ဘီဘီစီ သတင္းပညာ ေကာလိပ္ ဘီဘီစီ သတင္းပညာ ေကာလိပ္ဟာ ေရဒီယုိ သတင္းမီဒီယာနဲ ပတ္သတ္တဲ့ အသိပညာေတ ေလ့လာခက္ေတကုိ အင္တာနက္ စာမက္ာ ေပ!မာ ေလ့လာသင္ယူုိင္ေစဖုိ စီစဥ္ ေရးသားထားတာ &ဖစ္ပ'တယ္။ ဒီစာမက္ာေတေပ!မာ သတင္း လုိက္နည္း၊ သတင္းေရးသားနည္း၊ ဘာသာ &ပန္နည္း တင္ &ပပုံ စကားလုံးအသုံးအ+န္း စတဲ့ သတင္းသမား ေတအတက္ သိသင့္သိထုိက္တဲ့ ပညာရပ္ေတကုိ ေဝမ-ေပးဖုိ ရည္.ယ္ ပ'တယ္။ အထူးသဖ & င့္ သတင္းေရးသား တင္ &ပရာမာ အဓိကကတဲ့ ဘာသာ စကား အသုံးအ+န္းေတကုိ မန္မန္ကန္ကန္ တိတိကက သုံးတတ္လာ ေစဖုိ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ေတရဲ့ စ္ေပ'င္းမားစာ လုပ္ကုိင္လာခဲ့ တဲ့ အေတ0အက 1 ံ2ေတကတဆင့္ ေလ့လာုိင္ေအာင္ တင္ &ပေပးထားပ' တယ္။ အထူးသဖ & င့္ သတင္းပညာနဲ ပတ္သတ္လုိ သင္တန္းေကာင္း တခုခုကုိ တက္ေရာက္ ဆည္းပူးဖုိ အေခ & အေန မေပးတဲ့ &မန္မာသတင္းသမားေတ သတင္းပညာ စိတ္ဝင္စားသူေတအတက္ ရည္.ယ္ 4ပီး &ပ2စုေရးသားထား တာပ'။ ဒီစာမက္ာေတဟာ အစကနဦး ေခ & လမ္းတစ္ခုပဲ &ဖစ္ 4ပီး တဖ & ည္းဖ & ည္းခင္း သတင္းပညာနဲ ဘာသာ စကား အသုံးအ+န္းနဲ ပတ္သတ္ 4ပီး &ပည့္စုံတဲ့ လမ္းည5န္ခက္ေတ &ဖစ္လာေစဖုိ ရည္.ယ္ပ'တယ္။ BBC World Service နဲ ဘီဘီစီ သတင္းပညာ ေကာလိပ္တုိ ပူးေပ'င္းပ 4 ီး သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာစကား အလုိက္ သတင္းပညာ စာမက္ာေတ ထုတ္ &ပန္ေပးခဲ့တာ ၁၆ ေဖေဖာ္ဝ'ရီ ၂၀၀၉ ခုနစ္မာ &မန္မာဘာသာ အပ'အဝင္ ဘာသာစကား ၇ မ2ိးမာ သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာအလုိက္ လမ္း ည5န္ခက္ေတကုိ ထုတ္ &ပန္ခဲ့ပ'ပ 4 ီ။ အဲဒ'ေတကေတာ့ &မန္မာ၊ ဘဂ'လီ H ၊ ဟင္ဒီ၊ နီပ'လီ၊ ဆင္ဟာလာ၊ တမီးလ္နဲ ဗီယက္နမ္ေတပဲ &ဖစ္ပ'တယ္။ အရင္ကလဲ တ.ုတ္၊ အင္ဒုိနီး.ား၊ အာရဗီနဲ ပတ္.္တူ အပ'အဝင္ ဘာသာစကား ၁၂ မ2ိးနဲ ထုတ္ &ပန္ေပးပ 4 ီး ပ'ပ 4 ီ။ ဒ'ေက K ာင့္ အခုဆုိ ဘီဘီစီသတင္းပညာ ေကာလိပ္ စာမက္ာေတကုိ ဘာသာစကား ၁၉ မ ိ2းနဲ ေလ့လာ ုိင္ Kက 4ပီ &ဖစ္ပ'တယ္။
၁) မ-မ-တတ သေဘာထား အမ & င္
