Hieu Qua Co Phan Hoa Doanh Nghiep

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ – QUẢN TRỊ KINH DOANH

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP HIỆU QUẢ CỔ PHẦN HÓA DNNN: TRƯỜNG HỢP CÔNG TY CỔ PHẦN XÁNG CÁT AN GIANG

GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN TS NGUYỄN TRI KHIÊM

SINH VIÊN THỰC HIỆN PHẠM THANH HÀ MSSV: DTC004475

LỜI CẢM TẠ -] U ^-

Qua thời gian thực tập tại Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang, nhờ sự giúp đỡ của các thầy cô ở trường và Ban Giám đốc Công ty, em đã hoàn thành luận văn đồng thời hiểu một cách cụ thể về những kiến thức đã học ở trường. Em xin chân thành cảm ơn gia đình, các thầy cô, bạn bè trường Đại học An Giang, nhất là khoa Kinh tế – Quản trị kinh doanh đã truyền đạt nhiều kiến thức quý giá cho em trong những năm qua. Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn thầy TS Nguyễn Tri Khiêm đã tận tình hướng dẫn em trong suốt thời gian thực tập. Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, anh Lực phòng tổ chức đã giúp đỡ, giải thích cặn kẽ mọi thắc mắc của em và tạo điều kiện cho em hoàn thành tốt khoá luận. u những ý kiến đánh giá, nhận xét của các thầy cô cũng như của Công ty để đề tài được hoàn thiện hơn.

An Giang, ngày 01 tháng 05 năm

Sinh viên thực hiện

Phạm Thanh Hà

NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP -] U ^-

#

......................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................

An Giang, ngày .... tháng .... năm 2004

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN -] U ^-

#

............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................

An Giang, ngày .... tháng .... năm 2004

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN -] U ^-

# ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................

An Giang, ngày .... tháng .... năm 2004

MỤC LỤC -] U ^-

PHẦN MỞ ĐẦU Chương I: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI ............................................................. 1 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ...................................................................................... 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ............................................................................... 2 1.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....................................................................... 2 1.3.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ..................................................................... 2 1.3.2. Phương pháp phân tích dữ liệu ................................................................... 3 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.................................................................................. 3

PHẦN NỘI DUNG Chương II: CƠ SỞ LÝ LUẬN .................................................................. 5 2.1. SƠ LƯỢC VỀ CỔ PHẦN HOÁ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC.................... 5 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản............................................................................. 5 2.1.1.1. Công ty cổ phần .................................................................................. 5 2.1.1.2. Cổ đông ............................................................................................... 6 2.1.1.3. Cổ phần ............................................................................................... 6 2.1.1.4. Cổ phiếu .............................................................................................. 6 2.1.1.5. Trái phiếu ............................................................................................ 6 2.1.1.6. Cổ tức .................................................................................................. 6 2.1.2. Mô hình cổ phần hoá của Việt Nam ........................................................... 6 2.1.3. Tình hình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước ở các nước trên thế giới............................................................................... 7 2.1.4. Tình hình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam ...................... 8 2.2. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC VỀ CỔ PHẦN HOÁ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC...................................... 9 2.2.1. Chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam ............................................... 10 2.2.2. Quan điểm của tỉnh Đảng bộ tỉnh An Giang............................................. 13

2.3. CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP ........................................ 13 2.3.1. Tỷ số thanh toán........................................................................................ 14 2.3.1.1. Tỷ số thanh toán hiện thời................................................................. 14 2.3.1.2. Tỷ số thanh toán nhanh ..................................................................... 15 2.3.2. Tỷ số về cơ cấu tài chính........................................................................... 16 2.3.2.1. Tỷ số nợ............................................................................................. 16 2.3.2.2. Tỷ số thanh toán lãi vay .................................................................... 17 2.3.2.3. Đảm bảo nợ ....................................................................................... 18 2.3.3. Tỷ số hoạt động......................................................................................... 19 2.3.3.1. Kỳ thu tiền bình quân........................................................................ 19 2.3.3.2. Vòng quay tồn kho............................................................................ 20 2.3.3.3. Hiệu suất sử dụng tài sản cố định...................................................... 20 2.3.3.4. Vòng quay tổng tài sản...................................................................... 21 2.3.4. Tỷ số lợi nhuận.......................................................................................... 22 2.3.4.1. Doanh lợi tiêu thụ.............................................................................. 22 2.3.4.2. Tỷ lệ lãi gộp ...................................................................................... 22 2.3.4.3. Doanh lợi tài sản ............................................................................... 23 2.3.4.4. Doanh lợi vốn tự có........................................................................... 24

Chương III: GIỚI THIỆU CÔNG TY CỔ PHẦN XÁNG CÁT AN GIANG

25

3.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG TY ............................... 25 3.1.1. Lịch sử hình thành..................................................................................... 25 3.1.2. Quá trình phát triển ................................................................................... 28 3.2. CƠ CẤU TỔ CHỨC, QUẢN LÝ ..................................................................... 29 3.3. QUY MÔ PHƯƠNG TIỆN SẢN XUẤT ......................................................... 32 3.4. THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN VÀ XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN ........................ 32 3.4.1. Thuận lợi ................................................................................................... 32 3.4.2. Khó khăn ................................................................................................... 33 3.4.3. Xu hướng phát triển .................................................................................. 33

Chương IV: THỰC TRẠNG CỦA CÔNG TY TRƯỚC KHI CỔ PHẦN HOÁ

35

4.1. TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH ................................................... 35 4.2. ĐÓNG GÓP NGÂN SÁCH.............................................................................. 37 4.3. NHÂN SỰ......................................................................................................... 38 4.4. TỶ SUẤT LỢI NHUẤN SAU THUẾ TRÊN NGUỒN VỐN.......................... 39

Chương V: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY SAU KHI CỔ PHẦN HOÁ

41

5.1. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY .......................... 41 5.1.1. Tình hình doanh thu của Công ty.............................................................. 41 5.1.1.1. Doanh thu từ hoạt động kinh doanh.................................................. 43 5.1.1.2. Thu nhập khác................................................................................... 45 5.1.2. Tình hình chi phí của Công ty................................................................... 46 5.1.2.1. Chi phí nhiên liệu.............................................................................. 48 5.1.2.2 . Chi phí nhân công ............................................................................ 48 5.1.2.3. Chi phí sửa chữa................................................................................ 49 5.1.2.4. Chi phí cẩu và vận chuyển ................................................................ 49 5.1.2.5. Chi phí khấu hao ............................................................................... 49 5.1.2.6. Chi phí quản lý.................................................................................. 50 5.1.2.7. Chi phí thuế tài nguyên ..................................................................... 50 5.1.3. Tình hình lợi nhuận của Công ty............................................................... 51 5.2. TỶ SỐ TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY.............................................................. 54 5.2.1. Tỷ số thanh toán........................................................................................ 54 5.2.1.1. Tỷ số thanh toán hiện thời................................................................. 54 5.2.1.2. Tỷ số thanh toán nhanh ..................................................................... 57 5.2.2. Tỷ số về cơ cấu tài chính........................................................................... 60 5.2.2.1. Tỷ số nợ............................................................................................. 60 5.2.2.2. Tỷ số thanh toán lãi vay .................................................................... 63 5.2.2.3. Đảm bảo nợ ....................................................................................... 65 5.2.3. Tỷ số hoạt động......................................................................................... 68 5.2.3.1. Kỳ thu tiền bình quân........................................................................ 68

5.2.3.2. Vòng quay tồn kho............................................................................ 70 5.2.3.3. Hiệu suất sử dụng tài sản cố định...................................................... 73 5.2.3.4. Vòng quay tổng tài sản...................................................................... 76 5.2.4. Tỷ số lợi nhuận.......................................................................................... 79 5.2.4.1. Doanh lợi tiêu thụ.............................................................................. 79 5.2.4.2. Tỷ lệ lãi gộp ...................................................................................... 82 5.2.4.3. Doanh lợi tài sản ............................................................................... 84 5.2.4.4. Doanh lợi vốn tự có........................................................................... 87

Chương VI: HIỆU QUẢ CHỦ TRƯƠNG CỔ PHẦN HOÁ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC..................................... 91 6.1. HOẠT ĐỘNG KINH DOANH......................................................................... 93 6.2. TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH................................................................................. 94 6.2.1. Về khả năng thanh toán............................................................................. 94 6.2.2. Về tỷ số cơ cấu tài chính ........................................................................... 96 6.2.3. Về tỷ số hoạt động .................................................................................... 98 6.2.4. Về tỷ số doanh lợi ..................................................................................... 98

Chương VII: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỔ PHẦN HOÁ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC ............................. 100 7.1. ĐỐI VỚI CÔNG TY CỔ PHẦN XÁNG CÁT AN GIANG ...........................100 7.1.1. Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc ........................................................101 7.1.2. Bộ phận văn phòng ..................................................................................102 7.1.2.1. Bộ phận kế hoạch.............................................................................102 7.1.2.2. Bộ phận kế toán................................................................................102 7.1.2.3. Bộ phận tổ chức ...............................................................................102 7.1.3. Bộ phận sản xuất kinh doanh ...................................................................103 7.1.3.1. Bộ phận xáng guồng và xáng cẩu ....................................................103 7.1.3.2. Bộ phận công trình...........................................................................103 7.1.3.3. Bộ phận cơ khí .................................................................................103 7.1.3.4. Bộ phận máy bơm ............................................................................103 7.2. ĐỐI VỚI CƠ QUAN NHÀ NƯỚC .................................................................104

7.2.1. Về phương pháp định giá doanh nghiệp ..................................................104 7.2.2. Về tư tưởng của Giám đốc doanh nghiệp nhà nước.................................104

PHẦN KẾT LUẬN Chương VIII: KẾT LUẬN......................................................................107

CHƯƠNG I

GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1.

LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Khu vực kinh tế Nhà nước luôn chiếm vị trí chủ đạo, hoạt động trong lĩnh vực then

chốt trong nền kinh tế nước ta. Trong điều kiện hiện nay, quá trình mở cửa và hội nhập với các nền kinh tế của các nước trên thế giới đã và đang đặt ra nhiều thách thức đối với nền kinh tế của nước ta nói chung và đối với khu vực kinh tế nhà nước nói riêng. Xu thế hội nhập này tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả các doanh nghiệp, song nó cũng đặt các doanh nghiệp vào một cuộc chơi với quy luật “mạnh thắng, yếu thua”. Đặc biệt là đối với các doanh nghiệp nhà nước vốn được biết đến là thành phần kinh tế có cơ chế quản lý thiếu chặt chẽ; trình độ công nghệ sản xuất lạc hậu; thiếu năng động trong kinh doanh; bộ máy quản lý cồng kềnh... từ nhiều năm nay. Trước thực trạng đó, Đảng và Nhà nước ta đã chủ trương đổi mới và sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước nhằm tăng khả năng cạnh tranh và hoạt động có hiệu quả hơn, mà Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ ba (Khóa IX) đã khẳng định: “Đẩy mạnh cổ phần hóa những doanh nghiệp nhà nước mà Nhà nước không cần giữ 100% vốn, xem đó là khâu quan trọng để tạo chuyển biến cơ bản trong việc nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước”. Thực hiện chủ trương đổi mới và sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, tỉnh An Giang đã tiến hành thí điểm và triển khai cổ phần hoá một số doanh nghiệp nhà nước từ năm 1998. Tuy gặp nhiều khó khăn nhưng tỉnh An Giang được đánh giá là có tiến trình cổ phần hóa đạt yêu cầu so với kế hoạch đề ra. Qua khảo sát thực tế, hầu hết các doanh nghiệp đều có mức tăng trưởng khá về sản xuất, kinh doanh, lợi nhuận, nộp ngân sách... Điều này cho thấy việc sắp xếp và đổi mới doanh nghiệp nhà nước tại tỉnh An Giang là giải pháp đúng đắn và rất cần thiết đối với tiến trình phát triển kinh tế xã hội tại địa phương. Nhằm hiểu hơn về hiệu quả của chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đã đem lại ở tỉnh An Giang, tôi đã chọn đề tài “HIỆU QUẢ CỔ PHẦN HÓA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC: TRƯỜNG HỢP CÔNG TY CỔ PHẦN XÁNG CÁT AN GIANG” để nghiên cứu thực tập và làm luận văn tốt nghiệp.

1.2.

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

Qua việc chọn đề tài này để nghiên cứu, tôi muốn đánh giá hiệu quả cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước trong những năm qua, mà ở đây là trường hợp Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang. Từ đó, đề ra những giải pháp góp phần đẩy mạnh hiệu quả hoạt động ở Công ty, cũng như công tác cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước trong thời gian tới ở tỉnh An Giang. Để đạt được mục đích của đề tài đã đề ra, nội dung nghiên cứu của đề tài sẽ tập trung vào các vấn đề sau: ƒ Tìm hiểu thực trạng của doanh nghiệp trước khi tiến hành cổ phần hoá. ƒ Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính của Công ty sau khi cổ phần hóa. ƒ Đánh giá hiệu quả của chủ trương cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước tại Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang.

1.3.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.3.1. Phương pháp thu thập dữ liệu Để có được dữ liệu sơ cấp phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài, tôi đã trực tiếp đến phỏng vấn Ban Giám đốc, Phòng Kế hoạch, Phòng Hành chính và Phòng Kế toán của Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang. Ngoài những dữ liệu sơ cấp thu thập được, tôi còn sử dụng các dữ liệu thứ cấp sau: ƒ Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung Ương Đảng khóa IX. ƒ Nghị định số 64/2002/NĐ-CP của Chính phủ về việc chuyển doanh nghiệp nhà nước thành Công ty cổ phần. ƒ Các bài viết về Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước trên các báo và tạp chí trong nước. ƒ Bảng cân đối kế toán, Bảng kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang.

1.3.2. Phương pháp phân tích dữ liệu Do đề tài có phạm vi nghiên cứu trong một lĩnh vực mới nên việc phân tích dữ liệu được thực hiện với nhiều phương pháp:

ƒ Phương pháp so sánh được sử dụng trong phân tích kết quả kinh doanh và phân tích tỷ số tài chính thông qua việc so sánh các chỉ số của năm này với năm khác. Từ đó, nhận thấy được xu hướng biến động về tình hình kinh doanh cũng như tình hình tài chính của Công ty là tốt hay xấu qua các năm, nhằm đề ra những giải pháp thích hợp trong kỳ kinh doanh tiếp theo. ƒ Phương pháp tỷ lệ thường được sử dụng kết hợp với phương pháp so sánh trong quá trình phân tích nhằm thấy được sự thay đổi về tỷ lệ phần trăm của các chỉ số qua các năm, giúp ta dễ dàng nhận ra được hiệu quả từng nội dung cần nghiên cứu. ƒ Phương pháp chuyên gia cùng với việc phân tích các dữ liệu thu thập được, tôi còn tham khảo ý kiến của các chuyên gia về cổ phần hóa để đưa ra các nhận định, rút ra kết luận có tính chính xác hơn.

1.4.

PHẠM VI NGHIÊN CỨU Do thời gian nghiên cứu ngắn, phạm vi và lĩnh vực nghiên cứu mới nên tôi chỉ tập

trung vào việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang – doanh nghiệp nhà nước được cổ phần hoá đầu tiên trong tỉnh – để rút ra tính hiệu quả của chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Để có được cái nhìn bao quát, tôi đã thu thập số liệu của Công ty từ khi được thành lập (năm 1998) cho đến nay để tiến hành nghiên cứu.

CHƯƠNG II

CƠ SỞ LÝ LUẬN 2.1.

SƠ LƯỢC VỀ CỔ PHẦN HÓA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC

2.1.1. Một số khái niệm cơ bản 2.1.1.1. Công ty cổ phần (Điều 51, Luật Doanh nghiệp)

¾

Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó: ƒ Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần; ƒ Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp; ƒ Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 55 và khoản 1 Điều 58 của Luật này; ƒ Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là ba và không hạn chế số lượng tối đa.

¾

Công ty cổ phần có quyền phát hành chứng khoán ra công chúng theo quy

định của pháp luật về chứng khoán.

¾

Công ty cổ phần có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận

đăng ký kinh doanh. 2.1.1.2. Cổ đông: là một pháp nhân hoặc thể nhân chủ sở hữu phần vốn cổ phần của công ty cổ phần. 2.1.1.3. Cổ phần: là phần vốn góp tối thiểu mà mỗi cổ đông tham gia đầu tư vào công ty cổ phần. Đối với Việt Nam, giá trị của một cổ phần là 100.000 đồng. 2.1.1.4. Cổ phiếu: là giấy chứng nhận cổ phần. Được phát hành dưới hai hình thức: chứng chỉ và bút toán ghi sổ. Nó xác nhận quyền hợp pháp của người có cổ phiếu đối với tài sản và vốn của công ty cổ phần.

2.1.1.5. Trái phiếu: là một hợp đồng vay nợ, được phát hành dưới dạng chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ, xác nhận nghĩa vụ thanh toán nợ của nhà phát hành đối với người sở hữu trái phiếu. 2.1.1.6. Cổ tức: là lợi tức của cổ phần, là phần lợi nhuận ròng của công ty phân phối cho cổ đông theo tỷ lệ cổ phiếu sở hữu.

2.1.2. Mô hình cổ phần hóa của Việt Nam Quá trình chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước sang công ty cổ phần là rất phức tạp. Nó dẫn đến hàng loạt những thay đổi trong doanh nghiệp như: cơ cấu tổ chức, cơ cấu vốn, hình thức sở hữu... Vì vậy, Nhà nước đã đề ra 3 mô hình cổ phần hóa cơ bản sau: ƒ Giữ nguyên giá trị thuộc vốn nhà nước hiện có tại doanh nghiệp, phát hành thêm cổ phiếu nhằm huy động thêm vốn của xã hội để đầu tư vào sản xuất kinh doanh. Hình thức này áp dụng cho các doanh nghiệp mà Nhà nước cần giữ một tỷ lệ cổ phần nhất định trong doanh nghiệp và doanh nghiệp đang hoạt động có hiệu quả, cần vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh. ƒ Bán bớt phần vốn nhà nước hiện có tại doanh nghiệp cho người lao động trong doanh nghiệp và các nhà đầu tư khác để chuyển thành công ty cổ phần. Hình thức này được áp dụng cho các doanh nghiệp chưa cần huy động thêm vốn, mà chỉ cơ cấu lại quyền sở hữu về vốn và biện pháp quản lý doanh nghiệp. ƒ Bán toàn bộ phần vốn nhà nước hiện có tại doanh nghiệp, áp dụng cho các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ cổ phần chi phối. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tuỳ từng hoàn cảnh của mỗi doanh nghiệp mà có thể áp dụng hình thức nào hoặc kết hợp linh hoạt giữa các hình thức trên. Nhưng vấn đề quan trọng là làm sao để người lao động chiếm giữ một tỷ lệ cổ phần nhất định trong doanh nghiệp sau khi tiến hành cổ phần hoá, tạo điều kiện để người lao động làm chủ thực sự doanh nghiệp, tạo động cơ để họ nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh doanh.

2.1.3. Tình hình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở các nước trên thế giới

Quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở các nước trên thế giới đã diễn ra sôi nổi ngay từ những năm đầu của thập kỷ 80, đặc biệt là ở các nước Châu Âu(1). Điển hình: ƒ Ở Anh, từ năm 1979 đến năm 1988, Chính phủ đã bán ra 22,25 tỷ USD cổ phần Nhà nước trong các Ngành: bưu chính viễn thông, đóng tàu, hàng không... ƒ Ở Pháp, từ năm 1986 đến năm 1991, Chính phủ đã bán được 66 doanh nghiệp và ngân hàng của Nhà nước với tổng trị giá 275 tỷ Frăng. ƒ

Ở CHLB Nga, từ năm 1991 đến năm 1996, Chính phủ đã chuyển đổi được 122.000 doanh nghiệp nhà nước.

Gần đây là Trung Quốc với quan điểm “tiến hành chuyển đổi sở hữu từ từ, không nhanh, không chậm và luôn tỉnh táo, thận trọng”, tiến trình CPH đã diễn ra một cách bài bản với nhiều giai đoạn khác nhau từ năm 1978 đến năm 1997, kết quả Chính phủ đã cổ phần hóa được hơn 100.000 doanh nghiệp nhà nước. Nhìn lại chặng đường hơn 20 năm thực hiện mô hình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước của các nước trên thế giới, hầu hết các nước đều đạt được mục tiêu đề ra và đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các nước đi sau. Bên cạnh những thành công vẫn còn tồn tại không ít những bất cập đặt ra cho các nước như một thách thức cần phải giải quyết như: tình trạng lao động dôi dư, việc định giá doanh nghiệp... để quá trình cổ phần hóa thành công hơn. Nhằm đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa ở nước ta trong thời gian tới, việc nghiên cứu ứng dụng những bài học kinh nghiệm và khắc phục những mặt trái, những tồn tại còn vứng mắc ở các nước vào điều kiện cụ thể ở nước ta là việc làm cần thiết.

2.1.4. Tình hình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam Ở nước ta, công cuộc cổ phần hóa bắt đầu trong bối cảnh tiến trình cổ phần hóa của các nước trên thế giới đang diễn ra hết sức sôi nổi. Tuy chậm hơn so với các nước nhưng đây cũng là một lợi thế, vì có thể ứng dụng được nhiều bài học kinh nghiệm của các nước vào hoàn cảnh cụ thể ở nước ta hiện nay. Sau hơn 10 năm tiến hành thí điểm và triển khai thực hiện, ta đã xây dựng được một khung pháp lý tương đối hoàn chỉnh, làm cơ sở để các doanh nghiệp nhà nước

chuyển đổi sang công ty cổ phần. Qua đó đã nổi lên một số doanh nghiệp với cách làm bài bản, hoàn chỉnh đã trở thành mô hình điển hình cho các doanh nghiệp khác học tập. Tính đến 12/2001, cả nước đã có 772 doanh nghiệp và bộ phận doanh nghiệp nhà nước – chiếm khoảng 13% tổng số doanh nghiệp hiện có trong cả nước – đã hoàn thành chương trình cổ phần hóa (2). Đây là một thành công, điều này đã khẳng định chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Biểu hiện qua một số thành công: ƒ Hầu hết các doanh nghiệp sau khi tiến hành cổ phần hóa đều hoạt động có hiệu quả. ƒ Huy động được thêm nguồn vốn của xã hội. ƒ Vai trò của người lao động và thu nhập của họ được tăng lên đáng kể. ƒ Trình độ công nghệ sản xuất của doanh nghiệp được hiện đại hóa hơn. Bên cạnh những thành công đáng kể đó vẫn còn không ít những vướng mắc cần giải quyết để công cuộc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước diễn ra nhanh hơn và thành công hơn. Một số vấn đề còn tồn tại: ƒ Cần hoàn thiện hơn hệ thống pháp lý và bộ máy chỉ đạo tiến trình cổ phần hóa. ƒ Nhà nước vẫn còn giữ một lượng lớn cổ phần trong doanh nghiệp nhằm chi phối hoạt động của doanh nghiệp. Điều này đã làm hạn chế khả năng tự chủ và giảm đi tính năng động của doanh nghiệp trong việc ra quyết định, hoạch định chiến lược sản xuất kinh doanh... ƒ Đa số các doanh nghiệp của ta thuộc loại vừa và nhỏ nên không đủ điều kiện để tham gia thị trường chứng khoán, làm hạn chế khả năng huy động vốn của doanh nghiệp. ƒ Việc xác định giá trị của doanh nghiệp và việc giải quyết tình trạng lao động dôi dư khi chuyển sang cổ phần hóa còn khó khăn. Để chương trình cổ phần hóa hoàn thành cơ bản vào năm 2005, vẫn còn nhiều việc phải giải quyết nhằm khắc phục những tồn tại trong thời gian qua và những năm tới. Đồng thời, cần tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được thông qua việc nhân rộng ra trong cả nước các mô hình cổ phần hóa thành công. Chặng đường sắp tới sẽ không thể diễn suôn sẻ, đòi hỏi chúng ta phải có quyết tâm cao, cố gắng lớn và luôn linh hoạt trước khó khăn, thử thách.

2.2.

CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC VỀ CỔ PHẦN HÓA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC

2.2.1. Chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam Sau 30/4/1975, nền kinh tế nước ta được xây dựng và phát triển theo mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung. Hai thành phần kinh tế: doanh nghiệp nhà nước và hợp tác xã gánh trọng trách duy trì sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế, sản xuất và cung cấp hàng hóa cho nhân dân cả nước. Tuy nhiên do cơ chế quản lý không phù hợp, trình độ công nghệ lạc hậu và nhiều nguyên nhân khác đã dẫn đến hậu quả, vào những năm đầu của thập kỷ 80 nền kinh tế Việt Nam rơi vào tình trạng khủng hoảng trầm trọng, cung không đủ cầu, đời sống nhân gặp rất nhiều khó khăn. Trước thực trạng đó, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã mở ra con đường phát triển kinh tế theo cơ chế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, có sự quản lý của Nhà nước. Nền kinh tế thị trường với sự cạnh tranh khốc liệt giữa nhiều thành phần kinh tế khác nhau ở trong và ngoài nước đã đòi hỏi doanh nghiệp nhà nước phải đổi mới để tăng khả năng kinh doanh và để tồn tại. Vì vậy, việc chuyển đổi một số doanh nghiệp nhà nước thành các công ty cổ phần là việc làm cần thiết và là xu hướng tất yếu để kiện toàn hơn vai trò chủ đạo trong nền kinh tế của khu vực kinh tế nhà nước. Chủ trương này của Đảng và Nhà nước ta được thể hiện xuyên suốt qua các kỳ Đại hội Đảng. Cụ thể: ƒ Nghị quyết Hội nghị Trung ương 2 Khóa VII (12-1991) “Chuyển một số doanh nghiệp quốc doanh có điều kiện thành công ty cổ phần và thành lập một số công ty quốc doanh cổ phần mới, phải làm thí điểm chỉ đạo chặt chẽ, rút kinh nghiệm chu đáo trước khi mở rộng trong phạm vi thích hợp”. ƒ Nghị quyết Hội nghị Đại biểu giữa nhiệm kỳ Khóa VII “Để thu hút thêm các nguồn vốn, tạo thêm động lực, ngăn chặn tiêu cực, thúc đẩy doanh nghiệp nhà nước làm ăn hiệu quả, cần thực hiện các hình thức cổ phần hóa ở mức độ phù hợp với tính chất và lĩnh vực sản xuất, kinh doanh; trong đó sở hữu nhà nước chiếm tỷ lệ cổ phần chi phối”.

