ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
1
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
2
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ال :
ي
رﺌ
ﺌ
نا
،
ﺌ
اب :
ذ ر ا دي ا ﺌف ﺌن
ِء
ن
ن ﮢ ن
آ اب : آ
ﺋ ﺌ
،وڊ دآ
س ،ا
ر ؟
وي ﺋ ، ر س۽
ن و در
ا ي ﺌت۾
ﮙ ءوت
ي
ﺌ ﺌﺐ آ
ــــ
۽
د
ن ري
رﺌ ﺌ
ر
رو ﮙ
خ
ﮗﺌ آ
ﺂڌاري ا
وت ﺌع ال :
س
۽ ت ا زاﺊ
ل دور ۾ ر ،ا ر
...................................................
ا ﺌ ﮙ
ﺌن
ذري . ٽ۾
ﺌن
و ﺌﺊدو
؟ ان ﺌﺊدي ﺌن
ﺌن
Monetary Benefits ر ﺌن ر
ا ﺌزت آ
ﺎ ﺐ . ن 3
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌﺐ
ﮢ ن
...................................................
رت ۾
ر ﺌن ﺌ
ﺐ ﺌ ﺋ ﺌڏﺋ ﺐ
ا ﺌل ﺌن و ﺌن .
ال
رڻ ا رڊ
ڏ ﺌن
ت ﮗري ﮙ
ري
ﺌن. رڻ ﺌ ﺌن رو
آﺊ ن ﺌب
ﮬﺌن .
آﺊ ن ڏ ﺌن دل ۾
ﺌﺐ
ﺌﮗ و ت ا ﺐ وا ح و
ﺌت آﺊ ن
ر ﺌن ۽
ري
ﺌن
دو
ُ اﺊﮙ ﺌ ﺌن ﺌب ،
ُر
ﺌب ﺐ آﺊ ن
ﺌﺊدو و
ﺌن رچ
راﺊ
)(Royalty
ﮙ ِء
ان ِء ا
ﮬ
ﺌو
.
ﺌﮡ
ﺌ ﺑ
ﺑ ر ﺌن ر ﺌن ،ﺐ ﺌڻ
رو
رﺐ
آ ، 4
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ء رض
ا
ر ﺌن
ﮡ
ر ﺌ
ُﮙ( آ ﺌن
ﺌﮗﺋ و ت ﺌن اوڌر و ر ﺌر ا ﺌ
ر
و ﮙ ،ﺐ د وارا ﺌ
ﺌب
ﺌﺊﮙ )۽
آ .ﺌڻ ﺌ ﺌﺊ
ﺌب
رڻ ــ ﺌب
ــ ﺌ
...................................................
ﮬ ﺐ
رن
ﺌﺊﮙ ۽ ا
ﺌن
ﺌب
ﺌب
آ .
ء
ﺌب
دڙ
س وارا ُ وڏي ﺌ وارا،
ﺑ
،رو
رﮡ
ت
ي
. نﮭ ﺋ
ﺌن
وه
ا ﺊ وڏي ﮗﺌ آ .
دڙ
ص
ﺌن وڏي ﮗﺌ ،ﮙ
ﺑ ري ،ﺌﺐ ۽ ﺌ ﺌﺊ آ ،
ﺐﺌ ر
ﺌن .
5
ا ﺌف خ ﺌن ا رو رﺌ
ال : ﺌر
ا
۽ا
اب :ز د
ﺌن ر د
ﮢﺌ ﺌ، دوران ڊ
ﮙ ِء ﺋﺑرر
ﺌن
ي ﮢﮙ ﺌ
رڻ ،و ره .ﺌ ا ا ﺐ ، اﺐ
ﺌﮡ
،
ﺌن
ﺌ و ت ﺌس ۾
را
ﺌﺊ ن و
دو آ .
ﺌن ڏ
وٽ
ﺑﺌ ﺋﺌ ـــ ﺌول ﺐ
ﺌن ﺐﺌ ،ا ﺌو
ران
د ﮙ
ﺊﮙ
ﺋ ﺌڊا و دي ڏ
،ﺌروي ُذارڻ ِء
ﺌب دا ُ ﺋﺌ ،ا
رڻ ِء ﺌز
،ﮘﺌ ﺌر
ﺋﺑر ري ۾
ﺌزي دو ﺌ
اا
ﺌب
رن ۾ ،ﺌل ر
ڏ ﺌز
ﺌن
ﺌ
ﺌت۾ ﺋ
ن اد ﺑ
ﺌص ﺑﺎ؟
۾ ن
ﺑ ري
ﺌ
ﺌن
ﮭ
د ﺌ ﺋﺌ، د ﺌ
...................................................
دا ﺋﺌ ،ﺌ
و ت ﺌس
رڻ ء
ر ز ۽ اﺐ ش
.راﮡ 6
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ي ا ﺑﺌرن ﺌ ا ﺌ دم.
ند نﮭ
...................................................
ﺌر ،ا ن۽
ري ،ڌ ﺌن ﺋ
رﺌ
ر
ﮢ
ﺌر
ﺌن .ﺌ ا ي
ﺎ،
ﺌا
ﺌر ﺐ
ﺌب وڏي
ﺌ ﺌب
ﺌ ت ﺐ چ،
،آ ﺌ ر
،ﺑد ا
ﮡ
،ري
ڏوڏ ﺌ ،ر ﺌ ﺌ ﺌﮡ ،ڊا
ﮙ
ر ﺌش ،ﺐدر اﺐ ي، ﺑدا
د ﺌﺐد وت
ﺌ ﺑ
ﺌم ﺌ ۽ د
ﺌن .ﺐ ر ﺌل ،
ﺑ ب،
ر
م ﺌ ﺎ
ق ﺌن
ﮢ ر ﺌﺊش
۽ آﺊ ن ا ن ﺌن ـﮜ ﮭ ر ت وا ي ۾
ﺌ ﺌ ﮢ
۾ ر ﺑﺌ
رات
ﺌق ﺐﺌ ﺌﮡ ، ،
اﮡ ،
رام
ﺐ داﮡ ، ﺌه ﺌ ﺎ ۽ ﺌ
ﺌ ڌ ﺌن ۾ ا رﺌ ﺌ
ﮬ ﺌ آ ، ر ﺌآ .ا ﺌآ . 7
ا ﺌف خ ﺌن ا رو رﺌ
ال :
...................................................
ادب ۾
ي
اب :
ال ،ﺌ ” ﺋ
ﺑ وز
ﺌ ڏ “
رو
ر
ﺑﺋ
ﺋر
را
ا
ﺌ
ا
آٌء
ﺌو
،رﺐﺌﺊ
ن ر
ر ﺌ ﺌ ﺌن ،
آ ﺌن ــ
ا ﺐدران
ﺋر ا
اب آﺊ ن
داﺊ
ا ﺊﮙ( ۾
ڊ زل ﺌز
تآ ؟
ي ﺑ
ڏﺋ
ن
ـ آﺊ ن
ﺌ رد ،ﺌﮡ ﺌ ﺌ ا
ﺐ
ﮭ وارن
ﺌ ﺋﺌ .۽
ِا ﺌ آ
ﺌ .ﮗﺌ
) Propulsionﺌز ان
ال ،ذر
۽ ﺑﺋ
ﺌن ن ﺌن ان
ﺌ زر ﺌ
ي
ﺌ ردن ﮙ
ر
رﺌ
ت ﺌن
ي ادب ﺌ زﺐﺌن ا
ا
ﺌن ۾ ُﮙ ا
ﺌن ا
تآ ؟
ﺌن
ﺌآ ن 8
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
ﺋر
ا ﮢ ۽ ان
ﺋر ا
زد
ﺌ
ــ
ﺌز
ﮙ ۾،
ﺌﺊ س د ﺌ ذاري آ .ﺐﺌ ــ
ﺋ
ﺌز
ﺊﮙ ۾ ۽ ا ﺊ
ر۽
ل
۾
ﺌﺊﮙ ۾
ﺌ
رﺌ ﺌ
اﺐداري
ﮙ
ﮙ روع .ﺐس
ڏ
ﺌ ﺌز
ﺌ
ي ﺌ
ڊ ﮬ ــ ء
را د ﺌ 35ڏ
ﺌن وﺊ وارا 15
ذاري .ن ﺑدا
ﺌز
ر ﺌﮡ ﮭ
ﺌرכ ﺌﺊ
ُذاري ﺌ ﺋ
ﺐﺌر ﺌ رن
۽ را ن ذارڻ ِء ﺌن
ڏ
ﺊر ﺌﺊ ۾
ُ
،
ﺌ
،
ﺌﮡ ن ﮙ ۾ و ت ُذارڻ روع د ﺌﺐد،
راج
ﮢ آ ،
۽
و ت ُذاري ِء
ﺌ۽
ﺌد
ان ء ن ت
ا
ﺊﮙ
ﮙ،
ﺌن
.ﺌ د
ﺌر ، 9
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺑدا
...................................................
