Ch¬ng 5 - bÓ tù ho¹i vµ vÊn ®Ò thi c«ng c¸c bÓ chøa
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank 5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank •Kh¸i niÖm: bÓ tù ho¹i lµ c«ng tr×nh xö lý níc th¶i bËc 1 (xö lý s¬ bé) ®ång thêi thùc hiÖn 2 chøc n¨ng: l¾ng níc th¶i vµ lªn men cÆn l¾ng. NHIỆM VỤ LÀM SẠCH SƠ BỘ HoẶC HOÀN TOÀN NƯớC THảI TN TRƯỚC KHI THẢI RA SÔNG HỒ HAY ML ben NGOÀI •§iÒu kiÖn ¸p dông C«ng tr×nh cã hÖ thèng cÊp níc bªn trong, hÖ thèng tho¸t níc bªn ngoµi lµ HTTN chung kh«ng cã tr¹m xö lý tËp trung. Nhµ ®øng ®éc lËp, c¸ch xa HTTN cña thµnh phè. Ph©n lo¹i: BÓ tù ho¹i cã ng¨n läc BÓ tù ho¹i kh«ng cã ng¨n läc (b¸n tù ho¹i) Bth CO THỂ PHỤC VỤ CHO 1 KHU VS, 1 NHÀ HoẶC 1 NHOM NHÀ CÊu t¹o chung: BÓ cã d¹ng h×nh ch÷ nhËt hoÆch×nh trßn trªn mÆt b»ng, x©y dùng b»ng g¹ch, bª t«ng cèt thÐp hoÆc chÕ t¹o b»ng vËt liÖu compozit
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank 5.1.1. BÓ tù ho¹i kh«ng cã ng¨n läc •Tuú theo thÓ tÝch bÓ cã 2 lo¹i: BÓ cã thÓ tÝch nhá gåm 2 ng¨n: 1 ng¨n chøa cÆn, 1 ng¨n l¾ng. BÓ cã thÓ tÝch lín gåm 3 ng¨n: 1 ng¨n chøa cÆn vµ 1 ng¨n l¾ng CÊu t¹o: gåm 5 thµnh phÇn chÝnh 1. èng th«ng h¬i: ®Ó th«ng h¬i vµ th«ng t¾c. VÞ trÝ èng th«ng h¬i ph¶i ®Æt th¼ng ë vÞ trÝ èng ch÷ T dÉn níc vµo vµ ra khái bÓ theo 2 c¸ch sau: + èng th«ng h¬i cã thÓ c¾m th¼ng vµo níc + èng th«ng h¬i cã thÓ nèi trùc tiÕp víi T vµo nhng Ch¬ng Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc kh«ng ®îc nèi víi T1 ra
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank 2. èng hót cÆn: ph¶i bè trÝ ë ng¨n chøa cÆn 3. Cöa th«ng khÝ: ®Ó c©n b»ng ¸p suÊt gi÷a c¸c ng¨n, kÝch thíc (100x100mm) hoÆc (50x50mm) 4. Cöa th«ng níc: ë vÞ trÝ tõ (0,4 – 0,6)H – víi H: lµ chiÒu cao líp níc lín nhÊt trong bÓ, H ≥ 1.3m; kÝch thíc cöa th«ng níc (150x150mm) 5. Cöa th«ng cÆn: ®îc ®Æt ë s¸t ®¸y, cã t¸c dông chuyÓn cÆn ®· lªn men sang ng¨n bªn c¹nh ®Ó khi hót cÆn tr¸nh hót ph¶i cÆn t¬i (v× hót cÆn t¬i cha lªn men sÏ g©y « nhiÔm, cÆn cha ®îc xö lý). Khi hót cÆn nªn bít l¹i kho¶ng 20% cÆn. KÝch thíc cöa tèi thiÓu lµ (200x200mm)
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
H×nh 38. S¬ ®å cÊu t¹o bÓ tù ho¹i kh«ng cã ng¨n läc
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank •Nguyªn t¾c lµm viÖc: khi níc th¶i ®îc ®a vµo bÓ, Trong bÓ x¶y ra 2 qu¸ tr×nh: Qu¸ tr×nh l¾ng cÆn: lµ 1 qu¸ tr×nh l¾ng tÜnh víi hiÖu qu¶ l¾ng lín (lµ lý do v× sao khi ®a níc vµo bÓ ph¶i dïng èng ch÷ T mµ kh«ng thÓ dïng èng th¼ng sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ l¾ng) Qu¸ tr×nh lªn men cÆn l¾ng: lµ 1 qu¸ tr×nh lªn men yÕm khÝ. Qu¸ tr×nh nµy phô thuéc: nhiÖt ®é (khi nhiÖt ®é t¨ng tèc ®é qu¸ tr×nh lªn men t¨ng, vÝ dô: vµo mïa hÌ t0 = 30 – 350C th× thêi gian lªn men lµ 60 ngµy; vµo mïa ®«ng t0 ≤ 200C th× thêi gian lªn men lµ 120 ngµy), ®é pH: pH = 4.8 – 8.6 th× vi sinh vËt cã thÓ ho¹t ®éng ®îc (níc th¶i t¾m, giÆt cã thÓ cho vµo), pH tèi u lµ 6 – 7. Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank C¸c th«ng sè lµm viÖc cña bÓ tù ho¹i:
thêi gian lu níc trong bÓ: 1 - 3 ngµy.
HiÖu qu¶ l¾ng cÆn: 40 – 60% (phô thuéc vµo nhiÖt ®é vµ
chÕ ®é qu¶n lý, vËn hµnh bÓ)
Qu¸ tr×nh lªn men chñ yÕu diÔn ra trong giai ®o¹n ®Çu lµ
lªn men axit.
