Bahasa Iklan Perniagaan
This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA
Overview
Download & View Bahasa Iklan Perniagaan as PDF for free.
More details
- Words: 2,738
- Pages: 33
BAHASA IKLAN PERNIAGAAN SATU KAJIAN BAHASA RETORIK OLEH ASMAH HJ OMAR
Jenis-jenis retorik •Pendedahan •Penghujahan •Pemerian / penerangan
Pendedahan • Pendedahan bermaksud buka, hurai dan singkap. Bertujuan untuk menghurai atau menjelaskan sesuatu perkara. • Tujuan retorik jenis ini adalah untuk memindahkan idea penulis secara berkesan kepada pembaca. • Juga dikenali sebagai penjelasan. • Sesuatu penjelasan perlu ada pemerincian, contoh, bukti atau perbandingan dengan sesuatu. 11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
3
Penghujahan • Retorik ini digunakan dalam perbahasan, perbicaraan, forum, dan penulisan akademik seperti kertas kerja, tesis dan sebagainya. • Retorik ini bertujuan untuk menegakkan pendapat dengan mengemukakan alasan, bukti, isi yang konkrit dan sebagainya untuk meyakinkan orang lain supaya bersetuju. • Perkara yang perlu ada dalam retorik hujahan: i) saranan ii) data yang berkaitan iii)premis yang benar / terbukti 11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
4
Pemerian atau penerangan • Retorik pemerian adalah retorik yang melukiskan sesuatu peristiwa dengan kata-kata sehingga dapat menggambarkan sesuatu yang berlaku. • Juga disebut perlukisan iaitu penutur atau penulis berusaha melukiskan sesuatu melalui perkataan. • Pemerian ini jelas, tepat dan objektif sifatnya serta tidak memasukkan sesuatu emosi atau pandangan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
5
NAMA AHLI KUMPULAN • • • •
NOR HAZIRAH BT HARUN ROHAYA BT RAMLI UMI SALIHA BT ONN WAN FAEZAH BT WAN DIN
11/05/09
JEA080063 JEA080117 JEA080153 JEA080155
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
6
PENGENALAN •
KAMUS DEWAN- retorik adalah sebagai seni menggunakan bahasa yang indah dan menarik untuk memujuk atau mempengaruhi pendengar
• Asmah Hj. Omar- kajian mengenai penggunaan bahasa secara berkesan atau juga ciri2 yang berkesan dalam bahasa. •
IKLAN – bidang retorik bahasa yang menarik (bahasa iklan sebagai bahasa pengaruhan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
7
KAEDAH DALAM RETORIK BAHASA IKLAN •
KAEDAH PERNYATAAN
A)Pernyataan neutral • jenis pemberitahuan yang tidak diwarnai oleh penilaian atau sikap • hanya papar nama barang2@keterangan tentang barang2 tersebut. • cth : ubat batuk cap bulan, mesin jahit Z, lampu cap limau • kaedah yg paling rendah daya retoriknya. • dr btuk bhasa> wujud dalam bentuk frasa@rangkai kata dan khususnya frasa nama. • frasa nama yag merujuk kepada nama barang adalah inti, yg mengikutinya pula unsur keterangan. • Cth : lampu cap limau • inti keterangan • keterangan tidak pernah diisi oleh frasa sifat@frasa kerja.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
8
B) Pernyataan dengan penilaian • Pihak pengeluar barang @ pengiklan beri penilaian (yg positif) -cth : mee segera yg termasyhur di seluruh dunia - Perkataan yg dicetak miring dalam cth di atas adalah pendukung maksud penilaian (tidak terbatas kpd kata sifat tetapi turut meliputi kata nama). - Penilaian turut dilakukan dgn cara memberi huraian ttg sesuatu barang (dri segi kualiti, ciri2 yg ada pdnya, apa yg boleh dilakukan dll. - Cth : Kaca Biru….. Tiub Gambar Biru…….. Hanya terdapat pd TV warna Z - Dr cth di ats, dapat dilihat bhw kata penarik tidak perlu terbatas kpd sifat (meliputi kata nama, kata kerja, dan adverba)
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
9
Kaedah perkaitan konsep • • 1.
Brg yg diiklankan dikaitkan dgn konsep yg asing sama sekali dari ciri, sifat, mekanisme, @ apa sahaja yg ada pd brg itu. Dr segi btuk bahasa, ada 3 cara mewujudkan perkaitan konsep tersebut. Meletakkan nama barang berkenaan berdampingan dgn nama konsep yg dipentingkan. Cth : X--- Peraduan Piala Merdeka
2.
Memberi takrif kpd brg yg berkaitan dan dlm takrif itu dikemukakan org @peristiwa yg mjadi daya penarik itu. Cth : X minuman rasmi Sukan SEA
3.