ن ا ﺑﺌرن ۽ ر ﺌ
ر ت ا زاﺊ ٽڏ
ُ
ــ ن ﮙ ﮘس.
ﺌ ﮢ
رڻ ِء
دآ
ﺌ ان
ﺌر
ﺑل
و
ﺑ ر
ِء
ر
ﮢ ﮭ
ِ
ا ﺌن ر
ﺌ
آ
ﺐﺌو د
ﮙ
وه ر ﮗﺌ ،آرٽ،
،ان ﺌن
.ا ﺊ
ﺑﺎ آ
ﮙ
ﺑ رس
ﺑردار
ﮬ
ﺋن
ﺌب ﺌ ُراﮡ
ﺌن
ﺌا
ر ﮙ ﺌ ﺌن،
ﺐ ﺐد ﺑ ر
ﺌب
رﺌ ،
ـ ا ﺌ
ﺌب
۾ ﺑ زوال ﺐ ا
و ت ذارڻ
تآ
ﺋﺑ .
ﺌڻ
دڙن
ا ﺌ ادﺐ
ادﺐ
،
۽ اﺊ
و ت ﺌس
ر
ﺋ ۽
ا
ﮙ ِء
رن،
ر دار
دو آ ﺌن ۽ اداري
. 10
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ال :ا
ﺌ۽ا ر
رو
ﺐ
ﺌڻ و دو
ﺐﺋ ا
...................................................
دڙن ر ﺌن
دو
رﺌ
ﺌن
ﺌن ﺌ ن ﺌن آ ؟
اب :ا
ح
ﮢ
ﺌڻ
ﺌز
.
آﺊ ن ﺐ ﺌ
ﮭ ۾
ڊ س ﺌز
ر دوران
ت ان ﺌل
را
ي ڊ ﺌر
م. ﺋ
ﺌرכ ﺌزيﮭ
ﺋر
ﺌن
ت ۽ اﮡ ﺌﮡﺌﺊ ﮭ ۾ ﺌﮡ ﺌل ذر
ڏ
رح
آﺊ ن
آ ﺌن
ﺌ ر وا ر آ ر
رذ
ﺊﮙ وارو ﺋر ا
رن ۾ ﺌ ر اد ﺎ
ا
ري
ﺌن
ﺌن
ڌيﮭ وارو
ڏﺋ
ري ﺋ .
ﺌز ﺌن
ر ﺌכ ڌيء
ﺐ
۽ ﺐ ﺌﺊﮙ
11
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ت
ﺋ .
ري
ا ڏ .
ﺋ
ر ،ـ
وﺊ .
ﺐﺋﺌِء
ﮢ
ن وا ر واه واه ﺌرو ﺋﺑ ﺌن ﮢ ﺌرכ
ﺐ ﺌﺊﮙ ِء ُ ﮗﺌ ﺌﺊﮙ ِء رض ي ذﺐ
ﺊ
ﺐﺋﺌِء ﮢ
ُ دڙ َ ﺌ ﺌڻ ﺌ ﺌﺊ ر
ڌيﮭ
آ
ﺌ ﺊ
ﺌ رن ﺌن
دا آ
ﺌر ُ و ۽ ا
اﺌ
...................................................
ﺌرو.
ﺐ
ُﺋ ، تر ﺐ ﺌر
و . وﺋ .
داد ڏ س ـ
ريﮭ
ﺌن ﺐ ﺌﺊﮙ ِء س
ُ ڏﺋ .
وڏو د ر
ﺌن ﺐ ڊ ﺋ ....و ره و ره. ا
ُ اِء
ي ﺌن
س ا ر ۾ا ي
دا .
12
ا ﺌف خ ﺌن ا رو وات ۽ ”:
ﺌﮡ
ﺌن
ﮗﺌ ﺌز
ان
...................................................
ﮢ ڊ
۾،
ﺌن
رﺌ را
روٽ
ﮭ ﺌن
ڏ
ر
ا
۾ڌ
ﺌ ر وا ر ا ﺌن ۾ ﺐ ﮙ
ي، ا
ا ي
ت ﺋ
ر .ا دي ﺊ ا ا
ﺌ
ﺌز
ﺑ ﺌ ﺐﺋ
ﺌכ ﺌن
رو ﮢ دوران ﺊ
دو آ ﺌن ا
ﺌ ج۽ا
دو ر س ﺋ ۽
ﺌدت ﺋ . ﺊ ﮭ۾
ي
ء اڄ ﺐ آﺊ ن ﺌڻ ۾
ﺊ
.ا ﺌ
رﮡ
ﺌ ر
ڏ
ُ ﺋ .ان ۾ و ت ذارڻ ء ا ﮙ
ن
ڏ ؟“
ﮙ ﺐدران ڏورا رﺌ ﺌ ﮙ
ﺌ ُ َ
ﮙ
ـــــ ﮗﺌ
آ
ﮭ ۾، دي ﺌن ﺌ ﺌ ردن ﺌدت و ﮬ .
ﺌب وڏو ﺌ آ . 13
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ال :ر
...................................................
دي ﺐ
ﺐﺌﺐت ُ ڻ ﺌ
دا ا
اب :
دڙ
ﺌ دي
رﺌ
ر ﺌ دو آ
،ﺌ ۽ ﺌڻ ﺌت، ٰ ﺐ
ﮙ
ﺌ ﺌب رﺌ
ر اﮗ ﺌن
رﺌ
ردار ادا
ﺌن ﺌ ر ﺌن
ري .
۾
س ﺌن ، دڙن
ﺐ واڌارو ﺋ ،
ر ۽
۽ ادﺐ ا داز ۾ ﺐ ﺌن
ﺐﺌ
و ادب
و ادب ۾ ا ﺌ ر ي
۾ ا ال
رﺌ
ﺌن ﺌران
ﺌآ ؟
ﺌل ۾ آ ،
رﺌ
.ا يﮭ ر ت .ﺐ ل رو
ت د ادب
ر رو واڌاري ۾
ري . ر ﮢ
ﺌر خ ۽ ﺌ را ﮭ ﺌر خ ر ﺎ
رن
ن۽
رڻ ۾ ﺐ دد
ﮢ ۽ر ﺌڻ ي
۽ . 14
ا ﺌف خ ﺌن ا رو رﺌ ﺌ ر
ﺌو ﺌآ .
ﮭ۾ ﺌﺐ
ﺐ ﺌن
...................................................
۾
دڙ ﺐ ر
ال :
رﺌ ﺌﺊ
۽ آ .
ﺌن
ﺌل ۾
رو آﮗﺌ
رﺌ
ﮭ
ﮙ
؟ ﺌل ۾
اب : و ﺌت ،(1374
ﺌل 1304۽
ﺌرح )
و ﺌ س ﺑ
1336۾
ﮙ
و
.ا وﺊ
ا ال
د
ﮙ
ﺑ
1430
ﮭ ۾ راﮡ
رﺌ
ا ال
ﺌ اﺐ ﺐ
آ .اﺊ
ر ﺌ ﺐ آﮗﺌ آ .اﺐ ﺐ .
دس ﺌ اﺐ
را ش ر
ﺑدا
ر ج ۾ ﺌﺊ . ۽
رﺌ
ﺌن د
.ﺌڻ 1304۾
ان و ت ﺑد
ﺌح
د ﺌ ،
اڄ 15
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
د ن ذرڻ ﺐ د ﺐ وڏي ﺌر
ـ ا ﺌن ﺐ ر ﺌن
ﺌ
و س
ُء ۽
. .ر
ِء
ن رب دا ا ران ا ﺌ
اڄ واري ﺌ ﺌن ۽ ُ روٽ ا ﺌر
ذر
ﺌ ان و ت
آڌر ﺌُء
ﺌن
دا آ ر
ﺌ
ﺑ ﺊ
ﺌن
ﺌﺊ
ﺌ.
ﺌﺊ ن ۽ وچ ﺌ
ل
وڏي
ر۽ا
ر ﺌﺊش ﺌب ”دي ﺐ כ
”۾ وڏي
ﺌن ۾ ۽
ا ال ﺌر
آف ﺌر
ر
،۽ ر
ﺋ .ﺐ ر ﺌل
رﺐ
ديﮭ
،ﺌم ۽ راق
ﺌن ُا َ ،
ﺌن ء ﺌ
ڏ
ر ﺌ آ .ﺌر ر ﺌ
،
و
ر و س ﺌن ر
آ ر۾
ا
ق ﺌن
.
