Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Ãàð÷èã ÎíîÎûí õýñýã áóþó ñóäàÎãààíû õýñýã . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 ÒºñÎèéí õýñýã I á¿Îýã. ÕýðýãÎýã÷èéí øààðäÎàãà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.1 ÕýðýãÎýã÷èéí òóõàé ìýäýýÎýÎ 1.2 ÕýðýãÎýã÷èéí ¿éÎ àæèÎÎàãààíû îíöÎîã 1.3 Ñèñòåì õºãæ¿¿Îýõ ¿íäýñÎýÎ 1.4 ÕýðýãÎýñýí íýð òîìú¸îíû òîäîðõîéÎîÎò 1.5 ËàâÎàõ ìàòåðèàÎ 1.6 ÕýðýãÎýã÷èéí ôóíêöèîíàθ øààðäÎàãà II á¿Îýã. Ëðõèòåêòóðûí ñîíãîÎò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.1 ¯éÎäÎèéí ñèñòåìèéí ñîíãîÎò 2.2 Ïðîãðàì÷ÎàÎûí ñèñòåì III á¿Îýã. Ñèñòåìèéí øèíæèÎãýý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1 Обьектийн холбоосын диаграмм 3.2 Обьектийн холбоосийн диаграммын өргөтгөл (ERD) 3.3 Åðºíõèé äèàãðàìì ÑËD 3.4 ªãºãäÎèéí óðñãàÎûí äèàãðàìм 3.5 ªãºãäÎèéí òîθ IV á¿Îýã. Ñèñòåìèéí çîõèîìæ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 4.1 Бїтцийн схем 4.2 Øèéäâýðèéí ìîä 4.3 Блок схем 4.4 ÎðîÎò ãàðàÎòûí çîõèîìæ V á¿Îýã. Òåñò÷èÎýÎ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 VI á¿Îýã. Êîä÷èÎîÎ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58 Åðºíõèé ä¿ãíýÎò ËøèãÎàñàí á¿òýýÎèéí æàãñààÎò ÕàâñðàÎò
1
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
ÎíîÎûí õýñýã Çîðèëãî Электрон худалдаа нь дэлхийн монопольт хэрэгсэл болон хөгжиж байгаа бөгөөд манай оронд ч электрон худалдааны хэрэгцээ бий болж байна. Үүнтэй уялдаад томоохон пүүс компани, аж ахуй эрхлэгчид бараа бүтээгдэхүүний борлуулалтандаа Internet ашиглаж байна.
Энэхүү “Электрон дэлгүүр”-ийг бараа бүтээгдэхүүний
худалдаа хийдэг ямар ч байгууллага ашиглах боломжтой юм. Энэ төслийн ажлын хүрээнд дараах асуудлуудыг судлах зорилт тавьлаа. •
ÝÎåêòðîí òºÎáºð òîîöîîíû ¿éÎ÷èÎãýý äýÎõèéí õýìæýýíä áîÎîîä ìàíàé îðîíä ÷óõàì Øìàð áàéäÎààð õýðýãæèæ áàéãàà âý?
•
ÌîíãîÎ îðíû áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóÎÎàãóóäûí ¿éÎ àæèÎÎàãàà Øìàð íºõöºÎ áàéäàÎä áàéíà âý?
•
ÝÎåêòðîí òºÎáºð òîîöîîíû Øìàð òºðÎèéí ¿éÎ÷èÎãýýí¿¿ä ÌîíãîÎä îäîî íýâòýð÷ áàéãàà õèéãýýä, òýð í¸ Øìàð çàð÷ìààð, Øàæ õýðýãæèæ áàéíà âý?
•
ÒºÎáºð òîîöîîã Èíòåðíåòèéí òåõíîÎîãè àøèãÎàí ýÎåêòðîí àðãààð àðèÎæààíû
áàíêíû
åðäèéí
¿éÎ÷èÎãýýíýýñ
Øìàð
ØÎãààòàé,
÷óõàì
þóãààðàà äàâóó òàÎòàé âý? •
Ýíý ¿éÎ÷èÎãýýã õýðýãæ¿¿Îýõ, áîÎîâñðîíãóé áîÎîõûí òóÎä öààøèä Øìàð àæÎóóäûã õýðýãæ¿¿ÎáýÎ çîõèõ âý? Ýëåêòðîí áèçíåñ ãýæ þó âý? ÝÎåêòðîí áèçíåñ(e-áèçíåñ) ãýäýã í¸ îÎîí ç¿éÎèéã àãóóÎñàí ìàø ºðãºí
îéÎãîÎò áàéäàã. Òîâ÷õîíäîî ý-áèçíåñ í¸ ìýäýýÎÎèéí òåõíîÎîãè àøèãÎàí õèéãääýã
áèçíåñ.
ÝÎåêòðîí
àðèÎæàà
(ý-àðèÎæàà),
ýÎåêòðîí
òºÎáºð
òîîöîî (ý-òºÎáºð òîîöîî) ãýñýí âýá òåõíîÎîãèä ñóóðèÎñàí áèçíåñ¿¿ä í¸ ý-áèçíåñèéí íýãýýõýí õýñýã þì. Ý-áèçíåñèéí áóñàä áèçíåñýýñ ØÎãàãäàõ õàìãèéí ãîÎ áºãººä àìèí ÷óõàÎ ÷àíàð í¸ Èíòåðíåò äýýð õèéãääýãò îðøèíî. çèçíåñ õèéãäýõ,
¿éÎ àæèÎÎàãàà
Øâàãäàõ çàð÷èì
åðäèéí
áèçíåñòýé àäèÎ, ººðººð õýÎáýÎ öîî øèíý ç¿éÎ ìýòýýð áóñàä áèçíåñýýñ ñàÎãàæ îéÎãîæ áîÎîõã¿é. Õàðèí áèçíåñèéí øèíý çàãâàð ãýæ õýÎæ áîÎîõ þì. 2
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
î÷èð í¸ óÎàìæÎàÎò áèçíåñýýñ ØÎãààòàé òàÎ í¸ îðîí çàé öàã õóãàöàà õàìààðàÎã¿éãýýð áèçíåñ ãÎîáàθ îð÷èíä õèéãääýã. ¯éÎäâýðÎýã÷-áýÎòãýí
íèéο¿Îýã÷,
õýðýãÎýã÷-áàðàà
íèéο¿Îýã÷èä,
¿éÎäâýðÎýã÷-õýðýãÎýã÷, ¿éÎäâýðÎýã÷-õóäàÎäàã÷ õîîðîíäõè õàðèÎöààã îéðòóóÎæ,ýÎäýâ øàò äàìæÎàãûã öººð¿¿Îæ, áèçíåñèéí óØÎäàà õîÎáîîã ñàéæðóóÎæ áàéíà. ÕóäàÎäàí àâñàí áàðàà ¿éÎ÷èÎãýýíèé òºÎáºðèéã ýÎåêòðîí àðãààð ã¿éöýòãýõ òóõàé ñàíàà áîÎ öîî øèíý ç¿éÎ îãò áèø áèÎýý. ç¿õýÎäýý áèø ÷ íýãýýõýí
õýñýã
í¸
ýÎåêòðîí
àðãààð
ã¿éöýòãýãäýæ
áàéãàà
òºÎáºð
òîîöîîíû õýðýãñο¿äèéã áèä ºäºð á¿ð Î õàðæ áàéäàã áèÎýý. 1970ààä îíû ýöýñ, 80-ààä îíû ýõýí ¿åýñ ýõÎýýä òºÎáºð òîîöîîíû õýðýãñýÎ ìàø áàãà ÷ òîäîðõîé õýìæýýãýýð êîìï¸þòåðûí ñ¿Îæýýãýýð äàìæèõ áîÎæ ýõýÎñýí. Õàðèí Èíòåðíåò áèé áîÎñîí í¸ á¿õ ç¿éÎèéã ¿íäñýýð í¸ ººð÷èÎñºí þì. Èíòåðíåòèéí ñ¿Îæýýíä õîÎáîãäñîí êîìï¸þòåðûí òîî ãýõýä Î ºíººäºð õýäýí àðâàí ñàØàð òîîÎîãäîæ áàéíà. ÒºÎáºð òîîöîîã áýÎýí áóñààð ã¿éöýòãýõýä ìýäýýÎÎèéí òåõíîÎîãè, êîìï¸þòåðûí ñ¿Îæýý èõýýõýí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýõ áîÎæýý. ªºðººð õýÎáýÎ ýíý òåõíîÎîãè õ¿í òºðºÎõòºíèé ò¿ãýýìýÎ õýðýãÎýý áîÎæ ÷àäñàí. ÕÕI çóóíûã ìýäýýÎÎèéí çóóí áîÎíî ãýäãèéã äýÎõèé íèéòýýð õ¿Îýýí çºâøººðñºí
ýíý
¿åä
ìàíàé
îðíû
õóâ¸ä
èíòåðíåòèéí
îð÷èí
äàõ¸
ïðîãðàì÷ÎàÎ, ìýäýýÎÎèéí òåõíîÎîãè í¸ áóñàä îðîíòîé õàð¸öóóÎàõàä õºãæèæ
áàéãàà,îð÷èí
¿åèéí
èíòåðíåòèéí
ïðîãðàì÷ÎàÎûí
øèÎäýã
òåõíîÎîãèóäûã àøèãÎàæ õèéñýí á¿òýýÎ öººíã¿é áàéãàà í¸ ñàéøààÎòàé õýðýã þì.Èíòåðíåòèéí îð÷èíä ìýäýýÎýÎ äàìæóóÎàõ áîÎîí ïðîãðàì÷Îàõ îð÷èí ¿åèéí äýâøèÎòýò òåõíîÎîãèéã ñóäÎàõ, íýâòð¿¿Îýõ àæèÎ í¸ ìàíàé îðíû õóâ¸ä ÷óõàÎ à÷ õîÎáîãäîÎ á¿õèé çàéÎøã¿é àñóóäàÎ áºãººä ýíý ÷èãÎýÎä õèéõ íýãýí àÎõàì áîÎãîæ ýíýõ¿¿ òºñÎèéí àæÎûã õèéÎýý. Ýëåêòðîí áèçíåñèéí ºíººãèéí òºëºâ Õ¿ì¿¿ñ ºäºð òóòàì Øìàð íýãýí ç¿éÎèéí òºÎºº, Øíç á¿ðèéí õýÎáýð, àðãààð òºÎáºð òºÎæ áàéäàã áèÎýý. ÒóõàéÎáàÎ, äýÎã¿¿ðò ÷ þìóó î÷îîä õóäàÎäàà àðèÎæàà õèéæ áàéãàà áîÎ áýÎýí ìºí㺺ð, ÷åêýýð, êðåäèò êàðòààð ãýõ ìýò îÎîí àðãààð òºÎáºðºº òºÎæ áîÎäîã. Çàðèì òîõèîÎäîÎä áèçíåñèéí áàéãóóÎÎàãóóä ººð õîîðîíäûí òºÎáºð òîîöîîíû àñóóäÎààð
3
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
private network áóþó çºâõºí áàéãóóÎÎàãà õîîðîíäûí êîìï¸þòåðèéí ñ¿Îæýýãýýð àðèÎæààíû
äàìæóóÎàí øèíæòýé
øèéäâýðÎýäýã.
