Alınan Kararların Verimli Olabilmesi İçin Yedi Temel Aşamadan Geçmesi Gerekmektedir.
Problemlerin tanımlanması ve doğrulanması
Problemlerin öncelik ve önem derecelerinin tesbiti
İhtiyaçları zamana göre çizelgeleyerek uygulanması.
Mûtedil
Finalistler arasından bir tanesinin seçilerek gerekli ve yapıcı tedbirlerin alınması
Karar Alma
Yön. Bilişim Sis., tecrübeler ve istişarelere başvurarak çözüm için gerekli spesifik bilgilere ulaşılması
Süreci
Geliştirilen alternatifler arasından 2-3 mâkul çözümün seçilmesi
Tecrübe ve istişare gibi metodlarla alternatif çözümlerin geliştirilmesi
Kararların üç çeşidi vardır: Stratejik kararlar: Geminin nereye gideceği, hangi gemi ile gidileği ve gemiye kimlerin bineceği, dümeni kime emanet edileceği gibi Taktiksel kararlar: Gemiye ne kadar yiyecek, yakıt ve su alınacağı, yakıtı kimin atacağı gibi Operasyonel kararlar: Yakıt, su, yiyecek vs. ihtiyaçların ulaştırılması, giderilmesinin nasıl olacağı.
Vroom, Yetton ve Jago Modeli Belli bir durumda en uygun liderlik stilini belirlemeyi amaçlayan bir teoridir. Model karar ağacı şeklindedir ve 7 olasılık ile 5 liderlik stilini kapsamaktadır. Buradaki liderlik stilleri; o
Tamamen tek başına karar verme, (Decide)
o Astların bilgilerini alıp kararı kendi başına verme, (Consult individually)
o Bilgilerin yanında astların fikir ve değerlendirmelerini ferdi olarak alıp kararı kendi başına verme, (C group)
o Durumu ast grupları ile tartışıp kararı kendi başına verme ve (Facilitate)
o Grup olarak tartışıp, grup olarak(yani oylama ile) karar vermedir (Delegate)
lider, sorunu bir grup olarak astlarıyla paylaşır.Burada liderin rolü başkanlık yapmaktır.Lider kendi çözümünü ya da önerisini kabul etmesi için gruba baskıda bulunmaz.Amaç grubun da desteklediği en uygun çözüme ulaşmaktırBu modelde, karar almada katılımın miktarını belirleyebilmek için bir dizi sıralı kural önerilmektedir.Beş davranış ve sekiz tane durumsallık sorusu tanımlanmıştır. Son durumda
Tanımlanan davranışlar : A1:Problemi siz çözebilirsiniz ya da o anda elinizde olan bilgiyle iktifa ederek kendiniz karar alırsınız. A2:Gerekli olan bilgiyi astlardan alırsınız, daha sonra problem için bir çözüme kendi başınıza karar verirsiniz. C1:Problemi ilgili olan astlarda bireysel olarak paylaşırsınız, onları bir grup olarak bir araya getirmeden, fikirlerini ve önerilerini alırsınız ama kararı yine tek başınıza verirsiniz. C2:Problemi bir grup olarak astlarınızla paylaşırsınız, ortak fikirler ve önerileri alırsınız.Daha sonrada astların etkisini yansıtacak veya yansıtmayacak şekilde karar alırsınız. G2:Problemi astlarınızla bir grup olarak paylaşırsınız,ortak fikirler ve öneriler alırsınız. Ve kararı bir çözüm üzerinde uzlaşarak grupla alırsınız. Durumsallık Soruları: 1. Alınacak kararın teknik kalitesi ne kadar önemlidir? 2. Astların alınacak kararı benimsemeleri ne kadar önemlidir? 3. Liderin etkin bir karar almak için ihtiyaç duyacağı bilgi ve veriler mevcut mudur? 4. Problem açıkça tanımlanmış mıdır? 5. Kararın benimsenmesine dair olasılık yüksek midir? 6. Problemin çözümüne yol gösterecek amaçlar astlar tarafından paylaşılıyor mu? 7. Astlar arasında problemin çözümünde izlenecek yolla ilgili çatışma mevcut mu? 8. Astlar etkin bir karar alabilmek için gerekli bilgi ve veriye sahip mi? Bu model, astları ne kadar ve hangi şekilde katılımın gerektiğini saptayabilmek için çok etkili bir modeldir.Bu model ayrıca liderlik araştırmalarının kişiye değil de duruma yöneltilmesi gerektiğinin üzerinde durmaktadır. Liderler tarzlarını belirlemeden önce, durumu analiz edip, tespit etmelidir. http://www.geocities.com/omurbasol/omurtur/OmurBASOLTEZ.htm
http://www.1bilgi.com/cevre-bilimleri/2910/a-durumsallik-yaklasimi-ve-cevre.html