พระราชน อานาจ และ ความเรองโรจน
1 rxd6 2 fg 3 g7+
wxd6 txf3 ด,ายอมแพ*
(ถ*า 3 … lg8 4 bh7+! (แปลโดย ศล) lxh7 5 g8q+ จน หร2อ 3 … le7 4 ef) ควนเปนตวหมากรกทมพลาน ร!ปท 89 เปนผ!*ส2บทอดสายตรง ภาพและเจดจรสส!งสด แต#บางคร%งก&ง#อย ของร!ปท 90 และอ#อนเปร%ย ดงทคณจะได*เห&นในร!ป ร!ปท 90 ต,าแหน#งหมากข*างล#างน% แต#ละร!ปมสเน#ห. !""""""""# ทชวนให*ประหลาดใจของศลปะแห#ง ป0ญหาชวนคดและปราดเปร2อง ทม $t+*T*+l+% บทบาทส,าคญในการได*มาซ4งชยชนะ $O*+mWoO*% ร!ปท 88 ควนเล#นกลยทธ.เฝ9าคง $*+v+o+*O% ข*าศ4กส!#มมอบชนดทแม*ด,าเปนฝ:ายได*เดน $+*+*B*P*% ก&มอาจหลกเลยงหายนะ ร!ปท 88
!""""""""# $t+v+*+*L% $OoO*+bV*% $*+*+*+pO% $+*+oP*+*% $*WmP*O*Q% $+*+*+*+*% $pPp+*+p+% $+k+r+*+r% /(((((((() Richter – J. K. (Berlin, 1935)
1 2 3 4 5
qd8+ wf8 rxh6+ vxh6 qf6+ wg7 rh1 wxf6 ef และจนไร*ทางแก*
ควนด,าได*เพยงย2นมองตาแปWว ช#วยอะไรคงของตนมได*เลยในร!ปท 89 เม2อขาวท%ง 'สดทรก' ไปเล2อกตวอ2น ร!ปท 89
!""""""""# $*+*W*L*+% $O*+*+o+*% $p+rV*+oO% $+o+*+p+t% $*+*O*+*+% $+*+bTq+*% $*P*+p+rP% $+*+*+*K*% /(((((((() Toth – A. Steiner (1936)
$*+o+*+*Q% $+*+b+*+*% $pPp+*P*P% $+*Kr+*R*% /(((((((() Spielmann – L' Hermet
ควนในร!ปท 91 ด!เหม2อน 'เลยน' ท#ามาจากร!ปท 92 ร!ปท 92
!""""""""# $*+l+*+*T% $+oO*W*O*% $*+m+v+*+% $+q+*+o+o% $*+pT*+m+% $+*+*+*P*% $*+*NpPbP% $R*+*+rK*% /(((((((() Wagner – Schönmann (Correspondence, 1919)
1 2 3 4 5 6
qxb7+ rfb1+ bxc6 rb8+ rxa3 และ ra8+ จน
lxb7 lc8 wa3 wxb8
(Magdeburg, 1927)
1 2 3 4 5
qxh6 gh+ rg8+ h7+ h8q+ จน
gh lf8 lxg8 lf8
กล#มแอนต%เฟมนซ4ม (ต#อต*าน ลทธหญงแกร#ง) อาจจะมเหตผลส,าหรบ ฝ:ายขาวทท%งควนของตวเองในร!ปท 93 เพ2อโปรโมตหมากตวน*อย ผลลพธ.น%น โอ#อ#างามสง#า ร!ปท 93
ควนเปนผ!*ลงม2อเองในร!ปท 91 ร!ปท 91 (ต,าแหน#งหลงจากด,าเล#น g3)
!""""""""# $*+l+*VtT% $+oOvWo+*% $*+mO*+*+% $+b+*O*P*% $q+*+p+*+% $+*PpB*O*% $p+*N*Pp+% $Rr+*+*K*% /(((((((() Balogh – Gromer (Prague, 1931)
1 2 3 4 5 6
qa8+ qxb7+!! bxe7+ rxb8+ rb1+! และ bc6+ จน
mb8 lxb7 la8 lxb8
!""""""""# $t+*+*T*L% $Oo+wM*O*% $*+*+*+pO% $+*+*+*+*% $*+*+p+*Q% $+b+*+*+*% $pP*+*+*+% $R*+*+*Rk% /(((((((() Steinbrecher - Benzinger (Munich Chess Club, 1929)
1 2 3 4 5 6 7
rad1 qxe7 qh4 qxh6+ g7+ gfn+ rg8+ จน
wc6!? tae8 txe4!? gh lh7 lh8
ด*วยการเสยสละหมากสองตว ขาวคดแต*มล4กซ4%งถ4งสบเอ&ดช%นเอาชนะ ด*วยควนล,าพงในศ4กใหญ#ดงร!ปท 94
ร!ปท 95 (ข) ร!ปท 94
!""""""""# $*+*+*+*+% $O*+*W*Lo% $*O*+pMo+% $+*+oQ*+*% $*+oP*+*+% $+mP*+*N*% $*B*+*+pP% $+*+*+*K*% /(((((((() Botvinnik – Capablanca (Avro, 1938)
