôm @YÚdÏl ©W§Yô§Ls. ©WôUQ vYôªLs ÏÚ êojRj§p ùU[]j§p ÑmUô ®ÚkRúTôÕ @Yo Y¯dÏl úTôY§pûûX. A]ôp, DXLm @YûW YQe¡ VûQVj ùRôPe¡VÕm, RuU§l

144

c WUQ ®_Vm

ùTpXôm úTô«tß; Ru²Pm áhPm YÚY§pûX; RuàûPV NWUô¬Lû[d úLhÓ ùUfÑY§pûX Fu\ @ÝdLôß TPùUÓjÕf º\j ùRôPe¡VÕ. AûNVÝd Lôú\ V¡Xl ©¦dÏØRp SôNm YÚúU SXm.

AûNÙm @ÝdLôßm BpXô®hPôp DX¡p BjÕûQj ÕuTj§t ¡PªpûX; ×XûUÙm §\àm RUdúL ÏjRûL ùVuàk §iûUÙPu RUÕ úYûXLû[j ùRôPe¡]ôo RP×Pp NôªVôo. RP×Pp NôªVôo RôúU UL¬μLÞdÏ Oô] ÏÚùYuß Lôh¥d ùLôiPôo; VôWô«àm TiPm ùLôiÓ YkRôp, “BkRd ÏZkûR F]Õ £xVu; ÏZkûRdÏ TbQk RôÚeLs” FuTôo; “ÏZkRôn! BúRô BÕ B²lTô«Úd¡\Õ; Nôl©Ó” “BkRl ©sû[ Fu @ÚûUf ºPu; @Yû] YQeÏeLs ” FuTôo. IÚ NUVm ùY°lTûPVôL, “ÏZkRôn! YÚúYôÚdÏ ¿ Fu £xVù]uß ùNôp-l TQm YôeÏ¡ú\u. TQm úNokRôp SpXÕ Rôú]! @§p D]dùLôußm SxPªpûXúV? ARXôp ¿ ÑmUô BÚ” Fuß RUÕ U]jûRV®rjRôo. UL¬μLs Bf £ßûULû[ FpXôm F§ol©u±f ÑmUôúY «ÚkRôo. RP×Pp NôªVô¬u úYPeLÞdÏm UL¬μL°u úUô] Ød§ ¨ûXdÏm FqY[Ü çWm! IÚSôs RP×Pp NôªVôo UôUWjÕd ÏûL«p úRôu±]ôo. “ÏZkRôn, Sôu D]dÏ ¨o®LpT NUô§ TZ¡j RÚ¡ú\u” Fuß UL¬μLs ûLûVl ©¥jÕ DhLôoj§, “Fu ØLjûRúV Tôo” Fu\ôo. TdLj§p YôÑúRY Nôv§¬ ØR-úVôo BÚkR]o; @YoLs BÚlTÕ @YÚdÏl ©¥dL®pûX. DPú] “ DeLÞdÏ Fu] úYûX ùT¬úVôoL°ÚdÏ ªPj§p? ¿eLù[pXôm ùY° úVßeLs!” Fu\ôo. ©WôUQ vYôªûV úSôd¡, “ÏZkRôn, @ûNVô§Ú; Fu LiûQúV Tôo; ¿VôL êfÑ®PôúR!”

ùTôßûU! ùTôßûU! ùTôßûU!!!

145

Fuß ¨o®LpT NUô§ T«t\j ùRôPe¡]ôo! @¥dL¥ “@kúRô Tôo, êfûN @PdÏ¡\ôn! @lT¥f ùNnVôúR!” Fu\ôo. ¨o®LpTNUô§ ùNn¡\Yo BYoRôu! UL¬μLú[ô @Yo ùNôu]T¥ùVpXôm NôÕYôL A¥]ôo. Ut\YoLs ÑmUô BÚkR]o; RP×Pp NôªVôo @ûWU¦ úSWm DhLôok§ÚkÕ ©\Ï D\e¡ ®hPôo. ÏmTLoQNUô§ ùNnVj ùRôPe¡®hPôo. BlT¥ SôÞdÏ Sôs BYÚûPV ùRôpûX @§L¬jRÕ; UL¬μLs ®ìTôb ÏûLdÏf ùNuß TdRoLÞPu Y£jRôo. Buàm ùRôpûX ®hPTô¥pûX; ùLôÓûUÙm, @LkûRÙm, ùNÚdÏm, ÕW§LôWØm YÛjR]. TdRoLû[Ùm Õu×ßjRj ùRôPe¡]ôo. Buàm ùTô\ôûU ùLôiP NôÕdLÞm, “©WôUQvYôªdÏ UûX«p Y£dL Fu] ܬûU? BYo Oô²Vô, Lô`ô«Vô?” Fuß RôdLj ùRôPe¡]o. Fu] ùNnYôo UL¬μLs:“ºoûU £\lùTôÕ ¿eÏm TV²X ¿oûU ÙûPVôo ùNô-u”

Bk ¨ûX«p ºPoLû[ EÚdÏs @àl©®hÓj Rôm UhÓm TdLj§-ÚdÏm LôÓL°t \Ye¡PdL Fi¦]ôo! RP×Pp NôªVôo RmûU®P IÚYÚªpûX Fuß LPTPd¡\ôo! FlT¥VôYÕ BkR ©WôUQvYôªûV EûW ®húP ¡[lT úYiÓùU]l ©WNôWg ùNn¡\ôo. UL¬μLú[ô, “ @Y¬Vp×lT¥ @Yo SPd¡\ôo. Sôm R¦kÕ úTôYúR SXm” Fu¡\ôo. “T¦ÙUô ùUußm ùTÚûU; £ßûU V¦ÙUôk Ruû] ®VkÕ” “Nôp©tÏd LhPû[ VôùR²p ú\ôp® ÕûQVpXôo LiÔe ùLô[p”

Fuàm ùTônVô YôdÏ ùUnVô«XeÏ¡u\Õ!

Bq®Pj§p

FjÕûQ

146

c WUQ ®_Vm

Bk ¨ûX«p úVôLô]kRvYôª ùVuú\ô ÚiûUj Õ\®, ªLÜm YVRô]Yo @eÏj úRôu±]ôo. @Yo éfNôi¥f NôªVô¬u ÏÚ; ©WôUQ vYôªL°Pm ªLÜm U§l×s[Yo. @Y¬Pm éfNôi¥f Nôª, RP×Pp Nôª BÚYÚdÏm YQdLØiÓ; @Yo YkR©u £X SôhLs ùRôpûX «pXô§ÚkRÕ. Lôh¥tÏl úTôÏm FiQØm ¨uß ®hPÕ. BlúTôÕ Utù\ôÚ §àÑf NôªVôo YkRôo; BYo Uk§WfNôª. Ne¸Rj§p YpXYo; DT¨`j§t £±Õ T¥jRYo. “BùRpXôm ©WôUQf NôªdÏ Fu] ùR¬Ùm? GúRô ÏÚhP§hPm _]eLs YkÕ Ï®¡u\]o! @lT¥ YkÕm @YoL°Pm TQm YãXôd¡ IÚ Lô¬Vm ùNnVj §\ûU«pûX” FuTÕ @YÚûPV ùNÚdÏûW. @lT¥ IÚSôs Lô[av§dÏf ùNuß YkRôo; ©WôUQ vYôªVô¬Pm, “Sôu ReLs úbU XôTjûR V±VúY BjÕûQ çWj§²uß Yk§Úd¡ú\u; Uk§W Nôv§Wj§p úRof£ ùTtßsú[u; ReLÞdÏ RjRôjúWVUk§Wm DTúR£d¡ú\u ” Fu\ôo. ©WôUQvYôªVôo @ûNV®pûX; YNlTP®pûX. Uk§WfNôª:- ^ôbôj CfYWú] Fu L]®p YkÕ ReLÞdÏ BkR Uk§úWôTúRNg ùNnV DjRW®hPôo. F²p, RôeLs @ûR @e¸L¬dL úYiÓm. ( “ FlT¥VôYÕ F]Õ £xV]ôL úYiÓm ” FuTÕ LÚjÕ). © W ô U Q v Y ô ª :- @lT¥Vô, SpXÕ; BRtÏm @úR CfYWu YkÕ Uk§úWôTúRNm ùTtßd ùLôs[f ùNôpXhÓúU; @§p úSôdLm ©\dÏmT¥ ùNnVhÓm; ©\Ï @ûRl Tt±f £k§dÏm. Uk§WfNôª:- BpûX, @Õ ªLÜm ÑÚdLm; F°Õ. @bWeLs ùNôtTm RôeLs AWm©dLXôm. LhPôVm Fu²Pm @kR ÜTúRNjûRj RôeLs ùT\ úYiÓm.

ùTôßûU! ùTôßûU! ùTôßûU!!!

147

© W ô U Q v Y ô ª :- _Tm ùNnVl ©¬VªpûX; DÚlúTôPô®hPôp Uk§WjRôt TV²pûX; AûLVôp BlúTôÕ Uk§Wm ùT\ ®ÚlTªpûX. Uk§WjRôp UôeLôn ®Z®pûX! Uk§WfNôª GUôkÕ @Lu\Õ, F²àm, “©WôUQvYôª«Pm Fu] BÚd¡\Õ? Uk§WNd§Vôp Sôu GÝ úXôLeL°Ûm NgN¬d¡ú\u. @YûWl TôolTÕ Åi” Fuß YÚúYôo U]jûRd LûXdLl ×ÏkRôo. BûY ©WôUQvYôªL°u ùN®dúL±VÕ; @Yo Ntßm U]j§t ùLôs[ܪpûX. Uk§WjRôp Yôû]l ©¥dLd LÚRܪpûX. IÚSôs Uk§WfNôª úLô«p YôûZj úRôhPj§p §Vô]g ùNnÙm úTôÕ, T°fùNuß ©WôUQvYôª«u DÚYm F§olThÓ, “úUôNm úTôLôúR” Fuß ùNôpUû\kRûRd LiPôo. DPú] IÚ TRt\ùUÓjRÕ; Rm Ït\jûR ¨û]kÕ ©WôUQvYôªVô¬Pm J¥ Uu²l×d úLhPôo. UL¬μLú[ô, “BeúL Iußm £jRôÓY§pûX; ReL°Pm FjRûLV U]jRôeLÛm Be¡pûX ” Fuß ùNôp- NUôRô]lTÓj§]ôo. Uk§WfNôª UL¬μ«u úTÚdÏ YÚm L¥ReLû[j RTôXôÀ³²uß RôúU ùTtß, @Yt±tÏj Rm U]lT¥ T§p Fݧ®ÓYôo. BYt\ôÛm UL¬μLs U]gN-dLôÕ BÚkRT¥ «ÚkRôo. Utù\ôÚ ®úSôRm! £X Ï¥LôWl TiPôWeLs UL¬μLû[j §ÚYiQôUûX«²uú\ çd¡f ùNuß®Pf ãrf£ ùNnR]o. BdL°l ×XYoLs DPm× ØÝYÕm ®é§lThûP V¥jÕd ùLôiÓ ®ìTôbÏûL Øu BW®p §¼ùWuß úRôu±]o; ©WôUQvYôª«Pm AúYNUôLf ùNôpXÛt\]o:@§U¡ûU ³jRWPô YLj§V]ôo ®ÓjR ùTô§ûLUûX ³jRWPô éúXôLm YkúRôm! YôWôÙu àlTLt± YpXûUL ÇúYôm! ºWeLg ùNu\ôeúL ³jRùWôÓm úTôúYôm!

148

c WUQ ®_Vm

ÏßزYo Øû\lT¥úV ùLôÓj§ÓYôo ¾ûb! DߧÙPu Li¥ÓYô ÜiûUVô] Lôh£!

Fuß JXªhPô¥]o. Fu ùNnYôo! YkR úToY¯Ls FûRÙm @gNôUt ùNnTYo. @YoLÞdÏd LôWQLô¬VeLû[f ùNôp×j§ ×LhP Ø¥ÙUô? “L[jRôû]d LôWQe LôhÓRp ¸r¿od Ï°jRôû]j ¾jÕÃB Vtß.”

BkRf NUVj§p @YoLÞdÏ N¬Vô] T§p ùNôpXl ùTÚUôsNôª Fu\ §PNô- Øu YkRôo. “£jRoLú[, SpXÕ! ¿eLs YÚYRôL Øuú]úV ùTô§ûL«²uß ùNn§ V±kRÜPu DeLû[ ùVpXôm @iPôdL° XûPjÕ @Ól©p úYL ûYdLÜm DjRWÜ Yk§Úd¡\Õ. Fu] ùNôp¡ÈoLs? ” Fu\ôo. UvRôu Fu\ IÚ @uTûW ®°jÕ, “BYoLû[ úYLûYdL IÚ ùT¬V úLôhûPVÓl× ùYhÓeLs DPú]” Fuß ùNôu]ôo. "§Úf£]ôlTs° ùVjRàdÏ N¬Vô] RgNôîùWjRu, ®Pô ØiPàdÏd ùLôPô ØiP]ôL YônjRô' ù]uß Ï¥LôW £jRoLs @g£ @kRojRô]Uô¡ ®hP]o. BfúNôRû]L ù[pXôm UL¬μL°u Dߧ, ùTôßûU, NaSNd§, ùRnYU¡ûU @û]jûRÙm ®[d¡]! ùNôdWjR (Socrates) àdÏ @uß SgºkRYûW Buß LôúQôm; ù^ôdWjRu FußØs[ôu. @lTûWd LpûXd Lh¥d LP-t úTôhúPôû]d LôúQôm; @lTo FuߪÚd¡\ôo. UL¬μLÞdÏj ¾e¡ûZjRYûWd LôúQôm; TLYôu UL¬μLs Fuß ªÚd¡\ôo. Iuú\ ùTôÚ[R² ùXôu±«u ×t±ÚlTô ùWuß ªÚlTYùWu ù\i!

c WUQ ®_Vm úVôLvYWôwVd LôiPm Øt±tß.

4. úVôLNômWôwVd LôiPm DiPÕs Þs[Õ ¿ùVu ù\ô°®Óm úVôL U¦®[dúL! ¨u\ ¨ûX« ²ûXjÕX ùLpXô ¨û\kR ¨WôUVúU! Fuù\uß Øu±Ú úYôeÏL ùTôeÏL ùYeÏg £úYôLùUuú\! Iußi ¥WiPuß êu\u\q ÜiûUVô úUômRj^ úRômRj^úRôm! ùRs[j ùR°Vj ùR¬ÏÕ ú_ô§f £RmTWf £tNûTúV Õs°d ϧjÕj §ÚSPg ùNnÏÕ ÑjR TWUôjUô! ùYs[d LÚûQl ùTÚdLÕ Nd§ ®û[YÕ ®iQÕúY! Ds[j§ Ûs[Yô ú\ôeÏ ØYlTÕ úYômRj^ úRômRj^úRôm!

26. WUQ ®jûR “TôWô§ ViPeL [jRû]Ùm ûYd¡u\ TWùY°« àiûU Lôh¥l TtßU] ùY°Lôh¥ U]ùY°« ²tú\ônkR Tô®úVu T¬ÑLôh¥j RôWô[ Uôn¨tL ¨f£kûR Lôh¥f NRôLôX ¨xûP ùV]úY NLN¨ûX Lôh¥û] ÑLô¾R ¨XVk Rû]dLôhP Sôs ùNpÛúUô? LôWôW ùYiQÚ U]kRúLô ¥L¦uß Lôíu± UûZùTô¯RpúTôt LôpÅ£ ªu²l TPokÕTW ùY°ùVXôe LmªVô ]kRùYs[g úNôWôÕ ùTô¯VúY LÚûQ«u ØZe¡úV ùRôiPûWd áÜØ¡úX! ÑjR¨od ÏQUô] TWùRnY úUTWg úNô§úV ÑLYô¬úV!”

(RôÙUô]Yo DT¨PRm) BlúTôÕ UL¬μL°u @jVôjU£j§ L§o ®hùPô°o¡u\Õ. Oô]j RôUûW, ÑVgú_ô§«p UXokÕ, ÑLUVjúRu ©-t± ¨t¡u\Õ. SôXô TdLeL°²ußm YiÓLs ÃeLôWgùNnÕ YkÕ T£Vô\j úRàiÓ UL¬μL°u UXW¥ ¨Zt úNôûX«p A]kRUôL Y£d¡u\]. B² ØRuûUVôL cWUúQôTúRNeLû[Ùm, @Ytû\l ùTtßnkR ºPoLû[Ùm, TLYô²u UûX YôrûYÙm, cWUQôfWU YôrûYÙm Tt±d ᱠإlTôm. UL¬μLs @t×RUô] AjU£jRo FuTÕ BRtÏs @û]YÚdÏm ®[e¡®hPÕ. A]ôp, “@Yo Fu] úVôLm ùNnRôo? DX¡p úVôLj§tLôL FqY[úYô TôÓ TÓ¡u\]o. úVôLj§p FjRû]úVô YûLLs; @Yt±p

WUQ ®jûR

151

@Yo FûR @lV£jRôo” Fuß TXo ®]YXôm. úUÛm, “ ÑmUôRôú] ùU[]Uô«ÚkRôo ” Fußm £X ÏÙd§LÞdÏj úRôu\Xôm. ULôu c WôU¡ÚxQo “@uû]! @uû]!” ùVuß @uTôp @X±, “Iuß¿ ÙiûU ùVu\ô ùXô°k§uà UôPp úYiPôm! Bußû]d LôhúPp Yô[ô -qÜ«of ÑûUûV ¿lúTu FußP Ûs[ Uô¡ «û\®ûVd LR±d LiPôo!”

©\Ï ûTW® lWôyU¦«Pm @xPôeL úVôLØm, Rôk§¬L NôR]Øm T«u\ôo. @Ru©u úRôRô׬«Pm ¾ûb ùTtß ¨o®LpT NUô§ T«u\ôo. @Ru ©\Ï, TX URôÖTYeLû[ NôR]jRôXûPkRôo. WôûRúTôXd LiQû] @u× ùNnRôo; WôUXôXôÜPu ©sû[úTôX ®û[Vô¥]ôo, GÑSôRûW úSúW LiPôo; BvXôªV ULôÖTYjûR úSúW ùTt\ôo; úYRôkRURm, Rôk§¬L URm BWi¥Ûm úRokRôo. Td§ TWYNjÕPu A¥]ôo, Tô¥]ôo. ¡ÚxQ ûNRuVúWô , ¡ÚxQôúYNjÕPu RmûUU\kÕ ¡ÚxQTWWô¡, “a¬úTôp, a¬úTôp ” Fuß Tô¥ A¥, @û]YûWÙm @uTôúX RÝ® ¡ÚxQTWYNWôd¡]ôo: WôûRúTôX UôRY²Pm ûUVp ªÏkRôo; Yô^ýúRY ^ôoY ùT[Uu, Wô_ô ©WRôTÚjWu, lWLôNô]kRo ØR-úVôûWÙm @YÚûPV Td§ TWYNm RuYNUôd¡]. @Yo FeÏe LiQû]d LiPôo. @Yo ùRu²k§Vô®p Vôj§ûW ùNnûL«p, IÚ ©WôUQl ûTVû]j RuURj§t úNojRôo; @YàûPV RkûR ûNRuVûW @¥dL YkRôo; ûNRuVo, “@uTúW, BúRô DeLs ûL«p Vô²Úd¡ú\u; FqY[Ü úYiÓ ùUu\ôÛm @¥ÙeLs. A]ôp, TLYk SôUjûR UhÓm TôÓeLs; "a¬ a¬' ùVuß áÜeLs; Fuû]

152

c WUQ ®_Vm

@¥lTRtLôL BkRd á-ûVj RôÚeLs ” Fu\Õm, RkûR U]ØÚ¡, @YûW @¥T¦kÕ @uTWô]ôo. BlT¥d LiQu LôR-t LûWkRôo ûNRuVo. U ô ¦ d L Y ô N L ú W ô , §ÚlùTÚkÕû\«p £Y ùTÚUôàdúL Vô[ô¡, @Yû]d LôQô®PjÕ, “YgN®û]d ùLôpLX]ô ØPûXj ¾Yôn UÓd¡úXu YûWÙÚiÓ UônúY ]púXu SgùNôÝÏ Yô[ôÛe Ïû\lúT ]púXu SôRú] VÕܨ] ÕPûU ùVuú\ @g£ú]u \ôú]Ù U¯Vô Rô® ûVVú] ¨û]l©¬kÕ Uôt\¡púXu,” “ FuùNnúLô! Fu\ôúVô! Fu\ôúVô! ” Fuß Bû]V

ùNôp-l ×WiPÝRôo! BlT¥lThP Td§TWYN ¨ûXûUL°p UL¬μL°u ¨ûXûUùVu]? NôR]ùUu]? aPúVôL, Wô_úVôLm, Td§, Oô] LoU úVôLeL°p FûRf úNokRÕ @YÚûPV NôR]m? @Yo @ÚQôNXû]d LiÓ @lT¥úV úUô]Uô]ôúW! AP®pûX, TôP®pûX, Li½o Y¥dL®pûX, êfÑl ©¥dL®pûX, AN]m TZL ®pûX, LpTeLs Nôl©P®pûX. Sô¥ Ñj§dÏ úYi¥V @l©VôNeLû[Ùm ùNnV®pûX, IÚY¬Pm DTúRNØm ùT\®pûX, _TUôûXÙÚhP®pûX, ¾ûbÙm YôeL®pûX, Lô®ÙØÓdL ®pûXúV! @Yo Fu] NôR]g ùNnÕ Bk¨ûXVûPkRôo? FuTÕ £XÚûPV ®]ô. @RtÏ UL¬μLs BRtÏ @qYl úTôRÚ°V §ÚYôd¡²uú\ ®ûP áßúYôm. “NôRLj§ úXÕ®Rm Nôj§Vj§ XjÕ®Rm JÕ¡u\ YôRUÕ ØiûUVX - ARWYônj Rôuú\Óe LôÛk Rû]VûPkR LôXjÕk Rôu\NU ]u±Vôo Rôu.”

WUQ ®jûR

153

Oôú]ôRVm _LjÏÚ NeLWôNô¬Vôo §ÚYôn UXokRÚ°V ®úYLãPôU¦ûVÙm, ¸ûRûVÙm, DT¨`jûRÙm U]j§p ûYjÕd ùLôiÓ TLYôû] úSôd¡]ôp, @Yt±u ùTôÚû[d LiQô¥úTôX TLYô²u YôrÜ ®[dÏm. TLYôàdÏ Oôú]ôRVUô]Õ FjRûLV ×\jÕûQVôÛm BpûX. RkûR «\kRÕm YÏl©Ûm, Åh¥Ûm GtThP ùRôkRWÜm, @YÚûPV Oôú]ô RVj§tÏ Fs[[Üm LôWQªpûX. úUôb NôR]e L[ô] , ¨ j V ô ¨ j V ® ú Y L m , B a ô Ø j § W ô o j R TXúTôL ®WôLm, NUm RUm DTW§ §§ûb £WjûR NUôRô]m A¡V NUô§`hL^mTj§, ØØbýjYm, £WYQm, U]]m, ¨§jVô^m FpXôm FûRd ϱjÕl T¥lT¥VôL ØVp¡u\]úYô, @kR ¨fNXUô] AjU v§§ûV TLYôu FÓjRÕm @ûPkÕ, @§úXúV Fq®R @ûNܪu± ¨ûXjÕ ®hPôo. Oôú]ôRVm Rô]ôLúY Dt\úRVu± úYß ×\dLôWQeL[ôXuß. @Ru ©\Ï úYß NôR]ùUôußg ùNnV úYi¥V @Y£Vm @YÚd¡pûX. @Yo Y¡jR úUô]Øm ®WRUuß. Rô]ôLd áÓk RûXYuØu úTfNPeÏ Uô]kRúUô] UÕ.

RYj§u TgNlWôQ]ô] ©WyUNoVm, ùU[]m, ¨WôaôWm, @¶mûN, Nôk§ùVpXôm Fn§l ©\kRYo @Yo. Fq®R ®WRØm @YÚdÏj úRûY«pûX. ®WR ûYWôd¡VjÕPu @Yo úUô]m Y¡dL®pûX; BRVj§p “@am, @am ” Fuß ¨jVôTúWôbUônl ©WLô£dÏm TWUôjUôÖ TYj§úXúV ArkÕ, Ruû]úV TWlWyU vYìTUôLj ùR°kR±kÕ, úRLôjU×j§ûV @\úY ¿jÕ, TgNúLôN ®XbQUôn,

154

c WUQ ®_Vm

ÑVgúNô§Vôn, GLUôn, Oô§ÚOô]úOVùUuàm §¬×¥ãuV]ôn, LôWQLô¬V, NRNjÕ, bWôbW ®XbQUôn TWUôbWUôn, ¡ÚR dÚjV]ôn, úLYXm lWyU UôjWUôn, TWU Nôk§ÙPu NRô NL_¨xûP«p _uU, _Wô, UWQ, TYTkRUt\ ¨jV ËYu ØdR]ôn @Yo ¨ûXjÕ®hPôo. R]Õ vRXj§tÏl ©WVôQUô] IÚ @WNu Õ«p ®¯jRÕm §¼ùW] IÚ ùRnY Nd§Vôp Rôu úNW úYi¥V vRXj§p Ruû]d LiÓ, úYß úTôdÏYW®u± @eúLúV ¨ûXjÕ ®hPûRl úTôu\Õ TLYôu AjU vRXj§p AjUôYôLúY ¨ûXjRÕ. TLYôu @ÚQôNúXfYWo LolTd¡ÚLj§tÏ úSWôLf ùNuß (@lúTôÕ úLô«p §ÚlT¦ SPkÕ ùLi¥ÚkRRôp LRÜLs §\k§ÚkR]; SôuÏLôX éû_Rôu SPkúR±VÕ) R¬£jÕ, DPú] RUÕ AjUv§§«úXúV ®NôWjRôp Eu± ¨ûXjÕ®hPôo. BûRd LiPYoLs vYôªLû[ ú U ô ] ® W R m éi¥ÚlTRôLd LÚ§]o. ©\o ùRôkRWܪu± @ûU§VôLj RUÕ ¨xûP SûPùT\úY vYôªLÞm ÑmUô Yôn úTNôU-ÚkÕ ®hPôo. RYj§uTôp YkR ùTôßûUf úNôRû]LÞm RôUôLúY NkRolTj§p ¨LrkR]úY ùVô¯V Fq®RUô] §§bô NôR]Øm ØVuß ùNnVlTP®pûX. GtùL]úY FpXô NôR]l TVuLÞm vYôª LÞdÏsú[ @ûUkÕ ¡PkRûR ùY°VôdLúY @f úNôRû]Ls YkR]. BjRûLV AuUùYÝf£ ©\®Oô²LÞdÏj §¼ùWuß DRVUôÏm. @úSLUôL 30 -ØRp 40 YV§t¡ûP«úXúV DX¡p úRôu±V ULôuLÞdÏ BkR Oô]ùYÝf£ ©\kÕs[Õ. A]ôp AjUWNj§úXúV E±V SUÕ TôWR úRNj§pRôu Oô]NmTkRÚm, ÕÚYàm, NeLWÚm, SmUôrYôÚm B[ûU«úXúV AjUNmTjûRl ùTt\]o. UL¬μLÞm 16-Am YV§úXúV @ûRl ùTtß

WUQ ®jûR

155

@RuUVUôn @lT¥úV ¨ûXjRôo. @lúTôvRXu ùT[p (Apostle Paul ) (35-YV§p). ØLmUÕS© (36 -YV§p) ØR-úVôo úTôuú\ UL¬μLs §¼ùW] Oôú]ôRVm ùTt\ôo. BlT¥l ùTt\ûR Yôn®hÓf ùNôpX Ø¥VôÕ. AjU ùYÝf£ ùTt\ Yôph ®hUu (Walt Whitman) Fu\ úURô®ûV IÚYo, “ ReLs @àTYjûR Gu ùR°kR ùUô¯L°p ùY°«hÓ DX¡tÏ SuûU ùNnVXôLôÕ?” Fuß úLhPôo. @RtÏ @kR Oô]ôàé§f ùNpYo, When I undertake to tell the best I find, I cannot My tongue is ineffectual on its pivots; My breath will not be obedient to its organs; I become a dumb man,” “Sôu LiP ùTÚg£\lûT DûWdLl ×ÏkRôp SôÜ

FZ®pûX; F]Õ êfÑ ÏWÛdÏ BQeÏY§pûX; Sôu EûUVô¡ú\u ” Fu\ôo. “F]dÏ IÚ AjU §Úl§ GtThPÕ, RûPVt\ A]kR ùYs[m Fuàs Etù\ÓjRÕ. A]kRm A]kRm, FpXôm A]kRm FuTûRj R®W úYù\ôußm ùNôpX Ø¥V®pûX ” Fu\ôo. BkR AjUú_ô§ûVd LiPÜPu, RôkúR (Dante) Fuàm L®VWNo, “Sôu IÚ LPÜ[ôL Uô±ú]u” Fu¡\ôo. Utù\ôÚYo, “ÕVùWô¯kRÕ; ArkR ArkR, ArkR @kRWôWôUj§p §û[d¡ú\u” Fu¡\ôo. ¬fNoÓ Uô¬v Td (Richard Maurice Bucke) FuTYo Rôm LiP @àTYjûR BqYôß áß¡\ôo:“@lúTôÕ F]dÏ 36-AYÕ YVÕ SPd¡\Õ; IÚ YNkR UôûX«p, YohvùYôoj (Wordsworth), ¸hv (Keats), lùW[²e (Browning), ®hUôu (Whitman) ØR-V ×XY¬u èpLû[ BWiÓ SiToLÞPu T¥jÕ®hÓ, Ss°W®p @ûU§VôLÜm, NôkRUôLÜm, NkúRô`UôLÜm,

156

c WUQ ®_Vm

¨fNXUôLÜm BÚkúRu. §¼ùWuß Fq®R Øtϱ٠ªu± Fuû] IÚ @LiP ú_ô§ãrkÕ wY-jRÕ. £X úSWm ùSÚl× F¬¡\ùRuú\ Fi¦ú]u! @ÓjRT¥VôL, @Õ Fuàsú[ BÚdÏm "AjUú_ô§'ùVuß @±kúRu. F]Õ êû[«p §¼ùW] IÚ "lWyU ú_ô§' ªu²hÓl TônkRÕ. @Õ ØRp @eÏ Fußm ©WLôNUôÙs[Õ; Fu BRVj§p IÚ úT¬uT ùUÝkRÕ. @Õ ØRp Fuàsú[ vYodL ®uTm @LiPô]kRUôL ¨XÜ¡\Õ. BkR AjU úNRSm FÝkRRtÏ @ûPVô[m (1) @kRo ú_ô§, (2) çV ùYôÝdLf £\l×, (3) lWwOô]m, (4) @UWjY DQoÜ, ( 5) B\YgNôûU, ( 6) TôYÜQo®uûU, (7) §¼ùW] Ds®¯l×, (8) IÚ YºLWj RuûU, LôkR Nd§” Fuß ®[dÏ¡\ôo. “BûR ùUô¯Vôp ®[dL Ø¥VôÕ. "lWyU ú_ô§,' "Õ¬VfÑPo' F]úY ÑÚeLd á\Xôm ” Fuß Utù\ôÚ ×XYo áß¡\ôo. BYtû\ùVpXôm £ß DRôWQeL[ôLd á±ú]ôm. UL¬μL°u ¨ûXdÏ FÕÜm Il©pûX. SUÕ RôÙUô]l ùTÚkRûLÙm, “ùTt\ûR úVùRuß ùNôpúYu – Ntßm úTNôR Lô¬Vm úT£]ôu úRô¯”

Fu¡\ôo. “DûWVt\ ùRôuû\ ÙûWùNnÙ êUoLôs! LûWVt\ ùRôuû\d LûWLôQ XôÏúUô? §ûWVt\ ¿oúTôXf £kûR ùR°kRôp ×ûWVt ±ÚkRôu ׬NûP Vôú]”

Fu\ôo §ÚêXo. “ BkR AjUô, úYRlWYN]jRôp @ûPVl ùTßY§pûX; @Õ VôûW ®Úmס\úRô @YoL[ôp @ûPVd ¡ûPd¡\Õ; AjUôúY @Ru ùNôìTjûR ®[dÏ¡\Õ; @ûR VûPkRÕm ¬μLs Oô] §ÚlRWô¡, ÅRWôLWôn, ©WNôkRôn, AjUôÖé§ ùTtß, Ruàsú[ Rô]ôL ¨ûXjÕ, ^oYôjUvì©L[ô¡u\]o.

WUQ ®jûR

157

YôdÏm, U]Øm @kR A]kR lWyUjûR FhPôÕ. @ûRVûPkR©u @ûPVjRdLÕ úY±pûX ” Fuß DT¨PRm Øû\«Ó¡\Õ. BÕúY UL¬μLs @ûPk RPe¡V ¨ûX. FÕ úVôL£LWúUô @§úXúV UL¬μLs FÓjRÕm Eu±®hPôo; @eúL FpXô®R úVôLeLÞm @Pe¡®hP]. FkRf Nd§ûV VûPkRôp @ÕúY NoYôojR£j§úVô, @ûRl ©WôQôVôUeL°u± aPúVôLeL[ôXôÏm Sô¥Ñj§«u±, AjU®NôWjRôp T°fùNuß FÓjRÕm @ûPkRôo; @ÕúY lWyU ^mvToNm, ©WwOô]m FuTÕ. FûR Ut\ úVôLeL ù[pXôm úR¥júR¥ ØVp¡u\]úYô, @Õ @YÚdÏ AWmTj§úXúV ¡ûPjÕ®hPÕ. FRtÏ ªg£V NôR]m ¡ûPVôúRô, @kR ùNôìT £j§«úXúV @Yo ArkÕ ®hPôo. ØR-p U]ª\dL úYiÓm, FiQeLs I¯úV úYiÓm; Sô]t\®Pm @Õ; BRVUj§«Ûs[ @kR BPj§úXúV SUÕ BÚdûL. “Sô£d LúRôØLm Tu²Wi PeÏXm ¿£jRm ûYjÕ ¨û]VÜm YpûXúVp Uô£j§ UôúVôLm YkÕ RûXlùTnÙm úRLjÕd ùLußg £ûR®pûX VôúU.”

(§ÚêXo) @§p Uú]ôXVlThÓ Eu±®hPôp úYß NôR]m úYiÓY§pûX; @Õ Iuú\ NôR]m; NôR]m TX®RUpX, Õ®R @jÕ®R YôRjÕm @Õ @Pe¡V RpX; @ûRj úRÓeLôXjÕm, @ûPÙe LôXjÕm @ÕúY NU]ôL, LôiúTôu, LÚ®,Lôh£ @û]jûRÙm Ruà[Pd¡ ¨t¡u\Õ. @Õ Fußm SmûUl ©¬VôÕ SôUôLÜs[ ùTôÚs. “áÓR ÛPu©¬R Xtߨoj ùRôkRUônd Ï®RÛPu ®¬R Xtßd

158

c WUQ ®_Vm

ÏQUtß YW®ù]ôÓ úTôdLtß ¨ûXVô] ϱ Vtß UXØ Utß SôÓRÛ UtßúUt ¸rSÓl TdLùU] SiÔRÛ Utß ®kÕ SôRUt û\YûLl éRúT RØUtß OôÕÚ®u Oô] Utß YôÓRÛ UtßúU ùXôu\t ±WiPtß YôdLtß U]Ø Utß UuàT¬ éWQf ÑLYô¬ Ru²úX YônUÓj ÕiP YNUônj úRÓRÛ Ut\®P ¨ûXùVu\ ùU[²úV £jRôkR Ød§ ØRúX £W¡¬ ®[eLYÚ R·Qô êoj§úV £uUVô ]kR ÏÚúY.”

BkR DVokR AuU¨ûXdÏ BÚl©Pm BRVm. @kR ¨ûXúV Ds[ùTôÚs; Ds[úU @Õ. @lùTôÚ°²uú\ DXLm FÝYÕ; @§úXúV DXLm XVUôYÕ; @RuùTôÚhúP, @R]ôúXúV BqûYVm FÝkÕ, @ÕúYVô¡, ÁiÓm @§úXúV XVUô¡®Óm. Sôu Fuàm @LkûR ùVÝkRôp, _LUôûV Sô]ôYô¡, Eù]ußm, DPùXußm, LWQùUußm, Dsù[ußm, ×\ùUußm, éRùUußm, UiùQußm, UûXùVußm, Y]ùUußm, ¨û]l×U\lùTußm, BuTÕuTùUußm, ®û]Lù[ußm , TXYô] NUVùUußm, ùRnYùUußm, LûX, ùS±, RodLm Fußm @ûXVûXVôL FÝkÕ @¥dÏm! ËY_Lj CfYWu êußm ùYqúY\ôLj úRôußm. AR-u, BkR "Sôu' FuTûR AWônRúX úVôLôWmTUôm. Sô]ôo? ×Xu, éRm, LWQm, ÏQm, U]m BûYùVpXôm @pX ùY] IÕd¡V©u ªg£ ¨tTÕ @±Ü; @qY±úY Sôu; Nf£Rô]kR UVm. U]ùUuTÕ R²úV«pûX; ¨û]lúT U]j§u DÚ; U]úU DXûLj úRôtß®d¡\Õ; @Õ S£jÕ AjUvYìTm úRôußm

WUQ ®jûR

159

úTôÕ DXÏ úRôu\ôÕ. U]úU Sôu Fuß ¡[m×YÕ; RuûUdÏl ©\úL Øu²ûXÙm TPodûLÙm FÝ¡u\]; FiQeLs ¡[mTd ¡[mT, “BÕ VôÚdÏj úRôu±VÕ?” F] ®Nô¬jRôp, F]dÏ F]j úRôußm; @ûR “Sô]ôo?” Fuàm ®NôWûQVôp I¯dL úYiÓm. U]m, êû[ Bk§¬VeL°u Yô«XôL ùY°úVßm úTôÕ, SôUìTeLs úRôuß¡u\]. BRV ÏûL«p @PeÏmúTôÕ @ûY Uû\¡u\]. Sô]ôùWu ú\U]jûR Sô£j RPeϪPm Rô]ô] Oô]j R²

®NôWúU U]UPdÏm Y¯; ©WôQôVôUjRôÛm @PdLXôùU²àm, ©WôQu ÁiÓm ¡[m©]ôp U]Øm ¡[m×m. ©WôQu U]j§u vçXìTm. @ÕúY U]jûR, B\kR©u, 鮲uß Lôtß UQjûRj LYokÕ ùNpYÕ úTôXd LYokÕ ùNp¡\Õ. @Õ U]UPdLf NôR]UôÏúUVu± Uú]ô SôNg ùNnVôÕ. @ÕúTôuú\, êoj§j §Vô]m, Uk§W_Tm, ALôW ¨VUm ØR-VûY LÞm, U] UPdÏm NôR]UôÏm. AjUvYìTjûR BRVj§p §Vô²dLj §Vô²dL, ÑVUôm BuT¨ûX ùR°Yôm. @ûRj R®W úYù\ôuû\Ùm SôPô§ÚjRúX ¨WôûN; @Rû] ®Pô§ÚjRúX Oô]m. ØjÕdÏ°lTYû]l úTôX ArkÕ Ruàsú[ êr¡, ûYWôd¡VjÕPu AjU ØjûRl ùT\ úYiÓm. A j U ¨ x P ô T W ] ô «ÚlTúR Ruû] ÂNàdL°jRp. ArkRPe¡d Ruà [ÕYô «ÚÑmUô; ãrkùRô°okÕ ¨tÏg ÑLm.

AjUÑLm Iuú\Ùs[Õ. DXLùUuTÕ ¨û]úY. @§p ÑLm BpûX. AjU¨ZûX ¿eLô§ÚlTúR ÑLm. IÚ TWúUfYWNd§ DXûL SPjÕ¡\Õ. @Õ @û]j

160

c WUQ ®_Vm

ûRÙm RôeÏm; @RtÏ SôØm @Pe¡ «ÚdLôUp, "@lT¥f ùNnV úYiÓm. BlT¥f ùNnV úYiÓm' F]f £k§lTùRpXôm @LkûR. Yi¥«t ùNpTYu êhûPûVj RûX«t ÑUlTÕ UPûU. NeLpT W¡R]ô] CNu Nk¨Rô] Uôj§Wj§úXúV DXLm Rô]ôL SPd¡\Õ. Nk¨§dúL HkÕ ùRô¯Xôm. TLÛ§dLl Tô¬VeÏm; Tt\ Nô·l TLYuØu öÏùUXôm Tôo. “ Rôu ”

FuTÕ TgNúLôNeLÞdÏm ®XbQUô]Õ; @ûRl ×\jÕs[ èX±Yôt LôQ Ø¥VôÕ; RjÕYd ÏlûTLû[ AWônYÕ ÅúQ. Ruû] Uû\jRPÚk RjÕYd ÏlûTLû[l ©uù]ôÕd¡l úTfNPd¡ ¨p.

U]jûR ùY° ®`VeL°p ®PôÕ, BRVj§p @Pe¡«ÚlTúR ÑLm. Sôu Fuàm @LkûRVt\ôp, Rôù]àm Nd§ Rô]ôLj RûXLôhÓm. @ûRúV Tt± @Pe¡ ¨ûXjRúX AjUô]kRm. BÕúY WUQ ®jûR, BÕúY DVokR NôR] ùUuTÕ BRu @àTY£jRm. BÕúY TLYôu BRtÏ @°jR Oô]ÜQÜ. Ds[XokR ùUnùVô°« Ûs[Yô ñu±®¥ Ûs[¨ûX VKúR ÙQo.

WUQúVôLm , FÕ DVo¨ûXúVô @ÕúY @¥Ùm Ø¥ÙUôL ¨XÜYÕ. @RtÏ "Sô]ôo?' Fàm ®NôWûQVôp Uú]ôSôN UûPRúX NôR]m. F²àm, CfYWôolTQUô] ¨xLômVLoUm, éû_, _Tm, §Vô]m, DXûLúV ÂNu Y¥YôLl úTôt\p, ©WôQôVôUm ØR-VYtû\Ùm U]UPdLf NôR]UôL @Õ DT úR£d¡\Õ. @LkûR £±Õm ¡[mTôÕ, Sôu Fu\ Øû]l©u±, @û]jûRÙm SPjÕm RuUV Nd§«p

WUQ ®jûR

161

Øtßm @Pe¡«ÚjRûXúV @Õ Yt×ßjÕ¡\Õ; “Sôm SmªPm ¨ûXjRôp, FpXôm RôUôL SPdÏm” Fuß BRtÏ @¥dL¥ TLYôu ¨û]léhÓYôo. AR-u, BRVj§p ¨ûXjÕ AjUvYìTj§p ArkR WUQúVôLm, AúYNm, AhPm, TôhPm @ÝûL L°u±, @ûU§ët±p @ZÏj RôUûWÁÕ @WYNu]m úTôp, BRVôN]j§p amNY¥YôL ¨uß "ú^ôam' Fuß áÜ¡\Õ. BkR úVôLm @§ ÑXTm. LPÜ°pûX ùVuúTôÚm ã²VYô§LÞeáP B§t TVu ùT\Xôm. @û]YÚm AjU vYìTúW; @ÕúY ùUn. Sô]ô ¨û]ÜLû[ ®hÓ, “Sô]ôo? Fu BPm FÕ?” Fuß Dsú[úV ®Nô¬jÕf ùNu\ôp, ¨û]lùTô¯kÕ, “Sôu Sôu” Fuß BRVÏûLdÏs Rô]ôL FÝkÕ AjU Oô]m ÑPÚm. BÕúY BuTj Rô]m, úUô]m, BRV ®i FpXôm. Ruû]j Ru² ÛQW BuTm ®L£dÏm; @ûRj R®W úYù\ôÚ ùTôÚû[Ùm SôPôÕ @ÕúY Rô]ô«ÚjRúX TWUÑLm. Sôù]ÝkRôp êußiÓ Sô]Pe¡ ùXôu\ÕúY Rô]ôLj Ru²ûXúV ¨p.

A A A

27. ®NôW Ne¡WLm “@¬Rô ¡VùUnl ùTôÚÞd L¥úVu D¬Rô ÜTúR NØQoj §VYô! ®¬Rô WQ®dWUúY °ûUúVôo ׬Rô WLSô L×Wk RWú]! çNô U¦Ùk Õ¡Ûm ×û]Yôs úSNô ØÚLô ¨]Ru TÚ[ôp ANô ¨L[k ÕL[ô ¡V©u úTNô Yàé §©\k RÕúY.”

(LkRWàé§) AuU ùNôìTjûRúV JPUôLd ùLôiÓ @uTûWd LûW úNolTYú]! ùYt± £\dÏm Oô]úYú[! BûUúVôo ®Úm×m êXl ùTôÚú[! @UWúWú\! @WúN! ùT\tL¬V (Sôu @Õ Fàm) ùUnlùTôÚû[, D§jR®Pj§p IÓe¡ «ÚkRT¥ ÙQÚm NôR]jûRd Lôh¥ ÙQoj§V Oô] ØÚLú]! Fuß FjRû] Oô]l ×RpYoLs BkR Oô]j RkûRûV YÝjÕ¡u\]o! BYoLs FiQm FiQt\Õ. ( 1 ) UûX«uÁÕ 1900 ØRp 1922 -Am YÚPm UhÓm Y£jRúTôÕ @ûPkRYo ( 2 ) c WUQôfWUm @ZLmûU×Wj§ úXtThP©u @ûPkRYo Fuß @uTûW BÚ TϧVôLl ©¬lúTôm. ©u YkRYo A«WdLQd¡p BÚlTRôp FpXôûWÙm, TLYôu §ÚYÚ°úXúV Hd¡V DÚYôd¡®ÓúYôm. BkR SôuLôm TôLj§p ØtTϧVô] ºPûWlTt±úV úTÑúYôm. @YWYoLÞdÏf ùNnVlThP DTúRN NôWjûRÙm BûP«ûPúV ϱlTôm. BkR DTúRNeLû[ UûXÁÕTúRN ùUu\±úYôm. TôLYR TdR TLYôu (èp, @uTo, Bû\Yu,) Iuú\. HVu @YR¬dÏm úTôúR @Yu Lô¬VjûR DX¡p ¨û\úYt\ @uTÚm @YR¬d¡u\]o.

®NôW Ne¡WLm

163

úN`nVo LmÀWm-úN`nVo FuTYo YÚPm 1900 -Bp §ÚYiQôUûX ز£Tp JYo£VWô «ÚkRôo. @Õ ØRúX @Yo WUQTdRWô]ôo. BYo £\kR WôUTdRo. WôU SôU RôWL _TØm, T_û]Ùm ùNnÕYkRôo. úVôLj§p BYÚdÏ ®ÚlTªÚkRRôp vYôª ®úYLô]kR¬u Wô_Oô]-úVôLl ©WNeLeLÞPu WôU ¸ûRÙm T¥jÕ YkRôo. (UL¬μLs NUô§«-ÚkR SôhL°úXRôu úYRôkR úLN¬Vô] ®úYLô]kRo £LôúLô®p BkÕ URjûR NûT ®VdLl úT£ §d ®_Vg ùNnRÕ) A]ôp ×jRLj§Ûs[Õ N¬VôL ®[eL®pûX VôR-u, @Ytû\ ÑYôªL°Pm ùLôÓjÕj ùR°ÜTÓjR úYi¥]ôo: ©uàm TX NkúRLeLû[Ùm úLhPôo. úN`nVÚdÏ @xPôeL úVôLj§p ®ÚlTm @§Lm. vYôªLs @û]jûRÙm T¥jÕ, @YÚûPV NkúRLeLû[j ¾odLd Lô¡Rj ÕiÓL°p RdL ®ûPùVݧj RkÕ YkRôo. Bj ÕiÓLû[ úN`nVo ùR°YôLf úNL¬jÕ ûYjRôo. BûY 1900, 1901, 1902Am AiÓL°p ϱdLlThP]. úN`nVo LôXgùNu\ ©\Ï NÁTj§p @YÚûPV RûUV]ô¬PªÚkÕ Bdϱl×Lû[ Yôe¡, BlúTôÕ “ ®NôW Ne¡WL ®]ô®ûP” Fu\ èXôL ùY°«PlThPÕ. (vYôªLs ùTÚmTôÛm, @jûYR ®NôW UôodLjûRl úTô§lTúR YZdLUô«àm, BR²ûP @xPôeL úVôLjûRl Tt±Ùm @éoYUô] §\ûUÙPu קV ùTôÚsTP ®Y¬d¡\ôo. @YWYo BVp©túLtT @YWYûW ÑúVfûNVôL ®ÓjÕ, ©u]o “ Sô]ôo ” Fuàm ®NôWUôodLj§túL §Úl×YÕ ÑYôªL°u DTúRN Øû\. Õ®Rm, @jÕ®Rm, ®£hPôjÕ®Rm, £jRôkRm, NôdRm ØR-V FmURØm AjUôÖé§

164

c WUQ ®_Vm

¨ûX«p Iu\ôLúY LôQlTÓm.) @kè-u NôWm @¥«p YÚUôß:®NôWNe¡WL Ne¡WLm R]Õ BVpTô] ùNôìTjûR V±kÕ Ds[Yôß BÚjRúX ®úRL ¨ûX; “Sôu ùNnúRu, YkúRu” Fuàm ®û]LÞdÏ Øuú] ¨tÏm “Sôu” Fu\ IÚ úTôRj§u DiûU Y¥ûY “Sô]ôo?” Fuàm ®NôWjRôp @±kÕ Rô]ô«ÚlTúR ùNôìT DQoÜ; BkR "DPp Sôu' Fuàm úTôRúU RtúTôRm. @®jûR, UôûV, UXm, ËYù]]lTÓ¡\Õ. @kRj RtúTôR SôNúU Ød§. DPûXl ©QùUu±Új§ “Sô]ôo? ” F] ®Nô¬jRôp, BRVj§p "Sôu, Sôu' Fuàm IÚ FÝf£ LôÔm, @ÕúY @LiPUô] @±ÜlùTôÚs. @ûRúV LY²jÕf ÑmUô®ÚkRôp, @LeLôWj RtúTôRm @¯kÕ Ø¥®p Rôàm NôkRUôÏm; BÕúY Ød§. BRVj§p úRôußm ¨û]ÜLù[pXôm, úRúaôam, "Sôu úRLm' Fu\ @LkûRûVúV úYWôLd ùLôiÓ NmNôWùUuàm UôV ®ÚbjûR Y[od¡u\]. AjU vYìTj§úXúV Dߧ ùTtßf Ñtßm SPlTÕTt±, SPlTÕ SPdLhÓm Fuß ®XbQUô «ÚdLl T«pYúR (Ruû] ®PôU-ÚlTúR) U]YLkûRûVd ùLÓdÏm Y¯. BRVjÕs[ @am vYìTUô] AjUôLôWUôLúY LPÜs BÚd¡\ôo. Sôù]uàm ¨û]l× Y¥YUô] U]ûR @Y¬P ªÚj§®hÓ, @YûW U\YôÕ, ÑmUô ®ÚjRúX £\kR NôR]m. BÕúY Oô]m, Td§ úVôLm FpXôm. Sôu FuT§p TgNúLôN ìTUô] vçX ^þzU LôWQ NÃWeLs @Pe¡®hP]. ®NôWjRôp BkR êuß úRLj§ÛØs[ RtúTôRjûRl úTôdLXôm. U]úU, D«o DXÏ Bû\Y¥Yô«Úd¡\Õ; Oô]j§u úNodûLVôp, úNR]m úTôXj úRôuß¡\Õ; êû[«u úNodûLVôp,

®NôW Ne¡WLm

165

®`VeLû[ V±kRàT®d¡\Õ. LiPj§p U]ùRußm, BRVj§p ×j§ùVußm, Sô©«p £jRùUußm NoYôeLj§Ûm @LkûRùVußm áßYÕ ®Új§ úTRúU; U]Uô] @kRdLWQj§tÏ BRVúU ¨ûXVm. Bk§¬VeLs ×\dLWQm; U]m @LdLWQm. ùY°«p úRôußm @û]jÕm Ds[úV «Úd¡u\Õ. Oô]jRôp U]m AjUôLôWUôÏmúTôÕ FpXôm lWyUUVUôLúY úRôußm. BRVúU ©WyUm, BRVLUXj§p ®[eÏm AjU ú_ô§úV Nô·, Õ¬Vm F]lTÓm. Oô] UôjWUô«ÚdÏm ÑjR NjY U]m RúUôÏQ YNjRRôn, DXLìTUôLl T¬Qªd¡\Õ; BWú_ôÏQ YNjRRôn, úRLô§Ls Sôù]uß ®Úl×ùYßlTôp ×iVTôTeLû[ NmTô§jÕ, @qYôNû]Vôp _]] UWQeLÞdÏ Dh TÓ¡\Õ. ANôuêXm úLhÓf £k§jÕ, “@amlWyU” ùUuàm AjULôW ®Új§«u BVp× ¨ûXùT\ ¨§jVôNm ùNnVúY, @Ru RôUN Wô_N ®VôTôWeL ù[ô¯Ùm. Öi¦V ùR°kR U]j§p, Rôu @ÕYô «ÚlTÕ SuÏ ®[eÏm. Ruû]Vônk §ÚlTúR RjÕYm AÏm “ Sôu AuUô ” Fuàm §PTôYjÕPu, vYôjU TôYû]ûV U\YôU-ÚkRôp ®VYLôWeL°p DRôº] TôYjÕPu BÚdLXôm. U]m ×\lTP BPkRWdáPôÕ. @kR BRNjÚ®tÏf £±Õ BPm RkRôp @Õ UPjûRl ©ÓeÏm. Ru²ûX«Ûs[ U]Õ, Sôu Fußm, F]dÏ ®VYLôWªÚd¡\ ùRußm NeLp©dLôÕ. NeLpT §VôLúU Nk¨VôNm. CfYW]ô¡V Ruû] U\Yô§ÚkRôp FpXôm £j§VôÏm. “U\YôUt LôÔm YûLÙQo YôÚd ¡\Yô §ÚjRÛ Uôm.” “U\Yô ¨û]Vô UÜ]j §Úd¡t ©\Yô ¬\Yôo ©û].”

166

c WUQ ®_Vm

BÕúY, "¿, Sôu' Fu±Wi¥pXôUp ¨û\kR éWQUôn, FeÏm Rô]ôLj ÕXeÏm Oô]m. BjRûLV Oô² FpXô ®VYLôWeLû[Ùg ùNn«àm, RtúTôRªuûUVôp, Iußg ùNnVôRYú]; @gOô²úVô FlúTôÕm §Vô²jÕd ùLôi¥Úl©àm FpXôg ùNnRYú] VôYôu. TôolTYu, _Pm (@±TÓùTôÚs) BWi¥tÏm @¾RUôn, NoYNô·Vôn BRVj§XÏm lWyUúU Sôm. ËYu FqY[Ü ®VYLôWeL°ÛZuß ÑL ÕdLeLû[ @àT®jRôÛm, Oô]ôLôNUô] AjU ú_ô§dÏf NX]ªpûX. U]UPdL Y¯ U]ùYôÓdLm Iu\ôúXúV DTNôk§ YônjÕ Oô]ôLôN ùUnRXôm. ©WôQùYôÓdLØm U] ùYôÓdLj§tÏ NôR]úU. BÕ úLYX ÏmTLjRôÛm, ©WôQôVôUjRôÛm FnÕm. BúWNL éWLªu± BRVj§p ©WôQû] v§WlTÓjÕYúR úLYX ÏmTLm. BÝjRp ¨ßjRp ®ÓjRûXd LQdLôLf ùNnYÕ ©WôQôVôUm. ©WôQu D§dϪPj§úXúV U]Øm D§lTRôp ©WôQ]PeL U]ØUPeÏm A]ôp U]m SôNUôLôÕ; @RtÏ @xPôeL úVôLeL°u ©tTϧVô] RôWûQ jVô] NUô§Lû[ ®PôUt TZ¡]ôp, Ø¥®p U]U¯kÕ ùNôìT NôbôjLôWm £j§dÏm. AjU NôbôjLôW £j§dÏ (1) @xPôeLúVôLm, (2) @xPôeL Oô]úVôLm F] BÚ NôR]eLs ÑÚ§L°p ®Y¬dLlThÓs[]. 1. @xPôeL úVôLm ( 1 ) B V U m :- @¶mûN, NjVm, @vúRVm (§ÚPôûU), lWyUNoVm , @T¬dWam Fuàm IÝdLØûPûUVôm. (2) ¨VUm:- ùN[Nm, NkúRô`m, RYm, vYôjVôVm, CfYWlW¦Rô]m Fuàm IÝdLØûPûUVôm.

®NôW Ne¡WLm

167

(3) AN]m:- 84 YûLLs. £maLm, TjWm, TjUm, £jRm BûY £\kRûY; BYtßsÞm £jRôN]úU (BPÕ Ï§LôûX B-eLj§uúUp ûYjÕ, @RuúUp YXÕ Ï§LôûX ûYjÕ, ×ÚY Uj§«t TôoûY ûYjÕ (¨ªok§ÚjRp) £\kRÕ. ( 4 ) ©WôQôVôUm:- éWLm (BÝjRp), ÏmTLm (BRVj§p BÚjRp), BúWNLm (®ÓjRp) BYtû\ 2:4:1 Fu\ Uôj§ûW @[ÜlT¥ (Uôj§ûW V[Ü LôVj¬) @lV£jRôp SXUôÏm. “ùUs[ ®úW£jÕ ùUn®mªl é¬jÕd ùLôsÞªu ÏmTe ϱjÕ.” “Øu] ªúW£ ØVp©u]ol éWLm ©u]Õ ÏmTm ©¥.”

(BúWNLm- 16 , éWLm - 32 , ÏmTLm 64 DVokR Uôj§ûWVôÏm.) ( 5) ©WjVôaôWm:- ×\jÕs[ ùTVo Y¥ÜL°t úTôLôÕ, U]jûRd Ï®jÕ GLôdWlTÓjRXôm ( 1 ) JeLôWj§Vô]m, ( 2 ) úLN¬Øj§ûW (×ÚYUj§«p SôhPêu\p), ( 3) êdÏÖ²«t TôoûYûV SôhPp, (4) SôRôàNkRô]m ØR-V] NôR]m. (Jm-@, D, m 3½ - Uôj§ûWLs ùLôiPÕ. vçX ^þzU, LôWQ NÃWeLs 3-Uôj§ûWLs; Õ¬Vm @ûW.) ( 6 ) R ô W û Q :- BRVm, @pXÕ Df£«Ûs[ lWyUWk§Wm (^avWôWm) Bq®Wi¥PjÕ Øs[ @xPR[TjUeL°p (BûYúV ûLXô^m, ûYÏiPm, TWUTRm, F]lTÓY]) lWyU vYìTúU ¾T wYôûX úTôuß ©WLô£jÕd ùLôi¥ÚlTRôL TôYû] ùNnÕ @§p U]jûR ¨ßjRp. (7) §Vô]m:- @kRj úRú_ôUVjûRúV ú^ôam TôYû]Vôp §Vô²lTÕ; "Sô]ôo?' Fàm ®NôWjRôp,

168

c WUQ ®_Vm

“ @am @am ” Fuß ®[eÏm BRV úRY]ô]

AjUôûY ®Pô§ÚlTÕ. ( 8 ) NUô§ :- @kR "@am' Fuàm v׬l×m @Pe¡V ^þzU v§§úV ^Uô§. BRVUj§«p @eÏxPUôjWUôLl ×Ú`u ªu]ûXl úTôuß I° ÑPo¡\ôu. @Yû] @]uVUôL, ú^ôamTôYû]ÙPu ¨fNXUôn §Vô²lTúR £\kRÕ. “£kRû] ×\gùNXôf £úYôam TôYû] ^kRR ØOt±¥p ^Uô§ YkÕßm” “IuTÕ Yô«Û ùUôdL YûPjRdLôp @uT§ ùXôu\ô UWu.” “Ds[j§ àsú[ Ù\lTôojRe ùLôiÑPûW ùUs[jRô ]of£dÏ Uôß.”

AjUjVô]úU £\kRÕ; @ÕúY @û]Yo BRVjÕm, “@aUa” ùUuß úTÑYÕ. @Õ AjUôLôWUô] ®wOô]m. “§L¯RV ÏûLÙû\Ùk úRYûRûV ®hPVúX ùRnYk úRPp, ªLY¬V LÜjÕYjûR ùV±kÕ£ß U¦úRÓm úYhûL úTôXôm.”

BRVúU §Vô]vRô]m; Utû\V ARôWeLÞm LtTû]úV. @am lWyUm §Vô]úU AkRW éû_; @ÕúY úYs®, RYm, úVôLm, Rô]m, Y¯TôÓ FpXôm. BÕúY ¨odÏQ

Aß Fu\ _Tm, éû_.

2. Oô]ôxPôeLeLs (1) BVUm: ×X]PdLm (2) ¨VUm: TWUôjUô®Pm BûPV\ô @u×. “@uTô XÝÕ UX±Ùm AsYôû] Fu×Ú¡ Ùsú[ ¨û].”

169

®NôW Ne¡WLm

(3) AN]m: BûP®PôR lWyU£kR] ØiPôÏm BPm. ( 4 ) © W ô Q ô V ô U m : @NjRô] ùTVo Y¥ûY ¿dÏRp BúWNLm; Nf£Rô]kRjûR ¡W¡jRp éWLm; @ûR Ds°ÚjRp ÏmTLm. ( 5 ) © W j V ô a ô W m : ÑV ¨ûX«²uß U]m ®XLô§ÚjRp. (6) RôWûQ: U]jûR ùY°®PôÕ BRVj§ÚjRp. ( 7) §Vô]m: “ TgNúLôNØm Sô]pX; @aUa ùUuù\ô°Úm £uUôjW Y¥úY Sôu ” Fuß BûPV\ô§ÚjRp. ( 8 ) N U ô § : @kR @am v׬l×m @Pe¡, ÏzUUô] NôbôjLôW¨ûX ùVnRp. BkR Oô]ôxPôeLjûR FlúTôÕm NôRû] ùNnVXôm. úLYX ÏmTLm £j§jRôp ©WôQôVôUm úYiÓY§pûX. Oô]m, úVôLm BWiÓm @YWYo ¨ûXdúLtT @lV£dLlTÓm. ØWhÓ UôhûPl ×pûXd Lôh¥j RP®d ùLôÓjÕ YNlTÓjÕYÕ úTôu\Õ Oô]m; @ûR @¥jÕd LhÓYÕ úTôu\Õ úVôLm. FlT¥Ùm U]jûR ¨ßj§]ôp úYß LYûX«pûX. lWyU®jûR lWyUjûR V±Ùm UôodLúU RLúWôTôNû], RLW ®jûR, lWyU®jûR, AjU®jûR Fuß á\lTÓ¡\Õ. ËYú] £Yu; £Yú] ËYu. ùSp-u Dª ®iPôp @¬£; TôNm ¿e¡]ôp, TÑ £Y]ô¡ úRY]ôLl ©WLô£d¡\ôu. Uú]ôSôN Øt\ôpRôu ËYu AjUôYôÏm. R]Õ BVp× ¨ûXûV Uû\dÏm AYWQNd§úV U\§; BkR @®jûR, “Sôu éWQu” Fuàm @±Yôp ¿eÏm. “éWQ ]ôÏ ùUuúUt ×Y]eLs úRôuß ùUuß RôWûQ YkR Rô¡t \¬j§Ó U®jûR ùVeúL?”

(ûLYpVm)

170

c WUQ ®_Vm

ãzU U]ÕPu ùNôìTôÖTYØs[Yú] ËYu ØdRu; @Y]Õ ¨ûXúV Õ¬V ¨odÏQ lWyU ¨ûX. Bq®WiÓªu± ArkR LP-p êr¡VYu úTôp, Iußk úRôu\ôUp, @mUVUô«ÚlTYú] ®úRa ØdRu, ¨odÏQô¾Ru, Õ¬Vô¾Ru. TkR Ød§Ls úLYXm ×ûPùTVof£Lú[. VôÚdÏ TkR Ød§Ls? F]dÏ. Sô]ôo? AjUô. BÚkRT¥ BÚdÏm AjUôÜdÏ TkR Ød§ úVÕ? Fuß ®Nô¬jRôp, @ûY ×ûPùTVof£L[ôLúY úRôußm. NjúR R]Õ ÑTôY ¨ûX, DiûUúV Ds[¨ûX; DiûURôu AuUô. “¨tÏm ùTôÚÞm SPlT]Ük Rô]ô¡ Ùtù\eÏm ¨tÏg £Ym.”

Bq ®NôWNe¡WL ®]ô®ûP ªLÜm @¬V, ùT¬V ®`VeL[Pe¡Ùs[Õ. UL¬μL°u Y¥jR Rªr SûPÙm, úR]Ú®úV úTôu\ B²ûUÙm, T°eÏ Etßl úTôu\ ùR°Üm, ¨Xm, UûX, ¨û\úLôp, UXo ¨Lo Uôh£Ùm, ùLôsúYôu ùLôsYûLV±kÕ ùLôÓlTÕm, Bf£±V ùT¬V è-t LôQlTÓ¡u\]. UL¬μLs ùRôhPRû]jÕm @Ú[ZLôt ùTô-Ùm. BdLôXj§p UL¬μLs Utù\ôÚ èÛm VôjRôo. ®úYLãPôU¦ úYRôkR Oô]f ÑPoU¦Vô «XeÏm ®úYL ãPôU¦ûV vYôªLs @lúTôÕ @ûWÏû\VôL F°V SûP«p ùUô¯ ùTVoj§ÚkRôo. IÚØû\ DjRi¥ S«]ôo RUÕ DûPûULû[ùVpXôm RÚUgùNnÕ®hÓ, vYôªLÞdÏd ÏÚR·ûQVôL 100 -ìTôn Øu ûYjRôo; ÏÚúYô, TQjûR Fußk ¾iÓY§pûX VôR-u Li¥lTôL UßdLúY, S«]ôo, LmÀWm úN`nV¬Pm vYôª Lô¬VeLÞdÏf ùNXÜ ùNnÙmT¥d ùLôÓjÕ ®hÓf ùNu\ôo. ¿iP LôXm @Õ D\e¡d

®NôW Ne¡WLm

171

ùLôi¥ÚkRÕ. DjRi¥ S«]ôo 1916-Am AiÓ LôXUô]ôo. Rm _uUm NôTpVUôn ®hPùRu\ U¡rÜPú]úV @Yo YôrkRôo. RUÕ ùRôûLÙm TLYj ûLeL¬Vj§tÏl TVuThPùR]d L°l×t\ôo. IÚ Sôs ( 1908) úN`nV¬u UÚULu, vYôªLs ùRôPe¡V ®úYL ãPôU¦ûV Øtßm Ø¥jRÚ[ úYi¥]ôo. vYôªLÞm @eM]úU Ø¥dL, S«]ôo ùLôÓjR ùRôûLûVd ùLôiÓ @Õ @f£PlThPÕ. BÕRôu ØRp ØRXôL TLYôu ùTVWôp ùY°«PlThP èp. BRàPu jÚd jÚfV ®úYL YN]Øm, ANô¬Vo @Ú°V R·Qôêoj§ vúRôjWm, avRôUXLm, ÏÚvÕ§ ØR-VûY B²V A£¬V ®ÚjReL°p vYôªL[ôp TôPl ùTt\]Üm ùY°«Pl ThÓs[]. Bkèp FjRû]Øû\ T¥jRôÛm, T¥dLl T¥dLl Ti×ûPVô[o ùRôPo× úTôuß, ×Õl×Õ BuTm RÚ¡u\Õ. ®úYLãPôU¦«²uß NeLW¬u IÚ @ØRYôdûL UhÓm @uTo TÚÏL:TPkÕ NôvjWô¦ V_kÕ úRYôu ÏoYkÕ LoUô¦ T_kÕ úRYRô:! AjûUdV úTôúRS ®Sô ®Ød§o S ³jV§ lWyU NRô]kRúW©.!!

(“Nôv§WeLs T¥jRôÛm, úRYéû_ Ti¦]ôÛm, LoUeLs @àx¥jRôÛm, úRYûRLû[ ÙTô£jRôÛm, Buà ùUu] ùNnRôÛm, lWyUôjûUdV Oô]jRô Xu±, FjRû] úLô¥ LtTeL [ô«àm Ød§ £j§VôÕ” — (UL¬μLs ùUô¯ùTVol×.) A A A

28. Nk¨§úV NôkRÑLm UL¬μL°u Nk¨§ Uôj§Wj§p NôkRÑLm ùTt\ ùUnV¥VôoL°p IÚ @¬V AuUôûYl Tt± BlúTôÕ úTNl úTô¡ú\ôm. £Yl©WLôNm ©sû[ BYo RjÕY ©.G. (Philosophy. B.A.,) úR±j ùRu]ôtLôÓ LùXdPúWh (Collectorate) ¥p 1900-Am AiÓ YÚUô] BXôLô®p DjúVôLm ùTt\ôo. 1902Am AiÓ RUÕ DjúVôL úYûXVônj §ÚYiQô UûXdÏ YkÕ ©WôUQvYôªL°u Oô]ô]kR YôrûYd úLhÓ @YûWl TôodLXô]ôo. @Ru©u SPkRYtû\ @Yo VôjR @ÖdWL YLY-u ùUô¯L[ôúXúV áßúYôm:“ Ae¡Xd LXôNôûX«t T¥jRùTôÝÕ Fu UPûUÙ[j§p, “ Sô]ôo ” F] IÚ ®]ô D§jRÕ. èpL°p úR¥l TôojRÕm, @RtÏ ®ûPV±kR ¨uû] (UL¬μLû[) Sô¥dúLhÓm , @ÑjRªÏ§Vôp ArkR±VôUp, TÑT§ VÚû[l Tt\ ¨û]VôUp, LiP Y¯L°t L°jÕj §¬kúRu: TiûP ®û]Vôt TXÕV ùWn§, @±Ü LXe¡ ¨u]Úû[ úYi¥VûPkúRu. "Fuû] Ùn®jRÚsL' Fuú\u. "Sô]ôo?' Fuàe úLs®ûVj ùRôPokÕ ®]ôdLs úLhúPu. L²kR ùUô¯L[ôp, @jRû]dÏm ®ûPV°jRû] ” . Bq ®]ô®ûP @¥«t ϱdLlThÓs[Õ; BdúLs®LÞdÏ ®ûP IÚ LtTXûL«p FÝRlThPÕ. @Ytû\ £Yl©WLôNm ©sû[ ϱjRT¥ ϱd¡ú\ôm:1. Sôu Vôo? ^lR RôÕdL[ôXô¡V vçX úRLm Sô]uß. NlR, vT¬N, ìT, W^, LkRùUàm TgN ®`VeLû[Ùm R²j

Nk¨§úV NôkRÑLm

173

R²úV @±¡u\ ÑúWôj§Wm, ÕYdÏ, Nbýv, ´yûY, ¡WôQùUu¡\ Oôú]k§¬VeL û[kÕm Sô]uß. YN]m, LU]m, Rô]m, UX ®^ow_]m, A]k§jRp Fuàm HkÕ ùRô¯pLû[Ùm ùNn¡u\ YôdÏ, TôRm, Tô¦, TôÙ, DTvRm Fuàm LuúUk§¬VeL û[kÕm Sô]uß. ÑYô^ô§ HkùRô¯pLû[Ùm ùNn¡u\ ©WôQô§ TgN YôÙdLÞm Sô]uß. ¨û]d¡u\ U]Øm Sô]uß. NoY ®`VeLÞm NoY ùRô¯pLÞ Utß, ®`V YôNû]LÞPu Uôj§Wm ùTôÚk§«ÚdÏm @gOô]Øm Sô]uß. 2. BûYùVpXôm Sô]pXô®¥p ©u]o Sôu Vôo? úUtùNôp-V VôÜm Sô]pX ùYuß ‘úS§’ ùNnÕ R²jÕ ¨tÏm @±úY Sôu. 3. @±®u ùNôìT ùUu]? @±®u ùNôìTm Nf£Rô]kRm. 4. ùNôìT R¬N]m FlúTôÕ ¡ûPdÏm? §Ú£VUô¡V _Lm ¿e¡V ®PjÕj §ÚdLô¡V ùNôìT R¬N] ØiPôÏm. 5. _LØs[ (úRôuß¡u\) úTôúR ùNôìT R¬N] ØiPôLôRô? DiPôLôÕ. 6. Gu? §ÚdÏm §Ú£VØm, Ww_ýÜm NolTØm úTôu\ûY. Lt©R NolTOô]m úTô]ô ùXô¯V @§xPô] Ww_ýOô]m DiPôLôRÕ úTôX, Lt©RUô] _L§Úx¥ ¿e¡]ôùXô¯V @§xPô] ùNôìT R¬N] ØiPôLôÕ. 7. §Ú£V Uô¡V _Lm FlúTôÕ ¿eÏm? NoY @±®tÏm NoY ùRô¯tÏm LôWQ Uô¡V U]m @Pe¡]ôp _Lm Uû\Ùm.

