Gmdss

TC KOCAELİ ÜNÜVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ DERS: HABERLEŞME SİSTEM TEMELLERİ

Konu: GMDSS (Denizde can güvenliğinin arttırılmasını amaçlayan haberleşme sistemi)

Prof. Dr. Hasan DİNÇER

YASİN FAKILI 030207014 MAYIS 2006

DENİZDE CAN GÜVENLİĞİNİN ARTTIRILMASINI AMAÇLAYAN HABERLEŞME SİSTEMİ GMDSS(Global Maritime Distress and Safety System) KÜRESEL DENİZ TEHLİKE VE GÜVENLİK SİSTEMİ

Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) kurulduğu 1959 yılından bu yana denizde can güvenliğinin sağlanması ve tehlikedeki kişilere yardım konusunun önemini gözönüne alan çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalarda gelişen teknolojiye uygun cihazlar kullanılarak deniz tehlike ve güvenlik sisteminin kurulması böylelikle, denizde can güvenliğini tehlikeye düşürücü şartların en aza indirilmesi amaçlanmıştır. 1979 yılında Uluslararası Deniz Arama ve Kurtarma Konferansında benimsenerek kabul edilen Arama ve Kurtarma (SAR-Search and Rescue)Sözleşmesi, Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)'nun, denizden gelecek tehlike uyarılarının kısa sürede işleme konularak arama ve kurtarma çalışmalarının etkin hale getirilmesi için, denizdeki haberleşme imkânlarını geliştirecek çalışmalarda bulunmasını öngörmüştür. SAR Sözleşmesini göz önüne alan IMO, Deniz Tehlike ve Güvenlik Haberleşmesinde özellikle Denizde Can Güvenliği (Solas–74) Sözleşmesinin Telsiz Telgraf ve Telsiz Teçhizatları ile ilgili IV. bölümünün değiştirilip, gelişen teknolojiye uygun cihazlar kullanılarak arama ve kurtarma alt yapı tesisleri ile koordineli çalışacak tehlike ve güvenlik haberleşmesi düzenlemelerinin yeniden yapılandırılması ve yeni bir küresel Deniz Tehlike ve Güvenlik Sistemi (Global Maritime Distress and Safety SystemGMDSS) oluşturulmasını kararlaştırmıştır. II. MEVCUT SİSTEM SOLAS- 74 VE DEZAVANTAJLARI SOLAS–74 Denizde Can Güvenliği Sözleşmesine göre, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) tarafından tahsis edilmiş tehlike ve emniyet frekanslarında nöbet dinlemesi yapmak üzere gemilerin gross tonajlarına göre telsiz teçhizatları ile donatılmaları gerekmekte olup, telsiz cihazları 100–150 deniz mili mesafe kapasiteli bulunmaktadır. Tehlikedeki bir gemi, denize düşmüş bir uçak ve can kurtarma aracı tarafından yayınlanan tehlike uyarısını alan denizdeki herhangi bir geminin, tehlikedeki kişilere doğru tüm hızı ile hareket ederken olay mahalline yakın diğer gemilere haber ileterek yardıma çağırması mevcut tehlike ve güvenlik sisteminin gemi-gemi operasyonlarına dayandığını göstermektedir. Tehlike uyarılarını göndermek için; 1600 gross tonajın üzerindeki yük gemileri ile tüm yolcu gemilerinin 500 kHz de çalışan telsiz telgraf teçhizatı, 300–1600 gross tonaj arasındaki yük gemisi ile gene tüm yolcu gemilerinin 2182 kHz ve 156,8 MHz'de çalışan telsiz telefon teçhizatı ile donatılmaları esasını içeren SOLAS–74 Sözleşmesi, kısa mesafe haberleşmelerinde kullanılan orta frekans (MF) 300–3000

