Design Fever: The Amazing Seventies

AKTO ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ

ΚΛΑΔΟΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ

BA (HONOURS) DEGREE IN GRAPHIC DESIGN MIDDLESEX UNIVERSITY

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ DESIGN FEVER: THE AMAZING SEVENTIES

ΟΝΟΜΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ ΜΠΕΛΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΝΟΜΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΙΩΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

2008-2009

[the design\fever] amazing seventies

Περιεχόμενα 01 02 Glam typography

03 04 05 07

Εισαγωγή

6

Η πολύβουη περίοδος του ’70 έχει χαρακτηριστεί ως μεταβατική, κιτς και πολυδιάστατη. Όχι όμως μόνο για το design. Οι τρόποι διασκέδασης, η μόδα, τα trends και η μουσική που διαμορφώθηκαν από τις δυτικές κοινωνίες και διαδόθηκαν στον υπόλοιπο κόσμο είχαν τελικά κάτι να δείξουν, να αφήσου πίσω τους ζωηρά χρώματα, ντισκομπάλες και τους Village People. Τα φουτουριστικά έπιπλα και τα τηλέφωνα με κουμπιά υπηρχαν πλέον σε κάθε σύγχρονο σπίτι και τα πικάπ να πέρνουν φωτιά, με την Donna Summer να πουλάει τρελά. Μία δεκαετία που έφερε το Star Wars στην μεγάλη οθόνη και νέες πολλά υποσχόμενες τεχνολογίες στην αγορά. Η εκοφαντικοί ήχοι της Donna Summer και της Diana Ross σε νέα remixes ακούγονται ακόμα σε όποιο πάρτυ ή κλάμπ πάω. Έχω μπλουζάκια στο συρτάρι μου με τον Dirty Harry και το The Rocky Horror Show. Όχι γιατί είμαι από αυτή τη περίοδο ούτε επειδή θα ήθελα να είμαι. Ούτε θεωρώ αυτή την αισθητική cult. Αλλά υπάρχει μια μαγεία γύρω από όλα αυτα. Γιατί είναι κάτι παραπάνω από μερικά ρετρό στοιχεία στην σήμερα τυπογραφία μας. Είναι κάτι παραπάνω από τα Station Wagon αυτοκίνητα με την ξύλινη επένδυση. Όσον αφορά την τυπογραφία, οι νέες αυτές τεχνολογίες ήταν σε αρκετά πειραματικό στάδιο, αλλά σε ακόμη περισσότερο πειραματικό στάδιο ήταν οι ίδιοι οι σχεδιαστές που δοκιμάστικαν στα “έτοιμα” πράγματα και με τις εταιρίες τυπογραφικών ειδών να ανθίζουν. Όλο αυτό όμως το σχεδιαστικό “ψάξιμο” έφερε αποτελέσματα που έκαναν τα 70’s μια τόσο ξεχωριστή δεκαετία. Δημιουργήθηκαν σχέδια και λογότυπα που μέχρι σήμερα είναι γνωστά και χρησιμοποιούνται, αλλά και μερικά που απλώς θέλουμε να ξεχάσουμε. Στη γραφιστική επικρατούσαν έντονα χρώματα, γράμματα από νέον, γράμματα με γυαλάδες, γράμματα τρισδιάστατα και ότι άλλο μπορούσε να φανταστεί κάθε σχεδιαστής εκείνη την περίοδο. Μια γραφιστική που αντανακλούσε τον έντονο καταναλωτισμό της κοινωνίας. Τα ατελιέ γραφικών τεχνών και οι σχεδιαστές ήταν σε διαρκή επαγρύπνηση προκειμένου να διατηρούνται “φρέσκοι” στην αγορά, με

