Constructive Engagement

Human Resource Development Program

1

ေျပာင္းလဲလာေနေသာ ႏိုင္ငံတကာ မူဝါဒမ်ား၏ ါဒမ်ား၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ႏွင့္ ျပန္ ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္ေသာ မူ၀ါဒမ်ား

ယ

ခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားရွိေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ မူ၀ါဒမ်ားသည္ စတင္ေျပာင္းလဲ က်င့္သံုး လာေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရ အေပၚထားရွိေသာ

မူ၀ါဒသေဘာထားမ်ားသည္

ခ်ဥ္းကပ္မႈပံုစံအသစ္ျဖင့္

စတင္ေျပာင္းလဲက်င့္

သံုးေနၿပီျဖစ္ပါသည္။

မည္သို႕ပင္

ေျပာင္းေျပာင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေရးအေပၚ အားေပးေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ား အားလံုးအတြက္ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူတေယာက္အေနျဖင့္

အထူးပင္ေက်းဇူးလည္းတင္ရွိပါသည္။

အသိအမွတ္လည္းျပဳပါသည္။

သို႕ေသာ္ “ စူးစမ္းေလ့လာပါရေစ” ဟုေတာ့ ဆိုခ်င္ပါသည္။ ဤသို႕ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးလာေသာ မူ၀ါဒသေဘာထားအေျခအေနမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္က “ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးလုပ္ၿပီး ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္တာကုိ မလုပ္ဘူးဆုိရင္တာ့ မွားမွာပဲလုိ႔ ယူဆပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေရွ႕ကုိ ဆက္သြားတ့အ ဲ ခါ ဒီနည္းလမ္း(၂)ခုစလုံးကုိ ကုိင္စသ ဲြ ြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မၾကာ ေသးမီက ေျပာၾကားခ့ဲပါသည္။ ဆိုလိုသည့္သေဘာမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကေျပာေလ့ရွိေသာ “ Stick and Carrot ” ဆိုသည့္ နည္းဗ်ဴဟာဟု ေယဘူယ်အားျဖင့္ ဆိုရပါမည္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ မ်က္ေမွာက္ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ျပႆနာမ်ားသည္ တိုင္းျပည္တင ြ ္း၌ စည္းလံုးမႈ ၿပိဳကြ၍ ဲ ျဖစ္ေပၚလာေသာအက်ိဳးဆက္ ျပႆနာမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္းအၾကား အေၾကာင္း မတိုက္ဆိုင္ ၾက၍ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ရၿပီး တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသည္လည္း မ်ားစြာေနာက္က်က်န္ခဲ့ေပၿပီ၊ ထို႕ေၾကာင့္ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားကပင္ ဖန္တီးခဲ့ေသာ ျပႆနာမ်ားကို ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကပင္ ျပန္လည္ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ႀကိဳးစားရမည္ ဟု ယံုၾကည္ယူဆပါသည္။ မိမိကံၾကမၼာအား မိမိဘာသာ ဖန္တီးႏိုင္ရပါမည္။ ကိုယ့္လမ္းေၾကာင္းကို ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ျပ႒ာန္းႏိုင္ရပါမည္။ မိမိတို႕ အားလံုးသည္ ႏွစ္ဘက္ သူေသ ကိုယ္ေသတိုက္ရမည့္သူမ်ား မဟုတ္သလို အၿမဲတမ္းလည္းရန္သူမ်ားမဟုတ္ၾကပါ။ အေၾကာင္းမတိုက္ဆိုင္လို႕သာ သေဘာထားေတြ ကြဲလေ ြဲ နရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္ေအာင္ နည္းလမ္းမ်ားကို မိမိတို႕အားလံုး အေပးအယူ မွ်မွ်တတျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္လွ်င္ အနာဂတ္အတြက္ေကာင္း လိမ့္မည္ဟု ထင္ပါသည္။ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ထီးရိတ္ေအာက္မွ မလ ွ ၍ ြဲ မည္သည့္ထီးရိတ္ေအာက္မွာမွ် မေနခ်င္ အိမ္တင ြ ္းေရးျပႆနာတခုကို အျပင္က မိတ္ေဆြပင္ျဖစ္ျဖစ္၊ သူစိမ္းဘဲျဖစ္ျဖစ္ ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းရသည္ဆိုလွ်င္ ကိုယ္ေတြ၌ အေျမာ္အျမင္အားနည္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ဟုသာ ဆိုရပါမည္။ တနည္းအားျဖင့္ ကိုယ့္အထုတ္ ကိုယ္ေျဖတဲ့ သေဘာ၊ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္ အိမ္တင ြ ္းျပႆနာကို ေဘးလူ

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -1-

Human Resource Development Program

2

က ခဏခဏ ၀င္ေျဖရွင္းေနရေသာ မိသားစုတခုကို မည္သူကအထင္ႀကီးပါမည္နည္း၊ အလြန္ ရွက္စရာေကာင္းေသာ ကိစၥပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံသည္လည္း ေဒသတြင္း

ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္

ဤသို႕သေဘာပင္ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာ့

ျပႆနာသည္

ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးသေဘာတရားအရ

ျမန္မာ့အေရးကိစၥပင္ျဖစ္သည္။

သက္ဆိုင္ပါသည္။

သို႕တိုင္

တႏိုင္ငံ၏

ျပည္တင ြ ္းေရးကို အျခားေသာ ႏိုင္ငံက ၀င္ေရာက္မစြတ္ဖက္ရမူေတြခ်မွတ္ထားပါသည္။ ဒီပလိုေမစီသည္ အတိုင္းအတာ တခုထိဘဲ သက္ေရာက္ ႏိုင္ပါသည္။ ဆိုလိုသည့္သေဘာမွာ အေကာင္းဘက္သို႕ေရာက္ေအာင္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည္ ထားအံုး အကြအ ဲ ကြဲ အၿပဲၿပဲ အၾကား၌၎၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားေနေသာ အယူအဆေရးရာပိုင္း၌၎ ၾကား၀င္ရသည့္ကိစၥမွာ “ ႏွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြးၾကပါ ”ဟူေသာ ေမတၱာရပ္ခံသည့္သေဘာ ၎ႏွင့္ညီမွ်သည္အ ့ တိုင္းအတာ တခုထိဘဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သမိုင္း၌ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ

အေျမာ္အျမင္အားနည္းခဲ့လို႕ ကၽြန္ျဖစ္ခဲ့ဘူးပါသည္။ ျမန္မာ့အေရးကို ျပည္ပက

တင္းျပည့္ က်ပ္ျပည့္ ကူညီမွ ရမည္၊ လိုအပ္သည္ဟု ယူဆပါက မိမိအဆင့္အတန္း မိမိကိုယ္ ကို မိမိ သေဘာ ေပါက္ဖို႕ လိုအပ္ပါ လိမ့္မည္။ “ ကၽြန္ျဖစ္ခ်င္တာလား သခင္ျဖစ္ခ်င္တာလား ” ၀ိုင္း၀န္းစဥ္းစားၾကရေအာင္ပါ။ ယူပါ ကယ္ပါ ကိစၥမ်ားကို အႏွစ(္ ၂၀)နီးပါးေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မ်က္ေမွာက္ကာလ၌ ၎ကိစၥမ်ား ကို အဓိကထားေရွ႕တန္းတင္ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားအား ရပ္တန္းကရပ္ဖို႕အခ်ိန္တန္ပါၿပီ။ ကမ ာ့အေနာက္ျခမ္းကျဖစ္ျဖစ္ အေရွ႕ျခမ္းကဘဲလာလာ သည္ပုဂၢိဳလ္ေတြ ၀င္လာၿပီဆိုလွ်င္ ျပန္ၿပီး ေမာင္းထုတ္ရခက္သည္ဆိုသည္မွာ သမိုင္းမွာလည္း ႀကံဳခဲ့ၾကရဘူးပါၿပီ၊ မ်က္ေမွာက္ ႏိုင္ငံတကာအခင္းအက်င္းေတြမွာလည္း ေတြ႕ျမင္ေနရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မိန္႕ၾကားခဲ့ေသာ စကားရွိပါ သည္…… လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳကာလ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေမလ (၁၀) ရက္ေန႕ သရက္ခရိုင္၊ ကမၼၿမိဳ႕အပိုင္ သရက္ေခ်ာင္းရြာတြင္ တပ္စခန္းခ်ေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ စခန္းရွိ အရာရွိ၊ အၾကပ္တပ္သားမ်ားကို ညေန (၅) နာရီ၌ တန္းစီေစ၍ ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္း အျပတ္သားဆံုးေသာ မိန္႕ခြန္းကို ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၎သရက္ေခ်ာင္းရြာ မိန္႕ခြန္းအား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မိန္႕ခြန္းမ်ား စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ (၁၄၊ ၁၅) ၌ ေဖၚျပထား ပါသည္။ မ်က္မွာက္ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေအာက္ေဖၚျပပါ အေျခခံ အယူအဆမ်ားသည္ အလြန္ရွင္းပါသည္…. 1. ျမန္မာႏိုင္ငံအနာဂတ္သည္ အျခားေသာမည္သည့္ႏိုင္ငံမဆို ၎တို႕၏ အယူအဆ မူ၀ါဒမ်ားအေပၚ၌ လံုး၀ မတည္ပါ။ 2. ျမန္မာႏိုင္ငံအနာဂတ္ကို အျခားေသာ မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ် ျပ႒ာန္းေပး၍မရပါ။ 3. အမ်ိဳးသားေရးအျမင္ မရွိဘဲ ႏိုင္ငံေရးလုပ္၍မရပါ။ 4. ျမန္မာႏိုငင ္ ံကို ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြက ထူေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ရမည္သာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမားေတြသည္ မိမိလူမ်ိဳးကို မိမိက ဦးေဆာင္ႏိုင္ေသာ စြမ္းအင္၊ စြမ္းအား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ိဳးရွိရမည္။ 5. မရွိလွ်င္ ရွိေအာင္ႀကိဳးစားရမည္။

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -2-

Human Resource Development Program

3

အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါေျပာင္ ါေျပာင္းလဲလာပံု ျဖစ္ ျဖစ္စဥ္အားျပန္လည္ သံုးသပ္ျခင္း