သတင္းတင္ &ပတဲ့အခ' စ္ဘက္သေဘာထား အမ & င္ကုိမ-မ-တတ တင္ &ပဖုိ လုိအပ္ပ'တယ္။ စ္ဘက္အမ & င္ သေဘာထားကုိ မန္မန္ကန္ကန္ တင္ &ပေပးတဲ့ သတင္း ဌာနကုိ လူေတက ေလးစားယုံ Kကည္ ေလးစား Kကမာ &ဖစ္ပ'တယ္၊ ဘယ္ဖက္မမပ'ဘဲ တိတိကကတင္ &ပေပးတဲ့အတက္ မတူညီ &ခားနားတဲ့ သေဘာ ထားအမ & င္ ေတကုိ Kကားသိုိင္ပ'တယ္။ ဥပမာ၊ အီရတ္စစ္ပဲကာလကုိ &ပန္ Kကည့္ပ'၊ အီရတ္စစ္ပဲကုိ ေထာက္ခံသူေတ .ိသလုိ &ပင္းပ & င္းထန္ထန္ ကန့္ ကက္သူေတလည္း.ိပ'တယ္။ ဒ'ေပမဲ့ ဒီစစ္ပဲက တရားေသာစစ္ပဲ ဟုတ္သလား၊ မဟုတ္ဘူးလား ဆုိတာကုိ .င္း &ပဖုိတာဝန္ သတင္းေထာက္ ေတမာ မ.ိပ'ဘူး။ စစ္ပဲအေခ & အေနကုိ တိတိကက တင္ &ပဖုိ တာဝန္သာ .ိပ'တယ္။ သတင္းေထာက္မာ မိမိကုိယ္ပုိင္အမ & င္ .ိေကာင္း.ိုိင္ပ'တယ္။ ဒ'ေပမဲ့ မိမိရဲ့ သေဘာထား အမ & င္ကုိ ထင္ဟပ္မယ့္ သတင္းမ ိ2းကုိသာ ေ.းထုတ္ ေဖာ္ &ပတာမ ိ2းကုိ ေ.ာင္သင့္ ပ'တယ္။ တစ္ဘက္ရဲ့ အမ & င္ကုိသာ ေဖာ္ &ပတဲ့သတင္းက သတင္းဂုဏ္အဂ'H နဲ မညီညတ္တဲ့ တိမ္းေစာင္းေနတဲ့ သတင္း သာ &ဖစ္ပ'တယ္။ အလားတူ စကားအသုံးအ+န္း ေ.းတဲ့အခ'မာလည္း တစ္ဖက္သတ္ ခ2ိးိမ္တဲ့ အသုံးအ+န္း ေတကုိ မသုံးမိဖုိ သတိ &ပ2သင့္ပ'တယ္။
၂) &မန္မာ အင္တာနက္ စာမက္ာေပ!က ုိင္ငံ &ခား စကား အသုးံ အ+န္း
&မန္မာ အင္တာနက္ ေပ!လာကတည္းက &မန္မာစာ အေရးအသားဟာ မူလကနဲ စာရင္ သိသိသာသာ ေပ & ာင္း လာပ'တယ္။ တနည္းအားဖ & င့္ အဂလိ H ပ္စာလုံး ေတကုိ အဓိပOာယ္ &ပန္ဆုိမယ့္အစား အသံဖလယ္စံနစ္ကုိ ပုိသုံးစဲ လာတာေတ0ရပ'တယ္။ ဒ'ဟာ လုပ္ငန္း လုိအပ္ခက္ေက K ာင့္ &ဖစ္သလုိ ေခတ္နဲအညီ ဘာသာ စကား တုိးတက္ေပ & ာင္းလဲ လာတဲ့သေဘာလည္း &ဖစ္ပ'တယ္။ ဥပမာ လက္.ိတုိးတက္ ေနတဲ့နည္းပညာကုိ အုိင္တီေခတ္လုိ သုံးစဲရာ မာ လူေတတ &ဖည္းဖ & ည္း လက္ခံလာက K ပ'တယ္။ အလားတူ သိပOံစကားလုံးေတကုိလည္း အတိအက ဘာသာပ & န္မယ့္ အစား အသံထက္အတုိင္း သုံးတာ ပုိအလုပ္ &ဖစ္ပ'တယ္။ &မန္မာပ & ည္ထုတ္ သတင္းဂာနယ္ေတ ထဲမာ အုိင္တီအေက K ာင္း ေရးသားထားတဲ့ ေဆာင္းပ'းေတမာ ဝက္ဘ္ ဆုိက္၊ ဖုိင္၊ အီးေမးလ္၊ ကုတ္နံပ'တ္၊ အန္လုိင္း စတဲ့စကားလုံးေတ ေတ0 &မင္ရပ'တယ္။ အလားတူ စီဒီ၊ ဗီဒီယုိ၊ တီဗီ စတဲ့ အသုံးအ+န္းေတကုိ တင္တင္ကယ္ကယ္ ေတ0ရပ'တယ္။ အခုေခတ္ အသုံးမားတဲ့ .ုပ္.င္ေလာက စကားလုံးတခ2ိ ကုိ Kကည့္မယ္ဆုိရင္ ဒရာမာဇာတ္လမ္း၊ ဖင္စီဇာတ္ ကား စသဖ & င့္ တီထင္သုံးစဲလာ Kကပ'တယ္။ ဒ'ဟာေခတ္ေရစီးေက K ာင္းနဲ အတူေပ & ာင္းလဲလာတာလုိ ေပ & ာုိင္ေပမယ့္ မလုိအပ္ဘဲ အဂလိ H ပ္ သုိမဟုတ္ ုိင္ငံ &ခား စကားလုံးေတကုိ မသုံးသင့္ပ'ဘူး။ &မန္မာစကားေပ & သက္သက္ေဖာ္ &ပရင္ အဓိပOာယ္ .