C¸c chÊt khÝ CH4, CO2, H2S,…) næi lªn kÐo theo c¸c h¹t cÆn
kh¸c cã thÓ lµm cho níc th¶i nhiÔm bÈn l¹i vµ t¹o nªn 1 líp v¸ng næi trªn mÆt níc. ChiÒu dµy líp v¸ng tõ 0,3 – 0,5m. BÓ tù ho¹i cã thÓ ®a vµo sö dông ngay sau khi x©y dùng. Bïn cÆn lªn men ph¶i ®îc hót sau 1 ®Õn 3 n¨m bÓ ho¹t ®éng (tuú thuéc dung tÝch bÓ). khi hót bïn cÆn èng hót cña m¸y b¬m ph¶i ®Æt s©u xuèng ®¸y bÓ Vµ ph¶i gi÷ l¹i kho¶ng 20% lîng bïn cÆn ®Ó g©y men cho bïn cÆn t¬i ®ît sau. Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank •Khi hót bïn cÆn ra khái bÓ, hçn hîp bïn cÆn níc thêng cã BOD5= 6000 mg/l, TSS = 15000 mg/l, tæng nit¬ = 700 mg/l (N– NH3 = 400 mg/l), tæng photpho = 250 mg/l vµ tæng dÇu mì = 8000 mg/l. •Bïn cÆn ®· lªn men ®îc lµm kh« trªn s©n ph¬i bïn, trong hÇm ñ lµm vi sinh hoÆc xö lý tiÕp tôc trong c¸c b·i läc ngËp níc trång c©y phÝa trªn. •Khi ra khái bÓ, COD cña níc th¶i gi¶m 25 – 50%. B¶ng Nång ®é giíi h¹n c¸c chÊt bÈn trong níc th¶i ra khái bth - Tæng nit¬: 25 – 80 mg/l
- BOD5: 120 – 140 mg/l
- Tæng c¸c chÊt r¾n: 50 – 100 - Tæng photpho: 10 – 20 mg/l - Tæng
mg/l
Coliform:103–106
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc MPN/100ml
- Nit¬ am«ni (N-NH3): 20 - 50
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank •Bè trÝ bÓ tù ho¹i: cã 3 c¸ch C¸ch 1: ngay díi khu vÖ sinh trong nhµ: + u ®iÓm: tËn dông ®îc kÕt cÊu cña nhµ, ®êng èng ng¾n do ®ã Ýt t¾c, nhiÖt ®é trong nhµ æn ®Þnh --> chÕ ®é lµm viÖc tèt h¬n (nhÊt lµ mïa ®«ng) + Nhîc ®iÓm: kÕt cÊu mãng cña nhµ ph¶i ®îc chèng thÊm tèt vµ ph¶i ®îc l¾p ®Æt ngay tõ khi ®æ mãng nÕu kh«ng sÏ bÞ nøt gi÷a 2 líp cò vµ míi. C¸ch 2: bè trÝ riªng ngoµi nhµ, khi ®ã c¸c u nhîc ®iÓm ng îc l¹i víi c¸ch 1 --> thêng ¸p dông ®èi víi c¸c c«ng tr×nh chung c lo¹i lín, kh¸ch s¹n cã nhiÒu ®¬n nguyªn,… C¸ch 3: ®Æt trong tÇng hÇm, nÕu èng ra cña bÓ thÊp h¬n cèt cèng tho¸t níc s©n nhµ th× ph¶i dÆt b¬m ch×m ë 1 ng¨n bªn c¹nh (kh«ng ®îc ®Æt èng hót cña b¬m trùc tiÕp ë ng¨n tù ho¹i) Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank •¦u ®iÓm: cÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ qu¶n lý, hiÖu qu¶ l¾ng (gi÷ cÆn) cao •Nhîc ®iÓm: khi cÆn ph©n huû t¹o thµnh c¸c khÝ CH4, H2S, CO2,… næi lªn trªn mÆt níc (c¸c bät khÝ) t¹o thµnh 1 líp mµng. C¸c cÆn ë mµng cã kÝch thíc rÊt nhá, tù tan ra vµ theo níc ch¶y ra ngoµi (chiÒu dµy mµng kho¶ng 40mm) •øng dông:
thêng dïng ®Ó xö lý níc th¶i t¹i chç cho c¸c ng«i nhµ khu tËp
thÓ, côm d©n c díi 500 ngêi hoÆc lu lîng níc th¶i díi 30m3/ngµy. HiÖn nay, xu híng cña c¸c ®« thÞ ë viÖt nam vµ c¸c n íc trªn thÕ giíi lµ thiÕt kÕ bÓ tù ho¹i nh 1 c«ng tr×nh xö lý níc th¶i t¹i chç trong ®iÒu kiÖn xlnt ph©n t¸n.
BÓ tù ho¹i thêng ®îc x©y dùng ®éc lËp hoÆc kÕt hîp víi c¸c
c«ng tr×nh xö lý níc th¶i kh¸c nh ng¨n läc sinh häc kÞ khÝ, giÕng thÊm, hµo läc, b·i läc ngËp níc,… phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm, c«ng suÊt hÖ thèng tho¸t níc, ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu thêi tiÕt khu vùc,…
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
S¬ ®å øng dông bÓ tù ho¹i ®Ó xö lý níc th¶i t¹i chç C«ng tr×nh XLNT VÞ trÝ x©y dùng c«ng tr×nh vµ ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai thuËn lîi
VÞ trÝ x©y dùng c«ng tr×nh vµ ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai khã kh¨n
BÓ tù ho¹i
BÓ tù ho¹i tiÕp theo lµ hÖ thèng xö lý sinh häc hiÕu khÝ hoÆc bÓ läc c¸t ho¹t ®éng gi¸n ®o¹n
HTTN
XLNT tiÕp tôc hoÆc tiÕp nhËn n íc th¶i
Níc th¶i tù ch¶y, gi¸n ®o¹n
GiÕng, hµo, bÓ hoÆc b·i thÊm ho¹t ®éng gi¸n ®o¹n theo chu kú
Níc th¶i ®îc b¬m vµ ph©n phèi, ®Þnh lîng theo chu kú
Hµo hÊp phô, hµo hoÆc b·i bay h¬i níc, b·i läc ngËp níc, khö trïng vµ x¶ níc th¶i ra nguån níc.
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank 5.1.2. BÓ tù ho¹i cã ng¨n läc Do bÓ tù ho¹i kh«ng cã ng¨n läc khi níc ra ®em theo cÆn do bät khÝ næi lªn nªn c¶i tiÕn thµnh bÓ cã ng¨n läc víi hÖ thèng thu níc díi ®¸y (m¸ng hoÆc m¬ng). CÊu t¹o 2 ng¨n ®Çu t¬ng tù nh bÓ kh«ng cã ng¨n läc, nhng ng¨n läc cã thÓ thiÕt kÕ theo kiÓu läc kÞ khÝ hoÆc hiÕu khÝ. HiÖn nay, xu híng x©y dùng bÓ tù ho¹i kÕt hîp c¸c ng¨n läc kþ khÝ, ho¹t ®éng theo nguyªn lý läc ngîc tõ díi lªn víi chiÒu dµy líp vËt liÖu 0,5-0,6m phÇn bè tõ trªn xuèng nh sau:
Líp sái hoÆc ®¸ d¨m d = 3 - 6mm, dµy 0,1 - 0,2m
Líp cuéi, sái hoÆc ®¸, = niÖm 12 - chung 15mm, dµyníc 0,4m Ch¬ng 1 dKh¸i vÒ tho¸t
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank 5.1.2. BÓ tù ho¹i cã ng¨n läc •
bÓ tù ho¹i hiÕu khÝ cã cÊu t¹o gåm 4 ®Õn 5 líp vËt liÖu läc bè trÝ nh h×nh vÏ.