174

c WUQ ®_Vm

8. U]§u ùNôìT ùUu]? U]m FuTÕ AjU ùNôìTj§Ûs[ Jo @§NV Nd§. @Õ NLX ¨û]ÜLû[Ùm úRôtß®d¡u\Õ. ¨û]ÜLû[ ùVpXôm ¿d¡l Tôod¡u\úTôÕ R²Vôn U] ùUuú\ôo ùTôÚ°pûX; AûLVôp ¨û]úY U]§u ùNôìTm. ¨û]ÜLû[j R®ojÕ _LùUuú\ôo ùTôÚs @u²VUô «pûX; çdLj§p ¨û]ÜL°pûX, _LتpûX; _ôdW ùNôlT]eL°p ¨û]ÜLÞ[, _LØm DiÓ. £Xk§l éf£ FlT¥j Ru²PªÚkÕ, ùY°«p èûXètß UßT¥Ùm Ruàs BÝjÕd ùLôsÞ¡\úRô, @lT¥úV U]Øm Ru²Pj§-ÚkÕ _LjûRj úRôtß®jÕ UßT¥Ùm Ru²PúU IÓd¡d ùLôsÞ¡\Õ. U]m AjU ùNôìTj§²uß ùY°lTÓmúTôÕ _Lm úRôußm. AûLVôp, _Lm úRôußmúTôÕ ùNôìTm úRôu\ôÕ; ùNôìTm úRôußm (©WLô£dÏm) úTôÕ _Lm úRôu\ôÕ; U]§u ùNôìTjûR ®Nô¬jÕd ùLôiúP úTô]ôp U]m Rô]ôn Ø¥Ùm. Rôu FuTÕ AjUùNôìTúU. U]m FlúTôÕm IÚ vçXjûR @àN¬júR ¨tÏm; R²Vôn ¨tLôÕ. U]úU ãzUNÃW ùUußm ËY ù]ußm ùNôpXlTÓ¡\Õ. 9. U]§u ùNôìTjûR ®Nô¬jR±Ùm UôodLm Fu]? BkR úRLj§p Sôu Fuß ¡[m×Y ùRÕúYô @KúR U]Uôm. Sôu Fu¡\ ¨û]Ü úRLj§p ØR-p FkR ®Pj§t ú\ôuß¡\ ùRuß ®Nô¬jRôp, yÚRVj§ ùXuß ùR¬V YÚm. @ÕúY U]§u ©\l©Pm. Sôu, Sôu Fuß LÚ§d ùLôi¥ÚkRôÛmáP @q®Pj§t ùLôiÓúTôn ®hÓ®Óm. U]§p úRôußm ¨û]ÜL ù[pXôYt±tÏm Sôu Fuàm ¨û]úY ØRp ¨û]Ü. BÕ FÝkR ©\úL Gû]V ¨û]ÜLs FÝ¡u\]. RuûU úRôu±V ©\úL, Øu²ûX, TPodûLLs úRôuß¡u\]; RuûU «u± Øu²ûX TPodûLL °Wô.

Nk¨§úV NôkRÑLm

175

10. U]m FlT¥ VPeÏm? Sôu VôùWuàm ®NôWûQ«]ôúXúV U] UPeÏm; Sôu VôùWuàm ¨û]Ü Ut\ ¨û]ÜLû[ ùVpXô U¯jÕl ©QgÑÓ R¥úTôp Ø¥®p Rôà U¯Ùm. ©\Ï ùNôìTR¬N] ØiPôm. 11. Sôu Vô ùWu¡\ ¨û]ûY NRô LôXØm ©¥dÏm DTôVm Fu]? ©\ ùYiQeL ù[ÝkRôp @Ytû\l éoj§ TiÔYRtÏ FjR²VôUp @ûY “VôÚd ÏiPô«]”? Fuß ®Nô¬dL úYiÓm. FjRû] FiQeL ù[¯à ùUu]? _ôd¡WûRVôn IqúYô ùWiQØm ¡[m×múTôúR “BÕ VôÚdÏiPô«tß?” Fuß ®Nô¬jRôp “F]dÏ” Fuß úRôußm. “Sôu Vôo” Fuß ®Nô¬jRôp U]m Ru ©\l©Pj§tÏj §Úm©®Óm; FÝkR ùYiQØ UPe¡ ®Óm. BlT¥l TZLl TZL U]§tÏj Ru ©\l©Pj§t \e¡ ¨tÏm Nd§ V§L¬d¡u\Õ. ãzUUô] U]m, êû[ Bk§¬VeLs Yô«Xôn ùY°lTÓmúTôÕ vçXUô] SôU ìTeLs úRôuß¡u\]; yÚRVj§p ReÏmúTôÕ SôU ìTeLs Uû\¡u\]. U]jûR ùY°®PôUp yÚRVj§p ûYjÕd ùLôi¥ÚlTRtÏj Rôu @LØLm @pXÕ @kRoØLm Fuß ùTVo. yÚRVj§-ÚkÕ ùY°«ÓYRtÏjRôu T¡oØL ùUuß ùTVo. Bq®RUôL U]m yÚRVj§t \eLúY, FpXô ¨û]ÜLÞdÏm êXUô] Sôu FuTÕ úTôn, FlùTôÝÕ Øs[ Rôu Uôj§Wm ®[eÏm. FûRf ùNnRôÛm Sôu Fu¡\ @LeLôW Utßf ùNnV úYiÓm. @lT¥f ùNnRôp FpXôm £Y vYìTUônj úRôußm. 12. U] UPeÏYRtÏ úYß DTôVeL °pûXVô? ®NôWûQûVj R®W úYß RÏkR DTôVe L°pûX. Ut\ DTôVeL°]ôp @Pd¡]ôp, U]

176

c WUQ ®_Vm

UPe¡]ôtúTô -ÚkÕ UßT¥Ùm ¡[m©®Óm. ©WôQôVôUjRôÛm U] UPeÏm; A]ôp ©WôQ ]Pe¡«ÚdÏm YûW«p U]Ø UPe¡«ÚkÕ, ©WôQu ùY°lTÓmúTôÕ Rôàm ùY°lThÓ YôNû] YVjRô VûXÙm. U]j§tÏm ©WôQàdÏm ©\l©P ùUôuú\. ¨û]úY U]§u ùNôìTm; Sôu Fuàm ¨û]úY U]§u ØRp ¨û]Ü; @ÕúY VLeLôWm. @LeLôW ùUe¡ÚkÕ DtTj§úVô, @e¡ÚkÕRôu êfÑm ¡[mסu\Õ, AûLVôp U] UPeÏmúTôÕ ©WôQàm, ©WôQ ]PeÏmúTôÕ U]Ø UPeÏm. A]ôp ÑÝj§«p U] UPe¡ «ÚkRúTô§Ûm ©WôQ ]PeL®pûX. úRLj§u TôÕLôl©u ¨ªjRØm, úRLUô]Õ U¬jÕ ®hPúRô ùYuß ©\o HÙ\ôYiQØm BqYôß CfYW ¨V§Vôp GtTh¥Úd¡\Õ. _ôd¡Wj§Ûm NUô§«Ûm U] UPeÏ¡\úTôÕ ©WôQ ]PeÏ¡\Õ. ©WôQu U]§u vçX ìTùU]lTÓm. UWQLôXm YûW«p U]m ©WôQû] DP-p ûYjÕd ùLôi¥ÚkÕ, DPp U¬dÏe LôXj§p @Rû]d LYokÕ ùLôiÓ úTô¡u\Õ. AûLVôp ©WôQôVôUm U]jûR VPdL NLôVUôÏúU Vu± Uú]ôSôNg ùNnVôÕ. ©WQôVôUm úTôXúY êoj§j §Vô]m, Uk§W _Tm, ALôW ¨VU ùUuTûYLÞm U]jûR @PdÏm NLôVeLú[. êoj§j §Vô]jRôÛm, Uk§W _TjRôÛm U]m GLôd¡WjûR VûP¡\Õ. U]Uô]Õ NRô N-jÕd ùLôiúP «ÚdÏm. Vôû]«u Õ§dûL«p IÚ Ne¡-ûVd ùLôÓjRôp @Õ FlT¥ úYù\ôuû\Ùm Tt\ôU XûRúV Tt±d ùLôiÓ ùNpÛúUô, @lT¥úV U]ûRÙm GúRô IÚ SôUm @pXÕ ìTj§t TZd¡]ôp @ûRúV Tt±d ùLôi¥ÚdÏm. U]m @[®\kR ¨û]ÜL[ôn ®¬¡u\ T¥Vôp IqùYôÚ ¨û]Üm

Nk¨§úV NôkRÑLm

177

@§TXÅ]UôLl úTô¡u\Õ. ¨û]ÜL [PeL YPeL GLôd¡Wj RuûU VûPkÕ, @R]ôt TXjûR VûPkR U]j§tÏ AjU ®NôWm ÑXTUôn £j§dÏm. FpXô ¨VUeL°àg £\kR ªR NôjÅL ALôW ¨VUjRôp U]j§u NjY ÏQm ®Új§Vô¡ AjU®NôWj§tÏ NLôV ØiPô¡\Õ. 13. ®`VYôNû] (¨û]Ü)Ls @[Yt\]Yônd LP-p @ûXúTôXj úRôuß¡u\]úY; @ûYLù[pXôm FlúTôÕ ¿eÏm? ùNôìTj §Vô]m ¡[mTd ¡[mT ¨û]Ü Lù[pXôm @¯kÕ®Óm. 14. ùRôußùRôhÓ YÚ¡u\ NLX ®`V YôNû]LÞm IÓe¡, ùNôìTUôj§WUôn BÚdL Ø¥ÙUô? ‘Ø¥ÙUô, Ø¥VôRô? ’ ùYu¡\ NkúRL ¨û]ÜdÏ ªPe ùLôPôUp, ùNôìTj §Vô]jûR ®Pôl ©¥Vônl ©¥dL úYiÓm. IÚYu FqY[Ü Tô©Vô «ÚkRôÛm, ‘ Sôu Tô©Vô «Úd¡ú\ú]! FlT¥d LûPjúR\l úTô¡ú\u?’ Fu ú\e¡ @ÝÕ ùLôi¥WôUp, Rôu Tô© Fuà ùUiQjûRÙ U\úY ùVô¯jÕ ùNôìTj §Vô]j§ ídL Øs[Y]ôL ®ÚkRôp @Yu ¨fNVUôƒÙÚlTÓYôu. SpX U]ùUußm ùLhP U]ùUuß ªWiÓ U]eL °pûX; U] ùUôuú\. YôNû]Lú[ ÑT ùUußm, @ÑT ùUuß ªWiÓ ®Rm. U]m ÑT YôNû] YVjRôn ¨tÏmúTôÕ S p X U]ùUußm, @ÑT YôNû] YVjRôn ¨tÏm úTôÕ ùLhPU] ùUußm ùNôpXlTÓm. ©WTgN ®`VeL°Ûm ©\o Lô¬VeL°Ûm U]ûR ®PdáPôÕ. ©\o FqY[Ü ùLhPYo L[ô«ÚkRôÛm, @YoL°Pj§p ÕúY`m ûYdLXôLôÕ. ®Úl×, ùYßl× BWiÓm ùYßdLj RdL]. ©\Úd ùLôÚYu ùLôÓlT

178

c WUQ ®_Vm

ùRpXôm R]dúL ùLôÓjÕd ùLôsÞ¡\ôu. BqÜiûUûV @±kRôp FYuRôu ùLôPô ùRô¯Yôu? Rôù]ÝkRôp NLXØm FÝm; Rô]Pe¡]ôp NLXØ UPeÏm. FqY[Üd ùLqY[Ü RôrkÕ SPd¡ú\ôúUô, @qY[Üd LqY[Ü SuûUÙiÓ. U]jûR VPd¡d ùLôi¥ÚkRôp FeúL «ÚkRôÛ ªÚdLXôm. 15. ®NôWûQ FÕYûW«p úYiÓm? U]j§uLi FÕYûW«p ®`V YôNû]L °Úd¡u\]úYô, @ÕYûW«p Sôu Vôo Fuàm ®NôWûQÙm úYiÓm. ¨û]ÜLs úRôu\j úRôu\ @lúTôûRdLlúTôúR @Ytû\ ùVpXôm DtTj§ vRô]j§úXúV ®NôWûQVôp S£l©dL úYiÓm. IÚYu ùNôìTjûR VûPÙm YûW«p ¨WkRW ùNôìT vUWûQûVd ûLlTtßYô]ô«u, @Õ ùYôuú\ úTôÕm. úLôhûPdÏs F§¬LÞs[ YûW«p @§-ÚkÕ ùY°úV YkÕùLôi ¥ÚlTôoLs; YWYW @YoLû[ ùVpXôm ùYh¥d ùLôiúP «ÚkRôp úLôhûP ûLYNlTÓm. 16. ùNôìTj§u BVp× Fu]? VRôojRUô Ùs[Õ AjUùNôìT ùUôuú\. _L, Ë Y , C f Y W o L s £l©«p ùYs°úTôp @§t LtTû]Ls; BûY êußm GL LôXj§p úRôu±, GL LôXj§p Uû\¡u\]. Sôu Fu¡\ ¨û]Ü ¡g£jÕm BpXôR ®PúU ùNôìTUôÏm. @ÕúY ùU[] ùU]lTÓm. ùNôìTúU _Lm; ùNôìTúU Sôu; ùNôìTúU CfYWu; FpXôm £Y ùNôìTúU. 17. FpXôm CNu ùNV Xuú\ô? BfNô ^eLpT VjR] ªu± ùVÝkR A§jRu Nu²§ Uôj§Wj§p LôkRdLp @d¡²ûVd LdÏYÕm,

Nk¨§úV NôkRÑLm

179

RôUûW VXoYÕm, ¿o YtßYÕm, DXúLôo RjRe Lô¬VeL°t ©W®Új§jÕ BVt± VPeÏYÕm, LôkRj§u Øu E£ úNx¥lTÕmúTôX, CNu Nu²Rô] ®úN` Uôj§WjRôp SPdÏm ØjùRô¯p @pXÕ TgN ¡Új§VeLh ÏhThP ËYoLs RjRm LoUôàNôWm úNx¥j RPeÏ¡u\]o. @u±, @Yo NeLpT ^¶R WpXo; IÚ LÚUØm @YûW ùVôhPôÕ. @Õ, úXôL LoUeLs ã¬Vû] ùVôhPôRÕm, Gû]V NÕo éReL°u ÏQô ÏQeLs ®VôTLUô] ALôVjûR ùVôhPôRÕm úTôÛm. 18. TdRÚs úUXô] TdRo Vôo? FYu Ruû]úV, LPÜ[ô¡V ùNôìTj§²Pj§p §VôLm ùNn¡\ôú]ô @Yú] £\kR Td§Uôu. AjU £kRû]ûVj R®W úYß £kRû] ¡[m×YRtÏf Ntß ªPeùLôPôUp AjU ¨xPôTW]ô «ÚlTúR Ruû] CNàd L°lTRôÏm. CNuúT¬p FqY[Ü Tô WjûRl úTôhPôÛm, @qY[ûYÙm @Yo Y¡jÕd ùLôsÞ¡\ôo. NLX Lô¬VeLû[Ùm IÚ TWúUfYW Nd§ SPj§d ùLôi¥Úd¡\T¥Vôp, SôØ URt LPe¡ «WôUp, “BlT¥f ùNnV úYiÓm @lT¥f ùNnV úYiÓ” ùUuß NRô £k§lTúRu? ×ûL Yi¥ NLX TôWeLû[Ùm Rôe¡d ùLôiÓ úTôYÕ ùR¬k§ÚkÕm @§úX±d ùLôiÓ úTôÏm Sôm SmØûPV £±V êhûPûVÙm @§t úTôhÓ®hÓf ÑLUô «WôUp, @ûR SUÕ RûX«t \ôe¡d ùLôiÓ Gu LxPlTP úYiÓm? 19. ûYWôd¡VUôYÕ FÕ? FqùYk ¨û]ÜLs DtTj§Vô¡u \]úYô @Ytû\ ùVpXôm IußáP ®PôUp DtTj§ vRô]j§úXúV SÑd¡l úTôÓYúR ûYWôd¡VUôm. ØjÕd Ï°lúTôo RmªûP«t LpûXd Lh¥d ùLôiÓ êr¡d LPX¥«t

180

c WUQ ®_Vm

¡ûPdÏm ØjûR FlT¥ FÓd¡\ôoLú[ô, @lT¥úV IqùYôÚYàm ûYWôd¡VjÕPu Ruàs [ôrkÕ êr¡ AjU ØjûRVûPVXôm. 20. LPÜ[ôÛm ÏÚYôÛm IÚ ËYû] ØdR]ôdL Ø¥VôRô? LPÜÞm ÏÚÜm Ød§ûV VûPYRtÏ Y¯ûVd LôhÓYôoLú[ VpXôUp, RôUôLúY ËYoLû[ Ød§«t úNodLôo. LPÜÞm ÏÚÜm DiûU«p úY\pXo. ×Yô«tThPÕ FqYôß §ÚmTôúRô, @qYôú\ ÏÚ®u @Úh TôoûY«t ThPYoLs @YWôp W·dLlTÓYúW Vu± IÚdLôÛm ûL®PlTPôo; F²àm, IqùYôÚYÚm RmØûPV ØVt£«]ôúXúV LPÜs @pXÕ ÏÚ Lôh¥V Y¯lT¥ RY\ôÕ SPkÕ Øj§ VûPV úYiÓm. Ruû]j RuàûPV Oô]d LiQôp, Rôú] V±VúYiÓúU VpXôUp, ©\WôùXlT¥ V±VXôm? WôUù]uTYu Ruû] WôUù]u\±YRtÏd LiQô¥ úYiÓúUô? 21. Ød§«p ®ÚlT Øs[YàdÏj RjÕYeL°u ®NôWûQ @Y£VUô? ÏlûTûVd áh¥j Rs[ úYi¥V IÚYu @ûR VôWônYRô ùXlT¥l TV²pûXúVô, @lT¥úV Ruû] V±V úYi¥V IÚYu, Ruû] Uû\jÕd ùLôi¥ÚdÏm RjÕYeL [û]jûRÙm úNojÕj Rs°®PôUp @ûY BjRû] ùVuß LQd¡ÓYRôÛm, @Yt±u ÏQeLû[ VôWônYRôÛm TV²pûX. ©WTgNjûR IÚ ùNôlT]jûRlúTô ùXi¦d ùLôs[ úYiÓm. 22. S]®tÏm, L]®tÏm úTRªpûXVô? S]Ü (_ôdWm) ¾odLm, L]Ü (ùNôlT]m) b¦L ùUuTÕ R®W úYß úTR ªpûX. _ôdWj§p SPdÏm

Nk¨§úV NôkRÑLm

181

®YLôWeL ù[pXôm FqY[Ü DiûUVôLj úRôuß ¡u\]úYô, @qY[Ü DiûUVôLúY ùNôlT]j§p SPdÏm ®YLôWeLÞm @dLôXj§p úRôuß¡u\]. ùNôlT]j§p U]m úYù\ôÚ úRLjûR FÓjÕd ùLôs¡\Õ. _ôdWm ùNôlT] ªWi¥Ûm, ¨û]ÜLÞm SôUìTeLÞm GL LôXj§p ¨Lr¡u\]. 23. ØØbýdLÞdÏ ètT¥lTôp ©WúVô_] ØiPô? Fkè-Ûm Ød§ VûPYRtÏ U]jûR VPdL úYiÓùUuß ùNôpXlThÓs[T¥Vôp, Uú]ô ¨dWLúU èpL°u Ø¥Yô] LÚjÕ Fu \±kÕùLôiP ©u× èpLû[ V[®u±l T¥lTRôt TV²pûX. U]jûR VPdÏYRtÏj Ruû] VôùWuß Ruàs ®Nô¬dL úYiÓúU VpXôUp, FlT¥ èpL°p ®Nô¬lTÕ? Ruû]j RuàûPV Oô]dLiQôt \ôú] V±V úYiÓm. "Rôu' TgN úLôNeLÞdÏs °ÚlTÕ ; èpLú[ô @Yt±tÏ ùY°« -ÚlTûY. AûLVôp, TgN úLôNeLû[Ùm ¿d¡ ®Nô¬dL úYi¥V Ruû] èpL°p ®Nô¬lTÕ ÅúQ. Lt\ûY Vû]jûRÙm IÚLôXj§p U\dL úYi¥YÚm. 24. ÑLUôYÕ VôÕ? ÑL ùUuTÕ AjUô®u ùNôìTúU; ÑLØm AjU ùNôìTØm úY\uß. ©WTgNl ùTôÚs Iu±XôYÕ ÑL ùUuTÕ ¡ûPVôÕ. @ûYL°-ÚkÕ ÑLm ¡ûPlTRôL Sôm SUÕ @®úYLjRôp ¨û]d¡uú\ôm. U]m ùY° YÚmúTôÕ ÕdLjûR VàT®d¡\Õ. DiûU«p SUÕ FiQeLs éoj§VôÏmúTô ùRpXôm @Õ RuàûPV VRôvRô]j§tÏj §Úm© AjU ÑLjûRúV VàT®d¡\Õ. @lT¥úV, çdLm, NUô§, êofûN LôXeL°Ûm, Bf£jR ùTôÚs ¡ûPd¡\úTôÕm, ùYßjR ùTôÚÞdÏd úLÓiPôÏmúTôÕm, U]m @kRoØLUô¡

182

c WUQ ®_Vm

AjU ÑLjûRúV VàT®d¡\Õ. BlT¥ U]m AjUôûY ®hÓ ùY°úV úTôYÕm Dsú[ §Úm×YÕUôL Jn®u± VûX¡\Õ. UWjR¥«p ¨Zp ÑLUô «Úd¡\Õ. ùY°«p ã¬V ùYlTm ùLôÓûUVô «Úd¡\Õ. ùY°« XûXÙ ùUôÚYu ¨Z-t ùNuß Ï°of£ VûP¡\ôu. £±Õ úSWj§tÏl ©u ùY°d¡[m© ùYlTj§u ùLôÓûUd Lôt\ôÕ, UßT¥Ùm UWjR¥dÏ YÚ¡u\ôu. BqYôß ¨Z-²uß ùY«-t úTôYÕm, ùY«-²uß ¨Z-t ùNpYÕUô«Úd¡\ôu. BlT¥f ùNn¡\Yu @®úY¡. A]ôp ®úY¡úVô ¨ZûX ®hÓ ¿eLôu. @lT¥úV Oô²«u U]Øm ©WmUjûR ®hÓ ¿eÏY §pûX. A]ôp @gOô²«u U]úUô ©WTgNj§ ÛZuß ÕdLlTÓYÕm, £±Õ úSWm ©WmUj§tÏj §Úm© ÑL UûPYÕUô «Úd¡\Õ. _L ùUuTÕ ¨û]úY. _Lm Uû\ÙmúTôÕ, @RôYÕ ¨û]Yt\ úTôÕ, U]m A]kRjûR VàT®d¡u\Õ; _Lm úRôußm úTôÕ @Õ ÕdLjûR VàT®d¡u\Õ. 25. Oô]§Úx¥ Fu\ôp Fu]? ÑmUô ®ÚlTRtÏjRôu Oô]§Úx¥ Fuß ùTVo. ÑmUô ®ÚlTRôYÕ, U]jûR AjU ùNôìTj§p X«dLf ùNnYúR; @u± ©\o LÚjR±Rp, ØdLôX ØQoRp, çW úRNj§p SPlT] Y±Rp A¡V BûY Oô] §Úx¥ VôLUôhPô. 26. ¨WôûNdÏm Oô]j§tÏm NmTkRùUu]? ¨WôûNúV Oô]m. ¨WôûN úYß Oô]m úY\uß; DiûU«p BWiÓ ùUôuú\. ¨WôûN ùVuTÕ IÚ ùTôÚ°Ûm U]m ùNpXôU-ÚlTÕ. Oô] ùUuTÕ IÚ ùTôÚÞm úRôu\ô §ÚlTÕ. Fu\ôp, @u²VjûR SôPô §ÚjRp ûYWôd¡Vm @pXÕ ¨WôûN; Ruû] ®Pô§ÚjRp Oô]m.

Nk¨§úV NôkRÑLm

183

27. ®NôWûQdÏm §Vô]j§tÏm úTRùUu]? ®NôWûQVôYÕ Ru²Pj§úXúV U]ûR ûYjÕd ùLôi¥ÚlTÕ. §Vô]UôYÕ Ruû] ©WmU ùUußm Nf£Rô]kR ùUußm Tô®lTÕ. 28. Ød§ ùVu\ô ùXu]? TkRj§ -ÚdÏm Rôu VôùWuß ®Nô¬jÕj Ru VRôojR ùNôìTjûRj ùR¬kÕùLôsYúR Ød§. “@kR @±úY @¬V ÅùPußm £kûR«t T§jRÚs ùNnRû]. ¨]Õ Nd§Vôp F]Õ @kRd LWQjûR IÓd¡, BdLôVj§t LXkR Fuû] AnkÕ LôQÜm Y¯ V±®jRû]. (BRu©u @YÚûPV Uû]® LôXg ùNu\ôs) ¨uàTúRNlT¥ @àh¥dL ØVÛeLôûX«p RôeùLôQôR ùLô¥V ùTiLôUm Fu U]ûR VXdL¦jRÕ; DPú] ®YôLg ùNnÕ ùLôs[ Üu²l ùTôÚh Ïû\YôúX LXe¡ú]u. DXùLpXôm ×XuLÞm, ×Xu ¨û]ÜLÞm, BuTÕuTeLÞUôLúY úRôu±]ùY²àm, @Ru @pXûX ùVô¯dÏm At\p F]d¡pûX. _LØm _PØm Fu fÚx¥L[pX. A]ôp @Yt±tÏ IÚ ¨VôULu BÚkúR ¾W úYiÓm; NoY Nd§l TWUu BÚkúR D«oLû[ DPÛPu TûPjÕm LôjÕm Lôh¥Ùm Uû\jÕm AhÓ¡\ôu; @kR Bû\Y²Pm F]Õ Ïû\Lû[d áßúYu Fuß ¾oUô²jÕ, "LPÜú[. LÚjRú], @Wú], @Úú[, @iQúX, Duû] VpXôUp NWi úY±pûX. RªúVu ©ûZLû[l ùTôßjÕ @¥«t LiP úLs®LÞdÏ, BWÜ Ø¥YRtÏs FݧúVàm, BpXô®hPôp úSúW ÙûWjúRàm ®ûP RkRÚsL. @Ú°VYôú\ DߧVô ùVôÝÏúYu; @lT¥ ¿ ®ûP ùNôpXô®¥p, LÚQôLW]ôn @ÚQ¡¬«p Åt±ÚdÏm ©WôUQ vYôªL°u @ÚhÓûQûVúV Sô¥l ©uTtßúYu'

184

c WUQ ®_Vm

Fuß YQe¡ F]Õ HVeLû[ IÚ Lô¡Rj§p Fݧ, BW®p ®SôVLo TôRj§p ûYjúRu.” @d úLs®Ls @¥«p YÚUôß:(1) BkR _Lj§p IÚ ÕuTØk ùRôPWô §ÚdL Sôu Fu] ùNnV úYiÓm? (2) LÚj§t ϱjR IÚ Lu²ûV Sôu UQg ùNnÕ ùLôs[XôUô? (3) ALôùRu²p, Gu ALôÕ? (4) AÏùUu²p, @RtÏ úYiÓm ùTôÚs FlT¥j úRÓYÕ? “BWÜ ØÝYÕm ©sû[Vôo Øuú] YQdLjÕPu Lôj§ÚkÕm, Fu úLs®LÞdÏ ®ûP ¡ûPdL®pûX. GUôkÕ YÚk§ DPú] ¨u²Pm (UL¬μL°Pm ®ìTôb ÏûLdÏ) YkúRu. F]Õ úLs®Lû[ ùY°«PôUt £XSôs ¨u]¥«p Lôj§ÚkúRu. U]jûR ùYuß Ruû] VônkÕ Rô²ÚlTÕúY SpY¯ ùVuß SPkÕ Lôh¥ ¨ûXSôhÓm ¨u]¥ YkÕm, ùTôÚÞm, ùTiÔe ¡ûPdÏm Y¯ûVd úLhTÕ YÝùYu ù\i¦, ùUô¯VôÕ, úUô]Uônj §ÚmT ùYi¦ú]u. ( 4 - 5 - 1913 -p) TXo SÓúY Åt±ÚkR ¿ Fuû]Ùm @Ú¡-ÚdLf ùNnRû]. Sôu ¨uû]d LôQÜm, Fuú] ×ÕûU! ¨uû]f Ñt± IÚ ú_ô§l ©WûT Å£tß.” ú_ô§Y¥Ü “L]LUVUô] IÚ ÏZkûR ú_ô§oUVUô] D]Õ

Df£«²uß T°fùN] ùY°YkÕ Dsú[ Uû\kRÕ; BlT¥ BWiÓ êuß RPûY F°úVàdÏd Lôh£ RkRÚ°û]. BûRd LiÓ ®VkÕ, LPÜs BÚd¡\ôo F]d LÚj§p DߧVô¡, @ÝÕ, ®mª, áP BÚdÏm

Nk¨§úV NôkRÑLm

185

@¥VôÚdÏ DûWjúRu; @YoLs SûLjÕ, Sôu DiP LgNô UVdLm Fuß T¬L£jR]o. UßSôh LôûX (5-5-1913) Øuú] BÚkÕ úSôd¡ú]u. A, Vôu LiPûR Fuù]ußûWlúTu! TX éWQ Nk§WoLs Iu±VÕ úTôu\ ú_ô§ ¨uû]f Ñt± ùVeÏg ãrk§Pd LiúPu. ¨]Õ §ÚúU² ùVpXôm ùTôtL§o ¨û\kR §]LWu úTôùXô°okRÕ. LiLs @Ús ùTô¯kR]; ¨]Õ ùTÚm ùTÚûUÙm, Ïû\Yß ¨û\ ÏQØm ®[e¡]. ©u]o IÚ Sôs çV ùYi½t ù\ô°VôL ¨uúU² ØÝYÕm L§o ®PdLiúPu. ®û]úV²u Lp U]Øm ¿WôÙÚ¡d LûWkRÕ. Sôu LiQôWd LiPûR @iûP«-ÚkúRôo LôQ®pûX. Sôu Yôn§\kÕ Iußm úLhLܪpûX; ¿ ùNôpXܪpûX. BRu ©u @ÓjR BWiPôk §]j§p, ¨u Nk¨§«p "Jm ^ýlWyUiV' ùUuß DfN¬j§ÚdûL«p D]Õ §ÚúU² T°eÏúTôX I°ÅNd LiúPu. ¨u Nk¨§ûV ®hPLu\ôp Bd Lôh£ Uû\ÙùUu\g£ A]kRd Li½o Y¥jÕ ¨uú\u; ¨]Õ @Ús á¥VùRuß DߧVôú]u. lWyUNoVjÕPu RYjûR úUtùLôs[úY DߧVôú]u. ©uú] L]®Ûm S]®Ûm TXRWm úRôu±û]. D]Õ úTWÚû[f ùNôpØ¥ÙúUô! SpúXôo SÓeÏm LôUm, ùYÏ°, Ls, ×Xôp, ùTôn ØR-V NLX TôYØm NôokR Tô®úVû], NLX ®RjÕm ùYßdLjRdL SôúVû]l ©ûZ«ÛZXôÕ @Pd¡VôiP ÜuTRm Tt± ÙnV YÚ[ôn! WUQ UL¬μ ùVuàm ùTVo úTôt±! BWªdLf ùNnÙm Du F¯Ûß úTôt±! BWªVUô] ¨uùUô¯ úTôt±! @gNùXuàm ¨u @Ús®¯ úTôt±! ®û]ûVf Ñh¥Óm úYp®¯ úTôt±! £jRg N-jÕ ¨u úNY¥ VûPkúRôo, Td§«pXôl Tô®L[ô«àm, RônúTô-We¡j R°¬u ùNôpXôp, U]jûRj úRtßm Uu]Yô úTôt±! @uúTÙÚYô VUokRôn úTôt±!”

186

c WUQ ®_Vm

BÕRôu £Yl©WLôNm©sû[ TLYô²Pm ùTt\ @àd¡WLj§u ÑVN¬Rm. BR]ôp UL¬μL°u @Úh ùTÚûUÙm, Sm©VûPkRYodÏ AuU NôbôjLôWm ¨fNVUôn FnÕùUuTÕm ùR°Vj ùR¬¡\Õ. ©\Ï BkR WUQôàé§f ùNpYo RYúUt ùLôiÓ RUÕ E¬úXúV AjUjVô]jRUokRôo. BYÚdÏ Buàm TX ÜiûULû[ UL¬μLs TX RPûYL°p @Ú°Ùs[ôo. @ûYLû[j RUÕ WUQ TôR UôûX«t TôÓ¡\ôo. @Yt±²uß ×ÕûUVô] £X ùUô¯Lû[ UhÓm CiÓd ϱd¡ú\ôm:@±kÕm @±kúRô]ôLd LôhPôR @±Ou, SgÑm @ØRUôLd ùLôsÞm SôRu, ATjùRôußm @ÔL ùYôhPô @lTu, Bu]ô ùN«àm B²V ùNnÙm Bû\Yu, LpùSgNjûRÙm L²Vf ùNnÙm LojRu, YôuúTôp ûLmUôß úYiPôR Ys[p á±V DTúRNm VôÕ? “ "Sôu Vôo' F]l Tôo; @u²VjûR ®Ó; Rô]ô]ôp ÕVoúTôÏm; CNu úUúX FpXôl TôWØm úTôhÓd LYûXVt ±Ú; @Yu FlTôWjûRÙk RôeL YpXYu. Iußm ¨û]Vô§Ú; Ds[jûR Duàs°ÚjÕ; AjU vYìTm @ûPÙUhÓm AjU ®NôWjûR ®PôúR. "Sô]ô' ùWuàm ®NôWjRôúX Eú]ôÓt\ D\ùYô¯Ùm; @ûXÙm U]jûR Bû\YàdL°; @ÕúY ùT¬V Td§; Duàs Ds[ CNû] ®PôúR; FÝm×m ¨û]ÜLû[ ùVpXôm SÑdÏ; ùTiQôi úTRm úTôdÏ; @kR úTRm úTôdLúY Uu\p Y¯VôL GtThPÕ. ©\ÚdÏ CYÕ R]dúL ÂYRôÏm; RôrkÕ SPdL SPdL SpXÕ; ¸úZôoTôÛm ùYßlûTd ùLÓ; ùNôu] ùNôp RY\ôúR; @u²Vo Lô¬Vj§p ©WúY£dLôúR. CNu Aù[u ù\ûYÙ ªVtß; AuUô®p U]jûRl T§; @ÕúY ÏÚ®u ùNôtT¥ ¨t\XôÏm; FUdÏ FÕÜe ùLôÓdL úYiPôm; úTRm ¿e¡t úTôÕm.”

Nk¨§úV NôkRÑLm

187

Bq ÜiûULû[l TuØû\ §Úl©j §Úl© úVô§àm ªûLVôLôÕ. Uk§WjûR _©dLf £\lTuú\ô! ú_ô§UV UônfÑPo Lôk§f ùNôìT¨ûX úTô§dÏm NtÏÚúY úTôt±!

A A A

29. TLYôu c WUQ UL¬μLs TfVôª úRYRjúRS OôúSS jYôm Øaýo Øaý:! lWyUiVôSôm YWm lWyUk ^ýlWyUiVm SWôdÚ§m!! “ lWyU¨xPoL°p £úWxP]ô], Uô²PôLôWe

ùLôiP ^ýlWyUiVù]uß Duû] Sôu £YùTÚUô]Ú°V §qV Oô]j§]ôp @¥dL¥ Tôod¡ú\u.” — LQT§ زYo LQT§ زYo 1878-Am AiÓ (TÏRôuV YÚ`m, Lôoj§ûL UôRm, ULô Sbj§Wj§p) ®NôLlThPQm, LXYWôn ¡WôUj§p SW£mU Nôv§¬Vô¬u §ÚUL]ôL D§jRôo. BYo Lôº úbjW LQT§«u @Öd¡WLjRôp D§jRRôp LQT§ùV]l ùTV¬Pl ùTt\ôo. HkRôiÓLs YûW«p ÏUWÏÚTW vYôªLû[l úTôX EûUVôLÜm, TX úSônL[ôp À¥dLlThPYWôLÜ ªÚkRôo; A\ôYÕ YV§p ãÓ úTôPlThPRôp, @Yt±²uß ®ÓThÓ Yôn UXokÕ NiPUôÚRUôLl úTNj ùRôPe¡]ôo. LQT§ زYo AÑ L®, SpX OôTLNd§ YônkRYo; £ß YV§úXúV YPùUô¯d Lô®VeLû[Ùm, BXdLQeLû[Ùm Ltßd L®×û]VÜm, TgNôe LeLû[d L¦dLÜm §\ûU ùTt\ôo; Tu²WiPôm Ai¥p, “©ÚeL^kúRNm ” Fu\ dWkRjûR UkRôdWôkRô ®ÚjRj§p BWiÓ LôiPUôLl Tô¥]ôo. 14 -Am YV§p TgNLô®VeLs, ®VôLWQm, Vôl©XdLQm, WôUôVQm, TôWRm ØR-V B§LôNeLs, TX ×WôQeLû[Ùm ùNqYú] úRokÕ ReÏ RûP«u±f NPNPùYuß FkR ®`VjûRl Tt±Ùm YPùUô¯«t úTNÜm, @ZLôL FÝRÜm YpÛSWô]ôo. Bl×XûUÙPu

TLYôu c WUQ UL¬μLs

189

BYo ¨tL®pûX. BYÚûPV U]m B[ûU«úXúV _TRTj§uTôp CodLl ùTt\Õ. ®fYôªjWo קV DXûLj RYjRôXôd¡]ôo; ÕÚYo RYjRôp RUÕ úRNjûRj RUdúL ÁhÓ AiPôo; Sôm Gu @úR RYNd§Vôp @YoLû[l úTôu\ £j§Lû[l ùT\XôLôÕ Fuàm FÝf£ B[ûU«úXúV BYÚdÏl ©\kRÕ. B[ûU«úXúV ®NôXô· Fu\ DjRªÙPu §ÚUQm ùNn®dLl ùTt\ôo. Bm UôÕm LQYàdúLt\ DVokR RY YôrûYúV ®Úm©, LQT§ زY¬u RTv N¡Vôn ¨X®]ôs. Bl ײRY§ûVd ϱjÕ Rôm FݧV "c WUQ ¸ûR' T§uêu\ôm @j§VôVj§p LQT§ زYo, “ AjúWVYmNj§u ¨XÜ; LLôWô§TgNRº Uaô®jûRûVd ûLdùLôiPYs; Rô¬¦Nd§ Uaô®jûR«p ªLÜm ©W£j§ ùTt\ F]Õ RTv N¡ ®NôXô· ” Fuß £\l©jÕs[ôo. LQT§ زYo RYNd§ ùTtß, DX¡p RUÕ DVo úSôdLjûR ¨û\úYt\l úTWôYÛtß, LeûL, VØû], úLôRôY¬, RôªWTW¦ ØR-V S§dLûW«p £Y TgNôb¬ Uk§W _Tm ùNnRôo. _Tj§]ôúXúV Lô¬V£j§ ùT\Xôm FuTÕ BYÚûPV Dߧ. Uk§W Nôv§Wj§Ûm L¦Rj§Ûm Buàm TX Nôv§WeL°Ûm @t×RUô] YpXûU £\kúRôe¡]ôo; Uaô úRYú] RmØu YkÕ Rm Lô¬V £j§dÏ úYi¥V Nd§Lû[j RÚYôù]uß DߧVôn Sm©]ôo. BYo FeúL RYªÚkRôÛm @q®Pj§p YZeÏm ùUô¯ûV ùYÏ F°§t T«uß, @§úXúV NWUô¬VôLl úTÑYôo. BeM]m @Yo Ak§Wj§Ûm, A¬Vj§Ûm ¨LWt\ ×XûU YônkRÕPu, ¶k§, Lu]Pm, Rªr ØR-V ùUô¯L°Ûm, úNô]ôUô¬VôLf ùNôtùTô¯Yôt\ YpXYWô]ôo. 1900 -Bp YeLô[j§Ûs[ SYjÅTj§p AÑL® @m©LôRjRo RûXûU«t á¥V Ti¥R NûT«p @Yo

190

c WUQ ®_Vm

RUÕ IlTt\ L®j §\ûUûVd Lôh¥]ôo. ®jYôuLs @û]YÚm U¡rkÕ @YÚdÏ “Lô®VLiPo ” Fu\ ThPg ãh¥]ôo. زYo NôRôWQUôLl úTÑmúTôúR L ô ® V L i P ùWuß VôÚm @±VXôm. (ùTpLôm Lôe¡W£p ¾iPôûUûVl Tt± A¬Vj§p BYo @¥jR ¡i¡¦ U¦úVôûN ULôjUô, Uô[®Vô ØRúVôÚdúL ®VlûTÙiÓ Ti¦VÕ.) A]ôp BkR ®jYjûRdáP @Yo LÚRôÕ, RUÕ RônSôÓm, URØm £\dLúYi¥ £YNd§ûVl ùT\d úLô¥dLQdLô] £YTgNôb¬ûV DÚúYtßY§úXúV LY]m ùNÛj§]ôo. YP Bk§Vô®p TX BPeL°p RYgùNnÕ, AeLôeÏ ×XYWôp ×XYo £eL ùU]l ×LrTûPjÕ 1903 -Am AiÓ LQT§ زYo ú R ú _ ô - e L U ô m §ÚYiQôUûXûV @ûPkÕ JWôiÓ RYªÚkRôo. UûXÁÕ RYWô_]ôL ®[eÏm © W ô U Q v Y ô ª ûVl Tt±d úLs®Ùtß , @YûW BÚØû\ R¬£jRôo. 1903 -Am AiÓ © W ô U Q vYôªLû[d LiPÜPu, “ÑdXômTWRWm ®xÔm N£YoQm NÕo×_m! lW^kS YRSm jVôúVj ^oY®dúSôT NôkRúV!!”

Fu\ ©sû[Vôo YQdLjûR UL¬μLÞdÏl ùTôßj§ ®Vôd¡Vô]g ùNnRôo. vYôªLÞm ÑdXômTWúW, ùYsû[ Yv§WjûRd úLôYQUôL @¦kRYúW; lWyUôjûUd¡VjRôp FeϪÚlTYúW; ¨XùY]j§LrTYúW; U]m, ×j§, £jRm, @LeLôWm SôuûLÙm Øt±Ûm ®Ýe¡VYúW; ùR°kR ØLj§]úW; ØØbþdLÞdÏ úVôLj§uTôp YÚm NkúRL®d]eLû[ SôNm ùNnTYúW; AR-u @YÚdúL BfùNnÙs ùTôÚkÕùU] ®Vôd¡Vô]g ùNnRôo. 1904Am AiÓ ¡Új§ûL«uúTôÕ @ÚQôNúXfYWoÁÕ A«Wm L®Ls ùTô¯kÕ @û]YûWÙm ®VdLf ùNnRôo.

TLYôu c WUQ UL¬μLs

191

©\Ï 1904 -Bp úYío LXôNôûX«p ùRÛeÏ Ti¥RWôL úYûXùVôl×d ùLôiÓ ùNuß ®hPôo. @eÏ £xVúLô¥Lû[f úNojÕ, Uk§W_Tj§u êXm Nd§ùTtß, úRNj§tÏl ùTÚjR SXg ùNnV FiQeùLôiÓ GtTôÓ ùNnRôo. زYÚdÏ BkÕ úRN N¬j§Wj§p SpX AWônf£ÙiÓ. TX UReL°u Dh¡PdûL ùVpXôm Ds[eûL ùSp-dL²úTôXj ùRs[jùR°V DQokÕ, RUÕ ùNôtùTô¯ÜL°p ®`VeLû[d Ï°oLôtßlThP ãpúULm úTôXl ùTô¯Yôo. Bl×XûU Vû]jûRÙm RUÕ úRNØm, URØm DnÙUôß TVuTÓjR @Yo RUÕ RYNd§ûV Y[ojÕ YkRôo. 1907-Am AiÓ, زYo RUÕ úYûXûV®hÓ ¿e¡, ÁiÓm §ÚYiQôUûXdúL YkÕ úNokRôo. Rôm BjÕûQSôs LÓkRYm ׬kÕm, Buàm RUÕ Lô¬Vm ûLáP®pûXúV Fu\ DQoÜPu, vYôªL°u §ÚØu]o YkRôo. vYôªLs GLôkRUôL @Uok§ÚkRôo. @kR @ÚhúNô§ Nk¨§ زYo U]jûRl ùT¬Õm LYokRÕ. c WUQRoN]m @ÚhTô XÚ® V¦ùT\ ùYôÝÏk §ÚØLYZLu; §]LWú_ô§; _Lªû\Ù«Úk RuUVjRPd¡, ^a_ ¨xûPj R®Ñû\ Uu]u; @¯ÙPp U\kúR Vô]kR UVUôn, @¯Vôl ùTôÚ°p @¯VôRUokúRôu; LÚûQd LôkRe L§ùWô°o ®¯úVôu; @ÚQôNX £Yu @ÕúY Vôú]ôu; LiPôo HVeLû[d Lû[kùR±kúR, ®i¥Pô Oô]®û[T«o Y[olúTôu; @ÚmT£Vô[od LØÕP ]°lúTôu; IÚ ùUô¯ úRokúR Uû\ùVXôm ®¬lúTôu; úYiÓùUuß ®ÚmTôRYàm, úYiPôùUuú\ ùYßdLôRYàm; BRVd LUXúU «uT ÜPXôn, @Õ UVUôLúY VôeùLô°oTYàm; DPtTt ß«ol Ttß[lTt

192

c WUQ ®_Vm

ßX¡p, BPlTt \tú\ «ÚkRYô±ÚlúTôu; "NRNj ®XôNu' ^ÏQ ¨odÏQu; ùTôÕ¨u ±ÕùY]l úTôR ØQojÕúYôu; RtúTôRØt\ RtTWf £tTWu; Øl×¥ LôQô ùUnlùTôÚs ®[dÏúYôu; LP-Ûm ®¬kúRôu; Lôt±àk Õ\kúRôu; @PXÚm ×XuLû[ VPd¡V ÅWu; Uk§Wm êfÑ Uh¥Xôd LÚUm, Rk§Wm ׬kÕk RuàPp YÚj§Ùm, A¥lTô¥ VØRu ©ûNjÕm, Sô¥Ùe LôQô S®XÚm ùTôÚû[ @ÚQôNXàs [Xoj§Pl ùTt\l ùTôÚú[ Rô]ônl ùTô-k§Óm TLYôu; LÚ§V Oô]d LtTL Uô¡d LÚRô ùRYodÏe L§ùT\ Y°lúTôu; "Tô¶' ùVuß TRUûPkúRôo Rm, RôLk ¾odÏk RPmTôt LPúXôu; BYú] BYú] ùVußØu ²uú\, TY®û] ¾odÏm TRUXo Tt±, YônU]m TûRlT Ys[ûX úSôd¡:“®¬Uû\ ùVpXôm UßY\l T«uú\u! @¬VúY RôkRk ùR¬Ü\j ùR°kúRu! LtT] VôÜe Ltßj ¾ojúRu! TtTX ®PeL°t TWUû] ¨û]kúR! ùNT®û] úSôtßj §û[jR]u; F²àm, RY®û] ùVÕùY]j RªúV ]±k§Xu! úRÑ\ YûPkúRu ú\£L ÜuTRm; ANß RYj§Vp VôùR] YÚsL!”

Fuß vYôªLs Øuú] NôxPôeL SUvLôWg ùNnÕ ¨t\Ûm, vYôªLs, RûUYk RûPkR R²Uû\ ¨LÚm زY¬ û]Vm Õ¦TP úSôd¡, LôpU¦ úSWm LUXd LiLû[d L§ùVu ú\ôuTôt LÚûQúVô Óßj§, YônUXo §\kúR YônûUÙûWlTôo:“ "Sôu, Sôu' FuTÕ FeúL«ÚkÕ ×\lTÓ ¡u\úRô @ûRd LY²jRôp, U]m @eúLúV Ä]UôÏm - @ÕúY RYm.” “I Ú U k § W j û R _ T m T i Ô e L ô p @ k R Uk§W jY² (NlRm) Fe¡ÚkÕ ×\lTÓ¡\Õ Fuß

TLYôu c WUQ UL¬μLs

193

LY²jRôp, U]m @eúLúV Ä]Uô¡\Õ @ÕRôu RYm. ” BqÜTúRNm ùNq®V زY¬u HVk ¾ojúR @LU¡r ÅkRÕ! T-jRÕ RYùU]d L°jRÕ ùSgNm. BqY¬V ùT¬V DTúRNm, Øtßm vYôÖ駫²uú\ VÚm©VÕ. Oô]dLiQôt LiÓ S®XlThPÕ; RUÕ S-®û]j¾ojR Oô] Ngº®ùVuß Ø²Yo @ûRd ûLdùLôiÓ vYôªLs Øu²ûX«p ùSÓúSWm Åt±ÚkRôo. TdLªÚdÏm TZ² vYôªûV vYôªL°u ùTVûW ®]Y “úYeLPWôUu” Fuß @Yo ùR¬®jRôo. DPú] RUÕ L®Yô¦«û]d L°l×\j çi¥, HkÕ TôdLs @¦Ù\l ùTô¯kRôo. @RuLi, Rm U]jÕ HVk ¾ojR @ÚhùTÚ ØRûX, “WUQu ” Fuß §ÚlùTVo ãh¥f £\lTônj Õ§jRôo; úLô¥dLQdLô] _Tg ùNnR زY¬u Yôd¡]ôp, BPlùTt\ BkR “WUQu” Fuàm ùTVúW vYôªLÞdÏ DXL±V FeÏm YZe¡d ùLôiPôPlThPÕ. “R]Õ £W³p WU½V ®Új§Vô¡V úRYúNû] (WU¦) BÚkÕm UuURYôNû] Vt\Yu” Fuß Ø²Yo UL¬μLû[ Yo¦d¡\ôo. WUQûW ØÚL]ôLúY زYo LiPôo. “WUQu” Fu\ @ÖTYl ùTôÚÞdÏ, AjUôûY WªdLf ùNnÙm ùNmùTôÚÞdÏ, زYo TX®RUô] ®¬ÜûWV°jRôo. BÕ ×Õl ùTVWpX; vYôªLû[l ©sû[l TÚYj§p TdLjÕ Åh¥]Wô] XzUQnVo Fu\ ùRÛeÏ ®jYôu “WU¦ ” Fu\ ùNpXl ùTVÚPú] VûZjÕ YkRôo. UßSôú[ زYo RUÕ UôQYoLÞdÏ “ UûX Á§ÚdÏm ©WôUQvYôªÙPm DTúRNm ùTtú\u. Uß®Xôd Lôh£l ùT¬Vû] «²úUp "Uaoμ' ùVuß YQe¡l T¦L! DsÞ\d LiúP ÙûWjR] ]û]jÕm; Uû\LÞd L¬VÜûWLû[f ùNôu]ôu! EojÕY úWR^ým, Dd¡W RT^ým, NURU NôkR §§ûb

194

c WUQ ®_Vm

ÙTW§, @û]jÕm ¨û\kR @ûU§l ùTÚeLPp, ¾®û] ¿dÏúYôu; ùNmùTôÚ ÇúYôu; Nj§V NkRu; RYWô_ £eLu! BjRûLf ùNpYu DjRU UL¬μ ” Fuù\ݧ @uß ØRp Rm ºPoLs ©WôUQvYôªûV “TLYôu UL¬μ ” ùVuß YQeLf ùNnRôo. @uß ØRúX “TLYôu c WUQ UL¬μLs” Fuàm ùTVo زYo Yôd¡]ôp DXL±V ®[e¡tß. UL¬μLs RUdÏf ùNnR DTúRNm Nd§«u @àd¡WLjRôp ¡ûPjR ùNpYùU]d ùLôiÓ @ûRúV ùNmùTôÚ[ôL ûYjÕ, LQT§ زYo êuß YôWeL°p A«Wm @ØRdL®L [Pe¡V “DUôNavWm” Fuàg £\kR èûX, @ÚsUûZ úTôX, @uTo FÝR ùYÝR Et±]ôo; IÚSôs IúW RPûY«p BWÜ 8 ØRp 12 U¦dÏs RUÕ AúYNjûR ÙÚd¡ 300 ùTôtL®L[ôL YôojRôo. @lúTôÕ @kR UôUWd ÏûL«p UL¬μL°u ùRnY Nk¨§Ùm @YûW Ed¡VÕ. BkR DUô NavWjûRl Tt±l TX NmTYeLs DiÓ. 1908-Am AiÓ AWmTj§-ÚkÕ êuß UôRm LQT§ زYo UL¬μL°u Nk¨§«p TfûNVmUu úLô«-p RUÕ ºPoLÞPu Y£jRôo. @lúTôÕRôu DUôNavWjûR ÁiÓm §ÚkR Fݧ]ôo. @jÕPu §Vô]jûRÙm UL¬μL°u DTúRNlT¥ ùRôPe¡]ôo. Buàm, RUÕ DQokR FiQeLs ¨û\úYßm Nd§ûVúV @Yo Sô¥]ôo. TôWR NØRôVm YôZ úYiÓm; úYRYôrûY ÁhL úYiÓm; Sôh¥p ùRôjÕúSôn úTôXl TPokR, LôXj§t ùLôqYôR TZdL YZdLeLû[d Lû[kùR±kÕ, úRNjûR úYRY¯«p ×Õl©dL úYiÓm Fu\ ùTÚúSôdÏPú]úV RUÕ RYjûRj ùRôPokRôo. @RtúLt\ Nd§ûVj úRÓYRtÏj RUÕ ºPoLû[ IÚ NeLUôLf úNojRôo. Uk§W _TjRôúXúV Rôm úYi¥V Nd§ûVl ùT\XôùUuTÕ

TLYôu c WUQ UL¬μLs

195

@Yo Dߧ. UaôjUôLôk§dÏf NodLô®uúUp FqY[Ü Sm©dûLúVô @ûR®P Uk§W _Tj§p زYÚdÏ Dߧ ªÏ§. TLYôàm ºPoLÞm @YûW “SôV]ô ” Fu\ ùNpXl ùTVWôp @ûZlTÕ YZdLm. SôV]ô IÚ ®`VjûRl Tt±l úTNj ùRôPe¡®hPôp úYù\ôÚYÚm @RtÏúUt úTN Ø¥VôÕ. DRôWQUôL, IÚ NUVm UL¬μLû[j R¬£jÕ BÕ SôV]ôÜPu §ÚYiQôUûX«²uß ùNuû]dÏl ©WVôQg ùNnV úSokRÕ. TLp 12 U¦ Yi¥«p @UokÕ ÑUôo IÚ U¦ úSWm BÕ £X Lô®VeLs T¥jR úSWmúTôL Á§ BWÜ ÑUôo 9 U¦dÏf ùNuû]ûV VûPkR UhÓm, SôV]ô®u ùNôtùTô¯úY Yi¥«-ÚkRYoLÞdÏ ®Úkçh¥VÕ. “ Nd§ ùT¬Rô, £Yu ùT¬Rô? ” Fuß IÚYo úLhP úLs®dÏ NWUô¬VôL @éoYUô] ®`VeLû[l ùTô¯kRôo. úLs® úLhPYo ©uú] YôùVÓdL Ø¥V®pûX. “RôeLs ùNôpYúR N¬” F]d Ïm©hÓf ùNu\ôo. TfûNVmUu úLô«-p RYªÚdûL«p LQT§ زYo UL¬μL°Pm TX @t×Rd Lôh£Lû[d LiPôo. IÚSôs @§LôûX«p UL¬μL°u ùSt±ûV IÚ ®iÁu YkÕ AßRPûY ùRôhÓf ùNu\RôLd LiPôo. @úR YÚ`m زYo §ÚùYôt±ëÚdÏj RYg ùNnVf ùNuß ®hPôo. UL¬μL°Pm ®ûPùTtßd ùLôsÞmúTôÕ, “‘Sôu ’ D§d¡\ BPjûRd LiÓ©¥jRôúXúV F]Õ Lô¬VeLs ¨û\úYßUô? @pXÕ UkjW jVô]Øm @Y£VUô? ” Fuß úLhPôo. UL¬μLs, “Øu]úR úTôÕm” Fu\ôo. RUÕ Lô¬VjûRlTt± زYo ®]Üm úTôÕ, “CfYWu úUp FpXô TôWjûRÙm NUol©jRúX SXm; @Yu FpXô TôWjûRÙm RôeÏYôu. Sôm ©\Ï TôWªu± ÑLUô«ÚdLXôm. @Yu, @Yu Lô¬VjûRf ùNnYôu” Fu\ôo.

196

c WUQ ®_Vm

TôWjûR Øtßm TWUuúUp ûYjÕ Sôu VôùWu \±kRôe LUo.

Fuàm DiûU UL¬μL°u Yôr®Ûm ùNôp-Ûm ®[dLØtß FjRûLV Sôv§LàdÏm Av§L ®¯ûVj §\d¡\Ruú\ô! LQT§ زYo §ÚùYôt±ë¬p IÚ LQT§ úLô«XÚúL RYg ùNnVj ùRôPe¡]ôo. @lúTôÕRôu زYo úNokRôtúTôX 18 SôhLs ùU[]m Y¡jRôo; 18 AYÕ Sôs, زYo Li®¯jÕd ùLôiúP TÓj §ÚdûL«p IÚ @§NVe LiPôo. UL¬μL°u DÚYm TdLj§p YkÕ ¨u\Õ. زYo ®VlTûPkÕ FÝkÕ YQeLl úTô]ôo; A]ôp UL¬μLs RUÕ §ÚdLWjRôp @YÚûPV RûXûVl ©¥jÕ @Ýj§]ôo. زYo RmØs IÚ Nd§ ×ÏYûR SuÏQokRôo; BÕ "avR ¾ûb' ùVu ù\i¦]ôo. ÏÚ®u @Ús ¡ûPjRùR] U¡rkRôo. BûRlTt± ©u]ôp (17-10-1929-Bp) UL¬μLú[ ϱl©hPôo. UL¬μLs §ÚùYôt±ëûWd LiPúR«pûX. A«àm @ûR BÚkRT¥úV IÝeLôL Yo¦jRôo. UL¬μLs ùNôu]RôYÕ: “IÚSôs ®ìTôb ÏûL«p TÓjÕd ùLôi¥ÚkúRu. NUô§«-pûX; §¼ùWuß NÃWm úUúX ùLôiÓ ùNpXlThPÕ; DPú] Ñt±ÛØs[ûY VôÜm Uû\kÕ IÚ ùYsù[ô°úV ãrkRÕ. ©\Ï NÃWm J¬Pj§p B\e¡VÕm VôÜm ×XlThP]; §ÚùYôt±ë¬-ÚlTRôL FiQ اjRÕ; IÚ ùT¬V WvRôûYl ©uTt±f ùNpûL«p IÚ TdLj§p ùLôgN çWk Rs° IÚ LQT§ úLô«p ùRuThPÕm, Dsú[ ùNuú\u. @eÏl úT£VÕiÓ; A]ôp Fu] úT£ú]u, ùNnúRu FuTÕ ¨û]l©pûX. §¼ùWuß ®¯jRúTôÕ ®ìTôb ÏûL«tTÓj§ÚkúRu. áPúY«ÚdÏm TZ² vYôª«Pm SPkRûRf ùNôuú]u. BlT¥jRôu £jRoLÞm DXôÜYôoLú[ô Fuù\i¦ú]u.”

TLYôu c WUQ UL¬μLs

197

زYo @¥dL¥ §ÚYÚûQ YkÕ UL¬μLû[d LiÓ ùNuß ùLôi¥ÚkRôo. 1922-ØRp 1929-Am YÚ`m UhÓm (7 AiÓLs) زYo RUÕ ÏÓmTjÕPu §ÚYiQôUûX«úXúV Y£jRôo. ©\Ï YPLu]PjÕs[ £W£ FuàªPj§p A]kRôfWUm Fuàm RY®Ó§«p ºPÚPu RYªVt±]ôo. LQT§ Nôv§¬Ls DPmûTf N¬VôLd LY²lT§pûX. Ñt\jûRÙm LY²lT§pûX. @YÚdÏ ¿¬¯Ü NtßiÓ. IÚSôs B¥ ®ÝkRÕúTôp IÚ Rk§ YkRÕ. “SôV]ô LôXUô]ôo.” çd¡ Yô¬lúTôhPÕ. 25-07-1936-Bp LWdéÚdÏ @ÚúLÙs[ ¨m×Wô AfWUj§p UL¬μL°u ®úYLô]kRWôL ®[e¡V YWL® DPûX DR±]ôo. @YÚdÏ úRN NeLpTm TXUô«ÚkRRôp UßT¥Ùm ©\kÕ SmªûPúV DXYdáÓm. TLYôàdÏ Ø²Y¬Pm @jVkRl ©¬Vm. زY¬u A¬Vl×XûU UL¬μLÞdÏm Õ°odLj ùRôPe¡VÕ. ºPo ×ûPãZ YÚmúTôùRpXôm UL¬μL°Pm @¬V úLs®Ls úLhÓl ùT¬V ®`VeLû[d ¡W¡jÕd L®VôLj ùRôÓjÕ DX¡t¸kRôo. 1913 -m AiÓ BlT¥d úLs® ùRôPe¡VÕ; 1915, 1917-m AiÓL°p ¨LrkR ®]ô ®ûPLs WUQ ¸ûRùVuß UÏPªhP èXôLl T§dLl ThÓs[Õ. @§p “yÚRVÏaW UjúV” (I :2) Fuß ùRôPeÏm ÑúXôLm (BÕ NeLWo YôdÏl úTôÛs[Õ.) UL¬μLú[ ÑVUôL @Ú°VÕ. زY¬u úNodûLVôÛm, FûRÙm F°§t ¡W¡dÏm RUÕ GLôdWjRôÛm UL¬μLs A¬Vj§Ûm @Z¡V YôdûLl ùTt\ôo. 1917-Am AiÓ @Ú[l ùTt\ “@ÚQôNX TgNWj]m ” AoVô¸§ ®ÚjRj§túL IÚ Uô¦dLUôLÜm, DT¨PRùUuàm ùRnYl ùTôuUX¬t £\kÕ ®[eLdá¥V Wj]UôLÜm ùTô-¡u\Õ! BûR UL¬μLú[ ùYiTôdL[ôLj RªrlTÓj§]ôo. BÕ

198

c WUQ ®_Vm

“@ÚQôNX vÕ§ TgNLm ” Fuàm @¬V è-p

ùY°«PlThÓs[Õ. A¬Vj§p UL¬μL°u YôdÏ TûZV زY¬u @Ús YôdÏLû[úV ®[d¡l ùTô-¡\Õ. @qYÚs Yôd¡²uß IÚ SôiUXûW @uTo ØLokÕ U¡rL. “@aª§ ÏR AVô¾jVk®xVôkR: lW®xPVôjVUX§Vô! @YLmV vYm ìTm NômVj VÚQôNX jY« S¾ YôlùR[!!”

— c TLYôu “@LØLUô WkR YUXU§ Ru]ô XLªÕRô ù]eùLÝùUu \ônkúR - VLÜÚûY SuL±kÕ Øk¿o S§úTôÛ úUôÙúU ÙuLQÚ QôNXú] úVôo.”

— c TLYôu 1927-Am AiÓ TLYôu UL¬μLs RUÕ DTúRN

NôWjûRj RôúU A¬Vj§p ùUô¯ ùTVojRôo. ©u]o UL¬μL[Õ Ds[Õ SôtTûR, “ NjRoN]m ” Fuàm ùTVÚPu A¬Vj§p زYo ùUô¯ùTVojRôo. @§p زYo YôdÏ ÑLo YôdÏPu ùLôgÑ¡\Õ. زY¬u UôQYU¦Vô] ULô®jYôu c LTô- Nôv§¬Ls @RtÏ ªLÜm @éoYUô] TôxVm FݧÙs[ôo. IqùYôÚY WôÛm Bkèp TuØû\ T¥dLjRdLÕ. ز«u IqùYôÚ U«odáßm A¬VdL® ¨û\kÕ £-ojÕ ®[eÏm. TLYôàdÏm @Yo úNodûLVôp A¬Vl ×XûUÙiPô¡, @Z¡V L®UXo éd¡u\Õ. FpXôm TLYô]Õ LÚûQ. @qYlúTôÕ úYi¥VùRpXôm AeLôeÏ YkÕ @ûU¡u\Õ. B² TLYôu @Ú°V WUQ¸ûR«u NôWjûR @uToLÞdÏj RÚYôm, Ruû] V±kRPeÏk RuûUVÚd ùLlùTôÚÞk Ru]ôúX ùLôiÓ RÚm.

30. WUQ ¸RôNôWm lWyULoUm , lWyUôolTQm, lWyUéRm, lWyU v§§, lWyU ^mvToNm, lWyUúVôL ÙdRôjUô , lWyU¨oYôQm , û S x L o m V ³ j § , AjU§Úl§, AjUW§, lWyU ÙdRôjUô – BYt±u UVúU TLYj ¸ûR. “^oYm LoUô¡Xm TôojR wOôúS T¬^UôlVúR” “wOô¿ jYô jûUY úU URm.” “@¡X LoUeLÞm Oô]j§p Ø¥Ùm; Oô² Sôú]

FuTÕ Fu URm; TX _uUeLÞdÏl ©u IÚYu Oô²Vô¡\ôu” Fuß ¸ûR AjUOô]jûRúV DVoj§f ùNôp¡\Õ. Rj×j§, RRôjUô, Rk¨xûP, RjTWôVQ Uô«ÚdÏm LpU` Ut\ Oô²ûVúV £\l©jÕd áß¡\Õ.* WUQ¸ûRúVôùY²p, @àTY Oô]lTôûX Yt\d Lônf£d NodLûWûVd LXkR @ÖTY AjUOô]j §WhPôLúY ®[eÏ¡\Õ. @ûR Oô]¸ûR ùVuTúR ùTôÚkÕm. UL¬μLs TXo úLs®LÞdÏ @Ú°V ®ûPLú[ WUQ¸ûRVôLj ùRôÏdLlThPÕ. Bkè-u Liª°Úm UL¬μL°u @¬V LÚjÕdLû[ BeúL ÑûYlúTôm. 1. Oô]m AjU ¨xûP ùVôuú\ TkRjûR VLtßm. NjVôNjV ®úYLm ûYWôdVNôR]úUVôÏm. úLYXm AjUô®úXúV Oô² NRô LmÀWUôL ¨ûXj§ÚlTôu. @Y²ûV Oô² @Nj§VùUu]ôu, Ru²àm ×®ûV @u²VùUu]ôu, AjUôûYV±V AYÛs[YàdÏd úLYXm Nôv§W NofûNVôp UhÓm * ¸ûR«u ®¬Yô] úVôL WL£VeLû[d ""¸RôúVôLm'' Fuàm è-t LôiL .

200

c WUQ ®_Vm

£j§ DiPôLôÕ. DTôNû]«u± £j§ ùVnRôùRuTÕ ¨oQVm. @lVôN LôXj§p, NL_ ¨ûXûV DTôNû] FuTo; @Õ §PlTÓeLôp Oô] ùU]lTßm. YôNû]Vt\ ùU[]j§p NL_ v§§«p ¨ûXáP IÚYu Ruû] Oô²ùV] SuL±VXôm. NoYéR N U j Õ Y ú U Oô²«u @±Ï± . NUô§ úVôLjûR @lV£d¡\Yu R]Õ BfûNûV ¨fNVm @ûPYôu. IÚ úLô¬dûLdLôL úVôLk ùRôPe¡ BûP«p v§RlWwO]ôn®¥u @dúLô¬dûL @YàdÏl T-dÏm; A]ôp @R]ôp @Yu U¡Z UôhPôu. 2. BRVÏûL BRV ÏûL«u Uj§«p, úLYXm lWyUúU "@am @am' Fuß lWjVbUôn, AjUìTUôL ®[eÏ¡\Õ. BRVúU NôoYôn, Ruû]j úR¥ VôrRp, @pXÕ YôÙûY VPd¡ VôrRXôp ¿ AjU ¨xP]ôYôn. 3. AjUjVô]m TVuLs, ùNVpLs @û]j§tÏm BPUô] R]Õ AjU vYìTjûRúV BqÜX¡p ×j§Uôu @±Rp úYiÓm. FpXô ®`V ®VôTôWeL°²ußm, ØÝ ØVt£Vôp U]jûRj §Úl©, AjU ®NôWûQ«úXúV Eu\ úYiÓm. BR]ôp Ruû]j Rôú] LôQXôm. úVôLôlVô£L[ô] SpúXôÚdÏ ¨VUeLs ÕûQ ¨t¡u\]; Ru²p ¨ûXjR £jRÚdÏ ¨VUeLs (Lôn اWl é®RrLs D§oYÕ úTôXj) RôúU @Lp¡u\]. NgNXUt\ U]jRôp ¨WkRWm _©dÏm Uk§WeL° ]ôXôYÕ, IeLôW _Tj§]ôXôYÕ EdLØûPúVôÚdÏ ùYt±ÙiPôÏm. Uk§WeL[ôp, @pXÕ ÑjRUô] ©WQY _TjRôp ®`VeL°²uß ®X¡] ®Új§ R]Õ AjU vYìTUô¡\Õ.

WUQ ¸RôNôWm

201

4. ®Új§Ls “ Sôu lWyUUô¡ú\u ” , “ lWyUm Sôu ” “ Sôú] ùVpXôm,” “DXLm lWyUm ” Fu\ ®Új§Lù[pXôm

TôYû]Lú[VôÏ ùUuT§p HVªpûX. çVRôm AjUô®p ¨ûXùTßRúXúV @±Oo Oô]ùUuTo. R]Õ AjUôYô] lWyUjûRV±V ØVÛm ®Új§ AjUôÜPu Iu±®Óm. 5. BRVm FpXô ®Új§LÞm Fq®Pj§²u ߧd¡u\]úYô @q®PúU BRVm. ®Új§Ls @û]j§tÏm êXUô] Sôu Fu\ ®Új§ ùY°lTÓªPúU BRVm. DÚY LpTû] úLYXm TôYû]úV. @SôLRNdWúU @ÕùY²u, êXj§²uß Gu úVôLôWmTm? (yÚj+@Vm) AjU ìTúU BRVm; BWjRôNVm BRVUpX; R]§Úl©Pm BRVm. Uôo©u YXl×\m Ds[Õ. “BÚØûX SÓUôo T¥Y« -ÚØl ùTôÚÞ[ ¨\mTX IÚùTôÚ [ômT XÚmùT] «Ú®Wp YXjúR «ÚlTÕ

±RuúU ®Ytßs Üsú[ ªRVm.”

— Ds[Õ SôtTÕ @àTkRm BRV vRô]j§-ÚkÕ Ñ`ýmSô Sô¥«u Y¯Vôn ú_ô§, ^avWôWj§tÏ, (êû[dÏl) úTô¡\Õ. @kR ú_ô§ ^LvWôWj§-ÚkÕ Bk§¬VeL°u Y¯Vôn ùY°«t ùNpÛmúTôúR DXLôàTYm DiPô¡\Õ. @qYà TYeLû[ AjUlWLôNj§²uß úY\ôL ¨û]lTRôúX NmNôWTkRm GtTÓ¡\Õ. AjU v§RàûPV ^avWôWm ÑjR ú_ô§ UVUôÏm. @§p ®ÝkR NeLpTeLs Ë®j§Wô. Øuú]Ùs[ ®`VeLû[j ùR¬kÕ ùLôi¥Úl©àm, úTRjûRd ¡W¡dLôU-ÚkRôp, úVôLj§tÏ BûPë±pûX. ®`VeLû[ @±ÙmúTôÕáP, v§WUô] GLôdW

202

c WUQ ®_Vm

×j§úVô¥ÚlTúR ^a_v§§ F]lTÓ¡\Õ; ®`VeLû[úV @±VôÕ Ark§ÚkRôp @Õ ¨o®LpT NUô§VôÏm. BRVm NoYôiP ìTj§u @PdLm. U]j§àm DXLm úY\pX; U]m BRVj§àm úY\pX. BRVj§p FpXô ÜXLØm @PeÏm. ©WUôiPj§p ã¬V UiPX ªÚlTÕ úTôXl ©iPj§p BRVªÚd¡\Õ. @iPj§p Nk§Wu úTôXl ©iPj§p ^avWôWj§p U]ªÚd¡\Õ. ã¬Vu Nk§WàdÏ I°ÂRpúTôX, BRVm U]j§tÏ I°RÚ¡\Õ. ã¬Vu BpXôRúTôÕ BW®p Nk§Wu I°oYÕúTôX, BRVj§u TúWôbj§p U²Ru U]jûR Uôj§Wm Lôi¡\ôu. úRú_ô êXUô] NjVôjU vYìTjûRd LôQôÕ, úRôt\eLû[ úY\ôL U]j§]ôtLiÓ, TôUWu UVeÏ¡\ôu. BRV úR_³p @Pe¡V U] ùYô°ûVl TL-p ã¬V²t LXkÕ UeÏm U§ ¨XôùY] Oô² Lôi¡\ôu. BRVk Ru²u Bû\úY±pûX. LôiTôu Lôh£ ùVuàm úTR×j§ U]j§-Úd¡\Õ; BRVôuUô®p ¨ûXjRYàdÏ LôiTÕm Lôh£Ùm Iu\ô«XÏm. U]m BWiÓ ®RUôn BRVjûRf NôÚm. Iuß, UVdLm, Õ«p, ùTÚU¡rÜ, úNôLm, AúYNm, TVm ØR-V ®Új§L[ôp Tô§dLlTÓYÕ; @kRf NUVj§p ËYoLÞdÏ BRV NmTkRk ùR¬VôÕ. BWiPôYÕ, AjUOô] ®Új§Vô] §Vô] NUô§Vôp; NUô§«úXúV BRVm ®[eÏm; SôU úTRm ¨ªjR úTRj§]ôp DiPô¡\Õ. 6. U]UPdLp JVô FiQeLÞPu ®`VôNdR£jRWô] U²R¬u U]m ÕoYôNû]Vôp TXlThÓ, DsØLlTÓjR Ø¥VôRRô¡\Õ. N-dÏm ©WôQû]j RÓjÕ, NTX U]ûR DhTÓjR úYiÓm; @lúTôÕ L«t\ôt LhPlThP TÑlúTôX U]m ×\gùNpXôÕ. @R]ôp ®Új§Lû[ VPd¡, @q®Új§Ls D§dÏm BRVj§p ¨ûXùT\Xôm.