င္းေနေပမယ့္ မလုိအပ္ဘဲ အဂလိ H ပ္လုိ ထည့္ေရးလုိက္တဲ့ အခ' နားေထာင္သူေတအတက္ နား.+ပ္သားုိင္သလုိ စာေပရဲ့အရသာ ပက္သားုိင္ပ'တယ္။ ေသာတ.င္ေတအားလုံးက အဂလိ H ပ္ သုိမဟုတ္ ုိင္ငံ &ခား စကားလုံးေတကုိ နားမလည္ုိင္တာေက K ာင့္ ကုိယ္ တင္ &ပတဲ့ အေက K ာင္းအရာကုိ နားေထာင္လုိစိတ္ နည္းသ ္ ားုိင္ပ'တယ္။ ဒ'့အ &ပင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ အတိမ္အနက္ အေသအခာမသိတဲ့ ုိင္ငံ &ခားဘာသာ စကားလုံးေတ သုံးမိရင္ အဓိပOာယ္လဲ 4ပီး အမားမား အယင္းယင္းေတ &ဖစ္တတ္ပ'တယ္။
၃) စာကုိ နားနဲ ဖတ္ပ' ‘စာကုိနားနဲ ဖတ္ 4ပီးေရးက K ပ'’ လုိအ 1ကံ &ပ2ထားတဲ့ ေဆာင္းပ'းတစ္ပုဒ္ ကုိ &မန္မာပ & ည္ထုတ္ ဂာနယ္တစ္ေစာင္ မာဖတ္ရပ'တယ္။ မိမိေရးပ 4 ီးသမ-စာကုိ +တ္က.တ္ Kကည့္ရင္ သဒR'ပုိင္းဆုိင္ရာ အထား အသုိ လဲမားမ+ .ိခဲ့ရင္ နားကခက္ခင္း သတိထားမိမယ္ လုိ ေဆာင္းပ'း .င္ ကဆုိပ'တယ္။
ဒီအ 1ကံ &ပ2ခက္ဟာ ေရဒီယုိအသံလ5င့္ လုပ္ငန္းအတက္ အလန္တန္ဖုိး .ိပ'တယ္။ ေရဒီယုိအတက္ ေရးသားတဲ့အခ'မာ အသံမလ5င့္ခင္ မိမိေရးပ 4 ီးသမ- စာကုိ မက္စိနဲ Kကည့္၊ +တ္က.တ္ရင္း နားနဲ ့ &ပန္ဖတ္ Kကည့္ပ'။ အလားတူ အခ & ားသူေရးတဲ့ စာေတကုိလည္း မက္စိနဲ Kကည့္၊ +တ္က.တ္၊ နားနဲဖတ္ Kကည့္ပ'။ သဒR'အထားအသုိ လဲမားေနရင္ နားကခက္ခင္း သိတာေက K ာင့္ လဲမားေနတဲ့ သဒR'အထားအသုိ ကုိမန္ကန္ ေအာင္ &ပင္ဆင္ေရးသားုိင္ပ'တယ္။ သဒR'အထားအသုိ လဲမားလ-င္ အဓိပOာယ္လည္း လဲမားသားုိင္ပ'တယ္။ ေနာက္သတိ &ပ2သင့္တဲ့ အခက္တစ္ခုက ဝ'ကတစ္ခုက စာ.က္ေပ! မာဖတ္လုိေကာင္းေပမယ့္ +တ္က .တ္ မရတာမ2ိးလည္း.ိပ'တယ္။ ဥပမာပ & ရရင္ အခက္အလက္ ေတနဲ &ပည့္လ- ံ ေနတဲ့စာေက K ာင္းမ2ိး၊ ဒ'မမဟုတ္ ဝ'ကအတုိေလး ေတအသုံး &ပ2 4ပီး အခက္အလက္ေတ ေဖာ္ &ပထားတာမ2ိးကုိ ဆုိလုိပ'တယ္။ ‘လုံ 4ခံ2ေရးတပ္ဖဲ0 ေနရာယူ ထားတဲ့ဖက္ကုိ ဗုံးခဲတုိက္ခုိက္လုိ ရဲကဝင္စီးရတာ လုိ ရဲကေပ & ာပ'တယ္၊ ရဲက ခပ္ Kကမ္းက K မ္း လက္တုန့္ &ပန္ပ'တယ္၊ ရဲေတက စီတန္းပ 4 ီး ဝင္လာပ'တယ္၊ ရဲေတကုိ မီးသတ္ပုိက္နဲ ေနာက္က အကာအကယ္ေပးပ'တယ္၊ ရဲကဆR &ပသမားေတကုိ နံပတ္ဒုတ္ေတ နဲ.ုိက္က္ပ'တယ္။' ဒီစာပုိဒ္ကုိ +တ္က.တ္ Kကည့္ရင္ &ပတ္ေတာင္းပ & တ္ေတာင္း &ဖစ္ေနသလုိ နားေထာင္လုိလည္း မေကာင္းဘူး ဆုိ တာကုိ သတိ &ပ2ပ'။
၄) ဘာသာပ & န္ &ခင္း မတူကဲ &ပားခ & ားနားတဲ့ ဘာသာစကားကုိ &မန္မာလုိ &ပန္တဲ့အခ'မာ ဘာသာစကား စ္မ2ိးစလုံးကုိ ကUမ္းကင္ဖုိ လုိအပ္ပ'တယ္။ အဂလိ H ပ္ဘာသာက &မန္မာဘာသာကုိ ဘာသာပ & န္မယ္ဆုိရင္ ပထမဦး ဆုံး အဂလိ H ပ္ဘာသာနဲ ေရးသားထားတာကုိ ေကာင္းေကာင္းနားလည္ သေဘာေပ'က္ဖုိ အထူးလုိအပ္ပ'တယ္။ မိမိတင္ &ပတဲ့စာနဲ စကားတုိ ေပ & &ပစ္.င္းလင္းဖုိ အဓိပOာယ္မန္ကန္ဖုိ ဘာသာစကားဂုဏ္ရည္ နဲလည္းပ & ည့္စုံ 4ပီး သဒR'သေဘာကုိ နားလည္ရမာ &ဖစ္ပ'တယ္။ သတင္းဘာသာပ & န္ တဲ့အခ'မာ အခ ိန္ကုိလု 4ပီး ဘာသာပ & န္ရတဲ့ အခ'ေတနဲ 1ကံ2ရတတ္ပ'တယ္၊ အဲ့ဒီအခ'မ2ိး မာ အေပ & ာစကားေပ & နဲ အေရးစကားေပ & စ္မ2ိးေရာော ေရးသားမိတာမ2ိးေတ &ဖစ္ေလ့ &ဖစ္ထ.ိပ'တယ္။ .+ပ္ေထးတဲ့ ဝ'က၊ ေဖာင္းပတဲ့ ဝ'က၊ အဓိပOာယ္တူညီ နီးစပ္တဲ့စကားေတ ပ'ဝင္တဲ့ဝ'ကေတ အသုံး &ပ2မိတဲ့ အခ'ေတလည္း .ိုိင္ပ'တယ္။ မိမိဆုိလုိခက္ .င္း.င္းလင္းလင္း &ဖစ္ေအာင္လုိ ဝ'ကတုိတုိေရးပ'၊ မလ5ဲမေ.ာင္သာလုိ ဝ'က.ည္.ည္ ေရးရတဲ့ အခ' ပုဒ္အထားအသုိ အဆက္အစပ္ကုိ အထူးဂ.ု &ပ2ဖုိ လုိပ'တယ္။
ဘာသာပ & န္လုိ မလယ္တဲ့ ုိင္ငံ &ခားစကားအသုံးအ+န္း၊ စာပုိဒ္၊ ဒ'မမဟုတ္ စကားလုံး မင 4 ိမ္ေသးလုိ &မန္မာ စကားေပ & အရ မလုံေလာက္ုိင္တဲ့ စကားမ2ိးက လဲရင္ ုိင္ငံ &ခားစာပုိဒ္ေတ မသုံးမိေအာင္ သတိထားသင့္ပ' တယ္။ ဘာသာပ & န္ဥပမာမား Reference: Dictionary of International Relations by Graham Evans and Jeffrey Newnham ARMS RACE= Literally a competitive building up armaments by at least two actors in conflict Proposed Burmese term = လက္နက္အင္အားယဥ္ 4ပ2ိင္စုေဆာင္းမ+ CIVIL SOCIETY = The set of intermediate associations which are neither the state nor the (extended) family; civil society therefore includes voluntary associations and firms and other corporate bodies (The Concise Oxford Dictionary of Politics) Proposed Burmese term = လူထုလူတန္းစားအဖဲ0အစည္း CONSTRUCTIVE ENGAGEMENT = Term used to describe US policy towards Southern Africa from 1980 onwards. The term was coined by Chester Crocker, assistant secretary of state for African affairs, and refers to US attempts to reform the South African system by working within it and honouring its rules. A form of ‘quiet’ diplomacy which seeks to encourage White-led change in the region. Proposed Burmese term = အပ & 2သေဘာ ဆက္ဆံေဆးေးမ+ DOMESTIC JURISDICTION = A logical consequence of sovereignty whereby a state rules supreme within its own territorial frontiers Proposed Burmese term = &ပည္တင္းစီရင္ပုိင္ခင့္ ECONOMIC SANCTIONS = A form of economic statecraft which involves the use of economic capability by an actor or group of actors (the Imposer) in a deliberately coercive manner to pursue certain policy goals Proposed Burmese term = စီးပားေရး ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမ+ ETHNIC CLEANSING = A modern euphemism for the systematic, deliberate and often brutal forced removal of members of one or more ethnic groups from territory claimed by another ethnic group Proposed Burmese term = မ ိ2းခ & ားလူမ2ိးစု သုတ္သင္.င္းလင္းမ+ FREEDOM OF INFORMATION = The free access of the public to information contained in government records
(The Concise Oxford Dictionary of Politics edited by Iain McLean and Alistaire McMillan Proposed Burmese term = လတ္လပ္စာ သတင္းရယူပုိင္ခင့္ GLOBALIZATION = The process whereby state-centric agencies and terms of reference are dissolved in favour of a structure of relations between different actors operating in a context which is truly global rather than merely international Proposed Burmese term = ကမာ လ5မ္းပတ္ ယက္5ယ္မ+ HUMANITARIAN ASSISTANCE = Traditionally associated