ﺑد
ق ﺌن
آ . و
اڄ
. 16
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ي
رﺌ
ﺌﺐ ﺌ
آﮗﺌ ﺌ آ ،ا رزا
ﺌن
ﺌب ”ڏاڙ ﺌري ﺑ
1858۾ ” ﺌ ري ا رو
.
د ا رڏ
زو ۽
ر
“ 1923 ،۾
رن ،در ﺌ
ر ۽
1926۾ ”
و ره
ا ال ڏ
ﺌﮡ رداس
) (1929۾ ،ا ﺑ ﺌ رﺌ
.ان ﺌن
وه
ر
ر“
” د
ر“
” ڙو
ﺌر
ﺌن“ ) ،(1943رٿ ﺌ ) (1943اواﺊ
“
۾
ر“ ﺐ
ر ﺌراﺊﮙ داس
) (1926۾ ۽
ر“ 1915۾
” ن،
آ .
۾ ر تآ :
ﺐ
رو
...................................................
د
ن ﮡ
” ر ڏور
رق
ﺌن آ .
17
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ال :
...................................................
ﺌن رو ﺌ
ﺌن آ
” ﺌزرا “
ﺋر ي
ﺌﺊ . כر
ﺌن ) ﺌڻ ﺐ ور
ا ﮗﺌ
ﺋ ،
د ا
د ش(
ري
.روع روع
۾ ،ر
ﺋر
آﺊ ن ر ن
ﺌن ﺌس
ا
ﺌن ﺌن
و
اڳ 1963 ،۾ ن اڄ ﺌن 45ﺌل ُ ُ ر ﺌ ﺌ ج ﺌن ا ر ري
ٽ دا
ﺋر
ري
۾ دا
و ؟
اب : ﺌ
ﮙ
ا
ﺌن
ي
ﮭ۾
ا ﺌﺐ
س ِء
س .ا ﺌ ﮢ
رت
ﺋر ﺋر ء ڏ
۾
ي
ﺋر اﮡ ﺌﮡﺌﺊ ﮭ
כ ر ﺋ ﺐ ڏ دا ُ ﺋﺌ ” ، ر ﺌ َ ﺌن آ ﺌ ؟“ ن ﺌﮡ اد ر ﺊ ۽ ر ﺌ ﺐ
س
ﺋ ،
آﺊ ن
ط 18
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ا
...................................................
ي س ر ر
ﺐ
ي ﺌ س
و س .ان وا
راﮡ ،ر ِء
دي ﺊ
ر ﺌڻ ﺌن
ﺋرن
آ ﺊ ن را د
ري
س .ﺐ
ﺌ ج
ﺌ ج
راﮡ
ط ﺌوي
ﺐ
۽
ر ﺐﺌ
ﺌن ۽ وا
س Rowing .۽ Sailing۾ ﺐ
ﺐﺌل دي ﺌ ر
و س.
ري ن
Advantageر
ﺌﺐ
ﺌﺊ س ﺊ
۾ ا
ﺐﺌ و .
ﺋ ﺐ د
ﺋ
ن
دڙن ِء
ﮬ
رد س ۾ ﺌ او رن ﺌ ﺌ
.ان
ري ا ر
ﺌن ﺌ ن ر ُ را د ۽ Sports ن ﮗﺌ
ﺌرآ د ﺌﺐت
ڊ ﮬ
ﺋﮙ ۽ ِء
ن۽ ن ري
ري
ﺌ ،ﺌﺊ
ا
۾ اڌ ﺌن وڌ
ﺌرن ﺌ ﺌ:
ﺌ
ﺋ ٽﺐ ﺌ 19
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
ﮗﺌ ﺌﺊﮙ وارا ﺋﺌ. ﺐ ﺌ وﺊ
ر ﺌ ر ،ﺐﺋرا ،ڌو
ﮗﺌ ﺌﺊ
.ﺌ ر
،ڍا ﺌ،
ﺐ وﺌ
.ان
ﺌ
ﮙ ُ روع س
ا
ذر
ﮗ
رف ا
ﮭ ﺌ
زﺐﺌن ﺌن ۾ ﺐ دو آ ﺌن
ﮙ
ر ﺌن ـــ
۾ﺐ
ر
.۽ اڄ ﺐ
و دو س ۽ ري
ﮬ دو س،
ُ ﺐ ﺌ ري دن زﺐﺌن ۾ رﮗ ﺐ
ن
ﺌﺊ
زت
رڻ ﮘﺌ آﺊ ن ڌار ن ﮗﺌ ﺌﺊ
ﮬ
ﺌﺊدو
ﺌن ﺐ Communicate
ﮬﺌن
ﮗﺌ ﺌﺊ
ﮬ ﺐﺌزار ﺌن ر د
.ان ﺌن ا
رف و ت ۽ ﺋ
ﺐ ﺌ
رن
اڌ ﺐ د ﺐ ﺌ
ر ري زور
ﺌن
ﺐ س ذر ﮗ ﺌﮡ
ﺌ روارن
ري ن ا ﺋ
ر
ﮬﺌن .ا ريﮭ دوران
ﺊ ﺌ۽
ﺊ
ﺌزي ﺌ ردن
ا ﺊ
۾
ﺌن 20
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌن
ﺌ
ر ﮢ آ
3
ا در ﺊ
ر
.(.ان ﺌن ﺌ
ڏ دا
ﺌ
ﺌ ت ﺌن ري ۾
ﺑ
ﺌن
ان ۾ ﮜ ﮭ رح ُ س
ﺌز
ا
ان
وه
را
ا
زﺐﺌن ر
و ) .۽
ري ر ﺌ آ
ﺌ ا ﺌ اڌ ا
...................................................
ر
ﺌت آ ،ا
ﺌ دي
M.O.T.
رو
ﺌن ﺋ
.
ﮜ
۽
ﺐ
ت ﺋ
ان
۾ ر Attempt۾ ط آﺊ ن ﺌس س ۽ آﺊ ن س ﺌڙ ا
دو ر ري
۽
آ ﺌن ت ﺌن آﺊ ن
ﺌ ار س ﺐ آ ﺌن ان ﺌن
زت ﺌ آﺊ ن
ط ڊا
رن
ق ﺐ آ .
يﮭ
ﮗﺌ
ﺋر آ
ﺌز
ﺐ
ري ﺌ ا نﺐ
.۽
ﺋ
ﺌ ردن ﺋري ن
دو ﮙ
ﺌ
آ ، ﺌن ﺌﺊدو 21
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﮬ .ن ﺋر ۾ ﺌن ﮗﺌ
ا
ﺌن
ﺋر
ﺌﺊ
آ
ﮭ 70
...................................................
ڏ ر ﺌ
۽ روع وارن ﺌ
ن ا رو ﺌم
ﺌﺊدو ﺌ
رس
ﺌ ڏ
ا
ﺑ رن
رڻ ِء رﮗ
ا
ا
آ ﺌن
ﺌز
ﺌن ﺌن 1980۾ ر د ان
ري ور ﺌ.
ﮗﺌ آ
ر نآ ﺌز
ﺊ آﮛر
ن .ﺐ ر ﺌل ان ﺌن ن وارن
وڌ
وه ر ﺌل
ﺋر ن
ر ا ﺌن
،ان رر
ﺊﮙ ِء وٽ
.
Choiceﺋ ﺐ
ﺌ .
ري
ت ﺌن
ﺌ
۾ﺐ ر
ري
.
ر ان ِء ا ﺐدران دو د
روري آ
آرام
زد
ﺐ ر
رڻ
رڻ روري آ . 22
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
ال :د ﺌ
ي ادب
اب :ن ط
ي ،اردو ۽ ا ر زي ﺌ
آ . ﺌن ۽
ﺊ
ر ر
ﮙ
ﺌ
او ﺌن ﺌ دار
ت ﺌن ﺌ ﺌ ۾ وڏو ر
ـــ
آ ،ر
ﺎ
ﮗﺌ
ري
س. ﺌ ۽ ﺋ
ﺌ
م
واري م ﮢ
دو
ﺌر
۾
آ . ﺌ ﺌم
ر آﺊ ن
ﺌن
ﮢ ۽ا رآ
ي ادب وا ر ﺌ
ﺌم
د ﺌ ۾ ﺌر
ادب ﺌآ
ﮢﺌ
زﺐﺌن ۾
آ .ن ط
را ا ﺑ
ﺌ
ﺌص ادب
ا ﺌآ
ادب
ا ر زي ۾ ر ﺌ دي
ر ﮙ
۽ﺐ ﺌا
ﺌن ۾ ر ڙي ﺌم
ري ﺋ
۾ .ا ﺌن
آﺊ ن
ﺌب آ
ﺌب
.ﺋ ۾
ر۾
س ان
ﺌ؟
سا ﺌر
ي ﮢ
ﺌ۽ 23
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺊ
ري
ﺌ۾ ﺌ ۽ ﺌر
ري ﺋ
ﮭ
،
...................................................