•
Nguyªn t¾c lµm viÖc: níc tõ bÓ tù ho¹i kh«ng cã ng¨n läc sang ng¨n läc. Nhê vi sinh vËt hiÕu khÝ ho¹t ®éng ë trªn bÒ mÆt sÏ ph©n hñy c¸c mµng cÆn. Do ®ã ®Ó cung cÊp oxy cho qu¸ tr×nh ph©n huû hiÕu khÝ ph¶i lµm nhiÒu èng th«ng h¬i.
•
¦u ®iÓm: chÊt lîng níc tèt h¬n
•
Nhîc ®iÓm: qu¶n lý khã (v× dÔ bÞ t¾c sau 1 thêi gian sö dông) vµ ph¶i thay, röa vËt liÖu läc. Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
S¬ ®å bÓ tù ho¹i víi ng¨n läc hiếu khÝ
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.1. bÓ tù ho¹i – septic tank 5.1.3. tÝnh to¸n thiÕt kÕ BÓ tù ho¹i
a.N .T1 W1 = , m3 1000
•
ThÓ tÝch phÇn l¾ng cña bÓ tù ho¹i
•
ThÓ tÝch phÇn chøa vµ lªn men cÆn
•
Tæng thÓ tÝch cña bÓ: W = w1 + w2
b.N .T2 W2 = , m3 1000
Trong ®ã: A: tiªu chuÈn th¶i níc cña 1 ngêi trong 1 ngµy (l/ngêi.ngµy) B: tiªu chuÈn cÆn l¾ng l¹i trong bÓ tù ho¹i cña 1 ngêi trong 1 ngµy (l/ngêi.ngµy); b phô thuéc chu kú hót cÆn t, nÕu t < 1 n¨m th× b = 0,1, nÕu b > 1 n¨m th× b = 0,08 T1: thêi gian lu níc trong bÓ tù ho¹i T2: thêi gian gi÷a 2 lÇn hót bïn cÆn lªn men N: sè ngêi sö dông bÓ tù ho¹i1(ngêi) Ch¬ng Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
ThÓ tÝch bÓ tù ho¹i cho nhµ ë lÊy theo “quy chuÈn hÖ thèng ctn trong nhµ vµ c«ng tr×nh – nxb xd hµ néi 2000 Ng«i nhµ gia ®×nh
Ng«i nhµ cã nhiÒu
ThÓ tÝch tèi thiÓu
®éc lËp
gia ®×nh vµ c¨n hé
cña bth, m3
1 hoÆc 2 phßng ngñ
2.8
3 hoÆc 2 phßng ngñ
3.8
4 hoÆc 2 phßng ngñ
2 c¨n hé
4.5
5 hoÆc 6 phßng ngñ
3 c¨n hé
5.7
4 c¨n hé
7.6
5 c¨n hé
8.5
6 c¨n hé
9.5
7 c¨n hé
10.5
8 c¨n hé
11.4
9 c¨n hé
12.3
c¨nniÖm hé chung vÒ tho¸t níc13.3 Ch¬ng 110 Kh¸i
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.1. Nguyªn t¾c chung
•
Quan hÖ gi÷a gi¶i ph¸p kÕt cÊu vµ c«ng n¨ng: gi¶i ph¸p kÕt cÊu ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ c«ng n¨ng ®Æt ra cho c«ng tr×nh. KÕt cÊu ®îc lùa chän trªn c¬ së ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu t¶i träng th¼ng ®øng vµ t¶i träng ngang (¸p lùc níc, ¸p lùc ®Êt), nh÷ng biÕn thiªn nhiÖt ®é vµ lón lÖch cã thÓ x¶y ra.
•
TÝnh kh¶ thi cña ph¬ng ¸n thiÕt kÕ: viÖc lùa chän ph ¬ng ¸n thiÕt kÕ phô thuéc nhiÒu yÕu tè, ®Ó chÊp nhËn 1 ph¬ng ¸n ph¶i t¹o dùng nhiÒu ph¬ng ¸n vµ c¨n cø vµo yªu cÇu, nhiÖm vô, thiÕt kÕ..
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa a. C¸c yªu cÇu vÒ kinh tÕ - kü thuËt
•
VÒ kü thuËt, kÕt cÊu bÓ ph¶i cã h×nh d¸ng vµ kÝch thíc øng víi c«ng n¨ng ®Æt ra cho bÓ. ViÖc chän kÕt cÊu ph¶i dùa trªn nguyªn t¾c lµ néi lùc trong kÕt cÊu ®îc ph©n phèi hîp lý vµ s¬ ®å tÝnh ®Æt ra cã kh¶ n¨ng tÝnh to¸n ®îc.
•
KÕt cÊu bÓ chøa ph¶i ®îc tÝnh to¸n víi mäi t¶i träng vµ t¸c ®éng x¶y ra trong qu¸ tr×nh sö dông vµ trong qu¸ tr×nh thi c«ng. KÕt cÊu bÓ chøa cã d¹ng kÕt cÊu bª t«ng tÊm lín, c¸c biÖn ph¸p thi c«ng bª t«ng, viÖc l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ cã ¶nh hëng nhiÒu ®Õn néi lùc xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh thi c«ng. C¸c kÕt cÊu bÓ thêng ®îc sö dông ngay trong qu¸ tr×nh thi c«ng ®Ó g¸ l¾p vµ lµm ®iÓm tùa cho kÕt cÊu v¸n khu«n vµ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc thi c«ng. Trong 1 sè trêng hîp, néi lùc xuÊt hiÖn trong giai ®o¹n thi c«ng lín h¬n néi lùc trong gian ®o¹n sö dông 1 c¸ch ®¸ng kÓ. Khi ®ã võa ph¶i ®iÒu chØnh kÕt cÊu, võa t×m tr×nh tù vµ biÖn ph¸p thi c«ng thÝch hîp ®Ó gi¶m nhÑ kÕt cÊu, tr¸nh t×nh tr¹ng kÕt cÊu to lín nÆng nÒ nhng chØ ®Ó chÞu t¶i trong giai ®o¹n thi c«ng.
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa a. C¸c yªu cÇu vÒ kinh tÕ - kü thuËt
•
VËt liÖu ®îc lùa chän c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cho phÐp vµ yªu cÇu cô thÓ cña c«ng tr×nh ®ang thiÕt kÕ. Trong c¸c c«ng tr×nh bÓ chøa níc ë ViÖt nam nªn dïng bª t«ng cã cêng ®é cao (thêng lµ m¸c 250, 300).
