İ ST A N B U L T İ C A R E T O D A SI DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
ÇİN HALK CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU
Güncelleme Tarihi:05.07.2005 Ülke No:720
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
I.
GENEL BİLGİLER
Resmi Adı
:
Çin Halk Cumhuriyeti
Yönetim Şekli
:
Sosyalist Cumhuriyet
Coğrafi Konumu
:
Kuzeyinde Moğolistan Halk Cumhuriyeti, kuzey doğusunda Rusya ve Kuzey Kore, doğusunda Sarı Deniz ve Doğu Çin Denizi, güney doğusunda Güney Çin Denizi, güneyde Vietnam, Laos, Birmanya, Hindistan, Bhutan ve Nepal, güney batıda Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan ile çevrilidir.
Zaman Ayarı
:
GMT’den 8 saat ileridedir.
Yüzölçümü
:
9.6 Milyon km2
Nüfusu
:
1.3 Milyar kişi (2004)
Nüfus Yoğunluğu
:
135 kişi / km2 (2004)
Başkent
:
Beijing (Pekin)
Önemli Şehirleri
:
Şanghay, Tianjin,Xi’an,Jiangsu,Hubei,Chongqing
İklimi
:
Çin’in büyük bölümünü kaplayan Güneydoğu Asya ile Büyük Okyanus arasında mevsimlik bir hava kütlesi akımı vardır. Sibirya’dan gelen karasal kutup hava kitlesi kış aylarında Çin’in büyük bölümünü etkisi altına alırken, tropik hava kütlesi etkisini yaz aylarında gösterir. Bu iki hava kütlesinin etkileşimi son derece değişken olan iklim yapısını doğrudan belirler.
Resmi Dil
:
Ülkenin resmi dili bir kuzey lehçesi olan Mandarin Çince’sidir. Ayrıca Pekin, Hunan, Gan ve Huizhov gibi farklı lehçeler de konuşulmaktadır.
2
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
Ticari Dil
:
İngilizce
Din
:
Devletin resmi dini olmamakla birlikte nüfusun büyük bir çoğunluğu Budist, Taoist ve Konfüçyus felsefesini
benimsemektedir.
Hıristiyan
ve
Müslümanlar da bulunmaktadır.
II.
EKONOMİK GÖSTERGELER
YILLAR
2000
2001
2002
2003
2004
GSYİH (Milyar ABD $)
1.080,7
1.175,7
1.270,7
1.445,3
1.588,1
(Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) Kişi Başına GSYİH
852.9
921.3
988.8
1118.4
1221.5
8.0
7.5
8.0
9.3
9.2
0.3
0.7
-0.8
1.2
4.3
1.26
1.27
1.28
1.29
1.30
(ABD $) Reel GSYİH Büyüme Hızı ( %) Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla ort %)
Nüfus (milyar kişi) Para Birimi
Çin Yuan Renminbi (CNY) 1ABD Dolar = 8.28 Çin Yuan Renminbi (05.07.2005) 1 Çin Yuan Renminbi = 0.16 Yeni Türk Lirası (05.07.2005 )
Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2005
3
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
III- GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NİN DIŞ TİCARETİ (Milyar ABD Dolar) Yıllar
İhracatı
İthalatı
Ticaret
Ticaret
Hacmi
Dengesi
1994
102.6
95.3
197.9
7.3
1995
128.1
110.1
238.2
18.0
1996
151.1
131.5
282.6
19.6
1997
182.7
136.4
319.1
46.3
1998
183.5
136.9
320.4
46.6
1999
194.7
158.7
353.4
36.0
2000
249.1
214.7
463.8
34.4
2001
266.0
232.0
498.0
34.0
2002
325.6
281.4
607.0
44.2
2003
438.2
393.6
831.8
44.6
2004
584.5
549.2
1.133,7
35.3
Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2005
Başlıca İhracat
:
ABD (%21.1), Hong Kong (%17.4), Japonya
4
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
(%13.6), Güney Kore (% 4.6), Almanya (% 4),
Yaptığı Ülkeler
Hollanda (%2.7), Singapur (%2.2) Başlıca İthalat
:
Japonya (%18), Tayvan (%11.9), Güney Kore (%10.4), ABD (%8.2), Almanya (%5.9), Hong
Yaptığı Ülkeler
Kong (%3.9), Rusya Federasyonu (%3.3), Malezya(%2.5) Başlıca İhraç Ürünleri
:
Rafine
edilmiş
petrol
ürünleri,
yağlama
maddeleri, kimyasal ürünler, alkollü ve alkolsüz içecekler,
bitkisel
ve
hayvansal
yağlar,
elektrikli makineler ve ulaşım ekipmanları, büro malzemeleri, canlı hayvanlar, su ürünleri, pirinç, çay, konserve meyve-sebze, ham ipek, kömür, pamuk ipliği, hazır giyim eşyaları, ayakkabı, spor eşyaları, hafif sanayi mamulleri, demir-çelik ürünleri, oyuncaklar, elektronik eşyalar, telekomünikasyon ekipmanları. Başlıca İthal Ürünleri
Muhtelif gıda ürünleri, elektrikli makineler ve motorlu taşıtlar, ham petrol, yağlama maddeleri, bitkisel ve hayvansal yağlar, doğal kauçuk, kereste, kağıt hamuru, pamuk, demir cevheri, gübre,
plastik
ürünler,
çelik
elektronik devreler, kimyasallar.
