Collins Andy - Jezyk Ciala Gestow I Zachowan

Andy Collins

JĘZYK CIAŁA

GESTÓW I ZACHOWAŃ

KLUB BLA CIEBIE

Projekt okładki Agnieszka Skriabin Korekta Bożenna Burzyńska

Scan By Bug for Torrenty.org

Tekst Copyright © by Andy Collins Ilustracje Copyright © by Wydawnictwo Astrum Copyright for this edition © by Bauer-Weltbild Media Sp. z o.o., Sp. K Warszawa 2003 Bauer-Weltbild Media Sp. z o.o., Sp. K. Klub dla Ciebie Warszawa 2003 Dwieście czwarta publikacja Klubu dla Ciebie

ISBN 83-89314-01-0

Skład i łamanie DK, Warszawa

Druk i oprawa Białostockie Zakłady Graficzne S.A.

OD AUTORA Zdaniem psychologów, 50% informacji odczytujemy z obserwacji za­ chowania naszego rozmówcy - z intonacji głosu, mimiki, gestów, ale także z budowy fizycznej. Znany niemiecki dziennikarz, popularyza­ tor tej dziedziny wiedzy, Erhard Thiel twierdzi, że: „Mowa ciała zdra­ dzi więcej niż tysiąc słów". Na rynku księgarskim ukazuje się coraz więcej pozycji dotyczących przewidywania przyszłości i określania cech charakteru człowieka na podstawie linii dłoni, mimiki, dnia urodzenia, określonych zachowań itp. Poniższe opracowanie tym wyróżnia się spośród innych, że trak­ tuje człowieka bardziej kompleksowo. Umożliwia dokonanie jego cha­ rakterystyki nie tylko na podstawie budowy ogólnej ciała i poszcze­ gólnych jego części oraz zachowań, ale również uwzględnia aspekty astrologiczne, charakter pisma, zamiłowania do kolorów itp. Wskazu­ je na stan zdrowia danej osoby. Książka wzbogacona jest kilkunastoma testami, które pozwolą w nieco relaksowy sposób określić osobowość naszą i naszych znajo­ mych. Należy wyrazić nadzieję, że Czytelnicy nie potraktują zbyt poważnie zamieszczonej klasyfikacji, ale że będzie ona pożyteczną zabawą - zgodnie z intencją zarówno autora, jak i wydawcy.

ZAMIAST WSTĘPU

Tajemnice ciała według Desmonda Morrisa Brytyjski biolog Desmond Morris jest autorem dwóch bestsellerów: Naga małpa i Magia ciała. Autor uzasadnia w nich twierdzenie, że czło­ wiek dysponuje trzema tysiącami znaków cielesnych, którymi może posługiwać się w komunikacji z innymi ludźmi. Przedstawiamy frag­ menty wywiadu, jakiego D. Morris udzielił tygodnikowi „Paris Match". - Pańska pierwsza książka „Naga małpa" stała się bestsellerem. Kolej­ na, zatytułowana „Magia ciała", cieszy się podobnym sukcesem. Czym by to Pan wyjaśnił? - Obserwowanie człowieka okiem zoologa w latach sześćdziesią­ tych było czymś niezwykle odważnym. Do dzisiejszego dnia szokuje niektórych czytelników. - Ze wszystkich rozdziałów pańskiej książki Magia ciała, poświęconych różnym organom ciała człowieka, najzabawniejszy jest niewątpliwie roz­ dział o pośladkach. Dlaczego tyłek ludzki jest stale przedmiotem kpin i anegdot? - Jesteśmy niewdzięcznikami wobec pośladków. Człowiek doro­ bił się tych dwóch półkul, kiedy stawał na swych tylnych łapach. Aby utrzymać się stale w pozycji stojącej, musiał sobie wyrobić mięśnie bioder. Spośród stu dziewięćdziesięciu trzech grup zwierząt z rzędu naczelnych rodzaj ludzki jest jedyny, który posiada tę umiejętność.

8

Język ciała, gestów i zachowań

- Czy nie mają one również wielkiej mocy uwodzicielskiej? - Jest oczywiste, że tyłeczek kobiety - w powiązaniu z jego impli­ kacjami seksualnymi - mocno zagnieździł się w podświadomości mężczyzny. Silniej lub słabiej, zależnie od epoki. Rysunek stylizowa­ nego serca, symbolu miłości, był w rzeczywistości rysunkiem poślad­ ków. Aby to zrozumieć, trzeba spojrzeć wstecz. U pierwotnych samic pośladki zmieniają się w chwili jajeczkowania. Nabrzmiewają, nabie­ rają kolorów, uwidaczniają się organy płciowe. Samiec może więc jednym spojrzeniem ocenić, czy samica jest w okresie rozrodczym i zdolna do zapłodnienia. W przypadku kobiety sprawy wyglądają odmiennie. Jej biodra nie nabrzmiewają przy cyklach menstruacyjnych, a jej zapotrzebowanie seksualne nigdy nie gaśnie. U ludzi zbliżenie jest prawdziwym aktem miłości. Ważne jest, aby ciało kobiety mogło stale nadawać sygnały erotyczne. Biodra odgrywają pierwszoplanową rolę w podboju płci odmiennej. Dzieje się to dzięki potrójnej kombinacji: są większe niż u mężczyzny, bardziej widoczne z profilu, a kiedy kobieta spaceruje, kręci nimi w naturalny sposób. - Czy ten „sygnał" istniał również u człowieka pierwotnego? - Oczywiście. Nasi praprzodkowie mieli nawet znacznie większe pośladki niż współczesne kobiety. Można sic o tym przekonać, oglą­ dając rysunki naskalne z epoki kamiennej. - Dlaczego te przesadnie rozwinięte pośladki, które możemy jeszcze dzi­ siaj oglądać u mieszkańców niektórych plemion w południowo-wschodniej Afryce, cieszyły się takim uznaniem? Czy czemuś służyły? - „Supertyłki" ludów prymitywnych budzą liczne domysły. Oto jedna z hipotez: nasi przodkowie spółkowali od tyłu, podobnie jak wszystkie inne zwierzęta z rzędu naczelnych. Kiedy zaczęliśmy przy­ bierać pozycję stojącą, a pośladki się wykształciły/ wypukłości te sta­ ły się nowym seksualnym sygnałem kobiety. - Czy sygnał był tym silniejszy, im pośladki stawały się większe? - Tak, a skończyło się na tym, że zaczęto spółkowanie od przodu, gdyż pośladki stały się zbyt wielkie i za bardzo im przeszkadzały; w konsekwencji zaczęły rosnąć piersi. - Naśladując formę pośladków?

Zamiast

wstępu

9

- Żeby stać się nowym seksualnym sygnałem. Od tego czasu piersi podzieliły zadania z pośladkami, które mogły już się zmniej­ szać. - Powiedział Pan kiedyś, że piersi są częścią ciała kobiecego, która in­ teresuje Patia najbardziej, dlaczego? - Piersi kobiece są unikatowym zjawiskiem biologicznym, a jed­ nocześnie potężnym środkiem podniecającym i byłoby błędem ogra­ niczać je wyłącznie do roli karmienia dzieci. - Zgadza się Pan z poglądem, że pociąg mężczyzn do piersi kobiecych jest przejawem infantylizmu lub wszeteczeństwa? - To bzdura! Piersi kobiece oddziałują najpierw jako podnieta wzrokowa i dotykowa. Nie wierzę, aby te zaokrąglone i pociągające kształty były dziełem przypadku. Jak już powiedziałem, obecność tych dwóch półkul na klatce piersiowej pozwala kobiecie przyciągnąć spojrzenie swego towarzysza, nie zmuszając jej do odsłaniania tyłecz­ ka. Piersi kobiece przekazują mężczyźnie pierwotny i podstawowy sygnał uwodzicielski. - Wspomina Pan też o znaczeniu wąskiej talii, która przyczynia się do podkreślania biustu i bioder. - Kiedy kobieta stara się podkreślić swą kobiecość, nosi często w wielu środowiskach kulturowych - mocno zaciśnięty pasek. Wąska talia działa bardzo silnie na mężczyzn. Znamionuje dziewiczość i nie­ winność. Jakby mówiąc: „nie jestem w ciąży", „mogę zajść w ciążę" albo „możesz mnie zapłodnić". - A mężczyźni? Do jakich wniosków Pan doszedł, badając moc uwodzi­ cielską ich ciała? - Długo ukrywano wstydliwie fakt, że pośladki męskie mogą po­ dniecać kobietę. Elvis Presley pierwszy ośmielił się prezentować je na scenie. Wywołał wówczas prawdziwy skandal. Poruszał nimi tak pro­ wokacyjnie, że przezwano go „Elvis le Pelvis". Początkowo, gdy wy­ stępował w telewizji, nie wolno go było pokazywać na ekranie poni­ żej pasa. Jego gesty były błędnie interpretowane jako pozorowanie kopulacji. - Inny - Pana zdaniem - sygnał seksualny: włosy. Jak oddziałują, wzma­ gając pożądanie?

10

Język ciała, gestów i zachowań

- Nie należy uogólniać, ale włosy krótkie są często oznaką siły, agresywności i potęgi. Natomiast włosy długie świadczą o łagodności i wrażliwości. Często widzimy, jak kobieta, rozmawiając z mężczyzną, dotyka ręką włosów. Może je unieść, odchylić na szyi, przeczesywać palcami. Wszystkie te ruchy są nieświadomymi gestami zwracania na siebie uwagi. Nie zdając sobie z tego sprawy, kobieta przekazuje w tym momencie wyraźny sygnał: „Popatrz, chcę być piękna dla cie­ bie". Nie wie o tym, ale pobudza erotycznie swego towarzysza. - Jaka część ludzkiego ciała jest - Pana zdaniem - najbardziej zdumie­ wająca?

- Zdumiewają mnie najbardziej ręce. Jest to coś, co mamy najruchliwszego, najbardziej doskonałego i najbardziej niezawodnego. Rę­ ka jest narzędziem niezwykłym, które naprawdę odróżnia nas od in­ nych stworzeń. - Bardzo często nos jest przedmiotem przytyków, choćby w literaturze. Dlaczego się go czepiają?

- Nos jest organem godnym uwagi. Dzięki niemu zawartość na­ szego talerza ma zapach. Jest pancerzem ochronnym oraz zasila w powietrze nasze płuca. Sądzę, że nos stał się przedmiotem kpin na skutek skojarzeń, z brzydkimi zapachami, z pyskiem zwierzęcym i wydzielinami, kiedy jesteśmy zakatarzeni. O nosie nie wspomina się prawie nigdy z uznaniem, tak jak np. o oczach łani, policzkach brzo­ skwiniowych, wargach zmysłowych itd. Na określenie tego narządu używa się takich zwrotów jak nochal, kinol, kulfon itp. - Czemu więc służy ten wyrostek na środku twarzy, poza jego rolą filtra i wykrywacza zapachów?

- W mniejszym stopniu niż oczy i usta nos wydaje specyficzne sy­ gnały. Swymi ruchami może wyrazić niesmak, nieufność, niepokój, odrazę, gniew lub strach oraz ciekawość. Nos jest naszym semaforem. - Wiele osób pociera nos, dłubie w nim... Jak się zdaje, nos przyciąga nieodparcie nasze ręce.

- Kiedy zastanawiamy się lub gdy jesteśmy zmęczeni, szczypie­ my przegrodę nosową. Pocieramy go, gdy kłamiemy. W chwilach fru­ stracji lub nudy dłubiemy w nosie. W towarzystwie ten gest jest, oczywiście, naganny, ale gdy jesteśmy sami, w ten sposób wyrażamy

Zamiast wstępu

11

swoje nastroje. Wszystkie te sygnały oznaczają, że ktoś, kto dotyka swego nosa, potrzebuje pomocy lub że uspokajający dotyk ręki przy­ nosi mu ulgę. Kiedy ktoś zadaje nam trudne pytanie, a my staramy się ukryć zmieszanie, nasza ręka sięga do nosa, głaszcząc go lub szczypiąc, jak gdyby ten nieznaczny stres powodował w nim rozdraż­ nienie. Jest to zjawisko zauważalne przede wszystkim u mało do­ świadczonych kłamców. - Czy można zatem ocenić szczerość lub charakter polityków, obserwu­ jąc ich ruchy lub wyraz twarzy? - Politycy są niejako zawodowymi kłamcami. Nie mówię, że to musi być obowiązkowo złe. Politycy kłamią, ponieważ muszą zawsze wyglądać na ludzi energicznych, panujących nad sytuacją, solidnych, aczkolwiek wiemy doskonale, że nie mogą być nimi stale. Nawet w chwilach trudnych, muszą wyglądać na silnych i spokojnych. Są to ludzie zaprawieni w maskowaniu wątpliwości i negatywnych cech charakteru. Mimo to zdarza się, że je zdradzają. Zagraniczne pisma proszą mnie często o określenie charakteru polityków na podstawie ich wyglądu i zachowania przed kamerami. Jest to widowisko bardzo zabawne. Często osobistości wykonują agresywne gesty, podczas gdy ich przemówienie ma być łagodne i uspokajające. - Czy istnieje jakaś część naszego ciała lub twarzy, która byłaby czymś w rodzaju barometru naszej szczerości? - Im niżej, tym nasze ciało staje się bardziej „uczciwe". W grupie sygnałów cielesnych nogi są bez wątpienia najbardziej „szczere". Ich ruchy i zmiana pozycji mogą nam wszystko powiedzieć o człowieku, dlatego że o nich nie myśii. - Nie jest zbyt łatwo schylić się pod stół, aby zobaczyć, co inni myślą. - A jest to pasjonujące. Człowiek siedzący w fotelu, np. podczas wywiadu, może wyglądać na spokojnego i odprężonego. Uśmiecha się, nie ma sztywnych ramion, ręce są swobodne. Czuje się doskona­ le. A teraz popatrzcie na jego nogi. Są splecione, prawie zrośnięte z fo­ telem. Następnie.człowiek ten je oswobadza i zaczyna ruszać stopa­ mi, jak gdyby zamierzał „uciekać z miejsca". Wreszcie zakłada nogę na nogę i tą na wierzchu wykonuje ruchy wahadłowe. Wszystko to oznacza dławione pragnienie ucieczki od sytuacji, w jakiej się znaj-

12

Język ciała, gestów i zachowań

duje. W toku jakiejś konferencji obserwacja nóg mówców może być częstokroć bardziej interesująca od ich wystąpień. - A nagłe pocenie się rak? - Wilgotnienie rąk jest ściśle związane ze stresem. Gdy śpimy, gruczoły potne dłoni przestają działać bez względu na temperaturę w pomieszczeniu. Gdy jesteśmy odprężeni, dłonie są suche. Im bar­ dziej ogarnia nas niepokój, tym bardziej wilgotnieją. - Czy ma to coś wspólnego z poceniem się pod pachami? - Łączy się to raczej z pewnego rodzaju chemicznym sygnałem seksualnym. Gruczoły tej części ciała rozwijają się w czasie dojrzewa­ nia, gdy zaczyna pojawiać się owłosienie. Ostatnie badania wykazu­ ją, że wydzielina spod pach jest identyczna zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Wydaje się, że oddziałuje podświadomie, wywołując pod­ niecenie, ale nie wiemy, w jaki sposób. - Skoro rodzaj ludzki został obdarzony takim potężnym bodźcem seksu­ alnym pod pachami, to dlaczego zadajemy sobie tyle trudu, aby udusić go częstym myciem, perfumami, dezodorantami czy depilacją? - Przyczyna leży w ubiorze. Dawniej, gdy człowiek pragnął ocza­ rować młodą dziewczynę na balu, powinien był przed puszczeniem się w tany włożyć czystą chusteczkę pod koszulę, pod pachę. Za­ kładamy, że następnie wyciągał chusteczkę, a jednocześnie zapach, jakim była przesiąknięta, dochodził do młodej dziewczyny. Niestety, dzisiaj skóra nasza, pokryta wieloma warstwami odzieży, może stać się wylęgarnią bakterii. Zapach naszego ciała nie jest już naturalny staje się zjełczały, a perfumy cuchnące. Jesteśmy tak wrażliwi na za­ pachy, że wolimy raczej skrapiać pachy, niż pachnieć nieprzyjemnie. - Spędza Pan cały czas na obserwowaniu i analizowaniu gestów ludz­ kich. Czy nic nie ujdzie Pana uwagi? - Widzę niewątpliwie więcej niż przeciętny człowiek. Nie rozkła­ dam jednak stale na cząstki ludzi, których obserwuję. Kiedy spoży­ wam posiłek z przyjaciółmi, nie patrzę, co robią ze swoimi nogami lub rękami. Myślę tylko, aby się zabawić i odprężyć.

CHIROLOGIA

To, że na podstawie kształtu i linii dłoni można scharakteryzować człowieka, a nawet przepowiedzieć jego przyszłość, wiedziano już w starożytności. Kolebką tej dziedziny wiedzy, zwanej z grecka chirologią, były Indie. Stamtąd sztuka ta przywędrowała do Chin, a następ­ nie do Persji i Egiptu. Bardzo szybko zyskała popularność w Grecji, gdzie poszczególnym elementom tej sztuki - podobnie jak w astrolo­ gii - nadano greckie nazwy. Z chirologii wyodrębniono chiromancję, zajmującą się analizowa­ niem linii na wewnętrznych częściach dłoni. Dawniej przy przepo­ wiadaniu z dłoni opierano się głównie na intuicji. Obecnie wielu le­ karzy i naukowców wykorzystuje wyniki analizy dłoni jako badania pomocniczego przy diagnozowaniu wielu schorzeń. Ponadto kształt, linie i znaki na dłoniach odzwierciedlają osobowość i uwarunkowa­ nia psychofizyczne człowieka.

P o d s t a w o w e typy rąk Ręka pierwotna lub podstawowa - dłoń duża, gruba, szeroka i twarda. Palce krótkie i grube, paznokcie małe. Kciuk dość krótki, jakby ucięty. Dłoń taka jest przystosowana głównie do pracy fizycznej. Spotykana jest u rolników i osób ciężko pracujących fizycznie od młodych lat. Właściciel takiej ręki nie lubi roztrząsać problemów

14

Chirołogia

Tradycyjna klasyfikacja rąk

a) pierwotna

b] łopatkowa

c) artystyczna

15

Podstawowe typy rąk

d) praktyczna

f) filozoficzna

e) kwadratowa

g) mieszana

16

Chirologia

teoretycznych ani uciekać w marzenia. Jego świat jest surowy i prosty, czarne jest czarne, a białe jest białe. Pozbawiony jest wraż­ liwości na piękno i sztukę. Lenistwo umysłowe nie pozwala mu na głębsze przemyślenie wielu spraw. Nie lubi niejasnych sytuacji. Może osiągać znaczące sukcesy w sportach siłowych. Osobę taką łatwo jest oszukać, gdyż bywa łatwowierna i naiwna. Ręka w kształcie łopatki - duża, palce grube i krótkie, kciuk bardzo rozwinięty. Dłoń podobna jest do łopaty. Jej właściciel to człowiek energiczny, zaradny życiowo. Posiada predyspozycje do działań praktycznych, znacznie mniejsze zaś do pracy naukowej czy ab­ strakcyjnej. Jest obowiązkowy, wierny i wytrwały zarówno w mi­ łości, jak i w przyjaźni. Cechuje go również pewna niezależność. Potrafi się zbuntować i nie poddać czyjemuś dyktatowi. Ręka artystyczna - zarówno palce, jak i cała dłoń mają kształt stożko­ wy. Palce są długie, a poznokcie podłużne, wielkość dłoni - śred­ nia. Ręka ta sprawia przyjemne wrażenie. Jej właściciel jest impul­ sywny, pełen inicjatywy. Cechuje go duża sprawność umysłowa i bogata wyobraźnia, brak mu natomiast wytrwałości i konsekwenq'i w doprowadzaniu do końca rozpoczętego dzieła. Kocha piękno i sztukę, może być znakomitym mówcą, orędownikiem czyjejś sprawy, ale sam jest osobą mało praktyczną, zbytnio prze­ żywającą załamania i rozterki duchowe. Ręka praktyczna - wielka, szeroka, wygięta i szorstka. Kciuk rozwinię­ ty nadmiernie. Osoba posiadająca takie ręce dobrze sobie radzi w życiu, i to niemal w każdej sytuacji. Kieruje się przede wszyst­ kim rozsądkiem, potrafi panować nad emocjami i słabostkami. Ce­ chuje ją pracowitość, solidność i odpowiedzialność, duża dyspo­ zycyjność i uległość wobec silniejszych oraz mały szacunek dla słabszych. Ręka kwadratowa - krótka i masywna, długość palców odpowiada sze­ rokości wewnętrznej strony dłoni, palce kanciaste. Właściciela ta-

Podstawowe typy rąk

17

kiej ręki cechuje zamiłowanie do ładu i porządku. Nie jest to oso­ ba twórcza, lecz zdecydowanie wykonawcza. Lubi odpowiadać za powierzone zadania i poruszać się w obrębie obowiązujących praw, przepisów i zaleceń przełożonych. Nie znosi improwizacji czy zagmatwanych spraw. Zdolności dyplomatyczne są jej piętą achillesową. Ręka filozoficzna - charakteryzuje się zgrubieniami w stawach, tworzą­ cymi jakby wyżły. Kciuk jest mocny, a paznokcie zaokrąglone. Ta nieco sękata ręka cieszy się szczególnie w krajach Orientu dużym uznaniem. Uważana jest za rękę doktrynerów, filozofów i arty­ stów. Jej posiadacze to często wielcy myśliciele i wizjonerzy. Inte­ resują się sprawami bytu i moralności. Charakteryzują się też nie­ zależnością myśli i buntowniczym duchem wobec rzeczywistości. Ręka mieszana - łączy w sobie różne typy rąk i jest najczęściej spoty­ kana. Mieszanina cech może dawać bardzo interesujące rezultaty. Właściciele takich rąk są z natury bardzo uniwersalni i radzą so­ bie świetnie w życiu. Ich wadą jest natomiast zbytnia powierz­ chowność, zarówno w sferze koncepcyjnej, jak i praktycznej. Po­ nadto rzadko bywają dokładni i solidni. Brylują natomiast w towa­ rzystwie, są świetnymi dyplomatami, aktorami oraz odnoszą suk­ cesy wszędzie tam, gdzie mają kontakt z ludźmi. Przedstawiony podział typów rąk ma charakter bardzo ogólny i czysto umowny. Dopiero analiza innych specyficznych cech rąk po­ zwala na bardziej precyzyjną charakterystykę danej osoby. Cechy te podajemy poniżej. Dłoń mała - osoba o strategicznym sposobie myślenia, interesują ją tyl­ ko działania na wielką skalę. Jest władcza i dumna. Często gubi się w szczegółach, gdyż nie przywiązuje do nich wagi. Dłoń duża - osoba myśląca, cierpliwa, zdolna do wykonywania prac delikatnych i precyzyjnych.

18

Chirologia

Dłoń proporcjonalna - osoba inteligentna, rozważna i zrównoważona. Dłoń średnia - to typ najczęściej spotykany. Właściciel takiej dłoni jest bystrym obserwatorem życia, ale nim przystąpi do działania, sta­ ra się dokładnie sprawę przemyśleć. Dłoń długa - osoba o umyśle analitycznym. Jest sumienna i obowiąz­ kowa. W kontaktach z otoczeniem przejawia nerwowość, wynio­ słość, co jest po części spowodowane wrodzoną nieśmiałością. Ce­ chuje ją też skąpstwo i egoizm. Dłoń długa z krótkimi palcami - osoba energiczna, niespokojna, woląca działać i pracować indywidualnie, z trudem podporządkowująca się ogółowi. Dłoń długa z długimi palcami - duża wyobraźnia, podatność na emoq'e i życie we własnym świecie. Dłoń szeroka - osobę taką cechuje życiowy optymizm, energia i dyna­ mizm w działaniu. Łatwo nawiązuje kontakty, lubi działać na po­ kaz. Dłoń wąska - opanowanie, mała witalność, nieufność, egoizm, lękliwość w podejmowaniu decyzji oraz skłonność do kłamstwa. Dłoń kwadratowa z krótkimi palcami - osoba uczciwa, pracowita i prak­ tyczna życiowo. Dłoń kwadratowa z długimi palcami - duże zdolności ogólne, umiejętność logicznego myślenia, dobra organizacja wewnętrzna i świadomość celów. Dłoń jędrna o elastycznej skórze - dobry stan zdrowia i optymistyczna natura.

Podstawowe typy rqk

19

Dłoń miękka i pulchna - osoba bardzo zmysłowa, ale nie lubiąca się przepracowywać. Dłoń twarda i sucha - właściciel takiej dłoni z natury za bardzo się wszystkim przejmuje i jest sceptycznie nastawiony do życia. Dłoń za duża, nieproporcjonalna - człowiek przebiegły i podstępny. Dłoń ociężała - grubiaństwo i ignorancja. Dłoń delikatna, pomarszczona na wierzchu - dobroć i uprzejmość. Dłoń o małej liczbie wewnętrznych linii - nieskomplikowane życie, bez­ troskie i ustabilizowane. Dłoń z dużą liczbą wewnętrznych linii - bardzo duża nerwowość, brak pewności siebie i przejmowanie się drobnostkami. Dłoń ciepła - duży temperament, serdeczność i porywczość, uleganie emocjom. Dłoń zimna - wyrachowanie, chłodny stosunek do otoczenia. Dłoń stale wilgotna - słaby stan zdrowia, m.in. niewłaściwe krążenie krwi, poszukiwanie coraz to nowych wrażeń. Dłoń obficie owłosiona - ciężki umysł i niebezpieczna zmysłowość. Je­ śli owłosiona jest tylko dolna część dłoni, to wskazuje na umysł twórczy, wynalazczy i dużą witalność. Dłoń nieowłosiona - zniewieściały charakter. Mała ruchliwość dłoni i palców - osoba z trudem dostosowująca się do pracy zespołowej.

20

Chirołogia

Skóra twarda na dłoniach - człowiek czynu, który źle się czuje bez za­ jęcia. Dłoń silnie umięśniona - właściciel takiej dłoni nie odmawia sobie do­ brego jedzenia, trunków ani zmysłowych przyjemności. Dłoń mocno koścista - zazdrość, zawiść, skąpstwo i złośliwość. Dłoń biała - zrównoważenie wewnętrzne, opanowanie, niezdolność do bardziej dynamicznych działań. Dłoń żółta - typ intelektualisty; duża uczuciowość, ale również zapalczywość i zacietrzewienie. Dłoń różowa - osoba o takich dłoniach cieszy się uznaniem otoczenia, chętnie pomaga innym i jest obowiązkowa w pracy. Dłoń czerwona - choleryk, czasem raptus, odznacza się dużym dyna­ mizmem życiowym, nieustępliwy polemista. Dłoń ciemna - złośliwość, cięty dowcip, zapalczywość, ale też i duża inteligencja.

Palce Budowa i kształt naszych palców ułatwiają ogólną ocenę każdego z nas. Chirolodzy dzielą palce w zależności od kształtu na pięć grup: Palce kwadratowe - osoby silne i zdecydowane, lubiące ład i odrobinę pedantyczne, mające dobrą pamięć, lecz bez fantazji. Palce owalne - oryginalność, fantazja, intuicja i zdolności artystyczne. Brak zmysłu praktycznego, życie nie uporządkowane. Cechują oso­ by z trudem przystosowujące się do wymogów życia społecznego.

21

Inne cechy palców

a

b

c

d

e

Typy palców: a) kwadratowy, b) owalny, c) łopatkowy, di lancetowaty, e) zróżnicowany

Palce łopatkowe - osoby czynne, energiczne, obdarzone zmysłem praktycznym, mające poczucie rzeczywistości i samokrytyczne. To typowi pracownicy biurowi, sekretarki i naukowcy. Palce lancetowate - charakterystyczne dla osób potrafiących radzie sobie w życiu, będących dobrymi dyplomatami, opanowanych i obdarzonych sprytem życiowym, umiejących współżyć z otocze­ niem. Palce zróżnicowane - ta sama dłoń może mieć palce o różnym zakoń­ czeniu - znaczy to, że u jednej osoby występują po trosze wszyst­ kie wspomniane wcześniej cechy. Trudno określić, która z tych cech dominuje, a która ujawnia się najsłabiej. I n n e cechy palców Palce bardzo długie - duża wrażliwość i drobiazgowość aż do prze­ sady. Palce bardzo długie i chude - ciasne horyzonty umysłowe, surowe oby­ czaje i bezwzględność.

22

Chirologia

Palce grube - niski poziom kultury, brutalność w sytuacjach konflik­ towych oraz ociężałość umysłowa. Palce krótkie - przeciętne walory umysłowe i słaby refleks. Palce cienkie - rozwinięta inteligencja, wysmakowanie, skrytość myśli i marzycielstwo. Palce pulchne - zamiłowanie do jedzenia oraz do korzystania z wygód i przyjemności. Palce chude - skąpstwo i skłonność do życia w ubóstwie. Palce gładkie - natura optymistyczna, duży dynamizm i szybkie podejmowanie decyzji, głównie na podstawie intuicji. Palce zwinne - duża zręczność manualna oraz talenty dyplomatyczne i rozjemcze. Palce zakrzywione - umiłowanie siebie i skąpstwo.

Paznokcie Paznokcie krótkie - znamionują osobę pełną życia, ciekawą świata i kierującą się w życiu zdrowym rozsądkiem. Paznokcie krótkie i szerokie - natura narwana, choleryczna, krytycznie oceniająca siebie i innych. Paznokcie długie i szerokie, lekko zaokrąglone - osoba o zdrowych zasa­ dach życiowych, gardząca fałszem, a nawet dyplomacją. Paznokcie długie i elipsowate - osoba o naturze łagodnej, marzyciel­ skiej, łatwa we współżyciu.

Paznokcie

23

Niektóre kształty paznokci: a) krótkie, b) krótkie i szerokie, c) długie, szerokie i zaokrąglone, d) długie i elipsowate, e) kwadratowe, f) klinowate

Paznokcie długie i kwadratowe - natura egoistyczna, chłodna i mało ko­ munikatywna. Paznokcie klinowate - osoba nadwrażliwa, delikatna, lękająca się więk­ szych przedsięwzięć. Paznokcie miękkie - delikatne zdrowie, brak silnej woli, usposobienie spokojne. Paznokcie twarde i łamliwe - duża witalność, ale nie najlepsze zdrowie, skłonność do gniewu oraz przeciętna inteligencja. Paznokcie płaskie - niestałość, upór i brak refleksu. Paznokcie wypukłe - inteligencja, zamiłowanie do piękna i talenty twórcze. Paznokcie białe - natura egoistyczna, wyniosła i zimna. Paznokcie różowawe - natura przyjazna, życzliwa, nieco naiwna. Paznokcie czerwone - natura choleryczna. Paznokcie niebieskawe - kłopoty zdrowotne.

24

Chirologia

Paznokcie szare - natura pobudliwa i skłonna do kłótni. Paznokcie czarne - mogą być oznaką choroby.

Kciuk Prawidłowo ukształtowany kciuk jest oznaką energii i woli. Przeanali­ zowanie budowy kciuka jest ważne, gdyż dzięki niemu można szybko określić temperament i zdolności fizyczne. Dostarcza nam też najwię­ cej informacji o dłoni. Prawidłowo ukształtowany kciuk jest oznaką energii i woli. Kciuk kwadratowy - upór i dążenie do panowania nad innymi. Kciuk długi - energia, cechy przywódcze, jasny umysł, inicjatywa i si­ ła woli. Kciuk bardo długi - osoba próbująca siłą narzucać swoją wolę innym, despota. Kciuk krótki - serce i emocje przeważają nad rozsądkiem. Kciuk szczupły - słaby charakter. Kciuk krótki i gruby - osoba uparta i przekorna. Kciuk łopatkowy - zawziętość i mała elastyczność życiowa. Kciuk spiczasty - chwiejność i niezdecydowanie. Kciuk zakrzywiony - chytrość. Kciuk skierowany do pozostałych palców - ograniczona samodzielność, zbytnie uleganie wpływom innych osób.

Palec wskazujacu

25

Kciuk odwrócony - szlachetność i wspaniałomyślność. Kciuk bardzo odwrócony - rozrzutność, osoba nie potrafiąca dojść do większego majątku. Kciuk tworzący kąt prosty z palcem wskazującym - silne poczucie spra­ wiedliwości. Wróżka H. Merlin, żyjąca na przełomie XVIII i XIX wieku, tak cha­ rakteryzowała kciuk: „Grubsza część, tak zwana myszka, jeżeli jest piękna, równa i bez wgłębień, barwy ładnej - bywa oznaką szczegól­ nego temperamentu, wielkich darów natury do przygód miłosnych. Kciuk pokryty liniami pionowymi, biegnącymi od paznokcia aż do zgięcia, pozwala mieć nadzieję na odziedziczenie znacznego spadku. Kciuk poprzecinany poprzecznymi liniami znaczy długie i niebez­ pieczne podróże. Figura w kształcie koła, tuż przy nasadzie, oznacza temperament w miłości. Jeden lub kilka krzyżyków oznacza poboż­ ność, rozwagę i umiarkowanie".

Palec wskazujący (palec Jowisza) Długi - osoba dumna, ambitna i konsekwentnie zmierzająca do celu, między innymi dzięki dużej cierpliwości. Krótki - mała witalność, niecierpliwość i brak większych ambicji. Gruby - osoba atrakcyjna i dążąca do materialnych korzyści. Cienki - rezerwa w stosunku do otoczenia, brak walorów towarzy­ skich. Sękaty - ostrożność w działaniu - dogłębne analizowanie sytuacji. Pochylony do kciuka - ogromna ambicja.

26

Chirologia

Pochylony w kierunku palca środkowego - osoba lubiąca gromadzić za­ pasy lub odkładać pieniądze na tzw. czarną godzinę. Haczykowaty - dążenie do celu bez względu na cenę.

Wspomniana już H. Merlin tak opisuje palec wskazujący: „Wy­ pukłość, na której jest osadzony palec wskazujący, o ile jest gładka i ciemnej barwy, zdobi rękę człowieka szczęśliwego i cnotliwego. Maleńkie i słabo na niej znaczone linijki są zapowiedzią odzna­ czeń i wielkich godności. Kto ma w tym miejscu mnóstwo skupio­ nych linii - ten nie ma nic innego do roboty, jak poświęcić się sta­ nowi duchownemu, gdyż ma nadzieję zostania kardynałem. Jeśli ktoś ma na całej długości dolną część palca wskazującego przeciętą linią, umrze śmiercią nienaturalną. Skóra przy paznokciu pofałdowana, barwy nienaturalnej, wskazuje na umysł łagodny i głos pięknie brzmiący".

Palec środkowy (palec Saturna) Długi - bierne poddawanie się losowi i sceptycyzm życiowy, co wiąże się z brakiem wiary we własne możliwości. Krótki - szeroka wiedza ogólna, ale powierzchowna. Brak skrystali­ zowanych planów na przyszłość. Palec środkowy tej samej długości co dwa sąsiednie - osoba chętna do

działania, ale nieobowiązkowa, wymagająca nadzoru i kontroli. Gruby - dążenie do osiągnięcia korzyści materialnych bez przebiera­ nia w środkach. Cienki - uduchowienie, zamiłowanie do parapsychologii oraz scepty­ cyzm.

Palec serdeczny

27

Gładki - spontaniczne reagowanie na bodźce zewnętrzne, przewaga zdolności manualnych i praktycznych nad intelektualnymi. Sękaty - realizm życiowy z zabarwieniem pesymistycznym, kon­ sekwencja i planowe działanie. Tylko lekko wystający ponad palce sąsiednie - natura mało komunika­ tywna, oschła i zamknięta w sobie. Pochylony do palca serdecznego - duże talenty artystyczne. Haczykowaty - zbytnie rozczulanie się nad sobą. A oto, co mówi na temat palca środkowego H. Merlin: „Gładkość, naturalna barwa wypukłości tworzącej osadę palca oznacza prostotę i zamiłowanie do pracy. Miejsce to pokryte fałdami charakteryzuje człowieka niespokojnego i złośliwego. Szczęśliwą płodność mogą sobie obiecywać niewiasty, których palec środkowy leży między dwoma małymi liniami wychodzącymi od osa­ dy. Jeśli te linie są wyraźnie zarysowane, to z pewnością swoich mę­ żów obarczą synami. Figura w kształcie krzyża pod środkowym palcem dla kobiet jest szczęśliwym znakiem, a dla mężczyzn przeciwnie".

Palec serdeczny (palec Słońca) Długi - zamiłowanie do piękna i harmonii, talenty twórcze. Krótki - obojętność na problemy innych, obcesowość. Gruby - dążenie do gromadzenia dóbr i efekciarstwo.

28

Chirologia

Cienki - zamiłowania artystyczne, łatwość dostosowywania do zmie­ niających się warunków. Sękaty - umiejętność działania planowego i przemyślanego. Równy długości palca środkowego - upodobanie do gier i hazardu. Bez zgrubień stawów - zrównoważenie emoq'onalne i uczuciowe. Pochylony w kierunku palca środkowego - przyjmowanie w życiu posta­ wy obronnej. Wykrzywiony - osoba, której emocje biorą górę nad rozsądkiem.

Charakterystyka H. Merlin: „Pod palcem serdecznym, tak jak i pod innymi, znajduje się wypukłość stanowiąca osadę. Jeśli widocz­ ne są na niej dwie linie, stanowi to oznakę mniejszej wymowności, natomiast większej skromności i prawości. Osada pokryta krzyżują­ cymi się liniami oznacza, że Twoi wspólnicy są uczciwi".

Palec mały (palec Merkurego) Krótki - trudności w realizacji planów. Długi - znaczne umiejętności praktyczne i sprawny umysł. Cienki - przewaga cech fizycznych nad umysłowymi. Gruby - osoba próbująca oszukiwać, ale też i sama padająca często ofiarą oszustwa. Sękaty - duży talent handlowy.

Palce mały

29

Odsunięty od pozostałych palców - niezależność i skłonność do ekstra­ wagancji. Zgięty w kierunku palca serdecznego - duże zdolności handlowe. Haczykowaty - skłonności do kłamstwa i matactw.

H. Merlin uzupełnia tę informację następująco: „Gładka, bez zagłę­ bienia, jednobarwna wypukłość oznacza stałość serca, temperament i zrównoważenie w przypadku mężczyzn, a w przypadku kobiet czystość i cnotliwe usposobienie. Dwie poprzeczne linie na tej wypukłości należy uważać za skłon­ ność do szczodrobliwości. Kobieta mająca na końcu małego palca jeden lub kilka małych i nierównych krzyżyków łatwo się obraża, jest gadatliwa. Dwie linie tworzące kąt pod drugim zgięciem małego palca ozna­ czają żądzę wiedzy, śmiałe myśli i wielkoduszność".

JĘZYK CIAŁA

Oczy Nie bez powodu utarło się powiedzenie, że oczy są zwierciadłem du­ szy. Wielu psychologów i parapsychologów na podstawie kształtu, wyrazu i wyglądu oczu potrafi wiele powiedzieć o ich właścicielu. Wiadomo też, że wraz ze zmianą nastroju zmienia się wyraz oczu. Oczy wyrażają strach, gniew, radość, zdziwienie i smutek. Z wyrazu oczu można wnioskować o stanie zdrowia.

Oczy owalne średniej wielkości - kierowanie się w życiu zdrowym roz­ sądkiem. Oczy wychodzące z orbit, zbyt szeroko otwarte, okrągłe - marzyciel nie stroniący od kłamstwa, prowadzący rozwiązły tryb życia i leniwy. Oczy o wydłużonych kącikach - duże horyzonty umysłowe. Oczy przymrużone i zapadłe - są oznaką rozsądku, wielkiej przenikliwo­ ści, ale też zazdrości, przebiegłości i podejrzliwości. Oczy bardzo wąskie o ostrym, badawczym spojrzeniu - zawiść, nieczułość

na niedolę innych, czasem okrucieństwo.

Oczy

31

Oczy niespokojne, ciemne, będące w ustawicznym ruchu - cynizm, skłon­ ność do kłamstwa, bezczelność i niesolidność Oczy jasne i tzw. latające - nerwowość, żądza rozkoszy życiowych. Oczy żółte, szklane i bez wyrazu - najczęściej cechują osoby o negatyw­ nych cechach charakteru, zdolne nawet do zbrodni. Oczy często załzawione i zaczerwienione - mają zazwyczaj osoby cierpią­ ce na chroniczny kJatar. Oczy często spuszczone w dół - nieśmiałość, pracowitość i dobroć, cza­ sem niedorozwój umysłowy. Oczy często wzniesione do góry - marzyciel, fantasta, natchniony jakąś ideą lub nawiedzony, pogardzający szarym, codziennym życiem, stroniący od pracy fizycznej. Oczy małe, ciemne i wyraziste - krasomówca lub człowiek żądny wie­ dzy. Oczy bez blasku, na wpół zamknięte - u osób młodych znamionują prze­ męczenie i przesyt, a u starszych są oznaką ciężkiej pracy lub dłu­ gotrwałego cierpienia. Oczy piękne, otwarte, z wilgotnymi kącikami - skłonność do rozwiązłego życia i wielka lubieżność. Oczy niebieskie - dobroduszność, zgodność i umiarkowanie w przy­ jemnościach. Oczy czarne ze stalowym połyskiem - osoba energiczna, o silnej woli i nie lękająca się ciężkiej pracy. Oczy siwe - wielka dobroć, uczciwość, wrażliwość i brak wymagań.

32

Język ciała

Oczy mlecznoniebieskie - osoba skromna, spokojna i zimna. Oczy ciemnoszare - osoba pracowita, ciesząca się powszechnym sza­ cunkiem i lubiąca porządek. Oczy zielonkawoszare - religijność, wesołość, towarzyskość i stałość w uczuciach. Oczy jasnoszare, trochę wypukłe - dobroć, chęć niesienia pomocy innym i poświęcania się. Oczy ciemnoszare, trochę wypukłe - osoba szlachetna, podchodząca jed­ nak do życia realistycznie. Oczy czarne, wypukłe - dążenie do zdobycia rzeczy niemożliwych. Do­ datkowo gęste brwi - znamionują zawiść, chciwość i złośliwość. Oczy głęboko osadzone - świadczą o przeżytych cierpieniach psychicz­ nych, życiowych niepowodzeniach, wskutek czego osoba ta staje się chciwa, nieufna i przebiegła lub podstępna. Ostre spojrzenia rozbieganych oczu - ukryte złe zamiary. Oczy zamglone - zły stan zdrowia. Oczy szeroko otwarte - skłonności do dziwactw. Oczy wielkie i wypukłe - słaby charakter i mała energia życiowa. Oczy na biegłe krwią - zły charakter, brak współczucia dla innych. Oczy szeroko rozstawione - spokój i opanowanie; duża zdolność do adap­ tacji i znaczna odporność psychiczna, sumienność i pracowitość. Oczy kocie - ognisty temperament, skrytość i duża zmysłowość.

Brwi

33

Powieki Powieki grube - osoba leniwa, spokojna, często narzekająca na bóle głowy. Powieki cienkie - prawdomówność. Powieki czerwone i podpuchnięte - zapalczywość i kłótliwość.

Rzęsy Rzęsy gęste i długie - natura marzycielska i sentymentalna. Rzęsy gęste i krótkie - anemiczność, brak energii, częste bóle głowy.