•
Ngµy nay, kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp ®îc sö dông réng r·i nhê nh÷ng tiÕn bé kü thuËt trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt v÷a bª t«ng t¬i cung cÊp ®Õn c«ng tr×nh, kü thuËt v¸n khu«n trît, v¸n khu«n leo… lµm cho thêi gian thi c«ng ®îc rót ng¾n, chÊt lîng thi c«ng ®îc ®¶m b¶o trong ®iÒu kiÖn chi phÝ vËt liÖu thÊp. §èi víi bÓ chøa níc th× dïng kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp ®æ toµn khèi cã ®é tin cËy cao Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm rß chung tho¸t níc tr×nh. vÒ cêng ®é vµ kh¶ n¨ng chèng rØvÒ cña c«ng
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa a. C¸c yªu cÇu vÒ kinh tÕ - kü thuËt
•
VÒ mÆt kinh tÕ, gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh ®îc cÊu thµnh tõ tiÒn vËt liÖu, tiÒn thuª hoÆc khÊu hao m¸y mãc thi c«ng, tiÒn tr¶ nh©n c«ng,… §èi víi c«ng tr×nh bÓ chøa níc cã dung tÝch võa vµ lín th× gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh tÝnh cho 1m3 níc dao ®éng trong ph¹m vi hÑp. Tuy nhiªn nh÷ng c«ng tr×nh bÓ chøa níc ®îc x©y dùng trong vïng cÇn ph¶i xö lý nÒn mãng th× gi¸ thµnh c«ng tr×nh t¨ng lªn ®¸ng kÓ.
b. TÝnh to¸n néi lùc trong kÕt cÊu
•
tÝnh to¸n néi lùc ®îc tiÕn hµnh theo s¬ ®å ®µn håi. nghÜa lµ dïng c¸c ph¬ng ph¸p cña lý thuyÕt ®µn håi, søc bÒn vËt liÖu, c¬ häc kÕt cÊu ®Ó t×m ra trêng øng suÊt hoÆc néi lùc trong kÕt cÊu. §Ó cã thÓ tæ hîp t¶i träng t×m ra néi lùc lín nhÊt cÇn ph¶i tÝnh riªng néi lùc g©y ra do tÜnh t¶i vµ do nhiÒu trêng hîp t¸c dông cña ho¹t t¶i, sau ®ã tiÕn hµnh céng ®¹i sè, sè trêng hîp t¸c dông cña ho¹t t¶i phô thuéc vµo d¹ng kÕt cÊu vµ kh¶ n¨ng ph¸n ®o¸n chÝnh x¸c cña ngêi thiÕt kÕ.
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa b. TÝnh to¸n néi lùc trong kÕt cÊu
•
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thiÕt lµ vËt liÖu ®µn håi, ®ång chÊt vµ ®¼ng híng. §iÒu ®ã kh«ng phï hîp víi vËt liÖu btct. Thùc ra, bt lµ vËt liÖu ®µn håi dÎo, mo ®un ®µn håi cña bt phô thuéc vµo gi¸ trÞ øng suÊt t¹i thêi ®iÓm ®ang xÐt, nghÜa lµ phô thuéc vµo t¶i träng. Trong vïng chÞu kÐo cña cÊu kiÖn, btct thêng lu«n cã khe nøt lµm gi¶m ®é cøng cña cÊu kiÖn. Khi tÝnh to¸n cèt thÐp theo tr¹ng th¸i giíi h¹n, biÓu ®å øng suÊt trong vïng nÐn lÊy lµ h×nh ch÷ nhËt, ®iÒu ®ã kh«ng phï hîp víi ph¬ng ph¸p tÝnh néi lùc theo s¬ ®å ®µn håi mµ biÓu ®å øng suÊt lµ h×nh tam gi¸c. MÆc dï cã ®iÒu kh«ng phï hîp nh vËy, ngêi ta vÉn sö dông ph¬ng ph¸p nµy v× nã ®¶m b¶o an toµn (thiªn vÒ an toµn) vµ nhÊt lµ trong nhiÒu trêng hîp sö dông ® îc c¸c b¶ng tÝnh s½n, c¸c c«ng thøc tÝnh s½n hoÆc c¸c ch¬ng tr×nh tÝnh dùa trªn c¬ së ph¬ng ph¸p phÇn tö h÷u h¹n ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n vÒ c¸c lo¹i vá máng kh«ng gian, bµi to¸n ph¼ng cña lý thuyÕt ®µn håi…. TÝnh to¸n néi lùc theo s¬ ®å khíp dÎo Ch¬ng 1 kÕt Kh¸icÊu niÖmbÓ chung vÒ níc. tho¸t níc kh«ng ®îc sö dông trong chøa
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.2. Tr×nh tù thiÕt kÕ bÓ chøa níc b»ng kÕt cÊu btct Gåm 7 bíc: 1.Chän ph¬ng ¸n 2.TÝnh to¸n t¶i träng vµ t¸c ®éng 3.Chän s¬ bé kÝch thíc tiÕt diÖn c¸c cÊu kiÖn 4.KiÓm tra ®Èy næi 5.TÝnh to¸nCh¬ng néi 1lùc tæ hîp lùc Kh¸ivµ niÖm chung vÒ néi tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 1. Chän ph¬ng ¸n C¨n cø vµo c«ng n¨ng ®Æt ra cho bÓ chøa, ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh vµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thuû v¨n, ®iÒu kiÖn thi c«ng ®Ó chän ph¬ng ¸n kÕt cÊu cho bÓ chøa. Ph¬ng ¸n chän ph¶i cã nh÷ng u ®iÓm næi tréi vÒ gi¶m chi phÝ vËt liÖu, nh©n c«ng vµ m¸y mãc, tho¶ m·n c¸c yªu cÇu kü thuËt vµ tiÕn ®« thi c«ng. Trong ph¬ng ¸n chän cÇn quy ®Þnh chñng lo¹i vËt liÖu (bª t«ng, cèt thÐp) ®îc dïng ®Ó tÝnh to¸n vµ sö dông cho c«ng tr×nh sau nµy.
2. TÝnh to¸n t¶i träng vµ t¸c ®éng Trong tÝnh to¸n t¶i träng vµ t¸c ®éng cho kÕt cÊu bÓ chøa níc, ®iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i n¾m ®îc quy tr×nh vËn hµnh cña bÓ chøa níc, ®iÒu nµy cã ¶nh hëng quan träng trong x¸c ®Þnh c¸c tæ hîp t¶i träng trong x¸c ®Þnh c¸c tæ hîp t¶i träng t¸c ®éng lªn kÕt cÊu bÓ chøa níc. Trong tÝnh to¸n, träng lîng b¶n th©n kÕt cÊu bÓ chøa ®îc x¸c ®Þnh theo kÝch thíc tiÕt diÖn ngang gÇn ®óng. Ngoµi träng lîng b¶n th©n cña kÕt cÊu bÓ, t¶i träng do ¸p lùc níc vµ ®Êt cÇn ph¶i tÝnh to¸n c¸c lo¹i ho¹t t¶i vµ c¸c trêng hîp t¶i träng ®Æc biÖt kh¸c quy ®Þnh trong tiªu chuÈn thiÕt kÕ phô thuéc vµo tÇm quan träng cña c«ng tr×nh. Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 3. Chän s¬ bé kÝch thíc tiÕt diÖn c¸c cÊu kiÖn Chän s¬ bé kÝch thíc tiÕt diÖn c¸c cÊu kiÖn trong kÕt cÊu bÓ ® îc tiÕn hµnh theo 2 c¸ch sau: Mét lµ: kÝch thíc tiÕt diÖn chän s¬ bé cã thÓ lÊy ®îc tõ viÖc tham kh¶o c¸c c«ng tr×nh ®· ®îc x©y dùng vµ kÕt hîp víi c¸c quy ®Þnh vÒ chiÒu dµy tèi thiÓu cho kÕt cÊu bÓ. Hai lµ: KÝch thíc s¬ bé ®îc x¸c ®Þnh theo tÝnh to¸n s¬ bé néi lùc cña kÕt cÊu. C¨n cø vµo s¬ ®å cña kÕt cÊu vµ t¶i träng t¸c dông, tÝnh gÇn ®óng néi lùc t¹i c¸c tiÕt diÖn (theo c¸c d¹ng s¬ ®å ®¬n gi¶n nhÊt). Tõ ®ã, tÝnh to¸n gÇn ®óng kÝch thíc tiÕt diÖn vµ chän c¸c kÝch thíc nµy tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn cÊu t¹o.
