normatif
Güzel Kokulu Liman 'Hong Kong' Erdo¤an Haktan Ekiz Otel ve Turizm ‹flletmecili¤i Okulu Hong Kong Politeknik Üniversitesi
Bu yaz›y› yazmaya karar vermemdeki temel ne-
yazar› Volkan Acar'›n 19 fiubat 2005 tarihli 'Hong
denlerden biri, S›la Ulucay ad›nda K›br›sl› bir ö¤ren-
Kong ve Makau' yaz›s›nda kulland›¤› fliirsel benzet-
cinin yazd›¤› ve Yeni Düzen gazetesinde 30 Ekim
melerle bezeli çok detayl› bir yaz› yazabilece¤imi
2006 tarihinde yay›nlanan 'K›br›sl› Türk gençler
sanm›yorum. E¤er böyle bir yaz› okuma beklentiniz
dünyan›n dört bir yay›nda!' bafll›kl› yaz›y› okumam
varsa veya bu yaz›y› okuyarak Hong Kong hakk›nda
oldu. Yaz›y› sade ve s›cak bir dille yaz›lm›fl, akade-
her fleyi ö¤renmeyi umut ediyorsan›z okumay› b›-
mik kayg›lardan uzak ve bilgilendirici niteli¤iyle ga-
rakman›z› tavsiye ederim. Çünkü bu yaz›, yaklafl›k
yet faydal› buldum. Yaz›n›n bafll›¤›ndan yola ç›ka-
befl ay boyunca edindi¤im ve Hong Kong'u ziyaret
rak, K›br›s'ta on senesini geçirmifl, her ne kadar da
ederken iflinize yarayaca¤›n› düflündü¤üm kiflisel
vatandafl olamasa da, en az›ndan bir K›br›sl› kadar
gözlemlerimi içermektedir. Bu yaz›da ayr›ca gerek
K›br›s'› seven biri olarak, kendimi bir K›br›sl› kabul
ifl, düzenlenen çok çeflitli konferanslara / ticaret fu-
edip Hong Kong hakk›ndaki naçizane izlenimlerimi
ar›na kat›lmak veya e¤itim görmek gerekse turistik,
sizlerle paylaflmak istedim. Naçizane diyorum çünkü
seyahat, yeni kültür ve yerleri keflfetmek amac›yla
henüz Hong Kong hakk›nda ne profesyonel bir tu-
Hong Kong'u ziyaret etmeyi düflünen okuyuculara
rist rehberi kadar bilgim var nede Uzaklar dergisinin
pratik bilgiler vermeyi amaçl›yorum.
www.normatif.com
45
normatif
paylaflmadan
%79.0) Çinli ve Türk turistlerin
kareye yaklafl›k 6.485 kifli düflü-
önce kelime anlam› 'güzel koku-
oluflturmas›d›r. KKTC'nin sadece
yor ki bu rakam KKTC'de 79!)
lu liman' olan Hong Kong'un
Türkiye taraf›ndan tan›nmas› ve
çok büyük bir k›sm›n› Hong Kong
(resmi ad› Çin Halk Cumhuriye-
süre gelen ambargo ve izolasyon-
yerlileri ve Çin'den gelenler olufl-
ti'nin Hong Kong Özel Yönetim
lar, Hong Kong ile KKTC'nin fark-
turmakta. Çok say›da küçük ada
Bölgesi) K›br›s'la (Kuzey K›br›s
l›l›k gösterdikleri konular›n bafl›n-
da dahil toplam 1.000 kilometre
Türk Cumhuriyeti - KKTC) olan
da gelmektedir. Politik olarak
kareden biraz büyük yüz ölçüme
benzerliklerini vurgulamak istiyo-
Hong Kong, her ne kadar Çin'e
sahip olmas›, do¤al kaynaklar›n
rum. Öncelikle hem Hong Kong
ba¤l› olsa da savunma d›fl›nda,
s›n›rl›l›¤› ve Çin Halk Cumhuriye-
hem de K›br›s eski ‹ngiliz kolonisi
uluslararas› arenada tek bafl›na
ti'ne aç›lan kap› niteli¤inde olma-
olup baflta trafik ak›fl› olmak üze-
tan›nmaktad›r. Hong Kong hari-
s› Hong Kong'u yüzde doksanla-
re idari ve yasal konularda ‹ngiliz
tas›, bayra¤› ve bayra¤a esin ol-
ra varan 'Re-Export' oran›yla mal
yönetiminin etkilerini yans›t›rlar.