Brwi Brwi gęste, czarne i szorstkie - charakter nerwowy, często ponury, aczkolwiek osoby takie potrafią być namiętne. Lubią dobre jedze­ nie i podejmują się zobowiązań, z których rzadko się wywiązują. Brwi gęste, czarne, miękkie i delikatnie zarysowane - natura wrażliwa, sentymentalna, o poetycznym usposobieniu i lubiąca przyrodę. Brwi rzadkie i szorstkie - niestały charakter, zazdrość, mściwość. Brwi rzadkie i łukowato zarysowane - duża uległość, ale również charak­ ter podstępny i zdradliwy. Brwi zrośnięte, gęste, czarne i szorstkie - gwałtowność, nienasycenie, nieprzebieranie w środkach w dążeniu do celu!

34

Język ciała

Brwi wysokie - wesołość, humor, otwartość i rozrzutność. Brwi nisko zarysowane - silny charakter, zapobiegliwość. Brwi proste - władczość, egocentryzm, podporządkowywanie sobie otoczenia, umiejętność wybrnięcia z trudnych sytuacji. Brwi szerokie - silna osobowość, niezwykła żywotność, żądza władzy i posiadania. Brwi cienkie - uczuciowość, serdeczność, wierność, ale również duża skrytość oraz łatwe zrażanie się. Łuki brwiowe zaokrąglone - słodki charakter, wrażliwość, uległość, trudności w koncentracji. Łuki brwiowe wysokie, skośne - nerwowość, wrażliwość, delikatność. Osoba taka łatwo się unosi, uczuciowo angażuje się rzadko, ale całkowicie. Duża odległość między brwiami - mocny charakter i skromność. Miała odległość między brwiami - nieokiełznany temperament, skłon­ ność do zmysłowych rozkoszy.

Test -jakie nosisz okulary? Zdaniem psychologów, m.in. prof. Fredericka Koeniga z Tulane University w USA, okulary nie tylko korygują wzrok, ale wskazują na wiele cech charakteru. Twój gust określa Ciebie.

Bardzo duża oprawka - osoba elastyczna, otwarta na świat i skłonna do kompromisów, znajdująca dziecięcą frajdę w mnożeniu przygód i doświad­ czeń.

Oczy - soma

35

Okulary w stylu retro (druciana oprawka i szkła okrągłe) - osoba zado­ wolona z siebie, lubiąca być oryginalną, potrafiąca cieszyć się tym, co przeżywa, a myślenie o starości nie napawa jej lękiem. Oprawka rogowa - natura poważna, skoncentrowana na tym, co robi, umysł analityczny, mająca w każdej sprawie własny pogląd, nie lękająca się konfrontacji i dbająca o własny autorytet. Okulary „lotnicze" - osoba odważna, aktywna, lubiąca przygody i wyzwa­ nia losu, miewająca wielkie marzenia i odwagę, aby je realizować. Szkła lekko przyciemnione - natura zdyscyplinowana wewnętrznie, obo­ wiązkowa i wymagająca zarówno w stosunku do siebie, jak i do innych, lecz niezbyt lojalna, nie działająca impulsywnie, nie znosząca improwizacji. Okulary „ k o c i e " - te skośne oprawki o prowokacyjnym kształcie, niekiedy przyozdobione błyskotkami, świadczą o ekstrawagancji i agresywności, osoba lubiąca robić wrażenie, przepadająca za przygodami, Szkła kontaktowe - osoba pewna siebie, chcąca samodzielnie kierować swoim życiem, panować nad każdą sytuacją i wszystko zawdzięczać tyl­ ko sobie. Nie lubiąca na nikim polegać ani od nikogo zależeć. Ciemne okulary - noszone z wyboru, a nie z konieczności, znamionują usposobienie podstępne, bezwzględność powiązaną z inteligencją i feno­ menalną pamięcią, skrytość, umiejętność bycia aktorem w życiu.

Oczy - soma* Oczy matowe - oznaka ogólnego osłabienia, depresji lub frustracji. Oczy błyszczące - impulsywność, radość, zakochanie lub wysoka go­ rączka. * Soma (gr. sóma) określa ciało ludzkie [red.].

36

Język ciała

Żółtawe zabarwienie oczu - żółtaczka lub zakłócenia w pracy woreczka żółciowego i wątroby. Źrenice bardzo małe - stan po zażyciu morfiny lub środków o podob­ nym działaniu. Nierówne źrenice - wstrząs mózgu. Oczy wyłupiaste - najczęściej w przypadku choroby Basedova. Spuchnięte powieki - zakłócenia w pracy nerek. Nienaturalnie mocne brwi u kobiet - znaczny procent cech męskich. Długie rzęsy - organizm broni się przed wpadaniem do oka zbyt dużej ilości światła. Pionowe zmarszczki między oczami - schorzenie wątroby. Brwi skośnie opadające w kierunku nosa - matka w okresie ciąży spoży­ wała duże ilości produktów mięsnych. Brwi łukowate, opadające w kierunku zewnętrznym twarzy - matka była wegetarianką. Grube brwi - duży potencjał sił witalnych. Wąskie brwi - powolność, predyspozycje do pracy umysłowej, mała odporność na infekcje. Rozszerzone źrenice - zażywanie narkotyków lub silnie działających leków.

Co mówią usta? - psyche

37

Co mówią usta? - psyche* Z zarysem ust, kształtem i wielkością warg, z ich kącikami związane są pewne cechy ludzkiego charakteru. I tak jak oczy są zwierciadłem duszy, również usta mogą wiele powiedzieć o każdym z nas.

Usta otwarte - nieskomplikowany charakter. Usta zamknięte - ostrożność, rozwaga i nieufność. Usta duże, otwarte - siła i odwaga, lecz także nienawiść. Zapowiadają namiętność, gwałtowność, żądzę przygód, potrzebę częstej zmia­ ny otoczenia oraz zmienny humor. Usta duże, zaciśnięte - skąpstwo, zachłanność i pamiętliwość. Usta małe, rozchylone - delikatność, dobroć, zamiłowanie do porządku i czystości. Jednocześnie znamionują skrytość i sceptycyzm życiowy. Usta małe, zamknięte - osoba zrównoważona i skłonna do pomocy i poświęceń. Zarówno w pracy, jak i w uczuciach zachowująca po­ wagę, lecz w jej duszy płonie ogień. Usta pełne - zmysłowość i chwiejny charakter. Osoba powolna, o zmiennych nastrojach, ulegająca wpływom otoczenia. Usta średnie - powaga, skromność i wstrzemięźliwość. Osobie takiej obce są ekstrawagancje i dążenie do wyróżniania się. Usta drobne - nieśmiałość i słaba wola, uciekanie od zaangażowań uczuciowych. Ponadto charakterystyczny jest w tym przypadku brak umiejętności podejmowania decyzji. * Psyche (gr. psyche - tchnienie, dusza) określa stan duchowy, psychiczny [red.].

38

Język ciafa

Usta o mięsistych i wywiniętych wargach - osoba dobroduszna, namięt­ na, łakoma i lubująca się w mocnych trunkach. Usta wąskie - „twardy" charakter, zawziętość i życiowa przebiegłość. Często jest to oznaka skłonności do milczenia, być może dlatego, że osobie tej otoczenie wydaje się nudne. Usta wąskie i zaciśnięte - znamionują chłód uczuciowy, obojętność lub niewierność zarówno w miłości, jak i w przyjaźni. Usta w kształcie serca - to prawdziwy motylek, skaczący z kwiatka na kwiatek, ale nie robiący nikomu krzywdy; powierzchowny, lecz sympatyczny. Usta lekko uśmiechnięte - bogata osobowość i szlachetność, życz­ liwość i otwarte serce. Czasem jest to uśmiech nienaturalny, wy­ uczony. Usta skrzywione - natura sceptyczna, zmienny humor, ostre spojrzenie na ludzi i na problemy, ale wybitna inteligencja. Usta wystające lub zwisająca dolna warga - skłonności do chwalenia się i otwartego seksu. Warga górna zwisająca - osoba dobroduszna. Górna warga uniesiona - złośliwość i cynizm. Usta opuszczone - osoba rzadko śmiejąca się, biorąca życie zbyt po­ ważnie. Kąciki ust uniesione - osoba wesoła, lubiąca życie towarzyskie, z tem­ peramentem i poczuciem humoru. Kąciki ust opuszczone - upór i skłonność do niesnasek.

Co mówią usta? - sonia

39

Rozszczepienie dolnej wargi - często wskazuje, że jej właściciel w mło­ dym wieku opuścił rodzinny dom lub usamodzielnił się dość wcześnie. Ponadto lubi podróże, szczególnie dalekie.

Co mówią usta? - soma Usta małe - są oznaką dużej żywotności i znacznego zasobu energii. Usta duże - znamionują odwrotne cechy. Ludzie współcześni na ogół mają duże usta, co świadczy o nieprawidłowym odżywianiu się. Usta nabrzmiałe i opuchnięte - zwiotczenie i rozszerzenie przewodu po­ karmowego oraz obniżenie jego wydolności. Dolna warga nabrzmiała - skłonność do zaparć. Plamki i pękanie ust - charakterystyczne przy owrzodzeniach lub podrażnieniach przewodu pokarmowego lub układu trawien­ nego. Blady odcień ust - niskie ciśnienie, niedokrwistość lub zaburzenie pro­ cesów wchłaniania na odcinku jelit. Usta szczelnie przylegające i napięte - napięcie jelit, a u kobiet może to wskazywać również na napięcie mięśni pochwy. Miejsce nad górną wargą - w medycynie orientalnej uważa się, że ob­ szar ten odpowiada narządom płciowym człowieka. Michio Kushi twierdzi, że pozioma zmarszczka tworząca się w tym miejscu pod­ czas uśmiechania się świadczy o słabości narządów płciowych. U mężczyzn oznacza to małą aktywność seksualną, a u kobiet za­ burzenia menstruacyjne. Przyczyną może być nadmierne spo­ żywanie produktów zwierzęcych, w tym również nabiału. Linie pionowe nad górną wargą wskazują na kurczenie się narządów

40

Język ciała

płciowych. Zjawisko to jest normalne u osób w starszym wieku, kiedy to ustają lub ustały już kontakty płciowe. Usta czerwone - dobry stan zdrowia. Usta ciemnoczerwone - wysoka gorączka.

Usta sine - charakterystyczne dla zaburzeń układu krążenia. Usta suche - stany zapalne. Usta stale otwarte - zatkany nos, utrudnione oddychanie, wysoka temperatura lub przytępiony słuch. Usta spazmatycznie zaciśnięte - tężec lub różnego rodzaju kurcze.

Test - Twoje wargi mówią wszystko Porównaj swoje wargi z zamieszczonymi rysunkami. Uwaga! Panie powinny porównać wargi nie pokryte szminką.

1. Słodycz i zrównoważenie - Właścicieli takich ust cechuje delikatność i niezdecydowanie. Kochają spokój i ustabilizowany tryb życia. Z natury są pogodni i ustępliwi, łatwo nawiązują kontakt. 2. Rezerwa i elegancki wdzięk - Natura subtelna, wrażliwa i chłodna. To są usta Grety Garbo - symbolu czystego seksu. Osoby mające takie usta działają wprawdzie nerwowo, ale z rozsądkiem. 3. Pogoda i szlachetność - Duże usta są oznaKą łagodności, dobroci, ży­ ciowego optymizmu, szlachetności i szczerości, a oprócz tego.., dużego apetytu.

Co mówią usta?

41

42

Język ciała

4. Niefrasobliwość i fantazja - Właścicieli takich warg cechuje, co praw­ da, dobry charakter, ale również powierzchowność i niefrasobliwość. Są zaradni życiowo i mają poczucie humoru. 5. Upór i skrytość - Osoby o surowych zasadach, dużo wymagające od sie­ bie i innych. Często mają zdolności artystyczne lub inne, którymi wyróż­ niają się na tle otoczenia. 6. Żywotność i gadatliwość - Zapał, impulsywność i ruchliwość to główne cechy właścicieli takich ust. Lubią życie towarzyskie, cieszą się powodze­ niem i wzięciem. Podlegają często zmianom nastrojów. 7. Spokój i opanowanie - Takie usta są typowe przede wszystkim dla osób kochających spokój, ciszę i przyrodę; z natury zawsze ostrożnych, przewidujących, bardzo pracowitych i solidnych. 8. Oszczędność i powściągliwość - Usta bardzo męskie. Kąciki ust opu­ szczone, co charakteryzuje osobę zamkniętą w sobie, małomówną, właściwie milczka. Oprócz tego nieobca jej jest nieufność do otocze­ nia i życiowe rozczarowania, za to w pracy wykazuje się solidnością i energią. 9. Romantyczność i marzycielskość - Takie usta mają najczęściej osoby wrażliwe, czułe i romantyczne. W ich naturze jest dużo niepokoju, nie­ ufności; wiecznie idealizują rzeczywistość. Zawsze potrzebują oparcia i często bywają niezadowolone. 10. Duma i stanowczość - Takie usta mają najczęściej osoby bardzo war­ tościowe, a przy tym dumne, namiętne i stanowcze, uparcie i ambitnie dążące do swoich celów i najczęściej osiągające je. Osoby te często poświęcają się wielkim ideom lub dla tych, których kochają. 11. Ironia i egoizm - Usta osoby angażującej się w działania społeczne, a przede wszystkim bardzo inteligentnej; w stosunku do innych ironicz­ nej, o ciętym dowcipie. Nieskorej również do przeprosin ani pokory.

Język

43

12. Wojowniczość i wybuchowość - Usta takie mają osoby impulsywne. gwałtowne, niekiedy agresywne, konfliktowe, szczere, działające z rozmachem i mające zdolności przywódcze. 13. Zmysłowość i wrażliwość - Usta przypominające kształtem serce znamionują osobę delikatną, niezwykle zmysłową, kochającą życie, smakosza, aczkolwiek nieco powierzchowną i mało dokładną.

Język Czerwony, czysty i lśniący - wysoka gorączka i uderzenia krwi do mózgu, a jeśli przy tym jest popękany, to znamionuje schorzenia przewodu pokarmowego. Czerwony, suchy - stan zapalny żołądka i jelit. Blady - w przypadku dreszczy, ogólnego wyczerpania i krwotoków. Siny - zaburzenia krwiobiegu. Wilgotny - dobry stan zdrowia. Suchy - najczęściej występuje przy wysokiej gorączce. Gorący - stan zapalny w organizmie. Zimny - dreszcze, znaczna utrata krwi, infekcja wewnętrzna, wylew i duży ubytek sił. Skórzasty - stan zapalny jelit i wątroby lub migdałków. Ciemnobrunatny - uporczywa gorączka i krwotok z jamy ustnej. Czarny - jest oznaką silnych cierpień i wielkiego wyczerpania.

44

Język ciała

Zęby Zęby drobne, regularnie ułożone - dobre zdrowie i pozytywne cechy charakteru. Białe, duże zęby - lubowanie się w zmysłowych rozkoszach. Zęby wydatne - szorstkość charakteru, egoizm i skłonność do czczej gadaniny. Zęby skierowane do wewnątrz - duża inhucja i praktyczne podejście do życia. Zęby proste - zrównoważenie i cierpliwość. Zęby małe, próchnicze i ruszające się - chory żołądek oraz wyczerpanie fizyczne i umysłowe wskutek zbyt intensywnego życia seksual­ nego. Duże zepsute zęby - wyczerpanie fizyczne i stępienie zdolności umy­ słowych.

Nos - psyche Nos człowieka prehistorycznego był całkiem inny niż nasz. Nie był nawet podobny do nosów ludzi żyjących współcześnie w regionach słabo rozwiniętych. Ewolucja kształtu nosa jest związana ze wzbo­ gaceniem psychiki człowieka. Istnieje pewien schemat odczytywania cech psychicznych ludzi także na podstawie kształtu nosa. Nos prosty normalny - delikatność, ugodowość i zamiłowanie do pracy.

Nos - psyche

45

Nos prosty i długi - osoby lubujące się w zmysłowych rozkoszach, nieco leniwe, nie zaprzątające sobie głowy wzniosłymi ideami i o dość zmiennym charakterze. Nos prosty i długi oraz niebieskie oczy - dążenie do ideałów. Nos prosty i gruby - charakter dobroduszny, upodobania czasem prostackie, niedbanie o wygląd. Nos lekko garbaty - zamiłowanie do pracy umysłowej oraz wierność w małżeństwie. Nos lekko zadarty - wrodzona wesołość, prostota charakteru, nieprzy wiązy w anie wagi do dokładności oraz wrodzona pogoda ducha. Nos finezyjny, wysmukły - wrażliwość, delikatność, szlachetność i we­ wnętrzna równowaga. Nos mocno zadarty - osoba odważna, zdrowa i nie cofająca się przed niebezpieczeństwem. Nos zaostrzony, gruby - najczęściej osoba kłótliwa, nie przestrzegająca czystości i o wąskich horyzontach umysłowych. Nos cienki, wysunięty do przodu - duża pracowitość i ambicja, inteli­ gencja, ale i skłonność do egoizmu, osoba lubiąca wyznaczać sobie niełatwe cele i dążyć do nich. Nos krótki - impulsy wność, a nawet wybuchowość, niekonsekwentne działanie i skrytość myśli. Nos krótki, zadarty - zmysłowość, łakomstwo, zmienność w działaniu oraz powodzenie towarzyskie.

46

Język ciała

Nos grecki, prosty - zdrowie i siła fizyczna oraz intuicja i dążenie do wiedzy. Ponadto duży refleks i poczucie humoru. Nos orli - duże poczucie własnej godności, wyniosłość, duże zaangażowanie w wykonywane obowiązki oraz troska o rodzinę. Nos zbliżony do górnej wargi - namiętność, wrażliwość, łatwowiernoś i delikatność. Nos wąski - duża intuicja, domatorstwo, wielka ofiarność, przeciętne ogólne zdolności. Nos wydatny - charakter refleksyjny, niecodzienna indywidualność, typ przywódczy, ale też duża wrażliwość i poczucie sprawiedliwości. Nos skrzywiony - żywotność i przedsiębiorczość, zdolności do kierowania innymi, zmienność w uczuciach, ponadto obłuda i zazdrość.

Nos prosty, zaokrąglony - opanowanie i spokój, równowaga wewnętrzna, dobroć, towarzyskość i życzliwość.

Nos płaski, szeroki - brak cierpliwości i wiary we własne możliwości, najczęściej osoba pedantyczna o ścisłych zasadach, pracowita, nie towarzyska, o zmiennym humorze i skłonności do wybuchów niezadowolenia.

Nos - soma Nos spłaszczony - wrodzony syfilis (oprócz bokserów). Nos gruby i nabrzmiały - zaburzenia w układzie krążenia i wydzielani lub stan zapalny, lub też choroba alkoholowa.

Nos - soma

47

Nos spiczasty i wydłużony - wyczerpanie fizyczne, złe trawienie. Ruchy skrzydełek nosa podczas oddychania - astma, zapalenie płuc lub porażenie mięśni oddechowych. Nos zadarty - spożywanie przez matkę w okresie ciąży dużej ilości pokarmów zwierzęcych oraz ryb. Nos orli - skłonność do agresywnych zachowań, egoizm, co spowo­ dowane jest w znacznym stopniu spożywaniem dużej ilości dro­ biu i jaj. Nos skrzywiony - brak równowagi wewnętrznej i słaba kondycja fi­ zyczna. Czerwone obrzęki na czubku nosa - cukrzyca lub zaburzenia układu trawienia. Nos czerwony - podniecenie, katar, zarobaczenie lub alkoholizm. Nos blady - dreszcze, omdlenia, nudności, krwotoki i zbyt intensywne życie seksualne. Nos siny - wylewy, choroby serca, naczyń wieńcowych oraz niedroż­ ność krwiobiegu. Nos szarawożółty - schorzenia wątroby lub przewlekłe upławy. Nos gorący - przy silnym katarze oraz przed krwawieniem. Nos zimny - podczas dreszczy, wymiotów, po większej utracie krwi, wyczerpaniu i przy stanach zapalnych jelit. Nos chronicznie zimny - przy zaburzeniach przewodu pokarmowego.

48

Język ciała

Uszy - psyche Uszy duże, cienkie, lekko odwinięte - duże zdolności muzyczne. Uszy małe i grube - brak słuchu muzycznego. Uszy duże i grube - zupełna obojętność na sztuki piękne, jak również skłonności do używania życia oraz bezwzględność. Uszy małe i cienkie - dobre pochodzenie, delikatność, wyrafinowany smak oraz zamiłowanie do porządku i czystości. Uszy małe, grube i nieforemne - osoba małostkowa, nie gardząca kłam­ stwem, zdolna do zdrady i mściwa. Uszy cienkie, prawie przezroczyste - osoba zapalczywa, łatwo unosząca się gniewem, nerwowa, chora na płuca lub żołądek. Uszy szerokie, cienkie - osoba bardzo utalentowana. Uszy długie i wąskie - osoby o wąskich horyzontach umysłowych, ma­ ło zdolne, nie mające predyspozycji do pracy umysłowej, a przy tym chciwe i zawistne. Uszy długie i grube - cechują niedołęgów życiowych. Uszy pokryte puszkiem - namiętność, skłonność do zmysłowych uciech i niewierności. Uszy bardzo grube i mięsiste - znamionują najczęściej ponuraków lub osoby łakome. Uszy zaostrzone u góry - „szorstki" charakter. Uszy twarde i jędrne - osoby o dobrym stanie zdrowia, dożywające sędziwego wieku.

Włosy - psyche

49

Uszy wiotkie - charakterystyczne dla osób słabych fizycznie. Uszy porośnięte włosami - zdolności twórcze, często muzyczne. Uszy - soma Uszy odstające - znamionują cierpienia psychiczne, mogące doprowa­ dzić do zaburzeń równowagi wewnętrznej. Białe węzełki na krawędzi ucha - mogą wskazywać na zakłócenia w prze­ mianie materii, np. artretyzm, Uszy duże i ładnie uformowane - osoba nie odznaczająca się w młodoś­ ci dużą energią życiową.

Włosy - psyche Włosy różnią się między sobą przede wszystkim kolorem, stopniem twardości i gęstością. Kolor włosów ma wielkie znaczenie przy określaniu cech charakteru. Z kolei twardość i gęstość owłosienia potęgują lub osłabiają zasadnicze cechy charakteru. Charakterystyka człowieka na podstawie jego włosów i innych części ciała była niezwykle popularna w okresie międzywojennym. Obecnie przeżywa swój renesans.-.

Włosy kruczoczarne - silna osobowość, energia życiowa i skłonność do silnych przeżyć. W sferze intymnej często kojarzą się z lubieżnością i niestałością uczuć. Włosy ciemnoblond - umiarkowanie i pokora. Włosy blond - pracowitość, taktowność i skłonność do ustępstw.

50

Język ciała

Włosy bardzo jasne - dobroduszność, uczciwość, wierność małżeńska i zamiłowanie do unormowanego trybu życia. Włosy białe - brak współczucia. Włosy rude - duże przywiązanie do rodziny. Osoby nie lubiące zmie­ niać ani miejsca pracy, ani zamieszkania, ale również podstępne i mściwe. Włosy bardzo twarde - upór i szorstkość. Włosy gęste i miękkie - dobroduszność, pozytywne nastawienie do życia. Włosy z przedwczesną siwizną - nerwowość i wybuchowość. Włosy kręcone - lekkomyślność, rozkapryszenie i żądza zmysłowych uciech. Niestronienie też od kłamstwa, komplikowanie nawet pro­ stych sytuaji.

Włosy - soma Włosy przedwcześnie siwe - świadczą o przebytych chorobach lub przykrych doświadczeniach, ale też osoby te dożywają często sę­ dziwego wieku. Włosy wypadające pasmami - artretyzm lub reumatyzm. Włosy wypadające kołowo - często przyczyną jest utrzymująca się przez dłuższy czas niedokrwistość. Włosy łatwo łamiące się - mogą wskazywać na chorobę jelit. Włosy twarde - właściwe proporcje spożywanych warzyw i przetwo­ rów zbożowych.

Skóra

51

Włosy miękkie - nadmierne spożywanie pokarmów pochodzenia zwie­ rzęcego. Włosy suche - niedostateczna ilość płynów w organizmie. Włosy szybko przetłuszczające się - spożywanie zbyt wielu produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym również nabiału i cukru. Włosy słabe i wypadające - zły stan zdrowia. Łysienie - może być spowodowane osłabieniem funkcjonowania na­ rządów wewnętrznych. W pierwszej kolejności wypadają włosy z miejsc odpowiadających najsłabszym narządom wewnętrznym. Włosy rozdwajające się - niewłaściwe odżywianie się lub nieodpowie­ dnie mycie głowy. Owłosienie na twarzy u kobiet - zaburzenia cyklu menstruacyjnego lub zakłócenia w funkcjonowaniu nadnerczy i organów płciowych. Gęste i grube wąsy u mężczyzn - dobrze rozwinięte narządy płciowe. Gęsty zarost twarzy - może być spowodowany nadmiarem białka w diecie.

Skóra Człowiek posiada przeciętnie 2 m2 skóry. Jest to największy organ na­ szego ciała. Na podstawie struktury, koloru i gładkości skóry można diagnozować stan zdrowia.

Skóra gąbczasta - późne chodzenie spać oraz przebywanie w zady­ mionych, niedostatecznie wietrzonych pomieszczeniach, palenie papierosów i spożywanie nadmiernej ilości używek.

52

Język ciała

Skóra blada - niskie ciśnienie krwi. Jeżeli dochodzi do tego szybkie marznięcie i nagłe przypływy złego humoru, przyczyną może być niedobór żelaza w organizmie. Skóra z siecią małych zmarszczek na twarzy - niedobór wody w organi­ zmie. Należy zwiększyć dobową dawkę do 2 litrów. Skóra szorstka - najczęściej u osób powyżej 25. roku życia. Jed­ ną z przyczyn jest nadmierne spożywanie tłuszczów zwierzę­ cych. Skóra tłusta - spożywanie zbyt dużej ilości pokarmów, w tym tłusz­ czów zwierzęcych. Skóra wilgotna - przeciążenie nerek poprzez spożywanie nadmiernej ilości płynów. Czerwony kolor skóry - może świadczyć o przeciążeniu serca. Przy utrzymywaniu się takiego stanu na skórze pojawiają się naczynia krwionośne. Wpływ na to ma spożywanie dużych ilości mięsa oraz soli. Rumieńce są zjawiskiem naturalnym i pożądanym. Na­ tomiast zaczerwienienie się twarzy po wypiciu np. piwa lub pół szklanki wina świadczy o dobrym zdrowiu. Z kolei zblednięcie lub poszarzenie twarzy wskazuje na schorzenie lub nawet poważ­ ną chorobę. Niebieski odcień skóry - powiększenie serca i nadciśnienie. W bardziej zaawansowanych stanach może to być odcień fioletowy. Osoba, mimo nawet dobrego samopoczucia, znajdująca się w grupie podwyższonego ryzyka niewydolności serca. Zielonkawy odcień skóry (na bocznych powierzchniach twarzy, na grzbiecie dłoni lub na nogach) - najczęściej znamionuje chorobę nowotworową. Miejsce występowania na skórze odpowiada naj­ częściej choremu organowi.

Twarz - psyche

53

Brązowienie skóry - często występuje przy schorzeniach wątroby lub pęcherzyka żółciowego. Spowodowane też może być nadmiarem soli w pożywieniu. Żółty odcień skóry - najczęściej wywołany jest schorzeniami wątro­ by, trzustki lub pęcherzyka żółciowego. Może to być żółtaczka. W diecie należy radykalnie ograniczyć (lub wyeliminować) sól, mięso, tłuszcze zwierzęce, a spożywać więcej warzyw, jarzyn i owoców. Czarny odcień skóry {strefowo lub punktowo) - najczęstszą przyczyną jest niewydolność nerek. Z innych przyczyn należy wymienić nar­ kotyki, zatrucie lekami lub zażywanie silnych leków oraz częste spożywanie zimnych potraw i napojów. Biała skóra - spożywanie dużych ilości nabiału. Często mogą tworzyć się białe plamki na kończynach lub górnej części pleców. Blady odcień skóry - alergia, astma lub choroby dróg oddechowych. Szary odcień skóry - schorzenia wątroby; znamionuje osoby łatwo wy­ buchające gniewem lub wpadające w depresję. Przezroczysta skóra - najczęściej przy gruźlicy.

Twarz - psyche Mieszkający w Szwajcarii dr A. Bierach uważa, że twarz jest częścią naszego ciała odgrywającą najważniejszą rolę w procesie porozumie­ wania się. Umiejętność czytania z twarzy nie jest nikomu obca. W sy­ tuacjach komunikacyjnych można ją „ukryć" tylko podczas rozmowy przez telefon. Twarz to dom o trzech piętrach. Spójrzmy na proporcje trzech części twarzy:

54

Język ciała

jeżeli jest między nimi harmonia, oznacza to charakter zrówno­ ważony, jeżeli najbardziej rozwinięta jest część środkowa, wówczas jej wła­ ściciela cechuje zmysłowość, wysokie czoło to znak bujnego życia intelektualnego, silnie rozwinięte szczęki zapowiadają przewagę instynktów. Podstawa twarzy, odpowiadająca fundamentalnej części domu, to szczęka i dolna warga. Tak jak w dobrze zbudowanym budynku, również i w twarzy fundamenty muszą być solidne. W piwnicach i na parterze swojego domu składasz zapasy: podobnie dół Twojej twarzy „magazynuje" wolę, siłę życia i energię. Począwszy od górnej wargi aż do brwi włącznie to główna część „domu", z drzwiami i oknami. Organy zmysłów: oczy, nos, usta i uszy, pełnią rolę okien i drzwi w budowli. Umożliwiają stały kontakt ze światem zewnętrznym. Jeżeli otwory te są wąskie i przymknięte, znaczy to, że Twój dom ma charakter zamknięty, intymny i w pew­ nym stopniu odstręczający. Ale jeżeli r,okna i drzwi" otwierają się sze­ roko, to twarz taka jest szczera i życzliwa, podobnie jak serce. Czoło - od brwi do linii włosów - może być porównane do stry­ chu. Tam jako dziecko szukałeś czasem schronienia, żeby oddać się rozmyślaniom i pomarzyć. Naturalnie, te trzy części twarzy nie są sobie równe. Nie wdając się w szczegółowe obliczenia, można to zauważyć na pierwszy rzut oka. Przyglądając się twarzy spotkanego człowieka, zauważysz od ra­ zu, czy całość jest harmonijna, czy nie. W tym drugim przypadku oznacza to niewątpliwie brak równowagi wewnętrznej. Nie jest to by­ najmniej równoznaczne z wadą charakteru. Wskazuje tylko, że dana osoba ma skłonność do częstego przebywania na którymś z pozio­ mów „domu-twarzy": na parterze, na piętrze lub na strychu. Jeżeli masz skłonność do życia częściej w dolnej części domu, je­ steś osobą czynną i pracowitą. Rządzą Tobą mocne instynkty. Jako częsty mieszkaniec piętra, jesteś osobą zmysłową. Najważniej­ szą rolę w Twojej psychice grają uczucia przyjaźni i miłości, upodoba­ nie do rozmów, spotkań i przyjemność posiadania ładnych rzeczy.

Znajdź u siebie „trzecie oko"

55

Poszukaj u siebie znaków powodzenia Na twarzy istnieją cztery takie znaki: wyraźnie zaznaczający się klin włosów pośrodku czoła, duże oczy, szeroko rozstawione i lekko podnoszące się w zewnętrz­ nych kącikach, delikatne i ruchome skrzydełka nosa, wrażliwe jak chrapy konia, duże usta, wyraźnie zarysowane, proste, z lekko wzniesionymi ką­ cikami. Takie znaki można zauważyć na twarzach wielu gwiazd sceny i filmu. Są to znaki łatwego kontaktu z publicznością i powodzenia towarzyskiego.

Znajdź u siebie „trzecie oko" Twarz może być piękna ze względu na swe rysy, ale częściej by­ wa piękna ze względu na swój wyraz. Przypomina on nam, że czło­ wiek jest nie tylko układem materii. W twarzach, które uważamy za piękne, jest zwykle „coś", co czyni je interesującymi. Taki ślad cze­ goś przelotnego można uchwycić w dwóch miejscach twarzy: na skroniach, między brwią a uchem, ale częściej między brwiami u nasady nosa. Jeżeli brwi zrastają się albo w tym miejscu występuje fałda zmarszczki, to ślad, o którym mowa, jest zatarty. Jeżeli na­ tomiast między brwiami jest przestrzeń gładka i otwarta, oznacza to, że jesteś wyposażony w znak intuicji. W tym miejscu wg Hin­ dusów znajduje się tzw. trzecie oko. Intuicja, a dokładniej inteli­ genta intuicyjna zdradza ci to, o czym zdajesz się nie wiedzieć. Czło­ wiek wyposażony w taką intuicję ma przed sobą wielkie szanse życiowe. Według Amerykanki Sandry Copperfield twarze można podzielić na trzy podstawowe grupy kształtów: okrągłe, kwadratowe i trójkąt­ ne. A oto charakterystyki osobowości związanych z nimi.

56

]ęzyk ciała

Okrągła - osoby łatwo nawiązujące kontakty, o dużych walorach to­ warzyskich. W ich obecności trudno się nudzić. Lubią wino, kochają przyjęcia, dobre jedzenie i wesołą kompanię. Ich ekstrawertyczny charakter umożliwia im łatwe nawiązywanie kontak­ tów. Sprawdzają się więc na stanowiskach wymagających tych umiejętności. Przedstawicielkami tej grupy osób są m.in.: Carroll 0'Connor i Dolly Parton. Kwadratowa - osoby energiczne i konsekwentnie dążące do celu. Lu­ biące pracować oraz zapamiętale się bawić. Cechuje je życiowa ostrożność. Przed podjęciem decyzji wszelkie za i przeciw dokła­ dnie analizują. Dobrze sprawdzają się na stanowiskach wykonaw­ czych. Największe sukcesy mogą odnosić w takich zawodach, jak: agenci, maklerzy i konstruktorzy. Przedstawicielkami tej grupy osób są m.in.: Jackie Onassis i Linda Evans. Trójkątna - osoby będące życiowymi graczami - to stratedzy, myśli­ ciele wybiegający w przyszłość, planiści. Potrzebują wyzwań umysłowych i lekceważą tych, których intelekt nie dorównuje ich własnemu. Lubią manipulować innymi, ale też nie stronią od pomocy, szczególnie wtedy, kiedy mogą przy tym wykorzystać swoją przewagę intelektualną. Mają największe predyspozycje do zawodów naukowych i technicznych oraz nauk medycznych. Przedstawicielami tej grupy osób są m.in.: Farrah Fawcett i Burt Reynolds. Oprócz podstawowych typów twarzy psycholodzy trafnie ocenia­ ją osobowość ludzi na podstawie innych parametrów twarzy. Oto nie­ które z nich. Owal twarzy regularny - szczerość, bezinteresowność, społecznikowskie podejście do ludzkich spraw, duże poczucie sprawiedliwości, go­ towość do poświęceń lub wyrzeczeń.

57

Znajdź u siebie „trzecie oko"

Owal twarzy szeroki - pogoda ducha, optymizm i przyjacielskość, umiejętność zręcznego lawirowania w trudnych sytuacjach i osią­ gania celu. Owal szeroki, krótki - temperament, energia życiowa i duża żywotność, chęć narzucania swojego zdania. Owal długi - umysł logiczny, duża pewność siebie, stałość w uczu­ ciach, ale też skrytość i nieszczerość. Michio Kushi jest autorem tezy, że kształt twarzy zależy od pory roku narodzin człowieka. Oto jego cztery typy twarzy.

A

B

C

D

Typ A - urodzony latem - mocny, niezawodny i praktyczny. Typ B - urodzony na wiosnę - romantyk, emocjonalnie i idealistycz­ nie nastawiony do życia. Typ C - urodzony w zimie - myśliciel i intelektualista. Typ D - urodzony jesienią - niezwykle aktywny, to człowiek czynu. Inne kryteria: Twarz chuda, żółta cera i poważny wygląd - choleryk. Temperament szyb­ ko rozpalający się uczuciem, szybko też gasnący. Potrafi jednak zrealizować swoje postanowienia. Cholerycy są ambitni i lubią wysuwać się na pierwszy plan.

58

Język ciała

Twarz pełna, gruba - flegmatyk. Nie poddaje się łatwo emocjom. Twarz tę porównać można do pieca, w którym nie jest łatwo rozpalić ogień, ale rozgrzany długo trzyma ciepło. Twarz chuda i blada - melancholik. Na ogół realizuje swoje plany, jest stały w uczuciach, kocha wiernie i gorąco. Twarz pogodna, przyjazna, świeża cera - sangwinik. Nie lubi tego, co sprawia trudności. Na ogół niczym się zbytnio nie przejmuje. Brak mu konsekwencji w realizacji zamierzeń. Lubi płeć odmienną, lecz unika niejasnych sytuacji.

Policzki Pełne i czerwone - dobre zdrowie i zamiłowanie do zmysłowych uciech, ponadto pogoda ducha, wesołość, serdeczność, realizm i brak wyobraźni. Pełne i blade - przemęczenie fizyczne, ponure usposobienie, niedbal­ stwo i niedokładność oraz może to być symptom przewlekłego schorzenia wewnętrznego. Suche i żółte - osoba nie panująca nad swoimi emocjami, kłótliwa, ską­ pa i zazdrosna. Umiarkowanie pełne policzki z dołeczkiem - charakter namiętny, wraż­ liwy, niestały i lekkomyślny. Szerokie szczęki - skąpstwo, egoizm i wielki apetyt. Pełna mięsista twarz - osoba leniwa, łakoma i nie stroniąca od roz­ wiązłego życia. Białe i rumiane - dobre zdrowie, zadowolenie i powodzenie w życiu.

Podbródek

59

Szczęki wydatne - realista nie ufający nikomu i niczemu, potrafiący bronić swoich celów i przekonań. Szczupła twarz - osoba pracowita i obowiązkowa.

Podbródek Ostry podbródek - przebiegłość, przesadna grzeczność, niestronienie od kłamstwa. Tępy podbródek - osoba o niewielkich wymaganiach, ale lubiąca do­ brze zjeść i wypić. W stosunku do innych szorstka i mało życz­ liwa. Kwadratowy podbródek - znamionuje zdecydowanie w działaniu, roz­ sądek, konsekwencję i upór. Podbródek wydatny i lekko zadarty - osoba nie cofająca się przed ni­ czym, żądna władzy i umiejąca z niej korzystać. Podbródek mały i zadarty - duży rozsądek życiowy, ale niestałość w uczuciach. Podbródek mały, mięsisty i podwójny - osoba lubująca się w zmysłowych uciechach. Podbródek długi i ostry - bezwzględność, mściwość i fałszywa grzecz­ ność. Podbródek cofnięty - spokój, opanowanie, cierpliwość, ale również brak samodzielności i niestałość w uczuciach. Podbródek lekko wysunięty - wesołość i poczucie humoru.

60

Język ciała

Podbródek kanciasty z dołeczkiem - osoba sentymentalna, pewna siebie, ambitna, ale też skłonna do sprzeczek i niestała w uczuciach. Mocno wysunięty podbródek - silna wola i skłonność do rozwiązłego życia. Twoje c z o ł o p r a w d ę C i p o w i e Czoło przedstawia najwdzięczniejsze pole do badań nad charakterem i temperamentem człowieka. Wielkim propagatorem takich metod ba­ dawczych był w okresie międzywojennym dr Szyller z Warszawy. Wie­ le jego spostrzeżeń jest bardzo interesujących. A oto niektóre z nich: Czoło wysokie i szerokie, pokryte prostymi zmarszczkami - wielkie zdol­ ności umysłowe, osoba, która wiele widziała i przeżyła. Lubiąca rozmyślać o wzniosłych ideach, natomiast mało interesująca się sprawami codziennymi. Czoło duże, zaokrąglone i bez zmarszczek - osoba śmiała, nawet zuchwa­ ła, przyjaźniąca się z silnymi i zamożnymi, a pogardzająca słab­ szymi. Bardzo wysokie czoło przy długiej twarzy i małym podbródku - osoba żąd­ na silnych wrażeń, nie potrafiąca współczuć i ciesząca się z nie­ szczęść innych. Wąskie czoło - niezbyt rozległe horyzonty myślowe, ale za to duża siła woli, wytrwałość w pracy, skrytość i ostrożność w podejmowaniu decyzji. Czoło płaskie - upór, nieprzyjmowanie krytyki i trwanie nawet na stra­ conych pozycjach. Czoło gładkie, szerokie i wysokie - niezbyt duża zdolność pojmowania oraz skłonność do przechwalania się.

Co oznaczają zmarszczki na czole

61

Czoło niskie i wklęsłe - mądrość i śmiałość. Czoło mięsiste - obojętność i ospałość. Czoło silnie wzniesione i równo uformowane - cynizm.

Czoło wysokie, cofnięte do tyłu - osoba o dużej inteligencji. Czoło gładkie ze zmarszczkami nad nasadą nosa - skłonność do gniewu i złośliwości. Czoło wąskie, wysunięte - upór i dążenie do niezależności. Czoło szerokie u dołu i zaokrąglone u góry - osoba o wielkiej wyobraźni i lubiąca samotność. Czoło z poprzecznym wgłębieniem pośrodku, bez zmarszczek - zapalczywość, drobiazgowość i brak odwagi. Przestrzeń między brwiami pozbawiona puszku - osoba nic dowierzająca nikomu i niczemu. Czoło niskie, wąskie i z podłużnym wgłębieniem - osoba myśląca tylko o zaspokojeniu swoich potrzeb fizycznych i łatwo poddająca się cudzym wpływom. Czoło wysokie z szerokim poprzecznym wgłębieniem i pokryte głębokimi zmarszczkami - pochodzenie robotnicze lub chłopskie i bardzo przeciętne ambicje życiowe. C o o z n a c z a j ą z m a r s z c z k i n a czole Osoby o normalnych zdolnościach umysłowych mają zazwyczaj 5-6 zmarszczek. Osoby inteligentne, lecz prześladowane przez los, mają czoło pokryte poprzerywaną siecią zmarszczek. Wielcy artyści,

62

Język ciała

krasomówcy i ludzie o wzniosłych ideałach mają 3-4 zmarszczki po­ dłużne na czole, przecięte jedną zmarszczką pionową. Brak zmarszczek lub słabo zarysowane - niedorozwój umysłowy. Najwyższa zmarszczka na środku czoła - życie niespokojne. Dobrze wy­ żłobiona znamionuje dobrą pamięć, wytrwałość oraz cierpliwość wiodącą do szczęścia i majątku. Druga od góry zmarszczka - dobrze zarysowana - szczęście w życiu i sukcesy, które są wynikiem sprytu. Słabo widoczna zmarszczka - brak konsekwencji w działaniu, a nie będąca linią prostą - ogra­ niczenie horyzontów umysłowych. Trzecia od góry zmarszczka - jeśli jest załamana - charakter chwiejny. Silnie zarysowana oznacza śmiałość, odwagę i gwałtowność. Czwarta zmarszczka od góry - nierówna - chwiejny charakter; osoba raz szczodra, drugi raz wyjątkowo skąpa. Piąta zmarszczka od góry - silnie zarysowana znamionuje osobę łatwo ulegającą uczuciom, skorą do zbytku i rozrzutności. Linia załama­ na lub przerywana - osobę panującą nad swoimi zmysłami i po­ trafiącą słuchać głosu rozsądku. Szósta zmarszczka od góry - osoba o dużej wyobraźni, talencie twór­ czym i krasomówczym. Linia pozałamywana - brak talentów to­ warzyskich,

Wokół zmarszczek na czole występują często różne znaki, mające znaczenie przy określaniu charakteru i zdolności intelektualnych. Kształt litery C na czole, powyżej pierwszej linii od góry - znakomita pa­ mięć.