kHz bandı ile çok yüksek frekans (VHF) 30–300 MHZ bandı teçhizatlarını mecburiyet kapsamına almıştır. Tehlike uyarıları için uzak mesafe telsiz frekanslarının tahsis edilmemiş olması, birçok gemide uzak mesafe haberleşmesinde kullanılan yüksek frekans (HF) telsiz cihazları bulunmasına rağmen tehlike uyarılarının alınması ve gönderilmesinde etkin bir rol oynamamaktadır. Öte yandan, tehlike uyarıları verilmesinde manuel (el ile) çalışma çok ani tehlikelerde etkin bir tehlike uyarısı yapmaya yeterli olmadığı gibi, tehlike uyarılarının kulakla dinlenmesi nedeniyle, uyarıların alınması istenildiği gibi gerçekleşmemektedir. III. GMDSS VE AVANTAJLARI Uydu haberleşmesinin, sayısal seçmeli çağrı (DSC) sisteminin ve Darband Direk Yazmalı Telgraf (teleks) (NBDP) teknikleri de dâhil olmak üzere modern teknolojinin getirmiş olduğu avantajlar nedeniyle, tehlike uyarılarının gönderilmesinin ve alınmasının otomatik olarak gerçekleştiği Küresel Deniz Tehlike ve Güvenlik Sisteminde (GMDSS) gemilerin bulundukları bölge ve meteorolojik şartlar haberleşmesinin gerçekleşmesine engel teşkil etmeyecektir. Sistemin çalışma şeması (Şekil -1 )'de verilmiş olup, bir geminin tehlike uyarısı, çok kısa bir zaman süresin de kıyıdaki arama ve kurtarma yetkilileri, tehlikedeki gemiye yardım edebilecek yakınlıktaki gemi ve gemiler tarafından doğru olarak alınarak işleme konulacak ve gerekli arama ve kurtarma çalışmaları başlatılacaktır. Sistemin bünyesinde ivedilik ve güvenlik haberleşmesi, seyrüsefer ve meteorolojik uyarılar dâhil olmak üzere deniz güvenliği bilgilerinin yayınlanması ve rutin haberleşme hizmetleri de yer almaktadır. Gemilerin gross tonajlarına göre bulundurmak zorunda oldukları telsiz teçhizatları GMDSS’ DE gemilerin gidecekleri deniz alanları dikkate alınarak değerlendirilecek, VHF kıyı istasyonlarının kaplama alanındaki gemiler A1 bölgesi telsiz teçhizatı, MF kıyı istasyonlarının kaplama alanındaki gemiler A2 bölgesi telsiz teçhizatı, INMARSAT kaplama alanındaki gemiler A3 bölgesi telsiz teçhizatı ve bunların dışında kalan bölgelerde seyahat eden gemiler A4 bölgesi telsiz teçhizatı ile techiz edileceklerdir. Kısacası GMDSS, dünya denizlerinde nerede olursa olsun bir geminin tehlike ve acil hal haberleşmesini % 100 emniyetle yapabileceği bir sistem olarak öngörülmektedir. Ülkemizde, sahil istasyonları ile birlikte GMDSS sistemi için öngörülen hususlar TGM'ce gemilerde ve Türk Telekom A.Ş. Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilmiş olup, IMO kararları çerçevesinde altyapı tesisleri devreye girmiş ve hizmete sunulmaya devam edilmektedir.

Şekil-1 GMDSS Sisteminin Çalışma Şeması

IV. GMDSS SİSTEMİ HAKKINDA GENEL AÇIKLAMALAR 1. Hangi Gemiler GMDSS Yükümlülüklerine Tabidir? Uluslararası sefer yapan,300 grosston ve üzeri yük gemileri ile 12 ve daha fazla yolcu taşıyabilen bütün yolcu gemileri,

2. GMDSS gereklerini yerine getirmek için hangi tarihler belirlenmiştir? 1 Ağustos 1993 tarihinden itibaren bütün gemilerin NAVTEX alıcısı ve uydu EPIRB cihazı bulundurulması gerekmektedir. 1 Şubat 1995 tarihi ve sonrasında denize indirilen gemiler GMDSS gereklerini yerine getireceklerdir. 1 Şubat 1999 tarihinden sonra bütün gemiler GMDSS gereklerini yerine getireceklerdir, 3. GMDSS içerisinde hangi servisler kullanılarak haberleşme yapılabilir? a) Deniz-Mobil uydu servisi içinde ekvatoral yörüngeli INMARSAT uyduları ile b) Deniz Mobil uydu servisi içinde kutbi yörüngeli COSPAT-SARSAT uyduları ile c) Deniz mobil servisi içinde 156–174 MHZ VHF bandı ile d)Deniz mobil servisi içinde 4000–27500 kHz HF bandı ile e) Deniz-mobil servisi içinde 415–535 kHz MF bandı A1: En az bir VHF kıyı istasyonu tarafından kaplanan ve VHF/DSC uyarılarının alınabileceği denizalanı, A2: A1 deniz alanının ötesinde, en az bir MF kıyı istasyonu tarafından kaplanan ve MF/DSC uyarılarının alınabileceği denizalanı, A3: A1 ve A2 deniz alanlarının ötesinde INMARSAT uyduları tarafından kaplanan denizalanı, A4: A1, A2 ve A3 denizalanı dışındaki alan demektir. 5. A1, A2, A3 ve A4 deniz alanları nasıl belirlenecek? Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından üye ülkelere sirküle edilen ve Master Plan diye adlandırılan formlar doldurularak IMO sekretaryasına ulaştırılmaktadır. Bu formlarda üye ülkeler GMDSS sistemi içerisinde hizmete verecekleri VHF/DSC ve MF/DSC istasyonlarının deniz kaplama alanlarını hesaplayarak harita üzerinde belirlemektedirler. Tüm üye ülkelerin formları birlikte değerlendirilmek suretiyle bütün denizlerde A1 ve A2 kaplama alanları belirlenecektir. Bir ülkenin A2 olarak belirlediği denizalanı başka bir ülkenin A1 sahasına giriyor ise bu denizalanı A1 olarak kaydedilecektir. Örneğin, ülkemiz tarafından Ege denizinin hemen hemen yarısına kadar VHF kıyı istasyonları ile A1 kaplama alanı yaratılmış olmasına ve Türkiye için Ege denizinin bu alanının ötesindeki bölüm A2 olması gerekirken, Ege denizindeki diğer VHF istasyonları sayesinde Ege'nin tamamı A1 kaplama alanı olarak yer alacaktır. Ancak A1, A2 deniz sahaları yaratmak, ülkelerde kurulacak DSC'li VHF ve MF istasyonlarına bağlı

