Development for Women and Children
DWC
Trung t©m hç trî ph¸t triÓn v× phô n÷ vµ trÎ em Nhµ 25 - Ngâ 167 Tr¬ng §Þnh, Hµ Néi Tel: 84-4-6624681/84-4-6621132 Fax: 84-46621132 Mobile: 090 3256209 Email:
[email protected] ∗
∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗
∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗
Tµi liÖu tËp huÊn
Quy chÕ d©n chñ c¬ së (NghÞ ®Þnh sè 79/2003/N§-CP cña ChÝnh Phñ ra ngµy 07/7/2003)
Biªn so¹n Bïi ThÞ Kim, gi¸m ®èc DWC May, 2006
1
Ch¬ng tr×nh tËp huÊn (1 ngµy)
Thùc hiÖn Quy chÕ d©n chñ trong c¸c Dù ¸n ph¸t triÓn PhÇn 1: PhÇn më ®Çu • • • • •
Khai m¹c, giíi thiÖu Mong ®îi cña tham dù viªn Môc tiªu cña khãa tËp huÊn Thèng nhÊt giê giÊc Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh tËp huÊn
PhÇn 2: Kh¸i niÖm d©n chñ • D©n chñ lµ g×? • C¸c h×nh thøc thùc hiÖn d©n chñ • Sù kh¸c nhau gi÷a “TiÕp cËn dùa trªn nhu cÇu” vµ “TiÕp cËn dùa trªn quyÒn” PhÇn 3: Quy chÕ d©n chñ ë x·, ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 79/2003/N§-CP cña ChÝnh phñ ra ngµy 07 th¸ng 7 n¨m 2003 • §¸nh gi¸ cña ChÝnh phñ vÒ viÖc thùc hiÖn Quy chÕ d©n chñ d©n chñ ë x· theo NghÞ ®Þnh 29/1998/N§-CP (ban hµnh 11 th¸ng 5 n¨m 1998): c¸c ®iÓm ®îc, c¸c ®iÓm h¹n chÕ • Néi dung chÝnh cña Quy chÕ d©n chñ c¬ së ban hµnh theo NghÞ ®Þnh 79/2003/N§-CP vµ ph¬ng híng ph¸t triÓn: 14 viÖc d©n biÕt, 9 viÖc d©n bµn, 5 viÖc d©n lµm vµ 11 viÖc d©n kiÓm tra. • C¸ch thøc thùc hiÖn • Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n trong viÖc thùc hiÖn Quy chÕ PhÇn 4: Ph©n tÝch hiÖn tr¹ng cña viÖc thùc hiÖn Quy chÕ d©n chñ vµ c¶i biÖn ph¸p c¶i thiÖn • Ph©n tÝch hiÖn tr¹ng • Ph©n tÝch SWOT trong viÖc ¸p dông Quy chÕ d©n chñ vµo dù ¸n ph¸t triÓn • C¸c ®Ò xuÊt c¶i tiÕn vµ kÕ häach hµnh ®éng PhÇn 5: §¸nh gi¸ vµ kÕt thóc.
2
môc tiªu cña khãa tËp huÊn Sau khãa tËp huÊn, c¸c tham dù viªn sÏ: •
hiÓu s©u kh¸i niÖm vµ lîi Ých cña "d©n chñ" vµ c¸c néi dung c¬ b¶n cña Quy chÕ d©n chñ ë x· theo NghÞ ®Þnh 79/2003/N§-CP
• ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hÞªn Quy chÕ d©n chñ t¹i ®Þa ph¬ng vµ trong dù ¸n hiÖn t¹i • lËp kÕ ho¹ch hµnh ®éng ®Èy m¹nh viÖc ¸p dông Quy chÕ d©n chñ t¹i ®Þa ph¬ng vµ ¸p dông vµo c¸c dù ¸n ph¸t triÓn
D©n chñ lµ g×? • §Ò nghÞ vµi TDV ®äc vµ gi¶i thÝch c¸c ph¸t biÓu vÒ kh¸i niÖm d©n chñ. • Gi¶i thÝch s¬ ®å d©n chñ cña PGS TS NguyÔn Cóc Hå ChÝ Minh:Chèng tham «, l·ng phÝ, quan liªu lµ d©n chñ... Ph¶i
dùa vµo lùc lîng quÇn chóng th× míi thµnh c«ng...
