,QKRXGVRSJDYH +22)'678.:(5.:,-=(5$$'6:(5.*52(3 +22)'678.,1/(,',1* 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
ACHTERGROND ........................................................................................................ 4 BEGRI PSVORMI NG .................................................................................................... 4 VI SI E................................................................................................................... 5 D OELSTELLI NG EN SPEERPUNTEN VAN BELEI D ...................................................................... 5 BELEI DSI NSTRUMENTEN .............................................................................................. 7
+22)'678.'(*(0((17(2,67(5:,-.(1&8/7885 3.1 W AT DOET DE GEMEENTE REEDS OP CULTUREEL GEBI ED ? ........................................................ 9 3.2 HET CULTURELE KAPI TAAL VAN OI STERWI JK ..................................................................... 10 +22)'678.63((53817(19$1%(/(,' 4.1 SPEERPUNT: I NFORMATI E I N DE CULTURELE SECTOR............................................................ 13 ,QOHLGLQJ $FWLHSXQWHQ :DWWHEHUHLNHQ 4.2 SPEERPUNT: VERSTERKEN VAN DE CULTURELE ACCOMMODATI ES .............................................. 16 ,QOHLGLQJ $FWLHSXQWHQ :DWWHEHUHLNHQ 4.3 SPEERPUNT: KUNST I N DE OPENBARE RUI MTE .................................................................. 19 ,QOHLGLQJ $FWLHSXQWHQ :DWWHEHUHLNHQ 4.4 SPEERPUNT: CULTUUREDUCATI E .................................................................................. 26 ,QOHLGLQJ $FWLHSXQWHQ :DWWHEHUHLNHQ 4.5 D OELSTELLI NGEN EN TE BEREI KEN PRESTATI ES .................................................................. 30
Bij lagen: 1. t ij dsplanning act iepunt en 2. ram ing m eerj arenbegrot ing 3. st art not it ie ( in bij lage verslag st art bij eenkom st op 11 m ei 2004) 4. result at en besprek ing com m issie I nw onerszaken ( 30 j uni 2004) verslag inform at ie en discussiebij eenkom st cult uur ( 2 m aart 2005)
2
Hoofdst uk 1: Werkwij ze raadswerkgroep. I n de raadsvergader ing van 31 m aart 2003 heeft de raad bij de behandeling van de Not a Ont groening Vergr ij zing beslot en om voor drie nog op t e st ellen kadernot a’s, door m iddel van een pilot ervar ing op t e doen m et kaderst elling. De raad heeft in die vergader ing beslot en dr ie raadsw erkgroepen op t e richt en: de raadsw erkgroep Wonen, de r aadsw erkgroep Toerism e en Recreat ie en de raadsw erkgroep Cult uur. Deze drie raadsw erkgroepen hebben de opdr acht voorbereidend w erk t e verricht en voor de raad. Deze w erkzaam heden best aan uit het op hoofdlij nen kom en t ot een kaderst ellende not a, w aarin beleidsdoelen en een t ij dst raj ect zij n opgenom en. Daarnaast zullen de drie r aadsw erkgroepen ervoor zorgen dat in de not a’s rekening gehouden w ordt m et de consequent ies van de bevolk ingsont w ikkeling, de ont groening en vergr ij zing. De w erkgroep cult uur is in decem ber 2003 van st art gegaan. Vert egenw oordigd zij n een aant al fract ies en de w et houder cult uur m et inhoudelij ke onderst euning v anuit de afdeling Maat schappelij ke Ont w ikkeling en procesm at ige onderst euning v anuit de gr iffie. Als duo voorzit t ers t reden op de raadssleden m evrouw Oldenhof en de heer Brands. De w erkgroep heeft de eerst e t w ee m aanden van 2004 best eed aan het inlezen van cult uurnot a’s van andere gem eent en. I n de bij eenkom st daarop volgend hebben de w erkgroepleden gezam enlij k die onderw erpen geselect eerd die m en in ieder gev al in de discussie rondom de Kadernot a t erug w il zien. Daarop is een eerst e " w erknot it ie" geschreven. Deze not it ie is de onderlegger gew eest voor de " st art bij eenkom st " m et het veld op 11 m ei 2004. De st art bij eenkom st op 11 m ei had als doel m et het veld en geïnt eresseerde burgers t e prat en over de richt ing van een nieuw cult uurbeleid. I n vier w orkshops is aan de hand van st ellingen gediscussieerd over de w ensen, de ont w ikkelingen, de am bit ies. Deze avond heeft erg veel suggest ies en leuke ideeën opgebracht . I n de daarop volgende St art not it ie ( zie bij lage 3) zij n deze grot endeels verw erkt . Op basis van de St art not it ie heeft de com m issie I nw oners op 30 j uni 2004 pr iorit eit en kunnen aangeven m et bet rekk ing t ot de veelheid aan cult urele onderw erpen ( zie bij lage 4) . Deze priorit eit en heeft de raadsw erkgroep vervolgens vervat in een v iert al speerpunt en van cult uur beleid. Deze speerpunt en zij n uit gew erkt in een concept k adernot a cult uurbeleid. Op 2 m aart 2005 is de concept not a m et de speerpunt en t ij dens een discussie- en inform at ieavond voorgelegd aan het cult urele veld ( zie bij lage 5) w aarna de not a t ot een afronding is gekom en.
3
Hoofdst uk 2: I nleiding I n dit hoofdst uk w ordt in de eerst e par agraaf de acht ergrond van de t ot st andkom ing van deze kadernot a geschet st . I n de daarna volgende paragr afen w ordt inzicht gegeven in de inkadering en keuzes die in dit rapport t en aanzien van cult uur beleid w orden gem aakt . Het hoofdst uk w ordt afgeslot en m et een overzicht v an de gem eent elij ke rollen in het cult uur beleid.
2.1 Acht ergrond Oist erw ij k is een levendige gem eent e w aar in aan cult uur een ruim hart ige plek t oebedeeld is. Enkele professionele inst ellingen, vele verenigingen, kunst enaars, en sam enw erkende cult uurm akers zorgen al j aren voor een gedegen cult ureel aanbod w aarv an inw oners en veelvuldig aanw ezige recreant en gebruik m aken. De gem eent e onderst eunt cult uur op dit m om ent door m iddel van subsidies aan Oist erw ij kse organisat ies, een bescheiden aanbod aan openbare kunst en recent door de bouw van cult uur cent rum Tiliander. Het gem eent elij ke beleid op het cult urele vlak is echt er im pliciet en m eer ingegeven vanuit t radit ie en incident ele m ogelij kheden dan vanuit een visie of kader. Het ont breekt de gem eent e aan een beleidsk ader als inst rum ent om ont w ikkelingen op het gebied van cult uur t e t oet sen, bij t e st uren of t e init iëren. Juist nu de bouw van cult uurcent rum Tiliander gerealiseerd is en zich de bouw van een sociaal cult ureel cent rum in Moergest el aankondigt , doet dit gem is zich st erker voelen. Met de kadernot a die nu voor u ligt , w il de gem eent e een beleidsk ader voor cult uur bieden. De not a bev at de cult urele speerpunt en w aarop de gem eent e in de kom ende j aren w il inzet t en. De kadernot a cult uur vorm t daarm ee de ruggengraat van het Oist erw ij kse Cult uur beleid van 2005 t ot en m et 2009. De uit w erking v an de speerpunt en die in deze not a genoem d w orden, zal de kom ende j aren onder leiding van het college t er hand genom en w orden.
2.2 Begripsvorm ing Vooraleer over t e gaan naar een inhoudelij ke bespreking van het cult uurbeleid is het goed om een m om ent st il t e st aan bij het cult uurbegrip dat in dit rapport gehant eerd w ordt . I n deze kadernot a w ordt een w erkdefinit ie verkozen boven een inhoudelij ke definit ie van cult uur. Dit w ordt ingegeven door enerzij ds het feit dat enkele cult uurdefinit ies zo breed zij n dat ze als afbakeningskader w einig dienst doen. En door anderzij ds het feit dat een nauw ere afbakening van het begrip geen recht doet aan de dynam iek en verandering die in de cult urele sect or plaat sv indt : w at 10 j aar geleden nog onbekend of onbem ind w as, is heden t en dage een breed geaccept eerde cult uuruit ing. De gem eent e k iest dan ook voor de volgende w erkdefinit ie van cult uur: &XOWXXULVDOKHWJHHQ]LFKDIVSHHOWRSKHWWHUUHLQYDQGH NXQVWHQELEOLRWKHNHQHQFXOWXUHHOHUIJRHG I n dit cult uurbegr ip w ordt duidelij k dat w e cult uur als een overkoepelend begrip opvat t en w aar diverse beleidst erreinen onder vallen. Hierm ee w ordt ook duidelij k dat w e in deze kadernot a
4
zullen pogen de diverse t erreinen op een int egrale m anier t e benaderen. Juist bij cult uur is het belangr ij k om over de grenzen van de eigen discipline heen t e kij ken en ruim t e t e lat en voor verrassende sam enw erk ingsverbanden en een vernieuw ende hor izon. Het m ediabeleid m aakt JHHQ geïnt egreerd onderdeel uit van het in dit r apport beschreven cult uur beleid. Aan deze cult uuruit ing zal in een t oekom st ig beleidsst uk apart aandacht geschonken w orden.
2.3 Visie Cult uur is een uit ing v an de levensst ij l v an de sam enleving: ze is dynam isch en aan verandering onderhev ig. Een v isie op cult uur kan daarom slecht s geform uleer d w orden m et beperkt e houdbaarheidsdat um . Aan het cult urele beleid in de periode van 2005 t ot en m et 2009 ligt de volgende visie t en grondslag: De gem eent e Oist erw ij k ziet cult uur als een onm isbaar onderdeel v an het m aat schappelij k leven binnen de gem eent e. Cult uur bindt m ensen, schept vernieuw ing, leidt t ot verrassing m aar ook t ot bezinning en relat iver ing. Daarnaast biedt cult uur m ogelij kheden voor indiv iduele expressie. Cult uur st im uleert het sociale- en econom ische k lim aat in Oist erw ij k en verhoogt de uit st r aling van een aant rekkelij ke w oon- en leefgem eent e. Het t oerist ische kar akt er van Oist erw ij k krij gt door een adequaat cult uurbeleid een posit ieve im puls. Het best uur van de gem eent e best eedt dan ook bij zondere aandacht aan het cult uurbeleid en ziet dit als een t est am ent voor de t oekom st . Oist erw ij k is een gem eent e m et k arakt er, hist or ie en uit st raling. I n de visie van de gem eent e dienen gem eent especifieke en k arakt er ist ieke cult uur aspect en van Oist erw ij k in het cult uur beleid verankerd t e w orden. Daarbij dient t evens rekening gehouden t e w orden m et Oist erw ij ks st erke en zw akke punt en 1 Tenslot t e kiest de gem eent e voor een m aat schappelij ke benader ing: I n onze visie dient cult uur beleid vanuit de sam enlev ing gedefinieerd t e w orden. Cult uur is de levensst ij l v an de sam enlev ing. Kunst , cult uur, educat ie, w elzij n, m aar ook m ogelij ke financiële, archit ect onische en st edenbouw kundige dw arsverbanden zullen onderdeel zij n van het cult uur beleid. Daarnaast is de inbreng van die m aat schappij , en in dit geval specifiek het cult urele veld, onont beer lij k bij het form uleren van beleid. Het bek lem t oont de bet rokkenheid van de gem eenschap.
2.4 Doelst elling en speerpunt en van beleid De gem eent e ziet de cult uur als onderst eunensw aardig en w il daarvoor een st im ulerend beleid opst ellen. Meer concreet ziet ze, m et het oog op de gem eent elij ke inzet , t w ee overkoepelende doelst ellingen van het cult uurbeleid:
1
I n de st art not it ie ( zie bij lage 3) wordt een overzicht van Oist erwij ks zwakke en st erke punt en gegeven.
