giÔÙi thieÄu Ñaø naüng coù baõi bieån ñeïp nhöng chæ trong caùc thaùng 5 , 6 ,7 laø eâm aû , coù nguõ haønh sôn vieän baûo taøng chaøm . phuï caän Ñaø naüng coù phoá coå hoäi an vaø thaùnh ñòa chaøm myõ sôn . Ñaø naüng laø moät tieåu saøi goøn , khoâng khí naùo nhieät quen thuoäc . moät ñeâm ôû phoá coå khoâng haún laø vui nhoän nhöng laø dòp caûm nhaän linh hoàn coå . töø hoäi an cuõng tieän ñöôøng ñi caùc vuøng laân caän vieÄn baÛo taØng chaØm ÔÛ goùc ñöôøng baïch Ñaèng vaø tröng nöõ vöông , treân ñöôøng ñi nguõ haønh sôn vaø hoäi an . xaây naêm 1915 , döôùi söï baûo trôï cuûa vieãn Ñoâng baùc coå , moät coâng trình kòp thôøi cöùu caùc taùc phaåm chaøm ñang bò thaát laïc khaép nôi . baûo taøng coù 300 hieän vaät , haàu heát laø ñaù , saép xeáp moãi phoøng laø moät ñòa danh . neân ñi chaàm chaäm , coù nhieàu töôïng tuyeät ñeïp , caùc töôïng noùi leân nhieàu ñieàu veà lòch söû chieâm thaønh . nguÕ haØnh sÔn coøn goïi laø nuùi non nöôùc , saùu hoøn nuùi ñaù voâi nhoû noåi ñoät ngoät treân baõi bieån . ngöôøi chaøm thaáy ñoù laø nhöõng maûnh vôõ cuûa moät quaû tröùng ruøa thaàn khoång loà . vua minh maïng (1820-1840) laáy naêm yeáu toá cuûa nguõ haønh kim moäc thuyû hoûa thoå ñeå ñaët teân caùc nuùi . ÑoÄng hoa nghieÂm - huyeÀn khoÂng Ñoäng ñeïp nhaát khu vöïc . khi vaøo ñoäng moø maãm ñi xuoáng baäc tam caáp , loøng ñoäng cao ñeán 30m . trong ñoäng coù baøn thôø phaät , coù töôïng chaøm . nuÙi baØ naØ hay nuùi chuùa , caùch Ñaø naüng 35 km . Ñænh nuùi ôû ñoä cao 1.482 m , khí haäu maùt laïnh laøm queân ñi caùi noùng nhieät ñôùi . treân ñænh , khoâng khí trong treûo , ngay caû trong muøa möa , coù döï ñònh laøm ñaøi thieân vaên ôû ñaây . Ñöôøng xe hôi leân gaàn ñeán ñænh . khoaÛng caÙch ÑÖÔØng boÄ Ñaø naüng ñi tphcm 932 km , ñi hueá 103 km , ñi hoäi an 30 km , ñi myõ sôn 65km . myÕ sÔn
myõ sôn ñöôïc caùc vöông trieàu chieâm thaønh xaây döïng vaø thôø phuïng trong 10 theá kyû , töø theá kyû 4 ñeán theá kyû 14 . caùc ñieän thôø ñaàu tieân baèng goã khoâng coøn daáu veát gì . coøn laïi ngaøy nay laø caùc thaùp gaïch , nieân ñaïi coå nhaát töø cuoái theá kyû 8 vaø caùc thaùp cuoái cuøng vaøo theá kyû 14 . thaÙp chaØm baÈng an naèm treân ñöôøng Ñaø naüng ñi myõ sôn . ÔÛ ñaàu caàu phía baéc cuûa caây caàu nhoû thò traán vónh Ñieän coù ñöôøng reõ veà phía taây , ñi 3 km . thaùp naèm treân ñaát baèng saùt ñöôøng , coù raøo hoûi chìa khoùa nhaø gaàn ñoù . thaùp baèng an raát khaùc caùc thaùp chaøm truyeàn thoáng , hình baùt giaùc vaø raát ít trang trí . tröôùc thaùp coøn hai töôïng ñaù con vaät mình sö töû ñaàu voi , trong thaùp coù moät linga nhoû. hoÄi an hay nhaát ôû hoäi an laø luùc saùng sôùm , daïo chôi phoá coå luùc 6 hay 7 giôø saùng , giôø du khaùch taây chöa thöùc daäy , chæ coù daân hoäi an vôùi nhau . giôø naøy khoâng coøn aùnh ñeøn maøu , nhöõng gaùnh haøng rong ngheøo thoaûi maùi ñi laïi vaø trong quaùn caø pheâ coùc , moïi ngöôøi ñeàu bieát nhau , baïn nhau caû . hoaëc buoåi toái , ñöôøng nguyeãn thò minh khai , con ñöôøng phoá coå ñaày boùng ñeâm (ngöôïc vôùi ñöôøng traàn phuù quaù aåm ó) , nôi hoàn xöa vaãn ñaâu ñoù . kieÁn truÙc coÅ ÔÛ hoÄi an nhaø ôû kieåu coå hoäi an coù boá cuïc 'nhaø hình oáng ', vì maët tieàn heïp , chæ 6 m , nhöng raát daøi , chieàu daøi ñeán 50 m . caùc kieán truùc coå coøn coù traàn nhaø voû cua . goïi nhö vaäy vì ôû hieân nhaø , traàn goã cong voøm duyeân daùng , caùc phaàn naâng ñôõ ñöôïc chaäm khaéc coâng phu.