Twarz - soma

63

Litera C nad trzecią od góry zmarszczką - duża siła fizyczna i odwaga. Znak kwadratu lub trójkąta na czwartej od góry zmarszczce - szczęście w życiu i łatwe zdobycie dobrej pracy i stanowiska. Litera C nad piątą zmarszczką od góry - niepowodzenie w miłości. Litera C nad szóstą zmarszczką od góry - porywczy charakter. Natomiast krzyż na tej linii wskazuje na człowieka sztuki lub nauki. Dwie poziome, równoległe linie - ponowny ożenek. Litera C między brwiami - osoba niecierpliwa, mściwa i kłótliwa. Znak X między brwiami - śmierć w wielkiej chwale lub na polu bitwy. Znak podobny do litery M - szczęście w życiu, talenty, powodzenie w miłości i szacunek.

Twarz - soma L. Gelong nie tylko potrafił znakomicie leczyć wiele chorób po­ przez stosowanie diety warzywnej lub owocowej, ale też umiał z twa­ rzy odczytać stan zdrowia danej osoby, gdyż rysy, ogólny wyraz twarzy, kolor, ciepłota i subtelne odcienie są odzwierciedleniem stanu zdrowia. A oto kilka krótkich przykładów diagnoz Gelonga. Delikatne rysy twarzy, długie rzęsy i błyszczące oczy - skłonność do scho­ rzeń dróg oddechowych. Bladość - objaw niedokrwistości, anemii; woskowata twarz bywa przy błędnicy, a ciastowata przy chorobach nerek.

64

język ciała

Twarz nabrzmiała, krostowata - nieregularny tryb życia. Twarz wychudzona - wyczerpanie, brak snu, niedostateczne odżywia­ nie się, wadliwe trawienie. Może też stanowić zapowiedź ciężkiej choroby. Jeśli tak wygląda twarz podczas choroby, może to ozna­ czać osłabienie lub przerzuty schorzeń. Twarz „Hipokratesa" (skóra na czole napięta, sucha, oblana zimnym po­ tem, skronie zapadnięte, powieki blade, obwisłe, zapadnięte zma­ towiałe oczy, nos spiczasty, policzki zapadnięte i pomarszczone, wargi sine, usta otwarte, szczęka obwisła) - najczęściej oznacza krańcowe wyczerpanie organizmu, charakterystyczne dla stanu agonalnego. Pomarszczenie starcze - jeśli występuje u dzieci lub osób młodych, wskazuje na złe odżywianie, chroniczną biegunkę lub onanizm. Bruzda nosowa dochodząca aż do ust - u dzieci: chorobę jelit, a u doro­ słych: białkomocz, owrzodzenie wewnętrzne lub zwyrodnienie wątroby. Bruzda wargowa idąca w dół po bokach podbródka - występuje u osób dorosłych cierpiących na owrzodzenie krtani i dolegliwości oskrzeli. Spazmatyczne skrzywienie twarzy (śmiech sardoniczny) - stan zapalny mózgu, zapalenie osierdzia i przepony, nieregularna menstruacja, pobudzenie emocjonalne lub silne przygnębienie. Ściągnięte brwi - najczęściej skłonność do migreny. Podniesione nozdrza - bóle w klatce piersiowej. Częste wystawianie górnej wargi - może oznaczać dolegliwości w jamie brzusznej.

Kolor twarzy

65

Wyraz twarzy Wyraz twarzy zdrowego człowieka jest odbiciem jego stanu umysłu, przy schorzeniach zaś - stanu nerwowego. Cierpki, głupkowaty wyraz twarzy - występuje często przy chorobach mózgu. Niespokojny, smutny i wylękniony - schorzenia płuc i serca. Skwaśniały i apatyczny - choroby przewodu pokarmowego.

Kolor twarzy Czerwony - może oznaczać nadużywanie alkoholu, jak również hemo­ roidy i artretyzm. Czerwony, przemijający - podczas menstruacji lub po zajściu w ciążę, jak również przy zapaleniu płuc. Czerwony, jasny - zaburzenia nerwowe, histeria oraz skłonność do he­ moroidów. Purpurowy - stan przedzawałowy. Połowa twarzy czerwona, druga połowa blada i chłodna - ropny stan za­ palny półkuli mózgu po stronie zaczerwienionej. Czerwony kolor policzków z białym pierścieniem wokół szkrzydełek nosa

i ust - występuje przy wysokiej temperaturze i może być zapowie­ dzią ciężkiej choroby. Bladość nagła koło ust u dzieci - gwałtowne bóle brzucha.

66

Język ciała

Intensywna bladość przechodząca w zaczerwienienie - zazwyczaj zapale­ nie płuc lub mózgu. Bladość u kobiet - najczęściej objaw obfitej lub zatrzymanej menstruacji. Bladość nagła podczas ciąży - może być zapowiedzią krwotoku lub po­ ronienia. Bladość nagła po urazie - wstrząs mózgu. Sine zabarwienie twarzy - wada serca lub sinica. Sinoołowiany kolor twarzy - ciężkie schorzenie organiczne (rak, gan­ grena). Żółty kolor twarzy - schorzenia wątroby. Brunatne plamy - u kobiet są objawem nieprawidłowości w menstruacji.

Kształt twarzy Twarz okrągła - osoby lubiące dobrze zjeść, przede wszystkim potra­ wy wysokokaloryczne, a przez to z reguły mające nadwagę, co niekorzystnie odbija się na pracy serca. Twarz kwadratowa - znamionuje osoby często przepracowujące się, jak również lubiące rozrywki. Osoby takie łatwo nabawiają się wrzo­ dów przewodu pokarmowego oraz cierpią na nadciśnienie. Twarz trójkątna - osoby z taką twarzą preferują siedzący tryb życia, co niekorzystnie odbija się na ich zdrowiu. Powinny więcej uwagi poświęcać ćwiczeniom i spacerom.

CHIROMANCJA

Linie Twojej ręki - to Twój los Zdumiewające, jak dużo linii można znaleźć na jednej ludzkiej dłoni. Równie zdumiewający jest fakt, że nie ma na całym świecie dwóch dłoni, które miałyby identyczne siatki tych linii. Wszystkie kreski, zygzaki, trójkąty, prostokąty, łuki i półkola mają swoje znaczenie, swój sens. Wskazują na cechy psychiczne, na życie i losy danej osoby. I znowu rzecz dziwna: żadnej z tych linii nie można zmienić, żadna z nich się nie zmienia samoistnie, nawet jeżeli cały wygląd człowieka ulega poważnym przeobrażeniom. W normalnej pozycji ręka ludzka ukazuje swoją zewnętrzną stronę, której obserwacja należy do chirologii, zajmującej się analizą całej ręki, co umożliwia ogólną charakterystykę człowieka. Chirologia usiłuje odpowiedzieć na pytania: czy dana osoba jest brutalna, czy delikatna, refleksyjna, czy też uczuciowa? Natomiast chiromancję interesuje szczegółowa, indywidualna charakterystyka, ukryta wśród linii dłoni. Pytania chiromancji odnoszą się do losów człowieka, jego drogi ży­ ciowej: czy będzie ona ciemna, czy jasna, prosta, czy skomplikowana? Jeszcze przed stu laty chiromancja uchodziła za pewnego rodzaju wróżbiarstwo i dzieło szatana. Dziś uważana jest za część dyscypliny naukowej - chirologii. Sama linia dłoni nie ma właściwie nic wspólnego z chirologia. Sta­ je się ona interesująca dopiero w powiązaniu z innymi znakami. Nie można także poprzestać na studiowaniu tylko jednej ręki; trzeba

68

Chiromancja

zawsze przyglądać się obu dłoniom, jeżeli chcemy dowiedzieć się cze­ goś bliższego o konkretnej osobie. Na lewej dłoni odkrywa się pewne cechy i możliwości, które - jeżeli można tak powiedzieć - zostały człowiekowi włożone do kołyski. Prawa dłoń natomiast mówi, co się z tymi cechami i możliwościami stało. Dlatego prawa dłoń jest dla chirologa bardziej interesująca. Lewa ręka wskazuje raczej na pasywną, a prawa na aktywną stro­ nę osobowości człowieka. Jeżeli linie lewej dłoni są wyraźniejsze niż prawej, oznacza to, że w tym człowieku drzemią możliwości, o których nie ma pojęcia nawet najbliższe jego otoczenie. Być może szanse te nigdy się nie rozwiną w pełni, bo przecież chodzi tu o na­ turę pasywną. Czasem jest to po prostu leń, a czasem może to być utajony geniusz. Gdy natomiast silniejsze są linie dłoni prawej, świadczy to o zdecy­ dowani u, o skłonności do szybkiego podejmowania decyzji, o pragnie­ niu wykonywania jak najlepiej tego, co się robi. Zbyt wyraźny rysunek linii dłoni też nie jest dobry. Nasuwa to podejrzenie o manię wielkości, a przynajmniej nierealistyczne ocenianie swoich możliwości. Wszystkie te wskazówki dotyczą ludzi praworękich. U mańkutów prawa ręka określa ich cechy i możliwości, a lewa pokazuje, jaki zro­ bili z tego użytek. Można zadać pytanie: gdzie właściwie ukrywa się tajemnica cech wrodzonych i naszych możliwości? Jak się je odczytuje z ręki? We­ dług zasad chirologii, „miska dłoni" dzieli się na trzy części: najniż­ sza - z kciukiem włącznie - to okolica instynktów, popędów i sił przyrodzonych, część środkowa - od wzgórza pod kciukiem aż po „poduszki" pod palcami - to mapa naszych właściwości duchowych i umysłowych, część trzecia to dziedzina naszych uczuć. Ten podział według magicznej liczby 3 liczy sobie już ponad dwa tysiące lat. Chaldejczycy, Egipcjanie i Grecy uczyli się sztuki czytania z ręki jako części astrologii. Sztuka ta była im pomocna w badaniu duchowego życia ludzi. To, czy mężczyzna jest człowiekiem łatwo ulegającym popędom, czy też ma umysł trzeźwy i logiczny, czy jest mniej lub bardziej za­ mknięty w sobie, żona lub przyjaciółka - jeżeli jeszcze tego nie wie -

Znaki na dłoniach

69

może łatwo odczytać z ręki swojego partnera. Musi to raczej wyczuć, niż zobaczyć. Podział na trzy części oparty jest na pewnych nierów­ nościach dłoni, na istnieniu pagórków, które przy odczytywaniu cech i losów człowieka są równie ważne jak linie.

Znaki na dłoniach Na powierzchniach wewnętrznych dłoni, oprócz linii, występuje wiele mniej lub bardziej widocznych znaków. Mają one niebagatelne znaczenie, a ich umiejscowienie jest niezwykle istotne, gdyż ten sam znak np. na wzgórku Jowisza będzie miał znaczenie pozytywne, a np. na wzgórku Merkurego pejoratywne. Oto najczęściej występujące znaki i ich ogólne znaczenie. Kwadrat - chroni w niebezpiecznej sytuacji, łagodzi nie­ korzystne wpływy, jest symbolem równowagi i energii życiowej. Ogólnie pozytywny znak. Prostokąt - znaczenie zbliżone do kwadratu. Trójkąt - znak bardzo korzystny; symbolizuje równo­ wagę i stanowi zapowiedź sukcesów i kariery życiowej, przypisuje mu się inteligencję i uzdolnienia umysłowe. Krzyż - jeśli jego ramiona są równe, a rysunek wyraźny, wówczas działanie jest sprzyjające. Przy nierównych ramionach może rokować niepomyślność. Gwiazda - niemal we wszystkich układach uważana jest za znak niekorzystny. Wyjątek stanowi jej usytuowanie na wzgórku Jowisza. Właściwe odczytywanie tego zna­ ku nie może, co prawda, radykalnie odwrócić sytuacji, ale może łagodzić jego skutki.

70

Chiromancja

Punkt - występuje we wgłębieniach dłoni. Są białe, czarne i czerwone punkty. Punkt biały jest korzystny, czerwony znamionuje chorobę umysłową, a czarny cho­ robę nerwową. Koło - znaczenie zbliżone do punktu, ale bardziej in­ tensywne. Łuk - znak korzystny, jeśli jego końce skierowane są ku górze wnętrza dłoni, jeżeli odwrotnie - znaczenie zło­ wróżbne. Widły - znak najczęściej korzystny, chociaż w szczegól­ nych sytuacjach. Kąt - jeśli dłuższe ramię skierowane jest ku górze lub do środka dłoni - znaczenie pozytywne, jeśli ku doło­ wi - znaczenie negatywne. Gałązka - jeśli jest skierowana ku górze, to dobry znak, jeśli na dół - niekorzystny. Kreski - przecinają linie i oznaczają przeszkody lub trudności życiowe. Siatka - wiąże się z trudnościami i problemami. Wystę­ powanie siatki na liniach głównych osłabia ich ko­ rzystne znaczenie. Łańcuch - to zapowiedź walki i trudnych sytuacji ży­ ciowych lub zniweczenie wcześniejszego wysiłku. Wyspa - to tradycyjnie już niekorzystna oznaka.

Wzgórek Wenus

71

Dziury - zapowiadają choroby. Jeśli dziura ma kolor biały, to wskazuje na lekką chorobę, niebieska na dłu­ gotrwałą, a czarna na ciężką. Litery - korzystna jest tylko litera B, najbardziej zło­ wróżbne to litery A i O.

Pagórki i wypukłości U podstawy każdego palca znajdują się umięśnione wypukłości - sie­ dem pagórków, a niektórzy chiromanci wyróżniają nawet osiem. Łączą się one z pozytywnymi lub negatywnymi wpływami jedne­ go z ciał niebieskich: Wenus (1), Marsa (2), (7), Jupitera (3), Satur­ na (4), Apolla - Słońca - (5), Merkurego (6) i Księżyca (8) (patrz rys. str. 72).

Wzgórek Wenus (Wenery) Jest największy ze wszystkich pagórków. Stanowi nasadę wielkiego palca, oddzieloną od pozostałej części dłoni linią życia. Przez średnio­ wiecznych chiromantów nazywany był również „mysz". Pagórek ten jest przecież korzeniem kciuka, a więc określa najistotniejsze cechy osobowości człowieka. Mówi o tym, co jest w człowieku fizyczne, ziemskie, naturalne i przyrodzone. Zdradza witalność i uczuciowość. Związany też jest z energią kosmiczną, którą wchłania każdy z nas. Charakteryzuje to, co pozytywne, określa aktywność i żądzę życia. Wzgórek Wenus określa także powodzenie u płci odmiennej.

Wzgórek Wenus płaski i słabo wykształcony - osoba skryta, nieufna i ostrożnie podejmująca decyzje. Wysoki i twardy - duża pobudliwość i jeszcze większy popęd seksualny.

72

Chiromancja

Topografia wzgórków wewnętrznej strony dłoni

Wysoki i miękki - świadczy o „słomianym ogniu" właściciela. Bardzo rozwinięty - ogromna witalność i skłonność do zaspokajania swoich pragnień. Szeroki i twardy - znamionuje serdeczność, szczerość, chęć do niesie­ nia pomocy innym oraz skrupulatne wypełnianie obowiązków ro­ dzicielskich. Rozwinięty i pokryty liniami - silny popęd seksualny i skłonności do wy­ naturzeń w tym względzie.

Wzgórek jupitera

73

Dolny wzgórek Marsa Zgodnie z cechami charakteru starorzymskiego boga wojny, po kształ­ cie i rozmiarach wzgórka dolnego Marsa można odczytać stopień odwagi i żądzy walki u danej osoby. U wielu ludzi wzgórek ten zazna­ cza się bardzo słabo, podobnie jak górny wzgórek Marsa, leżący po przeciwnej stronie dłoni. Pomiędzy tymi wzgórkami rozciąga się wy­ żyna marsowa - centrum i pole walki, na którym rozpoznać można losy całego ludzkiego życia i życiowych bojów, potyczek, zwycięstw i porażek. Dolny wzgórek Marsa jest pozytywny, górny zaś - nega­ tywny. Płaski, słabo rozwinięty - osoba silna duchem, ale słaba ciałem, jeżeli nawet ma rację, to ustąpi przed siłą fizyczną, arogancją i wszelką brutalnością. Silnie rozwinięty - odwaga, śmiałość, rzucanie się do walki bez zasta­ nowienia, wybuchowość i bezwzględność. Normalny - osoba, której nie brakuje życiowej odwagi, jednak działa rozsądnie, potrafi panować nad emocjami oraz wyciąga wnioski z popełnionych błędów. Zaznaczony znakami i liniami - świadczy o kierowaniu się w życiu przy­ jętymi zasadami moralnymi, działanie negatywne wynika z głębo­ kiego przemyślenia i jest w pełni świadome i zamierzone.

Wzgórek Jupitera (Jowisza) Określa mentalność człowieka w kontekście jego ambicji życiowych i religijności. Pozwala również na prognozowanie pożycia małżeń­ skiego. Pozwala widzieć siebie poprzez pryzmat swojego miejsca w społeczeństwie i odgrywanej w nim roli.

74

Chiromancja

Wielkość normalna - osoba pogodna i życzliwa, pewna siebie, o du­ żych ambicjach, nie zawsze nawet realnych, niechętna nowościom oraz lubiąca błyszczeć na tle otoczenia. Dobrze ukształtowany - to zapowiedź sławy i splendoru. Słabo rozwinięty - myślenie wyłącznie o sobie, brak zdecydowania, marazm i bezwolność. Duży i bardzo rozwinięty - zbytnia pewność siebie, tupet, arogancja i brak kultury. Połączony ze wzgórkiem Saturna - osoba niepewna siebie, chętnie pod­ porządkowująca się, lubiąca życie w kolektywie. Pokryty znakami - świadomość własnej wartości, poczucie dumy i żą­ dza władzy.

Wzgórek Saturna Znajduje się pod palcem środkowym. Saturn uważany jest za symbol czasu i przeznaczenia. Wiąże się ze wszystkim, co jest dla człowie­ ka nieuniknione. Wskazuje na smutek i milczące poddanie się wyro­ kom losu.

Wielkość normalna - umysł analityczny, rozważny, natura poważna i zamknięta. Osoba o takim wzgórku nie jest wylewna ani skłonna do zwierzeń, jednak w trudnych sytuacjach zawsze można na nią liczyć. Mało mówi, ale za to uważnie obserwuje i wyciąga wnio­ ski. Słabo rozwinięty - życie przeciętne, bez wielkich wzlotów, ale też i bez upadków.

Wzgórek Apolla

75

Mało widoczny - życie stereotypowe, niezbyt szczęśliwe, naznaczone malkontenctwem i biernym oczekiwaniem na poprawę losu. Silnie rozwinięty - osoba prowadząca samotniczy tryb życia, aspołecz­ na, introwertyk, wątpiąca w słuszność własnego postępowania. Dla tej grupy osób charakterystyczne są pojawiające się częściej niż u innych myśli samobójcze. Pochylony w kierunku wzgórka Słońca - to urodzony esteta, potrafiący odczuć piękno i harmonię otaczającej go rzeczywistości. Pochylony w kierunku wzgórka Jupitera - powaga, koncentraq*a, poczu­ cie odpowiedzialności.

Wzgórek Apolla (Słońca) Usytuowany jest pod palcem serdecznym. Słońce w astrologii symbo­ lizuje m.in. zamiłowanie do sztuk pięknych, poezji i muzyki. Nic za­ tem dziwnego, że wzgórek Słońca nazwano imieniem boga muz i po­ ezji. Wzgórek ten wskazuje na powodzenie w życiu, sławę i miłość. Ponieważ Słońce jest ciałem niebieskim, wokół którego krążą pozo­ stałe planety, a ponadto energia słoneczna pobudza, osoby z rozwi­ niętym wzgórkiem Apolla błyszczą na tle otoczenia. Wielkość normalna - osoba komunikatywna, wesoła, towarzyska, sym­ patyczna i lubująca się w luksusie. Słabo rozwinięty - życie bezideowe, jałowe, brak poczucia piękna. Sza­ rą codzienność rozjaśniają jedynie drobne sukcesy materialne. Nadmiernie rozwinięty - zbytnie pragnienie bogactw i luksusu. Typowe skłonności hedonistyczne. Pyszałkowatość, przerost formy nad istotą rzeczy powoduje, że taka osoba nie jest akceptowana przez otoczenie.

76

Chiromancja

Pochylony w kierunku wzgórka Merkurego - profesjonalne zajmowanie się sztuką i osiąganie z tego korzyści finansowych. Połączony ze wzgórkiem Merkurego - umiejętność zdyskontowania posiadanych talentów i osiągnięcia zaszczytów lub poważnych korzyści materialnych.

Wzgórek Merkurego Znajduje się pod małym palcem. Wysłaniec bogów, Merkury, kojarzo­ ny jest z handlem, komunikatywnością, rzeczowością i praktycyzmem życiowym. Przynosi zamiłowanie do nauki, talenty krasomów­ cze, zmysł do interesów, odkrywczy umysł i przede wszystkim inte­ ligencję.

Wyraźnie rozwinięty - zapowiada wiedzę, inteligencję, inwencję, zdol­ ności handlowe i elokwencję. Nadmiernie rozwinięty - to przewaga cech negatywnych, takich jak: skłonność do kłamstwa, kradzieży, podstępu i zdrady, a także przebiegłość i bezczelność. Słabo rozwinięty - życie jałowe i monotonne. Osoba pozbawiona przy­ miotów, którymi obdarza swych podopiecznych Merkury. Naznaczony krótkimi kreskami - osoba mogąca przynosić ulgę cierpią­ cym, np. lekarz, psycholog, specjalista od medycyny niekonwen­ cjonalnej. Trójkąt na wzgórku Merkurego - zdolności polityczne oraz predyspozy­ cje do parapsychologii i nauk tajemnych. inne znaki - zdolności oratorskie, krytycyzm oraz zmysł do interesów.

Wzgórek Księżyca

77

Górny wzgórek Marsa Obszar ten określa się jako negatywny. To teren naszej podświadomo­ ści. Z reguły stoi w opozycji do cech wynikających z odczytu na dol­ nym wzgórku Marsa, który jest określany jako pozytywny.

Wielkość normalna - osoba mająca zarówno pozytywne, jak i negatyw­ ne cechy, którymi obdarza Mars, a w trudnych sytuacjach albo wymagających osobistej odwagi nie wahająca się wystąpić w obro­ nie swoich przekonań lub pospieszyć z pomocą osobie tego po­ trzebującej. Silnie rozwinięty - duża odwaga, skłonności do zażartych polemik i sporów, brak cierpliwości i konsekwencji w doprowadzaniu do końca rozpoczętych przedsięwzięć. Nadmiernie rozwinięty - przewaga emocji nad rozsądkiem. Pokryty liniami - świadczy o agresywności. Bez linii i znaków - wskazuje na szlachetne cechy charakteru.

Wzgórek Księżyca Usytuowany jest po przeciwnej stronie niż wzgórze Wenus. Relacje między nimi można by porównać do wieczoru i dnia, ciemności i ja­ sności, sennego marzenia i realnej aktywności. Wzgórek Księżyca uważany jest za kobiecą cechę oddania. To kraina magii, obrazów i pięknych iluzji. Mocny psychicznie człowiek przekształca te siły, sła­ by zaś im ulega. Słabo rozwinięty - osoba, którą łatwo zrazić słowem lub zachowaniem; niewrażliwa na piękno i poezję, przez życie idzie po utartym

78

Chiromancja

przez innych szlaku. Pozytywną stroną jej charakteru jest dobroć, stałość w uczuciach i w przyjaźni oraz bezinteresowność. Wielkość normalna - zdolności artystyczne, uduchowienie, upodobanie do literatury i podróży. Znaczny potencjał twórczy. Nadmiernie rozwinięty - przerost wyobraźni. Obywatel własnego świata. Sięgający nadgarstka - duże predyspozycje do parapsychologii i okul­ tyzmu. Sięgający wzgórka Wenus - świadczy o dużej uczuciowości i wrażliwo­ ści na krzywdę innych. Całkowity brak wzgórka Księżyca - osoba bez wyobraźni, bez idei, żyją­ ca dniem dzisiejszym.

Rasceta Są to linie widoczne na wewnę­ trznej części nadgarstka. Ota­ czają przegub. Może być jedna linia, a może ich być więcej. Mają istotne znaczenie, gdyż dotyczą prognozowanej długo­ ści życia. Rasceta w chiromancji uważana jest za zapowiedź 30 lat życia, trzy linie (patrz rys. obok) zapowiadają 90 lat itd. Z reguły pierwsza linia jest naj­ bardziej wyraźna, druga mniej widoczna, a trzecia śladowa. Szerokość trzeciej i dalszych linii

odpowiada

procentowo

Rasceta potrójna, tzw. bransoletka Królewska

Linie na dłoni

79

linii poprzedzającej i związanej z tym długości życia. Jeśli więc ostat­ nia linia stanowi połowę przedostatniej, to w tym przedziale przewi­ dzianych jest 15 lat życia plus liczba z poprzedniej linii. Oczywiście to tylko teoria.

Linie na dłoni Wewnętrzne strony dłoni pokryte są zróżnicowaną siecią linii. Swój rysunek i wymiary (proporcjonalnie do wieku) zachowują w głów­ nych zarysach przez całe życie człowieka. Wszelkie zmiany są nie­ znaczne. W chiromancji nie spotyka się dwóch identycznych siatek liniowych - podobnie jak linii papilarnych. Nawet na dłoniach tej sa­ mej osoby obrazy linii nie pokrywają się. Linie na dłoni powinny być dość wyraźnie zaznaczone i powinny mieć regularny przebieg, bez załamań i przerw. Znaczenie ma rów­ nież kolor lub zabarwienie linii. Barwa czerwona lub różowa wskazu­ je na naturę zapalczywą, gwał­ towną i raptusowatą. Linia bia­ ła świadczy o delikatnym zdro­ wiu i pasywnej postawie. Linie żółte mogą znamionować pe­ symizm, niedowartościowanie i złośliwość. Linie ciemnonie­ bieskie występują zazwyczaj u osób o węższych horyzontach umysłowych, prostych i upar­ tych.

Ważniejsze linie dłoni: 1) życia, 2) głowy (rozumu), 3) serca, 4) przeznaczenia, 5) Słońca, 6) małżeństwa, 7) zdrowia, 8) mleczna droga, 9) intuicji

80

Chiromancja

Linie cienkie - osoba o dużym temperamencie, niecierpliwa i lubiąca przygody. Duża liczba linii i znaków - duża nerwowość i zbytnie uleganie emocjom. Linie bardzo długie - predyspozycje do nauk ścisłych i przyrodniczych. Linie szerokie - świadczą o unormowanym trybie życia, wewnętrznym spokoju, szczerości i jasności umysłu. Linie głębokie - duża witalność, mocny charakter, zdecydowanie w działaniu i duża odporność psychiczna. Linie słabo zaznaczone - osobowość spokojna, stroniąca od emocji i wy­ bijania się na pierwszy plan. Linie łamane - zapowiadają zmienne koleje losu, kłopoty i wielkie emocje, czasem dramatyczne. Na każdej dłoni znajdują się trzy podstawowe linie, tj. życia, gło­ wy (rozumu) i serca. Ponadto często występują linie towarzyszące o mniejszym znaczeniu. Linia życia Linia ta cieszy się na ogół największym zainteresowaniem osób ana­ lizujących siatkę swoich dłoni. Wynika to z dawnego przekonania, że ma ona określać długość życia. Stąd chciano, aby była jak najdłuższa. Tymczasem linia życia znamionuje przede wszystkim siły witalne organizmu i jego potencjał energetyczny. Na przykład wyraźna, ale krótka linia może znaczyć, że dana osoba będzie prowadzić intensyw­ ne i zdrowe życie do pewnego wieku, a później jej witalność ulegnie znacznemu osłabieniu. Znane są osoby, które miały krótką linię życia lub prawie niewidoczną, a dożyły sędziwego wieku.

Linia życia

81

Duże znaczenie przy określaniu stanu zdrowia, chorób, powodze­ nia życiowego, kariery, doświadczeń losu ma kształt, budowa i rów­ nież długość linii życia. Linia życia oznacza podstawę kciuka. Zaczyna się w połowic odleg­ łości między kciukiem a palcem wskazującym. Oto jej charakterystyka. Długa i bardzo wyraźna - doskonałe zdrowie oraz znamionuje także długie i dynamiczne życie. Krótka - ogromna energia życiowa, ale również i zagrożenie poważną chorobą. Nie ma to jednak związku z długością życia. Szeroka - duży dynamizm życiowy, który się jednak może przed­ wcześnie wyczerpać. Życie zbyt intensywne, bez troski o zdrowie. Długa i delikatna - długie życie, lecz trzeba cały czas uważać na zdrowie. Długi łuk linii życia - wielkoduszność, szczerość i serdeczność. Łuk spłaszczony - to przeciwieństwo powyższych cech, a zwłaszcza wewnętrzny chłód. Linia życia schodząca ze wzgórka Wenus kilkoma rozgałęzieniami - we­ wnętrzny niepokój i skłonność do wędrówek i podróży. Krótka i niewyraźna - słabsza osobowość, mała witalność oraz tchó­ rzostwo. Podwójna linia - życie pod silnym wpływem lub dominacją innej osoby. Rozpoczynająca się poniżej linii głowy - nieopanowanie, słaba wola, ule­ ganie słabostkom i brak samokontroli.

82

Chiromancja

Rozpoczynająca się od linii głowy - umysł analityczny, opanowanie i wy­ rachowanie. Rozpoczynająca się od wzgórka Jowisza - ogromna ambicja i silne dąże­ nie do sukcesów. Liczne przerwy - częste zmiany w życiu. Falista - niestałość w uczuciach i brak równowagi. Przerywana z zachodzącymi na siebie odcinkami - może znamionować* cho­ robę lub jakieś bolesne wydarzenia, ale niezbyt dramatyczne. Przerwana na początku - poważna choroba w dzieciństwie. Rozwidlona na końcu - zmiany w życiu oraz bieda na starość. Cienko zakończona - słaba witalność u kresu życia. Dublowana (z linią Marsa) - spotęgowanie cech oraz długie i zdrowe życie. Linia życia biała - powolność, flegmatyczność. Linia życia żółta - schorzenia wątroby i nerwowość. Linia życia czerwonawa - temperament, zapalczywość i ogromna ak­ tywność życiowa.

Linia głowy (rozumu) Powinna zaczynać się w tym samym miejscu co linia życia, tj. na kra­ wędzi dłoni, pomiędzy palcem wskazującym a kciukiem. Często obie linie bywają na początku złączone. Im szybciej ten związek się koń-

Linia głowy

83

czy, tym wcześniej w człowieku rozbudza się samodzielność i tym wcześniej kształtuje się jego osobowość. Obok linii życia jest ona naj­ ważniejsza na dłoni - określa inteligencję, walory umysłowe, odwagę i umiejętność panowania nad emocjami.

Mało widoczna lub jej brak - to niezwykle rzadki przypadek. Oznacza brak ambicji życiowych, niezdolność do realizacji poważniejszych przedsięwzięć i niski poziom intelektualny. Długa i pochylona ku dołowi - duża wyobraźnia i talenty twórcze. Oddzielona od linii życia - śmiałość i skłonność do ryzyka. Krótka - trudności z koncentracją i mała wyobraźnia. Normalna - znamionuje komunikatywność, praktycyzm, dobrą pamięć i jasność myśli. Sięgająca aż do wzgórka Księżyca - nadmierna wyobraźnia, skłonności do fantazjowania. Wygięta do góry - duża operatywność i przedsiębiorczość. Biegnąca blisko linii serca - wąskie horyzonty umysłowe. Mocno zaznaczona - umiejętność ogromnej koncentracji w decydują­ cych momentach. Szeroka - słaby refleks, trudności z koncentracją, brak pewności w rea­ lizacji zamierzeń. Głęboka - duża inteligencja, często idąca w parze ze zdolnościami ma­ nualnymi.

84

Chiromancja

Przebiegająca blisko linii życia - świadczy o niezależności myśli i poglą­ dów, dobrym zdrowiu, wybuchowości i zapalczywości. Linia wygięta - ostrzeżenie przed wypadkiem. Linia niewyraźna - roztargnienie, częste bóle głowy, słaba pamięć i brak koncentracji. Linia pofalowana - zmienny charakter, uleganie wpływom i skąpstwo. Przecinająca linię życia - z jednej strony duża nieśmiałość, z drugiej zaś złośliwość i kłótliwość. Zakończona rozwidleniem - uzdolnienia bardzo rozproszone, nie mogą­ ce zaowocować w żadnej konkretnej dziedzinie. Zakończona potrójnym rozwidleniem - to kombinacja inteligencji, wy­ obraźni i przedsiębiorczości, przynosząca duże korzyści.

L i n i a serca Linia ta powinna zaczynać się na skraju dłoni, pod małym palcem, i to nie za wysoko, gdyż oznaczać wówczas może ubogie życie i skłonność do zazdrości. W jej kształcie i przebiegu odzwierciedlone są takie cechy jak trwałość i intensywność uczuć. Zapowiada porywy duszy oraz informuje o niektórych cechach psychicznych. Zaznaczona jest wyraźniej na dłoniach kobiecych, gdyż kobiety częściej w życiu kieru­ ją się uczuciem. Wznosząca się w kierunku palca wskazującego - powodzenie w uczu­ ciach, ale również niestałość. Szybko załamująca się i zanikająca - osoba w niewielkim tylko stopniu zdolna do miłości.

Linia serca

85

Zbyt cienka - świadczy o egocentryzmie i wewnętrznym chłodzie. Poprzerywana i przypominająca łańcuszek - określa osobę, która za każ­ dym razem zakochuje się intensywniej niż poprzednio. Przebiegająca blisko linii rozumu - oznacza ścisłe powiązanie z domem i tradycją rodzinną. Przebiegająca wysoko - rozum góruje nad uczuciem. Bardzo długa - nadwrażliwość, nadpobudliwość i zazdrość. Dłuższa od linii głowy - osoba kierująca się uczuciem. Prosta - osoba zamknięta, nieufna. Niewyraźna - liczne kłopoty uczuciowe. Krótka i cienka - niezdolność do przeżywania wielkich uczuć. Poprzerywana - niestałość uczuć. Nachylona do linii głowy - melancholiczność ze skłonnościami do za­ zdrości. Dotykająca linii głowy - emocjonalne podchodzenie do życia, ale rów­ nież mała wydolność serca i wynikające z tego zaburzenia. Pofalowana - oziębłość uczuciowa. Linia z odgałęzieniami - szlachetność, dobroć i wierność. Zakończona rozwidleniem - szczerość uczuć i dobrotliwość. Przerywana z zachodzącymi na siebie członami - uszkodzenie serca.

86

Chiromancja

Linia czerwona - żarliwy temperament, osoba szybko zakochująca się i szybko odkochująca. Linia biała - egoizm, nieumiejętność dawania szczęścia innym.

Linia przeznaczenia (Saturna) Biegnie od nadgarstka w kierunku palca środkowego (palca Saturna i stąd jej nazwa). Linia ta określa największe zdarzenia w życiu czło­ wieka. Wskazuje też na odporność psychiczną i panowanie nad emo­ cjami. Brak linii Saturna - bezpośredniość, dojście do szczęścia i sukcesów możliwe jest tylko dzięki ciężkiej pracy. Długa - szczęśliwe życie, dobre zdrowie i pomyślność w prowadzo­ nych przedsięwzięciach. Krótka - życie trudne, ale szczęśliwe. Szeroka - życie proste i nieco monotonne. Głęboka - zarówno szczęśliwe, jak i feralne wydarzenia należy przy­ pisać przede wszystkim swoim działaniom. Falista - brak życiowej stabilizaq*i. Nieregularna - życie chaotyczne, niespokojne, na dodatek w nie najlep­ szym zdrowiu. Przerwana - liczne trudności i problemy. Linia z odgałęzieniami - kłopoty i nieprzyjemne zdarzenia, ale małego formatu.

Linia Słoika

87

Podwojona (z linią równoległą) - duży potencjał energii i radość z posia­ danych rzeczy.

Linia Słońca (Apolla) Nazywana też jest linią talentów, linią powodzenia lub linią szczęścia. Zaczyna się z dołu dłoni i biegnie w kierunku wzgórka Słońca, leżą­ cego u podstawy palca serdecznego. Linia Słońca informuje nas o uzdolnieniach danej osoby, jej upodo­ baniach, szczęściu, powodzeniu życiowym i wrażliwości. Około 25% ludzi nie ma tej linii w ogóle. Długa - duża inteligencja, równowaga psychiczna, uzdolnienia twór­ cze i zamiłowania artystyczne. Brak linii Słońca - osoba uboga psychicznie, banalna, wulgarna, pozba­ wiona wrażliwości na piękno i harmonię. Słabo zaznaczona - niewielkie powodzenie w życiu oraz zagrożenie dla zdrowia. Szeroka - pośpiech, chaotyczność i nerwowość w realizacji planów, przeciętne powodzenie, Wyraźna i prosta - osoba szczęśliwa i pełna uroku osobistego. Krótka - powodzenie życiowe, sukcesy zawodowe i uznanie oto­ czenia. Falista - zmienność losu, chaotyczność i brak gustu. Nieregularna - raz na wozie, raz pod wozem. Przeszkody w realizacji planów dość częste, ale przezwyciężanie ich daje satysfakcję.

88

Chiromancja

Podwójna - duże szczęście i wielkie sukcesy. Potrójna - duże uzdolnienia i sukcesy osiągnięte dzięki własnej pracy. Przerywana - częste zmiany postanowień.

Linia zdrowia (Merkurego) Zaczyna się pod małym palcem i biegnie ukośnie w kierunku przegu­ bu dłoni. Na jej podstawie możemy uzyskać informacje dotyczące sta­ nu fizycznego osoby i jej cech intelektualnych.

Brak linii zdrowia - słaba budowa ciała i niezbyt dobre zdrowie. Długa - znakomite zdrowie, jasny i przenikliwy umysł oraz dobra pa­ mięć. Głęboka i dobrze zaznaczona - dobry stan zdrowia, nie powinno być z nim kłopotów na starość. Falista - nerwowość i związane z tym problemy. Krótka - dobre zdrowie, intuicja i niezła pamięć. Szeroka - natura flegmatyczna, brak polotu i finezji. Wiele linii - słabe zdrowie i nie najlepsza pamięć. Podwojona - równowaga wewnętrzna, umiejętność dochodzenia do założonych celów. Przerywana - brak stabilizacji, pewnego bytu oraz kłopoty zdrowotne.

Mleczna droga

89

Linia intuicji (przeczucia) Łączy wzgórek Merkurego ze wzgórkiem Księżyca. Nie występuje powszechnie. Oznacza silną wyobraźnie, żywy umysł, wrażliwość, zdecydowanie w działaniu i upór w dążeniu do celu. Linia ta częściej występuje na dłoniach kobiecych, gdyż kobiety posiadają na ogół większą intuicję i wyczucie sytuacji. Brak linii intuicji - mała zdolność przeczuwania, brak talentów dyplo­ matycznych i częste strzelanie gaf. Długa - twórcza wyobraźnia, intuicja i wytrwałość. Krótka - dobre prognozy, duże możliwości danej osoby. Szeroka - przerost wyobraźni i brak odwagi w działaniu. Wąska, mało widoczna - subtelność, takt i duże zdolności mediacyjne.

Mleczna droga Jest to linia o mniejszym znaczeniu niż dotychczas przedstawione, ale znakomicie uzupełnia ogólną charakterystykę osobowości człowieka. Zaczyna się na dole dłoni i biegnie równolegle do przegubu, a dokła­ dnie do linii rascety. Linia ta znamionuje wyobraźnię twórczą i erotycz­ ną. Występuje na dłoniach artystów i twórców. Wiele osób jej nie ma. Linia szeroka - ogromna zmysłowość, ale też i przerost wyobraźni. Delikatna - niepewność, ciągłe poszukiwania, zmienne usposobienie, ale jednocześnie duża wrażliwość i subtelność. W kształcie gałązki - znerwicowanie.

90

Chiromancja

W kształcie łańcucha - wewnętrzne niepokoje i brak pewności działania. Wygięta - największym Twoim wrogiem jesteś Ty sam.

Linia małżeństwa Są to kreski lub krótkie linie poziome usytuowane na krawędzi ze­ wnętrznej dłoni, między podstawą małego palca a początkiem linii serca. Nazywana też jest linią związków. Przyjęła się interpretacja, że liczba kresek w tym miejscu odpowiada liczbie związków czy mał­ żeństw w życiu danej osoby. W rzeczywistości określa stabilność: małżeńską człowieka. Większa liczba linii świadczy o niestałości w tym względzie. Z kolei pojedyncza linia wskazuje na charakter stały, ale pożycie trudne i monotonne. Długa linia - duża uczuciowość i przywiązanie. Krótka - związek nietrwały. Szeroka - skłonność do sprzeczek, kłótni i niesnasek. Kręta - zdrada. Podnosząca się - szczęśliwe pożycie małżeńskie. Wygięta ku dołowi - nieudane małżeństwo. Podwójna - niedoszłe do skutku lub nieudane małżeństwo. Linia przerwana - tragiczne małżeństwo. Oprócz wymienionych linii, na dłoni człowieka można jeszcze wy­ szczególnić wiele innych linii i znaków, lecz mają one drugorzędne znaczenie.

