Javier Mosquera Da Man

Da man

“Vine a Comala porque me dijeron que acá vivía mi padre,...” E eu vin a Bermés porque xa estaba cansado de ler Pedro Páramo nas paredes de cada vivenda desa cidade de mortos. Pero iso xa o sabes, porque fuches ti quen trenzou a cadea que me trouxo. Pero esa é historia antiga. Sucedeu hai tanto tempo... ¿Lembras? É certo. Ti estabas alá comigo, así como agora estás aquí, e supoño que sabes como empezou todo. Eu fora visitar a tumba do meu avó, xusto no día de San Xoán. E cando volvín á miña casa e ollei cara á fiestra, vin un resplandor que saía dalgunha parte do xardín. Si, eu sei. Isto máis ben semella un conto de vellas, pero aínda que non o creas, foi xusto o que pasou. Cando saín ao xardín non tiven máis remedio que abrir un foxo no chan e desenterrar o óso. Era pequeno. Posiblemente do dedo maimiño. Aperteino dentro da miña man e unha voz saída dalgún lado pediume isto que ves. Unha voz moi parecida á túa. Por iso é un descaro que agora me trates coma a un tolo e digas que o que fago é unha perda de tempo. Atravesei o osiño cun anaco de coiro e colgueino no peito. Collín o teléfono e daquela comecei a poñer en orde tódolos meus asuntos. Cousa que non foi nada doada. ¿Ti sabes o que pesa a vida cando xa só che fican na cabeza tres ou catro pelos? Deixar casa, traballo, amigos e saír correndo detrás dun anhelo borroso, aos vinte, pódese. Con máis de corenta é unha irresponsabilidade. E eu que ao ver o teu sorriso, a túa aperta de benvida, crin que chegaba á miña casa, que a pesar de todo a tolemia puido ter algo de razón. Por un segundo quixen crer nun futuro posible. Agora xa non estou tan seguro. Porque cando me decidín a vir, as cousas complicáronse de mala maneira. O primeiro que fixen foi ir á igrexa a buscar á Beata Alberta. Xa che teño explicado a miña relación con ela. Xa sei, é algo turbio, enfermizo se cadra. Ela estaba, coma tódolos seráns, sentada na primeira banca. Eu tiven que esperar a que a misa acabara. E coa ansiedade e a consabida impaciencia, ademais da miña pouca afección polo relixioso, a espera fíxoseme un inferno. Por fin fíxenlle sinais coa man. Como non resultou empecei a facerlle ruídos coa boca “psst” “psst”. Pero nada. Daquela tiven que camiñar polo corredor da igrexa e saudar ao cura barrigón e soportar o seu consabido xesto de desaprobación. Case tiven que arrastrala. Ela insistía en que aínda lle faltaban dous misterios do seu rosario. Fóra, no adro, ti xa mudaras a saia “cor de formiga vella” pola branca que todos coñecemos. E semella que algo lle dixeches, porque cando escoitou que marchaba, entoleceu por completo. Botoume en cara tódolos anos de amizade. Que como podía abandonala despois de aquilo. Ela era unha santa ata que me coñeceu. Xunto comigo, chegou á súa vida a culpa, a tentación, o desasosego... En resume, o pecado. Pero grazas a deus que fora forte, e esa fortaleza, froito da oración, agora dáballe a