Dgn mgunakan konsep luar sbg konsep layar @ konsep penyokong. Kaedah ini diwujudkan dlm btuk ayat penuh. Cth : bintang filem X memuji kebagusan Y
•
Kaedah perkaitan konsep juga guna konsep ‘semula jadi’ sbg daya penarik. Ada 2 pendekatan -a) mengaitkan konsep itu dgn bahan2 yg digunakan utk membuat barang. -b) mengaitkan dgn tempat asal barang yg dihasilkan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
10
Kaedah Perisytiharan • Gna perkataan2 yg boleh kita namakan kata isytihar. Memberitahu kpd umum ttg adanya sesuatu yg baru @ istimewa. • Kata isytihar yg biasa digunakan adalah memperkenalkan, mempersembahkan. • Cth : memperkenalkan TV warna baru X • penggunaan penambah memper-kan itu memberi kesan ‘gema’ . Ia juga boleh didukung oleh perkataan2 lain spt membawakan ttp ia kurang ‘hebat’. • Kaedah pengisytiharan ada juga yg menggunakan perkataan kini @ sekarang yg diikuti oleh ayat penuh • Perkataan ‘kini’ adalah kata adverba waktu. Ia melambangkan permulaan sesuatu dan memberi kesan bahawa sesuatu itu diisytiharkan
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
11
Kaedah Umpan • Benda yg ditawarkan sebagai daya penarik utk mempengaruhi seseorang melakukan sesuatu. • Ini jelas menunjukkan bhwa bersama dgn barang yg diiklankan, ada barang yg lain yg akan diberi percuma jika barang yg diiklankan itu dibeli. • Perkataan2 yg bertugas ‘mengumpan’ adalah percuma, tawaran, menawarkan. Cth : percuma dr X • Konsep umpan juga boleh dibawa oleh potongan harga. Dlm hal ini, yg menjadi umpan adalah harga yg murah, bukan benda tambahan. Cth : potongan 25% untuk kain meja bersulam @ berkait. • Dlm kaedah ini sering juga terselit konsep sekatan yg didukung oleh ungkapan2 spt berikut: selagi bekalan masih ada. • Penggunaan sekatan yg berlaku adalah pembatasan2 bekalan,waktu & wilayah. Penggunaan sekatan jenis ini adalah helah utk mempengaruhi bakal pengguna supaya cepat bertindak. • Sekatan wilayah pula adalah pemberitahuan fakta semata2 supaya tidak timbul salah faham, dan di sebaliknya tidak ada mesej yg lain.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
12
Kaedah Kealatan • Iklan memberi tumpuan perhatian kpd barang yg diiklankan itu sebagai alat utk maklumat tertentu. • Maksud ini dgn nyata didukung oleh adverba alat yg terdiri rangkai kata dengan + frasa nama. • Rangkai kata nama dlm adverba tersebut mewakili benda yg diiklankan itu. Cth : dengan mesin basuh X, sutera pun kekal halus dan licin. • Cth tersebut menunjukkan bahawa adverba alatlah yg diutamakan & oleh kerana itu dijdkan judul ayat. Cara ini lebih berkesan daripada meletakkannya pd bahagian akhir ayat.cth2 di bwh ini adalah kurang beresan dibandingkan dgn yg di atas. • Cth : sutera pun kekal halus dan licin dengan mesin basuh X
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
13
Kaedah pemesraan • Iklan membuat sasaran berasa mesra dgn barang yg diiklankan itu. Mesej yg disampaikan memberi perasaan kpd sasaran bahawa dia bukan orang luar ttp adalah sebahagian dr keluarga yg mengeluarkan barang. • Perasaan yg hendak disemai pd sasaran ialah apa yg dlm bahasa Inggeris dikatakan sense of belonging. • Cth : Bank X Bank anda • Yg menjadi unsur ptg adalah ‘anda’ yakni sasaran iklan itu. • Jika iklan itu disuarakan ( melalui televisyen @ radio) kita dpt dgn jelas mendengar bahawa tekanan suara yg paling keras jatuh pd anda. • Dlm ilmu bahasa, bhgn yg menjadi tekanan yg paling keras disebut fokus (yakni tumpuan) ayat. • Pemilihan fokus tidak dilakukan tanpa perhitungan krn yg menjadi fokus itulah yg seharusnya menarik perhatian pendengar.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
14
Kaedah Kenal Pasti • Kaedah ini secara tidak langsung mengajak sasaran mengenal pastikan dirinya dgn peragawan @ peragawati yg menggayakan sesuatu barang itu. • Model itu tentu sahaja mempunyai sifat2 positif yg tertentu yg sesuai dgn penggunaan barang yg diiklankan dan sifat inilah yg ditonjolkan. • Cth : X utk jejaka yg hebat penyanyi yg paling popular di Malaysia & motosikal yg paling popular sekali. • tidak semua org dapat mengenalpasti dirinya dgn peragawan @ peragawati. Oleh itu, kenal pasti melihat kpd semua golongan manusia dri segala bidang kehidupan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
15
