LIPATAN Resty M. Cena Unibersidad ng Pilipinas-Diliman
Pagbuo ng Balangkas
Merge Movement
Lipatan
Anong sangkap ang maaaring lumipat, saan, kailan, at bakit?
Lipatan
Paghambingin (a) Uminom si Ben ng basi kahapon. (b) Kahapon uminom si Ben ng basi.
Ano ang nakalipat? Saan lumipat? Bakit kaya lumipat? May karagdagang diin ang kahapon sa (b).
Wh-movement
Wh-Questions Kailan dumating si Ben? Saan nagtanim si Ben? Kangino sumulat si Ben? Paano dumating si Ben? Bakit dumating si Ben? Sino ang dumating? Ano ang binili? Alin ang binili? Saan ang binyagan?
Saan galing ang mga wh-questions? Kaganapan ng Pandiwa
Dumating si Ben kailan? > Kailan dumating si Ben? Nagtanim si Ben saan? > Saan nagtanin si Ben? Sumulat si Ben kangino? > Kangino sumulat si Ben Dumating sino? > *Sino dumating? > Sino ang dumating? Bumili ng basi sino? *Sino bumili ng basi? Sino ang bumili ng basi? Binili ang basi. *Binili ano? Binili ang ano? > Ano ang binili? Binyagan sa bukid. > Binyagan saan? > *Saan binyagan? > Saan ang binyagan?
Binyagan bukas. > Binyagan kailan? > *Kailan binyagan? > Kailan ang binyagan?
wh-questions
Dumating si Ben kahapon TP / T’ / T um
\ VP / V’
\ DP si Ben \ DP si Ben
/ \ V PP dating kahapon
(Remove) Ay, teka muna
Si Ben ay dumating kahapon. CP / C’ /
\ TP
C ay [EPP]
/ T’ /
\
\ DP si Ben
C, we know you’re there!
\ DP si Ben
VP / V’
T / um
/
\ DP si Ben
\ V PP dating kahapon
(Remove) ay
Kahapon dumating si Ben. C’ /
\ TP
C kahapon
/ T’ / T /
um [EPP]
\ si Ben
VP
\
/ V’ /
\ DP si Ben
\ V PP dating kahapon
(Remove) ay
Kahapon ay dumating si Ben. C’ /
\
C kahapon + ay
TP / T’ / T
/ um [EPP]
\ si Ben
VP
\
/ V’ /
\ DP Si Ben
\ V PP dating kahapon
(Remove) ay
Kahapon ay si Ben ay dumating.
C’ /
\ CP
C kahapon + ay
/
\ DP
C’ / C ay [EPP] / T um [EPP]
\
\ si Ben
TP / T’
VP
\
/ V’ / V dating
\ DP si Ben
\ PP kahapon
Wh-movement
Kailan dumating si Ben? C’ /
\
C [WH] kailan
TP /
\ DP si Ben
T’ /
\
T um
VP / V’ /
V dating
\ PP kailan [WH]
wh-questions 1.Saan dumating si Ben? 2.?Sa bahay ay dumating si Ben? 3.*Saan ay dumating si Ben? 4.Kangino bumili si Ben? 5.?Kay Obet ay bumili si Ben? 6.*Kangino ay bumili si Ben? 7.Kailan dumating si Ben? 8.Kahapon ay dumating si Ben? 9.*Kailan ay dumating si Ben?
wh-movement: how it works
Assumption: Interrogative clauses are CPs headed by a C with [WH, EP] features. [EPP, WH] features trigger movement of the closest whto spec-CP. [WH] alone moves the closest wh- to C. “Closest” is as defined by the Attract Closest Principle
Sino
Sino ang bumili ng basi? CP /
\
C'
PRN
/
\
sino
C
TP
[EPP, WH,]
/
ang
\
T' /
PRN \
sino
T
VP
[EPP, AGT]
/
um
\
V' / V bili
PRN \
sino DT
[WH, AGT]
ng basi
Ano
Ano ang binili ni Ben
CP /
\
C'
PRN
/
\
ano
C
TP
[EPP, WH]
/
ang
\
T' /
PRN \
ano
T
VP
[EPP, WH, UND]
/
in
V‘ /
\ DT \
ni Ben
V
DT
bili
ano [WH, UND]
Pied-Piping
Bumili si Ben sa kaniya. *Kangino Bumili si Ben sa? Kangino bumili si Ben? Sa kangino bumili si Ben. Bumili si Ben mula sa kaniya. *Kangino bumili si Ben mula sa? *Sa kangino bumili si Ben mula? Mula (sa) kangino bumili si Ben?
Constituent Structure Constraint (i) Only a head (i.e. minimal projection) can occupy a head position (ii) Only a maximal projection can occupy a specifier or complement position.
Convergence Principle A head which attracts a constituent containing a feature [F] attracts movement of the smallest accessible constituent containing [F] which will lead to a convergent (i.e. well-formed derivation).
Constraint on Extraction Domain Only complements allow material to be extracted out of them, not specifiers or adjuncts.
Ipaliwanag Sinulatan mo ang kapatid ni Ben. *Kanginong sinulatan mo ang kapatid? Kanginong kapatid ang sinulatan mo? Pinili niya ang pulang saranggola. *Alin ang pinili niyang saranggola. Kumuha si Ben ng litrato ng Inang? Kangino kumuha si Ben ng litrato? ?Ano ang kumuha si Ben? ?Ano ang kumuha si Ben ng ano? Nagalit siya nang itinago ni Ben ang ano? *Ano ang nagalit siya nang itinago ni Ben?
Yes-No Questions
Yes-No questions contain a null question operator which is directly generated in Spec-CP (i.e. which is positioned in spec-CP by simpe merger rather than movement). Dumating si Ben?
Evidence of presence of wh Itinanong niya kung dumating si Ben.
Yes-No
Dumating si Ben? CP /
\
C’
ADV
/
\
C
kung TP
[T, WH, EPP]
/
\
T’ /
DP \
T
si Ben VP
um
/
[EPP, AGT]
V
dating
\ DP si Ben
Wh-exclamatives
Anong bait ni Ben! Anong takbo ni Pam! DP / \ D’ DP / \ ni Ben D QP / \ Q N anong bait
Question Phrase