JĘZYK GESTÓW I ZACHOWAŃ

Gestologia Gestologia to wiedza o gestach. Ta dziedzina nauk humanistycznych zajmuje się postawami, jakie przybieramy w różnych sytuacjach, tika­ mi i mimiką. Język naszego ciała wciąż nas zdradza. Nasze ciała prze­ mawiają do siebie. Za każym razem, gdy spoglądamy na drugą oso­ bę, rozmawiamy czy siedzimy w jej towarzystwie, wysyłamy sygna­ ły. Mówią one o naszym nastawieniu ku innym, o samopoczuciu w konkretnej sytuacji itp. Komunikaty niewerbalne - bo o nich mowa - przekazują wszys­ cy. Odbywa się to za pośrednictwem układu ciała, spojrzenia, mi­ miki i gestów. Amerykański badacz Albert Mehrabian stwierdził na łamach francuskiego czasopisma „Elle", że w komunikowaniu się słowa niosą ze sobą tylko 7% wszystkich informacji, 38% zawar­ tych jest w intonacji, natomiast aż 55% przekazujemy za pomocą gestów. A więc ciało nasze mówi, i to językiem mogącym poprzeć słowa lub zadać im kłam. Wiele osób zajmowało się badaniami gestów, ti­ ków, mimiki, przekazujących ukryte wieści i zdradzających nas. Od czasów Darwina, który pierwszy zajął się naukowo sposobami wyra­ żania emocji przez człowieka i zwierzęta, ukazało się wiele publikacji na ten temat. Wynika z nich, że jesteśmy w stanie wysłać około milio­ na informacji i kodów za pomocą ciała. Mogą one czasem zastąpić słowa. Bez słów dobrze rozumieją się zakochani. Wystarczy jedno

92

Język gestów i zachowań

spojrzenie, jeden gest i wszystko wiadomo o uczuciach i o zamiarach. Kobieta nie musi mówić mężczyźnie, że jej się podoba, wystarczy spojrzenie. U ludzi można wyróżnić trzy rodzaje gestów: wrodzone, nabyte i dziedziczne. Na przykład proszę założyć rękę na rękę; pozornie nie ma znaczenia, która znajdzie się na wierzchu, ale teraz spróbujmy je zamienić, a odczujemy dziwne wrażenie. Jest to przykład gestu wro­ dzonego. Z kolei pod wpływem wychowania przejmujemy „postawy klu­ czowe": uśmiech oznaczający „jestem zadowolony", zmarszczenie brwi - zmartwienie lub kłopot. Skinięcie głową prawie zawsze i wszędzie wyraża potwierdzenie (nawet niewidomi od urodzenia przytakują ruchem głowy, co dowodzi wrodzonego charakteru tego gestu). Przypuszczalnie „nie" - kręcenie głową - jest gestem wynie­ sionym z dzieciństwa: niemowlę odwraca głowę, gdy nie chce jeść. Zapobiegliwa mama nadstawia łyżeczkę z drugiej strony, więc dziec­ ko przekręca buzię w odwrotnym kierunku. To kręcenie głową szyb­ ko nabiera znaczenia bardziej ogólnego. Innym uniwersalnym gestem jest wzruszenie ramion, wyrażające brak zrozumienia. Pewne gesty odziedziczyliśmy po zwierzęcych przodkach. Gdy szydzimy z kogoś, odsłaniamy zęby w grymasie uśmiechu - niczym atakujący wilk lub inny drapieżca szykujący się do skoku na zdo­ bycz. A. Mehrabian twierdzi, że im wyżej w hierarchii społecznej stoi da­ na osoba, tym bogatsze jest jej słownictwo, a gestykulacja hamowana. Z kolei u kogoś z dołów społecznych gesty wyraźnie przeważają nad słowami. Czy można oszukiwać? Tylko w niektórych wypadkach. Kłamstwa aktorów, adwokatów, spikerów telewizyjnych są trudniej­ sze do wychwycenia, gdyż nauczyli się oni panować nad językiem cia­ ła. Każdy ruch jest wypracowany, aby podkreślić wagę wypowiedzi. To zawodowcy. Każdy z nas może doskonalić swoją znajomość języka ciała, ge­ stów i zachowań przez obserwację osób z naszego otoczenia. Naukę należy jednak rozpocząć od własnej osoby, tj. zwracać uwagę na to, jak reagujemy w określonych sytuacjach.

Język dłoni i rąk

93

Język dłoni i rąk Erhard Thiel z Monachium w swojej książce Mowa ciała zdradzi więcej niż tysiąc słów*, tak pisze na temat rąk: „Ręce mówią i «tak», i «nie», ale zawsze prawdę. Ręce zdradzają życzenia, ukazują uczucia, sygna­ lizują nastroje. Ręce są niezwykle gadatliwe, nic nie mogą przemil­ czeć, nawet jeśli tkwią w kieszeniach spodni. Z pozornie nieważnej, nerwowej gry palców można odczytać myśli. Ręce nie tylko mówią wiele, ale za ich pomocą poznajemy świat. Ręce pozdrawiają, piesz­ czą, chwalą, głaszczą, podniecają i uspokajają". A oto przykłady wymowy rąk. Ręce całkiem przekręcone - taki układ rąk wskazuje na zagmatwane życie uczu­ ciowe. Wnętrza dłoni są zakryte, co może świadczyć, że osoba ta próbuje coś zataić.

Szukanie oparcia (palec znajduje się w za­ ciśniętej dłoni drugiej ręki) - jest to sygnał, że nasz rozmówca nie bardzo wie, co ma dalej mówić.

Pocierające się łagodnie opuszki palców

(układ dłoni dowolny) - ruchy takie wskazują, iż dana osoba znajduje się w kłopotliwej sytuacji, nie chce anga­ żować się w jakąś sprawę, która nie jest po jej myśli. * Książka ta ukazała się nakładem Wydawnictwa ASTRUM, Wrocław, wyd. 2, 1994 r. [red.].

94

Język gestów i zachowań

Ręce tkwią głęboko w kieszeniach spodni - to postawa nieprzenikniona. Człowiek ten nie chce zdradzić swojej reakcji. Cechuje go herme­ tyczność oraz skrywanie własnych odczuć i zamierzeń. Zaciśnięta pięść (schowana za> plecami i pod­ trzymywana w nadgarstku drugą dłonią) - zaciśnięta dłoń oznacza, że rozmowa może mieć ostry lub nieprzyjemny prze­ bieg i stanowi odniesienie do ukrytej bro­ ni, gotowej uderzyć znienacka. Splecione ręce na piersi - frustracja i wrogość. Im wyżej trzymane, tym gorszy jest humor rozmówcy i tym bardziej negatywnie jest on na­ stawiony do tego, co słyszy. Należy mu pozwolić na swobodną wypowiedź, czasem pomóc w dopowiedzeniu jakiegoś zdania, ale nigdy nie przerywać. Ręce w kieszeniach, a kciuki na zewnątrz - mocna osobowość, gotowa przyjąć wyzwanie. Dłonie wsunięte do tylnych kieszeni - osoba pragnąca dominować, ale skrzętnie ukrywająca to, gdyż brakuje jej odwagi i tupetu. Trzymanie rąk w kieszeniach z przodu - akcentowanie swojej podniosłej roli; w przypadku kobiet - manifestowanie, że dziś światem rzą­ dzą kobiety. Często podobnym gestom towarzyszy kiwanie się na obcasach w przód i w tył. Taka osoba chce wydać się wyższa niż jest w rzeczywistości. W jej towarzystwie nie należy zapominać o dyplomacji. Podpieranie głowy - zmęczenie lub bezradność. Pocieranie lub dotykanie koniuszka nosa (najczęściej kciukiem i palcem wskazującym) - głębokie zamyślenie lub szukanie wyjścia z trud­ nej sytuacji.

Gesty wokół twarzy

95

Największym autorytetem w dziedzinie języka ciała jest niewątpli­ wie Allan Pease. Wiele jego spostrzeżeń zasługuje na szerszą popula­ ryzację. Gest „wieżyczki" (dłonie złożone, lekko rozchylone, kciuki odciągnię­ te) - gest pewności siebie, często w sytuacjach przełożony-podwładny. Zaobserwować można dwie wersje: „wieżyczka podnie­ siona" (osoba mówiąca) i „wieżyczka opuszczona" (osoba słucha­ jąca). Na ogół ma on pozytywne znaczenie, ale istotne są gesty po­ przedzające.

Wieżyczka podniesiona

Wieżyczka opuszczona

Gesty wokół twarzy Jest ich bardzo dużo i najczęściej zauważamy je u innych, szczególnie gdy rozmówca chce ukryć nieprawdę. Najbardziej widoczne jest to u dziecka: jeśli skłamie, to zakrywa usta ręką, jeśli nie chce słuchać kolejnych napomnień matki, zakrywa demonstracyjnie uszy rękami

96

Język gestów i zachowań

itd. Dorośli reagują podobnie, ale ich gesty są skrywane, gdyż bar­ dziej panują nad odruchami ciała. Zakrywanie ust palcami, dłonią czy pięścią ma znaczenie dwu­ stronne. Jeżeli Ty mówisz, a druga osoba czyni powyższe gesty, nale­ ży to rozumieć, że Twój interlokutor uważa, iż mówisz nieprawdę. Machinalne pocieranie nosa jest słabszą formą zakrywania ust. Osobie mówiącej nieprawdę wydaje się, że zakrywanie ust byłoby zbyt jawnym odruchem, więc pociera nos. Powodem może też być swędzenie skrzydełek nosa podczas próby kłamania. Wywołane to jest podrażnieniem zakończeń nerwowych stymulowanych przez mózg. Wszystkie gesty poprawiania krawata, spodni, marynarki lub strzepywania niewidocznego pyłku - to gesty-bariery, odbijają obawę przed niechętnym przyjęciem albo agresją.

Zaciśnięta pięść może towarzyszyć tylko niektórym słowom, może walić w stół lub „boksować powietrze"; w każdym wypadku wyraża siłę i przekonanie o sukcesie.

Gesty wokół twarzy

97

Bawienie się okularami - aby przeciąć kontakt z rozmówcą i móc na nowo skoncentrować sie na innym temacie: gest blokujący porozumienie

Pocieranie podbródka - spontaniczny gest kontaktu ze sobą, mający dodać pewności

98

Język gestów i zachowań Bariera z dłoni, chroniąca przed ryzykiem wypowiedzenia zbyt zobowiązujących słów

Splecione ręce, sylwetka wyprostowana: postawa - zderzak; dana osoba czuje się wystawiona na ataki, jest wrażliwa, przygotowana na agresje.

Gesty wokół twarzy

99

Kółko z palca wskazującego i kciuka - wzmocnienie słów, jednocześnie pytanie do siebie: „czy wyrażani się jasno?"

Rozcapierzone palce, lekko zgięte chęć dominowania nad innymi

Pocieranie okolic oka jest reakcją zbliżoną do poprzednich. Przy poważniejszym kłamstwie osoba czyniąca ten gest unika spojrzenia partnera, wpatrując się w podłogę.

100

Język gestów i zachowań Szczere porozumienie, otwarte dłonie zwrócone w górę wyrażają chęć kontaktu, rozsunięte kolana i nachylone ciało potwierdzają to.

W sytuacjach kłopotliwych lub kiedy jest zagrożone nasze bezpie­ czeństwo wykonujemy wiele innych czynności, na przykład drapie­ my się w szyję, poprawiamy kołnierzyk lub krawat czy trzymamy pa­ lec w ustach.

Najczęstsze reakcje Przyjacielskie uczucia - uśmiechanie się od czasu do czasu, spokojne trzymanie dłoni i patrzenie w oczy. Chęć słuchania - pocieranie dłonią o dłoń, pochylenie do przodu gło­ wy lub całego ciała, patrzenie na rozmówcę. Głębokie zamyślenie - ściskanie palcami skrzydełek nosa, patrzenie w pustkę, głęboki oddech. Chęć przerwania mówiącemu - palec wskazujący podniesiony do ust, wdychanie powietrza, podniesiona lekko ręka, wzrok uciekający w bok, kładzenie dłoni na ramieniu rozmówcy lub bawienie się ja­ kimś przedmiotem. Zdenerwowanie - uderzanie ręką o rękę, przestępowanie z nogi na no­ gę, wiercenie się, głośne i szybkie oddychanie.

Najczęstsze reakcje

101

Dezaprobata, niechęć - zaciśnięte usta, pocieranie nosa, spoglądanie w bok, stawanie bokiem do rozmówcy. Chęć wycofania się - obejmowanie dłońmi swoich ramion lub barków, zakładanie ręki na rękę, patrzenie w ziemię, odwracanie się, od­ wracanie wzroku, lekkie garbienie się, odwracanie głowy w bok, zasłanianie ust dłonią. Wywyższanie się - podnoszenie palców do góry, wskazywanie na ko­ goś palcem, patrzenie z góry, obejmowanie dłońmi ramion, stołu lub sztywne siedzenie. Niezdecydowanie - obgryzanie paznokci, ołówka, czyszczenie okula­ rów, wiercenie się, zakładanie nogi na nogę, patrzenie raz w jed­ ną, raz w drugą stronę, branie czegoś do ręki i odkładanie. Znużenie, niechęć - kładzenie ręki na czole, obejmowanie dłońmi gło­ wy, odsuwanie się. Zakończenie rozmowy - podniesiona głowa, prostowanie się, zmiana postawy, wstawanie, zaglądanie do papierów lub do teczki, niepatrzenie na rozmówcę. Prowadząc z kimś rozmowę, możemy po zachowaniu i gestach zorientować się ogólnie, jakie jest jego nastawienie do nas. Oto wy­ brane przykłady. Nastawienie pozytywne: postawa otwarta, zrelaksowana, ramiona proste, rozchylone, ciało pochylone lekko do przodu, ręce wzdłuż boków, otwarte dłonie, głowa lekko uniesiona, uśmiech, spojrzenie w oczy.

102

Język gestów i zachowań

Nastawienie negatywne: ręce w kieszeniach, skrzyżowane ramiona, chwytanie się za brodę, ręce ukryte za plecami, ramiona przykurczone, barki lekko uniesione, postawa napięta, wzrok rozbiegany, dłonie zaciśnięte, cała sylwetka spięta, stanie bokiem.

Otwarta dłoń W komunikacji niewerbalnej ma większe znaczenie, niż się po­ wszechnie sądzi. Otwarta dłoń znacznie ułatwia zdobycie zaufania, szczególnie na początku rozmowy czy spotkania. Pamiętamy sceny z filmów podróżniczych lub o Dzikim Zachodzie, w którym to zbliża­ jący się nieznajomy unosił lub wręcz demonstrował otwarte dłonie na znak, że nie ma żadnych ukrytych zamiarów, a jego intenqe są szczere i przyjazne. Porozumiewanie się wspomagane otwartymi dłońmi poprawia klimat stosunków międzyludzkich - jak pisze E. Thiel w Mowie ciała. Sugestywną siłę tkwiącą w naszych rękach można z powodzeniem wykorzystać także przy wydawaniu poleceń i przy żądaniach. Otwarta dłoń zwrócona ku górze może mieć charakter „proszący" lub też „rozkazujący", jeśli jest zwrócona ku dołowi. Jeśli ktoś w towarzy­ stwie lub w pracy poprosi w sposób „rozkazujący" o przysługę, nale­ ży to zinterpretować jako polecenie i lepiej nie odmawiać. Niewskazane jest wyciąganie ręki „rozkazującej" przy przełożo­ nym, gdyż w hierarchicznym porządku, tj. z dołu do góry, gest ten oznacza atak, zarozumiałość i bezczelność. Taka ręka zadziała prowo­ kująco. Trudno to nawet wytłumaczyć, ale faktem jest, że osoba taka sprawia wrażenie aroganckiej i wyzywającej.

Otwarta dłoń

103

Demonstracja szczerości i otwartości

Uderzenia dłonią w czoło - strzelenie gafy albo też zapomnienie o ja­ kimś fakcie lub informacji i przypomnienie jej przez kogoś innego. Następuje wówczas nagłe skojarzenie z zasobem swojej pamięci i żachnięcie z powodu chwilowej amnezji. Uderzenie ręką w czo­ ło jest niczym innym, jak tylko klapsem czy karą dla własnych sza­ rych komórek. Zakładanie splecionych rąk za głowę - duża pewność siebie, umiejętność rozwiązania zaistniałych problemów, odczuwanie przewagi psy­ chicznej nad rozmówcą. Zachowuje się tak osoba lubiąca pouczać innych, wytykać im popełnione błędy, nie stroniąca też od sarka­ zmu i ironii. Rozmowa z takim „łaskawcą" jest niełatwa, gdyż albo trzeba uznać jego wyższość i mu schlebiać, albo doprowadzić go do zejścia z piedestału. Można to osiągnąć, m.in. przedstawiając mu skomplikowany problem, zaskakując informacją wskazującą na popełnienie przez niego błędu lub przyjmując tę samą pozę. Bębnienie palcami po blacie - zniecierpliwienie, ale nie znudzenie. Da­ wanie do zrozumienia, że przemówienie czy dyskusja powinna być zakończona. Swędzące palce trudno utrzymać w bezruchu. Stan taki szybko mija w przypadku zagadnięcia tej osoby lub wciągnięcia jej do dyskusji.

104

Język gestów i zachowań

Kciuk - odgrywa znaczącą rolę w wymowie rąk; wyprostowany ozna­ cza wzrost poczucia wartości, pewność siebie i kontrolowanie sy­ tuacji. Jest to również przejaw skrywanej zarozumiałości. Może też być symptomem tłumionej agresji. Z kolei zaciśnięty lub zagięty kciuk wskazuje na niepewność, obawę, zakompleksienie i postawę defensywną. Palec wskazujący skierowany w stronę rozmówcy - to oręż w ręku osob­

nika atakującego, próbującego w ten sposób zwiększyć celność i siłę uderzeniową swoich argumentów. Ta niewerbalna broń uży­ wana jest często podczas zażartych polemik. Wnętrze dłoni - za­ kryte wówczas - świadczy, że właściciel palca pilnuje się, aby nie odsłonić swoich słabych punktów. Uścisk dłoni - ma duży wpływ na przebieg spotkania, gdyż stanowi pierwsze zetknięcie ludzi. Wyróżnia się różne formy uścisku, min.: uścisk zwany śniętą rybą, strzelających kostek, rękawiczki, uścisk końcami palców. Na ogół osobnicy silni fizycznie lub psy­ chicznie ściskają mocniej, jakby chcieli podkreślić swoją dominaq"ę. W rzeczywistości ustępują jednak pod względem intelektual­ nym . Skrzyżowanie rąk na piersiach - to

postawa negatywna lub obron­ na. Można ją zauważyć w sytu­ acjach, w których ktoś nie czuje się bezpiecznie lub pewnie, m.in. w miejscach publicznych, wśród obcych. Jeśli słuchacze na sali krzyżują w ten sposób ręce, to znak, że albo nie w peł­ ni rozumieją prowadzącego wykład, albo nie zgadzają się z tym, co mówi.

Otwarta dłoń

105

Jeśli osoba, do której się zwracamy, ma skrzyżowane ręce, a na­ stępnie zacisnęła dłonie w pięści, to jest to niewątpliwie oznaka inten­ syfikacji jej negatywnych odczuć. Należy liczyć się z agresją słowną, a czasami i fizyczną. Najwyższy więc czas na zmianę taktyki i „rozbrojenie" naładowanego agresją osobnika. Można to uzyskać m.in. poprzez przekazanie na krótko inicjatywy i wciągnięcie go w dysku­ sję. Niekiedy dla wzmocnienia swojej postawy osoba ze skrzyżowa­ nymi na piersiach rękami może ściskać ramiona. Jest to sygnalizowa­ nie postawy stanowczej, wynikającej często z obawy. Np. ktoś nie umie pływać, a inni namawiają go, aby wszedł do wody. Ten ktoś za­ piera się w sobie i jego postawa jest jednoznacznie negatywna wobec tego zamiaru; swojego postanowienia nie zamierza zmienić. Częściej spotykaną jeszcze pozycją ze skrzyżowanymi na piersiach rękami jest tzw. postawa pewności lub postawa szefa. Polega ona na wsunięciu palców rąk pod pachy i wyeksponowaniu otwartych kciuków na ze­ wnątrz. Osoba taka jest pewna swoich wysokich kwalifikacji zawodo­ wych i niezbędności w firmie lub określonym gronie osób. Częściowe krzyżowanie rąk - w pewnych sytuacjach pełne skrzyżowa­ nie rąk może być nie na miejscu, toteż stosowane bywają gesty i postawy, które wizualnie zawie­ rają tylko niektóre elementy po­ staw wcześniej przedstawionych, ale ich ukryta wymowa jest zbliżo­ na. Jedną z nich jest ściskanie dło­ ni. Osoba ma ręce opuszczone, dłonie zaś są założone na siebie oznacza to tremę lub brak pewno­ ści siebie i bezpieczeństwa. Wiele osób, szczególnie tzw. publicz­ nych, ze swoich rąk próbuje two­ rzyć bariery ochronne. Oczywiście są to gesty zamaskowane, np. trzy­ manie się za łokieć, za bransoletkę, bawienie się paskiem od zegarka,

106

Język gestów i zachowań

spoglądanie na zegarek, poprawianie krawata itp. Kobiety mają więcej możliwości kamuflażu, gdyż mogą zasłonić się torebką, bu­ kiecikiem kwiatków itp. Najczęściej gesty te wykonywane są nie­ świadomie, w zależności od napięcia nerwowego.

Wymowa nóg Skrzyżowanie nóg ma podobną wymowę jak krzyżowanie rąk, ale nie zawsze i nie w tak dużym stopniu. W przypadku kobiet jest to np. wyuczona cecha nakazywana względami przyzwoitości. Bariera z rąk miała chronić górną połowę ciała, bariera z nóg natomiast - dolną, szczególnie genitalia. E. Thiel scharakteryzował częściej spotykane sposoby krzyżowa­ nia nóg. A oto niektóre z nich. Postawa „kontra" lub pozycja czwórki -

osoba przygotowana psychicznie do zdecydowanego włączenia się do dyskusji i zdominowania pozo­ stałych uczestników. Kostka lewej nogi na kolanie wskazuje na goto­ wość do ataku.

Postawa otwartości - jedna ręka oparta na kanapie, noga założona na nogę, oso­ ba pozytywnie nastawiona do wszel­ kich propozycji rozmowy.

Wymowa nóg

107

Postawa pozytywnego usposobienia - nogi pod wpływem napięcia są jak spręży­ ny. Porównanie to sugeruje, że osoba ta jest gotowa do skoku w przypadku zagrożenia. Postawa taka cechuje oso­ bę znajdującą się w nowym dla niej towarzystwie. Jest dobrze usposobio­ na, ale jednocześnie bardzo spięta i ostrożna. Z jednej strony bariera, ja­ ką tworzą nogi, demonstruje pozycję obronną, z drugiej zaś owa gotowość do skoku odzwierciedla radość z no­ wych kontaktów towarzyskich.

Postawa skryta - tak krzyżują nogi podczas siedzenia wyłącznie kobiety, które chcą schować się jak ślimak w swojej skorupie. Jest to postawa wyrażająca nie­ ufność i nieśmiałość. Aby taką osobę wywabić z jej skorupy, należy uderzać w łagodny ton.

108

Język gestów i zachowań

Postawa bezsilności - niedbały sposób siedzenia, głowa pod­ parta palcem wskazującym i kciukiem, druga ręka opada, wyraz twarzy smutny. To po­ stawa bezsilności, rezygnacji lub dużego wyczerpania.

Postawa stojąca otwarta

Wymowa nóg

109

Postawa półpozytywna - osoba wykazująca pewne zainteresowanie, ale jednocze­ śnie pełna rezerw)' i zachowująca nie­ zbędny dystans.

Odstraszanie - gdy jedna osoba, np. męż­ czyzna stoi z założonymi rękami, a kobieta siedzi z nogami ściśle złą­ czonymi, wówczas podstawowa in­ formacja z obu stron brzmi: trzymaj się na dystans.

Postawa kokietki - kobieta siedzi, ręce ma opuszczone, a jedno kolano podwinięte. Owe kolano podświa­ domie wskazuje kierunek jej zainte­ resowania.

110

Język gestów i zachowań

Test dla pań - nogi Cię zdradzają 1. Stopy do środka - jesteś sumienna i punk­ tualna. Można na Ciebie liczyć. Za mało jed­ nak wykazujesz inicjatywy. Wolisz łatwe, sprawdzone sposoby postępowania. Nade wszystko cenisz rozsądek. Jesteś dobrym pracownikiem, szef chętnie powierza Ci od­ powiedzialne zadania, ale na gruncie towa­ rzyskim nie odnosisz sukcesów. Zyskasz wiele, gdy pozbędziesz się przesadnej nie­ śmiałości i zdobędziesz się na odrobinę za­ lotności. 2. Stopy rozchylone - kierujesz się instynk­ tem, jesteś dynamiczna i zdecydowana. Nie zwracasz uwagi na szczegóły. Dużo mówisz, jesteś aktywna, udzielasz rad całemu światu. Co w sercu, to i na ustach. Potrafisz wpadać do znajomych bez uprzedzenia o każdej po­ rze, nie zastanawiając się, czy nie sprawisz im kłopotu. Sympatię lub antypatię okazujesz spontanicznie, nie znosisz sprzeciwów. 3. Zakładasz stopę na stopę -jesteś niezależ­ na. Nic nie może wpłynąć na zmianę Twoich przekonań i uczuć. Kpisz sobie z wyrachowa­ nia i przezorności. Każdy dzień zaczyna się dla Ciebie jak przygoda. Masz w sobie arty­ stycznego ducha, nie znosisz przymusów społecznych ani towarzyskich. Jesteś praw­ dziwą optymistką, lubianą i podziwianą przez otoczenie, Ty zaś nie jesteś skłonna do an­ gażowania się uczuciowego. Najbardziej lu­ bisz życiowe przyjemności.

Wymowa nóg 4. Zakładasz nogę na nogę -jesteś ambitna, nawet skłonna do pychy. Dbasz o sprawy materialne. Lubisz przyjmować pozę mą­ drej, doświadczonej i przyjaznej dla innych. Umiesz wyegzekwować to, co Ci się należy. Im więcej na Twojej drodze przeciwności, tym bardziej stajesz się bojowa. Często w oczach innych kobiet uchodzisz za uoso­ bienie siły.

5. Stopy złączone - cechuje Cię skłonność do refleksji. Jesteś dokładna i solidna. Ubie­ rasz się skromnie, dyskretnie i pedantycz­ nie. Jesteś skryta. Uczucia są Twoją słodką tajemnicą. Z tego względu powstaje dystans między Tobą a przyjaciółkami, a przede wszystkim osobami z dalszego otoczenia. Gdybyś zdobyła się na więcej swobody, ela­ styczności i otwartości, wówczas więzi przy­ jaźni lub miłość przeżywałabyś znacznie peł­ niej niż dotychczas.

6. Stopy skrzyżowane i cofnięte - jesteś zrównoważona i konsekwentna. Banalna konwencjonalność stosunków towarzyskich nie przeraża Cię. Nienawidzisz gwałtownych zachowań i brutalnej ekspansji. Instynktow­ nie stronisz od wszystkiego, co trąci bałaga­ nem i prostactwem. Jesteś sympatyczna i potrafisz znaleźć się w każdej sytuacji. Sło­ wem: jesteś miła we współżyciu i lubiana przez otoczenie.

111

112

Język gestów i zachowań

Jak trzymasz papierosa i jak pijesz kawę? W przypadku osób palących fajkę lub papierosy język ciała wzboga­ ca się o dodatkowe informacje. Palacz sięga po papierosa, aby zniwe­ lować wewnętrzne napięcie. Gdy osiągnie już stan odprężenia, wów­ czas nie kontroluje się tak bardzo jak poprzednio. Zapalenie papierosa albo fajki jest sposobem odsunięcia koniecz­ ności podjęcia decyzji lub formą ucieczki od kłopotliwej sytuacji. Aby zyskać na czasie, palacz rozpocznie cały ceremoniał - będzie czyścił fajkę, nabijał ją tytoniem itd., przed zapaleniem papierosa obstuka go z obu stron, czy lekko ugniecie. Wydmuchiwanie dymu w górę - najczęściej robią tak osoby o silnej psy­ chice, pewne siebie i zajmujące eksponowane stanowisko lub od­ grywające ważną rolę w swoim otoczeniu. Wydmuchiwanie dymu przed siebie - najczęściej spotykane, nie ma ukry­ tego podtekstu. Wydmuchiwanie dymu ku dołowi - niezadowolenie, zła passa lub ukry­ wanie myśli i zamierzeń. Wydmuchiwanie dymu przez nos - osoba bardzo pewna siebie i zacho­ wująca się wyniośle. Palenie cygar - osoba ambitna, która osiągnęła już wysoki status albo do niego usilnie zmierza. Jest to niewątpliwie element snobizmu wyższych sfer. Wydmuchiwanie dymu kącikami ust - skłonności do niejasnych zacho­ wań, krętactw, komplikowania prostej nawet sprawy. Chowanie żarzącego się papierosa w dłoni - świadczy o ukrytych inten­ cjach, nieszczerości i trzymaniu atutów w rękawie - zostaną uży­ te, jeśli sprawy przyjmą niekorzystny obrót.

Jak trzymasz papierosa i jak pijesz kawę?

113

Gest gracza (trzymanie papierosa między palcem środkowym a ser­ decznym) - osoba zachowująca się nieszablonowo, potrafiąca za­ skoczyć partnerów. Częste strzepywanie popiołu - nerwowość; odruch ten utożsamiany jest z próbą pozbywania się wewnętrznego niepokoju. Trzymanie papierosa w rozstawionych palcach (sposób stosowany przez kobiety) - duże uduchowienie, zmienne nastroje, ale również umiejętność dostosowywania się do zmiennych sytuacji. Trzymanie papierosa w ustach - osobnik szorstki, lekceważący etykietę, zdolny do brutalnych zachowań. Często dominujący w swoim oto­ czeniu i podporządkowujący sobie osoby o słabszej konstrukcji psychicznej. Trzymanie papierosów w lewym kąciku ust - osoba, która wie, czego chce, i nie waha się to okazywać: Przetrzymywanie dymu w ustach po­ twierdza powyższą cechę, która może prowadzić do pyszałkowatości. Trzymanie papierosa pośrodku ust - osoba o wielu pozytywnych ce­ chach charakteru, jak: delikatność i rozwinięte uczucia macierzyń­ skie. Osobowość ukształtowana. Trzeźwo stąpa po ziemi i nie przejmuje się drobiazgami. Natura szlachetna, wrażliwa i wyrozu­ miała. Trzymanie papierosa w prawym kąciku ust - dalekowzroczność, wrodzo­ ny optymizm i brak skłonności do opłakiwania przeszłości. Zaufa­ nie do ludzi, ekspansywność i duża doza entuzjazmu w pracy i ży­ ciu. Pod naciskiem (kciuk uderza w ustnik) osoba, która dobrze czuje się pod presją zarówno czasu, jak i otoczenia

114

Język gestów i zachowań

i która sama jeszcze przyspiesza tempo. Jest owładnięta myślą o sukcesie; silna fizycznie, odporna psychicznie i próbująca stale stawiać na swoim. Nerwowe palce - napięcie i nerwowość muszą zostać rozładowane - najlepiej przez ruch. Palce tej osoby nie mogą wytrwać w bezruchu, sugerując, że myśli dryfują, biegną w różnych kie­ runkach - pojawiają się wątpliwości i zastrzeżenia. Łatwy do wykorzystania - osoba, która chwyta papierosa tak ostrożnie, daje do zrozumienia, że łatwo wywrzeć na nią wpływ, łatwo ją wykorzystać. W rozmowie przystosowuje się do partnera. Najczęściej osoba obdarzo­ na dobrą pamięcią.

Dla psychologa ciekawym polem obserwacji może być sposób podnoszenia do ust filiżanki z kawą lub herbatą. Wspomniany już E.Thiel dokonał w tym względzie interesującej klasyfikacji: Lis - podczas rozmowy patrzy nieufnie znad krawędzi szklanki, za­ słania się trzymanym naczyniem jak tarczą. Tak osłonięty czyha na słabe strony przeciwnika. Szybki Bill - nie potrzebuje ucha przy filiżance. Od razu chciałby chwytać okazję. Subtelność uczuć nie zawsze jest jego mocną stro­ ną, jest zbyt bezpośredni, zmierza prosto do celu. Leniwiec - zbyt opieszały, by wyjąć łyżeczkę z filiżanki. To zmęczony i znudzony typ, wygodny do tego stopnia, że aż niechlujny.

Ty i Twoje okulary

115

Nerwus - nie wie, co ma najpierw zrobić: łyknąć kawy, zaciągnąć się papierosem czy też rzucić okiem na dokumenty. Takich ludzi mę­ czy codzienność, dręczy stres. Paw - człowiek, którego próżność przejawia się w odgiętym małym palcu, to wytwornie zachowujący się gawędziarz z dużą intuicją. Czuje się stale jak na scenie i nie chciałby ani na chwilę stracić sie­ bie samego z oczu. Dusigrosz - przelewa skrupulatnie kilka rozlanych kropli kawy ze spodka z powrotem do filiżanki. Jest oszczędny, prawie skąpy, i dlatego często pozwala się zapraszać na kawę. Aktor - Hamlet w czasie przerwy na kawę. Sam siebie kreuje tak dra­ matycznie jak klasyczną operę i ciągle szuka w grupie okazji do wielkiego wystąpienia. Końcami palców z gracją obraca filiżankę jak Hamlet czaszkę - odtwórca samego siebie, dla którego własny występ jest wszystkim. Czepiający się - kto ów „kłopot" zatrzymał w biurze, proponując ka­ wę, ten nieprędko zabierze się znów do swej pracy. Ten typ jest jak przylepiec, nie można się go pozbyć. Nie jest nawet nadmiernie gadatliwy, najczęściej pogrąża się w myślach, do czego najwidocz­ niej potrzebuje towarzystwa.

Ty i T w o j e o k u l a r y Sposób noszenia okularów może być równie interesujący, jak sposób picia kawy czy palenia papierosa. Trzymanie oprawki przy ustach lub wkładanie końcówki do ust - to jest spo­ sób przywracania zaufania do siebie, będący reliktem z okresu niemowlęcego (ssanie piersi matki). Pomaga w koncentracji lub podjęciu decyzji.

116

Język gestów i zachowań

Zsunięcie okularów na nos; ruch występujący podczas rozmowy dyscyplinu­ jącej - jeśli Wasz rozmówca zsuwa okulary na nos, to znaczy, że za chwilę może udzielić Wam reprymendy. Nie należy mu prze­ rywać do czasu, aż okulary ponownie znajdą się na stałym miej­ scu. Zdejmowanie okularów - jeśli nasz rozmówca podczas swojej kwestii zdejmuje okulary, to znaczy, że jest tuż przed podjęciem decyzji. Zdejmowanie okularów obiema rękami i trzymanie ich - rozmówca zorien­ tował się, że dał się zwabić w pułapkę lub znalazł się w kłopotli­ wej sytuacji. Demonstracyjne przecieranie okularów - Wasz rozmówca wyraźnie igno­ ruje Was, gdyż w danej kwestii ma całkowicie odmienne zdanie. Zdjęcie i złożenie okularów - rozmówca uważa rozmowę za skończoną.

Czy te oczy mogą kłamać? Oczy są zwierciadłem duszy - nie jest to stwierdzenie oryginalne, jed­ nak znajduje potwierdzenie w języku ciała. Za pośrednictwem oczu człowiek chłonie otaczający go świat. W oczach odbija się też nasz świat wewnętrzny. Gdy ktoś mruży je, nie zawsze musi to oznaczać, że jest krótkowzroczny; czasem bowiem mamy do czynienia z osobą podstępną, wręcz niebezpieczną. Bywa też odwrotnie. Na przykład widzowie oglądający filmy z udziałem Rudolfa Valentino czy Clarka Gable'a często brali ich zmrużone spojrzenie za przejaw szczególnej zmysłowości, za spojrzenie bardzo uwodzicielskie, a tymczasem był to właśnie wynik krótkowzroczności. Skłonność do mrużenia oczu może także oznaczać bojaźliwość i chęć zamknięcia się w sobie. Oczy szeroko otwarte to przede wszy­ stkim naiwność. Takie spojrzenie mają często dzieci. W każdym razie żadna inna część ludzkiej twarzy nie ma tyle wyrazu co oczy. Mówi

Czy te oczy mogą kłamać?

\Y7

się przecież o wzroku jasnym, otwartym, o spojrzeniu miękkim, sen­ nym, o oczach smutnych, chytrych, pustych, zimnych itd. Oczy mężczyzn reagują gwałtownie i spontanicznie na doznania negatywne, np. strach, wstręt, gniew. Kobiety, z natury już wrażliwsze i subtemiejsze, wyrażają wzro­ kiem znacznie szerszą gamę doznań. Niemiecki psycholog dr Alfred Bierach w swojej pracy Sztuka czy­ tania z twarzy* stwierdza m.in.: „Ludzie, którzy starają się narzucić swoją wolę innym, mają zwykle poskramiające oczy. Im bardziej odczuwają oni daną sytuację jako wyzwanie, tym wnikliwsze jest ich spojrzenie. Często tysiącom uczestników jakiegoś zgromadzenia wy­ daje się, iż przechodzący lub przejeżdżający przez tłum przywódca spojrzał im głęboko w oczy. Jest rzeczą oczywistą, że oczy Aleksandra Wielkiego, Cezara, Ra­ sputina czy Hitlera nie różniły się anatomicznie od narządu wzroku każdego innego człowieka. Z ich oczu można jednak wyczytać pato­ logiczny pęd do promieniowania charyzmą, do przebijania się i im­ ponowania innym, do manipulowania wolą współobywateli, a nawet jej łamania". Jeden z uczniów Freuda, również słynny uczony CG. Jung, twór­ ca typologii opartej na podziale ludzi na introwertyków i ekstrawer­ tyków, był zdania, że ludzi zapatrzonych w siebie można odróżnić m.in. po ich spojrzeniu. Introwertyk ma oczy nieco głębiej osadzone, ekstrawertyk otwiera je szeroko, a jego spojrzenie jest żywe i pełne zainteresowania. Na ogół nie lubimy - poza sytuacjami miłosnymi - patrzenia pro­ sto w oczy, bo wydaje nam się, że przez te „okna duszy" można zaj­ rzeć do naszych najtajniejszych myśli i uczuć. Możemy to sprawdzić eksperymentalnie: usiąść z kimś vis a vis i przez dłuższy czas patrzeć sobie w oczy. Najpóźniej po upływie minuty jeden z „przeciwników" stanie się nerwowy, zacznie się sztucznie uśmiechać, a w końcu uzna, że to „bardzo głupia zabawa".

* Książkę wydało Wydawnictwo ASTRUM, wyd. 2,1994 r. [red].

118

Język gestów i zachowań

Należy dodać, że odporność na wytrzymanie na sobie wzroku drugiej osoby zależy też w dużym stopniu od temperamentu i oso­ bowości; np. spojrzenie błędne cechuje osoby roztargnione, spojrze­ nie nieruchome zaś oznacza naturę twardą, zimną, czasami nawet okrutną.

Śmiech to nie tylko zdrowie Beztroski, serdeczny śmiech przez minutę dziennie zastępuje półgo­ dzinną gimnastykę, ale śmiech to nie tylko zdrowie. To również język emocji. Jest on nieodzowną częścią służbowej gali w wielu zawodach, np. aktora, sprzedawcy, lokaja. Taki uśmiech jest tylko maską, nato­ miast śmiech na zawołanie - chęcią schlebiania komuś wyżej posta­ wionemu, sposobem ubiegania się o czyjeś względy. Szczególnie na Zachodzie modny jest tzw. przyklejony uśmiech (keep smiling). Taki uśmiech można szczególnie często zauważyć na twarzach polityków. Cytowany już przeze mnie dr Alfred Bierach tak scharakteryzował dwóch prezydentów USA pod kątem języka ciała: „Reagan uśmiechał się nieskomplikowanie, zarówno podczas konferencji prasowej, jak i po operacji w szpitalu. Po czterech latach urzędowania Carter wy­ glądał na piętnaście lat starszego, podczas gdy Reagan osiem lat spę­ dzonych w Białym Domu zniósł znakomicie. Nie utajcie uśmiechowi, który nie pochodzi z ciała, a więc nie jest konestetyczny, uwarunkowany uczuciowo. Tak uśmiecha się na przy­ kład promieniejący wewnętrznym spokojem Budda. Tak też uśmiecha się, choć całkiem inaczej, niemowlę. Tak uśmiecha się człowiek sam do siebie. Skóra twarzy ludzi szczerze śmiejących się i uśmiechających jest dobrze ukrwiona. Skóra śmiejącego się na całe gardło rozweselonego człowieka jest często tak czerwona, jak skóra zagrożonego zawałem hipertonika. Jeśli natomiast skóra osoby śmiejącej się pozostaje blada, żółtawa lub tylko krzywi on swoją twarz w wymuszonym uśmiechu, to mówimy o uśmiechu z obowiązku".

Śmiech to nie tylko zdrowie

119

Warto tu jeszcze dodać, że śmiech serdeczny powoduje ściąganie kącików ust do góry, brwi zaś do dołu. Z kolei uśmiech osoby prze­ straszonej to brwi podciągnięte do góry, a wargi w kierunku uszu. Zdaniem Philipe'a Rotha, jednego z francuskich psychologów, śmiech zdradza charakter człowieka, lecz trzeba rozróżnić, jakie dźwięki wydaje śmiejąc się, np.: 0 he! he! he! - wskazuje na śmiałość, szlachetność i dominację w swoim otoczeniu, 0 hi! hi! hi! - znamionuje brak wiary we własne siły i słabszą kon­ strukcję psychiczną, 0 hu! hu! hu! - świadczy o skąpstwie i przesadnym dbaniu o własne zdrowie.

Test - Twój uśmiech zdradzi Cię Włoski tygodnik kobiecy „La Donna" opublikował interesujący test na temat wyrazu twarzy śmiejącej się kobiety. Spróbujcie, Czytelnicy, zabawić się w psychologów i zweryfikować trafność zawartych tu spostrzeżeń. Niech Waszym wdzięcznym obiektem obserwacji będą kobiety z najbliższego otoczenia. Dziecinna - Śmiejąc się, przymyka oczy. Lubi wracać do dziecięcej naiwności, która w niej pozostała, ale to obniża jej wartość w oczach innych. Powin­ na wykazywać więcej powagi i refleksji.

Zrównoważona - Śmieje się z zamkniętymi ustami. Ma silny charakter i dojrzałą osobowość. Dominu­ jące cechy to pewność siebie, równowaga ducho­ wa, duża energia i dokładność. To dobra żona i po­ ważny pracownik.

120

Język gestów i zachowań

Impulsywna - Śmieje się, mrużąc oczy. Jest łatwowier­ na, łatwo poddaje się wzruszeniom, często kieruje się emocjami, nie dbając o konsekwencje swoich czynów. Charakter szlachetny, impulsywny i pogodny.

Gwałtowna - Gdy się śmieje, marszczy skórę na nosie. Znamionuje to charakter wybuchowy, skłonny do gniewu, po prostu kłębek nerwów. Powinna starać się bardziej opanowywać w trudnych sytuacjach.

Egocentryczna - Trzyma paznokieć małego palca na ustach. To egocentryczka, która poza swoją osobą nie widzi nikogo. Powinna starać się wyzbyć tej przy­ wary, co wcale nie jest trudne.

Romantyczna - Śmiejąc się, trzyma się za głowę. To dowodzi, że jest sentymentalna i romantyczna. Odznacza się też dużymi ambicjami, które stara się zrealizować za wszelką cenę. Bywa zbyt łatwowierna, co często graniczy z naiwnością.

Egoistka - Śmiejąc się, trzyma dłoń na szyi. Znamionu­ je to pewną formę egoizmu. Jest też obojętna na opi­ nię otoczenia. Powinna dążyć do nawiązania lepsze­ go kontaktu z osobami z jej otoczenia i starać się być bardziej komunikatywna. Zakompleksiona - Śmiejąc się, zasłania ręką usta. To objaw kompleksu niższości - na dodatek nieuzasad­ nionego. Głębsza refleksja i odwaga powinny pomóc jej uwolnić się od tego.

Tiki i nawyki zdradzają Twój charakter

121

Tiki i nawyki zdradzają Twój charakter Tiki to nie tylko skurcze mięśni twarzy czy też powtarzające się ruchy głowy lub ręki. Tikami są również niektóre czynności, jakie wykonu­ jemy automatycznie, nieświadomie i mimo woli. Są one wyrazem naszych określonych stanów psychicznych, nerwowego podniecenia albo po prostu wynikają z pewnych skłonności i naszego charakteru. Za magazynem „Vie Nuove" zamieszczamy przegląd najczęściej spo­ tykanych tików oraz ich psychologiczną interpretację, co umożliwi lepsze poznanie siebie i osób z najbliższego otoczenia.

