Handbook

คูมือการรับพระราชทานปริญญาบัตร พิธีพระราชทานปริญญาบัตรแกผูสําเร็จการศึกษา ประจําปการศึกษา 2550 วันพฤหัสบดีที่ 14 สิงหาคม 2551 ณ หอประชุมใหญ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร การฝกซอม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรกําหนดใหมีการฝกซอมรวม 3 ครั้ง ดังนี้ 1. การฝกซอมครั้งที่ 1 (การซอมยอยของแตละคณะ) เปนการซอมเพื่อ ฝกฝนวิธีการเดินเขารับพระราชทานปริญญาบัตร การถวายความเคารพ การเอา งาน และการกาวถอยออกใหถูกตองเรียบรอยและคลองแคลว โดยแตละคณะเปน ผูดําเนินการและดูแลการฝกซอมใหบัณฑิตในสังกัดคณะทั้งระดับปริญญาตรี ประกาศนียบัตรบัณฑิต ปริญญาโท และปริญญาเอก 2. การฝกซอมครั้งที่ 2 (การซอมรวมของมหาวิทยาลัย ณ หอประชุม ใหญ) เปนการฝกซอมการเขารับพระราชทานปริญญาบัตร โดยเริ่มตั้งแตการลุก ขึ้นยืนจากที่นั่ง การเดินขึ้นรับ (บนเวที) การเดินลงกลับไปยังที่นั่ง ซึ่งหากบัณฑิต มีขอผิดพลาดในขั้นตอนใด อาทิ การเดินผิดตําแหนง การถวายความเคารพไม ถูกตอง การเอางานไมถูกตอง การถือปริญญาบัตรไมถูกตอง ฯลฯ จะตองทําการ ฝกซอมซ้ําจนกวาจะถูกตองทุกประการ โดยการฝกซอมจะแบงคณะที่ฝกซอม เปนกลุมและชุด 3. การฝกซอมครั้งที่ 3 (การซอมใหญ ณ หอประชุมใหญ) ขั้น แรก เป นการฝ ก ซอมทุ ก ขั้น ตอนของพิ ธีทั้ ง หมด ตั้ งแต เริ่ ม ตน จน สิ้ น สุ ด การรั บ พระราชทานปริ ญ ญาบั ต ร เช น การลุ ก จากที่ นั่ ง การเดิ น เข า รั บ พระราชทานปริญญาบัตร การถวายความเคารพ การเดินกลับมาที่นั่ง การกลาว ปฏิญาณตน การรองเพลงยูงทอง การรองเพลงสรรเสริญพระบารมี โดยเนนความ พรอมเพรียง จังหวะ ความถูกตอง ความสวยงามและการรักษาเวลา

ขั้ น ที่ ส อง เป น การฝ ก ซ อ มตามลํ า ดั บ ขั้ น ตอนพิ ธี เ หมื อ นวั น พิ ธี พระราชทานปริญญาบัตร การซอมใหญใหบัณฑิตแตงกายเหมือนวันพิธีพระราชทานปริญญาบัตร บัณ ฑิ ตทุ กคนต องเข ารั บ การฝก ซ อมครบทั้ ง 3 ครั้ ง ยกเว นมี เ หตุ สุดวิสัยที่ สําคัญยิ่ง ใหยื่นเรื่องตอคณะที่ตนสั งกัด เพื่อเสนอขออนุมัติ การขาด ฝกซอมตอมหาวิทยาลัย มิฉะนั้นจะถูกตัดสิทธิในการเขารับพระราชทานปริญญา บัตร เฉพาะการฝกซอมครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 เทานั้น สําหรับการฝกซอมครั้งที่ 3 จะเปนการกําหนดที่นั่งเหมือนวันจริง ผูไมมาฝกซอมในครั้งนี้ไมวากรณีใดๆ มหาวิทยาลัยจะไมอนุญาตให