5
KHWEHKRXGHQHQYHUVWHUNHQYDQGHFXOWXUHOHLQIUDVWUXFWXXU Een randvoorw aarde voor een st erk cult ureel klim aat is een solide cult urele infrast ruct uur. Een gevar ieerd en om vangrij k cult uuraanbod vorm t de basis voor act ieve en recept ieve cult uur deelnam e en is daarm ee van belang voor de cult urele ont w ikkeling van de gem eent e als geheel. Daarnaast is een goede cult urele infrast ruct uur van v it aal belang voor een zich cont inuerend bloeiend cult ureel klim aat : nieuw e cult urele ont w ikkelingen gedij en goed in een om geving w aar ruim t e is voor cult urele expressie en creat ieve novit eit en. De gem eent e w il zich dan ook st erk m aken om het aanw ezige cult urele aanbod t e behouden en daar w aar nodig t e verst erken. I n het beleidsplan Recreat ie en Toerism e van de gem eent e w ordt cult uur ook uit drukkelij k onderkend als inst rum ent om het t oer ist ische product t e verbreden. Andersom w ordt verw acht dat t oerism e een posit ieve bij drage kan leveren aan cult uur en cult uuruit ingen. KHWEHYRUGHUHQYDQFXOWXXUSDUWLFLSDWLH Hoe kleurr ij k en boeiend het cult uur aanbod in Oist erw ij k ook m oge zij n, indien het publiek ont breekt om er aan deel t e nem en, zal het op t erm ij n best aansrecht ont beren. De gem eent e hecht er aan om zoveel m ogelij k inw oners in aanr aking t e brengen m et cult uur. Cult uurdeelnam e biedt m ensen im m ers m ogelij kheden t ot het beleven en ervaren van verrij kende en plezierige m om ent en. Deelnam e aan cult urele act ivit eit en verbreedt het perspect ief op het leven en is daarom bevorder lij k voor de verst andhouding t ussen m ensen onderling. Cult uur deelnam e, recept ief of act ief, leidt bovendien t ot deelnam e aan de m aat schappij en dr aagt zo t evens bij aan de t ot st andkom ing van sociale cohesie. Bovengenoem de overkoepelende doelst ellingen zij n algem een van aard. Voor het bereiken ervan kunnen verschillende inst rum ent en en speerpunt en ingezet w orden. Zoals verm eld in de visie kiest de gem eent e bij deze keuze voor de inzet voor een m aat schappelij ke benadering. Op basis van de inbreng van het cult urele veld in de st art bij eenkom st en de inhoudelij ke keuzes die door de com m issie I nw onerszaken 2 zij n aangegeven, st elt de gem eent e de volgende speerpunt en van beleid voor de periode 2005- 2009 cent raal: Binnen de doelst elling “ Ver st erking van de cult urele infrast ruct uur” k iest de gem eent e er voor om aandacht t e schenken aan het DFFRPPRGDWLHEHOHLG. De kom st van cult uurcent rum Tiliander en de bouw van een sociaal- cult ureel cent r um in Moergest el 3 nopen de gem eent e ert oe het beleid m et bet rekking t ot de ( sociaal- ) cult urele accom m odat ies opnieuw t e bek ij ken. De gem eent e zal in dit beleid als huisvest er en subsidiënt een act ieve rol spelen. Binnen dezelfde doelst elling zal ook aandacht geschonken w orden aan FXOWXUHHO LQIRUPDWLHEHOHLG. Tij dens de st art bij eenkom st bleek in het cult urele veld behoeft e t e best aan aan uit w isseling van inform at ie t ussen verschillende cult urele part ners. Ook w erd m eerdere keren geopperd om Oist erw ij k st erker t e prom ot en vanuit een cult ureel perspect ief. De gem eent e beseft dat de rol van m arket ing en inform at ie in de cult urele sect or st eeds grot er en belangr ij ker w ordt voor het bereiken van een groot en gevar ieerd publiek. Aan inform at iebeleid zal in deze kadernot a dan ook prom inent gest alt e w orden gegeven. Voor de gem eent e is hier een rol als aanbieder en init iat or w eggelegd.
2
Een aant al polit ieke part ij en heeft bovendien in een react ie op de st art not it ie een toelicht ing op hun keuzes aan
het papier toevertrouwd. 3
I n deze not a wordt het begrip podium funct ie, zoals opgenom en in het coalit ieakkoord 2002- 2006, uit drukkelij k
vert aald in het bredere begrip sociaal- cult urele accom m odat ie.
6
Het EHVWDDQGH VXEVLGLHEHOHLG voor cult urele inst ellingen en verenigingen zal, hoew el JHHQ speerpunt , in het kader van de doelst elling ` verst erk ing van het cult urele aanbod’ vooralsnog w orden gehandhaafd. Aangenom en m ag w orden dat dit subsidiebeleid de bet rokkenheid van vele inw oners bij het cult urele aanbod st im uleert en leidt t ot grot ere en bredere cult uur deelnam e. Ook in t ij den van soberheid zal dit onderdeel van cult uurbeleid aandacht krij gen. De gem eent e rekent haar FXOWXUHOH HUIJRHG t ot een belangrij k elem ent van de cult urele infrast ruct uur m aar kiest ervoor om specifieke elem ent en van dit onderw erp t e belicht en. Deze zullen w orden geïnt egreerd in de t hem a’s ` cult uureducat ie’ en ` kunst in de openbare ruim t e’ die hieronder beschreven w orden. Oist erw ij k zal zich de kom ende j aren ook m anifest eren op het t hem a CNXQVWLQGHRSHQEDUH UXLPWH¶. Kunst speelt nog een ger inge rol in de openbare ruim t e in Oist erw ij k. De gem eent e onderkent dat kunst een grot e bij drage kan leveren aan het behouden en verbet eren van de kw alit eit van de openbare ruim t e en kan bij dragen aan de recreat ieve funct ie die Oist erw ij k w il bezit t en. Ze zal daarom facilit erend en aanbiedend opt reden t en aanzien van dit t hem a. Daarbij zal ook aandacht geschonken w orden aan het kleine cult urele erfgoed in de gem eent e. Tot slot : vanuit het gedacht egoed dat de m aat schappij als geheel bet rokken dient t e blij ven bij cult uur zal de gem eent e de cult urele infrast ruct uur QLHW uit breiden m et een algem ene cult urele adv iesraad. De opgedane ervaring m et het cult urele veld geven zicht op voldoende draagvlak voor deze m aat schappelij ke benadering. Voor kunst proj ect en zal gew erkt w orden m et t ij delij ke kunst com m issies ( zie paragr aaf 4.3.2) Binnen de doelst elling ` bevorderen van cult uurpart icipat ie’ k iest t e gem eent e voor het t hem a FXOWXXUHGXFDWLH. Cult uureducat ie behelst het ervaren van en leren over cult uur en best aat uit zow el de kunst - als de erfgoededucat ie. Uit onderzoek blij kt dat voor het aanleren van cult urele vaardigheden het spreekw oord ` j ong geleerd is oud gedaan’ volop opgaat . Door aan de basis t e beginnen w ordt cult uur st erk geïnt ernaliseerd en w ordt een gem eenschappelij k gedacht egoed opgebouw d. Cult uureducat ie verdient dan ook aandacht van gem eent elij ke zij de. Voor cult uureducat ie t reedt de gem eent e op als facilit at or, init iat or en subsidiënt . Oist erw ij k w erkt perm anent aan een sam enlev ing w aar aandacht en respect is voor alle inw oners. I n deze opt iek w ordt het niet nodig geacht een specifiek doelgroepenbeleid op het cult urele t errein t e form uleren. Tot slot is de gem eent e van m ening dat cult uur alleen m aar kan best aan door bet rokkenheid vanuit de gem eenschap. Daarom zal zij in haar beleid het SDUWLFXOLHU LQLWLDWLHI st eunen en st im uleren.
2.5 Beleidsinst rum ent en Bij de besprek ing v an de speerpunt en van beleid is al kort aangegeven w elke rol de gem eent e voor ogen st aat bij het bet reffende speerpunt . Hieronder volgt een overzicht v an de in t e zet t en gem eent elij ke rollen en beleidsinst rum ent en: a. Huisvest er: door het beschikbaar st ellen van accom m odat ie t .b.v. cult urele inst ellingen st im uleert de gem eent e de lokale cult uurproduct ie. b. Subsidiënt : de gem eent e Oist erw ij k subsidieert verschillende organisat ies en act ivit eit en op het cult urele v lak. Door m iddel van specifiek e subsidievoorw aarden kan ze st uren in het cult urele leven in de gem eent e.
7
c.
d.
e.
Aanbieder: de gem eent e Oist erw ij k is zelf aanbieder van cult urele product en. Ze beheert een kunst collect ie in de ( sem i) openbare ruim t e en heeft ze een bescheiden collect ie binnen haar gem eent ekant oor. Regisseur/ init iat or: De gem eent e is als init iat or de aanj ager en als regisseur begeleider van nieuw e cult urele ( sam enw erk ings) init iat ieven die ( gedeelt elij k) door het cult urele veld uit gevoer d of geproduceerd dienen t e w orden. Facilit at or: Tot slot is het ook m ogelij k dat de gem eent e in m eer indirect e zin bij draagt aan de ont w ikkeling van cult uurbeleid door bij voorbeeld het inst ellen van ( t ij delij ke) organen, indirect e prom ot ionele onderst euning, het verst rekken van vergunningen et c..
8
Hoofdst uk 3: De gem eent e Oist erwij k en cult uur I n dit hoofdst uk w ordt een kort e blik gew orpen op de huidige cult urele st and v an zaken in Oist erw ij k. De eerst e paragraaf richt zich op de reeds best aande invulling van cult uurbeleid door de gem eent e. De t w eede gaat in op de in Oist erw ij k aanw ezige cult urele infrast ruct uur: w at is er en w at gebeurt er?