IV-TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ 5
mamulleri,
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
TÜRKİYE – ÇİN HALK CUMHURİYETİ TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Doları) Yıllar Türkiye’nin Türkiye’nin Ticaret Ticaret İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 354.8 257.6 612.4 97.2 1994 1995
66.9
539.0
605.9
-472.1
1996
65.1
556.4
621.5
-491.3
1997
44.3
787.4
831.7
-743.1
1998
38.4
846.1
884.5
-807.1
1999
36.6
894.8
931.4
-858.2
2000
96.0
1.344,7
1.412,9
-1.230,3
2001
199.3
925.6
1.124,9
-726.3
2002
265.5
1.365,9
1.602,9
-1.126,5
2003
492.4
2.596,0
3.088,4
-2.103,6
2004
391.6
4.464,1
4.855,7
-4.072,5
182.3 1.158,5 1.340,8 -976.2 2004 Ocak-Nisan 141.3 1.790,1 1.931,4 -1.648,8 2005 Ocak-Nisan Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir. Kaynak: Devlet İstatistik Enstitüsü.
TÜRKİYE-ÇİN HALK CUMHURİYETİ
6
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
Milyon ABD Dolar
DIŞ TİCARETİN SEYRİ
5.000 4.800 4.600 4.400 4.200 4.000 3.800 3.600 3.400 3.200 3.000 2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0
4.464,10
2.596,0
1.364,2
1.321,6 787,4 539,0 257,6 66,9 354,8 1994
1995
846,1
922,0
894,8
556,4 199,3
65,1
44,3
38,4
36,6
91,3
1996
1997
1998
1999
2000
Yıllar İTHALAT
Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
7
İHRACAT
492,4 238,7 391,6
2001
2002
2003
2004
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
Fasıl No 72 25 28 26 55 87 84 29 39 02
TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NE İHRACATI (ABD DOLAR) Açıklaması
2004
DEMİR VE ÇELİK TUZ, KÜKÜRT, TOPRAK VE TAŞLAR, ALÇILAR VE ÇIMENTO
104.459.361 78.471.041
ANORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR, ORGANİK, ANORGANİK BİLEŞİKLER METAL CEVHERLERİ,CÜRUF VE KÜL SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER MOTORLU KARA TAŞITLARI, BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI ORGANİK KİMYASAL ÜRÜNLER PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA ETLER VE YENİLEN SAKATAT
31.492.986 28.942.412 20.785.486 16.383.486 16.318.226 13.261.033 6.706.020 5.703.350
Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
Fasıl No: 72 25 87 55 74 84 26 14 39 29
TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NE İHRACATI (ABD DOLAR) Açıklaması DEMİR VE ÇELİK TUZ, KÜKÜRT, TOPRAK VE TAŞLAR, ALÇILAR VE ÇIMENTO MOTORLU KARA TAŞITLARI, BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER BAKIR VE BAKIRDAN EŞYA KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI METAL CEVHERLERİ,CÜRUF VE KÜL ÖRÜLMEYE ELVERİŞLİ BİTKİSEL MADDELER, BİTKİSEL MÜSTAHSALLAR PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA ORGANİK KİMYASAL ÜRÜNLER Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE
8
2003 232.486.166 61.863.529 44.754.885 35.878.155 15.321.845 10.090.009 9.746.326 8.249.655 6.515.457 6.469.096
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
Fasıl No: 85 84 27 29 95 39 90 87 64 42
Fasıl No: 85 84 29 52 58 95 27 90 39 64
ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NDEN İTHALATI (ABD DOLAR) Açıklaması ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI, MUMLAR ORGANIK KIMYASAL ÜRÜNLER OYUNCAKLAR, OYUN VE SPOR MALZEMELERİ, AKSAM VE PARÇALARI PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA OPTİK, FOTOĞRAF, SİNEMA, ÖLÇÜ, KONTROL, AYAR CİHAZLARI, TIBBİ ALET. MOTORLU KARA TAŞITLARI, BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI AYAKKABILAR,GETRLER,TOZLUKLAR VB EŞYA VE AKSAMI DERİ EŞYA, SARACİYE EŞYASI, SEYAHAT EŞYASI, BAĞIRSAKTAN EŞYA Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NDEN İTHALATI (ABD Dolar) Açıklaması ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI ORGANIK KIMYASAL ÜRÜNLER PAMUK ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, DANTELA, DUVAR HALILARI, OYUNCAKLAR, OYUN VE SPOR MALZEMELERİ, AKSAM VE PARÇALARI MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI, MUMLAR OPTİK, FOTOĞRAF, SİNEMA, ÖLÇÜ, KONTROL, AYAR CİHAZLARI, TIBBİ ALET. PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA AYAKKABILAR,GETRLER,TOZLUKLAR VB EŞYA VE AKSAMI Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NE İHRACATI (ABD DOLAR) 9
2004 1.052.667.318 993.801.639 154.935.448 139.496.571 130.605.482 118.853.960 114.253.024 111.531.741 107.691.677 106.872.338
2003 595.671.008 573.072.549 90.485.587 81.611.297 78.477.761 77.136.168 68.774.880 63.966.246 60.250.248 54.327.609
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
ÜRÜN TANIMI
2004
Sürekli döküm kütükler ( Karbon < % 0,25 , Genişlik < 2 Kalınlık) Anorganik kimyasal müstahsallar Yassı hadde ürün ( Karbon < % 0, 6, Rulo, Soğuk Hadde, Gen. = > 600 MM ) Renkli ve damarlı mermer; (Ham/kabaca yontulmuş) Zenginleştirilmiş krom cevherleri Tuz ,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento Sentetik ve suni devamsız lifler Mermer ve Traverten Beyaz Mermer Bazik Krom Sülfat Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
65.467.656 29.977.137 24.275.475 23.110.914 22.457.325 19.432.430 18.711.196 12.127.734 9.739.002 6.492.218
TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NE İHRACATI (ABD DOLAR) ÜRÜN TANIMI 2003 Yassı hadde ürün ( Karbon < % 0, 6, Rulo, Soğuk Hadde, Gen. = > 56.879.681 600 MM ) Sürekli döküm kütükler ( Karbon < % 0,25 , Genişlik < 2 Kalınlık) 46.746.862 Sentetik ve suni devamsız lifler 33.629.948 Sürekli döküm kütükler (%0,25= < Karbon < %,6 Genişlik <2 26.325.516 Kalınlık) İnsan taşıyan taşıtların diğer karoseri aksamı Haddelenmiş kütükler (Karbon < % 0, 25, Genişlik < 2 Kalınlık) Tuz ,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento Haddelenmiş blumlar (Karbon < % 0, 25, Genişlik < 2 Kalınlık) Benzinli yeni binek otomobili (1500cm³<Silindir hacmi<1600cm³) Renkli ve damarlı mermer; (Ham/kabaca yontulmuş) Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
10
24.739.463 23.674.859 16..375.125 15.777.737 15.409.741 15.225.177
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NDEN İTHALATI (ABD DOLAR) ÜRÜN TANIMI Diğer bitümenli taşkömürü Alıcısı bulunan verici portatif ( cellular) telsiz telefon cihazları Portatif nümerik otomatik bilgi işlem makinaları; ağırlık < 10 kg Monitörler Pencere/duvar tipi klimalar ( aynı elemanlı sistemler) Dokunmuş mensucat (pamuklu, kesilmiş atkı iplikli) Bilgi işlem makinalarının birleştirilmiş elektronik aksam, parça, aksesuar Otomatik bilgi işlem makinalarının diğer birimleri Motosikletler(İçten yanmalı pistonlu, motorlu) İnk Jet tipi yazıcılar Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
2004 143.670.469 138.408.758 130.525.841 118.770.963 72.173.718 65.241.241 62.676.831 45.738.923 40.351.688 39..875.183
TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ’NDEN İTHALATI (ABD DOLAR) ÜRÜN TANIMI Alıcısı bulunan verici portatif ( cellular) telsiz telefon cihazları Dokunmuş mensucat ( pamuklu, kesilmiş atkı iplikli ( fitilli) Monitörler Diğer bitümenli taşkömürü Portatif nümerik otomatik bilgi işlem makinaları; ağırlık < 10 kg Pencere/duvar tipi klimalar ( aynı elemanlı sistemler) Diğer dikiş makinaları Diğer video gösterme cihazları Bilgi işlem makinalarının birleştirilmiş elektronik aksam, parça, aksesuar Harp silahlarına ait mermiler ve mühimmat Kaynak:Devlet İstatistik Enstitüsü
11
2003 73.585.087 68.591.622 66.799.987 62.361.244 62.119.340 42.951.899 41.471.553 35.577.298 29.942.733 26.085.879
DIŞ TİCARET ARAŞTIRMA SERVİSİ
TÜRKİYE İLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ ARASINDAKİ BELLİ BAŞLI ANLAŞMALAR • Sivil Havacılık Anlaşması (1972) • Ticaret Anlaşması (1974) • Ticaret Protokolü (1981) • Ekonomik ve Teknik Alanlarda İşbirliği Anlaşması (1981) • Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma (1990) • Gelir Üzerinden Alınan
Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleyici
Anlaşma (1995) • Denizcilik Anlaşması (1992) • Turizm Anlaşması (1991) • Kültürel Alanda İşbirliği Anlaşması (1993) • İşbirliği Bildirisi-Resmi Tebliğ-Communique (2000) • Politik Müzakere Mekanizması Oluşturulması MOU (1997) Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleyici Anlaşma • Enerji İşbirliği Protokolü (2000) • Gümrük Alanında İşbirliği ve Karşılıklı İdari Yardım Anlaşması (2002)
12