Kaedah Peyakinan • Iklan mencuba memupuk rasa yakin di pihak sasaran, iaitu yakin pd diri sendiri , dan juga pd barang @ syarikat yg berkenaan. • Salah satu cara ialah dn menggunakan sasaran orang yg dipentingkan oleh syarikat pengeluar barang 2 syarikat yg memberi perkhidmatan. • Cth : pakar Sains X datang menemui anda. kebahagiaan anda adalah kebahagiaan kami • Perkaitan antara kami dgn anda merupakan cara yg berkesan dalam menimbulkan keyakinan pada pihak bakal pengguna dan keyakinan di sini ialah keyakinan pd pengeluar barang atau syarikat yang berkenaan. • keyakinan terhadap boleh juga dibuat dgn cara membuat kesimpulan2 tertentu ttg barang tersebut & mengaitkannya dgn perbuatan, perasaan @ fikiran org yg menjadi sasaran iklan. • Kesimpulan2 yg dibuat ada kalanya membawa kesan penyungguhan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
16
Kaedah Perbandingan • Utk menunjukkan kelebihan sesuatu barang. Iklan menerapkan kaedah ini dgn berbagai cara dan gaya. a) Dgn menunjukkan bahawa sesuatu barang dri sesuatu pengeluar itu mempunyai ciri, sifat, @ keupayaan tertentu, sedangkan barang yg sama tetapi yg dihasilkan oleh pengeluar yg lain tidak mempunyai sifat @ keupayaan tersebut. b) Dgn membandingkan secara nyata baik dri segi darjat kelebihan mahupun dlm darjat kepalingan. c) Sesuatu barang dari sesuatu syarikat itu dibandingkan dgn barang yg sama dari syarikat yg lain ialah dgn menggunakan perkataan kelebihan. d) Menyampaikan kesan bahawa munculnya barang X itu menyebabkan barang2 lain itu ketinggalan dari segala segi, dan barang2 lain itu dianggap sebagai barang biasa sahaja.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
17
Kaedah doa • Dlm kaedah ini, pengiklan seolah2 mendoakan bahawa bakal pengguna barangnya akan mendapat kebaikan (guna perkataan agar ). • Cth : agar hidup anda lebih bahagia agar anak anda menjadi anak yg sihat • Ia adalah iklan berdiri sendiri, dan bukan bhgn dari ayat yg lebih panjang. • Klausa2 tak bebas berfungsi sebagai adverba tujuan. • Kata agar boleh diganti dgn kata supaya. • ayat harapan yg digunakan dlm doa, merupakan ayat2 yg berdiri sendiri.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
18
Kaedah Ulasan • Pihak pengiklan membuat ulasan mengenai barang yg diiklankan ,dan ulasan itu adalah ulasan yg positif. • Dlm membuat ulasan, pengiklan tidak dapat lari daripada membuat penilaian. • Teknik ini jelas disuarakan dan dlm iklan yg dicetak, teknik ini menggunakan tanda seru (!). Cth : sejuk! Peti ais yg sejati. • Ada 2 cara dlm mengulas 1) dgn mengemukakan salah satu ciri @ sifat tertentu dari barang yg diiklankan. 2)dgn menggunakan kata2 ulasan seperti untunglah, mujurlah, nasib baik, alangkah. • ada kalanya juga ulasan tidak menggunakan kaedah seruan. Cth : hari raya. Lebih baik saya membeli belah di X sebab saya boleh menjimatkan wang.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
19
Kaedah Pertanyaan • Menggunakan pertanyaan yg tidak memerlukan jawapan kerana jawapan diberi sendiri oleh iklan, baik secara nyata, yakni dgn kata2 mahupun secara tak nyata, yakni dgn gambar yg diiklankan. • Cth : mengalami masalah berat badan? • Pertanyaan2 yg mempunyai jawapan yg selari dgnnya adalah seperti berikut : - hebat teknologi moden kan? Mesin ini sungguh nipis tetapi keupayaannya istimewa. Sama lah halnya dgn X.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
20
Kaedah peringatan • Kaedah ini memberi peringatan kepada sasaran tentang peristiwa atau kejadian yg sudah berlaku atau mungkin akan berlaku. • Cth : jualan permaidani raya. Sekali lagi masanya telah tiba untuk perayaan yg meriah • Peringatan yg baik boleh mengungkapkan kebaikan yang diperolehi sasaran. Misalnya : wanita-wanita malaysia! Anda tak akan rugi memilih buku ini. • Kaedah ini juga boleh menarik perhatian sasaran kepada kejadian yang mungkin berlaku. • Cth : di saat anak anda paling memerlukan anda – X • Peringatan yang berlaku seperti dalam cth yg diberikan memberi tumpuan kepada masa peristiwa berlaku dengan menggunakan klausa waktu. • Biasanya peringatan ini dilengkapi dengan suruhan menggunakan benda yang diiklankan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
21
Kaedah suruhan • Kaedah ini paling nyata dr segi retorik iklan. Kerana matlamat iklan adalah untuk melariskan jualan. • Iklan biasanya tidak berselindung disebalik bentukbentuk bahasa yang samar- samar atau halus. • Ayat yang mendukung makna suruhan ini ialah ayat suruhan atau ayat perintah. • Biasanya terdapat satu ayat suruhan sahaja untuk satu-satu iklan. • Cth : dapatkan nashkah adik-adik sekarang. • Cth : kunjungi kami hari ini.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