4. KiÓm tra ®Èy næi §Èy næi lµ hiÖn tîng thêng gÆp trong c¸c c«ng tr×nh bÓ chøa n íc. C¸c gi¶i ph¸p chèng ®Èy næi bÓ chøa níc cã ¶nh hëng nhiÒu ®Õn s¬ ®å vµ kÝch thíc kÕt cÊu. Trªn c¬ së kÝch thíc ®· lùa chän s¬ bé cÇn kiÓm tra ®Èy næi cho bÓ chøa. Khi kh«ng ®¹t ®iÒu kiÖn chèng ®Èy næi cÇn ph¶i chän l¹i kÝch thíc tiÕt diÖn ®Ó t¨ng ®îc träng Ch¬ng lîng chèng 1 Kh¸i ®Èy niÖm næi. chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5. TÝnh to¸n néi lùc vµ tæ hîp néi lùc C¨n cø vµo gi¸ trÞ néi lùc lín nhÊt vµ kÝch thíc ®· chän mét c¸ch hîp lý ®Ó tÝnh to¸n cèt thÐp, chän ®êng kÝnh cèt thÐp vµ bè trÝ vµo c¸c tiÕt diÖn theo c¸c yªu cÇu vÒ kho¶ng c¸ch ®· ®îc quy ®Þnh.
6. KiÓm tra ®é vâng vµ bÒ réng khe nøt Trong kÕt cÊu chøa níc b¾t buéc ph¶i tÝnh to¸n kiÓm tra ®é vâng vµ giíi h¹n bÒ réng khe nøt. Trong tÝnh to¸n bÒ réng khe nøt c¸c kÕt cÊu cña bÓ chøa níc, ®Æc biÖt ph¶i kÓ ®Õn lùc däc trong c¸c kÕt cÊu. Trong thùc tÕ tÝnh to¸n cho thÊy r»ng, sù chªnh lÖch gi¸ trÞ cèt thÐp tÝnh ®îc khi tÝnh to¸n theo cÊu kiÖn kÐo uèn cã kÓ ®Õn lùc kÐo däc so víi trêng hîp chØ kÓ ®Õn m« men lµ rÊt lín.
7. LËp b¶n vÏ thiÕt kÕ. KÕt qu¶ tÝnh to¸n hµm lîng cèt thÐp cho tiÕt diÖn ®îc thÓ hiÖn trªn c¸c b¶n vÏ ®Ó phôc vô thi c«ng, ®©y còng lµ kh©u quan träng trong c«ng t¸c thiÕt kÕ. Khi tÝnh to¸n néi lùc vµ cèt thÐp chóng ta chØ tÝnh cho c¸c vÞ trÝ cã néi lùc lín nhÊt nhng trong Kh¸icÊu niÖm chung vÒ tho¸t níc c«ng t¸c bè trÝ cètCh¬ng thÐp 1cho kiÖn d¹ng tÊm b¶n ta cÇn ph¶i ph©n biÖt ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c c¸c bÒ mÆt chÞu kÐo hoÆc nÐn
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.3. kÕt cÊu bÓ chøa a. N¾p bÓ chøa
KÕt cÊu n¾p bÓ chøa cã 2 d¹ng chÝnh, ®ã lµ d¹ng b¶n ph¼ng vµ d¹ng ku-pon (d¹ng vßm cÇu). Trong c¸c bÓ chøa níc d¹ng vu«ng kÕt cÊu m¸i thêng cã d¹ng b¶n ph¼ng kh«ng dÇm ®îc ®ì bëi kÕt cÊu thµnh vµ c¸c hµng cét, trong trêng hîp nµy kÕt cÊu m¸i cã d¹ng sµn nÊm. Trong c¸c bÓ chøa níc d¹ng trßn cã ®êng kÝnh nhá, kÕt cÊu m¸i ®îc cÊu t¹o theo d¹ng b¶n ph¼ng kh«ng dÇm, khi bÓ cã ®êng kÝnh lín n¾p bÓ ®îc tÝnh to¸n vµ cÊu t¹o theo d¹ng ku-pon. T¶i träng t¸c dông lªn n¾p bÓ gåm cã: t¶i träng ®Êt lÊp phÝa trªn, ho¹t t¶i sö dông vµ kÕt cÊu m¸i ®îc sö dông nh lµ 1 gèi tùa cña thµnh bÓ chÞu t¶i träng ngang tõ thµnh bÓ truyÒn vµo. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ kÕt cÊu n¾p bÓ ®îc tÝnh theo d¹ng cÊu kiÖn chÞu kÐo uèn. §èi víi kÕt cÊu n¾p bÓ d¹ng b¶n ph¼ng, ®Ó tiÖn lîi vµ ®¬n gi¶n th× n¾p bÓ ®îc lµm b»ng kÕt cÊu l¾p ghÐp. C¸c bÓ chøa níc t¹i ViÖt Nam, kÕt cÊu n¾p bÓ chñ yÕu ®îc thiÕt kÕ ë d¹ng b¶n ph¼ng kh«ng dÇm. Lý do lµ tÝnh to¸n b¶n sµn kh«ng dÇm kh¸ ®¬n gi¶n, t¹o cèt thÐp dÔníc dµng, kh«ng lµm Ch¬ng 1 cÊu Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t gi¶m chiÒu cao lµm viÖc cña bÓ vµ ®Æc biÖt lµ phï hîp víi tr×nh
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.3. kÕt cÊu bÓ chøa b. KÕt cÊu ®¸y bÓ chøa níc
§¸y bÓ chøa níc lµm nhiÖm vô gi÷ níc cho bÓ, ®ång thêi lµ kÕt cÊu mãng cho kÕt cÊu thµnh vµ n¾p bÓ. KÕt cÊu ®¸y bÓ lµ kÕt cÊu d¹ng b¶n, tuy nhiªn kÕt cÊu ®¸y bÓ rÊt ®a d¹ng vÒ h×nh thøc. ViÖc lùa chän h×nh thøc kÕt cÊu ®¸y bÓ cã ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn s¬ ®å tÝnh to¸n cña thµnh vµ n¾p.