3.1 Wat doet de gem eent e reeds op cult ureel gebied? De gem eent e Oist erw ij k st im uleert de cult urele sect or in Oist erw ij k op dit m om ent op verschillende m anieren. Door m iddel van het geven van VXEVLGLHV w ordt get racht om zow el het cult urele aanbod als de cult uur deelnam e t e st im uleren. De gem eent e kent diverse subsidieregelingen: De 5HJHOLQJ EXGJHWVXEVLGLHV voorziet grot e professionele cult urele inst ellingen als de OBT Bibliot heek voor Midden Br abant en Fact orium Podium kunst en en creat ivit eit scent rum De Krekul van een financiële basis om hun dienst en aan Oist erw ij kse inw oners aan t e kunnen bieden. I n 2005 is hierm ee een bedr ag van ruim 950.000 gem oeid. De 5HJHOLQJ JHQRUPHHUGH VXEVLGLH st elt cult urele verenigingen in st aat een subsidiebedrag per Oist erw ij ks lid t e verw erven op voorw aarde dat publieke opt redens verzorgd w orden. Op dit m om ent ont vangen 16 cult urele verenigingen, w aaronder de 4 m uziekverenigingen, t ezam en een subsidie t er hoogt e van ruim De 5HJHOLQJ ZDDUGHULQJVVXEVLGLHV is v an t oepassing op Oist erw ij kse cult urele organisat ies w aarv an het voort best aan van belang w ordt geacht . I n 2005 ont v angen 13 cult urele organisat ies t ezam en een bedrag v an ruim De 5HJHOLQJSURMHFWVXEVLGLHV m aakt het m ogelij k om cult urele evenem ent en binnen de gem eent e financieel t e onderst eunen. Hiervoor is j aar lij ks ruim EHVFKLNEDDU I n de prakt ij k w orden ongeveer 10 t ot 12 cult urele aanvragen per j aar gehonoreerd. Conform de 5HJHOLQJ VXEVLGLH FXOWXUHOH YRUPLQJ EDVLVRQGHUZLMV w ordt door de gem eent e j aar lij ks een bij drage geleverd aan de uit voer ing van het cult uureducat ieve program m a in het prim air onderw ij s t er hoogt e van 50% van de kost en t ot m ax im aal het bedrag per leerling dat het rij k aan scholen t er beschikk ing st elt voor cult uureducat ie. I n 2004 w as daarm ee een bedrag gem oeid van ruim Daarnaast voert de gem eent e een onderst eunend beleid t en aanzien van FXOWXUHOH DFFRPPRGDWLHV. De gem eent e heeft enkele j aren geleden de bouw van cult uurcent rum Tiliander t er hand genom en. Cult uurcent rum Tiliander funct ioneert sinds de opening in 2004 onder een st icht ingsbest uur. De gem eent e verst rekt j aarlij ks een budget subsidie t er afdekk ing van het exploit at iet ekort . Op 10 m aart 2005 heeft de raad daarnaast beslot en t ot de bouw van een sociaal- cult ureel cent rum in de kern Moergest el. Verder is de gem eent e eigenaar van een kiosk ( die j aarlij k s ruim t e biedt aan concert en en een kerst st al) , van 4 w ij kaccom m odat ies en het gebouw van de Krekul. Het nat uurt heat er in de Oist erw ij k se bossen is in erfpacht uit gegeven. Ter st im ulering van het RSHQEDUHNXQVWEH]LW kent de gem eent e een 1% regeling van w aaruit kunst aankopen en –opdracht en gefinancierd w orden. De regeling houdt in dat bij uit voering
9
van gem eent elij ke w erken boven de YDQ GH DDQEHVWHGLQJVVRP ZRUGW gereserveerd voor een kunst aankoop of - opdracht . Deze beleidsregel heeft de afgelopen 5 j aar geleid t ot de oplever ing van 3 kunst w erken: de ingelegde hefw and van Anna Thalia Benus in cult uur cent rum Tiliander, de schilder ingen v an Franca Muller Jabusch ( in sam enw erk ing m et leer lingen van de Mozaïk) in de parkeergar age onder het cult uurcent rum en de t w int ow ers van Huib Fens op de bedrij venparken Laar akkers in Oist erw ij k en Sonm an in Moergest el. Binnen de m uren van het gem eent ekant oor heeft Oist erw ij k een bescheiden collect ie aan kunst . Het groot st e deel hiervan is verw orven t en t ij de van de Beeldende Kunst enaars Regeling. Enkele st ukken zij n door schenking of aankoop verkregen. Op dit m om ent w ordt via onderzoek bekeken hoe de collect ie opgeschoond en verder geconserveerd kan w orden. Tot slot t reedt de gem eent e IDFLOLWHUHQG op t en aanzien van cult urele init iat ieven. Er w ordt m edew erking ver leend aan verzoeken van derden om de publiek t oegankelij ke ruim t es van het gem eent ek ant oor als exposit ieruim t e t e kunnen gebr uiken. Daarnaast w ordt er m edew erking en onderst euning verleend aan evenem ent en ( bij v. Oist erw ij k Sculpt uur) en st ruct urele init iat ieven ( bij v. opr icht ing kunst enaarsplat form ) .
3.2 Het cult urele kapit aal van Oist erwij k Oist erw ij k kent een gedegen cult urele infrast ruct uur. Zonder uit put t end t e zij n volgt hieronder een kort e om schrij ving van organisat ies die in een belangr ij ke m at e het Oist erw ij kse cult urele leven bepalen: Cult uurcent rum 7LOLDQGHU is een cult urele accom m odat ie in het cent rum van Oist erw ij k. De OBT Bibliot heek voor Midden Br abant , Fact or ium Podium kunst en en de VVV vinden er huisvest ing, evenals enkele m uziek- en andere verenigingen. Daarnaast zij n er een grot e podium zaal, een aant al kleine zalen en een grand- café. De Exploit at ie- en Horeca- BV Cult uurcent rum Tiliander zij n verant w oordelij k voor de bedrij fsvoering in cult uurcent rum Tiliander en bieden respect ievelij k een cult ureel program m a in de ( podium ) zalen en horecavoorzieningen. I n openlucht t heat er het 1DWXXUWKHDWHU, gelegen in de Oist erw ij kse bossen, w orden in de zom erm aanden door am at eurs en professionals voorst ellingen verzorgd. Verder is in één v an de gebouw en een Oist erw ij ks poppent heat er gevest igd. De 2%7 %LEOLRWKHHN YRRU 0LGGHQ %UDEDQW heeft als professionele cult urele organisat ie de bevordering van het vrij e verkeer van inform at ie t ot kernt aak. Daaronder valt ook het t radit ionele bibliot heekw erk. I n Moergest el en Oist erw ij k zij n vest igingen inger icht . Leden kunnen t evens gebruik m ak en van de dienst en in de aangeslot en vest igingen in Tilburg, Goir le en Hilvarenbeek. De gem eent e kent een groot aant al organisat ies en verenigingen die m ogelij kheden bieden voor de act ieve beoefening van t oneel, m usical, m uziek, beeldende vorm ing, t aal, dans en zang: )DFWRULXP 3RGLXPNXQVWHQ w aarvan een vest iging is ondergebracht in cult uur cent rum Tiliander, verzorgt in Oist erw ij k en op verschillende plekken in Moergest el m uziek- dans- en t heat eropleidingen. Daarnaast verzorgt Fact or ium Podium kunst en product ies en product en
10
voor de cult uureducat ieve m arkt . Op de part iculiere m arkt verzorgt m uziekcent rum GH 9RRUVWH6WURRP m uzieklessen. Als creat ivit eit scent rum organiseert GH .UHNXO opleidingen en w orkshops binnen de diverse kunst disciplines. Daarnaast w ordt ruim t e geboden voor creat ieve en cult urele uit ingen en w orden deze gest im uleerd. De 4 Oist erw ij kse PX]LHNYHUHQLJLQJHQ, t e w et en Harm onie orkest Oist erw ij k, Harm onie Ast erius, m uziekvereniging pr inses Juliana en show band Taxandr ia bieden volop m ogelij kheid om binnen de gem eent egrenzen aan m uziekbeoefening t e doen. De gem eent e kent daarnaast een groot aant al ]DQJNRUHQ, variërend van kam erkoor t ot barbershopkoor, een aant al WRQHHOYHUHQLJLQJHQ w aaronder Trapaf, de Gheselle van de Spele, de naem lose spelers en de Verenigde Oist erw ij kse Spelers, PXVLFDOYHUHQLJLQJ Musivo en RSHUHWWHYHUHQLJLQJ Con Am ore. Op het t errein van de professionele kunst en kunnen de volgende aanbieders onderscheiden w orden: Oist erw ij k heeft een opm erkelij k aant al JDOHULHV w aarvan het leeuw endeel zich heeft verenigd in de *DOHULHURQGH2LVWHUZLMN. Deze galerieronde organiseert elke 1 e zondag v an de m aand een w andel- , fiet s- en aut orout e w aar bij de bezoeker de deelnem ende galer ies kan bezoeken. De gem eent e her bergt daarnaast een flink aant al zelfst andig opererende NXQVWHQDDUV. Enkelen van hen hebben recent elij k het init iat ief genom en t ot de opricht ing van een NXQVWHQDDUVSODWIRUPdat het collect ieve belang van de aangeslot en leden w il behart igen en als spreekbuis voor de sect or zal fungeren. Oist erw ij k kent een lange t r adit ie van poppenspelers. De erfenis van Cia van Boort w ordt nu vert olkt in de SRSSHQWKHDWHUV `Het Groene Land’ en `de Wit t e Lelie’. Daarnaast huist binnen de gem eent e een professioneel MHXJGWKHDWHU onder de naam `van Niks & van Alles” . Tot slot is in Oist erw ij k gevest igd Groet en Uit Oist erw ij k ( GUO) , een organisat ie voor SURIHVVLRQHOH SRGLXPNXQVW. Dit bureau verzorgt podium progr am m ering, begeleiding v an art iest en en publicit eit svoering. Het cult urele erfgoed kr ij gt specifieke aandacht van KHHPNXQGHNULQJ “ de kleine Meij er ij ” . Deze heem kundekring w erkt aan de kennisverw erving en –over dracht v an st reek- en lokaalgebonden cult urele uit ingen. Zij organiseert daart oe onder andere bij eenkom st en en verzorgt publicat ies. Ondergebracht bij de heem kundekring m aar als een specifieke t ak opererend zij n de VWDGVJLGVHQ in Oist erw ij k. Ze verzorgen, m et succes, reguliere cult uurhist or ische rondleidingen door de gem eent e en ver lenen hun dienst en incident eel bij andere cult urele rondleidingen ( bij v. t ij dens Oist erw ij k Sculpt uur) Het .ZDUWLHUYDQ2LVWHUZLMN geeft hist or ische publicat ies uit m et bet rekk ing t ot onderw erpen die aan de gem eent e Oist erw ij k gerelat eerd zij n. Ook op folklorist isch gebied kent de gem eent e een aant al organisat ies: De GRUSVRPURHSHUV houden de t radit ie van de `roep’ in Oist erw ij k m aar ook elders in het land levend. I n 2004 heeft het Brabant s Kam pioenschap st ads- en dorpsom roepers in Oist erw ij k plaat sgevonden. Binnen de gem eent egrenzen houden m aar liefst 5 act ieve JLOGHQ de gildegeest en –t radit ies in st and. Met hun act ivit eit en houden ze eeuw enoude gildengebruiken levend en bevorderen ze onderlinge hulp en broederschap.
11
De st icht ing 5HX]HQJLOGH w aakt over de Oist erw ij kse Reuzen: Geboren in de m illennium nacht vorm en ze de folklorist ische represent ant en v an de kernen van de gem eent e. De Oist erw ij kse reuzen Gesselse Erm elindis, Heukelom se Mie en Peer Poarel, heer van Oist erw ij k t reden regelm at ig op in binnen- en buit enland. I n sept em ber 2005 organiseert de st icht ing een van de hoogt epunt en van het nat ionale Jaar van de Folk lore ( 2005) : het opt reden van een 100- t al reuzen in Oist erw ij k. Tot slot zij n er de FDUQDYDOVYHUHQLJLQJHQ, sam enw erkend in het Oist erw ij kse SOK en het Moergest els Sam enw erkend Carnaval. Cult urele evenem ent en w orden op diverse m om ent en en plekken in de gem eent e georganiseerd. Naast de incident ele evenem ent en zij n er ook t erugkerende: De st icht ing :LH.HQW.XQVW organiseert j aarlij ks een breed gedragen cult ureel w eekend in de kern Moergest el. Them a’s var iëren van het Grúúnw iekent ( cult uur en groen) t ot Gessels Goed Gezien ( bouw kunst en archit ect uur) en ReliekWieKent ( het Rij ke Room sche Leven) . Galerie Et ienne&Van den Doel nam in j uni 2004 m et succes het init iat ief t ot 2LVWHUZLMN 6FXOSWXXU: een m aj est ueuze exposit ie in de openbare ruim t e op de Lind in Oist erw ij k w aar kunst w erken van prom inent e kunst enaars aan het publiek get oond w erden. Het evenem ent heeft een bovenregionale uit st raling en zal j aar lij ks herhaald w orden. De 6WLFKWLQJ 3URPRWLH 2LVWHUZLMNVH .LRVN ( POK) organiseert j aarlij ks 13 concert en in de Kiosk op de Lind. De &XOWXUHOH .ULQJ $ 3RLUWHUV t enslot t e, organiseert j aarlij ks een lezingcyclus m et t hem a’s op een cult urele, int ellect uele en spir it uele grondslagen. Tot slot zij n er een t w eet al form ele adviesorganen die de gem eent e gevr aagd en ongevr aagd adviseren m et bet rekking t ot m onum ent enzorg en archit ect uur t e w et en respect ievelij k de PRQXPHQWHQFRPPLVVLH en ZHOVWDQGFRPPLVVLH
12
Hoofdst uk 4: Speerpunt en van beleid Dit hoofdst uk best aat uit de bespreking van de 4 speerpunt en van het Oist erw ij kse cult uur beleid in de per iode 2005 t ot 2009. De speerpunt en zij n de result ant e van de inbreng van het cult urele veld in de st art bij eenkom st , een inleidende st art not it ie w aarin deze inbreng verw erkt is en de pr iorit eit en die de com m issie I nw onerszaken voor het cult uurbeleid heeft aangegeven ( zie hoofdst uk 1) . Het bet reft hier de speerpunt en w aarop nieuw beleid zal w orden ont w ikkeld. Elk speerpunt zal w orden t oegelicht in een inleiding, w aarna de act iepunt en per speerpunt zullen w orden besproken. Per act iepunt w ordt een r am ing van de benodigde m iddelen gegeven. Tot slot w ordt aangegeven w at de t e bereiken doelst ellingen van het beleid m et bet rekking t ot het specifieke speerpunt zij n.