22
Kaedah silaan atau pelawaan • Kaedah ini jarang digunakan. Diantara ratusan iklan yg diteliti hanya satu yang menggunakan kaedah ini. • Cth : jemputlah datang berbuka puasa dengan kami dibulan ramadhan ini. • Iklan ini menggunakan kata silaan jemputlah. Bunyinya lebih halus dari ayat suruhan. • Kaedah ini jarang digunakan kerana dipengaruhi atau diterjemahkan secara langsung dr bahasa inggeris. • Cth : come and break fast with us in the holy month of ramadhan. • Jika ruang iklan menjadi penghalang dalm penggunaan kaedah ini, perkataan sila boleh menggantikan jemput. • Cth : silalah berbuka puasa dengan kami.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
23
Kaedah gesaan • Dalam kaedah ini pihak pengiklanan menggesa sasaran dengan menggunakan kata-kata seperti lekas, segera dan cepat. • Ada kalanya diikuti dengan ayat suruhan. • Cth : lekas! Perindahkan rumah anda dengan harta temurun perumahan di musim hari raya ini. • Cth : lekas! Dapatkan di stesyen X yang berdekatan dengan anda. • Sungguhpun kata gesaan didahulukan ada kalanya kata itu terdapat ditengah-tengah ayat. • Cth : datang segera mendapatkannya
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
24
Kaedah larangan • Kaedah ini digunakan apabila menggesa bakal pengguna mendapatkan barang yang diiklankan. • Kaedah ini ditandai dengan kata larangan jangan. • Cth : jangan lepaskan peluang yang menggembirakan ini.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
25
Kaedah ajakan • Kaedah ini menunjukkan bahawa pengiklan mengajak sasaran menuju ke matlamat yang dirancangkan. • Kata ajakan mari menjadi unsur utama dalam iklan ini. • Cth : marilah bandingkan dan buatlah keputusan dengan X – dapur yang lebih handal dari dapur lain.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
26
Kaedah Nasihat • Kaedah nasihat dan suruhan agak susah untuk dibezakan. Perbezaan hanya dapat dilihat melalui konteks kata-kata yang diucapkan. • Nada suara, air muka dan suasana persekitaran dapat menentukan sama ada kaedah nasihat atau suruhan • Cth kaedah nasihat : anda memerlukan gusi yang sihat untuk menyelamatkan gigi anda.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
27
Kaedah Latar • Kaedah ini diwujudkan dalam keadaan atau suasana menjadi latar belakang yang membawa arah pemaparan benda yang diiklankan. • Kaedah ini terdapat dalam bentuk perbualan dan juga bentuk cerita. • Kaedah ini juga bergabung dengan kaedah pertanyaan, pernyataan, ulasan, nasihat, gesaan dan sebagainya. • Kaedah latar terbahagi dua : – Latar perbualan - dalam kaedah ini ada perbualan dari pelakon yang mewakili pengguna. - perbualan itu adakalanya mempunyai gerak balas yang berbentuk bahasa dan adakalanya tidak. Cth : mak! Kawan datang! Nak makan! Cth : si A : eh pecah lagi si B : kenapa tak guna X? ia tahan berminggu-minggu
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
28
Latar Penceritaan – Kaedah ini memberi latar dalam bentuk prosa. Latarnya boleh merupakan peristiwa yang membawa ke arah pemaparan barang yang diiklankan atau penceritaan tentang barang berkenaan. – Penceritaan boleh berdasarkan ciri, sifat dan keupayaan benda yang diiklankan. – Disisipkan juga manfaat yang diperolehi dari barang berkenaan. – Terdapat juga perkaitan kepada tokoh atau peristiwa yang mengkagumkan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
29
Bentuk Bahasa Iklan • Berbagai bentuk bahasa digunakan dalam iklan. • Cth bentuk bahasa yang digunakan bterdiri daripada bentuk kata, rangkai kata (frasa), klausa, dan ayat penuh. • Jika diperhati kepada pemaparan bahasa dalam iklan dan juga format iklan , kita dapat membahagikan teks iklan kepada 3. 1.Bahagian tajuk 2.Bahagian penjelasan 3.Bahagian kesimpulan
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
30
i) bahagian tajuk • Tajuk iklan adalah bahagian yang paling jelas dipaparkan. Tajuk merupakan bahagian yang paling penting dlm iklan. • Tajuk ini biasanya mewujudkan nama barang atau nama syarikat yang disertai oleh ciri- ciri tertentu untuk menarik minat pembeli. • Cth : supermarket X- segar sepanjang hari. ii) Bahagian penjelasan • Bahagian penjelasan dikemukakan dalam huruf- huruf kecil. • Bahagian ini lebih panjang dan teks yang menerangkan aspek-aspek tertentu berkenaan dengan barang. • Dalam media elektronik bahagian ini dibualkan, dinyanyikan atau dihebahkan. kelebihan sabun ini? • Cth : si A :boleh kakak beritahu apa si B :ia putih bersih dan…….Baunya pun harum.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