with acts of assistance undertaken by states in response to natural disasters of a temporary kind: that is earthquakes, floods, fires, famines and so on Proposed Burmese Term = လူသားေဘးဒဏ္ ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီ HUMANITARIAN INTERVENTION = Entry into a country of the armed forces of another country or international organization with the aim of protecting citizens from persecution or the violation of human rights The Concise Oxford Dictionary of Politics edited by Iain McLean and Alistaire McMillan Proposed Burmese term = လူအခင့္အေရး အတက္ဝင္ေရာက္ တုိက္ခုိက္ &ခင္း
၅) အသံထက္ အမား အသံလ5င့္လုပ္ငန္းမာ အသံထက္မန္ကန္ ဖုိလုိအပ္ပ'တယ္။ အသံထက္မားလ-င္ အဓိပOာယ္လဲေခာ္သားုိင္သလုိ စကားက ရယ္စရာဖ & စ္သားုိင္ပ'တယ္။
ေလးနက္တဲ့
သတင္းအခက္အလက္ အရည္အေသးေတ ေလာ့သားုိင္ပ'တယ္။ အသံထက္မားလ-င္ မိမိတင္ &ပလုိတဲ့ အေက K ာင္းအရာက ပရိသတ္အသိ ဥာဏ္ထဲ တန္းကနဲမဝင္သားဘဲ ဇေဝဇဝ' &ဖစ္ေစုိင္ပ'တယ္။ ဥပမာပ & ရလ-င္ အဂလိ H ပ္ဘာသာ အသံလ5င့္ဌာန ေတာ္ေတာ္မားမားက ေဒ!ေအာင္ဆန္းစု Kကည္ နာမည္ကုိ ေအာင္ဆန္းစု &ခည္း လုိဖတ္ေလ့.ိပ'တယ္။ ေအာင္ဆန္းစု &ခည္း လုိ Kကားရတုိင္း ဒီသတင္းေက K ညာတဲ့သူက ဘာေက K ာင့္မား အသံထက္မန္ေအာင္ မက 1 2ိ းစား တာလဲလုိ ခံစားရပ'တယ္။ အသံထက္မန္ကန္ဖုိ အထူးဂ.ုစုိက္ေစခင္တဲ့အတက္ ‘အသံထက္ဌာန’ တစ္ခု သီးသန္ ဖင့္ထားပ'တယ္။
ဘီဘီစီ
.ုပ္သံလ5င့္ဌာနမာ
Pronunciation
ဒီဌာနက အသံထက္အမန္သိခင္တဲ့ သတင္းေက K ညာသူေတအတက္ ုိင္ငံ &ခားတုိင္းပ & ည္နာမည္၊ 4မ2ိနာမည္္၊ သတင္းဖ & စ္ေနတဲ့ လူပုဂိ2လ္နာမည္ေတကုိ ေနစဥ္ စုေဆာင္းပ'တယ္။
အသံထက္အမန္ သိခင္လုိ ဆက္သယ္လာသူေတ ကုိစိတ္.ည္လက္.ည္ .င္းပ & ေပးပ'တယ္။ ဒ'ကုိ Kကည့္လ-င္ သတင္းထုတ္လ5င့္ ေနတဲ့သတင္းသမားေတအတက္ အသံထက္မန္ကန္ဖုိ အေရးက 1 ီးတယ္ဆုိတာ ေပ! လင္ေန ပ'တယ္။ &မန္မာဘာသာ စကားကုိ အသုံး &ပ2ပ 4 ီး သတင္းေရးသားထုတ္လ5င့္ ေနတဲ့သတင္းသမားေတ မက K ာခဏ ေတ0 1က2ံ ရတဲ့ အခက္အခဲ တစ္ခုက ေဒသအလုိက္ ကဲ &ပားတဲ့ ေဒသသုံးစကား အသံထက္ &ဖစ္ပ'တယ္။ ဒီအခက္အခဲ ကုိေ.ာင္ Kကဥ္ုိင္ေအာင္လုိ မသဲကဲတဲ့ ေဝ'ဟာရေတကုိ ေမးမ & န္းစုံစမ္း 4ပီး သုံးစဲဖုိ အက 1 ံ &ပ2ပ' တယ္။