áîÎæ
èðñíýýð
Õàðèí
Èíòåðíåòèéí
ñ¿Îæýý
áîÎîîä
æèðèéí
áèçíåñìýí¿¿ä
õýðýãÎýã÷èä ÷ ýíý äýÎõèé íèéòèéí ñ¿Îæýýã àøèãÎààä áèçíåñ õèéõ àðãûã ýðýÎõèéÎæ ýõýÎñýí áèÎýý. Õàìãààëàëòûí òàëààð ÄýÎõèé äýýð õàìãèéí àíõíû ýÎåêòðîí òºÎáºð òîîöîîíû (ÝÒÒ) ñèñòåì¿¿äèéí íýã áîÎîõ First Virtual Holding-èéí Virtual PIN ñèñòåì 1994 îíû 10 ñàðä Èíòåðíåò äýýðõ ¿éÎ àæèÎÎàãààãàà ýõýÎñýí þì. Ñèñòåìòèéí çîðèÎãî í¸ áàãà ¿íý á¿õèé ìýäýýÎο¿äèéã Øìàð íýãýí òóñãàé ïðîãðàì õàíãàìæ, òºõººðºìæ àøèãÎàÎã¿éãýýð
ñ¿Îæýýãýýð
õóäàÎäààÎàõ
ØâäàÎ
áàéæýý.
Ãýõäýý
ñèñòåìèéí íóóöÎàÎ õàìãààÎàÎò á¿ðýí áîÎîâñðîãäîí íàéäâàðòàé áèø áàéñàí í¸ õýðýãÎýã÷äýä òèéì ÷ òààòàé áèø ç¿éÎ áàéâ.[1.1] ÿéÎãýý õèéõèéí òóÎä õýðýãÎýã÷ ÷ òýð, õóäàÎäàà÷èí ÷ òýð First Virtual (FV)-ä çààâàÎ á¿ðòã¿¿Îñýí áàéõ øààðäÎàãàòàé áàéäàã. ÕýðýãÎýã÷èéí êðåäèò êàðòûí ìýäýýÎÎèéã Virtual PIN õýìýýõ êîäòîé õîÎáîæ, ò¿¿ãýýðýý äàìæóóÎàõ òºÎáºð òîîöîîã ã¿éöýòãýíý. 2. Õýðýãëýã÷èéí êîä õ¿÷èíòýé ýñýõ
First Virtual ÝÒÒ-û ñèñòåìèéí ñåðâåð
3. Õàðèó: ДýÎã¿¿ðèéí âýá ñåðâåð
5. ÿéëãýýíèé ìýäýýëýë
4. Áàðààíû òóõàé ìýäýýëýë
6. ÿéëãýýã áàòàëãààæóóëíà óó 7. Õ¿ëýýí àâàõ/àâàõã¿é ýñâýë õóóðàì÷ çàõèàëãà
1. Õýðýãëýã÷èéí êîä
Õóäàëäàí àâàã÷
Çóðàã 1.4.1 FV ñèñòåìýýð òºÎáºð òºÎºõ ïðîöåññ
4
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Collect all relevant information áóþó CARI áîÎ áèåò áàðààã êðåäèò êàðòààð õóäàÎäàí àâàõ çàõèàÎãûã WWW-ýýð äàìæóóÎàí ºãºõ ýíãèéí ñèñòåì þì. Ýíý ñèñòåìèéã àíõ ËÕî-ûí Information Technology Partners-èéí òåõíîÎîãèéí ãðóïï õèéñýí áàéíà. FV-òàé àäèÎààð ýíý ñèñòåìä ÷ êðåäèò êàðòûí ìýäýýÎÎèéã Èíòåðíåòýýð äàìæóóÎäàãã¿é. Ýíä “voice robot” àøèãÎàí ìýäýýÎÎèéã òåÎåôîíîîð àâäàã áàéíà. Ýíý ñèñòåìýýð ¿éÎ÷ο¿Îýã÷èä
ñèñòåìýýñ
îÎãîñîí
VCC
áóþó
Virtual
Credit
Card
äóãààðòàé áàéäàã. Ýíý äóãààð í¸ òóõàéí õýðýãÎýã÷èéí êðåäèò êàðòûí äóãààðòàé õîÎáîîòîé áàéõ àãààä VCC-ã 4 îðîíòîé íóóö êîäîîð (PIN) êîäîÎæ õàìãààÎäàã.
6. ÈìýéÎýýð áàòàÎãààæóóÎàÎò õèéõ (option)
1.VCC,PIN,áàðà àíû çàõèàÎãà
Õýðýãëýã÷è éí âýá áðàóçåð
CARI-ä õîÎáîãäñîí âýá ñåðâåð
Normal or secure HTTP 2.ÈìýéÎýýð áàòàÎãààæóóÎàÎò àâàõ
Merchant order processing system
NFS server
3.ÇàõèàÎãûí òóõàé ìýäýýÎýÎ
5.ÇàõèàÎãûí òóõàé ìýäýýÎýÎ
NFS client CARI
4.VCC-ã øàÎãàí áàòàÎãààæóóÎà
Çóðàã 1.4.2 VCC-ýýð õóäàÎäàí àâàÎò õèéõ ÝÎåêòðîí òºÎáºð òîîöîîíû õàìãèéí ñ¿¿Îèéí ¿åèéí ñèñòåì¿¿ä í¸ íóóöÎàÎ õàìãààÎÎûí òåõíîÎîãè á¿õèé, êðåäèò êàðòûí ìýäýýÎÎèéã øóóä àøèãÎàäàã ñèñòåì¿¿ä þì. ËÎèâàà èíòåðíåòýýð äàìæñàí õàðèÎöààíä áàéíãà îðøèí áàéñààð èðñýí ãîÎ àþóÎ áîÎ õàêåð. ÕàðèÎöàã÷ òàÎóóäûí õîîðîíä äàìæèæ áàéãàà ìýäýýÎýÎ, ìºíãºíèé óðñãàÎä íýâòðýí îðîõ, õóóðàì÷ äàíñ ¿¿ñãýí ìºí㺠çàâøèõ ãýõ ìýò÷èÎýí ìºíãºòýé õîÎáîîòîé õàðèÎöàà òýäíèé ñîíèðõÎûã ñîðîíçîí àäèÎ
5
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
òàòäàã
í¸
îéÎãîìæòîé.
ìýðãýæèÎòí¿¿ä
Ганбаатар(SW04D042)
×óõàìõ¿¿
ýíý
àþóÎààñ
õàìãààÎàõûí
òîÎãîéãîî ãàøèÎãàæ áàéíà. Õàêåðóóäûí
òóÎä
õàÎäÎàãûã
äàðààõ¸ áàéäÎààð àíãèÎàí ¿çýæ áîÎîõ þì. -
Ñåðâåð áóþó òºÎáºð òîîöîîíû ñèñòåì ð¿¿ õàÎäàõ
-
Ñåðâåðèéí
áóþó
áàíêíû
ºìíººñ
õýðýãÎýã÷èéí
áðàóçåðòàé,
ýñâýÎ
õýðýãÎýã÷èéí áðàóçåðûí ºìíººñ ñåðâåðòýé õàðèÎöàõ -
Âýá ñàéòàä áóþó õýðýãÎýã÷ áàíêíû ñèñòåì ð¿¿ äàìæèæ îðäîã òýð õýñýã ð¿¿ õàÎäàõ
-
ÌýäýýÎÎèéã äàìæèõ Øâöàä õàÎäàõ- óðñãàÎûã ñîÎèõ, ººð÷κõ, áóðóó ìýäýýÎýÎ äàìæóóÎàõ ãýõ ìýò. Ýíý í¸ áàíê, õýðýãÎýã÷ õî¸ð ìýäýýÎýÎ ñîÎèÎöîæ áàéõ äóíäóóð í¸ îðîõ ¿éÎäýÎ þì.
Digital certificate SSL-í õàìãààÎàÎò í¸ Public-Private Key (PPK) êðèïòîãðàôààð
õèéãäñýí
öèôðýí ñåðòèôèêàòûí õýÎáýðýýð õýðýãæäýã. Ýäãýýð ñåðòèôèêàòóóä í¸ online õàðèÎöààíä òóõàéí ñåðòèôèêàòûã ýçýìøèã÷èéí òàíèõ òýìäýã áóþó “ïàñïîðò” í¸ ñåðâåðèéã
áîÎæ
áèå
ºãäºã
áèåä
í¸
áàéíà.