mufl tropik bir a¤aç olan Bauhi-
üretmekten çok pazarlayan bir
Ayr›ca anavatanlar› olan Çin ve
nia'y› resim 1'de görebilirsiniz.
‹zlenimlerimi
bölge yapm›flt›r (http://www.fo-
Türkiye ile güçlü iliflkileri vard›r.
Çok detaya inmeden Hong
reigntrade.gov.tr). ‹stikrarl› büyü-
Bunun en net örneklerinden biri
Kong hakk›nda baz› temel bilgiler
me h›z›, kifli bafl›na düflen yüksek
hem Hong Kong'a hem de
vermek istiyorum. Tablo 1'de gö-
gayrisafi milli has›las›, çok düflük
KKTC'ye gelen turistlerin büyük
rülece¤i üzere neredeyse 7 mil-
bir k›sm› (s›rayla %54.9 ve
enflasyon oran› ve seksenli y›lla-
yon olan nüfusunun (kilometre-
r›n ortas›ndan beri sabitlenmifl döviz kuruyla Hong Kong ekonomik olarak güçlü bir profil sergile-
Tablo 1. Genel bilgiler Çin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Özel ‹dari Bölgesi
Yüzölçümü
1,092 km2
Nüfus
6.945.000 (% 95 Çinli % 5 di¤er)
m›fl gibi gelse de Hong Kong ve
Ortalama Yaflam Süresi
79.8 y›l
çevresinde konuflulan dil yani
Resmi Diller
Çince (Kantonca) ve ‹ngilizce
Kantonca, Çin'in genelinde ko-
Din
Büyük ço¤unluk Budist ve Taoisttir
nuflulan dil olan Mandarince'den
‹klim
Tropikal muson iklimi, yaz›n 28°C, k›fl›n 15°C'dir.
farkl›d›r. Dil konusu Çin'de çok
Ortalama ya¤›fl miktar› 2.159 milimetredir.
büyük farkl›l›klar gösteriyor; ön-
Ya¤›fllar genellikle haziran ve eylül aylar› aras›nda görülür.
celikle 8 farkl› dil say›labilecek ka-
Suç Oran›
Çok düflük - 1.000 kiflide 11.2 kifli
dar birbirlerinden farkl› lehçe var-
GSMH
166.3 Milyar ABD Dolar›
d›r. Bu lehçeler o kadar farkl›d›r
Kifli Bafl›na Düflen GSMH
34.200 ABD Dolar›
ki, Kantonca bilen biri Mandarin-
Büyüme H›z›
%7.3
ce konuflamaz. Ayr›ca hem ko-
Enflasyon Oran›
% 0.9
nuflma ve yaz› dili farkl› hem de
Para Birimi
7.780 Hong Kong Dolar› (HK$) = 1 ABD Dolar›
birbirlerinden farkl› iki yaz› karak-
‹thal mallar (Ekim 2006)
29.998.200 ABD Dolar›
teri seti var. Geleneksel olan ka-
‹hraç mallar (Ekim 2006)
29.612.596 ABD Dolar›
rakter seti daha eski ve zor, Çin
Kaynak: http://partnernet.hktb.com www.nationmaster.com/country/hk-hongkong/cri-crime / www.foreigntrade.gov.tr/ead/YAYIN/kitap/hongkong.htm /
46
mektedir.