4.1 Speerpunt : I nform at ie in de cult urele sect or 4.1.1 I nleiding Oist erw ij k kent een vr ij gedegen cult urele infrast ruct uur: enkele professionele cult urele inst ellingen, vele verenigingen, professionele kunst enaars en galeries zorgen al j aren voor een levendig en st abiel cult ureel k lim aat . Tij dens de st art bij eenkom st bleek w el dat in het cult urele veld behoeft e best aat aan uit w isseling van inform at ie t ussen verschillende cult urele part ners. Dit om zow el het publiek bet er t e kunnen bereiken als t ot een bet ere afst em m ing en sam enw erking onder ling t e kom en. Ook w erd m eerdere keren geopper d om Oist erw ij k st erker t e prom ot en vanuit een cult ureel perspect ief. Vast gest eld k an w orden dat de rol v an m arket ing en inform at ie in de cult urele sect or st eeds grot er w ordt . Om een gevar ieerd en om v angr ij k publiek t e kunnen bereiken ziet de gem eent e de inzet van m et nam e m oderne com m unicat iem iddelen als onont beerlij k. Om deze com m unicat iem iddelen t e onderst eunen en voeden m oet er ook ruim t e zij n voor het int erm enselij ke cont act in de cult urele sect or.
4.1.2 Act iepunt en $FWLHSXQW'HJHPHHQWH2LVWHUZLMN]DOHHQ8,7SXQWRQWZLNNHOHQ Om de rol van inform at ie in de cult urele sect or aan t e st erken, zoekt de gem eent e in de kom ende beleidsperiode aansluit ing bij het reeds lopende UI T- proj ect in Br abant . I n het proj ect ‘UI T- punt en’ heeft de prov incie Noord- Br abant sam en m et ( m iddel) grot e Brabant se st eden een net w erk van UI T- punt en gebouw d in de bibliot heken v an de bet rokken st eden. Een UI T- punt is een virt ueel én een fysiek inform at iepunt voor cult uur en uit gaan in een gem eent e of regio. Het voert lokale agenda- inform at ie in de cent rale Uit - in- Brabant - dat abase of bevordert dat lokale voorzieningen dat doen. Een UI T- punt st im uleert daarnaast cult urele act ivit eit en en verleent dienst en aan het w erkveld. Het onderhoudt een relat ie m et burgers die zich als geïnt eresseerde hebben lat en regist reren. Een UI Tpunt is de lokale cult uurk at alysat or. Voor vest iging in de bibliot heken is gekozen om dat bibliot heken, naast inform at iespecialist en, laagdrem pelige voorzieningen zij n m et een groot en breed publieksbereik.
13
Naast het proj ect ‘UI T- punt en’ is ook het part nerproj ect ‘Uit m arket ing’ onder gebracht onder de koepel ‘Uit in Brabant ’, een st icht ing m et daar in vert egenw oordigd Om roep Br abant , het Brabant se Bureau voor Toerism e en de Provinciale Bibliot heek Cent rale Noord- Brabant . Deze st icht ing heeft als doel cult uurpart icipat ie en uit gaan in Noord- Brabant t e bevorderen. Het doel van het proj ect UI T- m arket ing is kennis uit w isselen, sam enw erking init iëren en bevordering van het opt im aal benut t en van het gezam enlij ke UI T- m erk. Het proj ect ‘UI T- punt en’ w ordt uit gevoerd in het kader van het provinciale Act ieplan Cult uurbereik 2001 – 2004. Gezien de gem eent elij ke w ensen en de prov inciale ont w ikkelingen hebben gem eent e en OBT Bibliot heek voor Midden- Br abant het init iat ief genom en om een Uit - punt in Oist erw ij k op t e richt en. Aan de uit w erking ervan is reeds een aanzet gegeven: om de provinciale subsidie veilig t e st ellen heeft het college vooruit lopend op de behandeling van deze not a reeds een st art subsidie t oegekend voor een pilot ( UI T) punt in Oist erw ij k. De pilot houdt de opr icht ing in van een virt ueel UI T- punt ( w ebsit e) een fysiek UI T- punt in Oist erw ij k. Met een UI T- punt w ordt de sociale cohesie en leefbaarheid bevordert . Daarnaast w ordt m et een UI T- punt gest alt e gegeven aan een onderdeel v an de in het kader van de Herst ruct urer ing Openbaar Bibliot heekw erk vereist e vorm ing van de bovenlokale net w erkvorm ing. Belangrij k st e funct ie is uit eraard het voor de inw oners, bezoekers en t oerist en sam enbrengen van inform at ie over het cult urele veld in Oist erw ij k en daarbuit en en cult uur prom ot ie. Het Uit - punt w ordt gehuisvest in cult uurcent rum Tiliander en opgezet in sam enspraak m et de cult urele part ners, o.a. VVV, Fact or ium Podium kunst en en Tiliander. Als basisbibliot heek voor de regio Midden- Br abant neem t de OBT deel aan het net w erk van basisbibliot heken in Noord- Brabant . Na 2006 kan de OBT m iddelen verkrij gen uit de net w erkgelden die beschikbaar kom en in het kader van de herst ruct urering bibliot heekw erk in een oplopend pat roon. I n de proj ect fase ( 2005/ 2006) w ordt door de OBT een m odel ont w ikkeld, w aarbij voor de st ruct urele financier ing van de UI T- punt en in de t oekom st , cofinancier ing door cult urele part ners uit gangspunt is. Op basis v an gebleken succes dient het UI T- punt m et ingang van 2008 financieel zelfst andig t e opereren en t e w orden gedragen door het cult urele veld. 0LGGHOHQ Blij kens de begrot ing van OBT Bibliot heek voor Midden Brabant is voor de periode van 2005 t ot en m et 2008 voor het UI T- punt j aar lij ks een gem eent elij ke bij dr age nodig van
$FWLHSXQW 'H JHPHHQWH VWLPXOHHUW GH LQWHUDFWLH HQ XLWZLVVHOLQJ YDQ LQIRUPDWLH LQ KHWFXOWXUHOHYHOG De gem eent e w il de sam enw erking t ussen de inst ellingen, het cult urele veld en de gem eent e st im uleren. Ze onderst reept de gedacht e dat het cult urele leven in Oist erw ij k gebaat is bij sam enw erking en afst em m ing. Een goed geoliede infrast ruct uur zal zij n vrucht en afw erpen en t ot een grot er publieksbereik leiden. Het inr icht en van een UI T- punt is een st ap in de goede
14
richt ing, regelm at ig overleg m et het cult urele veld kan de funct ionalit eit en reikw ij dt e ervan vergrot en. Voor overleg in het cult urele veld kan allereerst t eruggev allen w orden op best aande c. q. op t e richt en organen. Zo zal in het kader van de op t e zet t en m arkt plaat s ( zie paragr aaf 4.4.2) een st uurgroep w orden opgericht w aarin het onderw ij s, lok ale cult uurm akers en gem eent e vert egenw oordigd zij n. Daarnaast zal de gem eent e een specifiek overleg t ussen de Oist erw ij kse accom m odat ies init iëren ( zie par agraaf 4.2.2) . De verw acht ing is dat het inst ellen van deze overleggen een st im ulans zij n voor de uit w isseling v an inform at ie en sam enw erking t ussen cult urele part ners. Ook vorm en ze een form eel kader w aar binnen cult urele part ners m et elkaar het aanbod kunnen st uren. Daarnaast zal de gem eent e init iat ief nem en t ot een t w eej aarlij ks cult uurdebat m et alle cult ureel bet rokkenen in de gem eent e. I n dit cult uur debat zal onder andere een evaluat ie en bij st uring van het gem eent elij k cult ureel beleid cent raal st aan. Om het gem eent elij ke beleid bij het veld bekend t e m aken zal de cult uurnot a op de w ebsit e verschij nen en zal de not a onder cult uurbet rokkenen verspreid w orden. Tot slot w il de gem eent e facilit erend opt reden t en opzicht e van init iat ieven van derden die t ot doel hebben de cult urele infr ast ruct uur t e verst evigen en inform at ie uit t e w isselen. Onlangs is het init iat ief om t ot een kunst enaarsplat form t e kom en onderst eund door het beschikbaar st ellen v an ruim t e en inform at ie. Andere m ogelij ke init iat ieven ( een UI T- m arkt ! ) w il de gem eent e op soort gelij ke w ij ze onderst eunen. Daarnaast kan, in enkele gevallen, voor onderst euning v an init iat ieven een beroep gedaan w orden op de best aande regeling Proj ect subsidie. 0LGGHOHQ Verspreiden cult uurnot a: LQFLGHQWHHOLQ Organisat ie cult uurdebat t en: WZHHMDDUOLMNVWHVWDUWHQLQ Facilit eren init iat ieven derden: via best aande m iddelen behorend proj ect subsidies.
bij
de
Regeling
4.1.3 Wat t e bereiken -
-
Het UI T- punt w ordt vanaf 2006 per j aar door m inim aal 12.000 ( fysieke en digit ale) bezoekers bezocht . I n 2007 en 2009 vinden cult uurdebat t en plaat s.
15
4.2 Speerpunt : verst erken van de cult urele accom m odat ies 4.2.1 I nleiding Met cult uurcent rum Tiliander heeft Oist erw ij k een eigent ij dse m ult ifunct ionele accom m odat ie, w aarin zij n ondergebracht een podium zaal en diverse andere zalen, bibliot heek, dans- en m uziekschool, VVV en een gr and- café. Het cent rum is in m aart 2004 geopend en fungeert nu al als het cult urele hart van Oist erw ij k. I n Moergest el fungeerde t ot voor kort part y- en ont m oet ingscent rum Den Boogaard als onderkom en voor het cult urele leven v an deze kern. Het sluit en van deze accom m odat ie heeft de voorgenom en act ie voor het behoud van een podium funct ie in Moergest el in een st room versnelling gebracht 4 . Naast cult uurcent rum Tiliander en een t oekom st ige accom m odat ie in Moergest el kent de gem eent e nog een aant al accom m odat ies w aar in cult urele funct ies zij n onder gebracht en w aar een podium w ordt geboden. I n dit verband kunnen w orden genoem d het nat uurt heat er en de kiosk. De accom m odat ies w orden veelal op de eigen funct ie en zonder of slecht s in m inim ale afst em m ing m et de andere inst ellingen geëxploit eer d. De gem eent e kent een subsidiebeleid. Evaluat ie v an dit beleid heeft geen pr iorit eit gekregen. Ter verst erking van de best aande accom m odat ies is het echt er w el w enselij k het subsidiebudget voor de bespeling van accom m odat ies t e bezien. Gelet op de recent e ont w ikkelingen op het gebied van de cult urele accom m odat ies verdient het aanbeveling om het Oist erw ij kse accom m odat iebeleid st erker aan t e zet t en. I n de volgende par agraaf w orden hiert oe act iepunt en geform uleerd. Wellicht t en overv loede: onder accom m odat ies w orden in dit speer punt gem eent elij ke cult urele accom m odat ies gevat w aar in een podium w ordt geboden. Het bet reft hier bij voorbeeld niet het aanbod van at elierruim t e. Hoew el bevordering van de professionele ( podium ) kunst en in zij n geheel belangrij k w ordt geacht , heeft dit it em ( de verst erk ing van de professionele cult uur aanbod) bij de t ot st andkom ing v an deze kadernot a geen priorit eit gekregen.