ﮙ ﺐدران ا ران ۾
ﺑر ﺌ ﺌب
ﺐ
ا
ﺌ زﺐﺌن ۾
ﺐ ر ﮙ۾
زو آ . ال : ﺐ ﺌر
ي
ﮭ
۾
ﺌ؟
اب :ا ا ﺌر
ي ادﺐ ﺐ رڊ،
ال
ﺌ ان
دو. ﺌ
ادارن ر آ
ال :
ي ﺌن
ﺌ ﺑ را د
ري ،روز
ﺌن ۾ آ
ﺌ
د ﺌ
ي
ﮙ،
ج ﺐ ر
ﮙ،
د ش
ا ﺌﮡ
ا ﺌن
ﺋ
ﺌ
ﮢ .
را
ﺌ،
ﮭ
ﺐ ﺌڙ آ
يا
از
ار آ ؟ 24
ا ﺌف خ ﺌن ا رو اب :
ﺌل ۾ ﺐ ر ﺐﮢﺌ آ .ر ر ﺌﺊ
ﺌ آ ر
...................................................
ِء ا ﺌ ،ڊا
ﺌ
ر را ر ،ا د ﺌﺐد ﺌ
،ا داد اوڍي،
ر
ﺌﮡ ۽
ﺌت ڏ
ر ﺌن PTVﺌن ِء
ر ،ر ،وڏ ري
ي
،ﺑﺌر ن
د ڍول ۽ ﺌج ﺐ چ ﺌن ۽ ﺌل ﺌن
ﮢ ا ﺌن
ا ﺌ
ر ﺌر
آ . را
כ
رو رام ط
دو . ال :
ﺌن ﺌ
اب :آ ر
را
ﺌرכ“ ۽ ”ﮗ ٺ ﺐ ﮙ ”آ ر
65ﺌ آ ﺌ ڙي آ ر
ﺌب
ﺌ
ﺌآ ؟ رﺌ
”
ﺌريﮭ ﺌن ﺐﺌ ۽آر ﺌ“ ۽ ا ران
ﺌ
ﺌ
ﺌن
ر“
ﺌب
ن
ﺌب
ر ﺌ “ ا ران 25
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ر ﺌ ” رو
وٽ
ﺑ
ﺊ 67 ال :ا
...................................................
ر ﺌآ
اب :ذر
)ا ﺌ( ۾ ﺌڌو وا اﮡ
90ﺌ
ر
؟
۾ ﺑﺋ
ت ﺌن
ﺌﺊ ﮭ
دا. ﺌ
ﮙ۽
آ ،
ﺌر
ر
ان ۾
ﮭ ۾ وز
ر ڏ ﮙ ِء و
رو س .ا
ر
ر ا ال
آ ﺌن.
ال :
ي
ﺌن
رﺌ
ذ راﺊ
وڌ
آ ؟ اب :ان ﺌ ر ج واري
ح رﺌ
اب ”
ﺑ رس ﺊ ڏ ﺋ ﺌر ﺌن رو“
ﺑ رس ر ﺌن ﺌر ج ﺌ ﺌ
رڻ
ن
ري ﮘ 26
ا ﺌف خ ﺌن ا رو وڌ
ا ﺊ
...................................................
د ﺌ* ،
و آ .ان ﺐ د ﺋ ﺌ ﺌ
ﺌن ۽ آ ر
ﺑر ﺌ
ر ﺌ ﺌ وڌ
آ . ال :
ﺌن ز د
ﺌڻ
اب :ا
آﺊ ن
آزاد آ ﺌن .ا
ري
. 10ﺌل
ﺌ . ر ﺌن ﺌزي
ﺊ ﺌ
ر س ۽ ا و ﺋر ﺌﺊ
ري ۽
رو
ﺊ
.
ﺐ در ﺌ
۾
ﺌز و
ﺌل
ﺊ
۽
ﺋ ﺐ و دو ﺌ ﺌ
ﺌ ﺌر ﺐ ا ﺌن ﺊ ل ا ارڊ ﺐ
ﺌن
ﺌ ۾ ذر آ .
ڏ ﺌ
ا
اﺐدار
ﺌ ۾ ذار ﺌن
وڏو ر ﺊ
ري ر ﺌ آ
ر ﺌن
ﮢ وت زد
ﺐ ر
؟
ا
ﺌ. ۽
ﺌ رد آ .ﺌ
ﺊ
ﺌ
ﺊ ﺌ
ﺌن ۾ ا ﮙ
۾ ت ﺑﺌ ر ر ً ﮢ 27
ا ﺌف خ ﺌن ا رو وت
را
ﮢ
۽ا
ﺌن ﮬﮢﺌ
ال :
...................................................
م آﺐﺌد ۾ ذري
ﺌرو ﺌ ﺌ ر ﺌن
ﺌن
ﺌ.
ﺌن ﺌ
اب :ﺐ ﺌدي ” دوم
م
ا ر ﺌﺊ ﺐ آﺌ ا
ﺋري(
آ ، ﺊ ر
ا
ل
ل“ ﺌن و ﮙ ﺐ د ا
ﺌن
ﺌ ج۾
س
ر ر ر ﺌص
ﺌ
ﺌ ج
.ان ﺐ د 1960ڌاري ) ﺌﮡ ﮭ ﺌ
ﺌز
ا
ﺋر
ﺌ
۾،
ﺌڻ ﺐ
ﺌﮗﺋ
ﺌ ﺌن
.ان ﺌ
رس
ﺊﮙ
دش
ﺑ
) ﺋ ن(
۽ڊ
ر ﺌن ﺌرو
س ۽
ر ر
در ﺌِء ا
۾ .ر
ﺋ ؟
ﮗٺ
ﺋ ٽ
ﺌل ﺌر
ﺌ
ر
۾ ور
ﺌن
وه
ﺌن ،ﺌروي ،ا
ر ﺌﺊ ا
ا ۽ 28
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌن
ڊ ﺌرכ
رورت
راﺊ دي ر ﺊ
ﺌن ﺌن
ﺌن ﺌدي
۽ ﺌر
ﺌري
ري
ن
ﺌزن زال
دڙ ا ﺊ
دا آ
ﺌن ﺌدي
ﺋ آ . ﮭ
ﺋ .ا ﺌن ﺌ ﺌ ﺌﮡﺌ
ال
ا و
ﺌ.
ﺌن
ن
ﺋ ؟ ا
ر ﺌآ .و ر
آ .
ذا
ﺌن
ُ . دڙ
راﺊ
ذات
ن
ر
ﮭ وارا ﺌ
راﺊ دا ر ﺌ.
اب : آ
ﺌﺐ
8ﺌل
ال :ﺌڻ ﺌ؟:
ﺌزران
ﺌ وري ﺋ ن
ﺌ وارا )
ﺋ (
...................................................
ال آ ر ﺌ ر ذاري ۾
ﺌ ﺌ
”
ن
ڌارﺊ
زال دادوﮭ ﺑر ﺌ
درآﺐﺌد ﺌ
را“ ﺌن
ﮭ
ڌيﮭ
را آ . 29
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ال :
ﺌن
...................................................
او د
اب :
وآ
ري؟
۽ ﺌ
ڌﺋنآ :ر ﮬرن ۾ ر
.ﺋ
۽ ﺌرﺊ
ن.
يﮭ
ﺋ ۾آ ﺌق ﮙ ﺌﺊ ﺌن ۾ ر ﺌ ۽ ﮭ س ُ رو
س
۽ 12ﺌ
ﺐز س
ﺌ
ال : ۽
.ﺋ
،
و
ﺌ ﺌﮡ ﺌ ﮙ
ﺌن
ري ي وڌ
ﺌن ر . ﺌز
ﺋ :
ﺊ ر ﺌ ر ء
ﺌز
ﺊﮙ واري
ر
ﺌ۾ا
ﺋر ﺌﺊ
ري ر
ا را ح
ﺌن
دن
ﺌﺊ ﮭ
ري
ﮡ
ﺋ ۽
ﺊ
س، ا
ﺋر
وه
ُ
ﺌ
ﺋ
ﺋ .ان ﺌن ﺋ
ﺊﮙ
ﺐ رﮘ ؟
اب :ﺌديﮭ ﺌن ِء ﺐ ﺌر 10ﺌل ﺌز
۾
ﺋ ﺊ
ﺌ
ﺌ ج۾ 30
ا ﺌف خ ﺌن ا رو رو
وز
ر
ِء ﺋ ال :
ت ﺌن ر ن
ﺌن ﺌ
ﺌ ﺌ
ن.