òàíèóÎàõûí
ªºðººð òóÎä
õýÎáýÎ èéì
õýðýãÎýã÷
áîÎîí
ñåðòèôèêàòóóäûã
àøèãÎàäàã. Ýíä 2 òºðÎèéí ñåðòèôèêàò áàéíà. -
Root certificate
ÕýðýãÎýã÷èéí Îîêàθ âýá áðàóçåð äýýð ñóóíà. -
Server certificate
Òóõàéí áàéãóóÎÎàãûí âýá áàéðÎàæ áóé ñåðâåð äýýð ñóóäàã. ÒºÎáºð òîîöîîíû õýÎáýð¿¿ä ÒºÎáºð òîîöîîíû õàìãèéí ýíãèéí áºãººä àíõíû õýÎáýð áîÎ ñîÎèÎöîî áóþó áàðòåð áèÎýý. Õýã áàðààã íºãººãººð ñîÎèõ ýíý <<òºÎáºð>>-èéí àðãûí õóâ¸ä õî¸ð òàÎûí õýðýãöýý çýðýã õàíãàãäàæ áàéõ çàéÎøã¿é øààðäÎàãàòàé áîÎäîã ñóÎ òàÎ áàéÎàà. Öàã õóãàöàà óÎèðàõûí õýðýý𠺺𠺺ð òºÎáºðèéí õýðýãñýο¿ä ãàð÷ èðñýí. ¯ð ºãººæ í¸ íèéòýä èÎýðõèé áàéäàã ¿ð òàðèà, äàâñ, àÎò ãýõ ìýòèéí ìàòåðèàÎÎàã ç¿éÎñ õàìãèéí àíõíû ìºí㺠áàéæýý. Ëâ÷ Øâàõ, õóâààæ õàãàñÎàæ áîÎäîã ÷àíàðûíõàà ¿¿äíýýñ Øâààíäàà àÎòàí áîÎîí ìºíãºí çîîñíóóä ºðãºíººð õýðýãÎýãäýæ ýõýÎñýí ¿å áîÎ àæ үéÎäâýðèéí õóâ¸ñãàÎûí 1800-ààä îí áàéÎàà. çýÎýí ìºíãºí òºÎáºð 6
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
̺í㺠áîÎ òºÎáºðèéí õýðýãñÎèéí õóâ¸ä áóñàä õóâèÎáàðóóäàà áîäâîÎ õàìãèéí ýíãèéí õØÎáàð áºãººä õàìãèéí ¿ð ºãººæòýé òºÎáºðèéí õýðýãñýÎ ãýæ òîîöîãäîæ áàéñàí ¿å áèé. ¯íý áàãàòàé ç¿éÎñèéã õóäàÎäàí àâàõäà òîõèðîìæòîé, àìàðõàí õºðâºäºã, èõ õýìæýýíèé ìºíãèéã ö¿íõ, áîãöîîð 纺õºä õØÎáàð áàéõààñ ãàäíà ¿éÎäâýðÎýÎèéí ºðòºã áàãàòàé, áýÎýí ìºí㺺ð òºÎáºð õèéõýä Øíç á¿ðèéí øèìòãýÎ õóðààìæ, òàòâàð òºÎäºãã¿é ãýõ ìýòèéí äýâóó òàÎóóäòàé. ÃýòýÎ íºãºº òàÎààñ í¸ àâààä ¿çâýÎ ìºíãºí äýâñãýðò ººðºº áàñ ÷ <<¿íýã¿é>>, ñàéõàí ç¿éÎ áèø ýý. Ìàø èõ õýìæýýíèé áýÎýí ìºí㺠ýðãýÎòýíä áàéäàã. ÆèÎ á¿ð èõ õýìæýýíèé ìºíãºí äýâñãýðò¿¿ä óðàãäàæ,
õóó÷ðàí
ýðãýÎòýýñ
ãàð÷,
ìºí
òºäèé
õýìæýýíèé
øèíý
äýâñãýðò¿¿ä øèíýýð õýâÎýãäýí ã¿éÎãýýíä îðæ áàéäàã.ÕýâÎýÎòèéí çàðäàÎ ãýæ áàéíà. ÕýâÎýãäýí ãàðñàí øèíý äýâñãýðò¿¿äèéã áàíê õîîðîíä
纺õèéí
òóÎä
ºíäºð
õýìæýýíèé
íóóöÎàÎ,
õàìãààÎàÎò
øààðäàãäàíà. ̺í Î çàðäàÎ, ýíý ìýò÷èÎýí ìºí㺠õàäãàÎàõ ñåéô ø¿¿ãýýíèé çàðäàÎ õ¿ðòýÎ ãàðíà. Ãýñýí õýäèé ÷ ìºíãºí äýâñãýðòýýð õèéæ áàéãàà òºÎáºð òîîöîî íèéò ã¿éÎãýýíèé 80% îð÷ìûã ýçýÎñýýð Î áàéíà. Áýëýí áóñ òºëáºðèéí õýðýãñë¿¿ä çýÎýí áóñ òºÎáºð òîîöîîã ã¿éöýòãýäýã äàðààõ¸ òºðÎèéí õýðýãÎñ¿¿ä ºíººäºð äýÎõèé íèéòýä ¿éÎ÷èÎæ áàéíà. -
çàíêíû øèÎæ¿¿Îýã
-
×åê
-
ÒºÎáºðèéí êàðòóóä
Äýýðõ õýðýãñο¿äýýð òºÎáºð òîîöîîã õèéõèéí òóÎä çààâàÎ áàíê ðóó î÷èõ, ÷åê áè÷èõ, êðåäèò, äåáèò êàðòóóäààð òºÎáºð õ¿Îýýí àâàõûí òóÎä POS terminal ãýãäýõ òóñãàé ñ¿Îæýý, ïðîãðàì õàíãàìæ, òºõººðºìæ¿¿äèéã ñóóÎãàõ øààðäÎàãàòàé áîÎäîã. Õàðèí ýíý õýðýãñο¿äýä Èíòåðíåòèéí òåõíîÎîãèéã àøèãÎàñíààð ìàø îÎîí äàâóó òàÎóóä ãàð÷ èðñýí þì. ÒóõàéÎáàÎ, øèÎæ¿¿Îýã õèéõèéí òóÎä áàíê ðóó ã¿éõèéí îðîíä õóäàÎäàí àâñàí áàðàà ¿éÎ÷èÎãýýíèéõýý òºÎáºðèéã ãýðòýý êîìï¸þòåðèéíõýý àðä ñóóæ áàéãààä Î òºÎ÷èõäºã, õóäàÎäàã÷ í¸ ÷ ãýñýí çààâàÎ òóñãàé POS terminal àøèãÎàõ øààðäÎàãàã¿é ãýõ ìýò äýâøèÎòýò òàÎóóäòàé áîÎîîä áàéíà.
7
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
ÝÎåêòðîí òºÎáºð òîîöîîíû àðãóóäûã áàñ ÷ öîî øèíý òºÎáºðèéí õýðýãñýÎ þì ãýæ øóóä õ¿Îýýí àâ÷ áîÎîõã¿é ãýäãèéã äýýð äóðäñàí. Ãýõäýý èéì òºðÎèéí ¿éÎ÷èÎãýý ¿ç¿¿Îäýã ñàíõ¿¿ãèéí èíñòèòóòóóä eCash, eCheck çýðýã çàðèì øèíý õýÎáýð¿¿äèéã àøèãÎàäàã. Åðºíõèé人 àðèÎæààíû áàíêíû õàðèÎöàõ äàíñòàé àäèÎ çàð÷ìààð àæèÎÎàäàã áîÎîâ÷ àðãà í¸ ººð. ÕàðèÎöàõ äàíñíû ýÎåêòðîí õóâèÎáàð ãýæ íýðÎýñýí ÷ áîÎîõ þì. Èíòåðíåòèéí îð÷èí äàõü ïðîãðàì÷èëàëûí áîëîí ìýäýýëýë äàìæóóëàõ òåõíîëîãèéí ñóäàëãààíû ¿ð ä¿í 1.Internet Internet ãýäýã áîÎ íýãäñýí íýã õýÎíèéã(common language) àøèãÎàí õîîðîíäîî õîÎáîãäñîí êîìï¸þòåðóóäûí òîì (global) ñ¿Îæýý þì. Internet-èéã á¿õ ç¿éÎèéã í¸ õýí íýã í¸ ýçýìøèæ õØíàäàãã¿é áºãººä õîîðîíäîî õîÎáîãäñîí íýã òîì ñ¿Îæýý áóþó îÎîí óÎñûí òåÎåôîíû ñèñòåìòýé àäèÎòãàæ áîÎíî. World Wide Web (WWW or Web) Internet-ýýð äàìæóóÎàí õîîðîíäîî õîÎáîîòîé ãðàôèê, òåêñò ìýäýýÎÎèéã õóóäàñ áàéäÎààð õýðýãÎýã÷äýä õ¿ðãýíý. Ýíýõ¿¿ õóóäàñ í¸ òåêñò, çóðàã, êèíî, äóó ãýõ ìýò þóã ÷ àãóóÎæ ÷àäíà. Ýäãýýð õóóäàñ í¸ Øìàð íýãýí êîìï¸þòåð äýýð äýÎõèéí õààíà ÷ áàéæ áîÎíî. Web –ä õîÎáîãäñîí Î áîÎ äýÎõèéí äàØàð ìýäýýÎÎèéã õàéõ, ìýäýýÎýÎä õàíäàõ áîÎîìæòîé áîÎíî. Web
õóóäàñ
äýýð
õóóäñóóäòàé
òåêñò,
çóðàã
õîÎáîãäîíî.