C¸c lo¹i kÕt cÊu ®¸y bÓ th«ng dông 1. ®¸y bÓ ®îc cÊu t¹o chia thµnh 2 vïng chñ yÕu. Vïng ®¸y bÓ chÞu c¸c néi lùc tõ thµnh truyÒn xuèng, kÕt hîp víi thµnh bÓ t¹o thµnh kÕt cÊu d¹ng têng ch¾n ®Êt, b¶n ®¸y bÓ chØ chÞu nÐn do ¸p lùc níc phÝa trªn vµ ph¶n lùc nÒn phÝa díi nªn cã cÊu t¹o máng. Liªn kÕt gi÷a 2 vïng ®îc cÊu t¹o nh 1 khe co gi·n, gi÷a 2 vïng cã 1 gi¨ng ng¨n níc. u ®iÓm: tiÕt kiÖm vËt liÖu, tÝnh to¸n ®¬n gi¶n. nhîc ®iÓm: chØ phï hîp vïng cã ®Þa chÊt c«ng tr×nh tèt, kh«ng bÞ lón nhiÒu, viÖc chÕ t¹o vµ thi c«ng c¸c liªn kÕt ®ßi hái c«ng nghÖ cao. ë VN, lo¹i nµy ®îc sö dông duy nhÊt t¹i bÓ chøa níc nm níc thñ ®øc1- tp. n¨m vµ ®Õn nay ®· bÞ Ch¬ng Kh¸iHcm niÖm tõ chung vÒ1975 tho¸t níc h háng.
cÊu t¹o khe co gi·n cho tÇng hÇm, ®¸y bÓ
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.3. kÕt cÊu bÓ chøa 2. b¶n ®¸y phÝa trong bÓ ®îc bè trÝ c¸c hµng cét ®Ó ®ì kÕt cÊu m¸i vµ gi¶m chiÒu dµy tÝnh to¸n cña b¶n ®¸y. ®¸y cã chiÒu dµy kh«ng ®æi, lµm viÖc ë d¹ng mãng bÌ trªn nÒn ®µn håi. B¶n ®¸y tùa lªn c¸c tÊm thµnh vµ c¸c hµng cét chÞu ph¶n lùc nÒn (ph¶n lùc ®Êt vµ ¸p lùc ®Èy næi cña níc ngÇm nÕu cã). ë vn, lo¹i h×nh nµy ®îc sö dông t¬ng ®èi phæ biÕn v×: c¸c nhµ m¸y níc ë vn ®Òu tËp trung ë ®b s«ng hång vµ ®b s«ng cöu long, t¹i ®©y chñ yÕu lµ tÇng bïn sÐt cã chiÒu dµy lín (30-50cm), mÆt kh¸c do c«ng nghÖ thi c«ng ë vn cßn h¹n chÕ, c¸c mèi nèi mÒm cã ®é tin cËy kh«ng cao nªn c«ng tr×nh bÓ sö dông gi¶i ph¸p mãng bÌ vµ Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc ®¸y bÓ cã ®é cøng lín ®Ó gi¶m biÕn d¹ng lón lµ ph¬ng ¸n
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.4. VÊn ®Ò ®Èy næi C¸c bÓ chøa níc ch×m hoÆc nöa ch×m cÇn ph¶i kiÓm tra ®Èy næi cña bÓ khi bÓ kh«ng chøa níc. §Èy næi lµ hiÖn t îng toµn bé bÓ hoÆc 1 phÇn gãc bÓ chuyÓn dÞch lªn phÝa trªn. Khi bÓ bÞ næi lªn lµm cho bÓ bÞ nghiªng vµ mét ph©n ®¸y bÓ kh«ng cßn tùa lªn nÒn g©y ra cho bÓ bÞ uèn vµ xo¸y tæng thÓ. Lóc nµy, néi lùc trong bÓ t¨ng cao bÊt th êng g©y ra hiÖn tîng ph¸ ho¹i bÓ. Trong c«ng t¸c tÝnh to¸n thiÕt kÕ cÇn ph¶i kiÓm tra hiÖn tîng ®Èy næi ph¶i ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng ¸p lùc n©ng cña níc ngÇm kh«ng lín h¬n träng lîng cña kÕt cÊu bÓ vµ ®Êt phÝa trªn bÓ. Giíi h¹n an toµn lµ 1 vÊn ®Ò cÇn quan t©m ®¸nh gi¸ cña ngêi Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc thiÕt kÕ. Phô thuéc vµo mùc níc ngÇm mµ ta ®îc biÕt, th×
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.4. VÊn ®Ò ®Èy næi •
•
•
§Ó t¨ng träng lîng chèng ®Èy næi cña bÓ th× thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p sau: T¨ng chiÒu dµy cña b¶n th©n kÕt cÊu: thêng lµ kÕt cÊu ®¸y, më réng ®¸y bÓ ®Ó tËn dông ®Êt phÝa trªn xung quanh bÓ khi ch©n bÓ ®îc xoÌ ra. Trong tÝnh to¸n träng l îng cña ®Êt phÝa trªn phÇn ®¸y bÓ ®îc më réng cÇn tÝnh to¸n víi tr¹ng th¸i ®Êt ngËp níc, träng lîng t¸c ®éng cña ®Êt do vËy gi¶m ®i (trêng hîp bÊt lîi nhÊt). Träng lîng ®Êt ®Ó tÝnh to¸n ®Èy næi b»ng träng lîng riªng cña ®Êt khi kh«ng ngËp níc trõ ®i träng lîng riªng cña níc. §¾p ®Êt phÝa trªn n¾p bÓ Trong c«ng t¸c thi c«ng bÓ chøa níc cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò ®Èy næi v× khi bÓ cha hoµn thµnh, ®Êt xung quanh cha ®îc lÊp th× khi cã ma lín ngËp hè mãng dÔ x¶y ra hiÖn tîng ®Èy næi. §Ó chèng ®Èy næi cña bÓ th× sö dông biÖn ph¸p ®¬n gi¶n lµ t¹o c¸c lç th«ng gi÷a c¸c ng¨n vµ lç th«ng víi bªn ngoµi ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng khi cã ma lín ngËp hè mãng th× mùc níc trong bÓ lu«n b»ng mùc níc ngoµi bÓ. §èi víi c¸c bÓ cã phÇn ®¸y bÓ n»m trªn mùc níc ngÇm, song ®Ó triÖt tiªu ¸p lùc níc ph¸t sinh khi cã níc ma ngËp ®¸y bÓ th× díi 1 läc Kh¸ingîc niÖm ®Ó chung vÒníc. tho¸t níc ®¸y bÓ thêng ®îc Ch¬ng cÊu t¹o rót
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.4. VÊn ®Ò ®Èy næi §Ó kiÓm tra ®Èy næi sö dông c«ng thøc sau:
0 ,9 Q ≥ k F .P
Trong ®ã:
F: diÖn tÝch ®¸y bÓ chøa (m2) Q: Träng lîng bÓ (KN) n: hÖ sè vît t¶i, n = 0,9 P: cêng ®é ¸p lùc lín nhÊt cña níc ngÇm. P lÊy b»ng chiÒu cao h cña mùc níc ngÇm lín nhÊt tíi ®¸y bÓ chøa (KN/m2) 1 Kh¸i tho¸t níc k: hÖ sè an toµn,Ch¬ng thêng lÊyniÖm k = chung 1,1 -vÒ 1,5.
c¸c gi¶i ph¸p chèng ®Èy næi khi thi c«ng bÓ chøa
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.5. c¸c mèi nèi trong thi c«ng b.