7

έναν ανταγωνισμό που ολοένα και μεγάλωνε, ολοένα και δυσκόλευε. Οι διαφημίσεις στην τηλεόραση πλήθαιναν μέρα με τη μέρα, έχοντας έτσι το κοινό διαρκώς να δοκιμάζεται από της νέες ιδέες των διαφημιστικών εταιριών. Ένα κοινό που δοκιμάστηκε απ’το πολιτικό σύστημα, που εξέφρασε τις περιβαντολογικές του ανυσηχίες, που δημιούργησε trends και κυνήγησε το αμερικάνικο όνειρο, διαμορφώνοντας τη δική της αισθητική. Στην εργασία αυτή έχω συλλέξει μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά λογότυπα, σχέδια και διαφημίσεις τις περιόδου όπως αυτά στιγμάτησαν την δεκαετία και επιρρέασαν σχεδειαστές και καλλιτέχνες μέχρι σήμερα, είτε με την λειτουργικότητα τους, είτε με τον παροχυμένο σχεδιασμό τους. Γιατί ίσως τελικά είναι μια δεκαετία που αξίζει να θυμόμαστε.

9

Παρόλο που οι Η.Π.Α. και πολλές άλλες δυτικές κοινωνίες τη διάρκεια του ’70 την θεωρούν απλώς μια μετάβαση από τα θορυβώδες 60’s και τα ανύσηχα 80’s και 90’s. Πολλά είναι τα trends που ήταν ευρέως συνδεδεμένα με το ’60, απ’ την “σεξουλική επανάσταση” στον περιοδικό ακτιβισμό, άνθησαν εκείνη την δεκαετία. Πέρα από τη Δύση, η συνεχόμενη διαδικασία αποαποικιοποίησης συνέχιζε, ξεκαθαρίζοντας έτσι την σχέση μεταξύ αναπτυσόμενων και ανεπτυγμένων χωρών, όπως επίσης καθόρισε ο Ψυχρός πόλεμος. Αν και οι προσωπικοί υπολογιστές δεν είχαν διαδωθεί ευρέως στον ανεπτυγμένο κόσμο μέχρι τα 80’s, ραγδαίες εξελήξεις στα εμπορικά ηλεκτρονικά μηχανήματα είχαν αρχίσει να κατακλείουν την αγορά στα μέσα της δεκαετίας. Οι μικρο-επεξεργαστές είχαν ανεπτυχθεί, και χρησιμοποιήθηκαν πρώτα σε βιομηχανικές εφαρμογές, και ύστερα στα καταναλωτικά προϊόντα. Η μικρές ψηφιακές αιθμομηχανές είχαν κάνει την εμφάνηση τους για τα καλά και η επανάσταση των οικιακών υπολογιστών ξεκινούσε. Τα arcade Video games, και αργότερα, οι κονσόλες, είχαν γίνει εξίσου δημοφιλή. Το 1975 δημιουργήθηκε η Microsoft. Τα τηλέφωνα με κουμπιά αντικατέστησαν αυτά με τον τροχό και τα ψηφιακά ρολόγια ήταν πλέον διαθέσημα στους καταναλωτές. Πόλεμος, ειρήνη και πολιτικά Οι σχέσεις μεταξύ των αντίπαλων μπλοκ του Ψυχρού Πολέμου δύναμη βελτιώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της αρχής και στα μέσα της δεκαετίας του 1970, με το υψηλό προφίλ διαπραγματεύσεων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης, και ενίσχυσαν τη συνεργασία μεταξύ Δυτική Γερμανία και η Ανατολικής Γερμανίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι περισσότερες από τις άλλες χώρες των Δυτικών εθνικά μπλοκ είχαν επίσης επεκτίνει την διπλωματική αναγνώριση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Ωστόσο, οι συνεργασίες μεταξύ των υπερδυνάμεων