“Thí điểm việc bán một phần cổ phần, cổ phiếu của một số doanh nghiệp nhà nước cho các tổ chức và cá nhân ngoài doanh nghiệp”. ƒ Nghị quyết số 10/NQ-TW (17-3-1995) “Tuỳ tính chất loại hình doanh nghiệp nhà nước mà tiến hành bán một số tỷ lệ cổ phần cho cán bộ công nhân viên chức... và cá nhân ngoài doanh nghiệp”. ƒ Nghị quyết Đại hội VIII (7-1996) “Triển khai tích cực và vững chắc việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước để huy động thêm vốn, tạo thêm động lực thúc đẩy doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả, làm cho tài sản nhà nước ngày càng tăng, không phải để tư nhân hóa. Bên cạnh những doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sẽ có nhiều doanh nghiệp nhà nước nắm đa số hay nắm tỷ lệ cổ phần chi phối. Gọi thêm cổ phần hay bán cổ phần cho người lao động tại doanh nghiệp, cho các tổ chức và cá nhân ngoài doanh nghiệp tuỳ từng trường hợp cụ thể, vốn huy động được phải dùng để đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh”. ƒ Thông báo ý kiến của Bộ chính trị Khóa VIII/Số 63-TB/TW (04-04-1997) “Cổ phần hóa phải xuất phát từ yêu cầu phát triển của doanh nghiệp nhà nước, nhằm huy động thêm vốn của cả bên trong và bên ngoài doanh nghiệp để mở rộng ngành nghề, hiện đại hóa công nghệ, tạo thêm việc làm, phân công lại lao động, phát triển sản xuất, tích luỹ cho doanh nghiệp, đóng góp cho ngân sách và thu nhập cho người lao động. Cổ phần hóa phải làm tiềm lực kinh tế của Nhà nước tăng lên, hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp ngày càng cao, góp phần đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa ”. ƒ Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 Khóa VIII (12-1997) “Đối với các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ 100% vốn, cần lập kế hoạch cổ phần hóa để tạo động lực phát triển, thúc đẩy làm ăn có hiệu quả. Sửa đổi, bổ sung các quy định, kiện toàn tổ chức chỉ đạo cổ phần hóa các cấp. Thí điểm việc bán cổ phần cho người nước ngoài. Khuyến khích nông dân sản xuất nguyên liệu, tham gia mua cổ phần ở các doanh nghiệp chế biến nông sản”. “Phân định loại doanh nghiệp công ích và doanh nghiệp kinh doanh; xác định danh mục loại doanh nghệp cần nắm giữ 100% vốn nhà nước; loại doanh nghiệp nhà nước cần

nắm giữ tỷ lệ cổ phần chi phối; loại doanh nghiệp nhà nước chỉ cần giữ tỷ lệ cổ phần ở mức thấp”. ƒ Nghị quyết Đại hội IX (4-2001) “Thực hiện tốt chủ trương cổ phần hóa và đa dạng hóa sở hữu đối với những doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ 100% vốn”. “Hoàn thành cơ bản việc cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước mà Nhà nước không cần nắm giữ 100% sở hữu vốn. Ưu tiên bán cổ phần cho người lao động, mở rộng việc bán cổ phần cho nhà đầu tư trong nước và nước ngoài”. ƒ Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 Khóa IX (8-2001) “Mục tiêu cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước là nhằm tạo ra loại hình doanh nghiệp có nhiều chủ sở hữu, trong đó có đông đảo người lao động, để sử dụng có hiệu quả vốn, tài sản của Nhà nước và huy động thêm vốn xã hội vào phát triển sản xuất kinh doanh, tạo động lực mạnh mẽ và có cơ chế quản lý năng động, có hiệu quả cho doanh nghiệp nhà nước; phát huy vai trò làm chủ thực sự của người lao động, của cổ đông và tăng cường giám sát của xã hội đối với doanh nghiệp; bảo đảm hài hoà lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người lao động. Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước không được biến thành tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước ”. “Đối tượng cổ phần hóa là những doanh nghiệp nhà nước hiện có mà Nhà nước không cần nắm giữ 100% vốn, không phụ thuộc vào thực trạng kết quả sản xuất kinh doanh. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền căn cứ vào định hướng sắp xếp, phát triển doanh nghiệp nhà nước và điều kiện thực tế của từng doanh nghiệp mà quyết định chuyển doanh nghiệp nhà nước hiện có thành công ty cổ phần, trong đó Nhà nước có cổ phần chi phối, cổ phần đặc biệt, cổ phần ở mức thấp hoặc Nhà nước không giữ cổ phần”.

2.2.2. Quan điểm của tỉnh Đảng bộ tỉnh An Giang Chủ trương sắp xếp doanh nghiệp nhà nước thành các công ty cổ phần ở An Giang được thực hiện từ năm 1998. Đây là nhiệm vụ tương đối quan trọng trong phát triển kinh tế của địa phương, khi mà thành phần kinh tế doanh nghiệp nhà nước đang gặp khó khăn. Chủ trương này đã được Đảng bộ tỉnh An Giang chỉ đạo xuyên suốt từ năm 1996 cho đến nay qua các Kỳ Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh: ƒ Đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch 5 năm 1996-2000

“Việc đổi mới phương thức quản lý doanh nghiệp chuyển biến chậm. Khu vực kinh tế nhà nước chậm được sắp xếp, cổ phần hóa một số doanh nghiệp thiếu năng động trong sản xuất kinh doanh”. ƒ Phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu phát triển thời kỳ 2001-2005 “Thực hiện nhanh cổ phần hóa và từng bước hoàn thiện cơ chế chính sách quản lý các doanh nghiệp cổ phần”. ƒ Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2001-2005 “Đổi mới và sắp xếp doanh nghiệp nhà nước là hợp lực để phát huy thế mạnh và tăng cường sức cạnh tranh trong kinh doanh. Nghiên cứu thành lập một hoặc hai tổng công ty chuyên ngành trong lĩnh vực xây dựng và xuất khẩu, đồng thời tiến hành cổ phần hóa những doanh nghiệp kém hiệu quả và những doanh nghiệp cần tăng vốn đầu tư để mở rộng hoạt động kinh doanh”.

2.3.

CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP Quản trị tài chính là việc nghiên cứu các mối quan hệ tài chính phát sinh trong

phạm vi hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp. Để từ đó có thể đưa ra các quyết định tài chính nhằm những mục tiêu khác nhau như tối đa hóa lợi nhuận, tối đa hóa giá trị doanh nghiệp và các mục tiêu khác. Việc hoạch định tài chính của một doanh nghiệp là việc làm cần thiết nhằm đề ra một kế hoạch tốt và hiệu quả trong việc điều hành sản xuất kinh doanh. Nó có thể được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau nhưng phải dựa trên điều kiện thực tế của doanh nghiệp. Một việc làm thường xuyên của các nhà quản trị tài chính là phân tích các tỷ số tài chính của doanh nghiệp, nó không những đáp ứng được nhu cầu của nhà quản trị mà còn giúp cho các chủ thể khác hiểu hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp khi quan tâm đến. Các tỷ số tài chính thường được chia làm 4 loại sau:

2.3.1. Tỷ số thanh toán (thanh khoản) Chỉ tiêu này đo lường khả năng đáp ứng các nghĩa vụ tài chính ngắn hạn của doanh nghiệp. Đây là mối quan tâm hàng đầu của các nhà đầu tư là liệu doanh nghiệp có khả năng trả

các khoản nợ khi chúng đến hạn hay không, căn cứ vào đây nhà đầu tư quyết định cho doanh nghiệp vay vốn hay không.

2.3.1.1. Tỷ số thanh toán hiện thời Chỉ tiêu này cho ta thấy khả năng trả nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng chính tài sản ngắn hạn của mình. Tỷ số này của doanh nghiệp tốt nhất là nằm trong khoảng từ 1,5 lần đến 2,5 lần. Tỷ số thanh toán hiện thời trung bình Ngành là: 2,0 lần. Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số thanh toán hiện thời =

Tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn Nợ ngắn hạn

Các nhân tố ở công thức trên được xác định như sau: ƒ Tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn là toàn bộ tài sản lưu động và các khoản đầu tư ngắn hạn hiện có của doanh nghiệp đến thời điểm lập báo cáo. Đó là những tài sản có thể chuyển đổi thành tiền trong khoảng thời gian dưới một năm. Cụ thể bao gồm các khoản như: tiền mặt, đầu tư ngắn hạn, các khoản phải thu và tồn kho. ƒ Nợ ngắn hạn là toàn bộ các khoản nợ có thời hạn trả dưới một năm kể từ ngày lập báo cáo. Vì vậy dùng tài sản lưu động và các khoản đầu tư ngắn hạn để trang trải các khoản nợ ngắn hạn là phù hợp. Cụ thể bao gồm các khoản như: các khoản phải trả, vay ngắn hạn, vay tích luỹ và các khoản nợ ngắn hạn khác. Tỷ số này được chấp nhận hay không tuỳ thuộc vào sự so sánh với tỷ số thanh toán trung bình Ngành mà doanh nghiệp đang kinh doanh hoặc so sánh với các năm trước để thấy được sự tiến bộ hay giảm sút. ƒ Nếu tỷ số thanh toán hiện thời giảm cho thấy khả năng thanh toán giảm và cũng là dấu hiệu báo trước những khó khăn về tài chính sẽ xảy ra. ƒ Nếu tỷ số thanh toán hiện thời cao điều đó có nghĩa là doanh nghiệp luôn sẵn sàng thanh toán các khoản nợ. Tuy nhiên, nếu tỷ số thanh toán hiện hành quá

cao sẽ làm giảm hiệu quả sử dụng vốn vì doanh nghiệp đã đầu tư quá nhiều vào tài sản lưu động hay nói cách khác là việc quản lý tài sản lưu động không hiệu quả. Ngoài ra, một doanh nghiệp nếu dữ trữ nhiều hàng tồn kho thì sẽ có tỷ số thanh toán hiện thời cao, mà hàng tồn kho là những hàng ứ đọng, hàng có phẩm chất kém. Vì vậy, trong nhiều trường hợp tỷ số thanh toán hiên thời không phản ánh chính xác khả năng thanh toán của doanh nghiệp. 2.3.1.2. Tỷ số thanh toán nhanh Chỉ tiêu này đo lường khả năng trả nợ ngắn hạn bằng các tài sản có tính thanh khoản cao. Tỷ số thanh toán nhanh trung bình ngành là: 1,0 lần. Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số thanh toán nhanh =

Tài sản lưu động - Hàng tồn kho Nợ ngắn hạn

Đó là tỷ lệ của những tài sản lưu động có thể nhanh chóng chuyển đổi thành tiền mặt, bao gồm tất cả tài sản lưu động trừ hàng tồn kho bởi vì hàng tồn kho là tài sản cần phải có thời gian bán chúng và có khả năng mất giá cao – nghĩa là nó có khả năng thanh toán kém nhất.

2.3.2. Tỷ số về cơ cấu tài chính Cơ cấu tài chính được khái niệm như là việc điều hành thông qua các khoản nợ vay để khuếch đại lợi nhuận cho doanh nghiệp. Cơ cấu tài chính được coi như một chính sách tài chính của doanh nghiệp, có vai trò và vị trí quan trọng.

2.3.2.1. Tỷ số nợ

Chỉ tiêu này cho thấy tài sản của doanh nghiệp được tài trợ bao nhiêu từ nợ và qua đó đánh giá tình hình nợ vay của doanh nghiệp có hiệu quả không. Đây cũng là căn cứ để nhà đầu tư quyết định có đầu tư vào doanh nghiệp hay không. Tỷ số nợ trung bình Ngành là: 33%. Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số nợ =

Tổng nợ Tổng tài sản

Các nhân tố ở công thức trên được xác định như sau: ƒ Tổng nợ bao gồm toàn bộ các khoản nợ ngắn hạn và dài hạn của doanh nghiệp cho đến thời hạn lập báo cáo. Nợ ngắn hạn như: các khoản phải trả, các khoản nợ tích luỹ, các khoản vay ngắn hạn dưới một năm và các khoản nợ khác. Nợ dài hạn: các khoản nợ vay dài hạn của ngân hàng, nợ do phát hành trái phiếu, do mua hàng trả chậm. ƒ Tổng tài sản là toàn bộ tài sản hiện có cho đến thời điểm lập báo cáo, gồm tài sản lưu động và tài sản cố định. Các chủ nợ thường thích một tỷ số nợ vừa phải, tỷ số nợ càng thấp thì món nợ càng được đảm bảo. Doanh nghiệp sẽ dễ dàng huy động thêm vốn bằng cách đi vay. Nhưng doanh nghiệp lại muốn tỷ số nợ cao, vì việc tăng lợi nhuận bằng cách tăng vốn tự có để đáp ứng như cầu hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sẽ làm giảm quyền kiểm soát doanh nghiệp; còn việc tăng lợi nhuận bằng cách đi vay nợ để đáp ứng nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp sẽ không ảnh hưởng đến quyền kiểm soát của doanh nghiệp. Và điều này làm hạn chế khả năng huy động thêm vốn cho doanh nghiệp một khi tỷ số nợ của doanh nghiệp cao. 2.3.2.2. Tỷ số thanh toán lãi vay Được dùng để đo lường mức độ mà lợi nhuận phát sinh do việc sử dụng vốn để đảm bảo khả năng trả lãi vay như thế nào. Tỷ số thanh toán lãi vay trung bình Ngành là: 8 lần.

Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số thanh toán lãi vay =

Lợi nhuận trước thuế + Lãi vay Chi phí lãi vay

Các nhân tố ở công thức trên được xác định như sau: ƒ Lợi nhuận trước thuế và lãi vay phản ánh số tiền mà doanh nghiệp có thể có để trả lãi vay trong năm. Ở đây phải sử dụng lợi tức trước thuế mà không phải là lãi ròng là vì lãi vay được tính vào tổng chi phí trước khi tính thuế thu nhập. ƒ Chi phí lãi vay là số tiền mà doanh nghiệp phải trả hàng năm cho các khoản vay nợ của mình như: lãi vay ngắn hạn ở ngân hàng, lãi nợ vay do phát hành trái phiếu. Chỉ tiêu này cao cho thấy doanh nghiệp đang sử dụng các khoản nợ vay có hiệu quả, nó là cơ sở để doanh nghiệp dễ dàng huy động thêm vốn vay từ các nhà đầu tư khác. Ngược lại, nếu doanh nghiệp quá yếu về chỉ tiêu này, các chủ nợ có thể nhanh chóng rút lại các khoản đầu tư vào doanh nghiệp và có thể đưa đến việc phá sản doanh nghiệp.

2.3.2.3. Đảm bảo nợ Được dùng để đánh giá khả năng tự chủ về tài chính của doanh nghiệp trong kỳ kế toán. Tỷ số đảm bảo nợ trung bình Ngành là: từ 0% đến 100%. Được xác định bởi công thức sau:

Đảm bảo nợ =

Tổng nợ Vốn chủ sở hữu

Tỷ số đảm bảo nợ cho phép có thể được giới hạn trong khoảng từ 0 đến 1:

ƒ Nếu tỷ số đảm bảo nợ = 0, điều đó có nghĩa doanh nghiệp không sử dụng nợ cho việc mua sắm tài sản mà nguồn tài sản của doanh nghiệp được hình thành bởi 100 % vốn chủ sở hữu. ƒ Nếu tỉ số đảm bảo nợ =1, điều đó có nghĩa nguồn tài sản của doanh nghiệp được hình thành bởi 50 % nợ và 50 % vốn chủ sở hữu. Nguồn vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp gồm toàn bộ nguồn vốn và nguồn kinh phí. Nguồn vốn như: nguồn vốn kinh doanh, quỹ đầu tư phát triển, quỹ khen thưởng và phúc lợi... Nguồn kinh phí như: quĩ quản lý của cấp trên, nguồn kinh phí sự nghiệp...

2.3.3 Tỷ số hoạt động (Hiệu suất sử dụng – Doanh thu) Các tỷ số này đo lường hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp. Để nâng cao chỉ số hoạt động, các nhà quản trị phải biết là những tài sản nào chưa dùng hoặc không dùng không tạo ra thu nhập vì thế doanh nghiệp cần phải biết cách sử dụng chúng có hiệu quả hơn hoặc loại bỏ chúng đi. 2.3.3.1. Kỳ thu tiền bình quân Phản ánh số ngày thu tiền bình quân từ khi ghi nhận doanh thu. Kỳ thu tiền bình quân trung bình Ngành là: 20 ngày. Được xác định bởi công thức sau:

Kỳ thu tiền bình quân =

Các khoản phải thu * 360 Doanh thu thuần

Các nhân tố ở công thức trên được xác định như sau: ƒ Các khoản phải thu là những hoá đơn bán hàng chưa thu tiền về do doanh nghiệp thực hiện chính sách bán chịu và các khoản tạm ứng chưa thanh toán, khoản trả trước cho người bán... ƒ Doanh thu thuần là doanh số bán ra của doanh nghiệp trong năm sau khi trừ đi các khoản giảm trừ trong năm như: chiết khấu, giảm giá, hàng bị trả lại và thuế doanh thu.

Kỳ thu tiền bình quân cao hay thấp phụ thuộc vào chính sách bán chịu của doanh nghiệp. Về nguyên tắc, tỷ số này càng thấp càng tốt, nếu kỳ thu tiền bình quân của doanh nghiệp thấp thì hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp đó cao do vốn ít bị chiếm dụng trong khâu thanh toán. Nếu kỳ thu tiền bình quân của doanh nghiệp quá cao thì sức cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ giảm do các khoản phải thu quá lớn, điều đó có nghĩa chính sách bán chịu của doanh nghiệp quá nhiều_ điều mà thông thường chỉ doanh nghiệp có sức cạnh tranh kém mới thực hiện chính sách này để tiêu thụ hàng hoá. Tuy nhiên, không thể chỉ dựa vào chỉ số kỳ thu tiền trong kỳ mà kết luận tính hiệu quả về khả năng thu hồi vốn mà cần phải xem xét thêm một số yếu tố khác như: đặc điểm Ngành nghề kinh doanh, chiến lược phát triển, chính sách bán hàng của doanh nghiệp... 2.3.3.2. Vòng quay tồn kho Đo lường mức doanh số bán liên quan đến mức độ tồn kho của các loại hàng hóa, thành phẩm, nguyên vật liệu… Đây là chỉ tiêu kinh doanh khá quan trọng vì dự trữ nguyên vật liệu là để sản xuất, sản xuất hàng hoá là để tiêu thụ nhằm đạt mức doanh thu và lợi nhuận cao trên cơ sở đáp ứng nhu cầu thị trường. Quy mô tồn kho của một doanh nghiệp có thể lớn nhưng cũng có thể nhỏ, điều đó phụ thuộc vào ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp và thời gian kinh doanh trong năm. Vòng quay tồn kho trung bình Ngành là: 9 lần. Được xác định bởi công thức sau:

Vòng quay tồn kho =

Doanh thu thuần Tồn kho

Tồn kho là toàn bộ các loại tài sản như: nguyên vật liệu trong khâu dữ trữ, chi phí sản xuất dở dang trong khâu sản xuất và thành phẩm trong khâu lưu thông.

2.3.3.3

. Hiệu suất sử dụng tài sản cố định

Chỉ tiêu này được sử dụng để đo lường tính hiệu quả của việc sử dụng tài sản cố định trong kỳ của doanh nghiệp như thế nào. Hiệu suất sử dụng tài sản cố định trung bình Ngành là: 5 lần. Được xác định bởi công thức sau:

Hiệu suất sử dụng tài sản cố định =

Doanh thu thuần Tài sản cố định

Tài sản cố định được xác định trên cơ sở giá trị còn lại của tài sản cố định (tài sản cố định thuần) đến thời điểm lập báo cáo. Nó được xác định căn cứ vào nguyên giá của tài sản cố định sau khi khấu trừ phần khấu hao tích luỹ đến thời điểm lập báo cáo. Tỷ số này càng cao thì càng tốt. Vì khi đó hiệu suất sử dụng tài sản cố định cao cho thấy công suất sử dụng tài sản cố định cao. Nếu hiệu suất sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp không cao thì doanh nghiệp cần xem lại nguyên nhân của việc sử dụng tài sản cố định không hiệu quả, thường là: đầu tư tài sản cố định quá mức cần thiết, tài sản cố định không sử dụng chiếm tỷ trọng lớn, tài sản cố định được sử dụng với công suất thấp hơn công suất được thiết kế. 2.3.3.4. Vòng quay tổng tài sản Chỉ tiêu này phản ánh hiệu suất sử dụng toàn bộ tài sản của doanh nghiệp, nghĩa là trong một năm tài sản của doanh nghiệp quay được bao nhiêu lần. Vòng quay tổng tài sản trung bình Ngành là: 2 lần. Được xác định bởi công thức sau:

Vòng quay tổng tài sản =

Doanh thu thuần Tổng tài sản

Tổng tài sản được xác định báo gồm tài sản cố định và tài sản lưu động của doanh nghiệp đến thời điểm lập báo cáo. Chỉ tiêu này của doanh nghiệp càng cao chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng tài sản rất hiệu quả trong một kỳ kinh doanh.

Nếu chỉ tiêu này thấp, doanh nghiệp phải xem xét việc sử dụng tài sản cố định và tài sản lưu động có hiệu quả không, bằng cách kết hợp với các chỉ tiêu: tỷ số thanh toán hiện thời, tỷ số thanh toán nhanh và hiệu suất sử dụng tài sản cố định. 2.3.4. Tỷ số lợi nhuận (doanh lợi) Chỉ tiêu này phản ánh kết quả của hàng loạt chính sách và quyết định của doanh nghiệp. Các tỷ số tài chính nói trên cho thấy phương thức mà doanh nghiệp được điều hành, thì các tỷ số về lợi nhuận sẽ cho thấy hiệu năng quản trị của doanh nghiệp. Trước khi đầu tư vào một doanh nghiệp, các nhà đầu tư thường quan tâm đến các tỷ số về lợi nhuận và sự thay đổi của chỉ tiêu này như thế nào qua quá trình hoạt động kinh doanh bởi vì mức lợi tức sau thuế thu được có ý nghĩa quan trọng đối với các nhà đầu tư. 2.3.4.1. Doanh lợi tiêu thụ Chỉ tiêu này phản ánh mức sinh lời trên doanh thu, chúng ta nên kết hợp chỉ tiêu này với mức sinh lợi tức sau thuế của năm trước để so sánh. Doanh lợi tiêu thụ trung bình Ngành là: 5%. Được xác định bởi công thức sau:

Doanh lợi tiêu thụ =

Lợi tức sau thuế Doanh thu thuần

Lợi tức sau thuế là phần lợi nhuận còn lại của doanh thu thuần sau khi đã khấu trừ tổng chi phí và thuế thu nhập. Chỉ tiêu này cho thấy một đồng doanh thu tạo ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận. Vì vậy, chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ doanh nghiệp càng hoạt động hiệu quả. Đây cũng là yếu tố để nhà đầu tư quyết định đầu tư vào doanh nghiệp hay không. Nếu chỉ tiêu này không cao có nghĩa là chi phí hoạt động của doanh nghiệp không được hợp lý so với các doanh nghiệp cùng Ngành. Do đó doanh nghiệp cần có biện pháp quản lý các loại chi phí nhằm giảm thấp nhất chi phí để gia tăng mức sinh lời. 2.3.4.2

. Tỷ lệ lãi gộp

Chỉ tiêu này phản ánh mức sinh lời trước khi trừ chi phí chung, chi trả lãi vay, thuế thu nhập của doanh nghiệp trên doanh thu. Tỷ lệ lãi gộp trung bình Ngành là: 20%. Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ lệ lãi gộp =

Lãi gộp Doanh thu thuần

Lãi gộp được xác định là phần doanh thu thuần của doanh nghiệp còn lại sau khi đã trừ đi giá vốn hàng bán của doanh nghiệp. Chỉ tiêu này của doanh nghiệp cao cho thấy doanh nghiệp đang có chi phí sản xuất sản phẩm ở mức hiệu quả nhất, không ảnh hưởng lớn đến lãi gộp của doanh nghiệp. Nếu tỷ lệ lãi gộp của doanh nghiệp thấp thì doanh nghiệp phải xem lại chi phí sản xuất ra sản phẩm của doanh nghiệp có hiệu quả không so với các doanh nghiệp khác trong cùng Ngành. 2.3.4.3. Doanh lợi tài sản (ROA) Chỉ tiêu này phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, phản ánh hiệu quả của các tài sản được đầu tư hay còn được gọi là khả năng sinh lời của đầu tư. Doanh lợi tài sản trung bình Ngành là: 10%. Được xác định bởi công thức sau:

Doanh lợi tài sản =

Lợi tức sau thuế Tổng tài sản

Doanh lợi tài sản của doanh nghiệp cao thể hiện sự sắp xếp, phân bổ và quản lý tài sản hợp lý và hiệu quả; cho thấy mức độ hiệu quả mà tổng tài sản của doanh nghiệp mang lại. Đồng thời, cũng cho ta thấy hiệu quả của việc sử dụng các khoản lãi vay trong doanh nghiệp đang rất tốt, nó không làm giảm lợi tức sau thuế quá nhiều. Ngược lại, nếu chỉ tiêu này thấp có nghĩa là việc sử dụng tài sản của doanh nghiệp không tốt, tài sản của doanh nghiệp quá lớn trong khi lợi tức sau thuế không đổi, doanh

nghiệp cần giảm lượng tài sản không cần thiết sử dụng và nâng cao năng suất sử dụng tài sản trong kỳ của doanh nghiệp. Ngoài ra chi phí lãi vay cũng là nguyên nhân làm giảm lợi tức sau thuế, dẫn đến giảm doanh lợi tài sản. 2.3.4.4. Doanh lợi vốn tự có (ROE) Doanh lợi vốn tự có hay còn gọi là tỷ suất lợi nhuận của vốn cổ đông, chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả của vốn tự có, hay chính xác hơn là đo lường mức sinh lời đầu tư của vốn chủ sở hữu. Những nhà đầu tư thường quan tâm đến chỉ tiêu này bởi vì họ quan tâm đến khả năng thu nhận được lợi nhuận so với vốn do họ bỏ ra để đầu tư. Doanh lợi vốn tự có trung bình Ngành là: 15%. Được xác định bởi công thức sau:

Doanh lợi vốn tự có =

Lợi nhuận sau thuế Vốn tự có

Khi đánh giá chỉ tiêu doanh lợi vốn tự có của doanh nghiệp ta thường kết hợp với chỉ tiêu doanh lợi vốn tự có trung bình của Ngành và chỉ tiêu doanh lợi tài sản của doanh nghiệp. Nếu doanh lợi vốn tự có của doanh nghiệp cao hơn trung bình Ngành thì các chủ sở hữu hoàn toàn tin tưởng vào hoạt động của doanh nghiệp. Ngược lại, doanh lợi vốn tự có thấp hơn trung bình Ngành thì sẽ không được các chủ sở hữu tán thành. Tuy nhiên, nếu so sánh với doanh lợi tài sản mà doanh lợi vốn tự có không quá chênh lệch thì ta có thể nhận thấy doanh nghiệp đang sử dụng tỷ số nợ cao hơn mức bình thường.

CHƯƠNG III

GIỚI THIỆU CÔNG TY CỔ PHẦN XÁNG CÁT AN GIANG

3.1.

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG TY

Tên Công ty

: Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang.

Vốn điều lệ

: 1.920.000.000 đồng (Một tỷ chín trăm hai mươi triệu đồng).

Địa chỉ : 22/2 Phan Bội Châu, P. Bình Khánh, Tp. Long Xuyên, An Giang. Điện thoại

: 076.954211 – 076.954611.

Fax

: 076.841280.

3.1.1. Lịch sử hình thành Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang tiền thân là Bộ phận khai thác kinh doanh cát sông, trực thuộc Công ty Xây lắp và Sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng An Giang (thường gọi là Công ty Xây lắp An Giang – đây là một doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh An Giang). Lĩnh vực hoạt động của đơn vị là kinh doanh và khai thác cát sông trong phạm vi tỉnh An Giang. Năm 1997, căn cứ vào tình hình sản xuất kinh doanh và phương án thực hiện mục tiêu cổ phần hoá của Uỷ ban nhân dân tỉnh An Giang từ năm 1998 – 2002, Công ty Xây lắp An Giang có đầy đủ điều kiện thực hiện cổ phần hoá bộ phận xáng cát: ƒ Xáng cát không thuộc loại Nhà nước đầu tư nắm giữ 100% vốn sản xuất kinh doanh. ƒ Công ty Xây lắp An Giang luôn hoàn thành vượt mức kế hoạch trên giao, là một trong những đơn vị hoạt động kinh doanh có hiệu quả trong tỉnh. ƒ Điều kiện để phát triển tương đối thuận lợi, xét về tất cả các mặt như: thị trường, kỹ thuật sản xuất, chất lượng sản phẩm, trình độ quản lý và lực lượng nhân công kỹ thuật. ƒ Mức thu nhập bình quân ở Công ty Xây lắp An Giang tương đối cao so với các doanh nghiệp nhà nước trong tỉnh. Khi chuyển bộ phận Xáng cát sang hoạt động dưới hình thức Công ty cổ phần, với cơ chế quản lý tự chủ và có hiệu quả sẽ vẫn đảm bảo thu nhập cho cán bộ công nhân viên chức.