نر
وت
ﺌ ج وارا دو ت
؟ ﺌ
ن
وار
س
و ت 64ﺌ
ط ا ﺌن ﺌ ﺌ
ﺐﺋ
ر ﺌﺊ ، ﺌدي ﺐ ش
،ﺌ د ﺌ،
ﺌ
ُ ت
ﺌ آ ِ .ء ﺌﮡ ﮭ
ا
ُ ،ڊا
ﺌ ر
درآﺐﺌد ۾ آ .
ﺌز
ﺌ ت
ا
،ﺑدا ﺑﺌر ﺑﺌ
ﺊ ،ﺌ
ﺌري
ﺌز ﺌ ،ﺌ
ﮢﺌ ا ﺌ PIAﺌ
ﺐﺋ .
ﺐز س ۾ ﺐزي آ ،ﺌ ت م
ر ا ﺌن ﺌن ء
ﺐ ر ﺌﺊرڊ
ن وا ر آرام ﺌ
ﺊ
ﺌﺊﮙ و دو س.
د
ٽ
اب :آﺊ ن ۽ ﺌآ
...................................................
ﺌز ﺌ
ﺌزي ۽ ﺐ ل ﺊ
ٽ آ .اﺊ رل ﺌروق ر د ﺐ ر
در ج
ﺌﺊ ر
ﮭ 31
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
واﺊ س ﺌ
ر
آ .
NGO
ﺊ ،
ﺋ
ﺌ ر
ا
،ﺌ
ﺌ ۽
ر
رل ا س.
ﺌزرا
ﺌا
،
ل ﺌ
ا
ﺊ .اﺊ رل ﺐ ت ﮭ
آ .ر ع
ﺌن واﺐ
،ڊي آﺊ
ر، را ﺌرا ﺌ
ﺌن ﺌ ر ر
ﺌوﺌ
وت ر
ر
وري ﺌن
ڏ دا
۽ اﺊ رل ا س ﺐ ر
ﺌ ۽ ﺌ
و ﺌ.
ﺌري
ر ري ﺋﺌ ﺌڻ KTNﺋ
ُ ﺌﮡ ﺐ ﺐ ر ﺌ ،ﺌج ﺐ ﺌ
ﺌن وا
دار
ﺌ
ﺑب ﺌ ا
آ .اﺊ رل ا ر ﺌﺊ
ﺋ
ﺐ رو
و،
ر د،
ﺌري
۾
ﺌ د
ﺌ
ا
ﺌرا
ﺌ ـــ ﺐ ر ﺌل
رﺐ ﺌن س
ر
ﺑر ﺌن.
ن ا دو
ﺌ ﺋ
ﺌ ج ﺌ
۾ دا
ﺑري اﺊ دو .ان ﺐ د 32
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ريﮭ ڏ
...................................................
.ان ﺐ د ﺌدي
ﮡ
ﺌدي آ .د ت ڏ ا س رور ا
ڏ
ﺌد
د
وارا
وﺌآ
ن
ن .ﺌڻ
ﺐ ل ا ﺑﺌل ُ ﺌﮡ ﮭ و ﺌت ﺌ ﺌ ﮡ
ﺑر ﺌن ۾ د
رﮗ
ﺌ ر ﺌﺊ را د
ا رپ ﺌد ا
ﺑر
ﮬر ر ر
و دو آ ،
ي،
Hearing Aid
۽ ِء ﺐ آ ر ﺐﺌزار ﺋ
و دا
ﮗ ﮢ رن
ر
وت
ڻ ِء
رڻ ِء
ڏ د و ﮬﮢﺌ ﺌ ن ۽ ﮢﮢ
س.
ٽ ﺐﺌل ﺋ
.ﺌڻ ﺌ ر ي
ر ﺌز
و دي ﺋ
دان
ا
و
ُ ري ر ﺌ آ
ﺌ ج واري، ﺋﺌ
ِ .ء ﺌرن
ﺌ ن ا دا ﺋﺌ .ﺌڻ ،ڏ
و
ﮡ
ي
و . .
ﮘ ﺌ
ﺌل اڳ
ا ﺌن
ان
ﮘرا
33
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺋﺌ
،
ﺌ
دوران
...................................................
ﮭ۾ا ﺌ
ِء اﮗ ﺌن
ﺌ ڙ
دي ُ ﺋ ڙ
۽ ﺌڻ ا ﺌن ا ت ال : ﺌﺊﮙ ر
ﺌ ري
ﺌﮡ ﮭ
رن
ي وا د
او د
ت وﺌآ د دﺐ
ي. ٽ
ﺌ ج۾
ﺌ آ ري و
ﺌل
۽ ان
ﺌﺊ آ ﺌن
وا د
او د ﺌن ڌ ﺌن
روري آ .ﺌر ﺌﺊ ﺌﺊ
ن .ﺐ ل
؟
ﺌ ج ﺌن وڌ
ڏ ﮙ وڍ
ُ اِء. ن .ر
ت ﺌن ﺌ
اب :ن ز د ۾ ذار ﺌ آ
ا ر ز ﺌﮡ
ﮢ
ﺌ
ُ ﺌن ﺐ
رآ
ا ﺐ
ڊ ﺌر
ا
ر۾
ح رح ا ري
ﺌ .ان ﺌن
رر ري
ﺌل وه
۾
ﺌ . ت 34
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌدت و
.
ﮬ ڏ
ِء ا
آ
ا
و
...................................................
ﺑﺑ لﺐ دآ ڏا
ﺌ رد
ُر ﮙ ﺐدران ا
.ر ا ﺌن وٽ ﺌﺊ ﺌ.
ﺌ رن ﺊ
ﺌن ﺌ رآ
ﺌر
روع
ر
را ﮬ
ور ﺌ
ﺌن ر د آ ﺌ ﺌ ﺌ
ﺌ ۾
ﺐ
ﺌا اﺐ
س
ﺌ، ﺌر ۽
ز ﺌن
ﺐ ﺌ
ُ ﺋﺌ ۽
ﺋ ،ر ِء ﺋﮙ
و ﺌ. ر
ت ري،
وا د ﺌ
ِء
ﺋ ٽ
ﺐ د
ا ر ۽ وا د ﺌﮗ
وا
ﺌ
ن ﺌ.
۽ ﺌ ﺌل
ل،
۾
ﮢ دا .ر
ﺌد ا
ﺌ ج ۾ دا
ڏو ا
ل۽
ﺌن
را ذ
رول ۽ ﺐ
ڏ
ر
ﺌر ﺌ ردن
ا
آ
ﺌرو
ﺑر
ري
ﺌ ُ ڏڏ،
ت۽ 35
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ر
...................................................
اﺐدار ﺌر
ز
ﺌ ج ۾ و ﮬﮙ ﺌن
ﮢ دا ا ﺌ ﺌ ﮙ ،ﺑدا دوس
ارﺐﺌب ۽
ا
ل ﺌن ﺐ
ا
ﮗﺌ
ر
ي ،ﺑدا ر ﺌن
ر ارﺐﺌب
ا
آ .ڊا ﺌر
ﮙ ﺌ
واﺊ س ﺌ
ﺐ رڊ ۾
ر
د يﮗ ٺ
و ﺌ .ﺐ ر ﺌل
ڊ ﮬ ﺐ ث آ .ان ر
ن، آ ﺌن. ُ ﺌﺐ
ت ﺌن ا ﺑﺌر ۾ ط ا رو
دؤر آ
ﺌپ ز ي
ﺐ ا
۾ ﺌس
دس ا
۽ وا د
ﺌﺊ ﺌﮗ .
ﮬرن ۾ ڏ
ﺌﺊرون و ِء ا ﺌري.
ﺑح
ن
ت
ﺌن رﮗ ﺌس
دي ﺌن ڌ ﺌن ڏ ۽ رن
ﮬ
ﺌر و ت ڏ .ا ﺌن وٽ رات
وي ﺌ و ﺌرن
۾ ﺋ وچ ڏ ا
ر
ﺌر
ڏ
۽ ﺌر ﺐ
ر ﺌ
ﺌ
ر ﺌﮡ
ل ﺐس ۾ ﺌڙ 36
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ُا ﺌ
ي. ڏ دا ﮬر ﺌﺊ ﺌر
...................................................
ن ڏ دا ا ﺌ.
ﺌ
ﺌ .۽ ُا ﺌ
ل د ﺌغ ﮗرو ر
.