31
• Bahagian kesimpulan muncul selepas penjelasan dan boleh juga dianggap sebagai cogan kata bagi syarikat berkenaan. • Cth : X lebih halus, lebih bagus( dalam iklan majerin)
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
32
kesimpulan • Bahasa iklan mempunyai laras dan gaya yang tersendiri, dan penggubalannya merupakan bidang bahasa ciptaan yang tersendiri. • Walaupun kebanyakkan iklan dalam bahasa malaysia lahir sebagai terjemahan dari bahasa inggeris, namun sebahagian besar kaedah retorik yang digunakan memang terdapat didalam kedua-dua bahasa.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
33
Jenis-jenis retorik •Pendedahan •Penghujahan •Pemerian / penerangan
Pendedahan • Pendedahan bermaksud buka, hurai dan singkap. Bertujuan untuk menghurai atau menjelaskan sesuatu perkara. • Tujuan retorik jenis ini adalah untuk memindahkan idea penulis secara berkesan kepada pembaca. • Juga dikenali sebagai penjelasan. • Sesuatu penjelasan perlu ada pemerincian, contoh, bukti atau perbandingan dengan sesuatu. 11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
3
Penghujahan • Retorik ini digunakan dalam perbahasan, perbicaraan, forum, dan penulisan akademik seperti kertas kerja, tesis dan sebagainya. • Retorik ini bertujuan untuk menegakkan pendapat dengan mengemukakan alasan, bukti, isi yang konkrit dan sebagainya untuk meyakinkan orang lain supaya bersetuju. • Perkara yang perlu ada dalam retorik hujahan: i) saranan ii) data yang berkaitan iii)premis yang benar / terbukti 11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
4
Pemerian atau penerangan • Retorik pemerian adalah retorik yang melukiskan sesuatu peristiwa dengan kata-kata sehingga dapat menggambarkan sesuatu yang berlaku. • Juga disebut perlukisan iaitu penutur atau penulis berusaha melukiskan sesuatu melalui perkataan. • Pemerian ini jelas, tepat dan objektif sifatnya serta tidak memasukkan sesuatu emosi atau pandangan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
5
NAMA AHLI KUMPULAN • • • •
NOR HAZIRAH BT HARUN ROHAYA BT RAMLI UMI SALIHA BT ONN WAN FAEZAH BT WAN DIN
11/05/09
JEA080063 JEA080117 JEA080153 JEA080155
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
6
PENGENALAN •
KAMUS DEWAN- retorik adalah sebagai seni menggunakan bahasa yang indah dan menarik untuk memujuk atau mempengaruhi pendengar
• Asmah Hj. Omar- kajian mengenai penggunaan bahasa secara berkesan atau juga ciri2 yang berkesan dalam bahasa. •
IKLAN – bidang retorik bahasa yang menarik (bahasa iklan sebagai bahasa pengaruhan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
7
KAEDAH DALAM RETORIK BAHASA IKLAN •
KAEDAH PERNYATAAN
A)Pernyataan neutral • jenis pemberitahuan yang tidak diwarnai oleh penilaian atau sikap • hanya papar nama barang2@keterangan tentang barang2 tersebut. • cth : ubat batuk cap bulan, mesin jahit Z, lampu cap limau • kaedah yg paling rendah daya retoriknya. • dr btuk bhasa> wujud dalam bentuk frasa@rangkai kata dan khususnya frasa nama. • frasa nama yag merujuk kepada nama barang adalah inti, yg mengikutinya pula unsur keterangan. • Cth : lampu cap limau • inti keterangan • keterangan tidak pernah diisi oleh frasa sifat@frasa kerja.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
8
B) Pernyataan dengan penilaian • Pihak pengeluar barang @ pengiklan beri penilaian (yg positif) -cth : mee segera yg termasyhur di seluruh dunia - Perkataan yg dicetak miring dalam cth di atas adalah pendukung maksud penilaian (tidak terbatas kpd kata sifat tetapi turut meliputi kata nama). - Penilaian turut dilakukan dgn cara memberi huraian ttg sesuatu barang (dri segi kualiti, ciri2 yg ada pdnya, apa yg boleh dilakukan dll. - Cth : Kaca Biru….. Tiub Gambar Biru…….. Hanya terdapat pd TV warna Z - Dr cth di ats, dapat dilihat bhw kata penarik tidak perlu terbatas kpd sifat (meliputi kata nama, kata kerja, dan adverba)
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
9
Kaedah perkaitan konsep • • 1.
Brg yg diiklankan dikaitkan dgn konsep yg asing sama sekali dari ciri, sifat, mekanisme, @ apa sahaja yg ada pd brg itu. Dr segi btuk bahasa, ada 3 cara mewujudkan perkaitan konsep tersebut. Meletakkan nama barang berkenaan berdampingan dgn nama konsep yg dipentingkan. Cth : X--- Peraduan Piala Merdeka
2.
Memberi takrif kpd brg yg berkaitan dan dlm takrif itu dikemukakan org @peristiwa yg mjadi daya penarik itu. Cth : X minuman rasmi Sukan SEA
3.
Dgn mgunakan konsep luar sbg konsep layar @ konsep penyokong. Kaedah ini diwujudkan dlm btuk ayat penuh. Cth : bintang filem X memuji kebagusan Y
•
Kaedah perkaitan konsep juga guna konsep ‘semula jadi’ sbg daya penarik. Ada 2 pendekatan -a) mengaitkan konsep itu dgn bahan2 yg digunakan utk membuat barang. -b) mengaitkan dgn tempat asal barang yg dihasilkan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
10
Kaedah Perisytiharan • Gna perkataan2 yg boleh kita namakan kata isytihar. Memberitahu kpd umum ttg adanya sesuatu yg baru @ istimewa. • Kata isytihar yg biasa digunakan adalah memperkenalkan, mempersembahkan. • Cth : memperkenalkan TV warna baru X • penggunaan penambah memper-kan itu memberi kesan ‘gema’ . Ia juga boleh didukung oleh perkataan2 lain spt membawakan ttp ia kurang ‘hebat’. • Kaedah pengisytiharan ada juga yg menggunakan perkataan kini @ sekarang yg diikuti oleh ayat penuh • Perkataan ‘kini’ adalah kata adverba waktu. Ia melambangkan permulaan sesuatu dan memberi kesan bahawa sesuatu itu diisytiharkan
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
11
Kaedah Umpan • Benda yg ditawarkan sebagai daya penarik utk mempengaruhi seseorang melakukan sesuatu. • Ini jelas menunjukkan bhwa bersama dgn barang yg diiklankan, ada barang yg lain yg akan diberi percuma jika barang yg diiklankan itu dibeli. • Perkataan2 yg bertugas ‘mengumpan’ adalah percuma, tawaran, menawarkan. Cth : percuma dr X • Konsep umpan juga boleh dibawa oleh potongan harga. Dlm hal ini, yg menjadi umpan adalah harga yg murah, bukan benda tambahan. Cth : potongan 25% untuk kain meja bersulam @ berkait. • Dlm kaedah ini sering juga terselit konsep sekatan yg didukung oleh ungkapan2 spt berikut: selagi bekalan masih ada. • Penggunaan sekatan yg berlaku adalah pembatasan2 bekalan,waktu & wilayah. Penggunaan sekatan jenis ini adalah helah utk mempengaruhi bakal pengguna supaya cepat bertindak. • Sekatan wilayah pula adalah pemberitahuan fakta semata2 supaya tidak timbul salah faham, dan di sebaliknya tidak ada mesej yg lain.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
12
Kaedah Kealatan • Iklan memberi tumpuan perhatian kpd barang yg diiklankan itu sebagai alat utk maklumat tertentu. • Maksud ini dgn nyata didukung oleh adverba alat yg terdiri rangkai kata dengan + frasa nama. • Rangkai kata nama dlm adverba tersebut mewakili benda yg diiklankan itu. Cth : dengan mesin basuh X, sutera pun kekal halus dan licin. • Cth tersebut menunjukkan bahawa adverba alatlah yg diutamakan & oleh kerana itu dijdkan judul ayat. Cara ini lebih berkesan daripada meletakkannya pd bahagian akhir ayat.cth2 di bwh ini adalah kurang beresan dibandingkan dgn yg di atas. • Cth : sutera pun kekal halus dan licin dengan mesin basuh X
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
13
Kaedah pemesraan • Iklan membuat sasaran berasa mesra dgn barang yg diiklankan itu. Mesej yg disampaikan memberi perasaan kpd sasaran bahawa dia bukan orang luar ttp adalah sebahagian dr keluarga yg mengeluarkan barang. • Perasaan yg hendak disemai pd sasaran ialah apa yg dlm bahasa Inggeris dikatakan sense of belonging. • Cth : Bank X Bank anda • Yg menjadi unsur ptg adalah ‘anda’ yakni sasaran iklan itu. • Jika iklan itu disuarakan ( melalui televisyen @ radio) kita dpt dgn jelas mendengar bahawa tekanan suara yg paling keras jatuh pd anda. • Dlm ilmu bahasa, bhgn yg menjadi tekanan yg paling keras disebut fokus (yakni tumpuan) ayat. • Pemilihan fokus tidak dilakukan tanpa perhitungan krn yg menjadi fokus itulah yg seharusnya menarik perhatian pendengar.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
14
Kaedah Kenal Pasti • Kaedah ini secara tidak langsung mengajak sasaran mengenal pastikan dirinya dgn peragawan @ peragawati yg menggayakan sesuatu barang itu. • Model itu tentu sahaja mempunyai sifat2 positif yg tertentu yg sesuai dgn penggunaan barang yg diiklankan dan sifat inilah yg ditonjolkan. • Cth : X utk jejaka yg hebat penyanyi yg paling popular di Malaysia & motosikal yg paling popular sekali. • tidak semua org dapat mengenalpasti dirinya dgn peragawan @ peragawati. Oleh itu, kenal pasti melihat kpd semua golongan manusia dri segala bidang kehidupan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
15
Kaedah Peyakinan • Iklan mencuba memupuk rasa yakin di pihak sasaran, iaitu yakin pd diri sendiri , dan juga pd barang @ syarikat yg berkenaan. • Salah satu cara ialah dn menggunakan sasaran orang yg dipentingkan oleh syarikat pengeluar barang 2 syarikat yg memberi perkhidmatan. • Cth : pakar Sains X datang menemui anda. kebahagiaan anda adalah kebahagiaan kami • Perkaitan antara kami dgn anda merupakan cara yg berkesan dalam menimbulkan keyakinan pada pihak bakal pengguna dan keyakinan di sini ialah keyakinan pd pengeluar barang atau syarikat yang berkenaan. • keyakinan terhadap boleh juga dibuat dgn cara membuat kesimpulan2 tertentu ttg barang tersebut & mengaitkannya dgn perbuatan, perasaan @ fikiran org yg menjadi sasaran iklan. • Kesimpulan2 yg dibuat ada kalanya membawa kesan penyungguhan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