Ülkenin Resmi Ad›
Dil: Her ne kadar bize ayn›y-
Halk Cumhuriyeti'nin kuruluflundan sonra ülke genelindeki düwww.normatif.com
normatif
Resim 1. Hong Kong haritas›, bayra¤› ve bayra¤a esin olmufl tropik çiçek 'Bauhinia Blakensis' flük okur-yazar oran›n› yükselt-
na infla edilmifl olan havaalan›na
lar›n› bir duraktan bir dura¤a gö-
mek amac›yla yaz›m› daha kolay
indi¤inizde fark ediyorsunuz.
türen çift katl› tramvaylar Tak-
ve pratik 'basitlefltirilmifl' karakter
Kargafla ve gürültünün olmad›¤›
sim'de ki türdeflleri gibi nostaljik,
seti kullan›lmaya bafllanm›fl. Bu
ve son birkaç y›ld›r dünyan›n en
e¤lenceli ve ucuz ulafl›m sunmak-
karmaflaya bir de ülkedeki etnik
iyi havaalan› seçilen ve bir hava-
ta. 28 Aral›k 1888'den beri faali-
gruplar›n çoklu¤u ve eski bir ‹ngi-
alan›ndan çok tertemiz ve mo-
yet gösteren 'Star Ferry' vapur
liz kolonisi olman›n yaratt›¤› ‹ngi-
dern bir al›flverifl merkezini an›m-
flirketi baflta Hong Kong adas› ol-
lizce mevcudiyeti de eklenince
satan kompleks de gürültü kirlili-
mak üzere tüm adac›klar› ve mer-
inan›lmaz bir çeflitlilik olufluyor.
¤ini azaltmak amac›yla, Aral›k
kezi noktalar› birbirine ba¤lamak-
Son olarak bizim dilimizde olma-
2004'den itibaren sesli anons da
tad›r. K›sa mesafeli yolculuklarda
yan bir örnek vermek istiyorum;
yap›lmamaktad›r! Toplu tafl›mac›-
minibüsleri kullanabilirsiniz, yal-
bir kelimenin Mandarince'de dört
l›¤›n çok geliflmifl oldu¤u Hong
n›z üst k›sm› yeflil olanlar önce-
Kantonca'da ise dokuz farkl› ton-
Kong'da ulafl›m temel olarak
den belirlenmifl duraklarda durur-
lamas› vard›r ve bu tonlamaya ve
metro, tren, tramvay, otobüs, mi-
ken k›rm›z› olanlar 'müsait bir
cümle içinde kullan›l›fl›na göre
nibüs ve feribotlarla yap›lmakta-
yerde' komutuna uyup sizi istedi-
kelime tamamen farkl› anlamlar
d›r, bak›n›z resim 2. MTR (Mass
¤iniz yerde indirebiliyorlar. Üstü
kazanabiliyor! Bir dil bilimci ol-
Transit Railway) ve KCR (Kawlo-
yeflil olan minübüsler yeni y›l, fes-
mad›¤›mdan ve sizleri de gereksiz
on
Hong
tival ve ya¤murlu hava gibi özel
detaylarla s›kmak istemedi¤im-
Kong'u saran metro ve tren a¤la-
durumlarda sizden normal tarife-
den dil konusunu burada kapat›-
r› ulafl›m›n güvenli ve ucuz oldu-
den daha yüksek ücret talep edi-
yorum.