4.2.2 Act iepunt en $FWLHSXQW 'H JHPHHQWH RQGHUQHHPW DFWLH RP LQ 0RHUJHVWHO HHQ QLHXZH PXOWLIXQFWLRQHOH DFFRPPRGDWLH WHQ EHKRHYH YDQ FXOWXUHOH HQ VRFLDOH DFWLYLWHLWHQ WH UHDOLVHUHQ De uit w erking van dit act iepunt is inm iddels t er hand genom en. Er is een haalbaarheidsonderzoek verricht naar de bouw van een accom m odat ie in het cent rum van Moergest el, w aar in als onder t e brengen funct ies w erden bet rokken: zalen en podium , bibliot heek en ouderenact ivit eit en uit de Roozendr ies. De raad heeft op 10 m aart 2005 naar 4
I n het coalit ieakkoord 2002-2006 ( punt 38) is opgenom en: ’De podium funct ie in de kern Moergest el zal
behouden blij ven’.
16
aanleiding v an de eindrapport age over het haalbaarheidsonderzoek en het collegevoorst el ingest em d m et het realiseren van en het opst ellen v an definit ieve plannen voor een m ult ifunct ionele accom m odat ie in Moergest el. 0LGGHOHQ De raad heeft op 10 m aart 2005 beslot en dat bij de perspect iefnot a 2005 de dekk ingsm iddelen voor de invest er ingskost en en de j aarlast en van de nieuw e m ult ifunct ionele accom m odat ie in Moergest el zullen w orden aangew ezen.
$FWLHSXQW'HJHPHHQWH]DOHHQVXEVLGLHUHJHOLQJRQWZLNNHOHQ YRRUJHEUXLNYDQ GH 2LVWHUZLMNVHFXOWXUHOHDFFRPPRGDWLHV Cult uurcent rum Tiliander levert nieuw e init iat ieven op, ook van buit en de gem eent e. Voor de verdere ont w ikkeling van het cult uurcent rum als cult ureel hart en om de inw oners een gevarieerd progr am m a t e kunnen bieden, is het van belang dat de init iat ieven ook daadw erkelij k binnen gehaald kunnen w orden. Dit lukt vaak niet door het ont breken van de benodigde financiële m iddelen. Het verst rekken van een gem eent elij ke subsidie is t hans op grond van de huidige regelgev ing vaak niet m ogelij k. Het zelfde gaat m ogelij k in de t oekom st gelden voor de nieuw e Den Boogaard in Moergest el. Wel is er een subsidiebudget voor de bespeling van het nat uurt heat er. Een uniform en voor alle accom m odat ies geldend subsidiebeleid t en behoeve van cult urele product ies w ordt w enselij k geacht . Daart oe m oet en de best aande subsidieregelingen aangepast w orden dan w el een nieuw e regeling ont w orpen. Als uit t e w erken subsidievoorw aarden van de nieuw e regeling kunnen op dit m om ent b.v. w orden genoem d: Zonder subsidie k an de act ivit eit in de bet reffende accom m odat ie geen doorgang v inden. Een gevar ieerd cult uur aanbod en unieke t oegevoegde w aar de voor de program m er ing in de bet reffende accom m odat ie. Aansluit ing bij speerpunt en van beleid ( bij v. cult uureducat ieve proj ect en) . Aan de subsidie w ordt een m ax im um per proj ect verbonden. De nieuw e regeling zal in 2006 w orden opgezet en zal ingaan per 1 j anuar i 2007. Bij de opzet zullen ook de consequent ies voor reeds best aande subsidies ( bij voorbeeld voor de bespeling van het nat uurt heat er w aar de VOS nu gebruik van m aakt ) bet rokken w orden. 0LGGHOHQ Subsidie voor bespeling accom m odat ies: VWUXFWXUHHOYDQDI 5HHGVEHVWDDQGEXGJHWYRRUEHVSHOLQJQDWXXUWKHDWHU Ext ra nodig vanaf 2007: SHUMDDU
$FWLHSXQW 'H JHPHHQWH ]DO RYHUOHJ HQ DIVWHPPLQJ WXVVHQ GH DFFRPPRGDWLHV LQLWLsUHQ Om een afst em m ing t ussen en efficiënt er gebruik van de accom m odat ies t e kunnen realiseren, zullen in eerst e inst ant ie de accom m odat ies en de daarin plaat svindende act iv it eit en m oet en w orden geïnvent ar iseerd. Daarna kan in overleg w orden bezien of er en op w elke w ij ze er
17
afst em m ing o.a. bij de program m ering, uit w isseling en m ogelij k ook m edegebruik kan plaat svinden. Voor ( nieuw e) init iat ieven, w aarbij b.v. ook gedacht w ordt aan exposit ies, ont st aat er een dat abank w aar event ueel huisvest ingsvragen kunnen w orden voorgelegd. 0LGGHOHQ Het bet reft een efficiënt er gebruik van de accom m odat ies. Voor alsnog w ordt er van uit gegaan dat dit geen ext ra financiële m iddelen vergt .
4.2.3 Wat t e bereiken -
-
-
Het realiseren van een m ult ifunct ionele accom m odat ie in Moergest el w aar in m et ingang van een nader t e bepalen dat um in 2007 cult urele en sociale act iv it eit en kunnen plaat svinden. Een nieuw e subsidieregeling in 2006 w aardoor vanaf 1- 1- 2007 product ies ( ook die van buit en Oist erw ij k) in Oist erw ij kse cult urele accom m odat ies kunnen w orden gesubsidieer d zodat een gev arieerd program m a kan w orden geboden en de bet reffende cult urele accom m odat ie een nog bredere uit st raling krij gt . Een overleg t ussen cult urele accom m odat ies v anaf m edio 2006.
18
4.3 Speerpunt : Kunst in de Openbare Ruim t e 4.3.1 I nleiding Oist erw ij k is een rust ieke gem eent e m et een m eer dan gem iddelde kw alit eit voor w onen en recreëren. De openbare ruim t e laat zich veelal kenschet sen door de begr ippen groen, ruim t e en rust . Kunst speelt hierin nog een geringe rol. De oplever ing in het afgelopen j aar van de kunst w erken op de bedrij vent errein Laar akkers en Sonm an en die in cult uurcent rum Tiliander, heeft de t ot aalst and v an aant al kunst obj ect en ( inclusief m onum ent en) in de openbare ruim t e in de gem eent e gebracht op 16. De zogenaam de `k leine m onum ent en’ zij n hierbij nog niet m eegerekend. Daarnaast kent de gem eent e een bescheiden collect ie kunst obj ect en in het gem eent ek ant oor w aarvan ( slecht s) enkele obj ect en een cult uurhist orische w aarde hebben. De gem eent e onderkent dat kunst een grot e bij dr age kan leveren aan het behouden en verbet eren van de kw alit eit van de openbare ruim t e. Kunst kan de best aande openbare ruim t e verrij ken en vernieuw en, bezielen en inspireren m aar ook relat iveren en confront eren. Ze draagt m et andere w oorden, bij aan de t ot st andkom ing van een kw alit at ief goede leefom gev ing. Het succes van onder andere Oist erw ij k Sculpt uur en de Galer ieronde leert ons daarnaast dat kunst in de openbare ruim t e ook een posit ieve aant rekkingskracht heeft op m ensen die t ij delij k in de gem eent e verblij ven en recreëren. Oist erw ij k w il de kw alit eit van de leefom gev ing gr aag op peil houden, zo niet ver bet eren. De gem eent e w il zich daarom de kom ende beleidsperiode inspannen om het beleid op het t errein van de kunst in de openbare ruim t e uit t e bouw en en t e int ensiveren. Dit denkt zij t e realiseren m iddels de act iepunt en die hieronder besproken w orden.
4.3.2 Act iepunt en $FWLHSXQW 'H JHPHHQWH ]DO HHQ V\VWHHP RS]HWWHQ WHQ EHKRHYH YDQ KHW EHKHHU HQ EHKRXGYDQNXQVWHQNOHLQJHPHHQWHOLMNFXOWXUHHOHUIJRHGLQGHRSHQEDUHUXLPWH Wil m en de pret ent ie van een st erker kunst beleid in de openbare ruim t e w aarm aken dan dient er niet alleen aandacht t e zij n voor nieuw e kunst im pulsen m aar j uist ook voor het handhaven en verzorgen van het reeds best aande. Het ligt dan ook voor de hand dat Oist erw ij k de kom ende j aren w il invest eren in een syst eem dat gericht is op het beheren en onderhouden van kunst w erken in de openbare ruim t e. I n een cult uurhist or ische gem eent e als Oist erw ij k st uit m en bij het invent ar iseren van kunst al gauw op het feit dat de scheiding t ussen kunst obj ect en en cult ureel hist or ische erfgoed ( de zogenaam de `k leine m onum ent en') in enkele gevallen dun is 5 . Daar het ook aan een beleid t en aanzien van het onderhoud v an deze kleine m onum ent en ( in gem eent elij k bezit ) ont breekt , is, in overleg m et de afdeling Ruim t elij ke Ordening, beslot en om t ot een gezam enlij k opzet t e kom en van beheer en behoud van kunst w erken en klein gem eent elij ke cult ureel erfgoed. De m onum ent encom m issie heeft zich posit ief over dit idee uit gelat en. 5
I n het rapport ‘ Kleine Monum ent en’ dat de m onum ent encom m issie in 2003 uit gebracht heeft , st aan ook enkele
kunst werken verm eld.