WUQ ¸RôNôWm

203

©WôQ YôÙ®u JhPjûRd LY²jÕd ùLôiúP «ÚkRôp ÏmTLm £j§dÏm. Bq®Rm Ø¥VôRYo LÞdÏ aPúVôL ÏmTLúU Y¯. Lôtû\ IÚRWm é¬jÕ, IÚRWm úW£jÕ, SôÛ RWm Ïm©jÕl TZ¡]ôp Sô¥ Ñj§ ©\dÏm. Sô¥ÑjRUô]ôp ©WôQû] VPdLXôm; ©WôQû] úSúW VPdÏRúX ÑjR ÏmTLm. “jVôLm úRaôjU TôYvV úWNLm Oô¨S: TúW éWLm UôodLQm vYvV ÏmTLm ^a_ v§§m”

úRaôjUTôYû]ûV ®ÓRúX úWNLm; Ruû]j Rôu úRÓRúX éWLm; R]Õ ^a_v§§«p ¨ûXjRúX ÏmTLùUuß Oô²Ls ùNôpYo. “ úRam, Sôam, ú L ô a m , ú ^ ô a m ” Fu\ ®NôWûQúV Oô] lWôQôVôUm. ©WQY_Tm, SôU_Tm, Uk§W_Tm BYt\ôp U]jÕPu Uk§Wl©WôQuLs Hd¡VUô¡ U]m ¨ûXdÏm. §PUô] §Vô]m ^a_v§§ûV @ûP ®dÏm. ©WôQàPu Uk§WôbWeLs áÓYúR §Vô]m. AjUNméoQoL[ô] ULôjUôdL°u NLYôNjRôÛm U]m AjUô®p F°§p Hd¡VUôÏm. 7. AjU®NôWûQ “Sôu ” FuTúR ®Új§L°u NUx¥; @Ru êX

vRô]jûR ®Nô¬jÕj úR¥d LiPôp, @LeLôWØm @PeÏm; AjUôúTôXl ©WLô£dÏm @LkûR FlúTôÕ AjUô®p XVUôÏúUô @lúTôÕ NjvYìTUô] AjUôùYôuú\ FeÏm ¨û\kÕ ®[eÏm. Fq®RUô] ¡úXNeLÞm Ruû] ùVôhPô ùRô¯YúR AjU ®NôWjRô ÛiPôÏm TXu; BÕúY £\kR TVu, TXuL°u FpûX. AjU ®NôWúU Ød§ Y¯L°t £\kRÕ. DPp ¨ûXVôûU«u DQoÜ, ®`V ûYWôd¡Vm Fuàm Bq®Ú ϱL[ôp Ruû]

204

c WUQ ®_Vm

AjU®NôWj§tÏ @ÚLù]]j ùR¬VXôm. vSô]m, Nk§, úaôUm, @j§VV]m, éû_, Ne¸ojR]m, ¾ojRVôj§ûW, VwOm, Rô]m, ®WRm ØR-V LoUeLs AjU ®NôWjûR AWm©jRYoLÞdÏf £jRÑj§ûV DiÓTiÔm. U]ùUô¯ ùUnL[ôt ùNnÙm Sp ®û]Ls, U]ùUô¯ ùUnL°u ¾®û]Lû[l úTôdÏm. T¬ÑjRoL[ôt ùNnVlTÓm BdLoUeLs DXLj§tÏl TV]ô¡u\]. @±OoLs ©\o SXj§tLôLd LoUg ùNn¡u\]o; Nôv§W ®§«u TVjRôXpX. AjU ®NôWúU ùTÚm ×i¦Vm, ×i¦Vj§t ×i¦Vm. IÚ YvÕ®u ÁÕ §Vô²jÕ GLôdWlThP £jRm, F°§p AjU vYìTj§p ¨ûXùTßm. Uk§Wm, úRYûRLs VôÜm Ø¥®p AjUú_ô§«úXúV Hd¡VUôÏm. §Vô²jÕf NôkRUûPYÕm, @±kÕ @ûU§VûPYÕm, Ø¥®p Iuú\VôÏm. 8. SôuÏ AfWUeLs ©WmUfNô¬, ¡ÚavRu, Yô]lWvRu, NuVô£, vjÃ, lWôyUQ]pXôRYu ØR-VYÚs TdÏYUûPkR FYàm AjU®NôWg ùNnVXôm; TdÏY £jRØûPVYoLs AfWUd¡WUjûR @àN¬lTÕ @Y£VªpûX. AfWUd¡WUm DX¡t ùNnVjRdL Lô¬VeLÞdÏ ARôWUôÏm. ©WmUfN¬V, ¡ÚavR, Yô]lWvRôfWU RoUeLs AjUOô]j§tÏ @àáXúU ùVô¯Vl ©W§áXUpX. T¬ÑjR Oô]úU NkVôNm; Lô®Ùm ØiP]Øm NkVôNUôLôÕ. ©WmUfNoV AfWUj§p ®jûR, ®WRm, Oô]m BYt\ôp Nd§úVôe¡VYu Ut\ AfWUeL°Ûm ©WLô£lTôu. T¬ÑjR ©WmUfNô¬, ¡ÚavRôfWUj§Ûm ¨oUX]ôYôu. ¡ÚavRôfWUm DXúLôTLôWj§tÏ ARôWUô¡u\Õ. RôUûW BûXúUp ¿o úTôX, ÑLÕdLeL°p IhPôR

WUQ ¸RôNôWm

205

¡ÚavRàdÏ NkúRLªu± AjUlWLôNm I°o¡\Õ. êu\ôYÕ AfWUm RYj§túLVôm. Uû]®ÙP]ô¡Ûm R²jùR²Ûm @ûRd ûLdùLôs[Xôm. RYjRôp TôYjûR F¬jRYàm, TdÏY£jR ØûPVYàUô¡V úVô¡dÏ NkVôNm LôXj§p Rôú] £j§d¡\Õ. 9. ¡Wk§ NÃWm AjUô Bq®Wi¥tÏm NmTkRm ¡Wk§ (Ø¥fÑ) F]lTÓ¡\Õ. AjUNmTkRjRôúXúV NÃW NmTkRUô] Oô]m ©\d¡\Õ. NÃWm _Pm; AjUô ûNRuVm — Bq®Wi¥u NmTkRm Oô]jRôúX E¡dLlTÓ¡\Õ. DPp AjUô®u NôV-]ôp ¨û\dLlThÓ BVeÏ¡\Õ. ¨j§ûW«p, AjUô NÃWjûRd ¡W¡dLôRRôp AjUô®tÏ vRô]m E¡dLlTÓ¡\Õ. ªuNôWm Rk§L°p JÓYÕúTôX, NÃW Sô¥L°p ûNRuVj§u JhPm Ds[Õ. ã¬Vu DXûL I°o®lTÕúTôXúY, ûNRuVùYô° J¬Pj§²uß DPXû]jûRÙm ®[dÏ¡\Õ. @kR AjUú_ô§ BRVj§Ûs[Õ. Sô¥L°u Nd§ ®úN`jRôp ûNRuVd L§oL°u L§Ùm GtTÓ¡\Õ. Sô¥Lû[ AfW«jÕs[ ûNRuVl ©WLôNj§tÏ DPp SXm @Y£VUô]Õ. ûNRuVm Ñ`ýmûS «-Úd¡\Õ; @ûR AjU Sô¥, @ØRSô¥, TûW Fußg ùNôpYo. úRLôjU ×j§ûV ®hÓ, ¨fNX]ôL AjUv§§ûV ®Nô¬jRôp Sô¥L°u LûPRp DiPô¡\Õ. BR]ôp AjUô ©\ Sô¥L°²uß @ªÚRSô¥ûV @ûPkÕ I°o¡\Õ. @lúTôÕ AjUôûYj R®W úYù\ÕÜm ×X]ôLôÕ. TôUWu DPûX ÙQoYÕúTôX Oô² ùR°YôLj R]Õ AjUôûY ÙQo¡\ôu. Ø¥fÑdLs @®Z DsÞm ×\Øm FeÏm AjUôúY LôÔm. úR¡ úRLô©Uô]jRôp úRLjûRl Tôod¡\ôu. @ªÚRSô¥ûVúV ú_ô§ AfW«j§XeÏm

206

c WUQ ®_Vm

úTôÕ, AjUô Iuú\ I°Úm. AjU ®NôWj¾Vôt ÑPlThP DPp, ¾ÙiP BÚm×úTôX AjU ú_ô§ UVUôÏm. @lúTôÕ éoYYôNû]Ls I¯¡u\]; AuUô NìVuûU«u ®û]V§LôWm (LojRjYm) BpXôRRôm. @RtÏ @u²Vm Iuß ªpXôRRôp NkúRLeLs DiPôLô. LojÚjYm BpXôRRôp @RtÏd LÚUm GÕªpûX. IÚØû\ ®ÓRûX ùTtú\ôu ÁiÓm LhÓ\ôu. @ÕúY DjRU Nôk§¨ûX. 10. NeLm @kRkR YôrdûL Øû\ûV @àN¬lúTôodÏ NeLm DPûXl úTôu\Õ; @Ru @eLj§]o, @Ru @YVYeL[ôYo. Uú]ôYôdÏdLôVeL[ôp Rôàm NeLj§tÏR®l ©\ûWÙm DR®ùNnVj çiP úYiÓm. DPÛdÏ Dßl×dLs TV]ôYÕúTôX, @eLjRôo NeLj§tÏl TV]ô]ôp IÝeÏ ¨XÜm. Ru ÏXjûRf NeLj§tÏ @àáXUô«ÚdLf ùNnV úYiÓm. Ru U]j çnûUdLôL Nôk§ Ùm, NeL Y[of£dLôL Nd§Ùm úYiÓm. Nd§Vôp, NeLjûR DVoj§ ©\Ï Nôk§ûV ¨ßY úYiÓm. NeLjRôWû] Y¬PØm NmTôYû]ÙPu NúLôRWûWl úTô-ÚlTúR NeLj§u DVo¨ûX. RUdÏs Rôm NúLôRWûWlúTôp SPkÕ ùLôsYRôp U²RodùLpXôm Nôk§ ÙiPôÏm. @lúTôÕ BqÜXùLpXôm IúW ÅhûPlúTô ùXô°Úm. (WUQ NeLm BqY¯«t TÝjÕ DXûL WUQfúNôûX VôdÏL!) 11. £j§LÞm Oô]Øm ^a_v§§ ùTt\Yu ©W§§]Øm BVtûLVôLúY @NôjVUô] RYjûRf ùNn¡\ôu. AjUô®p NL_Uô] ¨ûXúV IlTt\ RYm. BkR BûP®PôR RYjRôp IqùYôÚ LQØm T¬TôLm DiPôÏm. ¨jVôjU§Úx¥

WUQ ¸RôNôWm

207

Ùs[YàdÏl TdÏY LôXj§p £j§Ls DiPôm. ©WôWlRªÚkRôp, Oô²Ùm @ûYLÞPu S¥lTôu. زYàdÏ DXLm AjUìTj§àm úY\pX; @lT¥úV Rôu RY £j§LÞm. ©WôWlRUt\ زYu T¬éoQ Nd§Uô]ô«àm, @ûXVt\ LPpúTôXf £±Õm @ûNVôu. AjU Nmv§§úV FpXô Nd§L°u NUx¥VôÏm; @lT¥Ùs[Yu ©±ùRôÚ UôodLjûRj úRPôu. ©WVjSªu± ¨LÝm RYm ^a_¨ûX ùV]lTÓm; @§p Nd§Ls ©\dÏm. ^a_v§§«p ¨ûXùTt\Yu Ruû]l TXo ãrk§Úl©àm @¬V RYjûRf ùNnÕ ùLôi¥ÚlTôu. @YàdÏj R²ûU @Y£VªpûX. NoYNd§ÙPu, FeÏm ¨û\kR AjU ùNôìTj§p Oô² ¨ûX ùTtßs[ôu. 12. Nd§®XôNm AjUvYìTj§²uß úY\ôL @amqÚj§ûV @àT®dLôRYàdÏ, ®`VeLÞm @R²uß ©u]UôL ®[eLô. ®`«Vô] @am®Új§ vYìTj§²uß ©u]UôLd LôQlTÓúYôàdúL ®VôTôW ®`VeLs vYìTj§²uß úY\ôLj úRôuß¡u\u. úTRj úRôt\j§p Oô² VRôojRUô] @úTRjûRúV Lôi¡\ôu. úTRôTôNUô] UôûV«u YNlThÓl TôUWu úTRØß¡\ôu. Øl׬ ùLôi¥ÚdÏm BlúTReL°u êXjûRúV úYRôk§Ls NoYNd§«u BPUôLf ùNôp¡\ôoLs. Nd§«u NX]j§]ôúXúV DXLeLs DiPô¡u\]. @ûN®tÏ ARôWUô] YvÕúYô FlúTôÕm @NXUô«Úd¡\Õ. @NXYvÕ®u Nd§ VûNYôúXúV DXLm DiPô¡\Õ; @kR @ûNûYúV UôûVùVuTo. @LeLô¬dúL BfNX]m DiûU úTôXj úRôußm. AjUô®tÏ DiûUVôLf NX]m BpûX.

208

c WUQ ®_Vm

£YNd§ úTRm TôoûYVôp DiPô«tß; TôoûYûV Dsú[ §Úl©]ôp BWiÓm Iuú\Vôm. R]Õ DjRU Nd§Vôp @ûN¡u\Rônj úRôu±àm DiûU«p, ©W¡Ú§ûV Á±V AjUô @ûNVô§Úd¡u\Õ. NX]úU BVdLm; BVdLúU Nd§; TWU×Ú`u, úRôußm DXûLùVpXôm Nd§«]ôp DiPôdÏ¡\ôu. ©W®Új§, ¨®Új§ Fuß ®VôTôWm BÚYûLjÕ; FeÏ FpXôm AjUôúY VôúUô Fuàm ÑÚ§ ¨®Új§TWUôm. AjUô®t ©\kR ®úN`eL ù[pXôYt±tÏm AjUô®úXúV XVm ùNôpXlThÓs[Õ. Nd§«u± vYìTm ©WLô£dLôÕ. ®VôTôWm, A£WVm Fuß Nd§ BWiÓ RuûUVÕ. ©WTgN vÚx¥ ØR-V Lô¬Vm ®VôTôWm; vYìTúU A£WVm. AjUvYìTm FRû]Ùm @úT·lT§pûX. ®Új§VôúXúV NjÕdÏ SôSôjYm £j§d¡\Õ. NjÕ Nd§ûV Á±]ôp ®Új§dÏl ©\lúT«pûX. LôXjRôp DXLj§tÏl ©W[Vm YkRôp, ®VôTôWm AjUô®p úTRªu± X«jÕ ®Óm. Nd§«u± ®VôTôWªpûX; vÚx¥«pûX; §¬×¥ Oô]Øm BpûX. TWôjTWUô] Nd§ A£WVUô«ÚkÕ vYìTùUußm, vÚx¥ LoUjRôp ®VôTôWùUußm BÚ ùTVoL[ôp ®VYL¬dLlTÓ¡\Õ. Nd§«u XbQm NX]Uô«u @fNX]j§tÏ A£WVUôL IÚ YvÕ BÚd¡\ùRuú\ ùNôpX úYiÓm. @kR DjRUUô] IÚ YvÕûY £Xo AjUvYìT ùUußm, lWyUùUußm, DûWd¡\ôoLs; YvÕvYìTjRôp @àT®d¡\ôoLs. AjUô®u ®VôTôWjûRj RPvRTôYû]VôÛm, AjUô®u YvÕvYìTjûRl ©WjVbUôLÜm LôQúYiÓm. vYìTj§tÏm XbQj§tÏm RôRôjªV^mTkR Øs[Õ. ®VôTôWm YvÕ®tÏ úY\uß Fuß RjÕYjRôp @±kRôp úTR

WUQ ¸RôNôWm

209

Oô]ùUpXôm LtTû]ùV]j úRôußm. Nd§ ®Xô^ùUuàm BkR vÚx¥ CfYW Lô¬Vm. BkRd LtTû]ûVj Rôi¥]ôp AjUvYìTúU FgÑm. 13. am³¨ T¬TôLUûPkÕ AjUvYìTjûRúV SôÓm v§ÃLs NuVô£²L[ô«ÚlTÕ RlTuß. Ød§Ùm Oô]Øm AiùTiLÞdÏ NUúU; ËYuØd§ ùTt\ ùTiÔPÛm úRYôXVúU VôR-u, @ûR RL]gùNnV XôLôÕ. ØdR×Ú`àûPV DPûX ùV¬jRôp FlT¥ úRô`úUô @lT¥úV ØdR v§Ã«u DPûX ùV¬jRÛm úRô`úUVôÏm. 14. ËYuØd§ Nôv§W, DXL YôNû]L[ôp @ûNÜ\ôÕ AjU vYìTj§p ¨ûXlTúR ËYuØd§. Oô]m NUô]m; AR-u Ød§Ùm IÚ®RúU; NìVô«àm, TkRj§-ÚkÕ ®X¡]Yû] ËYuØdRù]ußm ùNôpYo. AjU vYìTj§p ¨ûX VôYodÏm NUúU. úTR×j§ Ùs[YàdúL Ød§«p ®j§VôNm úRôußm; NÃWªÚdÏmúTôúR AjUv§R]ôL Ød§VûPTYàdÏ BeúLúV, ©WôQuLs AjUô®p XVUô¡u\]; LôXdWUj§p, RYlT¬TôLjRôp ËYuØdRàdÏ vToNªpXôûUÙm £j§dÏm. AjUôàTYìT RYlT¬TôLjRôp ìTªpXôûUÙm £j§d¡\Õ. @kR £jRu úLYX Oô]ìT]ô«ÚlTôu. NÃWØs[Y ]ô]ôÛm, BpXôRY]ô]ôÛm AjUô®p ¨ûX ùTt\Yu ØdRú]VôYôu. Ñ`ýmSô Sô¥Y¯úV @of£Wô§ UôodLUôn, EojYL§ÙßTYu @q ®Pj§ÛiPô] Oô]jRôp DPú] ØdR]ô¡\ôu. ªLÜm TdÏY £jR]ô] DTôNL úVô¡dÏ CfYWô ÖdWajRôp ÑÝØû] Yô«Xôn DjRUL§ DiPô¡\Õ. BYàdÏ FpXô

210

c WUQ ®_Vm

ÜXLeL°Ûm BfûNlT¥ DX®, DPùXÓjÕ, DXûL @àd¡W¡dLÜm YpXûU ÙiPôÏm. ØdRo Y£dÏ ªPjûR ®jYôuLs ûLXôNm, ûYÏiPm, ã¬V UiPXm Fu¡u\]o. @ûY VôÜm Nd§«]ôp AjUvYìTj§p LtTû]Vôn ¨tTûYúV. 15. £WYQ U]] ¨§jVôNm ùTôÚs ®[eÏmT¥ úYRôkR Yôd¡VeLû[ ANô¬Vu êXm úLhPp £WYQm, AjUOô²Vô] ANô¬V²Pm ùNôkR Tôû`«p AjUvYìTjûRj ùR¬Vd úLhTÕm £WYQUôÏm. Sôu Fu\ ®Új§dÏ êXUô]Yu ¿, NÃWm ØR-VYt±Ûm ®XbQUô]Yu (úY\ô]Yu) Fuß £jRj§-ÚkÕ DiPô] BkR £WYQúU £WYQUôÏm. DiûU«p AjUvYìTjûR ®Nô¬lTúR U]]UôÏm. lWyUúU AjUvYìTùUuàm ®wOô]jûRúV ¨§jVôN ùUu¡u\]o. Nôv§Wj§]ôúX GtTÓm ËúYfYW Hd¡V Oô]m @àTYj§tÏRYôÕ. @àTYjRôúXúV NkúRLØm ®TÃRØm ¿dLlTÓ¡u\]; £WjRôYôàdÏ Nôv§WjûRl Tt± NkúRLØm ®TÃRØm DiPôLô; @£WjûRVôúXúV BûYÙiPô¡u\]. AjUôàTYj§úXúV BYt±tÏ úYúWôP¯Ü. AjU vYìTj§p ¨ûXlTúR ¨§jVôNm; AjUvYìTj§p ¨ûXjÕ ¨tLôUp, ùY°«p NgN¬d¡\YàdÏ èß Nôv§WeLû[l TôojRôÛm @àTYOô] ØiPôLôÕ. AjUvYìTj§p ¨ûXlTúR Ød§; @ÕúY NôbôjLôWm. 16. Td§ @û]YodÏm @§l¬VUô] AjUô®p BûP®PôR ûRXRôûW úTôu\ @uúT Td§ ùV]lTÓ¡\Õ. AjUô®àm CNu úY±pûX; úTR ×j§Vôp úY\ôL ¨û]jRôÛm, CfYWu AjUvYì©úV. BûP®Pôd

WUQ ¸RôNôWm

211

LPÜ[u× FlT¥Ùm AjUvYìTjûRúV @ûP®dÏm. úRYûRLÞdÏ SôU ìTeLû[d Lt©jÕ Y¯TÓYRôp DXL NmTkRUô] SôU ìTeLû[ _«dLXôm. T¬éWQ Oô]j§tÏ ¨û\kR Td§ NôR]UôÏm. úLô¬dûLdLôL Td§ ùNn¡\Yu @ûR VûPkÕm, §Úl§Ù\ôÕ, UßT¥Ùm ¨jV ÑLj§tLôL AiPYû] Y¯TÓ¡\ôu. T¬éWQUô] Td§ Oô]jûRlúTôXúY NmNôWjûR RôiÓ®dÏm. 17. Oô]m @lVôN T¬TôLjRôp Oô]m éWQUôL GLLôXj§p ©WLô£d¡u\Õ; T¥lT¥VôLf £±Õ £±RôL BpûX. SÝYô @àTYúU Oô]m. Dh×ÏkR ×j§ ÁiÓm ùY°«p YkRôp @ûR @lVôNUôLúY ùNôpYo. Oô²LÞûPV Oô]m Iuú\; @R²p Gt\jRôrÜ ¡ûPVôÕ. ×j§ úTRj§]ôp RôWRmªVeLs Lt©dLl TÓ¡u\]. @gOô]jûR VLt± UXokR Oô]m ÁiÓm @LXôÕ. 18. £jRo Ru²ûX ¨tÏm £jRo U¡ûU ELj§t ùLhPôÕ; @YoLs £YNUô]o; £Yì©L[ôn YWeLû[j RWÜm YpXYWôYo. BeM]m WUQ¸ûR @jVôjUjúR²p E±V §WôûbVôL B²d¡\Õ. @Ru NôWm BÕúY: “Ru² -ÚlTÕúY Rô]t\ Ød§ùV²t ©uàùUu úY\ô] úTfÑ?”

A A A

31. ®VuLôh£Ls “Fu² XôÚ ùU]d¡² Vô¬pûX Fu² Ûmª² Vôù]ôÚ Yuà[u Fuà ú[Ù«ol Tônl×\m úTôkÕ×d ùLuà ú[¨tÏ ªu]mT ÃNú].”

UL¬μLs Nk¨§l ùTÚûUVôp NôkR UûPkRYoLs TXo. Oô]fÑPod Lôh£Ls LiúPôÚm TXo. BYoL°t £XûW BeúL ϱlúTôm. WôUNôª HVo 1908 Am AiÓ, P.W.D. ãToûYNo, WôUNôª

HVo, TLYôu Øu²ûX«p Td§ÙPu IÚSôs R²VôL ¨u\ôo. @YÚs IÚ £-ol×l ©\kRÕ. “GÑSôRo úTôu\ ùT¬úVôoLs, DX¡p Tô®Lû[d LôdL YkR]o. @¥úVàdÏ Dn®pûXúVô? Is there no hope for me? Fu\ôo. TLYôu BWdLúUtùLôiÓ ‘There is hope; yes, there is hope’ “DnÜiÓ” Fuß Ae¡Xj§p T§p ùNôu]ôo. HVo, ¸¯\e¡ YkRÕm, FÕÏXLômúTô§ TpX® §dÏúY±pûX–¿úVL§ HVô–ùUnVô–ÕnVô! Duû]®P (§dÏ) @àTpX® ùUôndÏ U¥VYo Yi¥] Uô¡úV LiÓ ÑûYj§Óg ùNiÓ UXoléúY! (§dÏ)

Fu\ IÚ ¸ojR]j§p Tô¥]ôo. IÚ Sôs Nk¨§«p BW®p TÓj§ÚdûL«p, IÚ I°úVôhPm TLYô²PªÚkÕ RmØh úTôkRRôLd LiPôo. Utù\ôÚ Sôs RmØs GúRô ©WúY£dLd LiPôo. Utù\ôÚ Sôs U]m Dsú[ ùNu\RôLd LiÓ IÚ BuTm @YÚsú[úV Ù§jRÕ.

®VuLôh£Ls

213

@YÚdÏ FlúTôÕm @ËWQ úSôÜ; D\dLm YÚY§pûX; Lg£úV Ï¥jÕYkRôo. TLYô²Pm IÚSôs RUÕ úSôûVf ùNôu]Õm DP-p IÚ ÑLm GtThPÕ. @uß TLYôu @YÚdÏ ¨WmT ®ÚkR°jÕm, Y«t±p IÚ úSôܪpûX; @VokÕ çe¡]ôo. @lT¥ IÚ SôÞm NôkRUôL D\e¡]úR «pûXVôm. FjÕûQ UÚkÕ §ußm úTôLôR úSôn @uß ¾okRÕ. BkR Su±ûV @Yo @¥«p YÚm TôhPôt TôWôhÓ¡\ôo. TpX® úTÚR®ûV Fuù]uß ùNôpX XôÏm! HV! ¨]RÚs (úTÚ) @àTpX® AÚ U°¡° V¦pU«p ÏWe¡tÏm @ûZVôU úX«WeÏm ®ûZU] ¨û\úY¨u (úTÚ)

TLYôu Ruû] (AjUôûY ) U\Yô§ÚdLúY @YÚdÏ DTúR£jÕ ¬×¸ûRûVl T¥dLj RÚYôWôm. (BRu ÑÚdLm @ÓjÕ YÚm) XzªVmUôs cWUQôfWUjûR V±kúRôo XzªVmUôû[ @±VôU-ÚdLúY Ø¥VôÕ; BlײRY§ B[ûU«úXúV ûLmûUÙtß, ©uú] Ru IúW ×RpYû]Ùm, IúW ×Rp®ûVÙm BZkÕ, U]l©¦ÙZuß Uô[ôj ÕVWûPkÕ, YPdúL úLôLoQg ùNuß NôÕdLÞdÏl T¦®ûP ùNnÕm, ©uàk ÕVWô\ôÕ, TLYôàûPV Nk¨§l ùTÚûUûVd úLs®Ùtß §ÚYiQôUûXdÏ YkRôs. TLYôàûPV Nk¨§ Uôj§WjRôp U]§p UûXúTôXl T¥kR ùTÚkÕVo ¿e¡ @ûU§ ©\kRÕ. @uß ØRp Ru BߧYûW ªLÜm @u×ߧ ùLôiÓ, TLYôàdÏ BkSpXôs DQÜj ùRôiÓ ùNnÕ YkRôs.

214

c WUQ ®_Vm

ùNpXmUôs Fuàm Ru UÚULû[j Ru ULsúTôX BqYmUôs Y[ojÕ UQm ׬®jÕ IÚ @©Uô]l úTWû]Ùm @ûPkRôs. IÚSôs ùNpXmUôs §¼ùW] B\kRRôLj Rk§ YkRÕm TLYô²Pm ùNuß LôhPúY, TLYôu ®mª ®mªVÝRôWôm! Ru]uTo RkÕVûWj RußVùWu ú\¾olTôu Bu]uT ÃN ²Vp×!

TLYôàûPV B[¡V U]m @uTo ÕVûWl ùTôßj§XÕ! BqÜX¡p R]dÏ @u²VUô] Yt±t ùLôsÞm @©Uô]m TôN Y©Uô]m. @lTôNùUpXôm ¿eLúY BkR NmTYeLs @Y²fûNVôp SPlT]úTôÛm! TLYôu Nk¨§l ùTÚûUVôp XzªVmUôs BkR U]jÕVûWÙm U\kRôs. BkR @mUôs §Vô]Y§; TúWôTLô¬; V§LÞdÏ @u]U°lT§t úTWu× ùLôiPYs. TLYôû]l Tt±l TX Lôh£LÞm BqYuû] Li¥Úd¡\ôs. NôkRmUôs NôkRmUôs Fu\ Utú\ôWQeÏ UL¬μL°u DÚûY ú_ô§UVUôLd LiPôs. BqYmûUÙm AfWUj§t NûUVtùRôiÓ ×¬kÕ UL¬μLû[f úN®jÕ YkRôs. TpXôiÓLÞdÏl ©u @ÚQô NXj§úXúV IÓe¡]ôs. BlT¥ TLYô²u §ÚY¥júR àiÓ Nk¨§ Y[j§p Bu×t\ @uTo Fußm @q®uTjûRúV SôÓYo. BWôLYôfNô¬Vôo BWôLYôfNô¬Vôo Fuù\ôÚ ©WyUwOô] NûT @eLj§]o (Theosophist) vYôªLû[ êuß úLs® úLhL U]jÕs ®Úm© YkRôo:(1) £X úSWm R²VôLj ReLû[f Nk§dL Ø¥ÙUô?

®VuLôh£Ls

215

( 2 ) lWyUwOô]NûTûVl Tt±j ReLs @©lWôV ùUu]? (3) ReLs DiûU Y¥ûYd LôQ @Ús ׬ÅoL[ô? BdúLs®Ls @Yo U]j§t\ô²ÚkR]. A]ôp @Yo YkRÜPu, vYôªLs Øu²ÚkR 30 TdRoLÞm §¼ùWuß FÝkÕ ùY°f ùNuß ®hP]o. R²ûUúVtThPÕ. ØRt úLs®dÏl T§p! ûL«p @Yo IÚ ¸ûR ûYj§ÚkRôo. “ûL«úX ¸ûRúVô! §VôNô©Lp ùUmTúWô!” Fuß T°fùNuß úLhÓ “Am ” FuTRu Øu “@Õ SpX Lô¬VúU ùNn¡\Õ” Fu\ôo. BWiPôYÕ úLs®dÏl T§p! ©\Ï @Yo “ vYôª! @o_ý]u LiQ²u DiûUÙÚûYj R¬£jRÕúTôX Vôu ReLÞûPV ÑVY¥ûYd LôQYpúXú]ô! ” Fuß Bû\g£]ôo. Øu]ôp IÚ R·Qôêoj§ TPØm BÚkRÕ. @Yo TLYô²u LiûQúV Dtß úSôdLúY, DÚùYpXôm Uû\kÕ, IÚ ùY° úRôu±VÕ. ©uú] I° úRôu±, Ø¥®p ú_ô§ Y¥YôL R·QôêojRm úRôu±VÕ. DPú] @Yo ®VkÕ TVkÕ R¦kÕ T¦kRôo. BqYôú\ cWUQ RôNo (Lô.Ñ.Ñ.úN`¡¬ HVo, B.A.) UL¬μL°Pm TX @§NVeLû[d LiÓ R]Õ @¬V èpL°p ®[d¡Ùs[ôo. Lôh£Ls TôYû]Lú[ A]ôp BdLôh£Lû[ ùVpXôm ùTôÚhTÓjR úYiPô ùUuTôo TLYôu. AjU R¬N]m, AjûUd¡Vm, AjUjVô]m, AjUôWôUm BYtû\úV @Yo Ruàs ArkÕQokÕ ùNôpYÕ. Ut\ûY ùVpXôm TôYû]Ls. R]dLVXôLd LôiTûRùVpXôm úS§ùNnÕ, úTR×j§ ùVô¯kÕ, @]uV TôYû] ùNnYúR BuTm.

216

c WUQ ®_Vm

Lôh£Ùe LôiTôàe LiÔkRô ù]u±ÚdÏg Nôh£¿ Nj§V¿ Rôu!

Sôu VôùWußm, BqÜÚdLû[d LôiTYu VôùWußm ®Nô¬jÕ, “Oô]Uôm Rôú] ùUn; Sô]ôYôm Oô]m @gOô]úU; SôUu± Sôú[Õ, SôúPÕ? Sôm Bußm, @ußm, Fußm Iuß; Ds[júR Ds[T¥ Ùs[úR Ùs[p Fuß Ruû]jRô]±k RPeÏm BuTj§túL TLYj Nk¨§ @uTWû]YûWÙm çiÓm. AR-u BdLôh£Ls @t×RUô]ûY ùV²àm, ‘ LiPYu Vôo? Lôh£ùVÕ? ’ Fuß DNô®u IÚ ùTôÚú[ LôiTôàm LiÔm Lôh£ÙUô «XeÏm.” “ùTÚÏUôd LÚûQl ùTÚeLP -uTl ùTÚdLúU! ùVuùTÚm úTú\! DÚÏúYô Ús[j ÕYhÓ\ô §²dÏ ØuûUYô ]ØRúU! ùVuTôt LÚÏùSg NRû]j R°oj§Pl ׬kR LÚûQVe LPÜú[! ®ûWkÕ YÚLùYu ßûWjúRu YkRÚhúNô§ YZe¡û] Yô¯¨u UôiúT!”

A A A

32. ¬×¸ûR “Nj§VUôm TWl©WU ùNôìT úUSôu NX]ªXôl TWl©WU ùNôìT úUSôu ¨j§VUôm TWl©WU ùNôìT úUSôu ¨WgN]Uôm TWl©WU ùNôìT úUSôu ÑjRURôm TWl©WU ùNôìT úUSôu ÑLL]Uôm TWl©WU ùNôìT úUSôu @jÕ®R TWl©WU ùNôìT Sôù]u \ÝjRØP ]]YWRg £kûR ùNnYôn.”

BÕúY ¬×¸ûR«u TpX® . TLYô]ôt úTôt\lThÓ, DQokÕ T¥dÏm @uTÚs[jûR lWyU NUô§«p ¨ßjRjRdL ¬×¸ûR, “@am lWyUm, NoYm lWyUm ” Fuàm BWiÓ ú_ô§ Oô]d LWeL[ôp @mUôû]VôÓ¡\Õ. Ï«Ûm, YiÓm, LPÛm IúW ®RUôLj RjRUd ¡VpTô] JûNûVf ùNnÕ ùLôi ¥Úl©àm @ûY L®Ls U]jûR VsÞYÕ úTôXúY, ¬×¸ûR §Úl©j §Úl© “ @am lWyUm, lWyUUam, Sôú]£uUVm, @LiûPLWNm, GLT¬éWQu, Sô]u± úY±pûX ” Fuß ÃeLôWg ùNnYÕ NôRLo Oô] U]jûRl lWyUj§p X«dLf ùNn¡\Õ. ¬×¸ûR«u Yôd¡VeLÞdÏ Uk§W Nd§Ùs[Õ. IÚYo @ûR B²V ÏWÛPu JRf ÑtßØs[YoLs @ûRúV úLhÓd LiûQ ê¥d ùLôi¥ÚkRôp Uú]ôXVm Rôú] ÙiPôÏm. “úTRØßg NLºY TWeL ù[pXôm ©WUùUuß Ul©WU Sôú] ùVußm J§V®f £kûR«û]l ©WUôl Vô£ ùVô¯VôU ùXlúTôÕm TZL úYiÓm NôRLUôg £kRû]«u TXj§ ]ôúX NXU]§u ®LtTùUXôk R®okR ©u]o CûRÙúU TZLôUt TWU úVô¡ ùVk¨û]Ü ¨û]VôU -ÚdL úYiÓm”

218

c WUQ ®_Vm

Fu\ ¨jV ÑLô]kR Y¯ûV ¬×¸ûR Fq®RUô] BûPØPdÏLÞªu±, úSWôL, IqùYôÚ Y¬«Ûm ReLU¦ V¥jRôtúTôX @±®jÕ NôRLû] RúRYôam TôYû]«p BÚjÕ¡\Õ. úSWôL lWyUwOô]j§tÏ HVk§¬Tßm Y¯LôhÓY§p ¬× ¸ûRdÏ NUô]m @ÕúY. úYß®RUô] úTROô]j§tÏ @Õ @qYlúTôÕ NôhûP ùLôÓlTÕ SUÕ U]§Ûs[ NkúRal úTnLû[ úVôh¥ @¥dÏm:“TX®RUôg NkúRL ùUàm© NôÑ TVØ\úY úRôu±à¿ TVlT PôUp @ûX®pTW TôYû]Vô Uk§ WjRô ûXVùUàm ©NôNRû] VRgùNn YôVôp ¨ûXUÚYôj Õ®RùUàm ©NôÑ ÁiÓ ¨L¯àúU ¿VÔÜm ùYÚ[ô YiQm ®ûXVªXô YjÕ®Rj §Vô] UôÏm ®é§«]ôp ùYu\Rû] ®×Yôn ¨tTôn! ùYÚÞPú] RÚ®²ûPd LiP Ls[u ùY±Rô] RÚúYVô ¿§ úTôÛm UÚÞPú] Ñj§ûL«t LiP ùYs° Ut\kRf Ñj§ûLVô ¿§ úTôÛm BÚÞPú] «WfÑ®²t LiP NolT ùUlúTôÕ ªWfÑYRô ¿§ úTôÛm ©WUU§t Lôi¡u\ _LË Yô§ úTRùUXô ùUlúTôÕm ©WU úUVôm NÚYT¬ éWQUô UôuUô Yu± _LËYu ØR-VûY VÔÜ ªpûX TWÜ_L ËYTW Uû]jÕ ùUußm TWôtTWUôm TWUôuU ùNôìT úUVôm ÏÚºPo NLXØúU VôuU ìTm áßùTôÚs NLXØúU VôuU ìTm ùR¬®jûR NLXØúU VôuU ìTm ¾ojReLs NLXØúU VôuU ìTm Ru²ûPúV Rô]ôL ®XeLô ¨u\ RtTWUôm TWl©WUk Rôú] ùVuß

¬×¸ûR

219

©u]ªXô Y±Ütßl ©WUô LôWm ùTt\Yú] ©¦lTt\ ËYu ØdRu; @u²VúU «pXôR YôuUô ®uL QUokRôeúL WªlúTôú] VLiP Uô] Ru²ûPúV Rô]ôLj R¦jÕ ¨uß Ru²uTm ×£lTYú] ËYu ØdRu”

Fuß Ds[ ÜiûUûV Ùs[Yôß úSWôLj §Úl©j §Úl© ÙûWjÕ, §ÚUk§Wm úTôuß DûWdL ÜûWdL lWyUwOô]dL]ûX Y[odLjRdL ¬× ¸ûR @ÖTYô]kRoLÞdÏj ùR®hPôj úRàm TôÛm ØdL²Ùm úTôuß B²d¡\Õ. ¬×¸ûR Uúa§aô^Uô] £YWavVj§p A\ôYÕ @mNUôL @ûUkÕs[Õ. ÑjR ùNôìTô]kR ^ýûRVô] BRu @±Ü ®[dLm ÑjR £Y]ôp ¬× زYÚdÏ DTúR£dLlThÓ, ¬× زYWôp ¨RôL زYÚdÏ DTúR£dLlThPÕ. BÕ YPùUô¯«-ÚkÕ 1924 §Ú®ÚjReLs ùLôiP 44 @j§VôVeL[ôLf ùNnVlThÓ DXL SôR vYôªL[ôp Rª¯p Fi ºodL¯ùS¥Xô£¬V ®ÚjRUôL ùUô¯ùTVodLl ThÓs[Õ. BRu DTúRNeLû[ @Ru Yôd¡VeLû[d ùLôiúP ÑÚeLd ᱠإlúTôm:“GL T¬éWQUôm @±úY AuUô; @ÕúY ©WyU ùNôìTm; @ÕúY @¯Yt\ NjÕ; Ds[ ùTôÚ[ÕúY; @ÕúY A§VkRUt\ @]kR YvÕ. AuUôÜd LVXô] ùRÕܪpûX; @ûRj R®Wf £k§dLjRdL ùRôuß ªpûX; ¿, Sôu, ©\o, DXÏ, CNu, Uû]UdLs ØR-V @¡X®Rj úRôt\Øm ©WyUUôm Sôú]; NuUV £uUV, ¨uUX TWl©WyUúU Sôu. @LiûPLWNUô] AuUô®tÏ @u²V UÔܪpûX; AR-u Nj§VOô]ô]kRUônj RuUVUôn ¨uß, _ô§, ÏXm, ©\l× YÏl×l úTRUtß, ¨jV, ÑjR, ×jR, ØdR, NjV, NôkR, ÑkRWUôn ®[eÏm NoY T¬éWQ úLYX LmÀW

220

c WUQ ®_Vm

TWlWyUúU Sôu Fuß DߧùLôs. DPp, ùTô±, ×Xu, D«o, U]m, ×j§, £jRm, @LeLôWm BYtû\j Rôi¥, TgNúLôN®XbQUôn, _]] UWQ ÜTô§L ù[Õܪu± _Pô_P _LjÕªu±, ËY_LTW ÜTô§ùVpXôm L[eLUt\ ®NôWjRôp úS§ ùNnÕ, "lWyUôvª' Fuß FlùTôÚû[ ÙQoYôúVô, @ÕúY ¿! _L UôûV Ù]d¡pûX; NeLpT ®LpTªpXôR ¨Wg_]ô]kRú] ¿; ¿úV úYRôkRl ùTôÚs; áßTPôR ÏQô¾R ùNôìTu; ÏQe ϱ«u±, UôßTPôR, U]YôdÏd ùLhPôR, CßTPôR GLôuU ùNôìTu. BeÏ, @eÏ, BÕ, @Õ, Sôu, BYu Fuù\iÔYùRpXôm, éR ùT[§LeLs, ØdLôXm, ùTôÚs, BPm, Øl×¥, úRôt\eLù[pXôm, ÑWo SWo, @Vu @¬, ÏÚ ºPo FuTùRpXôm IÚ £uUôjWúU. TWU£YàdÏ, Sôu éWQ ÑLYô¬ Fuàm TôYû]úV @©ú`Lm; Sôu LhPt\ ÑRkRWu FuTúR AûP; Sôu AuUô Fuù\iÔYúR T¦Ls; ØdÏQ ®Új§Lû[ ®ÓRúX @bûR; Sôu, ÏÚ, CNu Fuàm úTRùUô¯jRúX ®pYm; ÕodÏQ YôNû] R®ojRúX çTm; Sôú] ¨odÏQ TW£Yu Fuàm §Vô]úU ¾Tm; lWyUôjU wOô]úU ¿Wô_]m; ùR¬YùRpXôm lWyUùUuàe Lôh£úV ÑjR UXo UôûX; Sôu éoQô]kRôuUô Fuù\iÔRp ×xTôg_-; Fu²Pm SôUìTUÔܪpûX Fuàm £kûRúV SôUNe¸ojR]m. úYRôkR ètL[ôp NkRRØg úNô§dLlTÓm Oô] Y¥Ü Sôú]. @¡X Uaô ùU[]j§u TXUôL ¨tÏm A]kRL]Uô] ùNôìTm Sôú], Sôu @LiûPL ùNôìTu Fuß @] YWRm §Vô².” “ ¨û]®u± ¨tTÕúY ¨xûPVôÏm; @ÕúY Oô]m, úUôbm, £Ym, ûLYpVm, FpXôm. NeLpTúU ¾Õ; @ÕúY UXm, LôXìT ËY_L NLX úTReLÞm

¬×¸ûR

221

AÏm. U]úU NeLpT ®LpTm. @LeLôWm ùTôn; Sôu lWyUm FuTÕ ùUn. "@amlWyUôvª' Fuàm Uk§WjûR _©jÕ Oô]m T«uß, úTRùUpXôm SôNgùNnÕ, U]úSôn ¾ojÕ, NX]ªpXôR @TúWôb Oô] ùUn§, NLX Oô] úUôb £j§ ùTßYôVôL. Sôu TWlWyU vYìTu Fuß ¨ûXdÏm lWyU ¨fNVúU RolTQm; Sôu lWyUwOô] ùNôìTùUuàm ¨fNVúU úaôUm; F]dLVXôL FÕܪpûX Fuß UûX úTôXûNVôÕ U]fNX]ªu±d L[eLªXôd úLYX]ôn, ÑjRôuUôYôn, NjúTôR @ÖTYô]kR]ôn ¨ûXjRYú] ËYu ØdRu. RtúTôR W¡R]ô¡, Fq®R TôYû]Ùm @tß, éWQ ûNRuV Uôj§WUô¡, ÑjR NôkR ÑLL]Uônf ÑmUô BÚlúTôú] ®úRL ØdRu. @±Rp, DQoRp, ¨û]jRp, Õ§jRp, U§jRp, Ñ¡jRp, LXjRp, BÚjRp FpXôm AuUôYôL úYiÓm. @amlWyU ®Új§ §PUôÏUhÓm @ûRúV §Vô²jÕl ©\Ï @ûRÙk Rs°, @kR ©WyUl ùTôÚ[ô¡ @LiPô]kR YàTYØtß @ûNYtß @ûU§Vô «ÚlTôVôL. lWyUj§tÏ @k¨VUôLd LôÔm úTR ×j§úV @fNkRÚYÕ. £jR @ûXLú[ TkRUôÏm; £jRªXôd LôXj§p _LËYô§Ls £±ÕªpûX; £jR _VúU Uaô£j§. TWl©WyUúU ËY_LTWUôLd LôiTÕ. @R]ôp FlúTôÕm FpXôm ©WyUm Fu±ÚkRôp F°RôLf £jR _V ùUnÕm; NoYm lWyUm, @Õ Sôu Fuàm TWU Oô]m ^a_UôÏm.” “ú^ôamTôYû]úV U]jûR ùYpÛm DߧY¯. F]dLVXôL FÕܪpûX; LôUdúWôRô§Ls, SuûU ¾ûULs, vYodL SWLeLs, SWúRYoLs, _ô§ ¿§ FÕܪpûX. AuU ùYt±Vôp FpXôj ¾Õm ®XÏm. êußPpLs, êu\YjûRLs, TgN úLôNeLs, Øl×¥Ls, ®Vx¥ NUx¥ FÕÜm F]dLV-pûX.

222

c WUQ ®_Vm

LôiTùRpXôm LôiTô]ô] ©WyUúU; ‘@Yu Sôu’ Fuàm @LiP TôYû]ûVf ùNnRôp FlúTôÕm NôkR]ôYôn. R]dLVXônd L]Ül ùTôÚÞiúPô? úRaUakRs° ©WyU UaùUuß FiÔ. @u²Vk úRôu\ôR @LiPôLôW Oô²úV ËYuØdRu. NRô ùU[²Vô¡ GLôkRj§p @ûNVô§ÚkÕ, LXeLôR U]jÕPu ÑLL] TWlWyUm Sôu F]f £k§jÕj RtúTôR ã²V]ô¡, ®LtTUtß, RtTRúU Rô]ô¡ ØdR]ôYôn. Sôu úRôt\m, @¯Ü, AQYm, A§kRVm, _ô§ ÏX Ut\ Oô]L] ùNôìTùUuß FlúTôÕm Tô®jRôp ®LtTk ¾oYôn. ÚdV_ýv^ôU @RoYQ úYRØ¥Yô] "lWwOô]m lWyU, @am lWyUôvª, RjYU³, @VUôjUô lWyU' Fuàm TôYû]Lù[pXôm Iuú\VôÏm. ¿úV @±Yô] lWyUm. NX]Ut\ ÑjRô]kR ÑLlWyUm; (RjYU³) FußTúR£lTYú] ÏÚ. BkR DTúRN NôWjûR VûPkR©u Ut\ èpLû[ùVpXôm F±kÕ ®hÓ, "@am lWyUôvª' §Vô]j§p @UokÕ®P úYiÓm. "@Õ Sôu' Fuàm ¨§jVôNjRôúXúV £jR_V UôÏm; TWlWyU ùUôuú\ Ds[ùR]j ùR°Üßm. A§jVu Nk¨§«p BÚs ¨tÏUô? úUÚ®û]j RôUûW èXôt Lh¥ VûNjRôÛm, TWlWyUm Iuú\ùVuàm ¨fNVØûPV Y²u U]jûR DXL UôûV @ûNdL Ø¥VôÕ. AûUúWôUjûRd L«\ôd¡ UR Vôû]ûVd LhP Ø¥ÙUô? @lT¥Vô]ôp @Yû]j Õ®R TôYû]«t LhPXôm. ËY_LTW úTRm @Yàd¡pûX; FpXôm IúW lWyUúU. AYÕ, @¯YÕ, @Vu, @¬, @Wu, @®jûR, ËYu, £jRm, TkRm, _Lm, CNu, UôûV Fuù\ÕܪpûX; Ds[ùRXôm @LiP TWlWyU ùUôuú\; "@Õ Sôu' Fuß Tô®jÕl Tô®jÕ @ÕúY VôYôn, £úYôam TôYû]Vôt £YúUVôYôn. @amlWyU ¨fNVúU @LiP úUôbm.”

¬×¸ûR

223

BÕúY ¬×¸RôNôWm. BkètùTôÚû[úV LÚ§j ùR°kR ¨RôLزYo RURÖTYjûR “ÑjRNtÏÚúY, ¨u ]ÚÞTúRNjRôp úNôLUtß, úTRUtß, GL T¬éWQ ÑjR TWlWyUUôú]u. @úLô! ¨u ùTÚûUûV, ¨uàTúRNl ùTÚûUûV ùVu ùNôpúYu!” Fuß á± U¡r¡u\ôo. “Nj§VOô ]ô]kR ùNôìTm úTôt± NLXT¬ éWQUôg ùNôìTm úTôt± ¨j§VOô ]ô]kR ùNôìTm úTôt± ¨WgN]¨od ÏQUô] ùNôìTm úTôt± BjÕ®R úXNªXôf ùNôìTm úTôt± úVL£Rô LôVTW ùNôìTm úTôt± @jÕ®R Uô]TW ùNôìTm úTôt± VLiPURôm TWùNôìTm úTôt± úTôt±.”

Jm Rj ^j. A A A

33. úUtúL WUúQôRVm “IÓeÏ ¨ûXùTt\ ÜjRU Ús[m SÓeÏY §pûX SUàUe ¡pûX BÓmûTÙ ªpûX «WôlTL -pûX TÓmTV ²pûX Ttß®h PôodúL.” (§ÚUk§Wm) “@uù\uß UôùUuß Uôß NUVeLs Iuù\ôuú\ô ùPôqYô ÕûWjRôÛm – Fußm IÚRû]úV úSôdÏYô Ús[j §ÚdÏm UÚRû]úV úSôd¡ YÚm.” (Th¥]jRôo)

TLYô²u §ÚYÚh LôkRm BlúTôÕ TX úU]ôhÓ @±OûWÙm §ÚY¥dLô[ôd¡ YÚ¡\Õ. @û]jÕm Ruàs Iuù\àmúTôÕ, úUtÏ, ¡ZdÏ, ùRtÏ, YPdÏ FpXôm Je¡ ®¬kR IÚ @LiP NUWN ùY°«t LûWkÕ®Óm. @kR AjU NUWN îtû\úV DXÏ RôLjÕPu úRÓ¡u\Õ. @ûR IqúYôÚs[jÕm ùRôhÓj çi¥l ùTôeÏ®dÏm @Úh Nk¨§«p Buß Fu] SPd¡\ ùR]d LôiúTôm. aml¬ (Humphreys) ©WôeÏ aml¬ FuTYo Bk§V ULôjUôdL°Pm ªLÜm Ttßs[ IÚ Ae¡úXVo. RUÕ 21 YÕ YV§p 1911- Bp úTôÄv DTT¬RoNL (Police Assistant Superintendent) Wôn úYíÚdÏ YkRôo. TmTôndÏ YkRÕm, DPpSX ªuûUVôp IÚ ûYj§VNôûX «-ÚdÏmúTôÕ, úYí¬p U]jûR GLôd¡WlTÓj§ AeÏ IÚYûW ØR-p RUÕ ãzU §Úx¥Vôt LiPôo. @YúW, úYíÚdÏ YkRÕm @YWÕ ùRÛeÏ ØuμVôLl ùTt\ôo. IÚ Sôs @Yo, RUÕ Øuμ«u êXm IÚ Yô]Nôv§W èûûX Yôe¡l TôojRôo; UßSôs “BeÏ VôúWàm ULôjUôdLs D[úWô” Fuß ®]®]ôo. Rôm TmTô«p ØuμûV ØRuØRt LiPÕg ùNôu]ôo. ØuμVôo, £X ULôjUôdL°u TPeLû[d Lôi©jRôo. aml¬ LQT§ زYo TPjûR

úUtúL WUúQôRVm

225

ùVÓjÕ “BúRô ÜUÕ ÏÚ®u DÚYm” Fu\Õm, Øuμ ®VkRôo; 1906 ØRp LQT§ زY¬u ùSÚe¡V UôQYúW RôùU] Øuμ Il×d ùLôiPôo. ©u]o aml¬ DPpSXj§tLôL DRLUiPXg ùNu\ôo. @eúL @Yo IÚ £jR¬u Y¥ûYd LiPôo. aPl ©WôQôVôUm T«X BfûN ùLôiPôo: ×XôÛQûYl T¥lT¥VôL ®ÓdL Üߧ éiPôo. DRLUiPXj§²uß YkR©u IÚ Sôs Øuμ«Pm ùTu£Ûm Lô¡RØm Yôe¡, IÚ UûXûVÙm, @RuªûN IÚ ùRsðt\Ú®d LÚúLÙs[ IÚ ÏûLûVÙm, @RuªûN IÚ UaôjUôûYÙm YûWkÕ, BdLôh£ûVj Rôm L]®t LiPRôLd LôhPÜm, Øuμ ®ÚTôb ÏûL« -ÚdÏm WUQ TWUôjU²u YWXôtû\f ùNôu]ôo. LQT§ زYûWÙm @qYôú\ @Yo L]®t LiPôo. §ÚYiQôUûX«p SPkR ©WyUwOô] NûTdÏ LQT§ زYo ùNuß ùLôi¥ÚdûL«p, úYí¬p aml¬ @YûWj R¬£jÕ YQe¡ @u× éiPôo. @YWÚ¡-ÚjRúX IÚ ×§V Nd§ûVj RÚ¡\ùR] FÝÕ¡\ôo. زYo UL¬μLû[l Tt±f ùNôp- @YûW IÚ Sôs §ÚYiQôUûXdÏ @ûZjÕf ùNu\ôo. UL¬μLs R¬N]m 1911 SYmT¬p ØRu ØRXôL aml¬ UL¬μLs

Nk¨§dÏ YkRôo. Nk¨§«p YQdLjÕPu úTNôUp ùYÏ úSWm §Vô²jÕ DhLôok§ÚkRúTôÕ @YÚs[j§p IÚ ×jÕQof£ ©\kRÕ. زYo ùNôu]T¥ UL¬μL°u ®¯Lû[úV aml¬ TôojÕd ùLôi¥ÚkRôo. “@ûY Dsú[ NUô§«p Ark§ÚkR]; @Yo DPp @ûN Yt±ÚkRÕ. @Õ ùYßeLÚ®VôLúY «ÚkRÕ. AiPYú] @Ru êXm R]Õ YôojûRLû[ ùUô¯kRôu.

226

c WUQ ®_Vm

F]Õ DsÞQoûY ®Y¬dL ùUô¯«pûX ” Fu\ôo aml¬. ©\Ï Ø²Yo aml¬ûVl úTNXôm Fu\ôo. UL¬μLs Ae¡Xj§úXúV T§p ùNôu]ôo. aml¬: ÏÚúY, Sôu DX¡tÏ DR®Vô«ÚlúT]ô? U L ¬ μ L s : R]dÏd Rôu IÚYu DR®d ùLôiPôp DX¡tÏm DR®]Y]ôYôu. DX¡²uß Rôu @u²VUpX; DXÏm Ru²Ûm úY±pûX. aml¬: ÏÚúY, LiQu GÑSôRoLû[lúTôX Sôu @t×Rf ùNVpLû[f ùNnV Ø¥ÙUô? UL¬μLs: @YoLs @fùNVpLû[f ùNnÙm úTôÕ RôúU ùNnYRôL DQokR]Wô? aml¬: (Ntß úVô£jÕ) BpûX, ÏÚúY! U L ¬ μ L s : @YoLû[d LÚ®VôLd ùLôiÓ AiPYu Nd§Vuú\ô @Ytû\l ׬kRÕ. R]Õ TWUôjU ¨ûXûVl T¬éoQUô] AjU NUolTQjÕPu @ûPRúX ØRuûU. DTúRNm – “TôolúTôû]lTôo ” AjU£j§úV £j§ùVuß UL¬μLs ©u× aml¬dÏ DTúR£jRôo. AiPY²Pm Ruû] Øtßm LûWjÕ, @YúW Ru êXm úTNÜm ùNnVÜm ¨tÏm LÚ®úV ÏÚYôYo. ãzUfùN®, ãzUl TôoûY ØR-V ÏlRNd§Lù[pXôm, AjUNôk§«u Øuú] LôÑùT\ô. ÏÚUôoLs FqY[úYô §VôLj§uúUp IÚ LôWQUôL BkRf Nd§Lû[d ûLVôs¡u\]o. ¿iP LPÜs YQdLjRôÛm, NôRû]VôÛm @¾k§¬V Nd§Lû[l ùTt\YoLú[ ÏÚUôoLs FuTÕ ùTôn Sm©dûL. BkRf Nd§Ls @YoLÞdÏj ç£Uôj§Wm; @ûY @YoLÞdÏ @Y£VØpûX. DX¡p Iuú\Vô] IÚ @LiP Nd§úV FpXôf ùNVpLû[Ùm Y¡jÕ SPjÕ¡\Õ. Sôm LôÔe

úUtúL WUúQôRVm

227

Lôh£, LôÔgùNVp BWi¥tÏm @ÕúY ùTôßlTô°. YôrÜ, NôÜ, úRôt\m, BkR Uôt\eL°p LY]m úYiPôm; BYtû\d LôiTôu FYú]ô, BYt±tÏj RûXYu FYú]ô @Yû]úV LY²jÕl TôodL úYiÓm. BÕ ØR-p ªLÜm L¥]Uô«Úl©àm, Sô[ûP®p @lVô NjRôp ^a_Uô¡®Óm. BlT¥lThP NôR]jRôúXúV ÏÚUôoLs úRôu±]ôoLs. SôsúRôßm LôpU¦ úSWm TZ¡YWXôm. ®¯ûVj §\kÕ ùLôiúP U]jûR, TôolúTôû]l TôolT§úXúV Eu\ úYiÓm. TôodÏm @Õ Ruàsú[úV Ds[Õ. @Õ F°RôLl Tt\d á¥V IÚ Ï±jR DÚYpX. @ûRd LôQl TpXôiÓLs ùNp-àm, @RuúUp GLôdWlThPôp SôûXkÕ UôReL°p U]f NôkRØm, ÕVoLû[ U§Vôj RuûUÙm, Ruû]V±RôR IÚ Nd§Ùm ©\dÏm. Buß ØRp, Lôh£ Lôi ùNVp BWiÓm ®ÓjÕd LôÔm @R²úXúV (§ÚdÏ) LÚjçußL. £j§ BR²àm £j§ Fu] BÚd¡\Õ? AjU £j§úV NoY £j§. “£jRUô ÙsùTôÚû[j úRok§ÚjRp £j§©\ £j§ùVXôg ùNôlT]Uôo £j§Lú[ – ¨j§ûW®h úPôokRô XûYùUnúVô ÜiûU¨ûX ¨uß ùTônmûU ¾okRôo §VeÏYúWô úRo.” – (TLYôu)

aml¬ UL¬μL°Pm Øt±Ûm @uTôp YNlThPôo. RmûUÙm IÚ ùSÚe¡V ºPWôL AhùLôiÓ DTúRNg ùNnRûR YQdLjÕPu úTôt±]ôo. UL¬μLs Øu²ûX«t £ß £ß ÏZkûRLÞm @ûU§Vô] YQdLjÕPu SôsúRôßm YkÕ DhLôÚYûRd LiÓ U¡rkRôo. “ @Yo DûW LPkR ùTÚûUÙs[Yo; @YÚûPV ULjÕYØm, úUuûUÙm, @u×m,

228

c WUQ ®_Vm

U]ÜߧÙm NôkRØm ¨fNV ×j§Ùm @[Yt\Õ” Fuß úTôt±]ôo. BWiPôYÕ RPûY úYí¬²uß úUôhPôo ûNd¡°úXúV ( 50 ûUp) ©WVôQUô¡ YkÕ aml¬ UûXúV± UL¬μLs Nk¨§dÏ YkRôo. YkRÜPu “ Buàm Nôl©P®pûXúVô? T£d¡\úRô? ” Fuß U L ¬ μ L s ú L h P ô o . a m l ¬ @ § N « j Õ “A m ” F]úY, DPú] NôRm, ùSn, TZm ØR-VûY @°dLlThP]. úReLônlTô-p NodLûW LXkÕ UL¬μLs CkRôo. FÓjÕf Nôl©P IÚ úReLôúVôhûPd ùLôÓjRôo. ×u£¬l×Pu NkúRô`UôLl úT£]ôo. “ @YÚûPV ×u£¬l©Ûm @ZÏ úY±pûX; Sôu Nôl©ÓmúTôúR F]Õ TûZV N¬ûRûVl ©\ÚdÏf ùNôp-d ùLôi¥ÚkRôo. êuß U¦úSWm Nk¨§«p @YÚûPV DTúRNeLû[l TÚ¡ @Uok§ÚkúRu. Sôu¡ùYp Fu\ IÚ SiTo ùLôÓjR ûLùVÝjÕ èûX @Y¬Pm Lôh¥ú]u; @ûR @Yo ªLÜm ×LrkRôo. Utù\ôÚ ºP¬u ®]ô®tÏ @R²uß ®ûP Lôh¥]ôo. Uj§Vô]m DxQNôk§dLôL F]dÏd ùLôgNm FÛªfNm TZ WNm ùLôÓjRôo. Sôu §Úm©f ùNpûL«p Fuû] Y¯Vàl©, "ÁiÓm YWXôm' Fu\ôo ” , Fuß aml¬ RUÕ BWiPôYÕ R¬N]jûRl Tt± FÝÕ¡\ôo. aml¬ RUÕ DjúVôLjÕPu úVôLØm ùNnV Ø¥ÙUô Fuß Fi¦d ùLôi¥ ÚkRôo. UL¬μLs §¼ùWuß, “ úYûXÙm Y¡jÕ §Vô]Øm ùNnVXôúU ” Fu\ôo. IÚYo U]jûRl ×jRLm T¥lTÕúTôX UL¬μLs T¥dL Ø¥Ùm FuTRtÏ BlT¥l TX NôußLÞs[]. êu\ôYÕ Øû\ YkRúTôÕ aml¬, UL¬μL°Pm ªLÜm @¬V DTúRNeLû[l ùTt\ôo. @Yt±u ÑÚdLm @¥«p YÚUôß:-

úUtúL WUúQôRVm

229

AjúUôTXl§ BÕ TXjûR DjúR£jÕj úRÓYRpX; BûRf N¬Vô ÙQokRôp TXj§p BfûN«WôÕ. “ D]dÏl T¦dúL Ù¬ûUÙiÓ, TVàdLpX” Fuß ¡ÚxQo ùNôu]ôo. AjúUôTXl§ IÚ Y¯TôÓ; Y¯TôúP AjUXôTm. FiQeLÞdÏ ËY]ô«ÚlTÕ Iuú\; @R]ôúXúV ¨û]dLYpX U]m AiPY²u TeÏ Fu\±kRôp U]m úY\pX FuTÕ úRôußm; vçXØm ãzUØm Uû\kÕ, IÚ NjúR ªgÑm; @kRf NjÕ ©WTgNUôLÜm ¨x©WTgNUôLÜØs[Õ. @Õ DûW U]e LPkRÕ. £j§ùTt\ ÏÚYô]Yo FlúTôÕm Bk ¨ûX«-ÚkÕ úTRÜQo®u± DPp, U]m, ×j§ûVl TVuTÓjR Ø¥Ùm. “®Úm© ØVpYR]ôp ¿ DX¡tÏ DR® ùNnV Ø¥VôÕ; D]dÏ ¿ DR®d ùLôsYR]ôúXúV Ø¥Ùm” Fuß ®úYLô]kRÚm ùNôp-«Úd¡\ôo. URm URm FuTÕ ÏZkûRLÞdÏ GtThP LhÓlTôúP; NêL YôrÜ ØW¦u± SPdLÜm, IÚ AkRWôd¡² ùVÝkÕ SUÕ ATôNeLû[ ùV¬jÕ ºd¡Wm SUÕ úTR×j§ûV ùVô¯dLÜúU URm GtThPÕ. ¡±vÕ URm, ×jR URm, BkÕ URm, §VôN© RjÕYm ØR-V FkR URUô«àm N¬, FpXô UReLÞm Nk§dÏm IÚ ùTôÕ®Pj§túL SmûUd ùLôiÓ ùNpÛUpXôUp, @RtÏúUp @Yt±tÏ At\-pûX. LPÜs “FeÏe LPÜs, FpXôm LPÜs” Fu\ @àTY

ÜQof£úV UReLù[pXôm Nk§dÏm ùTôÕ®Pm. BR²uß U]jÕQoÜ ®¬kÕ, LôÔm ùTôÚsLû[l ùTôÚsLù[u ù\iQôUp, @û]jûRÙm LPÜú[

230

c WUQ ®_Vm

Fu]l TZL úYiÓm. @Ytû\l ùTôÚù[u ù\iÔYRtÏl T§p LPÜú[ ùVu\±Rp úYiÓm. ©WTgNm U]d LtTû]úV Fuß @±V úYiÓm. U] ªuú\p FûRÙm LôQØ¥VôÕ. ©WTgNm BÚlTR]ôp @Ru ©uú] ARôWéRUôL IÚ ¨x©WTgNm BÚkúR ¾W úYiÓm; ùTôÚû[ @±YR]ôp @±YùRôuß BÚd¡\ùRuß ùR¬¡\Õ. ùN®«ÚkÕm ùN®PàdÏ JûNÙm, Li¦ÚkÕm ÏÚPàdÏd Lôh£ÙªpûX. LPÜs @]kR NRNjÕ, ©WTgN ¨x©WTgNm. DiûUVô] LPÜ[±Ü @Lj§²uú\ UXo¡\Õ; ×\j§²u\pX. LôiTúR DiûUV±Ü. ùR¬YRpX. AjUôÖé§ LPÜû[ úSWôLd LôiTúR AjUôàé§. ϱÙm DÚÜm Lôh¥úV LPÜs ùNVp ׬¡\ôùWuù\iÔYÕ ùTÚm©ûZ. LPÜs RôúU úSWôLf ùNVp ׬¡\ôo. Sô]ôo? Sôu ÑjR TWUôjUùYô° Fuß U]kùR°kÕ, _Lf£jWjûR ®Xd¡ úSôd¡]ôp @û]j§tÏm ØRXô] ÑjRú_ô§Vôm TWl©WyUm ®[eÏm. @ÕYu± FÕܪuß, @ÕúY @û]jÕm. "Sôu @Õ' FuTÕ ùR°Üßm. 231-m TdLj§Ûs[ J®V ®[dûL úSôdÏL. U²R U]m §ûWûVl úTôu\Õ. @§p TWUôjUùYô° UôNt±XeÏ¡u\Õ. ®[d¡tÏm I°Vô¥ (lens) dÏm BûPúV TX ¨\Øs[ TPdLiQô¥ (slide) ûV ûYjRôp, §ûW«Ûs[ ùYsù[ô° ùLhÓl TX ¨\lTPúU @§t Lôi¡\Õ. I°«u Lô¬VUô] ¨\eLs ÑjR ú_ô§ûV Uû\jÕl TPo¡u\]. A]ôp BmUôßRXôp Ds°ÚdÏm áPvRu, NoYNô·, NoYjÚdLô] ú_ô§dÏ Fußm NX]Øm Uôt\تpûX. ®[d¡tÏm §ûWdϪûPúV ×ÏkR TPdLiQô¥úV ùYsù[ô°«t Lôh£Vô¡\Õ.

úUtúL WUúQôRVm

231

TPdLiQô¥ (slide) ûV ¿d¡]ôp, Fq®R ÜTô§Ùªu± ®[dùLô° ÑjRUôLj §ûW«p ®Ý¡\Õ. TPd LiQô¥ §ûW«t Lôh£ VôYùRR]ôp? @Ru ©uàs[ ®[dLôXuú\ô? @q®[d¡uú\p, TPm §ûW LiQô¥ FpXôm ùYßm _PúUVuú\ô? @ÕúTôXúY, SUÕ TôoûY«²uß (jÚfV) DXûL @l×\lTÓj§ @Ru êXjûR ®Nô¬jRôp (§ÚdLôm) LPÜh ú_ô§ûVd LôQXôm.

232

c WUQ ®_Vm

IÚ T°eûL (prism) I°dL§ÚdÏ úSúW ©¥jRôp, @dL§o (ray) @ûR EÓÚ® GÝ ¨\eL[ôLl (vibgyor) ©¬¡\Õ. @k¨\eL[û]j§tÏm êXm IÚ TWgÑPWuú\ô? T°eûL @l×\lTÓj§]ôp, @fÑPo ÑVm©WLôNjÕPu BXeÏ¡u\Õ. U]jûR HÙßj§d LXdÏm Sô]ôÜXûL ¿d¡]ôp, LtTû] LPkR LPÜù[ô° UôNtù\ô°Úm. IÚ U²Rû]d Lô¦u, DPpúTôojR LPÜs, SPUôÓeúLô«p Fuù\iÔL. DXLdLlTp Bû\Y²fûNùVuàk ÕÓl©]ôp SPjRlTÓ¡\Õ. Ru]±®íu± ÙߧVô] §Vô] £jRu, LiÔg ùN®Ùk §\k§Úl©àm, FÕ @û]jûRÙe Lôi¡\úRô @ûRj Ruàs LY²jÕ, U]ÜQoÜUtß, @jVôjU ÜQof£«úXúV ¨ûXj§ÚlTôu. TôYm ÑRkRW ØVt£ U²RàPu ©\kRÕ; LhÓdLû[j RôiPúY ËYu ØVp¡\Õ; DRôWQUôL, @[®u±d Ï¥lúTôu Ï¥dÏm @[ûYj RôiÓm @Yô®]ôúXúV @lT¥f ùNn¡\ôu. A]ôp @kR @Yô @Yû] V¥ûUVôdÏ¡\Õ. DiûU «uTf ÑRk§Wm Bu]ùRuß Ruà[±kRôp BkRl ×\l ùTôÚsL°p BuTk úRPôu. Rôu TkRlThPY²pûX Fu\±kRôp, U²Ru ÑRkRWm ùT\Xôm. LhÓlThPRôLj úRôußm “Sôu, Sôu” FuTÕ DiûU«p FpûXVt\ AjUô. ×X]ôX±kRûRj R®W úYù\ôuû\Ùm @±VôRRôp TkRm DiPô¡\Õ. DPÛm, U]Øm “Sôu ” Fu\ FpûXVt\ AjUô®u LÚ®Lú[. IqùYôu±Ûm IqùYôÚ U]j§Ûm Ds[ úNR]l ùTôÚú[ “Sôu”. @t×ReLû[f ùNnÙm úTôÕm, DTúR£dÏmúTôÕm GÑSôRo RtúTôRjûR U\kRôo. ÑjR ÑVm©WLôNUô] LPÜú[ LôWQØm Lô¬VØm. “Fu ©RôÜm, Sôàm Iuß” Fu\ôo GÑSôRo.

