Kamu

KAMU GÜNENLİK SİSTEMİ PROJECT 25 APCO

TRUNK TELSİZ SİSTEMİ  A) ANOLOG TRUNK TELSİZ SİTEMLERİ

 Ortak kullanımlı bir telsiz sistemi olan trunk , konvansiyonel telsiz sistemlerinden  farklı olarak ,tahsisli bir band içerisindeki konuşma kanallarının birden fazla kullanıcı grubu  tarafından ortak kullanımı ve sitemin bir operatör tarafından işletilmesi anlamına gelmektedir.

Trunk kontrol sistemleri bir kontrol kanalı üzerinden ve bir merkez tarafından telsizlerin ve trafik kanallarının yönetiminin yapıldığı sistemlerdir

Trunk sisteminde , telsiz kullanıcısı görüşmek istediği kullanıcıyı yada gurubu sisteme bildirir. Kontrol kanalından gelen istekleri değerlendiren merkez ses veya veri haberleşme isteğine boş olan trafik kanallarından birine atar görüşme bitene kadar kanal görüşme isteğinde bulunan telsiz ve aranılan telsiz veya grup tarafından kullanılır. Görüşme bitiminde bos kanal listesine eklenir ve yeni bir istek için kullanılır

veri isteyi

gelen istek

bos hat

kontrol merkezi

kullanilan trafik hatti

kulanim bitimi haberlesme kanali

habarlesme kanali im lan kul

veri iletimi

hedef

 Turunk sisteminde trafik  Sistemin kanal

kanallarının tümü kullandırmadaki bu kullanılmakta ise gelen mantığı aynı anda ses veya görüşme isteği binlerce sıraya alınır haberleşmenin yapılmasına imkan  . trafik kanallarının birisi sağlamaktadır boşaldığında , sırada  . Trunk sistemleri bekleyen isteklerden birine tahsis edilir konvansiyonel telsiz sistemlerinin kanal  . Trunk sisteminde kullanımları aşağıda kanal sırasında gösterilmiştir bekleyen görüşme istekleri ‘ilk gelen ilk çıkar’ ilkesine göre çalışır

konvansiyonel trunk o o o o o

o o

o o o

kanal sirasi

kanal o1 o2 o3 o 4

o o o o o

o o o o o ooooooo kanal sirasi

kanal 01 02 03 04

 Trunk sistemlerinin

konvansiyonel sistemlerden en önemli farklılığı olan ‘ öncelikli görüşme ’ özelliği bu sistemleri olağan üstü haller için uygun haberleşme vasıtalarından biri yapmıştır  Konvansiyonel sistemlerde bir kanalda yapılan görüşme , o kanalda bekleyen tüm telsizler tarafından duyulurken , trunk sisteminde görüş isteğinde bulunan telsiz ve arana telsiz veya grup dışında hiçbir telsiz tarafından dinlenemez

 Kullanıcının , analog trunk

   

teknolojisinden sayısal trunk sistemine yönelmelerinin nedeni ; telsiz sistemlerinden sürekli daha fazla performans , daha yüksek hızda veri transferi , daha geniş kapsama alanı ve yapılan yatırımların daha fazla geri dönüşümü yönündeki taleplerin analog trunk sistemlerince karşılanması olarak ifade edilmesi ve bu talepleri karşılamak olarak ifade edile bilir

B) SAYISAL TRUNK SİSTEMLERİ  Telsiz kullanıcılarının gelişen ihtiyaçlarını karşılamak

amacıyla ETSI( Avrupa telekomünikasyon standartları enstitüsü ) tarafından bir Avrupa açıkstandardı olarak geliştirilen ‘hücresel sayısal trunk teknolojisi TETRA’ öncelikle Avrupa ülkelerinin kullanımına sunulmuş ancak günümüzde tüm dünyada kabul edilen bir standart halini almıstır  Dünyada sayısal trunk sistemleri teknolojileri için geliştirilen tetra açık sisteminin yanı sıra yaygın olarak kullanılan bir diğer sayısal trunk standardı da Amerika menşeli ‘APCO25’ açık standardıdır

Tetra 

TETRA ,Trunk mantığıyla çalışan TDMA (aynı frekansın farklı zaman dilimlerinde gönderilmesine olanak tanıyan bir erişim standardı) tabanlı bir teknoloji olup ; standart bir dizi ara birimler , çağrı özellikleri ve protokollerle tanımlanmıştır . Standartlar özellikle profesyonel telsiz kullanıcılarının talepleri doğrultusunda tasarlanmıştır . TETRA full-dupleks birebir sayısal hücresel mobil telefon özelliğine ek olarak , yüksek güvenilirlik ve emniyetle data taşıya bilmekte ,mesaj özellikleri içermekte ve en belirgin telsiz özelliği olarak , bir kişinin aynı anda birçok kişiye \ gruba ulaşımına imkan verir  TETRA sisteminde 25 kHz’lik kanal aralığını zaman paylaşımlı kullanan 4 kanal mevcuttur

---

---

910 MHz

920

3 z a m a n

880

870

P AM R

2 z a m a n

470

460

P M R

1 z a m a n

450

430

P AM R

4 z a m a n

420

P M R

3 z a m a n

410

acil durum servisleri

2 z a m a n

400

390

380

25 k Hz

frekans

1. z a m a n 4 z a m a n

zaman

M PA R

PM R

 Frekans bandı ve çalışma

prensipleri analog sistemlerden farklı olan TETRA sistemi geleneksel analog kara mobil telsizlere uyumlu değildir  Coğrafi ve iklimsel koşullar göz önünde bulundurulduğunda TETRA sisteminden gönderilen bir sinyalin zayıflamadan yayılabileceği mesafenin 60 Km olduğu belirtilmektedir

 TETRA sistemi , geleneksel

analog telsizlerinden farlı olarak üstün güvenlik özellikleri ile donatılmıştır . Kamu güvenliği ve acil durum hizmetlerinde çok önemli olan haberleşme güvenliğini sağlayacak şekilde  TETRA sisteminde , sinyal baz istasyonuna ulaşana kadar hava ara yüzünde kriptolanmakta ve kayıtlı olmayan bir terminalin sistemden hizmet almasına imkan tanınmamaktadır . Güvenliğin daha da arttırılması ve uçtan uça kriptolanabilmesi amaçlı çalışmalar  ETSI ( Avrupa telekomünikasyon standartları enstitüsü ) tarafından sürdürülmektedir .

Tüm bu teknik özellikleriyle TETRA sistemi analog telsiz sistemlerine ek olarak ;  PSTN şebekelerine bağlanabilme  kurumsal internet \ intranet erişimine

 Mesaj, dosya resim iletimine

 Dünyada özellikle Avrupa da

kamu güvenliği ve olan üstü hal haberleşmesi amaçlı TETRA uygulamalarının gün geçtikçe yaygınlaştığı görülmektedir

 . TETRA sistemini kamu

güveliği olan üstü hal ve ticari amaçlı kullanan ülkeler aşağıda verilmeye çalışılmıştır

 Tüm konuşmaların kayıtlı tutulmasına

 araç takip uygulamalarına Olanak tanımaktadır.

 TETRA nın bu hızlı gelişimi

yeni bir teknoloji olduğu halde geleneksel mobil telsiz pazarında özellikle ITU nun 1. frekans bölgesi olan Avrupa pazarın da kabul gördüğünü ve başarılı olduğunu göstermektedir .

TETRA KULLANAN ÜLKELER

TETRA ITU 3. BOLGE

ITU 1. BOLGE

AVRUPA

ITU 2. BOLGE asya - pasifik

amerika kitasi

kopenhang metrosu Almanya silahli kuvvetlei macaristan polisi Hirvatistan polisi Hirvatistan ulusal elektrik Italya polisi iran polisi izlanda kamu günenlik brimleri londra metrosu jersey eyalati bask bölgesi hükümeti helsinki enerji kurumu norveç hava mey.isletmesi st petersburg metrosu stokholm polisi

ekvator polisi peru polisi

kuzey avustralya polisi y.zellanda polisi singapur kamu tes. honkong polisi

 TETRA sisteminin Türkiye deki

 Söz konusu rapordan alınan ve

uygulaması , kamu güvenliği ne olan üstü hal haberleşme sisteminin Türkiye de kurulup işletilebilmesi için ilgili kurum ve kuruluşların katılımı ile TK koordinasyonunda yürütülen konsept çalışmaları sırasında değerlendirmektedir Söz konusu konsept çalışma grubuna  Jandarma Genel Komutanlığınca sunulan raporda ; sayısal telsiz sistemleri konusunda Türkiye’de çalışmalar yapan firmalardan biri olan Motorola ‘nın çalışmalarından satısal trunk sistemleri ile ilgili yapmış olduğu Türkiye örneklemeleri yer almıştır