M¹ch ngõng thi c«ng
§Ó h¹n chÕ c¸c nguyªn nh©n g©y nøt x¶y ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng bª t«ng bÓ chøa cÇn cã gi¶i ph¸p cÊu t¹o khe co gi·n vµ cã mèi nèi trong thi c«ng. CÊu t¹o mèi nèi trong thi c«ng lµ cÇn thiÕt cho c«ng t¸c thiÕt kÕ vµ n¬i ®Æt mèi nèi thi c«ng ph¶i thuËn tiÖn cho c«ng t¸c thi c«ng. Trong c¸c kÕt cÊu th«ng thêng, vÞ trÝ cña m¹ch ngõng thi c«ng ®îc chØ ra trong ®iÒu kho¶n chung bëi ngêi thiÕt kÕ vµ ngêi thi c«ng vµ ®îc phÐp lùa chän trong sè mèi nèi vµ vÞ trÝ chÝnh x¸c cuèi cïng cña chóng ®îc sù t¸n thµnh cña ng êi thiÕt kÕ.
Trong thi c«ng kÕt cÊu chøa níc nãi chung, vµ kÕt cÊu bÓ chøa n íc nãi riªng ®iÒu nµy kh«ng hîp lý. ThiÕt kÕ kÕt cÊu chèng l¹i sù co ngãt vµ co d·n do nhiÖt ®é lµ ®¸nh gi¸ cÈn thËn vÞ trÝ hay x¶y ra vµ kho¶ng c¸ch cña c¸c kiÓu mèi nèi, ®iÒu nµy lµ cÇn thiÕt cho ng êi thiÕt kÕ chØ ra chÝnh x¸c trong b¶n vÏ vÞ trÝ cña c¸c mèi nèi. Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
C¸c mèi nèi ®îc chØ ra t¹i n¬i thuËn lîi cho c«ng t¸c thi c«ng bª
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.5. c¸c mèi nèi trong thi c«ng
Bª t«ng ë mçi bÒ mÆt cña mèi nèi ®îc thi c«ng kh«ng cïng trong 1 thêi gian nhng cèt thÐp ®îc ®Æt liªn tôc qua m¹ch ngõng.
ë mèi nèi thi c«ng ë b¶n ®¸y vµ b¶n n¾p, bÒ mÆt bª t«ng chç tiÕp gi¸p ph¶i ®îc ®Çm chÆt.
T¹i vÞ trÝ liªn kÕt gi÷a b¶n ®¸y víi b¶n thµnh, ®Ó cho c«ng t¸c ghÐp v¸n khu«n thµnh ®îc chÝnh x¸c vµ thuËn lîi th× mèi nèi ®îc ®Æt c¸ch b¶n ®¸y tõ 100 - 150mm.
Mèi nèi thi c«ng kh«ng cã môc ®Ých t¹o khe hë ®Ó kÕt cÊu chuyÓn vÞ nhng t¹o ra sù kh«ng liªn tôc cña bª t«ng vµ 1 sè khe nøt nhá cã thÓ xuÊt hiÖn, ®iÒu nµy ®îc kh¾c phôc khi bÒ mÆt bª t«ng tr íc vµ sau khi ®æ ®îc ®Çm chÆt vµ t¹i ®©y ®îc t¨ng cêng thªm hå xi m¨ng trªn bÒ mÆt ®Ó chung gi¶m vÒ sù tho¸t ph©n Ch¬ngbª 1 t«ng Kh¸i niÖm níctÇng cña c¸c h¹t
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.5. c¸c mèi nèi trong thi c«ng
VÊn ®Ò sö dông c¸c chÊt chèng dÝnh (nh dÇu,…) lªn bÒ mÆt v¸n khu«n còng thêng kh«ng ®îc sö dông v× cã thÓ nã lµm bÈn cèt thÐp xuyªn qua v¸n khu«n hoÆc cèt thÐp ë phÝa cuèi cña v¸n khu«n. BÒ mÆt bª t«ng cña mèi nèi trong thi c«ng lµm ph¼ng vµ kh«ng cã nh÷ng khe, r·nh. Nh÷ng gê r·nh nµy sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc lÊp ®Çy vµ ®Çm chÆt bª t«ng vµ còng cã kh¶ n¨ng khe nøt xuÊt hiÖn khi th¸o dì v¸n khu«n.
BÊt cø lùc c¾t nµo còng cã thÓ truyÒn qua ®îc mèi nèi thi c«ng th«ng qua cèt thÐp. NÕu mèi nèi thi c«ng ®îc lµm tèt th× níc sÏ kh«ng rß rØ mµ kh«ng cÇn tÊm ch¾n. §Ó chèng rß rØ tèt h¬n th× t¹i vÞ trÝ bÒ mÆt cña mèi nèi ®îc cÊu t¹o thªm 1 líp xØ. Díi ¸p suÊt lín th× c¸c l¸ Ch¬ng ch¾n1 níc trongvÒmèi Kh¸i n»m niÖm chung tho¸tnèi níc thêng ®îc sö dông.
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.5. c¸c mèi nèi trong thi c«ng b.
Khe co gi·n
C¸c khe co gi·n t¹o ra sù kh«ng liªn tôc trong kÕt cÊu, do vËy cã c¸c chuyÓn vÞ t¹i vÞ trÝ nµy. Khe co gi·n ®îc chia thµnh 2 d¹ng:
D¹ng khe ®îc cÊu t¹o ®Ó cho 2 bÒ mÆt bª t«ng tiÕn l¹i víi nhau (khe co): t¹i c¸c khe co, cèt thÐp cña c¶ 2 phÝa kh«ng liªn tôc vµ bª t«ng ®îc ®æ liªn tôc. Trong 1 sè trêng hîp, cèt thÐp ®îc kÐo liªn tôc, cã thÓ cèt thÐp ®îc kÐo hÕt qua khe co hoÆc chØ 50% cèt thÐp ®îc kÐo qua khe co.