¤u bu hatlar›n hem al›flverifl me-
yorlar! Di¤er ekonomik ulafl›m
Ulafl›m: Genel olarak ulafl›m
kanlar›yla hem de birbirleriyle
yolu ise otobüslerdir. Çift katl› ve
Hong Kong'da çok geliflmifl du-
olan ba¤lant›lar› inan›lmaz dere-
televizyonlu bu otobüslerle yolcu-
rumda, bunu daha henüz denizin
cede kullan›fll›. 1904 y›l›ndan be-
luk hem kolay hem de e¤lenceli.
doldurulmas› ile kazan›lan bir ala-
ri adan›n kuzey kesiminde yolcu-
E¤er 3-4 kifliyseniz veya acele bir
www.normatif.com
Canton
Railway)
47
normatif
sadece oda kiralan›yor, kahvalt›y› ayr› ödüyorsunuz. Bir de oda fiyatlar›na yüzde 11 hizmet ödemesini 'service charge' ilave etmeniz gerekiyor. Bu oran tüm restoranda yüzde 10'dur ve bahflifl yerine geçer ama hizmetten memnun kal›rsan›z tabii ki bahflifl verebilirsiniz. Yeme-‹çme: Dünyan›n tan›nm›fl mutfaklar›n› sunan restoranlar› sayesinde Hong Kong'da her günün her ö¤ününde de¤iflik bir ülkenin lezzetini tatmak mümkündür. Burada Tayland, Malezya, Endonezya, Singapur, Kore ve Japon mutfaklar› Frans›z, ‹talya ve di¤er ülke mutfaklar›yla hem lezzet hem de kalite yönünden yar›fl›rlar. Ancak birincilik aç›k ara Çin mutfa¤›n›n olur. Benim kiflisel fa-
Resim 2. Hong Kong'da ulafl›m
48
vorim bizim mezelerimiz gibi kü-
ifliniz varsa bulunduklar› bölgeye
ce¤iniz bir kart (Akbil'in birkaç
çük porsiyonlarda servis edilen
göre k›rm›z› (merkezi bölgelerde),
nesil geliflmifl hali) vas›tas›yla da
inan›lmaz çeflit ve tattaki sadece
mavi ve yeflil (adalarda) renkte
yapabilirsiniz.
sabah ve ö¤len yiyebilece¤iniz
taksileri kullanman›z› tavsiye ede-
Konaklama: Y›ld›z sisteminin
'dim sum'lard›r, resim 3 sa¤ üst
bilirim. Taksimetrenin iki buçuk
kullan›lmad›¤› Hong Kong'da ko-
köfle. Ayr›ca Pekin örde¤ini, bes-
YTL'den aç›ld›¤› bu taksilerin flo-
naklama iflletmeleri temel olarak
leyici Chiu Chow, baharatl› Szec-
förlerinin ço¤u ‹ngilizce bilmekte-
dörde ayr›l›r. Yüksek tarifeli A s›-
huan yemeklerini ve fianghay
dir. Hong Kong'da emniyet ke-
n›f› lüks oteller (High Tariff A),
mutfa¤›n› özellikle tatman›z› tav-
meri takmak hem ön hem de ar-
yüksek tarifeli B s›n›f› daha uygun
siye ederim. Hong Kong'da lüks
ka koltukta zorunludur. Kurala
fiyatl› oteller (High Tariff B), orta
restoranlar›n yan›nda halk›n 'at›fl-
uymazsan›z taksi floförü sizi uya-
tarifeli (Medium Tariff) ekonomik
t›rd›¤›' çöp flifl olarak sat›lan envai
r›yor ve hatta sizi tafl›may› bile
oteller ve bu s›n›flar›n d›fl›nda ka-
çeflitte yiyecek bulmak mümkün.
reddedebiliyor! Tüm bu ulafl›m
lan pansiyon ve yurt niteli¤indeki
Bu yiyecekler bizim önyarg›yla
araçlar›nda, baz› taksiler de dahil,
çok ucuz oteller bulunmaktad›r.