HiÕn ph¸p níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (§iÒu 8): C¸c
c¬ quan Nhµ níc, c¸n bé, viªn chøc Nhµ níc ph¶i t«n träng nh©n d©n, tËn tôy phôc vô nh©n d©n, liªn hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n; l¾ng nghe ý kiÕn vµ chÞu sù gi¸m s¸t cña nh©n d©n; kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng tham nhòng, l·ng phÝ vµ mäi biÓu hiÖn quan liªu, h¸ch dÞch, cöa quyÒn. §iÒu 4 - Quy chÕ d©n chñ ë x· theo N§ 79/2003/N§-CP: "D©n chñ
ph¶i trong khu«n khæ cña HiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt; ®i ®«i víi trËt tù kû c¬ng; quyÒn ®i ®«i víi nghÜa vô; kiªn quyÕt xö lý nh÷ng hµnh vi lîi dông d©n chñ, vi ph¹m hiÕn ph¸p ph¸p luËt, x©m ph¹m lîi Ých cña Nhµ níc, lîi Ých cña tËp thÓ, quyÒn tù do, d©n chñ vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n"
B¸o c¸o chÝnh trÞ, ®¹i héi §¶ng khãa X, th¸ng 4 n¨m 2006: “X©y
dùng mét x· héi thùc sù d©n chñ, trong ®ã c¸n bé, ®¶ng viªn vµ
3
c«ng chøc ph¶i thËt sù lµ c«ng béc cña nh©n d©n. Mçi chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ níc ®Òu thÓ hiÖn ý chÝ, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña nh©n d©n, cña quèc gia, d©n téc. X¸c ®Þnh c¸c h×nh thøc tæ chøc thÝch hîp víi t×nh h×nh c¬ cÊu x· héi - giai cÊp ®ang cã sù thay ®æi s©u s¾c, thu hót vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi, mäi tÇng líp nh©n d©n tham gia c¸c c«ng viÖc chung cña §¶ng, cña Nhµ níc vµ x· héi. X©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ nh»m tæ chøc, thu hót vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n ®îc thô hëng vµ thùc hiÖn c¸c quyÒn d©n chñ trªn c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi”. ThÓ chÕ d©n chñ, Nhµ xuÊt b¶n quèc gia 2005 , trang 42 - 43:
”Trong b¶n chÊt cña nã, d©n chñ lµ g¾n liÒn víi tù do, b×nh ®¼ng, c«ng b»ng trong c¸c mèi quan hÖ con ngêi, lµ ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c n¨ng lùc con ngêi, trë thµnh mét nhu cÇu néi t¹i cña ®êi sèng con ngêi, c¸ thÓ còng nh x· héi. Gi¸ trÞ x· héi cña d©n chñ thuéc vÒ gi¸ trÞ cña v¨n minh, v¨n hãa, cña tiÕn bé vµ ph¸t triÓn”.