ﮬ ۾ ا دي؟ ﺌﺊرون ﺌڻ ﺑح ون ر ن
ﺌﺊ
ن
ري ﺌ
نڏ ن
ِء
و ـــ ﺌرن ﺌن ا ل ا ال ُ م ورכ راﺊ ِ .ء ا ﺌن ﺌ ﺌر و روز ﺐروز ﮗﺌ ۽
ر ۾ ﺌر
دا. ر ﺌن وڌ ﺌر ﺌ رد ۽ ال : اب :ا
ﺌُء
ﺐ ريﮭ ِء ا
ڌ ﺌن
و ت ڏﺊ ،
ﺌ
روري آ رر ،
ري ﺐﮢﺌﺊ . ﺌن ا رو ﮙ ِء و ت ال وا
ﺋ
و ﺌ؟
ڊا ر وارو آ .
ا و ﺌ لآ راد ،
ل۽
ر
ر روا
ﺌد ۽
ريﮭ 37
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌن
ﺌد
...................................................
و ت ذر و و ت ڏ ﺌن
ڏورا ﺌ ڏ ﺋ ،
ﺌن
ﺌ دو ت
ان ﮗﺌ
ﺌوڙون ريُ ،ر آﺊ ن
ﺌدا
.ر آﺊ ن
ا
آ ر ۾ وري ر
ﮬس
ر ُ ري را ا و دو آ ﺌن
ﺌڻ ريﮭ ۾ ﺌ ُ ر دس. ﺌ ﺌﺊ ﺐ ﺌڙي ۾ ر دڙ دو رو رو ا ع ڊ رب رڻ ۾ و
.ان ﺌن ﺌدت ا .
و
כ ﺌم ﮬﮢ
اڳ ا ُ
ﺌز ُ ﺌدت ﺌﺐ
ﺋ
ﮙ۽
ﺌن. وه
ﮙ
ا ﮙ
دو آ ﺌن
ري ۽ آﺊ ن
ﮙ ا
ي
و ﺌ.
ق ري
وت
دي ﺌن
رڻ
ﮬ
۾ ن ِء ج ﺌ آ
ﺌ
ـــ ﺌ
،
ﺌن ُ
ﺌ رپ
و
ر
ﺌز ﺌن ﺐ ﮬﮢ ﮬﮢ
و ﺌن ۽ ن ِء ﺑح وارا
ت
،آٌء כ 38
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﮙ ﺌا ر
...................................................
و ﮙ ِء ﺐ ر دي
ُ ان ر ﺌن ُ .رﮗ ﺌص ﺌص رو رام ڏ ﺌن .ﮬر ل ي ُ و ا ﮙ ﺌن ﺌرن ا ــ ﺌ ا ﮙ ،و ا ﮙ ــ ﺌ ۾،
زال
ا
ق رو ﺌﺊ ر
ﺌز
ﺊﮙ
.ﺌڻ ان ا
ري
ﺋر
ڌاري
ﮭ ۾ ُ ﺌن ﺌ ﺌ رآ
رڻ ِء ﺌم ﮬﮢ ﺌﺊ ن
ﺌ
ﺐ او رڻ
و
ط ان
ري ُ ﺌن Serve
ن ،ز د ﮭ ﺌ
دڙن ﺌن
وي ﺌن ﺌ
ﺐ
ﺐ ر ﺌن ﺐ ر ر ﮗﺌ
را
ﺐﺌ
ري ۾ س ان ۾
ﺌ
ﺌن
دا آ .ر
ﺌ
رﺐﺌ ۽ دل
ر ﺋ ــ
ﺌﺊﮙ
رڻ ر
.
ــ ش
آ ،ان
ري
ﺌ دا ا
ﺐد
دو ر ﺌن . 39
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌن ادﺐ
ال :
...................................................
رو را
ا دا آ
۾
،ان
و ﺑﺎ آ ؟ ط ادﺐ
اب :
ر ر
ُ ت آ ﺌن. ﺌل ذر ﺑﺌﮡ ﺋ . ر
وت وارا
ا
ڏ ﺐ ﮢ ا
آ
را ﺌب س
ر
ن ﺌ
ﺑر
ﺋ .
ﺌع س
ﺌ
رت
ر ا ﺌ
ﺋ
ﺌﺊ .وا س و ﮙ ﺐ
رو رام روع ﺋ .
ﺋ ﺐ
وت ِء
ﺌم ﮬﮢ
ﺌ ريﮭ ا
ڊ
رو رام ۾ و ﮙ ﺌن
ا ﮙ و ﮙ
ج ﮬ
.ﺌٺ
ﺐد
رو رام ُ روع زت ﺐ
ﺌﺊ نِ .ء
ن ﺌﺊ
ري ﺑر ﺌن ر
راﺊ ُ ﺌﮡﺌ ۾ ِء و رر ﮡ ﺋ . اد ﺎ ۽ ﺌ ر ا دا ر ﺌ ۽ و دا ر ﺌ .آﺊ ن ا ﺊ دل ۾ 40
ا ﺌف خ ﺌن ا رو دو ر س ا ﺌ ا راﺊ ﺌ.
...................................................
ج
و ﺌرڻ ﺐدران ن
ُ ﺌﮡﮙ ۽ KTN ﺌد ﺌزي ﺌ
نﮭ
آر
ﺌن ا
رڻ ِء
ﺌل ۾ ري ﺌن ري و ت ۾
ﺌن ﮬﮢ
ﺌﮡ
ﺌن ﮬﮢ
زوريﮭ اڻ وا
ﺌرن ﺌن ﺐ
آﺊ ن ڊ ﮬ
ري
ر ﺌن .ان
ن .۽
ﺌن آﺊ ن
اد ﺑ ۽ ﺌ رن ﺌن ر ر
ا ال
آزاد
ﺌﮡ
ط
ﺌن .زوري
دو آ ﺌن .ر ا آ رڻ ﺐدران ﺌن
ﺌل
ر ﺌل ُ ا ﺌن .
ال :رور ُ ا . اب :ذر س
ا ﺌ
ر
) (PUNE۾
ﺌر ۽
ي اد ﺑ ۽ ﺌ رن ﺌن ا ﺌ ر ﺌ ُ ﺌڌي .ا دي ر ۽ ﺌ ﺐ ا
دا ﺌت ر 41
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ڏ
ﺌن ان ﺌ ر ﺌ
ڏ دي ر
ر
ﺐ
ر ﺌ
ﮬر ﺌ
ِء ﺌ
.
ﺋ ،
ﮬﮢ و ت و ﮙ ﺌن
ﺋ
ﮭ و ﺌري ن ِ ُر ﺋ واري ڌوڌ د ﺎ) ﺌن ا
ﺌ
ِء رم ﺌﮡ ،ر
ِء
ڙا ﺌص
ﮬ
ﺑر
رڊ
وارو
ُر
ﺌرڊ ﮢ ا ا
ِ ،ء
،۽ ِء وري ا ﺌن
۽ آ ر ۾ ر ﺌ ﺌن ان “ ِء
ﺌرڊ ” ُ
כ ﮘ و ﺌ ۽ ا ﺌن
ﮗﺌ ﺌﺊﮙ
ﮗﺌ ﺌﺊﮢ ُ
روز
ﺌ
ﺌ (۾و
ﺌن ر
رچ و ﮙ ِء ُ ......ا
ﮗﺌ ﺌ
د ت
ﮬر ﺌ َر ۾
ﺌرڻ ﺐدران ُ
ِء ﺐ
ﺌن از ﺌ ره ۽
۽ آﺊ ن ﺌﺊ دو ر س .آ ري ڏ
۾
ا
۽
ﺌ ﺌﮡ
ن ﺌ و
...................................................
ﺌر ﺌ
ﺋ .ﺐ ر ﺌل ﺌ
۾ ﺐ در ﺌ
،ا ﮙ ﺌل 42
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ڙا ﺐ
ن
...................................................
ﺌڌا
آﺊ ن ڊ ر ِء
ﺌن
ن .آ ر
س
ڊ ر AVOID آ
ﮭ ن
ﺎ“ ۾
”ﺐ ُ ٽ آﺊ ن نﮭ ﺐ
ُ ﺌﺊﮢ
رڻ ﺌ ﺌن ۽ رو رام
۽ ر ﺊ ڏ ﮢ آ
زور رڻ ﮘ
اڄ آ ري ڏ ُ
ﺎ
ﮬ رﺌ
ﺋ
ا ال
۾ ان
ﺌن. ”آﺊ ن ﺐ ﺌر ۾
ﺌن
ن
“.ر ﺌ
ﺌ
.ء
دي
دي آﺊ ن ان
ﺌڏي ﺐ ﺌري را
ﮭ
ﺌر
ﺐ ۽
د۾ﺐ وس .او
ﺌ
رون
ﺌر
ڙ ﺌ ﺐﺌزار
، و
ا ﺌم ۽ ۾
۽ ا ﺌن
راﺊ
دس ﺊ ﺌ،
ﺊ
دو ر س. ڙي ﺌرڊن ،ﮬ ﺌ
ﺊ ﺌﺐ در ُ ﺋﺌ
.