olduğundan; bu tür istasyonlar kurmayan ülkelerin kıyısından 1–2 mil açığı bile A3 deniz sahası olacaktır. Bu nedenle Şubat 1999 tarihi itibariyle, Akdeniz'de Afrika kıyılarından bir kısmı A3 denizalanı olmaktadır. A1 ve A2 ile kaplanamayan deniz alanları ekvatoral yörüngeli INMARSAT uyduları ile kaplanacak ve bu denizalanı 70° Kuzey ve 70° Güney enlemlerine kadar uzanacak olup, A3 deniz alanını belirleyecektir. 70° Kuzey ve 70° Güney enlemleri dışında kalan deniz alanları A4 diye adlandırılacak ve Kutbi yörüngeli COSPAS-SARSAT uyduları ile kaplanacaktır, 6. A3 Deniz alanlarında Standart -A, Standart-B veya Standart -C tipi gemi yer istasyonu bulundurmak mecburi midir? TABLO-2'de görüleceği üzere, A3 deniz alanlarında MF/HF telsiz tesisatları ile gerekli şartların sağlanması halinde gemi yer istasyonu bulundurulmayabilir. 7. GMDSS sisteminde hangi frekanslarda nöbet tutulacaktır? a) VHF/DSC 70. kanal (156.525 MHZ)'da b) Tehlike ve Güvenlik DSC frekansı 2.187.5 kHz'de c) INMARSAT SES ve EGC alıcı özelliği ile d) 4.207.5 kHz, 6.312 kHz, 8.414.5 kHz, 12.577 kHz Ve 16.804.5 kHz HF/DSC frekansları ile e) 1 Şubat 1999 tarihinden sonra, 500 kHz tehlike frekansından morse-telgraf kullanılarak ve 2182 kHz tehlike frekansından radyo telefon kullanılarak yapılan tehlike çağrılarının dinleme zorunluluğu ortadan kalkmıştır. Ancak Türk Telekom tarafından bu iki frekansın dinlenmesine bir süre daha devam edilecektir. 8. GMDSS sisteminde gemide hangi nitelikte telsiz operatörü bulunacaktır? Bunların ehliyet türleri ne olacaktır? GMDSS teçhizatları bulunan bir gemide mutlaka bu teçhizatları kullanacak personelin bulunması gerekmektedir. Uluslararası Telsiz kurallarına (ITU/BR-RR)'na göre bu personel; a) Birinci sınıf Telsiz Elektronik Operatörü, b) İkinci Sınıf Telsiz Elektronik Operatörü, c) Genel Operatör, d) Tehditli operatör, Ehliyetnamelerinden birine sahip olacak ve geminin seyahat edeceği bölgeye göre tespit edilecektir.

9. GMDSS sisteminde cihaz yedeklenmesi (dublikasyon) mecburi midir? GMDSS sisteminde cihaz yedeklenmesi mecburi değildir. Ancak, A1 ve A2 bölgelerinde seyreden gemilerde cihaz yedeklenmesi, kıyıda bakım ve denizde bakım seçeneklerinden biri, A3 ve A4 bölgelerinde seyreden gemilerde en az ikisi şartının yerine getirilmesi gerekmektedir. 10. GMDSS sisteminde geminin seyahat edeceği bölgeye göre telsiz operatörü nasıl belirlenecektir? GMDSS sisteminde gemilerin seyahat edecekleri A1, A2, A3 ve A4 bölgelerine göre telsiz operatörü bulundurmaları gerekmekte olup ehliyet türleri TABLO-1'de gösterilmiştir.