Chrząkanie w czasie mówienia, szczególnie przed „wyduszeniem" pierwszego słowa - świadczy o kompleksie niższości i wrodzonej nieśmiałości. Pukanie palcami w powierzchnię stołu - rozwinięta wrażliwość muzycz­ na, ale również egoizm, roztargnienie i brak troski o innych. Częste głaskanie brwi - upodobanie do mówienia nieprawdy, ubarwia­ nia swoich opowieści i pochlebstw. Głaskanie lub pociąganie się za wąsy - ograniczone horyzonty umy­ słowe. Pociąganie nosem (oprócz kataru) - pesymizm lub nieuzasadniony kom­ pleks winy. Częste przyglądanie się własnym paznokciom podczas mówienia - udawa­ nie, kłamanie. Kopanie po drodze kamieni - nieposkromiona fantazja. Opukiwanie papierosa przed przypaleniem - snobizm i łatwe uleganie sil­ niejszym.

122

Język gestów i zachowań

Częste cytowanie podczas przemówienia myśli innych - brak wyobraźni i własnych przekonań, przeciętność, ale zarazem prawość, uczci­ wość i czystość duchowa. Prawienie komplementów - mierna inteligencja, snobizm, brak poczucia rzeczywistości. Kołysanie się na krześle (podczas mówienia lub czytania) - nieśmia­ łość, brak pewności siebie. Skłonność do używania przezwisk i epitetów - złośliwość.

Upodobanie do powtarzania tych samych zwrotów - słabość charakteru, odczuwanie potrzeby cudzego poparcia moralnego. Wypisywanie swojego imienia lub nazwiska na murach, drzewach itp. -

umysł dziecinny, próżność i brak rozsądku. Reagowanie na otwarte za plecami drzwi - malkontenctwo, brak znajo­ mości realiów życia i niechęć do jego poznania. Wchodzenie po schodach biegiem - przewrażliwienie, niestałość i brak refleksji. Spoglądanie bez potrzeby na zegarek - duża nerwowość, brak pewności siebie i poczucia czasu. Skłonność do rozmowy z samym sobą - spontaniczność i brak opano­ wania. Bawienie się guzikiem u marynarki rozmówcy - upór, skłonność do narzu­ cania innym swojego zdania. Obgryzanie paznokci lub przygryzanie dolnej wargi - marzycielskość, bo­ gate życie wewnętrzne.

GRA W KOLORY Miejcie się na baczności z kolorami, gdyż wywierają duży wpływ na ciało i duszę człowieka. W. Goethe

Tę prawdę o kolorach odkrywa dziś powtórnie współczesna medycy­ na i psychologia. Badania na temat barw i ich oddziaływania na czło­ wieka mają duże znaczenie w diagnozowaniu i leczeniu zarówno je­ go ciała, jak i duszy. Niewinna na pozór gra w kolory może odgrywać istotną rolę przy leczeniu różnych chorób naszej cywilizacji. Nie za­ wsze pomoże tabletka, natomiast terapia kolorystyczna potrafi czynić cuda, gdyż odwołuje się do naturalnych reakcji człowieka. Naturalny wybór koloru, który najbardziej lubimy, ma duże znaczenie dla okre­ ślenia naszej osobowości. Poniżej przedstawiamy charakterystykę po­ szczególnych barw. W każdej z nich jest wyodrębniona część medycz­ na, psychologiczna i dotycząca mody. Wybierz swój ulubiony kolor i przeczytaj, co o tym sądzą chromoterapeuci (specjaliści od zastoso­ wania barw w leczeniu) oraz psycholodzy.

Czerwień Chromoterapia

Kolor czerwony jest uważany powszechnie za barwę miłości. Z kolei pobyt w pomieszczeniu o czerwonych ścianach pozwala na szybsze odzyskiwanie sprawności umysłowej, działa pobudzająco, przyspie-

124

Gra w kolory

sza rytm serca i podnosi ciśnienie krwi. Ponadto daje uczucie ciepła, poprawia nastrój i leczy depresję. Chromoterapeuci uważają czerwień za barwę bardzo ważną w na­ szym życiu. Reakcję na ten kolor zaobserwowano nawet u zwierząt, np. ptaków. Czerwień skłania do działania, przydaje żywotności i odwagi, działa pobudzająco, ale jednocześnie wyzwala bunt, prze­ korę i namiętność, a zatem jest twórcza i niszcząca zarazem. Czerwone promienie wnikają głęboko w ciało, wzmacniając dzia­ łalność hormonów poprawiają przemianę materii oraz powodują szybszy obieg krwi. Czerwień przez podniesienie temperatury ciała powoduje rozkurcz i aktywizację tych komórek, które zostały „za­ mrożone" pod wpływem nadmiaru koloru niebieskiego. Dlatego ko­ lor czerwony ma zastosowanie wszędzie tam, gdzie występuje ogra­ niczenie ruchu, zastoje żylne, gdzie zachodzi potrzeba ożywienia cyr­ kulacji krwi, rozgrzania i zwiększenia energii. Czerwień wzmaga produkcję czerwonych ciałek krwi oraz podno­ si wydolność seksualną, szczególnie u mężczyzn. Słynny chromoterapeuta prof. Lilii Eberhard zaleca kolory czerwo­ ne przy nadmiernym wychudzeniu ciała, niedowładzie członków, błędnicy, epilepsji, żółtaczce, reumatyzmie, szkarlatynie, odrze, cho­ robach wątroby, katarze żołądka, łysieniu, liszajach, wysypce i braku apetytu. Duże sukcesy z zastosowaniem czerwieni osiągnięto również w le­ czeniu melancholii. Chorych umieszczano w pokoju o ścianach poma­ lowanych na czerwono i z czerwonymi szybami. Osoby poważniej chore powinny przebywać w pomieszczeniu o spokojnej, stonowanej czerwieni, w którym znajdowałyby się również przedmioty w kolorze niebieskim. Połączenie obydwu tych kolorów mobilizuje organizm do samoobrony, a przez to następuje szybszy powrót do zdrowia. Według chromoterapeutów, na organizm ludzki oddziałują rów­ nież barwy metali, z którymi się stykamy, barwy ubrań i spożywa­ nych owoców. Metalami emitującymi czerwień są: żelazo, cynk, miedź i jej stopy. Z produktów żywnościowych: buraki, rzodkiewka, czerwona kapu­ sta, szpinak, sałata oraz większość owoców o czerwonej skórce.

Kolor pomara ńczowy

125

Psychologia

Czerwień jest symbolem gwałtownego charakteru, wszystkich krań­ cowych uczuć, zarówno dobrych, jak i negatywnych. To kolor krwi i ognia. Nigdy nie oznacza obojętności. Twój charakter jest zgodny z wybranym przez Ciebie kolorem, a więc płomienny i impulsywny. Cechuje Cię odwaga, porywczość, ale i skłonność do wspaniałomyśl­ ności. Jeśli nie zawsze osiągasz sukces, to dlatego, że masz w sobie ukrytego wroga: niecierpliwość. Inną cechą Twojego charakteru jest egoizm. Dorninującym wyróżnikiem osobowości pozostaje u Ciebie inicjatywa i chęć działania. Moda

Czerwień to symbol barwy królewskiej, ale i katowskiej. Bluza, swe­ terek lub żakiet najlepiej pasują do spódniczki lub spodni białych, po­ pielatych, szarych lub czarnych.

Kolor pomarańczowy Chromoterapia

Pomarańcz działa wyzwalająco na funkcje cielesne i mentalne. Jest bardzo ciepła. Pobudza i oddziałuje dodatnio na cały organizm. Przez terapeutów nazywana jest barwą niższych zdolności intelek­ tualnych, barwą wiedzy zdobywanej tylko na własny użytek. Jej wpływ na umysł przejawia się między innymi uczuciem wyzwolenia od wszelkich ograniczeń. W niektórych przypadkach nadmiar tego koloru może wywoływać w umyśle i odruchach zbyt daleko idącą wyrozumiałość i tolerancję wobec słabostek swoich i innych osób. W chromoterapii barwa ta wykorzystywana jest do zwalczania chronicznej bezsenności. Pacjentów umieszcza się wówczas w pokoju pomalowanym na pomarańczowo, łącznie z szybami okiennymi. W nocy świecą się lampki w tym kolorze. Barwa pomarańczowa korzystnie wpływa na proces trawienia. Skutecznie leczy choroby układu oddechowego, np. astmę lub zapa-

126

Gra w kolory

lenie płuc. Zalecana jest przy osłabionej pracy serca, duszności lub ospałości. Nastraja optymistycznie i mobilizująco. Nadmiar tego koloru wywołuje rozdrażnienie i nadpobudliwość. Barwa pomarańczowa znajduje się w: niklu, cynku i manganie, w większości jarzyn i owoców o skórce w kolorze pomarańczowym, np. w marchwi, dyni, pomarańczach, morelach, śliwkach, mango, mandarynkach i brzoskwiniach. Psychologia Jeżeli lubisz kolor pomarańczowy, to znaczy, że jesteś osobą towarzy­ ską i utrzymujesz poprawne stosunki z otoczeniem. Dla przyjaciół jesteś pełen oddania, ale jest to pozbawione głębszej więzi. Możesz pozostać w samotności, a Ty bardzo tego nie lubisz, chociaż bardzo namiętne przeżycia również Cię przerażają. Z osobą o podobnym, ła­ godnym charakterze możesz być szczęśliwy. Moda Wpływ ubiorów w tym kolorze na psychikę jest dodatni, gdyż prze­ ciwdziałają one pesymizmowi. Barwa pomarańczowa jest szczególnie zalecana osobom o śniadej i opalonej skórze oraz mającym czarne włosy.

Kolor żółty Chromoterapia

Według chromoterapeuty Rolanda Hunta żółte promienie są pobu­ dzające, inspirujące i życiowo podniecające w kierunku wyższej men­ talności. Pobudzają zdolność rozumowania, pomagają w panowaniu nad własnymi emocjami. Kolor żółty uchodzi też za symbol intelektu i mądrości. Dlatego wielu myślicieli pomieszczenia, w których pracowali, przyozdabiało w złotawe elementy. Żółte też było oświetlenie. Taka sceneria miała pobudzać intelektualnie i uspokajać psychicznie.

Kolor żółty

127

Kolor żółty jest niezwykie pomocny przy leczeniu gruźlicy płuc. Do niedawna zalecano przykrywanie miejsc chorych lnianym okła­ dem, moczonym w mocnym roztworze żółtego szafranu. Pacjenta owiniętego w lniane płótno wystawiano następnie na działanie pro­ mieni słonecznych aż do wyschnięcia tkaniny. Zabieg ten był powta­ rzany przez wszystkie dni słoneczne. Dodatkowo pacjent nosił na co dzień odzież w kolorze żółtym oraz spożywał owoce i jarzyny zawie­ rające tę barwę. Kolorem żółtym promieniują m.in. takie metale, jak: złoto, bar, chrom, nikiel, cynk, miedź, aluminium i tytan. Z warzyw i owoców barwnika żółtego najwięcej zawierają: kukurydza, żółta papryka, pie­ truszka, banany, dynia, ananasy, cytryny, grejpfruty, melony oraz większość innych owoców o żółtej skórce. Psychologia

Kolor żółty to barwa tworzenia i miłości. Ów kolor słońca oznacza cie­ pło, promienność, sławę i żywotność. Jeżeli lubisz ten kolor, to chciał­ byś pomóc innym, ale, niestety, masz zbyt wielkie zaufanie do swo­ jego sądu o rzeczach. Ta cecha psuje Twoje wysiłki zbliżenia się do kogoś. Wybór żółci wskazuje też, że jesteś szczodry, twórczy i nieprzer­ wanie dążysz do szczęścia. W Twoim życiu wiele jest chwil wyjątko­ wych i radosnych. Jesteś zmysłowy i poddany emocjom, ale przez to często nadmiernie wrażliwy i łatwy do zranienia. Jednym z Twoich celów jest należeć do wszelkich elit i najlepszego towarzystwa. W mi­ łości jesteś niezdecydowany i nieśmiały. Przy najmniejszym zadraż­ nieniu wycofujesz się do swojej wieży z kości słoniowej. W gruncie rzeczy bardziej kochasz wyobrażenia o czymś lub o kimś niż realnych ludzi. Często też poddajesz się zazdrości. Pamiętaj, że żółty jest rów­ nież kolorem ludzi nadwrażliwych i maniaków. Dowodem jest słynny malarz Vincent Van Gogh. Moda

W ubiorach najciekawsze jest połączenie żółtego z kolorem białym lub czarnym. Zalecany jest raczej dla osób młodych. Nie powinny go nosić osoby o cerze bladej.

128

Gra w kolory

Zieleń Chromoterapia

Wspomniany już R. Hunt tak charakteryzuje ten kolor: „Zieleń jest kolorem przyrody, kolorem zrównoważonej siły, postępu umysłu i ciała. Zieleń stwarza harmonię, ma uspokajający wpływ na nasz sy­ stem nerwowy. Indyjska filozofia kojarzy zieleń z wodami Ziemi, twierdząc, że zwiększa harmonijność drgań naszych myśli i przyno­ si spokój zmysłom. Pragnienie zielonych pól i drzew po okresach spędzonych wśród szarych betonów miasta jest instynktownym dążeniem do koloru sił przyrody, który łagodzi i odnawia. Zieleń jest neutralna, jest punktem równowagi w samym środku spektrum. Zieleń nie grzeje i nie ziębi, nie jest kwasem ani zasadą. Zieleń jabłka jest promieniowaniem braterstwa i wspólnym mianownikiem przy­ rody". R. Hunt wiele swoich prac poświęcił badaniu wpływu zieleni na organizm ludzki. Uzmysławia nam taką oczywistość, że wiosnę koja­ rzymy z nową energią. Po szarych, bezbarwnych dniach zimy czuje­ my się odświeżeni, wewnętrznie jaśniejsi. Mimo że nie w pełni sobie z tego zdajemy sprawę, to odczuwamy działanie zielonego promienia odnowy na nasze materialne ciało. Barwa zielona oraz żywe rośliny najkorzystniej wpływają na na­ rząd wzroku, leczą też choroby układu nerwowego, układu krąże­ nia oraz schorzenia żołądka i wątroby. Światło matówozielone po­ mocne jest przy leczeniu chorób skórnych i alergicznych. Pomaga też w gojeniu ran, przeciwdziała zapaleniom oraz obniża ciśnienie krwi. Wśród Hindusów utrzymuje się przekonanie, że jasne odcienie zieleni symbolizują sympatię, przyjaźń, zbytek, indywidualność, a przede wszystkim nadzieję. Natomiast ciemne odcienie kojarzą się z chciwością, zawiścią i egoizmem. Metalami promieniującymi zielonym światłem są: miedź, chrom, nikiel, platyna, aluminium i kobalt; ze środków żywnościowych większość zielonych jarzyn i owoców, o ile nie są kwaśne.

Zieleń

129

Psychologia

Jeśli lubisz zieleń, jesteś osobą łatwą w pożyciu i masz wiele wspól­ nego z tymi, którzy lubią kolor pomarańczowy. Twoje stosunki z in­ nymi są konwencjonalne. Nie lubisz skandali, choć interesują Cię one u innych. W miłości cechuje Cię solidność oraz stronienie od urazów i podejrzliwości. To Ci rokuje szczęśliwe małżeństwo. Miłość ozna­ cza dla Ciebie ciepło i stałość oraz dom z mnóstwem życzliwych ludzi. Jasna zieleń to delikatność, estetyka i lojalność w związku partner­ skim. Jest to barwa młodości i wzajemności, a więc zaspokojenia pra­ gnień. Ponadto jest odcieniem chwili i nietrwałej równowagi, która przemija równie szybko jak szczęście. Ciemna zieleń to umiarkowanie, spokój, stabilizacja i pieniądze. Twoje poczucie estetyki i wysmakowanie pozwolą Ci osiągnąć bogac­ two duchowe i materialne. Swoim najbliższym będziesz w stanie dać poczucie bezpieczeństwa. Natomiast niepokój i napięcia przejawiasz wtedy, gdy Twoje pragnienia seksualne nie znajdują zaspokojenia. Moda

Zieleń zalecana jest dla osób o śniadej cerze, natomiast niekorzystnie wygląda przy skórze bladej. Kolor zielony ciekawie wygląda w zesta­ wieniu z kolorem żółtym, kości słoniowej, popielatym i wszystkimi odcieniami brązu.

Kolor niebieski Chromoterapia

Dr E. Babitt twierdził, że kolor niebieski jest jednym z największych antyseptyków świata. Światło tej barwy jest chłodzące, działa nasen­ nie i ściągająco. Błękit ma dodatnie tony, dotyczące sfery duchowej człowieka: lo­ jalność, możność polegania na kimś i ufność. Jest kolorem ulubionym niemal przez wszystkich. Działa kojąco, przeciwzapalnie i ma rów-

130

Gra w kolory

nież właściwości znieczulające. Wnosi do duszy radość i spokój. Ko­ jąco wpływa na system nerwowy, łagodzi wzburzone myśli i uczucia, sprowadza spokój i głęboki sen. Jeżeli dawniej biel uchodziła za symbol niewinności, to błękit uważany był za symbol wierności i stałości. Ponadto kojarzono go z uduchowieniem, wewnętrzną pogodą ducha, delikatnością i mło­ dzieńczością. Osobom zbyt pobudliwym zalecano noszenie odzieży w niebieskim kolorze, natomiast zamiłowanie do ubierania się w te barwy wiązano z wrodzoną oziębłością seksualną i surowością zacho­ wań. Kolor niebieski pomaga przy leczeniu chorób powstałych na tle nerwowym, zaburzeń psychicznych, wszystkich chorób gardła, chrypki, a także przy ząbkowaniu u dzieci, gorączce, szkarlatynie, prostacie, epilepsji, reumatyzmie i biegunce. Metalami promieniującymi niebiesko są: miedź, ołów, cyna, cynk, nikiel, kadm, mangan i aluminium. Z pokarmów zaleca się ciemne śliwki, ciemne warzywa i owoce. Psychologia

Niebieski jest najpopularniejszym kolorem. Jeżeli to Twój kolor, to znaczy, że umiesz opanowywać emocje i kontrolować swoje uczucia. Inne osoby nabierają w Twojej obecności powagi. Chcesz, żeby Cię podziwiano i ceniono. Cechuje Cię oszczędność w słowach i ruchach, ubierasz się powściągliwie. Dużo w tym egoizmu i trochę nieśmiało­ ści. Za mało jesteś wyrozumiały dla innych. Głupota Cię denerwuje, inteligencja wyższa od Twojej doprowadza do irytacji. Najkorzyst­ niejszą cechą Twojego charakteru jest wytrwałość. Odcień jasnoniebieski symbolizuje marzenia, romantyczność, a także popularność, bezpieczeństwo i macierzyństwo. Jasnoniebieski jest barwą uczucia. Matka jest najważniejszą postacią zarówno w dzieciństwie, jak i w dojrzałym życiu. Nie potrafisz żyć samotnie. Wiele z siebie dajesz, ale i wiele pragniesz otrzymać. Odcień ciemnoniebieski wiąże się z wiedzą, religią, podświado­ mością i podróżami. To również barwa prawdy. Jesteś z pewnością osobą pełną wigoru i kochasz dzieci.

Fiolet

131

Moda

Niebieski i granat dobrze się prezentują w zestawie z bielą oraz od­ cieniem bladożółtym i kolorem popielatym. Zalecane są dla osób tęższych lub o zniszczonej cerze. Stwarzają wrażenie czystości i świeżo­ ści. Podkreślają też niebieskie oczy.

Fiolet Chromoterapia

Z tym kolorem łączono wielkie nadzieje w różnych dziedzinach, m.in. zaobserwowano, że zarówno zwierzęta, jak i rośliny oświetlone fiole­ tem szybciej rosną. Również połączenie koloru: fioletowego, niebie­ skiego i zielonego ma właściwości magnetyzowania igieł. Jeżeli w świetle tych kolorów zostawi się na dwie godziny igły, wówczas nabierają one cech magnetycznych. W kolorystyce wnętrz mieszkalnych stwierdzono, że łączenie fio­ letu z żółcią i zielenią powoduje u człowieka rozdrażnienie, niepokój i trudności z koncentracją. Z kolei światło niebieskie lub fioletowe ma działanie znieczulające przy wielu dolegliwościach. Fiolet tradycyjnie już zalecano dla osób zajmujących się działalno­ ścią twórczą i pracą umysłową, gdyż usuwa zmęczenie, łagodzi stre­ sy i napięcia oraz zapobiega bezsenności. Za pomocą koloru fioletowego najefektywniej leczy się choroby powstałe na tle nerwowym, ischias, epilepsję, reumatyzm i puchlinę wodną. Metalami promieniującymi fioletem są: bar, mangan, żelazo. Z wa­ rzyw i owoców najwięcej fioletu zawierają: sałata, czerwone winogro­ na, czarne jagody i czerwona kapusta. Psychologia

Fiolet jest barwą przestrzeni, wolności i tego wszystkiego, co nieba­ nalne. Oznacza przyjaźń i spontaniczność. Jeżeli lubisz ten kolor tajemniczy i uroczysty, głębszy od czerwo­ nego, lecz cieplejszy od niebieskiego, to znaczy, że pociąga Cię pięk-

132

Gra w kolory

no, przepych, a nie znosisz miernoty. Cechuje Cię duma, ale nie kom­ plikująca Ci kontaktów z otoczeniem. Fiolet to również kolor mistycyzmu. Czasami potrafisz zadziwić otoczenie swoją intuicją i stwierdzeniem filozoficznym, będącym efektem Twoich przemyśleń. Kochasz szybkość i ryzyko. Uwielbiasz tajemnice, zagadki i to, co niedościgłe. Moda

W ubiorach zalecany jest osobom młodym. Starszym dodaje powagi, osoby w średnim wieku zaś niepotrzebnie postarza. Najlepiej pasuje do cery jasnej i świeżej.

6 CZAS URODZENIA A OSOBOWOŚĆ

Dziś już nikt nie może kwestionować wpływu określonych układów astralnych na życie przychodzącego na świat człowieka. Wpływ ten trwa przez całe życie. Zarówno każdemu człowiekowi, jak i Pań­ stwu, można postawić horoskop, będący rezultatem obliczeń wyni­ kających z położenia Słońca, Księżyca i znaków zodiaku w chwili na­ rodzin. Najbardziej popularne są horoskopy z podziałem na dwanaście znaków zodiaku. Jest to jednak duże uogólnienie, gdyż okres, w którym Słońce znajduje się w obrębie określonego znaku, trwa oko­ ło jednego miesiąca. Z kolei osoba urodzona na początku danego okresu zasadniczo różni się swoją osobowością od osoby urodzonej w trzy, cztery tygodnie później. Stąd o wiele bardziej precyzyjny jest horoskop na każdy dzień roku, Ze względu na wąskie ramy tego opracowania publikacja tak obszernego horoskopu naruszyłaby pro­ porcję poszczególnych jego części tematycznych. W związku z po­ wyższym podajemy tzw. horoskop dekadowy, tj. dla osób urodzo­ nych w przedziale 10 dni. Znając datę urodzenia osoby z naszego otoczenia, możemy lepiej poznać jej psychikę, upodobania, możliwości zawodowe, erotyczne itp. Wychodzimy bowiem z założenia, że tak jak można scharaktery­ zować każdego z nas na podstawie wyglądu, poznać wnętrze np. po­ przez analizę pisma, tak samo możemy dowiedzieć się wiele z cha­ rakterystyki astrologicznej. Każdy z nas ma przecież zakodowane ce­ chy swojej planet)'.

134

Czas urodzętiia a osobowość

Baran (21 III - 20 IV) Pierwsza dekada ( 2 1 - 31 III)

Urodzeni w pierwszej dekadzie są najbardziej podatni na wpływ Marsa. Bywają więc agresywni i wojowniczy, odważni aż do granic ryzyka. Upór jest ich istotną cechą. Nie znoszą oporu, a nawet odmiennego zdania. Życic ich jest pełne /mian i walk, a życiorysy by­ wają czasem bardzo interesujące. Oprócz Marsa, pierwszą dekadą opiekuje się również Pluton, który dodaje swoim podopiecznym entuzjazmu i aktywności. Swoje porachunki Baran załatwia szybko i przechodzi nad tym do porząd­ ku dziennego. Nie jest pamiętliwy ani mściwy. Pragnie, nieraz zupeł­ nie podświadomie, władzy i zaszczytów. Bardzo często udaje mu się to osiągnąć, ale to go nie zadowala, walczy dalej. Jest obdarzony ła­ twością wypowiadania się, lubi debatować i w sposób zdecydowany lub arbitralny wyrażać swoje zdanie. Pędzi życie niezwykle aktywne, ciągle usiłuje zdobyć sławę, zaszczyty i majątek. W miłości Barany z tej dekady starają się uchodzić za zdobywców. Bywają namiętni, ale mało serdeczni. Okazywana przez nich pycha i upór nie sprzyjają również i rodzinnemu ciepłu. Otoczeni są najczęściej ludźmi, którzy ze strachu lub dla korzyści udają życzliwość. Baranom często to wystarcza, mimo że są tego świadomi. Pomijając cechy nie przynoszące Baranom chluby, są jednak ludź­ mi niezwykle interesującymi. Imponują energią i przebojowością. Ży­ cie ich jest dość barwne i pełne przygód. Są niewątpliwie inteligent­ ni, w pracy próbują rozwiązywać trudne problemy i osiągają nieraz zdumiewające wprost rezultaty. Jako przywódcy są odważni i sprzy­ ja im szczęście. Druga dekada ( 1 - 1 0 IV) Urodzeni w drugiej dekadzie, oprócz Marsa - macierzystej ich plane­ ty, znajdują się pod dodatkową opieką Słońca. Groźne cechy Marsa są w nich hamowane przez dodatni wpływ Słońca. Osoby z tej dekady są więc mniej impulsywne, działaniu ich towarzyszy więcej zastano-

Baran

135

wienia i, o dziwo, swoje postępowanie od czasu do czasu analizują. Ludzie ci są bardziej serdeczni, otwarci i łatwiejsi we współżyciu niż osoby z pierwszej dekady. Liczą się z opinią publiczną i starają się wczuć w sytuację innych, chociaż dzieje się to sporadycznie. Starają się unikać nieuczciwych chwytów i sami są niezwykle wrażliwi na przejawy podłości. Jak wszyscy spod znaku Barana, dążą do kariery i zaszczytów, ale nie zabija to w nich radości życia. Nie gardzą rozrywkami ani dobrą zabawą. Są czuli na afekty. Wykazują szczególnie zainteresowanie sztuką i naukami humanistycznymi. W porównaniu z urodzonymi w pierwszej dekadzie są mniej odważni, a nawet bojaźliwi. Niestety, nie mogą być dla innych opar­ ciem w trudnych sytuacjach. Natomiast w normalnych warunkach potrafią z wdziękiem i temperamentem zdobyć grono przyjaciół i wielbicieli. Zachowanie ich determinują silne emocje. W miłości bywają sen­ tymentalni i lubią miłosne przygody. Są dobrymi kochankami, ale najbardziej jednak lubią zdobywać. Jako kochankowie zazwyczaj nie są wierne; bardziej jako mężowie lub żony. Dłużej pozostają tam, gdzie są obiektem adoracji. Mimo ciągot do miłosnych przygód, chęt­ nie jednak wracają do swego partnera, gdyż lubią życie bez kompli­ kacji. Trzecia dekada (11 - 20 IV) Urodzeni w trzeciej dekadzie znajdują się pod wpływem Wenus (oprócz macierzystej planety - Marsa). Planeta ta sprawia, że są oni pełni refleksji i łagodniejsi. Analizują swoje postępowanie i wyciąga­ ją wnioski na przyszłość. Wykazują duże zainteresowanie zagadnie­ niami religijnymi. Może to się wydać dziwne, ale posiadają intuicję, a nawet zdolności przewidywania. Są żądni nowych przeżyć i wrażeń, uwielbiają długie podróże. Psychicznie są słabsi od poprzedników. Nie lubią ryzyka. Zachodzi u nich niebezpieczne zjawisko krzyżowania się pewnych cech. Słaba psychika skojarzona z właściwą dla wszystkich Baranów agresywno­ ścią powoduje niekiedy trudne do przewidzenia skutki. Potrafią być

136

Czas urodzenia a osobowość

brutalni lub okrutni w stosunku do słabszych lub zależnych od nich osób. Przed silniejszymi płaszczą się lub uciekają do intryg, w których jednak nie są mistrzami. Również, dążąc do celu, nie zawsze postępu­ ją właściwie. W miłości są niezdecydowani, niepewni swoich uczuć, nie mają zaufania do partnera, często ulegają rozstrojowi nerwowemu. Z tej grupy wywodzą się wielcy podróżnicy, sportowcy, a nawet hazardziści. Osoby z trzeciej dekady najlepiej czują się w zawodach, które wy­ magają dużej sprawności fizycznej, błyskawicznych decyzji i poczucia odpowiedzialności. Dobrzy więc będą z nich politycy (ale nie dyplo­ maci) i wojskowi. Powinni wykonywać te zawody, w których będą mieli do czynienia z metalem, np. ślusarz, tokarz.

Byk (21IV - 21 V) Pierwsza dekada ( 2 1 I V - 1 V)

Urodzeni w pierwszej dekadzie (macierzysta planeta Wenus) znajdu­ ją się pod czułą opieką Merkurego. Planeta ta swoje dzieci obdarza umiejętnością praktycznego wykorzystywania wiedzy i inteligenci. Cechy te pozwalają Bykom zdobywać majątek oraz piąć się po drabi­ nie hierarchii służbowej. Ponadto Merkury rozbudza w nich zmysł poetycki, zamiłowanie do piękna i zainteresowania materialne. Osoby urodzone w tej dekadzie, tak jak i pozostałe Byki, lubią żyć wygodnie i dostatnio. Na ogół są towarzyskie, jednak niekiedy wykazują nieufność, która wraz ze stanowczością, której im nie bra­ kuje, stwarza duże możliwości w dziedzinie dyplomacji i handlu. Byki z końca kwietnia mają bogate życie wewnętrzne, które kryją pod maską chłodu i opanowania. Mimo iż się nie uzewnętrzniają, są niezwykle wrażliwe, uczuciowe, a w miłości wierne i zaangażo­ wane. Byki z tej dekady ponad wszystko stawiają piękno i rozkosze ży­ cia, a wewnętrzna wrażliwość i nieśmiałość dodaje im jeszcze wTdzię-

Byk

137

ku. Przywiązują dużą wagę do wyglądu swojego oraz otoczenia, a także do dobrego jedzenia. Cenią piękno duszy, ciała i przedmio­ tów. Wiele osób z tej dekady ma wrodzone zdolności artystyczne. Trze­ ba jednak zaznaczyć, że muzycy obojga płci lubią uzurpować sobie uprzywilejowaną pozycję, nie zawsze zasłużoną. Swe artystyczne predyspozycje mogą wykorzystywać też w modelarstwie, dekoratorstwie, projektowaniu rzeczy użytkowych i wyrobów zdobniczych. Druga dekada (2 - 12 V)

Urodzeni w tej dekadzie pozostają pod dodatkowym wpływem Księ­ życa, co powoduje, że mają oni bardzo zmienny charakter oraz podat­ ni są na wpływy i sugestie innych osób. Ponadto wpływ Księżyca roz­ wija w Bykach takie cechy, jak: wrażliwość, uprzejmość, wyobraźnia, wdzięk osobisty, pamięć, skromność i zdolności artystyczne, a szcze­ gólnie muzyczne i literackie. Ujawnia również negatywne cechy cha­ rakteru, jak: nadwrażliwość, egoizm, nieśmiałość, brak silnej woli, bojaźń i lenistwo. Urodzeni w tej dekadzie, mimo praktycznego podejścia do życia, są romantykami namiętnymi w miłości, którą starają się jak najmniej uzewnętrzniać. Lubią podróżować i poznawać świat. Byki z drugiej dekady to ludzie inteligentni, uważni obserwatorzy życia, krytyczni i ostrożni, umiejący posłużyć się ironią, ale nie grubiańscy i nie demagogiczni. Mimo że w głębi duszy przekonani są o swojej racji, dla wygodnictwa nie upierają się przy niej. Płeć odmienna interesuje ich od chwili, gdy przekonali się, że chłopiec od dziewczynki różni się nie tylko długością włosów. Ponie­ waż na ogół są dobrze zbudowani fizycznie, energiczni, przystojni, mają dobre zdrowie i samopoczucie, więc z powodzeniem u płci przeciwnej nie mają problemów. Szczególnie dla Byków z tej dekady ważna jest pora dnia naro­ dzin. Byki urodzone między północą a świtem posiadają predyspozy­ cje do gromadzenia majątku. W gorszej sytuacji są urodzeni między zmierzchem a północą, gdyż narażeni są na utratę majątku. Muszą więc być bardzo ostrożni.

138

Czas urodzenia a osobowość

Trzecia dekada (13 - 21 V)

Urodzeni w trzeciej dekadzie znajdują się pod dodatkowym wpły­ wem Saturna, który oddziałuje na rozwój takich cech, jak: odpowie­ dzialność, ostrożność, wytrzymałość, pracowitość, zmysł organizacyj­ ny, oszczędność i realizm. Wpływ tej planety ujawnia także negatyw­ ne cechy: nieufność, zazdrość, upór, nadmierne uleganie wpływom otoczenia. Osoby urodzone w tej dekadzie są bardzo dobrymi pracownikami: uczciwi, sumiennie wypełniają swoje obowiązki, przejawiają talent organizacyjny, nie potrzebują nadzoru ani kontroli. Ich siłą napędową w pracy jest ambiq'a. Innym zazdroszczą majątku i pozyqi, starają się więc im dorównać, ale dochodzą do tego ciężką pracą. Na błyskotli­ we sukcesy nie mogą liczyć, gdyż brak im przebójowości i polotu. Przysłowie mówi, że samemu jest się najlepszym adwokatem w swo­ jej sprawie, a Byki nic potrafią robie autoreklamy i rozgłosu, co spra­ wia, źe nie zawsze są dostrzegani i doceniani. Wywołuje to u nich fru­ strację, melancholię, poczucie niesprawiedliwości i w końcu zamknię­ cie się w sobie. Stan ten potęguje dodatkowo fakt, że Byki biorą życie zbyt poważnie. Nie mają wrodzonego poczucia humoru, nie znają się na żartach, łatwo deprymują się i obrażają. Są bardzo krytyczni wobec innych, natomiast wobec własnych wad bywają nadzwyczaj wyrozumiali. Uwidacznia to się w ich wy­ glądzie, mimo że mają dobry gust. Nie są wybredni w jedzeniu, nie­ chętnie walczą z nałogami i słabostkami. Cieszą się dobrym zdrowiem. Ich średnia długość życia, pomimo częstych narzekań i rozczulania się nad sobą, jest wysoka. Bliźnięta (22 V - 21 VI) Pierwsza dekada (22 V - 1 VI)

Urodzeni w tej dekadzie są pod wpływem macierzystej planety Merkurego oraz dodatkowo Jowisza. W korzystnej konfiguracji pla­ neta ta wzmacnia intelekt, poczucie sprawiedliwości, otwartość, bez­ interesowność oraz rozszerza horyzonty umysłowe. Negatywny

Bliźnięta

139

układ planet uwypukla takie cechy, jak: wygodnictwo życiowe i inte­ lektualne, niefrasobliwość, hipokryzja i snobizm. W porównaniu z Bliźniętami urodzonymi w innych dekadach mają lepszą zdolność koncentracji, większy intelekt, są bardziej szczerzy i lojalni. W tej grupie osób rodzi się wielu wybitnych myślicieli, odkryw­ ców, pisarzy i krasomówców, ale też hochsztaplerów i dużej klasy złodziei. Są pożądanymi partnerami zarówno w pracy zawodowej, społecz­ nej, jak i w życiu rodzinnym. Ułatwia im to wrodzona delikatność, in­ teligencja, wdzięk osobisty oraz atrakcyjna na ogół powierzchowność. Odznaczają się elastycznością zachowań, zdumiewają zdolnościa­ mi dostosowawczymi i zręcznością. Bywają też świetnymi dyploma­ tami. Potrafią umiejętnie rozładowywać konflikty, pośredniczą mię­ dzy ludźmi, kojarzą ich ze sobą, ożywiają i bawią. Zazwyczaj nie dochodzą do wielkich majątków. Względną pomyśl­ ność zawdzięczają pomysłowości i zręczności. Stosunkowo łatwo oby­ wają się bez pieniędzy. Stan posiadania nie ma większego wpływu na ich samopoczucie. Druga dekada (2 - 11 VI)

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod dodatkowym wpływem Marsa. Przy korzystnym układzie planeta ta u swoich podopiecznych wzmacnia inicjatywę, ambicję, bojowość, zdolność sugestywnego od­ działywania, a nawet popęd seksualny. Działając destrukcyjnie, wzma­ ga agresywność, swarliwość i nietolerancję. Wiodącymi cechami ludzi urodzonych w tej dekadzie są dynamizm i ambicja. Dzięki temu udaje im się często zrealizować cele zarówno za­ wodowe, majątkowe, jak i uczuciowe. Chętnie uczą się nowych rzeczy, jednak tylko powierzchownie. Nie można ich przykuć do miejsca pra­ cy, gdyż bez protestu się nie podporządkują. Lepiej dać im swobodę działania, a wówczas o wiele więcej zdziałają. Kobiety z tej dekady żyją chwilą, chętnie flirtują, bywają rozkapry­ szone. Do późnych lat pozostają bardzo dziewczęce. Może dlatego, że ciągle są skłonne do żartów i śmiechu. W towarzystwie potrafią roz-

140

Czas urodzenia a osobowość

ruszać największego nawet nudziarza, W pracy zawodowej są szyb­ kie, dobrze zorganizowane i godne zaufania. Mężczyźni mają niezwykle rozwinięty zmysł orientacji. Szybko się asymilują, posiadają świetną pamięć i łatwo uczą się. Pochłaniają duże ilości lektur. Uchodzą za rodzaj leksykonów o pojemnej i wier­ nej pamięci. Interesują się nowościami. Nie znoszą stagnacji i nudy. Często bywają propagatorami nowych idei. Swobodnie posługują się słowem mówionym i pisanym. Często też miewają uzdolnienia lite­ rackie. Trzecia dekada (12 - 21 VI)

Urodzeni w tej dekadzie są pod dodatkową opieką Słońca. Działając korzystnie, Słońce wzmaga talenty twórcze, siłę woli i poczucie wła­ snej wartości. Przy niekorzystnym układzie planet i gwiazd wpływa na rozwój takich cech, jak: próżność, egoizm, pycha i agresywność. Na szczęście dominuje u nich korzystny wpływ Słońca i Merkurego. Osoby z tej dekady są wszechstronnie uzdolnione, lubią zmiany i szybko dostosowują się do nowych sytuacji i nowych zawodów. Szybko przyswajają sobie niezbędną wiedzę w nowej profesji. Ich umysł jest selektywny, pamiętają tylko to, co znajduje praktyczne za­ stosowanie. Dlatego umysł mają zawsze świeży i chłonny. Ich dominujące cechy to: siła woli, energia i poczucie realizmu. Idealistów wśród nich jest niewielu. Nie lubią angażować się w coś, co jest wbrew obowiązującym zasadom lub jest mało realne. Taki sto­ sunek do życia ułatwia im zajmowanie stanowisk kierowniczych, a siła sugestii i krasomówczość czyni ich pracę bezkonfliktową. Mimo że nie brak im zapału ani entuzjazmu, to w pracę nie angażują się zbytnio. Nuży ich monotonia i wykonywanie wciąż tych samych obo­ wiązków. Ich wadą jest niezdecydowanie, ciekawość połączona ze wścib­ stwem i gadatliwością. Bliźnięta z tej dekady nie angażują się uczuciowo zbyt głęboko, wysuwając często na plan pierwszy zajęcia intelektualne i interesy. Dzięki zmysłowi dyplomatycznemu i zręczności zdarza im się niekie­ dy utrzymywać równoległe związki: małżeński i nieoficjalny.

Rak

141

Rak (22 VI - 22 VII) Pierwsza dekada (22 VI - 1 VII) Urodzeni w tej dekadzie są pod wpływem macierzystej planety Księżyca oraz pod dodatkową opieką Wenus, która wzmacnia skłon­ ności do wzruszeń, uczucia macierzyńskie i rodzicielskie oraz skłania się do melancholii i pesymizmu. Osoby z tej dekady są obdarzone dużą wrażliwością, dobrą pamię­ cią i bujną wyobraźnią. Są to romantycy dążący do idealnych celów, jakże trudnych do zrealizowania. Zbyt krytycznie oceniają własne działania i możliwości, łatwo się obrażają, uciekają w wyimaginowa­ ne choroby, gdyż z góry przewidują porażkę własnych przedsięwzięć i rzeczywiście często ten los ich spotyka. Z Rakiem trudno się zaprzyjaźnić, gdyż jest on bardzo nieufny i wielokrotnie musi się przekonać, że może na daną osobę Uczyć. Sam natomiast jest dobrym kandydatem na przyjaciela. Lubi bezintere­ sownie poświęcać się i pomagać. Dzięki ogromnej wrażliwości potra­ fi, jak nikt inny, zrozumieć drugiego człowieka, pocieszyć, natchnąć otuchą, podzielić jego kłopoty i cierpienia. W pracy zawodowej Raki najlepiej czują się tam, gdzie mogą samo­ dzielnie organizować i wykonywać pracę. Nie potrzebują nadzoru ani kontroli, gdyż są niezwykle solidne i obowiązkowe. Często osiągają znaczące sukcesy zawodowe i społeczne, ale to nie zmienia ich osobo­ wości, którą cechuje przesadna skromność. Szanują cudze poglądy, wyrozumiale traktują czyjeś słabostki, poważają ludzi szlachetnych i kulturalnych. Nie znoszą przejawów chamstwa i brutalności. Druga dekada ( 2 - 1 2 VII) Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod dodatkowym wpływem Merkurego. Przy korzystnym układzie planet i gwiazd wzmacnia on procesy myślowe, poczucie humoru, spryt i przedsiębiorczość. Dzia­ łając destrukcyjnie, Merkury potęguje nerwowość, rozwiązłość, chaotyczność i gadulstwo. Osoby z tej dekady są bardziej odporne psychicznie i fizycznie od pozostałych Raków. Znając własne siły i możliwości, są znacznie

142

Czas urodzenia a osobowość

odważniejsze, bardziej przedsiębiorcze, a nawet przejawiają tupet i lekceważenie innych. Potrafią ignorować słabych konkurentów, być zarozumiałe i aroganckie. Osoby o niższej inteligencji mogą być mści­ we i bezwzględne. Raki z tej dekady stać na wielkie wyczyny i niejednokrotnie doko­ nują tego, jednak - mimo dużych możliwości - najczęściej poprzesta­ ją na rzeczach prostych i łatwych do zrealizowania, a ich heroiczne wyczyny pozostają jedynie w sferze marzeń. W miłości wszystkie Raki, niezależnie z której są dekady, zacho­ wują się podobnie. Raki z drugiej dekady dodatkowo jeszcze są bar­ dzo zazdrosne, uparte i kapryśne, co niejednokrotnie staje się przy­ czyną rozpadu ich małżeństwa. Rak nie potrafi żyć bez rodziny, która jest dla niego pancerzem osłaniającym przed niebezpieczeństwami życia. Jeżeli rozpadnie się jedno jego gniazdo domowe, szybko zakłada drugie. Rak bardzo dba o dom i rodzinę. Trzecia dekada (13 - 22 VII)

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod silnym wpływem Księżyca. Są, niestety, najmniej odporni psychicznie. Nadwrażliwość i zbytnie uleganie emocjom czyni ich życie dość trudnym. Prześladuje ich cią­ gła obawa o siebie i o swoich najbliższych przed niewidzialnym nie­ bezpieczeństwem. We wszystkim wietrzą podstęp i zagrożenie. Jest to o tyle bezpodstawne, że dzięki swojej wyjątkowej wrażliwości na ogół wyczuwają nieprzyjaznych im ludzi i w porę potrafią się przed nimi zabezpieczyć. Wiele osób urodzonych w tej dekadzie ma duży talent artystycz­ ny, skłonności do mistycyzmu i wiedzy tajemnej. Są też doskonałymi mediami i pociąga je parapsychologia. Wrażliwość i lęk przed życiem może wyzwolić w słabszych jednostkach skłonności do alkoholu lub narkomanii. Raki z trzeciej dekady są wyjątkowo wrażliwe na opinię otoczenia. Łatwo się obrażają, trudno wybaczają. W pracy zawodowej są cenie­ ni, jednak trzeba ich traktować bardzo wyrozumiale. Wykazują wów­ czas wiele inwencji, energii, a nawet przedsiębiorczości.