အေစာပိုင္းကာလ အေျခအေနမ်ား 1. ပထမ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီကလင္တန္က အင္ဒိုနီးရွားမွာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ (Policy) ေျပာင္းမယ့္ အရိပ္အေရာင္ေတြျပသေျပာဆိုသြားခဲ့ပါသည္။ 2. အဲဒီ့ေနာက္၌ စစ္အစိုးရ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္ အင္ဒိုနီးရွားသို႕သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ 3. အဲဒီ့ေနာက္၌ အေမရိကန္ (Diplomats) ေတြန႕ဲ စစ္တပ္အာဏာပိုင္ေတြန႕ဲ ေဆြးေႏြးလက္စေတြရွိေနခဲ့ပါသည္။ 4. ယင္းအခ်ိန္ကာလမ်ားအတြင္း ေရႊဂံုတိုင္အဖြ႕ဲ ခ်ဳပ္ရံုးမွာ အစည္းအေ၀း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပးလုပ္ထားပါသည္။ 5. ထို႕ေနာက္ ဒီ/ခ်ဳပ္မွ ေရႊဂံုတိုင္ Statement ထြကေ ္ ပၚလာပါသည္။ ဒီငါးခ်က္သည္ အေမရိကန္သမၼတႀကီး မစၥတာ ဘာရက္ အိုဘားမား တတ္လာၿပီးေနာက္မွာ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ယခုျဖစ္စဥ္မတိုင္ခင္အခ်ိန္ထိ ျဖစ္စဥ္တခုပါ။ ၎ျဖစ္စဥ္မ်ားအား ျပန္လည္ေလ့လာေသာ အခါ၌ ျဖစ္စဥ္ (1) မွေန (5) အထိ ထူးျခားေသာတစံုတရာ ျပႆနာဘာမွ် မရွိခဲ့ပါဟု ဆိရ ု မွာ ျဖစ္ပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ဒီပလိုေမစီ ခ်ဥ္းကပ္မအ ႈ သစ္တခုအျဖင့္ ရႈျမင္သံုးသပ္ပါသည္။ ေရႊဂံုတိုင္ Statement ထြက္ေပၚ လာၿပီးေနာက္မွ ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာသည္ (သို႕) အသြင္သ႑ာန္ တမ်ိဳးသို႕ ရုပ္ခ်ည္းေျပာင္း သြားခဲ့ၿပီဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ျပန္လည္စူးစမ္းေလ့လာခ်က္(၁) ၎အေျခအေနမ်ားကို

ျပန္လည္သံုးသပ္ေသာအခါ

အေမရိကန္(ေပၚလစီ)

ေျပာင္းမည္အ ့ ရိပ္အေရာင္ေတြ၊

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းစိန္ အင္ဒိုနီးရွားသမၼတနဲ႕ စင္ကာပူ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တို႕မွ ဖိတ္ၾကားလို႕ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံႏွင့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံေတြဆီကို ရုတ္တရက္ ခရီးထြက္သြားခဲ့ေရာက္ခဲ့တာေတြ၊ ထို႕ေနာက္ ျပန္လာၿပီးသိပ္မၾကာဘူး အေမရိကန္ (Diplomats) ေတြ ေနျပည္ေတာ္ ေရာက္လာခဲ့တာေတြ ထို႕ေနာက္ မစၥတာ ရက္ေတာ ဇာတ္လမ္းအပါအ၀င္ ၎ကာလ၌ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အေျခအေနေတြသည္ အေမရိကန္ ေပၚလစီ ေျပာင္းမဲ့ အစီအစဥ္၏ ပထမ စနည္းနာေသာကာလပင္ျဖစ္ပါ လိမ့္မည္။ သို႕ေသာ္ အေမရိကန္အေနနဲ႕ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရေသာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊

ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊

ျပည္သူမ်ားႏွင့္

ျမန္မာနိုင္ငံအနာဂတ္

ကိုထည့္မတြက္ဘဲ

တနည္းအားျဖင့္ တစံုတရာၫွိႏိွုင္းမႈ မလုပ္ဘဲ မူလခ်မွတ္ထားေသာ မူ၀ါဒမ်ားကို ရုပ္ခ်ည္းေျပာင္းလဲမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ယူဆပါသည္။ ႏွစ္ဘက္အေပးအယူသည္ မည္သည့္အတိုင္းအတာထိ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚလာမည္ကိုအား ဆက္လက္၍ ေလ့လာသြားရမည္သာျဖစ္ပါသည္။

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -3-

Human Resource Development Program

4

ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္ (၁) ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ကုန္သြယ္ေရးပိတ္ဆို႕မႈသည္ စိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရး အတိုင္းအတာတခုထိသာ သက္ေရာက္ ခဲ့ၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္လာေအာင္ ဖိအားေပးႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပင္လယ္မ်ား၀ိုင္းရံေနေသာ ကၽြန္းႏိုင္ငံမဟုတ္ပါဘူး၊ အသြငသ ္ ႑ာန္မတူေသာ ႏိုင္ငံ (၅)ႏိုငင ္ ံႏွင့္ နယ္နမိတခ ္ ်င္း ဆက္စပ္ လွ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ က်ဴးဘားႏိုင္ငံကဲ့သို႕ ျပည္ပပို႕ကုန္အမ်ိဳးအစား အလြန္နည္းေသာ (သၾကား၊ နီကယ္၊ ေဆးရြက္ႀကီး၊ ပင္လယ္အစားအစားႏွင့္ ေဆး၀ါးပစၥည္း) သၾကားကိသ ု ာ အဓိကထား တင္ပို႕ေနရေသာနိုင္ငံမ်ိဳးကိုပင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေအာင္ ကုန္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႕မႈက ဖိအားမေပးႏိုင္ခဲ့ပါဘူး၊ တဖန္ ဗီယက္နမ္ကိုလည္း အေမရိကန္ က ရန္သူႏိုင္ငံ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာကေန ကုန္သြယ္မႈပိတ္ဆို႕ေရးမူ၀ါဒအား သမၼတ ဘီလ္ကလင္တန္ လက္ထက္၌ ျပန္ရုပ္