1 2 3 4
ba3!! nh5+ qg5+ qxf6+
wxa3 gh lf8 lg8
(ไม#อย#างน%นจนในสองท) 5 e7 6 kf2 7 kg3 8 kh4 9 kxh5 10 kh4 11 g4 12 kh5
wc1+ wc2+ wd3+ we4+ we2+ we4+ we1+ ยอมแพ*
!""""""""# $*+*+*+*+% $+*+*+q+*% $*+*+*+*+% $+*+*+*+*% $*+*+*+*+% $+*+*+*+*% $*+*+*+*+% $+*+*+*+*% /(((((((() Marshall – Gladstone (Metropolitan League, New York, 1932)
ในร!ปท 96 ควนสละตวเองดง ล4กสดปลายทาง แต#ได*ผลชะงด! ร!ปท 96 (ต,าแหน#งหลงจากขาวเล#น ne6)
!""""""""# $t+*+w+t+% $Ov+m+oOl% $*+*OnM*O% $+*Op+p+*% $*+o+*+*B% $P*P*+*+r% $*+*Q*+pP% $+b+*+rK*% /(((((((() Enevoldsen -Anderssen (Danish Championship, 1937)
(ส,าหรบ 12 … h6, 13 qf8+ 1… tc8 lh7, 14 e8q ชนะ) ร!ปท 95 แสดงให*เห&น “ห*าก*าว” (ถ*า 1 … fe, 2 fe+ lh8, 3 อศจรรย. ร!ปท 95 (ข) แสดงเส*นทางการ bxf6 mxf6, 4 rxh6+ ฯลฯ) เดนควน ร!ปท 95 (ก)
!""""""""# $t+vT*+*+% $+*+m+q+*% $o+*+o+*O% $+o+l+*+*% $*+*+n+*V% $P*+*W*+*% $*P*+*+pP% $+bR*+r+k% /(((((((() Marshall – Gladstone (Metropolitan League, New York, 1932)
1 2 3 4 5
qh5+ qd1+ qb3+ qg3+ qd6+ จน
vg5 wd4 le5 ld5
2 nxg7 3 qxh6+!!
lxg7 ยอมแพ*
ด*วยการย*อนกลบกลยทธ.น% ควน ประสบผลส,าเร&จแบบเดยวกนในร!ปท 97 ร!ปท 97
!""""""""# $t+*Tm+l+% $+vWm+oOo% $o+*+*+*+% $+*VoP*P*% $*O*N*Q*+% $+p+*+b+*% $pBp+nR*P% $+*+r+*K*% /(((((((() Rödl – Blümich (Wiesbaden, 1934)
1 2 3 4 5 6
qxf7+!! lxf7 bxd5+ lg6 bf7+ lxg5 bc1+ lg4 rf4+ lg5 h4+ และต#อไปก&จน
มาศ4กษาร!ปท 98 กนต#อ ร!ปท 98
!""""""""# $*+wTt+m+% $+*+v+lO*% $*+oBoM*O% $+o+*Pp+*% $o+*P*+*+% $+bP*+*+*% $p+*+q+pP% $+*+*RrK*% /(((((((() Alekhine – M. Prat (Simultaneous, Paris, 1913)
1 qh5+ 2 fe+ 3 bc2+ 4 rf5+ 5 rf6+ 6 rg6+ 7 re4+ 8 rxf4+ 9 g3!! และ 10 rh4 จน
mxh5 lg6 lg5 lg6! lg5 lh4 mf4 lh5
สองสามสถานการณ.ต#อไปน%คง ไม#ตอ * งมค,าบรรยาย ร!ปท 99
!""""""""# $t+w+*T*L% $+*+vV*No% $o+o+*+*+% $+*+oO*+q% $*+*+*+r+% $+*P*R*+*% $*P*+*PpP% $+*B*+*K*% /(((((((() Alekhine – Borochov (Simultaneous, blindfold, Hollywood, 1932)
1 ne6! และถ*า vxe6; 2 qxh7+! จนในสองท
ร!ปท 102
ร!ปท 100
!""""""""# $*+*Tl+*T% $+o+v+oO*% $o+m+*+*+% $+*RqP*Bo% $*P*+*+*+% $+*+*+*+*% $*P*+wPpP% $+*+r+*K*% /(((((((() Bonham – Goldberg
!""""""""# $t+*+*+tL% $+o+*+*Vo% $*+o+o+*W% $O*Po+o+*% $*+*PmPo+% $+*+nP*+p% $pP*+p+b+% $+*R*Q*Kr% /(((((((() Appel – Tartakower (Lodz, 1938)
(Correspondence, 1945)
สขาวบกกดดนหนก แต# 1… 2 qxd1
wxd1+! vh4!