เขารับพระราชทานปริญญาบัตร การแตงกายเพื่อเขารับพระราชทานปริญญาบัตร บัณฑิตชาย สวมชุดสากล สีกรมทาเขม ไมมีลวดลาย ภายในเปน เสื้ อ เชิ้ ต สี ข าวแขนยาว ผู ก เนคไทพื้ น สี ก รมท า ที่ มี เ ครื่ อ งหมายธรรมจั ก รของ มหาวิทยาลัย สวมรองเทาหนังหุมสนสีดําไมมีลวดลายและโลหะ ถุงเทาสีดําไมมี ลวดลาย สวมครุยวิทยฐานะทับ ทรงผม ตัดผมสั้นทรงสุภาพ ไมไวหนวดเครา บัณฑิตหญิง สวมเสื้อเชิ้ตแขนสั้น สีขาว สวมกระโปรงสีกรมทาคลุม ระดั บ หั ว เข า (ไม ค วรสวมกระโปรงแคบเพราะจะทํ า ให ถ อนสายบั ว ไม ถ นั ด ) ชายเสื้ออยูในกระโปรง กระดุมเสื้อตองใชกระดุมเงินที่มีเครื่องหมายธรรมจักร ติดกระดุมที่คอ และติดเข็มธรรมจักรที่อกเสื้อดานซายดวย สวมรองเทาหุมสนสี ดําไมมีลวดลายและไมเปดหัว (ไมควรสวมสนสูงมากและไมติดเครื่องประดับ แวววาว) สวมถุงนองสีเนื้อ สวมครุยวิทยฐานะทับ ทรงผม หามประดับผมดวยดอกไม หรือเครื่องประดับ บัณฑิตหญิงมุสลิม ใหแตงกายชุดหิญาบได โดยสวมเสื้อเชิ้ตสีขาว แขนยาวมีรัดขอมือ สวมกระโปรงสีดํายาว ผาคลุมศีรษะสีดํา และสวมครุยวิทย ฐานะทับ บัณฑิต ที่เป นขาราชการพลเรื อน ทหาร ตํารวจ สามารถสวม เครื่องแบบปกติขาวแทนชุดนักศึกษาได บัณฑิตที่แตงกายไมถูกระเบียบจะถูกตัดสิทธิการเขารับพระราชทาน ปริญญาบัตร

การฝกซอมครั้งที่ 1 และการฝกซอมครั้งที่ 2 ใหบัณฑิตปริญญาตรี สวมชุ ด นั ก ศึ ก ษา ส ว นบั ณ ฑิ ต ปริ ญ ญาตรี ภ าคบั ณ ฑิ ต และบั ณ ฑิ ต ระดั บ บัณฑิตศึกษา ใหแตงกายสุภาพ โดยใสเสื้อพื้นสีออนหามใสเสื้อยืดและรองเทา แตะ บัณฑิตหญิงใหสวมกระโปรง การฝกซอมครั้งที่ 3 (การฝกซอมใหญ) ใหบัณฑิตแตงกายเหมือน วันพิธี วิธีเขารับพระราชทานปริญญา 1. การเดินออกจากที่นั่ง ใหบัณฑิตในแตละแถวที่จะลุกจากที่นั่งเพื่อเดินแถวขึ้น เวทีรับพระราชทานปริญญาบัตร ปฏิบัติดังนี้  ลุกขึ้นชาๆ โดยพรอมเพรียงกันทั้งแถว และพยายามระวังอยาใหเกิด เสียงดังจากการขยับที่นั่ง (ควรใชมือจับเบาะที่นั่งมิใหเกิดเสียงดัง)  เมื่อลุกขึ้นยืนแลวใหถวายความเคารพโดยพรอมเพรียงกัน ณ แถวที่ นั่ง (โดยใหบัณฑิตที่อยูหัวแถวเปนผูใหสัญญาณ) จากนั้นบัณฑิตหัน ซาย แลวเดินออกจากที่นั่งไปยังเวทีที่ประทับ โดยเวนระยะชวงหางให เหมาะสม เปนระเบียบ (การเดินขึ้น/ เดินลงเวที ใหดูผังประกอบ) 2. การเดินเขารับพระราชทานปริญญาบัตร  ใหบัณฑิตเดินมาเตรียมพรอมที่บันไดเวที โดยบัณฑิตคนแรกยืนที่ บันไดขั้นบนสุด (ขั้นที่ไมใชพื้นเวที) การยืนบนบันไดหรือเดินขึ้นบันได นั้น ใหยืนหางกันขั้นเวนขั้น  เมื่อคณบดีลุกขึ้นจากที่นั่ง ถวายความเคารพและเดินมายังตําแหนงที่ จะกลาวคําขอพระบรมราชานุญาตเบิกตัวบัณฑิตเขารับพระราชทาน ปริญญาบัตรใหบัณฑิตคนแรกของคณะเดินมายังจุดที่ 1 โดยหัน หนาเขาที่ประทับ เพื่อเตรียมพรอม สวนบัณฑิตในลําดับตอมาใหเดิน ตามมายังตําแหนงที่กําหนดไว 3. การเขารับพระราชทานปริญญาบัตร  เมื่อคณบดีกลาวประโยค “ดังมีรายนามตอไปนี้” ใหบัณฑิตคนแรก ถวายความเคารพแทนบัณฑิตทั้งคณะ ณ จุดที่ 1 กอน 1 ครั้ง และ เขารับพระราชทานปริญญาบัตรตามแบบที่กําหนดไวสําหรับบัณฑิต ทุกคน

 การเขารับพระราชทานปริญญาบัตร ใหบัณฑิตปฏิบัติตามแนวทาง ดังตอไปนี้ − ณ จุดที่ 1 หันหนาเขาหาที่ประทับ ถวายความเคารพทันที ยืน ชิดเทา แลวกาว 1 กาว ไปยังจุดที่ 2 − เมื่อเขาสูจุดที่ 2 ยืนชิดเทา (ถาจุดที่ 3 วาง ใหกาวเทาตอทันที โดยไมตองยืนชิดเทา) − ณ จุดที่ 3 อันเปนจุดหนาพระพักตรฯ บัณฑิตยื่นมือเอางานเพื่อ รับพระราชทานปริญญาบัตร (ไมตองถวายความเคารพ) รับ พระราชทานฯ แลวถือปริญญาบัตรไวแนบอก ชักเทาถอยหลัง ออกเปนมุม 45 องศา ถอยออกไป 2 กาว (ยาว) ไปอยู ณ จุดที่ 4 ชิดเทา และถวายความเคารพ แลวหันขวาเดินลงจากเวที กลับไปยังที่นั่ง โดยถือปริญญาบัตรไวแนบอกจนถึงที่นั่ง − เมื่อบัณฑิตจุดที่ 3 ถอยออก บัณฑิตที่อยู ณ จุดที่ 2 เดินเขาไป แทนที่ โดยก า วออกไป 1 ก า ว แล ว ชิ ด เท า และปฏิ บั ติ ต าม วิธีการที่อธิบายขางตน − การเดินเรียงแถวบนเวทีซึ่งมีการกําหนดจุดใหยืนเปนระยะๆ ให บัณฑิตเดินไปตามจุดอยางตอเนื่อง อยาใหจุดวาง − จุดที่ 1, 2 และ 3 ซึ่งอยูหนาที่ประทับจะมีเครื่องหมายเปนแถบ สีแดงไวบนพรม ใหบัณฑิตเอาปลายเทาจดที่เครื่องหมาย ดังกลาวใหได 4. วิธีถวายความเคารพ การถวายคํานับ  ยืนชิดเทา โคงลําตัวตั้งแตเอวขึ้นไป กมศีรษะตามองปลายเทา แลว เงยหนาใหอยูในทาตรง การถอนสายบัว  ยืนตรง ชิดเทา ชักเทาใดเทาหนึ่งตามถนัดเฉียงไปขางหลัง งอเขา ยอ ลําตัวใหต่ํา ลําตัวตั้งตรง กมศีรษะเล็กนอย แขนแนบลําตัว ชักเทา กลับที่เดิม