19
Het onderhoud van de kunst w erken is op dit m om ent react ief: op het m om ent dat zich serieuze bek ladding dan w el beschadiging van kunst obj ect en voordoet , w ordt er schoongem aakt of gerepareer d. I n een enkel geval w ordt prevent ief onderhoud uit gevoerd. Het onderhoud aan de ‘ kleine m onum ent en’ is m inim aal. Om t ot een degelij k beheer en behoud van beelden over t e kunnen gaan zal de gem eent e allereerst een invent ar isat ie lat en uit voeren inclusief archiefonderzoek. Tij dens deze invent arisat ie zal de nu best aande voorlopige lij st van obj ect en geverifieerd en m ogelij k uit gebreid w orden. Uit de t ot ale lij st v an cult urele obj ect en zal voort s een select ie gem aakt m oet en w orden van de kunst w erken en voorw erpen die daadw erkelij k opgenom en gaan w orden in het onderhoudsbest and. Dat daarbij niet alle voorw erpen m eegenom en kunnen w orden is een gegeven: een gem eent e m oet durven kiezen voor kw alit eit en cult uurhist or ische w aarde. Bij de select ie zal de m onum ent encom m issie geconsult eer d w orden. Na de select ie zal de gem eent e een eerst e schouw lat en plaat sv inden w aarin een 0- m et ing zal w orden uit gevoerd: de fysieke st and van zaken v an de obj ect en zullen dan in beeld w orden gebracht . De gegevens van deze schouw zullen w orden verzam eld in een dat abase en w orden gecom plet eerd m et een onderhoudsadv ies voor elk obj ect . Na de schouw zal acht erst allig onderhoud gepleegd w orden en het reguliere onderhoud st art en. Het beheer en onderhoud van de obj ect en zal dan w orden opgenom en in de algem ene Meerj aren Onderhoudsplanning v an de gem eent e. Er w ordt naar gest reefd om de invent ar isat ie, select ie select ie en schouw in 2006 t e lat en plaat svinden. Vanaf 2007 kan dan het acht erst allig onderhoud en het reguliere onderhoud van st art gaan. %HQRGLJGHPLGGHOHQ Op basis van een indicat ie van de Nieuw e Brabant se Kunst st icht ing w orden de volgende kost en geraam d: Ram ing kost en invent arisat ie, select ie en schouw : HHQPDOLJLQ Ram ing kost en acht erst allig onderhoud: HHQPDOLJLQ Ram ing kost en j aar lij kse onderhoud: 35 obj ect en * SHUMDDU PDQXUHQHQPDWHULDDO VWUXFWXUHHOYDQDI (ULVUHHGVHHQEHVWDDQGEXGJHWYDQ YRRURQGHUKRXG van kunst w erken. Er is dus een ophoging nodig van
$FWLHSXQW'HJHPHHQWH]DOHHQDFWLHYHUDDQNRRSHQRSGUDFKWHQEHOHLGYRRUNXQVW LQGHRSHQEDUHUXLPWHYRHUHQ De gem eent e kent op dit m om ent een 1% regeling van w aaruit kunst aankopen en –opdracht en gefinancierd w orden. De regeling houdt in dat bij uit voer ing v an gem eent elij ke w erken boven de YDQ GH DDQEHVWHGLQJVVRP ZRUGW JHUHVHUYHHUG YRRU HHQ NXQVWDDQNRRS RI opdracht . De 1% financieringssyst em at iek heeft in de loop der j aren enkele goede kunst w erken opgeleverd die het op t e leveren gem eent elij ke proj ect ook een w aardevolle ext ra dim ensie m ee hebben kunnen geven. Vanw ege deze t oegevoegde w aarde w ordt voorgest eld om de 1% regeling t e handhaven. De voeding v an de reserve kunst zal, als gevolg van nieuw e begrot ingsvoorschrift en w el aangepast m oet en w orden. I n plaat s van de 1% ram ing per krediet , zal 5- j aar lij ks de t ot ale krediet hoogt e van de afgelopen 5 j aar w orden vast gest eld
20
w aarna 1% daarvan voor kunst proj ect en bij de perspect iefnot a t er overw eging zal w orden gegeven. Om het kunst aankoop- en opdracht enbeleid t e kunnen int ensiveren zal er echt er m eer m oet en gebeuren dan het t oepassen van de 1% regeling. Deze regeling kent im m ers zij n beperk ingen: De regeling is afhankelij k van proj ect leiders voor opvoering van de 1% ( geen verplicht ing) ; de realisat ie van de kunst t oepassing is m eest al locat iegebonden, het eindproduct w ordt veelal in de buurt van het op t e leveren proj ect geplaat st ; de regeling kan alleen t oegepast w orden op w erken die door de gem eent e zelf uit gevoer d w orden; de gem eent e is de enige m ogelij ke init iat iefnem er van kunst proj ect en in de openbare ruim t e. Voorgest eld w ordt dan ook om in de kom ende beleidsper iode een regeling in het leven t e roepen die m ogelij kheden schept om buit en de 1% regeling kunst aankopen of - opdracht en t e realiseren. Kenm erkend voor deze nieuw e regeling is het uit gangspunt dat kunst een onlosm akelij k onderdeel vorm t van de t ot ale Oist erw ij kse sam enlev ing. Een aanleiding voor kunst zal dan ook niet alleen gekoppeld hoeven t e w orden aan de oplever ing van een openbaar w erk, m aar kan zij n oorsprong vinden in een init iat ief vanuit de gehele Oist erw ij kse gem eenschap. Concreet w ordt voorgest eld om ongeveer 1 keer per 2 j aar een kunst aankoop of - opdr acht t e realiser ing die niet gekoppeld is aan de 1% regeling. Voor een der gelij k proj ect kunnen naast de gem eent e zelf, ook derden een voorst el ont w ikkelen. Een m aal per 2 j aar zal een keuze uit de ingediende proj ect en gem aakt w orden. De gem eent e, als beheerder van de openbare ruim t e, blij ft bet rokken bij de keuze en realisering v an dit init iat ief. De gem eent e zal in 2006 de regeling, die OK ( Oist erw ij k en Kunst ) zal w orden gedoopt uit w erken. Zaken als t e volgen procedures, keuzecrit eria, keuzecom m issie en publicit eit zullen in de regeling w orden v ast gelegd. Voor uit voering ervan is j aarlij k s QRGLJWHVWRUWHQ in het gem eent elij ke kunst fonds. Met de keuze voor m eer kunst in de openbare ruim t e dr ingt zich ook de vraag op w ie het College over t e m aken keuzes kan adviseren. De com m issie I nw onerszaken bleek in j uni 2004 verdeeld over de noodzaak t ot het inst ellen van een vast e kunst com m issie. Tegenover de deskundigheid die een dergelij ke com m issie k an inbrengen w erd o. a. het gem is aan een grot ere bet rokkenheid uit de sam enlev ing gest eld. Om enerzij ds zich een deskundig onafhankelij k advies t e kunnen geven m aar anderzij ds voldoende bet rokkenheid uit de sam enlev ing t e kunnen garanderen zal de gem eent e, zoals de laat st e j aren gebruikelij k is, de kom ende j aren w erken m et t ij delij ke kunst com m issies. Een kunst com m issie w ordt voor de duur van 1 kunst proj ect sam engest eld en adviseert het College t en aanzien van besluit en m et bet rekking t ot dat ene proj ect . Voor elke com m issie zullen zow el direct bet rokkenen bij het proj ect , als voor het proj ect noodzakelij ke of gew enst e ( cult uur) deskundigen w orden uit genodigd. Om een zekere opbouw van kennis in de kunst com m issies m ogelij k t e m aken kan een deskundige bij 3 t ot 4 ( opeenvolgende) kunst proj ect en bet rokken w orden. Ter adviser ing v an haar kunst beleid bedient de gem eent e zich van de t w eej aar lij kse cult uur debat t en m et het cult urele veld ( zie paragr aaf 4.1. 2 ) . Tot slot : I n de st art bij eenkom st cult uur is er onder andere door de aanw ezige lok ale kunst aanbieders op aan gedrongen om in het kunst aankoop en opdr acht enbeleid de product en
21
van lok ale kunst aanbieders niet t e verget en. De gem eent e onderst reept van hart e de professionalit eit en deskundigheid v an de lokale kunst aanbieders en beseft bovendien dat w erk van `eigen’ bodem de bet rokkenheid bij een kunst w erk vergroot . Ze realiseert zich echt er ook dat een int ensiever kunst beleid, alleen al v anw ege de pret ent ie en om v ang, geen zuiver lokale aangelegenheid k an zij n. Oist erw ij k m oet over zij n eigen grenzen heen durven kij ken. Wel zal er naar gest reefd w orden om bij elke kunst opdracht die de gem eent e uit voert , indien van t oepassing, 1 lokale kunst enaar t e inv it eren voor het m aken van een schet sont w erp. Voor een kunst aankoop zal, naar evenbeeld, 1 lokale galerie of kunst enaar geraadpleegd w orden. Een aspect van het kunst aankoopbeleid zal de kom ende j aren w einig aandacht krij gen: die van de gem eent elij ke kunst collect ievorm ing t en behoeve van de beslot en ruim t e. De gem eent e heeft binnen haar kant oorm uren een bescheiden collect ie kunst . Het groot st e deel hiervan is verkregen t en t ij de van de Beeldende Kunst enaars Regeling. Enkele st ukken zij n door schenking of aankoop verkregen. Op dit m om ent w ordt via onderzoek bekeken hoe de collect ie opgeschoond en geconserveerd k an w orden. Gezien de ger inge m useale kennis en de beperkt e m ogelij kheden t ot exposit ie van de gem eent elij ke organisat ie k iest ze er voor om dit aspect verder niet t e ont w ikkelen. Uit eraar d st aat de best aande Regeling proj ect subsidies open voor organisat ies die iet s op dit t errein w illen ondernem en. 0LGGHOHQ: Uit voering OK- regeling:
VWUXFWXUHHOVWRUWHQLQKHWNXQVWIRQGV
$FWLHSXQW 'H JHPHHQWH ]DO GHUGH SDUWLMHQ VWLPXOHUHQ RP LQ NXQVW LQ GH RSHQEDUH UXLPWH WH LQYHVWHUHQ HQ GDDU ZDDU QRGLJ EDVLVYRRU]LHQLQJHQ WUHIIHQ GDQ ZHO FRILQDQFLHUHQ Hoew el de gem eent e, als beheerder van de publieke ruim t e, het voort ouw neem t in de realiser ing v an buit enkunst , ziet ze w el degelij k een rol w eggelegd voor invest er ingen v an derde part ij en. Het succes van Oist erw ij k Sculpt uur laat bij voorbeeld zien dat ook part iculier init iat ief een goede bij drage k an leveren aan de verrij k ing van de buit enruim t e. Hoew el m aar t ij delij k, bleek de m anifest at ie bij zonder kracht ig en een im puls voor verdere ont w ikkelingen op dit t errein. Naar aanleiding van het evenem ent is het idee geboren om aan deelnem ende galer ieën v an de Galerieronde Oist erw ij k exposit ieplekken in de buit enruim t e beschik baar t e st ellen. Galeriehouders zouden hierop w isselende kunst obj ect en kunnen exposeren. De galerieronde heeft lat en w et en posit ief t egenover het idee t e st aan. Gem eld is w el dat gezien de hoge verzekeringskost en er evenw el een verschuiv ing zal m oet en plaat svinden van buit enruim t e naar openbare gebouw en. Uit gangspunt blij ft dat de gem eent e bem iddelt in het aanbod van de plek dan w el deze zelf aanbiedt ( inclusief event uele sokkels) . Galer iehouders dienen deze plekken voor eigen rekening en risico in t e r icht en en t e onderhouden. De gem eent e zet de gesprekken m et de galer iehouders voort en st reeft ernaar om , bij doorgang van het proj ect , een convenant m et de galer ieën op t e st ellen. Een t w eede m ogelij kheid om in sam enw erking m et derden t ot kunst realiser ing t e kom en biedt de pilot “ Bouw en binnen St rakke Cont ouren”. Dit groot scheepse w oningbouw proj ect biedt
22
Oist erw ij k de m ogelij kheid t ot het ont w ikkelen van bouw proj ect en binnen de best aande bebouw ingsgrenzen. Kw alit eit van w onen is het leidende pr incipe in de ont w ikkeling van deze proj ect en. De realiser ing van kunst op de t e bouw en locat ies sluit hier naadloos op aan. Verrew eg het groot st e deel van de geïnvent ar iseerde bouw proj ect en in de pilot w ordt t er hand genom en door proj ect ont w ikkelaars. Ongeveer 10 proj ect en daarvan zij n, gezien hun om vang of uit st r aling, int eressant voor de realisering van kunst op de locat ie. De proj ect ont w ikkelaars van deze locat ies zullen, afhankelij k van de t ij dspanne w aar in de bouw is gepland, benaderd w orden m et de vraag afspr aken vast t e leggen m et bet rekk ing t ot de cofinancier ing van kunst w erken bij hun locat ie. Uit gangspunt is dat de gem eent e gem iddeld m ax im aal 50% van de kost en t er realiser ing van een kunst w erk bij draagt . Voorgest eld w ordt om de financiering van deze proj ect en t e halen uit de exploit at ie van het grondbedr ij f van de pilot Bouw en binnen st rakke cont ouren. Overigens is de verw acht ing dat de 1% regeling, de OK regeling en de pilot - kunst t ezam en de gem eent e m inim aal 1 kunst w erk per j aar oplevert . Naast bovenst aande concret e proj ect en zal de gem eent e de kom ende beleidsper iode m et posit ieve inst eek reageren op event uele k ansen die zich voordoen om t ezam en m et derden kunst in de openbare ruim t e t e realiseren. 0LGGHOHQ Event uele kost en voor init iat ieven m et derden zullen uit het kunst fonds gehaald w orden. De kost en voor kunst proj ect en van bouw proj ect en uit de pilot zij n afhankelij k van het aant al proj ect ont w ikkelaars dat t ot afspraken w il kom en. Een ruw e schat t ing is dat QRGLJ zal zij n ( 8 proj ect en m aal SHU SURMHFW 9RRUJHVWHOG ZRUGW RP GH ILQDQFLHULQJ YDQ deze proj ect en t e halen uit de exploit at ie van het grondbedrij f van de pilot Bouw en binnen st rakke cont ouren.