söyledi¤imiz 'börtü böcek'ten
ödemeyi nakit parayla yapabile-
Tatil plan ve bütçenize göre ge-
çok deniz mahsulleri, et çeflitleri
ce¤iniz gibi 'Octopus' yani ahta-
celik konaklama ücretleri 25 YTL
ve sebzelerden olufluyor. Börtü
pot denilen ve hemen hemen her
ile 700 YTL aras›nda de¤iflmekte-
böcek Hong Kong'dan çok Çin'in
yerde kredi kart› gibi kullanabile-
dir. Baz› istinalar d›fl›nda genelde
iç bölgeleri ve Tayland gibi komwww.normatif.com
normatif
kanlar›n›zla piflirmekten çok daha ucuza mal olur. Al›flverifl:
Hong
Kong'un
'al›flverifl cenneti' olarak lanse edilmesinin sadece promosyon amaçl› olmad›¤›n›, gerçektende burada her bütçeye uygun hemen hemen her ihtiyac› karfl›layacak ma¤azalar› varl›¤›ndan anlayabilirsiniz. E¤er istedi¤iniz dünyaca ünlü modac›lar›n ve tan›nm›fl markalar›n en yeni ve uygun modellerini bulmaksa en yak›n al›flverifl komplesine u¤raman›z Resim 3. Hong Kong yiyecek ve içeceklerinden bir kaç›
yeterli. K›yafet ve aksesuar›n her
flu ülkelerde ana yemekten çok
¤er onlarca çeflit çay izliyor. Res-
çeflidi dünyan›n moda merkezle-
aparatif veya h›zl› at›flt›rma ama-
toranlar d›fl›nda yiyecek ve içece-
riyle ayn› anda burada da al›c›lar›-
c›yla yeniyor. Kiflisel olarak yeni
¤i Hong Kong'un her yerinde bu-
na sunulmaktad›r. E¤er arad›¤›n›z
yemekler tatmaktan çekinmedi-
lunan 'Seven Eleven'lardan veya
biraz daha otantik bir ortam ise,
¤im, hatta zevk ald›¤›mdan Hong
otomatlardan kolayl›kla temin
size sokak pazarlar›n› tavsiye ede-
Kong benim için keflfedilmeyi
edebilirsiniz. Son olarak, Hong
rim. Burada her çeflit dekorasyon
bekleyen lezzetlerle dolu! Yemek
Kong'da yiyecek ve içecek her
malzemesi, incik boncuk, k›yafet
konusunu kapatmadan bana il-
köfle bafl›nda bulunabilir ve genel
ve turistik eflya bulabilirsiniz.
ginç gelen bir iki gözlemimi ak-
olarak ucuzdur, öyle ki ço¤u za-
Kowloon bölgesinde yer alan 'La-
tarmak isterim; her ne kadar is-
man d›flar›da yemek kendi im-
dies Market', 'Night Market' ve
tedi¤inizde getirseler de masalarda ka¤›t peçetelik bulunmuyor, çatal kafl›k temin edilse de çubukla yemeyi biliyorsan›z bu iflinizi kolaylaflt›r›r, maalesef salata kültürleri yok (örne¤in marulu hafllanm›fl olarak istiridye sosuyla yiyorlar), pilavlar› tats›z (ekmek niyetine yeniyor) ve yo¤urt, peynir ve zeytin bulmak çok zor. Sat›lan yo¤urtlarda ya meyveli ya da tatl›, 'normal' yo¤urt bulamay›nca ifl bafla düfltü ve yo¤urt yapmay› ö¤rendim! En çok tüketilen içecek buzlu limonlu çay bunu diResim 4. Hong Kong'dan al›flverifl manzaralar› www.normatif.com
49
normatif
ad›m ötede çok uygun fiyata sahtelerinin
önerilmesi
Hong
Kong'da yaflanan tezatl›klardan sadece birisidir. Turistik
Yerler:
Hong