úUtúL WUúQôRVm

233

“ Sôu F]Õ ” Fu\ @LkûRÙQoûY ®hÓ ®P

úYiÓm. DPp FûRl Tt\ Ø¥Ùm? U]Øm FûRl Tt\ Ø¥Ùm? BWiÓm ËY]t\ LÚ®Lú[. AiPYu I° @YtñÓ TônYR]ôúXúV @ûY ¨XÜ¡u\]. LiÓQÚm Sô]ô YvÕdLù[pXôm IÚ @LiP YvÕ®u YoQf £ûRÜLú[! Y¯TôÓ £\kR LPÜs Y¯TôÓ FÕ? Y¯TPôÕ Duû] Øtßm @YàdÏ @ol©lTÕ; U]ùUô¯ùUnL[ôt SPdÏm IqùYôÚ Lô¬VØm, @û]j§tÏm ËYSôR]ô] IÚ LPÜ°u ùNnûL Fu\±RúX £\kR Y¯TôÓ. RtúTôRm ®ÓjÕf ùNnÙm ×i¦Vf ùNVpL°t LPÜú[ ùNVXô°VôL ®Úd¡\ôo Fu\±L. úTô§dÏmúTôÕ, “Sôu úTô§d¡ú\u ” Fu\ ¨û]lúT ÏÚÜdÏ BÚdLôÕ. @YàûPV Nk¨§«p IÚ NkúRLm @pXÕ BPo U]j§ÛiPô]ôp, ÏÚSôR²u @t×RUô] IÚ ùUô¯úV @ûRj ¾od¡\Õ. AjU Nmv§R]ô] ÏÚ®u ùUô¯ RY\ôÕ; @YàdÏj Ru ùNôkRf ùNVùXôuߪpûX, Rôú] IÚ ¨û]l©tÏ A§ùVußm, Rôu IÚ NkúRLjûRj ¾olTRôLÜm @Yu LÚRôu. @Yu “ Fu]Õ Vôu ” FuTRt\Yu. FkR ¨û]l©Ûg ùNV-Ûm, @Õ R]Rô«àm, ©\ÚûPVRô«àm @Yu LPÜû[úV LôiTôu. @Yu Iuû\Ùm ®VdLôu. NkúRLeLû[j ¾ojRRtLôL Ru]X®uTm @ûPVôu. BuTØm @Yu Bf£lT§pûX. Bu×ßYÕ Vôo? LPÜú[! BuTm FuTùRu]? @ÕúY LPÜs. LPÜs BuTm. ¨jVô]kRm úYiÓùU²u, Ruû] U\kÕ, BuTUôLúY Ùs[ LPÜ[ôLúY «ÚdL úYiÓm. Ds[Õ LPÜú[. @Yo DiûUVôL, úSWôLÜs[ôo. @YúW @û]j§tÏm LÚ®Ùm LôWQØUôÙs[ôo; @YúW

234

c WUQ ®_Vm

BuTY¥Ü. LPXû]V LPÜ°úXúV @jVôjU£jRu Ruû]d LûWd¡\ôu; Ru]X ®fûN Vû]jûRÙm, ×i¦V ®ûZûYÙm ®hÓ ®Ó¡\ôu. “ F]Õ ùNVùXôuߪpûX; FpXôm CNu ùNVp ” Fu¡\ôu. @Yú] ×i¦V Y¥Yô¡j Ruû] VûPúYôùWpXôm Bu×\f ùNn¡\ôu. @Yú] ×i¦VeL°u BÚdûL. BÕúY DiûU Y¯TôÓm @Ru TVàUôÏm. BqYôß DTúRNm ùTtß aml¬ ×jÕQoYûPkRôo. ùLôgN LôXj§p RUÕ úYûXûV ®ÓjÕ LjúRô-d NkVô£ (Catholic monk) A]ôo. @Yo ×XôÛiÔ RûXÙm ®hÓ®hPôo. @±Yôû]j Ruàs @±kRe ¡ÚkRôp Øû\Vô] ØlùTôÚÞk Rôu.

úUt¡ÚkÕ úNYp áÜmúTôúR ¡ZdùLÝkR LôûXûVd LôÔªVp× Smªt £XÚdÏiÓ. ®úYLô]kRo £dLôúLô úUûP«²uß úYRôkR ØWNôp ØZeLúY, DXLm R·úQfYWj ùRÝkR AjU Nd§f ÑPÚdÏl úTôt± á±l T¦kRÕ. @úR LôXj§p RªZLj§p AuUúSV ùYôÚûUl TôhÓ¬ûUûV, ÑjR NUWN NuUôodLjûRd LPÜ[Ús ùTtßd L²Ùm, úRàm TôÏm ùR®hÓm @ØR ùYs[UôL @s°j ùR°jÕf ùNu\ SUÕ @Úh ùTÚgú_ô§d Ï«-u ùTÚûU Buàm YPúYeLPjûRd LPkÕ ùNpXô§ÚlTúRu? SUÕ RªZÚs IÚ BWôU-eL ®úYLô]kRo Ys[Xô¬u @ÚhNUV ØWûN úU]ôh¥²uß ØZe¡«ÚkRôp BlúTôÕ @ÚÞRVjûR Sm Sôh¥]o @û]YÚm @±k§ÚlTôo. A]ôp TLYôàûPV Nd§ úYß. TLYôu ÑjR úYRôkRf ÑPo; APô Oô] U¦ ®[dÏ; @RtÏd ¡ZdÏ, úUtÏ, ùRtÏ, YPdÏ FpXôm Iuú\. BmUûX ®[dÏ R]dÏ VôùRôÚ ®Úl× ùYßl©u±j Ruû] ®Úm© @±OÚm, AuUl T£Vô[Úm SôÞdÏSôs

úUtúL WUúQôRVm

235

AoYjÕPu YWlùTtß ®[eÏ¡u\Õ. BmUûX ®[dÏ Du]RUô] AjU Oô]j§tÏ UûX«XdÏ; AR-u úUtÏ BûR úSôd¡úV YÚ¡\Õ. Buß úU]ôh¥p WUQd L§o AeLôeÏ Ds[uTo êXm TW® YÚ¡u\Õ. HúWôlTô @ùU¬dLô®-ÚkÕ BRtÏ YÚm L¥ReL°p UL¬μLû[l Tt±l ×LÝûWLÞm AoYUô] úLs®LÞm @¥dL¥ Lôi¡u\]. £X çV @±Oo BqY±ùYô°ûVd Ltßm LiÓm úLhÓm, úYhÓ ¨t¡u\]o. BYoLs FiÔm SôÞdÏ Sôs ùTÚ¡ YÚ¡\Õ. @YoLÞh £XûW UhÓm BeÏ DRôWQUôLd ùLôsúYôm. a¬§dUu (Harry Dikman) SÓ HúWôlTô®p Tôp¥d LPûX V¦kÕs[ (Latvia) Xj®Vô Ï¥VW£p a¬§dUu Fu\ @uTo Ds[ôo. [Xj®Vô 1918-m YÚPm WxVô®u A§dLjûR ÙR±d Ï¥VWNô]Õ. BRu RûXSLo ¬Lô (Riga) ]. BYo úVôLY¯«p U]k§Úm© aPúVôLØm Wô_úVôLØm T«u\ôo. @Y¬Pm T«Ûm UôQYl ùT¬úVôo TXo. 1930-m YÚPm BYo TLYôû]l Tt±d úLhPÜPú]úV, WUQdLôRp Tt±V Ü[jRWôn, úTfÑ, FÝjÕ, SûP, ¨û]l×, YôrYû]jûRÙm WUQôolTQgùNnÕ, R]Õ Sôh¥p A«WdLQdLô] @±OÚdÏ WUQ Td§ûVl ×Lh¥ YÚ¡\ôo. RUÕ UôQYûWÙm BqYÚhT¦dúL TVuTÓj§ YÚ¡\ôo. "Sôu Vôo?' Fu\ TLYÕTúRNjûRj R]Õ Xj®V ùUô¯«p ùY°«hÓs[ôo. BYo AfWUj§tÏ @¥dL¥ DÚdLUô] L¥ReLs FÝÕ¡\ôo. R]dùLÝm HVl TôÓLû[ ùVpXôm LW®u±j ùR¬®jÕ, TLYôàûPV @Úû[ Sô¥, @Yo Y¯«p £WjûRÙPu ùNuß YÚ¡\ôo. WUQôfWUØm BYo L¥Rj§tÏ @u×Pu D¬V

236

c WUQ ®_Vm

T§ùXݧ YÚ¡\Õ. BYo BRtÏm £X L¥ReLs FݧÙs[ôo. @Yt±p TLYô²Pm RUdÏs[ @uûT Su\ôL ®[dÏ¡\ôo. “Sôu Fuß TLYôu §ÚY¥«p YkÕ Y£lúTú]ô?” Fuß GeÏ¡\ôo. “Sôu ©WmUfN¬Vj§p ùYt±ùT\ ®Úmסuú\u. F]Õ UôQYûWÙm ©WmUfN¬Vj§p T«t\ úYiÓm. ¶k§Ùm A¬VØm Ltß @¬V èpLû[l T«X ®ÚlTm. TôWR¬μL°u AuUdL§ûW BkRd ÏÚúbj§Wj§p (@Yo BÚdÏm SLWm Kuru-Zeme @Ru ùTôÚs ÏÚ¨Xm) I°o®dL úYiÓm. BeÏs[Yo ÑjR úYRôkRd ùLôsûLûV ®Úmסu\]o. ReLs DTúRNjûR DiûUVôLl ©uTt\ @ÚsYpXûU RkRÚÞm. ÏÚSôRô! ReL[¥jÕLû[ Ø¥úUt ãh¥d ùLôs¡ú\u.. Fu UôQYÚdÏ aPúVôLm T«t± YÚ¡ú\u. AN]m, DhVôQm, ùS[-, Tv§, lWôQôVôUeL°p @YoLs SuÏ T«ußs[]o. ®úYLô]kRo RUÕ Wô_úVôLj§t ϱjRT¥úV ©WôQôVôUm T«t±Ùsú[u. A«àm @jûYR®NôWúU, ú^ôam ®NôWúU F]dÏ @اàm BuTk RÚ¡\Õ. lWwOô]m lWyU, @am lWyUôvª, RjYU³, @VUôjUô lWyU, ú^ôam BYt±u ùTôÚs @±kúRu. §ÚYiQôUûXdÏj çXÜPp YWØ¥Vô ®¥àm, Fu @u×[m RUÕ TôRj§úXúV Ds[Õ. UL¬μLú[! ReLs ©\kR Sôû[ (¥NmTo UôRm 26-m úR§) BeÏf £\lTôLd ùLôiPôP GtTôÓ ùNn¡ú\u. Uaô ×Ú`Wô] RôeLs Fu úUp @ÚsúSôdLm ûYjRôp ùYt± ùTßúYu; Fu L¥ReLû[l TôojÕ, FuTôp §ÚÜ[m éjR úTú\ Fuû] CúPt±®hPÕ; TLYôú]! ReLs §ÚY¥ UX¬p YQeÏ¡ú\u, UôV®Xe¡²ußm LhP®rjRÚsL!” “Sôu IÚ ÕÚm×; FpXôm AiPYu ùNVp; Fu U]jùRÝkR HVeLÞm BPoLÞm @YRôW ×Ú`Wô]

úUtúL WUúQôRVm

237

ReLs @Ú[ôp ®X¡ YÚ¡u\]. TLYôú]! "¿ UôûVd L¥ûU«pûX; ¿ ÑLôjUô' Fuß §ÚÜ[m éjRÚ°Éo! @ûRd LiPÜPu AjUô]kRf £-olTûPkúRu. Buß ØRp çV lWyUNoVeLôjÕ ùU[] ®WRjÕPu ®NôW UôodLj§p §Vô] NôR]m ùNnV Dߧ éiÓsú[u. TLYôú]! @¥úVàdÏ ©WyUNoVm LôdÏm YûLûVd Lôh¥VÚÞm. £t±uT YôNû]ûVl Tt\ôÕ @ûR ùYß U]UVdLúU ùVu\±Vj ÕûQVÚÞm. BRVjûR ®[d¡VÚÞm ; DVokR Oô]ô]kRj§p Fu YôrûY DVojRj §ÚÜ[e áokRÚÞm. BlT¥j ReLs @uTu, @¥úVu, a¬§dUu, (20 úXXô, CXô, ÕÏm, Xj®Vô)” DTúRNm BÕRôu BqÜs[uTo N¬j§Wf ÑÚdLm. BRtÏ TLYôu @Ú°V DTúRNf ÑÚdLúU SUÕ Ï±l×:“BRVm AuU ¨ûXVm; @§p Sôu Fuàm ùNm ùTôÚÞs[Õ. @LkûRVPe¡ U]fÑZt£ úVônkR úUô]YûU§«p BRúVNu DQoYô¡ VÚs ùTô¯Yôu. ®NôWjRôp IqúYôùWiQjûRÙm "FeúL YkRôn; JÓ ùY°úV; Sôu ¿VpX, Sôu AuUô; Sôu Sôu' Fuß Li¥jÕ Jh¥]ôp, @ûNYt\ , @ûXYt\ BuTdLPûXVûPVXôm. Ruû]V±YúR V±Ü; Ru]±úY @±®tLWÑ; Ru²p GRU\, úTRU\, YôRU\ ¨ûXlTúR DiûU ¨ûX; BuTÅÓ.” WKúTp aovh (Raphael Hurst) BYo XiPu Tj§¬ûLj ùRô¯Xô°; SpX FÝjRô[o; L®j§\ûUÙm YônkRYo. ØR-p úUao TôTôÜP²ÚkRôo. úUao ùUú^´p TX LhÓûWLÞm TôUôûXLÞm ùY°«h¥ÚkRôo. AjUOô]jûR Sô¥úV Bk§Vô YkRôo. Ñt±lTôojÕ Ø¥®p Oô]

238

c WUQ ®_Vm

UûXûVd LiÓ @R]¥ ¨Z-p (TXôdùLôj§p) IÚ £ß Ï¥XûUjÕd ùLôiÓ R²ûU Y¡j§ÚkRôo. TLYô²Pm Ds[u× éiÓ @¥dL¥ XiP²-ÚkÕ L¥Rm FÝÕ¡\ôo. “Bk§Vô®p Sôu TôojR UaôàTôYoL°p RôeLs IlTt\ R²f£\l×Pu ®[eÏ¡uÈo; RôeLs IÚYúW Fu YQdLj§tϬVYWôÉo; ReLs ºP]ôL @¥úVû] Gt\ÚsL. Be¡Xôk§-ÚdûL«p F]dÏj ÕûQ ׬L. F]dÏl TX @¬V SiTÚiÓ; @YoLÞm TW UôojRjûR SôÓúYôúW; A]ôp @YoLs Bk§Vô®tÏ YWØ¥VôRYoLs; @YoLÞdÏ ùUnjÕûQVÚsL.” “ ReLû[d LiP©u קV U²R]ôú]u; Fu TRt\eLÞm, ÕÚÕÚl×LÞm UôVUônl úTô«]. Sôu Øuú] DX¡p ©WUôRUô] Lô¬VUôL ¨û]jRùRpXôm ç£ ùT\ôRRô«]. UaoμLú[! ReLs §ÚYÚh ÓûQVôúXúV Ø¥®p £±Õ BuT ùUn§ú]u. BlùTôÝÕ U]fNôkR UûPkÕsú[u. ReLs @t×R Nk¨§«p L¯jR @t×R LôXjûR VôuU\úYu; @ÕúY Fuû]l קV Y¯úV SPj§, IÚSôs AjUôàé§ ùTßúYu Fuàm Õ¦ÅkRÕ. RôeLs F]dÏTúR£jR Oô] U¦Lû[l ùTÚg ùNpYUôLd LÚ§ Ds[j§p ûYjÕ Du² YÚ¡ú\u. @ûR Vàx¥dLd áÓ UhÓm ØVuß YÚ¡ú\u. FpXôYt±àm ReLû[ R¬£dLl ùTt\úR ùT\tLÚm úTß; RôeLú[Vôu úR¥V ÏÚúRYu; ReLs §ÚÜÚûY FuØu ûYjÕsú[u. ReLs @ÚsY¥Ü Fu U]dLiûQ ®hÓ ¿eLôÕ. TLYôú]! ReLû[ V±kúRu; ReLû[V±kRôp Fuû]V±Vj RûPúVô? ¨uû]úV V±úYôu Ruû]úVV±Yôu; ¨u]±úY Ru]±Ü. HVú]! Fu YôrÜ ×§RôL Uô±VÕ. ReL°Pm ùTt\ AuU úTôRû] Fu ×\ YôrûYÙm Uôt±VÕ. Øu]±VôR]

úUtúL WUúQôRVm

239

Bu\±¡uú\u. ÏÚ®u §ÚYÚh Nk¨§«p ¿iP LôXªÚkRôpRôu DXL UôûVûV ùYpXXôm. ÏÚSôRô! Be¡XôkûR ¿jÕ ¿iPLôXm ReLs §ÚY¥«p @Uok§ÚdL Dߧ éiÓsú[u, ULoμLú[! ReLs @àdWLjûR, ReLs §ÚYÚû[ úYi¥ ¨t¡ú\u! @ÚsL, TLYôú]!” Fuß BqYuTo @¥dL¥ Fݧj R]Õ SiTÚdÏm TLYôû]l Tt±f ùNôpÛ¡\ôo. BYúW ©\Ï Tôp lWiPu (Paul Brunton) A¡ “A Search in Secret India” Fu\ @¬Vè-p UL¬μLû[l úTôt± Fݧ]ôo. @kèp LôhÓj ¾lúTôXl TW® DXùLpXôm UL¬μL°u ùTÚûUûV ®[d¡VÕ. Tôp lWiPu £X UôReLs RUÕ Uû]®ÙPu WUQôfWUj§p BÚkRôo. IÚ Øû\ BûRl TôojRôo. UL¬μLs ¨ûX FlT¥ Fuß úLhPôo. UL¬μLs ã¬Vu úTôu\Yo. ã¬Vu R]Õ L§oLû[ @]ôVôNUôLl TWl© DXûLf £jR¬d¡\Õ. LPXô® BÝjÕd LôoúUL Uôd¡ UûZ ùTô¯®d¡\Õ. FpXôm ùNnÕm @ÕúUô]f Nôh£Vô «Úd¡\Õ. @ÕúY, UL¬μL°u @ÚhTW¨ûX. “ UL¬μL°u @u× Fuû]d LYokÕ ©¥jÕd ùLôi¥Úd¡\Õ. @YûWl ©¬VúY U]ªpûX” Fu\ôo Tôp. @YÚûPV BRVm TLYôû] U\dLúY U\dLôÕ! ©bý lWwOô]kRo BYo Ae¡úXVo; AdvúTôoh¡Wô_ýúYh (B.A.,) TuòÛm, Xj¾u, ©ùWgÑ ØR-V HúWôl©V ùUô¯LÞm T«u\ @±Oo; ©WúP¬d lù[fNo (Frederic Fletcher) Fuàm éoYôfWUl ùTVÚûPVôo. Pôpv PôûVl úTôp (Tolstoi) BYo ØR-p HúWôlTô®p SPkR ùLn^o ULôÙjRj§p IÚ Ae¡X R[LojRWô«ÚkRôo. ùRôûX úSôdLô¥ (telescope) ûYjÕl TôojÕ TûLYûWd ϱLôh¥f

240

c WUQ ®_Vm

ÑPf ùNnYÕ @Yo úYûX. BqúYûX«p BYÚdÏ ATjÕdLs TX úSokRÕiÓ. IÚ Øû\ PTôùWuß ÏiÓ ùY¥jÕ BYûW @kRWj§p ¡[l© F±kÕ ®hPÕ. IÚ ©Q¨û\ Ts[j§p TûLYàd LÚúL ®ÝkRôo. A]ôp @YûW £úSLg ùNnÕ Rl©]ôo. RûX UûXLÞm, ûLdÏ®VpLÞm, ØiPeLÞm, BWjRd ¡[¬Ùm, “Fuû]úVu ùNnRôn? TÓ, TÓ ” ùYuß ÏiÓLs úYhùP±YÕm @RòúP “HúVô RûX úTôfúN! HúVô ùNjúRu!” Fuß úTûR UdLs @ÝÕ A«WdLQdLô] D«¬ZdÏe ùLôÓûUÙm A«Wm L-eLjÕlTW¦«àm TVeLWUô«ÚkR]. £X Uu]oL°u UiùY± VLkûRdLôLl TôYm, FjRû]Ù«oLs U¥¡u\]! @úNôLû]lúTôp SUÕ ©ùWùP¬d BdùLôÓûUd¡We¡ DX¡u UôûV YûXûV ÙR±ùV±kRôo; PôpvPôûVl úTôXúY BYÚdÏm úT¬WdLØm ¿§ÙQoÜm ©\kR]. ©\Ï DXùLeÏm Ñt±, DX¡VpùTàm èûX @àTY Y¯L[ôp SuLôWônkÕ §úTj§tÏf ùNuß @eÏ ùT[jR èpLû[l T«uß, ùT[jR ¾ûbÙPu ùT[jR Uk§úWôTúRNØm ùTtß, ºPo LQeLû[f úNojÕ LôpSûPVôL Bk§VôûYf Ñt±, 1931 GlWp UôRm WUQôfWUm YkRôo. lWwOô]kRo R]Õ Ae¡X SiTo WúTp aovÓPu @eúL Re¡]ôo. UL¬μL°u ùT[jRôLôWjûRÙm, lWwOô]ô]kR ú_ô§ Nk¨§ûVÙm LiÓ YQe¡, RoUWô_u, ØÉk§Wu, ´]u, ®SôVLu, ÅRWôLu, TLYu, úT¬uTf ùNpYu, ØdÏQ Utú\ôu, ×i¦V ØRpYu, NôkRu, @SLu, ¨f£kRu, ײRu, UôWû] ùYuú\ôu, ®WôLu, ØdRu, £jRu, A]kRu, ¾ojRu Fußm ùTVoLs BkRj RuUVàdúL RÏùU]l úTôt±, UL¬μL°u §ÚY¥ ¨Z-p, SôuÏ UôReLs RYªÚkRôo. BYo SpX ®WRºXo. 1932-Am YÚPm BWiÓ UôReLs AfWUj§p Re¡]ôo. TLYô²Pm

241

úUtúL WUúQôRVm

DiûU @u×ûYjÕ @Yo DTúRNjûRl TÚ¡l ùTÚm TV]ûPkRôo. BWeá²p R]Õ Ae¡X AfWUj§²uß @¥dL¥ Nk¨Rô]j§tÏd L¥Rm Yô«XôLj R]Õ Su± YQdLjûR V±®jÕm R]Õ SiTo TXÚdÏ TLYô²u §q®V ÏQeLû[l Tt± ÙûWjÕm YÚ¡\ôo. “ RôeLs FlúTôÕm Fu @u× ¨û]l©tϬÂo. §ÚYiQôUûX«p RUR¥«p Sô²ÚdLl ùTt\ @t×RUô] LôXm Fußm U\dùLôQôÕ. ReLû[úV §Vô²d¡ú\u; F]dÏ @Ús ׬L. AjUôàé§ ùTßRtÏ AoYØm, £WjûRÙm éiÓsú[u. ReLs @Ús Fuû] A[ôdÏL! TLYôú], ReLû[l Tt±úV SôúPôßm ¨û]d¡uú\u. ÕûQVÚsL! TLYôú]! YQdLm! ReLs Nk¨§ Øu Rôs T¦¡uú\u. Fu ¨û]l©p RôeLs Ï¥ ùLôiÓsÇo. YQdLm, YQdLm!” Fuß lWwOô]kRo @¥dL¥ DÚÏ¡u\ôo. BqYôß WUQ NômWôwVm SPd¡\Õ. BkR UûX®[dÏ DXL U¦®[dLôL ¨XÜm LôXm ùSÚe¡ YÚ¡\Õ. Buß FjRû]úVô YP SôhPôÚm HúWôl©VÚm UL¬μLû[f NWi×ÏkÕ AjUNôk§ ùTt±Úd¡\ôoLs. RgNm BWôLm - úLRôWm; Rô[m - ìTLm TpX® RgNg RgNg RgN Øu]¥ NjÏÚ SôRú] (RgN)

@ÖTpX® @gNXgN ùXuú\ôo ùNgùNôXô ùXuà[m TgNúLô Nô¾R lWmUjûRd Lôh¥û] (RgN)

242

c WUQ ®_Vm

NWQm @jRú] ÑjRú] VjVôjU úTôRú] Vô]kR ¨j§Vú]! Øj§ ùYs[ùUeÏk Rj§d LûWVtß êi¥Óg £tÑLú]! RjY U³ùVà UjûY RôàTY Nôh£ùUnd Lôh£úV £uUV Yôh£úV (RgN)

A A A

34. úN`ôj¬ vYôªLs §\eLs TX ùLôi¥ÚkÕk ùR¬Vd LôhPôo; úNnúTôXj ùR°ÜûPVôo; £kûR Vt\ôo, @±kÕTX Y±VôR îUo úTôpYôo; AÚ«oL [û]j§²Ûm ©WUe LôiTôo; U\kùR²à Uu²VùUu ù\iQôo; UôV YûXLÞdÏ ùSÚlTu]ôo; U]jûR ùYu\ôo; ¨û\kRUûX ®[dùLu] ¨X® Ùsú[ ¨u\¨ûX ¨u±ÓYôo ËYu ØdRo.

LôiTYÚdÏ FlT¥jRôu BkR ËYu BqÜP--Úd¡\úRô F]j úRôußm. Ï°l×, úRônl× FÕܪpûX; AûP DÓj§VT¥úV! DPûXÙm, @qYôú\ L]®p DÓj§V AûP úTôuú\ R¬jÕ DXôÜ¡u\ôo. @YûWd LôiTúR ùTÚm ×i¦V ùU]f £Xo úR¥VûXYo. BYúW 14 - 1 - 1929 YûW @iQôUûX UiûQl ײRgùNn ÕX®V úN`ôj¬ vYôªLs. Bm Uaôu úLô«ÛdLÚ¡p IÚ Yd¸p ÅhÓj §iûQ«p DhLôok§ÚkRôo. §iûQ«p @YÚdLôLúY BûX úTôhÓ DQÜ ûYj§ÚkRÕ. @Ú¡p IÚ ùNm©p Ri½Úm ûYdLlTh¥ÚkRÕ. BÕ @YûWúV ϱlTôL YQdLjÕPu U]ùUôu±l TôodLúY, §iûQ«u Ï\h¥p YkÕ Ïk§ÙhLôokÕ LiLû[ YXjÕm BPjÕm Uô± Uô± ®¯jÕ BûRúV TjÕ ¨ª`m TôojRôo; @lTôoûYûV Nbý¾ûb ùVuù\i¦ BÕÜm @YûWúV LiùLôhPôÕ TôojÕ, @Yo Øuú] UiúRôV NôxPôeL SUvLôWg ùNnÕ ¨u\Õ. IqùYôÚYo U]jûRÙm TôojRUh¥p EÓÚ® V±Ùk §\u @YÚdÏiÓ. “BjÕûQ SôhLs ×\gùNuß @ûXkRÕ úTôÕm. Ruû]jRôu CúPt±d ùLôs[ôUp, DX¡tÏ GúRô Nô§dLl úTôYÕúTôp @ûXkÕ ÅiUPûUÙm, @LkûRÙm, B²ùVô¯kÕ,

244

c WUQ ®_Vm

Ru]±Üm, AjU £j§Ùm YôndL ¨u]Úû[ Sô¥ú]u; @ÚQôNXô! TX Y¥ÜL°p ¿ BXeÏ¡u\ôn; FYo êXUô«àm YkÕ BqY¥ûUûV AhùLôiÓ SPjÕ; FeLô«àm J¬Pj§p BÚj§ BRu U]jûRd LûWjÕ DuUV UôdÏ” Fuß Fi¦ ÙÚ¡ ¨u\Õ. UßØû\ vYôªLs áokÕ úSôd¡]ôo, DRÓLs UXokR]. YiÓLs ÃeLôWm ׬kR]úYô, @pXÕ ULW Vô¯ûNjRúRô FàmT¥Vô] ùUp-V ÏWÛPu, “úUúX úUúX úTô]ôp úUuûUÙiÓ ” Fuß HkRôß RPûYLs ùNôu]ôo. DPú] §¼ùWuß @qÅh¥àh ùNuß ùTi¥o BÚdϪPj§p ÏZkûR úTôuß Åt±ÚkRôo. ÅhÓdLôWûW, Dsú[ ùNuß vYôª Lû[dLôQ DjRWÜ úLhPÕm, @Yo vYôªL°Pm BûRj ùR¬®jRôo. vYôªLs ÑjRô]kRm YWXôúU Fuß ùNôp-Ùm, Uû]Ùh×Ld á£j §Úm© ®hPÕ. ©\Ï IÚSôs BW®p Tu²WiÓ U¦dÏd úLô«-t LôjÕd ùLôi¥ÚdLúY, YkRôo úN`ôj¬ vYôªLs. @YÚdLôL ùUjûR , §iÓ FpXôm ùN[d¡VUônl úTôPlTh¥ÚkRÕ. Tôp ûYdLlTh¥ÚkRÕ. Iuû\Ùm LY²dL®pûX. LhûPûVd ¸úZ úTôhPôo. BÕ ùNuß YQe¡tß. LiûQ ê¥d ùLôiúP «ÚkRôo. Uaô²u §ÚdúLôXjûRf Ntßd LY²jÕd ùLôi¥ÚkRÕm, IÚ B²V ÏWp úLhPÕ. BXdLQlT¥ úUôL] WôLj§p ê L T g N N § «²uß BWiùPôÚ ÑúXôLeLû[l Tô¥]ôo. U]UôW úR®«u Õ§ûVl ùT¬VYo Yôd¡]ôt úLhÓj §Úm©VÕ. Buàm BfùN®L°p @kR Buù]ô- ÑZp¡\Õ. úN`ôj¬vYôªLs, YP AtLôÓ ´pXô, YkRYô£ RôÛLô, Yï¬p ùT[WÏj^ úLôj§WWô] @xP ^avW lWôyUQo, úN`ôj¬ú_ôvVo ÏUôWo YWRWô_

úN`ôj¬ vYôªLs

245

ú_ôvVÚdÏm, ®jYôu LôUúLô¥ Nôv§¬Ls ÏUô¬ UWLRmUôÞdÏm L- 4970-Ñd¡X YÚPm ûR UôRm avR Sbj§Wm RàoXd]j§p Oô]dL²VôLl ©\kRôo. B[ûU«úXúV ùTtú\ôoLs LôXg ùNuß ®hPR]ôp, £±V RkûR WôUvYôª ú_ôvVo ARW®p Y[okÕ YkRôo. RkûRûVl úTôXúY ûUkRÚm YPèt LûXL°Ûm, Ne¸Rj§Ûm £\l×tú\ôe¡]ôo. T§]ôÛ YV§tÏs ØRuûUVô] YPèpLû[d Ltßj úRokÕ, A¬Vj§p RôWô[UôLl úTÑm YuûUÙm TûPjRôo. @Yo GL^kRdWô¶. Lôgº×Wm YWRWô_l ùTÚUôs AXVj§Ûs[ Nôv§W TôP NôûX«t T¥jÕ, Lô®Vm, SôPLm, RodLm, ÁUômû^, ú_ô§`m, úYRôkRm ØR-V @û]jûRÙm BÚTÕ YV§t Ïsú[úV Ltß ®jYô]ô]ôo. ×WôQeL°p, ØRuûUVôL WôUôVQ, UaôTôWReL°p @Yo ªLj úRof£ ùTt\ôo. @ÚQôNXjûRj RôúU TPùUݧ YQe¡ YkRôo. LôUô·VmUuÁÕ @[Yt\ @u× úUÄhPôp, BW®p êLTgNN§ûVf ùNôp-d ùLôiúP @mUu AXVjûRf Ñt±f Ñt± ùSÓ úSWm YQe¡ ¨£«úXúV ÅÓYkÕ úNoYôo. T§ú]Ý YV§p @YÚdÏ YôûX Uk§Wm DTúR£dLlThPÕ. UVô]j§p Ss°W®p R²Vô«ÚkÕ @Yo Nd§ûV Uk§W _TjRôp DTô£jÕ YkRôo. £X úYû[ BWÜ ØÝYÕúU @Yo _Tj§t L¯jÕ®ÓYÕ YZdLm. _TjRôp ¾®WUô] §Vô]m ûLá¥VÕ. LW YÚPm A¥ UôRm LûP£ ùYs°d ¡ZûUVuß, Lôgº×Wm ¾ojúRfYW vYôª Nk¨§«p FÝkRÚ°«ÚkR IÚ ùL[PNuVô£, @YçRo, TôXô´ vYôªL°Pm DTúRNm ùTt\ôo. RUÕ ûYWôd¡VUô] Uk§W_Tj§u ùTÚûUVô] Nd§ LôUô·«u R¬N]m @YÚdÏd ¡ûPjRÕ. @uß ØRp @Yo Øtßm úYù\ôÚ U²RWô]ôo. ÅhÓ\ÜLû[ ùVpXôm U\kRôo; Ñt±j

246

c WUQ ®_Vm

§¬kÕ, TX§\Uô] Uk§W _TeLû[ GLôd ¡WjÕPu ùNnÕ YkRôo. Ñt\jRôÚdÏ BÕ ÑûYdÏUô? @YoLs @YûWd LiPT¥ SPjRj ùRôPe¡]ôoLs. IÚ LôtLhÓd Lh¥]ôp ûTVu IÝe¡tÏ YÚYô ù]uß @YÚûPV £t\lTu UQ®û]dÏ FjR²jRôo; LhÓ ®hP U]m ThÓd ùLôsÞUô? úN`ôj¬ ÅhûPj Õ\kÕ ¡[m© ®hPôo. ùT¬V Lôgº×Wm LeûL ùLôiPôu UiPTj§Ûs[ AgNúSVo AXVj§p IÚ UiPXm Uk§W_Tg ùNnRôo. úLô«p A«WdLôp UiPTj§p êußUôR LôXm DuUjRoúTô -ÚkÕ, @ÚQôNXjûR §Vô]g ùNnRôo. ÅhúPôo @ûZjÕm ÅÓ ùNpX UßjÕ, úNXm ´pXô LôúY¬lTôdLj§Ûs[ TkÕdLs Åh¥p £u]ôhPe¡, §ÚlTjço ùNuß _qYôÕ UûX Y¯VôLd LôpSûPVôn, §ÚYiQôUûXdÏ 1890 Am AiÓ YkÕ®hPôo. @eÏm D\®]o YkÕ @ÝÕ ×WiÓm, §PûYWôd¡VjÕPu, RUÕ RYj§úXúV CÓTh¥ÚkRôo. @jVôjUf ÑûY £±Õ GtThPôÛm, @fÑLôWmTm £±Õ RûXLôh¥]ôÛm, @ÕúY RûX £\kÕ Utû\V© Uô]eLû[ ùVpXôm I¯dÏUuú\ô? @§p DߧÙPu Eu±]ôp @RuTôp YÚkRûPLû[ ùVpXôm @ÕúY ®XdÏm. @ußØRp ØlTjùRôuTÕ AiÓLs úN`ôj¬ vYôªLs §ÚYiQôUûX«p BX¡]ôo. ¾®WUôL Uk§W _TjûRl éoj§ùNnÕ TjÕ AiÓL°p £j§ ùTtßj RUÕ RYNd§Vôp ©\o U]U±Rp, ãzU §Úx¥, ©uYÚYûR Øuú] V±kÕ ùNôpXp ØR-V At\pLs BVpTôLd ûLáPl ùTt\ôo. F²àm @Yo ©jRuúTôÛm, úNnúTôÛm T«uß, F§Ûm Tt\tß,ÑLo, NRô£Y ©WmUm ØR-V ULôuLû[l úTôuß ¨x©WTgNWôn, ¨o®`VWôn, ûLYpVúU DPpùLôiÓ SPkRùR] DX® YkRôo; _ô§ úTR ANôW ¨VUeLû[j

úN`ôj¬ vYôªLs

247

Õ\kÕ, ÑjR @§YoQô£WªVôn ®[e¡]ôo. §Ú YiQôUûXdÏ 1890 Am AiÓ YkRúTôÕ @Yo úYRm, Lô®Vm, ®VôLWQm, ú_ô§Pm, Ne¸Rm ØR-VYt±p BûQVt\ ®jYô]ôLj §LrkRôo. BjÕûQ úURô®Vô«ÚkÕm GÕkùR¬Vôl ©jRû]l úTôXúY ùY°úYPm éiÓ Dsú[ RUÕ RYdL]ûX I°W ûYjÕ YkRôo. ©jRÚP òUùW]j §¬Yôo - £ß ©sû[ùV]l ùTiÓLú[ô Óû\Yôo £j§L °ÚkÕmùY°d LôhPôo - DPt £kûRÙP ù]q®û]Ù Uôt\ôo @jRû]Ù Øs[±kÕ ùR°Yôo - F²p Vô¬PØk Rk§\ûU ÙûWVôo Fj§ûNÙ ùUlT¥Ù ªÚlTôo - ØjR ùWe¡ÚkÕk RmØú[Rôe L°lTôo!

§ÚYiQôUûX SLWj§p ULôUô¬ TW® Eo LôùNnVlThÓ, IÚYÚm Dsú[ YWdáPô ùR] NodLôo @Øp SPkRÕ. úN`ôj¬ UhÓm R²úV DXôYúY, @YûWf £û\«hP]o. IÚ UôRm A]kRUôLf £û\«p úYtßûUVt ±ÚkR BmULôû] @±kÕ, @WNôeLjRôúW ©u ®ÓjR]o. Oô²V±Yôu Oô²«u ùTÚûUûV; úN`ôj¬ vYôªLs קRôL YkR RYWô_û]d LiPÜPú]úV @YÚûPV ¾®W TdÏY¨ûXûV ÙQokRôo, HkûRVûPjRYu, @LjûR ùYu\Yu, Di ØLlThPYu, DXlTß NUô§«u, @¬V ùT¬V AjU Oô² Fuß LiÓ RUÕ Oô] NúaôRWàdÏj RmUôp Ø¥kR ÜR® ׬kRôo; £\ôoLs @YoÁÕ LpÛm, JÓm F±VôRT¥ TôÕLôjRôo. @lúTôÕ úN`ôj¬ vYôªLÞdÏ ÑUôo BÚTjúRÝ YVÕ. ©WômUQ ÑYôªLû[®P @Yo IuTÕ AiÓLs YV§p êjRYo. 1899 - 1900 Ai¥p TY[dÏuß ùNuß

248

c WUQ ®_Vm

vYôªLû[l TôojRôo. UûXdÏûL«p Y£dÏmúTôÕ @¥dL¥ ùNuß AeúLúV DQÜe ùLôi¥Úd¡\ôo. úN`ôj¬ vYôªLs UL¬μL°u RYj§\àdÏ FjÕûQ U§l× ûYjRôùWuTÕ @¥«t LôÔm NmTYjRôp ùR¬VYÚm. @u×m Su±Ùm ªÏkÕ RUdÏ DQY°jRYoLÞdÏ Oô]®¯ûVj §\dLÜm @Yo ØVu\ôo. 1908-09 Bp Ñl©WU¦V ØR-Vôo FuTYo NôÕdLÞdÏ DQÜj ùRôiÓ ×¬YúR £\kR @\ùU]f ùNnÕ YkRôo. ©WôUQ vYôªdÏm ºPoLÞdÏm §]m ©ûb ùNn®jÕ YkRôo. LôÔmúTôùRpXôm úN`ôj¬ vYôªLû[ DTN¬jÕ YkRôo. úN`ôj¬ vYôªLs FlT¥úVàm ØR-VôûW DXLlTt±²uß ¿d¡d LPÜsTôp §ÚlT úYiÓùUu ù\i¦]ôo. 1910 Am AiÓ ©WôUQ ÑYôªLs UôUWd ÏûL« -ÚdûL«p, úN`ôj¬ @eúL ùNu\ôo. @lúTôÕ ØR-VôÚm BÚkRôo. úN`ôj¬, ØR-VôûW úSôd¡, “Fu Rm© (UL¬μ)dÏ 10,000 ìTôn NmT[m; F]dÏ 1,000 ìTôn, ¿úVu 100 ìTôVôYÕ ùT\dáPôÕ?” Fu\ôo. NmT[m Fu\ôp AjUf ùNpYm. @úR NUVm ØR-VôÚm ®VôwVj§p êr¡«ÚkRôo. “ F]dÏ úSWªpûX, Nôª; ®VôwVj ùRôpûXLû[d LY²dL úYi¥«Úd¡\úR! ” Fu\ôo. úN`ôj¬ @YûW Yt×ßj§, DQof£ YÚmT¥ úT£, “AjU ®jûR ªL ÑXTm; AjUôûY @±VôRYu ©WmUaj§ ׬kR TôYjûR VûPYôu ” Fuß B¥jÕd á\úY, ØR-Vôo TVkÕ ©WôUQ vYôªL°m ùNôu]ôo, @YÚm “ Am; Rôu ©WmUùUuß @±VôRYu ©WmUaj§ ùNnRRtÏ NUô]Uô]Yú] ” ùVu\ôo. úN`ôj¬ vYôªLs BlT¥ £úXûPVôLúY úTÑYÕ YZdLm; UL¬μL°u RYU¶ûUûV @Yo 10 , 000 ìTôn NmT[j§tÏ U§jRÕ CiÓ LY²dLjRdLÕ.

úN`ôj¬ vYôªLs

249

úN`ôj¬dÏ _]dáhPm ©¥lT§pûX. A]ôp UL¬μL°Pm @u× ûYjRYoLû[d LiPôp @YoLs U]jûR @±kÕ úLhPRtÏ ®ûP TLoYôo. @¥dL¥ WUQ UL¬μLû[lTt± ®]ÜYôo. Sôm Øuú] ùNôu] XzªVmUôs UL¬μLÞdÏ @u]U°jÕj §Úm×ûL«p “WUQvYôªdÏf NôlTôPôn®hPRô?” Fuß ®Nô¬lTôo. @k§l ùTôÝRô«ÚkRôp ÅÓUhÓm ÕûQ YÚYôo. FYÚdÏm @Yo DTúRNg ùNnYûR ®Úm×YúR «pûXùV²àm, WUQ TdRoLÞdÏ UhÓm úYi¥VûRf ùNôpYôo. IÚSôs XzªVmUô°u úYiÓúLôhT¥ úYRôkR UaôYôd¡VeLû[l Tt± @¬V úUtúLôsLÞPu ÑUôo SôuÏ U¦ úSWm ®¬ÜûW ùNnRôo. Utù\ôÚSôs ÅhÓs YkÕ, @kR @mUôû[, “ éû_ ùNnYÕ FûR? ” Fuß úLhPôo; “vYôª, DeLs TPjûRÙm WUQvYôª TPjûRÙúU” Fu\ôs. “Gu §Vô]m TZLdáPôÕ?” Fu\ôo úN`ôj¬. “vYôª, §Vô]m ùNnYÕ FlT¥? ” Fu\ôs. DPú] úSWôLd LôûX U¥jÕ DhLôokÕ NUô§«XôrkÕ ©\Ï “FfNmUô, TôojRôVô ” Fuß ùNôu]ôo. úN`ôj¬ Uk§W_Tj§p £j§ùTtß, RUÕ BxP úRYûRVô] LôUô·«u R¬N]e LiPYo. RmªPm YÚTY¬u T¬TdÏYj§túLt\ Uk§WjûR ÙTúR£lTôo; A]ôp WUQ UL¬μL°Pm Ttßs[ YûW @Y¬PúU çi¥ Vàl© BÚYÚdÏm úYtßûU ùVôuß ªpûXùV]d LôhÓYôo. IÚSôs §Úfѯ«²uß YkR XzªVmUôs Fuàm UôÕ UL¬μLû[ IÚYôWm úN®jRôs. YôW Ø¥®p “Buàm úN`ôj¬ vYôªLû[d LôQd ùLôÓjÕ ûYdL®pûXúV ” Fuß Ge¡ UûX«-ÚkÕ §Úm×múTôÕ úN`ôj¬ ùRuThPôo. DPú] XzªVmUô°u U]jûRV±kÕ, “BeúLùVu\ô ùXu], @eúLùVu\ôùXu]? ” Fuß ùNôp-

250

c WUQ ®_Vm

BÚYÚm NUm FuTûR ùY°«hPôo. úN`ôj¬ûV EùWpXôm @ûXkÕ LiÓ©¥jÕ DQÜ ùLôÓlTôo @uTo. @lT¥«ÚkÕm @Yo £±Õ DiÓ, Á§ûV Yô¬«û\jÕ ®ÓYôo. A]ôp UL¬μL°u @uTo ©ûb ùTtß DiÓ Y£dÏm êX UiPTj§tÏ YkÕ IÚSôs Nôl©ÓmúTôÕ TôojÕ, ªLÜm ¨Rô]UôL LY]UôLf ÑûYjúR DiPôo. 1914 Am Ai¥p IÚ UôRm úNokRôtúTôp ®ìTôûb ÏûLdÏ YkÕ ùLôi¥ÚkRôo. IÚSôs Nôl©ÓmúTôÕ @u]jûR Yô¬«û\jÕ ®hPôo. Rôm F±kRÕ ¨VôVùUuß £WôjR Uk§WeL°²uß úUtúLôs Lôh¥]ôo. “IÚYu R]dÏ ûYjR DQÜ ØÝYûRÙm DiQdáPôÕ; Ñt±Ûm T£ÙPu TX _kÕdLÞm, éReLÞm, ©NôNeLÞm, VboLÞm, WôbNoLÞm, FeϪÚd¡\ôoLs; @YoLÞdÏm £±Õ úTôPúYiÓm” Fu\ôo. IÚSôs úNôUÑkRWvYôª FuTYo WUQôfWUj§²uß LmTj§û[V]ôo úLô«-p YkÕ Lôj§ÚkRôo; úN`ôj¬ YkRÕm, @YÚûPV U]jûR V±kÕ, “ úTô úTô, WUQvYôª«Pm DPú] úTô” Fuß çi¥VàlTúY, @Yo BWÜ IÚ U¦dÏ ÁiÓm WUQvYôª«Pm YkÕ úNokRôo. IÚSôs IÚ WUQ TdRo éWQô§ûV ªRªg£l ×£jÕ, UVdùLÓjÕj §iPô¥ úN`ôj¬«u Lô-p ®ÝkRôo. DPú] SPkRûR @±kÕ, “BkR UÚjûRf Nôl©PôúR ùVuß Sôu Øu]úUúV ùNôp-Ùm @ûR Buàm ®PôUt ùNn¡\ôn” Fuß Li¥jRôo. @Yo Øuú] ùVôÚúTôÕm ùNôpX®pûX; WUQ UL¬μLú[ ùNôp-«Úd¡\ôo. AR-u UL¬μLs ùNôu]ûRj Rôm @±kÕ, @Yo ùNôu]ôùXu], Rôm ùNôu]ôùXu] Fuàm @úTRTôYUôm @¬V ÏQm úN`ôj¬ vYôªL°Pm FYÚe LiÓ ùUfNd á¥VÕ. TdÏYUûPkRYodÏ AjUôùYôuù\²p AjUÜ\Üm

úN`ôj¬ vYôªLs

251

Iuú\. @qÜ\YôúXúV IÚYo U]jûR Utù\ôÚ Oô² V±¡\ôu. “HVl TPô@ RLjR ÕQoYôû]j ùRnYjúRô ùPôlTd ùLô[p.”

Utú\ô WuTo úN`ôj¬Vôo Øu²uß UL¬μLû[d LôQ úYiÓùUuß U]j§ ùXiÔûL«p, “U L ¬ μ L s R ¬ N ] m T W U T ô Y ] m ” Fuß ùNôu]ôWôm. 1908-Am YÚPm úN`ôj¬ vYôªLs UôUWjÕd ÏûLdÏ YkÕ UL¬μLû[ Dtß úSôd¡, “BÕ Fu] ¨û]d¡\úRô ùR¬V®pûX ” Fu\ôo. UL¬μLs UÜ]Uô«ÚkRôo. ú N ` ô j ¬ :- @ÚQôNúXfYWû] YQe¡]ôp @Yu Ød§ ùLôÓlTôu. UL¬μ:- YQeÏúYôu Vôo? YQeLlTÓúYôu Vôo? úN`ôj¬, “ @ÕRôú] ùR¬V®pûX ” Fuß B¥«¥ùV] DWdLf £¬jRôo. UL¬μLs IÚU¦ úSWm @jûYRjûRÙm AjûUd¡VjûRÙe ϱjÕf ùNôu]ôo. úN`ôj¬Vôo Ø¥ÜUhÓe úLhÓ FÝkÕ ¨uß, “Sôu ùNôpX Ø¥VôÕ, @ùRpXôm F]dÏj ùR¬VôÕ. @R]ôp Sôu Y¯TÓ¡ú\u!” Fuß ùNôp@ÚQôNXjûR úSôd¡ NôxPôeLUôL T§û]kÕ ¨ª`m ®ÝkÕ ®ÝkÕ SUvL¬jÕf ùNuß ®hPôo. A]ôp úN`ôj¬ vYôªLÞdÏ @jûYRj§p SpX ©Wwû_ ÙiÓ; IÚSôs XzªVmUôÞdÏ TLYj¸ûR ùNôp-d ùLôi¥ÚkR IÚ Ti¥Ro, @eÏ YkR úN`ôj¬ûVj RUÕ ®jVôLoYjRôp “BYûWl Tôo; GÝ _uUm ùNu\ôÛm Oô]m YWôÕ” Fuß B¥jÕûWjRôo. úN`ôj¬ ùTôßûUÙPu BûR ùN®«t ùLôiÓ, “ Nôl©ÓmúTôÕ FYu @ûR Ú£ Tôod¡\ôu

252

c WUQ ®_Vm

Fu\±kRôp @Yû] (lWyUjûR) V±VXôm” Fuß ùNôp-l úTô]ôo. IÚSôs úN`ôj¬ FûRúVô ùYôuû\l TôojÕd ùLôi¥ÚkRôo. @e¡ÚkR JWuTo, “FûRl Tôod¡ÈoLs?” Fuß úLhPôo. “BûRjRôu” Fuß IÚ FÚûUd LPôûYd Lôh¥]ôo. @kR @uTo “Nôª FÚûUd LPôûYVô TôodÏÕ” Fu\ôo. úN`ôj¬ “@Õ Fu] ùNôp ” Fu\ôo; @uTo “ FÚûU ” Fu\ôo. úN`ôj¬Vôo “FÚûUVô, FÚûUVô, FÚûU! lWyUm Fuß ùNôp ” Fuß ùNôp-f ùNu\ôo. IÚØû\ “§ÚYiQôUûX«p êuß -eLeLs BÚd¡u\]. Iuß ú_ô§o-eLm ; Utù\ôuß WUQvYôª ; Utù\ôuß úN`ôj¬ ” Fuß ùNôu]ôo. 2-5-1920p SúPN ØR-Vôo FuTYo DTúRNm ùTßYRtLôL Utù\ôÚ SiTÚPu @YûWj úR¥j ùRôPokR]o. úN`ôj¬ vYôªLs ØR-Vôo U]jûR V±kRôo. ÏZkûR úTôX “F]dÏ Fu] RÚYôn ” Fu\ôo. ØR-Vôo ØR-p TXôlTZm ùLôÓjRôo; ©\Ï UômTZm úYiÓùUu\ôo; @ÕÜm ùLôÓdLlThPÕ. ÑtߪÚlTYodÏd ùLôÓjÕj RôØm DiÓ ùNpÛm úTôÕ, Ri½o úYiÓùUu\ôo; áPYkR SiTo Ri½ÚdÏf ùNu\ôo. TLp T§ú]ôÚ U¦, ØR-Vôo R²úV «ÚdûL«p @YÚûPV Oô]RôLjûR Ùs[±kÕ, “HûVúVô ÏZkRôn! Gu U]jûRl ×iTÓj§d LYûXlTÓ¡\ôn? Oô]m Oô]ùUu\ô ùXu]? FûY FûY @¨jV Uô]ûYúVô, @Ytû\ ùVpXôm ×j§Vôp ¿d¡V Lôp FÕ¿dL Ø¥VôUp ªgÑ¡\úRô @ÕRôu Oô]m. @ÕRôu ùRnYm ; FpXôm @ÕRôu . UûX«úX úTô]ôpRôu Oô]m YÚm. ÏûL«úX úTô]ôpRôu Oô]m YÚm Fuß, @eϪeÏm @ûXYÕ ûTj§VkRôu. TVlTPôúR úTô ” Fuß ùNôp-f ùNu\ôo.

úN`ôj¬ vYôªLs

253

úN`ôj¬ vYôªLs 14 - 11 - 1929 Bp ULôNUô§ VûPkRôo. @uß Sôt±ûN«-ÚkÕm §Ws§W[ôL @uTo YkÕ @YÚûPV NUô§ûVj R¬£jR]o. UL¬μLÞm IÚU¦ úSWm BÚkÕ NUô§ ûYTYjûR LY²jRôo. AjU£jRoLs TWvTWm FlT¥ @±kÕ @u× úTÔ¡\ôoLù[uTÕ úN`ôj¬ vYôªL°u DRôWQjRôp ®[eÏ¡u\Õ. úVôL NômWôwV LôiPm Øt±tß. A A A

5. WUQôfWUd LôiPm Ds[ùTôÚ Þs[T¥ Ùs[R² Ûs[®Pm DsÞ\® ùXôuß TPúY, DiûUV± ®uTùYô° ùVôÚúLô¥ TLùXu] ùYô°ÅÑ RqùYô°ùVXôm ùRs[± Y°jRÏÚ £uUVô ]kRú] ¾TY¯ TôÓ]dúL úRÑùTß úUô]j§ úXLôkR ¨ûXRkR úR£L £LôWkRúU! @s°d LXkùRuû] Vu©t LûWjRTW UôLôN Uô]®¬úY! @LUôûV Vk§Wf ÑZ-²u \¥Vû] VLt±V RVôêoj§úV! Õs°d ϧjÕj ÕVoùNn RPeLôR ÕxPU] ûRfùNt\û] ÑjRT¬ éWQ ÑLô¾R úUÑVg ú_ô§UV Uô]TWúU .

35. RôVu× “ùLôÓjúRú] ùVuû]d ùLôÓjRÜP ²uT UÓjúRú] ¿Ó YôrkúR - VÓjúRú] ùTtú\ú] ùTtßl ©ûZjúRú] NuUYpX ®tú\ú] úVûZV¥ úVu.”

TLYôu ûNRuVo RUÕ A®«àm @u× ûYjR Rôn N£úR®ûVÙm, Sp-[ Uû]® ®xÔl ©¬ûVûVÙm ®ÓjÕ BW®p ÅhûP ®hPLuß úLNYTôW§«Pm ùNuß, Õ\Ü éiÓ, ¡ÚxQ ®WLj§p RmûU U\kÕ, ©ÚkRôY]jûR úSôd¡]ôo; BûRdúLhP RôVôo A\ôj ÕV¬p ArkRôs. A]ôp ûNRuVo RUÕ Rô«u U]jûRl T¬TdÏYl TÓj§d LiQuTôp TXUôL BÝjÕ ¨ßjRúY U]e ùLôiPôo. LiQ²u LôR-p RmûU U\kÕ RhÓj RÓUô± ®ÝkùRÝkÕ ©ÚkRôY]m ùNpÛm ûNRuVûW £xVoLs BÕRôu ©ÚkRôY]m Fuß GUôt±, Nôk§éÚdÏd ùLôiÓ YkR]o; “vYôª, RôeLs BÚdϪPùUpXôm ©ÚkRôY]Uuú\ô?” Fuß @RtÏ NUôRô]g ùNôu]ôoLs. ûNRuVo YkR ùNn§ DPú] RôVôÚdÏ @±®dLlThPÕ. RôVôûWl TpXd¡p @ûZjÕYWf ùNôp- ûNRuVÚm DjRW®hPôo. A«WdLQdLô] @uToLs ×ûPãrkÕ UXoç® a¬SôUg ùNnV, @YoLÞd¡ûPúV LmÀWUôL DRV ã¬Vû]l úTôuß, A«Wm ªu]pLû[úV §Wh¥ ÙÚf ùNnVlThPÕ úTôuß ª°Úm Ru ûUkRû]d LiPÕm, N£úR®«u UPûUj ÕVo T\kÕúTô«tß. ûNRuVo J¥YkÕ @u×Pu RôûVl T¦kRôo. “@mUô, Vôu GúRàm ©ûZ ùNnúRú]ô! Du U]lT¥úV BlúTôÕm SPdL £jRUô«Úd¡ú\u” Fu\ôo. N£úR®«u U]m ûNRuVûWd LiP Uôj§Wj§p DÚ¡VÕ. “Fu D«o úTô]ôÛm D]Õ AjU Øuú]t\jûRj RÓdL

256

c WUQ ®_Vm

UôhúPu”; “Fu ûUkRu Fuû] Smס\ôu; @Y]Õ Td§Y¯«p Sôu Ïßd¡PUôhúPu FuTÕ Dߧ” Fuß ùNôu]ôs. “@uû] F]dÏ Fe¡ÚdL DjRW®Ó¡\ôs” Fu\ôo ûNRuVo. N£úR® “_LkSôRúU RdL BPm ” Fu\ôs. ûNRuVo “@uû]«u £jRúU ùRnY ùS±; @Y°Pm DXLm TôPe LtL úYiÓm” Fuß ùNôp-j Rô«u DjRWÜlT¥ _LkSôRjûRúV RUÕ Dû\®PUôLd ùLôiPôo. BlT¥j Õ\Ü éiPôÛm ùT¬úVôoLs RôûVl úTôt±Ùs[]o. A]ôp UL¬μLû[l úTôuß T¥lT¥VôLj RôûVl TdÏYlTÓj§ BVpTô] Õ\Y\j§ ÛnjÕ CúPt±VYoLs DX¡p ªL @¬VúW. ©WyU ¨oYôQUûPkR ùT¬úVôoLs Tô-p ùYiùQn ªRlTÕúTôXúY D\®]¬ûPÙm D\Ü LXYô§ÚlTo. @YoLÞdÏ DXÏ úY\pX; Ru²uúYù\ôÚ ùTôÚ°pûX; @û]YÚm RuUVúU. ¿¬p RôUûWÙm, úNt±p Áàm, LP-t TPÏm úTôX @YoLs Fq®Rl Ttߪu±, DX¡Ûm NgN¬lTo; @YoLÞdÏf ùNnV úYi¥V Lô¬Vm BeùLôuߪpûX. Lô¬Vm ùNn«àm ùNnVôûUdÏf NUúU. WôU¡ÚxQ TWUamNo RUÕ Uû]®VÚ¡p Y£jRúTôÕm RôVô] Nd§ÙPu Y£jRÕ úTôXúYÙQokRôo. @Yo DXÏ ãZ Y£jÕm, DXÏ @YÚs Y£dL®pûX. RUÕ RôÙm Rm©Ùm DPàû\Vl ùTtßm, TLYôu U]j§p Rôn, Rm©, Ñt\m, SiTo, TûLYo Fu\ DQoÜ £±Õ ØiúPô! DX¡tÏ BqY¬V Tt\t\ Yôr®u TiûT TLYôu RUÕ DRôWQjRôúXúV Lôh¥]ôo. TôùWpXôg ãrk§¥àm Tt\tß Yôrk§ÓYo VôùWpXô ùUu\±kúRô WôeÏ.

Rm© YÚRp 1899#Am AiÓ ¥NmTo UôRm R]Õ @uû]ÙPu c TLYôû]j R¬£jÕj §Úm©V SôLNôª 1900-Am

RôVu×

257

YÚPm LôXL§ VûPkRôu. @ZLmûU FùRRuÁÕ @©Uô]eùLôiÓ Buàm DXL Yôr®p Ih¥d ùLôi¥ÚkRôú[ô @RùRpXôm YWYW D§okÕ DX¡u @¨j§VlTôûZ ®[d¡VÕ. 1902 #Am AiÓ SôL ÑkRWm (@lùTôÝÕ @YÚdÏ ÑUôo 16 YVÕ) R]Õ @iQû]l TôodL AYÛPu §ÚYiQôUûXdÏ YkRôu. @iQp NjÏÚ vYôª ÏûL«p Buàm Yôn §\YôÕ NUô§«p Ark§Úd¡\ôo. @iQ-u ÅWûYWôd¡VjûRÙm DPX±Vôj RYjûRÙm Dtß úSôd¡j Rm©«u B[¡V U]m Li½ÚÏjRÕ. @kRd Lôh£ûV, TWRu WôUû]d Lôh¥p UWܬÙPu LiÓ DÚ¡V Lôh£dúL Il©hÓQW úYiÓm. AûP«u±, @V-u±, @ÚgÑûY«u± BkR UûX«p Ru]kR²úV BÚdÏm @iQû]d LiÓ U]m ùTô\ôRY]ô¡, @iQu ×û]kR úYPjûRd LiÓ, “@VôÜ«oj RÝL½ WÚ® Uôo©ûP ÙVôÜ\j §ÚÜ[ ØÚLl ×p-]ôu.”

vYôªLs ×u]ûLÙPu @ûU§VôLúY «ÚkRôo. @YÚdÏj Ruû]j R®W @iQu, Rm©, Rôn, RLlTu FuTúRÕ? Rôu vYôªLÞPu BÚkÕ T¦®ûP ùNnVXôm Fu\ úSôdLjÕPu DjRWÜ úLhPôu. @RtÏm @iQp @ûNV®pûX. @ZLmûU YÚRp @ZLmUôÞm D\®]Úm @¥dL¥ vYôªLû[ YkÕ TôojÕf ùNpYÕiÓ. @mUôs Lô£dÏl úTôÏmúTôÕ IÚØû\ YkÕ TôojRôs; BkRj RY ¨§ûVd LiP ©\Ï Lô£ ùNpYÕ Åi FuTûR V±Vôs! BkR BUV ú_ô§«²uß TôÙm ©WyUôLôW LeûLûV ÙQWôs! BfùNpYjûR Âu\YÞdÏ úYù\u] RYm úYiÓm!

258

c WUQ ®_Vm

“ÅW ULû]úV Âuù\ÓjR ùUp-VhÏ úYßRY úUú]ô ®[m×.”

F²àm, Buàm vYôªLû[j R]Õ úYeLPWôUú] Fuß Fi¦«ÚkRôs. 1914 #Am AiÓ §ÚlT§ úYeLPWUQvYôªûVj R¬£jÕj §Úm×múTôÕ §ÚYiQôUûX«p Åt±ÚdÏm úYeLPWUQ vYôªûVl TôodLl ©sû[l TôNjÕPu YkRôs. @lúTôÕ ùLô¥V LônfNp RôdL @uû] YÚk§]ôs. UaôúVô¡Vô] ULu BlúTôÕ Fu] ùNnRôo? @uû]ûVl T¬úYôÓ úT¦ IÚ DjRU ûUkRu RôûV FlT¥l úTÔYôù]uTûR DX¡tÏd Lôh¥]ôo. £¡fûN ùNnÕm, ÑWm Øt±d LYûXd¡PUô]Õ. DXúLôo ûTj§Ve ùLôiPûXÙm ûYj§VØm úYiÓ UhÓm TôojRôn ®hPÕ. úSôúVô ªÏkRÕ. DPú] TYl©¦ûVj ¾odÏm @¡X ûYj§VSôR]ô] @ÚQôNXû]úV R]Vu ÕûQ úYi¥]ôo. SôuÏ @¬V ùYiTôdLû[ VÚ° “ @ÚQôNXô! Fu @uû]ûVd LôdL Du²àm VôúW” Fuß DÚ¡]ôo. @qùYiTôdLs @¥«p YÚm ùTôuYôdÏLú[! 1. @ûXVô YÚ©\® VjRû]Ù Uôt\ UûXVô ùVÝkR UÚkúR – RûXYô¨u \ôsL§Vôn YôÝùUu \ônRôT Uôt±úV VôsYÕÜ ØuLPú] Vôm.

2. LôXLôXôÜu LUX TRgNôokR TôX ù]û]Âu\ôs TôXkRd – LôXu\ôu YôWô YûLÙuLôp Yô¬NúU LôhÓYô VôWô«t LôXàúU Vôo?

3. Oô]ôe¡ VôúVôeÏ SpXÚQ úYôeLúX! Oô]ôe¡ VôXuû] SpÛPûX – Oô]ôeL UôLfùNn ÕuTRj§ ûXd¡VUôd ¡dùLôsYôn NôLj¾ êhÓYúRu Nôtß.

RôVu×

259

4. UôVô UVdLUûR Uôt\ÚQ UôUûXùVu \ôVôo UVdLLt\j RôURúUu – \ôVô¡j Ruû]VûPk Rôo®û]«u \ôdLßjRôs YôÚX¡ Ûuû]VXô ÛiúPô ÜûW!

@ZLmûUdÏ @ÚQôNXu DPp SXÁkRôu. @mûUVôÚm DPú] Uô]ôUÕûWdÏf ùNu\ôo. BqùYiTô®úXúV @uû]Vô¬u YÚeLôX YôrÜm ùTô§kÕs[Õ; “Fu]uû]ûV D]Õ Oô]dL]Xôp Oô]ôe¡VôLf ùNnÕ Du TRj§úXúV Hd¡Vl TÓj§d ùLôs. NôLj¾ êhÓYúRu?” Fuàm YôdúL ©u× T-jRÕ. Oô]ULú] L§ Uô]ôUÕûW«p ÏÓmT¨ûX YWYW U]jûRj ÕVùWuàm ¾« ÛÚd¡j Õ\ùYuàm Uôtú\t±VÕ. R]dÏd LôlTô«ÚkR ùSpûXVlûTVo ùT¬V ÏÓmTjûR®hÓf £YTRUûPkRôo. SôLÑkRWj§u Uû]®Ùm IÚ AiULûY ®hÓ DX¡²uß ®ûPùTtßd ùLôiPôs. @ZLmUôÞdÏ úYß L§«pûX; Ru Oô] ULú] L§ùV]j úRôu±VÕ. ÏÓmTj§p BÚdL U]Utß Õ\®Vô] ûUkRu Nk¨§«-ÚdL U]Üߧ éiÓ, @ZLmûU 1915 Am AiÓ §ÚYiQôUûXdúL YkÕ úNokRôs. ØR-p XzªVmUôs Åh¥p Re¡l ©\Ï UL¬μLÞPu A£WUj§úXúV Y£dL ØVu\ôs. ØR-p BRtÏf £±Õ F§ol× BÚkRÕ. D\®]o ùSÚe¡]ôp vYôªLs IÚúYû[ BPùWuß úYù\eúLàm ùNuß®ÓYôúWô Fuß £Xo @g£]o. BlúTôÕ FkR D\®]Úm @púTôuß ªRdLXôúU ùVô¯V Dl×l úTôuß LûWV Ø¥VôÕ FuTûR @Yo @±k§Xo. YVÕ ùNu\ RôûVd LôdL úYi¥VÕ Õ\®dÏm LP]ôÏm. úUÛm DX¡tÏ Y¯LôhP FÝkR ùT¬úVôoLs RUÕ DRôWQjRôp

260

c WUQ ®_Vm

@uû]ûVl úTÔYùRlT¥ ùVußm DRôWQjRôp LôhP úYiÓUuú\ô! Uû]®ÙPu ¨xLômV D\ÜéiÓ Y£dLXôm FuTûR WôU¡ÚxQ TWUamNo Lôh¥]ôo. Rôn, Rm©úVôÓ FlT¥ U]jÕ\ÜPu YôZXôm FuTûR UL¬μLs Buß Lôh¥]ôo. ùUpX ùUpX, @ZLmûU ®ìTôb ÏûLûVj Ru BÚl©PUôd¡d ùLôiPôs. @mûUVô¬u @¬V ÏQeLÞm, ùTÚkRuûUÙm, çV YôrÜm, B²V ùUô¯LÞm, Ñt±Û ªÚkRYûW U¡rÜßj§]. AfWUj§tÏ YkR TdRoLû[ ØL UXokÕ @mûU @ßÑûY ®ÚkRôp DTN¬lTôs; B[ûU ØRúX ®Úkçh¥f ùN¯jR ùNeûLVuú\ô @mûUVôWÕ ûL! B²V úYRôkRl TôPpL[ôp AfWUd Lôtû\l ײRlTÓjÕYôs. @mûUVôo @uß êh¥V @Ól× Buàm WUQôfWUj§p úYRúYs®j ¾lúTôp Y[okÕ ûYfYôSW VwOm ùNnÕ YÚ¡\Õ. UL¬μLs FlTtßUt\ Õ\®ùV²àm @YÚûPV AfWUjûR úSôd¡]ôp, Tt\t\ ¡ÚavRôfWU UôLúYÙs[Õ. BkR ¡ÚavRôfWUm R]dÏ ùY°úV SPd¡\úRùVô¯V, @eÏs[ FYÚs[jÕm BpûX. £X SôhLÞdÏl ©u]o SôLÑkRWØm AfWU§t úNokÕ, Õ\Y\m éiÓ ¨WgN]ô]kRvYôª ùVuàm ¾bôSôUm éiPôu. AfWUjûRl ùTôßlTôLd LhÓfùNhPôL, YkRûR ¨Wl©, BYúW NoYô§Lô¬VôLj §\ûUÙPu ¨oY¡jÕ YkRôo. UL¬μLs SôsúRôßm áhPeáhPUôL YÚm @uToLÞdÏf ùNnÙm DTúRNlWYôLm ùN® Y¯úV TônkÕ U]jûRl ײRg ùNnÕ TdÏYl TÓjRúY, @ZLmûUVôÚm Õ\ÜéiÓ Lô®ÙÓjR]o. Øuú] TY[d Ïu±p TôNYu×Pu ©sû[ûV Åh¥tÏYW Yt×ßj§V @uû]dÏm, Buß Õ\Y\m éiÓ, úRL YôNû]Lû[ ùVô¯jÕ, AfWUj§p @u×Pu Ru]XUt\ T¦ùNnÕ Bu×t±ÚdÏm

RôVu×

261

@uû]dÏm FqY[Ü çWm! AiPYu £jRm TôNYuûTl T¥úVt±l T§Vu©tÏ DVoj§VÕ. L°m×ùLôs ùNmûUd L]LUVUôdÏm FÝgÑPo Oô]j §Vp×.

@uû]«u Bߧ SôhLs Bߧ êu\ôiÓL°p DPp @¥dL¥ úSôÙ±àm, @ZLmûUVôo U]úSôVtß U¡rÜPú] «ÚkRôo. UL¬μLs RUÕPp úSôûVf Ntße LÚÕY§pûX. ©\o úSôûVj Rôm DQokÕ, BWe¡d LY²lTÕ YZdLm. @ÕúTôXúY Rôn úSôÙt\úTôÕm LY²jÕ YkRôo. B[ûU«p Rôn ULû]l TôÕLôd¡\ôs! Rô«u ØÕûU«p RôûV, ULu RônúTôXl TôÕLôlT§VpúT. “B[ûU«úX ùTtú\ô ¬Vt±VûR ûUkRo ØÕûU«úX ùNnVu Øû\.”

vLkRôfWUm ®ìTôb ÏûLdÏ úUúX vLkRôfWUm Fu\ WU½VUô] BÚdûLdÏ WUQôfWUm BlúTôÕ Uô±VÕ. Du]RUô] UûXÙVWj§p @qY[Ü ùN[L¬VUôL vLkRôfWUm LhPlThPÕ IÚ AfN¬VúU, Lh¥P NôUôuLù[pXôm ¸¯ÚkúR úUúX ùNu\]. £ß ÏZkûRLsáP @lúTôÕ ©WôUQ ÑYôªdÏ ùNeLp çd¡dùLôiÓ UûXÁúR±d Lh¥P úYûXdÏ DR®]. úYûX Rôú] SPkRÕ. BkR AfWUj§p WUQNeLm A]kRUôL YôrkÕYkR SôhL°úX, @ZLmûUVô¬u DPp SXm ÏûXkRÕ. @ZLmûUVôo ULô NUô§ ÕkÕ© YÚPm ûYLô£ UôRm (úU, 1922 ) ©¦ Øt±VÕ. UÚkÕm, U²Ràm ùNnV úYi¥V ùNVtûL

262

c WUQ ®_Vm

BVtûL ûYj§VùUpXôm ùNnRô«tß! B² SPlTÕ SPkúR ¾Úm. NhûP ªLÜm TZûUÙtß Btßl úTô]Rôp, @ûRd LZt±ùV±kÕ ËYû]l TZg £û\«²uß ®Ó®dLúY BVtûL BWdLØt\ôs. UL¬μLs LiùLôhPôÕ @uû]«u Uôo©p YXÕ ûLÙm, RûX«p BPÕ ûLÙm ûYjRYôß DhLôok§ÚkRôo. BRu ùTôÚù[u]? RUÕ Rô«u BRV LUXj§Ûm, Df£d LUXj§Ûm TLYôu ûLûV Sôh¥ avR¾ûb ùNnÕ, RUÕ úVôLNd§ûVl Tônf£j Rô«u U]jûRl TÝdL ûYjÕ, @u]ôû[ UôjÚéúRÑYW WôdLúY @lúTôÕ BfûN ùLôiPôo úTôÛm! RmûU Tôíh¥ Y[ojR UôoTLj§tÏj Rm @ÚhLWjRôp úVôLNd§ ëh¥]ôo úTôÛm! SPlTÝdÏm úVôL£j§ Oô²L°u ùNnûL ùRôPlTÝdÏ Ød§f ÑPo.