4
(PGS TS NguyÔn Cóc - Thùc hiÖn Quy chÕ d©n chñ ë c¬ së trong t×nh h×nh hiÖn nay, nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 2002, trang 15): Kinh tÕ: Lîi Ých
ChÝnh trÞ: QuyÒn lùc
kinh tÕ
cña nh©n d©n
X· héi: sù c«ng b»ng vÒ ph©n phèi lîi Ých c«ng vµ b×nh ®¼ng vÒ c¬ héi ph¸t triÓn
D©n chñ
Quan hÖ gi÷a c¸ nh©n víi céng ®ång vµ x· héi: quyÒn lîi vµ nghÜa vô, lîi Ých víi tr¸ch
V¨n hãa - t tëng: gi¶i phãng tiÒm n¨ng s¸ng t¹o cña t duy con ngêi vµ tù do t tëng
QuyÒn lùc cña nh©n d©n
BÇu cö
KiÓm so¸t quyÒn lùc nhµ níc sau khi ®îc thiÕt lËp mét c¸ch d©n chñ
RÊt nhiÒu c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt
B·i nhiÔm
Quy chÕ d©n
5
Quy chÕ d©n chñ: Lµ mét chØ thÞ cña §¶ng vµ ChÝnh phñ
Lµ v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, cã h×nh thøc chÕ tµi (®iÒu 25)
Trùc tiÕp
C¸c h×nh thøc thùc hiÖn d©n chñ
Gi¸n tiÕp: th«ng qua ®¹i diÖn
C¸ch tiÕp cËn dùa trªn quyÒn Ph©n biÖt gi÷a c¸ch tiÕp cËn dùa trªn Nhu cÇu vµ c¸ch tiÕp cËn dùa trªn QuyÒn Ph©n tÝch bªn mang quyÒn vµ c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm ®¸p øng quyÒn
Tr¸c h nhiÖ
§¸p øng
Ngêi cã tr¸ch nhiÖm ®¸p øng quyÒn §ßi quyÒ n
QuyÒn
Ngêi mang quyÒn
6
T ham gia vµ d©n chñ
Giíi thiÖu Quy chÕ d©n chñ ë x· theo nghÞ ®Þnh 79/2003/N§-CP
♦ Ph¬ng ph¸p tia chíp: hái nhanh c¸c TDV vÒ Quy chÕ d©n chñ (anh/chÞ ®· ®äc quy chÕ d©n chñ cha? Quy chÕ d©n chñ lµ gi? Cã tõ bao giê? T¹i sao cÇn cã Quy chÕ d©n chñ? §Ò nghÞ cho biÕt mét ®iÒu anh chÞ nhí vÒ quy chÕ d©n chñ...) ♦ §¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn Quy chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë x· theo NghÞ ®Þnh 29/1998/N§-CP cña ChÝnh phñ (ban hµnh ngµy 11 th¸ng 5 n¨m 1998) Ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh trªn giÊy A0 hoÆc thÎ mµu Th¸ng 4 n¨m 2000, ChÝnh phñ tæ chøc 5 ®oµn ®i kiÓm tra viÖc thùc hiÖn Quy chÕ d©n chñ t¹i 27 tØnh, cã nhËn xÐt: C¸c ®iÓm ®îc: ♦ Chøng tá ý §¶ng phï hîp lßng d©n, nh©n d©n ®ång t×nh ñng hé ♦ N©ng cao mét bíc nhËn thøc cña nh©n d©n vµ c¸n bé vÒ d©n chñ vµ ph¬ng thøc thùc hµnh d©n chñ, d©n ®îc bµn c¸c viÖc cô thÓ. Nhê ®ã t¹o ®îc søc m¹nh to lín trong d©n. ♦ T¹o ra ®éng lùc trong ph¸t triÓn x©y dùng n«ng th«n (d©n bµn trong viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, d©n bµn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh 133 vµ 135 vÒ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña ChÝnh phñ nh b×nh xÐt hé nghÌo ®îc vay vèn X§GN, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n nh ®êng x¸, kªnh m¬ng....). ♦ T¸c dông ®Èy lïi t×nh tr¹ng suy tho¸i ®¹o ®øc cña mét sè c¸n bé, gi¶m tham «, tham nhòng, d©n gãp ý c¸c s¬ tæng kÕt cña c¸n bé.