ƒ Cán bộ công nhân viên chức của Công ty đã nhận thức được chủ trương cổ phần hoá của Nhà nước, có thái độ ủng hộ và quyết tâm thực hiện ở đơn vị mình. ƒ Tình hình kinh tế ổn định, chỉ số lạm phát ở mức thấp, giá cả được kiềm giữ không biến động lớn... và sự xuất hiện của các công ty kiểm toán và thị trường chứng khoán sắp được thành lập đã tạo cơ sở để mọi người dân, nhất là cán bộ công nhân viên trong Công ty Xây lắp An Giang yên tâm đầu tư vào Công ty. Do vậy, ngày 30/03/1997, bộ phận xáng cát của Công ty Xây lắp An Giang ngừng hoạt động để tiến hành đánh giá lại giá trị tài sản và xây dựng phương án cổ phần hoá theo các căn cứ sau: ƒ Căn cứ vào Nghị định số 28/CP, ngày 07/05/1996 của Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển một số doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty Cổ phần; ƒ Căn cứ thông tư số 50TC/TCDN, ngày 30/08/1996 của Bộ Tài chính hướng dẫn những vấn đề về tài chính, bán cổ phần và phát hành cổ phiếu trong việc chuyển mốt số doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty Cổ phần theo Nghị định 28/CP, ngày 07/05/1996 của Thủ tướng Chính phủ; ƒ Căn cứ Quyết định số 01/CPH, ngày 04/09/1996 của Bộ trưởng Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương Cổ phần hoá về ban hành quy trình chuyển doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty Cổ phần; ƒ Căn cứ Thông tư số 17/LĐTBXH-TT, ngày 07/09/1996 hướng dẫn về chính sách đối với người lao động khi chuyển doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty Cổ phần theo Nghị định 28/CP, ngày 07/05/1996 của Thủ tướng Chính phủ; ƒ Căn cứ Văn bản số 1104/TLĐ, ngày 13/09/1996 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hướng dẫn nội dung hoạt động Công đoàn khi chuyển doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty Cổ phần theo Nghị định 28/CP, ngày 07/05/1996 của Thủ tướng Chính phủ; ƒ Căn cứ Quyết định số 7506/QĐ-UB ngày 15/12/1997 của UBND tỉnh An Giang về việc thực hiện cổ phần hoá bộ phận xáng cát của Công ty Xây lắp An Giang để thành lập Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang;

ƒ Căn cứ Bảng cân đối kế toán của bộ phận xáng cát đến ngày 30/03/1997 của Công ty Xây lắp An Giang đã được kiểm toán bởi Cục Quản lý Vốn và Tài sản Nhà nước tại An Giang. Ngày 06/08/1997, phương án cổ phần hoá được Ban chỉ đạo Cổ phần hoá tỉnh An Giang và Uỷ ban nhân dân tỉnh An Giang phê duyệt. Sau đó, từ tháng 09/1997 đến tháng 12/1997, Ban Cổ phần hoá doanh nghiệp đã tiến hành xin Uỷ ban nhân dân được phép bán cổ phần; tiến hành bán cổ phần; tổ chức Đại hội đồng Cổ đông; bầu Hội đồng quản trị; thông qua điều lệ hoạt động của Công ty và tiến hành đăng ký kinh doanh. Ngày 01/01/1998, Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang chính thức được thành lập và đi vào hoạt động theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 064850 do Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh An Giang cấp ngày 14/02/1998.

3.1.2. Quá trình phát triển Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang là doanh nghiệp đầu tiên trong tỉnh An Giang được cổ phần hoá từ một bộ phận doanh nghiệp nhà nước nên đã gặp rất nhiều khó khăn về thủ tục thành lập, việc định giá lại giá trị tài sản, phát hành cổ phiếu, tiến hành Đại hội cổ đông, xây dựng điều lệ tổ chức hoạt động cho Công ty... Đồng thời, Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc phải tự chịu trách nhiệm quản lý, sử dụng vốn có hiệu quả, trả lương cho cán bộ công nhân viên cũng như về kết quả kinh doanh trước Đại hội đồng cổ đông. Trước những khó khăn và thử thách ban đầu, Công ty đã có những giải pháp kịp thời: ƒ Tranh thủ sự quan tâm giúp đỡ và tạo điều kiện của Uỷ ban nhân dân và các ban ngành trong việc xin giấy phép khai thác cát sông, đấu thầu công trình, hoạch toán sổ sách kế toán... ƒ Quản lý, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ công nhân viên trong Công ty nhằm nâng cao năng suất và chất lượng lao động. ƒ Cải tiến kỹ thuật nhằm tiết kiệm chi phí trong việc sửa chữa cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh. ƒ Mở rộng phạm vi hoạt động để tìm kiếm khách hàng mới. Bằng sự nỗ lực phấn đấu, phát huy thuận lợi và khắc phục khó khăn của toàn thể cán bộ công nhân viên trong toàn Công ty mà lĩnh vực hoạt động của Công ty ngày càng

được mở rộng. Từ một lĩnh vực đăng ký kinh doanh sau khi thành lập là khai thác và kinh doanh cát sông, qua một thời gian hoạt động, do yêu cầu phát triển của Công ty và của thị trường, Công ty đã đăng ký thêm một số lĩnh vực hoạt động khác: ƒ Ngày 21/02/2000, bổ sung hoạt động san lấp mặt bằng. ƒ Ngày 17/10/2000, được bổ sung hoạt động vận tải thuỷ bộ. ƒ Ngày 13/03/2001, được bổ sung hoạt động nạo vét kênh mương. ƒ Ngày 25/08/2002, được bổ sung hoạt động xây dựng cơ bản. Năm 2002, nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động kinh doanh – đầu tư mua cần cẩu Unit, cần cẩu Koering 25 tấn và cần cẩu Koering 60 tấn – Công ty đã tăng thêm 50% vốn điều lệ – trị giá 640.500.000 đồng (Sáu trăm bốn mươi triệu năm trăm ngàn đồng) – bằng việc phát hành cổ phiếu phổ thông, nâng tổng số vốn điều lệ của Công ty lên 1.920.000.000 đồng (Một tỷ chín trăm hai mươi triệu đồng). Việc tăng vốn điều lệ chứng tỏ Công ty đã vượt qua được giai đoạn khó khăn ban đầu và từng bước hoạt động có hiệu quả, đầu tư mở rộng lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh. Kết quả của việc đẩy mạnh đầu tư được thể hiện rất rõ vào đầu năm 2003, Công ty đã đầu tư phương tiện xe đào (trị giá 340 triệu đồng) và mua đất xây dựng trụ sở mới (trị giá 700 triệu đồng). Hiệu quả của việc đầu tư này là rất cao, phương tiện xe đào giúp cho Công ty chủ động giải quyết nhiều việc trong công tác thi công đê bao, san lấp mặt bằng ở những công trình vừa và nhỏ... góp phần giảm chi phí và thời gian thi công, từ đó, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường cũng như tăng lợi nhuận. Việc mua đất xây dựng trụ sở Công ty là một hướng đầu tư đúng đắn và nhạy bén, bởi vì, theo giá thị trường bất động sản tự do hiện nay thì giá trị của khu đất đã tăng lên đáng kể. Ngoài ra, Công ty không phải trả tiền thuê mướn văn phòng, tạo điều kiện thuận lợi trong giao dịch với khách hàng cũng như nâng cao uy tín của mình. 3.2.

CƠ CẤU TỔ CHỨC, QUẢN LÝ Hiện nay, Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang tự chịu trách nhiệm về tổ chức,

quản lý, tiến hành hoạt động kinh doanh của Công ty nhưng về mặt Đoàn thể, Đảng uỷ và Công đoàn, Công ty vẫn là một đơn vị trực thuộc Công ty Xây lắp An Giang. Ngoài Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc, tổng số cán bộ công nhân viên trong Công ty là 43 người, được tổ chức thành 6 bộ phận: bộ phận văn phòng, bộ phận xáng guồng, bộ phận xáng

cẩu, bộ phận cơ khí – sửa chữa, bộ phận thi công san lấp công trình, bộ phận thi công bơm cát. (Sơ đồ tổ chức, quản lý của Công ty Cổ phần Xáng Cát An Giang)

HỘI ĐỒNG BAN KIỂM SOÁT GIÁM ĐỐC

PHÓ GIÁM ĐỐC

BỘ PHẬN XÁNG GUỒNG

BỘ PHẬN CÔNG TRÌNH

BỘ PHẬN XÁNG CẨU

PHÓ GIÁM ĐỐC

BỘ PHẬN MÁY BƠM

BỘ PHẬN CƠ KHÍ

PHÒNG TỔ CHỨC

PHÒNG KẾ TOÁN

PHÒNG KẾ HOẠCH Nguồn tổng hợp từ Công ty

Hội đồng quản trị gồm 7 thành viên: ƒ Chủ tịch Hội đồng quản trị chịu trách nhiệm chung công việc của Hội đồng quản trị, có nhiệm vụ kiểm tra, quản lý, giám sát hoạt động của Công ty cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi cho Giám đốc tổ chức thực hiện các Nghị quyết, quyết định của Hội đồng quản trị. ƒ Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị phụ trách về lĩnh vực thị trường phát triển kinh doanh. ƒ Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị phụ trách về lĩnh vực đầu tư phát triển.

ƒ Các thành viên còn lại thực hiện công việc theo sự phân công của Hội đồng quản trị. Ban Kiểm soát gồm 3 thành viên, trong đó có một thành viên phải có nghiệp vụ tài chính kế toán. Ban Kiểm soát có quyền và trách nhiệm kiểm tra sổ sách kế toán chứng từ trong Công ty. Ban Giám đốc gồm: ƒ Giám đốc có trách nhiệm phụ trách, tổ chức, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty theo các nghị quyết, quyết định của Hội đồng quản trị. Đồng thời, chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty trước Hội đồng quản trị. ƒ Phó Giám đốc phụ trách về tổ chức, hoạt động kinh doanh. ƒ Phó Giám đốc phụ trách về kỹ thuật. Phòng Tổ chức: tuyển chọn và quản lý nhân sự; có trách nhiệm quan tâm đến đời sống của cán bộ công nhân viên trong Công ty. Phòng Kế hoạch: hoạch định kế hoạch kinh doanh và phương hướng hoạt động của Công ty, có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc các bộ phận khác hoàn thành đúng chỉ tiêu mà kế hoạch đã đề ra. Phòng Kế toán: thực hiện ghi chép chứng từ, hoá đơn, lập báo cáo thuế, báo cáo tài chính... rõ ràng, đúng theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện hành. Bộ phận xáng guồng và xáng cẩu: khai thác cát sông trong địa bàn cho phép: Long Xuyên, Mỹ Hoà Hưng, Châu Phú nhằm phục vụ cho việc thi công các công trình của Công ty và bán cho khách hàng. Bộ phận công trình: tiến hành tham gia đấu thầu và thi công các công trình vượt lũ, san lấp mặt bằng. Bộ phận cơ khí: cải tiến và sửa chữa máy móc nhằm đảm bảo cho máy móc được hoạt động liên tục, tiết kiệm được chi phí và mang lại hiệu quả cao. Bộ phận máy bơm: phục vụ cho việc thi công các công trình mà Công ty đã trúng thầu, góp phần hạn chế chi phí thuê ngoài và tăng tính chủ động trong việc đảm báo tiến độ thi công.

3.3.

QUY MÔ PHƯƠNG TIỆN SẢN XUẤT Sau hơn 6 năm thành lập, bằng sự nỗ lực của toàn thể cán bộ trong Công ty và sự

quan tâm sâu sát, chỉ đạo kịp thời của Hội đồng quản trị mà Công ty đã vượt qua được những thách thức ban đầu, từng bước khẳng định vị thế của mình trên thị trường. Khi mới hình thành, vốn điều lệ của Công ty là 1.279.500.000 đồng, với 3 chiếc xáng hoạt động khai thác và kinh doanh, trụ sở làm việc phải đi thuê. Đến nay, vốn điều lệ của Công ty đã tăng lên 50%, quy mô sản xuất kinh doanh của Công ty không ngừng được mở rộng liên tục gồm: ƒ Mua đất xây dựng trụ sở, trị giá 700 triệu đồng. ƒ 1 cẩu Unit, trị giá 237 triệu đồng. ƒ 1 cẩu Koering 25 tấn, trị giá 285,65 triệu đồng. ƒ 1 cẩu Koering 60 tấn, trị giá 976 triệu đồng. ƒ 1 xe đào, trị giá 340 triệu đồng. ƒ 2 máy bơm, trị giá 126 triệu đồng. Ngoài ra, lĩnh vực hoạt động cũng phát triển tương xứng với quy mô của Công ty, hiện nay Công ty đã đủ sức tham gia đấu thầu và khả năng thi công những công trình có quy mô vừa trên nhiều lĩnh vực khác nhau như: thi công các công trình xây dựng cơ bản, trình vượt lũ, đường nông thôn, khai thác và kinh doanh cát...

3.4.

THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN VÀ XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN

3.4.1. Thuận lợi Được sự giúp đỡ và tạo điều kiện của các cơ quan ban ngành trong tỉnh. Sự quan tâm thường xuyên, sâu sát và kịp thời của Đảng uỷ Công ty Xây lắp An Giang và của Hội đồng quản trị Công ty. Tập thể cán bộ công nhân viên trong Công ty luôn đoàn kết, xác định tốt trách nhiệm và nhận thức đúng đắn về công việc của mình. Công tác tổ chức quản lý điều hành từng bước có tiến bộ.

Phương tiện hoạt động được cải tiến kỹ thuật nên tiết kiệm được chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh cho Công ty. Do vậy, khách hàng của Công ty luôn ổn định và ngày càng mở rộng.

3.4.2. Khó khăn Điều kiện thời tiết thất thường và độ sâu của lòng sông ở một số khu vực hiện nay không còn phù hợp cho việc khai thác, đặc biệt vào mùa nước đổ. Việc hút cát không giấy phép của các cơ sở tư nhân vẫn chưa được cơ quan chức năng hạn chế, làm ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh lành mạnh. Hồ sơ thủ tục xin phép khai thác còn quá khó khăn, do nhiều ngành quản lý. Vì vậy, các bước tiến hành khá chậm, không kịp thời... làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Phương tiện khai thác cũ và thiếu đồng bộ do sửa chữa chắp vá, làm cho khả năng đáp ứng nhu cầu của khách hàng bị hạn chế. Công ty hoạt động trong điều kiện không có vốn lưu động nên khi sự cố bất thường xảy ra, Công ty không thể giải quyết được kịp thời, đôi lúc ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh. Do đặc điểm hoạt động của Công ty phân tán nên việc tập trung sinh hoạt, giáo dục tư tưởng và nâng cao trách nhiệm đối với cán bộ công nhân viên chỉ tập trung ở một số cán bộ chủ chốt, do đó, nhận thức của toàn bộ cán bộ công nhân viên trong Công ty chưa đều.

3.4.3. Xu hướng phát triển Xuất phát từ những thuận lợi và khó khăn trên, Công ty đã đề ra xu hướng phát triển như sau: ƒ Tiếp tục phát huy những thành công mà Công ty đã đạt được trong thời gian qua. ƒ Từng bước mở rộng quy mô sản xuất đối với các loại hình kinh doanh hiện tại và phát triển thêm các loại hình kinh doanh mới như: kinh doanh xăng dầu, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây dựng dân dụng và công nghiệp...

ƒ Sắp xếp lại cơ cấu tổ chức theo mô hình gọn nhẹ, có trình độ chuyên môn cao, nhằm phát huy trách nhiệm của từng bộ phận, hạn chế tình trạng đùn đẩy công việc cũng như trách nhiệm khi không hoàn thành nhiệm vụ. Bên cạnh đó, xây dựng chính sách khen thưởng, kỷ luật hợp lý nhằm kích thích thái độ làm việc của cán bộ công nhân viên trong Công ty. ƒ Tăng cường biện pháp kiểm tra, bảo dưỡng và cải tiến máy móc thiết bị nhằm đảm bảo cho các phương tiện hoạt động đều đặn, hết công suất, tiết kiệm chi phí sửa chữa.

CHƯƠNG IV

THỰC TRẠNG CỦA CÔNG TY

TRƯỚC KHI CỔ PHẦN HOÁ Mục tiêu hoạt động sản xuất kinh doanh của bộ phận xáng cát là khai thác tối đa công suất hoạt động của xáng guồng, trên cơ sở đảm bảo có đủ cát cung cấp cho thị trường, nâng cao doanh thu, tiết kiệm chi phí nhằm mang lại lợi nhuận ngày càng cao. Sau đây là khái quát tình hình tài chính của bộ phận xáng cát của Công ty Xây lắp An Giang trước khi tiến hành cổ phần hoá:

4.1.

TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH Trước năm 1998, Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang là bộ phận trực thuộc Công

ty Xây lắp An Giang với nhiệm vụ khai thác và kinh doanh cát sông. Năm 1994, với tài sản là 2 chiếc xáng AG1460 và AG1461, bộ phận xáng cát đã khia thác và tiêu thụ được 151.061 m3, đạt 79,5% công suất thiết kế nên doanh thu đạt 906.907.000 đồng. Sau khi đã trừ đi chi phí hoạt động cũng như thuế lợi tức, lợi nhuận sau thuế của của bộ phận xáng cát đạt 61.007.000 đồng. Có nghĩa là cứ một đồng doanh thu sẽ tạo ra được 0,0673 đồng lợi nhuận ròng. Đến năm 1995, điều kiện hoạt động thuận lợi và ít bị hư hỏng do đã được sửa chữa năm 1994 nên 2 xáng AG1460 và AG1461 hoạt động liên tục, sản lượng sản xuất đạt 204.328 m3 bằng 107,54% công suất thiết kế. Toàn bộ sản lượng khai thác được tiêu thụ hết nên doanh thu năm 1995 là 1.226.000.000 đồng, tăng 35,17% so với năm 1994. Đồng thời, lợi nhuận sau thuế cũng tăng 78,69% so vời cùng kỳ.

(Tình hình tài chính của Công ty trước khi cổ phần hoá)

Chỉ tiêu

ĐVT

Năm

Năm

Năm

Quí

1994

1995

1996

I/1997

1/. NGUỒN VỐN

1.000đ 1.147.400 1.147.400 1.147.400 1.170.232

a. Vốn cố định

1.000đ 1.147.400 1.147.400 1.147.400 1.170.232

- Ngân sách cấp

1.000đ

690.000

690.000

690.000

690.000

- Vốn tự bổ sung

1.000đ

- Vốn vay

1.000đ

457.400

2/. DOANH THU

1.000đ

906.907

1.225.971 1.384.906

508.508

3/. TỔNG CHI PHÍ

1.000đ

825.564

1.080.599 1.348.810

385.085

4/. LN TRƯỚC THUẾ

1.000đ

81.343

145.372

36.095

123.423

5/. THUẾ LỢI TỨC

1.000đ

20.336

36.343

9.024

30.856

6/. LN SAU THUẾ

1.000đ

61.007

109.029

27.071

92.567

7/. NỘP NGÂN SÁCH

1.000đ

317.538

478.122

556.821

197.986

%

5,31

9,50

2,35

7,40

9/. NHÂN SỰ

Người

10

10

12

12

- Biên chế

Người

1

1

1

1

- Hợp đồng dài hạn

Người

9

9

11

11

1.000đ

7.398

10.010

8.073

2.777

- Lương

1.000đ

6.348

8.580

7.452

1.959

- Thưởng

1.000đ

1.050

1.430

621

818

135.000 457.400

457.400

345.232

- Nhận góp vốn liên doanh b. Vốn xây dựng cơ bản c. Vốn lưu động d. Quỹ phát triển sản xuất

8/. TỶ SUẤT LNST/N.VỐN

10/. TNBQ NGƯỜI/NĂM

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Năm 1996, Công ty xây lắp An Giang đã đầu tư thêm xáng AG1462 vào tháng 4/1996 nhưng 2 xáng AG 1460 và AG1461 hư hỏng liên tục, phải ngưng sản xuất vào 4 tháng cuối năm nên sản lượng khai thác thấp, dẫn đến doanh thu và sản lượng của xáng AG1460 và AG1461 đạt rất thấp so với năm 1995. Mặc dù tổng sản lượng tăng 26.489 m3 so với năm 1995 nhưng lại chỉ đạt 76,93% so với công suất thiết kế, nên dù tiêu thụ hết sản phẩm doanh thu cũng chỉ đạt 1.384.000.000 đồng. Bên cạnh đó, năm 1996 bộ phận xáng cát phải tiến hành sửa chữa xáng AG1460 và AG1461 nên chi phí trong năm tăng, làm cho lợi nhuận sau thuế giảm mạnh và chỉ đạt 27.000.000 đồng. Đến năm 1997, thực hiện chủ trương cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước, bộ phận xáng cát của Công ty chỉ hoạt động đến hết quí I/1997 thì ngừng hoạt động để tiến hành định giá tài sản và xây dựng phương án cổ phần hoá. Thời gian hoạt động chỉ trong 3 tháng nhưng do 3 xáng hoạt động tốt nên doanh thu đạt 516.000.000 đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 98.000.000 đồng, tăng so với quí I/1996. Qua nghiên cứu trên, ta có thể kết luận tình hình hoạt động kinh doanh của bộ phận xáng cát có xu hướng phát triển, đây là điều kiện thuận lợi để Công ty Xây lắp An Giang tiến hành cổ phần hoá thành công bộ phận xáng cát của Công ty.

4.2.

ĐÓNG GÓP NGÂN SÁCH Nhìn vào bảng số liệu về tình hình tài chính, năm 1994 đóng góp ngân sách

của bộ phận xáng cát là 317.538.000 đồng và đến năm 1995, tăng lên 160.584.000 đồng, tăng tương ứng với 50,57% so với năm 1994. Mặc dù năm 1996, tình hình hoạt động kinh doanh gặp nhiều khó khăn nhưng bộ phận xáng cát vẫn hoàn thành nghĩa vụ đối với Nhà nước và tăng 16,46% so với cùng kỳ. Đến hết quí I/1997, cả 3 xáng hoạt động tốt nên nộp ngân sách đạt 197.986.000 đồng, so với quí I/1996 tăng 42,43%.

Đồ thị 4.1: Tình hình nộp ngân sách của Công ty trước khi cổ phần hoá

Số tiền (triệu đồng)

Tình hình n p ngân sách 600 400 200 0

1994

1995

1996

1/1997

Năm

Tình hình n p ngân sách

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Qua bảng phân tích tình hình tài chính và đồ thị, dễ dàng nhận thấy mức đóng góp ngân sách của bộ phận xáng cát ngày càng tăng. Điều này chứng tỏ tính tích cực trong quan hệ với cơ quan Thuế, nhờ đó sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình cổ phần hoá như: thành lập hồ sơ, thủ tục cổ phần hoá; tiến hành đăng ký kinh doanh…

4.3.

NHÂN SỰ Do hoạt động xáng cát chủ yếu là dây chuyền máy móc nên số lượng công nhân

viên không nhiều. Năm 1994 và năm 1995, tổng số cán bộ công nhân viên là 10 người, trong đó có 1 người trong biên chế còn lại 9 người hợp đồng dài hạn. Năm 1996, Công ty Xây lắp đầu tư thêm 1 chiếc xáng nên số lượng nhân viên tăng lên 2 người hợp đồng dài hạn. Sản lượng khai thác được thị trường chấp nhận và tiêu thụ hết nên thu nhập của người lao động đạt khá cao so với các đơn vị cùng ngành. Cụ thể năm 1994,

lương bình quân của một lao động là 529.000 đồng/tháng, ngoài ra cuối năm người lao động còn có chế độ khen thưởng từ Công ty là 1.050.000 đồng, nâng tổng thu nhập một năm lên 7.398.000 đồng. Đến năm 1995, do hoạt động có hiệu quả cao nên lương bình quân tăng 186.000 đồng/người/tháng và thưởng cuối năm là 1.430.000 đồng/người. Năm 1996, phải tiến hành sửa chữa 2 chiếc xáng nên tiền lương của người lao động bị giảm 13,15%/tháng so với cùng kỳ. Quí I/1997, cả 3 xáng hoạt động tốt nên tiền lương của người lao động đã được cải thiện hơn so với năm 1996, đạt 653.000 đồng/tháng, đồng thời bình quân một lao động còn được thưởng 818.000 đồng. Nhìn chung sau hơn 3 năm hoạt động, nhân sự của bộ phận xáng cát luôn ổn định và thu nhập của người lao động có xu hướng tăng đều, đảm bảo được nhu cầu tái sản xuất sức lao động của bản thân họ. Qua đó, tạo được tâm lý và nhận thức đúng đắn về chủ trương cổ phần hoá trong cán bộ công nhân viên; tạo thuận lợi cho tiến trình cổ phần hoá ở Công ty.

4.4.

TỶ SUẤT LỢI NHUẬN SAU THUẾ TRÊN NGUỒN VỐN Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên nguồn vốn đo lường khả năng tạo ra lợi nhuận ròng

trên tổng nguồn vốn đã bỏ ra. Năm 1994, một đồng vốn đưa vào hoạt động kinh doanh tạo ra được 0,0531 đồng lợi nhuận ròng. Đến năm 1995, nguồn vốn không thay đổi nhưng do điều kiện hoạt động kinh doanh thuận lợi nên lợi nhuận sau thuế tăng, do đó chỉ số này tăng 78,91% so với năm 1994. Năm 1996, bộ phận xáng cát tiến hành sửa chữa xáng AG1460 và AG1461 nên tổng chi phí tăng làm cho lợi nhuận sau thuế giảm, kéo theo khả năng sinh lời trên nguồn vốn giảm mạnh, chỉ đạt 2,35% trong năm. Tình hình hoạt động kinh doanh có chuyển biến tích cực trong quí I/1997, cả 3 chiếc xáng hoạt động hiệu quả nên sau khi trừ đi tổng chi phí và thuế lợi tức, một đồng vốn được sử dụng đã đem lại 0,074 đồng lợi nhuận ròng. Nếu so sánh tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên nguồn vốn với trung bình ngành là 10%, ta có thể kết luận rằng, trong quá trình hoạt động khả năng đem lại lợi nhuận ròng trên nguồn vốn của bộ phận xáng cát của Công ty Xây lắp An Giang còn thấp, chứng tỏ kết quả kinh doanh chưa thật sự hiệu quả.

Nghiên cứu sơ lược về tình hình hoạt động trong năm 1994, 1995, 1996 và quí I/1997 của bộ phận xáng cát của Công ty Xây lắp An Giang, nhận thấy có sự tăng trưởng về doanh thu, đóng góp ngân sách Nhà nước, thu nhập của người lao động… nhưng hiệu quả của hoạt động kinh doanh lại không thật sự cao. Trước thực trạng đó, Ban Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước tỉnh An Giang và Ban Giám đốc Công ty Xây lắp An Giang đã tiến hành xây dựng phương án để cổ phần hoá bộ phận xáng cát của Công ty nhằm phát huy những mặt tích cực và khắc phục những mặt còn hạn chế. Mô hình doanh nghiệp mới sẽ phát huy tính tự chủ trong hoạt động kinh doanh, huy động thêm nguồn lực từ các thành phần kinh tế khác tham gia vào quá trình điều hành và quản lý doanh nghiệp, nâng cao trách nhiệm và năng suất của người lao động… từ đó góp phần đẩy mạnh hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sau khi cổ phần hoá.

CHƯƠNG V

PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY SAU KHI CỔ PHẦN HOÁ Nhằm đánh giá chính xác kết quả hoạt động của Công ty, tôi đã đi sâu phân tích 2 lĩnh vực quan trọng là tình hình hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính. Do số liệu về hoạt động kinh doanh chỉ được Công ty hạch toán chi tiết từ năm 2001 nên tôi phân tích kết quả hoạt động kinh doanh trong 3 năm gần đây là năm 2001, 2002 và 2003. Còn số liệu về tình hình tài chính sẽ được phân tích liên tục trong 6 năm để có cái nhìn cụ thể về hiệu quả tài chính của Công ty.

5.1.

KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY

5.1.1. Tình hình doanh thu của Công ty Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang hoạt động kinh doanh trong nhiều lĩnh vực khác nhau nên doanh thu của Công ty được hạch toán chi tiết theo từng loại hình hoạt động kinh doanh như: xáng guồng, xáng cẩu, san lấp mặt bằng, máy bơm... Doanh thu của Công ty không ngừng tăng trưởng trong 3 năm qua, cụ thể năm 2001 tổng doanh thu 3.545,5 triệu đồng, năm 2002 Công ty đạt mức doanh thu là 4.118 triệu đồng, tăng 572,5 triệu đồng, tương ứng với 16,15 so với năm 2001. Vào năm 2003 doanh thu tiếp tục tăng đến 6.844 triệu đồng. So với năm 2002 tăng 2.726 triệu đồng về số tuyệt đối và tăng 66,2% về số tương đối.