úUpêfÑ BÝd¡\Õ! RúNk§¬VeLÞm Sô¥LÞm éReLÞm IÓe¡ ËYu ÅhûP®hÓd ¡[mT Uôo×dáPj§tÏ êhûP Lh¥d ùLôiÓ YkÕ®hPôu. @e¡ÚkRYo ËYàdÏ Y¯j ÕûQVôL WôU SôUôªÚRjûR Et± ët± @u©p ¨û\jÕd ùLôÓd¡u\]o. úYRm ØZeÏ¡\Õ; Buàm TX Sp-ûNLs úUpêfûNj RUÕ ×²R ùYô-«t LûWd¡u\]. TLYôu RUÕ UXodLWjûR Ds[j§p Sôh¥d ùLôi¥Úd¡\ôo. Am! Am! TôolúTôÚdÏ TLYôu UXodLWm NôRôWQ U²Ro ûL úTôXj úRôÛm FÛm×UôLj úRôußm. A]ôp úVô¡LÞdúLô @§²uß Yt\ôÕ Y¯kÕ ùLôi¥ÚdÏm £tNd§ LeûLúV ÙQoYôÏm. DRôWQUôL TLYô²PªÚkÕ ×ÕfúN¬dÏ BÕ (BkèXô£¬Vo) ®ûPùTtßd ùLôsÞmúTôÕ, RtùNVXôL TLYô]Õ ûL BRu LWjûRl T¬£dLÜm IÚ L]ÛQoÜ Dsú[ TônkÕ DPùXeÏm ÑZu\Õ. @dL]p

RôVu×

263

@¯VôR @u×dL]p! ¨tL, @uû]«u UôoûTj RUÕ úVôLNd§d LWjRôp ùRôhÓd ùLôi¥ÚkRúTôÕ, @dLW Nd§dÏm FeúLúVô ùNôlT]múTôp @Yû[ BÝjÕd ùLôiÓ úTônd ùLôi¥ÚkR Nd§dÏm, ®¯l×m L]ÜUôL IÚ úTôWôhPm SPkÕ ùLôiÓ YkÕ, YWYW @fùNôlT] Nd§ @Pe¡d ùLôiúP YkÕ, Bߧ«p @wËY®Vd§ (©WôQ Nd§) Dsú[úV IÓe¡d LXkÕ ®hPÕ. Øtßm RtúTôRªZkÕ, çXm ŬVm, U]eLPkÕ çeLôUp çeÏm IÚ £tÑLÜX¡p DX®, L]Ü LiùPôÓe¡VÕúTôp Yp®û] Yôr®u UôûVl TPXeLù[pXôm IÓe¡, IÚ ÑjR NjY ¨ûX«p Dsú[úV ËYu I°UVUôL YkRPe¡ ®hPÕ. ËYu Fq®RUôLd ¡[mס\ùRuß TLYôu ®¯Ls LôQØ¥Ùm. FpXôm @Pe¡f Ñtßm @ûU§ ¨XÜm NUVm ËYWô_u SYjYôW ׬ûV®hÓ, U]l×W®«p NeLtT Ng£«XûPkR ®û]f NWdÏLÞPu @YWYo ®û]LÞdÏj RdLYôß ÕYôWeL°p GúRô Iu±u Y¯Vôn ùY°úVßYôu. BlT¥ Bq®û]ÙP-p ÑLÕdLeLû[ÙiÓZÛm ËYWô_u ®ÓRûX ùTßRtÏ BVtûL IuTÕ Yô«pLû[ @ûUjÕs[Õ. TZ²vYôª«u D«o Li Y¯úV ùY°úVßYûR TLYôu LiPôo. A]ôp @mûUVôo ËYu Dsú[úV I°UVUôn @Pe¡VÕ @§NVúU. 19-5-1922 SYª BWÜ 8 U¦dÏ am³² @ZLmûUVôo UaôNUô§ ùTt\ôo. A! BlT¥ DX¡p T¬¨oYôQ UûPkR AjUôdLs FjRû]! ªL ªL @¬úR. ©WyUéR]ô] R]Õ ULu Ru BRVLUXj§Ûm, ^avWôWj§Ûm úVôLNd§dLWjûR SôhP, ײR úYReLs FeÏm ØZeLj Õ\Y\jÕPu ÅPûPkRúTß @ZLmûUdÏ YônjRÕ! RôVôo ÑYôNªÚdÏm UhÓm UL¬μLs _XTô]g ùNnV®pûX;

264

c WUQ ®_Vm

Lô¬Vm A]ÜPu, “B² Sôm Nôl©PXôm, YôÚeLs; ¾hÓªpûX IuߪpûX” Fuß ºPo LQeLÞPu DQÜ ùLôiPôo. Bt\ DP--ÚkÕ ©¦Vôp YÚk§V ËYu FjÕu×Ut\ ÑLTR®VûPkRÕ U¡rúY. UL¬μLs NkúRô`Uô«ÚkRôo. BWÜ ØÝYÕm §ÚYôNLØm TLYk SôUeLÞm ØZe¡]. U]m Yô]mTô¥úTôX ®ÓRûX Ùt\Õ; Rô«\kÕ R]Vo TôhÓ ØZdÏYÕ £XÚdÏ ®úSôRUôLj úRôu\Xôm. @YoLs Nô®u UoUjûR V±VôRYoLú[. NôùYuTùRu]; NôRp TûZV®û]f NhûPV\l ×jÕPûX ÂR Û«odùLu ±Vm×.

©\l©\lùTuTÕ U²RôuU T¬QôUj§p BVpTôL YkúR ¾Úm SpX NmTYeLú[ Vôm. NôYÕ FÕ? FqY[Ü Sôm LYûX ùLôiPôÛm @ÔYÔYôL B[ûU«²uß ØÕûUdÏ @¯kÕ ùLôiúP ùNuß Ø¥®p FÕ ®Ý¡\úRô @kR DPt NhûPúV NôYÕ. @Õ ®ÝkúR ¾Úm. úRLm ©\kRYôú\ B\kÕ UiQô¡úV ¾Úm; A]ôp FR]ôÛm – Yô[ôÛm, ¾VôÛm, ©¦VôÛm ùLhÓf NôLôR ùRôuß U²RàdÏs Ds[Õ. @ûR ùVôh¥úV U²Ru BÚlTÕ. @ÕúY @û]jÕm; @Ru ¨ZúX YôrÜ; @¨j§V ËYu BlúTôÕ Ød§ùTtß TkR ®ÓRûXVûPkÕ ÑLUûPkRÕ. BRtÏ UôW¥l×m, IlTô¬Ùm, RûX®¬úLôXØm, ùLôhÓm, AhPØm, @XUWÛm FRtÏ? @lT¥f ùNnYÕ ØÝUPûUúV! UôW¥l× úYiPô; U¡rªú]! BqÜXLl úTôùWô¯kÕ úTô]Õ« ùWuß.

UôjÚéúRÑYWo ©\Ï SPkR ¡¬ûVdLôh£LÞd ùLpXôm TLYôu Nô·Uôj§WWô «ÚkRôo! LQT§ زYo UôUWjÕd ÏûL«²uß YkRôo! D\®]Úm Rk§V¥jÕ YW

RôVu×

265

YûZdLlThP]o. Õ\®Vô] @ZLmûUdÏf NUô§ GtTôÓ ùNnVlThPÕ. UL¬μLs WUQ ¸ûR«p @qYôú\ DTúR£jÕs[ôo. £xVoLs @ZLmûU «àPûXf £\l×P]XeL¬jÕl TX ûYTYeLÞPu TXôùLôj§t LÚ¡Ûs[ Tô-¾ojRd LûWdÏj Rôe¡f ùNu\]o. ÏmTp ÏmTXôL @uTo ULôNUô§j §Ú®Zô®t LXkÕ ùLôiÓ @ûRf £\lTôL SPj§]o. @uToLs @ZLmûU«u TÝjR ײRl éúU²ûV @PdLg ùNnR]o. ®é§Ùm, Dl×m, LtéWØm, Nôm©Wô¦Ùm úYiÓ UhÓm Ï®jÕ ê¥ @Ru úUp Lh¥Pm FÝl©, @§p IÚ -eLjûR Sôh¥]o. @ÕúY BlúTôÕ UôjÚéúRfYWo Fuß úLô«p ùLôi¥XeÏYÕ. ¨Wg_]ô]kR ÑYôªL°u BûQVt\ @uû]Vu× @ûR @©ú`Lm, çT¾T ¨úYR]m, @xúPôjRWeLÞPu SôúPôßm Y¯ThÓ YÚ¡\Õ. AiÓúRôßm @ZLmûUVôo ULôNUô§ VûPkR §]m WUQ TdRWôp ªLf £\lTôLd ùLôiPôPl TÓ¡\Õ. WUQôfWUØm 1922 ¥NmTo ØRp @eúLúV YkÕ ¨ûXjÕ, SôúPôßm ×Õl×Õ @uTûWl ùTtß ®¬kúRôe¡ YÚ¡\Õ. WUQôfWUm @ûUlTRtÏl TX @uToLs TXYôt\ôàm DR® ׬kR]o. @ZLmûU Nd§ Y¥YUuú\ô! WUQôfWUm Nd§ ùTtú\ôe¡ ©ÚkRôY]m úTôp A]kRUôLj RûZjÕ ®[eÏ¡\Õ! WUQôfWUj§p B[¿o úTôuß B²VYt\ô îtù\ôußs[Õ. @Õ TLYô]ôúXúV LiÓ ©¥dLl ùTt\Õ. TLYô²u áokR ®¯Ls IÚ £±V CW¨XjûRd LiP]; Ñt±Ûm ¨Xm Y\i¥ÚdL, @eÏ UhÓm NÕNÕlTô«ÚkRÕ; @q®PjûR VLrkÕ TôodLúY TLYô²u DTúRNeLû[l úTôuß ùR°Üm, ÑûYÙm, B²ûUÙ Øs[ IÚ Tôítß ùTô£kÕ ùTôe¡VÕ. BRtÏ WUQ ¾ojRm Fuß ùTV¬Ó¡ú\ôm. Bl×i¦Vl ×]p

266

c WUQ ®_Vm

@ÚeúLôûP«Ûm YtßY§pûX! BûRf Ñt±úV AfWUm @ûUkÕs[Õ. BR]ÚúL UL¬μLs ùLôÛÅt±ÚkR WUQ ®XôNm Ds[Õ. ¡ZdúL DQÜfNôûX; ùRtúL UôjÚéúRfYWo Nk¨Rô]m. @Õ BlùTôÝÕ @ZLô] LtLh¥PUôL ®[eÏ¡\Õ. WUQûWl ùTt\ RôndÏ BqY[Ü @ZLô] úLô«ùXÝl© YQeÏYÕ ùT¬VúRôo SXú]VôÏm! A A A

36. LsYodÏe LÚûQ @Yù]ôÚY ù]eϪÚk RôhÓ®lTô ù]pXôm FY²u] ùXu] ùNÙm?

LsYodÏe LÚûQ Lôh¥V §\jûR _VúRYo N¬ûR«t Lôi¡ú\ôm. ×pXo BÓmûTûVl ùTôßjR ùTôßûUûV GÑSôRo Yôr®t Lôi¡ú\ôm. GÑSôRo @uß RUdÏl TôWLo ùNnR ùLôÓûULû[l ùTôßjR R±úYôm. Buß Sm Li Øuú] @jRûLV ùTôßûU Lôh¥V ×i¦Vû]d LôiúTôm. UL¬μLs AfWUm GúRô TQm ùTÚjR §ÚUPm FuTÕ £Xo ¨û]l×. UL¬μL°u @Ús YpXTjRôp AfWUm Rôú] SPd¡\Õ. @uß Rm AûPúVôÓ ìTôn 3 - 8 - 0 H Å£ùV±kRÕPu UL¬μLs TQjûRj ¾iÓY§pûX. @Yo Fußm BRVYWNo. @Yo AfWUm AjU¨XVm, @LiPôjU ¨XVUô] DXÏ; vçXUô] ùNeLp ÑiQôm×d Lh¥PeLÞm @Yt±p SPdÏm ûYTYeLÞm TdRo ùNnÙm Td§ NôR]úU R®W UL¬μLÞdÏ BYt±p FlTtßm BpûX. LôXjRôp ®ÝeLlTÓm BdLh¥PeL°p DiûU Oô² LÚjÕ ûYdL UôhPôu. TWUamNo UÕWSôR¬u TQjûRl ùTtßd ùLôs[ UßjRôo. @lT¥úV UL¬μLÞdÏm RY¨§Ls ç£ Uôj§Wm. @LiPUô] £YôÖé§f ùNpYÚdÏl ùTôuàm ùYs°Ùm ×j§«t×ÏUô? @û]YÚdÏm T¥V[lTYu @YoLÞdÏm T¥V[d¡\ôu. @YoLÞdÏ @u] ®NôWªpûX. ùNôu] ®NôWªpûX, úTôLdLYûXÙªpûX, úUôL YôûN«pûX, D«odLYûX«pûX, DPtLYûX «pûX, DXLd LYûX«pûX. IÚ LôXj§p £dLkRo (@ùXdNôiPo) PVô_²v (Diogenes) Fu\ Oô²ûV úSôd¡ “ DUdÏ úYiÓYûRj RÚ¡ú\u; Fu]

268

c WUQ ®_Vm

úYiÓm? ùNôp-VÚsL” Fu\ôo. “ùNpYú]! F]dÏm ã¬VàdÏm BûP¨pXôúR! ” Fuß Oô²Vôo ®ûP«ßjRôo. TQjRô ÛXÏ TÓÕVûWd Lôiªu ÏQjúRôÚm ÅÝe ϯ. ûLRkÕ ùTôpXôd Lô¬VjûR ÙkçiÓm ûTRhÓm Tô®l TQm.

FuTûR V±kúR DiûUj Õ\®Ls TQjûRj ùRôÓYÕªpûX, ùRôPÜeáPôÕ. TWUamN¬u Lh¥-p IÚ ùNl×dLôÑ ûYjRôÛm @Yo Õ«-²uß §Ód¡hùPÝYôWôm. BlTQjûR UiÔPu úNojÕ Iu\ôLd LeûL«p ®ÓYôÚm D[o. ùTôt Lh¥ûVj ¾ùR]d ¡Qt±p F±kR ULôuLÞm D[o. L-«u ®¯LÞdÏ BûYùVpXôm úTûRûUVôLj úRôu±àm, LPÜ[uTo U]j§p BûYúV Tt\t\, LYûXVt\ A]kRUô«XeÏm. TQªÚdϪPm TVØiÓ. TûL YuûUL°u Ah£«t TQªÚdÏUhÓm BqYfNm @RàPu §LÝm. c WUQôfWUj§tÏ BkRl TVúU ¡ûPVôÕ. @Õ úYRôkRl ùTôÕYWÑ. @§p IÚYodÏm R]ùRuTÕm Rôù]uTÕm BpûX; WôU¾ojRo _lTôàdÏf ùNpÛmúTôÕ, LlTX§Lô¬ “HVô ReLs êhûP ¨û\ Fu]?” Fuß úLhPôo. WôU¾ojRo ÑRk§Wl ×u]ûL ª°W, “Fu êhûP 90 TÜiÓ ” Fu\ôo. @§Lô¬ “êhûPûVd LôhÓL” Fu\ôo. WôU¾ojRo, “BúRô BkR êhûPRôu F]dÏs[Õ” Fuß RUÕ DPt ÑûUûVd Lôh¥]ôo! @ÕúTôXúY UL¬μLÞm Fq®R TkRØm ùNôkRØm DûPûUÙm LPûUÙm LYûXÙm §YûXÙe L]®ÛªpûX. @u\uß YÚYÕ @lT¥VlT¥úV ùNXYô¡®Óm. ùLôiÓ YWlTÓm ¨úYR]m FqY[Ü ®ûXÙVokRRô«àm, UL¬μLs £±Õ ®WXôp ùRôhÓ

LsYodÏe LÚûQ

269

DiPÜPú] Sôn, TÑ, @uToLs @û]YodÏm NUUôLl Te¡PlThÓ Y«t±túTônf úNokÕ®Óm. @eúL §]m NûUVXôYÕm, @uToLs NûUjÕd ùLôQoYÕm SôúPôßm (NôRôWQ SôhL°p) ÑUôo HmTÕ NôÕdLÞdÏd Ïû\VôÕ EhÓm. Á§«ÚlTÕm GûZTWúR£LÞdÏ DPú] ùNX®PlTÓm. UL¬μL°u NeLpTªpXôR LÚûQ Bq®`Vj§p ªLÜm TôWôhPtϬVÕ. BlT¥VôL YÚm NôUôuLs ùNX®PlTÓ¡u\]. TQm YkRôp IÚ ùRôûL úNokRÕm, DPú] èp ùY°ÂÓ; Lh¥Pm, úRôhPm, §Ú®ZôdLs, _Vk§ DjNYm ØR-VYt±tÏf N¬Vô¡l úTô¡\Õ. c WUQôfWUm @ûUlTRtÏ @uToLs úTôÕUhÓm DR®]o. F²p, GúRô Uô¥ÅÓ Lh¥ ®hPRôL ¨û]dLdáPôÕ. NXûYdLt Lh¥PeLÞm, ùT¬V UPeLÞm Lh¥ TLYôàdÏf £\l×f ùNnV ètßdLQdLô] @uT¬u AYp Õ¥d¡\Õ; F²àm WUQôfWUm ªLÜm F°V Lh¥PeL[ôp @ûUdLlTh¥Úd¡\Õ. BlúTôÕ @uTo WUQ ú_ô§ûVf Ñt±l TX Lh¥PeLs @ûUjÕd ùLôiÓ Y£d¡\ôoLs. @dLôXm UôjÚéúRfYWo úLô«p, NûUVXû\, Nôl©ÓªPm BûYúV WUQôfWU ®Ó§Ls. APmTWm Fu\ úTfúN @eÏ BpûX. IÚÏZkûR«u U]m úTôuú\ WUQôfWUm ùR°Üm ùY°lTûPÙm, BPmTUt\ @ZÏm ùTôÚk§VÕ. BlT¥«ÚkÕm GúRô ùTÚgùNpYm @eÏs[ ùR] UVe¡ BÚØû\ LsYo ×ÏkR]o. IÚØû\ @uû] úLô«-t Lu]m ûYjÕ GúRô £pXû\ NôUôuLû[ ùVÓjÕf ùNu\]o. @RtÏ IÚYôWe L¯jÕ, 26-6-24 BWÜ 11-30 U¦dÏf £X ùY±Vo ùNnR ùLôÓûU, ùLôÓûU! ùLôÓûU!! UL¬μLs YZdLmúTôp UôjÚéúRfYWo AXVj§t TÓj§ÚkRôo! _u]t LRÜLÞdÏ @ÚúL SôuÏ ºPoLs

270

c WUQ ®_Vm

TÓj§ÚkR]o. SÓ¨£«p @WYe úLhPÕ, “ Dsú[ AßúTo TÓj§ÚdLôeL[Pô” Fu\ úTfÑd ÏWÛm úLhPÕ; ÏgÑvYôª, UvRôu vYôª Fu\ BWiÓ ºPoLÞm BûRd LY²jR]o. "VôWÕ?' Fuß UvRôu vYôª ®]®]ôo. @RtÏl T§p _u]t LiQô¥ ùSôße¡VÕ! §ÚPoLs UL¬μLs BÚkR TdLjÕ _u]t LiQô¥Lû[Ùk RLojR]o. UL¬μLs U]U§WôUp NôkRUôLúY DhLôok§ÚkRôo. LôUdúWôRd LsYûWf £ûRjR Oô²dÏ BWiÓLôt LsYWôt TVªpûX. ÏgÑ vYôªLs ùUpXf ùNuß @ÓjR Ï¥ûN«t TÓj§ÚkR WôU¡ÚxQ vYôªûV @ûZjÕ YkRôo. AfWU SônLs (LÚlTu, _ôd) BWiÓm TônkÕ YWúY, §ÚPo @Ytû\ ûSVl×ûPjR]o. UL¬μLs §ÚPûWd LiÓ ùYÏNL_UôLÜm ¨Rô]UôLÜm, “ BeúL Fu] BÚd¡\Õ FÓjÕd ùLôiÓ úTôL! Dsú[ YkÕ úYi¥VûR FÓjÕf ùNpXXôm” Fu\ôo. BmùUuùUô¯ûVÙg ùN®UÓdLôÕ §ÚPo _u]t NhPjûRl úTojR]o. WôU¡ÚxQ ÑYôª @YoLû[ @Rh¥ “Buàm BeúL úNhûP ùNnRôp N¬Vô]T¥ ®Ým! J¥l úTôn ®ÓeLs ” Fu\ôo. §ÚPûW IÚ ØiÓ Øi¥l TôodLÜm LfûN Lh¥]ôo. UL¬μLs @YÚûPV ŬVjûRj RÓjÕ, “ @YoLs RoUjûR @YoLs ùNnVhÓm; Sôm SUÕ RoUjûRd LôlúTôm. BYoLs BxPlT¥ ùNnVhÓm. NôkRØm ùTôßûUÙúU SUdÏ D¬VÕ. Sôm @YoLû[j RÓdL úYiPôm ” Fuß ¨ßj§]ôo. GÑSôRûWl TôWLo ©¥jRÜPu @YWÕ ºPWô] ºúUôu ØR-úVôo @YoLû[ ùVôßdL YôÞÚ®VúTôÕ ùTôßûUûVÙm, NôkRjûRÙm, ¾ûUûV F§odLôR @ûU§ûVÙm @Yo DTúR£jRûRl úTôu±Úd¡\Õ UL¬μL°u ùUô¯Ls!

LsYodÏe LÚûQ

271

ØWPoLs, §ÚPoLs BkR NôkR Nd§ûVV±YôoL[ô? @YoLÞûPV ûLj§ªûW Øtße Lôh¥]ôoLs! _u]-p IÚ ùYeLôV ùY¥ûV PTôùW] Å£j ReL°Pm ÕlTôd¡«ÚlTÕúTôXd Lôh¥d ùLôiP]o. Øl׬ ùV¬júRôu ÕlTôd¡d LgÑYú]ô? ÁiÓm UL¬μLs NoY NôRôWQUô] SiTÚdÏ DûWlTÕ úTôXúY, “ Dsú[ YkÕ úYi¥VûR FÓjÕf ùNpXXôm ” Fu\ôo. §ÚPo ÏgÑ vYôª«uÁÕ Aj§WúUôe¡]o; ÏgÑ vYôª Utù\ôÚ Yô«p Y¯úV EÚdÏh ùNuß ÕûQVûZjÕYW J¥]ôo. ÁiÓm §ÚPodÏ, “ @]ôY£VUô] ùRôkRWÜ ùNnV úYiPôm. úYi¥VûR FÓjÕf ùNpXXôm” Fuß ùNôpXlThPÕ. “ÅhÓd áûW«p ¾ ûYlúTôm” Fuß ùY±Vo º±]o. UL¬μLs “ @ l T ¥ f ù N n V úYiPôm. SôeLs FpúXôÚm BdLh¥PjûR ®hÓ ùY°úV± ®Ó¡ú\ôm; ¿eLs DeLs Lô¬VjûRl TôÚeLs” Fu\ôo. §ÚPo "A]ôfN¬' Fuß Il©]o. UL¬μLs WôU¡ÚxQvYôª«Pm §ÚPoûL«t LôVØiP LÚlTû]j çd¡YWf ùNôp-j RôØm Ut\ êuß ºPÚPu ùY°úV±]ôo. @kúRô! §ÚPo @YoLû[ ùY± ùLôiÓ R¥Vôt ×ûPjR]o. UL¬μLû[ BPÕ ùRôûP«p ¾h¥]o. UL¬μLs Fu] ùNôu]ôo? “BPÕ Lu]j§X¥d¡u YXÕ Lu]jûRÙm LôhÓL ” Fu\ GÑSôRo ùUô¯ûVúV ùNôu]ôo. “@lTô DeLÞdÏj §Úl§«pXô®¥p (BPÕ Lô- X¥jRÕ úTôRôùR²p), Utù\ôÚ (YXÕ) L ô - Û m @ ¥ Ù e L s ” Fu\ôo . @kúRô, §ÚP¬u LpùSgÑ LûWV®pûX! @fNUVm WôU¡ÚxQ vYôª TônkÕ YkÕ RUÕ BÚLWeL[ôÛm RÓjÕj §ÚPoL°PªÚkÕ UL¬μLû[ YPdÏl TkRÛdÏ BhÓf ùNu\ôo.

272

c WUQ ®_Vm

§ÚPoLú[ô, “@eúL®hÓ SLokRôp UiûPûV ÙûPlúTôm, D`ôo ” Fuß ùLôÓûUVôL @Wt±]o. UL¬μLú[ô, “Lh¥Pm ØÝÕm DeL°PªÚd¡\Õ; Fu] úYiÓ ùUu\ôÛm ùNnÙeLs ” Fuß ùNôu]ôo. “@±Y±kRôo ùSgNj R\múTôX ¨tÏe L[Y±kRôo ùSg£t LWÜ”.

@lT¥ ÅhûPj §\kÕ ®hÓd LsYodÏf ÑRk§We ùLôÓjR Nôj®Lm BûR®P úYù\eÏm LôúQôm; BmUhúPô? §ÚPo IÚ a¬úLu ®[dÏd úLhP]o. UL¬μLs Gt±d ùLôÓdLf ùNôu]ôo. WôU¡ÚxQ vYôª Gt±d ùLôÓjRôo. ÁiÓm §ÚPo YkÕ ÀúWôfNô®Lû[d úLhP]o. ÏgÑ vYôªLs @Ytû\ ùVÓjÕd ùLôiÓ EÚdÏh ùNuß ®hPôo; BÕÜm ùR¬®dLlThPÕ. ùY±Vo @XUô¬Lû[ ÙûPjR]o. @eÏ Fu] NeL¨§, TÕU ¨§d ÏlûTûVd LiP]o! IÚ bYWdLj§, ©sû[VôÚdÏ @¦®dÏm £±V ùSt±lThûP (ùYs°VôXô]Õ), BjÕPu ùLôgNm @¬£, £X UômTZeLs – BûYRôu @LlThP]. AfWUjÕdÏ YkR JWuTo Aß ìTôn ûYj§ÚkRôo; @ÕRôu ùWôdLm! @jÕPu FpXôm úNokÕ, WUQôfWUj§p §ÚPo ×ÏkÕ, LRûY ùSôßd¡, @Wt±, ªWh¥, @¥jÕ, DûPjÕ RLojÕj úR¥j ÕÚ®f ÑÚh¥f ùNu\ ùLôsû[ ØRp ùUôjRm ìTôn TjÕl ùTßm! §ÚPo GúRô, “NôªVôÚdÏf ùNpYoLs Lô¦dûLLû[l T¥lT¥VôL @[d¡u\]o; @Ytû\ FeúLô úNojÕ ûYj§Úd¡\ôo” Fu\ FiQjÕPú]úV BqY[Ü Õ¦kR]o. Iußm @§LUôL @LlTPôRûRd LiÓ N-jÕ, GUôkÕ, ÁiÓm UL¬μL°Pm YkÕ, “Du TQùUpXôm FeúL? FeúL ûYjÕs[ôn?” Fuß ªWh¥]o. “SôeLs GûZ NôÕdLs; ©ûbVôp Ë®lTYoLs, IÚdLôÛm TQm ûYjÕd

LsYodÏe LÚûQ

273

ùLôiP§pûX ” Fuß @ûU§VôÙûWjRôo TLYôu. ÁiÓm ÁiÓm ªWh¥Ùm @úR NôkRUô] NjVYN]úU YkRÕ. §ÚPo Aj§WjÕPu @hPLôNg ùNnÕ ÁiÓm Lh¥PjÕs ÖûZkÕ NôUôuLû[j úR¥j ÕÚ®]o. UL¬μLs Fu] ùNnRôo? “WôU¡ÚxQ vYôª«u @¥dLôVj§tÏ @ªÚRôgN]m FÓjÕj RPYhÓm” Fu\ôo. Utù\ôÚ ºPûWÙm @qYôú\ ùNnVf ùNôu]ôo. WôU¡ÚxQ vYôª UL¬μLs ùRôûP @¥Vôp Åe¡«ÚlTûRd LiPôo. Aj§Wm FÝkRÕ; TdLj§-ÚkR IÚ BÚm×d Lm©ûV ùVÓjÕd ùLôiÓ @kRj §ÚPûW IÚ ûL TôodL FÝkÕ, DjRWÜ úLhPôo. UL¬μLú[ô ÁiÓm NôkúRôTúRNm ùNnRôo. “Sôm NôÕdLs; SUÕ RoUjûR ®PdáPôÕ. @YoLû[ @¥jRôp GRô«àm úS¬Óm. @RtLôL DXLm SmûUf ùNôpÛúU I¯V, §ÚPûWf ùNôpXôÕ. BYoLs @±VôRYoLs; Bu]Õ ùNn¡ú\ôùUuß ùR¬VôR YoLs; @±VôûUVôt Li¦ZkRYoLs, Sôm RoUm Bu]ùRu\±kÕ @ûRúV LûPl©¥lúTôm” Fuß RoúUôTúRNm ùNnRôo. “SUÕ Tp SôdûLd L¥jÕ ®hPôp @RtLôL @ûR DûPjÕ ®Ó¡ú\ôUô” Fußm ùUô¯kRôo. BûYùVpXôm GÑSôR¬u UûXÙTúRNm úTôußs[]! Fu] NôkRm! BÕ úLôûZjR]UpX. BÕúY At\p. At\p ùTôû\V[úY VôÏ UR]ôúX úVt\m ùTßùUeÏ úU.

BWÜ BWiÓ U¦dÏ §ÚPo ùNuß ®hP]o. ÏgÑ vYôª U¦VLôWo-WôU¡ÚxQnVÚPu BWiÓ PôQôfúNYLûWÙm @ûZjÕd ùLôiÓ YkRôo. UL¬μLs Buàm NôkRôLôWUôLúY GÕm SPdLôRÕ úTôX Åt±ÚkÕ £xVoLÞdÏ @jVôjU ®`VeLû[ DTúR£jÕd ùLôi¥ÚkRôo. PôQôf úNYLo UL¬μLû[ SPkR ®YWe úLhP]o. “VôúWô £XúTo

274

c WUQ ®_Vm

@±VôRYoLs AfWUj§p §Ú¥]ôoLs; BeúL ùTôÚs FÕܪpûX ùVuß GUôkÕ úTôn ®hPôoLs,” Fuß ùYÏ NôRôWQUôLf ùNôu]ôo. “@tú\ùUu \pXt TÓTúYô ùTtú\ùUu ú\ôm×R ú\t\ô RYo.” “Dt\ôÛ Ut\ôÛ ùUôuù\u ±ÚlTYÚd ùLjRôÛk ÕuT ªûX.”

PôQôf úNYLo BûRd ϱjÕd ùLôiÓ ùNuß ®hP]o. A]ôp Utù\ôÚ ºPo êXm U¦VLôWo UL¬μ Lû[ §ÚPo @¥jRûRÙm, Ut\ ®YWeLû[Ùm @±kÕ, PôQô®p ®YWUôL Fݧ ûYjÕ ®hPôo. LôûX«p Nod¡s BuvùTdPo, Nl BuvùTdPo, ¥l¥ ãlT¬iùPiÓ ØR-V FpúXôÚm YkÕ SPkRYtû\ ®YWUôL ®Nô¬jÕf ùNu\]o. UL¬μLú[ô Rôm @¥ThPûR IÚY¬PØm ùNôpX®pûX. @kRj §ÚPoLû[l Tt±Ùm £±Õm úTN®pûX! “BuTjÕ °uTm ®ûZVôRôu ßuTjÕh ÓuT ØßR -Xu.”

BÕ SPkR Aß SôhLÞdùLpXôm, @j§ÚPo ©¥ThÓj RiPû] VûPkR]o. L[Ü úTô]ûYÙm ÁhLlThP]. “Ds[jRô Ûs[Ûk ¾úR; ©\u ùTôÚû[d Ls[jRôt ùLôsúYô ùU]p U\kÕm ©\uúLÓ ãZtL; 㯠]\gãÝg ãrkRYu úLÓ.”

FuTûR BlúTûRVo @±Vôo. A]ôp YkRÕ §ÚPWpX! UL¬μL°u ùTÚûU, ùTôßûU, NôkRm, @PdLm, Bu]ôùNnVôûU, Nôu\ôiûU, BWdLm, F°ûU, £]ªuûU ØR-V ùTÚe ÏQeLû[ DXLm @±V, IÚ úNôRû]úV YkRÕ.

LsYodÏe LÚûQ

275

LsYodÏe LÚûQ ׬Ùm LôkRNd§ TLYô²Pm Ds[Õ. “LsYu L¥Vu LX§«Y ù]u]ôúR Ys[p YWYW YkùRô¯kRô ù]uU]júR Ds[j ÕßÕV ùWôuù\ô¯Vô YiQùUXôk ùRsÞe LZÛdúL ùNuñRôn úLôjÕmÀ.”

A A A

37. NURoN]m @tTm ùT¬ùRuú\ ùViQôúR Vu×ùNÙ ÖhT Y±ÜûPûU úSôu×.

úN`ôj¬ vYôªLs IÚRWm, “ @eúL IÚ ¡ÚavRo BÚd¡\ôo; úTôn Tôo; D]dÏ XhÓ ¡ûPdÏm ” Fuß IÚ @uT¬Pm UL¬μLû[d ϱl©hPôo. Am; UL¬μL°u TkRUt\ NmNôWm SWúRYoLû[ UhÓe ùLôiPRpX; @Õ ULôÅW¬u NUYNWQm úTôuß TÑúRYoLû[Ùe ùLôiPÕ. ©Wôu£v زYo Lô]Ll ×hLÞPù]pXôm D\Yô¥]ôo. LÀoRôv RUÕ ùWôh¥ûVd ùL[®f ùNu\ SôndÏ, “AiPYú]! ùYßm ùWôh¥ ÑûYdLôÕ; RVÜ ùNnÕ ùLôgNm ùSnûVÙm Gt\ÚsL ” Fuß J¥d ùLôÓjRôo. @R²àm TuUPeÏ, @u×Pú]úV UL¬μLs Sôn, TÑ, Uôu, ÏWeÏ, LôLm, @¦p BYtßPu D\YôÓ¡\ôo. Ut\f ºPoLû[l úTôXúY @ûYÙm NUUôL SPjRlTÓ¡u\]. B[eLiQu ÏWeÏLû[Ùm, TÑdLû[Ùm úS£jRôu; UL¬μLÞm @qYôú\ úS£d¡\ôo. ®XeÏLù[pXôm @kR NôkR UVjÕPu @u× éiP]. @ûYLÞûPV YmNôY°ùVpXôm @YÚdÏ Su\ôLj ùR¬Ùm. @ûYL°u úRûYLû[Ùm, DQoÜLû[Ùm DPú] LiÓ©¥jÕ AY] ùNnYôo. @ûYLû[ @û]YÚm ©¬VØPu U§dLf ùNnYôo; Gù]²p TûZV LûRL°p Sôm LôiTÕúTôp, ØtTY ®û]Lû[j ¾odL FYùWYo, FqùYd úLôXeLú[ôÓ TLYôàûPV Nk¨§«p DXÜ¡u\]úWô @±úVôm. SôWRo NôTjRôp S[áTW U¦dÃYoLs VU[ôo_þ] UWeL[ô¡d LiQ]ôp Ød§ ùTt\ÕúTôp, BeÏ Sôn, TÑ, ÏWeÏ, T·L[ôn DXôÜm ©Wô¦Ls ØtTYj§p FYWô«ÚkÕ B²l ©\l©p

NURoN]m

277

FYWôL UôßRtÏ BlTYj§p TLYôû] ùU[]UôL @u× ùNn¡u\]úWô @±úVôm. BdLôWQj§àg £\kRÕ @û]jÕm AjUô FuTúR. “FiÔÚ VôÜ ªû\ÙÚ YôùU] ùYi¦ Y¯TP Ûk¾T\ CN]t éNû] Ùk¾T\.”

DTô§®hÓj Ruû]úVôokRôp CNû]úV Ru²Ûm @û]j§Ûm DQWXôÏm. BVtûLúV VôdûL; Bû\Yú] VôuUô; D«odÏX úUôoùRôPoùTu ßu.

Fu\ ÜiûU TLYôàûPV Nk¨§«p A]kR SP]m ׬YûR VôYÚe LôQXôm. “ @û]j§tÏm @±Ü Iuú\ ” ùVuß TLYôu ùNôpYôo. “BúRô Xzª YkÕ ®hPôs; @YÞdÏf NôRm úTôÓ ” Fu\Õm, Xzª Fu\ ùTiûQúV @eÏs[YoLs F§oTôod¡\ôoLs! A]ôp IÚ TÑ YkÕ TLYô²Pm RûXûV ¨ªoj§j RôûPûVd Lôh¥ ¨t¡\Õ. DPú] @ûRj RP®d ùLôÓjÕ úbUm ®Nô¬d¡\ôo. @Õ GúRàm ®N]ØßYRôLj ùR¬kRôp, “Gi¥, Gi¥! Nôl©PlúTô!” Fuß RP®j Rh¥d ùLôÓjÕ @àlס\ôo. ùTôÕYôL XzªdÏ TLYôû] ®hÓl ©¬V U]m YÚY§pûX. TLYôàûPV §ÚdûL ThÓlThÓ @Ru ØLj§p DiûUVôLúY XzªLû[ RôiPYUôÓ¡\Õ. @Ys AfWUj§u ùNpY ULs. LiY UL¬μLÞdÏ NÏkRûX úTôX @Ys WUQôfWUj§tÏ ®[eÏ¡\ôs. TLYô²Pm Xzª UôûX«p ®ûPùTtßf ùNpÛm LÚQôWNj§p Lô°RôN ²Vt±V NôÏkRXm SôuLôYReLm SojR]m ׬Ùm. @Ys N¬ûR ªLÜm AfN¬VUô]Õ. AfWUj§p IÚ TÑ Y[odLlThPÕ. @Ru Luú\ Xzª. UûX«²uß £ßjûRLs YÚYRôp @Yt±t Lg£j RôÙe Lußm IÚY¬Pm Y[odLd ùLôÓdLlThP].

278

c WUQ ®_Vm

ûRlùTôeLXuß BûY«WiÓm UL¬μL°u Nk¨ Rô]j§tÏd ùLôiÓ YWlThP]. @Õ ØRp IqùYôÚ SôÞm Xzª AfWUj§tÏ YkÕ TLYô²u @uûTÙm avR ¾ûbûVÙm ùTtßf ùNpXXô]ôs. NôlTôhÓ úYû[ @YÞdÏ Su\ôLj ùR¬Ùm. TLYôu Nk¨§ ¨WmTd áhPm BÚkRôÛm, @û]YodÏm SÓúY Sô¦dúLô¦ Xzª YkÕ TLYôàdÏ Øuú] ùNpYl ×Rp® úTôXf NÛûL ùLôiPôÓYôs. DPú] @YÞdÏ ØR-p DQÜ ùLôÓdLlTÓm; IÚ ºl× YôûZlTZm @lT¥úV BfùNpY ULÞdÏ EhPlTÓm. @Ys ÕxPjR]Øm ùNnYôs. Dsú[ ×ÏkÕ BûXdLhÓLû[l TpXôp DR±f £X BûXLû[j §uß ®ÓYôs. úRôhPj§t ×ÏkÕ ùN¥Lû[d L¥jÕ ®ÓYôs. A]ôp IÚYÚm @Yû[ @RhPdáPôÕ. “¿eLs D`ôWô «ÚdL úYiÓm, úRôhPj§tÏj RdL úY- LhP úYiÓm; @YsúUt Ït\ªpûX” Fuß TLYôu RUÕ TÑfùNp®dÏl T¬kÕ YÚYôo. §Ú®ZôdLôXeL°p XzªdÏ ùYÏ ùLôiPôhPm! úRnjÕd Ï°lTôh¥, UgNsé£, ÏeÏUl ùTôh¥hÓ, UôûXL[ôp @XeL¬jÕ UQULsúTôX @Yû[ TLYôu Øu²ûX«p @àl×Yo; קV LpVôQl ùTi Uô§¬ @YÞm @ZÏm, SôQØm T¦Üm, U¡rÜm éiÓ, TLYôu Øuú] ©úWûUÙPu ®[e¡, @u× ùTßYôs. UôûX«p Åh¥tÏf ùNpÛmúTôÕ TLYô²Pm YkÕ, GúRàm ALôWm Ú£VôLl ùTtßd ùLôiÓ, ¨uß @u×\Ü ùNnÕ, @uûTd ùLôiúP ÅÓ úNoYôs. TLYôu 1900- Am YÚPm UûXúUp BÚkR ùTôÝÕ IÚ ¡Z® @u×Pu ¸ûW NûUjÕd ùLôiÓ YkÕ RÚYÕ YZdLm. TLYôàm RmûU ULu úTôp úS£jR ¸ûWl Tôh¥dÏf NûUV-t ßûQ׬Yôo. @kRd ¸ûWlTôh¥ TX AiÓLÞdÏØu LôXL§VûPkRôs. @Yú[ XzªVôLl ©\kÕ, BlT¥l TLYôû] @u×

NURoN]m

279

ùNn¡\ôs FuTúR @uToL°u Sm©dûL! BjùRôPoûT TLYôu úSW¥VôL Eo´RlTÓj§d á±V§pûX ùV²àm, TuØû\Ùm ¸ûWlTôh¥«u @u×Pu ©ûQjúR Xzª«u úTfûNl úTÑYÕiÓ. AfWUj§p úLôNôûXdÏ @v§YôWdLp Sôh¥V §]jRuß, ϱl©hP úSWj§tÏf Ntß Øu Xzª TLYô²u Nk¨§dÏf ùNuß, Ruû]l ©u ùRôPokÕ YÚUôß TLYôû] @ûZjÕ YkRôs! “Gi¥! Xzª, D]dÏjRôu ×Õ úLôNôûX LhPl úTô¡\ôoLs!” Fuß TLYôu á±VÕm, Õs°d ϧjúRô¥, Ru NkúRô`jûR @û]YÚdÏk ùR¬®jRôs. úLôNôûXl ©WúYN §]jRuß XzªúV ØR-p ©WúY£dL úYiÓùUuß ¾oUô²dLlThPÕ. @uß vSô]m ùNn®jÕ @Xe L¬dLlThPÕm Xzª Rl©úVô¥, TLYôu Nk¨§«p YkÕ TÓjÕ ®hPôs! TLYôû]j RuàPu @ûZjÕf ùNuß, @Yo úLôNôûX«às ØR-p ©WúY£jR ©uúT, Ut\l TÑdLÞdÏ Øu Rôu ©WúY£jRôs! U²RoLû[l úTôuß á¬V @±Ü TûPj§ÚkR TÑ Xzª AfWUj§p TLYô]Õ ùNpYl ×Rp®VôL Y[okÕ IuTÕ LußLû[ Cu\ôs. @ûYLÞs êuß, TLYô]Õ êuß ùRôPokR _Vk§ ®Zôj §]eL°úXúV ©\kR]. 1948- Am YÚPm _þu UôRm 17-m Sôs Xzª úSôÙt\ôs. UßSôs LôûX«p LY²dÏmúTôÕ Xzª«u úRLm ¿e¡®ÓùUuú\ úRôu±tß. LôûX TjÕ U¦dÏ TLYôu Xzª«Pm ùNu\]o. “ @mUô Sôu BlúTô Du @Ú¡p BÚdL úYiÓUô?” Fuß T¬ÜPu ®]®d ùLôiúP Xzª«u LiLû[d áokÕ úSôd¡, @ÚhLWjRôp TÑ®u £WjûRj RP®d ùLôÓjÕ, Lu]j§p ØLjûRf úNojÕd LÚûQ ׬kR]o! BRVj§Ûm @ÚhLWm Sôh¥ @àd¡W¡jÕj

280

c WUQ ®_Vm

§Úm©]o! Bߧ úSWj§p Xzª SôûY ¿h¥ @Ú¡ÚkR NodLûWl ùTôeL-t ùLôgNm ÑûYjRôs. LiLs @ûU§Vôn ¨ûXjR]. LôûX 11.30 U¦dÏ SpX ©WwûOúVôÓ Xzª úRL®úVôLØt\ôs. AfWU FpûXdÏs, ØuúT, TLYô]Õ @Úh ¡XdLô¡ NUô§ ùNnVlThP “Ys°” (IÚ Uôu), “_ôd” (AfWUjÕ Sôn), IÚ LôLm BûYL°u NUô§ VÚ¡úXúV TLYô]Õ LhPû[l T¥ Xzª«u úRLm £\lTôLf NUô§ ùNn®dLlThPÕ. @fNUô§ UiPTjÕs Xzª«u DÚYf£ûX SôhPl ùTt\Õ. Xzª @ûPkR ùTÚm úTtû\Ùm LôXjûRÙm (NÚYRô¬ YÚPm A² UôRm 5-m Sôs, ùYs°d ¡ZûU, Ñd¡X Tbj ÕYôR£, ®NôL ShNj§Wm 18 - 6- 1948 ) ùR¬®lTRô] Jo @¬V ùYiTôûY TLYôu @Ú°, @Rû] Xzª«u £ûXdÏúUp Lp-t ùTô±j§Pf ùNnR]o. @Õ YÚUôß:TÑ Xzª ¨oYôQm NÚYRô ¬lúToùLôs NmYf NWjÕ YÚUô² ûVkÕN]ô YôWm-UÚÜØt TdLj ÕYôR£® NôLm TÑYôª XdϪ® ØdRSô [ôm.

SôV]ôoLs “BkRl TNeLÞdÏf NôRm úTôhPôfNô? úWôv BeúL YôPô TVúX BYàdÏj Ri½o ùLôÓ ”

Fuß TLYôu ùNôpÛmúTôÕ AfWUj§p GúRô £ßYoLs Y[odLlTÓ¡\ôoLù[]j úRôußm. A]ôp úWôv Fuàm Sôn YkÕ YôXôh¥d LôûXÙVoj§ ¨tÏm. BkR SônL°u LûR ªL ¿iPÕ. TLYôàdÏ @YoLÞûPV RûXØû\j RjÕYUô] LûRLù[pXôk ùR¬Ùm. @ûYVû]jÕm FÝÕYùRu\ôp IÚ ÑYô]

NURoN]m

281

× W ô Q U ô L Ø¥Ùm. AR-u TLYôu IÚSôs BYtû\l Tt±f ùNôu]ûRj ÑÚeLd áßúYôm. ÑYôªLs UûXdÏ YkR Sôs ØRp ûTWYÏX ûUkRo @YÚPú]úV BÚkÕ @u× ùNn¡u\]o. LUXô, ¿Xô, _ôd, úWôv, LÚlTu Fuß @YoLÞdÏ ®úSôRl ùTVoLÞiÓ. “LUXô TZmTôh¥; úWô^ým, Bf£ßYoLÞm @YÞûPV úTWu úTj§Ls”. “G TNeL[ô! DeLs Tôh¥ûVl úTônl TôÚeLs! @Ys NôLd¡Pd¡\ôs! ” Fu\ôo IÚSôs TLYôu. LUXô B\kRÜPu úWôû^ ÕdLm ®Nô¬jRôo; “HúVô TôYm DuTôh¥ LUXô úTôn ®hPôú[! ” Fuß @àR©jRôo. Ae¡X @WNodÏ ú_mv I,II,III Fuß Fi ϱlTÕúTôX, SônL°u TWmTûWdÏm _ôd I,II,III Fuß ùTV¬hPûZlTôo. SônL°Pm VôÚm @ãûVl TP úYiPôùUu\ôo. @ûYLÞm @uToLÞPu NUjYUôLúY úTQlTÓm. IÚ Sô«u N¬ûRûV UhÓm LY²lúTôm. £u]dLÚlTu (DPùXpXôm LÚlTô]Rôp @l ùTV¬PlThPôu) DVokR RuûUÙs[Yu. @Yu ûYWôd¡Vm @§NVUô]Õ. IÚYÚPàm @Yu D\Ü LXYôÕ ¨vNeLm Y¡jRôu; @Yu ÑúVfûNÙs[Yu. ®ìTôbÏûL «-ÚdÏmúTôÕ @YàdÏf NôRe ùLôÓjÕ BÚkR®Pj§úXúV ®hÓ®ÓYÕ YZdLm; IÚSôs £xVoLÞPu TLYôu ùY°úV ×\lTÓûL«p, LÚlTu NkúRô`UôLl TônkÕ YkÕ, ϱl©hÓ @YÚûPV ùRôûP«p ØuLôûX ûYjÕ Fd¡, YôXôh¥ @u× Lôh¥]ôu. TLYôû]f NWQûPkRôu úTôÛm! @ÕØRp A£WUYô£VôL @uTÚPú]úV BÚdLXô]ôu. @Yu ªLÜm ×j§Nô-; NUúVôTLô¬; @±Yô°. YWYWj R²ûUûV ®ÓjÕ @û]YÚPàm NoY NUjÕYjÕPu TZLj ùRôPe¡]ôu; Vôo YkRôÛm,

282

c WUQ ®_Vm

@YoLs ùRôûP«p G±, YôXôh¥, D\Yô¥l TZ¡®ÓYôu. VôWô«àm ûY§LjRôp ¾iPôûU Lôh¥ @Yû] ùYßjÕ IÕd¡]ôÛm ®PôØiP]ôn @ÚúL ùNuß R]Õ N¬NUjY Tôj§VjûRd ùLôiPô¥úV ¾ÚYôu. IÚ Sôs BlT¥úV Uk§W _Tm ùNnÕ ùLôi¥ÚdÏm IÚ ûY§L¬Pm NUWNl ©¥YôRg ùNnVúY, IÚ NôªVôo @Yû] Je¡j ¾h¥®hPôo. TVÛdÏ úWôNØm, @ÝûLÙm YkÕ ®hPÕ. @ÕØRp @Yu YÚYúR«pûX. @Yû]d Li¦úXáPd LôúQôm. “ U§VôRôo RûXYôNp ª§dL úYiPôm ” FuT§p @Yu ûYWôd¡VØs[Yu. Øuú] IÚSôs Utù\ôÚ NôªVôo @Yû] U¬VôûRd Ïû\YôLl úT£ SPj§VRtLôL, AfWUjûR®hÓ Ntß çWj§p úWôNØPu IÚ L¬êhûPÁÕ TÓj§ÚkRôu. ©u× @Yû] DTNôWg ùNôp- AfWUj§tÏ @ûZjÕ YkR]o. £X AiÓLÞdÏØu IÚ SôndÏh¥ûV IÚYo Li¥jÕd úLôTUôLl úT£VÕm, @Õ NeL ¾ojRj§p ®ÝkÕ HkÕ ¨ªPj§p RtùLôûX ׬kÕ ùLôiPÕ. AR-u SônL°Pm @u×Pu TZL úYiÓm. AfWUj§p @±Üs[ TX SônLs BÚkR]. “LUXô! BYÚdÏ AfWUjûRf Ñt±d LôhÓ ” Fu\ôp, DPú] @Ys YkRYûW Øuú] SPj§f Ñt±d LôhÓYôs. _ôd! @§Ll T¦Üs[Õ; ¡¬l ©WR·Qj§tÏf ùNpûL«p IÚSôs “_ôd SôeLs úTô¡ú\ôm; ¿ ¸¯\e¡f ùNp ” Fu\ôo UL¬μLs. DPú] T¦kÕ, UL¬μLÞm @uToLÞm IÚ ûUp ÑtßYRu Øu]m ¸¯\e¡l TôûR«p YkÕ @Õ @u×Pu LôjÕd ùLôi¥ÚkRÕ. “¿ FeLú[ôÓ YW úYiPôm; A£WUjÕdÏl úTô” Fu\ôo UL¬μLs. DPú] T¦kRÕ. @Õ ùT¬V RTv®; ×Xu @PdLØs[Õ; NôkRjûR ®Úm×YÕ, @Õ ©WNôRúU

NURoN]m

283

Nôl©Óm. ¸úZ YZdLUô] IÚ Åh¥p ©WNôRm Nôl©hÓ ÏûL SUf£YôVo úLô«p UhÓm @Ru éNô¬ÙPu Y¯jÕûQ ùNuß ©u× ®ìTôb ÏûLdÏ UL¬μL°Pm YkÕ®Óm. @eÏf NÁTj§Ûs[ ÏûL«p NôkRUôLl TÓj§ÚdÏm. IuTÕ U¦dÏd ÏûL SUf£YôVo úLô«ÛdÏl ©WNôRj§tLôLl úTôÏm. ùLôÓjRûR DiÓ, úSWôL AfWU ÏûLdÏ YkÕ®Óm. úYù\ôÚ SôÙPàm úTôh¥ úTôWôhPj§tÏl úTôLôÕ. ùTi SônLû[j úR¥Ùm @ûXVôÕ. NôVeLôXm ¸úZ úTôn YZdLUô] Åh¥t Nôl©hÓ NkVô£Vôo UPj§p @Ru éNô¬ÙPu D\eÏm. @Õ ùT¬V Nôj®L ûYWô¡. 1905 Bp IÚ £ßjûRVôt L¥ÙiÓ úSôÙtß, @ÚQôNXu TôRj§t úNokRÕ. UL¬μLs RUÕ ûTVu (Sôn)Lû[ ªLÜm ©¬VØPu LY²lTôo. Ut\ NôRLoLs úTôXúY @YoLÞdÏm ùN[L¬VeLs RÚYôo. @YoLÞdúL ØRt NôlTôÓ. LUXô ©WN®dÏm úTôùRpXôm @YÞdÏ LeLô vSô]g ùNn®jÕ, UgNsé£, ÏeÏUªhÓ, @XeL¬jÕ, ×iVôLYN]j §ÚSôs ùLôiPô¥ @uß @û]YÚdÏm ®ÚkÕ ùNnYôo. SônLs B\dÏmúTôÕm, @uû]dÏ FlT¥l TdLªÚkRôúWô @lT¥úV «ÚkÕ, B\kRÜPu @ûYLÞdÏ NUô§ ûYjÕ, @Yt±u OôTLôojRUôL IÚ Lp SÓYôo. @kRQu, Vôû], A, Sôn, ×ûXVu @û]YÚm Oô² Øu Iuú\ Fuàm DiûU UL¬μLs Nk¨Rô]j§p ¨XÜYûR Fußm LôQXôm. Su±dÏ Sôn FÓjÕdLôhÓ; @§Ûm BWiPôYÕ _ôd SôV]ôo, TLYô²Pm SôúPôßm VôÚdÏm @¬V a v R ¾ û b ù T t ß , @±Üm , ùS±Ùm , T¬Üm , IÝdLØm DÚùYÓjÕ, U²RÚdÏ DRôWQUô « Ú k R ô u. @ Y u N Á T j § p ú S ô Ù t ß m © \ Ú d Ï Fq®RjÕm @ãûN ÙiPôLôÕ TLYô²u §ÚY¥

284

c WUQ ®_Vm

¨Z-úXúV Re¡ YkRôu. U²RÚdÏf £±V _XúRô`m ©¥jRôÛm Nsû[l TÓYÕm ûYj§Vû]j úRÓYÕ Uô«ÚdÏm. ùT¬V úSônLs YkÕ ®hPôúXô ùNôpX úYiPôm. ÅÓ ØÝYÕm UÚkÕm UÚjÕYØm £XmTUôÓm. çVÜûP ëÔk ÕLÞßYôr ÜeùLôiPôp úSôÙ UÚkÕúU ú]ô? UÚkùR] úYiPôYô UôkRod LÚk§V Rt\Õ úTôt± Ù¦u.

FuTûRd LÚ§]ôp UdLs úSôVt\ YôrYô] Ïû\Yt\ ùNpYjûRl ùT\Xôm. BVtûL«u @ûZlûTd LÚRôR U²RÚdÏ ®§dLlThP RiPû]úV úSôn. úSôûVd RÓdLYpXÕ BVtûLúV. ªÚLeL°u YôrûY Dtß úSôd¡]ôp U²Ru ùYhÏmT¥Vô] TX IÝdLeLû[d LôQXôm. BeÏl éû]dÏ Y«tß UôkRm, UXf£dLp, LÓl× GúRàm GtThPôp @Õ DQûY ¨ßj§ ®Ó¡\Õ. IÚSôs Th¥²dÏl©u úR¥f ùNuß TÑm×pûXf £±Õ DiÓ ÁiÓm T£ùVÓdÏmúTôúR DQÜ ùLôs¡\Õ. DQ®Ûm T£VPeÏUhúP Ùi¡\Õ. Ai ùTi LXl©Ûm £\kR IÝdLØû\Ùm ùLôiÓs[Õ. U²Ru R]Õ @±ûY Y«tßd¡Pe¡t ùLôh¥ DQÜm ŬVj§]ÜUôL @ûXRp T¬RôTm. SUÕ _ôd-II Ï\s T¥dLô®hPôÛm BVX±Üj §W[ôL ®[e¡VÕ. úSôn LiPÜPu úYß DQÜLû[ ¨ßj§l Tôp UhÓm DiÓ YkRÕ. ©\ÚdÏ @ÚYÚl©u± ÑjRUôLúY SPkÕ ùLôiPÕ. BlTZg NhûPûVd ¡¯lTúR BVtûL«uƒ§ÚÜ[m Fuß ¨û]júRô, @qY±Üs[ Sôn Bߧd LôXj§p TôûXÙm ®ÓjÕ NpúXa]m ùNnÕ, @ûNVôf NUô§«-ÚlTÕ úTô-ÚkÕ ûR UôRm DjRWôVQl ×i¦V LôXj§p DPûXl ©[kÕ ùLôiÓ, AiPY]Ú[¥«p úNokRÕ.

NURoN]m

285

_ôd SôV]ôÚdÏ TLYôu LWjRôp NUô§ ûYdLlTÓm úTß ¡ûPjRÕ. @RuÁÕ IÚ £ß Lh¥PØm LhPlThPÕ. @ÕÜm SôÙPp úTôojÕX®V AuUôRôú]! Ys° BúRô “Ys°” Õs° YÚ¡\ôs; £Rô]kR ùY°«t TWUô]kRj §ÚSP]m ׬Ùm BYs BuTd úLôXjûRl TôÚeLs! “Ïu±ûP «YÚm úULd ÏÝ®ûPd ϧdÏe áPf ùNu±¥ ]LÛk Rô¯t ÈiPXôk RûLûUj RôÏm ¨u\úR úTôX ¿eÏ ¨§Y¯ úSV ¿hÓm Uu\Xe úLôûR UôRo U]ùU]l úTô«t \mUô.”

Bd LmTf £j§WUô] ReL Uô²àm ÕeLUôu BúRô YÚ¡\Õ; @Ys ék§ÚúU²Ùm ùTôu]ô¬[ûUÙm, U]jûRd LYÚm UôNß Y]l×m, UôRo ®¯«àm Yôs®¯ UXÚm FpXô UôuLÞdÏm Ds[úRàm "Ys°«u' Ds[ZÏm R²VZúL! NÏkRûX Y[ojR ¾odLôTôeLû] ®P ªL @ÚûUVôL TLYôu @Yû[ Y[ojRÕPu, @mUôàdÏs Rô]ô] @mUôû]úV ùTô-®jRôo. @RtÏsÞs[ @mUôàm BRtÏs ù[ô°Úm BmUôàm Iuú\ VôR-u BÚYÚsÞm ùS¡rkR Ds[u©u @ÚûU, “AjUYj NoYéRô² V: TfV§ ^ TfV§ ” Fuàm UaôYôdVjûR VàT®júRôÚdúL ®[eÏm. “ Ys°! ¿ R²úV úTôLôúR, BeúLúV BÚ. FpúXôÚm Nôl©Pl úTô¡ú\ôm. Ys°! Yô Nôl©Ó” Fuß R]Õ ùNp®ÙPu D\YôÓYôo TLYôu. @ÚûUVôLj RP®d ùLôÓlTôo. TLYôàûPV éeLWj§²uß ùTÚÏm Nd§VØûR ÙiÔYÕúTôX Ys°«u LiL°p Ds°uTm ùNôdÏm. Ys°dÏl ùTô± LPûX ûYlTÕiÓ. NjûR

286

c WUQ ®_Vm

ùLôiÓ @NjûR ®XdÏm Oô²úTôXd LPûXûV UhÓm ùTôßd¡ÙiÓ ùTô±ûV IÕd¡ ®ÓYôs. Ys° TLYôu TdLj§úXúV TÓlTôs; @û]YÚPàm ùYÏ @ÚûUVôLl TZÏm Bf ùNpYd ùLôÝkûR, @kúRô! IÚSôs ùLôu\ÚkÕm ùLô¥V Tô®ùVôÚYu LôVlTÓj§]ôu; LôVjÕPu @Õ TLYô²Pm úNol©dLlThPÕ; DPú] ûYjVm SPkRÕ; SPkÕm Fu]? BjRûLV @ÚûUVô] YgNUt\ @ZÏ, LWÜm YgNØm ùLôûXÙm ×ûXÙm Sôßm BmUiÔX¡tÏj RLôùRuß @Y[ô®ûV ®iÔXLm Tt±f ùNu\Õ. _ôd SôV]ôo NUô§dLÚúL Ys°«u TgNéRd áÓm Ui¦t LXkÕ IÚeúL BXÏ¡u\Õ. ÏWeÏ B²d ÏWeÏd LûRdÏ YÚúYôm. 1900 ØRp 1922Am YÚPm YûW UL¬μLs ÏWeÏLû[d ÏÓmTUôLd ùLôiÓ AfWUj§p @u× TôWôh¥]ôo. @ûYLÞûPV úTfÑ, SPjûR, APp, áPp, N¬j§Wm FpXôm @YÚdÏj ùR¬Ùm. Yô]W WôwVj§u ¿§ T¬TôX]m, NhP§hPeLs, ÙjR RoUm, DPuT¥dûL, ¨VU]m FpXôm @YÚdÏj ùR¬Ùm; IÚ Sôs @q®²V YàTYeLs FpXôm ùYÏ ®¬YôLf ùNôu]ôo; UL¬μLû[Ùm ReLs ¡x¡kRô׬ Uaô _]eLû[f úNokRYo úTôXúY @ûY @©Uô²jR]. U²Ro ûL«t ©¥ThÓ @YoL°Pm Y[okR ÏWeûL ÁiÓm @ûY RmØPu úNolT§pûX; A]ôp AfWUj§p Y[okR ÏWeûL UhÓm @ûYLs ®XdÏY§pûX. BûYLÞdÏs NiûP SPkRôp BÚRWlTôÚm Wô´ ùNnÕ ùLôs[ UL¬μL°PúU YÚYÕ YZdLm. IÚSôs IÚ R¥dÏWeÏ IÚ £ß ÏWeûLd Lô-tL¥jÕ ®hPÕ. @Õ ùSôi¥ ùSôi¥ ®ìTôb ÏûLdÏ YkÕ, @eÏ UL¬μLs @u©p

NURoN]m

287

Y[okRÕ. @ûRlTôodL SôûXkÕ SôhL°p Ut\d ÏWeÏLs YkR]. RmØPu @ûR DPú] úNojÕd ùLôiP]. @Õ ØRp ÏWeÏLs ®ìTôb ÏûL«u Øu YkÕ ¡ûPjRûR ÙiÓ ùNpÛm. @kR ùSôi¥lTVp UhÓm úSWôL UL¬μL°u U¥ÁÕ YkÕ ùNpXl©sû[úTôp DhLôÚYôu. @Yu ùYÏ SôãdLô]Yu; IÚ TÚdûLáPf £kRôÕ LY]UôLf Nôl©ÓYôu. IÚSôs ¸úZ NôRjûR F±kÕ ®hPôu; @RtLôL UL¬μLs “Fu] NôRjûR Bû\d¡\ôn” Fuß @RhPúY, ùSôi¥l TVÛdÏf ÑÚdùLu\Õ; UL¬μLs Li¦p IÚ @¥ ùLôÓjÕ ®hPôu. @Õ ØRp £XSôs @Yû] U¥«p Gt±d ùLôsY§pûX; ©\Ï ùSôi¥d úLô]ôo Uu²l×d úLhÓd ùLôg£d ájRô¥ U¥úUp DhLôokRôo. Øuù]ôÚRWm @Y]Õ Tôp úLôlûTûV AtßYRtLôL, UL¬μLs DRhPôp EÕûL«p, ùSôi¥ Li¦X¥jRôu. A]ôp DPú] ùLg£d ájRô¥ Uu²l×d úLhPôu. Buù]ôÚSôs ÏWeÏ Wô_ô R]Õ ThPjÕdϬV BWiÓ ÏWeÏLû[ ¿d¡ ®hPÕ. ©\Ï @ÕúY B\kÕ úTô«tß; B\kÕ úTôÏmúTôÕ Ut\ BWiÓ ÏWeÏLÞm UWj§u úUp BÚkÕ TôojÕd ùLôi¥ÚkR]. UL¬μLs @dÏWeûL B\dÏmúTôÕ U¥«p Rôe¡]ôo; B\kR úTôÕ @Õ IÚ®RUôLd Lj§VÕ; @ûRd úLhÓ Øu ùNôu] BÚ ÏWeÏLÞm ÕVWØtß @X±d ùLôiÓ YkR]. B\kR ÏWeûLl TôXôt Ï°lTôh¥l TôûP«p ûYjÕl ×ÕjÕ¦ úTôojÕ, ®é§«hÓ, ãPu ùLôÞj§, £YdúLôXjÕPu NUô§ ûYjÕ, úUúX IÚ LpûXÙm SPf ùNnRôo UL¬μLs. ©\Ï Yô]W NØRôVj§]o RUdÏs ¿iP úSWm AúXô£jÕ IÚ Wô_ôûY GtTÓj§d ùLôiP]o. ùSôi¥«u ThPô©ú`Lj Ruß AfWU UWm ØÝYÕm, @Yt±u

288

c WUQ ®_Vm

ÏçLXj§p ùUôhûPVôn ®hPÕ. TûZV Wô_ô®u Wô¦LÞm קV Wô_ô®²Pm ùNu\]o. IqùYôÚ ÏWeÏm קV Wô_ô®tÏ YQdLg ùNnÕ Wô_ ®ÑYôNj§tÏ @±Ï±VôL, @WNd ÏWe¡u ϱûVj ùRôhÓ ØLjûRl ©u×\m §Úl©f ùNu\Õ. @uß AfWUj§p ÏWeÏ ®ÚkÕ SPdûL«p, Wô_ôdÏWeÏ ØR-p R]Õ Wô¦Ls DQûYj ùRôhP ©\úL Rôu DiQj ùRôPe¡tß. BlT¥lTX ®úSôR ®`VeLs ÏWeÏLû[l Tt±d áßYôo TLYôu. Bd ÏWeÏ Wô_ôdL°PªÚkÕ SôuÏØû\ Rôm L¥ Yôe¡VRôLf ùNôp-, TLYôu Buàm @jRPeLû[d LôhÓYôo. IÚSôs TLYôu @¥VôoLÞPu ¡¬ ©WR·Qg ùNnÕ ©tTLp ùYn«-p T£dLû[úVôÓ TfûNVmUu úLô«XÚúL YÚYûRd Lôh¥²ußm LmÀWUô VqY¯lúTôkR ÏWe¡]e LiÓ @Ú¡ÚkR SôYp UWj§u ¡û[d ùLôu\ôúV±l TZeLû[d ÏÛd¡ Årj§ «\e¡f ùNpX @Ytû\ ùTôßd¡ ÙiPYû]YÚm AßRÛt\]o. BmUhúPô! LôdûLLÞm, @¦pLÞm ReLs ÏgÑLÞPu TLYô²u ûL«p YkÕ @u×Pu DhLôokÕ, @Yo EhÓYûR ÙiÓ, RUÕ ÏgÑLÞdÏm EhÓm. Tôm×Ls áP TLYôû] úS£jR]. vLkRôfWUm ×_eL Wô_Rô². UL¬μLs TdLj§úXúV SôLWô_ôdLs SPUôÓYo. “ @YoL°Pj§p Sôm Ï¥×ÏkúRôm. @YoLû[j Õu×ßjR SUdÏ Tôj§VªpûX” Fuß Tôm×LÞdÏm ÑVWôwVm ùLôÓjÕ YkRôo TLYôu. IÚSôs IÚ SpX Tôm× TPùUÓjÕ YkRÕ; @ZLmûUVôo LiÓ TR± SÓe¡]ôs. UL¬μLs @Ru TdLj§t ùNu\ôo; Tôm× ©uú] SLokÕ IÚ Tôû\l ùTôk§p ÖûZkRÕ. UL¬μLÞm @ûR úSôd¡d ùLôi ¥ÚkR]o. §¼ùW]l Tôm× TPùUÓjÕ UL¬μLû[l

NURoN]m

289

TôojRÕ; UL¬μLÞm £X ¨ª`eLs @ûRl TôojRôo, LiúQôÓ Li D\Ü ùLôiPÕ. SôLm DPú] UL¬μLû[ úSôd¡ EokRÕ; Rm LôÛdÏ NÁTj§p YkRÕm, UL¬μLs LôûXl ©uú] Ntß BÝjÕd ùLôiPôo. DPú] Tôm× §Úm©j Ru Y¯úV ùNu\Õ. êuß Øû\ UL¬μLû[j úRs ùLôh¥Ùm Y-«pûX; úRû[d LiPôp @ûRl ©¥jÕ Tj§WUôL úY±Pj§t ùLôiÓúTôn ®hÓ®ÓYÕ YZdLm. IÚSôs UûXÁÕ ùYÏçWm IÚ R² Y¯úV GßmúTôÕ UL¬μL°u Lôp IÚ Ï[®dáh¥t ThÓ®hPÕ. DPú] Ï[®Ls ×vù^uù\ÝkÕ, £]kÕ UL¬μ«u FkRd Lôp RUÕ áh¥t ThPúRô @kRd LôûXúV TXUôLd ùLôh¥]! UL¬μLs SPkR Lû[l×Pu @eúLúV DhLôokÕ, “Am Am BkRd Lôp Rôú] áhûPjRh¥VÕ; @Õ YÚkRhÓm , ùLôhÓeLs ” Fuß ùNôpNôkRUô«ÚkRôo. Aj§Wk ¾Wf NûRûVj Õû[jÕd ùLôh¥V Ï[®Ls ùNu\]. Y-ûVl ùTôßjÕd ùLôiÓ AfWUm YkRôo. ùTôßûU, ùTôßûU! BR²àm ùTôßûU úVÕ? @uTô] UôkR Wû]jÕúU RôUô]ôo ÕuTjÕ ªpXôo ÕVo.

SUÕ úVôLNôv§WeL°p ©Wô¦L°u úTfÑd Lû[Ùm DQoÜLû[Ùm @±V NôR]eLs ùNôpXl ThÓs[]. TRgN- úVôLãj§Wm 3-YÕ @jVôVm, 17-YÕ ãj§Wm @¥«p YÚUôß: “NlRôojR lWjVVôSô ªRúWRWôjVô^jW ^eLW; Rj lW®TôL ^mVUôj ^oY éR ÚR wOôSm” “ ùUô¯Ùm, ùTôÚÞm, ϱÙm Iuú\; Gù]²p

IußdùLôuß BûQl×s[Õ. @Yt±u ®TôLeL°p NmVUjRôp FpXô Ü«ol ©Wô¦L°u NlReLû[Ùm

290

c WUQ ®_Vm

@±VXôm.” A]ôp UL¬μLs BjRûLV NmVUjRôp @±V®pûX. BR²àm úUXôL, FpXôYtßsÞm ®[eÏm AuUôûYj RuUVUôLúY @±kúR @qYYtßPu @ÕUVUôL D\Ü LXd¡\ôo! Fßm×ØR ÄN]ô Ã\ôL ùYôuú\ YWm©Xôf £uUVj§u YôrÜ.