7
♦ ChuyÓn ph¬ng ph¸p lµm viÖc cña ChÝnh quyÒn tõ ¸p ®Æt sang c«ng khai (tõ lÞch lµm viÖc cho ®Õn c¸c ch¬ng tr×nh). ♦ Gãp phÇn x©y dùng, chØnh ®èn §¶ng. ♦ M« h×nh mét cöa vÒ dÞch vô hµnh chÝnh t¹i c¸c phêng C¸c ®iÓm cha ®îc: ♦ NhËn thøc cña c¸n bé vµ nh©n d©n cßn thÊp, cha n¾m ®îc cô thÓ tr¸ch nhiÖm cña m×nh. ♦ C«ng t¸c tuyªn truyÒn vËn ®éng d©n cha tèt. ♦ C«ng t¸c kiÓm tra cha tèt, viÖc ®«n ®èc thùc hiÖn, gi¶i quyÕt víng m¾c cha kÞp thêi. ♦ VÒ c¸c viÖc d©n kiÓm tra, cha nªu râ quy tr×nh kiÓm tra nh thÕ nµo. ♦ Khã kh¨n khi tæ chøc häp d©n: kh«ng cã ®Þa ®iÓm, thiÕu kinh phÝ, d©n cßn lo lµm ¨n, cha quan t©m ®i häp, c¸n bé cha chuÈn bÞ tèt c¸c cuéc häp vµ cha cã kü n¨ng nªn cha huy ®éng ®îc d©n tham gia, giê giÊc häp cha hîp lý...
Néi dung Quy chÕ thùc hiÖn d©n chñ ë x· (NghÞ ®Þnh 79/2003/N§-CP ra ngµy 7 th¸ng 7 n¨m 2003)
♦ Giíi thiÖu theo cuèn s¸ch cña DWC, yªu cÇu TDV ®äc c¸c néi dung chÝnh cña Quy chÕ ♦ Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n trong viÖc thùc hiÖn Quy chÕ (Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh trùc quan, cã sù tham gia) Tr¸ch nhiÖm c¸c c¸ nh©n: ThÊm nhuÇn Quy chÕ, hç trî c¸c
cÊp chÝnh quyÒn trong viÖc thùc hiÖn, ph¶n ¸nh vµ ®Êu tranh chèng c¸c hiÖn tîng tiªu cùc, biÕt ®ßi quyÒn lîi trong khu«n khæ ph¸p luËt, cã tr¸ch nhiÖm víi c¸c nhiÖm vô ®îc giao.
8
Trëng th«n: Yªu cÇu tham dù viªn ®äc c¸c quyÒn lîi nghÜa
vô cña Trëng th«n theo cuèn s¸ch cña DWC
Tr¸ch nhiÖm chung: ChÝnh quyÒn x· (bao gåm UBND vµ
H§NN)
Chñ tÞch UBND x·: Cã tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o thùc hiÖn Quy chÕ
6 th¸ng mét lÇn, b¸o c¸o Chñ tÞch UBND HuyÖn vÒ kÕt qu¶ thùc hiÖn Quy chÕ (cã c¬ chÕ thëng ph¹t)
§iÒu 25: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn Quy chÕ, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã thµnh tÝch sÏ ®îc khen thëng; c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vi ph¹m sÏ bÞ xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. Nh÷ng n¬i kh«ng tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn Quy chÕ hoÆc triÓn khai h×nh thøc, kÐm hiÖu qu¶ th× Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n x· ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vµ bÞ xö lý kû luËt tïy theo møc ®é sai ph¹m. H×nh thøc kû luËt ®èi víi Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n x· do Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn xem xÐt, quyÕt ®Þnh. C¸c ®iÓm míi so víi Quy chÕ n¨m 1998: ♦ Kh«ng chØ "d©n biÕt, d©n bµn, d©n lµm, d©n kiÓm tra",
mµ nªu râ tr¸ch nhiÖm cña ngêi d©n (VD: kh«ng ®îc phÐp tô tËp ®«ng ngêi khiÕu kiÖn vît cÊp, ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc do qu¸ 50% d©n ®ång ý vµ ChÝnh quyÒn x· ®· phª duyÖt). ♦ B¾t ®Çu cã bãng d¸ng cña chÕ tµi ®èi víi c¸n bé chñ chèt
(vÝ dô, ®iÒu 25 quy ®Þnh râ: "nh÷ng n¬i kh«ng tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn Quy chÕ hoÆc triÓn khai h×nh thøc, kÐm hiÖu qu¶ th× Chñ tÞch UBND x· ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vµ bÞ xö lý kû luËt tuú theo møc ®é sai ph¹m"). ♦ Néi dung, h×nh thøc gän h¬n, râ rµng h¬n. C¸c ®iÒu quy ®Þnh ng¾n h¬n nhng cô thÓ h¬n. ♦ Vai trß tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña trëng th«n ®îc nhÊn m¹nh h¬n. VÝ dô, trëng th«n ®îc UBND x· mêi häp vÒ c¸c
9
vÊn ®Ò liªn quan, trëng th«n bÞ xem xÐt miÔn nhiÖm nÕu tû lÖ phiÕu tÝn nhiÖm thÊp h¬n 50% sè ngêi tham gia bá phiÕu... ♦ Bæ sung mét sè ®iÒu. •
D©n biÕt: c¸c läai thuÕ, phÝ vµ c¸c nghÜa vô kh¸c, b×nh xÐt hé nghÌo ®îc vay vèn, kÕt qu¶ lùa chän thø tù u tiªn c¸c c«ng tr×nh dù ¸n
•
D©n lµm: Kh«ng cÇn th«ng qua UBND HuyÖn vµ cÊp ñy §¶ng, mµ do UBND x· quyÕt ®Þnh nÕu trªn 50% d©n quyÕt ®Þnh.