Lew

143

jeżeli partner życiowy Raka jest wstrzemięźliwy seksualnie, to wówczas jest on doskonałym współmałżonkiem. Bardzo dba o dom, rodzinę i przyjaciół. Nie szuka miłosnych przygód ani nie ma w tej dziedzinie fantazji, pod tym względem jest mało wymagający. Chcąc zgodnie współżyć z Rakiem, wystarczy zapewnić mu tylko spokój i trochę czułości. Osoby z tej dekady są słabsze fizycznie i psychicznie, ale życie zna wiele odmiennych przypadków, np. Juliusz Cezar czy Edmund Hillary. L e w (23 V I I - 22 VIII) Pierwsza dekada (23 VII - 2 VIII) Urodzeni w tej dekadzie są pod wpływem macierzystej planety Słońca oraz pod dodatkową opieką Saturna. Wpływ tej planety wzmaga odpowiedzialność, ostrożność i wytrzymałość. Ponadto po­ maga realistycznie i praktycznie patrzeć na życie, właściwie plano­ wać i realizować swoje plany. Lwy z tej dekady są niezwykle ambitne i żądne władzy. Kochają pieniądze i zaszczyty, stale dążą do zdobycia coraz wyższej pozycji w hierarchii społecznej. Biorą z życia wszystko to, co najlepsze. Są przy tym silne fizycznie i psychicznie. W swoim otoczeniu nie cieszą się zbytnią sympatią, gdyż miewa­ ją skłonności do samouwielbienia. Nie lubią przy tym być nie zauwa­ żane, pozostawiane na dalszym planie. Są na to zbyt dużymi indywi­ dualistami. Na życie patrzą realnie i pod kątem własnych korzyści. Lwy są życzliwe i troskliwe tylko w stosunku do osób im przydat­ nych lub przynajmniej posłusznych. Lwa bardzo łatwo jest zrazić, natomiast zatrzeć to wrażenie jest niezwykle trudno, gdyż jest on bardzo pamiętliwy. Osoby z tej dekady osiągają znaczące sukcesy w pracy, przede wszystkim dlatego, że są dobrymi organizatorami, przejawiają inwencję oraz przedsiębiorczość. Najlepsze rezultaty osiągają w wol­ nych zawodach lub na samodzielnych stanowiskach. Potrafią tak rozdzielić pracę, że dla nich pozostanie tylko funkcja nadzorcza.

144

Czas urodzenia a osobowość

W kontaktach międzyludzkich są trudni, głównie z powodu swej impulsywności. Zachowanie ich w dużym stopniu zależy od nastro­ ju. W ciągu jednej chwili Lew potrafi przeistoczyć się z miłego i uprzejmego w aroganckiego i odpychającego. Druga dekada (3 - 12 VIII)

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się - oprócz Słońca - pod dodatko­ wym wpływem Jowisza. Pozytywne oddziaływanie tej planety wzmacnia idealizm, szczerość, sprawiedliwość, szlachetność, mą­ drość życiową i filozoficzną refleksję. Przy destrukcyjnym wpływie potęguje ona wygodnictwo, nieodpowiedzialność, ograniczoność, snobizm, hipokryzję i nieobiektywność. Słońce i Jowisz wywierają na urodzonych w drugiej dekadzie nie­ porównanie większy wpływ niż na innych ludzi. Ich charaktery są zmienne, a zachowanie skrajne. Pod wpływem nastroju potrafią prze­ mienić się momentalnie z łagodnego kota w rozjuszonego lwa, ale też i z pyszałka w człowieka skromnego. Jak wszystkie Lwy, tak i te sta­ rają się innych dostosować do siebie. Są tak samo żądni sławy. Poma­ ga im w tym silny charakter, wrodzony autorytet i umiejętność celnej argumentacji. Sami są niezwykle odporni na wpływ innych. Uważa­ ją, że ich ocena jest najwłaściwsza i nie podlega weryfikaq"i. Lwy odznaczają się ogromną umiejętnością poznawania tajemnic bytu. Ulegają nastrojom religijnym i mistycznym. Urodzeni w tym okresie nie są materialistami. Chętnie obdarowu­ ją przyjazne im osoby, sami również korzystają z życia, nie żałując pieniędzy na swoje uciechy. Nie gardzą też hazardem. W związku z tym pieniądze nie zawsze się ich trzymają. Mimo to Lwy są opty­ mistami, nie przejmują się takimi przyziemnymi sprawami. Uważają, że pieniądze dziś są, jutro ich nie ma lub odwrotnie. Lwy z początku sierpnia lubią podróże, poznawanie egzotycznych krajów, wędkowanie i wszelkie niespodzianki, byle tylko były miłe. Trzecia dekada ( 1 3 - 2 2 VIII)

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod dodatkowym wpływem Plutona. Przy korzystnym układzie planet Pluton wzmacnia odwagę,

Panna

145

siłę przebicia i wytrzymałość oraz ułatwia regenerację sił. Destrukcyj­ ny układ wzmaga tendencje do izolowania się od społeczeństwa. Lwy z tej dekady mają skłonność" do przemocy, są podejrzliwe, okrutne. Cechuje je zmienność poglądów połączona z bezkompromisowością i żądzą władzy. Przywiązują wagę tylko do tego, co mogą wyko­ rzystać w realizacji swoich ambicji. Nie mają w tym względzie żad­ nych zahamowań. Prawo i fakty próbują naginać do siebie. Wyrażane przez nich opinie i poglądy uzależnione są od ich pla­ nów i nastrojów. Nawet znając Lwa dostatecznie długo, nie można w pełni przewidzieć jego reakcji ani stanowiska, jakie zajmie w danej sprawie. Za każdym bowiem razem może zachować się odmiennie. On sam nie wybiega myślą daleko naprzód. W życiu pomaga Lwom autorytet i odwaga w podejmowaniu de­ cyzji. W połączeniu z posiadaną siłą przebicia i ogromną ambicją uda­ je się im zajmować eksponowane stanowiska. Historia zna wielu wy­ bitnych wodzów, genialnych twórców, inżynierów i awanturników dużej klasy urodzonych właśnie w trzeciej dekadzie. Dzięki szybko­ ści działania i przedsiębiorczości potrafią wykorzystać każdą okazję dającą im szansę awansu lub sukcesu. Kiedy osiągną to, co zamierza­ li, stosunkowo łatwo utrzymują się na zdobytych pozycjach dzięki sil­ nej woli, pewności siebie i znacznej inteligencji.

Panna (23 VIII - 22 IX) Pierwsza dekada (23 VIII - 1 I X )

Urodzeni w pierwszej dekadzie znajdują się - oprócz Merkurego pod dodatkowym wpływem Słońca, które potęguje umiejętność prak­ tycznego wykorzystania wrodzonej inteligencji i zdobytej wiedzy, wpływa na rozwój ambicji, dobry gust, procesy twórcze oraz wzmac­ nia wiarę we własne siły. Osoby z tej dekady mają nieprzeciętne zdolności do nauk ścisłych i robót ręcznych. Jeżeli poparte jest to wrodzoną u nich inteligencją, wytrwałością i pracowitością, wówczas osiągają na tym polu znaczne sukcesy. Są bardzo ambitni i dążą do osiągnięcia sukcesu, nieraz za

146

Czas urodzenia a osobowość

wszelką cenę. Nieobcy jest im egoizm, a w przypadku zdobycia uzna­ nia stają się pyszni i zadufani w sobie. Nie ustają w pięciu się w górę. Uspokojenie przychodzi dopiero po uzyskaniu znaczącego sukcesu. Mimo że są świadomi swojej przewagi intelektualnej nad otoczeniem, pozostają nadal nieśmiali. Osobnik prymitywny, ale z silnym charak­ terem, potrafi zmusić Pannę do uległości. Charakter mają skryty, w słowach są oszczędni, najlepiej czują się pracując w domu lub w jak najmniejszych zespołach ludzi. W to­ warzystwie nie są lubiani ani sami nie przepadają za innymi. Do otoczenia przywiązują jednak dużą wagę, co widoczne jest w ele­ ganckim zazwyczaj ubiorze, porządku w domu i pracy. Żyją skro­ mnie i oszczędnie. Starają się zawsze coś odłożyć na tzw. czarną godzinę. W życiu osobistym nie zawsze bywają szczęśliwi, gdyż za bardzo żyją własnym życiem, są obojętni na potrzeby innych, nie rozumieją cudzych uczuć, wszystko starają się przekalkulować i przemyśleć. Często wolą żyć samotnie niż w niezbyt udanym małżeństwie. Druga dekada (2 - 1 1 I X )

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod dodatkową opieką Wenus. Połączone wpływy Merkurego i Wenus sprawiają, że ich podopieczni łatwo nawiązują kontakty. Merkury powoduje, że kontakty te są ra­ cjonalne i wypływają z lojalności, natomiast Wenus dodaje do tego zabarwienie uczuciowe i harmonię. Ponadto korzystne działanie We­ nus wzmacnia pogodę ducha, uczuciowość, poczucie piękna i urok osobisty. Działając destrukcyjnie, może potęgować lenistwo, niemoralność, powierzchowność i próżność. Należy dodać, że nawet przy tych niekorzystnych cechach wpływ Wenus powoduje dążenie do harmonii i piękna. Horoskop dla Panien urodzonych w tej dekadzie jest pomyślniejszy od horoskopu ich poprzedniczek. Odznaczają się one bowiem większym urokiem osobistym i talentami towarzyskimi. Są równie pracowite i utalentowane jak poprzedniczki, ale bardziej wyrozumia­ łe dla cudzych wad. Te przymioty powodują, że są one bardzo lu­ biane.

Panna

147

Mając wrodzone zdolności do interesów, starają się osiągnąć wyso­ ką pozycję społeczną. Pomaga im w tym ogromna ambicja i wytrzy­ małość. Ich talenty dyplomatyczne i umiejętność przewidywania stwarzają szansę zrobienia kariery politycznej lub odnoszenia sukce­ sów w działalności społecznej. Posiadają także talenty twórcze i nie­ jednokrotnie odnoszą znaczne sukcesy artystyczne. W pracy zyskują uznanie dzięki dużemu talentowi organizacyjne­ mu i ogromnej pracowitości. Trzecia dekada ( 1 2 - 2 2 IX) Urodzeni w tej dekadzie są pod podwójnym wpływem swojej plane­ ty - Merkurego. Jej silny wpływ powoduje, że dziedziczą zarówno pozytywne, jak i negatywne cechy niebieskiego patrona. Osoby z trzeciej dekady są przesadnie ostrożne w podejmowaniu działania. Nie angażują się w nic, co nie ma racjonalnego uzasadnienia, co nie jest logiczne ani praktyczne. Cecha ta pomaga im odnosić zna­ czące sukcesy, szczególnie w interesach. Nic dziwnego, skoro potrafią wykorzystać swoje zdolności postrzegania i analizowania zjawisk, do­ ciekliwość, spryt i elokwencję. Ich przemyślanym działaniom towarzy­ szy skromność i wytrwałość oraz niezrażanie się trudnościami. W kontaktach towarzyskich kierują się wyrachowaniem, co nie przysparza im przyjaciół. W towarzystwie są jednak mile widziani, gdyż nie można odmówić im dużej inteligencji, jak i tego, że umieją dostosować się do każdego otoczenia. Panny z trzeciej dekady przesadnie na ogół podchodzą do swoje­ go zdrowia. Mimo że nie są silne fizycznie, to są jednak takie, którym dopisuje zdrowie i troska o siebie jest nieco na wyrost. Na co dzień towarzyszy im pesymizm i obawa przed bliżej niezna­ nymi nieszczęściami, które ewentualnie mogą ich spotkać. Dla popra­ wy nastroju chętnie oddają się przyjemnościom, rozrywkom, lubią dobrą kuchnię i relaks. W porównaniu z Pannami z innych dekad są to osoby bardziej szczęśliwe w życiu osobistym. Jednakże troska o siebie i własne spra­ wy zaprząta ich w takim stopniu, że na obdarzanie kogoś głębszym uczuciem nie starcza im już sił ani czasu.

148

Czas urodzenia a osobowość

Waga (23 IX - 23 X) Pierwsza dekada (23 IX - 2 X)

Urodzeni w pierwszej dekadzie są pod wpływem Wenus oraz pod dodatkową opieką Księżyca. Ten naturalny satelita ziemski, w astro­ logii traktowany na równi z planetami, symbolizuje podświadomość, instynkty, nastroje i ekspresję. Kiedy wpływ Księżyca jest korzystny, rozwijają się takie cechy, jak: wrażliwość, skromność, uprzejmość, pa­ mięć, wyobraźnia i wdzięk osobisty. Przy negatywnym wpływie Księżyca wzmaga się nadwrażliwość, nieśmiałość, brak silnej woli, le­ nistwo i bojaźliwość. Na szczęście, wśród urodzonych w tej dekadzie zdecydowanie przeważają cechy dodatnie, a wpływ Księżyca i We­ nus sprawia, że Waga jest najatrakcyjniejszym spośród wszystkich znaków zodiaku. Osoby urodzone w tej dekadzie otoczone bywają zazwyczaj krę­ giem przyjaciół i wielbicieli, zjednują sobie towarzystwo, a duży urok osobisty i romantyczna dusza znacznie im to ułatwia. Są przy tym de­ likatne, wrażliwe, bezstronne i sprawiedliwe w swoich opiniach. Zna­ komicie nadają się na powierników. Potrafią zrozumieć, pocieszyć i dochować tajemnicy. Ta umiejętność wczucia się w problemy bliź­ nich zyskuje im przyjaciół. W pracy zawodowej Wagi są energiczne, ale nie lubią pracować ponad normę. Jeżeli wykonywana przez nie praca jest zbyt monoton­ na lub nużąca, zrezygnują z niej bez wahania. Najlepiej czują się w zawodach związanych ze sztuką, gdzie mogą włożyć w swoją pra­ cę cząstkę artyzmu. Wagi z pierwszej dekady prowadzą raczej skromny tryb życia, nie nadużywają przyjemności, lubią spokój i przyrodę. Interesują się pa­ rapsychologią i wewnętrznym doskonaleniem się. Spośród nich wy­ wodzi się wielu księży, nauczycieli, filozofów i poetów. Druga dekada (3 - 13 X)

Urodzeni w drugiej dekadzie znajdują się pod dodatkową opieką Saturna. Działając pozytywnie, Saturn wzmaga odpowiedzialność, rozsądek, wytrwałość, ostrożność, obowiązkowość i punktualność.

Waga

149

Przy niekorzystnych układach planet ujawnia pesymizm, podejrzli­ wość, upór i złośliwość, a także ograniczenie horyzontów umysło­ wych. Osoby z tej dekady są w korzystnej sytuacji, gdyż obdarzone zo­ stają zaletami wynikającymi z oddziaływania Wenus i Saturna. Saturn w astrologii symbolizuje upływ czasu i przestrzega przed jego marnotrawieniem. Ponadto wzmacnia praktycyzm życiowy i rozwagę w realizacji wyznawanych idei i poglądów. Wagi z drugiej dekady są na ogół ambitne, systematyczne i skru­ pulatne; obdarzone również lotnym umysłem i twórczą inwencją. W swoich pasjach bywają realistami i pamiętają o zabezpieczeniu ma­ terialnym. Nie jest to przejaw chciwości, lecz troski o zapewnienie go­ dziwego bytu sobie i najbliższym. Osoby z tego okresu są bardzo to­ warzyskie i pożądane w kręgach znajomych i przyjaciół. W głównej mierze zawdzięczają to swojej uczciwości i lojalności oraz obiektywi­ zmowi i rozsądkowi w ocenie innych ludzi. Chętnie służą swoją radą i pomocą, w tym również materialną. Można powiedzieć, że życie jest dla Wag dość łaskawe. Stosunko­ wo szybciej od innych osiągają satysfakcjonującą je pozycję społeczną i względny dobrobyt. Są przy tym oszczędne, ale kiedy trzeba, mają gest i wówczas nie żałują niczego. Trzecia dekada ( 1 4 - 2 3 X) Urodzeni w tej dekadzie - oprócz Wenus - są pod dodatkową opieką Jowisza. W astrologii planeta ta symbolizuje wiedzę, dążność do zro­ zumienia i poznawania świata, swojego otoczenia i siebie. Przy korzystnym układzie planetarnym Jowisz wzmacnia intelekt, wiarę, optymizm, bezinteresowność i szlachetność. Działając destruk­ cyjnie, wzmaga ograniczenie horyzontów umysłowych, naiwność, fa­ natyzm i nieobiektywność. Osoby z trzeciej dekady są groźne, silne i trudno je wyprowadzić z równowagi. Bywają również konserwatywne i idealistyczne, a co za tym idzie, szanują istniejący ład społeczny. Starają się do niego dosto­ sować, a nie burzyć go. Zdecydowanie preferują ewolucję zamiast re­ wolucji. Posiadają umiejętność myślenia zarówno abstrakcyjnego, jak

150

Czas urodzenia a osobowość

i realistycznego. Dzięki swojej zaradności i optymizmowi życiowemu dobrze radzą sobie z przeciwnościami losu. Wiele osób bierze z nich przykład. Nic zatem dziwnego, że tak chętnie oferuje się im stanowi­ ska kierownicze lub powierza ważne sprawy. Wagi z tej dekady działają efektownie i z wielkim rozmachem. Nie są przy tym zarozumiale. Trzymają się swoich zasad moralnych i przyzwyczajeń. Czasami przypisuje im się charyzmę i apoteozuje ich działalność. Przy takich predyspozycjach szybko osiągają odpo­ wiednie warunki materialne i wysoki status społeczny. W ich życiu towarzyskim trwa nieustanna dobra passa. Cieszą się dużym powodzeniem. W miłości przejawiają znaczny temperament i zmysłowość. Płeć odmienna nie pozwala im zbyt długo pozostawać w stanie wolnym.

Skorpion (24 X - 22 XI) Pierwsza dekada (24 X - 2 XI)

Urodzeni w pierwszej dekadzie są pod podwójnym wpływem Marsa. Silne oddziaływanie tej planety sprawia, że urodzeni w tym okresie są najbardziej wojowniczy i agresywni ze wszystkich Skor­ pionów. Ponadto są to osoby o ogromnej dynamice, energii życio­ wej i ambicjach. Przez całe życie starają się wykazać swoją wyższość nad innymi, podporządkować sobie za wszelką cenę otoczenie. Owa aktywność w połączeniu z wytrwałością i inwencją przynosi wy­ mierne, korzystne rezultaty w pracy zawodowej, jednak jest kłopot­ liwa w życiu osobistym. Swoim sposobem bycia zrażają do siebie otoczenie, mimo że z natury są bardzo towarzyscy. Ignorowanie cu­ dzej psychiki i wrażliwości powoduje, że są izolowani od towarzy­ stwa. Na dodatek Skorpiony nie kwapią się do przeprosin czy zadość­ uczynienia. Znajduje to również swoje odbicie w związkach małżeń­ skich - są one często nieudane, również i z tego względu, że Skorpio­ ny, a z pierwszej dekady szczególnie, mają duże potrzeby seksualne, a hamulce w tym względzie wyjątkowo słabe. Prowadzi to, rzecz

Skorpion

151

jasna, do niewierności małżeńskiej, o ile swoich potrzeb Skorpion nie zaspokoi w łożu małżeńskim. Na pocieszenie trzeba przyznać, że spośród urodzonych w tej dekadzie wywodzi się wielu wybitnych wodzów - nieraz tyranów, dowódców, odkrywców i znakomitych lekarzy. Druga dekada (3 - 12 XI)

Urodzeni w tej dekadzie są pod opieką Marsa i Urana. Jeżeli wpływ Urana jest korzystny, wówczas wzmacnia oryginal­ ność, niezależność, intuicję, tolerancję i nowatorstwo. Natomiast przy niekorzystnym układzie gwiazd potęguje ekscentryczność, nietole­ rancję, irracjonalność, nieodpowiedzialność, chaotyczność i nieobli­ czalność. Wpływ obydwu planet powoduje, że większość osób urodzonych w tym okresie to ludzie wyjątkowi. Potrafią nie tylko sami być bojow­ nikami o wolność, tworzyć nowy ład, zadziwiać dynamiką i siłą wo­ li, ale pociągać i inspirować do tego innych. Skorpiony z tej dekady to na ogół osoby bardzo inteligentne, ory­ ginalne i niekonwencjonalne. Doskonale radzą sobie na stanowiskach kierowniczych, i to zarówno w pracy zawodowej, jak i społecznej. Przy kumulacji niekorzystnych cech charakteru osoby te przeja­ wiają dużą agresję, chęć przewodzenia za wszelką cenę oraz nietole­ rancję. Najczęściej cechy te u poszczególnych osób są przemieszane, stąd spotykamy Skorpiony uczciwe i obiektywne, lojalne i przyjaciel­ skie. W przeciwieństwie do Skorpionów z pierwszej dekady, te są mile widziane w towarzystwie, gdyż mają dużą wiedzę, są błyskotliwe, dowcipne i na ogół elokwentne. Czasem jednak trudno przewidzieć do końca ich zachowanie; mogą zaskoczyć czymś nieprzyjemnym. Trzecia dekada (13 - 22 XI)

Urodzeni w trzeciej dekadzie są pod podwójnym wpływem Marsa i Wenus. Wenus łagodzi groźne wpływy Marsa, przez co Skorpiony z tej de­ kady są najłagodniejsze i najmniej konfliktowe. Odznaczają się cha-

152

Czas urodzenia a osobowość

rakterystyczną dla Skorpionów inteligencją i życiową elastycznością, jednak nie dążą na siłę do zdominowania otoczenia. Starają się zrozu­ mieć innych ludzi, potrafią nawet przyznać się do popełnionych błędów, a czasami wyciągają z nich wnioski. W swoim działaniu przejawiają dynamizm, zaangażowanie, entuzjazm i konsekwencję. Osiągają duże sukcesy w pracy zawodowej. Są bardzo towarzyskie i nie muszą zabiegać o przyjaciół, gdyż ich sposób bycia jest o wiele bardziej sympatyczny niż poprzedników. Ułatwiają im to uroda i wdzięk osobisty. Lubią płeć odmienną, są kochliwe, a w wierności małżeńskiej nie zawsze potrafią wytrwać. W ich pożyciu małżeńskim dochodzi czasami do spięć. Skorpiony z trzeciej dekady starają się w maksymalny sposób łagodzić sytuację i okazywać wiele zrozumienia dla partnera życiowego, jednak cza­ sem trudno im zapanować nad emocjami. Mimo to prowadzą najczę­ ściej dużo spokojniejsze i szczęśliwsze życie niż Skorpiony z poprze­ dnich dekad. Zdolność do wyszukiwania słabych punktów u przeciwnika, do­ ciekliwość oraz intuicja stwarzają im duże szanse w kryminalistyce, farmaq"i, internie. Lubią zapach leków. Znakomicie też czują się w ro­ li żołnierzy i dowódców. Bywają na ogół znakomitymi szefami.

Strzelec (23 XI - 21 XII) Pierwsza dekada (23 XI - 2 XII)

Urodzonymi w pierwszej dekadzie opiekuje się Jowisz oraz Merkury. Planeta ta obdarza swoich podopiecznych inteligencją i sprytem ży­ ciowym. Strzelcy z tej dekady są bardzo lubiani, darzeni szacunkiem i przy­ jaźnią. Sprzyja temu ich wielkoduszność, poczucie sprawiedliwości, gotowość do pomocy i życiowy optymizm. Odnoszą duże sukcesy na niwie zawodowej dzięki nieprzeciętnej inteligencji, błyskotliwości i dużej wiedzy. Do wykonywania pracy przystępują rzetelnie przygo­ towani. Improwizacja nie jest ich specjalnością. Są zarówno dobrymi abstrakqonistami, jak i realistami. Osiąganych sukcesów nie wyko-

Strzelec

153

rzystują dla osobistych korzyści. Wystarcza im sama satysfakcja i świadomość perfekcji. Wiele osób urodzonych w tej dekadzie zdobywa znaczące pozycje w adwokaturze, handlu, pedagogice, a przede wszystkim w intere­ sach. Strzelcy są otwarci na wszelkie nowości, ciekawi świata, nowych spraw i nowych przeżyć. Mimo że swoje obowiązki wykonują rzetel­ nie, to bardzo cenią swobodę i niezależność. Stąd spotykamy wśród nich wielu podróżników i badaczy. Na ogól cieszą się dobrym zdrowiem i dużym zasobem sił wital­ nych. Zewnętrzna atrakcyjność oraz osobisty urok sprawiają, że mają powodzenie u płci odmiennej. Schlebia im to bardzo i nie pozostają na to obojętni. W związkach małżeńskich, w które wchodzą w dość młodym wie­ ku, są lojalni i wierni, gdyż ich seksualizm nie jest wybujały i nie muszą szukać przygód poza małżeńskim łożem. Druga dekada (3 - 12 XII)

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod dodatkową opieką Księży­ ca, który oddziałuje na rozwój wyobraźni, emocje, nastroje i pamięć. Strzelcy z drugiej dekady posiadają zmysł praktyczny i dużo wdzięku. Cieszą się też niemałym powodzeniem u płci przeciwnej. W pracy zawodowej rzetelnie wykonują swoje obowiązki, jednak nie zapominają też o rzetelnej zapłacie. Nie są bynajmniej skąpcami, gdyż w potrzebie wspomagają przyjaciół, a i na swoje zachcianki nie żałują pieniędzy. Nie lubią zastoju ani monotonii. Są otwarci na wszelkie nowości. Z chwilą poznania nowego zawodu bez żalu rezy­ gnują z dotychczasowego i całą swoją energię kierują na nowe tory. W doborze przedsięwzięć opierają się w dużym stopniu na intuicji. Są bez wątpienia ludźmi bardzo inteligentnymi i pojętnymi, jed­ nak zbytnio szafują swoimi siłami, co odbija się w późniejszym wie­ ku na ich zdrowiu. Spośród urodzonych w tej dekadzie wywodzi się wielu artystów, pisarzy i polityków. W życiu erotycznym są opanowani, kochają mocno, ale powierz­ chownie. Wcześnie wchodzą w związki małżeńskie i stawiają je na

154

Czas urodzenia a osobowość

pierwszym miejscu, co nie znaczy, że nie szukają czasami pocieszenia poza nimi. Rozpiętość predyspozycji zawodowych jest u nich wyjątkowo du­ ża. Świetnie sobie radzą w zawodach wojskowych, twórczych i nau­ kowych, a właściwie w tych wszystkich, które ich interesują. Do pier­ wotnych kwalifikacji Strzelców nie ma co przywiązywać wagi, gdyż i tak w ciągu życia zmienią kilkakrotnie swoją profesję. Trzecia dekada (13 - 21 XII)

Urodzeni w trzeciej dekadzie znajdują się pod dodatkową opieką Sa­ turna, który wzmacnia realistyczny i praktyczny stosunek do życia. Saturn, w przeciwieństwie do Jowisza, uświadamia swoim podo­ piecznym, że każdy rozwój, każda ekspansja życiowa musi mieć swo­ je granice. Strzelcy z tej dekady mają najbardziej różnorodne charaktery, co wynika z układu opiekuńczych planet. Silny wpływ Saturna przy sła­ bym wpływie Jowisza powoduje brak rozmachu życiowego. Przy silnym wpływie Jowisza, a słabym Saturna, występuje skłonność do podejmowania ryzykownych decyzji i nieanalizowania swoich błędów. Osoby urodzone w tym okresie są inteligentne, dociekliwe, łatwo przyswajają sobie wiedzę i potrafią wykorzystać ją praktycznie. Na ogół są bardziej przewidujące i powstrzymują się przed zbytnim ry­ zykiem. Ograniczają się do zadań realnych w stosunku do ich możli­ wości i wykonują je z dużym zaangażowaniem. Pracę ich cechuje logika i porządek. Większą wagę przywiązują do spraw istotnych, na­ tomiast bagatelizują często drobiazgi. Otaczają się ludźmi odpowie­ dzialnymi, mądrymi i lojalnymi. W towarzystwie są mile widzianymi kompanami. Ich dobry humor i trafne oceny rozładowują niejedną napiętą sytuaq"ę. Znany jest ich obiektywizm i duża odwaga cywilna. W obliczu jawnej niesprawiedliwości nie ugną się przed niczyim autorytetem i nic będą obawiać się żadnych konsekwencji. Bardziej niż poprzedni­ cy mają rozwinięty popęd seksualny. W związki małżeńskie wchodzą również wcześnie. Przywiązują ogromną wagę do domu i rodziny, i dlatego starają się bardzo tuszować swoje romanse.

Koziorożec

155

Koziorożec (22 XII - 20 I) Pierwsza dekada (22 - 31 XII)

Urodzeni w pierwszej dekadzie są pod opieką Saturna i dodatkowo Jowisza. Wzmacnia to w nich systematyczność i syntezę działania. Osoby z tej dekady są z zasady nieufne wobec otoczenia. Uważa­ j ą c e prawdziwych, bezinteresownych przyjaźni nie ma na świecie, a wszelkie obietnice i przysięgi składa się po to, aby ich nie dotrzy­ mywać. Są przeciwnikami wszelkich nowości, boją się ich, funkcjonu­ ją najlepiej w raz już ustalonym porządku świata. Sprawiają wrażenie ludzi oschłych, cynicznych i nieufnych, sztyw­ nych i chłodnych. W rzeczywistości jednak jest to tylko ich poza ochronna, gdyż są wyjątkowo wrażliwi i pełni obaw. Nie rozumieją innych i nie pragną sarni być rozumiani. Starają się zachować w tym względzie całkowitą niezależność i samowystarczalność. Tworzą własny system wartości i kierują się nim w życiu. Mają sobie tylko znane powody do nieufności. Z natury są małomówni, chłodni i z po­ zoru mało serdeczni. Często spowodowane to jest kompleksami lub brakiem talentów towarzyskich. Osoby urodzone w pierwszej dekadzie są wobec siebie bardzo wymagające, poważnie traktują swoje błędy i niedociągnięcia, anali­ zują i starają się unikać ich w przyszłości. Krytyczny stosunek do własnych osiągnięć sprawia, że nie muszą mieć nad sobą kontroli. Odpowiada im praca, w której trzeba samodzielnie podejmować de­ cyzje. Z tej dekady wywodzą się najczęściej ludzie skromni, którzy suk­ cesy lub karierę osiągają dzięki wieloletniej pracy. Druga dekada (1 - 10 I)

Urodzeni w drugiej dekadzie znajdują się pod dodatkową opieką Marsa, który daje im siło przebicia, bojowość i spontaniczność. Po­ nadto są to osoby wojownicze, rozdarte wewnętrznie, skore do po­ święceń, a nawet męczeństwa, lecz także obdarzone dużymi walora­ mi intelektualnymi, które w połączeniu z rozwiniętym poczuciem obowiązku i samodyscypliną przynoszą znaczne efekty.

156

Czas urodzęnia a osobowość

W porównaniu ze swoimi poprzednikami łatwiej okazują uczucia, są bardziej spontaniczni w sprawach intymnych i otwarci na nowości. Mimo to, ze względu na swoją wrażliwość, wolą tworzyć własny świat, niedostępny nawet dla najbliższych. Są bardzo uczuciowi, ale bronią się przed niewolą namiętności. Nie chcą dopuścić do braku kontroli nad sobą i nie poddają się instynktowi. Aby uniknąć rozcza­ rowania i cierpienia, wolą rezygnować nawet z ewentualnej rozkoszy. Małżeństwa zawierają raczej późno, i to najczęściej z rozsądku. Na ogół są to związki udane, ale pozbawione wielkich emocji i miłosne­ go szaleństwa. Koziorożce z tej dekady lubią dostatek i w późniejszym wieku osiągają go. Zarówno w hojności, jak i oszczędności zachowują umiar. Swój majątek podporządkowują dalszym celom. Jeżeli ktoś potrzebuje inteligentnego i bezstronnego doradcy, to lepszego od Koziorożca z tej dekady nie znajdzie. Ponadto Kozioroż­ ce posiadają cechy predestynujące ich na wybitnych dowódców, po­ lityków i działaczy. Ich plany przemyślane są w najdrobniejszych szczegółach. Realizują je konsekwentnie, nie zdając się na przypadek ani nie oczekując pomocy od innych. Trzecia dekada (11 - 20 I) Urodzeni w trzeciej dekadzie są pod dodatkową opieką Urana, który obdarza swoich podopiecznych wyobraźnią i idealizmem. Zdaniem astrologów, osoby te są bardziej interesujące i niebanalne niż urodzeni w dwóch pozostałych dekadach. Trudno przewidzieć, kiedy Kozioroż­ ce z trzeciej dekady, działające dotąd logicznie i racjonalnie, wyrwą się spod własnej kontroli i zaczną burzyć dotychczasowy ład. Poprzez nisz­ czenie istniejących struktur i więzi zyskują nowe wartości duchowe i za­ czynają wszystko od początku. Na co dzień są nieufne, wrażliwe i skry­ te. Od poprzedników różnią się jednak silną potrzebą ekspresji. Wśród Koziorożców z tej dekady jest wielu artystów, którzy twór­ cze niepokoje i wyobcowanie przenoszą na wytwory sztuki. Również z tej dekady wywodzi się wielu filozofów, teologów i myślicieli, gdyż zamknięte w sobie i głęboko wrażliwe Koziorożce przejawiają skłon­ ności do abstrakcyjnych spekulacji myślowych i mistycyzmu.

Wodnik

157

Koziorożce potrafią czasem zaskakiwać otoczenie nietypowym zachowaniem, oryginalnymi pomysłami i gustami. Niekiedy jest to za­ chowanie wręcz szokujące, które należy traktować jako wyraz buntu przeciw smutkowi egzystencji. Z reguły to, co nagłe, szybko przemija, bo chociaż Koziorożce z tej dekady cechuje oryginalność, to jednak pozostają nieodrodnymi dzieć­ mi swojego znaku. Są ambitne, wytrwałe, sumienne i skrupulatne. Każdy podjęty zamiar realizują konsekwentnie, Z uporem. Mają roz­ winięte poczucie indywidualności i niezależności, a także skłonności samotnicze.

Wodnik (21 I - 20 II) Pierwsza dekada (21 - 30 I) Urodzeni w tej dekadzie są pod opieką planety Wenus, która symbo­ lizuje piękno, miłość i harmonię. Osoby z pierwszej dekady często bujają myślami w obłokach, nie interesując się zupełnie sprawami przyziemnymi. Odznaczają się wysokim poziomem intelektualnym i błyskotliwością. Są to jednak izolujący się idealiści. Trudno jest ich włączyć w system stałych obo­ wiązków, gdyż fascynuje ich jedynie walka o szczytne ideały, często zgoła nierealne. Na co dzień są ludźmi miłymi, dobrotliwymi, tole­ rancyjnymi, nie interesują się plotkami, nie uczestniczą w żadnych rozgrywkach personalnych ani nie zabiegają o korzyści osobiste. Bro­ nią słabszych i pokrzywdzonych, zwalczają wyzysk i niesprawiedli­ wość. Czynią to wyłącznie metodami pokojowymi, gdyż na walkę fi­ zyczną są nazbyt bojaźliwi - sami ulegają przemocy. W pracy zawodowej, szczególnie zespołowej, są bardzo pożądani, gdyż ich pomysły organizatorskie i racjonalizatorskie przynoszą pożą­ dane efekty. Sami nie zabiegają o wyróżnienia ani o korzyści material­ ne. Z taką mentalnością trudno jest się dorobić większego majątku. Wodniki z tego okresu są bardzo uczuciowe i zdolne do przeży­ wania wielkich namiętności. Szybko się zakochują, lecz starają się tego nie okazywać. W demonstrowaniu miłości i czułości są bardzo

158

Czas urodzenia a osobowość

powściągliwe. Tolerują jednak kontakty pozamałżeńskie swoich współmałżonków. Nie czują wcale zazdrości. Najważniejsza jest dla nich przyjaźń i zrozumienie. Druga dekada ( 3 1 1 - 9 II)

Urodzeni w drugiej dekadzie znajdują się pod silnym wpływem Sa­ turna, planety symbolizującej upływ czasu. Wodniki z tego okresu są niezwykle uduchowione, mają skłonno­ ści do mistycyzmu i parapsychologii; to indywidualiści lubiący nieza­ leżność. Podejmują działania z natury nowatorskie i na dużą skalę, a ich utopijność często ośmiesza autora. Wodniki łatwo ulegają zwątpieniu, popadają w pesymizm i zała­ mują się nerwowo. Jako że nie uzewnętrzniają swoich uczuć, trudno jest im pomóc i nawet najbliżsi nie zawsze mogą ich pocieszyć. W życzliwym otoczeniu tryskają pełnią energii i inwencji. W wa­ runkach niekorzystnych usuwają się w cień i pracują w pojedynkę. Najlepiej czują się w wolnych zawodach. W ich sferze erotycznej jest tak jak i w życiu. Są otwarci na wszel­ kie rodzaje i formy miłości, tolerancyjni i lojalni. Jeżeli przestają ko­ goś darzyć uczuciem, przeprowadzają z nim szczerą rozmowę. Wo­ dnika trudno utrzymać w małżeńskim systemie obowiązków, nato­ miast zupełnie znośne jest współżycie z nimi w wolnym związku. Wodniki z tej dekady często trapią różnego rodzaju dolegliwości. Najrzadziej dożywają późnego wieku. Ich najbardziej wrażliwą strefą są łydki i kręgosłup. Często chorują na bóle mięśniowe lub zapalenie żył. Najbardziej jednak dają się im we znaki dolegliwości kręgosłupa. Powinni dużo ćwiczyć i pływać. Najbardziej znaczącym zmysłem u Wodników jest słuch. Trzecia dekada ( 1 0 - 2 0 II)

Urodzeni w tej dekadzie znajdują się pod dodatkowym wpływem Neptuna, który w tym układzie ma wpływ niekorzystny. Potęguje nadwrażliwość, chaos emocjonalny, idealizm i nieobiektywność. Osoby z trzeciej dekady odznaczają się bardzo dużym intelektem, ale całkowitym brakiem praktycyzmu. Są to marzyciele, oderwani od

Ryby

159

życia, których myśli biegną w kierunku świata ponadzmysłowego. Posiadają nieprzeciętne zdolności, które nie zawsze udaje im się w pełni wykorzystać. Z tej grupy osób wywodzi się najwięcej wyna­ lazców, odkrywców i teoretyków. Są też najbardziej roztargnieni ze wszystkich ludzi. To na ich temat krąży wiele anegdot i dowcipów. O karierę ani fortunę nie zabiegają, a jeżeli nawet zdobędą majątek, to raczej przez szczęśliwy przypadek niż wskutek świadomych działań. W pracy zawodowej są niezwykle cenieni; zawsze gotowi do po­ święceń i lojalni. Często załamują się nerwowo i wówczas sięgają po alkohol lub narkotyki. W życiu erotycznym bardzo trudno jest im znaleźć odpowiednie­ go partnera. Są zbyt mało zdecydowani, żeby wyznać uczucie wybra­ nej osobie, a już zupełnie nie potrafią walczyć o nią. Dlatego wiele osób z tej dekady żyje samotnie. Odznaczają się dużymi zdolnościami aktorskimi. Czują się dobrze we wszystkich wolnych zawodach, gdyż mają do nich największe predyspozycje.

Ryby (21II - 20 III) Pierwsza dekada ( 2 1 l l - l III)

Urodzeni w pierwszej dekadzie są - oprócz Neptuna - pod dodatko­ wą opieką Saturna. Hamuje on negatywne oddziaływanie Neptuna, zmniejszając chaos emocjonalny i nieprawidłową ocenę rzeczywisto­ ści. Ponadto wzmacnia zdolności do stabilizacji i organizacji. Saturn pozostawia również ujemny ślad w osobowości Ryb, gdyż zaszczepia w nich poczucie destrukcji i tragizmu. Urodzeni w tej dekadzie odznaczają się bogactwem wewnętrz­ nym, intuicją i wyobraźnią. Nie są też pozbawieni fantazji. Ich cha­ rakter i osobowość trudno ściśle określić. Są to na pewno osoby bar­ dzo wrażliwe, subtelne, ale zbyt łatwo, szczególnie w młodym wieku, ulegają wpływom. Trudno im rozróżnić, co jest dla nich dobre, a co złe. Są naiwni i łatwowierni. W pracy zawodowej najchętniej stronią od rywalizacji, ale jeżeli

160

Czas urodzenia a osobowość

już los przydzieli im trudne zadanie, wówczas okazują się świetnymi organizatorami, przejawiają inwencję twórczą i potrafią zabłysnąć na tle innych. Nieźle sobie radzą również w pracach społecznych. Osią­ gają sukcesy w dziedzinach humanistycznych, przyrodniczych i arty­ stycznych. Nieraz są to osiągnięcia genialne. Osoby z tego okresu cieszą się na ogół powodzeniem i sympatią otoczenia, same natomiast mają trudności z doborem przyjaciół lub partnerów życiowych, gdyż stawiane przez nie wymagania są nie­ zwykle wysokie, a czasem nawet nierealne. Druga dekada ( 2 - 1 1 III)

Urodzeni w drugiej dekadzie są pod dodatkową opieką Jowisza. Wpływ tej planety inspiruje ich do podnoszenia swego poziomu umysłowego. Osoby urodzone w tym okresie znacznie różnią się od poprzedni­ ków. Są lepiej zorganizowane, działają bardziej planowo i właściwiej oceniają rzeczywistość. W pracy zawodowej przejawiają duże zdolno­ ści organizacyjne, aczkolwiek wolą przedsięwzięcia na mniejszą ska­ lę. Również w pracy społecznej są niezwykle cenione za swą opiekuń­ czość i życzliwość. Innych traktują serdecznie i po przyjacielsku. Mają duże zdolności w zdobywaniu wiedzy oraz nauce języków obcych. Pomaga im w tym wrodzona intuicja, którą najczęściej się w życiu kierują. Ona to podpowiada im, kto jest dla nich odpowie­ dnim partnerem lub towarzyszem na długie lata, ostrzega przed nie­ bezpieczeństwem i złymi ludźmi. U Ryb często emocje górują nad racjonalnymi przesłankami. Ich stan psychiczny przechodzi z jednej skrajności w drugą. Podobnie jest z osobami urodzonymi w tej dekadzie; od namiętności do wściekłości jest u nich bardzo blisko. Przeżywają duże rozterki, niepokój i nie­ pewność. Korzystny jest dla nich stały związek, gdyż łatwiej jest go utrzymać. Natomiast związek typu partnerskiego może przekreślić nawet chwilowe wzburzenie. Ryby mają delikatny organizm i słaby charakter. Łatwiej więc niż inni ulegają wszelkim nałogom. Powinni unikać sytuacji stresowych, gdyż przykrości przeżywają silniej niż inni.