A A A

38. @ÚQôNX TWUamNo I£jRùLô¥ Vû]úVtÏd ¡ûPjRùTÚm Ttú\ DiUVeÏm úTôÕUVd ùLô¯jRÚÞk ùR°úY T£jRùTôÝ ùR§o¡ûPjR TôtúNôtßj §Wú[ TVkRùTôÝ ùRpXôùUu TVkR®ojR ÕûWúV S£jRYûW ùVÝlTYÚs Sp¡VUô UÚkúR Sôu×QW Sô]ô¡ Si¦VùUnf £YúU L£jRU]j RuToùRôZl ùTôÕSPgùNn VWúN L°jùR]Õ ùNôuUôûX LZ-X¦k RÚú[. “ úLôûP«úX «û[lTôt±d ùLôsÞm YûL

¡ûPjR Ï°oRÚúY! RÚ¨ZúX! ¨Zp L²kR L²úV! JûP«úX ëß¡u\ ¾gÑûYj Ri½úW! DLkR Ri½¬ûP UXokR ÑLkR UQUXúW! YôhPk R®ojÕ YôrY°jR ¨§úV! Fu SôYLj§t LûWVôR LtLiúP! L§dÏ Y¯ LôhÓ¡u\ LiúQ! Sôù]ußk Rôù]ußm SôPôR ¨ûX«p Oô] Y¥Yôn ®[eÏm Yô] SÓ¨ûXúV! TôojRôÛm, T¥jRôÛm, TdL ¨uß úLhPôÛm, T¬kÕ Ds DQokRôÛm, TRm T¥jRôÛm, BjRû]dÏm §j§dÏm Bu]±Üf ÑLúU! FiQôR Uk§WúU! FÝRôR Uû\úV! G\ôR úU²ûX¨u ±\eLôR ¨û\úY! @Ú[WúN! @ÚhÏÚúY! @ÚhùTÚg úNô§úV! R²lùTÚe LÚûQúV! LpXôodÏm Lt\YodÏm L°lTÚÞe L°lúT! FpXôodÏm ùTôÕYôn ®[eÏm TWUôjUú]! ” Fuß FjRû] VuToLs cWUQôfWUj§u Lôtû\j RUÕ A®«u AoYjRôp ¨Wl© SUÕ @ÚQôNX TWUamNûWj §]Øm YôrjÕ¡u\]o! lWyUôolTQm lWyUa®o lWyUôdùS[ lWyUQôaýRm! lWyûUY úRS LkRqVm lWyULoU ^Uô§Sô!!

292

c WUQ ®_Vm

VwOj§p @olTQm ùNnVlTÓm YvÕdLs lWyU ùNôìTúU! @u]m, ùSn, ØRXô] úaôUm ùNnVlTÓm TRôojReLÞm lWyUúU; lWyU ìTUô] @d²«p lWyUìT]ô] V_Uô]]ôt ùNnVlTÓm úaôUØm lWyUúU; FpXôm lWyUvYìTúU Fu¡\ £jRjÕPu ùNn¡u\Y]ôp @ûPVjRÏkR TXàm lWyUúU. (TLYj ¸ûR. @j. 4; Ñ. 24.) úVôkR: ^ýúLôkRWôWôUv RRôkRo wúVô§ úWYV: ^úVô¸ lWyU ¨oYôQm lWyUéúRô(@)§LfN§

Ru²úXúV Ñ¡d¡\Yàm, Ru²úXúV ¡Ã¥d ¡\Yàm, Ru²úXúV ©WLô£jÕd ùLôiÓ BÚd¡u\ YàùUYú]ô, ËYuØdR]ô] @kR lWyU ¨xPu lWyUô]kRjûR @ûP¡\ôu. (@j. 5; Ñ. 24.) wOô] ®wOô] jÚlRôjUô áPvúRô ®´úRkj¬V: ÙdR BjÙfVúR úVô¸ ^UúXôxPôfU LôgNS:

AjUô]ôjU ®`VUô] Oô]Øm, AjUôàTY ùUu¡\ ®gOô]Øm, Bq®Wi¥]ôÛm §Úl§ VûPkR U]ûR DûPVYàm, Uú]ô®LôW Ut\Yàm Bk§¬V ÑYô¾] ØûPVYàm, Ui , Lp, ReLm ØRXô]ûYLû[f NUUôLl Tôod¡\YàUô] Oô² úVôLôìPù]uß ùNôpXlTÓ¡\ôu. (@j. 6; Ñ. 8.) ^eLpTlWTYôuLôUômv jVdjYô ^oYôSúN`R: USû^úYkj¬VdWôUm ®¨VmV ^UkRR: NûS: NûSÚTWúUj ×jjVô jÚ§ dÚÍRVô AjU^mvRm U]: LÚjYô S ¡g£R© £kRúVj

NeLtTj§]ôÛiPôÏm NLX ®`VôûNLû[Ùm Øt±Ûm ®hÓ, ®úYLjûRÙûPV U]§]ôp, NLX Bk§¬VeLû[Ùm NLX ®`VeL°ÛªÚkÕ §Úl©

@ÚQôNX TWUamNo

293

ûR¬VjÕPu á¥] ®PôØVt£Vôp, ÑYô¾]Uô] ×j§«]ôp, U]ûR AjUô®p (ÑLôàTYj§p) BÚdÏmT¥ ùNnÕ ùLôgNm ùLôgNUôn @l©VôN ®úN`j§]ôp, ùY° ®`VeL°-ÚkÕ U]ûRj §ÚlTúYi¥VÕ. AjU ®`VUô] ®`VeLû[j R®W úYù\ôuû\Ùm ¨û]dLd áPôÕ. (@j.6; Ñ.24,25.) ^oYéRvR UôjUôSm ^oYéRô¨ NôjU¨ CbúR úVôLÙdRôjUô ^oYjW ^URoNS:

NLX YvÕdL°Ûm Gt\d Ïû\®pXôUp, NU ×j§Vônl Tôod¡\Yàm, §Vô] úVôLj§p GLôd¡W £jRjûR ÙûPVYàUô] úVô¡ Ruû]f NLX éReL°ÛªÚd¡\Y]ôLÜm, Ru²p NLX éReLÞ ªÚd¡\RôLÜm ùR¬kÕ ùLôsYôu. (@j. 6; Ñ. 29.) UuUSô TY UjTdúRô UjVôË Uôm SUvÏÚ UôúUûYxV³ ^jVm úR lW§_ôúS l¬úVô³úU

FuúT¬p U]jûRÙûPVY]ôLÜm, FuàûPV TdR]ôLÜm, Fuû] VôWô§d¡\Y]ôLÜm, Fuû]úV, SUvL¬d¡\Y]ôLÜ ªÚlTôVô]ôp, Fuû]úV ¿ VûPYôn. F]dÏ ¿ BxP]ôûLVôp D]dLôL ¨_Uôn ©W§wûO ùNn¡ú\u. Fuß @uTÚdÏj Õ¦Ü áß¡\Õ! (@j. 18; Ñ. 65.) UL¬μLs ùTôÕYôL ®¥VtLôXm êuß U¦dÏ FÝkÕ LôûXd LPuLû[ Ø¥jÕd ùLôs¡\ôo. WUQôfWUØm éTô[jÕPu FÝkÕ UkRUôÚRjûR @ÚQôNX NlRjRôÛm WUQLô]jRôÛm ¨Wl©j Ru LôûX YôrûY UeL[UôLj ùRôPeÏ¡\Õ. UL¬μLs RUÕ úRLÑj§Lû[ Ø¥jÕ HkÕ U¦dÏj RUÕ AN]j§p DhLôÚ¡\ôo. FlúTôÕm @Yo ^a_

294

c WUQ ®_Vm

NUô§«-Úd¡\ôùW²àm, Ï°jÕ ®é§é£d ÏeÏUl ùTôh¥hÓ, Ntß TjÕ @pXÕ T§û]kÕ ¨ª`m @Ú[ûU§d LiLû[d LôûXj RôUûWúTôp UXoj§ Åt±ÚdÏe Lôh£«úXúV, @ÚúQôRVm R]Õ @ZÏ, NôkRm, @ûU§, BuTm, ùR°Ü, Nd§ @û]jûRÙm ûYjÕ ª°oYÕ úTôXj úRôußm! @uToLÞm @lúTôÕ @YoØu DhLôokÕ §Vô]g ùNnYo. HkÕ @pXÕ Aß U¦ ØRúX @uToLs SôXô TdLj§-ÚkÕm TLYôû]j R¬£dLd L²Ùm §u TiPeLÞm ùLôiÓYWj ùRôPeÏYo. At ù\ôÝdÏl úTôX @uTo YkÕ ùLôiúP «ÚlTo. LôûX Bh¥-, Dl×Uô Lôl© TXLôWeLs ùLôiÓ YkÕ TLYôàdÏm @uToLÞdÏm £Xo YZdLUôLd ûLeL¬Vg ùNnYÕiÓ. £xVoLs AfWU úYûXûVf Ñß ÑßlTôLd LY²lTo. FpXô úYûXÙm úVôLúU; Bû\Yu @ÚhT¦úV. RUÕ úYRôkRl ùTôÕYW£p RôØm FpXôf ùNVpLÞm ׬Yôo. AjU T¬éWQm úTôXúY ùRôhPùRpXôm éWQUô«ÚdÏm. @ßÑûY ÙQÜ TLYôu ûL«]ôXôdLlThPôp @§p GZôYÕ £Yô]kRf ÑûYùVôuß ãzUUôLj úRôußm . @ q Y Ø û R Ù i Ô m ú T ß ¡ û P j ú R ô o TiÔm RYm úYß[úRô? @uToLs @§LUôL YWôRúTôÕ @fÑl úTôXl TôhÓdLû[ SLp FÝÕYÕm, ûLjR¥Ls, úVôLRiPm, LUiPXeLs ùNnYÕm, ×jRLeLs LhÓYÕm (ûTiÓ) Buàm Ut\l TVàs[ úYûXLÞm TLYô]ôp @ZÏ\f ùNnVlTÓm. TLYôu §ÚdLWjRôp BRtÏd ¡ûPjR úVôL RiPjûR ùT¬V RYf ùNpYm úTôX Buàm @ÚúL ¨hûP«p ûYjÕl úTôtß¡\Õ. TjÕ U¦dÏ UôjÚéúRfYWo éû_Ùm AWôRû]Ùm SûPùTßm. LQT§dÏm, ØÚLàdÏm Y¯TôÓLs SPdÏm. TLp

@ÚQôNX TWUamNo

295

Tu²ùWiÓ U¦dÏ @û]YÚm NUUô«ÚkÕ TLYôàPu úTô_]g ùNnYo. @Yo ùNnYùRpXôm ©WyUNUô§«t ùNnÙm ©WyU VwOúU; £Y éû_úV. AjUô jYm, ¡¬_ô U§: ^avWô: lWôQô: NÃWm dÚam é_ô úR ®`úVôTúTôL WNSô ¨jWô ^Uô§ v§§: ^gNôW: TRúVô: lWR·Q®§: vúRôjWô¦ ^oYô ¡W: VjVj LoU LúWôª RjRR¡Xm NmúTô RYôWôR]m.

Fu\Rt¡XdLôL UL¬μLs SUdÏ úSúW ®[eÏ¡\ôo. UôûX êuß U¦«-ÚkÕ TXYûLl TiPeLÞPu @uTo YkÕ ùLôiúP«ÚlTo. TLYôu Õ° ÙiPÕm, Á§ @û]YÚdÏm NUTôLUôLd ùLôÓdLl TÓm. ùN®dÏm, U]j§tÏm ®ÚkÕ ¡ûPlTÕPu Sô®tÏm, Y«tßdÏeáP TLYôu Nk¨§«p SpX ®ÚkÕ ¡ûPdÏm. SôYXoLÞm, TôYXoLÞm TX Y¯L°p BkR @jVôjU Uu]²u Õ§Lû[l TôÓYôo; AjUl T£Vô[o TXo ùU[]®ûP ùTßYo; @pXÕ úLs® úLhÓj RdL ®ûPùTtß @ûU§ÙßYo. ReLs ®jYjûR ®[dLl ©¬V Øsú[ôo úVôLWô_u Nk¨§«p RUÕ LûXj §\ûULû[d LôhÓYo. BûNl×XYÚm BûNl ùTi¥Úm AfWUl émùTô¯-p @LÜe Ï«pLÞm ®ÚkùR]ÜYdLl TôÓYo; A]ôp BkR @U°L°u TX vYWeLÞd¡ûPúV UL¬μL°u ^a_ ¨xûP ¨j§V JeLôWfÚ§ úTôXj Rô]ôL ®PôÕ SPkÕ ùLôi¥ÚdÏm. BYtû\ ùVpXôm TôWôÕ TôojÕd úL[ôÕ úLhÓ ØßYtT¬N°jÕ DYûL ëhÓYôo.

296

c WUQ ®_Vm

Nk¨Rô]j§tÏ Uu]oLÞm, ùTÚgùNpYoLÞm, DVokR DjúVôLvRoLÞm YkÕ T¦kÕ ¨tTo; F²àm @YoLÞdùLuß R² U¬VôûR GÕªpûX. @kR ULôNêLj§p @û]jÕm Iuß. FpXôm Rôu! BeÏ IÚ Uu]o BÚlTôo; @eÏ IÚ ùTÚg ùNpYo; TdLj§p IÚ NodLôo @§Lô¬. Utù\ôÚ×Wm IÚ ùTÚk Rªrl×XYo; @YWÚúL YPùUô¯l×XYo; TuùUô¯l ×XYo. @RtLÓjÕj Õ\®Ls §Vô]g ùNnYo; ©\Ï ¡ÚavRoLs @û]YÚm _ô§ AfWU úTRªu± Åt±ÚlTo. @û]YodÏm BûPúV Sôn £u]d LÚlTàm NôxPôeLUôn ®Ýk§ÚlTôu; XzªÙm ÑRk§WUôL Dsú[ YÚYôs. FpXôm NUjÕYm! FpXôm NUô]m! FpXôm @u× ¨û\Ü! FpXôm JWÚ°u §Ws! FpXôm IÚ NUWNd L§¬u ú_ô§! UL¬μLs IÚ×\m ¨úYR]eLû[f £±Õ Ú£ TôojÕd ùLôÓlTôo! Uß×\m IÚ úLs®dÏj RdL T§ÛûWlTôo; Buù]ôÚYo Ds[jûR EÓÚ® V±Yôo. Utù\ôÚ×\m ®jYôu LÞdÏj RUÕ ×u]ûLVôp @ÚhL°l éhÓYôo. £Xo ÏÓmTjÕVûW ÙûWlTôo; £Xo ®VôTôW SxPjûR Øû\«ÓYo; £Xo ©¦ ¾odL úYiÓYo; £Xo U]jÕVoLÞdÏ UÚkÕ úLhTo. £Xo ûUkR²\kR ÕVûW YÚk§ ÙûWlTo; £Xo ®YLôWm úTÑYo; £Xo ®RiPôYôRØm ùRôÓlTo. @û]YÚdÏm TLYôu Ds[±kÕ úTÑYo; Buú\p ùU[]UôL Nô· Y¡lTo. TdÏYj§t úLtTl TVàûûWúV úTÑL ªdLÕ úUô]m ®Úm×.

A]ôp FlT¥úVô TLYôû] @i¥YkR @uTo ÕVWm A¥úULmúTôXl T\d¡\Õ! BÕRôu Nk¨Rô]l ùTÚûU! @kR úVôLWô_²u ùLôÛ®ÚdûL DûW«

@ÚQôNX TWUamNo

297

XPeLôR DiûUdLôh£. TLYôu IqùYôÚ YÚûPV FiQjûRÙm SuÏ EÓÚ®V±¡\ôo. IÚ Nôv§¬Vôo IÚSôs UL¬μLû[j R¬£dLd L²Ls Yôe¡YÚm Y¯«p IÚ TZjûRl ©sû[VôÚdÏ Uô]ºLUôL ¨úY§jÕ YkRôo. FpXôl TZeLû[Ùm UL¬μØu ûYdLúY, “ BÚ, LQT§dÏ ¨úY§jR TZjûRf Nôl©ÓúYôm ” Fuß @úR TZjûR ùVÓjÕ DiÓ ©WNôRk RkRôo! @kR Nôv§¬ (ÏÝU¦ SôWôVQ Nôv§¬Vôo) Rôm FݧV WôUôVQjûR TLYôu Øu T¥dL U]j§p ¨û]jRôo. DPú] TLYôu, “WôUôVQm T¥dLhÓúU” Fu\ôo. £jR ^m®j Fu\ BkR úVôL Nd§ TLYô²Pm BVpTôL BÚlTRtÏ FjRû]úVô DRôWQeLû[ BÕúY Li¥Úd¡\Õ. ©uYÚm NmTYm TLYô]Õ Na_¨ûX ÙWjûRjR² ®[dÏm. IÚSôh LôûX TjÕ U¦dÏ TLYôu £X ºPoLÞPu TfûNVmUu úLô«-²uß FiùQn ØÝdLô¥ AûUlTôû\dLÚúL YÚûL«p UVdLm YkÕ ®hPÕ; Øu²ÚkR BVtûLd Lôh£Lù[pXôm Uû\kR]; IÚ ùYsû[j §ûW Ru Øuàs[ Lôh£Vû]jûRÙm Uû\jRÕ. TLYôu @q®PúU ¨uß ®hPôo; @kR ùYsû[j §ûW Ntß ®X¡VÕm SPdLj ùRôPe¡]ôo. ©\Ï BÚÞm UVdLØm YkR]; IÚ Tôû\«uÁÕ TLYôu NônkÕ ùLôiPôo. êu\ôm Øû\Ùm @lT¥úV YWúY, @eúLúV DhLôokRôo; ©\Ï ©WLôNUô] ùYsû[j §ûW TôoûYûV ê¥VÕ; RûX ÑZu\Õ; BWjR úYôhPØm êfÑm ¨uß ®hP]. úRôÛm ¿XØt\Õ; úUuúUÛm úRôp LßjRÕ. áP BÚkR YôÑúRY Nôv§¬Vôo ØR-úVôo TLYôàûPV ¨ûXûVd LiÓ BßLj RÝ®, @Zj ùRôPe¡]ôoLs. @lúTôÕ @eÏ SPlTùRpXôm TLYôàdÏ SuÏ ùR¬kRÕ; úRôp LßjRÕk ùR¬kRÕ;

298

c WUQ ®_Vm

BWjRØm êfÑm ¨uß ®hPÕk ùR¬kRÕ; DPm× YWYWd Ï°oÜt\Õ. BÚl©àm ^a_¨xûP SPkÕ ùLôiúP«ÚkRÕ. TLYôu @gN®pûX; DPûXlTt± YÚkRܪpûX; LiûQ ê¥dùLôiúP DhLôokÕ ®hPôo; DPÛm @lT¥úV «ÚkRÕ; BlT¥ TjÕ T§û]kÕ ¨ªPeLs L¯kRÕm, DP-p IÚ @§of£ÙiPô¡ DPú] @§ ®ûWYôL WjRm JPj ùRôPe¡VÕ; ÑYôNØk §Úm©VÕ. DPm× ØÝÕm Su\ôL ®VojRÕ; úRôÛm TûZV ¨\Øt\Õ. ©\úL Li UXokÕ, “ B²f ùNpúYôm ” Fuß TLYôu SPkÕ ®ìTôb ÏûLûV @ûPkRôo. ¡¬l©WR·Qm £X SôhLs UL¬μLs ¡¬l©WR·Qj§tÏl ×\lTÓYôo. ºPoLÞe áPl×\lTÓYo; @uToLs £Xo @ÚQôNXvÕ§ TgNLjûRj §ûNùVpXôm F§ùWô-dLl TôÓYo; £Xo Bu²ûNd LÚ®LÞPu úRYôWm, §ÚYôNLm, §Úl×Lr ØR-V @Úh TôdLû[l TôÓYo. £Xo A]kR SP]m ׬Yo. £Xo @eLl ©WR·Qg ùNnÕ ùNpYo; UûXûVf Ñt±Ùs[ FhÓûUp YhPØm BjRûLV ûYTYe L[ôp ¨Wm©«ÚdÏm. UL¬μLú[ @û]j§tÏm SÓSôVLUôL ShNj§WeL[ôt ãZlThP L[eLUt\ AjUOô] T¬éWQ Nk§Wu úTôXf ùNpYôo. UL¬μLs @lúTôÕ ªLÜm ùUÕYôL U¦dÏ IÚ ûUp ÅRm SPlTôo; £X NUVm ©WR·Qm Ø¥YRtÏ BWiÓ SôhLÞm AÏm. £X NUVm BW®Ûm ÑtßYo; AeLôeÏ TdRoLs ®Ó§V°jÕ, ®ÚkÕL[ôp DTN¬lTo. BûY @û]j§tϪûPúV DiûUVuTÚs[m TLYô²u @ÚQôNX @xPLj§Ûm, @ÚQôNX TgNWj]j §Ûm ùTô§kÕ

@ÚQôNX TWUamNo

299

ùTô-Ùm ùTôÚû[úV U]]g ùNnÕ ùNpÛm. @Yt±p BWiÓ úUtúLôsLû[ UhÓm ûLVôsúYôm. “U¦L°t NWùP] Ü«oùRôßm Sô]ô URkùRôßm IÚY]ô UÚ®û] ¿Rôu U¦LûPk ùR]U] U]ùUàe Lp-u UßY\d LûPV¨u ]Úù[ô° úUÜm U¦ùVô° ùV]l©± ùRôÚùTôÚh Ttßm UÚÜ\ -ûX¨Zp T¥RLh ¥u®i U¦ùVô° TP¨Zp T§ÙúUô Üu²u UßùTôÚs @ÚQSp ùXô°UûX ÙiúPô!” “LPùXÝm F¯-Vôt ùTô¯RÚm ¿oRôu LP²ûX VûPYûW RûPùN« ²pXô ÕPÛ« Ú²ùXÝ Øû]Ùß YûW«p DßTX Y¯L°p DZ-àm ¨pXô §PùY° VûX«àm ¨ûX«ûX ×sÞd ¡P¨X UX§ûX YÚY¯ ùNpXd LPà«o YÚY¯ ùNu±P ®uTd LPÛû] UÚ®Ó UÚQé RWú]!”

A A A

39. @uTo AoYm B² WUQNeLjûR úSôdÏúYôm. AjU NUolTQjÕPu, Ds[ ùTôÚû[ @±V YkÕ TLYô²u @¥¨Z-p ºPWôLj Re¡j RYªÚlúTôo TXo, TX SôhPYo. úUtÏm, ¡ZdÏm @eúL úNokÕ ®[eÏ¡\Õ. @uTo R²fN¬ûRLs TXlTX. @àd¡WLm ùTtß WUQNeLj§p ®[eÏm @uTo @û]YodÏm YQdLm! @YoL°p AjU£j§ûV UhÓm Sô¥ DsØLUô¡ @û]jûRÙm Õ\kR úVô¡Lû[ Øu]¦«p ûYjÕ YQeÏúYôm. BYoL°t £Xo Nu²Rô]j§úXúV úVôLm T«uß YÚ¡u\]o. £Xo UûXdÏûLL°p @ÚkRYe ¡Pd¡u\]o. £Xo E¬p ©ûbùVÓjÕiÓ, úLô«p UPeL°p Re¡j RYm ׬¡u\]o. £Xo @àd¡WLm ùTtßj RjRUdÏ ùN[L¬VUôL ùY°ëoL°p Re¡ WUQ úVôLjûRl T«p¡u\]o; @ÚQôNúXNûW IÚ Øû\ R¬£jÕ “@lTô YkÕ ®húPu. Fuû] VôhùLôsYôn” Fuß TLYôu ùNôp- @qY[®p Ruàs ArkÕ R]dÏ Gt\ ®Pj§p Eu± NUô§«-ÚkRÕ úTôXúY, TLYô²u BÚkRT¥ BÚdÏm §ÚdúLôXjûRÙm, R·QôêojRjûRÙm, £u Øj§ûWûVÙm, amúNôT úRNjûRÙm, úUô] ¨û\ûYÙm, Na_ ¨xûPûVÙm, TôolTYû]úV Tôoj§ÚdÏm TôoûYûVÙm, D§jR®Pj§p IÓe¡ «ÚdÏm NôkRjûRÙm, IÚØû\ ùR°kÕ áokR @±Yôt LiÓ Ds[m ¨û\kR @qYô]kRjûRd ùLôiÓ RUdúLt\ Dû\®PeL°t ùNuß @jVôjUúVôLm T«uß ¨uß £j§ùTtß ¨XÜYôÚm BWiùPôÚYo DiÓ. A]ôp UL¬μLs IÚYûWÙm £xV]ôL Gtß BÕLôßm ¾ûb ùLôÓjR§pûX. Fu AfWUm, Fu U¡ûU, Fu URm, Fu Uô°ûL, Fu ºPo, Fu NeLm, Fu

@uTo AoYm

301

úVôLm Fuß F]Õf ùNÚdÏLs TLYôu Nu²Rô]j§p Ntßm ¡ûPVôÕ. F]úR DiûU, ©\WRuß Fuàm R² VLmTôYØm @eúL ¡ûPVôÕ. @eúL FpXôm Rôú]; FpXôm Iuú\. ULôu RôúU ÑVm ©WLôNWôL ®[eÏ¡\ôo. IÚ @LiP ú_ô§ F¬¡\Õ. úYiÓúYôo @§p U] ®[dûL úVt±d ùLôs[Xôm. IÚ @±Ül TôtLPp @Ú[ûX Å£ùVô°o¡\Õ. @ûU§«uTm úYiÓúYôo çV @uTôp @s° úYiÓUhÓm TÚLXôm. 1922-dÏ Øuú] YkR ºPo £XûWl Tt± GtL]úY ®Y¬jÕsú[ôm. R²jÕ\Üd úLôXm ®Úm×úYôo @û]YûWÙm @Yo F°§p @àU§lT§pûX. NêLj ùRôiÓ, ÏÓmTl T¦ BYt±Ûm @YÚdÏ ùYßl ©pûX; RôúU AfWUj§p TX T¦Lû[ @û]YÚPàg úNokÕ ùNn¡\ôo. @Úh ÏÓmTjûR @Yo RUÕ @Ús YpXTjRôp RôeÏ¡\ôo. IÚ @uTo UL¬μLs DTúRNlT¥úV SPdL ØVu\ôo; F²àm Ø¥V®pûX. UL¬μLû[l úTôX ûYWôd¡Vm YkRôpRôu @Yo Nk¨§dÏf ùNpYùR]j ¾oUô²jÕ ùSÓSôs TLYôû]j R¬£VôUp BÚkÕ ®hPôo. LôkRjûR ¿jR BÚm× ÕÚl©¥dLj ùRôPe¡tß; DPú] UL¬μL°Pm YkÕ YQe¡]ôo; UL¬μLs BûX ûRjÕd ùLôi¥ÚkRôo; @uTu U]ûRV±kÕ £¬jÕ, “BkR BûXûVl ©WVôûNl ThÓj ûRd¡ú\ôm; @Ru Lô¬VUô]Õm ®hùP±kÕ ®Ó¡ú\ôm Fußm, @ÕúTôXúY YôrûY IußúNW SPj§d Lô¬VUô]Õm, DiûU Oô]m ¨û\kRÕm DXL YôrÜ Ff£ùXuß úRôu±VÕm @ûR ®hÓ®P úYiÓm” Fußm ùNôu]ôo. “LÚmTôh¥d Lh¥ £ßLôûXd ùLôiPôo ÕÚmùTÝkÕ úYeLôt ßVWôi ÓZYôo YÚk§ ÙPm©u TVuùLôiPôo át\m YÚeLôt T¬Y §Xo.”

302

c WUQ ®_Vm

ùTiÓ ©sû[Ls YÚkR, úUúXÝkR ûYWôd ¡VjRôp Õ\Ü éiTûR UL¬μLs Il×Y§pûX; @YoLÞdÏf N¬Vô] ×j§ ×Lh¥Vàl×Yôo. DiûU ®Wd§ÙPu, DiûUl ùTôÚû[VûPVf £X ØØbýdLs éoY ù_uUj§p ®hP Ïû\Vôp UL¬μLû[ VÓjÕ, ®NôWUôodLm DTúR£dLl ùTtß ¨uß ¨û\Üß¡u\]o. FjRû]úVô SpúXôoLs WUQ NeLjûR @¦ùNn¡u\]o. £Xo @pÛm TLÛm TLYj ûLeL¬Vj§p CÓThÓd LoUúVôLm ׬¡u\]o. IqùYôÚYÚm TLYô²u @Úh©WLôNúW. FYûWf ùNôp- FYûW ®ÓYÕ; IqùYôÚYÚm úT¬uTj§tÏ A\ôl T£ÙPu ReLÞdÏ Ø¥kR Õû\«p NôR]g ùNnTYoLú[; TLYô²u ºPo ùRôûL úYRôkR DX¡u _]jùRôûLúV VôÏm LôXØm YÚm. BlúTôúR LQdLt\ ùTÚg ùNpYoLs TLYô²u Oô]l ×RpYWôLl TX §ûNL°Ûm ®[eÏ¡u\]o. úU]ôh¥²ußm TX @uToLs TLYôû]d LiÓ @¥V Wô¡u\]o; TLYôû] D«WôÙm @uTWû]YûWÙm @u×PXôÙe ùLôiP WUQ NeLj§tÏl ùTôÕYôL YQdLm! @Õ úVôLf ùNpYg £\kùRô°oL! TLYô²Pm IÚØû\ ÂÓThP @uTÚs[m WUQd LôR-²uß Á[ôÕ! @d LôRtL]p ¨jVô]kR Åh¥p çV úYs®j ¾VôL Fußm ÑPúWôe¡ Y[Úm. “Duû] U\k §ÓúYú]ô, U\lT±úVu, U\kRôp D«o ®ÓúYu LQkR±úVu Du AûQ BÕ¿ Fuû] U\k§ÓYôúVô , U\k§ÓYôn F²pVôu Fu] ùNnúYu FeÏßúYu FYodÏûWlúTu FkRôn @uû]«àm RVÜûPVôn ¿U\kRôn F²àm @¡XùUXôm @°j§Ó¨u @ÚsU\Yô ùRuú\ BuàªLd L°j§eúL BÚd¡uú\u U\úYp BÕRÚQm @ÚhúNô§ F]dÏ®ûWk RÚú[.”

@uTo AoYm

303

Fu\Yôß Fe¡Úl©àm @uTÚs[d LôRp L]uß ùLôiúP «ÚdÏm. UL¬μLs (@ÚQôNX TWUamNo), ULôuLs FûRl Td§VôÛm, @ÝûLVôÛm, Wô_úVôLjRôÛm LoUúVôLjRôÛm, ùSÓeLôXj §Vô]jRôÛm ùTt\]úWô @ûRj Rm B[ûU«úXúV ùTtß @k¨ûXûV ÑYôÖTYjRôp Na_¨ûXVôd¡d ùLôiPôo. @YûWd LôiTúR DTúRNm, @YúW úVôL NôR]Øm Nôj§VØm. FpXô UReLÞm, úVôLeLÞm FûRj úRÓ¡u\]úYô, @lùTôÚú[ Rô]ô]Rôp @Yo NoYUR NUWNf ÑPWôL ®[eÏ¡\ôo; ûYQYo, NôdRo, úYRôk§Ls, £jRôk§Ls ØR-V @û]YÚm @YûWd ùLôiPôÓ¡u\]o. BvXôªVÚm, ¡±vRYÚm Sôj§LÚmáP @YûW Smסu\]o. UL¬μLs @¬RôLúY úTÑ¡\ôo. úTf£Ûm ÑÚeLf ùNôp- ®[eL ûYd¡\ôo; £±V Yôd¡VeL[ôp ùT¬V ùTôÚû[j ùR°®d¡\ôo. IqùYôÚYo U]jûRÙm @±kÕ @YWYodúLt\ NôR]eLû[úV ùNôp¡\ôo. VôùW²àm @YoØu àhLôokRÕm £X ¨ª`eL°p @kRoØL §Úx¥ ÙiPô¡\Õ. @Yo “Sôu Vôo ” Fuàm AjU ®NôWjûRÙm, @Ru TV]ôn D§jR®Pj§p IÓe¡ Ds[T¥ BÚjRXô¡V AjU ¨xûPûVÙúU ØRuûUVôL DTúR£d¡\ôo. úVôLNôR]j§p Dsú[ @àT®dÏm SôRm, ú_ô§, ùRnYm @pXÕ Nd§ Y¥YeLs BYtû\ùVpXôm ùTôÚhTÓjRôÕ ArkÕ BRVj§p AjUv§§ûVl ùTßYûRúV @Yo DTúR£d¡\ôo. úRYûRLû[ YWe úLhTÕ úYiPôm. @KùRpXôm úVôLj RûP. úSWôL NL_ NUô§dúL @Yo Oô]f £uØj§ûW Lôh¥ Åt±Úd¡\ôo. BkR ¨oÏQjVô]úU £\kR Øû\Vô«àm, BÕ ªLf £XodúL Nôj§Vm AR-u UL¬μLs NÏQjVô]jûRÙm £XÚdÏl úTô§lTÕiÓ. “LôVj¬Ùm

304

c WUQ ®_Vm

SXúU. N®Rô FuTÕ ã¬Vù]]d ùLôiÓ ã¬Vû]Ùm ØRp ØRXôL §Vô²dLXôm ” F]f ùNôpYôo. NeÏ (BPm) NdWm (LôXm), LûR (NoY YpXûU)ÙPu á¥V SôWôVQû]Ùm §Vô²dLf £XÚdÏf ùNôpYÕiÓ. AWmTj§p GRô«àm IÚ NoY YpXûUÙs[ Nd§dÏ “Sôu” Fuàm @LkûRûV Øtßm @ol©jÕ @ûRúV Sm© §Vô²jRôp, úUuúUÛm ¨odÏQjûR FhPXôm Fußm @Yo DTúR£d¡\ôo. WUQôfWUm IÚ NoY ÑRk§W, ÑjR NUWNùY°. @§p @YWYo, @YWYo BfûNlT¥ AWm©jÕ, DߧVôL ¨ûXjÕ, @R²uß @û]j§tÏm Ø¥Yô] AjUv§§ûV VûPVúY ØVpYo. Uk§W _Tm, êoj§j§Vô]m, Nd§ DTôNû] ØR-VYtû\d ϱjÕ AYXô V±V úYi¥VYoLÞdÏ UL¬μLs ÕûQ ùNn¡\ôo. FlúTôÕm DVokR AjU úSôdLjûRúV UL¬μLs Øuú] ûYjÕd ùLôs[f ùNôpYÕ. “ úUuúUÛg ùNp; ¸r úSôdLôúR. Duû] Sm×; TWUôjUôûY Sm×, DVokR Ø¥®túL DûZ; Utù\pXôm RôUôL YÚm ” Fuß UL¬μL°u Nk¨Rô]m IÚ FÝf£ûVj RÚ¡\Õ. RUÕ T¦dúL AjU NUolTQg ùNnÕ Rm @¥ ¨Z-p Åt±ÚdÏm ºPLQeLÞdÏ, TLYôu DTúRN NôWm, Ds[Õ SôtTÕ, ¬×¸ûR, ûLYpV SY¿Rm ØR-VYt±u ùTôÚû[ JùWôÚLôp ®[dÏYo. ºPoLs TLYôu Nk¨§«p ùSÓúSWªÚkÕ §Vô]g ùNnYo. ã¬V²PªÚkÕ ãÓTWÜYÕúTôX TLYô²u ©WyU Nd§ @uT¬ûPúV TW® @YoLû[ AjU ùYs[j§p BVpTôLúY ArjÕm. @u©u AoYm lWyUôàé§f ùNpYoLú[! IÚ ã¬Vu Sm Øuàs[Õ. @§²uß úLô¥dL§oLs TWÜ¡u\].

@uTo AoYm

305

IqùYôÚ L§Úm @YàûPV £jlWLôNúU. @ÕúTôX, SUÕ @u×dL§oLs FkR AjU ã¬V²PªÚkÕ ®¬kR]úYô @§p IÚeúL LXk§ÚlúTôm. AßLs A«WªPeL°t ©\dÏm; A«WdLQdLô] EoLû[ Eh¥ FjRû]úVô Tôû\L°Ûm Ts[jRôdÏL°Ûm ®ÝkùRÝkÕ ×WiÓ Ø¥®p IÚ LPûX VûPÙm. FjRû] úLôQpL[ôL Yû[kÕ FeùLeÏ §¬kRôÛm Ø¥®p At±u @ûU§ LPúX; AßLs úRÓYÕ LPûXúV. @ÕúTôX @LiP Nf£Rô]kRd LP-p, Eo, úTo, D\Ü, Ñt\m, BûN, YûN, ùTÚûU, £ßûU ØR-V ØdÏQj ùRôkR ®LôWeL°u±d LXk§ÚlúTôm. BW®d L§oLs DX¡Ûs[ TX ¿ojRPeL°²uß A®«ÝjÕ úULl TPXeLû[ ùNn¡u\]. úULUô]©\Ï, Sôu YeLô[d ÏPôdLPp A®, Sôu @W©dLPp A®, Sôu @hXôi¥d NØj§Wj§u A®, Sôu LeûL«u A®, ¿ úLYXm Dl×d ¡Qt±u A®, Sôu T¥jRYu ÅhÓ @iPôj Ri½¬p D±gNlThP A®, ¿ ¿NuÅhÓ NôdLûP ¿¬p FÝkR A® Fuß úYtßûU TôWôhP Ø¥ÙUô? Fe¡ÚkÕ FjÕûQ A® BÝdLlThPôÛm FpXôm IúW úULlTPXUô¡u\Õ. IÚ Ï°o Lôtß ThPÜPu, "¿ Øk§, Sôu Øk§' F]ôUp FpXôm ãp úULj§p ¨Wm©V YÚQd ÏZkûRLs, BVpTôL, ItßûUÙPu, Ne¡-d úLôûYVôL DX¡tÏ B\e¡ YkÕ DXûLl ùTôuàm TfûNÙm ¨XYf ùNn¡u\]. @ÕúTôXúY, @uToLôs! SôùUpXôm FYùWYo Fe¡ÚkÕ±àm, FjRûLVWô«àm ùTVoY¥Ü úYtßûULû[ ùVpXôm ®hÓl ùTVo Y¥Yt\ IÚ @Ús úULj§t LXkÕ ùRu\t LWjRôp Oô]éª SmûUf ùNpXUôL @ûZdÏmúTôÕ, @Yu Ds[m Ï°W Oô]d ¡i¡¦ NXNùX], Sôm ùNpÛm Y¯ùVpXôm AjU Oô] ØjÕdLÞm, úT¬uTl ùTôuàm TÑûUÙm

306

c WUQ ®_Vm

ÏÛeL, ËYu ØdRj ÏZkûRL[ôL ®û[VôÓúYôm. @q®û[Vôh¥p @û]YÚm Iuú\. Nô§, ¨\m, ©\l×, T¥l× ØR-V ×\ úYßTôÓL°u±, Dsù[ôtßûUVôp, @LiP T¬éWQô]kRjûRd LXkÕ ®û[VôÓúYôm. @uToLú[ WUQ NeL U¦Lú[! ¿eLs IqùYôÚYÚm FqY[úYô ùTÚûU YônkRYoLs. IqùYôÚYo R²f N¬ûRÙm ULôTôWRmúTôp ®¬kÕ FjRû]úVô, ÑLÕdL, TkRùRôkR, BuT ÕuTl TPXeLû[d ùLôi¥ÚdLXôm. @YWYodÏ @YWYo U]fNôh£úV FÝÕúLôp; IqùYôÚYo £jRj§Ûm IÚ £jWÏlRu D\dLUtß @YWYo ¨û]l×, Sh×, £\l×, Y[eLû[f ÑÚs ÑÚ[ôL Fݧ ûYjÕs[ôu. @YWYo YôrÜf ÑÚû[ @YWYúW @®rjÕl TôodLhÓm. ùT¬V L®Ls, ×XYo U¦Ls, @±Üf ÑPoLs, £YlTZeLs, Lp®dLPpLs, ùNpYf ÑWeLeLs, ûYWôd¡Vd ÏußLs, @ÚhT¦ ÅWo, ùTôÕlT¦ SpúXôo – FjRû]úVô úNokÕ WUQ NeLUôL Buß ®¬kÕs[Õ. WUQ LtTLm FjRû]úVô ¡û[ TW® ®¬kÕ Oô]dL² ÏÛeÏ¡u\Õ. @§p FjRû]úVô ¡°LÞm, Ï«pLÞm, LÚPuLÞm, £hÓd ÏÚ®LÞm L²ÙiÓ áÓLh¥ YôÝ¡u\]. @ûY Fe¡ÚkÕ FlT¥ YkR] Fuß ®]ôY úYiPô. @ûY BdLtTLj§p FlT¥ YôÝ¡u\] ùYuú\ LôiúTôm. SôUìT úTReL ù[pXôm "Sôm + @ìTm' Fu\ Oô]j§t LûWkÕ @kR Oô]d L§WY]ô] §ÚYÚhùTÚUô²u @Úh ¡WQeL[ôL DsÞm ×\Øm I°Y[oúYôm. Bf £ß úRôp úYtßûULû[ U\kÕ, AuUd LPÜ°u ÑjR ÑRkRW NUjY ®Rô]j§p NjRô¡V DiûUûV DPXôLÜm, £jRô] @±ûY At\XôLÜm, Dh×\d L°lûTúV £\ÏL[ôLÜm ùLôiÓ ùNôìT jVô]ùUuàm Lôtû\ D±g£ @ÚhL² ÙiÓ

@uTo AoYm

307

DXôÜúYôm. @LªÚdÏm UhÓm úUp, úRôp, ùTVo Y¥Ü, ¨\m, Gt\j RôrÜ, £ßûU ùTÚûULs @ûXVûXVôL @¥dÏm. BYtû\ ùVpXôm D§ojÕ DXôÜúYôm. ùSlúTô-Vu NiûP ùVu¡\ôoLs; A]ôp NiûP ùNnRYoLs úLô¥dLQdLô] TûPÅWo. @YoLs R²jR² ÅWf ùNVpLs TX. IqùYôÚYûWÙm ϱl©hÓ FÝÕYùR²p LPûXl T¥ùLôiÓ @[jRXôÏm. TXo YPm ©¥j§ÝlTÕ IÚ AiPYu úRûW. TXo ùTôÚÕ ùYpYÕ IÚ RûXYu úTôûWúV. TX @uToLs á¥l ùTÚûUl TÓjÕYÕ IÚ TLYôû]úV. @Yu @Ús ®¬úY @û]jÕm. @YàPúX @uTo. @Yu LZXûPkR ©\Ï @YoLs ×Õl©\lùTÓd¡\ôoLs. @l©\l©tÏ ùTVo Y¥Ü Nô§ UR úTRªpûX. @Õ A]kRl ©\®, U]®LôWUt\ BRV ùY°«p @l©\® BuT Etß, AjUô]kRm ùTôeÏ¡\Õ. @qîtû\d LiÓ RôLkR¦úYôm. LiQô¥ Åh¥t Ï¥×ÏkR SônúTôX U]UôûV AuUô®u ¨ZXô] BqÜXLj úRôt\eLû[d LiÓ úYßTôhPôp @g£f £]kÕ, ùY£jÕd ÏûWjÕ YôrûYj RtùLôûX ׬¡\Õ. BmU] UôûV ùVô¯kÕ "Rôú] @û]jÕm, @û]jÕm Ru²p' Fu\ Lôh£l ùTÚUô²u LZ-ûQVûPkR @uT±Üd L²Lôs, SUÕ ùTÚûUùVpXôm RjY]j§p ®[eÏm BkR ú_ô§d LtTLj§tLôÏL! @û]YÚm @Yàh LûWúYôm. @±Ü, Lp®, L®, úTfÑ, FÝjÕ, TXYûLl T¦Ls, RYm, @u× FpXôm @YàdúL ¨úYR]Uô¡ @Yu ùTÚûU DX¡p ®[eLhÓm. @YuTôp @Yàh LXkúRôm. @Yu ùTÚûU SUÕ ùTÚûU. IÚ éoQôYRôWf Nk§WàPu FjRû]úVô DÓdLQeLs ûYWU¦Ls úTôuß @u× ®i¦t TW® ùVô°o¡u\]. FpXô ®iÁuLÞm RUÕ R²jR²l ùTÚûU FpûX

308

c WUQ ®_Vm

Vt\úRàm, RUÕ @u× ®i¦p @ØRl ×u]ûL ׬Ùm IÚ @±Üj§eLÞdúL @¦VôÏL! @lùTÚUôû] SUÕ AoYjRôp BqYôß YQe¡ SUÕ @u× UXoL[ôp Y¯TÓúYôm. “ØkùRmûU VôiP ØRpYú] Øj§SXj RkûRúV RôúV NWi. FkûRúV Ùu\u F¯Xôo §ÚdLÚûQf £kûRúV £kûRùV]f ùNn.”

BkR VôdûLd ái¥p Fu]ô®d¡° Du ÑjR ÑRkRW NUjY ®iûQúV Sô¥ AoYjÕPu áÜ¡u\Õ. Duû] Ds[±kÕ, D]Õ §ÚYÚhT¦ûV DX¡t ׬VúY DPp ùLôiÓsú[ôm. D]dúL ©\kúRôm; Du]¥ Tt±d ùLôiÓ Du LÚûQ Yô²p Y[o¡uú\ôm. BpûXúVp FUd¡Úl©pûX. FpXôm Du Y¯dúL YWúYiÓm; FpXô AßLÞm Ø¥®p éWQô]kRYô¬ úNW úYiÓm. BqYôrÜ D]dÏ úYs®. Du²fûN FmûU SPjÕL; ¿ Ah¥VT¥ AÓ¡ú\ôm; ¿ Lôh¥VT¥úV ùNp¡ú\ôm; ¿ áh¥V ùS±«t áÓ¡ú\ôm. FeLs YôrÜd ϧûW D]Õ §ÚYYRôWl ùTÚûUùVàk úRûW«ÝdLúY BúRô @¦ úNokÕs[Õ. @Ru Yôo D]Õ LÚûQ UXod LWj§Ûs[Õ. D]Õ §ÚY¥dÏ FmûUVô[ôd¡ D]Õ §ÚlT¦ ׬kÕ, @R]ôp Du ùTÚûU ¨XÜm BuTúU FUÕ BuTm. FeLs @uûT Et±, D]Õ Oô]l ùTÚûUûV DXùLpXôm Y[odLYÚs. FeLs YôrûY YôojÕ D]Õ Oô]ùYô°ûV DXùLpXôm L§o ®[eLf ùNnV @YôÜ¡ú\ôm. Du £tÑP¬úXt±V úLô¥d LQdLô] @±ÜU¦ ®[dÏLs DXùLeÏm ¨XÜL! AûN, ùTô\ôûU, YgNm, úYhûL, Ru]Xm, Nô§ NUV úYtßûU Vô¡V BÚsUôûVl TûPLs, BûY I¯L. Sôù]uàm AQY Yôú[k§ DXûL BWQL[Uôd¡,

@uTo AoYm

309

YßûU, UPûU, @¥ûUf ÑÚsL[ôp FeÏm ê¥V ÕuTd Lô¬Ús ®XÏL! ØlùTôÚû[Ùm ®Ýe¡V ØÝØRt ùTôÚú[! N[N[dÏm Ym×m, Õ¥Õ¥dÏm ŬVl ×VÛm, UôVj §ûWL°t £d¡V úTVôhPeLÞm FeLû[j ÕuTl TôÝdÏ Bû\VôdLôÕ, ØlTôÝe LPkR @lTôXôm D]Õ Õ¬V ùY°«t YôZ YÚ[ôn! ¨]Õ @Ús ®¯Vôp @±ÜlTôûX FUÕs[j§íh¥ FmûU D]Õ Oô] NmTkRWôdÏYôVôL! RôàiÓ, úY±pûX ùVuàk R² ØRúX! ¿ÙiÓ Sô²pûX ùVuß FmØs Duû]úV VôUôLd LôQ ¿úV @±Ü ®[dLô ùVô°o¡u\ôn; Ruàs Rô]ô¡ ¨ûXlTúR BuTm. @u× @ûPdLXm; U]j§ùXôhPôÕ Lôh£Vônl TôolTúR TôoûY. BRV ÏûLVôm úUô] ÏiPj§p DuUVdL]ûXj çi¥, TWU ÑjRm, TWU Oô]m, TWU úLYXm, TWU ÑRk§Wm, TWU NUjÕYm, TWU NjVm, TWU ú_ô§Vô¡V FÝÑPo ®[eL, Nd§d LôkRUôL, @R]ÚúL Åt±ÚdÏm @ûXYt\ R²fÑLm FeLÞdLÚs! “BÕ ùNnúYu, @Õ ùNnúYu” Fuß TXYôß BkRl TiTt\ “Sôu” NeLtTl ×V-p L\eùL]j §¬VôÕ. Du²fûNd LÚ®Vôn Du]ûU§«íu± DXL SôPLjûRf ÑûU«u±d LôÔm Lôh£Vô], Lôh£V±ûY VÚs. DX¡p FjRû]úVô BVdLeLs , NeLeLs, áhPeLs, Nô§ NUVd ÏZôeLs, @LeL¬jÕ, @®hÓ YôQmúTôXl ùTô¬T\kÕ LôXdLôt±t L¬kÕ ®Ý¡u\]. Ruû]V±kÕ Rô]ôL ¨tÏm ¨ûXûV V±VôUp, Ruû] V±kùRô°Úm ÑjRôuUd L]XôL ¨XÜm TWkRôUjûRd LôQôUp, @ûXVUokR I°dLP-p Uô¦dL UûX«XdLôL ¨XÜm @±®u Ø¥«Ûs[ úT¬uTj úRòt±tÏ Y¯ùR¬VôÕ, Bf£tßXLm U]UVdLùUuàm ULô UôVô®«u @LP®LP

310

c WUQ ®_Vm

NôUoj§Vj§Ûm, Ui ùTi ùTôu Fuàm ùNôdÏl ùTô¥L°Ûm UVe¡ VûX¡u\úR! "JWôUp Jo ùTôÚÞm Du]ôUp DsùY°«t TôWôÕ Tôoj§ÚdLl TôWôn TWôTWúU!' FUÕ Ds[d L²ûV DÚ¡ V°d¡uú\ôm. ùRs[±Üj úRòt±Ùi! @±YWúN! Duû] DXLm ùTôu]ôÛm, ùTôÚ[ôÛm, B²V TiPeL[ôÛm, UXWôÛm, ×LZôÛm, Y¯TÓ¡u\Õ. SôeLs FeLs @u× UXWôp Duû] YQeÏ¡ú\ôm; FeLs @u×[j RôUûWLû[d úLôjÕ D]Õ LÚûQ Uôo©p @¦®d¡uú\ôm. “Sôu” Fuß FUdÏs Øû]kÕ ¨tÏm @LkûRûV ¨]dÏ EQôd¡, FpXôm DuUVUôLYÚs. @±Üd ÏZkûRLs @uTôX°jR D\®uT ØiQôn DYkÕ! FeLs YôrûY D]Õ §ÚY¥ ¨Z-p ShúPôm; Du]±ùYô°«p, Du LÚûQ UûZ«p @Õ BVpTôL Y[oL! D]Õ £tNd§ Bq®[g ùN¥L°p IqùYôÚ @û\L°Ûm ¨û\kÕ ùRnYf ÑPo UXoLs éjÕ, £úYôadL² TÝdLhÓm. @dL² D]dúL VôÏL! ÑjR êoj§úV; Rôú] Rô]ô] RuUVúU! FpXôØu Nd§ «VdLúU! FpXôØu BuT ®¬úY! FpXôØu @u©tL²! Duú]ôÓ LXkÕ @u²V ùUiQôj R²ûUVÚs! LôRXú]! Du £tÑLô]kRjûR @s°VûQjÕ ¨tÏm úTfÑ êfNt\ ùU[]UÚs! F]Õ DPp, D«o, U]m, ®gOô]m, A]kR úLôNùUpXôm, D]Õ ©WyUôLôW Nd§, LeûL úTôt TônkÕ TWÜL! Fq®R ØVt£Ùªu± êfÑlúTôp BVpTôL Du §Vô]m ùRôPokÕ SPdÏm BuT UÚs, Ds[j§p Eu± DXûL @ÕYôL, TôWôUt Tôoj§ÚdÏm BV-ÚlûT (NL_¨xûP) VÚs. AjU úRYú], D]Õ @Ús ùYs[j§p êrL êrL FjRû] @t×ReLs úRôuß¡u\]! FeÏm JeLôWm! FeÏm @ÚhùTÚg úNô§! FeÏm BuT ùYs[m! @lTú]!

@uTo AoYm

311

D]Õ LôkR Nd§Vôp FlúTôÕm Fuû] Du²úXúV @ûQjÕ ûYjÕd ùLôs. Du]t×RjûR Vôo ùNôpX YpXôo! Duû]úV ®VlTôLd Lôi¡u\]o! úTÑ¡u\]o! úLh¡u\]o! A«àm Duû] V±Yô¬pûXúV! FjRû]úVô úTo TôÓ¡u\]o; AÓ¡u\]o; úTfNÚ® ùLôhÓ¡u\]o; ×jRLm ×jRLUôL Fݧj RsÞ¡u\]o. @YÚs FjRû]úTo DhÏ®kÕ Duû] V±kRYo? Sô]ôo Sô]ôo Fuß BWÜm TLÛm @LÜm Ds[d Ï«úXôûN«u Du]Rl ùTôÚ[±kÕ ®¯jRYo FjRû]úTo! HVú]! FeLû[ ùYßm FÝjR¥Vô WôdLôUp, YônlTû\ VôdLôUp, DsúUô]jRôp, ùNôìT NUô§ ùT\f ùNn. FÕ DVokR DiûUúVô @ÕúY ¿! ùUnl ùTôÚú[! ¿«u± FpXôm U]dLP-p FÝkR LtTû] VûXLú[! LiQôt LôiTYu ¿! LôRôt úLhTYu ¿! SôYôt ÑûYlTYu ¿! êû[«p ¨û]lTYu ¿! Ds[j§p DQoÜ ¿! B²l©u B²ûU ¿! IqùYôu±u D«odÏm D«o ¿! D]Õ @LiP ú_ô§«úXt±V ®[dúL Oô«ß! D]Õ ×u]ûL Ù§ojR ØjúR Nk§Wu! ÑjRôuU ®[dúL! SôeLs D]Õ U¦®[dÏLs! Du Oô]U¦ ®[dÏLs IqùYôÚ D[jÕm I°oL! @LiPô]kR ªuÁh¥úV! (Electric Battery) Du ªuNôWm DX¡p @t×ReLs ùNnL! ÕÚm×m BÚm× Y-ùTßL! BÚm×m LôkRUôÏL! Ui ùTôu]ôÏL! Sôu @UW]ôÏL; Yô]lTÑ®u U¥Vô¡V úULm @ØRm ùTô¯L! @WúN, Du²àm DXÏ úY±pûX; Du²àm DXLj§ÚlúTô¬pûX; DX¡túL Du²àm úYß BÚl©pûX. D]Õ §ÚYÚh L²L[ô¡V FmûU @ÚhT¦f Nô\ôLl ©¯kÕ BqÜX¡u T£ûV ¿dÏ. D]§fûNùVàm NôhûP Lh¥V TmTWeLs VôeLs! D]Õ §ÚÄûX ®hPj§p ¿ Ñi¥ ®hPôp AÓ¡ú\ôm! D]dLôL

312

c WUQ ®_Vm

AÓ¡ú\ôm; A¥ @PeÏ¡ú\ôm; @Pe¡ Bu]±®t Ñ¡jÕf ÑPo¡ú\ôm. BRVUu±p BuT SPªÓm @±YWúN, ¿ @±VôR ÕiúPô! DXL SôPLeLs úLô¥ YûL – LiûQl T±dÏm Lôh£Ls, úTôo, ùLôûX, Ï¥, LiQt\ LôUdájÕ, _ôWm, úNôWm, SuûU, ¾Õ, @\m, U\m ØR-V FpXôd ájÕLÞdÏm ¿ ¾T Nôh£Vô«Úd¡\ôn. @WúN, D]Õ RYdL]p DX¡PoLû[ F¬dL úYiÓm. D]Õ @]p, UôûV«Û\eÏ ØXûLf ÑÃùWuß FÝlT úYiÓm! NUWNd LtTLdL² BeÏd L²kÕs[Õ. DXLm Nô§ NUV úYtßûUùVuàm ×°jR TZjûRf ÑûYjÕ YÚkÕ¡\Õ! LÚm©ÚdLd ùLôÝjRôûPûVd L¥jÕj Õu×ß¡\Õ! HVú], ØdÏQ úYß TôÓLù[ô¯L! ØmUXf £dLÛm, Øl׬d LôUôûXÙm, TuURl ©jRØm D]Õ @LUôjU Ngº®Vô ùXô¯kÕ, YôrÜ NL_ ¨xûP« íu±, NoYôjU NUWNd¡û[ TW®, Ru²uT ¨Z-p DXùLpXôm Iuß áÓL! D]Õ Oô]d Lh¥ UômTZjûR DXùLpXô ØiÓ U]l T£VôßL! HVú]! BqÜX¡ûVd LûPd LiQôt TôojRÚs! Li½o A\ôLl ùTÚd¡ Øu²t¡\ôs. YßûUVôp FÛmùTÓjR TgûNLs úLô¥! UPûU«Ú°t LôUd ÏúWôRf Ne¡-L°t LhÓiÓ YÚkÕm úTûRLs TXúLô¥. TôNôP®«p Y¯ ùR¬VôRXßm GûZLs TXúLô¥! Y-V ùLô¥V @ÑWUôVô TôNj§t LhÓiÓ @g£lTR±j Õ¥j§\dÏm ËYoLs Fi¦Xo. @lTú]! SpúXôÚdÏm ùTôpXôe ¡ûZd¡u\]o. NôÕdLÞdÏj ¾Õ ùNn¡u\]o. @±Oo Y±OWôn YÚkÕ¡u\]o. ùNpYm, ùNÚdÏPu R]Õ ReLd LôXôp GûZûV SÑdÏ¡u\Õ. @lTú], Fu U]m úT¬WdLjRôp ùY¥d¡\Õ. DX¡ SôúPôßm R]Õ TgûN UdLû[ Øu²hÓd Li½o Y¥jÕ FuØu ¨t¡\ôs! BÚ°p úTn ©NôÑL°u ûL«p Yô¥

@uTo AoYm

313

YÚk§d ÏPp SÓe¡d LR±d Li½ûWúV Ï¥jÕ D«o ûYj§ÚdÏm AuU NUô]oLÞdÏ Fu] Y¯? BdLôh£ ùTônVô? BYoLs Gu BlT¥j R®d¡u\]o? FmUuû] Gu JVôÕ BWjRd Li½o ùNô¬¡\ôs? BYoLÞdÏ @±Üm, §\Øm, DQÜm, DûPÙm, çV ®ÓRûX YôrÜm, AjU NUjÕYjùRÝkR ItßûUÙU°jÕ YôrûY Bu×ßjRXôLôRô! Buú\p, IÚ ùTÚm úTôùWÝm©, E¯dLô°«u £]l×VùXÝkÕ, L]ùXÝkÕ, BjRû] úT¬u ×iYôrûYÙm ®ÝeLhÓm! BkRl ×pX¥ûUl ×Ý Yôr®àm NôYúR SXm. DX¡«u @ÝûL ¾Úm YûLùVu]? BdLYûX FUÕ FÛmûT DÚdÏ¡\Õ. DX¡u YßûU FmûUl Th¥² úTôÓ¡\Õ. UôkRo YÚkÕm @¥ûUf Ne¡- FUdÏ ®Xe¡Ó¡\úR! át±àm ùLô¥V Bq®PoLû[ D]Õ §ÚYÚs ®¯Vôt ÑPôúVô! Rôú] @û]jÕUô¡j RôdL\ ¨tÏm NUojRú]! FpXô U±kÕm, FeϪÚkÕm, @YWYodÏ AY] ùNnV YpXYú]! Du]Úû[ Sm©l T¬RôTUô] BqÜX¡«u ùTôÚhÓ Øû\«Ó¡ú\ôm. FeLÞdÏ IÚ Y¯LôhÓ; DVokR DiûU I°ûV BXdÏ! FeLs AuUôûY ÂúPt± NoYôjUj ùRôϧûVÙm CúPtß. DXL £t NûT«p D]Õ §Ú®û[VôPûXj ùRôPeÏ! D]Õ @ÚhL®Ls VôeLs; DPp D]Õ, D«o D]Õ, ¿úV FeLs DûPûU; SôeLs D]Õ DûPûU; @ûPdLXm! @ûPdLXm! VôØm ¿! @û]jÕm ¿! AjU úRYú] YQdLm! @uTo BqYôß ÑjR Nf£Rô]kR êoj§ûVj ûRXRôûWúTôp §Vô]g ùNnL! Ïû\Lû[ @Y²Pm Øû\«ÓL! DߧVô] DjRWm ¡ûPdÏm. DXLm ©WyUj§u úY\pX; ®[dÏ DXÏ; §¬ YôrÜ; FiùQn Nd§; ÑPo Bû\Yu. ©WyUj§tÏ @u²VUôL FÕܪpûX. @§p @û]jÕÙeLôi. @u²Ve LôiTÕ UôûV; RuUVe LôiTÕ @±Ü;

314

c WUQ ®_Vm

Ds[Õ @±Yô] AuUô, Utû\f úNR] úLôNeLs @ûRùVôh¥úV Ùs[]. Ruû] ®Pô§ÚkRôp @ÕúY DVokR Ød§«uTm. Rôu éWQm ùTt\ôp DXÏ Ru]ôp §ÚkÕm. Ru ®¬úY DXÏ; ÏÚ @YR¬jÕs[ôo; "ÏÚÜm LPÜÞm Iuß', Fuß úUô] ÅûQ«p @Yu Oô]j §ÚdLWeLs ÁhÓ¡u\]. FpXôm YpXôû] BßLj RÝ®]ôp, FpXôm YpXYWôúYôm. TWUôÔdLû[ Nd§dÏVYu UôûVf NdLWj§t ÑZt±j RàLWQ ×Y]úTôLl TôiPeLû[ GWô[UôLd Ï®d¡\ôu. @Yú] @Ytû\l TX Ü«odLWeL[ôp YZeÏ¡\ôu; Uß×\m @Yú] LôXjR¥ ùLôiP¥jÕ ùSôßdÏ¡\ôu. A]ôp @Yu UhÓm NUojRu; Tôû]úUp FjRû] éûN ®ÝkRôÛm RuúUp ®ÝY§pûX. @Yu @Ús Y¥Yu. F§Ûm LhÓlTPôR ALôN Nì! FhÓj §d¡Ûm ®LôWUu± IhPôÕû\¡\ôu. UÚh úTôRm “ ÏPUPô, TPUPô, ×®VPô, ùTôÚ[Pô,” Fuß FdL°jÕ ®d¡l úTô¡\Õ, @Úh úTôRúUô “ UiQPô, UiQPô ” Fu¡\Õ. FlúTôÕm Nf£Rô]kRj úRuUXoY]j§p TôÙm @ØRîtû\l TÚ¡j RôLk R¦ªu! @ÕúY Rô«àe LÚûQ Nôu\Õ. @ÕúY BuTm! @Ru Õ°úV DX¡uTm! Bq®Rm @±ît±tÏ Y¯Lôh¥Vô VUokR ÏÚ®tÏ YQdLm. A A A

40. am^v ú^ôam TpX® YôrL ÑVmlW LôNm YôrL YôrLúY! ãrL Ñj RôjU Nd§ ãrL ãrLúY! (YôrL) @ÖTpX® GÝ XÏg ºYu Ød§ «uTm ùTôeLúY! BRV UôÏ ªû\Y]ô¡ ùVpXô úUôeLúY! TôrU ]Y LkûR YôrÜ TôrTh ùPô¯LúY! TWU Nf£ Rô]k RôjUl TôpùTô¯LúY! (YôrL) NWQm Rh¥ XôR ¨jV ËY RjY úUôeLúY! Ru UVj§t £uU VkR ûZj§ XeLúY! FhÓj §dÏm “am^v ú^ôam” F§ùWô -dLúY! FpXô lWyU ùUuà ØiûU «û\Y ¡dLúY! (YôrL)

am^v ú^ôam! am^v ú^ôam! @ÕúY FpXôm! am^v ú^ôam! @YWYo @ÖTYj§t LiP±L! @û]YÚm Bf ùNpYjûR VûPVXôm! BÕúY BuTf ùNpYm; Ut\ùYpXôm BRu ¨ZúX! Ruàs AjU£j§ ùTtß, @LiP £j§VôL IqùYôÚYo YôrÜm UXokÕ UQm LUrL! Ruû]d LôiTúR Li; Ru²p ¨ûXlTúR V±Ü; Ruû]j úRÓYúR £\kR ùRô¯p; Ruû]j §Vô²lTúR Y¯TôÓ; Ruàs @Pe¡ ¨fNXUô «ÚlTúR TWU ÑLm. TWUô]kR îtß IqùYôÚYo BRVjÕm Ds[Õ! @Ru VôùZô-ûV IqùYôÚYÚe úLhLXôm. @Ru Uôo©Û§jùRô°Úm ùTôuù]ô° ùYs[j§p @û]YÚm Ï°dLXôm. Sôu Vôo? Nf£Rô]kRm. F]§ÚdûL FÕ? BRVm. Fuû] FlT¥ V±YÕ? Sôú] Fuàs ArkÕ @±V

316

c WUQ ®_Vm

úYiÓm (“jVôúSS AjU¨ TfVk§”). Sôu FuTùRÕ? ¨û]l×d áhPUô] U]j§u êXúU Sôu. úReLôûV Sôo ê¥d ùLôi¥ÚlTÕúTôX ®Új§U]m Fuû] ê¥d ùLôi¥Úd¡\Õ. SôûW Ù¬jRôp ÑjR A]kR vYìTúU Sô]ôL ®[eÏm. @ÕúY @¯Vôl ùTôÚs. @§p ¨ûXjÕ, @ûRúV F§Ûm, FûRf ùNn«àm BûP®PôÕ, úTR ×j§VtßQoYúR @UW¨ûX, vYodLm FpXôm. @R²àm ùNnV úYi¥V Lô¬Vm FÕܪpûX. @ÕúY ÑjR Ød§ NUjY¨ûX. D«o, DXÏ Bû\ùVpXôm @mUVúU. U]ùUÝkRôp BûY Øl׬VôLd LôÔm; U]UPe¡]ôp BûY Ruàs Rô]ôLúY LôÔm; @±úY @û]jÕm; Sôú] V±Ü! @Õ ùYôuú\ ùUn; Sô]ô®LôWl ×\júRôt\eLs U] ®LtTeLú[; Oô]Uôm Rôú] ùUn; Sô]ôYôm úTRm ùTôn. DXLf £j§WØm, @ûRl TôolTôàm, I°Ùm, @jRû]Ùm Rôú]Vôm. @]uVTôYû] ùNnÕ, TôY]ô¾R NjTôYj§p BÚlTúR TWU ÑLm. Bq®uT ît±tÏf ùNpÛm úSoY¯ Sô]ôo Fuàm ®NôWf NôûXúV! R]Õ êXvRô]jûR VûPkRôp, Rôú] NjÕ, @ÕúY Rô]ô«ÚjRúX RuUV ¨xûP; @ÕúY BVp× ¨ûX; ùY° ®`VeLû[ ®ÓjÕ, Ru I°ÙÚ®t LûWkÕ, @ÕYô«ÚjRúX DiûU«uTm. @ÕúY Oô]m, Td§, LoUm, úVôLm FpXôm. Ru]XUt\ AÚ«o Y¯TôÓ, ¨xLômV LoUm, ÏÚúNûY, @û]jûRÙm AiPYàdúL @ol©jRp, êoj§ éû_, Uk§W ù_Tm, @_Tô Uk§W _Tm, ©WôQôVôUm, ALôW ¨VUm, NjNeLm, Oô] èXôWônf£, Uú]ôYôdÏd LôVÑj§, §Vô]m, AjU ®NôWm ØR-V FjRû]úVô T¥Ls TdÏYj§túLt\T¥ U]®ÓRûX VûPkÕ AjU £j§ ùT\ Ds[]. @Ytû\ DߧÙPu Tt± úUuúUÛm £jR Ñj§Ùtßf ùNu\ôp AjU RoN]m, AjU ¨xûP, AjU UVm £j§VôÏm. Dߧ! Dߧ!

am^v ú^ôam

317

TLYôu @ÚQôNX TWUamN¬u Nk¨Rô]m @jVôjU ú_ô§d LtTLm; @Õ @û]YodÏm NôkR NUWN ¨Zp TWl© úVôe¡ ®¬kÕ RûZj§XeÏ¡\Õ! @Ru @¥¨Z-p @i¥V VôYÚm AjU Nôk§ VûPVXôm; Oô]dL² ÙiQXôm. AjUô WôUm ùT\Xôm. Sôm úUúX FÝjRôp ùUô¯kRûR D[jRôp @àT®dLXôm! Tô- ¾ojRjRÚúL IÚ ¨j§Vl Tôítß NôkR NØjWUôL ®¬kÕs[Õ! @§p WUúQôTúRNj RôUûWLs ª°o¡u\]. @u]eLôs , a m ^ v ú^ôam Fuß á®YôÚªu! @kR ¨j§V îtû\f Ñt± ¨j§Vô]kR NeLm áÓL! @Õ FpXô NUVj§]Úm, úU]ôh¥]Úm, ¸r Sôh¥]Úm AuUÜ\Ü úT¦, YôrûYúV úVôLUôd¡ «XÏm @LiPôjU @ÚQ¡¬VôLl ùTÚ¡ ®¬L! WUQôfWUm úVôLd L§o ®¬kÕ DXùLXôm TWÜL! WUQØ¡p @Ús UûZ ùTô¯kÕ UôkRo D[j§p ©WyUô]kRl T«o Y[okÕ YôrL; Rªr SôúP, D]Õ Yt\ôf ùNpYm WUQ Nd§! @ûR DXÏPu @àT®! FÝ, ®¯, DûZ, I°o, ùYp, Yôr! A A A

41. WUQlWLôNm BuT Y¯ U²Rl ©\l× YkRúRu? U²RàdÏsÞs[ ¾Wû], úRYû], ©WyUjûR V±kÕ @YàûPV Nf£Rô]kRúU Rô]ôLYuú\ô! Rôu FuTÕ lWyUúU. BÕúY Sôu Fu\±kÕ @ÕYô]ôùXô¯V úYß FjRûLV DTôVjRôÛm B u T m FnR Ø¥VôÕ. @ûRV±kÕ @ÕYô]ôp, úY±Pm Ñt\ úYi¥V §pûX. úYtßûU TôWôh¥j §¬V úYi¥V§pûX, Ruàsú[ Rô]ô¡j RjÕYUôn ¨u±ÓL; ©u úYiPôm Tp NUVl úTfÑ. Bk¨ûX ùTtú\ SmSôhÓ UL¬μLs úVôLf ÑPWôL ¨u\ ¨ûX«úXúV U²RNêLm ײRØßm Nd§d L§o TWl© YkR]o. IÚ ®[dÏ FlT¥ BÚkRT¥úV Ñtßm ÑPo Å£l TXÚdÏd Lôh£Ùm BuTØm @°d¡\úRô @ÕúTôúXúY IÚ éWQúVô¡ R]Õ BRVj§p ¨ûXjRT¥úV Fq®R ØVt£Ùªu± BVpTôLj R]Õ RYf ÑPûWf Ñtßm TWl©d LQdLt\ ËYWô£Lû[l ײRlTÓjÕ¡\ôu. @YWYo @u©tÏm, @±®tÏm, TdÏYj§tÏm Gt\T¥ IÚ éWQ £jR²u LôkR Ü\Yôp Ds UXokÕ úT¬uTm ©\dÏm. AR-u IÚ Sôh¥u £\kR ùNpYm IÚ UL¬μúV ùVuT§p HVªpûX. TôWR NØRôVjûR Ad¡ V¦YÏjÕ YôZ ûYjRYo Vôo? úYR ®VôNo úTôu\ RTv®L[uú\ô; @YoLs Y¯ûVl Tt±Vuú\ô SôÓ DÚYô]Õ. AR-u IÚ úRNm YôrYRtÏ, RoUm YôrYRtÏ, @ojR Nôv§Wm, NêL Nôv§WeL°t ùNôpXl Th¥ÚdÏm FjRûLV NôR]j§Ûm, IÚ UL¬μ«u ÑPo ùTÚÏk RYd LôkRúU Ød¡V NôUd¬ VôÏm.

