People Manage Their Water

{ÉÉhªÉÉSÉÒ ±ÉÉäEò„ÉɽþÒ „ÉäiÉEò®úÒ ¨½þ]õ±Éä EòÒ, +Éi¨É½þiªÉÉ +ºÉä BEò nÖùnêù´ÉÒ EòÉä¹]õEò +ÉiÉÉ iɪÉÉ®ú ½þÉiä É SÉɱɱÉä +ɽäþ. º´Éɇ¨ÉxÉÉlÉxÉ +ɪÉÉäMÉÉSªÉÉ ¨ÉºÉÖtÉiɽþÒ 40 ]õCEäò „ÉäiÉEò†ªÉÉÆxÉÉ „ÉäiÉÒ xÉEòÉä„ÉÒ ZÉɱªÉÉSÉä ¨½þ]õ±Éä +ɽäþ. „ÉäiÉÒiÉÒ±É +κlÉ®úiÉÉ, nùɇ®úpù¬, EòVÉǤÉÉVÉÉ®úÒ{ÉhÉÉ ªÉÉ ºÉMɲªÉÉiÉÚxÉ „ÉäiÉEò†ªÉɱÉÉ ºÉÉäb÷´ÉÚxÉ ºÉ¨ÉÞvnùÒEòbä÷ xÉähªÉÉSÉÉ ¨ÉÉMÉÇ {ÉÉhªÉÉiÉÚxÉ VÉÉiÉÉä, ½äþ ¤É†ªÉÉSÉ +Æ„ÉÒ ‡ºÉvnù ZÉɱÉä +ɽäþ. JÉÉjÉÒSÉä {ÉÉhÉÒ +ºÉhÉÉ®úÉ „ÉäiÉEò®úÒ ºÉ½þºÉÉ ½þÉiÉ ]äõEòiÉ xÉɽþÒ. ªÉÉSÉ +xÉ֦ɴÉɨÉÖ³äý ˺ÉSÉxÉÉSªÉÉ ¨ÉÉä`ö¬É ªÉÉäVÉxÉÉ, vÉ®úhÉä +ɇhÉ MÉɴɺiÉ®úÉ´É®úÒ±É {ÉÉhÉÒ +b÷´ÉɇVÉ®ú´ÉÉ {ÉvnùiÉÒSªÉÉ ªÉÉäVÉxÉÉÆSÉÉ ¨ÉÉä`öÉ +ÉOɽþ MÉä±ÉÒ EòɽþÒ nù„ÉEäò vÉ®ú±ÉÉ VÉÉiÉÉä +ɽäþ. +lÉÉÇiÉ ¤ÉÆvÉÉ®äú ´É vÉ®úhÉä ZÉɱÉÒ +ɇhÉ EòɱɴªÉÉiÉÚxÉ {ÉÉhÉÒ +ɱÉä EòÒ |É„xÉ ºÉÖ]õiÉÉiÉ +ºÉä xÉɽþÒ. ªÉÉiÉÚxɽþÒ xÉ´Éä |É„xÉ iɪÉÉ®ú ½þÉäiÉÉiÉ. {ÉÉhªÉÉSÉÉ +‡xɤÉÈvÉ ´ÉÉ{É®ú Eò°üxÉ ªÉÉ {ɇ½þ±ªÉÉ {ÉɪɮúÒ´É°üxÉ {ÉÖx½þÉ JÉɱÉSªÉÉ {ÉɪɮúÒ´É®ú ªÉähÉÉ®úÒ MÉÉ´Éä½þÒ +É{ɱªÉÉ ®úÉVªÉÉiÉ +ɽäþiÉ. {ÉÉhɱÉÉä]õ IÉäjÉ ‡´ÉEòɺÉÉSªÉÉ EòɨÉɨÉÖ³ä VªÉÉÆSªÉÉ MÉÉ´ÉÉiÉ =nÆùb÷ {ÉÉhÉÒ ZÉɱÉä +„ÉÒ EòɽþÒ MÉÉ´Éä +ÉVÉ {ÉÖx½þÉ ]ÄõEò®úOɺiÉ ZÉɱÉÒ +ɽäþiÉ. ˺ÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉ ZÉɱÉÒ, EòÒ ‡¨É³ýɱÉ䱪ÉÉ {ÉÉhªÉÉSÉä =kÉ¨É ´ªÉ´ÉºlÉÉ{ÉxÉ ½þÒ {ÉÖføSÉÒ {ÉɪɮúÒ +ºÉiÉä. ¨ÉÉjÉ ªÉÉ {ÉɪɮúÒ´É®ú {ÉÉäSɱÉä±ÉÒ ¨ÉÉäVÉEòÒSÉ =nùɽþ®úhÉä ®úÉVªÉÉiÉ {ɽþɪɱÉÉ ‡¨É³ýiÉÉiÉ. +ºÉä BEò =nùɽþ®úhÉ +ɽäþ xÉɇ„ÉEò ‡VɱÁÉiÉÒ±É ´ÉÉPÉÉb÷ |ÉEò±{É {ÉÉhÉÒ ´ÉÉ{É®ú ¨É½þɺÉÆPÉÉSÉä. ½þÉ ¨É½þɺÉÆPÉ BEònù¨É +κiÉk´ÉÉiÉ +ɱÉÉ xÉɽþÒ +ɇhÉ ªÉÉ ¨É½þɺÉÆPÉÉSÉÉ |É´ÉɺɽþÒ ºÉÉä{ÉÉ xÉ´½þiÉÉ. *nùÉäxÉ nù„ÉEòÉÆ{ÉÚ´ÉÔSÉä |ɪÉixÉ* 1984 ÃÖÖ»Öß ¾ÖÖ‘ÖÖ›ü ¬Ö¸üÖ —ÖÖ»Öê, †Ö×Ö †Öê—Ö¸ü ÖÖ¾ÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ úÖ»Ö¾ÖÖ †Ö»ÖÖ. úÖ»Ö¾ÖÖ †Ö»ÖÖ, ¯ÖÖ ¯Ö֝Öß †Ö»Öê −ÖÖÆüß. ¬Ö¸üÖÖ“µÖÖ ŸÖÖë›ü֍ú›üᯙ ÖÖ¾ÖÖÓ−Öß ¯Ö֝µÖÖ“ÖÖ ³Ö¸ü´ÖÃÖÖ™ü ˆ¯ÖÃÖÖ êú»ÖÖ †Ö×Ö ¿Öê¯Ö™ü֍ú›üᯙ ÖÖ¾ÖÖÓ−ÖÖ úÖÆüß ¯Ö֝Öß ×´Öôêû−ÖÖ. ×´ÖôûÖ»Öê ŸÖ¸üß †¯Öã¸êü †Ö×Ö ²Öê³Ö¸ü¾Ö¿ÖÖ“Öê ¯Ö֝Öß ×´Öôêû. ‹¾ÖœüÖ úÖ»Ö¾ÖÖ ÆüÖê‰ú−ÖÆüß ¯Öã¸êü¿Öß •Ö´Öß−Ö ×³Ö•ÖŸÖ −ÖÖÆüß ´Æü™ü»µÖÖ¾Ö¸ü ¿ÖêŸÖú¸üß †Ã¾ÖÃ£Ö —ÖÖ»Öê. ŸÖŸúÖ»Öß−Ö Ã£ÖÖ×−֍ú †Ö´Ö¤üÖ¸ü ²ÖÖ¯ÖæÃÖÖÆêü²Ö ˆ¯ÖÖ¬µÖê µÖÖÓ−Öß ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−ÖÖ ‹ú¡Ö êú»Öê. ÖÖŸµÖÖ“µÖÖ »ÖÖêúÖÓ−ÖÖÆüß Æü»Ö¾Ö»Öê. ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ“Öß ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ †Ö×Ö ¯ÖÖ™ü²ÖÓ¬ÖÖ¸êü ÖÖŸÖê µÖÖÓ“µÖÖŸÖ ú¸üÖ¸ü ‘Ö›ü¾Öæ−Ö †ÖÖ»ÖÖ. µÖÖ ú¸üÖ¸üÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ−Ö ¿ÖÖÃÖ−ÖÖ−Öê ¯Ö֝µÖÖ“Öß Æü´Öß ×¤ü»Öß. ´ÖÖ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖÓ“Öê ÃÖ¤üÃµÖ ¿ÖêŸÖú¸üß †Ö×Ö ÖÖŸµÖÖ“Öê †×¬ÖúÖ¸üß µÖÖÓ−Öß ÃÖ¾ÖÔ úÖ»Ö¾Öê, ˆ¯ÖúÖ»Ö¾Öê †Ö×Ö ¯ÖÖ™üÖÓ“Öß ‹ú×¡ÖŸÖ ŸÖ¯ÖÖÃ֝Öß êú»Öß. ¤ãüºþßÖß“Öß úÖ´Öê ‹ú¤üÖ ÖÖŸµÖÖ−Öê úºþ−Ö ªÖ¾ÖߟÖ, ¾Ö −ÖÓŸÖ¸ü ¯ÖÏŸµÖêú ˆ¯ÖúÖ»Ö¾µÖÖ“Öß ¤êÖ³ÖÖ»Ö ŸÖê£Öᯙ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ ú¸êü»Ö, †ÃÖê šü¸ü»Öê. ²ÖÖ¯ÖæÃÖÖÆêü²Ö ˆ¯ÖÖ¬µÖê µÖÖÓ−ÖÖ µÖÖ ³Ö֐ÖÖŸÖ †Ö¤ü¸üÖ“Öê ãÖÖ−Ö ÆüÖêŸÖê, ŸµÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÖӐ֝µÖÖ¾Öºþ−Ö †−Öêú ÖÖ¾ÖÖŸÖ»Öê ¿ÖêŸÖú¸üß ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ ²Ö−Ö¾ÖÖµÖ»ÖÖ ŸÖµÖÖ¸ü —ÖÖ»Öê. ˆ¯ÖÖ¬µÖê µÖÖÓ−Öß Ã£ÖÖ¯Ö−Ö êú»Ö껵ÖÖ ÃÖ´ÖÖ•Ö ¯Ö׸ü¾ÖŸÖÔ−Ö ëú¦üÖ“Öê ³Ö¸üŸÖ³ÖÖ‰ú úÖ¾Öôêû, ¸üÖ•ÖÖ³ÖÖ‰ú ãú»ÖúÖá Æêü úÖµÖԍúŸÖì ‹êúúÖ ¿ÖêŸÖú·µÖÖ“Öß ³Öê™ü ‘Öê‰ú−Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖê“ÖÖ ±úÖµÖ¤üÖ ÃÖ´Ö•ÖÖ¾Öæ−Ö ¤êüŸÖ. ŸµÖÖŸÖ ¯Ö×Æü»ÖÖ ´Öã§üÖ †ÃÖÖµÖ“ÖÖ ¯Ö֝µÖÖ“Öß Æü´Öß ! ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−ÖÖ ¯Ö֝µÖÖ“ÖÖ ³Ö¸ü¾ÖÃÖÖ ×¤ü»ÖÖ úß, †ÖŸÖÖ •µÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê †Öê¸ü²ÖÖ›æü−Ö ¯Ö֝Öß ‘ÖêŸÖ»Öê •ÖÖŸÖê, ŸÖÃÖê úÖêÖß ‘ÖêÖÖ¸ü −ÖÖÆüß - †ÃÖÖ úÖµÖԍúŸµÖÖÕ“ÖÖ ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖ ÆüÖêŸÖÖ. úÖ»Ö¾µÖÖ“µÖÖ ŸÖÖë›ü֍ú›üᯙ ¿ÖêŸÖú¸üß ¤êüÖᯙ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖêŸÖ ÃÖÆü³Ö֐Öß —ÖÖ»Öê, ŸÖê ¯Ö֝µÖÖ“µÖÖ Æü´ÖßÃÖÖšüß“Ö. *{ÉÒEò `ö®ú´ÉhªÉÉSÉä º´ÉÉiÉÆjªÉ* ¤ãüÃÖ¸üÖ ´Öã§üÖ ´ÆüÖ•Öê, ¯Öߍú-þÖÖŸÖÓ¡µÖ ×´Öôêû»Ö. ±úŒŸÖ ÖÆæü, ²ÖÖ•Ö¸üß †¿ÖÖ ³ÖãÃÖÖ¸ü ׯ֍úÖÓÃÖÖšüß“Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸üÖµÖ“Öê †ÃÖê ÖÖŸµÖÖ“Öê ²ÖÓ¬Ö−Ö ÆüÖêŸÖê. ŸµÖÖ´Öãôêû •Ö¸ü ‹ÖÖªÖ ¿ÖêŸÖú·µÖÖ»ÖÖ úÖµÖªÖ−Öê úÖÓ¤üÖ Øú¾ÖÖ ¦üÖÖ »Ö־֝µÖÖ“Öê þÖÖŸÖÓ¡µÖ −Ö¾ÆüŸÖê. ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ —ÖÖ»µÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ׯ֍úÖ“Öê þÖÖŸÖÓ¡µÖ ×´ÖôûÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖê. ¿ÖÖÃÖ−Ö֍ú›æü−Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖê»ÖÖ ×úŸÖß ¯Ö֝Öß µÖÖ ¾ÖÂÖá ×´ÖôûÖÖ¸ü, ŸÖê ÃÖÖÓאֻ֟Öê •ÖÖŸÖê. ¯Ö֝Öß ´ÖµÖÖÔפüŸÖ †ÃÖŸÖê, ¯ÖÖ ŸµÖÖ ¯Ö֝µÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü úÃÖÖ ú¸üÖµÖ“ÖÖ, Æêü ´ÖÖ¡Ö ¿ÖêŸÖú¸üß šü¸ü¾Öæ ¿ÖúÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖÖ. ןÖÃÖ¸üÖ ´Öã§üÖ, ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ™ü¯ÖÖŸÖᯙ ³ÖÏ™üÖ“ÖÖ¸ü ÃÖӯ־֝µÖÖ“ÖÖ ÆüÖêŸÖÖ. ¬Ö¸üÖÖŸÖ ¯Ö֝Öß ×úŸÖß †ÖÆêü, ŸµÖÖŸÖ»Öê ׍úŸÖß ¯Ö֝Öß úÖêÖÖ»ÖÖ ú¬Öß ×´ÖôûÖÖ¸ü µÖÖ»ÖÖ úÖÆüß ŸÖÖôûŸÖÓ¡Ö −ÖÃÖê. ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−ÖÖ ŸÖ¸ü µÖÖŸÖᯙ úÃÖ»Öß“Ö ´ÖÖ×ÆüŸÖß −ÖÃÖê. ‹ÖÖªÖ»ÖÖ úÖÓ¤üÖ »ÖÖ¾ÖÖµÖ“ÖÖ †ÃÖê»Ö, ŸÖ¸üß ŸÖÖê †•ÖÖÔŸÖ ³ÖãÃÖÖ¸ü¯Öߍú ¤ü֏־ÖÖµÖ“ÖÖ †Ö×Ö ÖÖŸµÖÖ“µÖÖ ú´ÖÔ“ÖÖ·µÖÖ“µÖÖ ÆüÖŸÖÖŸÖ ¤üÖê−Ö-†›üß“Ö¿Öê ºþ¯ÖµÖê ¤üÖ²Öæ−Ö úÖ´Ö úºþ−Ö ‘µÖÖµÖ“ÖÖ. ÆüÖ ³ÖÏ™üÖ“ÖÖ¸ü ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖê´Öãôêû ²ÖÓ¤ü Æü֝ê ÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖÖ. ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ —ÖÖ»µÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ™ü¯Ö £Öê™ü ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ“µÖÖ ÆüÖŸÖÖŸÖ µÖêÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖê. ÃÖÆü³Ö֐ÖßµÖ ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê ¯Ö֝Öß ´ÖÖê•Öæ−Ö ŸµÖÖ“Öê −µÖÖµµÖ ¾ÖÖ™ü¯Ö ÆüÖêÖê †ÖŸÖÖ ¿ÖŒµÖ ÆüÖêŸÖê.