¯¿íèéã
äýýð
äàðààä
HyperLink
ãýæ
Î
ººð
íýðÎýäýã.
ÕîÎáîîòîé õóóäñóóä í¸ ººð êîìï¸þòåð äýð , ººð Web site äýýð áàéæ
áîÎíî.
Web
site
áîÎãîí
Unique
Resource
Locator(URL)
ãýæ
íýðÎýãääýã äàõèí äàâòàãäàøã¿é õàØãòàé áàéäàã. 2.Intranet Intranet ãýäýã í¸ Transmission Control Protocol /Internet Protocol (TCP/IP)-îîð Øâäàã ñ¿Îæýý áºãººä internet-ä õîÎáîãäîîã¿é áîÎîâ÷ Internet –èéí òåõíîÎîãè,ñòàíäàðòóóä áîÎîí õýðýãñο¿äèéã àøèãÎàí ìýäýýÎÎèéã õýðýãÎýã÷äýä õ¿ðãýäýã Private ñ¿Îæýý þì. Web server í¸ Intranet-èéí îð÷èíä Internet-èéí íýãýí àäèÎ õýðýãÎýã÷èéí Requst /õ¿ñýÎò/èéí äàãóó Hypertext õóóäàñ /òåñò, çóðàã, êèíî,äóó çýðãèéã
8
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
àãóóÎñàí/ , ìýäýýÎÎèéã õýðýãÎýã÷äýä õ¿ðãýõ ìºí áààç, ºãºãäÎèéí ñàíðóó õàíäàõ áîÎîìæèéã õàíãàíà. 3.Internet Information Server Internet Information Server (IIS) ãýäýã áîÎ Internet /Intranet-èéí îð÷èíä ìýäýýÎÎèéí ñèñòåì áàéãóóÎàõ áîÎîìæ îÎãîõ Microsoft-èéí Windows NT server äýýð àæèÎÎàäàã Web server þì. IIS Hypertext Transfer Protocol (HTTP) àøèãÎàí ìýäýýÎÎèéã ò¿ãýýäýã. ̺í IIS í¸ FTP, gopher (menu-driven protocol)çýðýã ¿éÎ÷èÎãàà ¿ç¿¿Îæ ÷àäíà. FTP Service í¸ Web site-ààñ ôàéÎ äàìæóóÎàõ áîÎîìæ îÎãîíî. 4.Internet Information Server ÿàæ àæèëëàäàã âý? Web
áîÎ
Request(õýðýãÎýã÷èéí
õ¿ñýÎò),
Response
(ñåðâåðèéí
õàðèóÎò)-èéí ¿íäñýí ñèñòåì þì. Web browser í¸ URL àøèãÎàí Web serverð¿¿ request èÎãýýäýã. Õàðèí Web server í¸ Response Hypertext Makeup Language (HTML) õóóäàñ áóöààäàã.
Çóðàã 1.7.1 HTML õóóäàñ í¸ Web site äýýð óð¸ä í¸ ¿¿ñãýýä õèé÷èõñýí ñòàòèê õóóäàñ (static page) áàéæ áîÎîõîîñ ãàäíà õýðýãÎýã÷èéí Request –ýýñ õàìààðóóÎàõ øèíýýð ¿¿ñãýõ äèíàìèê (dinamic page) áàéæ áîÎíî.
Application Programming Interface(ISAPI)
9
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Internet Server Application programming Interface (ISAPI) í¸ Web Server application áºãººä HTTP request message (õýðýãÎýã÷èéí õ¿ñýÎò)-èéã õ¿Îýýí àâààä áîÎîâñðóóÎàÎò õèéæ response (õàðèó) áóþó Web õóóäàñ
áóöààäàã. Çóðàã 1.7.2 Internet Server Application Programming Interface (ISAPI) í¸ ¿éÎ àæèÎÎàãààãàà çºâõºí ñåðâåð äýýð ØâóóÎæ ¿ð ä¿í áîÎîõ Web õóóäàñ í¸ Î õýðýãÎýã÷èéí êîìï¸þòåð äýýð î÷èäîã. ISAPI –èéã àøèãÎàí request (õ¿ñýÎò), respond (õàðèóÎò) –èéã õØíàæ çîõèöóóÎäàã Filter (ø¿¿Îò¿¿ð) õèéõ áîÎîìæòîé.ISAPI Filter-ýýð õýðýãÎýã÷èéí õîÎáîÎò, õàíäàÎò (logging) çýðãèéã õØíàí çîõèöóóÎæ õýðýãÎýã÷ á¿ðòîõèðñîí ººð ººð ìýäýýÎÎýýð õàíãàæ áîÎíî.
10
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
I á¿Îýã. ÕýðýãÎýã÷èéí øààðäÎàãà 1.1 Õýðýãëýã÷èéí òóõàé ìýäýýëýë Ñèñòåìèéí ýöñèéí õýðýãÎýã÷ í¸ íýã òàÎààñ õóäàÎäàí àâàã÷ íºãºº òàÎààñ äýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí íàð áàéíà. Ýíýõ¿¿ “ÝÎåêòðîí äýÎã¿¿ðèéí ñèñòåì” –èéã áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé õóäàÎäàà õèéäýã Øìàð ÷ áàéãóóÎÎàãà àøèãÎàõ áîÎîìæòîé þì. Энэ удаад áè “ÌÎÕÑîÄËД íîìûí äýÎã¿¿ðийг объектоор авсан юм.
1.2 Õýðýãëýã÷èéí ¿éë àæèëëàãààíû îíöëîã ÕýðýãÎýã÷ ãýðýýñýý áóþó äóðûí èíòåðíýòòýé ãàçðààñ “ÝÎåêòðîí äýÎã¿¿ð” îðîí áàðààãàà ñîíãîí çàõèàÎãàà ºãºí òºÎáºðºº õèéíý. ÄýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí çàõèàÎãûã õØíààä áàðààã õ¿ðãýæ ºãºн
çàõèàÎàã÷òàé õîÎáîî áàðèíà. ÕóäàÎäàí àâàã÷
áàðààã çºâõºí äýÎãýöíýýñ õàðíà. ̺í íîìûí çàðèì íýã õóóäàñíààñ óíøèõ áîÎîìæòîé.
1.3 Ñèñòåì õºãæ¿¿ëýõ ¿íäýñëýë ÝÎåêòðîí õóäàÎäàà í¸ äýÎõèéí õóäàÎäààíû ìîíîïîθò õýðýãñýÎ áîÎîí õºãæèæ áàéãàà áºãººä ìàíàé îðîíä ÷ ýÎåêòðîí õóäàÎäààíû õýðýãöýý áèé áîÎæ áàéíà. Èéìä óã ñèñòåìèéã õºãæ¿¿Îýõ áîÎñîí ãîÎ ¿íäýñÎýο¿äèéã äîîð æàãñààâ. •
çàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé áîðÎóóÎàÎòûã íýìýãä¿¿Îýõ
•
çàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í áîÎîí ººðèéí áàéãóóÎÎàãàà èíòåðíýòèéã àøèãÎàí ñóðòàÎ÷èÎàõ
•
ÕýðýãÎýã÷äèéã òàòàí òîîã íýìýãä¿¿Îýõ
•
çîðÎóóÎàÎòûí ò¿¿õèéã õàäãàÎàí õ¿ññýí ¿åäýý òàéÎàí áè÷èã áàðèìòûã õóðäàí õóãàöààíä àâàõ
•
ÕýðýãÎýã÷ äóðûí èíòåðíýòòýé ãàçðààñ ºðãºí ñîíãîÎò á¿õèé áàðààíààñ õàéí ¿íý õàíøèéã í¸ øóóä ìýäýí õóäàÎäàí àâàõ
•
ÕýðýãÎýã÷
ººðèéí
áèåýð
õóäàÎäààíû
çàðöóóÎäàã
11
ãàçàð
î÷èæ
öàã
çàâàà
èõ
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
•
çàðààíóóäààñ
ñîíãîÎò
Ганбаатар(SW04D042)
õèéí,
¿íý
õàíøòàé
òàíèÎöàí
èõ
õóãàöàà
çàðöóóÎäàã •
ÒºÎáºð
òîîöîîã
áýÎíýýð
õèéäýã
òóÎ
àÎäàõ
ìàãàäÎàÎòàé
ìºí
õýðýãÎýã÷äýä ÷ õ¿íäðýÎòýé Òîâ÷õîí í¸ õýÎýõýä ýíý ïðîãðàì í¸ äýÎã¿¿ðèéí ¿éÎ÷èÎãýýã èíòåðíýòýä web õóóäñààð çîõèîí áàéãóóÎàõ ØâäàÎ þì.
1.4 Õýðýãëýñýí íýð òîìú¸îíû òîäîðõîéëîëò ÝÎåêòðîí äýÎã¿¿ð – ýíýõ¿¿ ñèñòåì ººðºº ÄýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí – óã ñèñòåìèéí á¿ðòãýÎèéã õºòºÎæ, çàõèàÎãóóäûã õØíàæ ã¿éöýòãýõ äýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí ÕýðýãÎýã÷ - õóäàÎäàí àâàã÷
1.5 Ëàâëàõ ìàòåðèàë Голомт Банкны хамтран ажиллах гэрээ /хавсралт 01/ Худалдаа Хөгжлийн Банкны картын төвийн вэб хуудас www.visa.mn ........
1.6 Õýðýãëýã÷èéí ôóíêöèîíàëü øààðäëàãà Ñèñòåìèéí ýöñèéí õýðýãÎýã÷ í¸ íýã òàÎààñ õóäàÎäàí àâàã÷ íºãºº òàÎààñ äýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí íàð áàéíà, тиймээс шаардлагуудыг 2 бүлэглэв.