Bảng 5.1: Tình hình doanh thu của Công ty

ĐVT: triệu đồng Nguồn tổng hợp từ Công ty

Năm 2001 Chỉ tiêu

Năm 2002

Năm 2003

So sánh 02/01

So sánh 03/02

Số tiền (Tr.đ)

T.T (%)

Số tiền (Tr.đ)

T.T (%)

Số tiền (Tr.đ)

T.T (%)

Số tiền (Tr.đ)

%

Số tiền (Tr.đ)

%

A. Doanh thu HĐKD

3.485

98,29

4.076

98,98

6.814

99,56

591

16,96

2.738

67,17

1. Doanh thu xáng cát

1.522

42,93

1.394

33,85

1.060

15,49

(128)

(8,41)

(334)

(23,96)

2. Doanh thu công trình

1.474

41,57

2.270

55,13

4.345

63,49

796

54

2075

91,41

3. Doanh thu xáng cẩu

351

9,9

288

6,99

1.248

18,23

(63)

(17,95)

960

333,33

4. Doanh thu máy bơm

56

1,58

124

3,01

161

2,35

68

121,43

37

29,84

5. Doanh thu bán lẻ

82

2,31

(82)

(100)

B. Thu nhập HĐTC

60

1,69

C. Thu nhập bất thường

0,5

0,02

Tổng cộng

3.545,5

100

42

4.118

1,02

100

27

0,4

(18)

(30)

(15)

35,71

3

0,04

(0,5)

(100)

3

100

6.844

100

572,5

16,15

2.726

66,2

5.1.1.1. Doanh thu từ hoạt động kinh doanh ƒ

Doanh thu hoạt động xáng cát

Khai thác và kinh doanh cát sông là lĩnh vực hoạt động từ ngày thành lập đến nay, do đó khi hoạt động kinh doanh của bộ phận xáng cát có sự biến động sẽ ảnh hưởng đến doanh thu của toàn Công ty. Năm 2001, nguồn thu từ hoạt động này là 1.522 triệu đồng chiếm tỷ trọng 42,93% trong tổng nguồn thu của Công ty. Đến năm 2002, doanh thu từ hoạt động này là 1.394 triệu đồng giảm 8,41% so với năm 2001, sở dĩ như vậy là do tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra tràn lan đã làm ảnh hưởng đến doanh thu của Công ty. Năm 2003, do điều kiện địa lý có sự thay đổi phức tạp nên sản lượng ở những khu vực mà Công ty được phép khai thác có sự giảm sút về sản lượng, đồng thời, Công ty phải cạnh tranh với các nhiều doanh nghiệp như Công ty Phát triền nhà, Công ty Xây dựng thuỷ lợi, DNTN Tân Lê Quang, DNTN Thái Bình... và hàng loạt các hộ kinh doanh cá thể hoạt động trái phép nên doanh thu hoạt động xáng cát tiếp tục giảm là 334 triệu đồng, tương ứng với 23,96% so với cùng kỳ.

ƒ

Doanh thu công trình

Hoạt động san lấp mặt bằng và thi công các công trình được đưa vào khai thác năm 2000, nhưng thật sự đến năm 2001 mới có sự phát triển đáng kể. Năm 2001, doanh thu của hoạt động này là 1.474 triệu đồng chiếm 41,57% trong tổng doanh thu của Công ty. Đến năm 2002, doanh thu tiếp tục tăng 796 triệu đồng, tương ứng 54% so với năm 2001 nhưng tính hiệu quả mang lại không cao vì chi phí thuê cẩu và vận chuyển còn khá cao, chiếm 60% doanh thu trong năm. Năm 2003, Công ty quyết toán công trình vượt lũ Vĩnh Hậu nên doanh thu tăng 2.075 triệu đồng, chiếm 63,49% tổng doanh thu của Công ty trong năm.

ƒ

Doanh thu xáng cẩu

Xáng cẩu là phương tiện mà Công ty đã trích khấu hao từ 3 chiếc xáng guồng để tái đầu tư sản xuất nhằm phục vụ cho việc thi công các công trình san lấp mặt bằng của Công ty. đã đi vào hoạt động năm 2001 và đem lại hiệu quả khá cao, doanh thu xáng cẩu chiếm 9,9% tổng doanh thu trong năm. Năm 2002, Công ty tiếp tục đầu tư thêm cẩu

Koering 25 và cẩu Koering 60, nhưng cẩu Koering 25 phải sửa chữa nhiều nên hiệu quả hoạt động không cao, đồng thời, cẩu Koering 60 được đầu tư vào giai đoạn cuối năm nên doanh thu mang lại không đáng kể. Vì vậy, doanh thu xáng cẩu năm 2002 chỉ chiếm 6,99% trong tổng doanh thu toàn Công ty và giảm 63 triệu đồng so với năm 2001. Đến năm 2003, Công ty quyết toán công trình vượt lũ Vàm kênh Vĩnh Hậu và trúng thầu thi công một số công trình khác như: tuyến dân cư vượt lũ Ấp 2, xã Vĩnh Hội Đông, huyện An Phú; tuyến dân cư vượt lũ Kênh 1, xã Vĩnh Mỹ, thị xã Châu Đốc... nên doanh thu xáng cẩu đạt 1.248 triệu đồng, chiếm đến 18,23% trong tổng doanh thu của Công ty, tăng 960 triệu đồng về số tuyệt đối và tăng 333,33% về số tương đối so với năm trước.

ƒ

Doanh thu máy bơm

Đây là phương tiện mới đầu tư được đưa vào hoạt động đầu tháng 9/2001 do đó còn khá nhiều mới mẻ, cán bộ chủ chốt chưa có kinh nghiệm quản lý điều hành nên doanh thu chưa cao, lợi nhuận thấp và còn hư hỏng nhiều. Vì vậy, năm 2001 doanh thu của bộ phận này chỉ chiếm 1,58% trong tổng doanh thu. Đến năm 2002, nhằm phục vụ cho việc thi công công trình Vĩnh Hậu nên Công ty đầu tư thêm 1 chiếc máy bơm ống 140 mm. Việc đầu tư này đã tạo ra sự chủ động trong việc thi công công trình Vĩnh Hậu và các công trình san lấp khác nên hiệu quả kinh doanh năm 2002 khá cao, đạt 124 triệu đồng, tăng 121,43% so với cùng kỳ. Năm 2003, mặc dù doanh thu tăng 29,84% nhưng vẫn không đạt so với kế hoạch mà Công ty đã đề ra. Nguyên nhân chủ yếu là do sự ỉ lại của cán bộ quản lý, chỉ thi công các công trình san lấp mà Công ty đã trúng thầu, không chủ động tìm kiếm các công trình vừa và nhỏ trong dân nên doanh thu chỉ đạt 161 triệu đồng, chiếm 2,35% doanh thu của Công ty.

ƒ

Doanh thu bán lẻ

Năm 2001, doanh thu hoạt động bán lẻ chiếm 2,31% tổng doanh thu, tương ứng 82 triệu đồng. Sau đó, khi Công ty mở thêm lĩnh vực san lấp mặt bằng thì hoạt động khai thác cát sông bán cho khách hàng vãng lai không còn phát triển. Do vậy năm 2002 và năm 2003, hoạt động này không được duy trì vì bộ phận xáng guồng và xáng cẩu khai thác phục vụ cho việc thi công các công trình vượt lũ.

5.1.1.2. Thu nhập khác Ngoài hoạt động kinh doanh, Công ty còn có nguồn thu từ hoạt động tài chính và thu nhập bất thường. Mặc dù nguồn thu này chiếm tỷ trọng không cao trong doanh thu của Công ty nhưng cũng góp phần cải thiện thu nhập của cán bộ công nhân viên. Năm 2001, thu nhập từ hoạt động tài chính là 60 triệu đồng chiếm 1,69% doanh thu trong năm. Đến năm 2002, thu nhập từ hoạt động tài chính giảm 30% tương ứng 18 triệu đồng và Công ty không có thu nhập bất thường trong năm. Năm 2003, tổng thu nhập hoạt động khác của Công ty là 30 triệu đồng, trong đó hoạt động tài chính là 27 triệu động và 3 triệu đồng từ thu nhập bất thường.

Đồ thị 5.1: Tình hình doanh thu của Công ty Năm 2001 Doanh thu máy bơ m 1,58% Doanh thu c u 9,90%

Doanh thu công trình 41,57%

Doanh thu bán l 2,31%

Thu nh p ho t đ ng tài chính 1,69%

Thu nh p b t thư ng 0,01%

Doanh thu xáng cát 42,93%

Năm 2002 Doanh thu máy bơm 3,01%

Doanh thu bán l 0,00%

Thu nh p ho t đ ng tài chính 1,02% Thu nh p b t thư ng 0,00%

Doanh thu c u 6,99%

Doanh thu xáng cát 33,85%

Doanh thu công trình 55,12%

Năm 2003 Doanh thu máy bơm 2,35%

Doanh thu bán l 0,00%

Thu nh p ho t đ ng tài chính 0,39% Thu nh p b t thư ng 0,04%

Doanh thu c u 18,23%

Doanh thu xáng cát 15,49% Doanh thu công trình 63,49%

Nguồn tổng hợp từ Công ty 5.1.2. Tình hình chi phí của Công ty Để thực hiện nghĩa vụ lập kế hoạch và kiểm tra, các nhà lãnh đạo cần có thông tin về tổ chức của mình. Xét theo quan điểm kế toán thì thông tin mà nhà quản lý cần biết trước tiên là chi phí, bởi nó giúp nhà quản lý hiểu được tình hình phát sinh chi phí ở đơn vị mình, qua đó có kế hoạch kịp thời nhằm giảm thiểu chi phí và tăng lợi nhuận ngày càng cao.

Bảng 5.2: Tình hình chi phí của Công ty ĐVT: triệu đồng Năm 2001 Chỉ tiêu

Năm 2002

Năm 2003

So sánh 02/01

So sánh 03/02

Số tiền (Tr.đ)

T.T (%)

Số tiền (Tr.đ)

T.T (%)

Số tiền (Tr.đ)

T.T (%)

Số tiền (Tr.đ)

%

Số tiền (Tr.đ)

%

1. Chi phí nhiên liệu

262

9,16

396

11,74

617

10,59

134

51,15

221

55,81

2. Chi phí nhân công

168

5,88

282

8,36

401

6,88

114

67,86

119

42,2

3. Chi phí sửa chữa

383

13,39

437

12,96

519

8,91

54

14,1

82

18,76

1.175

41,09

1.441

42,74

3.184

54,65

266

22,64

1.743

120,96

5. Chi phí khấu hao

210

7,34

262

7,77

438

7,52

52

24,76

176

67,18

6. Chi phí quản lý

610

21,33

488

14,47

589

10,11

(122)

(20)

101

20,7

7. Chi phí thuế TN

52

1,81

66

1,96

78

1,34

14

26,92

12

18,18

2.860

100

3.372

100

5.826

100

512

17,9

2.454

72,78

4. Chi phí cẩu, vận chuyển

Tổng cộng

Qua bảng phân tích nhận thấy chi phí của Công ty năm 2001 là 2.860 triệu đồng, năm 2002 tổng chi phí tăng 17,9% và năm 2003 chi phí hoạt động kinh doanh của Công ty là 5.826 triệu đồng tăng 72,785 so với năm 2002.

5.1.2.1. Chi phí nhiên liệu Chi phí nhiên liệu là chi phí gắn liền với hoạt động kinh doanh của Công ty. Năm 2001, chi phí này là 262 triệu đồng. Năm 2002, chi phí nhiên liệu lên đến 396 triệu đồng, tăng 134 triệu đồng, về số tương đối là 51,15%. Năm 2003, Công ty đã chi 617 triệu đồng cho chi phí nhiên liệu, so với năm 2002 tăng 55,81%. Vì các bộ phận của Công ty như xe đào, cẩu, máy bơm... không thể hoạt động nếu như không có nhiên liệu, do đó khi hoạt

động kinh doanh càng phát triển thì số lượng nhiên liệu cần sử dụng tăng là tất yếu, đồng thời trong những năm gần đây giá chi phí nhiên liệu tăng cũng là nguyên nhân làm cho tổng chi phí nhiên liệu tăng. Tuy nhiên, Công ty không thể tiết kiệm chi phí nhiên liệu để giảm chi phí toàn Công ty, vì như vậy sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Công ty. Hiện nay, chi phí nhiên liệu tăng trong khi đó tài sản sử dụng cho hoạt động sản xuất kinh doanh tăng, đồng thời lợi nhuận của doanh nghiệp không bị ảnh hưởng nên việc tăng chi phí nhiên liệu là chấp nhận được. 5.1.2.2. Chi phí nhân công Chi phí nhân công của Công ty bao gồm các khoản tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp có tính chất tiền lương phải trả cho người lao động khi tham gia vào hoạt động kinh doanh của Công ty. Tiền lương của người lao động trong Công ty phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh và chịu ảnh hưởng lớn bởi chi phí trong năm. Năm 2001, chi phí nhân công chiếm 5,88% tổng chi phí của Công ty và tăng 114% vào năm 2002, sở dĩ có sự tăng chi phí nhân công là do Công ty mở rộng kinh doanh ở nhiều lĩnh vực nên số lượng lao động tăng lên. Năm 2003, chi phí nhân công là 401 triệu đồng, tăng 42,2% so vói cùng kỳ. Mặc dù chi phí nhân công tăng lên hàng năm nhưng doanh thu vẫn tăng đều chứng tỏ chi phí không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

5.1.2.3. Chi phí sửa chữa Hoạt động kinh doanh của Công ty chủ yếu dựa trên tài sản cố định là chủ yếu, đồng thời, các bộ phận kinh doanh của Công ty hoạt động không tập trung nên việc bảo quản tài sản gặp nhiều khó khăn, chi phí sửa chữa thường xuyên khá cao. Năm 2001, chi phí sửa chữa là 383 triệu đồng, chiếm 13,39% tổng chi phí của Công ty. Năm 2002, chi phí sửa chữa tăng 54 triệu đồng, tăng tương ứng 14,1% và tiếp tục tăng 18,76% trong năm 2003. Chi phí sửa chữa tăng cùng với việc tăng tài sản cố định là điều tất yếu đối với Công ty, tuy nhiên, Công ty cũng cần có biện pháp nhằm tối thiểu hoá chi phí sửa chữa như gắn trách nhiệm quản lý tài sản đối với người có trách nhiệm.

5.1.2.4. Chi phí cẩu và vận chuyển

Chi phí cẩu và vận chuyển thường gắn với hoạt động san lấp mặt bằng của Công ty, do vậy những năm Công ty thi công các công trình vượt lũ thì chi phí cẩu và vận chuyển thường cao. Năm 2001, chi phí này là 1.175 triệu đồng, chiếm 41,09% tổng chi phí của Công ty. Đến năm 2002, chi phí vận chuyển tăng 266 triệu đồng và tiếp tục tăng 1.743 triệu đồng vào năm 2003. Sở dĩ chi phí vận chuyển tăng 120,96% trong năm 2003 là do Công ty tiến hành thi công công trình Vĩnh Mỹ.

5.1.2.5. Chi phí khấu hao Năm 2001, chi phí khấu hao của Công ty là 210 triệu đồng chiếm 7,34% trong tổng chi phí và tăng 24,76% vào năm 2002. Đến năm 2003, tài sản cố định của Công ty tăng nên chi phí khấu hao cũng tăng lên 438 triệu đồng trong năm đó. Tài sản có định đóng vai trò quan trọng, là một trong những yếu tố tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào quá trình sản xuất kinh doanh. Qua thời gian, tài sản cố định sẽ bị hao mòn hữu hình và vô hình nên Công ty phải tiến hành trích khấu hao hằng năm theo đúng quy định để tái đầu tư. Do vậy chi phí khấu hao không thể giảm trong tổng chi phí của Công ty, ngược lại chi phí khấu hao tăng nhưng không làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh lại là yếu tố tích cực.

5.1.2.6. Chi phí quản lý Chi phí quản lý của Công ty năm 2001 là 610 triệu đồng, chiếm 21,33% trong tổng chi phí. Đến năm 2002, chi phí này giảm 122 triệu đồng, tương ứng 20% so với kỳ trước. Điều này cho thấy khả năng quản lý của cán bộ trong Công ty đã được nâng lên nên chi phí này giảm, góp phần nâng cao lợi nhuận trước thuế của Công ty. Năm 2003, chi phí quản lý tăng 20,7% tương ứng 101 triệu đồng so với năm 2002.

5.1.2.7. Chi phí thuế tài nguyên Chi phí thuế tài nguyên là loại chi phí không thể giảm trong Công ty, vì cấu thành nên chi phí tài nguyên là mức phí khai thác cát do Nhà nước ấn định và tổng sản lượng khai thác được. Do đó, chi phí tài nguyên tăng qua các năm thể hiện tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty đang rất thuận lợi.

Đồ thị 5.2: Tình hình chi phí của Công ty

Năm 2001 Chi phí thu tài nguyên 1,82%

Chi phí nhiên li u 9,16%

Chi phí qu n lý 21,33% Chi phí kh u hao 7,34%

Chi phí nhân công 5,87%

Chi phí s a ch a 13,39%

Chi phí c u, v n chuy n 41,08%

Năm 2002

Chi phí qu n lý 14,47%

Chi phí thu tài nguyên 1,96%

Chi phí nhân công 8,36%

Chi phí kh u hao 7,77% Chi phí c u, v n chuy n 42,73%

Chi phí s a ch a 12,96%

Năm 2003 Chi phí qu n lý 10,11%

Chi phí nhiên li u 11,74%

Chi phí thu tài nguyên 1,34%

Chi phí nhiên li u 10,59% Chi phí nhân công 6,88%

Chi phí kh u hao 7,52% Chi phí c u, v n chuy n 54,65%

Chi phí s a ch a 8,91%

Nguồn tổng hợp từ Công ty 5.1.3. Tình hình lợi nhuận của Công ty Lợi nhuận của Công ty là số chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí trong hoạt động kinh doanh. Lợi nhuận là kết quả tài chính cuối cùng của Công ty, là chỉ tiêu chất lượng, tổng hợp phản ảnh kết quả kinh tế của mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bảng 5.3: Tình hình doanh thu – chi phí – lợi nhuận của Công ty ĐVT: triệu đồng Năm

So sánh 02/01

So sánh 03/02

Chỉ tiêu 2001

2002

2003

Số tiền

%

Số tiền

%

3.545,5

4.118

6.844

572,5

16,15

2.726

66,2

2. Tổng chi phí

2.860

3.372

5.826

512

17,9

2.454

72,78

3. Tổng lợi nhuận trước thuế

685,5

746

1.018

60,5

8,83

272

36,46

- Lợi nhuận HĐKD

625

704

987

79

12,64

283

40,2

- Lợi nhuận HĐTC

60

42

28

(18)

(30)

(14)

(33,33)

- Lợi nhuận bất thường

0,5

3

(0,5)

(100)

3

100

1. Tổng doanh thu

4. Thuế TNDN 5. Lợi nhuận sau thuế

171

239

326

68

39,77

87

36,4

514,5

507

692

(7,5)

(1,46)

185

36,49

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Đồ thị 5.3: So sánh tình hình doanh thu – chi phí – lợi nhuận

Số tiền (triệu đồng)

8.000 6.000 4.000 2.000 0

2001

2002

2003

Năm

T ng doanh thu

T ng chi phí

L i nhu n sau thu

Nguồn tổng hợp từ Công ty Năm 2001, tổng doanh thu của Công ty là 3.545,5 triệu đồng sau khi đã trừ đi chi phí, Công ty thu được 685,5 triệu đồng lợi nhuận trước thuế bao gồm 91,17% lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh; 8,75% từ hoạt động tài chính và 0,33% từ hoạt động bất thường. Với mức thuế thu nhập doanh nghiệp là 171 triệu đồng, lợi nhuận sau thuế của Công ty là 514,5 triệu đồng. Năm 2002, tổng doanh thu tăng 572,5 triệu đồng về số tuyệt đối và tăng 16,15% về số tương đối. Đồng thời chi phí của Công ty năm 2002 tăng 512 triệu đồng, mức tăng doanh thu cao hơn mức tăng về chi phí nên lợi nhuận trước thuế của Công ty vẫn tăng 60,5 triệu đồng, tương ứng 8,83% so với năm 2001. Tuy nhiên, lợi nhuận trước thuế năm 2002 tăng là do doanh thu từ hoạt động kinh doanh còn lợi nhuận từ hoạt động tài chính giảm 30% và không có lợi nhuận bất thường trong năm. Mức thuế thu nhập doanh nghiệp đánh trên doanh thu của Công ty nên khi doanh thu tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp cũng tăng đồng thời mức thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2002 tăng từ 25% lên 32% nên lợi nhuận sau thuế giảm 1,46%. Sự sụt giảm về lợi nhuận sau thuế trong năm không thể hiện sự kém hiệu quả trong hoạt động kinh doanh, sự sụt giảm về lợi nhuận năm 2002 là do việc tăng tỷ lệ thuế thu nhập doanh nghiệp.

Đến năm 2003, tổng chi phí là 5.826 triệu đồng, tăng 2.454 triệu đồng so với năm 2002 nhưng doanh thu tăng 2.726 triệu đồng nên lợi nhuận trước thuế tăng 272 triệu đồng, tương ứng 36,46%, trong đó, chủ yếu lợi nhuận hoạt động kinh doanh tăng. Sau khi trừ đi chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp, lợi nhuận sau thuế của Công ty là 692 triệu đồng, tăng 185 triệu đồng, tương ứng 36,49% so với năm 2002. Nhìn chung, qua phân tích về tình hình kinh doanh của Công ty ta có thể kết luận Công ty đang hoạt động có hiệu quả, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Công ty luôn tăng hàng năm. Để có cái nhìn chính xác hơn về hiệu quả hoạt động của Công ty, ta cần nghiên cứu thêm về các tỷ số tài chính của Công ty từ ngày thành lập đến nay. 5.2.

TỶ SỐ TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY Phân tích tỷ số tài chính là việc làm thường thấy của các nhà quản trị tài chính để

từ đó rút ta những điểm cần phải khắc phục trong kỳ vừa qua, trong một giai đoạn phát triển của mỗi doanh nghiệp và đưa ra được các quyết định chính xác trong hoạt động của doanh nghiệp trong kỳ tiếp theo. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để Công ty có thể huy động vốn từ ngân hàng nhằm phục vụ cho hoạt động kinh doanh của mình và dựa vào đây Công ty có thể đánh giá được tính hiệu quả trong kỳ kinh doanh. 5.2.1. Tỷ số thanh toán 5.2.1.1. Tỷ số thanh toán hiện thời Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số thanh toán hiện thời =

Tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn Nợ ngắn hạn

Bảng 5.4: Tỷ số thanh toán hiện thời của Công ty

Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Tài sản lưu động

đồng

203.702.492

752.252.706

511.616.180

573.512.366

1.618.436.198

1.369.043.535

Nợ ngắn hạn

đồng

0

0

0

249.484.694

1.860.527.047

2.124.416.568

lần

/

/

/

2,30

0,87

0,64

TSTTHT

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

548.550.214

269,30

(240.636.526)

32

61.896.186

12,1

1.044.923.832

182,2

(249.392.663)

(15,41)

NNH

0

/

0

/

249.484.694

/

1.611.042.353

645,7 5

263.889.521

14,18

TSTTHT

/

/

/

/

/

/

/

(62,17 )

/

(26,44)

TSLĐ

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Tỷ số thanh toán hiện thời cho thấy khả năng trả nợ ngắn hạn bằng các tài sản có tính thanh khoản cao. Năm 1998,1999 và 2000, Công ty không sử dụng nợ ngắn hạn nên tỷ số thanh toán hiện thời không xác định được. Đến năm 2001, chỉ số này là 2,30 lần và giảm dần vào 2 năm tiếp theo, cụ thể năm 2002 chỉ số này là 0,87 lần và năm 2003 là 0,64 lần.

Đồ thị 5.4: Tỷ số thanh toán hiện thời của Công ty Lần 2,5 2 1,5 1 0,5 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

T s thanh toán hi n th i

Nguồn tổng hợp từ Công ty Chỉ số thanh toán hiện thời cao hay thấp còn tuỳ thuộc vào loại hình sản xuất kinh doanh, nhưng nhìn chung, nếu so sánh với trung bình ngành thì chỉ số này bằng hoặc lớn hơn 2 được xem là tốt. Như vậy, năm 2001 Công ty có khả năng thanh toán hiện thời tốt nhất, khi đó 1 đồng nợ ngắn hạn được đảm bảo bởi 2,30 đồng tài sản. Nhưng đến năm 2002, chỉ có 0,87 đồng tài sản để đảm bảo cho 1 đồng nợ và giảm xuống chỉ còn 0,64 đồng tài sản đảm bảo cho 1 đồng nợ vào năm 2003. Sở dĩ, tỷ số thanh toán hiện thời của Công ty giảm như vậy là do 2 nguyên nhân chính: ƒ Nợ ngắn hạn của năm 2003 tăng so với năm 2002 nhưng tài sản lưu động lại giảm. Từ đó, làm cho tỷ số này thấp hơn so với năm 2002. ƒ Cuối năm 2002, Công ty đã đầu tư mua cẩu Koering 25 có trị giá 285 triệu và năm 2003, Công ty đã đầu tư mua máy bơm và cẩu Koering 60 có tổng trị giá 1.022 triệu. Đây là quyết định chưa hợp lý của Công ty khi sử dụng hình thức vay ngắn hạn để đầu tư cho tài sản cố định. Điều này chứng tỏ tình hình tài chính của Công ty chưa tốt, khả năng trả nợ ngắn hạn sẽ gặp nhiều khó khăn và Công ty không thể đáp ứng yêu cầu thanh toán hàng loạt. Vì vậy, để tránh tình

trạng khủng hoảng này, Công ty cần đề ra những biện pháp hữu hiệu để giảm các khoản nợ ngắn hạn. Tuy nhiên, chỉ số này chưa phản ánh đúng năng lực thanh toán của Công ty nên ta cần phân tích khả năng thanh toán nhanh để thây được chính xác khả năng thanh toán của Công ty. 5.2.1.2. Tỷ số thanh toán nhanh Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số thanh toán nhanh =

Tài sản lưu động - Hàng tồn kho Nợ ngắn hạn

Chỉ số này cho phép đánh giá khái quát khả năng thanh toán nhanh của Công ty, vì thế chỉ số này được xác định trên cơ sở so sánh những tài sản có thể nhanh chóng hoán chuyển thành tiền với số nợ ngắn hạn của Công ty, ngoại trừ hàng tồn kho không được tính đến vì có khả năng chuyển đổi thành tiền kém. Nhìn vào chỉ số thanh toán nhanh của Công ty, năm 1998,1999 và 2000 Công ty không sử dụng nợ ngắn hạn nên tỷ số thanh toán nhanh của Công ty không xác định. Đến năm 2001, chỉ số này của Công ty là 2,30 – có nghĩa là Công ty có 2,30 đồng để sẵn sàng đáp ứng cho 1 đồng nợ ngắn hạn – và giảm dần vào 2 năm tiếp sau. Năm 2002 và 2003, chỉ số này rất thấp so với mức trung bình ngành đề ra là 1. Cụ thể, tại Công ty chỉ số này là – 0,29 vào năm 2002 và 0,06 vào năm 2003. Như thế Công ty không có khả năng thanh toán các khoản nợ

Bảng 5.5: Tỷ số thanh toán nhanh của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Tài sản lưu động

đồng

203.702.492

752.252.706

511.616.180

573.512.366

1.618.436.198

1.369.043.535

Hàng tồn kho

đồng

4.266.250

11.983.200

0

0

2.149.834.384

1.235.388.186

Nợ ngắn hạn

đồng

0

0

0

249.484.694

1.860.527.047

2.124.416.568

lần

/

/

/

2,30

(0,29)

0,06

TSTTN

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

548.550.214

269,30

(240.636.526)

32

61.896.186

12,1

1.044.923.832

182,2

(249.392.663)

(15,41)

HTK

7.716.950

180,88

(11.983.200)

(100)

0

/

2.149.834.384

/

(914.446.198)

(42,54)

NNH

0

/

0

/

249.484.694

/

1.611.042.353

645,75

263.889.521

14,18

TSTTN

/

/

/

/

/

/

/

(112,61)

/

120,69

TSLĐ

Nguồn tổng hợp từ Công ty vào cuối năm 2002 và chỉ cải thiện được rất ít trong năm 2003. Sở dĩ chỉ số thanh toán nhanh của Công ty năm 2001 cao là do Công ty không có hàng tồn kho và nợ ngắn hạn không cao, nhưng đến năm 2002 hàng tồn kho tăng cao và cao hơn tài sản lưu động của Công ty, đồng thời, Công ty lại sử dụng nợ ngắn hạn để đầu tư cho tài sản cố định vào cuối năm đã làm cho chỉ số thanh toán nhanh giảm. Năm 2003, do hàng tồn kho giảm nên tình hình thanh toán nhanh của Công ty đã được cải thiện nhưng vẫn không đáng kể vì

Công ty tiếp tục sử dụng nợ ngắn hạn để đầu tư cho tài sản cố định làm cho nợ ngắn hạn tăng cao. Đồ thị 5.5: Tỷ số thanh toán nhanh của Công ty Lần 2,5 2 1,5 1 0,5 0 -0,5

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

T s thanh toán nhanh

Nguồn tổng hợp từ Công ty Nếu chỉ dừng lại ở đây và đánh giá khả năng thanh toán nhanh của Công ty trên góc độ lý thuyết thì có thể khẳng định tình hình thanh toán của Công ty đang rất khó khăn. Tuy nhiên, nhìn vào Bảng cân đối kế toán thì lượng hàng tồn kho của Công ty trong năm 2002 và 2003 không phải là sản phẩm tồn kho, mà là chi phí sản xuất kinh doanh dở dang – đây là một nét mang tính đặc thù của Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang. Công ty thường xuyên thi công các công trình vượt lũ có quy mô và chi phí lớn, nhưng chỉ được thanh toán khi hoàn thành xong công trình và đã tiến hành nghiệm thu. Chính điều này làm cho tài khoản hàng tồn kho luôn ở mức cao, góp phần làm giảm khả năng thanh toán nhanh của Công ty. Nhìn chung, khả năng thanh toán của Công ty chưa được tốt, Công ty cần có biện pháp kịp thời để giảm nợ ngắn hạn và hàng tồn kho, xem xét lại tính hợp lý trong quyết định sử dụng nợ ngắn hạn để đầu tư tài sản cố định. Từ đó, nâng cao khả năng thanh toán và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Công ty khi đi vay vốn.