သိမ္းလိုက္ေသာေၾကာင့္

အေမရိကန္

ဏုမၼဏီမ်ား ဗီယက္နမ္သို႕

အေျပးအလႊားသြားေရာက္

ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ

ခဲ့ၾကပါသည္။ ဒီမိုကရက္သမၼတေလာင္းမ်ား ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၌ မဲဆြယ္တိုင္း က်ဴးဘားအေပၚ မူ၀ါဒမ်ားေျပာင္းလဲမည့္ အရိပ္ အေရာင္မ်ားအားျပသ၍ က်ဴးဘားလူငယ္ေတြ၏ ေထာက္ခံမဲကို ရယူခ့ၾဲ ကပါသည္။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေအာက္ပါ Lobby Team မ်ားသည္ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ေပၚလစီအေပၚ မ်ားစြာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိခဲ့သည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ၁.အေမရိကန္ကန ြ ္ဂရက္အတြင္း၌ က်ဴးဘားအေပၚ ကုန္သြယ္ေရး ဆက္လက္ပို႕ဆို႕ရန္ကိစၥ Lobby လုပ္ေနေသာ (Cuban American National Foundation –CANF) အဖြ႕ဲ အစည္းရွိေနပါသည္။ ၂.အေမရိကန္ အစိုးရႏွင့္ ကြန္ဂရက္အတြငး္ ဗီယက္နမ္ကုန္သြယ္မႈပိတ္ဆိုကေရးအား ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေပးရန္ ( အေမရိကန္ စီပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက Lobby လုပ္ေနေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းရွခ ိ ဲ့ပါသည္။ ၃.အေမရိကန္ ဆီးနိတ္၌ တရုတ္စစ္အင္အား ႀကီးထြားလာမႈအား ဆန္႕က်င္ေသာ (Blue Team) (the American anti-China political lobby)

ထိ႕ု ေၾကာင့္ပင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားအေနျဖင့္ အေျခအေနအရပ္ရပ္ေတြကို စဥ္းစားဆင္ျခင္ၿပီး လုပ္ကိုင္ ရန္ လိအ ု ပ္လိမ့္မည္ဟု ယူဆမိပါသည္။ (၂၀၀၄) ခုေလာက္ကလည္း လူႀကီးေတြထံ ဤသို႕ေသာ ကိစၥတရပ္အား တင္ျပခဲ့ဘူးပါသည္။ သိုေပမယ့္ ျမန္မာ အခ်င္းခ်င္း တန္ဖိုး မထားတတ္၍ အေလွ်ာက္ေကာင္းေပလို႕သာ အသက္ၿမဲ ရပါသည္။ အခ်ိဳ႕ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ား စိတ္ပ်က္ကုန္တာေတြလည္း အမ်ားႀကီး ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါသည္။ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း အၾကား ကုန္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႕မႈဟာ အတိုင္းအတာ တခုထိဘဲ သက္ေရာက္ပါတယ္လို႕ရင္ ေျပာတဲ့သူက နအဖ လူျဖစ္သြားေရာ၊ အေမရိကန္ေျပာရင္ အဟုတ္ လို႕ယူဆ လုပ္ကိုင္ ေနရင္ေတာ့ျဖင့္ အခ်ိဳ႕ျမန္မာလူႀကီးေတြမွာ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြ အားနည္းေနေသး တယ္လို႕ဘဲ ယူဆမိပါသည္။ ျပန္လည္စူးစမ္းေလ့လာေသာအခ်က္(၂) အေမရိကန္ (Diplomats) ေတြ အေနျဖင့္ မစၥတာ ရက္ေတာဇာတ္လမ္း အစား အျခားေသာ သံတမန္နည္းျဖင့္ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဒီ/ခ်ဳပ္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ၎အခ်ိန္ကာလအတြင္း မေတြ႕ခဲ့ပါသနည္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ ရက္ေတာ့ ဇာတ္လမ္းဖန္တီးခဲ့ပါသနည္း စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာျပန္ပါသည္။