TETRA sisteminin Türkiye’nin üç büyük ilinde araç telsiz kapsamasını da sağlayacak şekilde planlanması halinde kurulacak baz istasyonu ve maliyetleri gösteren çizelge motorala tarafından çıkarılmıştır

iller

site sayisi

toplam maliyet

Istanbul

21

2,968,448 usd

Ankara

16

3,084,538 usd

Izmir

17

3,178,971 usd

APCO_25  Kamu telsiz operatörleri birliği tarafından Project

25 olarak geliştirilen bir standart olan APCO_25 iç güvenlik teknolojik alt yapı işletimi ve acil yardım\ destek gibi alanlarda veren kuruluşların sabit ve hareketli birimleri arasında güvenli ve kesintisiz iletişim olanağı sağlamaya çalışan sayısal bir trunk sistemidir .  TETRA gibi açık standart olma özelliğine sahip olup erişim tekniği olarak FDMA (frequency division multiplexes acces;frekans paylaşımlı çoklu erişim sisteminde , her frekans taşıyıcı ara bir frekansta bulunmaktadır) kullanmaktadır



Assocition Of Public Safety Communication Officials ; kamu güvenliği haberleşmesine yönelik teknolojisi bulunan firmaların geliştirdikleri teknolojilerin standart olarak kabul edilmesi yönündeki tekliflerini değerlendiren Amerika orijinli bir organizasyon olup farklı kuruluş ve ülkelerden yaklaşık olarak 1500 üyesi vardır APCO tarafından uygun görülen standart teklifleri TIA(Telecommunications Industry Assocition )’  ya teknik çalışmalar yapılmak üzere gönderilir TIA tarafından uygun görüldüğü taktirde standart ANSI (American National Standards Institute ) tarafından yayınlanır.

 FDMA sistemlerin TDMA sistemlerine göre daha

fazla kapsama alanı sistemin avantajı olarak kabul edilir. Sistem mevcut PMR frekans bantları olan 138 – 174 M Hz , 406 -512 M Hz ,ve 764 – 869 M Hz de 12,5 ve 25 K Hz kanal aralıklarında çalışabilmektedir .  TETRA dan farklı olarak APCO_25 sisteminin çalışma frekansları ve kanal aralıkları geleneksel analog sistemlerin frekanslarını kapsadığı için herhangi bir yeni düzenlemeye gerek kalmaksızın aynı frekans spektrumunu kullanarak terminal bazında (el, araç, sabit tarayıcı ) analog sistemlere uyumlu çalışabilmektredir

 APCO_25 sayısal trunk

sisteminin veri aktarım hızı;kanal başına brüt 9,6 kbps ‘dir Korumasız net veri hızı ; 7,2 kbps, korumalı net veri hızı ise 4,8 kbps dir



APCO-25 standardının uygulandığı ülkelere bakıldığında yaygın olarak Amerika Kıtasında yani 2, ITU frekans bölgesinde yoğunlaştığı verilmektedir

 TETRA sisteminden farklı

olarak APCO_25 standardında şebeke kapsama alanı dışında veya istenildiğinde direkt moda geçilerek sistem telsizleri arasında ses veya veri iletişimini yapmak ve sistemin üyesi olmayan analog telsizlere simplex veya röle üzeriden görüşmek mümkündür

 . Aşağıda verilen çizelgede APCO_25 Dünya Pazar haritası gösterilmeye çalışılmıştır

APCO KULLANAN ÜLKELER

APCO ITU 3. BOLGE

ITU 1. BOLGE

AVRUPA

ITU 2. BOLGE asya - pasifik

kuzey avustralya hükümeti amerika kitasi

Telstra Aust. Delhi polisi hindistan

Türkiye jandarmasi Diyarbakir em.müd. Basakanlik Ingiltre Gumruk ve Vergi Mud. Isviçre polisi kazakistan içisleri bakanligi Kazakistan Azerbeycan sinir güvenlik Litvanya sinir güvenlik

michegan eyaleti Minnesota eyaleti Phoenix \mesa ABD Ohio Eyaleti ABD MTS MobilityKANADA kentucky polisi ABD SAN DIEGO Gümrük Bak. ABD Los An. polisi 40 hava yolu sir.ABD Trinidad sahil güvenlik Brezilya Amazon eya. Bermuda polisi Bermuda telekom Karaipler polisi Kolombiya Petrol en.