Хэрэглэгч: •
Хэрэглэгч бүртгэнэ, өөрчлөнө,
•
Бараа сагсанд нэмнэ, хасна
•
Дэлгэрэнгүй болон товч хайлт хийнэ
•
Бараанд саналаа бичнэ
•
Хүлээн авагчийн хаяг, мэдээллийг тодорхойлно
•
Төлбөрийн хэлбэрийг сонгоно
•
Төлбөр хийнэ
•
Худалдан авагч ба дэлгүүрийн ажилтанд захиалгын мэдээлэл и-мейлээр ирнэ
12
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Дэлгүүрийн ажилтан: •
ÄýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí áàðàà íýìýõ, õàñàõ, çàñàх
•
ç¿ðòãýãäñýí õýðýãÎýã÷èéí ìýäýýÎÎèéã õàðàõ
•
ç¿ðòãýãäñýí çàõèàÎãóóäûã õàðàõ, òºÎºâèéã /òºÎáºð õ¿Îýýãäýæ áóé, òºÎáºð õèéãäñýí, õ¿ðãýãäñýí ãýõ ìýò / ººð÷Îөх
•
ÇàõèàÎãà хийгдсэн эсэх нь дэлгүүрйин ажилтан áîÎîí õóäàÎäàí àâàã÷ õî¸ðò è-ìýéÎýýð ирдэг байна.
•
Үйлчлүүлэгчдийн барааны тухай санал хүсэлтүүдийг хардаг байна.
•
ÄýÎã¿¿ðèéí àæèÎòàí äàðààõ òºðÎèéí òàéÎàíãóóä ãàðãàíà.
•
¯éÎ÷ο¿Îýã÷äèéí òàéÎàí
•
ÎðÎîãûí òàéÎàí
•
Çàðàãäñàí áàðààíû òàéÎàí
•
Çàðàãäñàí áàðààíû ангилалын òàéÎàí
•
ç¿õ áàðààíû òàéÎàí
•
Барааны ангилалын тайлан
•
Захиалгын жагсаалт
I I á¿Îýã. Ëðõèòåêòóðûí ñîíãîÎò 2.1 ¯éëäëèéí ñèñòåìèéí ñîíãîëò Client программ нь тóõàéí web-ã ¿ç¿¿Îæ ÷àäàõ броузер бүхийн á¿õ ¿éÎäÎèéí ñèñòåì. Server программ нь Windows 2003 Server дээр ажиллахад тохиромжтой, мөн Windows 98 болон түүний дараагийн хувилбарууд дээр ажиллах боломжтой. Windows үйлдлийн систем нь өргөн тархсан, ашиглахад хялбар, олон бодлогын горимтой тул хэд хэдэн програмтай ажиллах боломжтой. Сүүлийн үед гарч ирсэн програм хангамжууд энэ үйлдлийн систем дээр ажилладаг бөгөөд шинэ хувилбар байнга гарч ирж байдаг цаашид хөгжих боломж их. Энэ төсөл ихэвчлэн Microsoft-ийн бүтээгдэхүүн болон түүлүүдийг хэрэглэсэн байгаа, учир нь user interface нь хэрэглэхэд хялбар байдаг.
2.2 Ïðîãðàì÷ëàëûí ñèñòåì ªãºãäëèéí ñàí
13
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
•
Ганбаатар(SW04D042)
MS-SQL (SQL2000)
SQL2000 нь бүтэц зохион байгуулалт нь энгийн, нууцлал нь энгийн болон windows user authentication гэсэн 2 горимтой байдаг нь бусад өгөгдлийн сангуудаас давуу талтай. MS-SQL –ийг сонгосон бас нэг шалтгаан нь бол би .NET дээр кодоо бичдэг тиймээс .NET framework (сан) нь SQLCLIENT нэртэй том хэмжээний MS-SQL-д зориулагдсан санг агуулсан байдаг баазруу, энэ нь MS-SQL баазруу хандах хурд өндөр мөн баялаг фүнкцүүдтэй юм.
Âýá ïðîãðàì÷ëàëûí õýë¿¿ä áîëîí õýðýãñë¿¿ä •
ASP.NET, VB.NET (Visual Studio 2003)
•
HTML
•
JAVASCRIPT
•
CSS
•
Crystal Report 10
•
Macromedia Dreamweaver MX
Дээр хэлсэнчлэн програмчлалаа мөн Microsoft –ийн бүтээгдэхүүнийг сонгосон байгаа ASP.NET, VB.NET . Ñîíãîõ áîÎñîí øàÎòãààí í¸: •
Îáúåêò õàíäàÎòàò çàãâàðòàé
•
Веб хуудас хийхэд зориулагдсан олон компонентүүдтэй
•
çààçòàé àæèÎÎàõ ÷àäâàð, óØÎäàà õîÎáîî ñàéòàé (ADO.SQLCLIENT сан)
Веб дээр суурилсан систем хийж байгаа үед HTML, JAVASCRIPT, CSS гурвыг зайлшгүй хэрэглэнэ. Вебдизайн гаргахад харин Macromedia –ийн бүтээгдэхүүн DreamweaverMX – ийг ашигласан, энэ хэрэгсэл нь хуудасны дизайн, загвар гаргахад Visual Studio 2003 –аас илүү боломжтой юм. Crystal Report 10 хэрэгсэл нь мөн .NET сангуудын нэг хэсэг болон орсон байдаг, энэ хэрэгсэл нь тàéÎàíãèéí çîõèîìæ, MS-SQL баазын ñèñòåìòýé çîõèöîí àæèÎÎàäàã. Ялангуяа CrossDump төрлийн тайлангуудыг хийхэд хялбар байдаг.
14
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
III á¿Îýã. Ñèñòåìèéí øèíæèÎãýý 3.1 Обьектийн холбоосын диаграмм
çàðààí û ê àòàÎ îã (Category)
çàðàà (P roducts)
ÇàõèàÎ ãû í áàðàà (Order_Details)
ÇàõèàÎ ãà (Orders)
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
0
(Customers)
Õ¿Î ýýí àâ àã÷ (Recipents)
îÎ ñ (Country)
15
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
3.2 Обьектийн холбоосийн диаграммын өргөтгөл (ERD)
Бараа
Категори
Нэ р
Атрибут Кат_код Эцэг кат код
Анхда гч түлхүү р +
Альтернат ив түлхүүр
Гадаа д түлхүү р +
Кат_нэр Бар_код Бар_категор и Нэр Үнэ
+
Захиалга Үйлчлүүлэгч
50
Int +
+
varchar Flout Longte xt Int Int
+
Int
+
Date int Longte xt Int varchar Varchar
Тайлбар Үйлч_код Нэр Овог Төрсөн он сар Mail Утас Факс Loginname Password Бүрт_огноо Улс
Ур т
Int Int Varchar
Тайлбар Зах_код Үйлч_код Хүлээн_ав_ко д Бүрт_огноо Төлөв
Төрөл
Хоосон утга зөвшөөр өх
+
50 +
30 30
Date
+
16
Varchar Varchar Varchar Varchar Varchar Date Int
50 10 15 20 10
+
Хүлээн авагч
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Хүлээн_ав_ко д Үйлч_код Нэр Овог Mail Утас
Ганбаатар(SW04D042)
+
Int +
Хаяг
санМэйлийн Тоолуур
Улс
Улс
+
Int Varchar Varchar Varchar Varchar Longte xt int
Код
Int
Нэр
Varchar
Тоолуур
30 30 50 10
50
Long
Mail
Varchar
17
50
+
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
3.3 Åðºíõèé äèàãðàìì ÑÀD
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
ÇàõèàÎ ãà
ÇàõèàÎ ãû í õàðèó
çàðààí û ê àòåãîðè çàðàà
Õýõýì æÎ ýõ
ÝÎ åêòðîí ã¿éÎ ãýýí èé òºâ
Î í Î àéí ä ýÎ ã¿¿ðèéí ñèñòåì
ÇàõèàÎ ãû í ä óãààð, òºÎ ºâ
Õýõýì æÎ ýõèéí õàðèó
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ , òàéÎ àí ãóóä
Ëä ì èí èñòðàòîð
18
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
3.4 ªãºãäëèéí óðñãàëûí äèàãðàìм Ýëåêòðîí äýëã¿¿ð Äèàãðàì 0, Ò¿âøèí 1 ÇàõèàÎ ãû í õàðèó
ÇàõèàÎ ãû í , ä óãààð, òºÎ ºâ 6
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ Õýõýì æÎ ýõ
ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ ñîÎ èõ çàðààí û ê àòåãîðè
4
ÇàõèàÎ ãà á¿ðòãýõ
1
çàðààí û ê àòåãîðè á¿ðòãýõ 1 Ê àòåãîðè
6 Õ¿Î ýýí àâ àã÷ 4 ÇàõèàÎ ãà 5 çàðàà
2
çàðàà á¿ðòãýõ
2 çàðàà ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ
5 ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ , òàéÎ àí áýÎ òãýõ
3
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ á¿ðòãýõ 3 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ
19
ÇàõèàÎ ãû í áàðàà
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Барааны категори бүртгэх, засах, устгах Äèàãðàì 1, Ò¿âøèí 2
çàðààí û ê àòåãîðè
1.1 Òóñ ê àòåãîðè áàéãàà ýñýõèéã ø àÎ ãàõ
1.2 Ê àòåãîðè í ýì ýõ
1.3 Ê àòåãîðè çàñàõ
1 Ê àòåãîðè
1.4 Ê àòåãîðè óñòãàõ
1.5 Ê àòåãîðäõàì ààðàõ áàðàà áàéãàà ýñýõèéã ø àÎ ãàõ
20
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Барааны бүртгэх, засах, устгах Äèàãðàì 2, Ò¿âøèí 2
çàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
2.1 Òóñ áàðàà áàéãàà ýñýõèéã ø àÎ ãàõ
2.2 çàðàà í ýì ýõ
2.3 çàðàà çàñàõ
2 çàðàà
2.4 çàðàà óñòãàõ
2.5 Òóñ áàðàà õýí í ýãí èé çàõèàÎ ãàí äáàéãàà ýñýõèéã ø àÎ ãàõ
21
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Үйлчлүүлэгч бүртгэх, засах, устгах Äèàãðàì 3, Ò¿âøèí 2
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ
3.1 Òóñ ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ áàéãàà ýñýõèéã ø àÎ ãàõ
3.2 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ í ýì ýõ
3.3 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ çàñàõ
3 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
3.4 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ óñòãàõ
3.5 Òóñ ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ çàõèàÎ ãàí ä áàéãàà ýñýõèéã ø àÎ ãàõ
22
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Захиалга бүртгэх Äèàãðàì 4, Ò¿âøèí 2
4.2 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí í ýâ òð¿¿Î í ý
4.3 Ø èí ý ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ á¿ðòãýí ý
3 ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
4.4 Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéã ñîí ãîõ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ
4.5 Ø èí ý õ¿Î ýýí àâ àã÷èéã á¿ðòãýõ
4.1 ÇàõèàÎ ãà á¿ðòãýõ
4.6 çààçàäá¿ðòãýõ
4.7 Õýõýì æ Î ýõèéí ì ýä ýýÎ ýÎ áýÎ ä ýõ
Õýõýì æÎ ýõèéí ì ýä ýýÎ ýÎ
23
6 Õ¿Î ýýí àâ àã÷
2
çàðàà
4
ÇàõèàÎ ãà
5
ÇàõèàÎ ãû í áàðàà
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Захиалгын мэдээлэл, тайлан бэлтгэх Äèàãðàì 5, Ò¿âøèí 2
4
ÇàõèàÎãà ÎðÎîãûí òàéÎàí
1
¯éÎ÷ο¿Îýã÷äèéí òàéÎàí
Үйлчлүүлэгч ¹5.1 ÒàéÎàíãèéí ìýäýýÎýÎ
Òàéëàíãèéí ìýäýýëýë áîëîâñðóóëàõ
2
çàðàà
Çàðàãäñàí áàðààíû ñàðûí òàéÎàí Çàðàãäñàí áàðààíû òàéÎàí
ç¿õ áàðààíû òàéÎàí
3
Сагс
24
Төсөлийн ажил “Электрон худалдаа”
Ганбаатар(SW04D042)
Захиалгын төлөв солих Äèàãðàì 6, Ò¿âøèí 2
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ
6.1 ҺΠºâ ñîÎ èõ
4 ÇàõèàÎ ãà
6.2 ÇàõèàÎ ãû í õàðèóã áýÎ ä ýõ
ÇàõèàÎ ãû í õàðèó
25
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
3.5 ªãºãäëèéí òîëü Ïðîöåññ ¹
Õýð
1. 2.