 บัณฑิตหญิงที่เปนขาราชการถาแตงเครื่องแบบขาราชการ การถวาย ความเคารพ ใหถวายคํานับแทนการถอนสายบัว 5. วิธีการเอางาน  ยกแขนขวาขึ้น กะระยะมือใหอยูตรงกึ่งกลางของสันปริญญาบัตร สายตามองตรงที่ปริญญาบัตร  กระดกเฉพาะขอมือขึ้นแสดงความเคารพ  รับปริญญาบัตรโดยจับตรงกึ่งกลางของสันปริญญาบัตร แลวมวนแขน เขาหาลําตัวโดยถือปริญญาบัตรไวแนบอกในลักษณะตั้ง แลวชักเทา ถอยหลังออกไป 6. การเดินกลับที่นั่ง  เมื่ อ รั บ พระราชทานปริ ญ ญาบั ต รเสร็ จ เรี ย บร อ ยแล ว บั ณ ฑิ ต เดิ น กลับมายังที่นั่ง โดยถือปริญญาบัตรไวแนบอก เมื่อถึงที่นั่ง รอบัณฑิต ใหครบแถวเพื่อถวายความเคารพพรอมกัน แลวนั่งลง 7. การรับพระราชทานปริญญาบัตรจากพานเบื้องหนาพระบรมฉายาลักษณ  การเดินจากที่นั่ง การเดินเขารับพระราชทานปริญญาบัตร การเขารับ วิธีถวายความเคารพ และวิธีเอางาน ใหปฏิบัติเหมือนกับการเขารับ พระราชทานปริญญาบัตรจากพระหัตถ ตามขอ 1 – 6 ขางตนทุก ประการ 8. การปรบมือ ใหบัณฑิตทุกคนปรบมือใหผูเขารับพระราชทานปริญญาบัตร ตางๆ ดังนี้ 8.1 ผูทรงคุณวุฒทิ ี่รับพระราชทานดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์และ ศาสตราจารยเกียรติคุณทุกทาน 8.2 ผูแทนดุษฎีบณ ั ฑิต มหาบัณฑิตและประกาศนียบัตรบัณฑิต (รวม 1 คน) 8.3 บัณฑิตคนแรก/ บัณฑิตทีไ่ ดรับเกียรตินิยมทุกคน และบัณฑิตคน สุดทายของแตละคณะ 8.4 ผูไดรับรางวัลทุนภูมิพล 8.5 สําหรับผูที่รับพระราชทานปริญญาบัตรจากพานเบื้องหนาพระบรม ฉายาลักษณ ใหปรบมือใหกับบัณฑิตคนแรกและบัณฑิตคนสุดทาย ของแตละคณะเชนเดียวกัน

บัณฑิตทุพพลภาพ บัณฑิตทุพพลภาพที่มีความประสงคจะเขารับพระราชทานปริญญาบัตร ใหยื่นเรื่องตอคณะที่ตนเองสังกัด และใหคณะเสนอเรื่องไปยังรองอธิการบดีฝาย วิชาการ เพื่อที่มหาวิทยาลัยจะไดทําหนังสือกราบบังคมทูลใหเขารับพระราชทาน ปริญญาบัตรเปนกรณีพิเศษ ขอหามและขอแนะนําอื่น ๆ  ใหแตงกายตามเพศ ผูชายหามไวผมยาว หามสวมวิกผม  หามประดับดอกไม หามใสเครื่องประดับใดๆ ที่ทรงผม (เชน โบว ตางหู) และที่ขอมือ นิ้วมือทั้งขางซายและขวา สวนนาฬิกาอนุญาตใหใสที่ขอมือซาย เทานั้น  หามใสน้ําหอม  หามนําเครื่องมือสื่อสารทุกชนิด พัดลมมือถือ กระเปา กลองถายรูป สิ่งของ อื่นๆ อาหาร ขนม หรือเครื่องดื่มใดๆ เขาไปในหอประชุมใหญโดยเด็ดขาด  หามลุกเขาออกจากที่นั่งและหามขึ้นเวทีโดยไมจําเปน  มหาวิทยาลัยไมมีบริการรับฝากสิ่งของ ดังนั้นจึงขอความรวมมือบัณฑิต โปรดอยานําของมีคา หรือมีปริมาณมากมาในงานพิธี การชมพิ ธีพ ระราชทานปริ ญญาบั ตร ผู ปกครองสามารถชมได จาก โทรทัศนวงจรปดตามสถานที่/ จุดตางๆ ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรไดจัดไว