Dù ¸n c©u l¹c bé ph¸p luËt vµ ®êi sèng – larc t¹i huyÖn L¹c s¬n, tØnh hßa B×nh
Néi quy ch¬ng tr×nh tÝn dông – tiÕt kiÖm
Th¸ng 12 n¨m 2004
I.
Giíi thiÖu
II.
Môc ®Ých cña Ch¬ng tr×nh
Ch¬ng tr×nh TÝn dông - tiÕt kiÖm lµ mét ho¹t ®éng cña Dù ¸n C©u L¹c Bé Ph¸p LuËt vµ §êi Sèng do Tæ chøc CARE t¹i ViÖt Nam hç trî thùc hiÖn t¹i ba x· XuÊt Ho¸, Nh©n NghÜa vµ Vò L©m cña huyÖn L¹c S¬n, tØnh Hoµ B×nh. C¸c quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh TÝn dung – tiÕt kiÖm ®îc x©y dùng bëi c¸c Thóc §Èy Viªn c¸c C©u L¹c Bé, Trëng th«n, §¹i diÖn UBND vµ Héi Phô N÷ ba x· XuÊt Ho¸, Nh©n NghÜa vµ Vò L©m cïng víi C¸n bé cña Héi Phô n÷ huyÖn L¹c S¬n vµ TØnh Hoµ B×nh. C¸c quy ®Þnh ®îc x©y dùng dùa trªn kÕt qu¶ cña ba cuéc häp t¹i cÊp huyÖn, x· vµ th¨m quan m« h×nh tÝn dông-tiÕt kiÖm cña Dù ¸n FARM t¹i huyÖn Phï Yªn tØnh S¬n La vµ Chi nh¸nh Quü TYM (Quü T×nh Th¬ng) cña Héi Liªn HiÖp Phô N÷ ViÖt Nam t¹i huyÖn Mª Linh, tØnh VÜnh Phóc.
1) Cung cÊp c¸c kho¶n tÝn dông nhá cho nh÷ng hé nghÌo vµ nghÌo nhÊt trong ba x· XuÊt Ho¸, Nh©n NghÜa vµ Vò L©m ®Ó sö dông vµo c¸c ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp nh»m c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn kinh tÕ hé gia ®×nh. Bªn c¹nh ®ã, x©y dùng mét hÖ thèng thu tiÕt kiÖm ®Ó c¸c hé tham gia ch¬ng tr×nh tiÕt kiÖm ®îc tõ c¸c kho¶n tiÒn nhá. 2) N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ thùc hiÖn ho¹t ®éng tÝn dông – tiÕt kiÖm cña c¸n bé héi phô n÷ c¸c cÊp th«n, x·, huyÖn vµ tØnh.
III. §èi tîng ®îc vay vèn
Lµ phô n÷ ®¹i diÖn cho c¸c hé gia ®×nh nghÌo vµ nghÌo nhÊt trong ba x· Nh©n NghÜa, XuÊt Ho¸ vµ Vò L©m.
IV.
C¸c quy ®Þnh vÒ vay vèn
• Møc vay lÇn ®Çu tiªn: Tèi ®a 1.000.000 ®ång/ hé. • L·i cho vay: 1%/ th¸ng, tÝnh trªn tiÒn nî gèc. • Thêi h¹n: 1 n¨m kÓ tõ ngµy vay. • Hoµn tr¶: TiÒn gèc: Tr¶ dÇn lµm nhiÒu lÇn vµo c¸c th¸ng trong kú h¹n vèn. Sè tiÒn mçi lÇn tr¶ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña tõng hé gia ®×nh. TiÒn l·i: Tr¶ hµng th¸ng. Khi mét ngêi vay kh«ng tr¶ mét phÇn hay toµn bé tiÒn l·i mét th¸ng th× sè tiÒn kh«ng tr¶ ®ã ®îc céng vµo tiÒn l·i ph¶i tr¶ cña th¸ng tiÕp theo.
2
V.
C¸c quy ®Þnh vÒ tiÕt kiÖm
• Mçi hé gia ®×nh vay vèn ph¶i göi tiÕt kiÖm mçi th¸ng Ýt nhÊt 5.000 ®ång. B¾t ®Çu göi ngay khi tham gia vµo ch¬ng tr×nh vµ tríc khi vay vèn. TiÒn tiÕt kiÖm ®îc theo dâi cÈn thËn vµo sæ riªng cña mçi hé. • Trong khi ®ang tham gia ch¬ng tr×nh, mçi hé gia ®×nh ®îc rót tiÒn tiÕt kiÖm nhng ph¶i ®Ó l¹i Ýt nhÊt 100.000 ®ång t¹i ch¬ng tr×nh. • TiÒn tiÕt kiÖm ®îc tÝnh l·i vµo cuèi hµng n¨m. Møc l·i tr¶ 2%/ n¨m tÝnh trªn sè d trung b×nh (lµ sè d tiÒn tiÕt kiÖm cuèi n¨m chia cho sè th¸ng tham gia trong n¨m cña ngêi vay). • Hé gia ®×nh chØ ®îc rót hÕt tiÒn tiÕt kiÖm khi ra khái ch¬ng tr×nh.
VI. §iÒu kiÖn ®Ó mét hé tham gia vµo ch¬ng tr×nh vµ vay vèn • Lµ hé nghÌo thuéc mét trong ba x· XuÊt Ho¸, Nh©n NghÜa vµ Vò L©m. • Tham gia vµo mét tæ tÝn dông. Tæ tÝn dông cã 5 ngêi tù thµnh lËp tù nguyÖn (mçi ngêi ®îc gäi lµ thµnh viªn). C¸c thµnh viªn cam kÕt b¶o l·nh lÉn nhau ®Ó ®îc vay vèn, ®ång thêi lu«n gióp ®ì vµ chia sÎ víi nhau nh÷ng kinh nghiÖm, khã kh¨n trong c¸c ho¹t ®éng. Mçi tæ tÝn dông cã mét tæ trëng. Tæ trëng ®îc thay hµng n¨m b»ng mét ngêi kh¸c trong tæ. • Tham gia khãa tËp huÊn mét ngµy cña ch¬ng tr×nh. • §ång ý vµ thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh.
VII. QuyÒn lîi cña thµnh viªn tæ tÝn dông
• §îc vay vèn tõ ch¬ng tr×nh mµ kh«ng ®ßi hái tµi s¶n thÕ chÊp. • §îc vay vèn nhiÒu lÇn tõ ch¬ng tr×nh. Khi ®· tr¶ hÕt vèn vay lÇn tríc th× ®îc vay vèn lÇn tiÕp theo víi sè tiÒn nhiÒu h¬n. • §îc göi c¸c kho¶n tiÕt kiÖm nhá vµo ch¬ng tr×nh. • §îc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng cña tæ, nhãm ®Ó n©ng cao kiÕn thøc.
VIII. C¬ cÊu qu¶n lý vµ thùc hiÖn ch¬ng tr×nh Ch¬ng tr×nh ®îc qu¶n lý vµ thùc hiÖn theo s¬ ®å sau:
3
UBND x·
Héi Phô n÷ tØnh Hßa B×nh Héi Phô n÷ huyÖn L¹c S¬n
Trëng th«n
Ban ®iÒu hµnh x· gåm 3 ngêi, lµ c¸c c¸n bé cña Ban chÊp hµnh héi phô n÷ x·. Mét trëng ban, mét kÕ to¸n vµ mét thñ quü
Nhãm trëng tÝn dông (lµ Chñ nhiÖm hoÆc Thóc §Èy Viªn C©u l¹c bé)
Nhãm tÝn dông (tèi ®a cã 6 tæ, mçi tæ cã 5 ngêi)
Vai trß vµ c¸c ho¹t ®éng cña tõng cÊp: Thµnh viªn tæ tÝn dông: - Tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng cña tæ, nhãm. - Hç trî c¸c thµnh viªn kh¸c trong tæ, nhãm khi hä gÆp khã kh¨n. - Tham gia ®Çy ®ñ, ®óng giê c¸c cuéc häp nhãm hµng th¸ng. - Vay vèn theo quy ®Þnh, sö dông vèn ®óng môc ®Ých cho ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp. - Hoµ tr¶ vèn l·i theo quy ®Þnh. - Nép tiÒn tiÕt kiÖm ®Çy ®ñ. Tæ tÝn dông: Ho¹t ®éng cña tæ tÝn dông ®îc tËp thÓ tæ thùc hiÖn, díi sù l·nh ®¹o cña tæ trëng. Vai trß vµ c¸c ho¹t ®éng ë cÊp tæ bao gåm: - B¶o l·nh cho c¸c thµnh viªn trong tæ vay vèn. - Thu c¸c kho¶n tiÒn thµnh viªn ph¶i nép. - Bµn b¹c vµ gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n c¸c thµnh viªn trong tæ gÆp ph¶i trong khi tham gia vµo ch¬ng tr×nh. - XÐt ®Ò nghÞ vay vèn cña c¸c thµnh viªn trong tæ vµ ®a ra nhãm. - KiÓm tra viÖc sö dông vèn cña c¸c thµnh viªn trong tæ vµ b¸o c¸o cho nhãm. - KiÓm tra vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ sö dông vèn, t¨ng thu nhËp cña c¸c thµnh viªn trong tæ vµ b¸o c¸o cho nhãm. - Vµo sæ theo dâi tiÕt kiÖm vµ vèn vay cña thµnh viªn.
4
Nhãm tÝn dông: Nhãm tÝn dông häp mçi th¸ng mét lÇn, t¹i mét ®Þa ®iÓm, vµo mét giê vµ ngµy nhÊt ®Þnh. Ho¹t ®éng cña nhãm tÝn dông ®îc tËp thÓ nhãm thùc hiÖn, díi sù l·nh ®¹o cña Nhãm trëng tÝn dông. Vai trß vµ c¸c ho¹t ®éng cña cÊp nhãm bao gåm: - Lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh. - Thu tiÒn tiÕt kiÖm, tiÒn gèc vµ l·i cña c¸c tæ. - Th«ng qua ®Ò nghÞ vay vèn cña c¸c tæ. - Bµn b¹c vµ gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n cña c¸c tæ. - Th¶o luËn vµ th«ng qua kÕt qu¶ kiÓm tra sö dông vèn cña c¸ctæ. - Th¶o luËn vµ tæng hîp kÕt qu¶ sö dông vèn, t¨ng thu nhËp cña c¸c tæ. - Vµo sæ theo dâi tiÕt kiÖm vµ vèn vay cña thµnh viªn. Nhãm trëng tÝn dông: - §iÒu hµnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh ë cÊp xãm. - §iÒu hµnh vµ thóc ®Èy c¸c cuéc häp hµng th¸ng cña mçi nhãm trong th«n. - KiÓm tra ®¶m b¶o nh÷ng ngêi tham gia c¸c tæ ®óng lµ ®èi tîng nghÌo. - Tæ chøc tËp huÊn cho c¸c tæ míi thµnh lËp. - Ký vµo ®¬n xin vay vèn cña c¸c tæ vµ göi lªn Ban §iÒu Hµnh x·. - Phèi hîp víi Ban §iÒu Hµnh x· ph¸t vèn cho c¸c thµnh viªn. - Nép tiÒn thu ®îc cña c¸c nhãm vÒ Ban §iÒu Hµnh x·. - Lµm b¸o c¸o ph¸t vèn, b¸o c¸o vèn vµ tiÕt kiÖm cña tõng nhãm vµ göi vÒ Ban §iÒu Hµnh x·. Ban §iÒu Hµnh x·: Ban §iÒu Hµnh x· chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ch¬ng tr×nh trong x· cña m×nh. C¸c quyÕt ®Þnh cña Ban §iÒu Hµnh x· do tËp thÓ Ban §iÒu Hµnh ®a ra vµ chÞu tr¸ch nhiÖm. Ban §iÒu Hµnh x· cã ba ngêi: Trëng Ban, KÕ To¸n, vµ Thñ Quü. Hµng th¸ng, Ban §iÒu Hµnh tæ chøc häp mét lÇn víi c¸c Nhãm trëng tÝn dông vµo mét ngµy cè ®Þnh. C¸c ho¹t ®éng trong mçi cuéc häp bao gåm: - Thu tiÒn tõ c¸c Nhãm trëng tÝn dông. - Nghe c¸c Nhãm trëng tÝn dông b¸o c¸o ho¹t ®éng trong nhãm t¹i mçi tæ. - Bµn b¹c gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n gÆp ph¶i t¹i tõng tæ, nhãm, xãm, x·. - Hoµn thµnh c¸c lo¹i b¸o c¸o. - Phª duyÖt ®Ò nghÞ vay vèn cña c¸c tæ nhãm. - LËp kÕ ho¹ch cho th¸ng tiÕp theo.
5
§Ó thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng trªn, mçi thµnh viªn Ban §iÒu Hµnh cã c¸c tr¸ch nhiÖm riªng cña m×nh nh díi ®©y: • Trëng ban: cã c¸c tr¸ch nhiÖm sau ®©y: - ChÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ viÖc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh t¹i x· cña m×nh. - §iÒu hµnh vµ thóc ®Èy c¸c cuéc häp hµng th¸ng cña Ban §iÒu Hµnh. - Phèi hîp víi chÝnh quyÒn vµ c¸c ban ngµnh, ®oµn thÓ ®Ó tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cña Ch¬ng tr×nh. - KiÓm tra c¸c tæ míi thµnh lËp. - Cïng c¸c Nhãm trëng tÝn dông tæ chøc c¸c líp tËp huÊn thµnh viªn míi tham gia tæ tÝn dông. - Tham dù c¸c cuéc häp nhãm nh»m gióp c¸c tæ, nhãm n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng vµ gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n ph¸t sinh. - Phª duyÖt vèn vay, kiÓm tra viÖc ph¸t vèn, sö dông vèn ë cÊp nhãm nh»m ®¶m b¶o vèn vay ®îc ph¸t cho thµnh viªn vµ nh÷ng ngêi nµy sö dông vèn ®óng môc ®Ých. - DuyÖt chi theo quy ®Þnh. - Lµm vµ kiÓm tra c¸c b¸o c¸o, sau ®ã göi lªn Héi Phô n÷ huyÖn. •
•
-
KÕ to¸n: cã c¸c tr¸ch nhiÖm sau ®©y: ViÕt phiÕu thu, chi. Vµo c¸c lo¹i sæ s¸ch, lµm c¸c lo¹i b¸o c¸o theo quy ®Þnh. Hç trî vµ kiÓm tra c¸c c¸n bé tæ, nhãm trong viÖc vµo sæ vµ lµm b¸o c¸o. Hç trî Trëng ban trong viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn ch¬ng tr×nh. Phã ban kiªm thñ quü: cã c¸c tr¸ch nhiÖm sau ®©y: Thu vµ qu¶n lý tiÒn mÆt cña Ch¬ng tr×nh. Vµo sæ tiÒn mÆt. Lµm b¸o c¸o tiÒn mÆt. Hç trî Trëng ban trong viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn ch¬ng tr×nh.
Héi Phô n÷ huyÖn L¹c S¬n: - KiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh hµng th¸ng. - Tæ chøc tËp huÊn n©ng cao cho c¸c Ban §iÒu Hµnh x· vµ Nhãm trëng tÝn dông. - KiÓm tra c¸c b¸o c¸o nhËn ®îc, tæng hîp b¸o c¸o vµ göi cho héi phô n÷ tØnh vµ tæ chøc CARE. - Göi b¸o c¸o tiÕn ®é cho Héi phô n÷ tØnh Hoµ B×nh. - Ra c¸c quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt nh»m ®¶m b¶o ch¬ng tr×nh thùc hiÖn ®óng môc ®Ých vµ quy ®Þnh. 6
Héi Phô n÷ tØnh Hoµ B×nh: - Hµng quý xuèng c¸c x· kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh. - Hç trî héi phô n÷ huyÖn L¹c S¬n trong viÖc tËp huÊn n©ng cao cho c¸c x· vµ chØ ®¹o thùc hiÖn ch¬ng tr×nh. Trëng th«n - Hç trî Nhãm trëng tÝn dông trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn ch¬ng tr×nh còng nh gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n. UBND x· - Hç trî ban ®iÒu hµnh trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn ch¬ng tr×nh còng nh gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n.
IX. Sö dông l·i thu ®îc
TiÒn l·i thu ®îc sÏ ®îc sö dông nh sau: 1) Chi phô cÊp cho c¸c c¸n bé Ban §iÒu Hµnh x· vµ Nhãm trëng tÝn dông: 45% tæng sè tiÒn l·i thu ®îc. 2) Chi cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t cña huyÖn vµ tØnh: 10% tæng sè tiÒn l·i thu ®îc. 3) Chi phÝ hµnh chÝnh: 10% sè tiÒn l·i thu ®îc. 4) Bï l¹m ph¸t, t¨ng vèn vµ tr¶ l·i tiÕt kiÖm: 25% sè tiÒn l·i thu ®îc. 5) TrÝch lËp quü dù phßng mÊt vèn: 10% sè tiÒn l·i thu ®îc.
X.
C¸c bíc tiÕn hµnh
1) X©y dùng néi quy, phæ biÕn tíi l·nh ®¹o ®Þa ph¬ng. 2) TËp huÊn c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tÝn dông vµ c¸c kü n¨ng qu¶n lý cho c¸c nhãm trëng tÝn dông vµ ban ®iÒu hµnh x·. 3) Häp th«n phæ biÕn quy chÕ tíi c¸c hé gia ®×nh. 4) Thµnh lËp tæ. 5) TËp huÊn cho c¸c Thµnh viªn. 6) TiÕp nhËn Thµnh viªn, thµnh lËp nhãm. 7) B¾t ®Çu c¸c ho¹t ®éng tiÕt kiÖm, tÝn dông vµ ho¹t ®éng kh¸c cña tæ nhãm. 8) C¸c ho¹t ®éng kiÓm tra, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ thêng xuyªn.
7