3. 4.
ÇîðèóÎ àÎ ò
Î ðîÎ ò
ÃàðàÎ ò
ÒàéÎ áàð
çàðààí û ê àòåãîðè á¿ðòãýõ çàðàà á¿ðòãýõ
çàðààí û ê àòåãîðè
ç¿ðòãýãä ñýí ê àòåãîðè
Ê àòåãîðèéí í ýð, ê îä
çàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
ç¿ðòãýãä ñýí áàðàà
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ á¿ðòãýõ ÇàõèàÎ ãà á¿ðòãýõ
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ ÕýðýãÎ ýã÷èéí çàõèàÎ ãà, áàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ , ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ
ç¿ðòãýãä ñýí ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ ç¿ðòãýãä ñýí çàõèàÎ ãà, çàõèàÎ ãû í áàðààí û áè÷Î ýã¿¿ä , õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ ÇàõèàÎ ãóóä ûí á¿ðýí ì ýä ýýÎ ýÎ
çàðààí û í ýð, ê îä.. ãýõ ì ýò ø ààðä Î àãòàé á¿õ ì ýä ýýÎ ýÎ
5.
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ áýÎ òãýõ
Ëä ì èí èñòðàòîðò çàõèàÎ ãóóä ûã õØí àõ, òºÎ ºâ òîãòîîõîä çîðèóÎ àãä ñàí õóóä ñû ã áýÎ ä ýõ
6.
ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ ñîÎ èõ
ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ èéã òîãòîîõ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ Î ¿¿ä , çàõèàÎ ãû í áàðààí û ì ýä ýýÎ Î ¿¿ä , õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ Î ¿¿ä ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ , çàõèàÎ ãû í ä óãààð
26
ҺΠºâ í ¸ ñîÎ èãä ñîí çàõèàÎ ãà, çàõèàÎ ãû í õàðèó
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ èéã õýðýãÎ ýã÷èéí session –îîñ àâ í à.
Ëä ì èí èñòðàòîðò çàõèàÎ ãóóä ûã õØí àõ, òºÎ ºâ òîãòîîõîä çîðèóÎ àãä ñàí , çàõèàÎ ãóóä ûí á¿ðýí ì ýä ýýÎ ýÎ ÇàõèàÎ ãû í áèåÎ ýãä ñýí , õ¿Î ýýãä ýæ áóé .. ãýõ ì ýò òºÎ ºâ ¿¿ä èéã òîãòîîí î
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
ªãºãäëèéí óðñãàë ¹
Í ýð
1.
çàðààí û ê àòåãîðè
2.
çàðàà
3.
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ
4.
ÇàõèàÎ ãà
5.
Õýõýì æÎ ýõ
6.
Õýõýì æÎ ýõèéí õàðèó
7.
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ
8.
ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ
Çî ðèóëàëò çàðààí óóä àà òºðºÎ æ¿¿Î ýí àí ãèÎ àõ çîðèÎ ãîòîé çàðààí û ä ýÎ ãýðýí ã¿é ì ýä ýýÎ ýÎ èéã á¿ðòãýõ ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ä ýÎ ãýðýí ã¿é ì ýä ýýÎ Î èéã á¿ðòãýõ ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí çàõèàÎ ãû ã á¿ðòãýõ ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí òºÎ áºðèéí ì ýä ýýÎ Î èéã ýÎ åê òðîí ã¿éÎ ãýýí èé òºâ ð¿¿ Øâ óóÎ àõ ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ òºÎ áºð òºÎ ñºí ýñýõèéã ì ýä ýãä ýõ Õèéãä ñýí çàõèàÎ ãóóä ûí ì ýä ýýÎ ýÎ èéã àâ àõ ÇàõèàÎ ãû í
òîä îðõîéÎ îõ
òºÎ ºâ
Ãàðàëò Ëä ì èí èñòðàòîð
Î ðî ëò çàðààí û ê àòåãîðè á¿ðòãýõ
Ëä ì èí èñòðàòîð çàðàà á¿ðòãýõ
Äàâòàì æ Ø èí ý á¿ðòãýãä ýýã¿é òºðÎ èéí áàðàà èðýõ á¿ðä Ø èí ý áàðàà èðýõ á¿ðä
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ á¿ðòãýõ
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
ÇàõèàÎ ãà á¿ðòãýõ
ÇàõèàÎ ãà á¿ðòãýõ
Ý Î åê òðîí ã¿éÎ ãýýí èé òºâ
Ý Î åê òðîí ã¿éÎ ãýýí èé òºâ
Ëä ì èí èñòðàòîð ªä ºð áîÎ ãîí
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ áýÎ òãýõ
Ëä ì èí èñòðàòîð ªä ºð áîÎ ãîí
Ëä ì èí èñòðàòîð ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ ñîÎ èõ
27
Ø èí ý ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýõ á¿ðä ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ õóä àÎ ä àà õèéõ á¿ðä ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ õóä àÎ ä àà õèéõ á¿ðä
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí òºÎ áºð õèéãä ýõ, çàõèàÎ ãû ã
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
ªãºãäëèéí á¿òýö ба Элемэнт
Êàòàëîã(Category) Êàòåãîðè êîä Ýöýã êàòåãîðè êîä Õýð Áàðàà(Products) çàðààíû êîä Êàòåãîðè êîä çàðààíû íýð ¯íý ÒàéÎáàð
Id
Parent_Id
Name Id Category_id Name Price Details
Çàõèàëûí áàðàà(Order_details) ÇàõèàÎãûí êîä Order_id çàðààíû êîä Product_id Òîî øèðõýã Quantity Çàõèàëãà(Orders) Êîä ¯éÎ÷ο¿Îýã÷èéí êîä Õ¿Îýýí àâàã÷èéí êîä ÕýìýÎò ìýäýýÎýÎ ç¿ðòãýãäñýí îãíîî Һκâ
Id Customer_id Recipent_id Aditional_info Registered_Date Status
¯éë÷ë¿¿ëýã÷(Curtomers) Êîä Õýð Îâîã Òºðñºí îãíîî ÌàéÎ1 îÎñ îòàñ ïàêñ Ëîãèí íýð Õóóö ¿ã ç¿ðòã¿¿Îñýí îãíîî
Id Firstname Lastname Dob Mail1 Country Phone Fax Loginname Password Registereddate
Õ¿ëýýí àâàã÷(Recipents) Êîä ¯éÎ÷ο¿Îýã÷èéí êîä Õýð Îâîã ÌàéÎ îÎñ îòàñ ÕàØã1
Id Customer_id Firstname Lastname Mail Country Phone Address1
28
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
ªãºãäëèéí ôàéë ¹
Í ýð
Õî ¸ðäî ã÷í ýð
Çî ðèóëàëò
Àãóóëãà
1.
çàðààí û ê àòåãîðè
Category
çàðààí û òºðÎ èéí í ýð, ê îä û ã õàä ãàÎ í à
2.