11

έκαναν ελάχιστα για να καταπνίξουν τους αντάρτες του πολέμου και της τρομοκρατίας σε πολλά μέρη του κόσμου, συχνά σε σκηνοθεσία από πληρεξούσια της μιας από τις δύο υπερδυνάμεις. Το 1979, η Σοβιετική Ένωση έκανε η εισβολή στο Αφγανιστάν, και τη ισλαμική επανάσταση στο Ιράν έληξε με πνεύμα της ύφεσης και συμμετείχαν και οι δύο δυνάμεις σε ένα σύνθετο αγώνα με μια όλο και πιο δυναμικό μουσουλμανικό κόσμο. Αποκαλύψεις και σκάνδαλα, είχαν σαν αποτέλεσμα να παραιτηθεί ο Πρόεδρος των ΗΠΑlrν < Ρίτσαρντ Νίξον. Πόλεμος Ινδίας-Πακιστάν το 1971. Το ανατολικό Πακιστάν κερδίζει την ανεξαρτησία του, όπως και το Μπαγκλαντές. Επέκταση των ΗΠΑ, έπειτα από πόλεμο του Βιετνάμ. Η Saigon εμπίπτει στις δυνάμεις του Βόρειου Βιετνάμ το 1975. Διαδεδομένες απεργίες και βιομηχανική αναταραχή στο Ηνωμένο Βασίλειο σε ολόκληρη δεκαετία, η Μάργκαρετ Θάτσερ του Συντηρητικού Κόμματος εξελέγη η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός. Αύξηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των πράσινων κινημάτων, των κινημάτων ειρήνης και της απελευθέρωσης των γυναικών στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.ν vν < Η πρώτη “Ημέρα της Γης” το 1970. Το βιβλίο Whole Earth Catalogue γίνεται ευρέως δημοφιλή και κερδίζει το National Book Award. Η κουλτούρα της αστικής τάξης Για τον αμερικάνικο κινηματογράφο, η δεκαετία του 1970 ήταν η δεκαετία των blockbuster. Υψηλού προϋπολογισμού φιλμ, τα οποία προωθούνται μέσω δυναμικής διαφήμισης και όταν ήταν επιτυχής, έβγαζαν αμέσως sequels. Τα Star Wars, και Superman έγιναν ιδιαίτερα επιτυχημένες ταινίες, επιτυχίες που συνεχίστηκαν και στη δεκαετία του 1980, και δημιούργησαν ένα νέο έδαφος στη χρήση των ειδικών εφέ. Οι ταινίες JAWS, και Rocky ήταν επίσης επιτυχημένες ταινίες που οδήγησαν σε πολλά sequels και είχαν τεράστιες επιπτώσεις στην ποπ κουλτούρα. Η μείωση της λογοκρισίας στα τέλη της δεκαετίας του

12

1960 συνεχίστηκε, γεγονός που οδήγησε σε μια σύντομη «χρυσή εποχή» των πορνογραφικών ταινιών (όπως το Deep Throat), καθώς και ρεαλιστική απεικόνιση της σεξουαλικότητας στον «mainstream» σινεμά (Τελευταία Tango στο Παρίσι,Αναμονή για τον κ. Goodbar) Πολλές ταινίες της δεκαετίας του 1970, ωστόσο, είχαν σοβαρές επιπτώσεις στην εγκληματικότητα και στη βία για την κοινωνία (Το Νονός 1 και 2, Taxi Driver ). Οι αρχές της δεκαετίας του 1970 χαρακτηρίστηκαν από το θάνατο αρκετών αξιόλογων ροκ μουσικών (Elvis Presley, Jimi Hendrix, Janis Joplin, Jim Morrison) καθώς και τη διάλυση των Beatles, οι οποίοι κυριαρχούσαν στη ροκ μουσική σκηνή τη δεκαετία του 1960. Η ροκ μουσική όλο και διαχοριζόταν σε είδη (heavy metal, soft rock), και γινόταν όλο και πιο εμπορική.Η Punk Rock και η Disco εμφανίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1970, εν μέρει ως αντιδράσεις κατά της mainstream ροκ μουσικής που προωθούνταν απ’ τα ραδιόφωνα και τις συναυλίες στα στάδια. Η Ροκ και ποπ μουσική στις διάφορες μορφές τους εμπνέουν και πολλά δημοφιλή μιούζικαλ στ θέατρο και στις ταινίες, όπως το Jesus Christ Superstar , το Grease , και το Saturday Night Fever . Τεχνολογία και επιστήμη Η αποστολές για την εξερεύνηση του διαστήματος, δύο επανδρωμένες και ανεπάνδρωτες, συνεχίστηκαν και στη δεκαετία του 1970, με την πραγματοποίηση των σεληνιακών και διαπλανητικών αποστολών και την εκτόξευση του διάστερου διαστημόπλοιου, Pioneer. Τα ταξίδια του Απόλλων στο φεγγάρι συνεχίστηκαν, το Viking έκανε αποστολές στον Άρη, το Venera αποστολές στην Αφροδίτη και το διαστημόπλοιο Voyager ξεκίνησε να διερευνά το εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Σε πολλά ανεπτυγμένα κράτη, κατα το διάστημα μετά τον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο η περίοδος οικονομικής ανάπτυξης ήρθε στο τέλος της. Ιδρύθηκαν βιομηχανικές περιοχές όπως η Βόρεια Αγγλία και το Midwest των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν ιδιαίτερα πληγεί από την