11. GMDSS telsiz cihazlarının kıyıda bakım ve denizde bakımı nasıl sağlanacaktır? Kıyıda bakım, kıyıda kurulacak ve yetkili telsiz bakım servisleri tarafından sağlanacaktır. Denizde bakım, gemide bulunacak birinci veya ikinci sınıf telsiz elektronik operatörü tarafından sağlanacaktır. EHLİYET TÜRÜ BÖLGE

BİRİNCİ SINIF REO

İKİNCİ SINIF REO

GENEL OPERATÖR

A1 (VHF İSTASYONLARININ MENZİLİ; KIYIDAN 20–30 MİL)

X

Veya

X

Veya

X

A2 (MF İSTASYONLARININ MENZİLİ; KIYIDAN 100 MİL)

X

Veya

X

Veya

X

A3 (İNMARSAT UYDU KAPLAMA ALANI 70°N 70°S ENLEMLERİ)

X

Veya

X

Veya

X*

A4 (A1,A2,A3 BÖLGELERİ DIŞINDA KALAN BÖLGE)

X

Veya

X

Veya

X*

(REO: Telsiz Elektronik Operatörü)

TEHDİTLİ OPERETÖR

Veya

X

TABLO–1: GMDSS Sisteminde Telsiz Operatörlerinin Bölgelere Göre Bulundurma Şeması (*) A3 veya A4 bölgelerinde seyahat eden gemilerde cihaz yedeklemesi ve kıyıda bakım metotlarının seçilmesi halinde

12. GMDSS sisteminde mecburi telsiz teçhizatları nedir? GMDSS sisteminde gemilerin gidecekleri deniz bölgelerine göre bulundurmak zorunda oldukları telsiz teçhizatları TABLO-2'de verilmiş olup, bu tabloya göre sadeleştirilmiş teçhizatın dökümü ise TABLO-3'dedir.

TECHİZAT

1

2

3

4

5

6

7

8

9

VHF İST. (SES+DCS KABİLİY.)

MF TELSİZ İSTASYONU (SES+DCS KABİLİYETLİ)

MF/HF TELSİZ İSTASYONU (SES+DSC +NBDP K.Lİ)

NAVTEX ALICISI

İNMARSAT GEMİ-YER İSTASYONU (STANDARTA VEYA STANDART-B VEYA STANDARTC)

406 MHZ VEYA 1.6 GHZ UYDU EPIRB VERİCİSİ)

VHFEPIRB VERİCİSİ

CAN KURTARMA ARACI RADAR TRANSPD. *(9GHz)

SU GEÇİRMEZ VHF** EL TELSİZİ

X

X (7.madde ile alternatifl

X (6.madde ile alternatifli)

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X (Sadece 406 MHz UyduEPIRB)

X

X

BÖLGE A1 BÖLGESİ

X

A2 BÖLGESİ

X

X

A3 BÖLGESİ

X

X (Eğer 3. Madde bulunmuyorsa

A4 BÖLGESİ

X

X (5. Madde ile alternatifli)

X

X

X

X (3.madde ile alternatifli)

TABLO-2 GMDSS SİSTEMİNDE GEREKLİ TELSİZ TECHİZATI * 300-500 Grosston arasındaki gemilerde en az bir, 500 Grosstondan büyük gemilerde en az iki tane *300-500 Grosston arasındaki gemilerde en az iki, 500 Grosstondan büyük gemilerde en az üç tane belirtilen cihazın bulunması gerekmektedir.

A1 BÖLGESİ a) VHF TELSİZ CİHAZI: ( 70'nci Kanalda sayısal seçmeli çağrı kabiliyetli (DSC) mevcut cihazlara DSC kabiliyeti eklenerek kullanılabilir.) b) Navtex hizmeti verilen deniz alanlarında kullanılmak üzere NAVTEX ALICISI : Navtex hizmeti verilmeyen deniz alanlarında ya bir INMARSAT Genişletilmiş Grup Çağrı (EGC) alıcısı ya da eğer hizmet veriliyor ise bir HF Dar Band direk yazmalı (NBDB) alıcısı. c) 9 GHz RADAR VERİCİSİ (TRANSPONDER): (300-500 Gross ton arasındaki gemilerde en az bir, 500 Gross tondan büyük gemilerde en az iki tane) d) SU GEÇİRMEZ VHF EL TELSİZİ : ( 300-500 Gross ton arasındaki gemilerde en az iki, 500 Gross tondan büyük gemilerde en az üç tane) e) Tehlike yeri gösterir telsiz vericisi (EPIRB): VHF-EPIRB (Sadece A1 Bölgesi için) veya L-Band (1.6 GHz) INMARSAT-EPIRB veya 406 MHz COSPAS-SARSAT-EPIRB A1 VE A2 BÖLGESİ: A1 BÖLGESİNDEKİLERE İLAVETEN a) MF TELSİZ CİHAZI(DSC kabiliyetli) A1,A2 VE A3 BÖLGESİ: A1 ve A2 BÖLGESİNDEKİLERE İLAVETEN; BİR INMARSAT GEMİ İSTASYONU (STANDART-A, STANDART-B VEYA STANDARTC tipi ) veya , MF-HF TELSİZ CİHAZI(DSC VE NBDP kabiliyetli) A1,A2, A3 ve A4 BÖLGESİ: A1 ve A2 BÖLGELERİNDEKİLERE İLAVETEN MF-HF TELSİZ CİHAZI (DSC ve NBDP kabiliyetli) NOT: Bu bölgede kullanılan UYDU EPIRB cihazının 406 MHz COSPAS-SARSATEPIRB olması gerekmektedir.