Ryby

161

Trzecia dekada (12 - 20 III) Urodzeni w trzeciej dekadzie są pod dodatkową opieką Marsa, który dodaje im odwagi i pasji oraz wzmaga intensywność ich przeżyć. Osoby z tego okresu najbardziej różnią się od pozostałych Ryb. Tak jak ich poprzedniczki, kierują się w życiu głównie intuicją i pod­ świadomością i mają bogate życie wewnętrzne, jednak cechy te, zdo­ minowane przez wpływy Marsa, wykorzystują do walki o swoje ide­ ały. Są wrażliwe na niesprawiedliwość i cierpienie innych. Chciałyby, w miarę swoich możliwości walczyć z nieprawościami i czynić świat lepszym. Swoim zaangażowaniem często narażają się na nieprzyjem­ ności. Kiedy zawodzą ich ideały, przeżywają to bardzo, jednak wnio­ sków na przyszłość nie wyciągają. Nadal z pasją powracają do po­ przedniej działalności, nie przywiązując wagi do własnych korzyści. W swoich marzeniach chcą walczyć o sprawy innych, być błędnymi rycerzami, Judymami i pogromcami smoków w jednej osobie. Tak już bywa, że za swoje dobre chęci prędzej mogą się doczekać wdzięczno­ ści od obcych niż od najbliższych. Współżycie z Rybami z trzeciej dekady jest trudne. Szybko się obrażają, nawet do szpiku kości, a przebaczają niezwykle trudno. Na­ wet jeśli dość długo jesteśmy z Rybą, to nie zawsze wiadomo, co ją w danej chwili uraziło. Nieraz nie ma nawet bezpośredniej przyczy­ ny, ale Ryba przypomniała sobie coś z przeszłości, nawet odległej, i ponownie się obraziła. Jej zły humor udziela się domownikom. Po­ woduje to sprzeczki i odgrzebywanie przeszłości. Musi upłynąć kilka dni, nim sytuacja wróci do normy.

W 1622 roku Włoch Camillo Baldo opublikował pierwszy traktat na temat analizy pisma. Mimo to pojęcie grafologu było szerzej nie­ znane aż do 24 listopada 1871 roku, kiedy to w Paryżu sześćdziesięciopięcioletni ksiądz Michoń ogłosił narodziny nowej wiedzy - gra­ fologu. Prowadzone przez czterdzieści lat badania nad listami wiernych i przyjaciół pozwoliły na stwierdzenie zbieżności między kształtem pisma a charakterem ich autorów. Jego uczeń, Jean Crepieux-Jamin, kontynuując dzieło mistrza, ustalił zasady klasyfikacji pisma na podstawie siedmiu kryteriów: kształtu, kierunku, rozmiaru, nacisku, szybkości, ciągłości i układu. W ten sposób wytyczone zostały zarysy nowej wiedzy. Grafologia zy­ skała uznanie poza granicami Francji. Wielu psychologów, m.in. Szwajcar Max Puhver, Niemiec Ludwik Klage czy Francuz Le Senne, wzbogaciło możliwości interpretacji pisma.

Twoje pismo odsłania Twoje wnętrze

163

Twoje pismo odsłania Twoje wnętrze To, że na podstawie charakteru pisma można wiele dowiedzieć się o człowieku, wiadomo od dość dawna. Niejednoznaczna jest tylko ocena tej metody. Jak to zwykle bywa w życiu, jedni ją przeceniają, a drudzy nie doceniają jej znaczenia. Charakter pisma jest, zdaniem wielu psychologów czułym i ścisłym odzwierciedleniem charakteru, skłonności, wad i zalet, uczuć i namiętności. Badaniem pisma zajmuje się grafologia. W jej ramach należy roz­ różnić dwa zakresy. Pierwszy - określany mianem grafometrii - zaj­ muje się analizą rękopisu lub tylko podpisu, w celu stwierdzenia, czy wyszedł on spod pióra określonej osoby. Dokonuje się tu również analizy pisma maszynowego, aby potwierdzić, czy tekst został napi­ sany na przedstawionej do badań maszynie. Metoda ta nie budzi wąt­ pliwości, jest powszechnie stosowana w kryminalistyce, bankowości, przez historyków itd. Drugi zakres obejmuje określenie charakteru, temperamentu i in­ nych cech człowieka na podstawie jego pisma. Dział ten dawniej nazywany był psychografologią. Obecnie na ogół używa się tylko określenia grafologia. Duże znaczenie w analizie grafologicznej ma kształt liter, odle­ głość między nimi, pochylenie, łączenie, margines, kształt znaków pi­ sarskich itd. Doświadczony grafolog może na podstawie badanego tekstu po­ wiedzieć bardzo dużo o autorze. Nie potrafi tylko określić wieku ani płci danej osoby. W szkole wszyscy uczymy się kształtnego i wyraźnego pisma we­ dług przyjętych wzorców. W tym czasie litery wielu uczniów są podobne. Z biegiem lat zapominamy o wzorcach i każdy z nas znie­ kształca pismo na swój sposób. Kiedy forma ta utrwali się, mówimy o charakterystyce pisma danej osoby. U jednych owa dojrzałość pi­ sma następuje w wieku 20-30 lat, a u innych kształtuje się przez całe niemal życie.

164

Grafologia

Z czego wynika zróżnicowanie pisma Każdy człowiek na swój sposób wyraża myśli i odczucia. W kształt i topografię pisma wpisuje więc również swoje dążenia, obsesje i na­ wet najbardziej ukryte cechy. Pismo jest produktem mózgu. Mimo że pióro, którym piszemy, trzymamy w dłoni, to jej ruchami kieruje mózg, odpowiedzialny za treść i formę tekstu. Ch. Szyller stwierdza: „Na ręku człowieka jest cała sieć drobnych, bardzo wrażliwych ner­ wów, silnie reagujących na najmniejszy impuls mózgu. Dlatego też w charakterze pisma uwidacznia się dusza, nastrój i uczucia piszące­ go. Wszystko co jest tworem ludzkiej myśli, każde dzieło geniuszu ludzkiego nosi na sobie piętno swego twórcy - odbija i odzwierciedla właściwą cechę jego charakteru". Wśród grafologów modne jest stwierdzenie, że „podpis nas repre­ zentuje, a pismo obnaża".

Czy dwoje ludzi może mieć identyczny charakter pisma Zastosowanie komputerów w badaniach grafologicznych ułatwiło odpowiedź na to frapujące pytanie. Podobnie jak w przypadku linii papilarnych, praktyczna możliwość powtórzenia identycznych cech nie zdarza się. Zazwyczaj grafolodzy analizują 12 podstawowych cech pisma. Przy takiej skali prawdopodobieństwo znalezienia iden­ tycznych charakterów pisma wynosi jeden do stu milionów. Ponadto istnieją jeszcze szczegółowsze kryteria badawcze, w wyniku których możliwość powtórzenia równa jest zeru.

Dziś i jutro grafologii Obecnie dziedziną tą zajmuje się profesjonalnie wielu specjalistów. Często pracują dla dużych przedsiębiorstw, analizując przydatność kandydatów do pracy na określonych stanowiskach. Swoją opinię

Dziś i jutro grafologu

165

wydają wyłącznie na podstawie analizy pisma, kandydata zaś nie oglądają na oczy. Coraz modniejsza staje się również metoda grafologicznego koja­ rzenia par małżeńskich. Pismo zdradza skłonności do alkoholizmu, kłamstwa, niewierności czy homoseksualizmu. Statystyka francuskie­ go instytutu narodowego wykazuje, że na tysiąc małżeństw około 40 rozwodzi się po dziewięciu latach współżycia. Natomiast jedno z biur matrymonialnych, prowadzone przez psychografologa, chlubi się tylko pięcioma rozwodami na tysiąc skojarzonych małżeństw!

Pismo rozwlekłe i miękkie osoby „bujającej w obłokach", niebezpiecznie marzycielskiej, o niezdecydowanym charakterze, nieraz bardzo sympatycznej, ale na jej słowie polegać nie można. Jej życiowa dewiza to: jakoś tam będzie!

Nacisk dłoni nierówny: pismo sangwinika. Wyrazy kreślone z dużą energią są oznaką zdrowia i siły.

166

Grafolog la

Temperament nerwowy. W charakterystycznie stawianych znakach w kształcie litery „v" doszukać się można zaawansowanej nerwicy wegetatywnej.

Temperament choleryczny. W danym przykładzie poszczególne wiersze pisma mają tendencję do obniżania się, co zdradza skłonność do pesymizmu.

Temperament flegmatyka. Pismo należy do osoby o jsposobieniu pogodnym, ale biernej i leniwej.

Dziś i jutro grafologii

167

Typowe pismo skąpca. Wyrazy lekko pochylone w lewą stronę znamionują charakter nieszczery, obłudny. Wykrzywione linie w wysokich laskach liter wskazują chorobę układu krążenia.

Podpis osoby z manią ekscentryczności

Pismo narkomana

168

Grafologia

Wyrazy kończące się literą z wydłużoną kreską świadczą o braku logicznego myślenia i zdrowego rozsądku. Długie krechy przecinające literę ,.t" charakteryzują entuzjastów. Łatwo ich poderwać do czynu, ale i nietrudno zgasić zapał.

Pismo mizantropa ze skłonnościami samobójczymi

Pismo nieskomplikowane, bez łuków i wykrętasów: natura szczera, prosta. obdarzona wysokim poczuciem godności osobiste].

Dziś i jutro grafologii

169

Podpis osoby dumnej. Gruba krecha pod autografem znamionuje naturę silną, ale porywczą, popedliwg. Łatwo może komuś wyrządzić krzywdę, której później żałuje.

Pismo wyraźne - mocne i zdecydowane laski długich liter (np. t, I, f, d, b) świadczą o silnej woli, naturze stanowczej, odpowiedzialnej, solidnej w działaniu. Ludzie o takim charakterze pisma cenią sobie wysoko honor. Można na nich liczyć jak na Zawiszę.

170

Grafologia

Kryteria analizy Dla grafologa ważne są wszystkie szczegóły, natomiast dla amator­ skiego zorientowania się w kryteriach analizy podajemy wybrane pa­ rametry za Ch. Szyllerem. Pismo pochylone w lewo, o literach wygiętych z mocnym przyciskiem - nie­ szczere intencje, wręcz obłuda i kłamstwo. Pismo drobne, nieczytelne, z wierszami opadającymi - delikatność i wraż­ liwość. Pismo ścisłe, drobne, bez odstępów między literami, czasem z połączonymi wyrazami - osoba o wąskich horyzontach umysłowych. Jeżeli pismo pochylone jest w prawo - płytki umysł, egoizm, drobiazgowość i poddawanie się trudnościom życiowym. Pismo z pięknymi, lecz nie połączonymi ze sobą literami - umysł twórczy i bujna wyobraźnia, ale również brak praktyczności i tzw. zdrowe­ go rozsądku. Pismo z ładnymi i połączonymi ze sobą literami - człowiek myślący logicz­ nie, konsekwentny i praktyczny, lecz zupełnie pozbawiony wyo­ braźni. Pismo ładne, o literach średniej wielkości, niezbyt ścisłe i z odstępami - to pismo tzw. normalne, osoba zrównoważona, inteligentna i ogólnie utalentowana. Pismo rozwlekłe, rozrzucone, o okrągłych literach nie łączących się ze sobą

- człowiek rozrzutny, niestały w uczuciach i zmiennych poglą­ dach, czasem sadysta. Pismo z podnoszącymi się wierszami - duży temperament, bystry urnysł, ambicja, odwaga i zdecydowanie oraz żądza władzy.

Kryteria analizy

171

Pismo z opadającymi wierszami - pokora, flegmatyczność, brak silnej woli i odwagi. Pismo o równych wierszach - osoba bardzo zrównoważona, zadowolo­ na ze swoich osiągnięć, pewna siebie i umiarkowana w tym, co robi. Równe wiersze na papierze bez linii i kratek - pewność siebie, opanowa­ nie, silna wola, stałość i konsekwencja. Pismo o wierszach pofalowanych, wężykowatych - dyplomatyczne uzdol­ nienia, duża elastyczność życiowa i umiejętność wykorzystywania nadarzających się okazji. Pismo z literami zniekształconymi, pochylonymi w różne strony - charakter zmienny, chwiejny, temperament nieokiełznany, osoba często trwoniąca energię, niekiedy też opryskliwa. Litery kształtne i harmonijne - duże poczucie estetyki, inteligencja i krasomówczość. Litery śmiało kreślone, wydłużone, pisane z naciskiem - charakter wojow­ niczy, zdecydowany, wręcz niebezpieczny. Pismo o literach grubych i zniekształconych - zaburzenia psychiczne lub skłonności do nich. Pismo z cienkimi, karykaturalnymi literami - osoba o wesołym usposobie­ niu, skłonna do różnego rodzaju dziwactw. Pismo okrągłe i proste - osoba skromna, dobrotliwa, delikatna i zgod­ na we współżyciu. Pismo kwadratowe - natura szorstka, twarda, zdecydowana, o silnej woli.

172

Grafolog ia

Pismo o ledwie zaznaczonych literach - osoba lekkomyślna i niefra­ sobliwa . Duże litery nieznacznie wystające nad litery małe - osoba energiczna, praktyczna, aktywna zawodowo i skromna. Duże litery zbyt wystające nad litery małe - bujna wyobraźnia, romantyzm. Duże litery pisane na wzór drukowanych - poczucie estetyki i zdolności artystyczne. Duże litery zakończone powrotną grubą kreską - oschłość, egoizm, zdol­ ność do okrucieństwa i brak współczucia. Małe litery, grube i gęsto pisane - osoba skąpa i często z zachmurzonym obliczem. Pismo szerokie - życiowa praktyczność, niezbyt duża wyobraźnia, ale za to zdrowy rozsądek i opanowanie. Małe litery z długimi kreskami kończącymi wyraz - hojność, marnotraw­ stwo i niedbałość o własne interesy. Kropki i przecinki grube i duże - szorstki charakter, upór i egoizm. Podpis prosty i wyraźny - duma, samodzielność i silna wola. Podpis osoby na wysokim stanowisku. Podpis o misternie skomplikowanym zakończeniu - osoba chełpliwa, o sła­ bej woli i nie stroniąca od kłamstwa. Podpis zakończony kropką - pesymizm, podejrzliwość i ostrożność. Podpis z zakończeniem spadającym małym łukiem - usposobienie wojow­ nicze, duży temperament i uporczywe obstawanie przy swoim.

Pismo ludzi genialnych

173

Podpis zakończony ostrymi zygzakami - duża energia życiowa, żelazna wola i dążenie do dominacji. Brak zakrętasa przy podpisie - osoba trzeźwo patrząca na życie, przeni­ kliwa i pozytywnie nastawiona do otoczenia.

Pismo ludzi genialnych Oddzielne zagadnienie stanowiła analiza pisma ludzi uważanych po­ wszechnie za genialnych. Próbowano wyodrębnić jakieś szczególne związki w stawianych przez nich znakach pisarskich. Jednym z psy­ chologów, próbujących znaleźć wspólny mianownik dla pisma ludzi

ALBERT EINSTEIN

174

Grafologia

genialnych, był wioski naukowiec Cesare Lombroso. W 1904 roku opublikował słynną już dziś pracę Grafologia, w której wiele miejsca poświęcił pismu wielkich ludzi. Oto niektóre jego stwierdzenia: „[...] Charakterystyczną cechą pisma ludzi genialnych jest forma drukowana wielkich liter, wyrobione, uproszczone pismo, ostrość i wyrazistość linii, a ostatnie litery słów są znacznie mniejsze od pierwszych. Osoby genialne, które łączą wszystkie litery w każdym słowie, są rozważne i mają sąd wytrawny, obliczają każdy krok i skutki swych postępków i czynów, np. Mazarin, Bismarck. Oddalenie poszczególnych liter jest charakterystyczne dla annalistów, obserwatorów, poetów i powieściopisarzy oraz muzyków, np. Ariosto, Chataubriand, Verdi.

SARA BERNHARDT

Pismo ludzi genialnych

175

Artyści mają harmonijnie zarysowane luki, niełączność liter, nato­ miast litery b, g, f, k i ł kreślone są w kształcie prostych linii. Stanowczość: i szybkość decyzji przy jasnym, trzeźwym sądzie i ostrożności przejawia się u tych, którzy wielkie litery stawiają osob­ no, łącząc natomiast wszystkie małe litery, jak np. Napoleon czy Goethe. Bardzo często spotyka się u ludzi genialnych różne skomplikowa­ ne zakrętasy podpisów". Czy te sprzed blisko wieku spostrzeżenia są trafne? Próbując to zgłębić, przeanalizujmy reprodukcję rękopisów Alberta Einsteina i Sary Bernhardt. W piśmie Einsteina charakterystyczne są małe litery. Świadczy to o wrażliwości autora, skromności i życiu w wewnętrznym świecie. Duże litery nie zachowują proporcji. Z kolei litera „A" w podpisie wskazuje na zdolności techniczne i architektoniczne, jak również świadczy o dużych predyspozycjach do nauk ścisłych. Ukształtowa­ ny margines po lewej stronie znamionuje duże poczucie estetyki. Pismo znakomitej aktorki Sary Bernhardt charakteryzuje się ma­ łym formatem, pochyłością i proporcjonalną interlinią oraz wieloma ozdobnikami w formie różnych zawijasów. Powyższe elementy

Podpisy niektórych wybitnych twórców. Oc góry: Fryderyk Chopin, Piotr Czajkowski, Fryderyk Schiller, Heinrich Heine, Antoni Czechow.

176

Grafologia

świadczą o dużym poczuciu piękna i harmonii oraz ogromnej wyo­ braźni. Pętle przy dużych literach potwierdzają wielkie uzdolnienia taneczne i muzyczne artystki. Przerwy między literami wskazują na jej dużą intuicję. Sposób przekreślania litery „ t " świadczy o dużej am­ bicji i pracowitości.

Pismo ludzi szczęśliwych Tym razem uwagę swoją skupmy na tych cechach grafologicznych, które wskazują na szczęście. Jak piszą osoby, które osiągnęły pewien stopień szczęścia? Na to pytanie spróbujmy odpowiedzieć za hiszpańskim magazy­ nem „Vie N u o v e " . O tym, czy dana osoba może być naprawdę szczęś­ liwa, mówi wiele elementów jej pisma. Litery powinny być duże lub normalne, gdyż drobne litery zdradzają najczęściej nieśmiałość, zaha­ mowania i małą komunikatywność. Dochodzi do tego jeszcze brak wiary we własne możliwości i uleganie wpływom osób o silniejszej konstrukcji psychicznej, a więc cechy, które nie sprzyjają osiąganiu szczęścia, Osoby zadowolone ze swego życia starają się pisać litery proste, pozbawione ozdobników. Skomplikowany bowiem sposób pisania zwłaszcza dużych liter - jest charakterystyczny dla osób przesadnie podkreślających własne zalety. Osoby szczęśliwe stosują na ogół pismo okrągłe lub mieszane. Pismo kanciaste natomiast charakteryzuje ludzi o surowym i nieprze­ jednanym charakterze. Wpływ ma również tempo pisania. Osoby spokojne wewnętrznie piszą wolno lub w miarę szybko, ludzie zaś pragnący dopiero zaznać wewnętrznego spokoju piszą w pośpiechu. Ważny też jest sposób łączenia liter. Ci, którzy łatwo nawiązują kontakty, łączą ze sobą po 2 lub 3 litery, czasem więcej. Duże litery są połączone przeważnie z następnymi. Wśród osób szczęśliwych można wyodrębnić liczną grupę za­ kochanych. Jednym z elementów, który wskazuje na prawidłowo

Pismo ludzi szczęśliwych

177

ukształtowany system uczuciowy - zdolność do kochania i bycia ko­ chanym - jest nachylenie liter. Lekkie pochylenie w prawo świadczy o uczuciowości i umiejętności obdarzania miłością. Przeciwieństwem jest pismo pochylone w lewo, wskazujące na oziębłość lub bierność w miłości. Nachylenie zmienne świadczy o niezrównoważeniu emo­ cjonalnym. Proste i pionowe litery stawiają zazwyczaj osoby, które są w stanie w pełni kontrolować swoje uczucia. Znaczącym czynnikiem jest także odstęp między słowami, który zwykle odpowiada miejscu zajmowanemu przez literę „m". Słowa bardziej od siebie oddalone dowodzą podświadomej chęci oddalenia problemów, z którymi boryka się autor. Wskazuje to rów­ nież na trudności w podejmowaniu ważniejszych decyzji.

Zamazany podpis - niezadowolenie z siebie, konflikty wewnętrzne, poczucie braku szczęścia

Wznoszący się podpis oraz zygzak, który lekko przekreśla litery pragnienie „poprawienia siebie".

Felipe Mellizo - pismo ostre, duże, wznoszący się podpis, lekkie nachylenie w prawo, lekkość i prostota podpisu świadczą, że jest on szczęśliwy.

178

Grafologia

Pismo Twojego dziecka Analiza pisma dziecka może ułatwić lepsze poznanie jego psychiki, nurtujących je problemów i znalezienie w porę na nie rady. Na ła­ mach hiszpańskiego czasopisma „Ser Padres Hoy" profesor Mauricio Xandro przekazał rodzicom na ten temat podstawowe wiadomości, których fragmenty prezentujemy. Interpretując pismo dziecka, musimy być bardzo ostrożni w swo­ ich ocenach i pamiętać, że jeszcze się rozwija i w krótkim czasie mo­ że się zmienić. Rodzice nie są w stanie dokonać fachowej analizy, ale mogą wychwycić pewne sygnały. Pierwszych informacji dostarcza nam już kierunek pisma i wielkość zajmowanego przez nie miejsca na kartce papieru. Strona lewa oznacza przeszłość. Dzieci zostawiające margines z le­ wej strony są prawdopodobnie nieśmiałe, introwertyczne i przesa­ dnie oszczędne. Pismo pochylone w lewo oznacza zwracanie się w stronę przeszłości oraz strach i niepewność. Strona prawa to przyszłość. Dzieci, które zostawiają dużo miejsca z prawej strony odczuwają niepewność jutra. Mały prawy margines oznacza zaufanie i otwartość. Litery pochylone w prawo świadczą o zdecydowaniu i inicjatywie. środek kartki to teraźniejszość. Dziecko o piśmie prostym jest zwykle panem samego siebie. Cechuje je rozsądek i roztropność. Część górna symbolizuje przymioty duchowe. Wznoszące się pismo oznacza optymizm. Część dolna to instynkty i sprawy materialne. Pismo opadające może oznaczać przygnębienie, jak również poczucie niższości. U dzieci często spotykamy zmienność charakteru pisma, co ma związek z ich chwiejnym stanem ducha. Jeżeli różnice są znaczne, to sygnał, że dziecko czuje się niepewnie, jest mu smutno i martwi się, czy jest kochane. Inną wskazówką jest wielkość liter: małe - to zdol­ ność koncentracji, duże - wiara w siebie, szczerość i radość życia. Rozważając te wszystkie elementy, grafolodzy łączą je z kształtem i sposobem pisania liter. Niektóre są bardziej znaczące niż inne, np. t, i, a lub o. T wyraża siłę woli. Nisko umieszczona poprzeczna kre-

Pismo Twojego dziecku

179

sęczka oznacza osobę uległą, a bardzo wysoko - lidera, skierowana do góry - nastawienie polemiczne, w dół - uparciucha. Kropka pisana bardzo wysoko to idealizm, nisko - materializm. Z kolei kropka w formie małego kółeczka to fantazja lub ekstrawagancja, a u dzieci niepewność. Rodzice, którzy zwracają uwagę na charakter pisma dziecka, mo­ gą w porę odkryć ewentualne kryzysy lub nieme wołanie o pomoc, zwłaszcza gdy zauważą gwałtowne zmiany. Nie znaczy to, że muszą się przejmować każdą nieprawidłowo napisaną literką. Pismo jest obrazem chwili. Po dniu pełnym wrażeń może ono różnić się od nor­ malnego. Niemniej rodzice, którzy uważają, że naprawdę odkryli coś, co może być powodem ich zmartwienia, powinni sprawdzić swoje obawy.

8 PSYCHOZABAWY

Sposób adresowania kopert zdradza wnętrze nadawcy Gdy otrzymacie list, nie wyrzucajcie koperty do kosza, lecz przyjrzyj­ cie się jej, a zauważycie wiele ciekawych szczegółów. Ze sposobu ad­ resowania koperty, z rozmieszczenia słów adresu, ze sposobu nakle­ jenia znaczka, a nawet formatu koperty można wysnuć wnioski doty­ czące cech charakteru nadawcy. Niektórzy, adresując kopertę, piszą od lewego do prawego skraju., inni wykorzystują tylko jedną czwartą powierzchni itp. Niektórzy zachowują poczucie jakiegoś ładu, a są rówrnież osoby chaotyczne, które poszczególne wiersze adresu roz­ rzucają byle gdzie. Jeśli otrzymacie od kogoś list lub być może dłużej z kimś kore­ spondujecie, możecie na podstawie niżej zamieszczonej 8-punktowej analizy poznać bliżej daną osobę. Przeczytajcie więc podaną charak­ terystykę .

1. W jednym wierszu

Imię, nazwisko i tytuł naukowy w jednym wTierszu, a numer domu poprzedza nazwę ulicy. Nadawca jest osobą ekscentryczną, zmanie­ rowaną, natomiast w gronie rodzinnym nie ma bardziej naturalnego i szczerego cziowieka od niego.

Sposób adresowania kopert

181

2. Skąpy w słowach

Ani jednego zbędnego słowa na kopercie. To osoba bez komplikacji, bez kłopotów, aktywna i praktyczna, najczęściej mężczyzna. Wytrwa­ le zmierza do wytyczonego celu i nie ma czasu na fantazjowanie. Ta ostatnia cecha sprawia, że nie potrafi adorować pici odmiennej, ale też nie cieszy się jej uznaniem. 3. Adres pisany na maszynie i pośrodku

To list urzędnika, człowieka metodycznego, ale pozbawionego polotu, przywiązującego wagę do formalnych procedur. Doskonały pracownik biurowy, wierny i przywiązany mąż, ale jednocześnie pedantyczny mi­ zantrop ze skłonnościami do uregulowanego, monotonnego życia. 4. Napis od góry do dołu

Koperta zaadresowana niedbale, linijki pisma biegną ukośnie, zna­ czek naklejony „do góry nogami". Nadawcą jest człowiek impulsyw­ ny, niedbały, pozbawiony smaku i równowagi duchowej. W życiu to­ warzyskim bywa nieobliczalny. Na spokojne życie u jego boku nie ma co Uczyć. 5. Adres pisany na maszynie, po lewej stronie koperty

Adres umieszczony zgodnie ze zwyczajem Anglosasów. Świadczy o tym, że nadawca należy do ludzi dokładnych, starannych, wielbi­ cieli tradycji i rozmiłowanych w sztuce. W stosunkach towarzyskich i w związkach uczuciowych jest uroczy, ale zamknięty w sobie. 6. Nietypowa formuła Sposób adresowania nie „Pani", ale „Dla Pani", przy czym imię i na­ zwisko podkreślone. Świadczy to, że nadawca pragnie uchodzić za człowieka zdecydowanego i nonszalanckiego. W rzeczywistości jest wrażliwy i zrównoważony. Potrafi zachowywać się z godnością. 7. Adres przesunięty

Adres został przesunięty na prawą stronę koperty, co świadczy, że na­ dawca jest człowiekiem niezaradnym i nieśmiałym. Nie potrafi zorgani-

182

Psychozabawy

zować sobie dnia i na pewno spóźnia się na spotkania. Może się zmie­ nić, ale pod wpływem energicznej i życzliwej osoby. Jest ustępliwy. 8. Imię i nazwisko nadawcy

Ktoś, kto w adresie nadawcy zamieszcza swoje imię w pełnym brzmieniu, ktoś, kto podkreśla każdy wiersz, jest człowiekiem skru­ pulatnym i nieufnym. Usiłuje wmówić sobie i narzucić innym wiarę we własną wyższość, ale w głębi duszy nie jest o tym przekonany.

Jakie otrzymujesz widokówki? Szczególnie w okresie letnim otrzymujemy od przyjaciół i znajomych widokówki z wycieczek, wczasów i podróży. Na podstawie widoku, jaki przedstawiają, oraz krótkiej treści na odwrocie pocztówki może­ my dokonać ogólnej charakterystyki nadawcy. Na podstawie za­ mieszczonego niżej opisu zaanalizuj widokówki, które otrzymałeś od bliskich i znajomych. Przeczytaj, co o nadawcy sądzą psycholodzy. Przyjemnej zabawy! 1. Widokówka humorystyczna

Żywy temperament, w pogotowiu ma zawsze ciętą odpowiedź, ale jednocześnie stara się, aby go podziwiano, co z czasem staje się nud­ ne. Powierzchowny, nie potrafi się skupić, lubiący się zabawić. 2. Widokówka z panoramą okolicy

Lubi być na oczach wszystkich. Charakter żywy, ale wyrachowany. Preferuje intensywne kolory i rytmiczną muzykę. Nie potrafi liczyć się z groszem. Przejawia wiele inicjatywy, łatwo też zmienia poglądy i zamiary. 3. Widokówka oryginalna Pedant, dyskutujący na temat drobiazgów. Brak mu pewności siebie, nie potrafi podjąć decyzji. Interesuje go wiele rzeczy naraz, żadna jed­ nak w sposób głębszy. Nie traci nigdy kontroli nad sobą.

jakie otrzymujesz widokówki?

183

4. Widok ogólny

Brak mu wyobraźni i pomysłów. Wybrał widokówkę pierwszą lep­ szą, nie zastanawiając się długo. Uważa, że nie warto tracić czasu na takie bzdury. Nie posiada szczególnych zalet ani zdolności. 5. Zabytek Przejawia ambicje intelektualisty. Miłośnik sztuki, gotów się obrazić, jeżeli się go nie zrozumie. Praca, którą lubi, potrafi go zaabsorbować całkowicie. Lubi poznawać i dowiadywać się czegoś nowego. Jest czuły i wrażliwy. 6. Widok nocny Niepoprawny romantyk. Wszystkie przejawy piękna wywołują u nie­ go głębokie wzruszenia. W życiu wykazuje wiele zmysłu praktyczne­ go. W środowisku pracy umie zaskarbić sobie szacunek. A jeśli otrzymasz kilka skreślonych słów., też poddaj je analizie we­ dług poniższego opisu. 1. „Moc pozdrowień"

Autor tych słów jest nadal skrępowany wobec Ciebie. Cierpi też z po­ wodu kompleksów i zahamowań. To typ marzyciela. Należy mu pomóc, aby wyzwolił się ze zbytniej naiwności, jaka cechuje jego myślenie i działanie. 2. Tylko zakrętas jednoliterowy

Szuka możliwości większego zbliżenia, ale bez zobowiązań. Chce zaimponować. Należy wykazać ostrożność, bo chodzi tu o taktykę i cele uwodzicielskie lub matrymonialne. Wszystko też wskazuje, że z łatwością zmienia obiekty swoich namiętności. 3. „Pozdrowienia"

Forma pełna grzeczności, ale nic nie mówiąca. Tak pisze się do znajomej. Spróbuj pomóc mu w przełamaniu tego ostrożnego nasta­ wienia, nacechowanego zbytnią rezerwą. Niech się ujawni!

184

Psychozabawy

4. Czułe słówka „Myślę zawsze o Tobie'" itp. Nie ma wątpliwości co do szczerości autora. Forma publicznych wynurzeń świadczy o pewnej naiwności. Od Ciebie zależy, czy potrafisz uczynić z tego coś więcej, czy nie. 5. Tekst żartobliwy

Staraj się go zrozumieć: to typ nieśmiały, i dlatego właśnie pragnie w żartobliwej formie pokazać swoje cechy dodatnie. Pomóż mu w tym, ale delikatnie i łagodnie, bo zrażony ucieknie. 6. Widokówka cała zapisana

Jest to albo ekshibicjonista pragnący się wyładować, albo człowiek, który traktuje Cię jak bliską osobę z rodziny. W obydwu wypadkach należy go przyhamować i skłonić do zachowania umiaru.

Co najczęściej rysujesz? Często podczas zebrań, narad, konferencji lub w trakcie rozmów tele­ fonicznych rysujemy różnego rodzaju bazgroły, bohomazy czy zawi­ jasy, niejednokrotnie bezwiednie. Gdyby przeanalizować owe „dzie­ ła", okazałoby się, że pewien motyw lub motywy powtarzają się. Świadczą one o niektórych cechach naszego charakteru. A zatem, jeśli rysujesz... Fryzury

Jesteś typem refleksyjnym, lubisz filozofować. Twoje uczucia są szla­ chetne. Kochasz piękno w każdej postaci. Masz zdolności arty­ styczne. Zwierzęta

Lubisz dzieci, zwierzęta i przyrodę. Masz wrodzoną skłonność do roztaczania opieki nad innymi, stąd Twoja mocna więź z rodziną. Od­ czuwasz czasem potrzebę bycia w samotności.

Co najczęściej rysujesz?

185

Karykatury

Czujesz się nieadekwatnie do wieku. Za dużo myślisz o przyszłości i planujesz na wyrost. Masz zmysł krytyczny. Czasem cechuje Cię zło­ śliwość. Twarze lub profile

Akceptujesz siebie takim, jakim jesteś, a także akceptujesz swoich przyjaciół. Jesteś szczery, prostolinijny i nie lubisz niejasnych sytua­ cji. Masz poczucie humoru. Twoje główne walory to zdrowy rozsądek i zawodowa solidność. Postacie nierzeczywiste

Jesteś nieufny i pełen wahań. Brak zdecydowania ciąży na efektach Twojej pracy i na powodzeniu życiowym. Lubisz przyjaźnić się z ludźmi życzliwymi, a jednocześnie stanowczymi. Za bardzo suge­ rujesz się opinią innych. Twarze uśmiechnięte

Jesteś energiczny i bystry. Nie miewasz kompleksów ani zbytnich skrupułów, jeśli chodzi o realizowanie swoich planów. Dla najbliż­ szych jesteś pełen ofiarności, ale nie zawsze można na Ciebie liczyć. Twarze smutne

Cechuje Cię skrytość i melancholia. Chciałbyś być podziwiany i doce­ niany przez otoczenie. Wysoko cenisz swoje możliwości i wykazujesz wiele ambicji zawodowych. Rysunki typu science fiction

Chcesz zadziwić otoczenie swoją osobowością. Pragniesz podobać się. Marzysz o życiu idealnym, nudzisz się szybko tym, co Cię otacza. Rysunki techniczne

Fascynuje Cię postęp techniczny. Zarówno w pracy, dyskusjach, jak i w nauce, jesteś dociekliwy i sumienny. Interesujesz się wszelkimi nowościami naukowymi z dziedziny techniki.

186

Psychozabazoy

Broń

Twoje główne cechy charakteru to pasja i namiętność. W miłości ce­ nisz walkę i zdecydowanie. W przyjaźni jesteś wierny i serdeczny. Spirale

Posiadasz skłonności do komplikowania sobie życia. Cechuje Cię wielka żywotność i pasja do hazardu. Niejednokrotnie za wiele wy­ magasz od siebie i od innych. Strzały

Innych osądzasz zbyt szybko i nazbyt surowo. Działasz spontanicz­ nie, czasem nawet agresywnie. Niejednokrotnie zdarza Ci się żałować swych pochopnych decyzji. Rysunki geometryczne

Jesteś sentymentalny. Kochasz rodzinę, cenisz przyjaciół. W stosunku do otoczenia jesteś delikatny i wrażliwy. Cechuje Cię duża wyobraźnia. Koła

Masz oryginalne poglądy na życie, przez co nierzadko popadasz w konflikty z otoczeniem. Wbrew pozorom cechuje Cię szlachetność w postępowaniu. Ornamenty

Lubisz ład i porządek. Masz nawet skłonności do pedanterii, jesteś sumienny i pracowity, lecz nie masz zaufania do ludzi. Motywy dekoracyjne

Umiesz urządzić sobie życie. Pracujesz planowo, intensywnie i czasa­ mi bez skrupułów dążysz do celu. Masz poczucie realizmu. Jesteś praktyczny i konsekwentny. Kwadraty

Jesteś zbyt powierzchowny w tym, co robisz. Za szybko podejmujesz decyzję, a później ponosisz jej skutki. Lubisz uchodzić za alfę i omegę.

W jakiej pozycji sypiasz?

187

Zygzaki

Cechuje Cię wielka pracowitość. Urodzony z Ciebie entuzjasta i spo­ łecznik. Często eksplodujesz pomysłami, ale nie gniewem. Plamy

Odznaczasz się inteligencją i rozsądkiem. Dla otoczenia jesteś życz­ liwy i chętny do pomocy. Nie obawiasz się ryzyka ani walki, ale uczciwej,

W jakiej pozycji sypiasz? To, w czym i w jakiej pozycji sypiasz, określa Twoją osobowość, twierdzą psycholodzy. Znany nowojorski psychoanalityk, dr Samuel Dunkell, napisał na ten temat książkę Senne pozycje, z której przyta­ czamy niektóre opisy. Pozycja embriona (a)

Postać zwinięta w kłębek. Często ramiona i ręce tworzą zamknięty krąg. Pozycja ta wskazuje na charakter zamknięty. Osoba taka jest z natury nieśmiała, ukrywa swoje zdolności i możliwości. Nie lubi w cokolwiek się angażować, nie chce zrobić wysiłku, aby prowadzić bardziej samodzielne życie. Obawia się zarówno radości, jak i proble­ mów codziennej egzystencji. Osobie takiej potrzebna jest życzliwa dusza, służąca jej pomocą i opieką. Pozycja na brzuchu (b)

Tak ułożona osoba zajmuje zazwyczaj największą powierzchnię łóż­ ka. Twarz ułożona jest na boku, ręce ugięte, stopy lekko oddzielone. Pozycja ta oznacza potrzebę prostolinijnego, szybkiego kontaktu ze światem zewnętrznym oraz gotowość kontrolowania swojego każde­ go kroku. Oznacza też chęć zdominowania otoczenia, pokonania wszelkich przeszkód i dojścia do celu. Jeśli się rozpychasz, pragniesz podporządkować sobie nie tylko partnera, ale na ogół wszystkim narzucasz swoje zdanie. Jesteś uro-

188

Psychozabawy

dzonym przywódcą. Lubisz porządek i nie znosisz improwizacji. Za­ wsze starasz się być punktualny i złościsz się, gdy inni nie hołdują tej samej zasadzie. Pozycja królewska (c)

Spisz na plecach symetrycznie, płasko. Stare francuskie przysłowie mówi: „Król śpi na plecach, mądry człowiek śpi na boku, a bogacz na brzuchu". Ci, którzy śpią w pozycji królewskiej, są panami własnego snu. Potrafią również czuwać i budzić się o dowolnej godzinie bez budzika. Tak sypiają zazwyczaj dorośli, którzy byli faworyzowani w dzieciństwie, oraz osoby, które zawsze przewodziły w towarzy­ stwie. Wielu wybitnych artystów teatru sypia właśnie w tej pozycji. Osoby takie dobrze się czują we własnej skórze i gotowe są zawsze zbierać oklaski widowni. Potrafią akceptować świat taki, jaki jest. Z reguły są szczęśliwe. Biorą wiele z życia, ale i dają z siebie. Te silne osobowości akceptują życie, które zgotował im los. Pozycja pótembrionalna (d)

Jest to bodaj najczęściej spotykana figura podczas snu. Jeżeli więk­ szość osób zmienia w czasie snu pozycję, to śpiący w układzie półembrionalnym pozostają statyczni. Praworęczni sypiają na prawym bo­ ku, a mańkuci na lewym. Sen w tej pozycji, z lekko podkurczonymi nogami, zapewnia dobre krążenie krwi i chroni ciepło dla serca centrum organizmu. Pozycja taka pozwala na szybką zmianę układu ciała bez najmniejszego zaburzenia układu krążenia. A nie jest to możliwe, gdy śpi się na brzuchu lub na plecach. Osoba tak ułożona potrafi doskonale dostosować się do warun­ ków życia. Jej główne cechy to równowaga, zaradność życiowa, pew­ ność siebie i dobre zdrowie. Pozycja zwana łańcuchem (e)

Charakteryzuje się częstymi zmianami układu ciała poprzez ruchy rąk i nóg. Krzyżowanie nóg w kostkach podobno szczególnie trafnie określa osobowość człowieka. Osoba sypiająca w ten sposób zawsze stara się być poprawna i czyni wysiłki, aby pokonać wszelkie trudno-

W jakiej pozycji sypiasz?

189

ści. W kontaktach towarzyskich nadrabia miną, ale wewnątrz parali­ żuje ją nieśmiałość. Jej związki uczuciowe cechuje początkowo wiel­ ka intensywność przeżyć, ale strach przed pełnym zaangażowaniem się sprawia, że nieobca jest jej myśl, aby uciec, gdzie pieprz rośnie. Pozycja nazywana „deską pływacką" (f)

Ręce pod głową w różnych wariantach tej pozycji odsłaniają najważ­ niejsze cechy charakteru. Gdy głowa wspiera się na dłoniach, a całe ciało jest równo wyciągnięte i nogi lekko skrzyżowane - mamy do czynienia z wyjątkową indywidualnością. Osoba taka w sposób zdecydowany potrafi wykorzystać walory swego intelektu i bez tru­ du obroni się przed atakami przeciwnika. W tej pozycji sypiało i sypia wielu wybitnych filozofów i myśli­ cieli. Wielcy pisarze i filmowcy właśnie tak, jak na rysunku, układają do snu swych bohaterów, gdy pragną podkreślić wyjątkowe zalety ich charakteru. Pozycja strusia (g)

Głowa pod poduszką lub przykryta kołdrą. Jest to jedna z najbardziej ekscentrycznych figur, choć występuje dosyć często. Osoby, które sy­ piają w tej pozycji, uciekają od codziennych kłopotów oraz od stre­ sów z nimi związanych. Pragną, o ile to możliwe, w największym stopniu ignorować cały świat i nie mają nadziei na żadne pozytywne zmiany w swoim życiu. Ci, którzy przyjmują tę pozycję w wydaniu ekstremalnym, tj. przykrywają głowę poduszką, a nie kołdrą, lubią samotność i wolą izolować się od towarzystwa. Pozycja sfinksa (h)

W tej dziwacznej i pozornie niewygodnej pozycji sypiają nie tylko dzieci, ale również dorośli. Przypominają wówczas boksera po nokau­ cie, którego wylicza sędzia-sen. Osoba taka z reguły broni się przed przyjęciom bardziej wygodnej pozycji. Tacy ludzie są na ogół skłóceni ze światem. Zawsze z góry mówią „nie" i są programowo wszystkie­ mu przeciwni. Warto dodać, że niektóre uparte dzieci klęczą tak godzinami, za-

190

Psychozabawy

W jakiej pozycji sypiasz?