•
D©n bµn, ChÝnh quyÒn x· quyÕt ®Þnh: Dù th¶o NghÞ quyÕt H§NN x·.
•
D©n gi¸m s¸t, kiÓm tra: Häat ®éng cña c¸c Tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, PhÈm chÊt cña Chñ tÞch H§ND vµ Chñ tÞch UBNN, Qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c c«ng tr×nh t¹i ®Þa ph¬ng.
Ph¬ng híng c¶i tiÕn: Söa ®æi chÊt lîng v¨n b¶n, ph¸p chÕ hãa thµnh ®¹o luËt (Dù kiÕn cña ChÝnh phñ, Quèc héi muèn thö nghiÖm thªm mét thêi gian n÷a!)
14 viÖc d©n BiÕt, 9 viÖc ngêi d©n bµn, 5 viÖc d©n lµm, 11 viÖc d©n kiÓm tra Th¶o luËn nhãm vÒ c¸c ®iÒu trªn: C¸c nhãm ghi/vÏ b»ng h×nh ¶nh vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu nµy, sau ®ã tõng nhãm tr×nh bµy. Néi dung th¶o luËn nhãm: ♦ §äc vµ th¶o luËn vÒ c¸c ®iÒu: hiÓu nh thÕ nµo, liªn hÖ víi ®Þa ph¬ng, víi c¸c dù ¸n ®ang ®îc thùc hiÖn?
10
♦ ThÓ hiÖn c¸c kÕt qu¶ th¶o luËn/mong muèn cña nhãm trªn A0 hoÆc b»ng h×nh vÏ? ♦ §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c chÊt vÊn Tæng kÕt ý kiÕn cña tÊt c¶ c¸c nhãm
11
KÕ ho¹cH hµnh ®éng Chia nhãm theo ®Æc thï c«ng viÖc vµ lËp kÕ häach hµnh ®éng • Ph©n tÝch SWOT (c¸c ®iÓm m¹nh, yÕu, c¬ héi, c¶n trë) trong viÖc huy ®éng sù tham gia vµo dù ¸n •
C¸c ®Ò xuÊt c¶i tiÕn: tr×nh bµy trùc quan trªn b¶ng sau (30 phót):
KÕ häach hµnh ®éng C¸c lÜnh vùc cÇn c¶i thiÖn
Môc tiªu cÇn ®¹t
BiÖn ph¸p cô thÓ
C¸c nhãm chia sÎ th«ng tin b»ng ph¬ng ph¸p "chî th«ng tin"
12
Phô lôc 1 vµ 2 lµ c¸c nhËn xÐt cña DWC sau hai n¨m tËp huÊn vÒ QCDC! Phô lôc 1: VÒ hiÖn tr¹ng thùc hiÖn QCDC t¹i mét sè x· n«ng th«n miÒn B¾c
1. §a sè ngêi d©n ®· nghe vÒ QCDC nhng cha n¾m râ c¸c néi dung, c¸c quyÒn lîi vµ nghÜa vô cô thÓ cña m×nh.