çàðàà
Products
çàðààí û òºðÎ èéã õàä ãàÎ àõ çàðààí û ì ýä ýýÎ Î èéã õàä ãàÎ àõ
3.
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷
Customers
4.
ÇàõèàÎ ãà
Orders
5.
ÇàõèàÎ ãû í áàðàà
Order_details
ÇàõèàÎ ãû í áàðààí óóä ûã õàä ãàÎ àõ
6.
Õ¿Î ýýí àâ àã÷
Recipents
Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ Î èéã õàä ãàÎ í à
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ì ýä ýýÎ Î èéã õàä ãàÎ àõ Õèéãä ñýí çàõèàÎ ãóóä ûã õàä ãàÎ àõ
29
çàðààí û ¿í ý, òàéÎ áàð .. ãýõ ì ýò ä ýÎ ãýðýí ã¿é ì ýä ýýÎ Î èéã õàä ãàÎ í à ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷èéí ä ýÎ ãýðýí ã¿é ì ýä ýýÎ Î èéã õàä ãàÎ í à ÇàõèàÎ ãà õèéñýí ¿éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷, îãí îî .. ãýõ ì ýòì ýä ýýÎ Î èéã õàä ãàÎ í à Òóõàéí çàõèàÎ ãàä àÎ ¸ àÎ ¸ áàðàà õàì ààðàõ â ý ãýä ãèéã òîä îðõîéÎ í î Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ä ýÎ ãýðýí ã¿é ì ýä ýýÎ Î èéã òîä îðõîéÎ í î
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
IV á¿Îýã. Ñèñòåìèéí çîõèîìæ 4.1 Бїтцийн схем Ëí ãèÎ àÎ , áàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
Ангилал, барааны ì ýä ýýÎ ýÎ хянах, боловсруулах
Ëí ãèÎ àÎ , áàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
Ñонгоñîí áàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
Хэрэглэгчийн бараа сонголтын ì ýä ýýÎ ýÎ Барааã ñàãñàí ä í ýì ýõ ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ
ÝÎ åê òðîí ä ýÎ ã¿¿ðèéí ñèñòåì
Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ áîÎ îâ ñðóóÎ àõ
Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ (ñîí ãîñîí áàðàà, õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ )
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ áîÎ îâ ñðóóÎ àõ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
Ñîí ãîñîí òºÎ áºðèéí ñèñòåì ä çîðèóÎ æ í ýõýì æÎ ýõ áýÎ ä ýõ
Õ¿Î ýýí àâ àã÷èéí ì ýä ýýÎ ýÎ áè÷èõ óí ø èõ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ áè÷èõ óí ø èõ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ
çýÎ òãýãä ñýí í ýõýì æÎ ýõ ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ҺΠáºðèéí ñèñòåì èéí õàðèó
ÕýðýãÎ ýã÷èéí ñàãñàí ä áè÷èõ óí ø èõ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ҺΠáºðèéí õýÎ áýð
Ангилал, барааны ì ýä ýýÎ ýÎ á¿ðòãýÎ áè÷èõ, óí ø èõ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ Î èéã ì ýéÎ ýýð Øâ óóÎ àõ
Ñîí ãîñîí òºÎ áºðèéí ñèñòåì ð¿¿ í ýõýì æÎ ýõèéã èÎ ãýýõ
ÇàõèàÎ ãû í ä óãààð ҺΠáºðèéí ä ¿í ã ø àÎ ãàõ
ÇàõèàÎ ãû í òºÎ ºâ èéã ººð÷Î ºõ ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ÕØí àÎ òû í ì ýä ýýÎ ýÎ
¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ä èéí òàéÎ àí
ÒàéÎ àí ãèéí ïàðàì åòð¿¿ä
çýÎ òãýãä ñýí áè÷Î ýã¿¿ä ÒàéÎ àí áýÎ òãýõ ÒàéÎ àí ì ýä ýýÎ ýÎ
ÒàéÎ àí ì ýä ýýÎ ýÎ
çàðààí û òàéÎ àí çàðààí û àí ãèÎ àÎ û í òàéÎ àí çîðÎ óóÎ àÎ òû í òàéÎ àí áàðààãààð çîðÎ óóÎ àÎ òû í òàéÎ àí àí ãèÎ àÎ ààð
30
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
4.2 Øèéäâýðèéí ìîä ÕýðýãÎ ýã÷ áàðààãàà öóãÎ óóÎ í à
Хэрэглэгч нэвтэрсэн эсэх
0
Хэрэглэгч á¿ðòã¿¿Î ñýí ýñýõ
1
1
Õýâ òýðí ý
çàðààã õóó÷èí õ¿Î ýýí àâ àã÷èä õ¿ðãýõ ýñýõ 1
0
Õóó÷èí õ¿Î ýýí
Ø èí ý õ¿Î ýýí àâ àã÷èéã
àâ àã÷èéã ñîí ãîí î
á¿ðòãýí ý
ÇàõèàÎ ãû ã á¿ðòãýæ ä óãààð îÎ ãîí î
Õýõýì æÎ ýõèéã òºÎ áºðèéí ñèñòåì ð¿¿ Øâ óóÎ í à
31
0
Хэрэглэгч á¿ðòã¿¿Î í ý
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
4.3 Блок схем Çàõèàëãà á¿ðòãýõ
ÇàõèàÎ ãû í ì ýä ýýÎ ýÎ
ç¿õ ø ààðä Î àãòàé ì ýä ýýÎ ýÎ á¿ðýí ¿¿?
Òèéì
Õ¿Î ýýí àâ àã÷ í ¸ õóó÷èí õ¿Î ýýí àâ àã÷ óó?
Ø èí ý õ¿Î ýýí àâ àã÷èéã á¿ðòãýí ý
¯ã¿é
Òèéì
ÇàõèàÎ ãû í õ¿ñí ýãòýí ä áè÷í ý
Ãàðàõ
ÇàõèàÎ ãû í áàðàà õ¿ñí ýãòýí ä á¿ðòãýí ý
ÇàõèàÎ ãû í õóóÎ ãû ã àä ì èí áà õýðýãÎ ýã÷èä ººðòí ¸ Øâ óóÎ àõ
ÝÎ åê òðîí òºÎ áºðèéí ñèñòåì ð¿¿ í ýõýì æÎ ýõ Øâ óóÎ àõ
32
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
4.4 Îðîëò ãàðàëòûí çîõèîìæ Äýëãýöèéí çîõèîìæ
Хэрэглэгч нэвтрэх, б¿ртгэх цонх
Õ¿¿ð õóóä àñ (æ èðèéí õýðýãÎ ýã÷)
çàðààí û ê àòåãîðè áà ä ýäê àòåãîðèéí ì ýä ýýÎ ýÎ
çàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
Õ¿Î ýýí àâ àã÷ ñîí ãîõ ÕýðýãÎ ýã÷èéí ñàãñàí ä àõ¸ áàðààí û ì ýä ýýÎ ýÎ
Ø èí ý õ¿Î ýýí àâ àã÷ á¿ðòãýõ
33
Ò ºÎ áºðèéí ì ýä ýýÎ ýÎ èéã õàðóóÎ àõ áà Øì àð áàéä Î ààð òºÎ áºð õèéõèéã ñîí ãîõ
Ò ºÎ áºð õ¿Î ýýí àâ àõ öîí õ (www.visa.mn )
ÇàõèàÎ ãû í õóóä àñ
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
çàðàà í ýì ýõ, çàñâ àðÎ àõ õóóä àñ
çàðààí û æàãñààÎ ò
çàðààí û ê àòåãîðèéí æàãñààÎ ò
çàðààí û ê àòåãîðè í ýì ýõ, çàñâ àðÎ àõ õóóä àñ
ÇàõèàÎ ãóóä ûí æàãñààÎ ò Õ¿¿ð õóóä àñ (ä ýÎ ã¿¿ðèéí àæ èÎ òí û )
Çàðàãä ñàí áàðààí û òàéÎ àí Çàðàãä ñàí áàðààí û òéðÎ èéí òàéÎ àí ¯éÎ ÷Î ¿¿Î ýã÷ä èéí òàéÎ àí
ç¿õ áàðààí û òàéÎ àí
`
34
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Нүүр хуудас (жирийн хэрэглэгч)
35
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Хэрэглэгч нэвтрэх, бүртгэх цонх
36
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Барааны категори ба дэд
37
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
категорийн мэдээлэл
38
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Барааны мэдээлэл
39
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Барааны тухай саналаа бичих
40
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Хэрэглэгчийн сагсан дахь барааны мэдээлэл
41
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Хүлээн авагч сонгох
42
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Шинэ хүлээн авагч бүртгэх
43
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Төлбөрийн мэдээлэлийг харуулах ба ямар байдлаар төлбөр хийхийг сонгох
44
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Төлбөр хүлээн авах цонх (www.visa.mn)
45
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Дэлгүүрийн ажилтан ажиллах хуудсууд Барааны ангилалын жагсаалт
46
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Барааны ангилал нэмэх, засварлах хуудас
47
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Барааны жагсаалт
48
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Бараа нэмэх, засварлах хуудас
49
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Тайлангийн загвар ÒàéÎàíãèéí çîõèîìæûí òàéÎáàð
¹
Çàðàãäñàí áàðààíû ñàðûí òàéÎàí
2
Çàðàãäñàí áàðààíû òºðÎèéí òàéÎàí
3 4
5
Çîðèëãî
Õýíä
Ñàðä Øìàð áàðàà çàðàãäñàíã òîîöîõ
Дэлгүүрий н эзэнд
Ñàð á¿ð
2 æèÎ
Дэлгүүрий н эзэнд
Õ¿ññýí ¿åä
2 æèÎ
Дэлгүүрий н эзэнд
Õ¿ññýí ¿åä
2 æèÎ
Òóõàéí үед Øìàð áàðààíóóä áàéãààã ìýäýõ
Дэлгүүрий н эзэнд
Õ¿ññýí ¿åä
2 æèÎ
Òóõàéí ñàðä õýäèéí õýìæýýíèé ìºí㺠îÎæ áàéãààã ìýäýõ
Дэлгүүрий н эзэнд
Ñàð á¿ð
2 æèÎ
Òàéëàí
1
¯éÎ÷ο¿Îýã÷äèé í òàéÎàí Á¿õ áàðààíû òàéëàí Îðëîãûí òàéëàí
Õàäãàë àõ õóãàöà à
Ãàðàõ õóãàöà à
ßìàð áàðàà çàðàãäàæ áàéãààã òîîöîæ õýòèéí òºÎºâ õàíäÎàãà òîãòîîõîä àøèãÎàõ Òóõàéн үед õýäýí ¿éÎ÷ο¿Îýã÷òýéã ìýäýõ
Борлуулалтын тайлан бараагаар Áàðààíû êîä 9999999 9999
Бараан ы íýð õõõõõõõ õõõõõõõ õõõõõõõ õõõõõõõ
Тоо ширхэг õõõõõõõõ õõõõõ
50
Òºðºë
¯íý
õõõõõõõ õõõõõõ
9999 9999 9999
Нийт үнэ 999999 999999
Дипломын ажил “Электрон худалдаа” ……..