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -4-

Human Resource Development Program

5

အကယ္၍ ေတြ႕ဆံခ ု ဲ့ရင္ျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အစီအစဥ္သည္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးလမ္းစဥ္ကိုဘဲ ျဖစ္ေအာင္ ၾကား၀င္ ၫွိႏိွုင္းေပးႏိုင္မည့္ အစီအစဥ္ျဖစ္သြားႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ အေျခအေနေကာင္းေတြ ျဖစ္လာ ႏိုင္မယ္လို႕လည္း ေမ်ာ္လင့္ ယူဆ လို႕ရႏိုင္ပါသည္။ အေမရိကန္ (Diplomats) ေတြ ဒီ/ခ်ဳပ္န႕ဲ မေတြတာ အေၾကာင္း(၂)ခ်က္ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္…. 1. ဒီ/ ခ်ဳပ္အေနနဲ႕ အေျခအေနကို ရိပ္စားမိလိမ့္မည္ဟု အေမရိကန္ (Diplomats) ေတြ ယူဆထား ႏိုင္ပါသည္။ 2. မလိုအပ္ေသးလို႕လည္းလဲျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဒီအေျခအေနအတြင္းမွာဘဲ ဒီ/ခ်ဳပ္က ေရႊဂံုတိုင္ Statement ႀကီးထြကေ ္ ပၚလာခဲ့ပါသည္။ ဒီ/ခ်ဳပ္အေနနဲ႕ အေျခအေန အရပ္ရပ္အားရိပ္စားမိခဲ့ပါက ေအာက္ပါအခ်က္ေတြကို စဥ္းစားၿပီး Statement ကိုထုတ္သင့္သည္ဟု ယူဆခဲ့မိပါသည္။ 1. အေမရိကန္ေပၚလစီ ေျပာင္းခ်င္ေနတဲ့သေဘာက ဘာကိုကိုဆိုလိုတာလဲ။ 2. ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ရက္နီးလာေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ Statement ကို ေနာက္ဆုတ္ထားလို႕ မရဘူးလား။ 3. ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ၿပီးမွ Statement ထုတ္လွ်င္ေကာ မျဖစ္ဘူးလား။ 4. ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီအစည္းအေ၀းကို စစ္တပ္က အသာတၾကည္ လႊတ္ေပးခဲ့တာလဲ။ 5. စစ္တပ္က ကိုယ္ထုတ္ျပန္လိုက္မယ့္ Statement အေပၚလက္ခံမယ္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ မသိလို႕လား။ 6. သိရင္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဒီလို Statement မ်ိဳး ထုတ္ခဲ့သလဲ။ 7. သိသိန႕ဲ ထုတ္လိုက္တအ ဲ့ က်ိဳးရလဒ္က တင္းမာမႈဆက္ျဖစ္ပြါးမယ္ဆိုရင္ ေနာက္အဆင့္က ဘာလဲ။ စတဲ့အခ်က္ေတြကို စဥ္းစားၿပီးမွ ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႕ ယူဆမိပါသည္။ (စဥ္လည္း စဥ္းစားခဲ့လိမ့္မည္ဟု ယူဆပါသည္) သို႕ေသာ္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျခအေနသည္ ေနာက္အဆင့္ မဆိုထားႏွင့္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းပင္ ညီၫြတ္မႈ မရွိေသးတဲ့ အခ်ိန္၌ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာေသာ အခ်ိန္ထိ ေစာင္ဆ ့ ိုင္းရင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပါတီတင ြ ္း အေျခ အေနေတြကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသြားျခင္းက ပိ၍ ု မသင့္ေတာ္ေပဘူး လား ဟူ၍လည္း စဥ္္းစားစရာစရာရွိျပန္ပါသည္။ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္ (၂ (၂) ထိုကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ သံတမန္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိေနခ်ိန္လည္းျဖစ္ အေမရိကန္ေပၚလစီ အေျပာင္းအလဲ အရိပ္အေရာင္လည္း ရွိေနေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္း၌ အကယ္၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အေျခအေနမ်ားမွာ…. 1. လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေျမာက္လာမည့္ အခ်ိန္အား ေစာင့္ဆိုင္းျခင္း 2. သံတမန္လမ္းေၾကာင္း ပိုမို၍ ပြင့္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း တို႕သာျဖစ္ခဲ့လွ်င္ …..

အက်ိဳးအားျဖင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္အၾကား ၌…… 1. တစံုတရာ တင္းမာမႈမ်ားအား ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါမည္။

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -5-

Human Resource Development Program

6

2. စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေပ်ာ့ေျပာင္းမည့္ အသြင္သ႑ာန္တရပ္ ေဖၚေဆာင္လာႏိုင္မည္။ 3. မေပ်ာ့ေျပာင္းသည့္တိုင္

မိမိတို႕အဖြ႕ဲ အတြင္း

ျပန္လည္တည္ေဆာက္ႏိုင္ေသာ

အခြင့္အေရးေတြကေတာ့ျဖင့္

ရလာမည္။ 4. ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာႏိုင္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္မည္ဟု ယူဆမိပါသည္။ စစ္အစိုးရ၏ေျခလွမ္း ဒီ/ခ်ဳပ္မွ Statement ထြက္ေပၚလာေသာအခါ စစ္တပ္မွ မည္သို႕ တုန္႕ျပန္ႏိုင္မည္နည္း.. 1. မည္သို႕မွ် တုန္ျပန္မႈ မလုပ္ျခင္း။ 2. ဆက္လက္တင္းမာျခင္း။ စသည့္ မူလအေျခအေနသို႕ ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ပါသည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါက ၎တို႕ရင္ဆိုင္ ရမည့္ အေျခအေနႏွင့္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ဖမ္းဆီးထားေသာ အေျခအေနအား ႏိွုင္းယွဥ္သံုး သပ္ေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ စစ္တပ္မွ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထား လိုေသာ ဆႏၵရွိမည္ဆိုလွ်င္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေဘာင္မ၀င္ ၀င္ေအာင္ နည္းလမ္းမ်ားရွာေဖြေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤအေတာအတြင္း Mr. Yettaw ကိစၥေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး ၎ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ စစ္အစိုးရမွ ဆက္လက္ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ သို႕ေသာ္ အျခားေသာနည္းလမ္းမ်ားလည္း ရွိပါေသးလွ်က္ အဘယ့္ေၾကာင့္

ဤသို႕က်င့္ပါသနည္းဟူေသာ

ျဖစ္စဥ္အားျပန္လည္ေလ့လာဖို႕လိုအပ္သည္ဟု

ယူဆပါေသာေၾကာင့္

မစၥတာ ရက္ေတာ ဇာတ္လမ္း၏ ေနာက္ကြယ္အား ပို၍သတိထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာ၌ Mr. Yettaw ၏အခန္းက႑သည္ အထူးဂရုျပဳ စဥ္းစားစရာရွိပါသည္ 1. ပညာတတ္ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန၏ အတိမ္အနက္ မသိ၍ေလာ။ 2. အလြန္အေရးပါေနေသာ ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ေလာ။ 3. ေရကဘဲလာလာ ကုန္းကဘဲလာလာ လာသင္/့ မလာသင့္ “ အခ်ိန္ ”အား စဥ္းစားရန္လိုေပမည္။ 4. ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ အခ်ိန္ထိ အဘယ့္ေၾကာင့္ မေစာင့္ ႏိုင္ရပါသလဲ။ အကယ္၍ ဤကိစၥအား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ဆိုပါက... 1. ျပစ္ဒဏ္နည္းမည္။ 2. အခ်ိန္တိုတိုျဖင့္ လြတ္မည္။ 3. ေငြေၾကးမ်ားစြာရမည္။ 4. ၎၏ သတင္းအစအန ေဖ်ာက္သြားေပလိမ့္မည္။ 5. အေမရိကန္ ဒီပလိုမတ္ေတြႏွင့္ စစ္အစိုးရအၾကား အေပးအယူ တစံုတရာရွိေနေပမည္။

