nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
1
WAP AIR DAN KELEMBAPAN UDARA Wap air adalah indeks yg menerangkan keadaan kelembapan atmosfera. Wap air (3%) amat penting untuk menentukan kelangsungan proses-proses iklim dan cuaca dalam atmosfera yg seterusnya mempengaruhi kehidupan di muka bumi.
nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
2
Kepentingan wap air dlm konteks kaji iklim boleh dilihat dari empat aspek iaitu: Jumlah wap air dlm sesuatu jisim udara tertentu menunjukkan keupayaan atmosfera menurunkan kerpasan khususnya hujan. wap air boleh menyerap bahangan pada waktu malam yg menjamin imbangan haba bumi-atmosfera berpanjangan. wap air sebagai penentu kpd kestabilan atau ketidakstabilan sesuatu jisim udara. Keupayaan sekitar
untuk
menyerdehakan
nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
suhu 3
Kelembapan Udara Merujuk kpd kandungan wap-wap air yg terdapat dlm atmosfera pada masa-masa tertentu. Proses sejatan yang menghasilkan wap air bergantung kepada suhu udara. Pada takat suhu tertentu maka jisim udara juga mempunyai had tertentu utk menyerap dan menampung wap-wap air yg disejat. Apabila had ini dicapai maka jisim udara berkenaan dianggap telah “tepu air”. nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
4
Kelembapan Udara terbahagi kpd dua: 1.
Kelembapan Mutlak – bermaksud jumlah wap air yg wujud dlm jisim udara tertentu pada tempoh tertentu. Nilai kelembapan mutlak berkadar langsung dgn suhu jisim udara berkenaan. Semakin tinggi suhu maka nilai kelembapan mutlak akan meningkat. 2. Kelembapan bandingan – bermaksud nisbah jumlah wap air yang sebanrnya yg terdapat dlm jisim udara berbanding dgn jumlah wap air yang boleh ditampung oleh jisim udara tersebut pada suhu dan tekanan tertentu. nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
5
Taburan Kelembapan Pemindahannnya
Global
dan
Cara
Taburan kelembapan bandingan sedunia menunjukkan bhw kebanyakkan kelembapan udara adalah tertumpu di sekitar kws tropika. Kawasan Lebihan kelembapan -Kawasan sekitar khatulistiwa, Kawasan sekitar 40o S sehingga 60o S dan kawasan sekitar 40o U sehingga 60o U. Kawasan Kurangan Lembapan -kawasan sekitar 20o S & U hingga 40o S & U, kawasan sekitar 60o S & U ke arah kutub. nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
6
Taburan Kelembapan Pemindahannnya
Global
dan
Cara
Akibat drp ketidakseimbangan taburan kelembapan global ini maka telah wujud sistem pengangkutan atau pemindahan kelembapan dari kawasan berlebihan ke kawasan kekurangan kelembapan untuk mencapai keseimbangan sistem bumiatmosfera. Proses pemindahan berlaku melalui dua proses; 1. Pengangkutan secara mendatar (alir lintang. 2. Pengangkutan secara menegak (perolakan). nsnj 2009 Geografi Fizikal : Wap air & Kelembapan udara
7