16
Kaedah Perbandingan • Utk menunjukkan kelebihan sesuatu barang. Iklan menerapkan kaedah ini dgn berbagai cara dan gaya. a) Dgn menunjukkan bahawa sesuatu barang dri sesuatu pengeluar itu mempunyai ciri, sifat, @ keupayaan tertentu, sedangkan barang yg sama tetapi yg dihasilkan oleh pengeluar yg lain tidak mempunyai sifat @ keupayaan tersebut. b) Dgn membandingkan secara nyata baik dri segi darjat kelebihan mahupun dlm darjat kepalingan. c) Sesuatu barang dari sesuatu syarikat itu dibandingkan dgn barang yg sama dari syarikat yg lain ialah dgn menggunakan perkataan kelebihan. d) Menyampaikan kesan bahawa munculnya barang X itu menyebabkan barang2 lain itu ketinggalan dari segala segi, dan barang2 lain itu dianggap sebagai barang biasa sahaja.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
17
Kaedah doa • Dlm kaedah ini, pengiklan seolah2 mendoakan bahawa bakal pengguna barangnya akan mendapat kebaikan (guna perkataan agar ). • Cth : agar hidup anda lebih bahagia agar anak anda menjadi anak yg sihat • Ia adalah iklan berdiri sendiri, dan bukan bhgn dari ayat yg lebih panjang. • Klausa2 tak bebas berfungsi sebagai adverba tujuan. • Kata agar boleh diganti dgn kata supaya. • ayat harapan yg digunakan dlm doa, merupakan ayat2 yg berdiri sendiri.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
18
Kaedah Ulasan • Pihak pengiklan membuat ulasan mengenai barang yg diiklankan ,dan ulasan itu adalah ulasan yg positif. • Dlm membuat ulasan, pengiklan tidak dapat lari daripada membuat penilaian. • Teknik ini jelas disuarakan dan dlm iklan yg dicetak, teknik ini menggunakan tanda seru (!). Cth : sejuk! Peti ais yg sejati. • Ada 2 cara dlm mengulas 1) dgn mengemukakan salah satu ciri @ sifat tertentu dari barang yg diiklankan. 2)dgn menggunakan kata2 ulasan seperti untunglah, mujurlah, nasib baik, alangkah. • ada kalanya juga ulasan tidak menggunakan kaedah seruan. Cth : hari raya. Lebih baik saya membeli belah di X sebab saya boleh menjimatkan wang.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
19
Kaedah Pertanyaan • Menggunakan pertanyaan yg tidak memerlukan jawapan kerana jawapan diberi sendiri oleh iklan, baik secara nyata, yakni dgn kata2 mahupun secara tak nyata, yakni dgn gambar yg diiklankan. • Cth : mengalami masalah berat badan? • Pertanyaan2 yg mempunyai jawapan yg selari dgnnya adalah seperti berikut : - hebat teknologi moden kan? Mesin ini sungguh nipis tetapi keupayaannya istimewa. Sama lah halnya dgn X.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
20
Kaedah peringatan • Kaedah ini memberi peringatan kepada sasaran tentang peristiwa atau kejadian yg sudah berlaku atau mungkin akan berlaku. • Cth : jualan permaidani raya. Sekali lagi masanya telah tiba untuk perayaan yg meriah • Peringatan yg baik boleh mengungkapkan kebaikan yang diperolehi sasaran. Misalnya : wanita-wanita malaysia! Anda tak akan rugi memilih buku ini. • Kaedah ini juga boleh menarik perhatian sasaran kepada kejadian yang mungkin berlaku. • Cth : di saat anak anda paling memerlukan anda – X • Peringatan yang berlaku seperti dalam cth yg diberikan memberi tumpuan kepada masa peristiwa berlaku dengan menggunakan klausa waktu. • Biasanya peringatan ini dilengkapi dengan suruhan menggunakan benda yang diiklankan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
21
Kaedah suruhan • Kaedah ini paling nyata dr segi retorik iklan. Kerana matlamat iklan adalah untuk melariskan jualan. • Iklan biasanya tidak berselindung disebalik bentukbentuk bahasa yang samar- samar atau halus. • Ayat yang mendukung makna suruhan ini ialah ayat suruhan atau ayat perintah. • Biasanya terdapat satu ayat suruhan sahaja untuk satu-satu iklan. • Cth : dapatkan nashkah adik-adik sekarang. • Cth : kunjungi kami hari ini.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
22
Kaedah silaan atau pelawaan • Kaedah ini jarang digunakan. Diantara ratusan iklan yg diteliti hanya satu yang menggunakan kaedah ini. • Cth : jemputlah datang berbuka puasa dengan kami dibulan ramadhan ini. • Iklan ini menggunakan kata silaan jemputlah. Bunyinya lebih halus dari ayat suruhan. • Kaedah ini jarang digunakan kerana dipengaruhi atau diterjemahkan secara langsung dr bahasa inggeris. • Cth : come and break fast with us in the holy month of ramadhan. • Jika ruang iklan menjadi penghalang dalm penggunaan kaedah ini, perkataan sila boleh menggantikan jemput. • Cth : silalah berbuka puasa dengan kami.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