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -6-

Human Resource Development Program

7

သို႕ဆိုပါလွ်င္ (မစၥတာ ရက္ေတာ) ၏ အေျခအေနသည္ ျဖစ္စဥ္တခုလံုး၌ ႏိုင္ငံေရးအရ အခန္းက႑အားျဖင့္ မယ္မယ္ရရ ထူးျခားသည့္ အသြင္မေတြ႕ရပါ။ စစ္အစိုးရဘက္မွ ပူးေပါင္းႀကံစည္သူ ဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ/ မဟုတ္သည္ ျဖစ္ေစ စစ္အစိုးရမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္လာေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ တခု အတြင္း၌သာ အက်ံဳး၀င္ပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ မစၥတာ ရက္ေတာ ဇာတ္လမ္းသည္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အား ဆက္လက္ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ ျဖစ္လာေသာ ပူးေပါင္းႀကံစည္မႈ တခုသာ ျဖစ္ပါသည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ဤယူဆခ်က္သည္ သည့္အခါမွာ

အထူးသတိထားၿပီးေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အလြန္သိမ္ေမြ႕နက္နဲလာၿပီး

ပိုမိုရႈပ္ေထြးလာႏိုင္ေသာ

ျမန္မာ့အေရးကိစၥေတြကို အေျခအေနမ်ားလည္း

စဥ္းစားေဆာင္ရြက္

ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါသည္။

ျမင္လည္းျမင္ေတြ႕ေနရပါသည္။ မည္သူ႕ကိုမွ်လည္း မယိုးစြပ္လိုပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ပင္ အထက္၌ စူးစမ္းေလ့လာပါရေစဟု ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကိုးကားခ်က္ (အေမရိကန္အစိုးရ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ကစ္ဇင္ဂ်ား လက္ထက္ လက္တင္အေမရိက၌ အာဏာရွင္ေတြ ေပၚလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ပံုျပင္မဟုတ္သည့္ ဇာတ္လမ္းမ်ားရွိခဲ့ဘူးပါသည္။)

ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူတေယာက္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဖမ္းဆီးခံထားရေသာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္ေဆာင္မ်ားအေရးစသည့္ ကိစၥေတြ၏ျဖစ္စဥ္အေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ မူ၀ါဒ ဆိုင္ရာ ေကာက္ေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ စဥ္းစားေရးဆြဲလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ဘယ္တုန္းကမွ် မလုပ္ခဲ့ဘူးပါ။ ကိုယ့္နည္း ကိုယ့္ဟန္ ျဖင့္ ကိုယ့္ ျပႆနာ ကိုယ္ဘာသာေျဖရွင္းႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္၊ ဤသို႕ေသာစိတ္ဆႏၵဘရ ဲ ွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ ကမ ာ့မိသားစုႏိုင္ငံတခု ျဖစ္သည့္ အေလွ်ာက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ၊ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အားေပး ေထာက္ခံမႈ၊ မတရားမႈမ်ားရပ္တန္႕သြားေအာင္၊ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမွ တဆင့္ စစ္မက္မျဖစ္ပြါးရေအာင္ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံ ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးနည္းဗ်ဴဟာမ်ားအရ ၀ိုင္း၀န္း၍ ေဖးေဖးမမျဖင့္ထိန္းသိမ္းေပးေသာ အကူအညီမ်ိဳးကိုသာ လိုလားပါသည္။ မည္သို႕ပင္ဆိုေစ

ျမန္မာႏိုငင ္ ံျပႆနာသည္

ယခုအခါ

ပထ၀ီ၀င္ႏိုင္ငံေရးသေဘာေဆာင္လာၿပီျဖစ္ပါသည္။

တနည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စည္းလံုမႈလံုး၀မရွိေသးသည္လည္းျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္

တိုင္းျပည္၏ လူ႕အရင္း

အျမစ္မွအစ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ေတြထိတိုင္ေအာင္ အသံုးခ်ခံရမည့္ေဘးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရဖို႕ ရွိေနပါသည္။ ဤေကာက္ခ်က္ ဆန္းစစ္ၿပီး

အယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍

အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီၫႊတ္မႈ

ဤသံုးသပ္မႈ၌ေဖၚျပခဲ့ပါ

အခ်က္မ်ားအေပၚ

ျပန္လည္ေလ့လာ

အသြင္သႏၲာန္တရပ္အား ျပည္ပႏိုင္ငံေရးအင္အားစုအတြင္း၌ေသာ္

လည္း

ေကာင္း၊ ျပည္တင ြ ္း စစ္အစိုးရ ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြ႕ဲ ခ်ဳပ္၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားအဖြ႕ဲ အစည္း မ်ား၊ လူငယ္/ လူလတ္/လူႀကီး အစရွိေသာ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား အစရွိသည္အားျဖင့္ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္ အသီးသီး တို႕သည္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး၍ ယခုအခ်ိန္၌ အေပး အယူမွ်မွ် တတျဖင့္ အနာဂတ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္ ႏိုင္ေသာ အခြင့္အလမ္းတရပ္ ျဖစ္သည္ဟုယူဆ တင္ျပျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။ ပထမဦးစြာ