၆) သတင္းေထာက္ေတ သတင္း ေရးပုံ ေရးနည္း
သတင္းသမားေတ ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္က သူတုိကုိယ္တုိင္ ဂဃနဏ မသိတဲ့အေက K ာင္းအရာ တစ္ခုကုိ လူအမား စိတ္ဝင္စားေအာင္ တင္ &ပေပးရန္ &ဖစ္တယ္္-လုိ 4ဗိတိန္ုိင္ငံ .က္ဖီးတကသုိလ္မ ပ'ေမာက Peter Cole က ေပ & ာဖူးပ'တယ္။ ဒီလုိတင္ &ပေပးုိင္ေအာင္လုိ ပထမဦးဆုံး ကုိယ္ေရးမယ့္ အေက K ာင္းအရာကုိ &ပည့္ &ပည့္စုံစုံ သိဖုိလုိအပ္ပ'တယ္။ သတင္းတစ္ပုဒ္ ေရးသားတင္ &ပတဲ့အခ'မာ အဲဒီသတင္းကုိ လူအမားစိတ္ဝင္စားလာေအာင္ ေရးသားရပ'တယ္။ သတင္းေထာက္ေတက သူတုိေရးတဲ့ သတင္းကုိ သတင္းအခက္အလက္ စုစည္းေဖာ္ &ပ.ုံသက္သက္လုိ မယူဆ ဘဲ ပုံ &ပင္တစ္ပုဒ္ ေရးသလုိ စကားလုံးအသုံးအ+န္းကအစ ဝ'ကအထားအသုိအဆုံး အခ ိန္ယူ စဥ္းစားပ 4 ီး ေရး သားေလ့.ိပ'တယ္။ ပုံ &ပင္ဆုိရင္္ လူေတ စိတ္၀င္စားက K တယ္၊ ပုံ &ပင္က လူေတရဲ့ အာ.ုံကုိ အလယ္တကူ ဖမ္းစားုိင္ပ'တယ္။ မက K ာခဏဆုိသလုိ စကားဝုိင္းေတမာ ကုိယ္ေတ0 &ဖစ္ရပ္ေတကုိ &ပန္ေပ & ာက K တာကုိ Kကားဘူး Kကမာပ'။
အေပ & ာေကာင္းတဲ့သူရဲ့ စကားဝုိင္းဆုိရင္ စကားဝုိင္း မပ 4 ီးမခင္း အဲဒီေနရာက မခာခင္ Kကပ'ဘူး၊ အေပ & ာလည္း မေကာင္း ေပ & ာေနတဲ့အေက K ာင္းအရာကလည္း စိတ္ပ'ဝင္စားစရာမေကာင္းရင္ နားေထာင္သူေတ အဲဒီေနရာ က ခပ္ &မန္ &မန္ ခာသားက K မာ ေသခာပ'တယ္။ အလားတူ သတင္းေထာက္ေတ သတင္းေရးတဲ့ အခ'မာ ေပာ္စရာ ရယ္စရာ သတင္းဆုိရင္ Kကားတဲ့သူေတ မရယ္ဘဲမေနုိင္ေအာင္၊ ဒ'မမဟုတ္ တုန္လူပ္ေခ & ာက္ &ခားစရာ အေက K ာင္းအရာဆုိရင္လည္း တုန္လူပ္ ေခ & ာက္ &ခားေအာင္ ေရးသားတင္ &ပ Kကပ'တယ္။ သတင္းေထာက္ ကသူ &မင္ေတ0 ခံစားရတာေတကုိ ပရိတ္သတ္ပ' အတူတကခံစားုိင္ေအာင္ ေရးသားေဖာ္ &ပ Kကပ'တယ္။ (ဘီဘီစီ ျမန္မာဌာနမွဴး ေဒၚတင္ထားေဆြရဲ႕ ရွင္းျပခ်က္မ်ားကုိ BBC BURMESE.com ဘီဘီစီ သတင္းပညာ ေကာလိပ္မွ ကူးယူသည္။ ၄င္း ဆိုဒ္မွာပင္ ႐ုပ္သံဖိုင္မ်ားလည္း ရႏိုင္ပါသည္။) ၀န္ခံခ်က္။ နီေသြး
။ ႀကိဳက္လန ြ ္းလို႔ ေဖာက္သည္ခ်ျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း..