Kong'da görülecek ve yap›lacak o kadar çok fley var ki, tek sorununuz muhtemelen nereden bafllayaca¤›n›za karar vermek olacakt›r. E¤er k›s›tl› zaman›n›z varsa ilgi alan›n›za ve görmek istediklerinize göre bir s›n›fland›rma yapman›z flart. Hong Kong bu ba¤lamda inan›lmaz bir çeflitlilik sergiler, örne¤in; modern gökdelenleri gezebilir, yüzlerce y›ll›k tap›naklarda dilek tutabilir, koloni mimarisiyle camdan kulelerin tezatl›¤›na flahit olabilir, ad›n›n Kraliçe Viktorya'dan alm›fl olan Viktorya Tepesi'nden gökdelenlerle Resim 5. Hong Kong'un turistik yerlerinden sadece bir kaç›
bezeli flehre tepeden bakabilir veya 260'dan fazla küçük adadan
'Temple Street' bu tür sokak pa-
almakla ilgilenip ilgilenmedi¤inizi
birkaç›na u¤ray›p antik yerleflim
zarlar›n›n en baflta gelenleri, re-
sorarsa flafl›rmay›n. Lüks ma¤aza-
yerleri, bal›kç› köylerini ziyaret
sim 4. Ayr›ca bilgisayar ve bilgisa-
larda sat›lan orijinal ürünlerle iki
edip, sarp da¤lar ve yeflille mavi-
yarlarla alakal› bir fleyler ar›yorsan›z 'Mongkok'a u¤raman›z yeter. Buras›
‹stanbul'da
ki
'Do¤u
Bank'›n gerçekten do¤uda kurulmufl versiyonudur. Burada her türlü elektronik eflyay› (bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, foto¤raf makineleri, Mp3 ve Mp4 çal›c›lar, televizyon, müzik setleri vs.) uygun fiyatlara bulman›z mümkündür. E¤er Nathan caddesinde yürürken Hintli veya Pakistanl› biri gelip size gayet dostane bir flekilde tak›m k›yafet diktirmek isteyip istemedi¤inizi veya sahte Rolex 50
Resim 6. Hong Kong'da kültür ve e¤lence www.normatif.com
normatif
nin bulufltu¤u kumsallar›nda yürüyebilirsiniz. Hong Kong'da ziyaret etmenizi tavsiye edebilece¤im yerlerin bafl›nda; Viktorya Tepesi (panoramik seyir), Hollywood Yolu (Bruce Lee ve Jackie Chan gibi film y›ld›zlar›n›n el izleri), Lantau Adas› (26 metre yüksekli¤indeki ve 202 ton a¤›rl›¤›nda ki devasa Buda heykeli), Lamma Adas› (enfes deniz ürünleri restoranlar›n›n bulundu¤u bal›kç› köyleri), Wong Tai Sin (Hong Kong'un en popüler Taoist tap›na¤›), Kowloon Park› (binalar içinde yeflil bir vaha gi-
Resim 5. Hong Kong ›fl›k ve ses gösterisi (Symphony of lights)
bi bir park), Tsing Ma Köprüsü
san'›m›za
Cheung
'Wan Chai' bölgelerinde bulunan
(hem tren ve hem de araç trafi¤i-
Chau Bun festivali ve sonbahar
say›s›z kulüp, bar ve diskoda sa-
nin akt›¤› en uzun köprü, 2.2
festivali sadece bir kaç›d›r, resim
bah›n ilk ›fl›klar›na kadar e¤lene-
km), vs. ‹nan›n daha yazmak iste-
6. Hong Kong ayr›ca baflka bir-
bilirsiniz (sizlere bu yaz›y› yazabil-
di¤im ve görmenizi tavsiye ede-
çok festivale ve kültürel olaya da
mek için, büyük fedakârl›klara
ce¤im o kadar çok yer var ki ma-
ev sahipli¤i yapar (Çin operas›,
katlan›p denemek zorunda kal-
alesef bu yaz›da hepsine yer vere-
geleneksel
d›m!).