Г.Анхбаяр (SW01E015)
………
………
………
…… …
………
………
………
………
……
………
Борлуулалтын тайлан ангиллаар Òºðºë õõõõõõõõ õõõõõõõõ ………
Тоо ширхэг õõõõõõõõõõ õõõ ……… ………
Нэгж ¯íý 9999999999 99 ……… ……
Нийт үнэ 9999999999 99 ……… ………
¯éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí òàéëàí Ну
¯éë÷ë¿¿ëýã ÷èéí êîä
Эшуудан
99999999999
õõõõõõõõ õõõõõõõõ õõõõõõõõ õõõõ ……… ………
……… ………
уц
Îâîã
Íýð
үг õõõõõõõõ õõõõõõõõ õõõõõõõõ õõõõ
õõõõõõõõ õõõõõõõõ õõõõõõõõ õõõõ
……… ………
……. ……
õõõõõ õõõõõ õõõõõ õõõõõ õõõõõ õõõ ….. ……
Õ ¿éñ
Òºðñºí ºäºð
õõ
99/99/99
…. ……
……… ………
Á¿õ áàðààíû òàéëàí Áàðààíû êîä
Барааны íýð
Òºðº ë
9999999 9999
õõõõõõõõõõ õõõõõõõõõõ õõõõõõõõ
Õõõõ õõõõõ õõõõõ õõ ………
……..
……… ………
Тоо хэмжэ э õõõõõõ õõõõõõ õ
¯íý
Òàéëáàð
9999 9999 9999
……… ………
……… ……
/500 òýìäýãò á¿õèé òåêñò / ……… ……
51
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
V á¿Îýã. Òåñò÷èÎýÎ Дэлгүүрийн ажилтан дараах үйлдлүүдийг хийж чаддаг байна. •
Бараа нэмэх, хасах, засварлах
52
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
53
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
•
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Категори нэмэх, хасах, засварлах
54
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
55
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
VI á¿Îýã. Êîä÷èÎîÎ Жишээ болгон бараа нэмдэг, хасдаг, жагсаалт авдаг stored procedure – ийн source code-ийг тавилаа.
---------------------------------------------- CREATED ON: 2005.11.23 -- DESC: --------------------------------------------IF EXISTS (SELECT name FROM sysobjects WHERE name = N'SEL_PRODUCT_LIST' AND
type = 'P')
DROP PROCEDURE SEL_PRODUCT_LIST GO CREATE PROCEDURE SEL_PRODUCT_LIST @p_FilterSTR
nvarchar(2000)
AS DECLARE @vSQL NVARCHAR(4000) BEGIN SET @vSQL= N' SELECT * FROM PRODUCT T ' + @p_FilterSTR EXEC(@vSQL)
56
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
END GO ---------------------------------------------- CREATED ON: 2005.11.23 -- DESC: --------------------------------------------IF EXISTS (SELECT name FROM sysobjects WHERE name = N'SEL_PRODUCT' AND
type = 'P')
DROP PROCEDURE SEL_PRODUCT GO CREATE PROCEDURE SEL_PRODUCT @p_ProductCode bigint AS SELECT * FROM PRODUCT T WHERE ProductCode = @p_ProductCode GO ---------------------------------------------- CREATED ON: 2005.11.23 -- DESC: --------------------------------------------IF EXISTS (SELECT name FROM sysobjects WHERE name = N'UPDATE_PRODUCT' AND
type = 'P')
DROP PROCEDURE UPDATE_PRODUCT GO CREATE PROCEDURE UPDATE_PRODUCT @p_Adding
tinyint,
@p_ProductCode bigint, @p_ClassID bigint,
57
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
@p_Name nvarchar(100), @p_Description nvarchar(2000), @p_Price int, @p_Author nvarchar(50), @p_Size nvarchar(4), @p_PageCount nvarchar(10), @p_ISBN nvarchar(20), @p_PublishedDate datetime, @p_Status int AS IF @p_Adding = 1 BEGIN INSERT INTO PRODUCT ( ClassID, Name, Description, Price, Author, Size, PageCount, ISBN, PublishedDate, Status ) VALUES ( @p_ClassID, @p_Name, @p_Description, @p_Price, @p_Author, @p_Size, @p_PageCount, @p_ISBN, @p_PublishedDate, @p_Status ) END ELSE BEGIN UPDATE PRODUCT SET ClassID = @p_ClassID,
58
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Name = @p_Name, Description = @p_Description, Price = @p_Price, Author = @p_Author, Size = @p_Size, PageCount = @p_PageCount, ISBN = @p_ISBN, PublishedDate = @p_PublishedDate, Status = @p_Status WHERE ProductCode = @p_ProductCode END GO ---------------------------------------------- CREATED ON: 2005.11.23 -- DESC: --------------------------------------------IF EXISTS (SELECT name FROM sysobjects WHERE name = N'DELETE_PRODUCT' AND
type = 'P')
DROP PROCEDURE DELETE_PRODUCT GO CREATE PROCEDURE DELETE_PRODUCT @p_ProductCode
bigint
AS DELETE FROM PRODUCT WHERE ProductCode = @p_ProductCode DELETE FROM PRODUCTPOSTS WHERE ProductCode = @p_ProductCode
59
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
Åðºíõèé ä¿ãíýÎò 1 жилийн өмнөхөн манай электрон худалдаа эрхлэгчид төлбөр тооцоогоо гадаадын гуравдагч байгууллагуудаар (жишээ нь: 2Checkout.com) дамжуулан авдаг байжээ. Одоо харин төлбөр тооцооны хэрэгсэлүүдийг судлаж үзэхэд манай дотоодын банкууд ихэнх нь төлбөрийн карт гаргачихсан мөн түүгээрээ онлайн төлбөр хийх болоцоотой болсон байна. Үндсэн 2 дотоодын картын төв байдаг юм байна энэ нь ХХБ, Голомт нар юм байна. Монгол Шуудан банк, Улаанбаатар хотын банк нар ХХБ-ын картын системд салбар болон холбогдож, харин Зоос банк, Капитрон банк, ХААН банк, ХАС банк нар Голомт банкын картын системд холбогджээ. Ингэж нэгнийхээ картын системийг ашигласнаар банкуудын зардал хэмнэгдэж харилцан ашигтай ажилладаг юм байна. Үүнийг нэгдсэн зохион байгуулалтанд оруулахаар Монгол Банкнаас картын төвийн төсөл хэрэгжүүлэн энэ оны 2-р хагаст ашиглалтанд орсон юм байна. Удахгүй бусад бүх арилжааны банкууд энэхүү Монгол Банкны картын төвийн сүлжээнд холбогдох юм байна. Ингэснээр электрон худалдаа эрхлэгчдэд таатай уур амьсгал нээгдэх юм.
Энэ системийн хувьд цаашид хөгжүүлэх төлөвлөгөө их байгаа жишээ нь: •
Харагдах байдлыг (user interface style) нь солигддог болгох
•
Хэрэглэгчийн цуглуулсан барааг хадгалан үлдэж дараа дахин ороход нь ашиглах боломжтой болгох
•
Цаашид олон төлбөрийн хэрэгслээр төлбөрийг хийдэг болгох
•
Зөвхөн номын дэлгүүр төдийгүй хүнсний дэлгүүр, барааны дэлгүүр зэрэг олон байгууллагууд хэрэглэж болохоор тохиромжтой болгох
Эцэст хэлэхэд õýðýãÎýã÷ манай ýÎåêòðîí дэлгүүрээр үйлчлүүлснээр хүссэн áàðààãàà өргөн сонголт бүхий бараануудаас сонгон áîãèíî õóãàöààíä õóäàÎäàà õèéí цаг хэмнэõ äàâóó òàÎòàé юм. ÄýÎã¿¿ð òàÎààñàà ÷ áàñ õàðèÎöàã÷äàà òàòàõ, ñóðòàÎ÷èÎãàà õèéõ, öàã õýìíýõ çýðýã îÎîí äàâóó òàÎòàé. Энэ дипломын ажлыг хийснээр веб сайт хийх мэдлэгийн сан маань тодорхой хэмжээгээр өргөжсөн болно.
60
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
ËøèãÎàñàí á¿òýýÎèéí æàãñààÎò 1. www.rose.mn веб сайт
61
Дипломын ажил “Электрон худалдаа”
Г.Анхбаяр (SW01E015)
2. www.eshop.mn веб сайт 3. С.Амарболд “Электрон худалдаа” төслийн ажил УБ 2003 он
62