ُراﮡ ﺌن ﺑر ﺌر ﺌن ر ﺌ 43
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
۾ ا در و ُ
۽ا .
ﺌون ﺌن ر ﺌر خ د َ لڏ ري ا ر ﺌ ﮬر ۽ َر ۾ ڙ ر ﺌل ۽ ﺌدري ﺐ ا ان و ت ُ ا ر ﺌ ر ﺌل اڳ ُ وا د ) ُ ڌاري
ا ُ
ا ري ر دي . ﺌ َن
ر
( دي ڙ ﺌ ﺐﺌزار د ﺌ
ﺐ ري ر ا ﺐ כC
ر
1938
خ(
۽
ر دو
ﺌ ج )
،ان ﺌن B.Sc ر
و ۽ ﺌﺋ
ﺌﺊ .ا ﺌن
ﮭ ڙ
۾
ﺌ ﺊ
ﺌڻ
ﺌڏيﮭ ۾ ﺊ ﮬ .
ر ﺌ ُ ﺋﺌ.
د ُ ﺋﺌ.
ﺊ آ
ر د
ﺌﺊ
ر
ﮭ
ﺊ ۾ ُرﮗ ﺌرٿ ﺌ آﺐﺌد
ﮘ .ا
ﺌ
را
ﺌل ا ال ور .
د ﺌ داﺊ دي ر
44
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺊ
ﺌ ُ ﺋﺌ.
...................................................
ا
ِء ر ﺌ ُ ا ﺐ دس “.ن ر ﺌ
ا ر ﺌ آ ” .آﺊ ن ا
۽ وڏي ر ُ ﺋ .ر ﺌ
ُ ﺌﮡﺌ ر ن
دي ر .
ر ﺌ
ﮬر
نو ﮢ
در ﺌﺊ ﺌ .....ا ي رح
۾
ڊراﺊ ر
ﮙ ِء
ﺌر ۾ و س ﺐر ر و
ر ﺌ
آﺊ ن ﺌﺊﮙ ﮘس ” .ﺌڻ
ن ڏ ﺌنِء “،ن ر ﺌ ﮬ
כ
۽
۽ ِء
ر ﺌ
د ﺌ دار ﺌن
ر ﺌن ۽ ن
ﮬﺌ
نڏ ﮙ
ﺌ َ ي رو ﺌ ﮢ ﺎ۾
ﺌن ﺑر ﺌر
ﺌن
ﮙ ِء آ ري د
ﺐر ر ڏ ،
ر
ﺌڙي ﺌن
ر نﺊ
ا
.ن
ن ر ن
ن .ن ُ ا ال ور ۽ ن
Redﺊ
” ،۽
ن ڊ ر ﺐ ﺌڌي .ا ﺌ ﺐُ ٽ ڏ ن ﺌ ﺋ اد َس
ﺌ .ﺌڻ 45
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
۾
س۽
ا نڏ
ا ر ن
ﮬ
ﮬﺌن “.ر ﺌ نﮭ
ﺌﺊ
ِ
ر ﮙ ﺌ ﮬﺌن .ﺐ ر ﺌل
آﺊ ن
آ ﺌن.
ﺌﮡ
ا
ﮙ ﺌن ﺐ ر ذر
ريﮭ ﺌن ﺌ دو ت ﺌر .ڏ
س ﺌب
ڻآ
و دي ر .
ُ
ن۾ ُ Followر .ﺐ
ان
ﺌ
ڊ ﮬ
ﺐ دﺐرت
ُ اﺊ ر ا
آ
۾ ﮬ
ا ﺌآ
ا ﺌن ،ﺌ ا
ﺌﮡ
ان ﮗﺌ
ﮗﺌ
ر
ر
ﺌن
ر ﺌن .ان ﺌن وڌ
ﺐ ر
ﮙ
ن ﺌد ن
ﺌن
ﺎا ن ﺌد ن آ
۽
ﺌن ﺐ
On the contrary ﺌڻ ﺌ
ﺌﮡ
ر ز
رڻ ِء
ﺌب
ﺌن ﮙ آ .
46
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌن
ر
...................................................
ا
ري دوران ﺋ ﺌ ﮢ ﺐ ﺌ
اﺊ دو
ﺐ
ﺊ
ن
ﮗﺌ
ﺌل ۽
دو ت
ﺋر ر ﺌن ﺌدر ﺌن
ا
ان ﮗﺌ وراﮡ ” :ا ذر
راﮡ دور ﺋ
دؤر ۾ َ ۽ وي ذر َ
ر
رد ﺌﮡ
ﺌن ﺋ
.ا ﺌن
Loose Talkﺊ و ﺑﺎ آ ا
ي
ر ﺐد
ُر
ﺋ
ا ن ﺌ .۽ ﺋ ﺌر
ري آ .ا ﺊ
ر ﺌ ﺌﮡ
ڙي رب،
ﺌن وڙ
ﺋ ۽ا و
ﺌن ﮬ ﺑت ﺌن ر
اڄ ﺋ ُ . ﺌت ا ﺑﺌرن،
۽ و
دي ﺌ
۽ ﺌڻ ﺌ
ا ﺌن
ﺌ۾
ﺌن
ِء ﺌﮡ ،
ﺌ ۽ ﮬ ﮗﺌ ﺌﺊ
ﺌ،
ﺌ. 47
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ال :ا
...................................................
ﺌن
اب :ا ُ ر آ ﺌن
ﺌب
ا
ر ﺌآ
؟
ﺌ
ﺌب
آﺊ ن ذا ر ﺌﺊ Peace
ر ا دو
آ 1990 .ڌاري آﺊ ن ﺋ ن ۾
س ﺌ ان ﺌن اڳ
ﺊ دو
ﺌز
س ۽ ڊﺊ ﺌرכ ﺌ
ا دو
د ۾ ڏ ﮙ آر ﺌ ا د د دات ا
را .ا
۾ ﺐ ﺑﺋ ﮭ
ڏ
۽ ا د ﺌن
رو
م ذا ر ﺌﺊ ُ وا ظ
ذ ﺑ
ﺌﺐ
ان دو
ﺌ
ﺌن رآن ڙي دن ۽ ﺌر ﺌ
ﺌ ر ڏ ﮙ ا دو
زﺐرد ت ﺌد ري )(Memory ا ڏ دو
س
آ ۽
ا ﺌن ﺌ
ﺌ را ا ُ ي د Scandinavian و دا ُ ﺋﺌ .ا د د دات 2002ڌاري ُذاري و
.ﺌڻ ۽ ﺌﺊ ﺌن ڙي ر ر و ﺌت 48
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
ﺌن اڳ داﺊ
ﺐ ر
ﺌ رد ذا ر ﺌﺊ رار ڏ ۽ ا د د دات
ُ ﺋﺌ
،
ﺌن ﺐ د
دا
ﺌ ﺌﮡ ۽ ا ﺌ
ن ﮗﺌ ن ُ اﺊﮙ وارا آ ”آﺊ ن ا د د دات آ ﺌن ذا ر ﺌﺊ س‘ آ
ن ﺌن ﺐ
ــــ
آ “.ا د د دات ﺌ دي ر ا
ﺌ۽ا ﺌ،
’ا د د دات ر ن وڌ
ر ُ ي ﺌن ﺌ
۽آ ر
داﺊ ﮭ
دو
را ۽
راﺊ ﺌن ُ
ر Peaceﺋ
وכ :ﺑدا ر
ر ،ﺐ ل
ر ،
ا ري ......و ره. ذا ر ﺌﺊ
ﺌﺐ
ﺌن
ﺌ
دو ر ﺌن .
ي
رت
ﺌري ،ا ب
ﺌ
وه ﺌ ﺐ ﺌﺐ ۾ ذر ۽ ﺐ ر
ﺌﺊ ﮭ 49
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌ
...................................................
ﺌب ” ر ﺌن
ر ﺌ “۽” ر .ا ب ﺌ ۾ ر ند
ﮗﺌ ي“” ،آ ر
ﺌم ن ُرﺐﺌ ﮭ ﺌن ﺌت
ن“
ال :ڌار اب :ذر
ا
ﺌب
ﺌن
ﺌن ا
د
ر ﺌآ
۽
؟
ا ر زي ﺌ رﺌ
۾
ڊ ﺋ
ﺌب ت ﺌ
ﮭ ِء ُ اﺊ دو ا دڙن
ر ﺌ و
ﺌب
ڏ ۾
ﮬ آ ﺌن ا
رٽ آ س
ُﮬ ﺌ راﺊ رن ﺐ ا ال .