5.2.2. Tỷ số cơ cấu tài chính 5.2.2.1. Tỷ số nợ Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số nợ =

Tổng nợ Tổng tài sản

Chỉ số này cho phép đánh giá tỷ lệ tài sản của Công ty được tài trợ bao nhiêu từ nợ trong một kỳ kế toán. Tình hình hoạt động của Công ty trong những năm đầu tiên khá thuận lợi vì tỷ số nợ được đảm bảo so với trung bình ngành là 33%. Cụ thể, năm 1998 chỉ số này 1,67% và tăng lên 27 % vào năm 1999. Đến năm 2000, chỉ số này giảm 11,91% so với năm 1999, lúc này 1 đồng tài sản của Công ty chỉ được tài trợ từ 0,1509 đồng nợ. Sở dĩ tỷ số nợ năm 2000 giảm là do Tổng nợ của Công ty đã giảm 244.163.117 đồng, tương ứng 49.99% so với năm 1999.

Bảng 5.6: Tỷ số nợ của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Tổng nợ

đồng

22.569.953

488.409.995

244.246.878

249.484.694

1.860.527.047

2.124.416.568

Tổng tài sản

đồng

1.355.252.492

1.808.661.271

1.618.982.260

2.036.691.608

4.013.544.415

5.539.245.057

%

1,67

27

15,09

12,25

46,36

38,35

Tỷ số nợ

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Tổng nợ

465.840.042

2063,98

(244.163.117)

(49.99)

5.237.816

2,14

1.611.042.353

645,75

263.889.521

14,18

Tổng TS

453.408.779

33,46

(189.679.011)

(10,49)

417.709.348

25,8

1.976.852.807

97,06

1.525.700.642

38,01

Tỷ số nợ

/

25,33

/

(11,91)

/

(2,84)

/

34,11

/

(8,01)

Đồ thị 5.6: Tỷ số nợ của Công ty % 50 40 30 20 10 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

T s n

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Năm 2001, tổng nợ của Công ty tăng không đáng kể nhưng tổng tài sản lại tăng 25,8%, chính việc tăng tài sản đã làm cho tỷ số nợ được đảm bảo ở mức 12,25%. Năm 2002, tỷ số nợ của Công ty tăng 34,11% so với năm 2001 và giảm 8,01% vào năm 2003. Cụ thể, chỉ số này là 46,36% vào năm 2002 và là 38,35% vào năm 2003. Nếu so

với trung bình ngành thì tỷ số nợ của Công ty năm 2003 vẫn cao hơn nhưng với tỷ lệ không đáng kể, đồng thời, chỉ số này có xu hướng được cải thiện hơn so với năm 2002. Đối với các chủ nợ thì họ mong muốn tỷ số này càng thấp càng tốt, vì khi đó nguồn tài trợ của họ được đảm bảo. Ngược lại, tỷ số này thấp sẽ không thuận lợi và Công ty luôn muốn nâng cao tỷ số này lên, bởi vì khi đó Công ty vừa có thể tăng nguồn vốn của mình, vừa không bị các chủ nợ chi phối trong quá trình hoạt động kinh doanh. Qua phân tích trên, có thể thấy được những cố gắng của Ban Giám đốc Công ty trong việc duy trì một tỷ số nợ hợp lý nhằm đảm bảo độ rủi ro thấp cho các chủ nợ cũng như sử dụng hiệu quả nguồn vốn vay. 5.2.2.2. Tỷ số thanh toán lãi vay Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ số thanh toán lãi vay =

Lợi nhuận trước thuế + Lãi vay Chi phí lãi vay

Nghiên cứu chỉ số nhằm đo lường mức độ hiệu quả của việc sử dụng vốn vay, có thể đem lại khoản lợi nhuận bao nhiêu và có đủ bù đắp cho chi phí lãi vay hay không. Qua bảng số liệu nhận thấy, từ năm 1998 đến năm 2001, Công ty không sử dụng vốn vay. Đến năm 2002 và năm 2003, Công ty sử dụng nợ vay ngắn hạn để đầu tư cho tài sản cố định. Xét trên góc độ lý thuyết dễ dàng nhận thấy đây là một quyết định bất hợp lý của Công ty, nhưng chúng ta hãy xem xét trên góc độ thực tế để thấy được tính hợp lý của quyết định này. Đồ thị 5.7: Tỷ số thanh toán lãi vay của Công ty

Lần

40 35 30 25 20 15 10 5 0

1998

1999

2000

T s

2001

2002

2003

Năm

thanh toán lãi vay

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Năm 2002, Công ty vay ngắn hạn 330.000.000 đồng để đầu tư tài sản cố định với mức lãi suất là 0,85%/tháng và trả vốn vay vào cuối kỳ. Chi phí lãi vay năm 2002 là 22.440.000 đồng cho 6 tháng cuối năm, được tính vào chi phí quản lý doanh nghiệp nên lợi nhuận trước thuế của Công ty chính là lợi nhuận trước thuế cộng với chi phí lãi vay. Tỷ số thanh toán lãi vay năm 2002 là 34,26 lần. Đến tháng 6/2003, Công ty tiếp tục vay nợ ngắn hạn với trị giá 1.250.200.000 đồng để đầu tư mở rộng hoạt động sản xuất. Chi phí lãi vay năm 2003 là 74.980.200 đồng tăng 234,14% so với năm 2002, mặc dù chi phí lãi vay tăng nhưng lợi nhuận trước thuế và lãi vay của Công ty vẫn tăng 42,19% nên tỷ số thanh toán lãi vay trong năm là 14,58 lần, vẫn cao hơn so với yêu cầu của trung bình ngành là 8 lần. Điều này chứng tỏ dù sử dụng nợ ngắn hạn để đầu tư cho dài hạn nhưng kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty không bị ảnh hưởng. Bảng 5.7: Tỷ số thanh toán lãi vay của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Ln trước T & LV

đồng

410.303.268

388.148.734

638.300.409

686.506.001

768.729.243

1.093.074.099

Chi phí lãi vay

đồng

0

0

0

0

22.440.000

74.980.200

Thanh toán lãi vay

lần

/

/

/

/

34,26

14,58

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

(22.154.534)

(5,4)

250.151.675

64,45

48.205.592

7,55

59.783.242

8,71

271.804.656

36,42

CPLV

0

/

0

/

0

/

22.440.000

100

52.540.200

234,14

TTLV

/

/

/

/

/

/

/

/

/

(57,44)

LNTT&LV

Nguồn tổng hợp từ Công ty Do đó có thể kết luận, việc sử dụng nợ vay của Công ty không những không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh mà còn góp phần làm tăng lợi nhuận sau thuế. Tuy nhiên, xét về lâu dài Công ty nên chuyển việc sử dụng nợ vay ngắn hạn sang vay dài hạn để đầu tư cho dài hạn, có như vậy thì tình hình tài chính của Công ty mới thật sự lành mạnh. 5.2.2.3. Tỷ số đảm bảo nợ Được xác định bởi công thức sau:

Đảm bảo nợ =

Tổng nợ Vốn chủ sở hữu

Tỷ số này đo lường khả năng tự chủ tài chính của Công ty và đánh giá mức độ phụ thuộc của Công ty đối với các chủ nợ. Căn cứ vào chỉ số này mà các chủ nợ sẽ ra quyết định tài trợ cho Công ty hay không. Qua bảng phân tích, ta nhận thấy tổng nợ của Công ty chiếm một tỷ trọng rất ít so với nguồn vốn chủ sở hữu, lúc này khả năng tự chủ tài chính của Công ty rất cao, chỉ chiếm 1,69%. Năm 1999, tổng nợ của Công ty tăng 465.840.042 đồng là do thuế và các khoản phải nộp nhà nước tăng, trong khi nguồn vốn chủ sở hữu giảm 12.431.263 đồng, làm cho tỷ số đảm bảo nợ tăng 35,3% so với năm 1998. Đến năm

2000, chỉ số này là 17,77%, giảm 19,22% so với cùng kỳ. Qua 3 năm có thể thấy tổng nợ của Công ty chiếm một tỷ lệ không lớn so với vốn chủ sở hữu, điều đó cho thấy tính độc lập về tài chính của Công ty rất cao, gần như không bị lệ thuộc vào các chủ nợ. Bảng 5.8: Tỷ số đảm bảo nợ của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Tổng nợ

đồng

22.569.953

488.409.995

244.246.878

249.484.694

1.860.527.047

2.124.416.568

Vốn CSH

đồng

1.332.682.539

1.320.251.276

1.374.735.382

1.787.106.914

2.135.017.368

3.414.828.489

Đảm bảo nợ

%

1,69

36,99

17,77

13,96

87,14

62,21

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Tổng nợ

465.840.042

2063,98

(244.163.117)

(49.99)

5.237.816

2,14

1.611.042.353

645,75

263.889.521

14,18

Vốn CSH

(12.431.263)

(0,93)

54.484.106

4,13

412.371.532

30

347.910.454

19,47

1.279.811.121

59,94

/

35,3

/

(19,22)

/

(3,81)

/

73,18

/

(24,93)

ĐB Nợ

Nguồn tổng hợp từ Công ty Đồ thị 5.8: Tỷ số đảm bảo nợ của Công ty % 100 80 60 40 20 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003 Năm

Nguồn tổng hợp từ Công ty Năm 2001, tổng nợ tăng không đáng kể nhưng nguốn vốn chủ sở hữu tăng 30% so với năm 2000, làm cho tỷ số đảm bảo nợ của Công ty giảm xuống 3,81%. Chỉ số đảm bảo nợ trong năm 2002 là 87,14%, tăng 73,14% so với năm 2001, đó là do Công ty vay nợ ngắn hạn để đầu tư cho dài hạn cũng như các khoản phải trả tăng làm tổng nợ trong năm tăng 645,75%, nhưng so sánh với mức cho phép của trung bình ngành là 100% thì khả năng tự chủ tài chính của Công ty vẫn được đảm bảo. Đến năm 2003, mặc dù Công ty tiếp tục sử dụng nợ ngắn hạn để đầu tư mua máy bơm và cẩu Koering 60 nhưng các khoản phải trả phải nộp khác giảm nên tổng nợ của Công ty chỉ tăng 14,18%, đồng thời, nguồn vốn kinh doanh và quỹ đầu tư phát triển của Công ty được bổ sung nên nguồn vốn chủ sở hữu tăng 59,94%. Do đó, chỉ số đảm bảo nợ của Công ty là 62,21%, giảm 24,93% so với năm 2002. Chỉ số đảm bảo nợ năm 2003 giảm cho thấy tình hình tài chính của Công ty đang có xu hướng được cải thiện và khả năng độc lập về tài chính của Công ty đối với các chủ nợ tăng. Qua việc phân tích chỉ số đảm bảo nợ có thể thấy năm 2002 và năm 2003 Công ty đã duy trì mức nợ vay phù hợp với nguồn vốn chủ sở hữu. Đây là điều kiện thuận lợi để Công ty có thể gia tăng nợ vay, đặc biệt là sử dụng nợ dài hạn để thay thế cho nợ ngắn hạn trong việc đầu tư tài sản cố định nhằm mở rộng lĩnh vực hoạt động kinh doanh.

5.2.3. Tỷ số hoạt động 5.2.3.1. Kỳ thu tiền bình quân Được xác định bởi công thức sau:

Kỳ thu tiền bình quân =

Các khoản phải thu * 360 Doanh thu thuần

Kỳ thu tiền bình quân phản ảnh tình hình bán hàng và thu tiền đối với khách hàng của Công ty, xem xét xem chính sách bán hàng của Công ty đã hợp lý chưa, có bị khách hàng chiếm dụng vốn không. Qua số liệu phân tích, năm 1998 Công ty chỉ hoạt động lĩnh vực khai thác và kinh doanh cát sông nên chỉ số này là 3,37 ngày, đạt rất cao so với trung

bình ngành. Năm 1999, do lơi lỏng trong quản lý nên Công ty đã bị khách hàng chiếm dụng vốn, các khoản phải thu tăng lên đến 2.310,33% so với năm 1998, vì vậy kỳ thu tiền của Công ty tăng lên 41,7 ngày trong năm. Đến năm 2000, nhờ sự quản lý sâu sát của Hội đồng quản trị nên các khoản phải thu giảm mạnh, chỉ chiếm 5.974.410 trong tổng doanh thu 2.832.580.022 đồng của Công ty, do đó, trung bình chưa đến một ngày khách hàng đã thanh toán tiền cho Công ty. Năm 2001, tuy phải thu của khách hàng tăng 82.084.202 đồng, tương ứng 1.373,93% so với năm 2000 nhưng chỉ chiếm một tỷ trọng rất nhỏ – 2,53% trong tổng doanh thu thuần của Công ty, nên dù có tăng so với năm 2000 nhưng kỳ thu tiền bình quân trong năm 2001 cũng chỉ là 9,09 ngày. Đến năm 2002 và 2003, Công ty nhận tiền ứng trước từ các công trình thi công hoàn thành nên các khoản phải thu âm, cụ thể năm 2002 là (206,32) ngày và (91,98) ngày vào năm 2003, điều này là rất thuận lợi vì Công ty có thể sử dụng lượng tiền này để đầu tư vào các lĩnh vực khác.

Bảng 5.9: Kỳ thu tiền bình quân của Công ty

Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Khoản phải thu

đồng

12.051.000

290.468.503

5.974.410

88.058.612

(2.336.228.415)

(1.741.044.603)

Doanh thu thuần

đồng

1.286.500.000

2.507.244.220

2.832.580.022

3.485.985.312

4.076.481.260

6.814.128.527

ngày

3,37

41,7

0,76

9,09

(206,32)

(91,98)

Kỳ thu tiền bq

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

CKPT

278.417.503

2310,33

(284.494.093)

(97,94)

82.084.202

1373,93

(2.424.287.027)

(2753,04)

595.183.812

(25,48)

DTT

1.220.744.220

94,89

325.335.802

12,98

653.405.290

23,07

590.495.948

14,49

2.737.647.267

67,16

KTTBQ

/

1137,39

/

(98,18)

/

1096,05

/

(2369,75)

/

(55,42)

Đồ thị 5.9: Kỳ thu tiền bình quân

Ngày 100 50 0 -50

1998 1999 2001 2000 2002 2003

Năm

-100 -150 -200 -250 Kỳ thu ti n bình quân

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Từ những phân tích trên, ta có thể kết luận tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty đang có xu hướng thuận lợi và phát triển tốt. Đồng thời, Công ty không bị khách hàng chiếm dụng vốn cũng như đã tạo được uy tín đối với khách hàng. 5.2.3.2. Vòng quay tồn kho Được xác định bởi công thức sau:

Vòng quay tồn kho =

Doanh thu thuần Tồn kho

Nghiên cứu chỉ số này cho ta thấy hiệu quả của việc sử dụng tồn kho cũng như ảnh hưởng của nó đối với doanh thu thuần của Công ty. Sau khi thành lập năm 1998, với lĩnh vực đăng ký hoạt động là khai thác và kinh doanh cát sông, Công ty đã sử dụng 3 chiếc xáng guồng để tiến hành khai thác rồi bán trực tiếp cho khách hàng nên không có sản phẩm tồn kho vào cuối kỳ. Hàng tồn kho của Công ty chủ yếu là nguyên vật liệu dùng để sửa chữa máy móc nên chỉ số vòng quay tồn kho của Công ty năm 1998 là 301,55 lần. Đến năm 1999, chỉ số này là 209,23 lần giảm 30,62 % so với năm 1998. Mặc dù vòng quay tồn kho giảm nhưng so với trung bình ngành là 10 lần thì ta vẫn nhận thấy hiệu quả của Công ty trong việc sử dụng hàng tồn kho là rất cao. Năm 2000 và năm 2001, Công ty không có hàng tồn kho nên vòng quay tồn kho không xác định. Đồ thị 5.10: Vòng quay tồn kho của Công ty

Lần 350 300 250 200 150 100 50 0

1998

1999

2000

2001

2002

Vòng quay t n kho Nguồn tổng hợp từ Công ty

2003 Năm

Bảng 5.10: Vòng quay tồn kho của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Doanh thu thuần

đồng

1.286.500.000

2.507.244.220

2.832.580.022

3.485.985.312

4.076.481.260

6.814.128.527

đồng

4.266.250

11.983.200

0

0

2.149.834.384

1.235.388.186

lần

301,55

209,23

/

/

1,90

5,52

Tồn kho Vòng quay tồn kho

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

DTT

1.220.744.220

94,89

325.335.802

12,98

653.405.290

23,07

590.495.948

14,49

2.737.647.267

67,16

Tồn kho

7.716.950

180,88

(11.983.200)

(100)

0

/

2.149.834.384

100

(914.446.198)

(42,54)

/

(30,62)

/

/

/

/

/

/

/

190,53

VQTK

Năm 2002, vòng quay tồn kho của Công ty chỉ đạt 1,9 lần, sở dĩ như vậy là do hàng tồn kho chiếm tỷ trọng quá lớn. Tuy nhiên đến năm 2003, nhờ giảm được 42,54% lượng tồn kho so với năm trước, đồng thời, doanh thu của Công ty tăng 67,16% nên chỉ số vòng quay tồn kho của Công ty được cải thiện 3,62 lần. Nhìn chung, qua quá trình phân tích trên cho thấy tình hình tồn kho của Công ty biến động theo chiếu hướng tốt, song nếu xét với trung bình ngành thì chỉ số này của Công ty lại thấp hơn. Đây không phải do khả năng quản lý của Công ty kém mà vì tính chất ngành nghề kinh doanh, Công ty thường xuyên thi công công trình có chi phí lớn nhưng chỉ được quyết toán khi hoàn thành xong công trình, do đó, chi phí sản xuất kinh doanh dở dang luôn ở mức cao làm cho vòng quay tồn kho của Công ty không cao. Mặc dù vòng quay tồn kho thấp nhưng điều này là chấp nhận được vì doanh thu thuần vẫn tăng

hàng năm chứng tỏ hàng tồn kho không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Công ty. 5.2.3.3. Hiệu suất sử dụng tài sản cố định Được xác định bởi công thức sau:

Hiệu suất sử dụng tài sản cố định =

Doanh thu thuần Tài sản cố định

Đây là chỉ tiêu phân tích hiệu quả sử dụng tài sản cố định tham gia vào quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Năm 1998, một đồng tài sản cố định dùng vào hoạt động kinh doanh trong kỳ sẽ đem lại 1,12 đồng doanh thu. Năm 1999, chỉ tiêu này là 2,37 lần, tăng 111,61% so với năm 1998. Khả năng đem lại doanh thu của tài sản cố định năm 1999 tăng cao là do doanh thu thuần đã tăng 1.220.744.220 đồng, tương ứng với 94,89% so với năm 1998, trong khi đó tài sản cố định của Công ty lại giảm 8,26%. Điều này chứng tỏ Công ty đã vượt qua được giai đoạn khó khăn ban đầu, từng bước đi vào ổn định và phát triển. Bảng 5.11: Hiệu suất sử dụng tài sản cố định của Công ty Chỉ tiêu Doanh thu thuần Tài sản cố định Hsuất sdụng TSCĐ

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

đồng

1.286.500.000

2.507.244.220

2.832.580.022

3.485.985.312

4.076.481.260

6.814.128.527

đồng

1.151.550.000

1.056.408.565

1.107.366.080

1.463.179.242

2.395.108.217

4.170.201.522

lần

1,12

2,37

2,56

2,38

1,70

1,63

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu

DTT

TSCĐ

HSSDTSCĐ

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

1.220.744.220

94,89

325.335.802

12,98

653.405.290

23,07

590.495.948

14,49

2.737.647.267

67,16

(95.141.435)

(8,26)

50.957.515

4,82

355.813.162

32,13

931.928.975

63,69

1.775.093.305

74,11

/

111,61

/

8,02

/

(7,03)

/

(28,57)

/

(4,12)

Đồ thị 5.11: Hiệu suất sử dụng tài sản cố định của Công ty Lần 3

2,5 2 1,5 1 0,5 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

Hi u su t s d ng tài s n c đ nh Nguồn tổng hợp từ Công ty

Năm 2000, tiếp tục đẩy mạnh hoạt động của 3 chiếc xáng guồng, Công ty đầu tư xáng cẩu Unit trị giá 184.622.517 đồng nhằm tăng khả năng khai thác và kinh doanh cát sông nên tổng tài sản tăng 4,82%. Mặc dù mở rộng hoạt động trong lĩnh vực mới và tình hình khai thác cát gặp nhiều khó khăn nhưng doanh thu năm 2000 vẫn tăng 325.335.802 đồng – tương ứng 12,98% – và hiệu suất sử dụng tài sản cố định là 2,56 lần, tăng 8,02% so với năm 1999. Đây là năm Công ty sử dụng tài sản cố định có hiệu quả nhất sau ba năm thành lập, thể hiện tính hợp lý trong quyết định mở rộng thêm lĩnh vực hoạt động và

cũng như khả năng tổ chức quản lý trong quá trình hoạt động kinh doanh của Ban Giám đốc Công ty. Năm 2001, Công ty đã đầu tư cho các lĩnh vực mới nên tài sản cố định tăng lên 32,13% nhưng doanh thu của Công ty chỉ tăng 23,07%, đã làm cho hiệu suất sử dụng tài sản cố định giảm 7,03% so với năm 2000, chỉ đạt 2,38 lần. Sở dĩ doanh thu năm 2001 có sự giảm sút là xáng guồng 2 bị hư hỏng và điều kiện địa hình đã thay đổi làm cho hoạt động khai thác gặp nhiều khó khăn. Đến năm 2002, Công ty đầu tư mua cẩu Koering 25 và tiến hành thi công công trình vượt lũ Vàm kênh Vĩnh Hậu, huyện An Phú nhưng công trình Vàm kênh Vĩnh Hậu lại được quyết toán năm 2003 nên doanh thu giảm, trong khi đó tài sản cố định tăng 63,69% so với năm 2001, chính điều này làm chỉ số hiệu quả sử dụng tài sản cố định chỉ đạt 1,70 lần, giảm 28,57% so với năm 2001. Năm 2003, Công ty thi công 2 công trình vượt lũ ở huyện An Phú và Thị xã Châu Đốc, 2 công trình này chưa được quyết toán trong năm 2003 nên chi phí xây dựng cơ bản dở dang cao, đồng thời, Công ty tiếp tục đầu tư mua thêm cẩu Koering 60 trị giá 976.370.119 đồng. Do vậy, năm 2003 tài sản của Công ty tăng 74,11% trong khi doanh thu chỉ tăng 67,16% so với năm 2002, nên một đồng tài sản tham gia vào quá trình hoạt động kinh doanh năm 2003 chỉ đem lại 1,63 đồng doanh thu, giảm 4,12% so với cùng kỳ. Nhìn chung nếu so với yêu cầu của trung bình ngành là 5 lần thì hiệu suất sử dụng tài sản cố định của Công ty chưa đạt được, đồng thời, xu hướng sử dụng tài sản của Công ty đang giảm hiệu quả. Tuy nhiên, những năm hiệu suất sử dụng tài sản cố định giảm là do Công ty tiến hành đầu tư, mở rộng sản xuất, mở rộng lĩnh vực hoạt động kinh doanh... nên tài sản cố định chưa được sử dụng hết công suất, đây là điều tất yếu ở các doanh nghiệp. 5.2.3.4. Vòng quay tổng tài sản Được xác định bởi công thức sau:

Vòng quay tổng tài sản =

Doanh thu thuần Tổng tài sản

Năm 1999, Công ty mới đi vào hoạt động nên một đồng tài sản đưa vào sử dụng chỉ thu được 0,95 đồng doanh thu. Đến năm 1999, chỉ số này là 1,39 lần, tăng 46,32% so với năm 1998. Đạt được kết quả này là do doanh thu năm 1999 tăng 94,89% trong khi tài sản chỉ tăng 46,32% so với cùng kỳ. Năm 2000, nhờ giảm các khoản phải thu của khách hàng nên tổng tài sản giảm 10,49% nhưng doanh thu vẫn tăng 325.335.802 đồng – tương ứng 12,98% – nên vòng quay tổng tài sản tăng 25,9% so với năm 1999, cụ thể một đồng tài sản dùng vào hoạt động kinh doanh trong kỳ đã đem lại 1,75 đồng doanh thu. Nhìn chung, vòng quay tổng tài sản sau 3 năm thành lập luôn tăng đều và tăng cao nhất vào năm 2000 cho thấy tài sản của Công ty đã được sử dụng có hiệu quả.

Bảng 5.12: Vòng quay tổng tài sản của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Doanh thu thuần

đồng

1.286.500.000

2.507.244.220

2.832.580.022

3.485.985.312

4.076.481.260

6.814.128.527

Tổng tài sản

đồng

1.355.252.492

1.808.661.271

1.618.982.260

2.036.691.608

4.013.544.415

5.539.245.057

Vòng quay tổng TS

lần

0,95

1,39

1,75

1,71

1,02

1,23

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu

DTT

TTS

VQTTS

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

1.220.744.220

94,89

325.335.802

12,98

653.405.290

23,07

590.495.948

14,49

2.737.647.267

67,16

453.408.779

25,07

(189.679.011)

(10,49)

417.709.348

25,8

1.976.852.807

97,06

1.525.700.642

38,01

/

46,32

/

25,9

/

(2,29)

/

(40,35)

/

20,59

Nguồn tổng hợp từ Công ty Đồ thị 5.12: Vòng quay tổng tài sản

Lần 2

1,5 1 0,5 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

Vòng quay t ng tài s n

Nguồn tổng hợp từ Công ty Năm 2001, tỷ số này là 1,71 lần, giảm 2,29% so với năm 2000 là do Công ty đã đầu tư mua tài sản nhằm phục vụ cho việc mở rộng lĩnh vực hoạt động kinh doanh. Do vậy, tổng tài sản của Công ty đã tăng 25,8% nhưng doanh thu của Công ty chỉ tăng 23,07% so với năm 2000 đã làm hạn chế khả năng quay vòng của tài sản trong kỳ kế toán. Năm 2002, Công ty tiếp tục đầu tư mở rộng sản xuất và chi phí sản xuất kinh doanh dở dang tăng nên tổng tài sản tăng 97,06%, làm vòng quay tổng tài sản giảm 40,35% so với năm 2001. Năm 2003, một đồng tài sản đưa vào hoạt động thu được 1,23 đồng doanh thu, tăng 0,21 đồng tức tăng 20,59% so với năm 2002. Mặc dù tổng tài sản của Công ty vẫn tăng 38,01% nhưng tài sản đã được sử dụng có hiệu quả hơn, đây là dấu hiệu rất tốt chứng tỏ tính hợp lý trong quyết định đầu tư mở rộng sản xuất của Ban Giám đốc trước Hội đồng quản trị.