seguridade de que a miña partida era un milagre da virxe santísima. “Bueno”, díxenlle, “entonces adiós”. Dei media volta e camiñei cara ao parque coa intención de darlle sementes ás pombas. “Regresá”, moumeou. Seguín o meu camiño. “Que regresés”, dixo. Eu, coma que non a escoitara. “Regresá, cabrón”, berrou. Para ese momento, xa cruzara a rúa. “Regresá, hijo de mil putas”. Que non, que ti non me cres tolo. Perdoa. O paso da túa faciana da plenitude misteriosa ao sorriso de berce, ás veces confúndeme. Pero a miña confusión non é tan grande como para malinterpretar os teus desexos. Por iso fun onde os meus irmáns, a pedirlles a miña parte da herdanza. O maior, avogado de profesión, falou en nome dos outros cinco. Non estaban dispostos a darme nada. Así que tiven que acudir ao xuíz. Obrigados polo medo a un longo preito e sobre todo aos gastos, accederon a vender unha das casas. Non era a sexta parte, pero do perdido o que apareza. “¿Ya estás contento?”, preguntoume Miguel. “Ahora podés largarte y abandonar a mamá. Eso sí, desde hoy podés olvidarte de que tenés hermanos”. A miña nai. Cando fun despedirme, nin sequera me recoñeceu. Non te fagas a sorprendida. Ben sabes que ten alzheimer, e choras cada vez que te asomas polas noites a vela a través da súa fiestra. Estaba deitada, coma sempre, coa vista cravada no teito. Non. Non lle dixen adeus. ¿Para qué? E si, sei que nunca a volverei ver. Esta soidade aínda non é unha carga. Ademais, estaba preparado. Non podo andar por alí presumindo de ter miles de parentes en Bermés, nin sequera centos. A verdade, non teño ningún. A memoria ficou perdida nun recuncho da historia e aquí ninguén ten idea de quen son eu. En parte por iso, atopar esta ocupación foi casualidade. Primeiro fun a unha desas axencias de emprego. Pero a persoa que me atendeu non me tomou moi en serio. Si, a miña aparencia non é de gran axuda. Cheguei con anteollos redondos e escuros, moi dos sesenta. E esquecín agochar o meu colar de osiño. Imaxina o seu xesto ao verme. Fíxome encher uns papeis e díxome que chamaría nuns días. Aínda estou esperando. Tal vez non serei tolo, pero ás veces fago tolemias. Por iso entroume a necesidade de despedirme de Marcela. ¿Pero como?, preguntarás, se tiña mais de vinte anos de non vela. Non sei. O caso é que a chamei para citala nun café. Ela non quería... Que qué cousa mais rara. Pero ti sabes, as mulleres e a curiosidade fan moi boa compaña. Ela chegou primeiro. Dende a porta do café, vina sentada, e foi como reflectirme nun espello deformado. Estaba gorda, flácida e bastante acabada. Nin rastros do meu primeiro amor, daquela rapaza delgada co cabelo brillante e longo. Pero o peor era ter a certeza de que ela me tería que ver do mesmo xeito. Vello, gordo e acabado. Escapei rapidamente. Recoñezo que estivo mal. Pero non andaba de humor. Antes de chegar á cita, parei nunha venda de flores. Quería sorprendela, pero o sorprendido fun eu. Cando camiñaba de regreso, pegado á beirarrúa, estaba un auto cos vidros escuros. Ao pasar ó seu lado un tipo dende dentro apuntoume cunha pistola e quitoume o reloxo, o diñeiro e o móbil con tódolos teléfonos dos meus amigos na memoria. Xusto uns días antes de saír. Xa non os recuperei. Se o destino quería que queimase as naves...

Ao ver que iso de conseguir traballo ía estar difícil, pensei nunha ocupación na que tivesen traballado moitos inmigrantes. Así que quixen ser mariñeiro. Percorrín os portos, ata que me deron unha oportunidade. Foi en Camariñas. Pero ti víchelo. O barco nin sequera puido saír da ría. Os meus berros non o deixaron. Tiña, ademais dun mareo incontrolable, o terror metido en cada un dos meus ósos. Así rematou a miña carreira de home de mar. E como saúdo de despedida recibín un sonoro... Ti o escoitaches, para que lembralo. E algo similar tivo que pensar Manolo. Se non é porque chega á miña casa por un disco que eu tiña, xa non alcanza a despedirse de min. E semella unha grosería, pero o termo é xusto. Eu non quería dicirlle adeus. Por iso non o chamara antes. “¿Así que te pensabas ir sin despedirte? Si no te conociera me pondría como la gran puta. Pero no te confundás, que no me enoje no significa que no me duela, sobre todo tu cobardía.” Cando o avión despegou e apareceu o sinal de desabrochar o cinto de seguridade, tiven que lle pedir á señorita un papel para enxugar as bágoas. E xa ves, estou acá, sen saber moito o que traerá o futuro. Pero esa non foi a derradeira tristura. Cando xa estaba coas maletas nas mans, chegou Laura, a miña afillada. Fíxome deixar os vultos no chan. Tiroume cara ao xardín e abrazoume e logo deume un bico nos beizos. Ao principio inocente, e logo... Eu separeime de présa, turbado e arrubiado. “Si te vas a ir, por lo menos quiero que sepás que alguien aquí te adora”. Non souben que facer nin que dicir. ¿Que se estou tan triste por que non regreso? ¿E por que vin? Como se non soubeses. Igual que no verso aquel de Lorca, ti me trouxeches polo ceo da man, e me botaches aquí. Vaia, non precisamente aquí. ¿Sabes como atopei este emprego? Aínda que non o creas, foi nun deses anuncios por palabras. “Búscase persoa para coidar polas noites o cemiterio de Bermés”. Os veciños queixáronse de ruídos raros. Ao principio deume un pouco de medo, pero logo pensei, ¿onde podería atopar unha mellor ocupación? Non é difícil, pagan ben e, sobre todo, é un bo pretexto para pensar moito e falar contigo a noite enteira. ¿Non é?

Javier Mosquera Saraiva