آ ﺌ
ﺌ ﺋﺌ .ا ﺌ
.
ﺌ
رور
ﺋ
ن
ﺌب .
رڊ ﺌرڊ From Sea to Sea Letters of Travels. آ
ا ﺌن
ﺌ ج
ڏ
۾ﺐ
. 50
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
1889۾ ا ﺌ ﺌن ﺐر ﺌ، ﺌن
ا
دو آ ر
ا ر ز ﺌُء
ﺌ ُء
دس ﮬﮢ
ﺌن
ﺌ ر ۽ اد ﺎ ري 1894۾ ري
ﺌب The Jungle Book وه ) Kimﺌول(،
ا ال آ .
1965۾ ﺐ ﺑﺋ )ﺐر ش
ا ﺌ( ۾ ﺌﺊ .ﺌڻ ا ر زي زﺐﺌن ذر آ .
،
ر
ﺌن ۽ ِء
ا
۽
.ان ﺌد
ﺌب
) ﺌ ري( ۽
) The Man Who Would be Kingا ﺌ ( ﺌ ﺌب ُﮙ ۽ ﺌ ﮙ ُ
رآ .
ﺌد
ا رز
زد
ﺐر ش آر ﺐ ﺌﺊ ،
آ .
۾
ا ر زي ﺌد
واري
ﺌب آ ري َ you are better ﺌ ري . man than I am.ﺌم ﮬﮢ Quoteﺋ و ر ن ا رز آ 1907۾
.ﺌڻ 1936۾ ُذاري و .
ﺐ
راﺊز ﺌب 51
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌن ﺌول
ﮙ ِء
ح ڏ دس ،آ ر
س ﺌل رو س
رﺌ آ .
1975۾
را
ﺌ ،رپ ،ل ا
،ا ﺌ،
ﺋ ﺊ
...................................................
ﺌ، رر
ﺑد
ﺌ ر ،و ﺌم، ﺌڏ
۾
۽ ۽ ان
ﺌن ۾ ا
رﺌ
آ .
ﺌ
د ُ
ا ال ﺐﺌب
رت
آ : ن ﺌن ﺋرس رپ
اﺊ
اور
ا ران ﺐﺌِء ران اﺊ ﺑر را ا اﺊ
رس رس
ر رس
ﺑﺋ 52
ا ﺌف خ ﺌن ا رو د
...................................................
ﺋ ر
ﺐر ﺌ ﺐﺌِء
ا اﺊ
اوزورا اﺊ
رس ) ﺌن(
رس
ر ي .....و ره و ره،
روس ﺐﺌِء را س ﺌﺊﺑ ر رآ . ر اڊ )و
ا ز(
وي.ا س .ﺌﺊ ﺌل
1981۾
ر ﺌ
ﺌب ” Among
) “the Believersدي ا م ر ر وري
ﺋ
اُ
آ ﺌن .
ﺐ
ر ( آٌء ا ران
ر
ا ال
ﺌب
د
ﺋر
ﺌب ۾ ﺌﺊ ﺌل ا ر
ر ُ ۾ ﺐ
ا
ﺌ
ا ال
آ .
وت ر
.ان ﺌن
ا ران وه 53
ا ﺌف خ ﺌن ا رو را
ا
۽ ر ﺋ
ﺊ
ڏ
رﺐ ر
ﺌ رد ا ر اﺐرا ڊ
ﺌ ﺌن ﺌ
...................................................
وز ر ا
ﺌن ﺐ ﺐ
.
ﺌب ۾
. ا ران ۾ آ ت ا
ﺌدق
آتا
ا رو ﺐ ڏ آ . ﺐ ﺐ ا ﺌم
ﺐ
.
ِء
ﺌب
راﺊ
آ . ُ
ﺌآ
رﺌ
دس ﺌ ﺋ اﺐﺌﮡ
An Area of Darkness .ا ﺌ ﺐﺌﺐت
ﺌﺐ
رﺌ ﺌ
و ا ﺌ ُﮬ ﮙ ﺐ د ﺌ آ A Million Mutinies .۽ India: A Wounded Civilization. د
رﺌ ن
۽
ﺌب
و ﮬ اﺊ ﮭ ۾ ﮙ ِء
ﺌن
ﮙ ﺐ Suggest
رﺌ آ دس 54
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ا آ ﺐ
و
...................................................
دا ر
ﮝ۽ نُ ،
2002 د
س۽ ا ر زن ۽
ﮬ ا آ . .
ا رز رز س
ا
ﺌن ﺌدي ﺌ
ﺌ
ا دؤر ،و ا ﺌ س
رכ
۾ ر
ﺌ
، ﺌ
ﺋ .
س
ِء
ﺌﺊ
ا ﺌ
ﺌت ﺌﺐ رت
ﮭ
ﺋ
درآﺐﺌد د را
ﺌ
ردن ﺌن ﺋ
ر ﺌر خ
وچ ۾
ﺐر ﺌ
ﺌِء
دا ر
18۽ 19ديﮭ ۾
ا ﺌر
ﺌن ﺌدي
)(Dalrymple
ﺌٽ ﺋ ۾ ﺌﺊ ۽ آ .
ُ ﺋﺌ ا
ﺌر
Begums, Thugs and
. White Mughalsو 1965۾ ا
رﺌ :
ﺌن
رכ ۽
ﺌ دان
رت
ﺌر ﺌ ــ ُ ﺌرج ر ﺌ و
ﺌ ﺎ و .۽ 55
ا ﺌف خ ﺌن ا رو
...................................................
ڌيﮭ ﺌ ﺎ ﺐ
ﺌﺊ
ﺌﺊ ﺌ ” ِ و ﺌن
ﺌ ﺌن
ﺌ ِء ذ ﺎ ﺐد ﺊﮙ ﮙﮘ .
“ ﺌن
دا ر ﺐ
َي
ا ﺌ
ﺌب ﺌم ﮬﮢ
City of Djinnsﺌ .
رآ
ﺌل ذار ﺌ ﺋﺌ، ﺌب ۾
آ .ﺌص
ﺐد ان ﺐﺌﺐت
ن .آﺊ ن
ﺌڻ ۾ ﮢ ﺌرن ۾
۾
ﺋ د ا ال
ان
ري 1984۾ ا درا ﺌ يﮭ ف
ﺌ
ن ر زي
ُﺋ ،
ا س.
ﺐ ر ﺌل ﺌڻ آ
آ ري ڏَ
۾
ﺌﺐ ﺐﺌﺐت ُ دڙن ﺌن ﮬﮢ
ﮙ
ي
دي ﺌن ﺌ
ﺌ
ﺌب ا
ﺊ ﮗﺌ ﺌﺊ و ﺌ
وڌ ا ﺊ
دس
ﺌدت و
.
ق ڏ ﺌر ﺊ ﮭ
ﺐ ر
ان ۾ ﺌ 56
ا ﺌف خ ﺌن ا رو آ .ن ن
...................................................
را ا ا ر ن
و ﺌ .ا ﺌن ر
را
س
ُراﮡ
ﺑس
دي ا
و
و ت۾ڏﺌ ﺌ ج
ﮙ
ﺌدت
ُذاري
ا ﺌ
آﺊ ن
ﮙ ﺌ
رن
ا رز ر
ﺌل
دو ۾ﺐ ا
ﺌل ۾ س
ﺊ
دو.
ﺌدت ﺋ
ري
ت ﺐ ر ۽ ﺐ زاريﮭ
دا ﺋﺌ ا
ري
آﺊ ن
ﺌب ۽ ر ﺌ
زد
ﺌ
ﺌڊ
ن
زد
ذار دو ر س. ال :آ ر ۾ روا ت ﺌ
ﺎ
دڙن ِء
ﺌم ڏ
داﺊ ؟ اب :ا ﺊ
در
رڻ
دس ا ﺌن .ﺌﺐ
دؤر آ .ا
ا
وت ﺌ ﺌب 57
ا ﺌف خ ﺌن ا رو ﺌ
...................................................
ﺐ ر ز ﺌر رد ا ﺌﮗر آ
ڏ ﺌر ﺌﺐت
ﺌ ﺌ ـــ
ﺌ ﺌﺊ
رڻ
ر
ﺐ ر ﺌ
وٽ ﺐ آ .
۽
ر ﺌرڊ ور
۽
ﺌش ۽ ﺌ
ن ﮢﮙ وارا
ر ﺌد
ري،
ﺌڊ ر
ﺌ
ﺌزכ زاج، ت ﺌن آ . د ۽ ا ﺌ دار
آ .
58