¯Ö×Æü»µÖÖ ¾ÖÂÖá ±úŒŸÖ †Öê—Ö¸ü ´Ö¬Öê ŸÖß−Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ ²Ö−Ö»µÖÖ. ŸµÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü“Öß ŸÖß−Ö-“ÖÖ¸ü ¾ÖÂÖì ²ÖÖ¯ÖæÃÖÖÆêü²Ö, ³Ö¸üŸÖ³ÖÖ‰ú, ¸üÖ•ÖÖ³ÖÖ‰ú µÖÖÓ−Öß ×•Ö¾ÖÖ“Öê ¸üÖ−Ö úºþ−Ö úÖ»Ö¾µÖÖ“µÖÖ ŸÖÖë›üÖ¯ÖÖÃÖæ−Ö ¿Öê¯Ö™üÖ¯ÖµÖÕŸÖ ÃÖ¾ÖÔ ÖÖ¾ÖÖŸÖ»Öê ¿ÖêŸÖú¸üß ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖÓ´Ö¬Öê †ÖÖ»Öê. ¯ÖÏŸµÖêú ˆ¯ÖúÖ»Ö¾µÖÖ¾Ö¸ü ‹ú †¿ÖÖ 22 ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ ŸÖµÖÖ¸ü —ÖÖ»µÖÖ. *{ÉÉhÉÒ ´ÉÉ{É®úÉSÉÒ ´ªÉ´ÉºlÉÉ* ¤ü¸ü ¾ÖÂÖá ¯ÖÖ¾ÖÃÖÖôûÖ ÃÖÓ¯Ö»µÖÖ−ÖÓŸÖ¸ü ´Ö×Æü−ÖÖ³Ö¸üÖ−Öê ´ÆüÖ•Öê 15 †ÖòŒ™üÖê²Ö¸ü»ÖÖ ˆ•Ö¾µÖÖ úÖ»Ö¾µÖÖ¾Ö¸üᯙ ÃÖ¾ÖÔ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖÓ“Öß †Ö×Ö ÖÖŸµÖÖ“µÖÖ †×¬ÖúÖ·µÖÖÓ“Öß ‹ú¡Ö ²Öîšüú ÆüÖêŸÖê. ¬Ö¸üÖÖŸÖ µÖÖ ¾ÖÂÖá ׍úŸÖß ¯Ö֝Öß †ÖÆêü ¾Ö ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ“Öß ´Ö֐֝Öß ×úŸÖß †ÖÆêü, µÖÖ“ÖÖ ŸÖÖôêû²ÖÓ¤ü µÖÖ ²ÖîšüúßŸÖ ´ÖÖÓ›ü»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê. ¯Ö֝µÖÖ“µÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬ÖŸÖê−ÖãÃÖÖ¸ü ¯ÖÏŸµÖêú ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖê»ÖÖ ×úŸÖß ¯Ö֝Öß ×´ÖôûÖÖ¸ü, ¾Ö ¯Ö֝Öּ߯üß ×úŸÖß ²ÖÃ֝ÖÖ¸ü µÖÖ“Öê Ö×ÖŸÖ ´ÖÖÓ›ü»Öê •ÖÖ‰ú−Ö 15 −ÖÖê¾Æëü²Ö¸ü»ÖÖ ÆüÖêÖÖ·µÖÖ ¤ãüÃÖ·µÖÖ ²Öîšüú߯ÖÖÃÖæ−Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ™ü¯ÖÖ»ÖÖ ¯ÖÏŸµÖÖ ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖê. ÃÖÖ¬ÖÖ¸üÖ¯ÖÖê ¸ü²²Öß ÆÓüÖÖ´ÖÖŸÖ ‹ú¸üß 50 ºþ¯ÖµÖê ¾Ö ˆ−ÆüÖôûß ÆÓüÖÖ´ÖÖŸÖ ‹ú¸üß 120 ºþ. †¿Öß ¯Ö֝Öּ߯üß ‘ÖêŸÖ»Öß •ÖÖŸÖê. ¯ÖÏŸµÖêú ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ †Ö¯ÖÖ¯Ö»µÖÖ ÃÖ¤üõÖÖӍú›æü−Ö ¯Ö¼üß ¾ÖÃÖã»Öß ú¸üŸÖê. ¾ÖÃÖã»Öß²Ö¸üÖê²Ö¸ü“Ö ¯ÖîÃÖê −Ö ³Ö¸üÖÖ·µÖÖ ¿ÖêŸÖú·µÖÖ“Öê ¯Ö֝Öß ŸÖÖê›üµÖÖ“ÖÖ †×¬ÖúÖ¸üÆüß ÃÖÓãÖê»ÖÖ †ÃÖŸÖÖê. ¿ÖêŸÖú¸üß“Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸üÖ¾Ö¸ü ü¤êüÖ¸êüÖ úºþ »Ö֐ֻµÖÖ´Öãôêû ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖß»ÖÖ 68 ™üŒêú ¯Ö֝Öß ÖôûŸÖß Øú¾ÖÖ “ÖÖê¸üß ÆüÖêŸÖ ÆüÖêŸÖê, ŸÖê ¯Ö×Æü»µÖÖ“Ö ¾ÖÂÖá 58 ™üŒŒµÖÖÓ¾Ö¸ü †Ö»Öê. †Ö×Ö †ÖŸÖÖ ŸÖ¸ü Æêü ¯ÖÏ´ÖÖÖ Öæ¯Ö“Ö ú´Öß —ÖÖ»Öê †ÖÆêü. ¯Ö֝Öß “ÖÖê¸üÖÖ·µÖÖ ¿ÖêŸÖú·µÖÖ»ÖÖ ÃÖÓãÖê“Öê ²Ö֍úß ÃÖ¤üÃµÖ ‹ú¤üÖ ÃÖ´Ö•ÖÖ¾Öæ−Ö ÃÖÖӐ֟ÖÖŸÖ. †Öšü-¤üÆüÖ •ÖÖ ŸµÖÖ“µÖ֍ú›êü •ÖÖ‰ú−Ö ²ÖÖê»Ö»Öê, ŸÖ¸üß ŸÖÖê ¤ü²ÖÖ¾Ö ¯Öã¸êüÃÖÖ †ÃÖŸÖÖê. ŸÖê¾Öœü¶Ö−Öê ³Ö֐ֻÖê −ÖÖÆüß, ŸÖ¸ü ÃÖÓãÖÖ ¤Óü›ü ú¸üŸÖê ؍ú¾ÖÖ ¯Ö֝Öß ŸÖÖê›üŸÖê. Ö껵ÖÖ ¯ÖÓ¬Ö¸üÖ ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ÃÖ¾ÖÔ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖÓ“Öß ¯Ö¼üß ¾ÖÃÖã»Öß 95 ™üŒêú Ææü−Ö †×¬Öú †ÖÆêü. ‹¾Öœêü“Ö −Ö¾Æêü, ŸÖ¸ü ´Öã¤üŸÖß“µÖÖ †Ö¬Öß“Ö ¯Ö¼üß ³Ö¸ü»µÖÖÃÖ ÖÖŸµÖ֍ú›æ−Ö ¯ÖÖ“Ö ™üŒêú ÃÖ¾Ö»ÖŸÖ ×´ÖôûŸÖê, ŸÖߤêüÖᯙ ²Ö·µÖÖ“Ö ÃÖÓãÖÖ ×´Öôû¾ÖŸÖÖŸÖ. ‹úÖ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖêú›êü ÃÖ¸üÖÃÖ¸üß 700 ‹ú¸ü ׳֕־֝µÖÖ‡ŸÖêú ¯Ö֝Öß †ÃÖŸÖê. ¯Ö֝Öß ´ÖÖê•ÖµÖÖÃÖÖšüß ÃÖÖê¯Öß úÖê™üêú µÖÖ ÃÖÓãÖÖÓ−Öß ²Ö−Ö¾Ö»Öß †ÖÆêüŸÖ. 10 ؍ú¾ÖÖ 15 †À¾Ö¿ÖŒŸÖß“µÖÖ ´ÖÖê™ü¸ü¾Ö¸ü ‹úÖ ŸÖÖÃÖÖŸÖ ×úŸÖß ¯Ö֝Öß ˆ¯ÖÃÖ»Öê •ÖÖŸÖê µÖÖ“ÖÖ †Ó¤üÖ•Ö ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−ÖÖ †ÃÖŸÖÖê. ŸµÖÖ´Öãôêû ‹ú ŸÖÖÃÖ ¯Ö֝Öß, ¤üÖê−Ö ŸÖÖÃÖ ¯Ö֝Öß - †ÃÖÖ“Ö ×Æü¿ÖÖê²Ö úºþ−Ö ¯ÖÏŸµÖêú ¿ÖêŸÖú·µÖÖ»ÖÖ ¯Ö֝Öß ×´ÖôûŸÖê. ŸµÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü“Ö ¯Ö¼üßÆüß ³Ö¸ü»Öß •ÖÖŸÖê. †ÖŸÖÖ †−Öêú ¿ÖêŸÖú¸üß ×›Òü¯Ö ؍ú¾ÖÖ ×šü²ÖúØÃÖ“Ö−ÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü úºþ »Ö֐ֻÖê †ÖÆêüŸÖ. ŸµÖÖ´Öãôêû ¤üÖê−Ö ŸÖÖÃÖ ¯Ö֝Öß ×¾ÖúŸÖ ‘ÖêŸÖ»Öê, ŸÖ¸üß ŸµÖÖŸÖæ−Ö ŸµÖÖÓ“Öß •ÖÖÃŸÖ •Ö´Öß−Ö ×³Ö•ÖŸÖê. †Ö×Ö Ã¾ÖÖ³ÖÖ׾֍ú“Ö ˆŸ¯Ö®Ö ¾ÖÖœüŸÖê. *+É`ö¨ÉɽþÒ {ÉÉhªÉÉSÉÉ ¤ÉÉ®ú¨ÉɽþÒ ´ÉÉ{É®ú* ¾ÖÖ‘ÖÖ›ü ¬Ö¸üÖ ØÃÖ“Ö−Ö µÖÖê•Ö−ÖÖ Æüß †Öšü´ÖÖÃÖß †ÖÆêü. ¾ÖÂÖÖÔŸÖ»Öê †Öšü“Ö ´Ö×Æü−Öê úÖ»Ö¾µÖÖ“Öê ¯Ö֝Öß ×´Öôêû»Ö, †¿Öß Æüß µÖÖê•Ö−ÖÖ ÆüÖêŸÖß. ¯ÖÖ ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−Öß ŸÖê¾Öœêü“Ö ¯Ö֝Öß ²ÖÖ¸üÖ´ÖÖÆüß ¾ÖÖ¯Ö¸üµÖÖ“Öê ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ−Ö ×¾Öú×ÃÖŸÖ êú»Öê †ÖÆêü. ¸ü²²ÖßŸÖ •ÖÖ¤üÖ ×´ÖôûÖÖ¸êü ¯Ö֝Öß ¯ÖÖ™üÖŸÖæ−Ö −ÖÖ»µÖÖŸÖ ÃÖÖê›ü»Öê •ÖÖŸÖê. µÖÖ −ÖÖ»µÖÖÓ¾Ö¸ü ÃÖ´ÖÖ•Ö ¯Ö׸ü¾ÖŸÖÔ−Ö ëú¦üÖ“µÖÖ ´Ö֐ÖÔ¤ü¿ÖÔ−Ö֏ÖÖ»Öß ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−Öß ÃÖÖ´Öã×Æüú úÖ´Ö úºþ−Ö ²ÖÖÓ¬Ö ²ÖÖÓ¬Ö»Öê †ÖÆêüŸÖ. •ÖÖ¤üÖ ¯Ö֝Öß µÖÖ ²ÖÖÓ¬ÖÖŸÖ †›æü−Ö •Ö×´Ö−ÖßŸÖ ×•Ö¸üŸÖê ¾Ö ¯Ö׸üÃÖ¸üÖŸÖß»Ö ×¾ÖÆü߸üà´Ö¬Öæ−Ö ¾Ö¸ü µÖêŸÖê. ×¾ÖÆü߸üà“Öê ¾ÖÖœü»Öê»Öê ¯Ö֝Öß ˆ−ÆÖóµÖÖŸÖ ¾ÖÖ¯Ö¸üŸÖÖ µÖêŸÖê. ¬Ö¸üÖÖ“Öê ¯Ö֝ÖßÆüß ŸµÖÖ´Öãôêû †Öšü ´Ö×Æü−µÖÖÓ¯ÖêÖÖ †×¬Öú úÖôû ¾ÖÖ¯Ö¸üÖŸÖ ¸üÖÆüŸÖê. Ö껵ÖÖ úÖÆüß ¾ÖÂÖÖÔŸÖ †−Öêú ¯Öϵ֟−Ö úºþ−Ö ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖÓ−Öß ×¾ÖÆü߸üߟֻµÖÖ ¾ÖÖœüß¾Ö ¯Ö֝µÖÖ¾Ö¸üÆüß ¯Ö֝Öß ¯Ö¼üß †ÖúÖ¸ü»Öß †ÖÆêü. ¯ÖÏŸµÖêú ×¾ÖÆü߸üßŸÖ •Ö»ÖÃÖÓ¾Ö¬ÖÔ−Ö ÆüÖꝵÖÖ†Ö¬Öß ×úŸÖß ¯Ö֝Öß ÆüÖêŸÖê †Ö×Ö ×úŸÖß ±æú™ü †ÖŸÖÖ ¾ÖÖœü»Öê †ÖÆêü, µÖÖ“Öê ´ÖÖê•Ö´ÖÖ¯Ö úºþ−Ö ¯Ö֝Öß ¯Ö¼üß †ÖúÖ¸üµÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ÃÖã¸ü¾ÖÖŸÖß»ÖÖ Æüß ¯Ö¼üß ¤êüµÖÖÃÖ ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ“ÖÖ ×¾Ö¸üÖê¬Ö ÆüÖêŸÖÖ, ¯ÖÖ Æêü ¯Ö֝Öß −ÖÖ»ÖÖ²ÖÖӬ֝Öß“µÖÖ úÖ´ÖÖ´Öãôêû“Ö ¾ÖÖœü»Öê †ÖÆêü Æêü »ÖÖÖŸÖ ‘Öê‰ú−Ö †ÖŸÖÖ µÖÖ ¯Ö֝µÖÖÃÖÖšüßÆüß ¿ÖêŸÖú¸üß ¯ÖîÃÖê ³Ö¸üŸÖ †ÖÆêüŸÖ. †Öê—Ö¸ü“µÖÖ 1151 ÆêüŒ™ü¸ü Öê¡ÖÖŸÖ 300 ×¾ÖÆü߸üß ÆüÖꟵÖÖ, ŸµÖÖŸÖ»µÖÖ 235 úÖê¸ü›ü¶Ö ¯Ö›üŸÖ. µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖÆü߸üßŸÖ †ÖŸÖÖ ˆ−ÆüÖóµÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ ¯Ö֝Öß †ÃÖŸÖê. ¯Ö֝µÖÖ“ÖÖ »ÖÖêú¿ÖÖÆüß ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê −µÖÖµµÖ ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¸üµÖÖ“Öß ¯Öãœü“Öß ¯ÖÖµÖ¸üß †ÖŸÖÖ µÖê£Öᯙ ¿ÖêŸÖú·µÖÖÓ−Öß ÖÖšü»Öß †ÖÆêü. ¾ÖÖ‘ÖÖ›ü ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖÓ“ÖÖ ´ÖÆüÖÃÖÓ‘Ö Ã£ÖÖ¯Ö−Ö ú¸üµÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÃÖæ−Ö ¯ÖæÖÔ ¬Ö¸üÖÖ“Öê ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ™ü¯Ö †ÖŸÖÖ µÖÖ ÃÖÓ‘ÖÖ“µÖÖ ÆüÖŸÖß ÃÖÖê¯Ö¾ÖµÖÖ“Öß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ “ÖÖ»Öæ †ÖÆêü. ÖÖŸµÖÖ“µÖÖ »ÖÖêúÖÓ−Öß ÃÖÓãÖê»ÖÖ ¯Ö¡Ö ¯ÖÖšü¾Öæ−Ö †Ö´Æüß ¬Ö¸üÖ ŸÖã´Ö“µÖÖ ÆüÖŸÖß ÃÖÖê¯Ö¾ÖµÖÖÃÖ ŸÖµÖÖ¸ü †ÃÖ»µÖÖ“Öê ´Æü™ü»Öê †ÖÆêü. ÃÖ¾ÖÔ ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖÓãÖÖ •Ö¸ü µÖÖ ¯ÖÏßÖÖ¾ÖÖÃÖ †−Öãæú»Ö —ÖÖ»µÖÖ ŸÖ¸ü ¾ÖÖ‘ÖÖ›ü ¬Ö¸üÖ ¯ÖæÖԯ֝Öê ÃÖÆü³Ö֐ÖßµÖ ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê ¾ÖÖ¯Ö¸ü»Öê •ÖÖ‡Ô»Ö †Ö×Ö ¯Ö֝µÖÖ“µÖÖ »ÖÖêúŸÖÓ¡ÖÖ“Öê ¯Öãœü“Öê ¯ÖÖ‰ú»Ö ¯Ö›êü»Ö.

- ‡¨É˱Énù lÉkÉä