Vòng quay tổng tài sản phản ánh tốc độ luân chuyển tổng tải sản của doanh nghiệp. Giá trị tổng tài sản từ ngày thành lập đến nay luôn khá cao và có xu hướng tăng đều qua các năm nhưng doanh thu từ hoạt động kinh doanh thường cao hơn so với tổng tài sản, do đó, vòng quay tổng tài sản ở các năm thường cao, trên một vòng trong năm. Nếu xét ở góc độ lý thuyết, so sánh vòng quay tổng tài sản của Công ty với yêu cầu của trung bình ngành – thường là 2 lần, thì chỉ số này của Công ty là rất thấp. Tuy nhiên, khi đi vào nghiên cứu thực tế ở Công ty thì chỉ số này là khá tốt, bởi vì Công ty chỉ mới hoạt động được 6 năm và đang trong giai đoạn đầu tư tài sản mở rộng lĩnh vực kinh doanh. Qua đó cho thấy tài sản của doanh nghiệp đã và đnag được sử dụng một cách hữu hiệu so với quy mô hoạt động của Công ty.

5.2.4. Tỷ số lợi nhuận 5.2.4.1. Doanh lợi tiêu thụ Được xác định bởi công thức sau:

Doanh lợi tiêu thụ =

Lợi nhuận sau thuế Doanh thu thuần

Chỉ tiêu này phản ánh khả năng sinh lời của doanh thu sau khi đã trừ đi chi phí quản lý và thuế thu nhập doanh nghiệp. Thông qua bảng phân tích cho thấy, tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu năm 1999 đạt 13%, thấp hơn năm 1998 là 27,91%. Mặc dù doanh thu năm 1999 tăng 94,89% so với năm 1998, nhưng sự gia tăng về chi phí quản lý doanh nghiệp trong năm đã làm giảm lợi nhuận sau thuế, do đó khả năng sinh lợi trên doanh thu giảm 14,91% so với năm trước. Đến năm 2000, doanh thu tăng 12,98% và giá vốn hàng bán giảm nên lợi nhuận sau thuế tăng 42,40%, tốc độ tăng lợi nhuận sau thuế cao hơn tốc độ tăng doanh thu nên tỷ số này được cải thiện là 16,39%, tăng 3,39% so với năm 1999.

Bảng 5.13: Doanh lợi tiêu thụ của Công ty Chỉ tiêu Lợi nhuận sau thuế Doanh thu thuần Doanh lợi tiêu thụ

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

đồng

359.015.360

326.044.937

464.275.564

514.879.501

507.476.688

692.303.853

đồng

1.286.500.000

2.507.244.220

2.832.580.022

3.485.985.312

4.076.481.260

6.814.128.527

%

27,91

13,00

16,39

14,77

12,45

10,16

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu

Ln sau thuế

DTT

DLTT

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

(32.970.423)

(9,18)

138.230.627

42,40

50.603.937

10,90

(7.402.813)

(1,44)

184.827.165

36,42

1.220.744.220

94,89

325.335.802

12,98

653.405.290

23,07

590.495.948

14,49

2.737.647.267

67,16

/

(14,91)

/

3,39

/

(1,62)

/

(2,32)

/

(2,29)

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Đồ thị 5.13: Doanh lợi tiêu thụ của Công ty % 30 25 20 15 10 5 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

Doanh l i tiêu th

Nguồn tổng hợp từ Công ty Năm 2001, một đồng doanh thu tạo ra được 0,1477 đồng lợi nhuận sau thuế, giảm 0,0162 đồng so với năm 2000. Sở dĩ tỷ suất doanh lợi tiêu thụ năm 2001 giảm là do doanh thu tăng 653.405.290 đồng, tương ứng 23,07% nhưng do giá vốn hàng bán tăng 115,06% nên lợi sau thuế chỉ tăng 10,9%, do đó, tỷ số doanh lợi tiêu thụ của Công ty chỉ đạt 14,77%. Đến năm 2002, chỉ số này là 12,45%, mặc dù doanh thu của Công ty vẫn tăng 14,49% nhưng giá vốn hàng bán tăng 28,28%, đồng thời thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2002 tăng từ 25% lên 32% nên lợi nhuận sau thuế giảm 1,44%, do vậy khả năng sinh lợi trên doanh thu giảm 2,32% so với cùng kỳ. Năm 2003, doanh thu vẫn tăng 67,16% nhưng lợi nhuận sau thuế chỉ tăng 36,42%, tốc độ tăng lợi nhuận thấp hơn tốc độ tăng doanh thu nên đã ảnh hưởng đến tỷ số doanh lợi tiêu thụ của Công ty, cụ thể, chỉ số này là 10,16%, giảm 2,29% so với năm 2002. Qua nghiên cứu ở trên có thể nhận thấy khả năng sinh lợi trên doanh thu của Công ty đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên nếu so sánh với mức cho phép của trung bình ngành là 5% thì tỷ số doanh lợi tiêu thụ của Công ty là rất cao, điều đó chứng tỏ Công ty đang

hoạt động rất có hiệu quả, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho Công ty khi có nhu cầu vay vốn mở rộng sản xuất. 5.2.4.2. Tỷ lệ lãi gộp Được xác định bởi công thức sau:

Tỷ lệ lãi gộp =

Lãi gộp Doanh thu thuần

Chỉ số này đo lường khả năng đem lại lợi nhuận trên tổng doanh thu sau khi đã trừ đi chi phí cấu thành nên sản phẩm. Năm 1998, giá thành sản xuất thấp nên lãi gộp của Công ty chiếm 40,96% tổng doanh thu. Đến năm 1999, doanh thu thuần và lãi gộp đều tăng nhưng tốc độ tăng doanh thu cao hơn nên lãi gộp giảm 2,34% so với năm 1998. Điều đó cho thấy giá vốn hàng bán năm 1999 đã tăng làm cho một đồng doanh thu chỉ mang lại cho Công ty 0,3862 đồng lợi tức gộp. Năm 2000, mặc dù doanh thu thuần chỉ tăng 12,98% nhưng lãi gộp lại tăng 87,01% nên tỷ lệ lãi gộp đạt 63,93% tăng 25,31% so với cùng kỳ. Năm 2001, doanh thu thuần của Công ty tăng 653.405.290 đồng, tương ứng 23,07% so với năm 2000 nhưng lãi gộp lại giảm 28,84% nên tỷ lệ lãi gộp của Công ty giảm 26,96% so với năm 2000. Đến năm 2002, doanh thu của Công ty vẫn tăng 14,49% nhưng chi phí sản xuất tăng đã làm cho lãi gộp giảm 6,12% so với kỳ trước và tiếp tục giảm 6,56% trong năm 2003, nhưng so với trung bình ngành là 20% thì tỷ lệ lãi gộp của Công ty vẫn khá cao.

Bảng 5.14: Tỷ lệ lãi gộp của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Lãi gộp

đồng

526.926.960

968.299.751

1.810.837.516

1.288.627.736

1.257.738.959

1.654.823.698

Doanh thu thuần

đồng

1.286.500.000

2.507.244.220

2.832.580.022

3.485.985.312

4.076.481.260

6.814.128.527

%

40,96

38,62

63,93

36,97

30,85

24,29

Tỷ lệ lãi gộp

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Lãi gộp

441.372.791

83,76

842.537.756

87,01

(522.209.780)

(28,84)

(30.888.777)

(2,40)

397.084.739

31,57

DTT

1.220.744.220

94,89

325.335.802

12,98

653.405.290

23,07

590.495.948

14,49

2.737.647.267

67,16

/

(2,34)

/

25,31

/

(26,96)

/

(6,12)

/

(6,56)

TLLG

Nguồn tổng hợp từ Công ty Đồ thị 5.14: Tỷ lệ lãi gộp của Công ty % 70 60 50 40 30 20 10 0

1998

1999

2000

2001

T l lãi g p

2002

2003

Năm

Nguồn tổng hợp từ Công ty Nếu nhìn vào bảng phân tích tỷ lệ lãi gộp qua 6 năm có thể thấy chi phí sản xuất của Công ty đang có xu hướng tăng khá cao mà nguyên nhân chính là do giá nhiên liệu, vật liệu tăng. Mặc dù đây là khó khăn khách quan nhưng Công ty cũng cần có biện pháp kịp thời để giảm giá vốn hàng bán nhằm nâng cao lãi gộp. Đồng thời, do Công ty hoạt động chủ yếu là lĩnh vực sản xuất nên chi phí sản xuất luôn chiếm một tỷ trọng lớn so với tổng doanh thu, vì vậy, tỷ lệ lãi gộp của Công ty đang có chiều hướng giảm là điều bình thường. Bên cạnh đó, khi nghiên cứu về chỉ số doanh lợi tiêu thụ của Công ty và so sánh với trung bình ngành thì nhận thấy khả năng đem lại lợi nhuận sau thuế vẫn rất cao. Điều đó chứng tỏ tỷ lệ lãi gộp của Công ty hiện nay là chấp nhận được. 5.2.4.3. Doanh lợi tài sản Được xác định bởi công thức sau:

Doanh lợi tài sản =

Lợi nhuận sau thuế Tổng tài sản

Bảng 5.15: Doanh lợi tài sản của Công ty

Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Lợi nhuận sau thuế

đồng

359.015.360

326.044.937

464.275.564

514.879.501

507.476.688

692.303.853

Tổng tài sản

đồng

1.355.252.492

1.808.661.271

1.618.982.260

2.036.691.608

4.013.544.415

5.539.245.057

Doanh lợi tài sản

%

26,49

18,03

28,68

25,28

12,64

12,50

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Ln sau thuế

(32.970.423)

(9,18)

138.230.627

42,40

50.603.937

10,90

(7.402.813)

(1,44)

184.827.165

36,42

Tổng TS

453.408.779

25,07

(189.679.011)

(10,49)

417.709.348

25,8

1.976.852.807

97,06

1.525.700.642

38,01

/

(8,46)

/

8,56

/

(3,4)

/

(12,64)

/

(0,14)

DLTS

Nguồn tổng hợp từ Công ty

Doanh lợi tài sản của Công ty phản ánh khả năng sinh lời trên tổng tài sản mà Công ty đã đầu tư, đồng thời cũng thể hiện kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty trong kỳ. Qua số liệu phân tích ở trên ta thấy chỉ tiêu này có sự biến động mạnh vào năm 1999, với khả năng sinh lời trên tổng tài sản là 18,03% giảm 8,46% so với năm 1998. Năm 1999, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng làm cho lợi nhuận sau thuế giảm nhưng các khoản phải thu và đầu tư tài chính ngắn hạn tăng làm cho tổng tài sản của Công ty tăng, chính vì vậy mà doanh lợi tài sản giảm trong năm. Năm 2000, lợi nhuận sau thuế tăng 138.230.627 đồng, tương ứng với 42,4% so với cùng kỳ, đồng thời, tài sản lưu động giảm nên tổng tài sản giảm 10,49%, do đó, một đồng tài sản đưa vào sử dụng đã đem lại 0,2868 đồng lợi nhuận ròng, tăng 8,56% so với năm 1999. Đồ thị 5.15: Doanh lợi tài sản của Công ty

% 35 30 25 20 15 10 5 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

Năm

Doanh l i tài s n

Nguồn tổng hợp từ Công ty Năm 2001, chỉ số này là 25,28%, sở dĩ như vậy là do trong năm 2001 Công ty đã đầu tư tài sản cho lĩnh vực kinh doanh mới làm tốc độ tăng tài sản đạt 25,8% nhưng tốc độ tăng lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 10,9% thấp hơn tốc độ tăng tài sản nên khả năng sinh lời trên tổng tài sản giảm 3,4% so với năm 2000. Đến năm 2002, một đồng tài sản được đầu tư sau khi đã trừ đi chi phí và nộp thuế cho nhà nước chỉ đem lại 0,1264 đồng lợi nhuận ròng giảm 12,64% so với năm trước. Nguyên nhân là do năm 2002, chi phí sản xuất kinh doanh dở dang của Công ty tăng nên tổng tài sản tăng 97,06%, đồng thời, thuế thu nhập doanh nghiệp tăng từ 25% lên 32% làm cho lợi nhuận sau thuế giảm 1,44% nên khả năng sinh lời trên tổng tài sản giảm 12,64% so với năm trước, chỉ đạt 12,64%. Năm 2003, mặc dù hiệu suất sử dụng tài sản của Công ty tăng 20,59% nhưng khả năng tạo ra lợi nhuận trên tổng tài sản giảm 0,14% so với năm 2002. Cụ thể, một đồng tài sản đưa vào sử dụng trong quá trình hoạt động kinh doanh chỉ tạo ra được 0,125 đồng lợi nhuận ròng. Sau 6 năm hoạt động, nếu so sánh với mức cho phép của trung bình ngành là 10% thì khả năng sinh lời của tổng tài sản là khá cao. Cho thấy sự sắp xếp, phân bổ và quản ý tài sản trong Công ty là hợp lý và hiệu quả. Đồng thời, lợi nhuận sau thuế có xu hướng tăng cũng cho ta thấy hiệu quả của việc sử dụng vốn vay của Công ty, bởi vì chi phí lãi vay không làm giảm lợi nhuận sau thuế so với kỳ trước. Nhưng nếu nhìn vào bảng phân

tích ở trên, ta thấy tổng tài sản của Công ty lại tăng qua các năm, đây cũng là nguyên nhân làm giảm chỉ số doanh lợi tài sản của Công ty, tuy nhiên, khi nghiên cứu về tình hình hoạt động của Công ty thì có thể thấy đây là điều bình thường vì Công ty đang trong quá trình mở rộng hoạt động kinh doanh. 5.2.4.4. Doanh lợi vốn tự có Được xác định bởi công thức sau:

Doanh lợi vốn tự có =

Lợi nhuận sau thuế Vốn tự có

Nghiên cứu chỉ số này cho thấy khả năng sinh lời trên vốn mà nhà đầu tư đã bỏ ra. Thông qua bảng phân tích trên ta thấy năm 1999, có sự biến động tăng trong chi phí quản lý doanh nghiệp làm cho lợi nhuận sau thuế giảm 9,18% nên tỷ số doanh lợi vốn tự có chỉ đạt 18,03% giảm 8,46% so với năm 1998. Đến năm 2000, giá vốn hàng bán giảm nên lợi nhuận sau thuế tăng 138.230.627 đồng, tương ứng 42,4% do vậy khả năng sinh lời trên vốn tăng 10,81%. Cụ thể một đồng vốn tự có được sử dụng trong kỳ đã mang lại 0,3629 đồng lợi nhuận sau khi đã trừ chi phí và thuế thu nhập doanh nghiệp.

Bảng 5.16: Doanh lợi vốn tự có của Công ty Chỉ tiêu

ĐVT

Năm 1998

Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Năm 2002

Năm 2003

Lợi nhuận sau thuế

đồng

359.015.360

326.044.937

464.275.564

514.879.501

507.476.688

692.303.853

Vốn tự có

đồng

1.279.500.000

1.279.500.000

1.279.500.000

1.279.500.000

1.920.000.000

1.920.000.000

%

28,06

25,48

36,29

40,24

26,43

36,06

Doanh lợi vốn tự có

Chênh lệch 1999/1998

Chênh lệch 2000/1999

Chênh lệch 2001/2000

Chênh lệch 2002/2001

Chênh lệch 2003/2002

Chỉ tiêu Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Số tiền (đồng)

%

Ln sau thuế

(32.970.423)

(9,18)

138.230.627

42,40

50.603.937

10,90

(7.402.813)

(1,44)

184.827.165

36,42

Vốn tự có

0

0

0

0

0

0

640.500.000

50

0

0

DLVTC

/

(2,58)

/

10,81

/

3,95

/

(13,81)

/

9,63

Năm 2001, chỉ số này là 40,24% tăng 3,95% so với cùng kỳ. Sở dĩ như vậy là do vốn tự có của Công ty không tăng nhưng chi phí quản lý doanh nghiệp giảm nên lợi nhuận sau thuế tăng 10,9% làm cho doanh lợi vốn tự có tăng trong năm 2001. Đến năm 2002, Công ty tăng 50% vốn điều lệ trị giá 640.500.000 đồng thông qua hình thức phát hành cổ phiếu, đồng thời, thuế thu nhập doanh nghiệp tăng đã làm cho lợi nhuận sau thuế giảm 1,44%. Do vậy, khả năng sinh lời trên vốn tự có của Công ty là 26,43% giảm 13,81% so với năm 2001. Năm 2003, lợi nhuân sau thuế tăng và vốn tự có không thay đổi nên chỉ số doanh lợi vốn tự có tăng 9,63% so với kỳ trước. Đồ thị 5.16: Doanh lợi vốn tự có % 50 40 30 20 10 0

1998

1999

2000

2001

2002

Doanh l i v n t có

2003

Năm

Nguồn tổng hợp từ Công ty Qua phân tích trên và so sánh với trung bình ngành là 15%, ta kết luận chỉ số doanh lợi vốn tự có của Công ty rất cao, cho thấy tính hợp lý và hiệu quả trong việc tăng thêm vốn điều lệ, cũng như tạo ra được sự an tâm cho cổ đông của Công ty. Đây là điều kiện thuận lợi để Công ty có thể huy động thêm vốn cho hoạt động kinh doanh thông qua hình thức vay vốn hoặc tăng thêm vốn điều lệ.

CHƯƠNG VI

HIỆU QUẢ CHỦ TRƯƠNG CỔ PHẦN HOÁ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Sau 6 năm thành lập và phát triển, có thể nói chủ trương Cổ phần hoá ở Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang đã mang lại hiệu quả, mang lại một sức sống mới và trở thành động lực cho toàn thể cán bộ công nhân viên trong Công ty. Mặc dù trải qua không ít khó khăn nhưng hiện nay Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang là một trong năm doanh nghiệp hàng đầu của tỉnh An Giang về lĩnh vực khai thác cát sông và san lấp mặt bằng. Đồng thời, Công ty đã đạt được nhiều thành công sau khi tiến hành cổ phần hoá: ¾

Quy mô và lĩnh vực hoạt động của Công ty được mở rộng liên tục so với

trước khi cổ phần hoá. Nếu như trước đây, Công ty chỉ là một bộ phận trực thuộc Công ty Xây lắp An Giang với hình thức hạch toán báo sổ, thì hiện nay Công ty là một doanh nghiệp độc lập về hoạt động lẫn hạch toán, đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Bên cạnh đó, ngoài lĩnh vực hoạt động trước khi cổ phần hoá là khai thác và kinh doanh cát sông, Công ty đã mở rộng thêm một số lĩnh vực như: vận tải thuỷ bộ, nạo vét kênh mương, san lấp mặt bằng, xây dựng cơ bản...

¾

Thu nhập của người lao động luôn tăng qua các năm, với mức lương bình

quân một tháng là 1.145.000 đồng/tháng, tăng 510.000 đồng tương ứng 80,31% so với thời điểm trước lúc cổ phần. Ngoài ra, Công ty còn có chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và chế độ khen thưởng cho người lao động vào cuối năm. Nếu so với các doanh nghiệp nhà nước trong tỉnh thì thu nhập của người lao động ở Công ty là khá cao, đã đảm bảo được cuộc sống cũng như tạo điều kiện để phát triển sức sản xuất của bản thân họ. ¾

Các khoản phải nộp cho Nhà nước của Công ty hàng năm luôn gắn liền và

phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh, bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế tài nguyên... Nhìn chung, đóng góp ngân sách của Công ty luôn tăng qua các năm và tăng mạnh so với trước lúc cổ phần hoá, điển hình năm 2003 đạt 775 triệu đồng, tăng so với cùng kỳ năm 1996 là 40%. ¾

Một điều đáng mừng ở Công ty sau khi tiến hành cổ phần hoá là không nảy

sinh vấn đề lao động dôi dư, toàn bộ số lượng lao động cũ của bộ phận xáng cát vẫn được giữ lại làm việc. Bên cạnh đó, số lượng lao động của Công ty lại tăng hàng năm, sự gia tăng này nhằm đáp ứng cho quá trình mở rộng lĩnh vực hoạt động cũng như để làm chủ phương tiện sản xuất mới được đầu tư thêm. Nếu như trước khi cổ phần hoá, bộ phận xáng cát của Công ty Xây lắp chỉ có 12 người thì hiện nay, ngoài Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc, Công ty có 43 cán bộ công nhân viên được tổ chức thành 3 phòng hành chính và 5 đơn vị sản xuất kinh doanh. ¾

Tổng tài sản của Công ty trước khi cổ phần hoá là 3 chiếc xáng guồng, được

Ban Cổ phần hoá tỉnh An Giang định giá là 1.170.232.000 đồng. Sau hơn 6 năm hoạt động, tài sản của Công ty luôn tăng hàng năm và tính đến thời điểm cuối năm 2003, tổng tài sản của Công ty là 5.539.245.057 đồng, tăng tương ứng 4,73 lần so với trước đây. Ngoài 3 chiếc xáng guồng đã có trước khi cổ phần hoá, đến nay Công ty đã mua được đất để xây dựng trụ sở riêng, đầu tư thêm nhiều tài sản có giá trị như: cẩu Unit, cẩu Koering 60, xe đào, máy bơm, tàu kéo... Trên đây là hiệu quả của một số vấn đề mà Công ty đã đạt được và ta dễ dàng nhận thấy khi tiến hành so sánh giữa lúc trước và sau khi cổ phần, tuy nhiên, kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính lại không thể so sánh. Đây là một hạn chế khách quan vì trước khi cổ phần hoá, Công ty là bộ phận trực thuộc Công ty Xây lắp An Giang nên

những số liệu của bộ phận xáng cát trước năm 1998 do Công ty Xây lắp An Giang quản lý. Do vậy, khi thực tập ở Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang, tôi đã không thu thập được đầy đủ số liệu để phân tích, so sánh một cách rõ nét hiệu quả hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính của Công ty trước và sau khi cổ phần hoá. Tuy nhiên, qua phân tích ở chương V, ta cũng có thể nhận thấy những hiệu quả mà cổ phần hoá đã mang lại trên hai lĩnh vực quan trọng này:

6.1.

HOẠT ĐỘNG KINH DOANH Nếu như trước đây doanh thu của bộ phận xáng cát chỉ từ hoạt động khai thác và

kinh doanh cát sông thì hiện nay, tổng doanh thu của Công ty hàng năm bao gồm doanh thu hoạt động sản xuất kinh doanh, thu nhập hoạt động tài chính và thu nhập bất thường trên nhiều lĩnh vực khác nhau như: khai thác cát, công trình, máy bơm... Trong 3 năm gần đây tổng doanh thu của Công ty luôn tăng, năm 2002 và năm 2003, ngoại trừ bộ phận xáng cát gặp nhiều khó khăn do nạn khai thác cát trái phép và bộ phận bán lẻ không còn hoạt động, còn lại hoạt động kinh doanh của các bộ phận khác trong Công ty đều tăng, đặc biệt là bộ phận công trình và bộ phận xáng cẩu. Bên cạnh đó, nhờ tính chất tự chủ tài chính của một Công ty Cổ phần, Công ty đã đẩy mạnh hoạt động tài chính và hoạt động khác để tăng thêm thu nhập cho cán bộ công nhân viên. Đây là một hiệu quả nữa mà cổ phần hoá đã mang lại cho người lao động trong Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang. Trong những năm gần đây, tổng chi phí trong quá trình hoạt động kinh doanh tăng, đó là do những nguyên nhân khách quan như: ƒ Chi phí nhiên liệu tăng do hoạt động kinh doanh của Công ty ngày càng phát triển; ƒ Để đáp ứng được lĩnh vực hoạt động ngày càng mở rộng, Công ty đã tăng thêm số lượng lao động nên chi phí nhân công tăng; ƒ Tài sản của Công ty đầu tư tăng nên chi phí khấu hao tăng; ƒ Tỉnh An Giang tăng thuế tài nguyên làm chi phí thuế tài nguyên tăng... Nhìn chung việc gia tăng chi phí trong những năm qua là nhằm phục vụ cho quá trình phát triển của Công ty nên điều này không đáng lo ngại, biểu hiện ở tỷ lệ lãi gộp của Công ty vẫn cao hơn trung bình ngành, qua đó cho thấy kết quả kinh doanh của Công ty

hiện nay khá thuận lợi. Bên cạnh đó, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng nhưng lợi nhuận trước thuế của Công ty vẫn tăng tương đối ổn định liên tục qua 3 năm, chứng tỏ chi phí của Công ty là hợp lý và không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Công ty. Hạn chế tối đa được chi phí nhằm nâng cao lợi nhuận là những cố gắng của Hội đồng quản trị và Ban giám đốc Công ty trong sau khi chuyển sang hình thức Công ty Cổ phần. Bởi vì lúc này lợi ích, thu nhập của người lao động được gắn liền với kết quả hoạt động của Công ty: ƒ Quỹ lương hàng tháng của Công ty được hình thành trên 11% tổng doanh thu. ƒ Quỹ khen thưởng và phúc lợi hàng năm được trích trên 10% lợi nhuận sau thuế. ƒ Cổ tức chia cho cổ đông hàng tháng chiếm 80% lợi nhuận sau thuế. Chính những yếu tố trên đã trở thành động lực để cán bộ công nhân viên trong toàn Công ty hăng hái làm việc, gắn trách nhiệm của mình với hoạt động của Công ty. Đây là điều chỉ xuất hiện sau khi Công ty cổ phần hoá và cũng là nguyên nhân lý giải vì sao kết quả hoạt động của Công ty tăng liên tục trong những năm qua.

6.2.

TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH

6.2.1. Về khả năng thanh toán Khi nghiên cứu về tình hình tài chính của Công ty, có thể nhận thấy khả năng thanh toán của Công ty rất thấp so với yêu cầu của trung bình ngành. Nguyên nhân chủ yếu là do nợ ngắn hạn và hàng tồn kho trong những năm gần đây luôn khá cao nên làm giảm khả năng thanh toán của Công ty. Cụ thể năm 2003, khả năng thanh toán nhanh của Công ty gần như không có, một đồng nợ ngắn hạn chỉ được đảm bảo bởi 0,06 đồng tài sản có khả năng hoán chuyển thành tiền nhanh. Đồng thời, nếu tính cả khả năng hoán chuyển thành tiền của hàng tồn kho thì năng lực thanh toán hiện hành cũng chỉ đạt 0,64 lần trong năm 2003. Như vậy, hoạt động kinh doanh của Công ty sẽ gặp khó khăn, mà đặc biệt là về khả năng thanh toán. Tuy nhiên, kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty năm 2003 lại tăng,

chứng tỏ Công ty đã hoạt động khá hiệu quả trong kỳ. Phải chăng điều này là mâu thuẫn? Rõ ràng đây là một mâu thuẫn nếu chỉ nhìn nhận ở góc độ lý thuyết thuần tuý, nhưng lại là điều bình thường khi nghiên cứu hoạt động của Công ty ở góc độ thực tế. Bởi vì các nguyên nhân sau: ¾

Xuất phát từ đặc điểm hoạt động kinh doanh của Công ty khi phải thi công

những công trình có chi phí lớn nhưng chỉ được thanh toán sau khi hoàn thành và nghiệm thu công trình, nên chi phí sản xuất kinh doanh dở dang luôn được ghi nhận trong tài khoản hàng tồn kho. Đối với các Công ty có hàng tồn kho là sản phẩm thường phải tốn chi phí bảo quản chất lượng hàng hoá, chi phí khấu hao nhà xưởng, trộm cắp... sẽ làm giảm lợi nhuận vào cuối kỳ, còn đối với Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang hàng tồn kho đã mang lại lợi nhuận trong quá trình hoạt động kinh doanh. ¾

Ngân hàng không chấp nhận cho Công ty vay dài hạn trong quá trình hoạt

động nên bắt buộc Công ty phải sử dụng nợ ngắn hạn khi có nhu cầu đầu tư tài sản để mở rộng sản xuất kinh doanh. Vì vậy, vay ngắn hạn cũng trở thành yếu tố góp phần làm giảm khả năng thanh toán của Công ty, đồng thời, Ngân hàng không được đảm bảo về khoản nợ mà họ đã cho vay. Trên thực tế, năm 2002, Công ty không có khả năng thanh toán nhanh và khả năng thanh toán hiện thời cũng chỉ đạt 0,87 lần nhưng Công ty vẫn tiếp tục được Ngân hàng chấp nhận cho vay ngắn hạn trong năm 2003. Tại sao Công ty không có khả năng thanh toán mà Ngân hàng vẫn tiếp tục cho Công ty vay nợ? Bởi vì, hình thức vay của Công ty là thế chấp tài sản 3 chiếc xáng guồng và Công ty đã trả chi phí lãi vay, vốn vay đúng hạn (vốn vay được hoàn trả vào thời điểm hết hạn vay chứ không phải bất cứ lúc nào), bên cạnh đó, lợi nhuận của Công ty luôn có xu hướng tăng nên Ngân hàng có sự tin tưởng vào Công ty khi cho vay vốn. Điều đó chứng tỏ, tỷ số thanh toán không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Công ty. ¾

Tài sản của Công ty dùng để hoạt động sản xuất kinh doanh chủ yếu là tài

sản cố định nên tài sản lưu động không đảm bảo thanh toán cho nợ ngắn hạn là điều bình thường. Thực chất nợ ngắn hạn của Công ty bao gồm vay ngắn hạn, phải trả cho ngưòi bán, phải trả công nhân viên, thuế và các khoản phải nộp nhà nước, các khoản phải trả

phải nộp khác. Đây là những chủ nợ có quan hệ tốt với Công ty trên cơ sở gắn lợi ích kinh tế của họ với kết quả hoạt động của Công ty, mà hiện nay Công ty đang hoạt động có hiệu quả nên họ không quan tâm nhiều đến tỷ số thanh toán. ¾

Mặc dù khả năng thanh toán của Công ty không được đảm bảo nhưng trên

thực tế rất ít khi các khoản nợ này đáo hạn cùng lúc mà thường vào những thời điểm khác nhau. Do vậy, hoạt động của Công ty sẽ không bị ảnh hưởng vì lý do tỷ số thanh toán thấp. Từ những phân tích trên và qua thực tế, có thể kết luận khả năng thanh toán mà cụ thể là nợ ngắn hạn đã không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của Công ty (điều này dễ dàng nhận thấy Công ty vẫn hoạt động bình thường và lợi nhuận của Công ty luôn tăng qua các năm), ngược lại, chủ trương chấp nhận nợ ngắn hạn cao để mở rộng sản xuất đã thể hiện tính tự chủ trong việc ra quyết định ở Công ty Cổ phần.