WUQlWLôNm

319

úVôLf ÑPo TôWR NØRôVm ×Õl×Õ UôßRpL[ûPYÕ LiáÓ. FqùYlúTôÕ @Ru D«Wô] AjUfÑPo ÏußúUô, @qYlúTôÕ ú_ô§dÏuù\] IÚ UeL[ êoj§ D§lTÕ YZdLm. ×jRo YkRôo; NUWNjûR IÚYôß ¨ß®, ¨oYôQjûRúV Ø¥Yô] BuTUôLd Lôh¥f ùNu\ôo. NeLWo YkRôo; ËYlWyU HdVjûR ¨ûX¨ßj§, U²Rû]j Ruàs Rô]ôL ®[eÏm LPÜû[d LôQ @±ÜdLi §\kRLu\ôo; Buàm TôWRúRNm R]Õ BVpTô] @jVôjU ¨ûX ùT\®pûX. TôWR Nd§ Buàm R]Õ ØÝ ÑRk§WjÕPàm ®[eL®pûX. DXLm Buàm Y«tß Y¯Tôh¥úXúV U]g ùNÛj§l ùTôu, ùTôÚs, úTôLm, úRûYLû[l ùTÚdÏRp, BYt±úXúV úUôLeùLôiÓ Ruû] U\k§Úd¡\Õ. BlúTôÕ DX¡t ùNnVlTÓm ùTÚmTôXô] Lô¬VeLs çX Yôr®tÏm, ŬVj§]ÜLû[j ¾ojRtÏúU TV]ô¡YÚ¡u\]. £t£X @±OoLú[ @¬RôLf £kRû] YôrûYd ûLd ùLôi¥XeÏ¡u\]o; úTôo, ùTô\ôûU, úTWôûN, TgNUô TôRLeLs DXûL BÚhLôPôd¡d ùLôi¥Úd¡u\]. @ÑW TXeL°u ªu TônfNÛm (Blitzkrieg) ALôN ÏiÓL°u @§of£Ùm DXûL @RXÏRXlTÓjÕ¡u\]. BjRûLV BÚs I¯V Y¯ùVu]? ºo§ÚjRUô? URlWNeLUô? BpûX, BpûX. @kR BÚû[ @¥jRôÛm, @Wt±]ôÛm @pXÕ SVm ùNôu]ôÛm, Uk§Wm úTôhPôÛm @LÛUô? UôhPôÕ. IÚ ®[dúLt± ûYjRôpRôu BÚs @LÛm. DX¡u ®[dÏ FÕ! éoQ ×Ú`oL°u úVôL Nd§úV! ×jRo, GÑSôRo, S©SôVLm, NeLWo — BYoLú[ DX¡u ®[dÏLs. A]ôp @YoLs Gt±V ®[dÏLs, U²R²Pm @jVôjU Yôr®u EhPªu± Ue¡®hP]. Utù\ôÚ ®[dÏ úYiÓm. DX¡u BÚs ØÝYûRÙm ®Ýe¡f ÑPúWôeLjRdL úVôL ®[dÏ BlúTôÕ

320

c WUQ ®_Vm

®[eÏ¡\Õ. A]ôp IqùYôÚYÚm @ûRVûPkÕ ReLs BRV®[dûL úVt±d ùLôs[ úYiÓm. @q®[dÏ BuTj§tÏ F°Rô] Y¯ LôhÓm. LiûQj §\kÕ LY]jûR Dsú[ ûYjÕf ùNu\ôp BuTÅ ùPnRXôm – Dߧ. TpXôiÓLÞd ùLôÚØû\úV BjRûLV @éoYUô] ¾T ú_ô§ ÕXeÏ¡\Õ. DX¡p FÕÜm @¬RpX; ALôVd LlTÛm, úW¥úVô ªuNôW úYûXLÞm @¬RpX; Y£xPÚm, ®VôNÚm, ÑLÚm, YôpÁ¡Ùm, LiQàm, ×jRÚm, GÑÜm, NeLWÚúU @¬§àm @¬Õ. @jRûLV زYo BXe¡V LôXj§pRôu TôWR Sôh¥p WôUWôwVm ®[e¡VÕ! IÚ Sôh¥u £\l×m, ùTÚûUÙm, Nd§Ùm, I°Ùm @RuLi ®[eÏm RYزYúW! @jRûLV IÚ Ø²®[d ùL¬kRôÛm Sôh¥u ú_ô§ Ïu\ôÕ. TX ×RpYûW Cu\ôÛm Bk§Vô Buàm R]Õ F¯p Ïu\ô§ÚlTÕ, Rôu Cu\ @ÚkRYf ùNpYo L[ôXuú\ô! ËYu ØdRo UaôزY¬t £\kR ØdRu Vôo! Rôú] Rô]ô¡ @u²V ùUiQôÕ, Ru²ûX ùVô°okÕ, R]Õ úVôL Nd§ûVl TWl×úYôú], FYu Ruû] VûPkRY¬u AjUlWLôNjûRj R]Õ LiThP Uôj§Wj§p LÚûQÙPu çiP YpXYú]ô, @Yú] UaôúVô¡, DTúRNm, NeLp©jR T¦ BYt±àm R]Õ @LiPj RYU¡ûUVôp Ru Nk¨§ Uôj§Wj§p NôkRU°jÕ, AjUOô]jûRj çiÓúYôú] UdL°ûPúV @ØRd LPp úTôu\Yu. ú_ô§UûX úTôu\Yu. @Yu FÕÜm úTNô®¥àm @Yu FiQm ¨û\úYßm; @Yu DiûU FeÏm TWÜm; @Yu FÕÜm FiQô®¥àm RdL]ùYpXôm RôúU SPdÏm.

WUQlWLôNm

321

ú_ô§ UûX @jRûLV @ÚmùTÚm úVôL ®[dÏ Buß SUÕ RªZLg ùNnR RYlTV]ôp ú_ô§UûXVôL I° Y[o¡\Õ! Li®¯jÕ @u×Pu Lôiªu! ¿eLs DnV Y¯©\dÏm! BuTîtß DeLÞs[j§t ùTôe¡ùVÝm. BÕLôßm DX¡t úTôkR ULôuLs GúRô £X DiûULû[l úTô§jÕj RUÕ ùTVWôp IÚ NeLm, URùUuß LhÓlTÓj§f ùNu\]o. @YoLÞdÏl ©u YkR ºPo, ÏÚ®u ùTVWôp ùLôsûLlúTôo ׬kÕ ùLôsûL«-ÚkÕ ùLôûXdÏj Rô® U²R NØRôVjûRl T- ûYjR]o. BkRd ùLôÓûUûV ¨û]jRôp URúU úYiPôùU]j úRôuß¡\Õ. Uú]ôSôN UôLôR YûW«p URm BRm FÕÜm U²Rû]j §ÚjRôÕ. @YWY Úsú[Ùs[ AjUùNôìTjûRd LiÓ ¨ûXjRôúX DX¡Ûm @ûU§ ¨XÜm. BkR APôR úVôL U¦®[dÏ @û]YodÏm ùTôÕùY°«t ÑPo¡\Õ. @YWYo RmûUjRôúU LiÓ, AjUôÖé§ VûPÙm Du]R Nd§ûVúV TWl© ùVô°o¡\Õ. BkR @t×Rf £uUVô]kRd LôkRm SmªûPÙs[Õ! Sôm ùNnV úYi¥VùRu]? WUQ¾Tm Nd§LeûL ùYs[UôL JÓ¡\Õ! £Xo @§p êr¡ «uT UûP¡u\]o; £Xo LeLôxPLm TôÓ¡u\]o! £Xo J®Vm FÝÕ¡u\]o! £Xo LeLô UôuªVm Vôd¡u\]o. úTôÕUô? BpûX; @kRd LeûLûVl TX LôpYônL[ôL YÏjÕ, BÚ°Ûm @LkûR«Ûm Yô¥ YReÏm U²Rl T«oLs Oô]g ùN¯dL, AjUôÖé§ TÝdLl TônfN úYiÓm. BkRd LôpYônLs Vôo? @YoLú[ @kR úVôLf ÑPo UûX«²uß RUÕ Ds ®[dûL úVt±V U¦®[dÏLs. @LiP ªuNôWUô] WUQ Nd§

322

c WUQ ®_Vm

¨ûXVj§²uß TpXô«Wm ªu®[dÏLs Gt\lThÓ, Oô]NmTkRd Lm©L[ôp BûQl×iÓ, AeLôeÏ DXùLeÏm BÚù[ô¯V ®[eL úYiÓm. BÕúY WUQ NeLj§u úYûX. BqúYûX ùYt±ùT\ ètßd LQdLô] DiûUj Õ\®LÞm am£²LÞm úYiÓm. BYoLú[ WUQ NeLUôL IußTP úYiÓm. Fݪu! DûZªu! RûZªu! Ds[u×Pu DûZjÕ BkR úVôLNd§ LeûLûV @jVôjUl T«o ùN¯dL DXùLeÏm TônfN úYiÓm. BÕúY @kR LeûLûV U§jÕl úTôt±l TV]ôdÏm Y¯. LeûLdÏ Fq®Rd LYûXÙm §YûXÙªpûX. @uToLú[ BqúYûXûVf ùNnV úYiÓm. RªZo, ùRÛeLo, úLW[o , Lu]Po, ÕÞYo , UWôj§Vo, Ï_Wôj§Vo, ¶k§Vo, YeLo A¡V FmùUô¯«]Úm BqYÚhT¦«t TeÏ ùLôiÓ ùYt±ÙPu Lô¬VjûR SPjR úYiÓm. HkÕ LiPj§]Úm BlT¦«p Iuß úNW úYiÓm. IÚ ã¬úVôRVjRôp @]kRUô] Lô¬VeLs SûPùTß¡u\]; @ÕúTôXúY IÚ Oô] ã¬V²u DRVjRôÛm FqY[úYô ײRUô] Lô¬VeLs SPd¡u\]. EdLØm Ds[u×e ùLôiùPÝkÕ úYRôkR £eLUôL "ÑjúRôam' Lo_û]ÙPu Y¯TôÓ, úYRØm, çV YôrÜm, @ÚhT¦Ùm, @YWYod¡Vu\ £ß£ß ùRôiÓm FpXôm TWUôjU úYs®VôLj ùRôPoL! úRûY — Sôù]uàm AQYjûR @ÕùYàm TWm ùTôÚÞdÏ EQôdÏúYôo! úRûY, DXL UôûVûV ùYu\ AjU ÅWo! úRûY, RvûVYôam (Sôu @YàûPûU) Fu\ LôXôhTûP! RûY Yôam (Sôu DuàûPûU) Fu\ ϧûWlTûP! jYúUYôam (Sôu ¿) Fu\ úRolTûP! úRûY, ÑjR ÑRk§W ®i TûP! ¨jVôuU

WUQlWLôNm

323

YôrûY YVRôLd ùLôiP @jVôjUd Lôû[Ls úRûY. NoY LXôNôûXl ThPeLs úYiPô. DiûU, AoYm, @u×, çnûU, T¦Ü, @ûU§, @ûPdLXm, ùTôßûUÙPu RmûU Øtßm ©WyUôd¡²«p Oô]ôϧ ùNnÙm ¾Wo úRûY. NRô NL_jVô]j§p “Sôu Sôu” Fu\ DQoYô] UàlúTôÓL. LmÀWUô] DߧÙPu Øu YÚL! BRVUô SLWjûRVôÞm ©WyUô]kR Uu]u NêLm FnÕL! ReLû[ ÂkúRôodÏj Ruû]úV RÚYôu. Ruû]úV RÚTYu FpXôk Rôú] VôYôu! UeL[m (“ UtßlTtù\]d¡u± ” Fu\ Ti) úToY ¥Yt \û]jÕ Uô¡ VúTR UôV® LôWUônl Tô¬u TuûUûVl Tt± XôùRußm Tôoj§ ÓmTWg ú_ô§Vôn, VôùW ]dLi PPeÏ Øs[m @ÕSô ù]uù\Ýk Rô¥Óm éWQ A]kR Yô¬ úV_V! úTôt± ùUnV± ®uTúU! Du² úX©\k Õu² úXY[ok Õuà ù[uû]d LûWjR]u! @uû] VlTà Uu× UôVØ RôÏ SpXÚ [ô¯úV! ùTôuù]ô °Ú[l ×u] ûLfÑPo ùTôe¡ ùVuû]l ×£jùRXôk RuU VjùRô°o ReL Uôd¡V ^uU Vô_V! úTôt±úV!

Ï\s FlúTôÕ ùUi¦ «Úd¡uú\ àu]uTu @lTô¿ úVùVu ]±Ü FlT¥ Ùu²fûN ùVuà« ÚsÞ«úW @lT¥ «qÜPûX VôhÓ

324

c WUQ ®_Vm

RÓjRôiÓ ùLôsÞk RÚQªùRu \ô® ùLôÓjÕsú[ áÜRû]d úLô!

ùYiTô @ÚhTô X°jùRu ]PeLôl T£¾o ùTôÚhTôp Y¯¡u\ ùTôtúT - LÚjR±kÕ LôÔm T¥YkÕ LôkRmúTôt ùLôiúPL úYÔmVôu úYhPÛ]d úL.

c WUQôfWU LôiPm Øt±tß. A A A

A\ôYÕ LôiPm ©tTôp

1. c WUQôfWU @©®Új§ Tô-¾ojRd LûW«p RUÕ @uû]«u NUô§dLÚ¡p TLYôu FÝkRÚ°VÕ ØRp WUQôfWUm SôÞdÏ Sôs ®¬YûPkÕ YkRÕ. @Ús UQe LUÝm TLYô²u YôrÜm DTúRNeLÞm Ae¡Xj§Ûm Gû]V ùUô¯L°Ûm DXùLeÏm TWYúY AuUl T£ùVÓjR UdLs @u²V Sôh¥²ußm, Sm Sôh¥u TX TôLeL°²ußm, BûPV\ôUp YkÕ Ï®kÕ @iQ-u @Ú[ûU§f Nk¨§«p §WiP]o. UL¬μL°u R¬N]jûR Sô¥V UdLs ÏZôm SôÞdÏ Sôs @§L¬dLúY, TLYôu @YoL[Õ @LSXû]d LY²lTÕ úTôXúY, @YoLÞdÏ úYi¥V ×\ YN§Lû[ WUQôfWUm úUtùLôiÓ ùNnVj ùRôPe¡VÕ. F]úY, A§«p ×púYnkR £ß Ï¥pL[ôL @ûUdLlùTt\ AfWU ¨ûXVeLs VôÜm 1938 ØRp ®NôXØm DߧÙm @ZÏm ùTt\ LÚeLt Lh¥PeL[ôL Uô±]. AfWUd Lô¬VôXVØm úTô_] NôûXÙm BRtÏØu Iu\ô«ÚkRYô±pXôUp BlúTôÕ @ûY R²j R²úV ¨ßYlThP]. IúW NUVj§p Hkèß ØRp FÝèß úTo YûW«p BÚkÕ ®ÚkÕÔm BPªdL F¯p ªdL ®NôX UiPTUôL FÝkRÕ úTô_] NôûX (Dining Hall). TÑdLÞdùLu±ÚkR £±V UôhÓd ùLôhPûL AfWUj§u YP¡ZdÏ TôLj§tÏ Uôt\lThÓ, úSoj§Vô] LtLh¥PUôL DÚUô± ùT¬V “úLôNôûX ” Vô«tß. ×jRLôXVØm úYR TôPNôûXÙm RjRUd úLt\ R²V¦ ¨ûXVeL°p £\l©Pe ùLôiP]. çW

326

c WUQ ®_Vm

úRNeL°²uß YÚm @uToLs RôtLô-LUôLj ReÏYRtùLuß £ß @û\Ls £X SpX Øû\«p @ûUdLl ùTt\]. A«àm Sm Sôh¥u TX TôLeL°-ÚkÕm §Ws §W[ôL YÚm TdRoL°u ùRôûL @§LUôL BÚkRRôp @YoL°u ùN[L¬VjûR Øu²hÓj R²jR²úV BÚTôXodÏm, ¿iÓ @Lu\ "@§§ ®Ó§Ls' (Guest Rooms) F°V Øû\«p @ûUdLl ùTt\]. BjRûLV AdL úYûXL°p c ¨WgN]ô]kR ÑYôªLs TLYô]Ú[ôp ®Pô ØVt£Ùm §\ûUÙe ùLôiÓ CÓThÓ ùYt± LiPôo. Bk¨ûX«p úU]ôhPuToLs £Xo TLYô]Õ @Úh Nk¨§«p @pÛm TLÛm Y£dÏm AYXôp WUQôfWU FpûXdÏsú[úV ¨WkRW ®Ó§Ls @ûUjÕd ùLôs[ @àU§ úYi¥]o. TpXô«Wm ûUpLs LPkÕ, RôVLm Õ\kÕ, NtÏÚ TLYô²u Nk¨§ YôNúU RûX£\kR RYUônd LÚ§V @uú]ô¬u AoYl ùTÚdÏ U§dLj RÏkRúR ùV²àm, WUQôfWU FpûX @[ÜdÏhThP J¬PúU VôRXôp §ÚªÏ "Nôj®d' Fuàm @uTo IÚYodúL @jRûLV Tôd¡Vm ¡ûPjRÕ. TLYô²u Nk¨§ YôNjûR Sô¥ YkR @uToL°u §ÚdáhPm 1941 dÏ ©\Ï ªL @§L¬jÕ ®PúY @YoLs RjRm ùN[L¬VlT¥ §ÚYiQôUûX SL¬Ûm, WUQôfWUj§u úUt×\m @ÓjÕs[ Ï°o ¨Zt úNôûXVô¡V TXôd ùLôj§ Ûm £ß Ï¥pLs @ûUjÕd ùLôiÓ YôZ AWm©jR]o. úUÛm WUQôfWUj§u F§ol×\Øs[ _]NgNôWUt\ ¨Xl Tϧ«Ûm @uToLs TXo BûP«ûPúV BpXeLs @ûUjÕd ùLôiÓ, £Xo ÏÓmTjÕPàm, £Xo GLôkRUôLÜm Y£dLXô«]o. Bq®Rm @ûU§UVUôm WUQ RPôLd LûW«p Ï¥úV±V @uTo ÏÝYôp

c WUQôfWU @©®Új§

327

¨û\VlùTt\ £tño “c WUQ SLo ” Fuú\ ùTVo YZeLXô«tß. WUQôfWUj§tLôLÜm WUQ SLo UdLhLôLÜm IÚ R²j RTôp ¨ûXVØm AfWUj§p GtTÓjRlThPÕ. BqYôß @§Õ¬RUôn úU®V TX Uôt\eLh ¡ûPúVÙm TLYôu FÝkRÚ° «ÚkR JÓ ê¥V TûZV R¬N] aôp Uôj§Wm @u]ôo Ds[jûRl úTôXúY Uô\ô§ÚkRÕ. @§úXúV TLYôu ÑUôo BÚTjÕ SôuÏ YÚPeLs BWÜm TLÛm BÚkRÚ°]o. FiQt\ ºPoL°u HVj §ûWLû[ TLYôu Oô]Yô[ôt £ûR®jR BPØm BÕúY. BlײR R¬N] aôúXô @[®t £±VÕ. HmT§uUodL§LUôn GXôR @Ú[û\! A«àm Fu]? @qYû\ FlùTôÝÕm @uToL[ôp ¨û\k§ÚdÏm. @û\ ¨û\kRÕm @Rû] @ÓjÕs[ ùY°l×\eL°Ûm @uToLs @¦V¦Vôn @UokÕ §Vô²lTo. BûP«ûPúV @uToLÞPu ùNnÙm NmTô`ûQ Y¥Yôn, HV®Ús Lû[Ùm @Úù[ô°«u SôRUôn @iQ-u U¦dÏWp úLhÏm. @lùTôÝÕ ùY°«p @UokÕsú[ôo. TXL¦ Y¯úV @Rû]d úLhÓ Bu×tßl TWYNUôYo. A A A

2. Tô× Wôú_k§W ©WNôj “BPùY° @ûX«àm ¨ûX«ûX ×sÞd(Ï) BPm ¨Xm @X§ûX; YÚY¯ ùNpXd LPu...” - c TLYôu

EdLØm DpXôNØUôn DVW DVWl T\kÕ YhPªÓ¡\Õ LÚPu. Sôs ØÝYÕm N-l©u±l T\kRôÛm B\ÏLs Lû[jRÕm Bû[lTô\, Rôu YkRY¯úV §Úm©, éªdúL B\e¡YW úYi¥VÕ Rôu! U²R NØRôVm @±ûYj ¾h¥, @ÔûYf £ûRjÕ, @iPeLû[d LYÚm @[®Xô At\p ùTt\ôÛm @ûU§ «uTm ¡hPôÕ. @ûX®u Ø¥Ü @ÛlúT. êû[ûVd LûPkR ØVt£ ùVpXôm Ø¥®p ÕuTúU TVdÏm. U]m ®¬V ®¬V ®N]m; @PeL @PeLjRôu A]kRm! Ltße úLhÓm, AnkÕm, TônkÕm DX¡t ÑZu\ úURô®L[ô¡V úU]ôhPôo TXÚm Ø¥®p Nôk§ûV Sô¥ TLYôû]f NôoYWô«]o. @YoL°u @àTY SXû]l ©uTt± DX¡u TpúYß Sôh¥u UdLÞm TLYô²Pm YWXô«]ùWu\ôp Sm TôWR éªûVl Tt±f ùNôpXÜm úYiÓúUô? 1938-p Tô× Wôú_k§W ©WNôj ULôjUô Lôk§«Pm ùNu\ôo.* "ùT¬úVôn, FuU]m Nôk§ûV SôÓ¡u\Õ. ReL[Õ AfWUj§p ùLôgN Sôs @ûU§Vôn Y£dL ®Úmסú\u' Fu\ôo. Nôk§«u ¨ûXdL[m Lôk§Ë V±kRúR! @Yo Wô_u Tô×ûY úSôd¡, “¿o Nôk§ûV ®Úm×ÅWô¡p c WUQôfWUm ùNpÛL. @eúL ùNuß £X Sôs BÚkÕ YÚL” Fuß LhPû[«hPôo. ULôjUô´«u YôojûRlT¥ Wôú_k§W ©WNôj WUQôfWUj§tÏl ×\lThPôo. @YÚPu _m]ôXôp * BfNmTô`ûQ Wôú_k§W ©WNôj @YoL[ôúXúV ùR¬®dLlThPÕ.

Tô× Wôú_k§W ©WNôj

329

T_ô_ým DPuYWd úLô¬]ôo. BÚYÚm 14-8-1938 Bp c WUQôfWUm YkÕ úNokR]o. TLYô]Õ Nk¨§ûV @ûPkÕ BÚYÚm YQe¡ Øu²ûX«p @UokR]o. _m]ôXôp T_ôw ©\Ï @ÚQôNXj§p TX ®úNP BPeLû[ @¥dL¥ ùNuß LiÓ YkRôo. A]ôp Wô_uTô×úYô TLYô²u Nk¨§ûV ®hÓ @LXúY«pûX! @Yo IÚ YôW LôXm TLYô]Õ Nôk§ WN NôLWUô¡V Nk¨§«p @ûU§VôL BÚkÕ YkRôo. BkR Oô] ã¬V UiPXjûRf Ñt±, Rmªp ØÝÏm @uTo ÏÝÜdÏ ù_uU NôTpVjûR VÚsYÕm, ùTôpXôj ùRôpYôRû]Ls FpXôm I¯lTÕUô] @§Vt×R Nd§YônkR DTNôkR YôÙ FgOôußm TW®Ùs[ûR FYoRôu @±Vôo? T_ôw @¥dL¥ GRôYÕ HVeLÞm ®]ôdLÞm FÝl© TLYô²Pm ®ûP úYi¥l ùTßYÕiÓ. A]ôp Wôú_k§W ©WNôúRô VôùRôÚ YôojûRÙm ×LXôWôn ùU[]UôLúY Nk¨§«p Åt±ÚlTôo. YôWdLûP£«p TLYô²Pm ®ûPùTßm Øu]o GRôYÕ úLs® úLhÏmT¥ Wôú_k§W ©WNôûR T_ôw çi¥]ôo. @lúTôÕ c ©WNôj, “Sôu ULôjUô´«Pm Nôk§ûV úYi¥ ®iQl©júRu. @YúW Fuû] BeúL @àl©]ôo. @Yo DjRWÜlT¥úV YkúRu; ÑmUô BÚd¡ú\u. @qY[ÜRôu F]dÏ BPlThP LhPû[!” Fu\ôo. BqÜV¬V U]¨ûXûVf Nk¨§«-ÚkúRôo @û]YÚm ùLôiPô¥]o. TLYôàm Wôú_k§W ©WNô§u Sm©dûLûVÙm @ûU§ûVÙm @[úYôPûUÙm ùNôt\YWôl Ti©û]Ùm LiÓ ùUf£]o! ¨û\kÕ L²kÕ, Yû[kR UWj§]¥«p YkRYu T£«ÚkRôp T±jÕiT§p LY]m ùNÛjÕYú]Vu±, L²Lû[úVô BûXLû[úVô LQdùLÓjÕd ùLôiÓ LôXRôURm ùNnYú]ô? @qYôú\ AuURôL ØûPúVôo

330

c WUQ ®_Vm

TLYô]Õ Nk¨§«p RÕm×m @Ús ®XôNjRôp ®ÝeLlThÓ, VôùRôÚ HVØm FZôÕ Nôk§ ùTtßf ùNpYo. BÕ LQdLt\ SpúXôodÏd ûLLiP @àTYúU. ×\lTÓmúTôÕ Wôú_k§W ©WNôj YQdLjÕPu TLYôû] @Ô¡, “ULôjUô´ Fuû] BeúL Vàl© AßRp ùT\f ùNnRôo. @YÚdÏ TLYôu Fu êXm @àl×m ùNn§ VôúRàm DiúPô?” Fuß L²ÜPu T¦kÕ ®]®]ôo. TLYôu “ F k R N d § B e ú L SPj§d ùLôi¥Úd¡\úRô, @ÕúY Rôu @eúLÙm SPjÕ®d¡\Õ. BRVjúRô¥RVm úTÑmúTôÕ Y ô n f ù N ô p F R t Ï ? ” Fu\Ú°]ôo . BqYÚs ùUô¯Lû[l ùTtß Wô_uTô× úTÚYûLÙPu RU§Pm §Úm©]ôo. A A A

3. ùTôu ®Zô 1-9-1896 - Bp (ÕuØ¡ YÚPm, AY¦ UôRm,

¡ÚxQ Tb SYª, ùNqYônd¡ZûU) §ÚYÚûQ«t ©WúY£jR c WUQ ©Wôu AeúL @ÚQôNúXNu £tTR Stú\u DiUXo @°Vônj §LrkÕYW 1946 Am Ai¥p @lײR ¨Lr®u @ûW èt\ôiÓ éoj§Vô]Õ. @uToL°u BuTÜ[d LPp @qYôi¥p @[®XôÕ ùTôe¡l ùTôu®Zôd ùLôiPô¥tß. BqûYmTÕ AiÓL°Ûm TLYôu @ûW ®Sô¥áP @ÚQôNXjûR ®hPLu±Xo; “TWU]ôm @ÚQôNX Fû] B² Ùu TRj§²uß IÕdÏ\l TôúWp” Fu\ TLYô²u §ÚÜ[m ×\j§Ûm @qYôú\ @ûUkRÕ úTôÛm! @iQôUûX«t ©\kRôo áP VôúWàm BlT¥ BûP®PôR @ÚQôNX Yô£Vôn YôrRp áÓúUô? @KÕ @¬§àm @¬úR! BûQVt\ @ÚQôNX W£LWôm Sm ÏÚêoj§Vuú\ô ùUnVô] @ÚQôNX Yô£! Bq®VjRÏ ùTôu®Zô®p TLYô]Õ Nk¨§«p LQdLt\ @uTo LXkÕ U¡rkR]o. Bq®Zô, @Ú¡-ÚkÕm çWj§-ÚkÕm @uToLs, @±OoLs TXûWd LYok§ÝjR LôkRj §ÚSô[ônf £\kÕ ®[e¡VÕ. @q®ZôûY Øu²hÓd ÏݪV @uTo §Ws TLYôû]j RûP«u±j R¬£dÏUôß, TûZV R¬N] aô-u YP-úUt×\eLû[ @ÓjÕ, ¸tß úYnkÕ, TdLeL°p Uû\Ytß ¿iP “ùTôu®Zôl TkRo” Iuß @ûUdLlùTt\Õ. @uû]«u NUô§ Á§XÏm ULô Nk¨Rô]j§u §ÚlT¦ 1949-Am Ai¥p, Øtßl ùTt\úTôÕ, @Ru Øu×\m @ûUdLl ùTt\ TLYô²u NTô UiPTm R¬N] ¨ûXV UôdLlTÓm YûW«Ûm BlùTôu ®Zôl TkRúW TLYôu Åt±ÚkÕ, Sô¥V @uTÚdÏ SpXÚs ׬Ùm F¯úXôe¡VÕ.

332

c WUQ ®_Vm

1935

Am AiÓdÏl ©u ®VdLjRdL @[®]Wôn úU]ôhPuToLs TLYôû] YkÕ R¬£jÕf ùNpY Wô«]o. @Y²«p AdLØm, DWØm, @±Üm ùTt\ SôÓLs IqùYôußm TLYô]Õ @Úh©WLôNj§p TeÏ ùLôiP]. @ÚQôNX WUQ ®[dLm @¡X DXL ®[dLUô«tß. BÚkR®PjÕ BÚkRT¥«ÚkúR, ALôVm úTôu\ @Úù[ô°Vôp Rôù]eÏm GLôUp FiQô§ÚkùRô°Úm BVtÑPo FpXô ¨XjÕm BÚsL¥k §X¡VÕ. Nôk§ WNm RÕm×m Nu²Rô]jûR Ùt\ DjRUo £Xo, RjRm Sôh¥Ûs[ UûX, ùTi¥o, UdLs, Ñt\m, YÚYôn, ùNpYUô§ûV U§VôÕ, UL¬μL°u UXW¥ ¨ZûXúV ùT\t LÚm úT\ônd LÚ§, RUÕ ÏÚSôR²u ×i¦V TôRkúRônkR Bk¨Xj§úXúV §WYôN Øt±]o. TLYô]Õ çX Uû\®u ©uàeáP, RUÕ Oô]j RkûR«u NUô§Ùm Nôu²j§VØm ¨XÜm @ÚQôNXúU @û]j§à ØVokR @jVôjUj RXUôLd LÚ§ YôrúYôÚm IÚ £Xo BÚd¡u\]o. @YoLÞs “ Nôh®d ” Fu\ éoYSôUe ùLôiP N ô Õ @ Ú Q ô N X o Fuàm Ae¡úXVo ϱl©Pj RdLYo. A§Vt\ úYRùYô-«u B²V LômÀoVj§p CÓThPYWôn, TLYô]Õ Nk¨§«p Bußm SPkÕYÚm úYR TôWôVQjûRf ùNqYú] SPj§Ùm, úYRTôP NôûXûVÙm @Ru ¨oYôLjûRÙm LY²dÏm DjRU ûLeL¬VjûR úUtùLôiÓm BÚkRYo @YúW! úUÛm @uû]«u Y¯TôÓm @iQ-u Y¯TôÓm £\l×\, ®§lT¥ SPdL úYiÓùUuß, @Yt±Ûm @Yo úTWôoYe ùLôi¥ÚkRÕ Smªt TXÚdÏm SpX T¥l©û]úV Vôm! A A A

4. èpLs c WUQôfWUm Y]l©u Y[okÕ @Úh×LúZôe¡V BdLôXj§p TLYô]Õ @Ús ùUô¯L[ô¡V TX DV¬V èpLÞm ùY°«PlThP]. @ûYLû[ @uToLs ùTßYRtLô] ×jRLôXVØm @Ru T¦LÞm Y[Wj ùRôPe¡]. RônùUô¯Vô¡V Rªr ùUô¯«úXúV ùTÚmTôÛm TLYô]Õ DTúRNeL[ô¡V êX èpLs @Ú[lThP]. F²àm RmûU Sô¥V @uToLs TpúYß ùUô¯l ©¬ûYf úNokRYWôR-u TLYôu RUÕ £X DTúRNeLû[ YPùUô¯«Ûm, £XYtû\ UûXVô[m, ùRÛeÏ ØR-V ùUô¯L°Ûm @Ú°f ùNnR]o. DV¬V AuU Oô]d L[g£VeL[ô¡V £X YPùUô¯ èpLû[Ùm @t×RUô] Rªrf ùNnÙs Y¥®Ûm DûW SûP«Ûm ùUô¯ ùTVojRÚ°Ùm BÚd¡u\]o. Rªr ØRp èpL[ô¡V RUÕ DTúRN èpLs £XYtû\ BRW ùUô¯L°Ûm RôúU ùUô¯ùTVojÕm @Ú°]o. @ûY VôÜm @dLôXj§úXúV º¬V Øû\«p WUQôfWUj§²ußm ©WѬdLlThÓ ùY°YkR]. úTôt\tϬV ùTôd¡`eL[ô¡V @ûY VôÜm @Ru ©u Ae¡Xm, ©WgÑ, ù_oUu úTôu\ úU]ôhÓ ùUô¯L°Ûm, Bk§, Ï_Wôj§, Lu]Pm, ùRÛeÏ, UûXVô[m, DÚÕ, YeLô°, UWôj§ ØR-V Bk§V ùUô¯L°Ûm RdúLôWôp ùUô¯ùTVodLl ùTtß WUQôfWUj§²ußm ùY°«PlùTt\]. TLYôú]ôÓ @uToLs NmTô`ûQ êXUôL A®d ùLô°RÚm DTúRNeL[ôLl ùTt\ @ÚiùUô¯LÞm, §]N¬ ¨Lrf£LÞmáP RtúTôÕ WUQôfWUj§²ußm ×jRL Y¥®p ©WѬdLl ùTtßs[]. @ûY VôÜm TLYôàPu ¿iPLôX DPàû\Üm @àTYØm ùTt\ @uToLs @qYlúTôÕ úNL¬j§ÚkR ϱl×L°-ÚkÕ ùRôÏdLl ùTt\]úYVôm.

334

c WUQ ®_Vm

LûWVt\ LPpúTôp TW®Ùs[ RtLôX èt ùTÚdLm ØÝYûRÙm U²Ru Ltß Ø¥lTÕ Nôj§VUuß. Lt\ôÛm DiûUV±Ü ùTßRÛe L¥]úU! A§ ètL°ùXpXôm A§Vô] úYRúYRôkRm ØRp RtLôXj§V @±®VtLûX èpLs YûWÙs[ Nôv§W NØj§Wm ØÝYûRÙm RUÕ @àTY Oô]jRôp LûPkùRÓjÕl ùTt\ @±YØR WNúU TLYô]Õ §ÚYôn ùUô¯L[ônf º¬V èpL°u Y¥®p ª°o¡u\Õ. DiûUV±Ùm DVo SôhPØs[ ®úY¡Ls TLYô]Õ @Úi ùUô¯L[ô¡V BkèpLû[Ùm, Rm YôrúY DTúRNUôn SPkÕ Lôh¥V TLYô]Õ §q®V N¬RjûRÙm Lt\p Bu±VûUVôRRôm. @YoLs Ï®kR D[j§]Wôn IÚ Øû\ BûYLû[d LtTWô«u úYß FjÕûQÙ ªu±l TWU ×Ú`ôojRjûR F°§p FnRXôm. BÕ ùYtßûWVpX. ®úY¡L[ô] úUúXôoL°u @àTYúU. A A A

5. c UôjÚéúRfYW ULôNk¨Rô]m ÕkÕ© YÚPm ûYLô£ UôRm 6 -m úR§ ¡ÚxQ Tb SYª (1922-Am YÚPm, úU UôRm 17-Am úR§) ùYs°d ¡ZûU BWÜ FhÓ U¦dÏ TLYô²u @uû]Vô¡V @ZLmûUVôo ULôNUô§ VûPkRÕm, Tô- ¾ojRd LûW«p @PdLm ùNnVl ùTt\Õm, “RôVu× ” Fuàm @j§VôVj§p Øu]úW ®¬Yônd á\lThÓs[Õ. @ZLmûUVô¬u RYl ×RpYoLÞs ("SôLÑkRWm' Fu\ éoYôfWU SôUm éiP) c¨WgN]ô]kR ÑYôªLs RôVu©t £\kRYo. @YWÕ @[Ü LPkR UôjÚ-Td§ ¨Wm©V U]m @uû]«u NUô§«u úUp FußU¯VôR St£u] ùUôuû\ FÝl©d ùL[W®lTúR RÏm Fuß @YûW Ùk§VÕ. @Yo WUQôfWUj§u NoYô§Lô¬Vô] ©u RUùRiQlT¥ Bfº¬V T¦«t £kûR ùNÛj§]ôo. FYWÕ TôY] R¬N]jRôp ©WmúUk§W ÑLôàTYeLÞm Ff£Xô «LZlTÓúUô, @lTWm ùTôÚ[ô¡V TLYôû]l TjÕj §eLs DRWj§p Rôe¡ Cu\ @Úh¥ÚúU²Vuú\ô @ZLmûUVô¬u DPp! @Õ UhÓúUô! FkR §q®V TôR ç°«u @ûPYôp @ûU§Vô] BVp©ÚlúT BuTùUu\ UúLôu]R Oôú]ôRVm @§ ÑXTUôL @ûPVlTÓúUô, @l×i¦V êoj§«u YXdLWØm BPdLWØm Øû\úV BRVjÕm £WjÕm, úRLôkR LôXj§p U¦dLQd¡p FnRlùTtß, úTôdÏYWYt\ éWQ ¨ûXùTt\Pe¡V Oô]ôe¡ Vuú\ô @ZLmûUVô¬u VôdûL! @Ru NUô§úUp @¦ ùTßm c UôjÚéúRfYW ULôNk¨Rô]m Iuß @ûUjRp VôûWjRôu Bu×ßjRôÕ? BlùTÚm T¦ûVf £WÁúRt\

336

c WUQ ®_Vm

£u] ÑYôªLs (c ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLû[ TLYôàPu @uTôp ©ûQjÕ @ûZlTÕ LÚ§, @YÚdÏ @uToL°ûPúV ¨X®V SôUm BÕ) 1938Am YÚPm ØRp BûPV\ôÕ ØVu\ôo. TdRoLs @°dÏm DR® ¨§Vôp £±Õ £±RôL ULôNu²Rô]j §ÚlT¦dLôÏm ùTôÚsLû[ ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs úNL¬jÕ YkRôo. TLÛm BWÜUônl T§ú]ôWôiÓLs ùNnR ØVt£«u TV]ôn, TLYô]Ú[ôp, 1949- Am Ai¥u AWmTj§p ULôNu²Rô]j §ÚlT¦ ùNqYú] Ø¥Üt\Õ. c U ô j Ú é ú R f Y W U L ô N u ² R ô ] m Fuàk §ÚSôUjúRôÓ ULô ÏmTô©ú`Lm NoYRô¬ YÚPm Teϲ UôRm 3 úR§ ®VôZd ¡ZûU £j§ûW Sbj§Wj§p 1949-Am AiÓ, UôofÑ UôRm, 14 úR§ ØRp 18 úR§ YûW (HmùTÚ SôhLs) úYR ®§lT¥ £\kR ®ZôYôLd ùLôiPôPl ùTt\Õ. TLYô]Õ T¬éWQ ¡ÚûTVôp ¨û\úY±V BdÏmTô©ú`L ûYTYjûRd LiÓ TVà\ Xbm UdLÞdÏúUp §WiÓ á¥]o. GûZLÞdÏ @uß @°dLlThP @u]Rô]j§tÏ @[®uß. @ußØRp c UôjÚ éúRfYWÚdÏj §]N¬ é_ô ®Rô]m Øu²Ûm £\lTôL SPkúR± YÚ¡u\Õ. @uû]«u ULô NUô§ §]Uô¡V ûYLô£-¡ÚxQTb SYªûV AiÓúRôßm AfWUj§p @uToLs Uaô éû_ Fu\ ®úN` DtNYUôL SPj§ YÚ¡u\]o. c UôjÚ éúRfYW ULô Nk¨Rô]j §ÚlT¦úVôÓ DPu úNokúR, @Ru Øu×\m BûQkRôt úTôX, Jo @¦ UiPTm @ûUdLlThPÕ. ¨û\kR ùTôÚh ùNX®p DߧVôLÜm, Du]R úYûXlTôÓLÞPàm FÝkR Bf NTô UiPTúU B²úUp TLYô]Õ ¨WkRWUô] קV R¬N] NûTVôL (New Hall) BÚdL

c UôjÚéúRfYW ULôNk¨Rô]m

337

úYiÓùUuß ¨oQ«dLlThPÕ. @Ràs YPTôp, SÓúY, IúW Lp-]ôt LûPVlThÓ, @t×R úYûXlTôÓLÞPu LiLYÚe L®àûPVRô] úVôL£mUôR] ùUôuß TLYôu @UokRÚsYRtùL] @ûUdLlThPÕ. 1949- Am AiÓ, _þu ØRp Sô[uß ØRuØRXôL TLYôu @qY¦ UiPTj§p FÝkRÚ°]ôo. A]ôp @kúRô BÕ ØRtùLôiÓ TLYô]Õ §ÚúU² SôÞdÏ Sôs ùU-Ü\ AWm©jRÕ. B[ûU ùRôhúP ‘SWÜPp Sô²ûX ’ Fu\ §P Oô]jRôp DPûX DRôº]lTÓj§, EÔ\dLªu±, DûP Dû\Ù°u±, ùY«p, UûZ, T², Lôtß BûYL°u ùLôÓûULû[ "BdLhûPdúLVu± F]dLpX' Fuß BLrkÕ Rs°V BûQ«Xô ûYWôd¡VjRôÛm, úRs, éWôu, Fßm× ØR-V ®` _kÕdL°u ®ÚkRôLúY §ÚúU²ûVl ×\dL¦jR TôRô[ -eLd ÏûL YôNm úTôu\ ¨û]dL¬V RYjRôÛm TLYô]Õ §ÚúU² ØÕûU«p £X úSônLh ¡XdLô«tß. ÑYôN LôN úSôn £XLôXm TLYô]Õ DPûXj Õu×ßj§VÕ. YVÕ Ø§W اW LôpL°p Y-Ùm R[oÜm DiPô«]. 1947-BúXúV ØÕûU«u £u]eLs êoj§ûVj Rôd¡]. Bq®Rm úUúXôe¡V TX¸]m úRL ®úVôL úaÕYô] ú S ô n d Ï m @ v § Y ô W ª h P Õ ! 1948-50-Am Ai¥u BûPdLôXj§p IÚ YÚP ØÝÕm TLYô]Õ @ÚiúU² @pXp DZdÏm ùLô¥V úSônd ¡XdLô«tß. A A A

6. úSôÙ\p 1948 Am AiÓ SYmTo UôRj§p Jo Sôs BWÜ,

Jo @û\«às TLYôu ùNpÛm ùTôÝÕ, ùU-kÕ Rs[ô¥V Lôp RÓUôt\jRôp BPÕ LWj§u ØZeûL @Ú¡ÚkR ¨ûX«uúUp Ntß úUôÕiPÕ. @g£ ®]®V ùRôiPo IÚY¬Pm TLYôu "Iußm BpûX' Fuß Ru BPÕ ØZeûL TôLjûRf Ñh¥d Lôh¥f ùNuß ®hP]o. UßSôhLôûX«p @q®PjûRd LY²dÏeLôp Jo ×ûPl× úRôu±tß. ùLôgNm Y-Ùm BÚkRÕ. @Õ ©\Ï Ïû\ÜTPôUp ùUpX ùUpX Y[okÕ @ÓjR AiÓ ©lWY¬ UôRj§tÏs Jo ùSp-dLôn @[YôL ®Új§VûPkÕ ®hPÕ. BRu Y[of£ûVd LiP©u AfWU ûYj§Vo B²Ùm BÕ Y[ÚmT¥ ÑmUô®ÚkRôp ©\Ï BRû] ¿dÏYÕ L¥]m Fuß LÚ§, Nv§W £¡fûN ùNnV ®Úm©]o. TLYôú]ô “@ùRpXôm úYiPôm” Fuß ØR-p UßjÕ ®hP]o. F²àm ûYj§V ¨×QoLÞm @uToLs £XÚm Yt×ßjRúY, “ N¬ ùNnÙeLs” Fu\]o. @q®RúU 9-2-1949-Bp AfWU ûYj§Vo Nv§W £¡fûN ùNnÕ, RûNd Lh¥ûV ¿d¡d LhÓd Lh¥]o. TjÕ SôhL°p LôVm A± ÏQúUtThÓ ®hPÕ. ©\Ï @ûRlTt± VôÚm £k§dL®pûX. @qYôi¥u UôofÑ UôRm SûPùTt\ c UôjÚ éúRfYWWÕ ÏmTô©ú`Lj§u úTôÕeáP TLYô]Õ DPp SXu N¬VôL BÚlTRôLúY úRôu±tß. A]ôp @Ru©u, Nv§W £¡fûN ùNnVlThP BPj§úXúV ÁiÓm RûN Y[of£ LôQlThPÕ. ùNuû]«-ÚkÕ ûLúRokR ûYj§V ¨×QoLs YkÕ TôojRúTôÕ, BqY[of£ NôRôWQUôn BÚdL Ø¥VôÕ Fuß NkúR¡jÕ 27-3-1949-Bp BWiPôm Øû\VôL Nv§W £¡fûN ùNnÕ

úSôÙ\p

339

Lh¥ûV ¿d¡]o. úSô«u RuûUûV @±V BWjRl T¬ºXû] ùNnRúTôÕ, BkúSôn R¦jRtL¬VRôn úUuúUÛm ¡û[jùRÝm ùLô¥V ×tßúSôn (NoúLôUô) F]j ùR¬V YkRÕ. AÙoúYR ùS±Vôo BRû] "WdRôo×Rm' FuTo. Bk úSô«u BVp× ªLd ùLô¥VÕ. @RôYÕ; Bq®Rm úRôußm Lh¥ Y[okR ©u @Ru Y¯úV úSôVô°«u DPp BWjRm ØÝYûRÙm D±g£ D±g£ ùY°úV ùLôh¥d ùLôiúP YkÕ £X UôReLÞdÏs ¨fNVUôL UWQjûR DiPôdÏm FuTRôm. BkúSôn Øt±®¥u BR]ôp U²Ru @àT®dÏm YúYRû] ùNôpùXôQôRRôÏm. BqYôß úSô«u RuûUûVd LiP©u @ûRd á¥V Uh¥Ûm @PdÏYRtLôL GlWp UôRm úW¥Vm £¡fûNÙm ûLVô[lThPÕ. F²àm ×i ØÝYÕm AßYRtÏ ØuúT @kúSôndLh¥ úUp úSôd¡ Y[okRÕ. BûRd LiP @uToLs VôYÚm Ds[k Õ¥jR]o. TLYôú]ô BkúSô«u Y[of£dÏm ûYj§VoL°u £¡fûNLÞdÏm Nôh£ Uôj§WUôn, ®Úl× ùYßlTt\YWôn, ¨fNXWô«ÚkR]o; “ûL«p -eLm Øû[j§Úd¡\Õ” Fuß SûL úRôu\d áßYWô«]o. úSô«u DTô§ IußUt\YoúTôp ©WNu]UôLúY BÚkR]o. úSô«u @PeLôR Y[of£ûVd LiÓ @R]ôp ®û[Ùm úYRû]ûV @uToLs E¡jR]o. BÚØû\ ùNnVlThP Nv§W £¡fûNLÞm TV²pXôRRôp BPÕ ûLûVl ×Vj§u úUt×\UôLj Õi¥jÕ ¿d¡ ®ÓYúR úSôûV @¥úVôÓ RÓdLjRdL DTôVm Fußm, BûRj R®W úYß Y¯«pûX ùVußm PôdPoLs á±]o. A]ôp DPûXúVô, úSôûVúVô, @Ru ¨Yoj§ûVúVô Ntßm ùTôÚhTÓjRôR TLYôu, “DPúX úSôn! @Õ I¯kÕ úTôLhÓm! BjRûLV ¾®W T¬LôWeLs Iußm úYiPôm” Fuß Øt±Ûm UßjÕ ®hP]o.

340

c WUQ ®_Vm

A«àm TLYô]Õ §ÚúU²«u Uû\Ü TdRoL[ôt LÚRdáP Ø¥VôRRôR-u @û]YÚm "úSôûV اW®Pd áPôÕ; GRôYÕ £¡fûN ùNnV úYiÓm' Fuß Ø¥Ü ùNnR]o. @R]ôp ê-ûL ûYj§V Øû\Ùm £XSôs ØVuß TôojR]o. TV²pûX. úSônl ×tß ÁiÓm úUúXôe¡VÕ. WQwYWØm FÝkÕ ®hPÕ. A A A

7. DTô§ W¶Ru ¨ûXûU LhÓ Á± YÚYûR ÙQokÕ ùNuû] ûYj§V ¨×QoLs TXo Iußá¥d LXkRôúXô£jÕ @TôVjûRj RÓdL ÁiÓm IÚØû\ Nv§W £¡fûN ùNnYÕ F]j ¾oUô²jR]o, VôYÚm IÚØLUôLl ©Wôoj§dLúY TLYôàm BQe¡]o. ALvh UôRm 7m úR§ êu\ôYÕ Nv§W £¡fûN ªLªL _ôd¡WûRÙPàm, FqY[úYô Øuú]tTôÓLÞPàm ùNnVlThPÕ. ®úN` Td§ £WjûRÙPu, AfWU ûYj§V NôûX«úXúV Nv§W £¡fûN LiÔm LÚjÕUôn ATj§u± ùYt±LWUônf ùNnÕ Ø¥dLl ùTt\Õ. A«àm BlùTÚm @§of£dÏl ©u Ntßm DPXûNVôÕ BÚdûL«úXúV BÚkÕ YWúYiÓ ùUuß ûYj§V ¨×QoLs FfN¬jR]o. UôûX«p TdRoLs VôYÚm ÕVWjRôt úNôokR Ds[Øm DPÛUôn, IÚYo©u IÚYWôn TLYôû]j R¬£jÕf ùNu\]o. TLYô]Õ §ÚØLúUô ×u]ûL RYÝm éWQl ©WLôNjÕPu ª°okRÕ. Rôm AfWU ûYj§V NôûX«p BÚlTRôp @eÏ YkÕ §]kúRôßm LôûX UôûXL°p ùTôÕUdLs £¡fûN ùTtßf ùNpX BVXôUt úTô¡\Õ Fuß LiPôo LÚûQd LPXô¡V TLYôu. UßSôs SÓl TL-p ûYj§VoLs @Lu\©u FÝkR]o. “UÚkÕ ùT\ YÚTYoLÞdÏj RûPVôL Sôm BeúL BÚdLd áPôÕ. SUÕ BÚl©Pm úTôn ®ÓúYôm ” Fuß ùNôp- DPú] ×\lThÓ, ùUpX SPkÕ TLYôu RUÕ ×Õ R¬N] UiPTj§p YkÕ @UokÕ ®hP]o. Fuú] LÚûQ«u Uôi×. “@u©Xôo FpXôm RUdϬVo; @u×ûPVôo Fu×m D¬Vo ©\odÏ.”

Fuàm Ï\s Uû\d ¡Xd¡Vm ÏÚêoj§«u YôrúY!

342

c WUQ ®_Vm

BRu ©\Ï Nv§Wl ×i êuß UôRm YûW«p IÝeLôL A±YkRÕ. DPp SXàm Áh£ ùTtß YÚYRôLúY úRôu±tß. BûRV±kÕ @uToLs, “úSôn IÚYôß I¯kRÕ; B² ÁiÓm FZôÕ ” Fuß U]kúRßm úTôÕ @Õ UßØû\Ùm RûX çd¡tß! A]ôp @Õ BlúTôÕ Øu úRôu±V BPj§p BpXôUp, @RtÏf Ntß úUúX BPÕ @dÏh©WúRNj§p, ×Vj§às úRôu±l ùT¬VRôLd LôQlThPÕ, ÁiÓm LYûXd ¡PUô«tß. §ÚúU²«p SôuLôYÕ Øû\Ùm Jo Nv§W £¡fûN @Y£VUô«tß. ØsØ¥ V¦®jÕ GÑ©Wô²u £WjûR YÚj§V TôUW UdLs, ©\Ï £ÛûY«Ûm @Yo §ÚúU²ûV @û\kR]o. U²R YodLj§u DnÜdLôL @lùTÚUôu êuß Sôs @eúL RYe ¡PkRôo. A]ôp TLYô]Õ DPúXô @pÛm TLÛm JWôiÓ ØÝÕm ThP úYRû]ûV Fuù]ußûWlTÕ! @k¨ûX«Ûm TLYô]Õ §ÚYôd¡úXô, @Lj§úXô, ØLj§úXô, YôhPúUô, N-lúTô, ÕVodϱúVô Fs[[Üm FYÚe Li¥Xo! SôuLôYÕ Nv§W £¡fûN 1949 Am AiÓ ¥NmTo UôRm 19m úR§ SûPùTt\Õ. ûYj§V ¨×QoLs ×tû\ @ßdÏm ùTôÝÕ, BÕLôßm @Õ Y[okR ®Rj§àm Uô\ôL, @Õ BlúTôÕ DiØLUôL Y[okÕ TW® ®hPûRd LiP]o. £¡fûN Ø¥kRÕm @YoL[Õ @©l©WôVjûR @±V @uToLs ùY°«t LôjÕd ¡PkR]o. @YoLs á±V Ø¥Ü Fu]? “B²úUp úSônl ×tß Y[ÚUô«u TLYô]Õ §ÚúU² UtßùUôÚ Nv§W £¡fûNûVj RôeLôÕ. AR-u @lT¥ Y[ÚUô«u RôtLô-LUôL Y-ûV U\l©dL úYi¥V DTôVeLû[j R®W úYù\ôußm ùNnYRt¡pûX” Fuß á± ®hP]o. £X YôWeLÞdÏs @Õ ÁiÓm úRôu± ªL Dd¡WUô] Y[of£ûV @ûPkRÕ. úU]ôhÓ ûYj§V

DTô§ W¶Ru

343

Øû\ ØÝYÕm ûLVôiPô«tß. @YoLs ûL®hÓ ®hP]o. B² Fu ùNnYÕ? úaôªúVôT§ ûYj§Vm AWmTUô«tß. A]ôp @RtÏm @kúSôn RûX ϲV®pûX. ©W£j§ ùTt\ UûXVô[ @xP ûYj§Vo IÚYo AÙoúYR £¡fûN ùNnRôo. @RtÏm úSôn @Pe¡VTô¥pûX. YeLô[d L®Wô_¬u ûYj§VØm SûPùTt\Õ. BûY Iu\ôàm úSôûVj RÓdL Ø¥V®pûX! BPÕ @dÏh©WúRNjûR Ih¥d ¡[m©V Bl×tß ªLÜm TVeLWUôL Y[okÕ YkRÕ. BRu Yôn Y¯úV ùTÚ¡d ùLôh¥V TLYô²u DP-WjRl ùTÚdûL LiPYo úLhPYo Ds[m SÓe¡]o. @k¨û]lúT @uToLû[ ªLªL YÚj§tß. Rm D«odÏ«Wôm TLYô]Õ §ÚúU²«u ¨ûXûVd LiP TdRoL°u Ds[m FjÕûQj ÕVÚt±ÚdÏm FuTûR FlT¥ YÚ¦lTÕ! A«àm BkúSôn DiûU«p TLYôû] YÚjRúY«pûX! TdRoLû[úV Yôh¥ YÚj§tß! @qYNgNX, ©WNu], NôkR, LmÀWj §ÚØLm Fußm IúW A]kRd Lôh£Vôn ®[e¡VÕ. TLYôû] úSôdÏúYôm. “ úSôndÏ VôùRôÚ T¬LôWØm ùNnV úYiPôm. SPlTÕ SPdLhÓm ” Fu\Ú°V ÏÚêoj§«u DRôº]kRôu Fuú]! @u×k ÕVÚe LXkR D[j§]Wôn, “ BmUÚkûR DiQ úYiÓm; Bf £¡fûNûV GtL úYiÓm” Fuß @uToLs Bû\gÑm úTôùRpXôm @uú]ôo U]m §Úl§ VûPYRtLôLúY TLYôu @ûYLû[ Gtßm, ûYj§VoLs ùNôtT¥ IÝ¡Ùm YkR]o. A]ôp @q®Rm SPkÕYkR ùRpXôm RUÕ DPp ÏQm ùTßYRtLôL @pXúYVpX FuTûR @Ú¡-ÚkúRôo @û]YÚm @±Yo. £¡fûNLs VôÜm TV]tßl úTô]©u @uTo £Xo RôeùLôQô YÚjRjÕPu TLYôû] @Ô¡, “@iQúX!

344

c WUQ ®_Vm

FeL[ôp GÕm BVXôÕ. TLYôú] Rôu @ÚsáokÕ BkúSôûVj ¾ojÕd ùLôs[ úYiÓm ” Fuß ©Wôoj§jR]o. TdRoL°u U]¨ûXûVd LiÓ TLYôu, “úTôLlúTôL FpXôm N¬Vô¡®Óm” Fuß úRt±]o. F²àm @qYÚi ùUô¯Lû[j ùRôPokúR “SPlTûR FpXôm TôojÕd ùLôi¥ÚlTúR SUÕ úYûX, BlT¥ @lT¥ Fuß ¨û]lTRpX. @lT¥ùVpXôm Vôo ¨û]lTÕ? ” Fuß á±VÚ°]o. BûYLû[f NeLt©jRtÏ "Sôu' Fuù\ôÚ ËYúTôRúU Ve¡pûX. §ÚYÚ[ôp @lúTôRm @\úY ®ÝeLlùTtß, NeLtT ®LtTUt\ @NX YvÕYôn I°oTYo ÏÚúRYo! @YWÕ @¾R¨ûX DûW LPkRÕ! “Sôu BqÜPXpX; DPXt\ TWUôuUôúY ” Fu\ úTÚiûUûV Fuß DQokR]úWô, @kR T§]ô\ôYÕ ©WôVj§-ÚkúR DPt NhûPûVl ùTôÚh TÓjRôRY Wuú\ô TLYôu? TôRô[ -eLd ÏûLd úLô®-p TLYôû]d LiP TiûPV TdRoLÞdÏ @mùUnmûU LiØuú] ®[e¡tß! DPX±VôÕ, DhÑLe ÏûXVôÕ, ¨ûX«u B¯VôÕ ¨uß Lôh¥V ¨WôUV]uú\ô SUÕ ÏÚúRYo! @ûR @uß LôQô UdLs Buß LiP]o BÚ ®¯ úSúW! TLYôàdÏ £¡fûN ùNnRYÚm. úU]ôhÓ ûYj§V Øû\«p úRokRYÚUô] IÚYo, “Bd ùLô¥V úSôndLô[ô]YoLs Y-«u ªÏ§Vôp BWÜm TLÛm FlT¥j Õ¥Õ¥jÕl TR±d LR± UônYo FuTûR SuL±úYu. A]ôp TLYôú]ô, @lT¥ úSôùVôußúU Rm DPÛdÏ BpXôRYo úTôXúYVuú\ô LôQlTÓ¡\ôo! TjÕ UôR LôXl ×tß úSôndÏl ©uàm SôuÏ Øû\ ùNnVlThP WQ £¡fûNdÏl ©uàUô BjRûLV UXo ØLm! BYo úSôVô°Vô? VôÚm SmT UôhPôoLú[! ” Fuß á± ®VkRôo.

DTô§ W¶Ru

345

“ UVdLúUt± WQ £¡fûN ùNnVXôUô? ” Fuß

ûYj§VoLs AúXô£jR ùTôÝùRpXôm TLYôu UßjÕ®hP]o. Nv§W £¡fûN«u úTôùRpXôm TLYôu VôùRôÚ NmTkRØUt\ êu\ôYÕ U²Ru IÚYu Bk¨Lrf£ûVd LY²lTÕ úTôXúY RPvRWô«ÚkR]o. Fq®LôWØUt\ UXo ØLjÕPu, BPd ûLûV BWQ ûYj§VoLhúL ùLôÓjÕ ®hPYo úTôuß NôkRUôn @Uok§ÚkR]o. S®XtL¬V úYRû]Ls SPkÕ Ø¥ÜßûL«p ûYj§VoL°Pm, “ Fu] FpXôm A¡®hPRô? ” Fuß @ûU§Vôn ®]® @±Yo! “ B² FkR £¡fûN ùNnYùRuß FeLÞdÏ ®[eL®pûX. TLYôú] Rôu Ø¥Ü ùNôpX úYiÓm” Fuß ùTôtTôReL°p LWeÏ®j §û\gÑm, LWYt\ ÏZkûR D[j§]WôV @uTo IÚY¬Pm TLYôu “Fuû] YkÕ úLhPôp Sôu Fu] ùNôpYÕ? Sô]ô ûYj§Vm úYiÓùUuß úLhúPu? ¿eLsRôú] @ûRf ùNnV úYiÓm; BûRf ùNnV úYiÓm Fuß AúXô£d¡ÈoLs! ¿eLsRôu Ø¥Ü ùNnV úYiÓm! SôuRôu IußúU ùNnV úYiPôm; SPd¡\T¥ SPdLhÓm Fuß AWmT Ø R ú X ù N ô p - Y Ú ¡ ú \ ú ] ” Fuß á±, RUÕ DRôº]jRuûUûV Eo´RUôd¡]o. A A A

8. FÝTRôYÕ _Vk§ DiØLUôLl TPokÕ Y[okR ×tß úSôûV SôuLôm Øû\VôL @ßjÕ ¿d¡d LhÓd Lh¥V§-ÚkúR TLYôàdÏ SPlTÕ ªLÜm £WUUôL BÚkRÕ. "SPlTÕ áPôÕ' Fuß ûYj§VoLÞm FfN¬j§ÚkR]o. @R]ôp BWiÓ YôW LôXm TLYôu AfWU ûYj§V NôûX«úXúV ReL úSokRÕ. @lùTôÝÕ §]N¬ YZdLlT¥ TLYôu TdRoLÞdÏ @e¡ÚkúR R¬N]m @°jÕ YkR]o. 1950 Am AiÓ _]Y¬ UôRm 1-m úR§ BWÜ TjÕ U¦Vô]Õm TLYôu FÝkÕ RURÚ¡-ÚkR £X ùRôiPoLÞPu ©\W±VôUp FlT¥úVô ùUÕYôL SPkÕ YkÕ ×ÕR¬N] UiPTj§tÏ F§úW «ÚdÏm £t\ûW«p @UokÕ ®hP]o. ®¥kR ©\úL BfùNn§ ©\ AfWU Yô£LhÏj ùR¬kRÕ! LôûX«p TLYôû]j R¬£dL ®ûWkÕ YkR @uToLs AfWU Øu²ûX«úXúV ùY°l TdLj§p TLYôu Åt±ÚlTÕ LiÓ ®VkÕ U¡rkR]o. BfNUVm 1950 _]Y¬ 5 -m úR§ TLYô]Õ FÝTRôYÕ _Vk§ ®Zô @ûU§VôLúY SûPùTt\Õ. 1912 -Bp ØRuØRXôL TLYô]Õ _Vk§ ®ZôûYd ùLôiPôP @uToLs Fi¦VúTôÕ BÚ TôPpLû[ VÚ°, @Ru êXm RUÕ LÚjûR TLYôu ùY°«hP]o. @ûY ©uYÚ]:(1) ©\kRSô ú[úRô ùTÚ®Zôf ùNnÅo! "©\kRùRYiSôm?' Fuß úT¦l - ©\k§\jRp Bu(ß) Fußm Iu\ôn BXeÏùTôÚ °p©\kR @uú\ ©\kRSô [ôm.

ùTôÚs :- ùT¬V ®ZôYônl ©\kR Sôû[d ùLôiPôÓ¡u\YoLú[! (©\kRSôs FuTÕ FÕ! úLÞeLs) "Sôm (Fu\ úRLôjU ×j§) ©\kRÕ

FÝTRôYÕ _Vk§

347

Fe¡ÚkÕ?' Fuß ®Nô¬jÕ, (@Ru TV]ôn) ©\l ©\l©pXôUp Fußm GLUôn ®[eÏm AuUô®p Hd¡VlTÓ¡u\ @kR Sôú[ (DiûU«p) ©\kR Sô[ôÏm. (2) ©\kRSô ú[àm ©\l×d(Ï) @ZôÕ ©\kRSôs DtNYúU úTQp - B\kR ©Qj§t(Ï) @XeL¬dÏm ùTh(×) Fuú\ Ruû] DQok(Õ) IÓeLp Rôú] DQoÜ.

ùTôÚs :- ("@kúRô! BqÜX¡p DPXô¡l ©\kúRôúU, Fuß Gû]V SôhL°p YÚkR U\kÕ YôrkRôÛm') ©\kR Sôs @uû\dLôYÕ ©\kRRtLôL (IÚYu @Z úYiÓm. @lT¥) @ZôUp (@ZúYi¥V Sô[ô¡V) @kRl ©\kR §]jûR DtNY Sô[ôLd ùLôiPôÓRp, ùNjR ©Qj§tÏ (SßUQ UXoL[ôÛm, AûP V¦L[ôÛm) @XeL¬jÕ U¡Ým RuûUúV (@±®uûUúV) VôÏm Fuß (BûR BqYôß) LÚ§, Ruû] V±kÕ (AuUô®p) Iu\ôYÕRôu @±Üs[ ¨ûX. BqÜTúRNl TôdL°u ArkR LÚjûR @uToLs W£jR]ùW²àm Td§ ÙQof£ ªÏkR @uú]ôo, “ TLYôú]! RôeLs §ÚúU² Rôe¡VÕ FeLû[l ©\l©\l©²ußm ÁhLúY! @R]ôp FeLs Su±V±RXôLúY ReL[Õ _Vk§ûV ùLôiPôÓ¡ú\ôm. @R]ôp SôeLs ¡ÚRôojRoLs AúYôm ” Fuß ®gOô©jÕ, TdRTWô¾]]ôm TLYô]Õ _Vk§ ®ZôûYf £\lTôL SPj§ YWXô«]o. FÝTRôYÕ _Vk§ ®ZôYuß LôûXÙm UôûXÙm TXU¦ úSWm TLYôu TdRoLÞdÏj R¬N]m RkRÚ°]o. ®ZôûY Øu²hÓ @uToLs TLYôû]l Tô¥l úTôt±V ×jRm ×Õl TôUXoLû[ ùVpXôm TôoûY«hP]o. @ûYLs VôÜm Nk¨§«p TôPl

348

c WUQ ®_Vm

ùTt\]. @uß @iQôUûXVôo úLô«p Vôû] @eÏ YkÕ TLYôû] YQe¡, ùSÓúSWm Nk¨§«p ¨uß úN®jR©u Ru Õ§dûLûV ¿h¥, TLYô²u TôR LUXeLû[ Fh¥j ùRôhÓ YQe¡ ®ûP ùTtßd ùLôiPÕ! @q®²V Lôh£ûV TdRo ÏZôj§-ÚkR BWô¦ IÚYo @ûN TPm FÓjRôo. BûYVôÜm LiÓ YkR Ï_Wôj§V @uTo IÚYo, RmØh TWYNUô¡d ¡[okùRÝkR úTWô]kRjûR @PdL Ø¥VôUp FÝkÕ ¨uß “ A]kj, A]kj, A]kj, A]kj! ” Fuß TuØû\ FpXôj §ûNLû[Ùm YQe¡ A]kR úLô`m ùNnRôo. @û]YÚm TWYNUô«]o. BqYôß TLYô]Õ _Vk§ ®Zô B²úR ¨û\úY±tß. A A A

9. BÓdL¦Ûm BuØLm úSô«u اof£Vôp TLYô]Õ §ÚúU² FqY[Ü ùLô¥V úYRû]ûV @ûPkRÕ FuTûRÙm, A]ôp ÏÚúRYo @qY[Ü ÕuTjûRÙm £±Õm ùTôÚhTÓjRôÕ @ûU§úV DÚYôn ¨u\ @UôàxVj RuûUûVÙm @Ú¡ÚkúRôo VôYÚm @±Yo. IÚ YôojûRáP @kúSô«u DTô§ûVl Tt± TLYôu á±VúR«pûX. Fk¨ûX ¨uú\ôu FlùTÚk ÕVWôÛm @ûNÜ\ôu Fuàm v§Rl©WwO XbQjûRl TLYô²Pm ªLj ùR°Yôn úS¬t LiúPôm! DX¡t ùT¬V @YRôW ×Ú`oL[ônj úRôu±V ULôuLs TX¬u TôY]j §ÚúU²LÞm Bߧ SôhL°p Bq®Rm BPoªÏ ùLô¥V ÕuTj úRôt\j§tÏ BPUô«Úk§Úd¡u\]. ×jRo©Wôu RUÕ úRLôkRj§p ùNôpùXôQôR úYRû]V°jR ãûX úSôûV @ûU§ÙPu Gtß DPûX I¯jRôo. LiQ©Wôàm Lô] úYPu LûQVôp LUXTôRm Õû[dLl ùTtßd LôVm IÕd¡]o. GÑ ùTÚUô²u Bߧd LôXm FjRû]d ùLô¥V £j§WYûRVô«ÚkRÕ! BWôU¡ÚxQ TWUamNo DPûX DÏdÏØu ùRôiûP«t ùLôiP ×tß úSô«u úYRû]Rôu Fuú]! @uToL°u ¾®û]ûVÙm ÕuTjûRÙm RôúU Gtßl ùT¬úVôo @ûR ¨Yô¬d¡u\]o FuTúR BRu ®[dLm. R¬£dL YÚm TdRoLs YÚjRk RôeLôÕ Rm Øu Åt±ÚdûL«p TLYôu RUÕ @Ús Yôd¡²ußm AjU RjÕYm, ÑVN¬Rj ÕÔdÏLs ØR-V @¬V ®`VeLû[ FÓjÕd á±, @ûYL°p BûP«ûPúV ùTô§kÕs[ Oô]fÑûY, SûLfÑûYL[ôp @uTo LÞdÏ U¡rÜm £¬l×m EhÓYo. IÚ Øû\ “-eLe Lh¥ An®húPu; Tôoj¾oL[ô?” Fuß á±j RUÕ

350

c WUQ ®_Vm

BPÕ ×VjûR Lôi©jR]o. Utú\ôo Øû\, “úUôbm FuTÕ Fu] ùR¬ÙUô? ÕdL ¨qÚj§, ÑLlWôl§; ÕdLm – FuߪpXôRÕ; @Ru ¿dLm! ÑLm – FlúTôÕØs[Õ; @Ru @ûPÜ; BÕRôu úUôb XbQm!” Fuß á±l ×uØßYp éjRôo. BjRûLV T¬éWQô]kR vYìTÚdÏ FÕRôu ÕdLm RW YpXÕ? @Yo FjÕVÚm NtߪXô ¨j§V ÑLvYìTo. Uaô ¨oYôQj§tÏ JWôiÓ ØuúT TLYôu TôLYRj§-ÚkÕ, “ úRagN SfYWm ” Fuàm IÚ ÑúXôLjûR FÓjÕ ®[d¡, @Rû]j Rª¯p @¬VúRôo ùNnÙ[ôLÜm Ad¡VÚ°]o. @Õ YÚUôß:Rà¨ûX «XRôm Re¡àm F¯àm ®û]«]ôp @ÓjÕ ®Ój§Ó úUàm ×û]Õ¡ -û]dLs ùY±dÏÚ Pû]lúTôp Rû]ÙQo £jRu RàÜQo ¡Xú].