 TETRA ve APCO 25

sistemlerinin yukarıdaki belirtilen kriterleri kapsamında bir karşılaştırmalarını yapmak gerekirse ;  TETRA ve APCO25 standartlarının her ikisi de ; modüler yapı elemanlarına sahiptir ve kendi içerisinde  Ölçeklendirile bilmektedir Sistem alt yapıları üzerinden ses, veri,ve görüntü  İletimi sağlayabilmektedir  Hareketli birimlerin konum (G P S ) ve durum bilgilerini, istenildiğinde coğrafi bilgi sistem tabanı üzerinden gönderebilmektedir

 Mobil ve sabit terminaller

    



üzerinden merkez veri tabanından sorgulama raporlama ve mesaj alış verişi yapılabilmektedir Ses ve veri kaydedebilmektedir Açık standart olarak üretilmektedir Dünya’da kamu güvenliği ve olağanüstü hal ile ilgili kuruluşlarda kullanılmaktadır Üretici firmaların sayısının birden fazla olması sebebiyle rekabet koşulları sağlanabilmektedir Terminaller arasında uçtan uca muhabere emniyeti sağlayabilmektedir



Tüm bu ortak özelliklerin yanı sıra TETRA ve APCO25 sayısal trunk sistemleri arasındaki en önemli farklılık geriye yönelik uyum konusunda ortaya çıkmaktadır  APCO-25 telsiz sistemini frekans bandının aynı olması nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca kullanılan mevcut sistemlerle uyumludur  TETRA sistemi ise gerçek erişim tekniğinin (TDMA) gerekse frekans bandının farklı olmasından dolayı Türkiye’deki kamu kurum ve kuruluşlarında kullanılmakta olan sistemlerle bütünleşmes mümkün görülmemektedir

Netaş çalışmalası  APCO –25 Telsiz Sistemi Anahtarlama Cihazı, Telsiz Dinleme ve Kayıt Sistemi

Nortel Netaş'ın özgün olarak tasarlayıp ürettiği telsiz sistemi anahtarlama cihazı APCO 25, telsiz haberleşme ağının omurgasını oluşturan ve başta PRI, BRI, ATM, IP ve Ethernet olmak üzere ilgili tüm iletişim teknolojilerine sahip olan anahtarlama alt sistemdir.

 Kısaca APCO 25 olarak adlandırılan

teknoloji standardı, "Association of Public Safety Communication Officers" - Kamu Güvenliği Haberleşme Görevlileri Birliği tarafından Project 25 adıyla geliştirilmiş ve yayınlanmıştır. APCO 25, iç güvenlik, teknolojik altyapı işletim ve acil yardım/destek gibi alanlarda hizmet veren kuruluşların sabit ve hareketli birimleri arasında güvenli ve kesintisiz iletişim olanağı sağlamaya yönelik teknolojik gerekleri belirlemektedir.

 Nortel Netaş tarafından üretilen anahtarlama cihazı,

sabit ve gezici güvenlik birimleri arasında  kriptolu/kriptosuz ses ve veri iletimi yapılmasını sağlamaktadır. Anahtarlama cihazı,  APCO 25 sistemi içindeki anahtarlama işlemlerini gerçekleştirerek radyo kontrol birimlerine, çağrı yönlendirme ve görevlendirme konsollarına, Telsiz Dinleme ve Kayıt Sistemi'ne telsiz sistemleri dışındaki PSTN ile PBX sistemlerine ve diğer ilgili sistemlere bağlantı için gerekli arayüzleri sağlamaktadır.  Nortel Netaş, APCO 25 altyapısı ile ilgili olarak Telsiz Sistemi Anahtarlama Cihazının yanı sıra Telsiz Dinleme ve Kayıt Sistemi, Mesaj Aktarma Cihazı (Konsol) ve Çağrı alma yazılımlarını da gerçekleştirmektedir.

Yararlar  APCO 25 projesinin yerli tasarım ve üretimle

gerçekleştirilmesi, sistemin güvenilirliğini ve devamını sağlamaktadır. Kullanıcı ihtiyaçlarındaki değişikliklere uygun olarak sisteme yeni özellikler ilave edilebilmesini mümkün kılmaktadır.  APCO 25 anahtarlama cihazı altyapısı üzerinde gerçekleştirilen ses ve veri entegrasyonuyla, güvenlik birimleri, ihtiyaç duyulan bilgiyi gerçek zamanlı olarak paylaşabilmektedir.  Gelişmelere açık yapısıyla bugünün olduğu kadar, yarının ihtiyaçlarına da cevap verebilecek kabiliyettedir

Teknik özellikler  - Çalışma sıcaklığı : - 5o C ila + 45o C  - Depolama sıcaklığı : - 20o C ila + 70o C  - Depolama bağıl

nem koşulu : %95, 70o C'de

 - Güvenlik : EN60950  - Çalışma gerilimi : 220 Vac +/-%20 / 50Hz +/-%10  - Çekilen akım : 10 A / 220Vac  - Boyutlar : 42U=1869 cm X 60 cm X 60 cm  - Ağırlık : 150 kg