6.2.2. Về tỷ số cơ cấu tài chính Để xem xét hiệu quả của việc sử dụng nợ nhằm tạo ra lợi nhuận trong kỳ cho Công ty, ta hãy đánh giá tổng quát các tỷ số cơ cấu tài chính của Công ty: ¾

Tỷ số nợ của Công ty hiện nay đang được duy trì ở mức hợp lý là 38,35%

với tỷ lệ này Công ty đã tạo ra được sự an toàn cho các chủ nợ, đồng thời, đã tăng thêm vốn cho Công ty trong quá trình hoạt động. Biện pháp này có thể được xem như việc chiếm dụng vốn từ các chủ nợ một cách hợp pháp trong thời gian ngắn của Công ty, nó đảm bảo thời gian huy động vốn nhanh mà không bị các chủ nợ chi phối trong việc ra quyết định, nó có lợi hơn cho Công ty khi sử dụng hình thức huy động vốn khác như: vay vốn ngân hàng, phát hành cổ phiếu để huy động vốn vừa tốn thời gian, tốn chi phí, thủ tục rườm rà... vừa làm mất tính tự chủ của Công ty. ¾ Ta đã nhận thấy hiệu quả mà cổ phần hoá mang lại cho Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang khi nghiên cứu về tỷ số thanh toán, đó chính là tính độc lập, tự chủ và kịp thời của việc ra quyết định sử dụng nợ vay trong quá trình hoạt động kinh doanh. Ta thấy hiệu quả của việc sử dụng nợ vay khi nghiên cứu về tỷ số thanh toán lãi vay, lợi

nhuận trước thuế của Công ty tăng liên tục trong 2 năm Công ty sử dụng nợ vay, năm 2002, sau khi đã trừ chi phí lãi vay lợi nhuận của Công ty tăng 8,71% so với năm 2001 và tiếp tục tăng 42,19% so với năm 2002. Điều này cho thấy tính tự chủ khi quyết định sử dụng nợ vay của Công ty đã phát huy được tác dụng và nếu so sánh với một doanh nghiệp nhà nước được quản lý chặt chẽ qua nhiều cấp nhưng lại thiếu đi tính độc lập, sự nhanh nhạy... khi ra quyết định trong quá trình hoạt động thì họ sẽ khó có thể sử dụng nợ vay ngắn hạn để đầu tư cho dài hạn, do vậy họ đã tự đánh mất đi một cơ hội trong kinh doanh nhằm làm tăng lợi nhuận. ¾ Mặc dù Công ty đều có nợ hàng năm nhưng tỷ số đảm bảo nợ cho thấy tổng nợ của Công ty không bao giờ vượt quá nguồn vốn chủ sở hữu. Đây là chủ trương xuyên suốt của Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc Công ty trong những năm qua nhằm tạo ra sự an toàn cho bản thân Công ty trong quá trình hoạt động kinh doanh. Và chính điều đó đã tạo cho Công ty nhiều thuận lợi hơn mỗi khi có nhu cầu huy động vốn, bổ sung thêm vốn kinh doanh. Như vậy có thể kết luận, tỷ số cơ cấu tài chính sau khi cổ phần hoá ở Công ty là rất thuận lợi trong giai đoạn hiện nay. Qua đó thể hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo hợp lý của Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc Công ty.

6.2.3. Về tỷ số hoạt động Hiệu suất tài sản cố định và vòng quay tổng tài sản của Công ty hiện nay thấp hơn so với trung bình ngành. Điều này là dễ hiểu vì Công ty đang trong giai đoạn đầu tư thêm tài sản để đưa vào hoạt động kinh doanh ở một số lĩnh vực mới nên hiệu quả mang lại chưa cao. Bên cạnh đó, vòng quay tồn kho của Công ty không cao nhưng điều này không thật sự đáng ngại vì đây là do tính chất ngành nghề kinh doanh của Công ty mà ta đã biết. Đồng thời, kỳ thu tiền bình quân của Công ty đang rất tốt và vòng quay tồn kho đang có

xu hướng được cải thiện chứng tỏ Công ty đã có những biện pháp kịp thời để nâng cao hiệu quả hoạt động của Công ty.

6.2.4. Về tỷ số doanh lợi Sự gia tăng về tài sản cho thấy quá trình hoạt động sản xuất của Công ty đang phát triển, chứng tỏ chủ trương cổ phần hoá đã mang lại hiệu quả ở Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang. Điều này được nhận thấy rõ hơn khi nghiên cứu về tỷ số doanh lợi tài sản, mặc dù tài sản của Công ty được đầu tư nhiều trong những năm qua sẽ là nguyên nhân làm giảm tỷ số doanh lợi tài sản nếu như lợi nhuận sau thuế không tăng tương ứng. Nhưng tỷ số doanh lợi tài sản vẫn khá cao khi so sánh với trung bình ngành đã cho thấy hiệu quả trong quyết định đầu tư tài sản của Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc Công ty. Ngoài ra, khi phân tích về hoạt động kinh doanh ở trên, ta đã đề cập đến những nguyên nhân khách quan làm gia tăng chi phí sản xuất, từ đó làm giảm tỷ lệ lãi gộp trong những năm gần đây. Tuy nhiên, tỷ lệ lãi gộp vẫn khá cao chứng tỏ ngoài những nguyên nhân khách quan làm giảm lợi tức gộp thì Công ty vẫn đang kiểm soát được chi phí sản xuất kinh doanh. Khả năng sinh lời sau khi trừ đi chi phí quản lý doanh nghiệp và thuế thu nhập doanh nghiệp của Công ty sau khi cổ phần hoá luôn cao hơn trung bình ngành. Đặc biệt trong giai đoạn Công ty đang mở rộng thêm nhiều lĩnh vực hoạt động mới mà chỉ số doanh lợi tiêu thụ vẫn khá cao cho thấy hướng đầu tư của Công ty là đúng đắn và bắt kịp với nhu cầu phát triển của thị trường. Điển hình là lĩnh vực san lấp mặt bằng mới được đưa vào hoạt động năm 2000, mặc dù còn thiếu nhiều kinh nghiệm, cán bộ kỹ thuật, phương tiện thi công... nhưng doanh thu và lợi nhuận đem lại rất lớn. Có lẽ chỉ số doanh lợi vốn tự có (hay còn gọi là tỷ suất lợi nhuận của vốn cổ đông) sẽ cho ta thấy được hiệu quả thực sự ở một Công ty Cổ phần. Thật vậy, qua 6 năm thành lập, hiện nay vốn cổ phần của Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang đã tăng lên 50% và so với thời điểm Công ty mới hình thành năm 1998 thì chỉ số doanh lợi vốn tự có đã tăng 8%. Đây là điều rất thuận lợi cho Công ty khi có nhu cầu huy đông thêm vốn dài hạn cho quá trình hoạt động kinh doanh bằng biện pháp phát hành cổ phiếu và đây cũng là chỉ số thể hiện rõ nét nhất hiệu quả hoạt động của Công ty sau khi cổ phần hoá, là yếu tố để

chứng minh rằng hiệu quả mà cổ phần hoá đã mang lại cũng như chủ trương cổ phần hoá là hoàn toàn đúng đắn.

CHƯƠNG VII

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỔ PHẦN HOÁ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Qua phân tích ở Chương VI, có thể thấy rất rõ hiệu quả mà chủ trương cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước đã mang lại ở Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang. Bên cạnh thành công đã đạt được, cũng còn không ít tồn tại và khó khăn cần phải khắc phục đối với Công ty cũng như đối với các ban ngành hữu quan. Do vậy trong thời gian tới, để nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang và đẩy nhanh tiến trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước ở tỉnh An Giang, tôi xin đưa ra một số biện pháp sau: 7.1.

ĐỐI VỚI CÔNG TY CỔ PHẦN XÁNG CÁT AN GIANG Hiện nay khả năng thanh toán của Công ty là khá thấp, nợ ngắn hạn chiếm tỷ trọng

cao so với tài sản lưu động. Đồng thời Công ty sử dụng nợ ngắn hạn đầu tư cho tài sản cố định trong dài hạn. Do đó Công ty sẽ gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới, vì vậy, Công ty nên chuyển vay nợ ngắn hạn sang vay dài hạn. Thực hiện được điều này sẽ giảm được nợ ngắn hạn, từ đó cải thiện được khả năng thanh toán của Công ty. Một yếu tố khác ảnh hưởng đến khả năng thanh toán của Công ty là chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Mặc dù đây là đặc thù về hoạt động kinh doanh của Công ty khi thi công các công trình lớn nhưng Công ty cũng cần có biện pháp để tối thiểu hoá chi phí này như chia công trình ra từng khoản mục nhỏ, tiến hành thi công đến đâu thì quyết toán đến đó. Tài sản cố định của Công ty chiếm một tỷ trong lớn nhưng khả năng sinh lời kém, đồng thời Công ty phải chịu chi phí lãi vay, chi phí khấu hao cho tài sản đầu tư mới hàng năm nên lợi nhuận của Công ty bị hạn chế. Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, Công ty cần có biện pháp tối ưu hoá vòng quay tổng tài sản như: chủ động tìm kiếm khách hàng, mở rộng thêm lĩnh vực hoạt động, cho thuê tài sản khi không sử dụng...

Do địa bàn hoạt động của từng bộ phận trong Công ty thường không tập trung nên mỗi bộ phận như một đơn vị kinh doanh độc lập. Vì vậy phải giáo dục cán bộ công nhân viên có ý thức giữ gìn, bảo quản máy móc tránh tình trạng phải sửa chữa lớn.

7.1.1. Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc Tận dụng và phát huy triệt để thế mạnh mà Công ty đang có hiện nay, từ đó đầu tư mở rộng quy mô sản xuất hoặc phát triển thêm loại hình kinh doanh mới khi có điều kiện. Thực hiện tốt việc tìm hiểu thông tin để tham gia đấu thầu thi công các công trình cụm tuyến dân cư vượt lũ năm 2004, từ đó mở ra hướng phát triển cho các ngành nghề mới như: xây dựng cơ bản, xây dựng đường giao thông trong tuyến dân cư vượt lũ, xây dựng hệ thống thoát nước... Xem xét sắp xếp lại cơ cấu tổ chức hoạt động trong Công ty theo hướng gọn nhẹ nhằm phát huy tối đa hiệu quả làm việc của từng cá nhân, từng bộ phận; quy định rõ ràng hơn về chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và quyền hạn của từng cá nhân, từng bộ phận. Nhạy bén và chủ động trong các quan hệ giao dịch để tìm đầu ra cho hoạt động sản xuất kinh doanh, giải quyết kịp thời những vướng mắc phát sinh trong quá trình kinh doanh nhằm tranh thủ thời gian và tranh thủ cơ hội kinh doanh. Nghiên cứu hoàn thành các định mức khoán cho từng phương tiện kinh doanh, từng lĩnh vực hoạt động nhằm phát huy tính cực, chủ động của cán bộ công nhân viên. Xây dựng quy chế làm việc có chế độ lương, khen thưởng hợp lý và kỷ luật khi không hoàn thành nhiệm vụ, tạo ra môi trường làm việc cạnh tranh lành mạnh trong Công ty.

7.1.2. Bộ phận văn phòng 7.1.2.1. Bộ phận kế hoạch Nắm bắt kịp thời giá cả thị trường để tham mưu cho Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc Công ty trong suốt quá trình hoạt động kinh doanh. Nắm chắc tiến độ thực hiện của từng bộ phận, từng lĩnh vực để so sánh kết quả thực hiện với kết quả mà kế hoạch đặt ra, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời đối với từng phát sinh bất ngờ xảy ra.

7.1.2.2. Bộ phận kế toán Nắm chắc chuyên môn nghiệp vụ, chấp hành nghiêm chỉnh quy trình hạch toán kế toán đối với chứng từ, sổ sách theo quy định của pháp luật, điều lệ và quy định của Công ty. Phối hợp chặt chẽ với bộ phận kế hoạch để có dự trù tài chính phục vụ cho nhu cầu sửa chữa máy móc hoặc mua sắm thêm thiết bị mới. Theo dõi thường xuyên các khoản phải thu của khách hàng, tránh tình trạng bị khách hàng chiếm dụng vốn. 7.1.2.3. Bộ phận tổ chức Kiểm tra, nhắc nhở cán bộ công nhân viên thực hiện đúng nội quy, quy định của Công ty nhằm nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm khi thực hiện công việc. Thực hiện tốt chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế nhằm tạo tâm lý ổn định cho cán bộ công nhân viên yên tâm công tác. Tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của cán bộ công nhân viên về chế độ lương, khen thưởng, trình độ nghiệp vụ... để tham mưu cho Ban Giám đốc bố trí, sắp xếp nhân sự sao cho khoa học hơn, hợp lý hơn nhằm phát huy tối đa năng lực lao động của từng người.

7.1.3. Bộ phận sản xuất kinh doanh 7.1.3.1. Bộ phận xáng guồng và xáng cẩu Tăng cường biện pháp quản lý và có giải pháp sử dụng phương tiện có hiệu quả như thực hiện chế độ khoán doanh thu theo ngày. Cải tiến máy móc thiết bị, dự trữ phụ tùng thay thế và sửa chữa kịp thời nhằm đảm bảo cho xáng 1 và xáng 3 hoạt động liên tục và hết công suất.

Phát huy lợi thế của cẩu 60 được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm gia tăng lợi nhuận cho Công ty. 7.1.3.2. Bộ phận công trình Đảm bảo thi công công trình đúng tiến độ, chất lượng, tạo quan hệ tốt với chủ đầu tư và khách hàng nhằm nâng cao uy tín và năng lực của Công ty. Ngoài việc thi công hiệu quả các công trình thông qua hình thức đất thầu, bộ phận công trình nên tích cực tìm kiếm các công trình vừa và nhỏ trong dân. Mặc dù giá trị công trình không cao nhưng đây là thị trường có số lượng rất lớn và mức độ yêu cầu kỹ thuật thấp nên việc thi công khá dễ dàng, thuận lợi. 7.1.3.3. Bộ phận cơ khí Thường xuyên kiểm tra máy móc nhằm phát hiện sớm những hư hỏng hoặc lên kế hoạch dự trù các linh kiện, phụ tùng thay thế nhằm đảm bảo cho các bộ phận hoạt động liên tục. Mạnh dạn đề xuất với Ban Giám đốc đầu tư sửa chữa lớn phương tiện khai thác nếu thấy cần thiết và mang lại hiệu quả cao. 7.1.3.4. Bộ phận máy bơm Phải có biện pháp giáo dục tư tưởng để nâng cao nhận thức cho cán bộ trong việc bảo quản máy móc, tiết kiệm nhiên liệu, hạ giá thành trong thi công. Sắp xếp nhân sự ổn định để nâng cao công suất lao động và hiệu quả trong công việc. 7.2.

ĐỐI VỚI CƠ QUAN NHÀ NƯỚC

7.2.1. Về phương pháp định giá trị doanh nghiệp Quy trình cổ phần hoá còn phức tạp, nhiều thủ tục phiền hà, nhất là vấn đề định giá trị tài sản của doanh nghiệp trước khi tiến hành cổ phần hoá. Hiện nay ở nước ta chỉ thực hiện một phương pháp duy nhất là tính giá trị tài sản ròng dựa trên sổ sách kế toán và chủ

yếu quyền quyết định giá trị doanh nghiệp thuộc về Hội đồng định giá doanh nghiệp. Do vậy kết quả thường không tương xứng với thực tế vì phụ thuộc nhiều vào tính cảm quan. Nếu định giá quá cao thì doanh nghiệp mất tính hấp dẫn, cổ phần bán ra chậm và thậm chí không bán hết số lượng cổ phần cần thiết, buộc doanh nghiệp phải xây dựng lại phương án cổ phần hoá. Ngược lại, nếu định giá doanh nghiệp quá thấp thì Nhà nước sẽ bị thiệt. Xuất phát từ thực trạng đó, thiết nghĩ cần xây dựng một phương pháp định giá hoàn chỉnh, phù hợp với xu thế phát triển của thị trường. Bên cạnh đó, nhằm tạo ra tính khách quan trong việc định giá trị tài sản của doanh nghiệp nên giao cho một tổ chức kinh tế độc lập chuyên trách xác định giá trị doanh nghiệp, sau đó cơ quan Nhà nước sẽ thẩm định lại.

7.2.2. Về tư tưởng của Giám đốc doanh nghiệp nhà nước Thay đổi hình thức hoạt động đi đôi với thay đổi quyền lợi, lợi ích của cá nhân là suy nghĩ của một số Giám đốc doanh nghiệp nhà nước trong giai đoạn hiện nay. Họ lo sợ sau khi doanh nghiệp chuyển sang công ty cổ phần sẽ bị mất chức, doanh nghiệp hoạt động không được hưởng những ưu đãi như trước đây và sẽ gặp khó khăn trong quá trình hoạt động. Do vậy, họ cố tình làm chậm lại quy trình cổ phần hoá, làm cho việc định giá doanh nghiệp trở nên phức tạp hơn và khi đó việc phát hành cổ phiếu thành lập công ty cổ phần bị chậm lại so với kế hoạch... Thiết nghĩ, để giảm tình trạng này cần có một văn bản pháp luật cụ thể quy định thời gian nhất định để cổ phần hoá doanh nghiệp căn cứ theo quy mô từng doanh nghiệp, qua đó sẽ gắn trách nhiệm của từng đối tượng có liên quan. Ngoài hai nguyên nhân chủ yếu trở thành rào cản làm giảm tiến trình cổ phần hoá một số doanh nghiệp nhà nước ở tỉnh An Giang trong những năm qua, chủ trương cổ phần hoá còn bị hạn chế do một số nguyên nhân khác như: ¾

Cơ chế chính sách: sau hơn 10 triển khai công tác cổ phần hoá, nghị định

64/2002/NĐ-CP của Chính phủ đã không còn phù hợp và thiếu cụ thể. Đồng thời, doanh nghiệp sau khi cổ phần không được hưởng ưu đãi so với doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt là thuế. Vì vậy, không khuyến khích các doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả thực hiện cổ phần hoá cũng như các nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư vào các doanh nghiệp này. Do đó,

Nhà nước cần ban hành những chính sách ưu đãi đối với công ty cổ phần, các văn bản có tính thống nhất để rút ngắn thời gian cũng như thủ tục khi doanh nghiệp tiến hành cổ phần hoá. ¾

Tỷ lệ cổ phần: hiện nay, sau khi phương án cổ phần hoá được phê duyệt,

các doanh nghiệp tiến hành bán cổ phần với một tỷ lệ quy định cho từng đối tượng. Do đó đã làm hạn chế quyền đầu tư của một số đối tượng, đồng thời cũng hạn chế khả năng huy động vốn của doanh nghiệp. Vì vậy, cần xoá bỏ mức khống chế về quyền mua cổ phần lần đầu tiên nhằm tạo sự thông thoáng cho các nhà đầu tư. Đồng thời, nên xác định cụ thể tỷ lệ giữ lại của Nhà nước đối với các Công ty cổ phần, nếu doanh nghiệp không thuộc diện Nhà nước không cần nắm giữ cổ phần chi phối thì kiên quyết cổ phần hoá toàn bộ doanh nghiệp. Thực hiện được biện pháp này sẽ tạo được nguồn thu đáng kể cho Nhà nước, đồng thời tạo cho doanh nghiệp tính tự chủ hoàn toàn trong quá trình hoạt động kinh doanh. ¾

Lao động dôi dư: khi chuyển sang công ty cổ phần, sẽ nảy sinh vấn đề lao

động dôi dư, tuy nhiên, quy định hiện nay lại không cho phép chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động trong năm đầu tiên. Do đó cần sử dụng hiệu quả Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp nhà nước để trợ cấp cho người lao động bị mất việc nhằm tạo ra tâm lý ổn định sau khi doanh nghiệp thực hiện cổ phần hoá. Đồng thời, cần đẩy mạnh giáo dục tư tưởng cho cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp về chủ trương cổ phần hoá nhằm tránh tình trạng sợ bị mất quyền lợi sau khi cổ phần hoá mà cố tình làm chậm quá trình chuyển đổi ở doanh nghiệp.

CHƯƠNG VIII

KẾT LUẬN Ngay từ đầu thập niên 90, cùng với việc đổi mới cơ chế chính sách kinh tế – xã hội, Đảng ta đã sớm có chủ trương chuyển đổi sở hữu một số doanh nghiệp nhà nước doanh nghiệp nhà nước nhằm huy động vốn của toàn xã hội để đầu tư đổi mới công nghệ, phát triển doanh nghiệp; tạo điều kiện để những người góp vốn mà nhất là cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp có cổ phần nâng cao được vai trò làm chủ thực sự của mình, tạo động lực thúc đẩy doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả; đồng thời, tăng cường sự giám sát của xã hội đối với doanh nghiệp, bảo đảm hài hoà lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người lao động. Từ những mục đích trên, rõ ràng Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước là một chủ trương lớn và nghiên cứu về hiệu quả hoạt động ở các Công ty cổ phần sẽ cho ta thêm động lực, quyết tâm để đẩy nhanh tiến trình cổ phần hoá trong giai đoạn hiện nay. Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang là doanh nghiệp nhà nước được cổ phần hoá đầu tiên trong tỉnh An Giang, sau hơn 6 năm thành lập và phát triển, hiện nay Công ty đã có được chỗ đứng vững chắc trong Tỉnh An Giang. Trở thành một trong những doanh nghiệp cổ phần làm ăn có hiệu quả trong Tỉnh, qua đó thể hiện sự thành công của chủ trương cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước. Trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh gay gắt, để tồn tại và phát triển Công ty đã không ngừng tìm ra những hướng đi phù hợp như: ƒ Khai thác tối đa lợi thế về nguồn nguyên liệu sẵn có của địa phương với chất lượng và sản lượng cao. ƒ Sử dụng có hiệu quả tài sản của Công ty, góp phần đáng kể vào mục tiêu giảm chi phí trong sản xuất. Từ đó, giảm giá thành của sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm trên thị trường. ƒ Luôn đa dạng hoá lĩnh vực hoạt động với chất lượng cao để có thể đáp ứng được tốt nhất nhu cầu khách hàng và nhiều thị trường khác nhau.

ƒ Ngoài mục tiêu luôn đảm bảo chất lượng tốt nhất, Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc của Công ty còn xây dựng chính sách kinh doanh hợp lý nhằm thu hút khách hàng như: Bên cạnh thành công đó, vẫn còn tồn tại không ít những khó khăn mà Công ty phải vượt qua trong thời gian sắp tới như: phải trả chi phí vay khi đầu tư thêm tài sản; sự cạnh tranh ngày càng gay gắt của các doanh nghiệp, điều kiện tự nhiên thay đổi ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty… Tuy nhiên, Công ty có một đội ngũ cán bộ có năng lực và tinh thần trách nhiệm cao, luôn coi sự thành công của Công ty chính là sự thành đạt của bản thân, luôn đoàn kết thống nhất và luôn biết học hỏi để làm chủ công nghệ tiên tiến. Bên cạnh đó, Công ty cũng cần có sự hỗ trợ của Tỉnh về chính sách, chuyên môn, cán bộ… để tạo thuận lợi hơn trong quá trình hoạt động. Bằng sự nỗ lực của bản thân Công ty, cùng với sự hỗ trợ và quan tâm của Tỉnh, em tin rằng Công ty Cổ phần Xáng cát An Giang sẽ khắc phục khó khăn, phát huy thuận lợi để phát triển. Góp phần đóng góp ngân sách cho Tỉnh nhà, nâng cao đời sống cho cán bộ công nhân viên cũng như đẩy mạnh tiến trình cổ phần hoá trong Tỉnh.

Mã số B 01-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ/BTC ngày 25 tháng 10 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ tài chính

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 1998

ĐVT: VNĐ TÀI SẢN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A- TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ ĐẦU TƯ NGẮN HẠN

100

0

203.702.492

I. Tiền 1. Tiền mặt tại quỹ (gồm cả ngân phiếu) 2. Tiền gởi ngân hàng 3. Tiền đang chuyển

110 111 112 113

0 0

98.559.992 98.559.992

II. Các khoản đầu tư ngắn hạn 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 2. Đầu tư ngắn hạn khác 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*)

120 121 128 129

III. Các khoản phải thu 1. Phải thu của khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Thuế GTGT được khấu trừ 4. Phải thu nội bộ - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc - Phải thu nội bộ khác 5. Các khoản phải thu khác 6. Dự phòng các KPT khó đòi (*)

130 131 132 133 134 135 136 138 139

0 0

12.051.000 826.000

0

11.225.000

IV. Hàng tồn kho 1. Hàng mua đang đi trên đường 2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho 3. Công cụ, dụng cụ trong kho 4. Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 5. Thành phẩm tồn kho 6. Hàng hóa tồn kho 7. Hàng gửi đi bán 8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*)

140 141 142 143 144 145 146 147 149

0

4.266.250

0

4.266.250

V. Tài sản lưu động khác 1. Tạm ứng 2. Chi phí trả trước

150 151 152

0 0 0

88.825.250 59.653.250 29.172.000

3. Chi phí chờ kết chuyển 4. Tài sản thiếu chờ xử lý 5. Các khoản thế chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1 VI. Chi sự nghiệp 01. Chi sự nghiệp năm trước 02. Chi sự nghiệp năm nay

153 154 155 2 160 161 162

3

4

B- TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ DÀI HẠN

200

1.279.500.000

1.151.550.000

I. Tài sản cố định 1. Tài sản cố định hữu hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 2. TSCĐ thuê tài chính - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 3. Tài sản cố định vô hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*)

210 211 212 213 214 215 216 217 218 219

1.279.500.000 1.237.500.000 1.237.500.000 (0)

1.151.550.000 1.113.750.000 1.237.500.000 (123.750.000)

42.000.000 42.000.000 (0)

37.800.000 42.000.000 (4.200.000)

II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 1. Đầu tư chứng khoán dài hạn 2. Góp vốn liên doanh 3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn (*)

220 221 222 228 229

III. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

230

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn

240

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

250

1.279.500.000

1.355.252.492

NGUỒN VỐN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A-NỢ PHẢI TRẢ

300

0

22.569.953

I. Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Nợ dài hạn đến hạn trả 3. Phải trả cho người bán 4. Người mua trả tiền trước 5. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 6. Phải trả cho công nhân viên 7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ

310 311 312 313 314 315 316 317

0

22.569.953

0

3.828.000

0 0

(11.318.681) (450.000)

8. Các khoản phải trả, phải nộp khác

318

0

30.510.634

II. Nợ dài hạn 1. Vay dài hạn 2. Nợ dài hạn 1 III. Nợ khác 1. Chi phí phải trả 2. Tài sản thừa chờ xử lý 3. Nhận ký cược, ký quỹ dài hạn

320 321 322 2 330 331 332 333

3

4

B- NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

400

1.279.500.000

1.332.682.539

I. Nguồn vốn - quỹ 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 3. Chênh lệch tỷ giá 4. Quỹ đầu tư phát triển 5. Quỹ dự phòng tài chính 6. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 7. Lợi nhuận chưa phân phối 8. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

410 411 412 413 414 415 416 417 418 419

1.279.500.000 1.279.500.000

1.332.682.539 1.279.500.000

0

17.994.924

0

35.187.615

III. Nguồn kinh phí 1. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 2. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 3. Quỹ quản lý cấp trên 4. Nguồn kinh phí sự nghiệp - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay 5. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

420 421 422 423 424 425 426 427

1.279.500.000

1.355.252.492

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

430

Ghi chú: số liệu chỉ tiêu trong các dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( ).