benzeyen
müzik
konserleri,
Canto-pop flovlar›, dünyaca ünlü
E¤itim: Benim burada bulun-
pop ve klasik müzik konserleri gi-
ma nedenim de e¤itim oldu¤un-
bi). Guinness rekorlar kitab›na gi-
dan, Hong Kong'dan bahseder-
ren ve hemen hemen tüm gök-
ken biraz da e¤itim sektörüne
delenlerin ilginç ›fl›kland›rmalar›y-
de¤inmek istiyorum. Edindi¤im
la kat›ld›¤› '›fl›k ve ses gösterisi'
bilgilere göre Hong Kong'da e¤i-
her aksam saat sekizde bafllay›p
tim, özellikle de üniversite e¤itimi
yirmi dakika sürer, resim 7. Bu
Kültür ve E¤lence: Hong
son 20 y›lda önemli de¤ifliklikler
gösteriyi ilginç k›lan faktörlerin
Kong her ne kadar kozmopolit
geçirmifl. ‹ki olan üniversite say›s›
bafl›nda binalar›n ›fl›klar› ve say›s›z
bir yap› sergilerse de, kültürel
sekize yükselirken üniversiteli
havai fifle¤in fonda çalan müzik
köklerine ve tarihi geleneklerine
oran› da yüzde 2'den yüzde 18'e
eflli¤inde izleyicilere mükemmel
sad›k kalm›flt›r. Bunu flehirde var
yükselmifl. Genel hatt›yla 6 y›l il-
bir görsel flölen yaflatmas›d›r. Bu
kokul okuduktan sonra 5 y›ll›k or-
olan çok say›da müze, düzenle-
flölenden sonra feribota atlay›p
taokul e¤itimi al›p Hong Kong
nen festival ve etkinliklerden an-
Hong Kong adas›na geçebilir, bir
sertifika e¤itim s›nav›na (Hong
lamak mümkündür. Bu festivaller
fleyler yedikten sonra D'Aguilar
Kong Certificate of Education
aras›nda ejderha fleklindeki tek-
caddesi etraf›nda ki 'Lan Kwai
Examination - HKCEE) giriyorlar.
nelerle yap›lan yar›fllar, Çin yeni
Fong' veya biraz daha güneydeki
Bu s›navdan baflar›l› olanlar iki y›l-
miyorum, resim 5. Bu yerler ve daha fazlas› hakk›nda detayl› bilgiyi Hong Kong Turizm Bürosu'nun internet adresinden edinebilirsiniz (www.discoverhongkong.com/eng/touring/hkiidistricts/index.jhtml).
y›l kutlamalar›, bizim 23 Niwww.normatif.com
51
normatif
l›k programlara kay›t olma hakk›-
mek (sak›n benim yapt›¤›m›
yeterli hemen hemen yeni
n› kazan›yor. Bu programdan
sanmay›) yasak cezas› 1.000
demlik getiriyorlar. Bir de gar-
sonra e¤itimlerine devam etmek
YTL veya 3 ay hapse kadar va-
son veya masadan biri biten
isteyenler aralar›nda Çin dili, ‹ngi-
rabiliyor!
çay fincan›n›z› doldurursa te-
lizce, matematik, sanat, fizik, tarih, halkla iliflkiler, co¤rafya vs. bulunan genifl bir konu yelpazesinden ileri seviye s›nav›na (Hong Kong Advanced Level Examination - A-level) giriyorlar. Yani e¤i-
• Her istedi¤iniz zaman karfl›-
flekkür etmek için iflaret par-
dan karfl›ya geçemiyorsunuz,
ma¤›n›z› masaya 3-4 kez vur-
alt-üst veya yaya geçitlerinden
man›z yeterli. Bu davran›fl›n
geçmeniz laz›m. Hem trafik
bizim 'eyvallah'›m›za benziyor
çok yo¤un hem de polis gördü¤ünde size ceza yazabilir.