$FWLHSXQW 'H JHPHHQWH ]DO GH EHWURNNHQKHLG YDQ LQZRQHUV ELM NXQVW LQ GH RSHQEDUHUXLPWHVWLPXOHUHQ Om kunst daadw erkelij k een verrij k ing t e lat en zij n voor de fysieke leefom gev ing is het veelal nodig om rondom kunst m eer t e doen dan alleen het neerzet t en en onderhouden van een kunst w erk. Juist bet rokkenheid bij openbare kunst creëert een basis van w aaruit kunst gezien en gew aar deerd w ordt . Dit overigens niet vanuit de illusie dat iedereen een kunst w erk alt ij d m ooi zal vinden: confront at ie en vernieuw ing en daarm ee scepsis in ont vangst bij een deel van het publiek, zij n im m ers inherent aan kunst . De gem eent e zal de volgende inst rum ent en inzet t en om de bet rokkenheid bij kunst in de openbare ruim t e t e vergrot en. Uit er aard zal daar w aar van t oepassing ook het cult urele erfgoed niet verget en w orden: Voor nieuw t e ont w ikkelen kunst w erken zullen in alle gevallen direct bet rokkenen ( om w onenden, belanghebbenden) w orden uit genodigd om zit t ing t e nem en in de kunst com m issie voor het bet reffende proj ect . De gem eent e st elt zich de kom ende beleidsper iode echt er ook open voor experim ent en die een nog grot ere bet rokkenheid t ot doel hebben. Zo zou de bet rokkenheid nog breder uit gezet kunnen w orden door bij voorbeeld het
23
st em - inst rum ent in t e zet t en 6 . Of door direct bet rokkenen bij een kunst w erk ( bij v. leer lingen van een school) sam en m et een kunst enaar aan de slag t e lat en gaan. Uit eraard zal in alle gevallen voor de kw alit eit v an de kunst gew aakt w orden. Het is overigens ook de verw acht ing dat de nieuw e OK regeling, w aarin een aanleiding voor kunst ook zij n oorsprong k an vinden in een init iat ief uit de Oist erw ij kse gem eenschap, de bet rokkenheid bij kunst zal vergrot en. Een t w eede kans om bet rokkenheid bij openbare kunst en klein cult ureel erfgoed t e vergrot en ziet de gem eent e op het vlak van cult uureducat ie. De m arkt plaat s ( zie act iepunt 7) zal als uit drukkelij ke t aak m eekrij gen om in sam enw erking m et het onderw ij s een cult uureducat ief program m a t e ( lat en) ont w ikkelen m et het Oist erw ij kse openbare kunst bezit en ( k leine) cult urele erfgoed als onderw erp. Dit progr am m a dient gepaard t e gaan m et lesm at er iaal voor diverse leeft ij dsgroepen. Voor de ont w ikkeling van dit product , gepland in 2007, kan aansluit ing gezocht w orden bij kennis en product en v an de st adsgidsen, de Heem kundekring, het Brabant s erfgoedhuis m aar ook bij de kunst enaars van de aanw ezige kunst obj ect en. Tot slot w il de gem eent e m ogelij kheden ont w ikkelen om het op kunst bezit in de openbare ruim t e en het k leine cult urele erfgoed onder de aandacht t e brengen van inw oners en andere belangst ellenden. Zo zal onderzocht w orden of de dat abase m et inform at ie over de Oist erw ij kse kunst - en cult uurobj ect en t oegankelij k gem aakt kan w orden v ia de gem eent elij ke w ebsit e. Verder zal m et de afdeling voor licht ing bekeken w orden of en hoe het openbare kunst bezit in een represent at ieve voorlicht ingsvorm onder de aandacht v an belangst ellenden kan w orden gebracht . Beide aandacht spunt en zullen w orden opgepakt in 2007. Tenslot t e zal de gem eent e event uele ideeën van der den om kennis over het Oist erw ij kse kunst bezit en ( klein) cult ureel erfgoed t e verspreiden, w elw illend t egem oet t reden. Een proj ect subsidie op basis van de reeds best aande Regeling Proj ect subsidies gem eent e Oist erw ij k behoort dan t ot de m ogelij kheden. 0LGGHOHQ De kost en voor het bet rekken om w onenden in kunst com m issie en volksraadpleging w orden m eegenom en in de kost en van het t ot ale kunst proj ect . Kost en ont w ikkelen cult uureducat ief product openbare kunst : LQFLGHQWHHOLQ Kost en ont w ikkelen voorlicht ingsm at er iaal: 5.000 ( incident eel in 2007)
4.3.3 Wat t e bereiken -
-
6
Vanaf 2007 w orden de kunst obj ect en en het kleine cult urele erfgoed goed onderhouden, d.w .z. m inim aal 1 m aal per j aar geïnspect eerd en schoongem aakt en indien st uk/ bek lad: binnen 2 m aanden gerepareerd/ schoongem aakt . I n de periode 2005- 2009 zij n m inim aal 4 kunst w erken opgeleverd w aarvan 1 op basis van cofinanciering.
Het is bij voorbeeld m ogelij k om de onder de leiding van de kunst com m issie ont st ane keuzem ogelij kheden
( bij voorbeeld 3 schet sont werpen) t er st em m ing aan alle direct bet rokkenen/ om wonenden voor t e leggen. De kunst com m issie neem t de uit kom st van die st em m ing dan m ee in het advies naar het college . Een dergelij k experim ent is in Tilburg ( de Reeshof) uit gevoerd.
24
-
Vanaf schoolj aar 2007- 2008 m aken j aarlij ks m inim aal 5 scholen gebruik v an het cult uureducat ieve pakket over kunst en klein cult ureel erfgoed in de gem eent e. I nform at ief en educat ief m at eriaal over de openbare kunst en klein cult ureel erfgoed in Oist erw ij k zij n uit erlij k 1 j anuari 2008 m akkelij k t oegankelij k, dat w il zeggen, via w ebsit e t e raadplegen, t elefonisch op t e vragen of op gem eent ek ant oor af t e halen.
25
4.4 Speerpunt : Cult uureducat ie 4.4.1 I nleiding De gem eent e st reeft er naar zoveel m ogelij k Oist erw ij kers van elke leeft ij d en acht ergrond in aanr aking t e brengen m et cult uur. Onderzoek w ij st uit dat het kunnen beleven en geniet en v an cult uur berust op een v aardigheid die het liefst zo vroeg m ogelij k m oet w orden aangeleerd. Als cult uur deelnam e j ong is geleerd, w ordt het oud nog st eeds gedaan. Cult uureducat ie zal dus op een j onge leeft ij d ingezet m oet en w orden. Om dit zoveel m ogelij k t e st im uleren heeft de gem eent e cult uureducat ie t ot een kernpunt van haar cult uurbeleid verheven. Dat scholen een uit erst cruciale rol spelen in het aanleren van cult urele v aardigheden zal niet verbazen. Willen w e zoveel m ogelij k kinderen al op j onge leeft ij d kennis lat en m aken m et diverse uit ingen van cult uur, dan zal cult uureducat ie een vast en kracht ig onderdeel m oet en zij n van het onderw ij sprogram m a op scholen. Onder cult uureducat ie verst aat de gem eent e zow el de kunst - als de erfgoededucat ie. De gem eent e sluit m et dit speerpunt aan bij het beleid v an hogere overheden: zow el landelij k als provinciaal st aat cult uureducat ie en de verst erking ervan in het onderw ij s volop in de belangst elling. Het Rij k kent sinds 2004 de Regeling verst erk ing cult uureducat ie in het prim air onderw ij s. De regeling beoogt cult uureducat ie een vast e plek t e geven in het prim aire onderw ij s w aarvoor de kom ende j aren ext r a subsidiegelden ( SHUOHHUOLQJ EHVFKLNEDDU zij n voor een deel van de scholen die daart oe een verzoek indient . Sam enw erking m et cult urele inst ellingen is daarbij een voorw aarde. Vanaf 2007 w ordt dit subsidiebedrag per leerling, plus de reeds best aande subsidie, st ruct ureel aan alle schoolbest uren gegeven m iddels de lum psum financier ing. De basisscholen dienen in 2007 ook allem aal hun visie op cult uureducat ie t e hebben geform uleerd. Ook de provincie Noord- Brabant geeft m et haar not a ‘ Cult uureducat ie in Uit voer ing ( 20052008) ’ aan st ev ig op cult uureducat ie t e w illen inzet t en. Ze benoem t vier t hem a’s die op expliciet e st eun van de provincie kunnen rekenen: de inst elling van m arkt plaat sen, de scholing voor ( cult uur) educat oren, cult urele product ont w ikkeling en erfgoededucat ie. De st eun best aat onder andere uit cofinanciering en het aanst ellen van een beleidsadviseur cult uureducat ie.
4.4.2 Act iepunt en $FWLHSXQW 'H JHPHHQWH ]DO HHQ ORNDOH PDUNWSODDWV RQWZLNNHOHQ ZDDULQ YUDDJ HQ DDQERGYDQFXOWXXUHGXFDWLHYHSURGXFWHQELMHONDDUNRPHQ Op dit m om ent nem en de Oist erw ij kse basisscholen deel aan het door het Brabant s I nst it uut voor School en Kunst ( BI SK) ont w ikkelde cult uureducat ieve progr am m a. Dit progr am m a biedt een ont w ikkelingslij n w aarbij basisschoolleer lingen 1 t ot 2 m aal per j aar deelnem en aan st eeds verschillende kunst uit ingen. De gem eent e subsidieert de deelnam e aan het BI SK program m a. Het BI SK program m a w ordt over het algem een gew aardeerd door de scholen. Toch ont breekt het aan een aant al aspect en in dit progr am m a. Het BI SK- aanbod is landelij k geor iënt eerd, vooral geschikt voor recept ieve cult uurdeelnam e en bet reft alleen kunst educat ie. Lokale
26
cult uurelem ent en, act ieve cult uurdeelnam e en erfgoededucat ie kom en niet of nauw elij ks aan bod. Om cult uureducat ie st erker lokaal t e ver ankeren en m ogelij kheden t e scheppen voor alle vorm en van cult uureducat ie zal de gem eent e de kom ende beleidsperiode een cult uureducat ieve m arkt plaat s ont w ikkelen. De Oist erw ij kse m arkt plaat s is een fysiek en concreet vorm gegeven loket w aar vraag en aanbod van cult uureducat ieve product en bij elkaar kom en: een ont m oet ingsplaat s voor lokale onderw ij sinst ellingen en ( regionale) cult uurm akers. Het loket w ordt bem and door een persoon die de cult uureducat ieve w ens v an scholen probeert t e koppelen aan het cult uuraanbod dat in Oist erw ij k, de regio of door het BI SK aangeboden w ordt . Het kan daarbij gaan om een collect ieve vraag vanuit de scholen m aar ook om een individuele vraag van één school. De m arkt plaat s w ordt aangest uurd door een onafhankelij ke st uurgroep w aarin zow el vert egenw oordigers zit t en van het onderw ij s, de gem eent e als de cult uurm akers. Voor de laat st e kan in de Oist erw ij kse sit uat ie gedacht w orden aan vert egenw oordigers van Fact or ium Podium kunst en, de bibliot heek, de Heem kundekr ing, de BI SK- w erkgroep, cult uurcent rum Tiliander, de cult urele verenigingen, de kunst enaars, de galer iehouder s, de gilden et c. Oist erw ij k kiest er bew ust voor om de m arkt plaat s in de eerst e 4 j aar ORNDDO t e verankeren. Het m arkt plaat sconcept is im m ers nieuw en de verw acht ing is dat een lok aal loket de bet rokkenheid van cult uurm akers en onderw ij s bij dat nieuw e concept zal st im uleren. Het st reven is ook om de m arkt plaat s onder t e brengen in het cult urele hart van Oist erw ij k: cult uur cent rum Tiliander. Het voornem en is om het init iat ief aan t e haken bij een best aande organisat ie. Laagdrem peligheid, onafhankelij kheid, ervar ing en inhoudelij ke kennis v an zaken zullen belangr ij ke voorw aar den zij n bij de keuze van die organisat ie. Naar verw acht ing zal de m arkt plaat s na v ier j aar een dusdanige basis hebben uit gebouw d dat naar sam enw erking m et m arkt plaat sen in de regio kan w orden uit gekeken. Het st reven is om de m arkt plaat s eind 2005 ingericht t e hebben. Bij de m arkt plaat s zal een m edew erker w orden aangest eld. Deze zal t ot t aak krij gen om de cult uureducat ieve vraag op het aanbod af t e st em m en. Daarnaast zal hij of zij de eerst e j aren ook uit drukkelij k m oet en w erken aan draagv lakont w ikkeling en inst it ut ionalisering: in eerst e inst ant ie vooral in het basisonderw ij s en bij Oist erw ij kse cult uurm akers, lat er ook bij het voort gezet onderw ij s en in de regio. Er is een eerst e cont act m et Oist erw ij kse schooldirect ies en - best uren gew eest w aarin het idee van de m arkt plaat s is besproken en bediscussieer d. De aanw ezigen bleken ont vankelij k voor het concept . Voor de financiering van de m arkt plaat s zal een beroep gedaan w orden op de prov inciale subsidie voor m arkt plaat sen. De provincie subsidieert 50% van de kost en voor de ont w ikkeling en exploit at ie van m arkt plaat sen gedurende de periode 2005- 2008 op voorw aarde dat de gem eent e de andere helft v an de kost en op zich neem t . Scholen blij ven de gehele beleidsper iode, zoals ze nu doen, financieel bij dragen aan het cult uureducat ieve program m a dat ze afnem en. 0LGGHOHQ Ram ing kost en inricht ing en onderhoud m arkt plaat s: VWUXFWXUHHO YDQDI (U w ordt vanuit gegaan dat de provincie de helft van deze benodigde m iddelen bekost igt , zodat voor de gem eent e VWUXFWXUHHO RYHUEOLMIW
27
$FWLHSXQW'HJHPHHQWH]DOGHPDUNWSODDWVRQWZLNNHOLQJVWLPXOHUHQ Het inst ellen van de m arkt plaat s is een st art punt van w aaruit cult uureducat ie in Oist erw ij k vorm kan krij gen. De gem eent e beseft echt er dat de m arkt plaat s een opst art fase nodig heeft w aarin zow el het onderw ij s als de cult uurm akers m oet en kunnen t oew erken naar het concept . Vooral v an de zij de van ( niet - professionele) cult uurm akers k an verw acht w orden dat het aanpassen van een cult uurproduct aan de cult uureducat ieve m arkt enige inspanning vereist . De t oerust ing van een cult uurproduct voor het onderw ij s vraagt im m ers om ( niet alt ij d aanw ezig) onderw ij skundig inzicht en op de onderw ij sgroep t oegeschreven lesm at eriaal. Het m arkt plaat sconcept zal alleen slagen als er goede kw alit at ieve product en `verhandeld’ kunnen w orden. De gem eent e w il de m arkt plaat s dan ook t oerust en m et een budget die het voor cult uurPDNHUV in de per iode 2006- 2008 m ogelij k m aakt best aande cult uureducat ieve product en voor de Oist erw ij kse scholen aan t e passen of nieuw e t e ont w ikkelen. De gem eent e zal de m arkt plaat s r icht lij nen m eegeven voor de verdeling van m iddelen uit dit budget . Hier bij zal nadrukkelij ke aandacht voor erfgoededucat ie gevraagd w orden. Dit w ordt gerecht vaardigd door het feit dat erfgoededucat ie een inhaalslag t e m aken heeft en Oist erw ij ks rij ke verleden voldoende aanknopingspunt en biedt voor erfgoedproj ect en. Ook de provincie st elt de kom ende j aren m iddelen beschikbaar voor product ont w ikkeling t en behoeve van de cult uureducat ieve m arkt . Bij de t oekenning van de Oist erw ij kse m iddelen dient hierm ee rekening t e w orden gehouden. Bij de m arkt plaat s zal ook de best aande BI SK- w erkgroep 7 onder gebr acht w orden. De uit voer ing van de best aande `Regeling subsidie cult urele vorm ing basisonderw ij s’ van de gem eent e zal daarm ee deels in handen van de m arkt plaat s gelegd w orden. Conform deze regeling w ordt door de gem eent e j aar lij ks een bij dr age gelever d aan de uit voering van het cult uureducat ieve program m a in het pr im air onderw ij s t er hoogt e van 50% van de kost en t ot m axim aal het bedrag per leerling dat het r ij k aan scholen t er beschikk ing st elt voor cult uureducat ie. Aangezien het Rij k de basisscholen in 2007 een hoger bedrag per leerling voor cult uureducat ie gaat m eegeven ( in de lum psum financiering) , zal de best aande gem eent elij ke regeling voor 1 j anuar i 2007 afgew ogen m oet en w orden. De gem eent e zal de m arkt plaat s t ot slot vr agen om , in sam enw erk ing m et scholen, een product ( t e lat en) ont w ikkelen dat gericht is op het gem eent elij ke bezit aan kunst en klein cult ureel erfgoed in de openbare ruim t e ( zie paragr aaf 4. 3.2) . 0LGGHOHQ Budget voor product ont w ikkeling: YDQDIWRWHQPHW Uit voering cult uureducat ieve program m a: best aand budget .
$FWLHSXQWGHJHPHHQWH]DOHHQIODQNHUHQGEHOHLGYRRUFXOWXXUHGXFDWLHRS]HWWHQ De gem eent e Oist erw ij k onderhoudt een aant al subsidiecont r act en m et part ners die in het cult uureducat ieve veld een bij dr age kunnen leveren. Met hen w il ze afspraken m aken m et bet rekking t ot de inzet van best aande m iddelen aan cult uureducat ie.
7
Deze werkgroep coördineert het gezam enlij ke BI SK- program m a van het Oist erwij kse basisonderwij s.
28
Met de onderw ij sbegeleidingsdienst ( SOM) heeft de gem eent e een subsidiecont ract w aarin de dienst de opdracht krij gt om een aant al uur in t e zet t en voor lok aal onderw ij sbeleid. Voorgest eld zal w orden om vanaf 2006 een deel van deze uren t e best eden aan de onderst euning v an Oist erw ij kse scholen in het ont w ikkelen van hun cult uureducat ieve vraag en visie. Met professionele cult uurm akers als Fact orium Podium kunst en en de OBT Bibliot heek voor Midden Br abant , zullen eveneens afspraken gem aakt w orden over de inzet van uren t .b.v. cult uureducat ie en de m arkt plaat s.
0LGGHOHQ I nzet van reeds best aande m iddelen
4.4.3 Wat t e bereiken -
-
-
I n 2009 m aakt m inim aal 90% van de Oist erw ij kse basisscholen gebruik van de m arkt plaat s. I n 2009 w ordt m inim aal 25% van de uit gaven aan cult uureducat ie door Oist erw ij kse basisscholen best eed aan cult uureducat ieve proj ect en die w orden geleverd door lokale of regionale cult uuraanbieder s. I n 2009 w ordt m inim aal 10% van de uit gaven aan cult uureducat ie door Oist erw ij kse basisscholen best eed aan erfgoededucat ie. I n 2008 ligt er een concreet cont inueringvoorst el voor de m arkt plaat s na 2008. I n 2006 ligt er een afw eging van de best aande gem eent elij ke subsidieregeling cult uureducat ie
29
4.5 Doelst ellingen en t e bereiken prest at ies I n onderst aande schem a’s w orden de doelst ellingen v an het cult uur beleid in de periode 20052009 en de bij behorende t e m et en prest at ies nog eens schem at isch w eergegeven:
:
Behoud en verst erken van de cult urele infrast ruct uur
1.
Vergrot en
van
de
uit wisseling
van
inform at ie in het cult urele veld 2.
Verst erken van cult urele accom m odat ies
3.
Beheren en int ensiveren van kunst / klein cult ureel erfgoed in de openbare ruim t e
:
t .a.v. speerpunt 1: 1.
ont wikkelen van een UI T- punt
2.
st im uleren int eract ie en uit wisseling van inform at ie in het cult urele veld
t .a.v. speerpunt 2: 3.
realiseren sociaal cult urele accom m odat ie in Moergest el
4.
ont wikkelen regeling voor gebruik van oist erwij kse cult urele accom m odat ies
5.
init iëren overleg en afst em m ing accom m odat ies
t .a.v. speerpunt 3: 6.
opzet t en syst eem van beheer en behoud kunst en klein gem eent elij k erfgoed
7.
act iever aankoop- en opdracht enbeleid
8.
st im uleren derde part ij en om in kunst in openbare ruim t e t e invest eren
9.
st im uleren bet rokkenheid inwoners bij kunst
in de openbare ruim t e
"!# $ t .a.v. speerpunt 1: 1.
Een Oist erwij ks uit punt m et m inim aal 12.000 fysieke en digit ale bezoekers per j aar
2.
Cult uurdebat t en in 2007 en 2009
t .a.v. speerpunt 2: 1.
Opening van een sociaal cult urele accom m odat ie in Moergest el in de loop van 2007
2.
Een subsidieregeling per 1- 1- 2007 voor cult urele product ies in Oist erwij kse cult urele accom m odat ies
3.
St ruct ureel overleg cult urele accom m odat ies per m edio 2006
t .a.v. speerpunt 3: 1.
een regulier onderhoudssyst eem openbare kunst en klein cult ureel erfgoed per 1- 1-2007
2. I n 2009 4 nieuwe kunst werken waarvan 1 op basis van cofinanciering 3.
Per
schoolj aar
2007- 2008
een
cult uur- educat ief
pakket
over
openbare kunst / klein erfgoed dat j aarlij ks door m inim aal 5 scholen gebruikt wordt . 4.
Toegankelij k inform at ief en voorlicht end m at eriaal over kunst en
30
klein cult ureel erfgoed uit erlij k per 1- 1- 2008
&% Bevorderen
van
cult uurpart icipat ie
4. Bevorderen en verbreden van cult uureducat ie
:
t .a.v. speerpunt 4: 10. ont wikkelen van een m arkt plaat s 11. st im uleren van de m arkt plaat s 12. opzet t en flankerend beleid m arktplaat s
"!# $ t .a.v. speerpunt 4: 1.
Een m arkt plaat s waarvan in 2009 90% van de scholen gebruik m aakt
2.
I n 2009 wordt m inim aal 25% van de uit gaven aan
cult uureducat ie
door
Oist erwij kse
basisscholen best eed aan proj ect en die worden geleverd
door
lokale
of
regionale
cult uuraanbieders. 3.
I n 2009 wordt m inim aal 10% van de uit gaven aan
cult uureducat ie
door
Oist erwij kse
basisscholen best eed aan erfgoededucat ie 4.
een
concreet
cont inueringvoorst el
voor
de
m arkt plaat s in 2008 5.
een
afwegingsvoorst el
voor
de
best aande
gem eent elij ke subsidieregeling cult uureducat ie
31