23
Kaedah gesaan • Dalam kaedah ini pihak pengiklanan menggesa sasaran dengan menggunakan kata-kata seperti lekas, segera dan cepat. • Ada kalanya diikuti dengan ayat suruhan. • Cth : lekas! Perindahkan rumah anda dengan harta temurun perumahan di musim hari raya ini. • Cth : lekas! Dapatkan di stesyen X yang berdekatan dengan anda. • Sungguhpun kata gesaan didahulukan ada kalanya kata itu terdapat ditengah-tengah ayat. • Cth : datang segera mendapatkannya
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
24
Kaedah larangan • Kaedah ini digunakan apabila menggesa bakal pengguna mendapatkan barang yang diiklankan. • Kaedah ini ditandai dengan kata larangan jangan. • Cth : jangan lepaskan peluang yang menggembirakan ini.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
25
Kaedah ajakan • Kaedah ini menunjukkan bahawa pengiklan mengajak sasaran menuju ke matlamat yang dirancangkan. • Kata ajakan mari menjadi unsur utama dalam iklan ini. • Cth : marilah bandingkan dan buatlah keputusan dengan X – dapur yang lebih handal dari dapur lain.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
26
Kaedah Nasihat • Kaedah nasihat dan suruhan agak susah untuk dibezakan. Perbezaan hanya dapat dilihat melalui konteks kata-kata yang diucapkan. • Nada suara, air muka dan suasana persekitaran dapat menentukan sama ada kaedah nasihat atau suruhan • Cth kaedah nasihat : anda memerlukan gusi yang sihat untuk menyelamatkan gigi anda.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
27
Kaedah Latar • Kaedah ini diwujudkan dalam keadaan atau suasana menjadi latar belakang yang membawa arah pemaparan benda yang diiklankan. • Kaedah ini terdapat dalam bentuk perbualan dan juga bentuk cerita. • Kaedah ini juga bergabung dengan kaedah pertanyaan, pernyataan, ulasan, nasihat, gesaan dan sebagainya. • Kaedah latar terbahagi dua : – Latar perbualan - dalam kaedah ini ada perbualan dari pelakon yang mewakili pengguna. - perbualan itu adakalanya mempunyai gerak balas yang berbentuk bahasa dan adakalanya tidak. Cth : mak! Kawan datang! Nak makan! Cth : si A : eh pecah lagi si B : kenapa tak guna X? ia tahan berminggu-minggu
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
28
Latar Penceritaan – Kaedah ini memberi latar dalam bentuk prosa. Latarnya boleh merupakan peristiwa yang membawa ke arah pemaparan barang yang diiklankan atau penceritaan tentang barang berkenaan. – Penceritaan boleh berdasarkan ciri, sifat dan keupayaan benda yang diiklankan. – Disisipkan juga manfaat yang diperolehi dari barang berkenaan. – Terdapat juga perkaitan kepada tokoh atau peristiwa yang mengkagumkan.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
29
Bentuk Bahasa Iklan • Berbagai bentuk bahasa digunakan dalam iklan. • Cth bentuk bahasa yang digunakan bterdiri daripada bentuk kata, rangkai kata (frasa), klausa, dan ayat penuh. • Jika diperhati kepada pemaparan bahasa dalam iklan dan juga format iklan , kita dapat membahagikan teks iklan kepada 3. 1.Bahagian tajuk 2.Bahagian penjelasan 3.Bahagian kesimpulan
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
30
i) bahagian tajuk • Tajuk iklan adalah bahagian yang paling jelas dipaparkan. Tajuk merupakan bahagian yang paling penting dlm iklan. • Tajuk ini biasanya mewujudkan nama barang atau nama syarikat yang disertai oleh ciri- ciri tertentu untuk menarik minat pembeli. • Cth : supermarket X- segar sepanjang hari. ii) Bahagian penjelasan • Bahagian penjelasan dikemukakan dalam huruf- huruf kecil. • Bahagian ini lebih panjang dan teks yang menerangkan aspek-aspek tertentu berkenaan dengan barang. • Dalam media elektronik bahagian ini dibualkan, dinyanyikan atau dihebahkan. kelebihan sabun ini? • Cth : si A :boleh kakak beritahu apa si B :ia putih bersih dan…….Baunya pun harum.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
31
• Bahagian kesimpulan muncul selepas penjelasan dan boleh juga dianggap sebagai cogan kata bagi syarikat berkenaan. • Cth : X lebih halus, lebih bagus( dalam iklan majerin)
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
32
kesimpulan • Bahasa iklan mempunyai laras dan gaya yang tersendiri, dan penggubalannya merupakan bidang bahasa ciptaan yang tersendiri. • Walaupun kebanyakkan iklan dalam bahasa malaysia lahir sebagai terjemahan dari bahasa inggeris, namun sebahagian besar kaedah retorik yang digunakan memang terdapat didalam kedua-dua bahasa.
11/05/09
copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved
33