ด,าท,าให*แรงกดดนหายไป ร!ปท 101
!""""""""# $*+*L*+*+% $+v+*W*+*% $*P*Ob+*M% $R*+pO*To% $*PpV*Oo+% $+*+*+*+p% $*+*BqPp+% $+*+*+*Nk% /(((((((() von Feilitzsch – Wildegans (Correspondence, 1940)
ในร!ปท 101 ขาวสามารถท,าจน ได*โดย:
1… 2 hg 3 kf1
c5 bc qc4! ra8+
dc vxc5 vd6 vxa8
(นเปนเหย2อล#อ!) 5 qc8+ จน และในร!ปท 102 องครกษ.ขาว ถ!กทลายโดย
!""""""""# $*+*T*+l+% $+*O*VoOo% $*+*+v+*+% $O*+oP*+*% $wT*N*B*P% $+*+*+*+*% $*PpQ*Pp+% $+k+rR*+*% /(((((((() Vistaneckis – Soler (Stockholm, 1937)
vxd4! vxe3+ wxh1+
1… 2 kxb2 3 kb1 4 nb3 5 cb ยอมแพ*
(เห&นเหย2อล#อไหมครบ) 4 bxh1 5 bg2 ยอมแพ*
txg4 mg3+ งดงาม
txb2+! wa3+ tb8+ txb3+! vf5+!
ถ*า 6 qc2 wxb3+ ชดเจนแต#
ร!ปท 103
!""""""""# $*+*+*+l+% $+*+*+*O*% $o+*+vT*+% $+o+oQ*+*% $*+*+*T*+% $+p+b+*R*% $*P*+*WpP% $+*R*+*+k% /(((((((() Horowitz – Anon (Simultaneous, USA, 1941)
1 2 3 4
ร!ปท 104 (ต,าแหน#งหลงจากขาวเล#น kb1)
1 2 3 4 5
rc8+ qe8+ rxg7+ qg6+ qh7+ จน
vxc8 tf8 lxg7 lh8
ร!ปท 105
!""""""""# $*+*+*T*L% $OoOw+*Oo% $*+m+*T*+% $+*+*O*+*% $*+*+q+*+% $+bP*B*+p% $pP*+*+k+% $R*+*+*+r% /(((((((() Shtenzapir – Estrin (Moscow Championship, 1946)
ขาวแทนทจะเล#น 1rd1 ถ!กท,า จนหลงจากเล#น: 1 2 3 4
bc2!? kh2 bxd2 qg2
tg6+ wd2+!! tf2+ txg2+ จน
ร!ปท 110
ร!ปท 106
ร!ปท 108
!""""""""# $*W*T*T*L% $O*MvVoO*% $*O*+*M*O% $+*O*+*+*% $*+*+nP*+% $PpNpPb+p% $*B*+q+*+% $+*R*+*Rk% /(((((((() Frydman – Gilfer
!""""""""# $*+t+t+mL% $O*V*+*O*% $*+wBoO*O% $+*O*Q*+*% $*+p+*+*+% $+*+*+*Rp% $pP*+*Pp+% $+b+r+*K*% /(((((((() Blümich – Gilg
(Folkestone, 1933)
1 rxg7!! 2 rg1+
lxg7 lh7
(Leipzig, 1940)
1 rxg7!!