Mã số B 01-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ/BTC ngày 25 tháng 10 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ tài chính

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 1999

ĐVT: VNĐ TÀI SẢN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A- TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ ĐẦU TƯ NGẮN HẠN

100

203.702.492

752.252.706

I. Tiền 1. Tiền mặt tại quỹ (gồm cả ngân phiếu) 2. Tiền gởi ngân hàng 3. Tiền đang chuyển

110 111 112 113

98.559.992 98.559.992

51.656.151 51.656.151

II. Các khoản đầu tư ngắn hạn 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 2. Đầu tư ngắn hạn khác 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*)

120 121 128 129

III. Các khoản phải thu 1. Phải thu của khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Thuế GTGT được khấu trừ 4. Phải thu nội bộ - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc - Phải thu nội bộ khác 5. Các khoản phải thu khác 6. Dự phòng các KPT khó đòi (*)

130 131 132 133 134 135 136 138 139

IV. Hàng tồn kho 1. Hàng mua đang đi trên đường 2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho 3. Công cụ, dụng cụ trong kho 4. Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 5. Thành phẩm tồn kho 6. Hàng hóa tồn kho 7. Hàng gửi đi bán 8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*)

140 141 142 143 144 145 146 147 149

V. Tài sản lưu động khác 1. Tạm ứng 2. Chi phí trả trước

150 151 152

215.000.000 215.000.000 12.051.000 826.000

290.468.503 290.468.503

11.225.000 4.266.250

11.983.200

4.266.250

11.983.200

88.825.250 59.653.250 29.172.000

183.144.852 120.664.015

3. Chi phí chờ kết chuyển 4. Tài sản thiếu chờ xử lý 5. Các khoản thế chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1 VI. Chi sự nghiệp 01. Chi sự nghiệp năm trước 02. Chi sự nghiệp năm nay

153 154 155 2 160 161 162

3

4

B- TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ DÀI HẠN

200

1.151.550.000

1.056.408.565

I. Tài sản cố định 1. Tài sản cố định hữu hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 2. TSCĐ thuê tài chính - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 3. Tài sản cố định vô hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*)

210 211 212 213 214 215 216 217 218 219

1.151.550.000 1.113.750.000 1.237.500.000 (123.750.000)

1.056.408.565 1.022.808.565 1.269.958.565 (247.150.000)

37.800.000 42.000.000 (4.200.000)

33.600.000 42.000.000 (8.400.000)

II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 1. Đầu tư chứng khoán dài hạn 2. Góp vốn liên doanh 3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn (*)

220 221 222 228 229

III. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

230

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn

240

250

1.355.252.492

1.808.661.271

NGUỒN VỐN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A-NỢ PHẢI TRẢ

300

22.569.953

488.409.995

I. Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Nợ dài hạn đến hạn trả 3. Phải trả cho người bán

310 311 312 313

22.569.953

488.409.995

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

62.480.837

3.828.000

4. Người mua trả tiền trước 5. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 6. Phải trả cho công nhân viên 7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ 8. Các khoản phải trả, phải nộp khác

314 315 316 317 318

II. Nợ dài hạn 1. Vay dài hạn 2. Nợ dài hạn III. Nợ khác 1. Chi phí phải trả 2. Tài sản thừa chờ xử lý 3. Nhận ký cược, ký quỹ dài hạn

320 321 322 2 330 331 332 333

B- NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

(11.318.681) (450.000)

505.344.580

30.510.634

(16.934.585)

3

4

400

1.332.682.539

1.320.251.276

I. Nguồn vốn - quỹ 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 3. Chênh lệch tỷ giá 4. Quỹ đầu tư phát triển 5. Quỹ dự phòng tài chính 6. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 7. Lợi nhuận chưa phân phối 8. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

410 411 412 413 414 415 416 417 418 419

1.332.682.539 1.279.500.000

1.320.251.276 1.279.500.000

17.994.924

17.994.924

35.187.615

22.756.352

III. Nguồn kinh phí 1. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 2. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 3. Quỹ quản lý cấp trên 4. Nguồn kinh phí sự nghiệp - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay 5. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

420 421 422 423 424 425 426 427

1.355.252.492

1.808.661.271

1

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

430

Ghi chú: số liệu chỉ tiêu trong các dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( ).

Mã số B 01-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ/BTC ngày 25 tháng 10 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ tài chính

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 2000

ĐVT: VNĐ TÀI SẢN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A- TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ ĐẦU TƯ NGẮN HẠN

100

752.252.706

511.616.180

I. Tiền 1. Tiền mặt tại quỹ (gồm cả ngân phiếu) 2. Tiền gởi ngân hàng 3. Tiền đang chuyển

110 111 112 113

51.656.151 51.656.151

275.094.733 275.094.733

II. Các khoản đầu tư ngắn hạn 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 2. Đầu tư ngắn hạn khác 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*)

120 121 128 129

215.000.000

165.000.000

215.000.000

165.000.000

III. Các khoản phải thu 1. Phải thu của khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Thuế GTGT được khấu trừ 4. Phải thu nội bộ - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc - Phải thu nội bộ khác 5. Các khoản phải thu khác 6. Dự phòng các KPT khó đòi (*)

130 131 132 133 134 135 136 138 139

290.468.503 290.468.503

5.974.410 5.974.410

IV. Hàng tồn kho 1. Hàng mua đang đi trên đường 2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho 3. Công cụ, dụng cụ trong kho 4. Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 5. Thành phẩm tồn kho 6. Hàng hóa tồn kho 7. Hàng gửi đi bán 8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*)

140 141 142 143 144 145 146 147 149

11.983.200

V. Tài sản lưu động khác 1. Tạm ứng 2. Chi phí trả trước

150 151 152

11.983.200

183.144.852 120.664.015

65.547.037 65.547.037

3. Chi phí chờ kết chuyển 4. Tài sản thiếu chờ xử lý 5. Các khoản thế chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1 VI. Chi sự nghiệp 01. Chi sự nghiệp năm trước 02. Chi sự nghiệp năm nay

153 154 155 2 160 161 162

62.480.837

3

4

B- TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ DÀI HẠN

200

1.056.408.565

1.107.366.080

I. Tài sản cố định 1. Tài sản cố định hữu hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 2. TSCĐ thuê tài chính - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 3. Tài sản cố định vô hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*)

210 211 212 213 214 215 216 217 218 219

1.056.408.565 1.022.808.565 1.269.958.565 (247.150.000)

1.107.366.080 1.077.966.080 1.454.581.082 (376.625.002)

33.600.000 42.000.000 (8.400.000)

29.400.000 42.000.000 (12.600.000)

II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 1. Đầu tư chứng khoán dài hạn 2. Góp vốn liên doanh 3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn (*)

220 221 222 228 229

III. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

230

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn

240

250

1.808.661.271

1.618.982.260

NGUỒN VỐN

MÃ SỐ

SỐ CUỐI KỲ

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

300

488.409.995

244.246.878

310 311 312 313

488.409.995

244.246.878

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

A-NỢ PHẢI TRẢ I. Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Nợ dài hạn đến hạn trả 3. Phải trả cho người bán

4. Người mua trả tiền trước 5. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 6. Phải trả cho công nhân viên 7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ 8. Các khoản phải trả, phải nộp khác

314 315 316 317 318

II. Nợ dài hạn 1. Vay dài hạn 2. Nợ dài hạn III. Nợ khác 1. Chi phí phải trả 2. Tài sản thừa chờ xử lý 3. Nhận ký cược, ký quỹ dài hạn

320 321 322 2 330 331 332 333

B- NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

505.344.580

235.650.017

(16.934.585)

8.596.861

3

4

400

1.320.251.276

1.374.735.382

I. Nguồn vốn - quỹ 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 3. Chênh lệch tỷ giá 4. Quỹ đầu tư phát triển 5. Quỹ dự phòng tài chính 6. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 7. Lợi nhuận chưa phân phối 8. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

410 411 412 413 414 415 416 417 418 419

1.320.251.276 1.279.500.000

1.374.735.382 1.279.500.000

17.994.924

41.556.190

22.756.352

12.085.417 41.593.775

III. Nguồn kinh phí 1. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 2. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 3. Quỹ quản lý cấp trên 4. Nguồn kinh phí sự nghiệp - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay 5. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

420 421 422 423 424 425 426 427

1.808.661.271

1.618.982.260

1

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

430

Ghi chú: số liệu chỉ tiêu trong các dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( ).

Mã số B 01-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ/BTC ngày 25 tháng 10 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ tài chính

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 2001

ĐVT: VNĐ TÀI SẢN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A- TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ ĐẦU TƯ NGẮN HẠN

100

511.616.180

573.512.366

I. Tiền 1. Tiền mặt tại quỹ (gồm cả ngân phiếu) 2. Tiền gởi ngân hàng 3. Tiền đang chuyển

110 111 112 113

275.094.733 275.094.733

162.801.820 46.305.120 116.496.700

II. Các khoản đầu tư ngắn hạn 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 2. Đầu tư ngắn hạn khác 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*)

120 121 128 129

165.000.000

165.000.000

165.000.000

165.000.000

III. Các khoản phải thu 1. Phải thu của khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Thuế GTGT được khấu trừ 4. Phải thu nội bộ - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc - Phải thu nội bộ khác 5. Các khoản phải thu khác 6. Dự phòng các KPT khó đòi (*)

130 131 132 133 134 135 136 138 139

5.974.410 5.974.410

88.058.612 88.058.612

IV. Hàng tồn kho 1. Hàng mua đang đi trên đường 2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho 3. Công cụ, dụng cụ trong kho 4. Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 5. Thành phẩm tồn kho 6. Hàng hóa tồn kho 7. Hàng gửi đi bán 8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*)

140 141 142 143 144 145 146 147 149

V. Tài sản lưu động khác 1. Tạm ứng 2. Chi phí trả trước 3. Chi phí chờ kết chuyển

150 151 152 153

65.547.037 65.547.037

157.651.934 57.055.247 100.596.687

4. Tài sản thiếu chờ xử lý 5. Các khoản thế chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1 VI. Chi sự nghiệp 01. Chi sự nghiệp năm trước 02. Chi sự nghiệp năm nay

154 155 2 160 161 162

B- TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ DÀI HẠN

3

4

200

1.107.366.080

1.463.179.242

I. Tài sản cố định 1. Tài sản cố định hữu hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 2. TSCĐ thuê tài chính - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 3. Tài sản cố định vô hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*)

210 211 212 213 214 215 216 217 218 219

1.107.366.080 1.077.966.080 1.454.581.082 (376.625.002)

1.463.179.242 1.437.979.242 1.630.928.151 (192.948.909)

29.400.000 42.000.000 (12.600.000)

25.200.000 42.000.000 (16.800.000)

II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 1. Đầu tư chứng khoán dài hạn 2. Góp vốn liên doanh 3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn (*)

220 221 222 228 229

III. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

230

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn

240

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

250

1.618.982.260

2.036.691.608

NGUỒN VỐN

MÃ SỐ

SỐ CUỐI KỲ

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

300

244.246.878

249.484.694

310 311 312 313 314 315 316

244.246.878

249.484.694

A-NỢ PHẢI TRẢ I. Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Nợ dài hạn đến hạn trả 3. Phải trả cho người bán 4. Người mua trả tiền trước 5. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 6. Phải trả cho công nhân viên

16.710.890 235.650.017

73.298.191 125.522.301

7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ 8. Các khoản phải trả, phải nộp khác

317 318

II. Nợ dài hạn 1. Vay dài hạn 2. Nợ dài hạn III. Nợ khác 1. Chi phí phải trả 2. Tài sản thừa chờ xử lý 3. Nhận ký cược, ký quỹ dài hạn

320 321 322 2 330 331 332 333

B- NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

8.596.861

33.953.312

3

4

400

1.374.735.382

1.787.206.914

I. Nguồn vốn - quỹ 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 3. Chênh lệch tỷ giá 4. Quỹ đầu tư phát triển 5. Quỹ dự phòng tài chính 6. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 7. Lợi nhuận chưa phân phối 8. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

410 411 412 413 414 415 416 417 418 419

1.374.735.382 1.279.500.000

1.787.206.914 1.672.928.151

41.556.190

9.876.366 67.189.754

12.085.417 41.593.775

901.357 36.311.286

III. Nguồn kinh phí 1. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 2. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 3. Quỹ quản lý cấp trên 4. Nguồn kinh phí sự nghiệp - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay 5. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

420 421 422 423 424 425 426 427

1.618.982.260

2.036.691.608

1

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

430

Ghi chú: số liệu chỉ tiêu trong các dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( ).

Mã số B 01-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ/BTC ngày 25 tháng 10 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ tài chính

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 2002

ĐVT: VNĐ TÀI SẢN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A- TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ ĐẦU TƯ NGẮN HẠN

100

573.512.366

1.618.436.198

I. Tiền 1. Tiền mặt tại quỹ (gồm cả ngân phiếu) 2. Tiền gởi ngân hàng 3. Tiền đang chuyển

110 111 112 113

162.801.820 46.305.120 116.496.700

198.386.116 69.763.589 128.622.527

II. Các khoản đầu tư ngắn hạn 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 2. Đầu tư ngắn hạn khác 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*)

120 121 128 129

165.000.000

109.800.000

165.000.000

109.800.000

III. Các khoản phải thu 1. Phải thu của khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Thuế GTGT được khấu trừ 4. Phải thu nội bộ - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc - Phải thu nội bộ khác 5. Các khoản phải thu khác 6. Dự phòng các KPT khó đòi (*)

130 131 132 133 134 135 136 138 139

88.058.612 88.058.612

(2.336.228.415) (2.336.228.415)

IV. Hàng tồn kho 1. Hàng mua đang đi trên đường 2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho 3. Công cụ, dụng cụ trong kho 4. Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 5. Thành phẩm tồn kho 6. Hàng hóa tồn kho 7. Hàng gửi đi bán 8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*)

140 141 142 143 144 145 146 147 149

V. Tài sản lưu động khác 1. Tạm ứng 2. Chi phí trả trước 3. Chi phí chờ kết chuyển

150 151 152 153

2.149.834.384

2.149.834.384

157.651.934 57.055.247

1.496.644.113 1.257.001.323

100.596.687

239.642.790

4. Tài sản thiếu chờ xử lý 5. Các khoản thế chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1 VI. Chi sự nghiệp 01. Chi sự nghiệp năm trước 02. Chi sự nghiệp năm nay

154 155 2 160 161 162

B- TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ DÀI HẠN

3

4

200

1.463.179.242

2.395.108.217

I. Tài sản cố định 1. Tài sản cố định hữu hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 2. TSCĐ thuê tài chính - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 3. Tài sản cố định vô hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*)

210 211 212 213 214 215 216 217 218 219

1.463.179.242 1.437.979.242 1.630.928.151 (192.948.909)

2.395.108.217 1.754.199.169 1.923.459.151 (169.295.982)

25.200.000 42.000.000 (16.800.000)

21.000.000 42.000.000 (21.000.000)

II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 1. Đầu tư chứng khoán dài hạn 2. Góp vốn liên doanh 3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn (*)

220 221 222 228 229

III. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

230

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn

240

619.909.048

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

250

2.036.691.608

4.013.544.415

NGUỒN VỐN

MÃ SỐ

SỐ CUỐI KỲ

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

300

249.484.694

1.860.527.047

310 311 312 313 314 315 316 317 318

249.484.694

1.860.527.047 330.000.000

16.710.890

582.679.175

73.298.191 125.522.301

120.912.511 49.435.156

33.953.312

777.500.205

A-NỢ PHẢI TRẢ I. Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Nợ dài hạn đến hạn trả 3. Phải trả cho người bán 4. Người mua trả tiền trước 5. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 6. Phải trả cho công nhân viên 7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ 8. Các khoản phải trả, phải nộp khác

II. Nợ dài hạn 1. Vay dài hạn 2. Nợ dài hạn 1 III. Nợ khác 1. Chi phí phải trả 2. Tài sản thừa chờ xử lý 3. Nhận ký cược, ký quỹ dài hạn

320 321 322 2 330 331 332 333

B- NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

3

4

400

1.787.206.914

2.153.017.368

I. Nguồn vốn - quỹ 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 3. Chênh lệch tỷ giá 4. Quỹ đầu tư phát triển 5. Quỹ dự phòng tài chính 6. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 7. Lợi nhuận chưa phân phối 8. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

410 411 412 413 414 415 416 417 418 419

1.787.206.914 1.672.928.151

2.153.017.368 1.958.578.151

9.876.366 67.189.754

31.580.390 84.393.778

901.357 36.311.286

12.999.882 65.465.167

III. Nguồn kinh phí 1. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 2. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 3. Quỹ quản lý cấp trên 4. Nguồn kinh phí sự nghiệp - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay 5. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

420 421 422 423 424 425 426 427

2.036.691.608

4.013.544.415

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

430

Ghi chú: số liệu chỉ tiêu trong các dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( ).

Mã số B 01-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ/BTC ngày 25 tháng 10 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ tài chính

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Ngày 31 tháng 12 năm 2003

ĐVT: VNĐ TÀI SẢN

MÃ SỐ

SỐ ĐẦU NĂM

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

A- TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ ĐẦU TƯ NGẮN HẠN

100

1.618.436.198

1.369.043.535

I. Tiền 1. Tiền mặt tại quỹ (gồm cả ngân phiếu) 2. Tiền gởi ngân hàng 3. Tiền đang chuyển

110 111 112 113

198.386.116 69.763.589 128.622.527

368.882.144 49.547.798 319.334.346

II. Các khoản đầu tư ngắn hạn 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 2. Đầu tư ngắn hạn khác 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*)

120 121 128 129

109.800.000 109.800.000

102.160.000 40.000.000 62.160.000

III. Các khoản phải thu 1. Phải thu của khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Thuế GTGT được khấu trừ 4. Phải thu nội bộ - Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc - Phải thu nội bộ khác 5. Các khoản phải thu khác 6. Dự phòng các KPT khó đòi (*)

130 131 132 133 134 135 136 138 139

(2.336.228.415) (2.336.228.415)

(1.741.044.603) (1.741.044.603)

IV. Hàng tồn kho 1. Hàng mua đang đi trên đường 2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho 3. Công cụ, dụng cụ trong kho 4. Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 5. Thành phẩm tồn kho 6. Hàng hóa tồn kho 7. Hàng gửi đi bán 8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*)

140 141 142 143 144 145 146 147 149

2.149.834.384

1.235.388.186

2.149.834.384

1.235.388.186

V. Tài sản lưu động khác 1. Tạm ứng 2. Chi phí trả trước 3. Chi phí chờ kết chuyển

150 151 152 153

1.496.644.113 1.257.001.323

1.403.657.808 660.397.720

239.642.790

743.260.088

4. Tài sản thiếu chờ xử lý 5. Các khoản thế chấp, ký quỹ, ký cược ngắn hạn 1 VI. Chi sự nghiệp 01. Chi sự nghiệp năm trước 02. Chi sự nghiệp năm nay

154 155 2 160 161 162

B- TÀI SẢN CỐ ĐỊNH, ĐẦU TƯ DÀI HẠN

3

4

200

2.395.108.217

4.170.201.522

I. Tài sản cố định 1. Tài sản cố định hữu hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 2. TSCĐ thuê tài chính - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*) 3. Tài sản cố định vô hình - Nguyên giá - Giá trị hao mòn lũy kế (*)

210 211 212 213 214 215 216 217 218 219

2.395.108.217 1.754.199.169 1.923.459.151 (169.295.982)

4.170.201.522 2.726.142.323 2.945.515.270 (219.372.947)

21.000.000 42.000.000 (21.000.000)

16.800.000 42.000.000 (25.200.000)

II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 1. Đầu tư chứng khoán dài hạn 2. Góp vốn liên doanh 3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn (*)

220 221 222 228 229

III. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

230

619.909.048

1.427.259.199

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn

240

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

250

4.013.544.415

5.539.245.057

NGUỒN VỐN

MÃ SỐ

SỐ CUỐI KỲ

SỐ CUỐI KỲ

1

2

3

4

300

1.860.527.047

2.124.416.568

310 311 312 313 314 315 316

1.860.527.047 330.000.000

2.124.416.568 1.250.200.000

582.679.175

450.799.067

120.912.511 49.435.156

365.392.180 30.802.260

A-NỢ PHẢI TRẢ I. Nợ ngắn hạn 1. Vay ngắn hạn 2. Nợ dài hạn đến hạn trả 3. Phải trả cho người bán 4. Người mua trả tiền trước 5. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 6. Phải trả cho công nhân viên

7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ 8. Các khoản phải trả, phải nộp khác

317 318

II. Nợ dài hạn 1. Vay dài hạn 2. Nợ dài hạn III. Nợ khác 1. Chi phí phải trả 2. Tài sản thừa chờ xử lý 3. Nhận ký cược, ký quỹ dài hạn

320 321 322 2 330 331 332 333

B- NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

777.500.205

27.223.061

3

4

400

2.153.017.368

3.414.828.489

I. Nguồn vốn - quỹ 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 3. Chênh lệch tỷ giá 4. Quỹ đầu tư phát triển 5. Quỹ dự phòng tài chính 6. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 7. Lợi nhuận chưa phân phối 8. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

410 411 412 413 414 415 416 417 418 419

2.153.017.368 1.958.578.151

3.414.828.489 2.987.515.270

31.580.390 84.393.778

266.195.581 109.829.169

12.999.882 65.465.167

6.305.910 44.982.559

III. Nguồn kinh phí 1. Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm 2. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 3. Quỹ quản lý cấp trên 4. Nguồn kinh phí sự nghiệp - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước - Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay 5. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

420 421 422 423 424 425 426 427

4.013.544.415

5.539.245.057

1

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

430

Ghi chú: số liệu chỉ tiêu trong các dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn ( ).

Mẫu số B 02-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC

ngày 25 tháng 10 năm 2000 và sửa đổi bổ sung theo TT số 89/2002/TT-BTC ngày 9/10/2002 của Bộ Tài Chính

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Năm 1998 Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

Mã số

Lũy kế từ đầu năm

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

01

1.286.500.000

Các khoản giảm trừ (03=04+05+06+07) + Chiết khấu thương mại + Giảm giá hàng bán + Hàng bán bị trả lại + Thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 1.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10=01- 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20=10-11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh [30=20-(24+25)] 7. Doanh thu hoạt động tài chính 8. Chi phí tài chính 9. Lợi nhuận HĐTC (40=31-32) 10. Thu nhập khác 11. Chi phí khác 12. Lợi nhuận khác (50=41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60=30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80=60-70)

03 04 05 06 07 10 11 20 24 25 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80

25.730.000

25.730.000 1.260.770.000 733.843.040 526.926.960 134.991.794 391.935.166 525.000 525.000 50.464.900 32.621.798 17.843.102 410.303.268 51.287.909 359.015.360

Mẫu số B 02-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC

ngày 25 tháng 10 năm 2000 và sửa đổi bổ sung theo TT số 89/2002/TT-BTC ngày 9/10/2002 của Bộ Tài Chính

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Năm 1999 Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

Mã số

Lũy kế từ đầu năm

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

01

2.507.244.220

Các khoản giảm trừ (03=04+05+06+07) + Chiết khấu thương mại + Giảm giá hàng bán + Hàng bán bị trả lại + Thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 1.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10=01- 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20=10-11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh [30=20-(24+25)] 7. Doanh thu hoạt động tài chính 8. Chi phí tài chính 9. Lợi nhuận HĐTC (40=31-32) 10. Thu nhập khác 11. Chi phí khác 12. Lợi nhuận khác (50=41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60=30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80=60-70)

03 04 05 06 07 10 11 20 24 25 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80

2.507.244.220 1.538.944.469 968.299.751 653.536.394 314.763.357 15.300.000 15.300.000 123.506.946 65.421.569 58.085.377 388.148.734 62.103.797 326.044.937

Mẫu số B 02-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC

ngày 25 tháng 10 năm 2000 và sửa đổi bổ sung theo TT số 89/2002/TT-BTC ngày 9/10/2002 của Bộ Tài Chính

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Năm 2000 Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

Mã số

Lũy kế từ đầu năm

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

01

2.832.580.022

Các khoản giảm trừ (03=04+05+06+07) + Chiết khấu thương mại + Giảm giá hàng bán + Hàng bán bị trả lại + Thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 1.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10=01- 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20=10-11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh [30=20-(24+25)] 7. Doanh thu hoạt động tài chính 8. Chi phí tài chính 9. Lợi nhuận HĐTC (40=31-32) 10. Thu nhập khác 11. Chi phí khác 12. Lợi nhuận khác (50=41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60=30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80=60-70)

03 04 05 06 07 10 11 20 24 25 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80

2.832.580.022 1.021.742.506 1.810.837.516 1.201.616.672 609.220.844 6.012.565 6.012.565 23.067.000 23.067.000 638.300.409 174.024.845 464.275.564

Mẫu số B 02-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC

ngày 25 tháng 10 năm 2000 và sửa đổi bổ sung theo TT số 89/2002/TT-BTC ngày 9/10/2002 của Bộ Tài Chính

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Năm 2001 Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

Mã số

Lũy kế từ đầu năm

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

01

3.485.985.312

Các khoản giảm trừ (03=04+05+06+07) + Chiết khấu thương mại + Giảm giá hàng bán + Hàng bán bị trả lại + Thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 1.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10=01- 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20=10-11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh [30=20-(24+25)] 7. Doanh thu hoạt động tài chính 8. Chi phí tài chính 9. Lợi nhuận HĐTC (40=31-32) 10. Thu nhập khác 11. Chi phí khác 12. Lợi nhuận khác (50=41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60=30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80=60-70)

03 04 05 06 07 10 11 20 24 25 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80

3.485.985.312 2.197.357.576 1.288.627.736 662.900.895 625.726.841 60.279.160 60.279.160 500.000 500.000 686.506.001 171.626.500 514.879.501

Mẫu số B 02-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC

ngày 25 tháng 10 năm 2000 và sửa đổi bổ sung theo TT số 89/2002/TT-BTC ngày 9/10/2002 của Bộ Tài Chính

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Năm 2002 Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

Mã số

Lũy kế từ đầu năm

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

01

4.076.481.260

Các khoản giảm trừ (03=04+05+06+07) + Chiết khấu thương mại + Giảm giá hàng bán + Hàng bán bị trả lại + Thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 1.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10=01- 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20=10-11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh [30=20-(24+25)] 7. Doanh thu hoạt động tài chính 8. Chi phí tài chính 9. Lợi nhuận HĐTC (40=31-32) 10. Thu nhập khác 11. Chi phí khác 12. Lợi nhuận khác (50=41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60=30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80=60-70)

03 04 05 06 07 10 11 20 24 25 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80

4.076.481.260 2.818.742.301 1.257.738.959 554.068.716 703.670.243 42.619.000 42.619.000

746.289.243 238.812.555 507.476.688

Mẫu số B 02-DN Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC

ngày 25 tháng 10 năm 2000 và sửa đổi bổ sung theo TT số 89/2002/TT-BTC ngày 9/10/2002 của Bộ Tài Chính

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

Năm 2003 Đơn vị tính: VNĐ

Chỉ tiêu

Mã số

Lũy kế từ đầu năm

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

01

6.814.128.527

Các khoản giảm trừ (03=04+05+06+07) + Chiết khấu thương mại + Giảm giá hàng bán + Hàng bán bị trả lại + Thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 1.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10=01- 03) 2. Giá vốn hàng bán 3. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20=10-11) 4. Chi phí bán hàng 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh [30=20-(24+25)] 7. Doanh thu hoạt động tài chính 8. Chi phí tài chính 9. Lợi nhuận HĐTC (40=31-32) 10. Thu nhập khác 11. Chi phí khác 12. Lợi nhuận khác (50=41- 42) 13. Tổng lợi nhuận trước thuế (60=30+40+50) 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 15. Lợi nhuận sau thuế (80=60-70)

03 04 05 06 07 10 11 20 24 25 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80

6.814.128.527 5.159.304.829 1.654.823.698 667.647.906 987.175.792 27.618.107 27.618.107 3.300.000 3.300.000 1.018.093.899 325.790.046 692.303.853