ေပၚလစီမ်ားေျပာင္းလဲ

က်င့္သံုးလာမႈအေျခအေနအရပ္ရပ္တို႕အေပၚ

ထင္သာျမင္သာရွိေအာင္

ေလ့လာဖို႕လိုအပ္ပါလိမသ ့္ ည္။ အေမရိကန္မူ၀ါဒ ေျပာင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ မေျပာင္းသည္ျဖစ္ေစ သူအလုပ္ သူလုပ္ျခင္းသာ

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -7-

Human Resource Development Program ျဖစ္ပါသည္။

အထက္၌ဆိုခဲ့သလို

8

ျမန္မာႏိုင္ငံအနာဂတ္သည္

မည္သည့္ႏိုင္ငံတို႕၏

မူ၀ါဒမ်ားအေပၚ၌

မတည္ရွိဘဲ

မိမိတို႕အေပၚ၌သာတည္ရွိပါသည္ဟု ဆိုခဲ့ပါၿပီ။ သူ႕အလုပ္သူလုပ္သည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လည္း တရုတ္ကခ ို ်ည္း အားကိုး၍ မရသလို အေမရိကန္ကခ ို ်ည္း အားကိုး၍ လည္းမရပါ။ လိုအပ္သည္ထက္ပို၍ အားလည္း မကိုးသင့္ပါ၊ မိမိတို႕မွ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္ သည္မ်ားကို စည္းလံုးညီၫႊတ္စြာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္သာလိုေပသည္။ ကမ ာမွာ ျမန္မာေတြတန္းတူရည္တူ ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႕ မိမိကိုယ္ ကို အားကိုးမွရမည္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႕အခ်င္းခ်င္းအၾကား အလုပ္ ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္လွ်င္ သူမ်ားလာလုပ္သြားမည္သာ။ ထို႕ေၾကာင့္ မိမိတို႕၏ မူ၀ါဒမ်ားကိုသာ ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္း ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္- တရုတ္ ဆက္ဆံေရး၌ ျဖစ္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အဓိကျပႆနာမ်ား 1. အာရွ၌ တရုတ္ျပည္ စီးပြါးေရး၊ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာပါ၀ါ အင္အားႀကီးမားလာျခင္း။ 2. တရုတ္ - တိုင၀ ္ မ္အေပၚ စစ္ေရးဆိုင္ရာအေရးယူမႈ/ မယူမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ(Four Noes One Without Policy) ႏွင့္ အနာဂတ္ တိုင၀ ္ မ္လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာ။ 3. တရုတ္ - တိုင၀ ္ မ္ တျပည္ေထာင္တည္းျဖစ္သည္ဟူေသာ မူ၀ါဒ။ (One China Policy) 4. တရုတ္ - အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ေငြဖလွယ္ႏံႈးဆိုင္ရာ ျပႆနာ။ 5. တရုတ္ျပည္၏ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စံခ်ိန္ စံၫႊန္းမ်ား။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စအ ု ေနျဖင့္ အတြင္းသို႕ပါ

ခ်ဲ႕ထြင္လာမႈႏွင့္

အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္လည္း

အဆင့္ျမင့္

ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္၌ စက္မႈနည္းပညာမ်ား

အထူးသတိထား

ေစာင့္ၾကည့္

တရုတ၏ ္ ေရတပ္လႊမ္းမိုးလာမႈ၊

တျဖည္းျဖည္း

အိႏိၵသမုဒၵရာ

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ထုတ္လုပ္လာေသာ

ေနရေသာအေျခအေနမ်ားျဖစ္ပါသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ပင္

အေမရိကန္သမၼတႀကီး ေဂ်ာ့ဘုရွ္အစိုးရအဖြ႕ဲ အိႏၵိယအား ခ်ဥ္းကပ္၍ အေမရိကန္ - အိႏၵိယ ဆက္ဆံေရး အေျခအေန မ်ားကို တိုးျမင့္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပံုရပါသည္။ မည္သို႕ပင္ဆိုေစ တရုတ္ျပည္ အင္အားႀကီးမားလာျခင္းအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အေမရိကန္အစိုးရမွ ႀကိဳးပမ္းမည္ဟု ယူဆပါက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီပြါး ကာကြယ္ ေရး ေပၚလစီမ်ားအတြက္ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး သေဘာသဘာ၀အရ အေရးပါလာမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတိုးျမင့္ရန္ (သို႕) အျပဳသေဘာေဆာင္မည့္ နည္းလမ္း ပထမေျခလွမ္းအျဖင့္ လိုရမယ္ရစတင္ နည္းလမ္း ရွာေဖြရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ဤအခ်က္သည္ အေမရိကန္အစိုးရအတြက္ ယခုခ်ိန္ခါ၌ အေတာ္ခက္ခေ ဲ နပါလိမ့္မည္ဟု ယူဆ မိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႕ ေျပာင္းလဲသြားျခင္း၊ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ား ျပန္လည္ရရွိၿပီး တျဖည္းျဖည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စအ ု ေနျဖင့္ လိုလားသည္က မွန္ပါ၏။ သို႕ေသာ္ အႏွစ(္ ၂၀) လံုးလံုး ျပည္တင ြ ္း/ ျပည္ပ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ား၏ အေျခအေနသည္ မည္သို႕မွ် တိုးတက္မလာခဲ့ေသာေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ အထက္၌ တင္ျပခဲ့သလို တရုတ္ ၏ တဟုန္ထိုးတိုးတက္လာေနေသာ စစ္ေရးအင္အား၊ စီးပြါးေရးအင္အားႏွင့္ အဆင့္ျမင္ နည္းပညာ မ်ား၏ အရွိန္အဟုန္ကို ထိန္းၫွိရန္ လိုအပ္လာေသာအခါ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပထ၀ီအေနအထားအရ အဓိကေနရာ ျဖစ္ေနသည္က တေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနအေပၚ ျပန္လည္သံုးသပ္လာရမည္သာျဖစ္ပါသည္။