ยอมแพ*
!""""""""# $t+v+*Tl+% $Oo+m+*Oo% $*+o+o+*+% $+*+o+oNw% $*+pP*Pm+% $+*+bP*P*% $pP*+n+kV% $R*Bq+r+*% /(((((((() Glücksberg – Najdorf, 1935 1 2 3 4 5 6 7 8
… nxg1 kf3 de fe kf4 kf3 ef
vg1!! wh2+ e5! mxe5+ mxe5+ mg6+ f4!
(ถ*า 1 … fe, 2 rh7+ จน และ (ถ*า 2 … lh8, 3 nxf6 vxf6, ถ*า 1 … lxg7, 2 qg3+ lh8, 3 qg6 4 ne4! vxb2, 5 qxb2+ f6, 6 nxf6 f5, 4 be5+ เปนต*น – หมายเหตผ!*แปล และชนะ) ตรงน%ผมคดว#า be5+ ก&ไม#น#าจะท,าอะไร ได*เพราะ vxe5 ไม#น#าจะจน???) 3 nxf6+ vxf6 ร!ปท 109 4 be4+ lh8 (ถ*า 8 bxg6 vg4+!, 9 !""""""""# 5 qh5 vg7 kxg4 wxg3+ และจนในสามท) 6 rxg7! ยอมแพ* $*+*+*+tL% 8… vg4+! $Oo+*Oo+o% ร!ปท 107 9 kxg4 me5+! $*+*W*+tV% !""""""""# 10 fe h5+ จน
$t+*+*+l+% $OoVtW*O*% $*+*+mO*+% $+*P*+*+q% $*+*P*+*P% $+b+*B*+*% $pP*K*P*+% $+*+*+*Rr% /(((((((() Czillag – Negessy
ต,าแหน#งในร!ปท 107 จาก Budapest Championship ป† 1942 และแสดงออกถ4งสายเล2อดฮงกาเรยน อย#างแท*จรง 1 rxg7+!!
wxg7
(ถ*า 1 … lxg7, 2 bxe6 และ 3 rg1+) 2 3 4 5 6
bxe6+ rg1!! qxf7+ qh5+ qh6+ จน
tf7 wxg1 lh8 lg7
$+*+p+v+*% $*+*P*P*+% $+p+*+q+p% $pB*N*R*K% $+*R*+*+*% /(((((((() Rellstab – Petrov (Kemeri, 1937)
1… 2 qxf4 ยอมแพ*
vxf4+ tg3!!
(ถ*า 3 qxd6 txh3+ จน และ ถ*า 3 qxf5 tg2+ จนตาถดไป) ต#อไปเปนร!ปแบบช%นเซยนของ วธการท,าลายและคว*าชยชนะในต,าแหน#ง ทถ!กกดขวาง
และสดท*ายเปน “ร#นใหญ#” ของ ร!ปหมากทน#าสนใจยง ร!ปท 111
!""""""""# $*T*+*+*T% $O*+w+lOm% $bP*+o+o+% $+*O*+o+*% $*R*PoP*V% $+q+*P*+*% $pP*B*+pP% $+k+*+*+r% /(((((((() Cukierman – Voisin (Paris Championship, 1929)
1 2 3 4 5 6 7 8
dc! rd1 rbd4 rd7+ qxe6+!! bc4+ r1d6+ rf7+ จน
wxd2 wxg2 ab ve7 lxe6 lf6 vxd6
ร!ปท 112 เปนบททบทวนเกยว กบเหย2อล#อในร!ปท 101 ร!ปท 112
!""""""""# $*+*+*+lT% $+w+*T*O*% $*O*+n+q+% $+*+*+o+*% $*P*O*+*+% $+*+*+*R*% $*+*+*+*P% $+*R*+*K*% /(((((((() Giertz – Kremser (Bad Altheide, 1926)
1 rc8+ 2 qxg7+ 3 rxg7+ จน
wxc8 txg7
และในร!ปท 113 เปนบทสรป อย#างส%นส#งท*าย ร!ปท 113
!""""""""# $t+vW*Tl+% $Oo+*O*Vo% $*+o+pMo+% $+*+p+o+*% $*+b+*+*+% $+*N*P*+p% $pP*+*Pp+% $R*+qK*Nr% /(((((((() Gereben – Szölössi (Budapest, 1948)
1 2 3 4 5
d6! bb3 nge2 de qd8!!
b5 wa5 me4 te8 ยอมแพ*
(ถ*า 5 … txd8, 6 edq+ wxd8, 7 e7+)
หมายเหต แปลจากบท The Queen – In her Power and Glory หนงส2อ The Brilliant Touch in Chess โดย Walter Korn