ùTôÚs:- Ls ùY±Vôp U§ (DQoÜ) UVe¡d ¡PdÏm IÚYu, Ru DPpúUp @¦kR AûP BÚlTûRúVô, @pXÕ SÝ®VûRúVô FlT¥f £±Õm @±Vôú]ô, @lT¥úV (Fußm DTô§«Xô AuUôYôLj) Ruû] @±kR Oô², @Ru©u ¨ûXVt\Rô] Ru DPp ©WôWlRYNUôn BÚlTûRúVô, FÝkÕ SPUôÓYûRúVô, @pXÕ B\kÕ úTôYûRúVô £±úRàm DQoY§pûX. TLYôu DPp SXmùT\ úYiÓùUuß LÚ§V @uToLs AeLôeúL ©WôojRû]Ùm éû_Ùm, _TØm ùNnÕ YWXô«]o. “úa @ÚQôNúXfYWô! FeLs ÏÚ êoj§«u §ÚúU²ûV FeLÞdLôLd ÏQUôd¡VÚsL” Fuß ©Wôoj§jÕd LR±]o £Xo. RjRm BÚl©PeL°p úaôUeLÞm SPj§]o £Xo. AfWUj§Ûm @Ru ùTôÚhÓ úYR TôWôVQeLÞm, ©WôojRû]Ùm, éû_LÞm BûP®PôÕ SPjRl ùTt\]. “BûYL[ôp ¨û]jR TVu ûL áÓúUô?” Fuß IÚYo ®]®VRtÏ

BÓdL¦Ûm BuØLm

351

TLYôu “FpXôm SpX Lô¬VeLsRôú]! SPdLhÓúU” Fuß á±l ×u]ûL éjR]o. _T, RT, úaôU, é_ô, ©WôojRû]L[ô¡V ÑTLô¬VeLs VôÜm ùNnúYôÚdÏ Fq®RjÕm SuûU RÚY]Rôú] Fu\ LÚj§t\ôu TLYôu SûLVÚm©]úWô? @j§ÚÜs[d ¡PdûLûV FeM]m @±YÕ! Yô£xPj§-ÚkÕ “ LôVj§u úY\ôLj Ruû]d LiúPôu... ” Fu\ TôPûX FÓjÕd Lôh¥, TLYôu @Ru ùTôÚû[Ùm, “ Ruû]j úRLªpXôRY]ôn SuL±kR Oô², ©\Ï @júRLm Õi¥dLl ùT±àm ¨o ®LôW]ôLúY «ÚlTôu. LtLiûPl ùTô¥jÕj ç[ôd¡àmáP, @Ru IqùYôÚ @ÔÜm B²l× Uô\ôÕ, Ïû\VôÕ BÚlTÕ úTôXúY, @LiPô]kR êoj§Vô] Oô², @tTúRLm @ßjÕf £ûRdLl T¥àm R]Õ éWQ ÑLôàTYj§tÏ VôùRôÚ Ïû\ܪu±úV BÚlTôu ” Fuß ®[d¡VÚ°]o. LôVjûRd Lû[kùR±YúR TLYô]Õ úSôdLm Fu\ ϱlûT Sôm LiÓùLôs[j RdLYôßm £X @ÚiùUô¯Ls ÏÚúRY²u Yôd¡p @qYlúTôÕ úRôu±]. IÚØû\ "ÑûUûVj çd¡f ùNpTYu @Rû] B\dϪPm FlúTôÕ YÚùUuß FlT¥ F§oTôojÕd ϱjR BPm úNokRÕm ÑûUûV B\d¡f ÑLm ùTßYôú]ô, @lT¥úVRôu Oô²dÏj úRLf ÑûU ®`Vm' Fuß á±]o. ©uù]ôÚ Øû\ “Nôl©hP ©u BûXûV F±kÕ ®Ó¡ú\ôUpXYô?” Fuß, DP-]ôXôV TV]ôYùRpXôm DsÞ[ DjRU]ônj Ruû]j ùR°RúX; @k¨ûXÙt\ôodÏ @Ru©u DPmתûLVôm Fuàe LÚjÕ ®[eLl úT£VÚ°]o. Utú\ôo Øû\ Nk¨§«p LYûXÙPu Åt±ÚdÏm TdRoLû[d LY²jÕ, “BkR DPm×Rôu TLYôu Fuù\i¦ TLYôu úSôVôp YÚkÕ¡\ôúW

352

c WUQ ®_Vm

Fuß BWeÏ¡\ôoLs; Fu] ùNnYÕ? ” Fu\]o. “ ÑYôª úTôn®Pl úTô¡\ôúW Fuß LYûXl TÓ¡\ôoLs! FeúL úTôYÕ? FlT¥l úTôYÕ? ” Fußm @Ú°, Rôu úRNLôXYûW LPkÕ úTôdÏ YWYtß Fußm FeÏm Ds[ TWmùTôÚú[ FuTûR @±Üßj§]o. Buù]ôÚ NUVm RUdÏ @u×Pu T¦®ûP ùNnÕ YkR ùRôiPoLs £X¬Pm TLYôu, “ SôÛúTo çdL úYi¥V BkRf ÑûUûV (úRLjûRf Ñh¥d Lôh¥) Sôu IÚY]ôLúY FqY[Ü LôXm çd¡d ùLôi¥ÚlTÕ” Fu\]Wôm! B²úUp TÓdûL«-ÚkÕ FÝYÕáP Øt±Ûm @Nôj§Vm Fuàm ¨ûX YÚm YûW«p, LôûX HkÕ U¦dÏ vSô]m, LôûXÙm UôûXÙm ϱjR úSWj§p ùY°«p YkRUokÕ R¬N]U°jRp, YÚm úTôm L¥ReLû[d LY²jRp, @fNôÏm èpLû[j §ÚjÕRp, TôoûY«Pp, úVôNû] á\p ØR-V Lô¬VeLs VôYtû\Ùm TLYôu YZdLm úTôXúY ùNnÕ YkR]o! Bߧ«p FÝkRÚ°V £t\û\«u ùY°l ×\júR §]Øm YkRUoYÕm ùNpYÕeáP Ø¥VôRT¥ TLYô]Õ §ÚúU² R[oYûPkRÕ. @lùTôÝÕm @iQp @qYû\«p BÚkRYôú\ @uToLÞdÏ BÚúYû[Ùm R¬N]m @°jÕ YkR]o. A]ôp R¬N] LôX @[Ü Uôj§Wm ÏßdLlThPÕ. BÕáP TLYô]Õ DPp ¨ûXdÏ @§LlT¥Vô] £WUúU FußLiP ûYj§VoLs FqY[Ü á±Ùm TLYôu IÚúYû[ R¬N]jûRd áPf Ntßm ¨ßjR IlT®pûX. @R]ôp BߧSôs UôûX YûW«Ûm TdRoLs TLYôû]j R¬£jÕd ùLôiúP YkR]o. @iQ-u LÚûQ Fuú]! A A A

10. Uaô ¨oYôQm §]N¬l Tj§¬ûLLs êXm §]kúRôßm TLYô]Õ §ÚúU²«u ¨ûXûV @±kÕ YkR @uToLs TXo TtTX BPeL°²ußm ®ûWkÕ YkÕ @ÚQôNXj§t á¥]o. @YoLs IqùYôÚYÚm DXL Yôr®p FjRû] FjRû]úVô®R úUuûULû[ Fn§VYùW²àm úTWu× ùYs[Uô¡V TLYô²u R¬N] AY-u Øu RjRm DVoÜ RôrÜLû[ U\kR]o. IÚYo ©u IÚYWôn ¿iP Y¬ûNVôLd LôjÕ ¨u\]o. BeùLôÚ R]Yôu; @Yo ©u Jo Ai¥; @ÓjùRôÚ Ti¥Ro; ©uú]ôo L®Oo; IÚ SôhÓl×\jRuTo; IÚ Wô_l ©WØLo; IÚ SYSôLÃLo; IÚ YúVô§Lo; IÚ £ßYo BlT¥VôL Y¬ûNd ¡WUj§p LôjÕj R¬£jR Lôh£, LôiúTôo U]§p "úTRm VôÜm ©WûUúV' Fu\ úTÚiûUûVj ùRtù\] ®[d¡VÕ. ULô ¨oYôQj§tÏ ØRp YôWj§p @ÚQôNXj§u FpûXdÏs éªV§oÜ DiPô«tß! TLp IÚ U¦dÏ éLo_û]úVôÓ ¨Xf £-olûTÙm @û]YÚm DQokR]o. éª úR®Vôp é´dLl ùTt\ éªSôRúbj§Wj Õ§jÕ, éªdÏ BRVUô] @ÚQôNX úbj§Wj§úXúV @û]jÕ«odÏm BRVUô«X¡, Bléª ØÝYûRÙm YºL¬jÕ, éªdúLôo ×L-PUôn, ùTôu\ôléWQ @Úh©WLôNUôn ®[e¡V Oô] ã¬Vu EàPp I¯lTûRl ùTôßdL Ø¥VôR éªúR®«u BRV ®mØRúX BÕùY] @û]YÚm Ds[m Ge¡]o. @ÚhùTÚUôu @YR¬jR A§ûWj §ÚSô°úX éª ùVeÏm ùN¯jÕd L²®û[Ü Sp¡V LôXUô«ÚkRÕ. @¡XùUpXôm @Ús SPeLiÓ A]kRl TWYN ùUn§V Sô[ôL BÚkRÕ! @¬§u @¬Rôn, Tuòt\ôiÓLhÏ IÚ Øû\úV Bl骫uLi @XokÕ UQeLUÝm Il©Xô SßUXùWôuß TôoûY«²ußm Uû\YûR @Y² N¡dÏúUô?

354

c WUQ ®_Vm

12- 4 - 1950 ×Ru¡ZûU LôûX, TLYôu RmûUj

R¬£jR IqùYôÚYûWÙm ArkÕ úSôd¡]o. @ÕúY RUÕ (ÏÚúRY²u) Bߧd LPôbúUô Fuß IÚ £X Ds[eLhÏj úRôu±VÕ. @qYôú\Vô«tß! @ÓjR BWiÓ SôhL°Ûm DPtLû[l× Je¡VÕ. R¬N]m ùNnÕ ùNpÛm TpXô«WdLQdLô] Rm ÏZkûRLû[, TLYôu IúW TdLUônj §Úm©l TÓjÕ @Ús úSôd¡ÓYÕ @Nôj§VUô«tß. TôoûY úSúW ¨ûXj§ÚkRÕ. £XLôp Li ê¥ÙªÚkR]o TLYôu. F²àm ©WôQ NX]m IÓeÏm Bߧ úSWm YûW«Ûm áPf Ntßm ¿eLôj ùR°ÜPu BÚkR]o. @Y£Vm úSokR úTôÕ @Ú¡ÚkúRôÚPu úTNÜm ùNnR]o. ®VôZu LôûX ®¥Vt LôXm ûYj§Vo IÚYo TLYôàdÏ ùSg£p LTm ¿eÏYRtLôLl TY[ TvTm ùLôÓdL YkRôo. TLYôu @YûW úSôd¡, “U Ú k ù R R t Ï ? BWiÓ Sô°p FpXôm N ¬ V ô ¡ ® Ó m ! ! ” FußûWjR]o. @u±WÜ RUÕ T¦Vôtßk ùRôiPoLû[ úSôd¡, “ B ² V ô Ú m Fuû]j ùRôP úYiPôm; @YWYo úYûXûVl TôÚeLs; çeÏ¡\Yo çeÏeLs; §Vô²lTYo §Vô²ÙeLs ” Fu\Ú°]o! ùYs°d¡ZûU ØtTL-p TLYô]Õ §ÚúU²ûV BPlTdLUôLl ©¥jÕ ®hÓd ùLôi¥ÚkR Jo ùRôiPûW úSôd¡ TLYôu, “Rôedv!” (Thanks) Fuß á± ×u]ûL ùNnRôo! @jùRôiPo IÚ ¡WôUYô£. Ae¡Xm @±VôRYo. TLYô]Õ @ÚiùUô¯«u ùTôÚs ®[eLôÕ ®¯jRôo! @ûRdLiP TLYôu, “@ÕRôu, Jn, NkúRô`jûRj ùR¬®lTRtLô] Be¡Äx YôojûR! ùWômT NkúRô`m Fuß @ojRm” Fuß á±]ôo. RUdÏl T¦ ùNnúRôo @û]YodÏm Ø¥YôLj RUÕ úTWÚû[ BqYôojûRVôp BeM]m TLYôu ùY°«hP]o úTôÛm!

Uaô ¨oYôQm

355

FÝkÕ SPUôP BVXôR ¨ûX YkR©u TLYôu £±Õ TZWNúUô Ri½úWô UhÓm TÚ¡ YkR]o. ùYs°d¡ZûU UôûX R¬N]m ùTt\ @uToLs VôÚm ÅÓ §ÚmT®pûX. @û]YÚm ùTÚk§W[ôLd ᥠAfWUj§úXúV @UokÕ ®hP]o. ´pXô ûYj§V @§Lô¬, PôdPo LWmNkRô² @û\«²ußm ùY°«p YkÕ, “ ¨ûXûU £±Õ §Úk§«Úd¡\Õ. @uToLs @û]YÚm ÅÓ §ÚmTXôm ” Fuß @±®jRôo. A«àm Fuú]? IÚYÚm @Lu\ô¬pûX! @uß UôûX«p AfWUjÕ U«pLs BWiÓm NÁTj§-ÚkR UWd¡û[«-ÚkÕ Lj§]. TLYôu @ûRd úLhPÕm “U«pLÞdÏ YZdLmúTôp ALôWm ùLôÓjRô¡ ®hPRô? ” Fuß @u×Pu ®Nô¬jR]o. “ùLôÓjRô¡ ®hPÕ ” Fuß ®ûP YkRÕm “©u Gu LjÕ¡u\]? ” Fußm T¬ÜPu úLhP]o. £X SôhL[ôLúY TLYôû] @û\dÏ ùY°«p LôQôR @mU«pLs £X NUVm @YWÕ @û\dÏØu YkÕ ¨uß úRôûL ®¬jÕ AÓYÕm DiÓ. Aaô! SW, úRY, ªÚL, T·, ©Wô¦L[ô¡V @û]jÕ«ûWÙm ALoμdÏm SÓ SôVLUô] @ÚhLôkRUuú\ô TLYôu! @vRU] NUVm FeÏm ùU[] @ûU§ ¨X®VÕ. NônkR ¨ûX«-ÚkR RUÕ §ÚúU²ûV Su\ôL DhLôW ûYdÏmT¥ TLYôu ùRôiPoL°Pm á±]o. @qYôú\ Rm (ÏÚúRY¬u ) §ÚúU²ûV @YoLs SuÏ @Uo®jR]o. RûXl×\m IÚYo Ntú\ Rôe¡VYôß Gk§d ùLôiP]o. ÑYôN £WUm GtTPô§ÚlTRtLôL ûYj§VoLs ©WôQ YôÙûY (Oxygen) Sô£l TdLm LôhPj ùRôPeÏûL«p TLYôu YXdûLûVj §\kÕ "úYiPôm' Fuß Ï±lTôp @ûR ¨ßjRf ùNnR]o. @lTWU TôY]f £t\û\úVô ùRôiPoLÞm ûYj§VoLÞUôL ÑUôo TjÕ úTÚdÏjRôu ùSÚdLUôL

356

c WUQ ®_Vm

BPU°jRÕ. Gû]V @uTo ùTÚm ÏZôm TLYô]Õ ULô ¨oYôQ úSWm ùSÚeÏYûR DQokÕ @l TWmùTôÚsTôp IÚ ØLUôL D[jûRf ùNÛj§ @ûNYt\ úTWûU§úVôÓ ùY°úV @UokÕm ¨uß ùLôiÓªÚkR]o. @û\«às ùRôiPoLs ®£±d ùLôi¥ÚkR]o. Dsú[ BÚkúRôo @û]Y¬u LiÔm LÚjÕm Td§dL]ÛPu TLYô²PúU Eu±d ¡PkR]. FeÏm éWQ úUô] ùYs[m ùTôe¡ ¨u\Õ. Bk¨ûX«p @û\«u ùY°úV @UokÕ £X @uToLs TLYô]Õ @ÚsYôdLô] "@ÚQôNX £Y' Fuàm ULô Uk§W UQUXo UôûXûVl TôPj ùRôPe¡]o. ùRôPe¡VÕm TLYôu IÚ LQm LiûQj §\kÕ RmØuú] úSôd¡]o. TLYô]Õ LiL°-ÚkÕ A]kR @ØRj Õ°Ls ùTôe¡l ùTÚ¡]. éWQ @ûU§úVôÓ Åt±ÚkR TLYô]Õ ÑYôNeLs IúW ºWôn @ûU§VôL SPkÕ ùLôi¥ÚkR]. BWÜ 8 - 47 , Bߧ êfÑm @ûYL°p Iu\ôn VôùRôÚ Õ¥lתu±f NôkRUônf ùNuß ¨u\Õ. @iûU«p ¨uú\ôo @ÓjR ÑYôNjûR F§olTôoj§ÚkR]o. úUÛúUôo @ûN®u±l ©WôQu @lT¥úV @ûU§Vôn @û]jÕ«¬u ARôWØm ©\l©PØUô¡V BRVjúR IÓe¡VÕ. SWúY`jûR ¿jÕj RUÕ VRôojR ùNôìTUô] úTôdÏm YWܪp ùTôÕYÚs ùY°Vôn, T¬éWQ £Rô]kR UVUôn ÏÚTLYôu VôúRôo Uû\lתu±l ©WLô£jRôo! @Ú¡-ÚkúRôo Ds[júR NX]m NtߪpûX. TLYô]Õ @LiP, ¨WôLôW, ^jìT, TWl©WwûO«p @YoRm Ds[Øm @NXUôn @ûUkÕ ¨u\Õ! A A A

11. NUô§j RXm (ùYiTô) “®d¡Ú§ £j§ûW úUÜe ¡Úh¥Ql TdLj §WúVô R£§§«t – Ñd¡W YôWmé WhPô§ Uô®úRL ûLYpVm ºWUQ àt\ §]m.”

NjÏÚ c WUQ TLYôu Uaô ¨oYôQ UûPkR @úR LQj§p (14-4-1950; ®dÚ§ YÚPm, £j§ûW UôRm, 2 m úR§, ¡ÚxQ Tbj §WúVôR£, ùYs°d¡ZûU BWÜ 8 -47 dÏ) Yô] ùY°«úX Jo I°ªdL ú_ô§ úRôu± ùRt¡ÚkÕ YP§ûNVôn Yôû]d¸±d ùLôiÓ ùNuß @ÚQôNXjûRf NôokÕ Uû\kRÕ! @úR úSWj§p RªrSôh¥u TX TôLeL°p BÚkúRôÚm Yô] ŧ«p @qYÚh ú_ô§«u úTôdûLj RjRm EoL°t LiP]o Fu\ ®VjRÏ ùNn§ UßSôs Tj§¬ûL êXUôL FeÏm ùR¬V YkRÕ!! @tT @±®]Wô¡V Vôm Bk¨Lrf£«u ùTôÚû[d LôQp FeM]m? A«àm ú_ô§L[û]j §tÏm êXUô] @§ ãzU @LiP TWgú_ô§vYìTo TLYôu FuTûR @uToL[ôm Vôm @YWÚ[ôp Fußm U\Yô§ÚlúTôUôL. AfWUj§u @Vt×Wj§Ûm, @iQôUûX SLW ŧL°Ûm BÚkúRôo BqYt×R ú_ô§ûVd LiPÜPu HV²u AdûL @Lu\úRôùY] @g£ AfWUj§tÏ ®ûWkúRô¥ YkR]o. TLYô]Õ §ÚúU² BÚkR £t\û\ûVf Ñt±Ûm ùTÚk §W[ô] TdRoLs ®ûWkÕ á¥ ®hP]o. Td§ TWYNØt\ UôRo £Xo êof£jR]o. £Xo ®mª®mª @ÝR]o. Buàm £Xo TLYô²u §ÚÜs[m úTôuß ¨fNXWônf ùNVXtßd Lt£ûXúTôt NûUkR]o.

358

c WUQ ®_Vm

@uToLs TLYô]Õ §ÚúU²dÏd Lt×W ¿Wôg_]m ùNnÕ, TjUôN]j§Új§, UôjÚ éúRfYW ULô Nk¨Rô] UiPTj§tÏd ùLôQokÕ, @eúL @û]YÚm R¬£dLj RdLYôß @Uo®jÕ UXoUôûX ãh¥]o. “@ÚQôNX £Y, @ÚQôNX £Y, @ÚQôNX £Y @ÚQôNXô!” Fu\ SôU RôWLØm, úYR TôWôVQØm, Buàm TtTX ùUô¯L°Ûm TdRoLs ØZd¡V TLYkSôU Ne¸ojR]eLÞm BWÜ ØÝYÕm LPXûX§WsúTôp JVôùRô-jR]. TXo §Vô]j RÝk§j RmûU U\kR]o. c ÏÚêoj§ûV Fq®Pj§p NUô§ ùNn®lTÕ Fuß ¨oQVm ùNnÕ @lT¦dϬV GtTôÓL°p Ød¡V @uToLs TXÚm CÓTh¥ÚkR]o. TdRo ùTÚk§Ws úUuúUÛm YkÕ Ï®kR YiQúU «ÚkRÕ. ùTôÝÕ ×XokRÕm TLYô]Õ §ÚúU²ûV úYR úLô`júRôÓ @©ú`L AWôRû]Ls ùNn®lTRtLôL @mUiPTj§u ùY°l×\j§p VôYÚm R¬£dLj RdL®Pj§p @Uo®jR]o. úYRúLô`jÕPu Øû\lT¥ AWôRû]Ls SûPùTt\]. F²àm "BlT¥Ùm IÚ R¬N]Uô?' Fuß @fNUVm @uToLs Ds[m @]-t ×ÝYônj Õ¥Õ¥jRùR²t Ntßm ªûLVôLôÕ. @uß UôûXdÏs TpXô«Wd LQdLô] TdRoLs TLYôû]j R¬£jÕj RUÕ Bߧ YQdLjûRf ùNÛj§d ùLôiP]o. @k§l ùTôݧp TLYô]Õ ùTôuúU² £®ûL«p @Uo ®dLlThÓ, úNôLd¡WvRWôm @uTo ÏÝYôp NUô§j RXj§tÏ FÓjÕf ùNpXlThPÕ. UôjÚ éúRfYWo ULô Nk¨Rô]j§tÏm TLYô]Õ TûZV R¬N] UiPTj§tÏm BûP«p §ÚúU²ûV @PdLm ùNnYRtLôL BPm ϱdLlThÓ GtTôÓ ùNnVlTh¥ÚkRÕ. @jRXúU TLYôu 1938 -Am AiÓ YûW«p @UokÕ DQYÚk§V BPØUôÏm.

NUô§j RXm

359

RtúTôÕ @Õ AfWUj§u BRVjRô]Uô] (TLYô]Õ) NUô§j RXUô«tß. @lײR ¨Xj§u Li §ÚêXo §ÚUk§Wj§p NUô§ ùS±«t á±V Øû\lT¥úV ÏûLVûUdLlThPÕ. ®ÝªV LRWôûPVôp AdLlThP Jo Dû\«p, T¬ÑjR LtéWd Ï®V-²ûPúV TLYô]Õ §ÚúU²ûV TjUôN] ªhPT¥úV @Uo®jÕd ÏûLdÏs úLôT]m ùNnR]o. ©\Ï @fNUô§ @û\ ¨Wm© Y¯ÙUôß @uToLs çV LtéWØm, Dl×m §Ú¿ßm ùLôiÓ ê¥]o. úUúX RdLYôß Lh¥P @ûUl©hÓ, @RuúUp c WUQ-eLêoj§ûV FÝkRÚ[f ùNnR]o. “ Sôu FußØsú[u. ULôNd§ YônkR ùU[ú]ôTúRNUô¡V F]RÚs BûPV\ôÕ ùTô¯kR YiQUôLúY Ds[Õ. @Õ BlúTôÕ §ÚúU²Vô¡V IÚ®R Uû\l× Utß, FR]ôÛm RûPTPôÕ ùTôe¡l ùTÚ¡VYôßs[Õ. DPÛs[úTôÕm DPp Sô]pXYuú\ô? F]úY DPp @lúTôÕªpûX; BlúTôÕªpûX. §ûWVt\ ¾TmúTôp DPXtß I°o¡uú\u. ÏZkRôn! Yô Yô! BúRô Sôàsú[u! BúRô Sôu ¿VôL Dsú[u! Dsú[ Tôo, Du]ôUp Du; Sôu Sôu! Sôú] Sôu! Fu²p BÚ! Sô]ô «Ú!” Fu\ TLYô]Õ úUô] @Ú°u úLô`jûR Buß FeÏØLe ùLôiP TLYj Nk¨§«p @uTo DQo¡u\]o! @ÚQôNXm FqYôß B[ûU«p TLYôû] @±®û] UÚÞßjÕ @Ú¡²p CojRúRô, @q®RúU @ÚQôNX WUQu Buß Rm ùUnVuToLû[ ùVpXôm LYok§ÝjÕj Ru]Ús ¨Z-t LôjRÚs¡u\ @t×RjûR @àT®VôRYo VôÚªpûX. @iQ-u @Úh¥Ú úU²«u Uû\Yôp Atù\ôQôj ÕVWûPkÕ, @ÚQôNXjûR VLuß úNnûU ùNuß YÚk§ ¨u\ @uToLs TXÚm TLYô]Õ Bm úUô]dLôkRjRôp Sô[ûP®p ÁiÓe LYok§ÝdLl ùTß¡u\]o.

360

c WUQ ®_Vm

Fuù\ußm DXL UdLs VôYÚúU BmúUô]d LYof£dÏ BXdLôYo. TLYô]Õ NUô§dÏ §]kúRôßm éû_ Y¯TôÓLs £\lTôL SûPùTtß YÚ¡u\]. LôûX 6.45 U¦dÏ Tôp ¨úY§dLlThÓ á¥Ùs[ @uTodÏ ®¨úVô¡dLlTÓm. LôûXÙm UôûXÙm TLYô]Ú¡p TpXôiÓL[ôn SûPùTtß YkR úYR-DT¨`jÕl TôWôVQm BlùTôÝÕm LôûX FhÓ U¦dÏ TLYj Nk¨§«p ùRôPokÕ SûPùTß¡u\Õ. @Ru©u LôûX IuTÕ U¦dÏ @©ú`Lm, ÚjW SôUôY°, ©ÚmU SôUôY°, cWUQ @xúPôjRWm, c @ÚQôNúXfYWo `iQY§, c WUQ ^avW SôUm A¡VûYL[ôp ×xTôofNû], çT, ¾T ûSúYj§VeLú[ôÓ LtéW AWj§Ùm SûPùTß¡u\]. @qYôú\ UôûX«Ûm HkÕ U¦dÏ úYR TôWôVQØm, Aß U¦dÏ @©ú`Lô§ éû_Ùm TLYôàdÏ SûPùTtß YÚ¡u\]. @uToLs LôûXÙm UôûXÙm TLYô]Õ NUô§VÚ¡p @UokÕ úYRùYô- ®ÚkRVoYo. @§TôY]Uô] c WUQ é_ô ûYTYjûRd LiÓ L°lTo £Xo. £Xo §Vô²lTo; £Xo Õ§TôÓYo; £Xo _Tm ùNnYo. §eLh¡ZûU ØRp N²d¡ZûUYûW YôWj§u Aß SôhLs UôûX 6.30 U¦dÏ c TLYôu @Ú°V Rªr èpLs @uToL[ôp TôWôVQm ùNnVlTÓ¡u\]. Fq®RjÕm TLYô]Õ §ÚYÚs ®XôNm Nd§ªdLúRôo úUô]jRôp VôYûWÙm AhùLôiÓ APôUp @]YWRm AhÓYûR @uToLs @û]YÚm DQoYo. A§ÏÚ c R·Qôêoj§ûVúTôp Oô]YWmTôm úUô]jûR @qYôú\ úTô§dL @YR¬jR DXL ULô Ï Ú ú Y c W U Q T L Y ô u . ùT\tL¬V úT\ô¡V @l×i¦V @YRôWjûR Sm RªrSôÓ ùTt\Õ! RjRUÕ

NUô§j RXm

361

ÏÚSôR]ôLúY NLX URj§]WôÛm úTôt\lTÓ¡\ôo TLYôu! @jRûLV @YRôW ×Ú`u @uTodLÚs ׬kRYôß BÚTjúRÝ AiÓLs BûP®PôÕ Y£j§ÚkR BPØm, @j§ÚúU²«u NUô§j RXØUô¡V c WUQôfWUm DXL ØÝYRtÏúU Jo IlTt\ Vôj§ûWj RXUôÏm. Bm Uô¨X ùUeÏØs[ WUQ TdRoL°u úTWôoYjRôp BlúTôÕ AfWUj§u BRVvRô]Uôn ®[eÏm c WUQ©Wô]Õ NUô§j RXj§uúUp @¦ªÏm AXV ®Uô]m Iuß @ûUdLl ùTtß c @ÚQôNX WUúQfYW ULô-eL ULô ÏmTô©ú`LØm 18-6-1967-Bp SPkúR±VÕ. c WUQ Nk¨§«u Øu×\m, ètßdLQdLô] UdLs @ûU§VôL @UokÕ §Vô²dLÜm TLYô]Õ ®ZôdLû[j R¬£dLÜe á¥VúRôo WUQ ULô UiPTØm @ZÏ\ @ûUdLl ùTtßs[Õ. Bl ײR Nk¨§ ùUnÙQok RûUV ®Úm×m @uTo VôYodÏm ûLYpVl úTßRÜm LtTLj RÚYôn ®[eÏ¡u\Õ. A A A

12. ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs “@uToT¦ ùNnV Fû] A[ôd¡ ®hÓ®hPôp BuT¨ûX Rôú]Yk ùRnÕm TWôTWúU.”

Fu\ DiûU«p ¨ûXjÕ ¨u\Yo ¨g_]ô]kR ÑYôªLs. “ Ѻ]ôm c URôm úLúa úVôL lWxúPô(@)© _ôVúR” Fu\ ¸Rô Yôd¡Vj§t¡QeL, c WUQ TLYôàPu Bû[V NúLôRW]ônl ©\kR DV¬V ºoûU YônkRYWô]ôo. @KRu±Ùm “Ru LPu @¥úVû]Ùm RôeÏRp; Fu LPu T¦ùNnÕ ¡PlTúR” Fuß SUÕ ÏÚTLYô²u @Úh T¦«úXúV @pÛm TLÛm CÓThÓûZjR º¬V AuUô AYo. UôjÚ Td§«Ûm, D\®p RUÕ RûUV]ô«àm ÏÚÜm ùRnYØUôLúY TLYôû]d LÚ§ ¨u\ GL Td§«Ûm ªLf£\kR ¨Wg_]ô]kR ÑYôªL°u úTÚûZl©u @Úg £u]úU Buß ¨uß ¨XÜm WUQôfWUm. £u] ÑYôªLs Fu\ @u×m U¬VôûRÙe á¥V £\l×l ùTVWôp @uToL[ôp úTôt\lThP @u]ô¬u YôrdûLûV BeúL £±Õ LÚÕúYôm. ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs TLYô]Õ Bû[V NúLôRo. "SôL ÑkRWm' Fu\ ©sû[j §ÚSôUm ùTt\Yo. c ÑkRWm HV¬u AiUL®t LûP£d ÏZkûRÙm, NkR§ ùVôu±u Yô«Xônd ÏXjûR ®[d¡V ÏX®[dÏm BYúW VôYo. BYo 1885-Am AiÓ ©\kÕ Sm @iQp ùTÚUôú]ôúP Y[okÕ Lp®Ùm Ltß YkRôo. TLYô²Ûm HkÕ YVÕ Bû[VYo. TLYôu BpXk Õ\kÕ @ÚQôNXm Si¦V ©u êjR NúLôRWo "SôLNôª' Uû\Ü\ BYo RURuû]ûVl TôÕLôjRYôß BpX\m éiÓ £pXôiÓLs YôrkRôo. ÏXjûRj ùRôPo×\d LôdL 1914 Bp Jo AiULÜ BYÚdÏl ©\kRÕ. TLYô]Õ @Ús SôUUô¡V "úYeLPWôUu' Fu\

¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs

363

ùTVûWúV BdÏZkûRdÏm BhÓ BuTm @ûPkÕ YÚm Sô°p "UeL['l ùTVÚt\ SôLÑkRWm HV¬u Uû]® UeLXjÕPu Bû\Y]¥ úNokRôo. @Ru©u RôVôo @ZLmûUVôo RUÕ Oô] ULú] L§Vôn @ÚQôNXj§p TLYj Nk¨§ YôN Øt\©u, SôLÑkRWm HVÚm, 1917 Am AiÓ TLYôû]j R¬£dL YkRôo. BRtÏ Øu]Úm £XLôXm TLYôû]j R¬£j§Úl©àm HV²u @ÚhLôkRd LYof£dÏ BlùTôÝúR Øt±Ûm A[ô]ôo. @iQ-u @ÚhT¦«Ûm DVoT¦ ùVôußm DX¡-pûX FußQokÕ BYÚs[m @ÚQôNX WUQ TôR ¨ZûXúV Sô¥tß. BpX\m ¿jÕd Lô® R¬jÕ "¨Wg_]ô]kRo' Fu\ NkVôN SôUm éiÓ, Bû\T¦dúL RUÕ YôrûY @ol©jÕd ùLôiPôo. ùRôi¥u £\lTôÛm TLYô²u @Ús úSôdLôÛm 1930 Am YÚPm ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs WUQôfWUj§u NoYô§Lô¬Vô]ôo. @dLôXm AfWUm ªLf £±VúRôo @ÚhÏ¥XôLúY BÚkRÕ. Buû\V WUQôfWUj§u @ûUlûTÙm @uû\V ¨ûXûVÙm Il©hÓl TôojRôp £u] ÑYôªL°u º¬V DûZl× ùNqYú] ×X]ôÏm. êuß XhN ìTôn ùNX®p @uû] @ZLmûUVô¬u NUô§«uúUp c UôjÚ éúRfYW ULô Nk¨§j §ÚdúLô«p Lh¥ YQe¡V R²f £\l× c ÑYôªLû[úV úNokRùR²u ªûLVôLôÕ. BÚTjÕ êuß AiÓLs WUQôfWUj§u ¨oYôLjûRj §\mT¥ SPj§ ùYt±LiP úSoûUûVÙm, AfWU Øuú]t\j§Ûm TLYô²Pm Td§«Ûm BYÚd¡ÚkR Ttû\Ùm @±V úYiÓUô«u cÑYôªLs Ru Bߧ Sô°p Ru @ÚûU ûUkRàm, RtúTôÕ WUQôfWUj§u RûXûUÙm, ¨oYôLØm RôeÏTYÚUô] c úYeLP WôUu @YoL°Pm á±V YôNLjûRd LY²dL úYiÓm. @Rû]l ©u× TôolúTôm.

364

c WUQ ®_Vm

TLYôu DXL WbLo; @YûW W·dL VôÚm ùRôiPôt\ úYi¥V§pûX; DiûU«p @YúW @û]YodÏm @uû]Ùm ©RôÜUôn úYiÓY] VôÜm ®ûWkRôt± YÚ¡u\]o Fu\ DiûUûV ¨Wg_ ]ô]kR ÑYôªLs SuL±k§ÚkRôo. @R]ôp TLYô]Õ @Úh ÏÓmTUô¡V DX¡u TX BPeL°-ÚkÕm YÚ¡u\ TdRoL°u SXû]d LY²lTúR TLYô]Õ @ÚhT¦«p RuTeÏ F]d ùLôiÓ, @Rû]j §\mTP SPj§ YkRôo. AfWUf ºWûUl×dÏm, @uTo T¦LhÏm, UôjÚéúRfYW ULô Nu²Rô]j §ÚlT¦dÏUôL @Yo ùTÚkùRôûL §Wh¥]úWàm @Yo ûLVôiP Øû\ LY²dLjRdLÕ. F°Vô¬Pm GÕm ùT\ôo! RdLôo ùLôPô ùW²àm ®Pôo! TLYô²u @Úh ÏÓmTUô¡V AfWU @©®Új§dLôL ùNpYf £\l×[ôo Gu RôWô[Uôn @°jRp áPôÕ? @Õ @Y£VØm, ùTÚSXàm, ùTÚûUÙUôÏm FuTúR @Yo LÚjÕ. A«àm ®Úl©u± YZeÏúYôûWf Ntßm U§Vôo. @Yo RÚm ùTôÚs @[Yt\Rô«àm UßjÕ®ÓYôo. éWQ ®ÑYôNjÕPàm, TLYô²Pm ¨ûXjR Sm©dûLÙPàm @°dLlTÓm ùTôÚû[úV @Yo Gtßl TVuTÓj§ YkRôo. "Õ\®dÏ úYkRàm ÕÚm×' Fu\Yôú\ Rôu éiP Õ\Y\j§u ùTÚûUd¡QeL @Yo ThPm TR®L°t £\kR FYûWÙm – @WN NêLj§]ûWÙe áP – RmUY WôLúY LÚ§, @uTôp GÜYúW Vu±, VôùRôÚ SXjûRd LÚ§Ùm T¦kÕ úYiPôo! “TLYô]Õ @Úh ÏÓmTj§p ¿eLs VôYÚm ×j§WoLú[, Vôu DeL°p êjR NúLôRW]uú\ô? AR-u ¿eLs Be¡ÚdûL«p DeLû[ GY D¬ûU F]dÏ DiPpXYô? ” Fuß áßYôo. TLYôàe áP IÚ NUVm “ BeúL @Yú]

¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs

365

@§Lô¬; Sôàm @Yu ùNôtT¥ úLhL úYi¥VÕRôú]! ” Fuß ×uØßYÛPu á±]o! @jRûLV LhÓlTôPô] @YWÕ ¨oYôLj§]ô Xuú\ô §]kúRôßm BÚèß ØRp Øuòß úTo YûW«p WUQôfWUj§p FpXô YN§LÞm DQÜm ùTtßl éWQ §Úl§ÙPu TLYôû]j R¬£jÕf ùNpX Ø¥¡\Õ! TLYô]Õ úTôRû]Lû[ £u] ÑYôªLs SuL±kRYo. "Sôu' Fu\ úRLô©Uô]m @ßYRtÏl ×Lrf£ BLrf£Lû[l TôWôR AdL úYûXLû[l ײRj ùRôiPôL AtßmT¥úV @Yo FYûWÙm Yt×ßjÕYôo. R]Õ ØVt£Ùm DûZl×m TLYô]Õ @Úh Nd§VôúXRôu SPd¡u\] Fu\ DiûUûV @Yo SuÏQok§ÚkRôo. RuêXm TLYô]Õ Nd§úV BVeÏ¡\ ùRuTúR @YWÕ DߧªdL LÚjÕ. @Y¬Pm @©l©WôV úTRe ùLôiP £XoáP @YûWl Tt±d ϱl©ÓûL«p, TLYô]Õ @Úú[ @Yo ©u ¨uß DRÜ¡u\Õ Fu\ DiûUûV UßlT§pûX. TLYôû]j R®W úYß LPÜú[ô, ÏÚúYô, ùT¬úVôoLú[ô ¡ûPVôÕ Fu\ @YWÕ §P Sm©dûLVôp TLYô]Õ §ÚYÚs Bq®Rm @YWÕ §ÚlT¦L° ùXpXôm ùYt±ûVd áh¥ ûYjR§p ®VlùTu]? TLYô]Õ U¡ûULû[l Tt± @Yo ùLôi¥ÚkR LÚjÕdLû[ @YWÕ Ï±l×l ×jRLm SuÏ LôhÓ¡u\Õ. @§²ußm £X ¸rYÚUôß: 1. @Yo (TLYôu) §Úfѯ«p @YR¬jR LôXj§p Jo Li ùR¬VôR ¡Z® ùRnÅL ú_ô§ûVd LiPôs. 2. A§«-ÚkúR TLYôu T£ RôLjûR ùYu\Y

Wô«ÚkRôo. 3. ùTi-Ai

úTRm TWUamNWô]Yo.

úRôußYRtÏ

ØuúT

366

c WUQ ®_Vm

4. UWQjûR ÑYôàé§Vôp AnkR ULôu. UWQ

WL£V ÖÔdLeLû[ ùVpXôm Ds[T¥ ÙQokR DVoOô². 5. "©WmUm' Fuàm ùTVW±VôUúXúV ©WmU Oô]m

ùTt\ ùT¬úVôu. 6. AjU

¨xûP R®WôUúX ®VYL¬dÏm NL_ôjU Oô².

©WTgNj§p

7. SWY¥®p Jo ÏÚ®pXôUúX Ruû] @±kR

Oô². 8. TûPlTû]jÕm ×WdÏm TWUu. 9. úRN LôXj RûP«u±j Ruû] ¨û]lúTôod

ùLpXôm @Ús ùNnTYo. 10. @Yo ULô ¨oYôQm @ûPÙm NUVm (14-4-1950 BWÜ 8-47 U¦dÏ) ALôV ŧ«p @t×R ú_ô§

ùVôuß TônkÕ ùNu\Õ. Sôh¥u TôLj§Ûsú[ôÚm @Rû]d LiP]o.

TX

11. Ru RôVô¬u @k§V LôXj§p @YûWj (RôVôûW)

Ru Nd§Vôp Ruàs BÝjÕ, T¬éWQ Ød§ ¨ûXVÚ°, Ru Nk¨§«p @YWÕ U¡ûU Fuù\ußm ®[eÏmT¥ @Ús ׬kRôo. 12. 1896

Am YÚPm Jo TWYN ¨ûX«p @ÚQôNXjûR YkRûPkR @Yo, ©u× 1950 Am YÚPm ULô ¨oYôQm @ûPÙmYûW 54YÚPeL°p – IÚ LQeáP BqùYpûXûV ®hÓ ¿eL®pûX.

13. @YWÕ

§ÚÜÚ Uû\kRôÛm, @YWÚs ®XôNjûR TôXo ØRp اúVôoYûW VôYÚm FlúTôÕm DQo¡u\]o.

¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs

367

§ÚYiQôUûX«p c WUQôfWUj§p At±V @Úh T¦úVôÓ ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs ¨tL®pûX. TLYôu @YR¬jR §Úfѯ«Ûs[ UeLXUû]ûV AfWUj§u ùTVWôp Yôe¡ @lײRj RXjûRj RkûR ÑkRWm HV¬u SôUjRôp DXL±V "c ÑkRW Uk§Wm' Fu\ ùTVWôp, WUQ ¨úYR]Uôd¡]ôo. @jÕPu UÕûWVmT§«p, TLYôu B[ûU«p Y£jÕYkRÕm, AuUôàTYm ùTt\Õm, @ÚQôNXd LôRXôp @Lj Õ\Ü éiÓ ùY°úV±VÕUô] @Ús Uû]ûVÙm ÑÅL¬jÕ @Rû] "c WUQ Uk§W' Uôd¡]ôo. ¡±vR YoLÞdÏ ùTjXLôm-ù_ÚNúXm úTôußm, ØLmU§VÚdÏ ùUdLô-ùU¾]ô úTôußm, ùT[jRo LhÏd L©XYvÕ-LûV úTôußm, SmUYodÏd Lô£WôúUÑYWm úTôußm Buß DX¡u NoY URj§]ÚdÏm Vôj§ûWj RXUôL c ÑkRW Uk§WØm, c WUQ Uk§WØm ®[eÏ¡u\]. Bq®Ú ¨ûXVeL°Ûm TLYô]Õ §]N¬ éû_ ØR-VûY £\lTôL SPkúR± YÚ¡u\]. TLYô²u ULô ¨oYôQm c ¨Wg_]ô]kRÚdÏ ªLl ùT¬V @§of£ûV @°jRÕ. RUÕ RûUVu, RkûR, Rôn, ÏÚ, ùRnYm NLXØUô«ÚkR NtÏÚ êoj§«u Uû\Yôp, ùT¬V @kRLôW @P®«p R²ûU«p ®PlThP ÏZkûR úTôt ÏûZkRôo. @YWÕ ¨oYôLj§tÏ F§Wônf £Xo @¥dL¥ BûZjÕ YkR ÕuTØm @úRôÓ IÚeÏ úNWúY DtNôLd Ïû\Ü @YWÕ DPp SXû]j Rôd¡ R[o®jRÕ. c WUQ ûLeL¬Vj§tLôLj Ruû]j úRôtß®jR §ÚYÚs @dûLeL¬Vj§p Ru TeÏ Ø¥Üt\RôLj ¾oUô²jRûR SôÞdÏ Sôs @Yo DQWXô]ôo. F]úY 1950 Am AiÓ _ýu UôRm WUQ TdRoLs TXûWÙm @ûZjÕ IÚeÏ áh¥, @YoLÞs AfWUj §Új ùRôi¥p

368

c WUQ ®_Vm

éWQUôn DûZdLj RdL SuUdLs £XûWj úRokÕ “c Fu\ ÏÝûY WUQôfWU ¨oYôLj§ÚfNûT ” DÚYôd¡]ôo. @fNûT ¨Wg_]ô]kR ÑYôªL°u RûXûU«úXúV AfWU ¨oYôLjûRd LY²jÕ YWXô«tß. DP-p úSôn êiùPÝkRÕm, Ds[j§p TLYô]Õ @ÚsY- ©u²ÚkÕ LôlTûR ÙQokR @Yo Ntßm U]eLXeLô§ÚkÕ YkRôo. BÕLôßk Ruàs°ÚkÕ @iQ-u FkR Nd§ NLX Lô¬VeLû[Ùm SPj§ YkRúRô, @§p T¬éWQ Sm©dûLÙPu @ûU§ úVô¥ÚkRôo. úSôn Øt± 1952 Am Ai¥u ©tTϧ AßUôR LôXm @YûWl TÓdûL«p BÚj§®hPÕ. ùSgÑY-Ùm ÏPp úSôn ØR-V]Üm RkR ÕuTjûR @Yo RUÕ £±V @û\«u Sôt ÑYoL°Ûm ùRôeL®PlTh¥ÚkR TLYô]Õ §ÚÜÚYeLû[ úSôd¡VYôú\ ¾WjÕPu Rôe¡ YkRôo. R]Õ úRL ®úVôLj§u NÁTjûR ÙQokÕ @Yo 1953 Am YÚPm _]Y¬ UôRm 28m úR§ RUdÏl©u WUQôfWUj§u ¨oYôLj RûXûUûVj RôeÏRtϬV Ru ûUkRo c úYeLPWôUû] @Ú¡p @ûZjRôo. D\®]o £XûWÙm, AfWUj ùRôiPoLû[Ùm TdRoLû[Ùm áh¥]ôo. ©u YÚUôß á±]ôo:“ Sôu LWYt\ LWØm ¨û\Üt\ ©WwûOÙUôL DPp®hÓf ùNp¡ú\u. Fu Yôr®p BÕLôßm AfWU ¨§«p @ûWdLôÑáP Fu ùNôkR SXàdùL]j ùRôhP§pûX. BeÏs[ IqùYôÚ ùTôÚÞm TLYôàûPVúR. @ûYLû[l TVTd§úVôÓ úTôt\ úYiÓm. AûLVôp Du Ds[jûRÙm D«ûWÙm TLYô²Pm Il×®jÕ @YWÕ §ÚlT¦ûVf ùNn. @Yo D]dÏ @Úi UûZ ùTô¯Yôo. DiûUÙPàm úSoûUÙPàm BÚ. BqYôfWUlT¦ ׬Y§p ÏXj§u

¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs

369

Li¦VjûR Sôu LôlTôt±VÕ úTôXúY ¿Ùm SuùS± LûPl©¥jÕ IÝ¡d LôlTôtß.” UßSôs ÏÚYôWm. ûRléNj §ÚSôs. ¨û\U§ Su]ôs. BWôU-eL Ys[Xôo £j§Y[ôLj§p §ÚdLôl©hÓ DÚUû\kR DjRUSôs. 1953 Am YÚPm _]Y¬ UôRm 29-m úR§ BWÜ 11-30 U¦dÏj Ru]Ú¡p Tu²ÚYo ãrkÕ ØZdÏm úYRúLô`eLÞd¡ûPúV c ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs §ÚlT¦«tú\ônkR DPûX ¿jÕ c TLYô]Õ @LiP ùNôìTj§p BWiP\d LXkRôo. c UôjÚéúRfYWo §ÚfNk¨§úV FlúTôÕm @YWÕ U]j§t ¡²jR BPUô«ÚkRÕ. @fNk¨§«u Øu×\júR VûUjR ùRu]g úNôûXûV @Yo ªL @uTôL úS£jÕd LY²jÕ YkRôo. F]úY UôjÚéúRfYWWÕ Nk¨§«u Øu]o, Ï°o ¨Zp ùRu]g úNôûX«²ûPúV @YWÕ ùRôi¥u §ÚúU² Øû\lT¥ @PdLm ùNnVl ùTt\Õ. £u] ÑYôªL°u NUô§ÁÕs[ £u]g£ß £Y-eLØm @uToL[ôp LôûX, UôûX BÚúTôÕm é´dLlThÓ YÚ¡\Õ. @qYôi¥u ©lWY¬ UôRm ØRpúR§ ØRúX c úYeLPWôUu @YoLs WUQôfWU ¨oYôLjûRÙm, ¨oYôLd ÏÝ®u ¨WkRWj RûXûUûVÙm (Manager and the Life President of Sri Ramanasramam) Gtßj §\mT¥ SPj§ YÚ¡\ôo. TLYô²u @ÚhT¦«p Fuße Ïu\ô EdLjÕPu c úYeLPWôUu @YoLs Y¯Y¯j úRôu\Xôn AfWUf £\l©û] JeÏ®jÕ YÚYÕ TLYô]Õ §ÚYÚs ®XôNj§u ºoªÏ ϱlúTùVuß @uToLs VôYÚm SuÏQWXôm. A A A

13. @jûR ÑkRWm HVo-@ZLmûUVôo Fuàm BqÜjRUl ùT¬úVôo BÚY¬u BpX\l TV]ôn DX¡tú\ôu±V ULl úTt±]Úh ×RpYo êYo. ×Rp® IÚYúW. ÑkRWm HV¬u SôuLôYÕ ULYô] ×Rp® @XoúUÛ @mUôs FuTYúW AfWUj§p VôYWôÛm "@jûR' Fuß @ûZdLlThPYWôYo. c WUQ TLYô]Õ Bl éRX ®_Vj§p @lùTÚUô²u NúLôR¬Vô¬u Yôr®u ÑÚdLØm BPm ùTßYÕ NôXl ùTôÚjRúU. @XoúUÛ ùTtú\ôodÏt\ IúW ùTi. SôL ÑkRWj§tÏ êuß YVÕ Bû[VYWôn 1888- Bp ©\kRôo. SôLÑkRWm HVo BpX\m Gt\ £±Õ LôXj§tÏl ©u IÚ ULû] Cu\ @YWÕ Uû]®Vôo £YTRm Fn§]ôo. AR-u RôVt\ Ru IúW ûUkRû] SôLÑkRWm HVo R]Õ £t\uû] IÚY¬u TôÕLôl©p úNojRôo. @f £t\uû]Ùm £YL§ úNokR©u, @dÏZkûR«u D¬ûU @jûRÙm R]Õ NúLôR¬ÙUô] @XoúUÛ @mUô°PúU Y[okÕ YÚmT¥VôL GtTôÓ ùNnRôo. @XoúUÛ @mUôs RURuû]úVúTôp BVpTôLúY ªLj çV D[j§]o. Rm B[ûUùRôhúP “ Bl©\lûT VÚ°úVôu CNú]VôR-u BRu TVu Bû\T¦ ¨t\úX” F] DQokR DjRU TdûR. LQYo ©fÑ HVÚPu SuUû] YôrdûL SPj§ YkRôo. ULl úT±u±V ¨ûXûU«p RuTôt úNol©dLlùTt\ ÏZkûR úYeLPWôUû] AÚ«o @uû]Vônl úT¦ Y[ojÕ YkRôo. "@jûR, @jûR' Fuß @dÏZkûRVôp §]Øm @ûZdLlThP @jûRVôo ©tLôXm AfWUj§p @uToLs VôYWôÛúU "@jûR'ùVuú\ @u×Pu @ûZdLl ThPôo. úYeLPWôUû]l úTôt± Y[ojÕd Lt©jÕ, UQm ׬®jR ©uàm @YWÕ ×RpYoL[ô¡V

@jûR

371

Ru úTWoLû[Ùm @jûRúV Y[ojÕ YkRôo; @f£\ôoLhÏm @Yo @jûRúVVô]ôo! c WUQôfWUj §ÚlT¦dLôL 1938-Am YÚPm ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs, BÚTjÕ SôuÏ YV§]Wô «ÚkR RUÕ éoYôfWU ûUkRûW, @ÔdLj ùRôiPo £Xo çiÓRXôp RUdÏR®VôLl ùT\ úSokRúTôÕ c úYeLPWôUàm @YWÕ Uû]®ÙUô] c U § S ô L X z ª @mUôÞm, ÏZkûRLs BÚYÚm §ÚYiQôUûXdÏ YkÕ úNokR]o. êu\ôiÓ LhÏl©u @jûRÙm Ru T§ÙPu @ÚQôNXj§túL YkÕ úNokÕ ®hPôo. A]ôp AfWUj§p APYúW Vu±l ùTi¥o ReLdáPôùRuàm ®§d¡Qe¡ BYoLs VôYÚm Y£lTRt úLt\úRôo £ß ÅÓ E¬às YôPûLdÏ GtLlThPÕ. £X AiÓLÞdÏl ©\Ï §ÚYÚs ¨V§Vôp AfWUjûR @ÓjÕs[ c WUQ SL¬p קVúRôo BpXm @ûUdLl ùT\úY @jûRÙm, VôYÚm @eÏ YôrkÕ YÚYôWô«]o. Rm NúLôRWo ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLû[l úTôuú\ @jûRÙm Rm Bߧd LôXj§p ÑUôo Aß UôR LôXm úSôn YônlThÓl TÓdûL«p BÚdL úSokRÕ. ¨Wg_]ô]kR ÑYôªLs úRL YôrûY ¿jRRtÏ BÚTjûRkÕ SôhLÞdÏ Øu]RôLúY 1953 -Am AiÓ, _]Y¬ UôRm, 3-Am Sôs, LôûX 8-20 U¦dÏ @jûR @ûU§úVôÓ, c WUQ ©Wô²u §ÚY¥ ¨ZûXÙt\ôo. A A A

14. ®_V ®û[Ü c WUQ ®_Vm BÚTRôYÕ èt\ôi¥u ØtTϧ«p ¨LrkRÕ. @q®_V ×Úú`ôjRUu VôYu? Bq®_VjRôp DXÏt\ ùTÚm TVu VôÕ? çX Uú]ôUV @±Ü BRû] Ds[T¥ @±V BVXôRúR! RURÚû[ Sô¥ YkR @uToLs @û]YodÏm VôYt±àm @§ DjRUUô]RôL AjU ®NôWjûRúV TLYôu úTô§jR]úW! Fq®]ô ®]®àm BRVjúR úSôdLm §Úm×YRô¡V “¿ Vôo? Duû]V±! ” Fuú\ ùTÚmTôÛm ®ûP ¡ûPjÕ YkRúR! BRu UoUm Fu]? "Sôu Vôo?' Fuàm AjU ®NôWúU ÕuTUû]jûRÙk ¾odÏm Ngº®Vô? A«u, FeM]m? Bq ®_V úT¬ûLVôp ®¯jùRÝkúRôo B² Fu] ùNnV úYiÓm FuTûRf £k§lúTôm! D\dLj§p ArkRôu IÚYu. ÕVoªÏ ùNôlT]e LiPôu, D[±]ôu; @X±]ôu; ùTôßdùLôQôR ùRôpûXLû[d LiÓ Õ¥Õ¥jRôu. @Y]Õ ÕuTm ¿eÏRtÏ Y¯ùVu]? ùNôlT]j§t ©Rtßm @Yu ®]ôdLÞdÏ DjRWm @°lTRô? @pXÕ @Yu ¨ûXd¡We¡ @YàPu úNokÕ @ÝYRô? @pXÕ "@Y]Õ ÕVûWl TeÏ ùLôsúYu' Fuß T¬kÕ Rôàm D\e¡f ùNôlT]k ÕnlTRô? @±Üú[ôu (®¯l©p Dsú[ôu) @q®Rm ùNnVôu. ®¯l©Ûsú[ôu ®ûWkÕ YÚ¡\ôu. LR±l TRße L]Üj ÕVWjRôû]d ûLVôp Rh¥ FÝl© ®Ó¡\ôu. ®¯jùRÝkRYu ®ÓRûX ùTß¡\ôu. @àT®jR ÕuTm ØÝYÕm @Lu\ûR DQo¡\ôu. DiûU ®[eÏ¡u\Õ! “A! A! ©WûU! ©WûU! FpXôm ùNôlT]m! ÕuTm ùNôlT]m! AeÏt\ BuTØm ùNôlT]m! DiûU«t VôùRôÚ

®_V ®û[Ü

373

¾eϪu± Vuú\ô BÚd¡uú\u! D\dLúU DTô§! ®¯lúT ®ÓRûX! DiûU«p IÚ ÕVÚªpûX! ” FußQo¡u\ôu. BdLô¬VúU c WUQ ÄûX«u ×ûRùTôÚs F]Xôm. @gOô]Uô¡V "úRLm Sôu' Fuàm ùTônÙQoúY D\dLm. @R]ôp ®û[kRúR ©\l©\lTô¡V S]Üf ùNôlT] SôPL YôrdûL. BqÜ\dLjRÝk§ @d ùLôÓeL]Ü ÕnlúTôúW DXL UôkRo. Vôû]«u ùNôlT]j§p £eLm úRôußYÕúTôp SUÕ @gOô] S]Üd L]®p Sôm LiP £mU R¬N]úU c WUQ R¬N]m! TLYôû] @Ô¡V Ti¥R ®tTu]oLÞm, ùT[§Ld Lp® úUûRLÞm, RjÕY£LôU¦LÞm, ®jÕYj £úWxPoLÞm ®]®V ®]ôdLù[pXôm L]®p IÚYu D[±dÏ[± DNô®V ®]ôdLú[! BRû] SuÏQokR Oô] ®¯l©]Wuú\ô TLYôu! AR-u, DiûUVt\ D[\pLÞdÏ IqùYôu\ôn ®ûP«ßlTÕ Åi LôXRôURúUùVuß ùLôiÓ, "Sô]ôo?' Fuàm Oô]f NÜdLôp, ¨oRô·iVUôn úUô]f "ÑÃo' @¥ ùLôÓjÕ FÝl© ®Ó¡\ôo! ®¯jRôXu± ùNôlT]j ÕVo ùRôûXVôÕ. Oô] ®¯l©tÏ ®NôWj§àg £\kR LûNV¥ GÕªpûX. @R]ôp HV ®]ôdLs @jRû]dÏm AjU ®NôWúU A¦ØjÕ ®ûP! TLYôu Åi ®ûP«ßlT§Ûm ®¯lûTj çiÓY§úXúV LÚjRô«ÚkRôo. Bl úTÚiûUûV @±VôRôo £Xo, “ Sôu Vôo? Fuàm ®NôWj§túL §Úl×YûRj R®W úYù\ôußm TLYôu ©W£ú]ôjRWUôLl ùT¬Õm ®ûPáßY§pûXúV!” Fuß ®Vd¡u\]o; N-d¡u\]o! "L]Üd LôVj§tÏd LhÓdLhPôR BqûYj§Vo ûYj§VúWô?' FuTÕ úTôu±Úd¡u\Õ BÕ! Li ®¯dL ûYlTYúW

374

c WUQ ®_Vm

ûLúRokR ûYj§Vo. @ÕúY DiûUf £¡fûN! "ùUô¯«u Y-VÕ úUô]m' Fu\ ØtßiûUûV Sm ÏÚêoj§«u YôrÜ ØWNû\¡u\Õ! BqYôß D\eÏm DXûL DiûU ®¯lTô¡V Nf£Rô]kR YôrÜdÏj Rh¥ FÝl©VúR c WUQ ®_VjRôp ®û[kR ùTÚmTV]ôÏm. Uô²P NêLm ùTÚûUV¥jÕd ùLôsÞm @±Ül ùTÚdLUô¡V RtLôXjÕl TpúYß LûXLÞm úUmTôÓLÞm DiûU BuT Y¯Vuß. @ûY ùNôlT] _ôXúU. LXe¡V @±Yôt Lt©dLlThP L]Üd áhPúU Fu\ DiûUûVj Rôm @Ú°V ùNôtLû[®P, BÚkRÚ°V úUôL] úUô]UaôNd§VôúXúV DQoj§V DXL UaôÏÚúY c WUQ êoj§! Bq®_V ×Úú`ôjRU]ô] c WUQêoj§ VôYu FuTÕ Tt±V BmØ¥Ü TLYô]ôúXúV ùR°Ü\ @Ú[lùTt\Õ. TLYôu ®ìTôb ÏûL«p Y£j§ÚkR LôXj§p "@ªÚRSôR V¾k§Wo' Fuàm @uTo IÚYo, “ VôúWô BkR @ÚQôNX WUQu? £Yú]ô, ®xÔúYô, ÏLú]ô, Utù\kRj úRYú]ô ùR¬V®pûXúV! ” Fu\ LÚjRPe¡V Jo UûXVô[ ®ÚjRjûR TLYô]Õ BÚdûL«u úUp ûYjRLu\ôo! TLYôu RUÕ AN]j§p @UÚeLôp @ûRj LY²jÕ, @Ru ©u×\j§p @úR ®ÚjRj§p UûXVô[j§p, “@¬Vô§ BRW ËYW(Õ) @a Yô¬_ ÏûL«p @±Yôn Wª TWUôjÕUu @ÚQôNX WUQu”

Fu\ ùTôÚsTÓm ®ûPûV FݧûYjR]o.* “§ÚUôp ØRt ùLôiÓ (Gû]V, úRY, SW, ®XeÏ, ¿o YôrY], * @mUûXVô[ ®ÚjRm c TLYô]ôp Rª¯p , úUtLiPYôß ùUô¯ùTVoj§Vt\l ùTtß "@ÚQôNXvÕ§ TgNL'j§u Bߧ«p BPm ùTtßs[Õ .

®_V ®û[Ü

375

EoY], T\lT], RôYW YodLeL[ô]) BRW ËYoLs @û]Y¬u BRVj§Ûm çV @±Ü UVUôn (£j ùNôìTUôn) FkRl TWUôjUô WªjÕd ùLôi¥Úd ¡u\ôú]ô, @Yú] @ÚQôNX WUQu ” FuTÕ ùTôÚs. “ E]dLi LôÔm BqÜPX[Ü UhÓUpX WUQu; @Yu @LiP £RôLôN ùNôìT]ô] TWUôjUôúY” Fu\ DiûUûV Bq®Rm úTô§j RÚ°V @iQ-u úTWÚs Fuú]! DX¡u Xh£Vm ÑLm. IqùYôÚYÚm TÓm TôùPpXôm ÑLj§túL. A]ôp @ûR VôÚm ¨WkRWUôn @ûPY§pûX. LôWQm? ÑLXbQm DQWôRúR. ÑLUôYÕ VôÕ? U]j§u FÝf£úV ÕdLm. @R]PdLúU ÑLm. DX¡]o ÑLj§tLôLl úTôÓm §hPm FpXôm ÕdLj§tLô] §hPúU! ùY°«t ÑLkúRÓúYôo ùYßeûLVWô¡u\]o. “DiØLúU DiûUf ÑLm; Du ¨ûXúV DiûUf ÑLm; ×\kÕ\; @Lk§\; ªÏg ÑLm” Fuß úUô]Uôn ØWp¡u\Õ WUQOô] Vôr. LûXV±Üf NkûRd áfN-ûP«Ûm @q®²V SôRm ÑÚ§ úTôp ùUpX BûP®PôÕ I-jÕ YÚ¡u\Õ. ©\ @±ùYpXôm Ru]±Yôp ®[eÏ¡u\ ùRu\ ùUnV±Üf ÑPodL§ûW úU§² ØÝYÕm Å£«û\jRÕ c WUQ Oô] ã¬Vu! @R]ôp DX¡u @±Üd Li, “B² Ds[jûR úSôdÏYúR DVW\u, DVo §\u, DVoTRm” F] DQWXô«tß. @¡XùUeÏm AuU @±Yôm @ÚQd LûX«u LôûXf ùNqùYô° LôQlTÓ¡u\Õ. “DPp D«o D²p FÝm: Dû] Dß YûW«p Dß TX Y¯L°p DZ-àm ¨pXôÕ...... ......YÚY¯ ùNpXd LPu: D«o YÚY¯ ùNu±P, BuTd LPp Dû] UÚ®Óm @ÚQ éRWúQ!”

376

c WUQ ®_Vm

Fuß TLYôu D«oLs VôÜm Ø¥®p @LiP ÑLjûR @ûPkúR ¾WúYiÓm FuTûRj ùR°Yô VÚ° Ùs[]o. @Rû] úSo Y¯«p Õ¬RlTÓj§V çV @Ús Y-úV c WUQ Nd§. Bq®_V WUQ Nd§ ùYs[j§p ÅrkúRôm. Oô]ô]kRdLPp ¨ûXVûPYûW RûPThÓ ¨púXôm. @f Nd§d LeûL SmûUf NôLWm úNodÏm F²àm Sôm Fu] ùNnV úYiÓm? @Rû] F§ojÕ ¿kÕRp UPûU! DXLôVRl TôûXY]d LûWL°t ùNuú\\ ØVpYúRô @R²àm UPûU! @R²Pj§p Il×®jR Ds[jRôp, @Ru BfûNd ¡ûNV, @LkûRVt\ A]kR YôrûY úUtùLôiÓ @úRôÓ ªRkÕ ùNpúYôm! “ c WUQ NLôlRj§p ©\kúRu; c WUQ TLYôû]d LiáPôLd LiÓ L°júRu; DûWVô¥ D\Ü LXkúRu; DPu Y£júRu; DTúRN ùUô¯Lû[d úLhúPu; Fu úTôu\ Tôd¡VNô- Vôo?” Fu\ ùTÚûU SpÛQof£úVVô«àm @ÕUhÓm SUdÏl úTôRôÕ! “Uû\YôL SUdÏsú[ TZeLûRLs ùNôpY§úXôo U¡ûU«pûX §\Uô] Td§ùV²p DXLùUXôk §ÚYÚ°p §û[jRp úYiÓm!”

@RtLôL @iQ-u @uTo VôYÚm @pÛm TLÛm AuU ®NôWj RÝkRp úYiÓm. c ÏÚ úRYo SUdùL]d Lôh¥V Oô] SôhPm Iu±tLôLúY DPp ùTôÚs A® VôÜm IlTûPjÕ, @qY¯ ¨uß, úNôoÜ\ôÕ AuU NôRû] T«Ûm ¾Wf ºPoLs Øu YkÕ Iuß úNW úYiÓm. AuU D\Yôp @u©t LXkÕ @Ús YôrÜ YôÝm @uTo ÏZôm IußTP úYiÓm! Oô]jRúTôR]ûW YôùYu\ûZdÏm @iQô UûX«u ùRu NôW-p, úUô] Oô] úUôa]ôv§WjRôp

®_V ®û[Ü

377

ØØbýdLs VôYûWÙm RuTôp LYokÕ BÝlTRôn c WUQôfWUm Bußm ¨XÜ¡u\Õ. TLYô²u @Ú[ôm úRàiP TpXô«WdLQdLô] UdLÞdÏm (Gu? DiûU @±®uTm SôÓm DXúLôo @û]YÚdÏúU) Oô] NôR] St\Yf NôûX WUQôfWUúU. DPp ùLôiP @ußm, DPp @Lußm DWú]ôe¡V Bußm, B² Fußm Ds[ ùTôÚ[ô¡V TLYô²u DsÞR® Ds[Uôm @ÚûQ«p JVôÕ ùTÚÏ¡u\Õ. WUQUaô ÏÚ®u Nôk¨j§Vm Fußm ùTôu\ôùRô°o¡u\Õ. “ Uaôu IÚYo Y£jR BPm; @Yo BúRô, BeÏ ¨u\ôo; @eÏ DiPôo; BeÏ Õ«u\ôo; @eÏl úTô§jRôo; BúRô, BeÏ @YWÕ NUô§ ” Fuß ùNu\ £\l©û]f Ñh¥d LôhÓRtÏ Uôj§Wm GtThP BPUpX c WUQôfWUm. @ußm Bußm, Fußm ª°Úm c @ÚQôNX WUQ Nk¨§Ùtß, @UoúYôWLjÕs "@LUL'ùU] BûP®PôÕ @mTXd áj§Óm SmùTÚUôû]l éWQUôn @àT®j RtϬV ×L-PúU c WUQôfWUm! BkR DiûUûV DXL±V I°o®dL úYiÓm. YôûZV¥ YôûZVôn, c WUQ TdRoL[ô¡V çV RTv®LÞm, ¾W úVô¡LÞm, @NX Oô²LÞm @ÚùQ±VuToLÞm, AoYj ùRôiPoLÞm @¦Ù\ ®[eÏYúR c WUQôfWUm FuTÕ ®[eL úYiÓm. @ÚQ¡¬«p DtTj§Vô] c WUQ LeûL A§«p @pÛm TLÛm úUô]Uônd LûW ×WiÓ ©WY¶jÕd ùLôi¥ÚkRÕ. DXúLôo Tôd¡V YNjRôp @Õ ©\Ï WUQôfWUl úTWûQ«p Fußm ùTôu\ôÕ ¨uß úRe¡ ¨û\kÕ ¨uß ùTÚ¡d ùLôi¥Úd¡u\Õ. ×\ØL Yôr®u Y\h£Vôp Yô¥jR®dÏm D«ol T«oLhùLpXôm @Rû]d ùLôiÓ ùNuß TônfÑm @ÚhLôpYônL[ôL @uToL[ôm SôUû]YÚm

378

c WUQ ®_Vm

@ûUkÕ, c WUQôàdWLl úTWûQ«²ußm @Ú[ªoRm FeÏm TônkÕ F¯p £\dL SmûUl T¬éWQUôn @ol©jÕdùLôsúYôUôL. Jm Rj ^j c WUQ ®_Vm Øt±tß. A A A

15. @ÖTkRm Jm SúUô TLYúR c WUQôV c NtÏÚ WUQ N¬Rd Ïmª ÏmªV¥! @Úh-ÏmªV¥! - Iu\ônd á¥d ÏÚTRd ÏmªV¥! @mûUV¥! SUd-LlT]¼-WU QôV SU ùY]d ÏmªV¥!

1. NôkR NØjW WUQ]¼-@Y RôWf N¬ûR BûNlúTôU¼ LôkR @ÚsYûXd LiQ]¼-LLôXj Õ§jR LPÜ[¼ (Ïmª)

2. úY§Vo ÑkRWo ûUkR]¼-ùTVo úYeLP WôUuFu ú\ô§P¼ A§ §Úfѯ VtT§«p-@Z LmûU Y«t± Û§jRô]¼ (Ïmª)

3. £u]g £±V ©WôVj§úX-ÏÚ úRY²u £kûR«u AZj§úX Uu]Ú QôNXm FuTÕúY-ªL UôiùTuàm FiQm BÚkRR¥ (Ïmª)

4. @uß UÕûW«p Lt\ô]¼-T§ ]ôß ©WôVØm Dt\ô]¼ ©uùTôÚ Sô°p §¼ùW]úY-Nô®u À§ FÝk§Pl ùTt\ô]¼ (Ïmª)

5. Nô®u WL£Vm VôùR]úY-@ûRj Rôú] AWôVj Õ¦kRô]¼ NôYÕPmùT] , @lT¥úV-DPp NônjÕ UWQjûR AnkRô]¼ (Ïmª)

380

c WUQ ®_Vm

6. Sô¥Ùm êfÑm @Pe¡PúY-Ds[ “Sô]ôo”? F]j úR¥d LiPô]¼ á¥V AuU ÏûL«²úX-B²d át\u BpXô YôrÜ ùLôiPô]¼ (Ïmª)

7. Ds[Õ Sôu@Ú QôNXúU-Fuàm DiûULi ùPpXôm U\kRô]¼ Ls[Uôn Ds[m LYokRÚ-QôNXu LôRp @°júR ¨û\kRô]¼ (Ïmª)

8. “GhÓl T¥l©²p Fu]ÑLm?”-Fuú\ GLôuU ¨xûP«p ArkRô]¼ Åh¥p BÚlTÕ ÅiF]úY-LiÓ ®iQÚ QôNXm YkRô]¼ (Ïmª)

9. “FkûRûVj úR¥d ¡[m©®húPu”-Fu ù\ݧ ûYjRôu; ©¬ Yôt\ô]¼ RkûR«Pm Ruû] Il×®júR-£Y NômWôwVf ùNeúLôûX Gt\ô]¼ (Ïmª)

10. EÔPp VôÜm U\kRô]¼ - ¨xûP Eu± DXûLj Õ\kRô]¼ AuU NUô§«p ArkRô]¼-Tô Rô[-e Lj§p @UokRô]¼ (Ïmª)

11. ¾®Pl éf£Ls §u\R¼ - WjRm ºÝm DP-p Y¥kRR¼ NôûYd LPkRYu @pXúYô¼! - BûY Ntßm ùR¬Vô §ÚkRô]¼ (Ïmª)

12. TtTX Sôs ÏÚ êojRj§Ûm - ©u TY[dÏu ß®ì Tô·«Ûm @t×R úUô] @LiP NUô§«p HVu @Ýk§ «ÚkRô]¼ (Ïmª)

@ÖTkRm

381

13. Rôú] @û]jÕm F]jùR°kúR - ÏÚ R·Qô êojRm ®[e¡t\¼ Yô]m ×®Ùm TLYôuW - UQ UL¬μ Fuú\ YQe¡t\¼ (Ïmª)

14. @uû] @ZLmûU Rm©VÚm - WU QlTu @¥dúL @ûPkRôW¼ Ruû] @ûPkR _LUû]jÕm - LôdÏm vYôª @û]YodÏm ùNôkRU¼ (Ïmª)

15. LkRô£ WUj§ ÚkRôW¼ - @uû] ûLYpVm FnRl ׬kRôW¼ RuRôûVl Tô-j RPôLjR - ÚúLN Uô§ùNn ReúL @UokRôW¼ (Ïmª)

16. Sô²Xj ÕdùLpXôm Vôj§ûWj - RXUôn WUQô£ WUm FÝkRR¼ Sôu Fàm AQYm úTôdÏR¼ - AuU Oô]l T¥YUôn AdÏR¼ (Ïmª)

17. “Ruû] @±YúR UôodLU¼ - úYß Nôv§W NeûLûV ¿d¡P¼ Øuû]l TWmùTôÚs ¿Rô]¼” - Fuú\ Ød§d L²ûV @°jRôW¼! (Ïmª)

18. Ds[Õ SôtT ÕTúRN NôWØm JRb WUQ UôûXÙúU ùRsÞ Rª¯p @°jRôW¼ - @ûRf £k§lTRôp úUôbm £j§V¼ (Ïmª)

19. DX¡u TYl©¦ ¾ojRôW¼ - @ûR DP-u BPdûL«p Gt\ôW¥ BXÏm ¨oYôQl ùTôݧ²úX - ®i¦p FkûR«u ú_ô§ FÝkR R¼! (Ïmª)

382

c WUQ ®_Vm

20. Fußm BRVj §ÚlTô W¼ - ‘Sô]ôo’ Fu\ôp @YúW v׬l TôW¼! @uß ªuß ùUußm AiPYú] - SU RôuU ÑLUôn WªlTôW¼ (Ïmª)

— NôÕ Jm c WUQ ®_V @ÖTkRm Øt±tß. ÑTm. A A A