TABLO-3 GMDSS Sisteminde gerekli telsiz techizatının sadeleştirilmiş dökümü.

ULUSLARARASI VE MİLLİ SAHADA KULLANILACAK GMDSS TEHLİKE , EMNİYET, ÇAĞRI VE ARAMA / KURTARMA FREKANSLARI (DISTRESS , SAFETY AND CALLING / SEARCH AND RESCUE (SAR) ) FREKANS DEĞERİ

MODÜLASYON KULLANMA VE YAYIN TİPİ MAKSADI VE YERİ

AÇIKLAMALAR

490

kHz FM, NBDP

METEOROLOJİK VE SEYRÜSEFER BİLGİ İKAZLARI (KIYI-GEMİ)

MİLLİ NAVTEX YAYINLARINA İLAVETEN GEREKTİĞİNDE MİLLİ DİLDE YAYIN YAPILMAK ÜZERE AYRILMIŞTIR.

518

kHz FM,NBDP

METEOROLOJİK VE SEYRÜSEFER BİLGİ İKAZLARI VE GEMİLERE ACİL BİLGİ AKTARIMINAVTEX DENİZ( KIYI - GEMİ )GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ ANTALYA, İSTANBUL, İZMİR, SAMSUN VE KKTC GİRNE NAVTEX İSTASYONLARINDAN " BROADCAST" OLARAK YAPILIR.

2174.5

kHz FM,NBDP

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ(GEMİ-KIYI)GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

2182

kHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ(GEMİ-KIYI)GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ (J3E EMİSYONUNDA KULLANILACAK)

2187.5

kHz AM,DSC

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ( KIYI -GEMİ)GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

3023

kHz AM,TELSİZ TELEFON

ARAMA VE KURTARMA (SAR) DENİZ-GMDSSHAVA-KARA

ULUSLARARASI-MİLLİ

4125

kHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE ULUSLARARASI-MİLLİ EMNİYET DENİZ(GEMİ-KIYI)GMDSS HAVA-SAR

4177.5

kHz FM,NBDP

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ(KIYI-GEMİ)GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

4207.5

kHz AM, DSC

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ( KIYI-GEMİ )GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

4209,5

kHz FM, NBDP

METEOROLOJİK VE SEYRÜSEFER BİLGİ İKAZLARI -NAVTEX -DENİZ( KIYI-GEMİ )GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

4210

kHz FM, NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) DENİZ - (KIYIGEMİ) - GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

5680

kHz AM,TELSİZ TELEFON

ARAMA VE ULUSLARARASI-MİLLİ KURTARMA DENİZGMDSS-HAVAKARA

6215

kHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZGMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

6268

kHz FM,NBDP

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ ( KIYI - GEMİ) -GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

6312

kHz FM, DSC

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

6314

kHz FM,NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) (KIYI-GEMİ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

8291

kHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

8376.5

kHz FM,NBDP

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZ (KIYI - GEMİ)GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

8414.5

kHz AM, DSC

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

8416.5

kHz FM , NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) ( KIYI - GEMİ ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

12290

kHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

12520

kHz FM,NBDP

TEHLİKE VE EMNİYET -GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

12577

kHz AM, DSC

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

12579

kHz FM , NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) (KIYI-GEMİ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

16420

kHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE EMNİYET -GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

16695

kHz FM,NBDP

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

16804.5

kHz AM, DSC

TEHLİKE VE EMNİYET-GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

16806.5

kHz FM , NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) ( KIYI - GEMİ ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

19680.5

kHz FM, NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) ( KIYI - GEMİ ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

22376

kHz FM, NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) ( KIYI - GEMİ ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

26100.5

kHz FM, NBDP

DENİZ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ (MSI) ( KIYI - GEMİ ) GMDSS

ULUSLARARASI-MİLLİ

121.500

MHz AM,TELSİZ TELEFON

ACİL YARDIM VE İVEDİLİK DENİZ -GMDSS - HAVA

ULUSLARARASI-MİLLİ

123.100

MHz AM,TELSİZ TELEFON

ACİL YARDIM VE İVEDİLİK DENİZ-

ULUSLARARASI-MİLLİ

GMDSS - HAVA

156.300

MHz FM,TELSİZ TELEFON

ARAMA VE ULUSLARARASI-MİLLİ KURTARMA DENİZ- G3E EMİSYONUNDA GMDSS-HAVA KULLANILACAK. (6.Kanal-App/18)

156.375

MHz FM,TELSİZ TELEFON

METEOROLOJİ KANALI DENİZ (67.Kanal-App/18)

156.525

MHz FM,DSC

TEHLİKE, İVEDİLİK, ULUSLARARASI-MİLLİ EMNİYET, ÖZEL ÇAĞRI KANALI DENİZ-GMDSS (70.Kanal-App/18)

156.650

MHz FM,TELSİZ TELEFON

SEYİR GÜVENLİĞİ ULUSLARARASI-MİLLİ DENİZ-GMDSSHAVA (13. KanalApp/18) - ( GEMİ GEMİ )

156.800

MHz AM,TELSİZ TELEFON

TEHLİKE VE EMNİYET DENİZGMDSS-HAVA (16. Kanal-App/18)

406-406.1

MHz FM,TLF DATA

ACİL YARDIM UYDU ULUSLARARASI-MİLLİ EPIRB COSPASSARSAT (Earth to Space)

1530-1544 MHz FM,TLF DATA

TEHLİKE/EMNİYET ULUSLARARASI-MİLLİ ( Space to Earth)

1544-1545 MHz FM,TLF DATA

TEHLİKE/EMNİYET ULUSLARARASI-MİLLİ ( Space to Earth)

1626.51645.5

TEHLİKE/EMNİYET ULUSLARARASI-MİLLİ (Earth to Space)

MHz FM,TLF DATA

ULUSLARARASI-MİLLİ

ULUSLARARASI-MİLLİ

1645.51646.5

MHz FM,FSK, TLF DATA

9200-9500 MHz FM,PULSE

TEHLİKE-EMNİYET ULUSLARARASI-MİLLİ L BAND EPIRB INMARSAT ARAMA VE KURTARMA (SAR) RADAR VERİCİSİ

ULUSLARARASI-MİLLİ

AÇIKLAMALAR : NBDP

: NARROW BAND DIRECT PRINTING (DAR BAND DOĞRUDAN YAZMALI TELGRAF)(TELEKS)

DSC

: DIGITAL SELECTIVE CALLING (SAYISAL SEÇMELİ ÇAĞRI)

AM

: AMPLITUDE MODULATION (GENLİK MODÜLASYONU)

FM

: FREQUENCY MODULATION (FREKANS MODÜLASYONU)

PM

: PULSE MODULATION (PALS MODÜLASYONU)

EPIRB

: EMERGENCY POSITION-INDICATING RADIO BEACONS (ACİL YER BELİRLEYİCİ TELSİZ VERİCİSİ)

Resim-1- NAVTEX ALICISI

13. GMDSS sisteminde kullanılan telsiz cihazlarının özellikleri ve kullanma amaçları nelerdir? NAVTEX ALICISI: Dar bandlı direk yazmalı telgraf sistemi (telex) ile gemilere kıyıdaki istasyonlar tarafından gönderilen, seyrüsefer uyarıların, meteorolojik malumatın, arama ve kurtarma alarmlarının, buz raporlarının v.b. otomatik olarak alınmasını sağlayan bir cihazdır. (Resim 1) Radyotelgraf MF bandında kıyı istasyonları tarafından yapılan Navtex yayınları 518 kHz frekansındadır. Halen ülkemizde 4 adet ve KKTC'de 1 adet Navtex istasyonu işletmede olup, bunların adları ve yayın saatleri;

NAVTEX İSTASYONLARIMIZ : İstasyonun adı Yayın Saatleri (UTC) Tanıtım Karakteri İstanbul Radyo Samsun Radyo

00.30, 04.30, 08.30, 12.30, 16.30, 20.30 00.40, 04.40, 08.40, 12.40, 16.40, 20.40 00.50, 04.50, 08.50, 12.50, 16.50, Antalya Radyo 20.50, 01.20, 05.20, 09.20, 13.20,1 7.20, İzmir Radyo 21 .20, 01.00, 05.00, 09.00, 13.00, 17.00, Girne Radyo 21 .00,

D E F İ G

Bu istasyonlar tarafından her 4 saatte bir 10 dakika süre ile İngilizce olarak yapılan yayınlar mesaj uzunluklarına göre 10 dakikayı doldurmadığı takdirde kalan süre içerisinde Türkçe olarak tekrarlanmaktadır. Navtex alıcıları tam otomatik olarak çalışmakta ve geminin gideceği deniz alanı ile ilgili yayın yapan Navtex istasyonundan gönderilecek bilgileri almaktadır. Öte yandan cihaz, yayının formatına (şekline) göre istenmeyen tip yayınları almamaktadır. HF bandında Navtex hizmeti verilme çalışmaları devam etmekte olup, Navtex hizmetinin verilmediği deniz alanlarında INMARSAT uyduları vasıtasıyla çalışan EGC (Genişletilmiş Grup Çağrı) alıcıları benzer işlevi görmektedir. (Resim 2)