tim sistemi farkl› olsa da burada da ö¤rencilerin ifli kolay de¤il. Bu sekiz üniversite de 2006 y›l›nda baflta olmak üzere Hong Konglu ve Çinli ve dünyan›n farkl› ülkelerinden gelen toplam 74.760 ö¤-
var; k›rm›z› ›fl›kta aral›kl› yeflil de ise s›k bir flekilde bipleyerek görme engellilere haber veriyor. • Restoranlarda ekmek, salata,
tora seviyesinde programlara ka-
beyaz peynir, zeytin bulunma-
y›t yapt›rm›flt›r (General Statistics
makta ve hatta baz› restoran-
on Higher Education in Hong
larda peçeteden ve suyunuza
Kong, 2006). Özellikle Avrupa ve
istedi¤iniz buzdan cüzide olsa
Amerika'da ki üniversitelerle ö¤-
ücret al›yorlar (tecrübeyle sa-
renci de¤iflim protokolleri olup,
bit flafl›rmay›n, k›zmay›n!).
farkl› bir kültürde e¤itim tecrübe sunarlar.
hofllar›na gidiyor. • ‹flinizi kolaylaflt›raca¤›na inand›¤›m baz› basit Kantonca kelime ve cümleciklerin Türkçe okunufllar› flu flekildedir; teflekkür ederim ve özür dilerim, ayn› kelime kullan›l›yor (›mm-
renci lisans, yüksek lisans ve dok-
çok say›da yabanc› ö¤renciye
goy), evet (hai), hay›r (›m hai), merhaba (ney-ho), günayd›n (co-san), iyi geceler (co-tau), nas›ls›n (dim-ar), iyiyim (gehou), bu kaç para (ley-go-geyçin), çok pahal› (hov-gu-ai), indirim yap (peng-di), 'büyük
• Restorana gitti¤inizde ücretsiz
bir ihtimale size de indirim is-
bitki çay› servis ediyorlar ge-
tedikten sonra nereli oldu¤u-
nelde Hong Konglular çubuk,
nu soracaklar, onun için' ben
Pratik Bilgiler: Yaz›ma afla¤›-
kafl›k ve küçük kâselerini bu
Türkiyeliyim (oo-hai-To i key -
da belirtece¤im baz› noktalar› s›-
s›cak çayla bir duruluyorlar
yan),
ralayarak devam etmek istiyo-
(restoranlar bu ifl için orta boy
(dong-leng-ça).
rum. Bu konular ya benim düfltü-
bir kâse koyuyorlar masan›n
¤üm ya da baflkalar›ndan göz-
ortas›na). Daha sonra sizin bu
lemledi¤im hatalar veya yap›lma-
durulama veya sanitasyonu-
s›nda fayda olan davran›fllar;
nuz bitti¤inde bu kâseyi kald›-
en uzun yürüyen merdiveni ve
• Öncelikle k›rm›z› renkteki çöp
r›yorlar ki bunu bizim resto-
dünyan›n en yüksek 15 binas›n-
atmay›n
ranlarda yapsan›z hakaret ka-
dan 4'üne ev sahipli¤i yapan ve
çünkü çöp tenekesi de¤iller,
bul ederler hatta dayak bile yi-
her gece liman›nda yap›lan ›fl›k
kutsal kabul edilen adak kâ-
yebilirsiniz!
senfonisiyle rekor kitab›na giren
tenekelerine
çöp
¤›tlar›n›n yak›ld›¤› tenekeler, aman dikkat! • Yerlere çöp atmak veya tükür52
• Trafik ›fl›klar›nda sesli uyar› da
ve bunu yapt›¤›n›z› göremek
buzlu
limonlu
çay
Dünyada kifli bafl›na düflen en yüksek cep telefonu say›s›, en yüksek bilgisayar kullan›m oran›,
• Masaya demlikle getirdikleri
Hong Kong'u ö¤renci veya turist
çay›n›z bitti¤inde istemek için
olarak 'en k›sa sürede' ziyaret et-
demli¤in kapa¤›n› kald›rman›z
menizi tavsiye ederim. www.normatif.com