191

nim ułożą się normalnie do snu. Natomiast wśród dorosłych sen w pozycji sfinksa charakteryzuje ludzi, którzy zawsze się spieszą, ma­ ło śpią i pragną jak najszybciej obudzić się do pilnych zajęć. Pozycja „łyżki" (i) Jest to klasyczny układ senny, świadczący o harmonijnym pożyciu obojga partnerów. Śpiąca razem para na początku pożycia prawie za­ wsze przybiera taką właśnie pozycję, szczelnie przytulając się do sie­ bie w pozycji półembrionalnej. Odwrócone w tę samą stronę ciała splatają się. Mąż z reguły leży za żoną. Często zaborczo i czule obej-

192

Psychozabawy

muje swą wybrankę. Jeśli silniejszą indywidualność stanowi kobieta - to właśnie ona, jakby dla podkreśienia swojej przewagi, układa się za mężczyzną w pozycji „łyżki". O wiele rzadziej partnerzy sypiają w uścisku „en face". Pozycję tę obserwuje się niemal wyłącznie podczas miodowych miesięcy. A jeśli małżonkowie sypiają w ten sposób przez długie lata, dowodzi to do­ skonałego ich doboru pod względem seksualnym. Z biegiem lat większość par odsuwa się od siebie w łóżku. Obo­ wiązuje tu niepisana reguła: na początku pożycia sen w bliskim uści­ sku „en face", po kilku miesiącach partnerzy przyjmują klasyczną po­ zycję „łyżki", po 5 latach dochodzi do całkowitego rozdzielenia się we śnie, po 10 latach małżeństwo chętnie zmienia łóżko na większe i wygodniejsze, aby każdy mógł spać we własnej ulubionej pozyq*i. Po 15 latach pojawiają się dwa łóżka, a w końcu - jeśli warunki na to pozwalają - małżonkowie sypiają w oddzielnych pokojach. Należy tu od razu wyjaśnić, że dążenie do separacji fizycznej nie oznacza bynajmniej ochłodzenia uczuć. Po prostu małżonkowie są pewni wzajemności, więc nie obawiają się zewnętrznego zagrożenia.

W czym sypiasz Ty i Twoi najbliżsi? Dla określenia osobowości człowieka nie tylko ważne jest, jaką przyj­ muje podczas snu pozycję, ale również w czym najchętniej sypia. Niekwestionowanym autorytetem w tej sprawie jest amerykański psychiatra prof. Douglas La Bier, który sporządził następującą klasy­ fikację.

KOBIETY Zakładasz długą koszulę nocną Jesteś bardzo zmysłowa, wrażliwa i romantyczna. Szukasz mocnych wrażeń, dbasz o wygląd i przywiązujesz dużą wagę do opinii oto­ czenia.

W czym sypiasz...?

L93

Zakładasz grubą flanelową piżamę

Jesteś osobą ciepłą, serdeczną, z życzliwym uśmiechem dla tych, którzy go potrzebują. Lubisz życie towarzyskie, podróże i nie stronisz od zabawy. Cechuje Cię ponadto duży praktycyzm. Zakładasz krótką, koronkową, przezroczystą koszulkę

Jesteś bardzo kobieca, lubisz być głaskana, pieszczona i komplemen­ towana. Przepadasz za wytwornymi przyjęciami. Zakładasz dziecinne piżamki

Lubisz przytulność i ciepło oparte na mocnych związkach uczucio­ wych, dających Ci poczucie bezpieczeństwa. Jesteś stała w uczuciach, dobrą partnerką w pracy i zabawie. Zakładasz bawełnianą podkoszulkę

Łatwo zawierasz przyjaźnie, jesteś otwarta i szczera. Ludzie mają do Ciebie zaufanie, gdyż można na Tobie polegać. Sypiasz nago

Jesteś wrażliwa, spontaniczna, niezależna. Lubisz wyzwania, nie lę­ kasz się trudności. Wierzysz ludziom, nie tolerujesz hipokryzji ani in­ tryg.

MĘŻCZYŹNI Sypiasz w piżamie

Jesteś praktyczny, zmierzasz prosto do celu, stały w uczuciach, nie obawiasz się ciężkiej pracy ani odpowiedzialności. Lubisz podróże, sport i aktywny wypoczynek. Sypiasz w slipach

Cenisz porządek, cechuje Cię ponadto troskliwość, ciepło i przyjazny stosunek do otoczenia. Starasz sio pamiętać' o imieninach i ważnych rocznicach Twoich bliskich.

194

Psychozabawy

Sypiasz tylko w samych spodniach od piżamy

Jesteś praktyczny i pewny siebie. Nie ulegasz trendom mody. Sta­ rasz się zawsze doprowadzić do końca to, co rozpocząłeś. Nie lu­ bisz częstych zmian w swoim otoczeniu. Masz konserwatywne po­ glądy. Sypiasz tylko w samej bluzie od piżamy

Jesteś domatorem. Niełatwo Ci zaimponować, gdyż nie zazdrościsz innym sukcesów ani dóbr materialnych. Rzadko wpadasz w gniew. Zawsze pracujesz z entuzjazmem. Sypiasz nago

Jesteś twórczy, uduchowiony, o bogatym życiu wewnętrznym, pew­ ny siebie i przekonany o możliwości osiągania wytyczonych ce­ lów. W pracy uchodzisz za człowieka pomysłowego, który umie w mig odkryć istotę problemu i znaleźć najskuteczniejsze rozwią­ zanie.

Jak się wita Twój partner? Na podstawie 10 testów zamieszczonych w tym rozdziale będziecie mogli dokonać analizy zachowań własnych i osób z Waszego otocze­ nia. Testy te, podawane za włoskim magazynem „Grazia", znakomi­ cie uzupełnią zaprezentowany wcześniej język gestów i zachowań. Przyjemnej zabawy. Zwykły, codzienny gest, jakim jest uścisk dłoni, zawiera elementy, na podstawie których można wyrobić sobie zdanie o charakterze i usposobieniu człowieka. Wydaje się, że uścisk dłoni jest gestem wy­ konywanym mechanicznie, nieświadomie, dlatego może znajdujemy w nim owe prawdziwe, a nie nabyte, cechy charakteru. Trzeba tylko umieć je zauważyć, a to właśnie pragniemy Wam ułatwić. Oto osiem różnych uścisków dłoni.

Jak się wita Twój partner? Wita się zbyt długo

Potrząsa Twoją dłonią przez dłuższą chwilę. To typ pełen szczerości, towarzy­ ski i nieco naiwny. Nie zawsze potrafi właściwie się zachować. W pewnym stopniu można wpłynąć na jego postę­ powanie, pozostanie jednak nieco infan­ tylny. Szarmancki

Jeżeli ten sposób witania stosuje najczę­ ściej, to znaczy, że jest staroświecki i za­ chowawczy. Rycerski wobec kobiet, wielki znawca ich słabostek. Współcze­ sne dziewczęta nie lubią tych manier. Je­ żeli uda Ci się unowocześnić jego sposób bycia, zmieni się w idealnego partnera. Wylewny Entuzjasta, pełen serdeczności i opie­ kuńczych intencji. Typ impulsywny, nie­ co zazdrosny, ale wierny i oddany. Kie­ dy popada w przesadę, nie okazuj mu swego zniecierpliwienia. Przy dobrej woli i zachowaniu równowagi ducha uda Ci się wyleczyć go z wielu jego wad. Uścisk lekki

Jeśli jego ręka zwisa bezwładnie w Two­ jej dłoni, to dowód, że nie jest pewny sie­ bie. Brakuje mu odwagi w podejmowa­ niu decyzji, jest podejrzliwy, unika sytu­ acji trudnych i skomplikowanych. Jeżeli pozyskasz jego zaufanie, staniesz się istotą niezbędną w jego życiu.

195

196

Psychozabawy

Uścisk niezręczny Nie potrafi uchwycić właściwie Twojej dłoni. To typ nieśmiały, za­ mknięty w sobie, odczuwa obawę przed nieznajomymi. Brakuje mu ogłady towarzyskiej. Przy dokła­ dniejszym poznaniu potrafi jednak być bardzo interesujący. Aby uwierzył w swoje siły, należy go chwalić i umacniać w zamierzeniach. Uścisk gwałtowny

Ściska palce bardzo mocno, prawie aż do bólu. To typ niezrównoważo­ ny emocjonalnie, skłonny do wybu­ chów, ale uczciwy i uczuciowy. Dą­ ży uparcie do postawionego sobie celu i niełatwo mu coś wyperswadować. Wielkiej cierpliwości wyma­ ga opanowanie jego młodzieńczej agresywności. Uścisk przelotny

Nie chwyta dłoni, lecz ledwo ją mu­ ska, lekko dotykając palców. To czło­ wiek zamknięty w sobie, najczęściej wskutek jakichś przejść i rozczaro­ wań. Przywiązuje dużą wagę do wy­ glądu. Staraj się go wyrwać z wewnętrznej emigracji, a zdobędziesz w nim oddanego i wdzięcznego przyjaciela. Uścisk energiczny Jeżeli ściska Twoją dłoń energicznie, ale bez przesady, jest człowiekiem zrównoważonym, otwartym i bez kompleksów. Głęboko wrażliwy i męski. Jako mąż będzie wierny. Nie należy go rozczarowywać, gdyż nie przebaczy Ci tego nigdy. Na co dzień jest wymagający zarówTno w stosunku do siebie, jak i innych.

Ulubiony instrument

197

Ulubiony instrument Prawie każdy człowiek ma swój ulubiony instrument, na którym gra lub którego lubi słuchać. Wiąże się to z określonymi cechami cha­ rakteru. Spośród podanych poniżej ośmiu instrumentów wybierz ten, który ma związek z konkretną osobą i przeczytaj charaktery­ stykę. Saksofon

Miłośnik saksofonu jest zazwyczaj człowiekiem zamkniętym w sobie, skłonnym do refleksji. Cechuje go duża inteligencja. Doskonale wy­ wiązuje się ze swoich obowiązków. Często jednak nie ma szczęścia w miłości, głównie z powodu swego skrytego charakteru. Gdy poko­ cha, to jest stały i wierny. Nienaganna elegancja, dobre maniery i ta­ jemniczość są podstawą jego sukcesów towarzyskich. Akordeon

To człowiek o wesołym usposobieniu, lubiący hałaśliwe towarzystwo i przebywanie w licznym gronie. Bezpośredni i spontaniczny. Rzetel­ ny w pracy, wytrwały w postanowieniach i niezrównany w zabawie. Nie zawsze jednak potrafi wybrać odpowiednią dla siebie towarzy­ szkę życia. Często kocha się w kobietach stworzonych nie dla niego. Jest bezwzględnie uczciwy. Gitara

Pełen fantazji, ma nie sprecyzowane bliżej zainteresowania. Nie lubi się z nikim ściślej wiązać i unika dłuższego przebywania w jednym miejscu. Z trudem przyzwyczaja się do nowego środowiska. W oba­ wie przed ośmieszeniem się często ukrywa swoje uczucia. Flirtowi nadaje pozory zabawy. Najbardziej lubi przebywać w towarzystwie osób wesołych i młodszych od siebie. Organy

To osoba kontemplacyjna, o skłonnościach do mistycyzmu i o bardzo rozwiniętych uczuciach rodzinnych. Cicha i małomówna, z natury

198

Psychozabawy

nieśmiała. Zdolna jest do głębokiego uczucia, tajonego nieraz całymi latami. Mężczyzna lubiący organy zwraca uwagę na kobiety niepo­ zorne. Ceni bardziej ich charakter i intelekt niż urodę. Posiada duże poczucie humoru i pogodę ducha. Skrzypce

Romantyk, nadmiernie przewrażliwiony. Brakuje mu ambicji. Uni­ ka ryzyka, ale ceni bardzo korzyści materialne. Nie lubi tłumnych zgromadzeń, woli spotkania kameralne, najbardziej w gronie przyja­ ciół. Ubiera się wyszukanie, chociaż nieco staroświecko. W miło­ ści nie szuka przewagi, ale broni jednak swojej wolności i niezależ­ ności. Perkusja

Typ buntowniczy, wyłamujący się często z norm obyczajowych. By­ wa milczący i złośliwy. Niekiedy otrząsa się z tego nastroju i wów­ czas staje się ośrodkiem uwagi otoczenia. Jest pełen inicjatywy w pra­ cy. W sferze uczuciowej stara się panować nad kochaną osobą. Ota­ cza ją jednak dużym szacunkiem. Trąbka

Nonkonformista, niejako stworzony do wolnych zawodów. W spra­ wach codziennych potrafi szybko podjąć decyzję. Podoba się płci przeciwnej, chociaż nie ukrywa swojej skłonności do zdrad. Nade wszystko ceni sobie niezależność i swobodę. Sprawy sercowe uważa za pewnego rodzaju krępującą słabość. Unika więc miłosnych kom­ plikacji. Fortepian

Osoba inteligentną, ale niezbyt tego świadoma. Interesująca osobo­ wość, nie pozbawiona jednak pewnej dozy sztuczności. Często uwa­ żająca się za znawcę w wielu sprawach, co nie zawsze pokrywa się z rzeczywistością. Zmienna w nastrojach. Nie wybacza kłamstwa i zdrad w miłości. Olśniewa kulturą.

Czego boisz się najbardziej?

199

Czego boisz się najbardziej? Jazdy windą

To nie tylko obawa przed niemożnością wydobycia się na zewnątrz w przypadku awarii lub jazdą z nieznanym współpasażerem. To rów­ nież niechęć do korzystania z niektórych urządzeń technicznych. Osoba taka jest samodzielna i lubi liczyć na własne siły, a nie być uza­ leżniona od czynników zewnętrznych, w tym również od techniki. Burzy

Osoba taka obawia się tylko sił przyrody, do ludzi zaś ma bezgranicz­ ne zaufanie. Jest niezwykle żywotna i towarzyska, ale obca jej jest re­ fleksja. Mimo pozorów pewności siebie potrzebuje opieki i trwałego uczucia.

200

Psychozabawy

Dentysty

Wskutek jakiegoś nieprzyjemnego przeżycia w dzieciństwie łatwo ulega obawom, a nawet przerażeniu. Osobowość raczej tchórzliwa, choć stara się być odważna. Cechuje ją wierność, ale i podejrzliwość. Duchów Osoba nieco przesądna i zabobonna. Łatwo ulega wpływom innych osób. Najczęściej jest to konsekwenqą błędów wychowawczych. Lu­ biąca marzyć o miłości, często nierealnej. Bardzo łagodna.

Czego boisz się najbardziej?

201

Zaskoczenia

Typ bardzo wrażliwy i z natury lękliwy. Nie lubi tzw. głupich kawa­ łów rnie spoufala się łatwo z innymi. Na co dzień trzyma się swoich zasad moralnych. Jest to osoba sprawiedliwa i obiektywna. Zgrzytu

Boi się właśnie takich dźwięków. Jest to niewątpliwie objaw nerwo­ wości i wybuchowości. Na ogół osoba taka odznacza się surowością w ocenie postępowania innych lub brakiem tolerancji dla określonych zachowań. W przypływie dobrego humoru zmienia się radykalnie. Często bardzo uzdolniona muzycznie.

B * > - » » ~ — • • • •***

202

Psychozabaun/

Jaskini, lochów

Sądzi, że gdyby weszła do wnętrza, zaczęłaby się dusić. Ceni swobo­ dę, nieprzejednana wobec przeciwników. Cechuje ją przy tym niezdy­ scyplinowanie i wrodzony bunt przeciwko wszelkim rygorom narzu­ canym z góry. Dużą rolę w jej życiu odgrywają nastroje. Wysokości To nie zawroty głowy, lecz lęk przed upadkiem powoduje jej strach. Osoba trochę niedojrzała, przewrażliwiona i mało wysportowana. Nie potrafi pogodnie i spokojnie patrzeć na życie. Często martwi się na zapas.

Czego boisz się najbardziej?

203

Ćmy lub pająka

Reaguje na ich widok nie tylko ze wstrętu. Zdaniem psychologów jest to ukryty lęk przed mężczyzną (w przypadku kobiet). Osoba uczucio­ wa, wyniosła, trochę zamknięta w sobie. Współmałżonek musi być bardzo cierpliwy. Kocha dzieci. Samotności

Typ kobiety, która zagląda nawet pod łóżko i nie zmruży oka, dopóki jest sama w domu. Brakuje jej pewności siebie, jak również zaufania do ludzi. W sprawach uczuciowych jest prostolinijna i szczera.

204

Psychozabawy

Myszy

Nie znosi sytuacji zaskakujących i żywo reaguje na niespodzianki. Typ bardzo kobiecy, impulsywny, ulegający nastrojowi i uzewnętrz­ niający to. Rozsądek nie należy do jej mocnych stron. Nieśmiała. Ciemności

Pozornie pewna siebie. Gdy tylko znajdzie się w ciemności, traci ani­ musz i staje się bojaźliwa jak dziecko. Nie miała łatwego dzieciństwa. Lubi sytuacje jasne. Osoba szlachetna i uczynna.

Jak patrzysz na swoją sympatię?

205

Jak patrzysz na swoją sympatię? (test dla dwojga) ON Oczy Mężczyzna patrzący w oczy to romantyk, wrażliwy na wdzięk „wiecznej kobiecości", dobrze wychowany i nieśmiały. Sprawy serco­ we traktuje bardzo poważnie. W uczuciach jest stały i wierny. Nogi

Ogląda się, aby obejrzeć jej nogi. Mężczyzna jakich wielu. Trochę nie­ śmiały, pewny siebie tylko wtedy, kiedy nikt nań nie patrzy. Nie po­ trafi ukrywać swoich uczuć. Figurę Mężczyzna pospolity, ale oceniający kobiety krytycznie. Skłonny do wykorzystania ich słabych stron. Można go jednak wychować na do­ brego męża-domatora. Lubi dzieci. Włosy

To typ zamkniętego w sobie romantyka. Nawet w kobiecie nie wyróż­ niającej się niczym szczególnym potrafi znaleźć coś interesującego, czym będzie się zachwycał. Usta

Szuka w kobiecie świeżości i naturalności. Nie jest zbyt pewny siebie. Pozwala kierować sobą kobiecie energicznej, ale o pogodnym i zrów­ noważonym usposobieniu. Elegancję

Widzi w niej kandydatkę na żonę. Ambitny, myśli o karierze. W swo­ im środowisku pragnie pokazać się z jak najlepszej strony. Zrówno­ ważony. Swoje uczucia traktuje bardzo poważnie.

206

Psyćhozabawy

ONA Oczy

Kobieta zwracająca uwagę na oczy to klasyczny przykład tzw. dziew­ czyny z dobrego domu. Marzycielka i pożeraczka powieści miło­ snych. Podświadomie lęka się i unika bliższego kontaktu z mężczy­ znami. Ręce

Lubi, żeby się nią opiekowano i kierowano jej postępowaniem. Cha­ rakter słaby. Bardzo wymagająca. Kiedy znajdzie swój ideał, potrafi kochać bez granic i wiernie. Figurę

Jest pełna kobiecości. Szuka życiowego oparcia w mężczyźnie o solid­ nej figurze. Konkretna i praktyczna. W realizacji swoich planów nie idzie na żadne kompromisy. Włosy

Nie znosi łysych. Obawia się śmieszności. Konformistka. Charakter pełen słodyczy, czułości i uczuć macierzyńskich. Na pozór nieprze­ jednana, daje się jednak ugłaskać. Domatorka. Usta

Ulega urokowi mężczyzny, jego błyskotliwości, przytomności umy­ słu. Kocha porządek i czystość. Wiek mężczyzny nie jest dla niej spra­ wą zasadniczej wagi. Doskonała żona. Elegancję

Przywiązuje dużą wagę do elegancji. Pragnie imponować koleżan­ kom. Wykazuje sporo snobizmu. Powierzchowna, nie potrafi głębiej analizować faktów ani ludzi, Egoistka.

Czego zazdrościsz innym kobietom?

207

Czego zazdrościsz innym kobietom? Wdzięku Jesteś zamknięta w sobie, trudno nawiązujesz znajomości. Dlatego niektórzy uważają Cię za wyniosłą. Wszystko stąd, że w gruncie rze­ czy jesteś bardzo nieśmiała. Jeżeli chcesz zdobyć sobie opinię osoby sympatycznej, musisz pozbyć się chłodu w stosunku do otaczających Cię ludzi. Urody

Masz kompleks brzydoty. Uważasz, że gdybyś była ładniejsza, to przy Twojej inteligencji zawojowałabyś świat. Zapominasz tylko, że Twoja uroda zależy od Ciebie samej, od dbałości o wygląd i styl ubie­ rania się. Zalotności

Masz naturę młodzieńczą i szczerą. Jesteś trochę naiwna, nie znając jeszcze pewnych sztuczek stosowanych przez bardziej doświadczone i obyte z męskim towarzystwem kobiety. Trochę kokieterii nie za­ szkodzi. Dobrze, że lubisz uprawiać sport lub chociaż rekreację, ale nie zaniedbuj też życia towarzyskiego. Seksu

Jesteś ładna i podobasz się, ale Twój trzeźwy rozsądek skłania Cię do usuwania się w cień. Dobrze, że masz wiele samokrytycyzmu, ale nie powinnaś z tym przesadzać. Obawiasz się spontanicznych uczuć i brutalności. Masz wiele wrodzonej dystynkcji. To się podoba - nie wszystkim przecież odpowiada typ kobiety wampa. Zamożności Przywiązujesz wagę do pieniędzy. Wydaje Ci się, że tylko za ich po­ mocą można osiągnąć powodzenie - nawet w miłości. Uważasz, że „on" wolał tę drugą, bo była zamożniejsza od Ciebie i nie zadajesz so­ bie nawet trudu wykorzystania swoich zalet, aby zainteresować part­ nera.

208

Psychozabawy

Refleksu

Pragniesz zrobić karierę, zdobyć stanowisko. Jesteś ambitna, ale brak Ci wiary we własne siły. Nie ufasz żadnym nowościom, nawet w mo­ dzie. Powinnaś pozwolić na pokierowanie sobą życzliwym Ci i do­ świadczonym osobom. Masz pewną skłonność do snobizmu. Głosu

Najbardziej cenisz rozgłos i sławę. Pragniesz nieustannie epatować swą osobą otoczenie i w związku z tym zachowujesz się czasami sztucznie. Masz naturę zmienną i nieco agresywną. Chciałabyś być „słodka", ale nie potrafisz. Cieszysz się niezmiennym powodzeniem u płci odmiennej. Sukcesów, sławy

Żyjesz marzeniami. Jesteś często niezadowolona z siebie i z tego, co Ci ofiarowuje życie. Małe powodzenie lub sukces wydaje Ci się nie­ wart zachodu. Zapominasz, że tędy właśnie wiedzie droga do praw­ dziwych sukcesów. Przyjmując taką postawę, sama pozbawiasz się wielu radości.

Jak On zachowuje się w windzie? Czyta gazetę

Usiłuje dodać sobie powagi. Lubi uchodzić za pracowitego. W zasa­ dzie pesymista, łatwo upadający na duchu. Trudno nawiązuje kon­ takty towarzyskie. Jeśli ma hobby, to głównie po to, aby móc się nim chwalić. Rozmawia o pogodzie

Umysł niezbyt błyskotliwy. Jest towarzyski, nie znosi samotności. Typ społecznika zaabsorbowanego sprawami innych. Ambitny, panicznie boi się ośmieszenia, chociaż przepada za atmosferą za­ bawy.

Jak On zachowuje się w windzie?

209

Rozpina płaszcz

Lubi robić wrażenie człowieka stosującego w życiu racjonalne zasady postępowania. Stara się wykorzystać każdą chwilę, ale robiąc jedno­ cześnie zbyt wiele - nie nadąża w sprawach najważniejszych. Bębni palcami

Stara się kobiecie okazać absolutny brak zainteresowania. Przyrzekł sobie, że się nigdy nie ożeni i właśnie dlatego... łatwo go zdobyć. Wy­ starczy tylko udawać, że się nie dostrzega jego nieśmiałości. Flirtuje z Tobą

Stara się zademonstrować swoje zainteresowanie i zasłużyć na wdzięczność. Wydaje sic w wielu okolicznościach ideałem, ale trzeba go trzymać na dystans, gdyż jest wyjątkowo zaborczy. Zakłada ręce na piersi

Pewny siebie w każdej sytuacji. Natura spokojna, zrównoważona. Typ wybitnie męski, starający się wykazać swoją wyższość nad inny­ mi. W gronie rodzinnym łagodny i spokojny. Zdejmuje nakrycie głowy

Mężczyzna pełen godności, trochę formalista, przywiązujący dużą wagę do zachowania form zewnętrznych. Ma wyszukane upodoba­ nia. Przy swoich zaletach i wadach bywa dobrym partnerem. Poprawia krawat

Gest typowy dla mężczyzny nieśmiałego, który w towarzystwie młodej kobiety czuje się zawsze zaaferowany. Jego największe zale­ ty to: uprzejmość, wesołość, dobre maniery i poczucie odpowiedzial­ ności. Odwraca wzrok

Uważa, że kobiety zdobywa się, traktując je z góry. W gruncie rzeczy człowiek dobrego serca, wrażliwy, uprzejmy, ale starający się - nie wiadomo dlaczego - wszystko to ukryć. Ma kompleksy.

210

Psychozabawy

Przygląda Ci się

Bezpośredni, szczerze odkrywa swoje zamiary i to w momentach naj­ bardziej niewłaściwych. Wystarczy mu najdrobniejszy gest sympatii, a zaraz rozpoczyna próbę flirtu. Należy go traktować z pewną re­ zerwą. Patrzy w lustro

Pyszałkowaty, zarozumiały, troszczący się tylko o siebie i swój wy­ gląd. Charakter i temperament młodzieńczy. Bardzo obawia się staro­ ści. Sympatyczny, gdy jest w dobrym humorze, jednak na co dzień nie jest najmilszy. Przeciera okulary

Szuka jakiegoś zajęcia, żeby przypadkiem nie spotkać spojrzenia nie­ znanej osoby- Brak mu pewności siebie, jest wrażliwy i drobiazgowy aż do przesady. We współżyciu trudny i wymagający.

Zwróć uwagę, jak On telefonuje Zapala papierosa

Trochę egoista, pewny siebie, zachowuje się nonszalancko. Palenie papierosa pomaga mu w rozmowie i przy dłuższej pogawędce daje złudzenie, że nie traci cennego czasu. Trzyma słuchawkę na ramieniu Typ, który chciałby wykonywać sto czynności jednocześnie. To ak­ tywny optymista, będący stale w ruchu. Czętnie przyrzeka swą po­ moc, ale rzadko przyrzeczeń tych dotrzymuje. Trzyma słuchawkę w prawej ręce

Ściska słuchawkę, jak gdyby to była ręka przyjaciela. Typ serdecz­ ny, entuzjasta pełen inicjatywy twórczej, ale nudny i męczący przy bliższym poznaniu. W wielu sprawach można mu zaufać.

Co najpierw czytasz w gazecie?

211

Żywo gestykuluje

Podświadomie ujawniają się jego uzdolnienia aktorskie. Trudno mu przerwać rozmowę, kiedy wpadnie w trans mówienia. Gestykulacją ściąga na siebie uwagę otaczających go osób. Rysuje na kartce

Osobnik nerwowy, niecierpliwy, wyładowujący się, bazgrząc na kart­ ce papieru. Nie lubi tracić czasu na próżne gadanie, lecz zmierza pro­ sto do celu. Dość interesujący. Rozgląda się dookoła

Chociaż jest zajęty rozmową, nie spuszcza oka z otoczenia. Jego cie­ kawość prowadzi często do zbytniego interesowania się sprawami innych. Lubi ich ostro krytykować. Trzyma rękę w kieszeni

Poza ludzi udających, że panują nad każdą sytuacją. Jednak nie za­ wsze odpowiada to rzeczywistości. Kobiety traktuje z góry, chociaż w gruncie rzeczy jest nieśmiały. Rozmawia szeptem

Mówi szeptem, zakrywając mikrofon ręką. Typ nieśmiały i strzegący swej prywatności, ale w rzeczywistości gotów jest do najgłębszych wynurzeń przez telefon.

Co najpierw czytasz w gazecie? (test dla dwojga) Artykuły poważne

On: Ona:

Raczej pesymista. Trudno go wyciągnąć do teatru czy lokalu. Doskonała gospodyni. Jest zaradna, bardzo praktyczna i oszczędna. Chętnie udziela znajomym rad.

212

Psychozabawy

Ogłoszenia

On:

Ona:

Umysł praktyczny. Potrafi ułożyć sobie życie. Nie obawia się trudności, ale postępuje często bez skrupułów, zrażając do siebie otoczenie. Ulega łatwo wpływom. Imponuje jej wszystko co nowe i za­ graniczne. Mało zarabiający mąż ma przy niej trudne życie.

Pierwszą i ostatnią stronę

On: Ona:

Oddaje się z pasją sprawom politycznym, ale w gruncie rze­ czy to typ dobroduszny. W sprawach sercowych - trochę Don Kichot. Charakter nieco męski. Lubi podróżować, poznawać nowych ludzi. We wszystkim, co robi, jest doza ekstrawagancji.

Nekrologi On: Ostrożny i niezdecydowany. Spodziewa się zawsze najgor­ szego. Mimo to lubi sensacje i potrafi godzinami o nich roz­ prawiać. Ona: Bardzo towarzyska, lubi plotkować, zawsze dobrze poinfor­ mowana o wszystkim. Ma skłonności do zmyślania. Tylko tytuły

On: Ona:

Stale się gdzieś śpieszy. Chce być poinformowany o wszyst­ kim, choćby tylko pobieżnie. Świadczy to o pewnej płytkości zainteresowań. Szybka w podejmowaniu decyzji, nie bawi się w szczegóły. Energiczna i zorganizowana. Żyje według ustalonego planu.

Rubrykę sportową

On: Ona:

Charakter żywiołowy i nieco brutalny. Łatwo wyprowadzić go z równowagi. Potrafi szaleć z radości i unosić się gnie­ wem. Docenia w mężczyznach ich walory fizyczne. Pełna tempera­ mentu i radości życia. Czyta o sporcie tylko ze względu na partnera.

Co najpierw czytasz w gazecie?

213

Dział literacki

On: Ona:

Posiada ambicje literackie. Charakter spokojny i opanowany. Dość niezaradny w pokonywaniu trudności codziennego życia. Stale pogłębia swoje wiadomości. Lubi dyskutować na intere­ sujące ją tematy. Ceni ład i porządek w swoim otoczeniu.

Artykuł wstępny On: Sumienny, skłonny do syntezy przy ocenianiu faktów. Chęt­ nie przyjmuje poglądy innych. W domu lubi jednak narzucać swoją wolę. Ona: Pragnie wykazać swoją przewagę i wyższość. Często jej to się udaje, ale kosztem utraty życzliwości otoczenia. Repertuar kin, teatrów oraz imprez

On: Ona:

Osobnik niespokojny, stale szukający nowych wrażeń. Nie lubi przesiadywać w domu ani dużo pracować. Trudno go zadowolić. Romantyczna, spokojna, czasem traktuje swoje życie jak rolę filmową. Lubi upodabniać się do swojej ulubionej boha­ terki.

Tylko sensacje On: Uważa się za działacza społecznego, ale interesuje go tylko to, co dzieje się o dwa kroki od niego. Lubi plotki. Ona: Trochę wścibska i gadatliwa, ale o pogodnym usposobieniu. Jest przywiązana do rodziny i przejmująca się sprawami przyjaciół. Od deski do deski On: Drobiazgowy, lubi wiedzieć wszystko dokładnie. Na każdy temat ma coś do powiedzenia. W życiu codziennym wygod­ ny i wymagający. Ona: Cechuje ją silna wola i energia. Charakter trochę despotyczny. Lubi stwarzać wokół siebie atmosferę ważności i pracy.

214

Psychozabawy

Wycina artykuły

On: Ona:

Materiał na bibliotekarza lub archiwistę. Uosobienie spokoju i rozsądku. Pedantyczny i skrupulatny. Posiada instynkt kolekqonerski. Czasem lekkomyślnie podej­ muje się prac, których nie jest w stanie dobrze wykonać.

Jaki jest Twój ulubiony kamień? Ametyst

Osoba energiczna, sprawiająca wrażenie silnej osobowości i starająca się swoją wolę narzucać innym. Posiada głębokie poczucie sprawie­ dliwości. Jej autorytatywny charakter nie wzbudza jednak sympatii u płci przeciwnej. Koral

Wierna w uczuciach. Skromna, znająca granicę swoich możliwości. Nie lubi ryzykować. W pracy bardzo sumienna i dokładna. Kocha ży­ cie rodzinne. W miłości - w obawie przed cierpieniem - nie angażu­ je się w pełni. Akwamaryn

Idealistka, którą rzeczywistość stawia - często brutalnie - na ziemi. Mężczyzna potrafi z łatwością przewrócić jej w głowie kilkoma kom­ plementami. W pracy sumienna i dokładna. Jest całkowicie oddana życiu rodzinnemu. Opal

Romantyczna, impulsywna, wrażliwa na barwy, rzadko zadowolona z siebie. Liczy się bardzo z opinią otoczenia. Kiedy się zakocha, traci pewność siebie i odwagę. Od czasu do czasu lubi poflirtować. Topaz

Łatwo wpada z radosnego nastroju w złość lub rozpacz. Błyskotliwa w towarzystwie. Potrafi systematycznie piąć się w górę. Zakochana staje się bezbronna, uznając autorytet wybranego mężczyzny.

Jaki jest Twój ulubiony kamień?

215

Perła

Pragnie dojść do czegoś w życiu. Posiada zmysł praktyczny i wyczucie w interesach. Nie uznaje kompromisów, lubi zagarniać całą pulę. Po­ trafi znaleźć męża, jakiego pragnie. Jako żona jest wzorem wierności. Granat

Skromność i całkowite oddanie - to jej główne cechy. Nie docenia swojej wartości. Bez miłości nie widziałaby sensu życia. Nawiązywa­ nie kontaktów z mężczyznami zawsze przychodzi jej z trudem. Szmaragd

Kobieta, która wie, czego chce, dlatego czasem działa na mężczyzn od­ straszająco. Uparta, wytrwała, ale uczuciowa i wrażliwa. Ma poczucie obowiązku. Patrzy z optymizmem w przyszłość. W uczuciach niestała. Nefryt

Wyróżnia się z otoczenia albo zbyt wysokim mniemaniem o sobie, albo nieśmiałością. Lubi podróże. W miłości wybiera drogi kręte i trudne. Lubi także zdobywać. Rubin

To kobieta zdecydowana i pełna energii. Lubi posługiwać się wdzię­ kiem, aby innym narzucać swoją wolę. Uczciwa i szlachetna, ale zdra­ dzona potrafi się zemścić. Jako żona - trudna w pożyciu, gdyż jest bardzo zazdrosna. Brylant

Kocha czystość i uregulowany tryb życia. W młodości lubi zabawy i tańce. W wieku dojrzałym jest domatorką. Nie ulega wpływom innych. Kryje się z uczuciami. Nie potrafi kokietować mężczyzn. Szafir

To niezrównana przyjaciółka. Swoje kłopoty zachowuje dla siebie, a innym ukazuje twarz zawsze uśmiechniętą. Jest typem zamkniętym w sobie. Trudno jest pozyskać jej względy i przyjaźń.

216

Psychozabawy

Pokaż mi podeszwy swoich butów Na zakończenie, jako ciekawostkę, podajemy test dotyczący nierów­ nomiernego ścierania podeszew naszego obuwia, i na tej podstawie wnioskowania o charakterze właściciela. Metoda ta była dość popu­ larna na początku naszego wieku, a za jej prekursora uznaje się nieja­ kiego Marcela Garrego z Bazylei. Podeszwa i obcas starte na całej powierzchni (1)

Charakter energiczny i zrównoważony. Są to podeszwy człowieka, który ściśle i solidnie wykonuje powierzone mu obowiązki. Jest rów­ nież dobrym małżonkiem i ojcem. Można mieć zaufanie do jego słów.

Podeszwa zdzierana pod palcami w kierunku zewnętrznym (2) Oryginał i fantasta. Szybki w decyzjach, a do celu zmierza najprost­ szą drogą, przez co popada nieraz w konflikty z otoczeniem. Ludzie tego pokroju zdobywają często wysokie stanowiska polityczne i spo­ łeczne, gdyż zdecydowanie i bez skrupułów pokonują przeszkody na drodze do sukcesu. Podeszwa zdzierana wzdłuż wielkiego palca (3)

Zdradza skłonności do omijania prawa. Osoby mające tak starte obu­ wie częściej niż inni wchodzą w kolizję z prawem.

Pokaż mi podeszwy swoich butów

217

Owalny otwór pod wielkim palcem (4) Znamionuje naturę szlachetną, pożyteczną społecznie, lecz mało praktyczną w życiu osobistym. Cechuje ją tzw. dobre serce i roztar­ gnienie. Chętnie służy pomocą innym. W tej grupie osób jest wielu pedagogów i naukowców. Podeszwy zdarte pośrodku, a obcasy od strony wewnętrznej (5) Osoba sympatyczna, ale trudno poddająca się wszelkim rygorom. W małżeństwie odznacza się lekkomyślnością, potrafi przeprosić, jeśli zawiniła, lecz nie wystrzega się tych samych błędów. Nie jest na ogół ambitna ani przebojowa. Podeszwa zdarta z przodu, obcas od zewnątrz (6) Sceptyk obdarzony handlowym zmysłem. W wieku późniejszym powiększa majątek i poświęca wiele wysiłku na utrzymanie stanu posiadania.

BIBLIOGRAFIA

Ardrey R-, The Territorial Imperatwe, Collins, London 1967 Argyle M., The Psychology of Interpersonal Behaviour, Harmondsworth 1967 Bierach A., In Gesichten lesen. Menschenkenntnis auf den ersten Bluck, Munchen 1990 Bonnafont C, Die Borschaft der Kópersprache - Was mehr ais tausend Worte, Munchen 1979 Corman L., Visages et Caracteres, Paris 1985 Ekman R, Telling Lies, New York 1985 Fast J., Body Language, London 1970 Goffman I,, Interaction Ritual, London 1972 Hall E. T., Silent language, New York 1959 Jung Cv Man and his Symbols, London 1964 Karm R. I., The Dynamics of Interoiewing, New York 1957 Key M. R., Non-Verbal Communkation, Research Guide and Bibliography, New Jersey 1975 Knapp M., Non-Verbal Communkation in Humań Interaction, New York 1978 Kushi Mv Your Face Never lies, New York 1983 Lorenz K., On Aggression, London 1967 Lewis B., Magie Demystifield, Portland 1982 Morris D., Intimate Behaviour, London 1971 Pease A., The Hot Button Selling System, Sydney 1976

220

Bibliografia

Pease A., Body Language, London 1981 Sathre E, Lefs Talk, Illinois 1973 Thiel E., Die Kórpersprache uerrat mehr ais tausend Worte, Miinchen 1986 Whiteside R.L., Face Language, New York 1975 oraz czasopisma „La Donna", „Elle", „Grazia", „Marie Claire'', „Vie Nouve", „Stern"

SPIS TREŚCI OD AUTORA

5

ZAMIAST WSTĘPU Tajemnice ciała według Desmonda Morrisa

7 7

CHIROLOGIA Podstawowe typy rąk Palce Inne cechy palców Paznokcie Kciuk Palec wskazujący Palec środkowy Palec serdeczny Palec mały

13 13 20 21 22 24 25 26 27 28

JĘZYK CIAŁA Oczy Powieki Rzęsy Brwi Test - jakie nosisz okulary? Oczy - soma Co mówią usta? - psyche Co mówią usta? - soma Test - Twoje wargi mówią wszystko Język Zęby

30 30 33 33 33 34 35 37 39 40 43 44

222

Język ciała, gestów i zachowań

Nos - psyche Nos - soma Uszy - psyche Uszy - soma Włosy - psyche Włosy - soma Skóra Twarz - psyche Poszukaj u siebie znaków powodzenia Znajdź u siebie „trzecie oko" Policzki Podbródek Twoje czoło prawdę Ci powie Co oznaczają zmarszczki na czole Twarz - soma Wyraz twarzy Kolor twarzy Kształt twarzy CHIROMANCJA Linie Twojej ręki - to Twój los Znaki na dłoniach Pagórki i wypukłości Wzgórek Wenus Dolny wzgórek Marsa Wzgórek Jupitera Wzgórek Saturna Wzgórek Apolla Wzgórek Merkurego Górny wzgórek Marsa Wzgórek Księżyca Rasceta Linie na dłoni Linia życia Linia głowy Linia serca Linia przeznaczenia

44 46 48 49 49 50 51 53 55 55 58 59 60 61 63 65 65 66 67 67 69 71 71 73 73 74 75 76 77 77 78 79 80 82 84 86

Zamiast wstępu Linia Słońca Linia zdrowia Linia intuicji Mleczna droga Linia małżeństwa

223 87 88 89 89 90

JĘZYK GESTÓW I ZACHOWAŃ Gestologia Język dłoni i rąk Gesty wokół twarzy Najczęstrze reakcje Otwarta dłoń Wymowa nóg Test dla pań - nogi Cię zdradzają Jak trzymasz papierosa i jak pijesz kawę? Ty i Twoje okulary Czy te oczy mogą kłamać? Śmiech to nie tylko zdrowie Test - Twój uśmiech zdradzi Cię Tiki i nawyki zdradzają Twój charakter

91 91 93 95 100 102 106 110 112 115 116 118 119 121

GRA W KOLORY Czerwień Kolor pomarańczowy Kolor żółty Zieleń Kolor niebieski Rolet

123 123 125 126 128 129 131

CZAS URODZENIA A OSOBOWOŚĆ Baran Byk Bliźnięta Rak Lew Panna Waga

133 134 136 138 141 143 145 148

224

Język ciała, gestów i zachowań

Skorpion Strzelec Koziorożec Wodnik Ryby

150 152 155 157 159

GRAFOLOG1A Szczypta historii Twoje pismo odsłania Twoje wnętrze Z czego wynika zróżnicowanie pisma Czy dwoje ludzi może mieć identyczny charakter pisma Dziś i jutro grafologii Kryteria analizy Pismo ludzi genialnych Pismo ludzi szczęśliwych Pismo Twojego dziecka

162 162 163 164 164 164 170 173 176 178

PSYCHOZABAWY Sposób adresowania kopert zdradza wnętrze nadawcy Jakie otrzymujesz widokówki Co najczęściej rysujesz? W jakiej pozycji sypiasz? W czym sypiasz Ty i Twoi najbliżsi'7 Jak się wita Twój partner? Ulubiony instrument Czego boisz się najbardziej? Jak patrzysz na swoją sympatię? Czego zazdrościsz innym kobietom? Jak On zachowuje się w windzie? Zwróć uwagę, jak On telefonuje Co najpierw czytasz w gazecie? Jaki jest Twój ulubiony kamień? Pokaż mi podeszwy swoich butów

180 180 182 184 187 192 194 197 199 205 207 208 210 211 214 216

BIBLIOGRAFIA

219