Resim-2- Genişletilmiş Grup çağrı (EGC) Alıcısı

GEMİ YER İSTASYONU (SES): 70° Kuzey ve 70° Güney enlemleri arasında bulunan ve A3 bölgesi olarak tarif edilen deniz alanlarında seyreden gemilere hizmet vermesi amacıyla ekvatoral yörüngeli olarak yerden yaklaşık 36.000 km uzaklığa yerleştirilen ve INMARSAT tarafından hizmete verilen uydular vasıtasıyla haberleşmeye imkan sağlıyan cihazlara gemi yer istasyonu denilmektedir. Standart - A tipi (Resim -3) ve Standart B cihazlarla ; telefon, telex, faks ve data hizmetleri, Standart-C (Resim -4) tipi cihazlarla; telex ve data haberleşmesi yapılabilmektedir. A3 bölgesinde seyahat eden gemilerde MF/HF

telsiz techizatlarıyla alternatifli olarak bulundurma mecburiyeti olan gemi yer istasyonlarından; yük gemilerine, Standart-A'ya göre ucuzluğu bakımından StandartC tipi olanlar tavsiye edilir.Ülkemizin de üyesi bulunduğu INMARSAT'a üye ülkeler tarafindan işletilen CES (kıyı yer istasyonları) vasıtasıyla yüzdeyüz güvenli tehlike ve güvenlik haberleşmesi yapılabildiği gibi rutin haberleşmelerde bu yolla sağlanabilmekte olup, ATA-1 ;ve ATA-2 adlı kıyı yer istasyonlanmız Türk Telekom A.Ş. tarafından işletilmektedir. Standart A ve Standart-C tipi gemi yer istasyonlarına ilave edilecek DMG (tehlike mesajı üreteci) ile tehlike uyarıları detaylı olarak kıyıdaki istasyonlara aktarılabileceği gibi , Navtex hizmeti verilmeyen deniz alanlarında kullanılabilecek EGC (Genişletilmiş Grup Çağrı) alıcıları ile navigasyon uyarıları, meteorolojik malumat, hava raporları ve diğer ivedi bilgiler (ticari mesajlar, günlük gazete haberleri vb.) alınabilmektedir.

Resim-3 INMARSAT-A Gemi Yer İstasyonu(SES) Gemi yer istasyonları

Resim-4 İNMARSAT C Tipi

UYDU EPIRB: Ekvatoral yörüngeli INMARSAT uyduları ile kutbi yörüngeli COSPAS-SARSAT uyduları vasıtasıyla çalışan UYDU EPIRB'Ieri genel olarak can kurtarma araçlarına monteli olarak bulunabileceği gibi, gemiye de monte edilebilir.Halen mevcut 2182 kHz orta dalga radyo telefon tehlike frekansında çalışan EPIRB'ler 121.5 MHz ve 243 MHz frekanslarında çalışan VHF-EPIRB'larla birlikte kullanılmaktadır. Ikinci bir alarm sinyali yayınlama yöntemi olan uydu EPIRB'lar kısa bir tehlike alarmının bile gönderilmesinin mümkün olamıyacağı örneğin, geminin ani su alıp batması, ya da yangın sonucu telsiz tesisatının büyük ölçüde hasara uğraması vb durumlarda kullanılabileceği gibi, gemi mürettebatı ve yolcuların can kurtarma araçlarına alınarak tehlikedeki gemiyi terk durumlarında da kullanılabilirler. Batan bir gemide, monte edildiği yerden ayrılabilme ve su üstünde kalabilme özelliğine sahip EPIRB cihazları otomatik olarak da çalışarak tehlikedeki geminin tipini, gemiden ayrıldığı zamanı, hızını, rotasını ve bazı durumlarda tehlikenin cinsini içeren hafızasına depolanmış bilgileri uydular vasıtasıyla yayınlayarak kıyıdaki arama ve kurtarma merkezlerini harekete geçirebilir. 406 MHz'de çalışan COSPAS SARSAT UYDU EPIRB cihazları (Reslm-6) tüm dünya denizlerinde , 1.6 GHZ'de INMARSAT UYDU EPIRB cihazlar (Resim-5) A1 , A2 ve A3 deniz alanlarında çalışabilmektedir. RADAR TRANSPONDERI: Herhangi bir nedenle gemiyi terk ederek can kurtarma araçlarına binen mürettebat ve yolcuların aranması ve kurtarılması çalışmalarında (Resim-7) kullanılması planlanan radar transponderleri, 9 GHz bandında çalışan gemi ve uçak radar sinyallerine cevap verecek şekilde techiz edilmiş olup, gemi ve uçak radarlarında bu amaçla herhangi bir değişiklik yapılmasına gerek yoktur.Suya düştüğü zaman otomatik olarak çalışma özelliğine sahip radar transponderleri EPIRB cihazlarına da monte edilebilir ve bir cankurtarma aracının yerinin bulunması amacıyla radar ekranlarında ses ve görüntü veren sinyaller oluşturur. NBDP:Sahil istasyonları tarafından gemilere meteorolojik ve seyrüsefer uyarıların gönderilmesi (NAVTEX) ve tehlike ve emniyet haberleşmesinde kullanılan dar band doğrudan yazan telgraf, yani telex anlamına gelir. Bu hizmetlerin yanı sıra, deniz seyrüsefer ve meteorolojik ikazları ile acil bilgilerin gemiler tarafından doğrudan yazmalı sistemler ile otomatik olarak alınmasını sağlayan Navteks istasyonlarımız zaman bölüşümlü olarak İngilizce broadcast (tek yönlü) yayın yapmaktadır.