D¹ng khe cÊu t¹o cho 2 bÒ mÆt bª t«ng më réng (khe gi·n): khe gi·n ®îc cÊu t¹o cïng víi 1 líp vËt liÖu xen gi÷a, lo¹i vËt liÖu nµy cã tÝnh chÊt ®µn håi vµ chÞu nÐn tèt, ngoµi ra, vËt liÖu ®îc chän ph¶i cã ®é bÒn trong ®iÒu kiÖn Èm ít, kh«ng ®éc (cho bÓ chøa n íc s¹ch). Trong khe gi·n lu«n cã líp xØ ë trªn bÒ mÆt trªn vµ cã tÊm ch¾n n»m gi÷a hoÆc ë phÝa díi.
Mét d¹ng kh¸c cña khe co gi·n cÇn thiÕt cho liªn kÕt cña thµnh bÓ víi n¾p vµ n¬i mèi nèi tù do ®îc ®ßi hái cho phÐp sù trît x¶y ra t¹i ch©n cña bÓ trßn. Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.5. c¸c mèi nèi trong thi c«ng
C¸c bÓ chøa níc cña ViÖt nam ®îc thi c«ng trong thêi gian tríc ®©y c¸c cÊu t¹o khe co gi·n kh«ng ®îc thùc hiÖn, kÕt hîp víi c¸c m¹ch ngõng thi c«ng cha ®îc xem xÐt kü lìng nªn 1 sè bÓ chøa ®· bÞ r¹n nøt nghiªm träng vµ ph¶i kh¾c phôc rÊt tèn kÐm, phøc t¹p. Mét trong nh÷ng c«ng tr×nh bÞ r¹n nøt trong thi c«ng lµ c«ng tr×nh chøa níc ®îc x©y trªn ®åi Qu¶ng TÕ - TP. HuÕ. C«ng tr×nh nµy cã phÇn bª t«ng cèt thÐp ®¸y bÓ dµy 350mm, cÊu t¹o thÐp theo thiÕt kÕ gåm 2 líp: Φ14a200 vµ Φ16a200 (ThÐp AII), m¸c thiÕt kÕ lµ M250, bª t«ng ®îc ®æ vµo ngµy 29/7 ®Õn 31/71997 trong nhiÖt ®é n¾ng, giã vµ nhiÖt ®é cao (35 - 370C). Bª t«ng sö dông lµ bª t«ng t¬i ®îc vËn chuyÓn ®Õn c«ng tr×nh trong thêi gian tõ 20 - 30 phót. Qu¸ tr×nh kh¶o s¸t do ViÖn KHCN thùc hiÖn ngµy 08/8/1997, thiÕt bÞ sö dông lµ m¸y siªu ©m (MASTEST ITALIA), tiªu chuÈn ¸p dông lµ BS 1881. Sè lîng khe nøt rÊt nhiÒu (205 vÕt), khe nøt s©u nhÊt lµ 80mm, chiÒu dµi khe nøt lín nhÊt lµ 1,6m, vÞ trÝ khe nøt ®a phÇn trïng víi vÞ trÝ cèt thÐp. Nh vËy, cã thÓ kÕt luËn lµ bª t«ng co ngãt do mÊt níc nhanh trong qu¸ tr×nh ®«ng cøng lµm r¹n nøt bÒ mÆt, trong khi c¸c m¹ch ngõng thi c«ng kh«ng ®îc thùc hiÖn, hµm lîngniÖm cètchung thÐpvÒ trong kÕt cÊu chØ dõng Ch¬ng 1 Kh¸i tho¸t níc l¹i ë tÝnh to¸n theo kh¶ n¨ng chÞu lùc mµ cha xÐt ®Õn ¶nh hëng
5.2. c¸c vÊn ®Ò thi c«ng bÓ chøa 5.2.5. c¸c mèi nèi trong thi c«ng
Trong ®iÒu kiÖn sö dông díi t¸c dông cña t¶i träng lµ níc vµ c¸c t¸c nh©n ¨n mßn nh: clo, phÌn, v«i,… ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng c«ng tr×nh th× xö lý chèng thÊm vµ chèng ¨n mßn cho cèt thÐp lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái.
Cêng ®é bª t«ng ë tuæi 3 ngµy lÊy lµ: 1,84 N/mm2
Cêng ®é cèt thÐp: fy = 460 N/mm2
ChiÒu dµy b¶n: 350mm
Hµm lîng cèt thÐp yªu cÇu: 0,4%
DiÖn tÝch cèt thÐp: 0,4%. 175.1000 (cho mçi mÆt) = 700m2/m
Sö dông thÐp Φ14a157, nh vËy cèt thÐp ®Æt Φ14a200 lµ Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
kh«ng ®ñ ®Ó ®¶m b¶o chèng nøt do nhiÖt ®é vµ co
CÊu t¹o khe co
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
CÊu t¹o khe gi·n
CÊu t¹o mèi nèi tù do
Ch¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ tho¸t níc
B. C. D. E.
T¹i sao ph¶i thiÕt kÕ c«ng tr×nh thu níc mÆt lo¹i ph©n ly? §Ó ®¶m b¶o chÕ ®é lµm viÖc cña tr¹m b¬m cÊp 1 V× chÊt lîng níc ë gÇn bê kh«ng ®¶m b¶o V× cÊu t¹o ®Þa chÊt ë bê s«ng kh«ng æn ®Þnh V× mùc níc cña s«ng cã sù dao ®éng lín, thÊt thêng
H·y lùa chän s¬ ®å m¹ng líi cÊp níc cho 1 ®« thÞ míi cã mÆt T©y B¾c gi¸p víi nói cao, mÆt T©y Nam gi¸p víi mét ®« thÞ cò ®· x©y dùng vµ ph¸t triÓn, mÆt §«ng B¾c gi¸p víi mét vïng n«ng th«n ngo¹i « vµ mÆt §«ng Nam gi¸p biÓn? B. S¬ ®å m¹ng líi vßng C. S¬ ®å m¹ng líi kÕt hîp vßng phÝa T©y Nam vµ côt c¸c phÝa cßn l¹i D. S¬ ®å m¹ng líi kÕt hîp vßng phÝa §«ng B¾c, T©y Nam vµ côt phÝa T©y B¾c vµ §«ng Nam
B. C. D. E.
Tr×nh tù xö lý, t¸ch lo¹i c¸c chÊt bÈn g©y « nhiÔm trong níc th¶i? ChÊt kh«ng tan, chÊt keo, chÊt hßa tan, vi trïng g©y bÖnh ChÊt hoµ tan, chÊt keo, chÊt kh«ng tan, vi trïng g©y bÖnh ChÊt keo, chÊt hoµ tan, chÊt kh«ng tan, vi trïng g©y bÖnh Vi trïng g©y bÖnh, chÊt kh«ng tan, chÊt keo, chÊt hßa tan,