2. Mét sè l·nh ®¹o chÝnh quyÒn ®· ®îc phæ biÕn vÒ QCDC nhng cha ®îc tËp huÊn kü lìng nªn cha n¾m hÕt ®îc c¸c néi dung chÝnh, c¸c nghÜa vô cña m×nh theo quy chÕ d©n chñ c¬ së.
3. Tõ khi cã QCDC c¬ së, c¸c l·nh ®¹o chÝnh quyÒn ®· chó ý h¬n ®Õn viÖc th«ng b¸o vµ bµn b¹c víi ngêi d©n vÒ c¸c th«ng tin quan träng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn ngêi d©n. 4. ThiÕu kinh phÝ cho c¸c ho¹t ®éng truyÒn th«ng, thiÕu ®Þa ®iÓm héi häp vµ c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng lµ mét c¶n trë ®èi víi viÖc thùc hiÖn QCDC c¬ së. 5. N¨ng lùc c¸n bé h¹n chÕ, thiÕu kü n¨ng qu¶n lý, kü n¨ng ®iÒu hµnh c¸c cuéc häp vµ kü n¨ng huy ®éng sù tham gia lµ mét c¶n trë lín ®èi víi viÖc thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ. 6. Kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh cña c¸c x· vïng n«ng th«n cßn thÊp, cßn phô thuéc chñ yÕu vµo nguån ng©n s¸ch Nhµ níc (thêng trªn 50%) víi c¸c quy ®Þnh chÆt chÏ cña viÖc chi tiªu Ng©n s¸ch dÉn ®Õn sù û l¹i, tr«ng chê vµo Nhµ níc vµ thiÕu s¸ng t¹o cña c¸c c¸n bé cÊp x·. 7. Kinh phÝ cña c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cßn h¹n hÑp, thêng ®îc cÊp trªn quy ®Þnh cô thÓ cho tõng h¹ng môc nªn chÝnh quyÒn x· chñ yÕu chÞu tr¸ch nhiÖm thùc thi, ngay trong c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch, l·nh ®¹o c¸c x· kh«ng cã thãi quen vµ nhu cÇu bµn b¹c víi d©n ®Ó c¸c ch¬ng tr×nh nµy ®îc thùc sù xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña d©n vµ huy ®éng sù tham gia gi¸m s¸t chÆt chÏ cña d©n.
13
8. Ngêi d©n míi chØ thùc sù ®îc bµn b¹c d©n chñ ®èi víi c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng do hä tù ®ãng gãp x©y dùng. 9. ThiÕu c¬ chÕ gi¸m s¸t, n¨ng lùc cña c¸n bé vµ ngêi d©n cßn h¹n chÕ nªn c«ng t¸c gi¸m s¸t kiÓm tra t¹i c¬ së thiÕu hiÖu qu¶. 10.Phô n÷ vÉn cha ®îc tham gia b×nh ®¼ng vµo qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh t¹i c¸c x·. 11.NhiÒu ngêi d©n do m¶i kiÕm kÕ sinh nhai vµ thêng ph¶i ®i xa quª h¬ng ®Ó ®i lµm viÖc ë c¸c thµnh phè lín nªn Ýt quan t©m ®Õn c¸c ho¹t ®éng t¹i céng ®ång. Mét sè d©n tuy ë t¹i x· nhng vÉn cha thùc sù quan t©m ®Õn c¸c quyÒn cña m×nh. 12.§èi víi c¸c hé nghÌo, thiÕu ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, Ýt ®îc ®äc s¸ch b¸o nªn thêng kh«ng ®îc cËp nhËt c¸c th«ng tin quan träng, kh«ng n¾m râ ®îc c¸c chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc. 13.Tuy ®iÒu 25 cña QCDC cã quy ®Þnh vÒ chÕ ®é b¸o c¸o vµ thëng ph¹t ®èi víi viÖc thùc hiÖn QCDC nhng trong thùc tÕ hÇu nh cha n¬i nµo thùc hiÖn.