Limandan ayrılan her taşıt VHF telsizini sürekli açık bulundurmak ve yapılacak çağrılara cevap vermek zorundadır. Aygıt eğer başka bir kanalda çalıştırılıyorsa Dual Watch denilen ve hem 16. kanalı hem de bulunduğu kanalı dinleme pozisyonuna getirilmelidir.

Deniz telsizciliğinde kullanılan fonotik alfabe ulusal ve uluslararası olmak üzere iki çeşittir. Aşağıda bu alfabenin kullanılışı verilmiştir:

Denizde Haberleşme Kuralları: Deniz telsizi haberleşmesinde uygulanması gereken kurallar ve öncelikler söz konusudur. Çağrı Kuralları: • • • •

Çağrılan istasyonun adı(En çok 3 kez) Burası (1 kez) Çağıran istasyonun adı(En çok 3 kez) TAMAM veya OVER kelimelerinden biri.

Çağrı kanalları boş yere meşgul edilmemelidir. Bu nedenle önce dinleme yapılmasında fayda vardır. Çağrılar kısa tutulmalıdır. Müsteşarlık tarafından verilmiş İstasyon adı dışında bir adla çağrı yapılmamalıdır. İletişimde Öncelik Sıraları:

• • • • • •

1- Tehlike çağrıları, mesajları ve tehlike trafiği 2- Acelecilik işaretleri 3- Emniyet işaretleri 4- Radyo yön bulucu 5- Arama ve araştırma çalışmalarında uçakların hareket ve seyir güvenlikleriyle ilgili iletişimler 6- Meteroloji ve deniz trafiği iletişimleri

Tehlike Çağrıları: Tehlike işareti MAYDAY kelimesidir. Bu işaret deniz aracının bir tehlike ile karşı karşıya olduğunu ve acil yardım istediğini gösterir. Olası bir tehlike çağrısı aşağıdaki şekilde yapılır: -MAYDAY MAYDAY MAYDAY -BURASI(THIS IS) -Aracın adı(3 Kez) daha sonra tehlike mesajı iletilir: -MAYDAY -THIS IS (Aracın adı) ve (işareti) -Tehlike yeri -Tehlike türü -Kolaylık sağlayacak diğer bilgiler -İstenen yardım türü Bu mesajlar belli aralıklarla çağrı kanalıdan yayınlanır. Cevap almak için aralıklara dikkat edilmelidir. Tehlike çağrısını alan en yakındaki deniz istasyonu bunu yanıtlaması ve yardıma gitmesi bir kanuni zorunluluk olduğu gibi aynı zamanda bir denizcilik töresidir. Acelecilik Çağrıları: Acelecilik işareti PAN PAN kelimesidir. Çağıran istasyon bir deniz aracının veya araçtaki bir kişi hakkında çok önemli bir bilgi mesajı iletmek için kullanır. Örneğin: Denize adam düşmesi, araçta bir yaralının olması veya denizde kazazedelerin görülmesi gibi. Örnek kullanımı: -PAN PAN PAN PAN PAN PAN -TÜM İSTASYONLARA(ALL STATIONS) (3 Kez) -BURASI (THIS IS) -İstasyonun adı(3 kez) -TAMAM(OVER) daha sonra acelecilik mesajı iletilir. Emniyet Çağrıları: Emniyet işareti SECURITE kelimesidir. Denizde emniyeti ihlal eden durumları diğer istasyonlara haber vermek için kullanılır. Örneğin: Fırtına patlaması, yarı batık gemi varlığı, su üstünde sürüklenen bir cismin bildirilmesi, ışıklı şamandıranın sönmesi vb. Örnek kullanımı: -SECURITE SECURITE SECURITE -TÜM İSTASYONLARA(ALL STATIONS) (3 Kez) -BURASI (THIS IS) -İstasyonun adı(3 kez) -Mesajın yayınlanacağı kanal -TAMAM(OVER)

Resim-7 9 GHz Arama ve Kurtarma Radar Transponderi (SART)

KAYNAKLAR: 1) Türk Telekom internet sayfası(www.turktelekom.com.tr) 2) Antrak sitesi(www.antrak.com)