13

μείωση της ζήτησης, αυξάνοντας το ενεργειακό κόστος, τις εργασιακές συγκρούσεις, και την αύξηση του ανταγωνισμού από τους αναδυόμενους ασιατικούς παρ αγωγούς χάλυβα, τα πλοία και τα αυτοκίνητα. Αντίθετα, η Ιαπωνία αναδείχθηκε ως οικονομική δύναμη, μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών, καθώς και του εξειδικευμένου και παραγωγικού εργατικύ δυναμικού. Μόδα Η μόδα της δεκαετίας του ‘70 ξεκίνησε εκεί που σταμάτησε του’60. Οι μίνι φούστες είχαν μεγάλη απήχηση και η επιρροή των “λουλουδιών”ήταν παντού. Οι στυλιστικές τάσεις του 60s’ πέρασαν πρώτη φορά από τά όμορφα άτομα στην δειθνή mainstream αγορά. Τα παντελόνια ήταν καμπάνες και τα πουκάμισα είχαν μεγάλα περιλαίμια. Για τους άνδρες, η γραβάτα κίπερ σύντομα έγινε απαραίτητο αξεσουάρ για κάθε κοστούμι.Η μόδα του ‘70 αποτελούταν από ένα πλήθος διαφορετικών στυλ και επιρροών. Καθώς ακόμα και το στυλ των χίπης τα τέλη της δεκαετία του εξήντα, ως μια νοσταλγία για το παρελθόν. Πρώτα για τα 20’s, τα 30’s, μετά τα 40’s και τα 50’s και, τέλος, την Edwardian εποχή. Υπήρξε επίσης μεγάλη ανησυχία για το περιβάλλον και την ισχυρή εθνικές επιρροές.Η ανδρική μόδα υοθέτησε μια εμφάνιση που θα είχε θεωρηθεί πολύ “γυναικεία” λίγα χρόνια νωρίτερα. Τα πουκάμισα ήταν σφιχτά και με μεγάλα περιλαίμια και είχαν διάφορα έντονα pattern. Υπήρξε επίσης μια τάση προς τα unisex ρούχα. Τα επίσημα κουστούμια φοριόντουσαν σε πάρτυ και σε δείπνα στη δεκαετία του’70. Για τους νεαρούς άνδρες φοριέται συνήθως μόνο στο γραφείο ή για τυπικές περιπτώσεις. Jeans, με καμπάνα, ήταν δημοφιλής στους άνδρες και τις γυναίκες για καθημερινή χρήση.Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η μεταβολή της μόδας είχε ήδη αρχίσει. Η Punk μουσική σκηνή απέρριψε όλα όσα είχαν προηγηθεί.

15