Phô lôc 2: C¸c kiÕn nghÞ ®Ó c¶i thiÖn viÖc thùc hiÖn
QCDC c¬ së 1. CÇn cã chÝnh s¸ch n©ng cao nhËn thøc vµ n¨ng lùc cho l·nh ®¹o chñ chèt cÊp c¬ së (vÝ dô nh chñ tÞch UBND, chñ tÞch H§ND, trëng ban thanh tra..) vÒ c¸c lÜnh vùc sau: Néi dung c¬ b¶n cña QCDC, c¸c kü n¨ng truyÒn ®¹t, ph¬ng ph¸p huy ®éng sù tham gia, c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ph¸p luËt, kü n¨ng qu¶n lý dù ¸n vµ qu¶n lý kinh tÕ, kü n¨ng gi¸m s¸t vµ kiÓm tra ®Ó c¸n l·nh ®¹o chÝnh quyÒn ®ñ kh¶ n¨ng qu¶n lý c¸c dù ¸n, ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn mét c¸ch minh b¹ch, c«ng khai. ChÝnh
14
quyÒn x· cã kü n¨ng ®Ó khuyÕn khÝch ngêi d©n tham gia bµn b¹c mét c¸ch d©n chñ vµo c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt cña H§ND hoÆc c¸c kÕ ho¹ch ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n cña x·.
2. Thùc hiÖn viÖc ph©n cÊp, giao quyÒn tù quyÕt cho cÊp x· sau khi c¸c c¸n bé ®· ®îc ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc.
3. Më réng thªm “nh÷ng viÖc d©n bµn vµ quyÕt ®Þnh trùc tiÕp” trong QCDC ®èi víi c¸c nguån kinh phÝ Nhµ níc ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi t¹i ®Þa ph¬ng.
4. KhuyÕn khÝch chÝnh quyÒn cÊp x· tù chñ vÒ tµi chÝnh theo ph¸p luËt cña Nhµ níc, thµnh lËp c¸c “Quü ph¸t triÓn céng ®ång” ®Ó céng ®ång tù bµn b¹c x©y dùng c¸c dù ¸n gi¶m nghÌo vµ ph¸t triÓn dùa trªn nhu cÇu cña ngêi d©n, qu¶n lý vµ thùc thi c¸c dù ¸n nµy mét c¸ch hiÖu qu¶, minh b¹ch vµ c«ng khai.
5. Cã kho¶n môc kinh phÝ riªng thÝch ®¸ng cho viÖc thóc ®Èy thùc hiÖn d©n chñ c¬ së. ChÝnh quyÒn x· ph¶i dµnh c¸c kho¶n nµy ®Ó mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ truyÒn th«ng, mua v¨n phßng phÈm, in Ên c¸c tµi liÖu truyÒn th«ng, tæ chøc c¸c khãa tËp huÊn n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé chÝnh quyÒn vµ c¸c c¸c nh©n ®¹i diÖn d©n thùc hiÖn c«ng t¸c gi¸m s¸t, tæ chøc c¸c buæi häp, c¸c diÔn ®µn tuyªn truyÒn vÒ kiÕn thøc ph¸p luËt cho ngêi d©n, ®Ó ngêi d©n hiÓu râ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña m×nh.
6. KhuyÕn khÝch ngêi d©n thµnh lËp c¸c tæ nhãm céng ®ång, hîp t¸c víi nhau trong c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, chuyÓn tõ lµm ¨n c¸ thÓ sang c¸c h×nh thøc hîp t¸c tù nguyÖn vµ hiÖu qu¶, tiÕn dÇn tíi s¶n xuÊt hµng hãa trong n«ng nghiÖp, ®ãng gãp mét phÇn lîi nhuËn theo ®óng chÝnh s¸ch ph¸p luËt ®Ó x©y dùng céng ®ång lµng xãm.
15
7. Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o nghiªm minh, cã kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ cã thëng ph¹t ®èi víi c¸c chñ tÞch UBND x· trong viÖc thùc hiÖn d©n chñ c¬ së (theo ®iÒu 25 cña QCDC) Bïi ThÞ Kim Gi¸m ®èc DWC
16