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -8-

Human Resource Development Program

9

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားက အေမရိကန္ေပၚလစီ အေျပာင္းအလဲကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစခဲ့ပါသည္။ 1. စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေနျခင္း။ 2. ျပည္တင ြ ္း/ျပည္ပအတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၏ (စည္းလံုးမႈ၊ စီမံခန္႕ခြဲမႈ၊ ဘ႑ာေရးသံုးစြဲမႈ၊ အဂတိ လိုက္စားမႈ) စသည္အ ့ ေျခအေနမ်ား။ 3. ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႕ လက္တေလာေျပာင္းလဲႏိုင္ေလာက္ေသာ အေျခအေနမရွိေသးျခင္း။ အကယ္၍မ်ား တရုတ္သည္ ျမန္မာျပည္အား စည္းရံုးထားႏိုင္လွ်င္ အာရွတိုက္ေရေၾကာင္းလမ္း တခုလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ သြားႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုျပင္အိႏသ ိၵ မုဒၵရာ တိုက္ငယ္တခုလံုးကိုလည္း ထိန္းခ်ဳပ္သြားႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤကဲ့သို႕ ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးကို အေမရိကန္အေနျဖင့္ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနမည္မဟုတ္ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ - တရုတ္ တို႕၏ စစ္ေရး၊ စီးပြါးေရးအားၿပိဳင္မႈအၾကား၌ သက္ေရာက္ေန မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႕ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးအား အထူးသတိထားရန္လိုအပ္ပါသည္။ ထို႕ျပင္ ဤကဲ့သို႕ေသာ အေျခ အေနမ်ိဳး၌ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္အားလည္း ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႕ၾကာေစတတ္ပါသည္။ မ်က္ေမွာက္အေျခ အေနမ်ား၌ပင္ တရုတ္ျပည္က စစ္အစိုးရေနာက္မွ ရပ္တည္ေပးေနေသာေၾကာင့္

ျမန္မာျပည္သူေတြ ဒီမိုကေရစီႏွင့္

လူ႕အခြင့္ေရးေတြ ျပန္လည္ရရွိဖို႕ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႕ၾကာေနရပါသည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာေနသူတေယာက္အေနျဖင့္ အေမရိကန္၊ ဥေရာပ၊ စသည့္အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ၾကား၀င္ ေစ့စပ္မႈမ်ားအတြက္ လည္းေကာင္း၊ အာရွမွ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ အာစီယံစသည့္ႏိုင္ံအသီးသီးတို႕၏ အျပဳသေဘာ ေဆာင္မႈ အားလံုးကို

လည္းေကာင္း

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး

(လူသားခ်င္းစာနာ

ျဖစ္စဥ္တေလ်ာက္

ေထာက္ထားမႈ

စိတ္အား၊

ရႈေထာင့္မ)ွ

ကိုယ္အားတို႕ျဖင့္

ေန၍

လိုလားပါသည္။

ကူညီခဲ့ၾကသည္ကိုလည္း

ျမန္မာႏိုင္ငံ

ေက်းဇူးလည္းတင္

အသိအမွတ္လည္းျပဳပါသည္။ သို႕ေသာ္

ကမ ာ့ႏိုင္ငံေရး၊

သိမ္ေမြ႕ခက္ခဲလွသည္မ႕ို

စီးပြါးေရး၊

စစ္ေရး

ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈအတိုင္းအတာ

စသည့္

အေျခအေနမ်ားသည္

အားလံုးအတြက္

လြန္စာြ မွပင္

ႏိုင္ငံသားတေယာက္အေနျဖင့္

စူးစမ္းဆင္ျခင္ေလ့လာၿပီးမွ လက္ခံ ပါရေစ။ ဒီအတြက္ မည္သူ႕အေပၚ၊ မည္သည့္ႏိုင္ငံအေပၚမွာမွ သံသယရွိ၍၊ မုန္း၍၊ ဆန္႕က်င္လိုေသာစိတ္မ်ား

စိုးစဥ္းမွ်

ထမ္းေဆာင္ျခင္းသာျဖစ္ပါေၾကာင္း

မရွိေပ။ ေျပာင္းလဲလာေသာ

ရိုးရိုးသားသား

အမ်ိဳးသားေရး

မူ၀ါဒမ်ားဆိုင္ရာ

ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္ေသာ မိမိတို႕၏မူ၀ါဒမ်ားအေၾကာင္း ေလ့လာတင္ျပလိုက္ ရပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕အားလံုးဟာ မိသားစုေတြပါခင္ဗ်ား ။

အားလံုးေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားတို႕သည္ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ။ ေလးစားစြာျဖင့္ ေမာင္စည္သူ (၁.၉.၂၀၀၉)

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ -9-

တာ၀န္တရပ္ကို

အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈႏွင့္